Landelijk Draaiboek vaccinatie Nieuwe Influenza A (H1N1) Bijlagenboek
Landelijk draaiboek vaccinatie Nieuwe Influenza A (H1N1) - Bijlagenboek
Pagina 1 van 125
Versiebeheer Versie 1.0 Datum: 15 september 2009
Programmabureau VWS Herman van der Weide, MBA Drs. Marika Marku Mr. Hella Doets Drs. Jaap Duin Drs. Christine Brauckmann Bovengenoemde personen zijn allen werkzaam als adviseur binnen de Oude Gracht Groep.
Landelijk draaiboek vaccinatie Nieuwe Influenza A (H1N1) – Bijlagenboek
Pagina 2 van 125
Bijlage 1 Bijlage Bijlage Bijlage Bijlage Bijlage Bijlage Bijlage Bijlage Bijlage Bijlage
Functieomschrijvingen ...................................................................... 6 1.1 Locatiehoofd .............................................................................. 6 1.2 Coördinator vaccinatieproces........................................................ 7 1.3 Medisch eindverantwoordelijk arts/ EHBO artsen ............................ 8 1.4 Toeleiders .................................................................................. 9 1.5 Priklijnverdelers.........................................................................10 1.6 Administratief medewerker priklijn...............................................11 1.7 Logistiek medewerkers vaccins en materialen................................12 1.8 Vaccinatiemedewerker priklijn .....................................................13 1.9 Exit medewerker........................................................................14 1.10 Medewerker informatiebalie .....................................................15
Bijlage 2
Functies op locatie (voorbeeld op basis van een regionaal draaiboek) .....16
Bijlage 3
Voorbeeld planning vaccinatiedag ......................................................23
Bijlage 4 Formulieren.....................................................................................24 Bijlage 4.1 Evaluatieformulier locatiehoofd ....................................................24 Bijlage 5 Bijlage Bijlage Bijlage Bijlage Bijlage Bijlage Bijlage Bijlage Bijlage Bijlage
Protocol Cold Chain ..........................................................................26 5.1 Samenvatting............................................................................26 5.2 De koelkast ...............................................................................26 5.3 De temperatuur in de koelkast ....................................................26 5.4 Controle vaccin..........................................................................26 5.5 Houdbaarheid vaccin ..................................................................26 5.6 Vaccin-incidenten.......................................................................26 5.7 Werkinstructie vervoer vaccin in isolatiedoos.................................28 5.8 Werkinstructie gebruik isolatiedoos tijdens massavaccinaties...........28 5.9 Informatie vaccin .......................................................................29 5.10 Logistiek informatie en instructie vaccin en spuiten .....................29
Bijlage 6 Bijlage Bijlage Bijlage Bijlage Bijlage Bijlage Bijlage Bijlage
Voorbeelden documenten..................................................................33 6.1 Registratiekaart .........................................................................33 6.2 Blauwerandkaart........................................................................33 6.3 Vaccinatiebewijs (1) ...................................................................34 6.4 Vaccinatiebewijs (2) ...................................................................34 6.5 Voorbeeld A4 met vaccinatiestatus kind (voorzijde)........................35 6.6 Materiaallijst kantoorartikelen .....................................................37 6.7 Materiaallijst medische artikelen ..................................................38 6.8 Gegevens medische bestellijst .....................................................40
Bijlage 7 Bijlage Bijlage Bijlage Bijlage Bijlage Bijlage Bijlage Bijlage Bijlage
Registratieformulier personeel priklocaties ..........................................41 7.1 Registratieformulier personeel priklocaties ....................................41 7.2 Registratieformulier uitzendkrachten ............................................41 7.3 Registratieformulier medewerkers via P/flex..................................43 7.4 Registratieformulier medewerkers gemeenten ...............................44 7.5 Overwerkformulier tbv GGD medewerkers ....................................45 7.6 Declaratieformulier reiskosten .....................................................47 7.7 Overzicht uitgifte Iris cheques .....................................................48 7.8 Verklaring inzake bevoegdheid en bekwaamheid............................49 7.9 Mediacontact-formulier ...............................................................51
Landelijk draaiboek vaccinatie Nieuwe Influenza A (H1N1) – Bijlagenboek
Pagina 3 van 125
Bijlage 7.10
Evaluatiedocument voor locatiecoördinator ................................52
Bijlage 8 Bijlage Bijlage Bijlage Bijlage Bijlage Bijlage Bijlage Bijlage Bijlage Bijlage Bijlage Bijlage Bijlage
Protocol Vaccineren ..........................................................................54 8.1 Inleiding ...................................................................................54 8.2 Hygiënisch werken .....................................................................54 8.3 Instructie..................................................................................54 8.4 Vaccinbeheer.............................................................................54 8.5 Instructie..................................................................................54 8.6 Ontluchten van de spuit..............................................................55 8.7 Contact met de cliënt .................................................................55 8.8 Instructie..................................................................................55 8.9 Injectietechnieken .....................................................................55 8.10 Intramusculair injecteren (figuur 1) ..........................................55 8.11 Subcutane injectie (figuur 2) ....................................................56 8.12 Nazorg ..................................................................................56 8.13 Onvoorziene omstandigheden...................................................56
Bijlage 9
Voorbeeld anamnesevragen t.a.v. contra indicaties ..............................57
Bijlage 10 Bijlage Bijlage Bijlage Bijlage Bijlage Bijlage
Verantwoordelijkheidsverdeling (massa-) vaccinatie Nieuwe Influenza A . ..................................................................................................58 10.1 Aanleiding..............................................................................58 10.2 Huidige wettelijke verantwoordelijkheden ..................................58 10.3 Nationale verantwoordelijkheidsverdeling ..................................59 10.4 Uitwerking verantwoordelijkheden voor (massa)vaccinatie Nieuwe Influenza A ............................................................................60 10.5 Verwachte ontwikkelingen in wettelijke verantwoordelijkheden.....61 10.6 Conclusie ...............................................................................62
Bijlage 11 Checklist......................................................................................63 Bijlage 11.1 Voorbereidingsfase .................................................................63 Bijlage 11.2 Uitvoeringsfase.......................................................................65 Bijlage 12
Regionale draaiboeken infectieziektecrisis en massavaccinatie ............66
Bijlage 13
Brief Boaborea: financiering vaccinatie doelgroep gezondheidspersoneel. ..................................................................................................70
Bijlage 14
Boaborea protocol vaccinatie medische beroepsgroep Nieuwe Influenza A (H1N1), versie 14 september 2009 ..............................................72
Bijlage 15
Bestelprocedure pandemisch vaccin ................................................77
Bijlage 16
Persprotocol .................................................................................78
Bijlage 17
Communicatie in scenario 1: de huisarts vaccineert medische risicogroepen................................................................................79 1. Situatie ...................................................................................................80 2. Uitgangspunten........................................................................................81 2.1 Context ..............................................................................................81 2.2 Doelgroepen....................................................................................82 3. Kernboodschappen .................................................................................83 3.1 Uitgangspunten in de communicatiestrategie.......................................83 4. Communicatiemiddelen .............................................................................84 5. Productieplanning .....................................................................................87
Landelijk draaiboek vaccinatie Nieuwe Influenza A (H1N1) – Bijlagenboek
Pagina 4 van 125
6. Risico’s ...................................................................................................90 7. Inhoud communicatiemiddelen ................................................................91 Bijlage 18 Communicatie in scenario 2 en 3 ....................................................95 1. Situatie ...................................................................................................96 2. Uitgangspunten........................................................................................97 2.1 Context ..........................................................................................97 2.2 Doel ...............................................................................................98 2.3 Vaccinatiedoelgroepen ......................................................................98 2.4 Communicatiestrategie .....................................................................99 2.5 Uitgangspunten .............................................................................100 3. Kernboodschappen ...............................................................................101 4. Fasering..............................................................................................102 4.1 Communicatie tijdens voorbereiding .................................................102 4.2 Communicatie tijdens uitvoering ......................................................102 4.3 Communicatie na afloop .................................................................103 4.4 Communicatie richting professionals.................................................103 5. Communicatiemiddelen en afbakening ....................................................104 5.1 Afbakening....................................................................................104 5.2 Middelen .......................................................................................104 5.3 Overige aandachtspunten ...............................................................105 6. Productieplanning ................................................................................108 7. Risico’s ...............................................................................................109 8. Tenslotte.............................................................................................110 Bijlage 19 Communicatie in scenario 4: vaccineren van medische professionals .111 1. Situatie...............................................................................................112 2. Uitgangspunten ...................................................................................113 2.1 Doelgroepen..................................................................................113 2.2 Uitgangspunten in de communicatiestrategie.....................................114 3. Communicatiemiddelen ...........................................................................115 4. Produktieplanning...................................................................................116 5. Risico’s .................................................................................................121 6. Inhoud communicatiemiddelen.................................................................122 Bijlage 20
Bereikbaarheid ...........................................................................125
Landelijk draaiboek vaccinatie Nieuwe Influenza A (H1N1) – Bijlagenboek
Pagina 5 van 125
Bijlage 1
Bijlage 1.1
Functieomschrijvingen
Locatiehoofd
Taken - Draagt zorg voor een goede communicatie tussen de medewerkers - Houdt de presentielijst bij (Jeugd en AIZ locatiehoofd assisteren) - Onderhoudt contacten met medisch eindverantwoordelijke en coördinator vaccinatieproces - Tijdig laten starten van medewerkers - Houdt in de gaten hoe het met de medewerkers gaat - Aanspreekpunt voor medisch eindverantwoordelijke, logistiek medewerker, medewerkers priklijn enz - Lost problemen op in het vaccinatieproces - Aanspreekpunt bij klachten over de vaccinatie - Verzorgd de briefing - Vult het logboek per dagdeel in Materialen - Functiebeschrijvingen - Mobiele telefoon - Lijst met belangrijke telefoonnummers - Locatiedraaiboek - Rooster en presentielijst - Briefingpuntenlijst - T-shirt
Landelijk draaiboek vaccinatie Nieuwe Influenza A (H1N1) – Bijlagenboek
Pagina 6 van 125
Bijlage 1.2 Taken -
-
Coördinator vaccinatieproces
Ondersteunen van het locatiehoofd Specifieke briefing vaccinatiemedewerkers voor de start in de hal Toezicht houden en verantwoordelijk voor Cold chain Aanspreekpunt voor vaccinatieteams en medische eindverantwoordelijke Lost problemen rond de priklijnen op Toezicht op het vaccineren volgens protocol Toezicht algehele stemming (oververmoeidheid) vaccinatieteams Begeleiden bij calamiteiten en onwel worden Prikaccidenten afhandelen door door inzet sociaal verpleegkundige infectieziekte of telefonisch consult. Contactpersoon van de logistiek medewerkers ivm aanleveren vaccin en andere materialen voor de vaccinatieteams Afwijkingen die niet in de instructies staan en problemen worden genoteerd in het logboek. Inspringen voor de indiceerders (priklijn infectieziekten)of administratief medewerkers die tijdens grote drukte toch hun post tijdelijk moeten verlaten. Tijdens het vaccinatieproces wordt toegezien op het juiste gebruik van de lotnummers (ook bij vermelding op de registratiekaarten) door de administrateurs. Draagt er zorg voor dat alle registratiekaarten per 100 gebundeld worden en in een doos terecht komen met vernoemde aantallen per gemeente.
Materialen - Functiebeschrijvingen - Mobiele telefoon - Lijst met belangrijke telefoonnummers - Locatiedraaiboek - T-shirt rood
Landelijk draaiboek vaccinatie Nieuwe Influenza A (H1N1) – Bijlagenboek
Pagina 7 van 125
Bijlage 1.3
Medisch eindverantwoordelijk arts/ EHBO artsen
Taken - Beoordeelt contra – indicaties voor vaccinatie of laat deze beoordelen - Indicatiestelling op basis van complexe casuïstiek wegens buitenlandse herkomst cliënten en buitenlandse documenten - Beantwoorden van vragen op het gebied van infectieziekten - Bij onwel worden: beoordelen of deze flauwte of shock betreft - Bij flauwte, EHBO inschakelen - Bij shock, zie Protocol - Bij prikincidenten van medewerkers overleggen met de afdeling infectieziekten over verdere procedure. - Bij observaties over mogelijke problemen rondom taakuitvoering of proces dit overleggen met de coördinator vaccinatieproces. Samen tot actie beslissen en communiceren met de medewerkers. - EHBO-arts doet de briefing aan de EHBO’ers en de medewerkers op de medische post. Materialen - Oorthermometer - Vaccinatieboek (Burgmeijer) - Mobiele telefoon - T-shirt geel
Landelijk draaiboek vaccinatie Nieuwe Influenza A (H1N1) – Bijlagenboek
Pagina 8 van 125
Bijlage 1.4
Toeleiders
Taken - Ontvangt de kinderen en hun begeleiders bij de deur - Kijkt voor welke campagne zij komen en splits de menigte in twee groepen: - Jeugd 9 jarige vaccinaties (kinderen geboren in 2000) en HPV (meisjes geboren in 1993,1994,1995 en 1996) en in Ahoy in een 3e groep AIZ op basis van geboortejaar. - Zorgt voor een voldoende doorstroming in de hal. - Houd zicht op de hal en voorkomt dat er wachtrijen ontstaan in ieder deel van het proces! - Volgt aanwijzingen op van het locatiehoofd over de instroom van cliënten - Draagt zorg voor de begeleiding van zwangere vrouwen en gehandicapten. Deze mensen mogen met voorrang langs de rij wachtende. Begeleid deze mensen persoonlijk tot aan het begin van de rij, ter voorkoming van discussies met andere cliënt. - De ontvangstmedewerker houdt de wachtrij goed in de gaten. Hij meldt lange rijen aan het locatiehoofd zodat deze om opschaling van de priklijnen kan verzoeken Materialen - Een van de ontvangstmedewerkers heeft een mobiele telefoon om te kunnen overleggen met het locatiehoofd - T-shirt appelgroen
Landelijk draaiboek vaccinatie Nieuwe Influenza A (H1N1) – Bijlagenboek
Pagina 9 van 125
Bijlage 1.5
Priklijnverdelers
Taken - Checkt of kinderen in de goede rij staan. - Checkt of registratiekaarten meegenomen zijn - Als de klant geen registratiekaarten heeft wordt in Ahoy naar de administratieve post verwezen voor het aanmaken van een blanco registratiekaart. Op alle andere locaties gebeurt dit bij de administratieve tafel bij de priklijnen. - Als een kind (< 12 jaar), niet begeleid wordt, worden de ouders gebeld door medewerkers op de administratieve post .Kind < 12 jaar mag niet geprikt worden zonder volwassen begeleider. - Geeft duidelijk instructies: jas uit, mouw opstropen en kaart in de hand gereed houden. - Verwijst naar vrije indiceertafel/ AIZ of de administratietafel van de priklijn. - Houd zicht op de hal en voorkomt dat er wachtrijen ontstaan in alle delen van het proces, dus niet alleen in het begin van de hal maar ook voor de priktafels. Materialen - T-shirt.
Landelijk draaiboek vaccinatie Nieuwe Influenza A (H1N1) – Bijlagenboek
Pagina 10 van 125
Bijlage 1.6
Administratief medewerker priklijn
Taken - Neemt de registratiekaart in - Stempelt de datum in op het vaccinatiebewijs - Geeft de klant informatie (A4) mee met mogelijke verschijnselen na de vaccinatie - Zorgt voor voldoende afstand tussen rij en priktafel - Registratiekaarten worden gebundeld per vaccinatie en lotnummer. Bovenop wordt een de stapel of op de doos wordt het lotnummer van het gegeven vaccins vermeld. - Het lotnr. van het vaccin wordt niet per klant genoteerd . Als de cliënt geen registratiekaart bij zich heeft wordt er verwezen naar de informatiebalie. Materialen - Postbakje - Prullenbak - Pen en logboek - Kaartjes (bewijs van vaccinatie ) als vaccinatieboekje niet is meegenomen. - Elastiekjes - A4 tjes met mogelijke reacties na de vaccinatie - Blauwe randkaarten
Landelijk draaiboek vaccinatie Nieuwe Influenza A (H1N1) – Bijlagenboek
Pagina 11 van 125
Bijlage 1.7
Logistiek medewerkers vaccins en materialen
Taken − − − − − −
Draagt zorg voor de cold chain van de vaccins Checkt de hoeveelheid vaccins aan het begin, tussendoor en aan het eind van de dag Zorgt voor de verspreiding van materialen bij de priklijnen Zorgt voor tijdige verspreiding vaccins Noteert 3 per dag de temperatuur van de koelkast Zorgdragen voor correcte afronding van de vaccinatiedag: − Vaccinlogboek bij houden (uitgifte, verlies en evt. terugname) − Bij problemen materialen overleggen met locatiehoofd − Bij problemen cold chain overleggen met coördinator vaccinatieproces − Draagt zorg voor de bevoorrading van de priklijnen wat betreft materialen − Aantal registratiekaarten tellen per 100-tal gebundeld innemen van de administratief medewerker priklijn − Totaaloverzicht registratiekaarten aan het eind van de dag door de gebundelde registratiekaarten te verzamelen in een doos. Registratieformulier van de doos invullen (op de doos plakken) een kopie overhandigen aan het locatiehoofd.
Materialen − Overzicht voorraden − Pen en papier − Logboek − Piepschuimbakjes voor het vervoer vaccin − Dozen voor registratiekaarten met registratieformulier
Landelijk draaiboek vaccinatie Nieuwe Influenza A (H1N1) – Bijlagenboek
Pagina 12 van 125
Bijlage 1.8
Vaccinatiemedewerker priklijn
Taken − − − − −
Draagt zorg voor het hygiënisch werken tijdens het vaccinatieproces (zie protocol vaccineren). Draagt zorg voor het vaccineren van de doelgroep (zie protocol vaccineren). Gaat bij problemen in overleg met het locatiehoofd van het medisch proces. Waarschuw in geval van een prikaccident de verpleegkundige IZB. De verpleegkundige zal vervolgens een gezondheidsanamnese afnemen bij de patiënt.
Materialen − Post plakkers − Pen − Tissues − T-shirt groen − Sterilium − Naalden − Spuiten − Pleisters − Celstofdeppers − Naaldcontainers − Vuilnisbak met vuilniszak Separaat: − Vaccin (door logistiek medewerker) − Medische middelen: zie medische middelen per tafellijst.
Landelijk draaiboek vaccinatie Nieuwe Influenza A (H1N1) – Bijlagenboek
Pagina 13 van 125
Bijlage 1.9
Exit medewerker
Taken − − −
Geeft de kinderen die gevaccineerd zijn een kleine attentie (strandbal) voor zijn/ haar medewerking. Draagt zorg voor een snelle afvoer van gevaccineerde kinderen met begeleiders uit de vaccinatieruimte. Is alert op flauwvallers en schakelt zo nodig een EHBO’er in.
Landelijk draaiboek vaccinatie Nieuwe Influenza A (H1N1) – Bijlagenboek
Pagina 14 van 125
Bijlage 1.10 Medewerker informatiebalie Taken Afhandelen van administratieve afwijkingen: − Beantwoorden vragen − Korte anamnese bij klachten, mogelijke contraindicaties − Registratiekaarten heeft of niet meegenomen. − Bellen van de ouders/ verzorgers als kinderen alleen gekomen zijn. − Na afhandeling doorsturen naar de priklijn. Materialen − Mobiele telefoon − Logboek en pen − laptop
Landelijk draaiboek vaccinatie Nieuwe Influenza A (H1N1) – Bijlagenboek
Pagina 15 van 125
Totaal 2 ploegen 130%
Totaal per ploeg
S(40)
E(40)
D(25)
Algemene processen
O(40)
Functies op locatie (voorbeeld op basis van een regionaal draaiboek) C(25)
Bijlage 2
Proces
Functie
Taak
Soort personeel
Bron
Algehele leiding
Locatiehoofd
Hoger management met ruime ervaring
Regio / Bedrijfsleven / vutters zorgsector
1
1
1
1
1
5
5
7
Ondersteuning
Ondersteuner locatiehoofd
Aansturen van procescoördinatoren, verantwoordelijk voor het totale reilen en zeilen op locatie Bieden van de benodigde ondersteuning
Ervaren managementassiste nt
Gemeenten / GGD
1
1
1
1
1
5
5
7
Algehele ondersteuning
Facilitair manager
Algehele, praktische ondersteuning
Conciërge
1
1
1
1
1
5
5
7
Algehele ondersteuning
Magazijnbeheerder
Beheer van de voorraad artikelen
Divers
Gemeenten / grote middelbare scholen Gemeenten
1
1
1
1
1
5
10
13
Algehele ondersteuning
Inrichter
Inrichten van de locatie Divers muv het meubilair
Gemeenten
2
2
3
3
3
13
13
17
Communicatie
Locatievoorlichter
Media, nieuwsbrief, voorlichting(-sknelpunten)
Communicatiemedewerker
communicatiepool
1
1
1
1
1
5
5
7
Psychosociale hulpverlening
Hulpverlener
Op afroep ondersteuning bieden
Maatschappelijke werkers, psychologen, psychotherapeuten
Via team PSHOR
nvt
nvt
nvt
nvt
nvt
0
0
0
Landelijk draaiboek vaccinatie Nieuwe Influenza A (H1N1) - Bijlagenboek
Pagina 16 van 125
Catering
Cateringmedewerker Verzorging koffie, thee, versnaperingen, lunch tbv personeel Schoonmaker dagploeg
Schoonmaak Schoonmaker avondploeg
Catering- of Gemeenten / kantinepersoneel cateraar
Schoonhouden van de locatie, regelmatig afval verzamelen e.d. Eindschoonmaak
S(40)
O(40)
E(40)
2
2
2
2
2
10
20
26
Schoonmaakbedrijf (aantal door hen te bepalen)
nvt
nvt
nvt
nvt
nvt
0
0
0
Schoonmaakbedrijf (aantal door hen te bepalen)
nvt
nvt
nvt
nvt
nvt
0
0
0
7
7
8
8
8
38
43
56
Subtotaal
Landelijk draaiboek vaccinatie Nieuwe Influenza A (H1N1) – Bijlagenboek
D(25)
C(25)
Algemene processen
Pagina 17 van 125
Procescoördina Coördineren van proces 1 tor en waar nodig overleggen met het locatiehoofd
Parkeerplaatsen
Parkeermanag er
Buiten bij de ingang
Toeleiders
Buiten bij de ingang
Toezichthouder Geruststellen van de s wachtenden, zonodig optreden bij ordeverstoring EHBO’ers Flauwvallers en slecht ter been zijnden signaleren en helpen Politieagent Op afroep optreden bij ernstige ordeverstoringen
Buiten bij de ingang Subtotaal
S(40)
O(40)
E(40)
Soort personeel Bron
Middle management / teamleider
130%
Ingang en info
Buiten bij de ingang
Taak
Totaal 2 ploegen
Functie
Totaal per ploeg
Plek
D(25)
C(25)
Proces 1: Toeleiding
Gemeenten
1
1
1
1
1
5
5
7
Gemeenten
4
4
6
6
6
26
52
68
4
4
5
5
5
23
46
60
Beveiliging
2
2
3
3
3
13
26
34
EHBO’ers
4
4
6
6
6
26
52
68
nvt
nvt
nvt
nvt
nvt
0
0
0
15
15
21
21
21
93
181
235
Aanwijzingen geven Divers teneinde een vlotte doorstroom van aan- en afreizenden te bevorderen Elke toeleider laat afgepaste Beveiliging aantallen mensen per kwartier door
Agent
Landelijk draaiboek vaccinatie Nieuwe Influenza A (H1N1) – Bijlagenboek
Pagina 18 van 125
130%
Totaal per ploeg
Totaal 2 ploegen
S(40)
O(40)
E(40)
D(25)
C(25)
Proces 2: Administratie en informatie
Plek
Functie
Taak
Soort personeel Bron
Ruimte vóór de priklijnen
Procescoördinator
Coördineren van proces 2 en waar nodig overleggen met het locatiehoofd
GGD / medische instellingen
1
1
1
1
1
5
5
7
Ruimte vóór de priklijnen
Triagearts waarvan 1 eindverantwoo rdelijke arts
Zonodig verrichten van onderzoek / communiceert met arts IZ actiecentrum
Middle management / teamleider (bij voorkeur met medische achtergrond) Arts
Consultatiebureau e.d. / de eindverantwoordelijk e arts is GGD-er
2
2
3
3
3
13
13
17
Ruimte vóór de priklijnen
Gastvrouw/heer
Vrijwilligers
NRK / EHBO
Ruimte vóór de priklijnen
Medewerker administratiev e balie Medewerker info-balie
Gemeenten
9
9
14
14
14
60
Divers
GGD / gemeenten
3
3
5
5
5
21
42
55
Divers
Gemeenten
1
1
1
1
1
5
10
13
Divers
Gemeenten
2
2
3
3
3
5
10
16
16
24
24
24
104
Ruimte vóór de priklijnen Ruimte vóór de priklijnen Algehele ondersteuning
Binnenkomenden verdelen over de administratiebalies, Controleren en innemen van Divers de oproepstroken
Afhandelen van vragen die door de algemene balie zijn doorverwezen Medewerker Verzamelen, tellen en balie bundelen van de oproepstrookjes Medewerker Verwerken formulieren, servicecentrum verklaringen e.d.
Subtotaal Landelijk draaiboek vaccinatie Nieuwe Influenza A (H1N1) – Bijlagenboek
Pagina 19 van 125
120 156
190 247
130%
Totaal 2 ploegen
Totaal per ploeg
S(40)
O(40)
E(40)
D(25)
C(25)
Proces 3: Vaccinatie
Plek
Functie
Taak
Soort personeel
Bron
Vaccinatiegedee lte Ruimte vóór de priklijn
Procescoördinat or Gangverdeler
Coördinatie vaccinatieproces Verdelen van aanbod over de prikgangen / evt. voorrang geven aan bep. groepen
Verpleegkundige
GGD
1
1
1
1
1
5
5
7
Vrijwilligers (evt. divers)
NRK / EHBO (evt. gemeenten)
3
3
5
5
5
21
42
55
Priklijnen
Vaccinateur
Intramusculair vaccineren in de bovenarm
Bij voorkeur bevoegd en bekwaam; doktersassistenten, ziekenverzorgenden, studenten
NRK / EHBO / HBO-V / ROC / en andere medische opleidingen
25
25
40
40
40
170
340
44 2
Priklijnen
Voorbereider
Opzuigen van de Idem vaccinateurs entstof Omloopverpleeg Algehele ondersteuning Verpleegkundige kundige / van - en supervisie over pauzemanager het prikproces / sluit priklijnen om medewerkers te laten pauzeren
Idem vaccinateurs GGD, zorginstellingen, ziekenhuizen, uitzendbureaus
25
25
40
40
40
170
340
3
3
5
5
5
21
42
44 2 55
Priklijnverdeler
NRK / EHBO
3
3
5
5
5
21
42
55
60
60
96
96
96
408
811
10 54
Priklijngang
Priklijngang
Verdelen van aanbod over de priklijnen
EHBO’ers
Subtotaal
Landelijk draaiboek vaccinatie Nieuwe Influenza A (H1N1) – Bijlagenboek
Pagina 20 van 125
130%
Plek
Functie
Taak
Soort personeel
EHBO-ruimte
Procescoördinat or
Coördinatie nazorgproces
Middle management / GGD / teamleider (met Zorgselect medische achtergrond)
1
1
1
1
1
5
5
7
EHBO-arts EHBO-vpk
Eerste hulp verlenen Eerste hulp verlenen
Arts Verpleegkundige
Ziekenhuis Ziekenhuis
1 2
1 2
2 3
2 3
2 3
8 13
8 26
10 34
EHBO-er
Eerste hulp verlenen
EHBO-er
NRK / EHBO
10
10
15
15
15
65
130
16 9
14
14
21
21
21
91
164
22 0
112
112
170
170
170
734
1389
18 12
EHBO-ruimte
Bron
Totaal 2 ploegen
Totaal per ploeg
S(40)
O(40)
E(40)
D(25)
C(25)
Proces 4: Nazorg
Subtotaal
TOTAAL
Landelijk draaiboek vaccinatie Nieuwe Influenza A (H1N1) – Bijlagenboek
Pagina 21 van 125
OVERZICHT DIVERSE TOTALEN Totaal per locatie per dag incl. ziekteverzuim
146
146
221
221
221
Totaal op locatie aanwezig bij wisseling van ploegen
217
217
333
333
333
Totaal voor vijf locaties per dag incl. ziekteverzuim
1812
Totalen per groep met en zonder ziekteverzuim Totaal artsen per dag
21
27
Totaal vpk per dag
73
95
Totaal divers / gemeentepersoneel per dag
334
434
Totaal EHBO’ers per dag
266
346
Totaal vaccinateurs en voorbereiders per dag Locatie A
680
884
Locatie B
Locatie C
Locatie D
Landelijk draaiboek vaccinatie Nieuwe Influenza A (H1N1) – Bijlagenboek
Pagina 22 van 125
Bijlage 3
Voorbeeld planning vaccinatiedag
Ochtendploeg 06.00 (07.00) - 15.00 uur Ochtendploeg
Dag 1
Dag 2
Dag 3
Dag 4
Aanwezig Zonodig vaccinatie van medewerkers ochtendploeg Briefing Start vaccineren burgers Koffie Lunch Einde werkdag
6.00 uur 6.00 – 7.00 uur
7.00 uur 7.00 – 7.30 uur
7.00 uur 7.00 – 7.30 uur
7.00 uur 7.00 – 7.30 uur
7.00 – 8.00 uur 8.00 uur
7.30 – 8.00 uur 8.00 uur
7.30 – 8.00 uur 8.00 uur
7.30 – 8.00 uur 8.00 uur
Vanaf 9.30 uur Vanaf 12.00 uur 15.00 uur
Vanaf 9.30 uur Vanaf 12.00 uur 15.00 uur
Vanaf 9.30 uur Vanaf 9.30 uur Vanaf 12.00 uur Vanaf 12.00 uur 15.00 uur 15.00 uur
Middagploeg: 13.00 (14.00) - 21.00 uur Middagploeg
Dag 1
Dag 2
Dag 3
Dag 4
Aanwezig Zonodig vaccinatie van medewerkers middagploeg Briefing
13.00 uur 13.00 – 14.00 uur
14.00 14.00 – 14.30
14.00 14.00 – 14.30
14.00 14.00 – 14.30
14.30 – 15.00
14.30 – 15.00
14.30 – 15.00
15.00 uur
15.00 uur
15.00 uur
Vanaf 16.00 uur Vanaf 17.30 uur 21.00 uur
Vanaf 16.00 uur Vanaf 16.00 uur Vanaf 17.30 uur Vanaf 17.30 uur 21.00 uur 21.00 uur
14.00 – 15.00 uur Start vaccineren 15.00 uur burgers Thee Vanaf 16.00 uur Avondeten Vanaf 17.30 uur Einde werkdag 21.00 uur
Toelichting: Er wordt naar gestreefd steeds hetzelfde personeel in te zetten voor alle vaccinatiedagen. Als alles volgens plan verloopt, zijn deze medewerkers voorafgaand aan de massavaccinatie gevaccineerd. Personeel dat ziek geworden medewerkers komt vervangen, wordt (indien nodig) ter plekke door een van de collega’s gevaccineerd. Het personeel pauzeert in ploegen voor koffie, thee, lunch, avondeten. De omloopverpleegkundige / pauzemanager deelt voor proces 3 (het prikproces) de ploegen in, de rest prikt door. De pauzes van het personeel van de processen 1, 2 en 4 worden door de coördinator geregeld. Sommige personeelsleden werken niet in diensten maar een hele dag.
Landelijk draaiboek vaccinatie Nieuwe Influenza A (H1N1) - Bijlagenboek 125
Pagina 23 van
Bijlage 4
Formulieren
Bijlage 4.1
Evaluatieformulier locatiehoofd
De onderstaande vragen kunnen als handleiding voor de briefing met het prikteam na de priksessie worden gebruikt. Naast deze aandachtspunten kunnen er tijdens de uitvoering van de vaccinatie ook andere knelpunten aandienen die van belang zijn voor de evaluatie. Behalve dat gevraagd wordt deze 9 vragen in te vullen, is het verzoek op een kort evaluatierapport te schrijven of een opsomming van tegengekomen knelpunten te geven. Dit kan een kopie zijn van het logboek. Is het vaccin tijdig bezorgd? 0 ja
0 nee
Hoe is de doorstroming van de mensen verlopen en waar lagen eventuele knelpunten? De doorstroming is goed verlopen (ga verder met vraag 4) Er waren af en toe opstoppingen (ga verder met vraag 3) Het was continue te druk (ga verder met vraag 3) Knelpunt(en) ontstonden (tevens reden van opstopping aangeven) 0 Entree, …………………………………………………………………………… 0 Administratie, ……………………………………………………………………. 0 Medisch loket, …………………………………………………………………… 0 Priktafels, ………………………………………………………………………… 0 EHBO, ……………………………………………………………………………. 0 Anders, ……………………………………………………………………………
De opstelling binnen was praktisch niet praktisch, namelijk ……………………………………………………………………………………….. ………………………………………………………………………………………..
Landelijk draaiboek vaccinatie Nieuwe Influenza A (H1N1) - Bijlagenboek 125
Pagina 24 van
De bereikbaarheid van de locatie: er waren er was er was het was
wel wel wel wel
/ / / /
geen niet niet niet
verkeersopstoppingen voldoende parkeerruimte voldoende fietsenstalling goed bereikbaar met ov
Wat is de algehele indruk over hoe dit dagdeel is verlopen? 0 Goed
0 Matig
0 Chaotisch
Opmerking: …………………………………………………………………….. Hoe was de sfeer binnen het prikteam? 0 Goed
0 Matig
0 Prikkelbaar
Opmerking: …………………………………………………………………….. Was er aandacht van de media: 0 Nee 0 Ja, omcirkel wat van toepassing is: veel / weinig / geen Hoeveel mensen werden er voor vaccinatie verwacht en hoeveel zijn er uiteindelijk verschenen? Verwacht: ……………
Verschenen: …………...
Mochten er nog bijzondere opmerkingen zijn gemaakt door cliënten, die dan graag op achterzijde noteren, evenals belangrijke opmerkingen gemaakt vanuit het prikteam tijdens de briefing.
Landelijk draaiboek vaccinatie Nieuwe Influenza A (H1N1) – Bijlagenboek
Pagina 25 van 125
Bijlage 5
Protocol Cold Chain
Bijlage 5.1
Samenvatting
Koelkast controleren met min/max thermometer in de ochtend bij aanvang, middag en einde middag bij vertrek. • Min/max thermometer rechtop in midden van de koelkast. • Visuele inspectie uit te delen vaccin. • Vanuit een koelkast wordt het vaccin verdeeld over de priktafels. • De koelkast elke keer goed afsluiten. • De grote voorraad staat in een aparte koelkast. • Vaccinverstrekking priktafels. • Snelheid prikkers en pas de voorraad hierop aan. • Bij afwijkend/onbruikbaar vaccin apart in de koelkast zetten. Bij twijfel overleg met vaccinatiecoördinator. Bijlage 5.2
De koelkast
Mag alleen tot maximaal 75% gevuld zijn vanwege de noodzakelijke luchtcirculatie. Tussen de koelkastwand en het vaccin moet 2cm ruimte zijn, zodat voldoende luchtcirculatie mogelijk is, wardoor er een gelijkmatige temperatuurverdeling in de koelkast ontstaat. De koelkasten zijn uitsluitend bestemd voor bewaren van de vaccins. Bijlage 5.3
De temperatuur in de koelkast
De temperatuur in de koelkast dient tussen de +2 en +8 graden Celsius te zitten. (Dus niet hoger of lager!). De ideale bewaartemperatuur is +5 graden Celsius. Dit dient diverse malen per dag gecontroleerd te worden (ochtend, middag en einde middag). Hiervoor wordt een zogenaamde min/max thermometer gebruikt. Je kan dus zien wat in een gegeven periode de minimum en maximum temperatuur in de koelkast is geweest. (zie hiervoor de werkinstructie aflezen min/max thermometer). De afgelezen min/max temperaturen moeten op een temperatuurstaat worden genoteerd (zie bijgevoegd voorbeeld). Blijkt bij aflezen dat de temperatuur onder of boven de 2 - 8 graden Celsius is gekomen direct de vaccinatiecoördinator contacten. Bijlage 5.4
Controle vaccin
Voor het vaccin uitgedeeld wordt, dient er een korte visuele inspectie plaats te vinden. Er dient gelet te worden op: helderheid vaccins. Blijkt vaccin niet meer bruikbaar apart houden. Bijlage 5.5
Houdbaarheid vaccin
Als aan het einde van de zitting vaccins over zijn, waar de naald al aan is bevestigd, mogen deze niet worden hergebruikt
Bijlage 5.6
Vaccin-incidenten
Onder de naam vaccinincidenten worden alle gebeurtenissen verstaan die het onbruikbaar worden van het vaccin tot gevolg hebben. Dit resulteert in vaccinverlies. Zulke incidenten moeten altijd door de vaccinbeheerder aan de coördinator Cold chain worden gemeld. Landelijk draaiboek vaccinatie Nieuwe Influenza A (H1N1) – Bijlagenboek
Pagina 26 van 125
Hieronder vallen: • Bevriezing, stroomuitval, defecte koelkast • Spuitverlies (vaccin langer dan 15 minuten voor vaccinatie opgetrokken in de spuit) De stelregel is, dat gevriesdroogde vaccins pas gereconstitueerd worden vlak voor toediening van het vaccin. Bij de, voor registratie van het gevriesdroogde vaccin BMR uitgevoerde stabiliteitsproeven is vastgesteld, dat de titer van alle drie de componenten 4 uur na reconstitutie nog aan de norm voldoet, mits het opgeloste vaccin al die tijd bewaard is bij een temperatuur tussen +2°C en +8°C. • Breuk • Overschrijding expiratiedatum • Te lang blootgesteld aan te hoge temperatuur • Te lang aan licht blootgesteld • Onbekende oorzaken
Landelijk draaiboek vaccinatie Nieuwe Influenza A (H1N1) – Bijlagenboek
Pagina 27 van 125
Bijlage 5.7
Werkinstructie vervoer vaccin in isolatiedoos
1
doe een bevroren koelelement in de isolatiehoezen
2
leg een koelelement tussen of bovenop het in de isolatiedoos geplaatst vaccin
3
zorg ervoor dat de isolatiedoos voortdurend goed gesloten is
ad 1) door gebruik te maken van de isolatiehoes komt het element nooit direct in contact met het vaccin zodat bevriezing wordt voorkomen, de isolatiehoes mag niet om het koelelement meegevroren worden. ad 2) bij transport in een koelauto dient het koelelement in de isolatiedoos tussen het vaccin geplaatst te worden bij aankomst van de vaccinatiezitting. Koelelementen dienen dus gescheiden van het vaccin in een isolatiedoos vervoerd te worden.
Bijlage 5.8
Werkinstructie gebruik isolatiedoos tijdens massavaccinaties
1
elke priklijn beschikt over een eigen isolatiedoos
2
isolatiedoos voortdurend goed gesloten houden
3
deksel steeds na afnemen direct weer terugplaatsen
4
koelelement mag gedurende de massavaccinatie naast het vaccin liggen mits dit vaccin nog in de verpakking zit
ad 4) Koelelement wordt tussen het vaccin geplaatst door medewerker RCP bij aankomst op de locatie waar de massavaccinatie plaatsvindt. Tijdens het transport in de koelauto mag het koelelement niet bij het vaccin in de tempex koeldoos liggen.
Landelijk draaiboek vaccinatie Nieuwe Influenza A (H1N1) – Bijlagenboek
Pagina 28 van 125
Bijlage 5.9
Informatie vaccin
Focetria (Novartis) Houdbaarheid
1 jaar. Speciale voorzorgsmaatregelen bij bewaren Bewaren in de koelkast (2°C – 8°C). Niet in de vriezer bewaren. Bewaren in de oorspronkelijke verpakking ter bescherming tegen licht. Aard en inhoud van de verpakking 5,0 ml in injectieflacon met 10 doses (type I-glas) met stop (halobutylrubber). Verpakkingen van 10x. Bewaartermijn in spuit Vaccin wat opgetrokken is in een spuit moet binnen 15 minuten gespoten worden. Pandemrix (GSK)
Houdbaarheid 18 maanden. Na menging moet het vaccin binnen 24 uur worden gebruikt. Chemische en fysische stabiliteit tijdens gebruik is aangetoond gedurende 24 uur bij 25°C. Speciale voorzorgsmaatregelen bij bewaren Bewaren in de koelkast (2°C – 8°C). Niet in de vriezer bewaren. Bewaren in de oorspronkelijke verpakking ter bescherming tegen licht. Aard en inhoud van de verpakking Een verpakking met: - een set van 50 injectieflacons (type I glas) met 2,5 ml suspensie (10 x 0,25 ml doses) met een stop (butylrubber). - twee sets van 25 injectieflacons (type I glas) met 2,5 ml emulsie (10 x 0,25 ml doses) met een stop (butylrubber). Het volume na menging van 1 injectieflacon suspensie (2,5 ml) met 1 injectieflacon emulsie (2,5 ml) geeft 10 doses van het vaccin (5 ml). Bewaartermijn in spuit Vaccin wat opgetrokken is in een spuit moet binnen 15 minuten gespoten worden. Let wel: dit is informatie die de fabrikant, Novartis resp GSK, bij de europese registratieautoriteit heeft ingediend op basis van eerder ontwikkelde 'voorbeeldvaccins' gemaakt met de zg vogelgriepstammen. Het vaccin op basis van de nieuwe H1N1 stam is nieuw en kan mogelijk leiden tot andere houdbaarheidsperioden. Daar is op dit moment (1-9-2009) geen informatie over, Bijlage 5.10 Logistiek informatie en instructie vaccin en spuiten Spuiten 1ml spuit: • Sterile BD FLU+ syringe 0,25 – 1ml with integral needle 23Gx1” • 2e omverpakking: 200 stuks (afmeting ca 30 *15 * 15cm) • 3e omverpakking: 6 dozen à 200 stuks = 2400 stuks (afmeting ca 30 * 30 * 45 cm)
Landelijk draaiboek vaccinatie Nieuwe Influenza A (H1N1) – Bijlagenboek
Pagina 29 van 125
• •
Pallet: 12 omdozen = 28.800 stuks Palletafmetingen: 120 * 80 * 145cm
5ml spuit: • Sterile BD Plastipak syringe flu 5ml with integral needle 22G x 1¼” • 2e omverpakking: 100 stuks (nog niet bevestigd) • 3e omverpakking: 4 dozen à 100 stuks (nog niet bevestigd) • Pallet: 36 omdozen = 14.400 stuks • Palletafmetingen: 120 * 80 * 140cm Vaccins Via de website www.cbg-meb.nl / ‘geneesmiddelen informatiebank voor mensen’ kan informatie op productnaam of anderszins worden gevonden. Focetria (Novartis) • Productnaam is Focetria (dit is het dossier op basis waarvan de nieuwe registratie wordt aangevraagd. Voor het H1N1 vaccin is nu nog geen naam) • 1 flacon bevat 10 doses van 0,5 ml • vaccin op kamertemperatuur brengen en voorzichtig schudden • met een spuit van 1 ml (vaste naald) wordt het vaccin opgezogen en toegediend • per 80 doosjes (8000 doses) (afmetingen nog niet bevestigd) verpakt in een omdoos • afmetingen omdoos 38 * 24 * 26 cm • pallet: 30 omdozen = 240.000 doses Pandemrix (GSK) • Productnaam is Pandemrix • 1 flacon van 3 ml met 10 doses (van 0,25 ml) adjuvans en 1 flacon van 10 ml met 10 doses (van 0,25 ml) virus antigeen • met een spuit van 5 ml wordt het adjuvans overgebracht vanuit de 3 ml flacon naar de 10 ml flacon; voor dit mengen moeten beide flacons wel op kamertemperatuur gebracht worden en goed geschud • goed schudden na mengen adjuvans en antigeen • gemengd product moet binnen 24 uur gespoten worden • met een spuit van 1 ml (vaste naald) wordt het vaccin opgezogen en toegediend • In bijgevoegde slides heeft GSK een (korte) handleiding van hoe het vaccin gereconstitueerd dient te worden (slide 2 is afkomstig uit de registratietekst). In de komende periode zal gewerkt worden aan een uitgebreidere versie waarin duidelijk wordt uitgelegd hoe het vaccin te reconstitueren én toe te dienen. Wanneer deze beschikbaar is, zal deze worden verstrekt. • Per 8 doosjes à 500 doses verpakt in een omdoos (afmeting doosjes en omdoos nog niet bevestigd) • Pallet: 30 omdozen = 120.000 doses • Afmetingen pallet = 120 * 80 * 150cm
Landelijk draaiboek vaccinatie Nieuwe Influenza A (H1N1) – Bijlagenboek
Pagina 30 van 125
Landelijk draaiboek vaccinatie Nieuwe Influenza A (H1N1) – Bijlagenboek
Pagina 31 van 125
Landelijk draaiboek vaccinatie Nieuwe Influenza A (H1N1) – Bijlagenboek
Pagina 32 van 125
Bijlage 6
Voorbeelden documenten
Bijlage 6.1
Registratiekaart
Bijlage 6.2
Blauwerandkaart
Landelijk draaiboek vaccinatie Nieuwe Influenza A (H1N1) – Bijlagenboek
Pagina 33 van 125
Bijlage 6.3
Vaccinatiebewijs (1)
Bijlage 6.4
Vaccinatiebewijs (2)
Landelijk draaiboek vaccinatie Nieuwe Influenza A (H1N1) – Bijlagenboek
Pagina 34 van 125
Bijlage 6.5
Voorbeeld A4 met vaccinatiestatus kind (voorzijde)
Landelijk draaiboek vaccinatie Nieuwe Influenza A (H1N1) – Bijlagenboek
Pagina 35 van 125
Voorbeeld A4 met vaccinatiestatus kind (achterzijde)
Landelijk draaiboek vaccinatie Nieuwe Influenza A (H1N1) – Bijlagenboek
Pagina 36 van 125
Bijlage 6.6
Materiaallijst kantoorartikelen
Algemene materiaal lijst
Locatie:
Aantallen:
Post it plakkers Geplastificeerde tafelnummers Bord Medische / administratieve post Afvalbakken (2 per priklijn) Vuilniszakken (2 stuks per priklijn) Doos met pennen (a 50) Doos met elastiekjes (a 100) Datumstempel Postbakjes Rolletjes Plakband Tipex Schaar Rol tape HPV Datalijst Nietmachine Een doos nietjes Lijst met telefoonnummers DTP/BMR kaartjes Blauwe randkaarten A4 Bijwerkingen A4 bijwerkingen HPV vaccinatie A4 cold chain formulieren koelkast A4 registratieformulier aantallen
Landelijk draaiboek vaccinatie Nieuwe Influenza A (H1N1) – Bijlagenboek
Pagina 37 van 125
gegeven vaccinaties Disposabel tafelkleden Schrijfblok Rol plastic bekers GGD Vlaggen Functieomschrijvingen Kadootjes 9 jarigen Zwarte viltstiften Rol roodwit lint Draaiboek Kamer schermen Bewegwijzeringsborden Naambadges Klachten formulieren T shirts Bijlage 6.7
Materiaallijst medische artikelen
Medische artikelen
Locatie
Aantallen
Doos pleisters (a 500 stuks) Doos Naalden Doos Tissues Toevertjes rol bekkentjes Naaldcontainers Sterilium : fles kraantjes Oorthermometer Dopjes oorthermometer
Landelijk draaiboek vaccinatie Nieuwe Influenza A (H1N1) – Bijlagenboek
Pagina 38 van 125
Doosje rubberen handschoenen Doos naald/spuit Thermometers tbv de koelkasten
Landelijk draaiboek vaccinatie Nieuwe Influenza A (H1N1) – Bijlagenboek
Pagina 39 van 125
Bijlage 6.8
Gegevens medische bestellijst
RIVM-RCP
Bestelformulier Vaccin
Opdrachtgever: Naam
Naam en adres Leverancier: :
Aflleveradres
:
Postcode & Woonplaats
:
Telefoonnummer Faxnummer Bezorgdag
: : :
Bezorgtijd
:
Ophaaltijd : GGD/GHOR is verantwoordelijk voor het retour nemen van: - het restant vaccinaties - alle ingenomen en ingevulde registratiekaarten - de door de GGD ingevulde incidentenformulieren - het door de GGD ingevulde formulier van alle incidenten
Landelijk draaiboek vaccinatie Nieuwe Influenza A (H1N1) - Bijlagenboek
Pagina 40 van 125
Bijlage 7
Registratieformulier personeel priklocaties
Bijlage 7.1
Registratieformulier personeel priklocaties
REGISTRATIEFORMULIER PERSONEEL PRIKLOCATIES REGIONAAL DRAAIBOEK MASSAVACCINATIE INFLUENZA SVP DUIDELIJK EN VOLLEDIG INVULLEN!
NAAM
ADRES
PC + WOONPLAATS
GEB. DATUM TEL. NR en SoFi nr FUNCTIE
NORMAAL WERKZAAM BIJ svp datum en naam locatie invullen
GEWERKT OCHTENDPLOEG MIDDAGPLOEG
Bijlage 7.2
svp kruisje plaatsen svp kruisje plaatsen
Registratieformulier uitzendkrachten
Locatiecoördinator: Locatie: Datum:
Naam
Uitzendbureau
Gewerkte uren
Aantal Paraaf uren
8.00 tot 15.00 uur 6.5 Landelijk draaiboek vaccinatie Nieuwe Influenza A (H1N1) - Bijlagenboek Pagina 41 van 125
8.00 tot 15.00 uur 6.5 8.00 tot 15.00 uur 6.5 8.00 tot 15.00 uur 6.5 8.00 tot 15.00 uur 6.5 8.00 tot 15.00 uur 6.5 8.00 tot 15.00 uur 6.5 8.00 tot 15.00 uur 6.5 8.00 tot 15.00 uur 6.5 8.00 tot 15.00 uur 6.5 14.30 tot 20.00 uur5 14.30 tot 20.00 uur5 14.30 tot 20.00 uur5 14.30 tot 20.00 uur5 14.30 tot 20.00 uur5 14.30 tot 20.00 uur5 14.30 tot 20.00 uur5 14.30 tot 20.00 uur5 14.30 tot 20.00 uur5 14.30 tot 20.00 uur5 Handtekening Locatiecoördinator
Landelijk draaiboek vaccinatie Nieuwe Influenza A (H1N1) - Bijlagenboek
Pagina 42 van 125
Bijlage 7.3
Registratieformulier medewerkers via P/flex
Locatiecoördinator: Locatie: Datum:
Naam
Huidige werkgever
Gewerkte uren
Aantal Paraaf uren
08.00 tot 15.00 uur6.5 08.00 tot 15.00 uur6.5 08.00 tot 15.00 uur6.5 08.00 tot 15.00 uur6.5 08.00 tot 15.00 uur6.5 08.00 tot 15.00 uur6.5 08.00 tot 15.00 uur6.5 08.00 tot 15.00 uur6.5 08.00 tot 15.00 uur6.5 08.00 tot 15.00 uur6.5 14.30 tot 20.00 uur5 14.30 tot 20.00 uur5 14.30 tot 20.00 uur5 14.30 tot 20.00 uur5 14.30 tot 20.00 uur5 14.30 tot 20.00 uur5 14.30 tot 20.00 uur5 14.30 tot 20.00 uur5 14.30 tot 20.00 uur5 14.30 tot 20.00 uur5 Handtekening Locatiecoördinator
Landelijk draaiboek vaccinatie Nieuwe Influenza A (H1N1) - Bijlagenboek
Pagina 43 van 125
Bijlage 7.4 Naam
Registratieformulier medewerkers gemeenten Gemeente
u 14.30- 20.00 Paraaf u Tijd 08.00-15.00Tijd medew.
Landelijk draaiboek vaccinatie Nieuwe Influenza A (H1N1) - Bijlagenboek
Pagina 44 van 125
Bijlage 7.5
Overwerkformulier tbv GGD medewerkers
OPGAVE VAN VERRICHT OVERWERK Naam
Registratienummer :
: Sector/afdeling : NORMALE WERKTIJD maandag :
dinsdag
:
woensdag
:
donderdag
:
vrijdag
:
Dag
Datum
Overwerk van/tot:
Aantal uren
Comp. in tijd
Landelijk draaiboek vaccinatie Nieuwe Influenza A (H1N1) - Bijlagenboek
:
In te vullen door salarisadministratie 50% 75% 100%
Pagina 45 van 125
Handtekening werknemer:
In te vullen door salarisadministratie
Akkoord afdelingshoofd/sectordirecteur:
Maand verwerking: Paraaf: Datum:
Landelijk draaiboek vaccinatie Nieuwe Influenza A (H1N1) - Bijlagenboek
Pagina 46 van 125
Bijlage 7.6
Declaratieformulier reiskosten
Reiskosten massavaccinatie influenza Indien u reiskosten maakt van uw woonplaats naar een vaccinatielocatie in een andere plaats dan s.v.p. inzenden voor 0000-00 aan: GGD/GHOR Postbus 1400 7500 BK ENSCHEDE Reiskosten massavaccinatie influenza AANTAL KILOMETERS INVULLEN, ENKELE REIS + RETOUR DAGTOTALEN OPTELLEN naam maand adres
telefoonnu mmer bank/giro
pc / woonpl aats datum
van
Naar
enkel km
retour km
totaa l toelichting
declaratie
à € 0.28
Bedrag
totaal
code
openbaar vervoer (bijlagen)
maand verw.:
paraaf: datum: overige kosten/parkeergeld Totaal : handtekening medewerker
akkoord projectleider
Landelijk draaiboek vaccinatie Nieuwe Influenza A (H1N1) - Bijlagenboek
Pagina 47 van 125
totaa l
Bijlage 7.7
Overzicht uitgifte Iris cheques Massavaccinatie Influenza
Locatie
:
Datum
:
Locatiecoördinator : Naam
Organisatie
€ 10
€ 25
Tijd
Landelijk draaiboek vaccinatie Nieuwe Influenza A (H1N1) - Bijlagenboek
Paraaf
Pagina 48 van 125
Bijlage 7.8
Verklaring inzake bevoegdheid en bekwaamheid
Verklaring voor artsen, verpleegkundigen, ziekenverzorgenden en dokterassistenten die meewerken aan de vaccinatiecampagne Influenza, uitgevoerd door de GGD/GHOR van …. tot en met …. 200.. Deze verklaring is onderdeel van de kwaliteitsbewaking van de campagne. DATUM INVULLING VERKLARING _______________________ NAAM______________________________________________________ VOORLETTERS_______________________________________________ ADRES_____________________________________________________ POSTCODE__________________________________________________ WOONPLAATS________________________________________________ GEBOORTEDATUM____________________________________________ BEROEP____________________________________________________ BIG GEREGISTREERD is) REGISTRATIENUMMER
JA / NEE
(omcirkelen wat van toepassing
De ter plaatse zijnde arts infectieziekten van de GGD geeft opdracht tot vaccinatie, geeft relevante instructie en bewaakt de uitvoering van de vaccinatie. Bovengenoemde - bij onderdeel naam, voorletters, adres - geeft dmv deze ondertekening te kennen: Bevoegd te zijn en zich bekwaam te achten in het verrichten van intramusculaire injecties. NAAR WAARHEID INGEVULD EN ONDERTEKEND Plaats-------------------------------------------------------------------Handtekening-----------------------------------------------------------
Bent u tegen Hepatitis B gevaccineerd toepassing is)
JA / NEE
(omcirkelen wat van
Landelijk draaiboek vaccinatie Nieuwe Influenza A (H1N1) - Bijlagenboek
Pagina 49 van 125
Vanaf hier in te vullen door de GGD arts Datum inlevering _______ Locatie______________ Gezien / Naam en handtekening GGD arts __________________
Landelijk draaiboek vaccinatie Nieuwe Influenza A (H1N1) - Bijlagenboek
Pagina 50 van 125
Bijlage 7.9
Mediacontact-formulier
Datum verzoek:
Tijdstip:
Persoon & afdeling binnenkomst verzoek: Naam journalist / contactpersoon: Verzoekende organisatie: Bereikbaarheid journalist:
werkplek mobiel e-mail Andere informatie
Inhoud verzoek:
Medium:
radio
televisie
krant
anders, nl.
tijdschrift
Naam programma/medium: Mogelijke datum van uitzending / plaatsing: Afdelingshoofd ingelicht?
ja
nee
Communicatiemedewerker ingelicht?
ja
nee
Inhoudsdeskundigen (naam/telefoon):
Bereid
Ingezet
ja nee ja nee
ja nee ja nee
Gemaakte afspraken met journalist / andere medewerkers:
Gehoor gegeven aan verzoek:
ja
nee
Reden indien geen gehoor gegeven: Datum afgehandeld:
Landelijk draaiboek vaccinatie Nieuwe Influenza A (H1N1) - Bijlagenboek
Pagina 51 van 125
Bijlage 7.10 Evaluatiedocument voor locatiecoördinator Na afloop van de prikdag svp retour naar het actiecentrum GGD Datum Locatie Naam coördinator Aantal geprikte kinderen : Aantal verloren vaccins : Aantal flauwvallers
:
Bijna flauwvallers :
Wat is je algemene indruk aan het einde van deze prikdag?
Hoe verliep de ontvangst + briefing in de ochtend?
Hoe verliep de wisseling van de teams in de middag?
Hoe verliep het werk bij de administratie balie?
Landelijk draaiboek vaccinatie Nieuwe Influenza A (H1N1) - Bijlagenboek
Pagina 52 van 125
Hoe verliep het werk bij de infobalie?
Hoe verliep het werk binnen de priklijnen?
Hoe verliep de samenwerking met de vrijwilligers (rode kruis/ EHBO)?
Kon je bij problemen een beroep doen op de achterwacht bij de GGD?
Is het draaiboek compleet? Zo nee, wat mis je?
Heb je pers, cq afgevaardigden van de gemeente ontvangen? Zo ja, wie en hoe verliep dit?
Landelijk draaiboek vaccinatie Nieuwe Influenza A (H1N1) - Bijlagenboek
Pagina 53 van 125
Bijlage 8
Bijlage 8.1
Protocol Vaccineren
Inleiding
Dit protocol is opgesteld om eventuele gevolgen van het vaccin zoveel mogelijk te reduceren. Bovendien moet de kwaliteit meetbaar zijn: dit kan alleen als iedereen op een zelfde wijze vaccineert. Bijlage 8.2
Hygiënisch werken
We werken voor het overgrote deel met gezonde personen. Deze hebben een goede weerstand. Er hoeft dus niet steriel gewerkt te worden, maar wel hygiënisch. Personen zijn niet gevoelig voor de micro-organismen van de eigen huidflora, wel voor die van de omgeving of anderen. Bij het vaccineren hoeft dus niet gedesinfecteerd te worden (eigen huidflora) maar wel hygiënisch gewerkt te worden. Er is gekozen voor desinfectans dat niet de handen uitdroogt: deze kan overvloedig gebruikt worden. Bijlage 8.3 -
-
-
Instructie
Desinfecteer je handen voordat je begint met vaccineren. Indien een persoon bloed na vaccinatie, altijd eigen handen desinfecteren. Ook al denk je dat er geen bloed op je handen gekomen kan zijn. Voorkom dat handen tussentijds mogelijk besmet raakt met microorganismen: was handen na toiletbezoek, na het eten van voedsel en drank en reduceer het aanraken van ander materiaal. Leg geen losse naalden klaar: scheur de verpakking open en schuif de naald op de spuit zonder de conus aan te raken. Raak de conus niet aan tijden het vaccineren. Zorg voor een schoon werkblad: desinfecteer deze zo goed mogelijk. Indien een persoon moet overgeven tijdens het vaccinatieproces, altijd handen wassen en werkblad desinfecteren. De lijn wordt dichtgehouden totdat er weer sprake is van een hygiënische situatie.
Bijlage 8.4
Vaccinbeheer
Tijdens deze campagne zijn de logistiek medewerkers verantwoordelijk voor de opslag en distributie van het vaccin. Op het moment dat het vaccin op de tafel wordt afgeleverd, is de vaccinateur verantwoordelijk. Bijlage 8.5
Instructie
Zelf opgetrokken vaccin nooit langer dan 15 minuten in de spuit.
Landelijk draaiboek vaccinatie Nieuwe Influenza A (H1N1) - Bijlagenboek
Pagina 54 van 125
Bijlage 8.6
Ontluchten van de spuit
Het is beter dat er geen lucht wordt ingespoten. Het is beter een klein beetje lucht in te spuiten, dan vloeistof uit de spuit te laten stromen. Bijlage 8.7
Contact met de cliënt
Er wordt van iedereen een professionele houding verwacht. Daarbij hoort eveneens een stukje persoonlijke aandacht voor iedereen. Bijlage 8.8 -
Instructie
Werk doelmatig, geen langdurige gesprekken maar niet ook niet te snel/onpersoonlijk. Bij kinderen: wees directief, geef duidelijke instructies hoe een kind vastgehouden moet worden. Als een kind aangeeft niet angstig te zijn/niet zich gedraagt dat deze angstig is, is dit ook geen gespreksonderwerp. Onrustig/angstige kinderen apart laten prikken bij de EHBO post.
Bijlage 8.9
Injectietechnieken
Voorbeelden van verkeerde injectietechnieken: - Het maken van ‘dart’ bewegingen - Aarzelend een aantal keren richten op de vaccinatieplek Beknelde kleding laten zitten waardoor vaccin terugstroomt. Bijlage 8.10 Intramusculair injecteren (figuur 1) Er wordt niet gedesinfecteerd, wel dient hygiënisch gewerkt te worden. Ga niet vaccineren als de kleding de bovenarm afknelt. Laat de arm uit het geknelde kledingstuk halen. Dit voorkomt dat vaccin terugstroomt uit de insteekopening en/of bloedverlies. De naald wordt in 90 graden ten opzichte van de arm (loodrecht) ingebracht. (Dus niet ten opzichte van de hand van degene die vaccineert). De spuit/arm dient zodanig gefixeerd te worden, dat de spuit en naald meegaat met mogelijk onverwachte bewegingen van de gevaccineerde De naald dient in de musculus deltoïdus gestoken te worden (zie plaatje: bron J.A. Dudgeon & W.A.M. CUTTING. Immunization; Principles and Pratice. London: Chapman Hall Medical, 1991) Om zeker te zijn dat er in een spier gespoten wordt, mag dus niet te laag in de bovenarm gespoten worden. (Drie vingers vanaf de bovenkant van het schoudergewricht). Prik zo diep mogelijk. Als er bot geraakt wordt, voelt de gevaccineerde hier niets van; het is alleen vervelend voor degene die vaccineert. Tegenwoordig kunnen naalden niet afbreken bij de conus; de naald mag volledig in de arm gestoken worden. Hiermee voorkom je abcessen. Bij het vaccineren dient de zogenaamde z-techniek te worden toegepast. De huid dien naar beneden te worden strakgetrokken bij het insteken. Na het insteken de huid te worden losgelaten. Hierdoor verschuift de huid ten opzichte van de spier. Dit voorkomt een onderhuids abces. De naald mag pas teruggetrokken worden als het vaccin volledig is ingespoten. De insteekopening kan worden afgedekt met een pleister. Instrueer de gevaccineerde dat de pleister na een half uur verwijderd mag worden. Landelijk draaiboek vaccinatie Nieuwe Influenza A (H1N1) - Bijlagenboek
Pagina 55 van 125
Figuur 1 - Intramusculair
Figuur 2 -
1 epidermis 2 dermis 3 subcutaan -
Subcutaan
Bijlage 8.11 Subcutane injectie (figuur 2) Ontbloot de plaats voor injectie. Knellende kleding los maken of kledingstuk laten uittrekken om stuwing en bloeding te voorkomen. Fixeer de injectieplaats tussen duim en wijsvinger en trek daarbij de huid strak, terwijl deze tevens iets ten opzichte van de onderlaag wordt verschoven. Doorsteek de huid snel en onder een hoek van 30 °. Controleer of de naald los in het onderhuids bindweefsel ligt (de spuit kan dan soepel heen en weer bewogen worden). Injecteer de entstof langzaam en volledig. Trek de spuit met een snelle beweging terug, nadat alle entvloeistof is ingespoten Bijlage 8.12 Nazorg Het is krachtens de WGBO een plicht om voorlichting te geven over de mogelijkheid van voorkomende bijwerkingen. Bij de uitnodiging wordt informatie meegestuurd met daarin de mogelijke bijwerkingen van de vaccinaties. Deppen van de insteekopening met een ijskoude vochtige lap op een ijsklont leidt eerder tot toename van de pijn en de kans op een lokale reactie wordt er niet minder door. Lichte Massage kan wel verlichting geven. Bij het optreden van verhoging of koorts kan een paracetamol worden geadviseerd.
Bijlage 8.13 Onvoorziene omstandigheden Bij losschieten van de naald tijdens het vaccineren of de volledige hoeveelheid in niet ingespoten door een onverwachte beweging van een kind: - Minder dan de totale hoeveelheid ingespoten, vaccinatie helemaal over. Landelijk draaiboek vaccinatie Nieuwe Influenza A (H1N1) - Bijlagenboek
Pagina 56 van 125
Bijlage 9 indicaties
Voorbeeld anamnesevragen t.a.v. contra
Opmerking: aanpassen zodra de specificaties en contra-indicaties voor de beide vaccins beschikbaar zijn. • • • • • • • • • • •
Eerder vaccinaties zonder problemen verlopen? Last van flauwvallen? Ben je gezond? Geen temperatuur boven de 38,5 graden C? Geen bloedtransfusie in de afgelopen 6 weken gehad? Geen medicijngebruik? Geen problemen met bloedstolling? Geen recent bezoek aan huisarts/specialist/ziekenhuis? Geen chronische/aangeboren ernstige ziekte? Vaccinaties gekregen de afgelopen 4 weken ? Ben je zwanger (of zou je zwanger kunnen zijn)?
Landelijk draaiboek vaccinatie Nieuwe Influenza A (H1N1) - Bijlagenboek
Pagina 57 van 125
Bijlage 10 Verantwoordelijkheidsverdeling (massa-) vaccinatie Nieuwe Influenza A
Bijlage 10.1 Aanleiding Op 17 augustus hebben de Gezondheidsraad en het RIVM het advies ‘Vaccinatie tegen pandemische influenza A/H1N1 2009: doelgroepen en prioritering’ aangeboden aan de minister van VWS. Conform dit advies heeft de minister vooralsnog besloten om alleen risicogroepen, gezondheidswerkers en mantelzorgers op te roepen voor vaccinatie (zodra het vaccin beschikbaar is). Ter voorbereiding op een dergelijke vaccinatiecampagne hebben GGD en GHOR de afgelopen jaren regionale draaiboeken en rampbestrijdingsplannen ontwikkeld voor massavaccinatie en influenzapandemie. De onderliggende wetgeving, waarin de verantwoordelijkheden voor vaccinatie zijn vastgelegd, is evenwel onlangs vastgesteld en in ontwikkeling. De Wet Collectieve Preventie Volksgezondheid (WCPV), basis voor de GGD, is inmiddels vervangen door de Wet Publieke Gezondheid (WPG). In de ‘tweede tranche’ WPG worden bovendien extra voorstellen gedaan omtrent de verantwoordelijkheid voor de infectieziektebestrijding. Daarnaast is momenteel bij de Eerste Kamer het Wetsvoorstel Veiligheidsregio’s (WVR) in behandeling, dat (o.a.) de huidige Wet Rampen en Zware Ongevallen (WRZO) en Wet GHOR zal vervangen. Deze wet legt meer verantwoordelijkheden neer bij de voorzitter van de veiligheidsregio. Om bij de voorbereiding op de vaccinatiecampagne H1N1 rekening te kunnen houden met deze ontwikkelingen, wordt in voorliggende notitie de verantwoordelijkheidsverdeling tussen GGD en GHOR nader toegelicht. Bijlage 10.2 Huidige wettelijke verantwoordelijkheden Het proces vaccinatie als volksgezondheidsmaatregel is een taak van de GGD, tenzij het door de Minister van VWS aan anderen is opgedragen (zoals de vaccinatie van risicogroepen tegen seizoensgriep door huisartsen). In de Wet Publieke Gezondheid zijn de verantwoordelijkheden voor de infectieziektebestrijding (waaronder vaccinatie als volksgezondheidmaatregel) als volgt vastgelegd: •
•
Het college van Burgemeester en Wethouders draagt zorg voor de uitvoering van de algemene infectieziektebestrijding (WPG, art.6, lid 1). De colleges stellen daartoe een GGD in (WPG, art.14). Bij een epidemische of pandemische uitbraak van een infectieziekte geeft de burgemeester leiding aan de bestrijding inclusief een vaccinatiecampagne (WPG, art.6, lid 2).
Landelijk draaiboek vaccinatie Nieuwe Influenza A (H1N1) - Bijlagenboek
Pagina 58 van 125
•
•
•
Bij een (dreigende) epidemie of pandemie van een infectieziekte behorend tot de zogenaamde groep A (en indien de burgemeester daarom vraagt ook bij ziekten uit groep B1 en B2) geeft de minister van VWS leiding aan de bestrijding (WPG, art.7, lid 1). Dit laat onverlet dat de bestrijding in dergelijke gevallen, onder nationale leiding van de minister van VWS, lokaal nog steeds door de burgemeester wordt gecoördineerd. De minister van VWS kan bij ministeriële regeling nieuwe infectieziekten toevoegen aan groep A (en ook B1 en B2), zodat de minister bij een uitbraak daarvan landelijk regie kan voeren over de bestrijding (WPG, art.20). Dit betreft nadrukkelijk ook een nieuw subtype humaan influenzavirus waarbij ernstig gevaar voor de volksgezondheid bestaat. Ter voorbereiding op een landelijk gecoördineerde bestrijding, moeten de colleges van B&W de maatregelen uitvoeren die de minister van VWS hen opdraagt in het kader van A-infectieziekten alsook voor een nieuw subtype humaan influenzavirus waarbij ernstig gevaar voor de volksgezondheid bestaat (WPG, art.8).
De geneeskundige hulpverlening, inclusief de infectieziektebestrijding, wordt bij rampen en (volksgezondheids)crises gecoördineerd door het openbaar bestuur, i.c. het bestuur van de GHOR/veiligheidsregio (i.o.). De coördinatie omvat in dit verband het organiseren van de samenwerking binnen de geneeskundige keten en tussen de geneeskundige keten en de andere hulpdiensten (politie, brandweer, gemeenten), onder het opperbevel van de burgemeester. In de huidige wetgeving is deze verantwoordelijkheid als volgt uitgewerkt: • Het college van B&W is verantwoordelijk voor de coördinatietaken van de GHOR (Wet GHOR, art.2). De colleges stellen daartoe een regionale GHOR-organisatie in, op de schaal van de politieregio. • De burgemeester heeft het opperbevel bij (de dreiging van) rampen en zware ongevallen (WRZO, art.11). Dit laat onverlet dat de betrokken geneeskundige organisaties en zorginstellingen een eigen verantwoordelijkheid hebben voor (de voorbereiding op) het optreden bij rampen en crises. De GHOR voert namens het openbaar bestuur de coördinatie, maar neemt nooit de uitvoeringsverantwoordelijkheid over. Bijlage 10.3 Nationale verantwoordelijkheidsverdeling Een ernstige uitbraak van een infectieziekte kan een zodanige omvang aannemen dat het maatschappelijke leven erdoor wordt ontwricht of dreigt te ontwrichten. De Minister van VWS is in deze situaties verantwoordelijk voor de inhoud van het nationaal aangestuurde bestrijdingsbeleid, maar dient zijn optreden interdepartementaal goed af te stemmen. De Minister van VWS zal de Minister van BZK terstond op de hoogte stellen van de maatregelen die hij wenst te treffen. Verder zal de Minister van VWS beoordelen of de benodigde maatregelen dermate ingrijpend en omvangrijk zijn dat hij zijn collega van BZK zal verzoeken de algemene coördinatie over te nemen. Omdat infectieziekten zich altijd in fasen ontwikkelen, is aan een dergelijke situatie vanzelfsprekend al de nodige communicatie en informatie voorafgegaan.
Landelijk draaiboek vaccinatie Nieuwe Influenza A (H1N1) - Bijlagenboek
Pagina 59 van 125
Gedurende die periode vindt interdepartementale coördinatie plaats conform het nationaal handboek crisisbesluitvorming, waarbij de Minister van VWS zorg blijft dragen voor deskundige inhoudelijke advisering voor het te voeren beleid (bron: memorie van toelichting WPG). In de draaiboeken voor massavaccinatie en influenzapandemie is er op basis van het toenmalige juridisch kader vanuit gegaan dat in geval de rijksoverheid besluit tot massavaccinatie de minister van BZK op basis van WZRO een aanwijzingsbesluit neemt. Inmiddels is de Wet Publieke Gezondheid (december 2008) van kracht op grond waarvan de burgemeester verantwoordelijk is voor de bestrijding van A-ziekten en de minister van VWS de burgemeester rechtstreeks zonder tussenkomst van de minister van BZK en CdK aanwijzingen kan geven. Bij ministeriële regeling is de nieuwe influenza A H1N1 aangewezen als een A-ziekte. Dit betekent dat de minister van VWS de bevoegdheid heeft de leiding over de bestrijding van de burgemeesters over te nemen en op basis van artikel 8 van de WPG aan de GGD’en kan opdragen om voorbereidende maatregelen te treffen (waaronder voorbereiding op een vaccinatiecampagne). Per brief heeft de minister van VWS er op gewezen dat de inspectie in de rol als Rijksheer namens de minister kan optreden in een eventueel regionaal (of gemeentelijk) beleidsteam. Deze kan de RGF en het Openbaar bestuur adviseren over te nemen maatregelen én de minister adviseren aanwijzingen te geven aan zorginstellingen. Bijlage 10.4 Uitwerking verantwoordelijkheden voor (massa)vaccinatie Nieuwe Influenza A Bij zowel het draaiboek massavaccinatie pokken als grieppandemie is er voor gekozen de vaststelling te laten plaatsvinden door de besturen van zowel de GGD als de GHOR. Reden om dit aan beide besturen voor te leggen is dat er vanuit gegaan mag worden dat er slechts besloten wordt tot massavaccinatie als er al grote kans op maatschappelijke onrust en verstoring openbare orde is (zoals bij pokkenaanslag, cq nieuwe griepvariant met pathogeniteit van vogelgriep). Ook in dit draaiboek staat beschreven dat de inhoudelijke verantwoordelijkheid ligt bij de GGD, terwijl de GHOR de coördinatie en afstemming met de andere ketenpartners en bestuurders verzorgt. Landelijk is de regio’s middels een brief van BZK en VWS (9-2-2003) aangeraden dit draaiboek massavaccinatie te beschouwen als een rampenbestrijdingsplan. De uitvoering van (massa)vaccinatie is onder de huidige wetgeving en ook in de toekomst een taak van de GGD, met dien verstande dat de Minister van VWS ook anderen een rol kan geven. In het modeldraaiboek grieppandemie (deel III) is er vanuit gegaan dat er zowel rollen zijn voor de huisarts (conform seizoensgriep), als voor zorginstellingen (voor eigen personeel, ARBO) en de GGD (rest bevolking). Wanneer een (massa)vaccinatie wordt toegepast als onderdeel van de bestrijding van een epidemie of pandemie (d.w.z. vallend onder de bepalingen van de WRZO), dan zullen de GGD en andere betrokken organisaties deze taak uitvoeren onder coördinatie van de Landelijk draaiboek vaccinatie Nieuwe Influenza A (H1N1) - Bijlagenboek
Pagina 60 van 125
GHOR/veiligheidsregio. De GHOR zal namens het openbaar bestuur de aspecten moeten coördineren waar maatschappelijke onrust, verstoring van openbare orde zouden kunnen komen en die zaken waar capaciteitsproblemen van de 1ste en 2de lijns zorg samenvallen met de vaccinatiecampagne (hoge piek van epidemie valt samen met vaccinatiecampagne), waar nodig volgens de richtlijnen van de Minister van BZK. De GGD en GHOR zijn gezamenlijk verantwoordelijk voor de vertaling van landelijk ontwikkelde draaiboeken naar de regionale situatie. Daarnaast vindt er afstemming plaats tussen GGD en GHOR over de locatiekeuze en randvoorwaarden, waaronder OOV aspecten. Bijlage 10.5 Verwachte ontwikkelingen in wettelijke verantwoordelijkheden Bij de Eerste Kamer is momenteel het Wetsvoorstel Veiligheidsregio’s in behandeling. Een belangrijk aspect van deze wet is dat bij een ramp of crisis van meer dan plaatselijke betekenis de bevoegdheden als opperbevelhebber van de individuele burgemeesters worden overgedragen aan de voorzitter van de veiligheidsregio (WVR, art.39). Aangezien een (dreigende) epidemische of pandemische infectieziekteuitbraak per definitie het lokale niveau overstijgt, zal in de toekomst in dergelijke gevallen automatisch de voorzitter van de veiligheidsregio het opperbevel voeren over de gecoördineerde inzet van de betrokken hulpdiensten en geneeskundige organisaties. In het verlengde van deze verschuiving wordt in de voorgenomen tweede tranche van de WPG ook de leiding over de feitelijke bestrijding van Ainfectieziekten – alsmede de voorbereiding daarop – opgedragen aan de voorzitter van de veiligheidsregio. Hiermee komen bij A-infectieziekten de verantwoordelijkheden voor de uitvoering (GGD) en de coördinatie (veiligheidsregio) eenduidig in één hand te liggen, zodat de ministers van VWS en BZK in elke regio slechts één bestuurlijk aanspreekpunt hebben.1 Belangrijke voorwaarde hiertoe is dat de GGD’en op dezelfde schaal worden georganiseerd als de veiligheidsregio’s en politieregio’s, hetgeen dan ook in de tweede tranche WPG is opgenomen. Totdat beide wetten in werking treden, blijft evenwel het opperbevel over de uitvoering van de infectieziektebestrijding (WPG) en over de multidisciplinaire rampenbestrijding (WRZO) in beginsel liggen bij de individuele burgemeesters en niet bij de voorzitters van de veiligheidsregio’s. Elke regio kent echter al wel afspraken over de bestuurlijke coördinatie bij gemeentegrensoverschrijdende crises (coördinerend burgemeester), zij het zonder dat de formele bevoegdheden van de burgemeesters worden overgeheveld.
1
Die tevens als korpsbeheerder verantwoordelijk is voor het beheer van de regiopolitie. Landelijk draaiboek vaccinatie Nieuwe Influenza A (H1N1) - Bijlagenboek
Pagina 61 van 125
Bijlage 10.6 Conclusie Inhoudelijke verantwoordelijkheid voor de (voorbereiding op) de uitvoering van een vaccinatiecampagne voor de Nieuwe Griep A (H1 N1) ligt bij de GGD. Dit kan echter alleen in goed overleg en in samenwerking met de GHOR. De GHOR dient zorg te dragen voor de afstemming met overige hulpdiensten tav maatschappelijk onrust en verstoring openbare orde inclusief eventuele maatregelen bij capaciteitsproblemen elders in de gezondheidszorg. Met inachtneming van het feit dat iedere zorginstelling een autonome verantwoordelijkheid heeft ten aanzien van het eigen rampenplan, de opschaling en continuïteit van de te verlenen zorg. Voor beiden geldt dat coördinatie gewenst is op de schaal van de Veiligheidsregio, hetgeen om extra afstemming vraagt in de regio’s waar meerdere GGD’en in een Veiligheidsregio gesitueerd zijn. Bovendien vergt dit regionale afstemming op de schaal van de veiligheidsregio tussen de burgemeesters die onder de huidige wetgeving nog steeds leiding geven aan zowel de uitvoering van de (massa)vaccinatie als aan de multidisciplinaire coördinatie daarvan. De besturen van de GGD’en en de veiligheidsregio’s zullen daartoe duidelijke afspraken moeten maken over de regionale bestuurlijke coördinatie door de voorzitter van de veiligheidsregio, met inachtneming van de geldende wetgeving.
Landelijk draaiboek vaccinatie Nieuwe Influenza A (H1N1) - Bijlagenboek
Pagina 62 van 125
Bijlage 11 Checklist
Bijlage 11.1 Voorbereidingsfase
2.
Wat Plan op stellen inrichting locaties Inrichten locaties
Wie Gemeente, ism GGD/GHOR Gemeente
3.
Huren inrichting locaties
Gemeente
4.
Leveren tafels, stoelen, scheidingswanden Opbouw priklocaties
Standbouwer
Wanneer Zodra besluit wordt genomen tot massavaccinatie Zodra besluit wordt genomen tot massavaccinatie Zodra besluit wordt genomen tot massavaccinatie Vooraf of op dag 1
Standbouwer
Vooraf of op dag 1
Opslagruimte vaccins en materialen inrichten Opslag en distributie van het vaccin en de logistiek Organisatie van de massavaccinatie Werven personeel vaccinatie (BIG geregistreerd) Inkopen gebruiksmaterialen Verwerken gebruiksmaterialen Klaarmaken pakketten gebruiksmaterialen per locatie Afleveren pakketten gebruiksmaterialen bij de locaties Samenstelling pakketten gebruiksartikelen voor niet-mobiele teams Afleveren pakketten gebruiksartikelen voor niet mobiele teams Creëren opslagruimte voor vaccinatiemateriaal (spuiten en naalden), 13 pallets Creëren van koelcapaciteit voor opslag van vaccins Planopstellen werven personeel
GHOR actiecentrum
Vanaf 1 september
GHOR actiecentrum
Zodra vaccins worden geleverd Zodra besluit wordt genomen tot massavaccinatie Zodra besluit wordt genomen tot massavaccinatie
Roosterplan personeel
GGD
1.
5. 6. 7. 8. 9.
10. 11. 12.
13.
14.
15.
16.
17. 18.
19.
GGD/GHOR GGD
GGD/GHOR GGD/GHOR
Zodra besluit wordt genomen tot massavaccinatie Na ontvangst
GGD/GHOR
Tijds voor uitvoering van de vaccinatie
GGD/GHOR
Tijds voor uitvoering van de vaccinatie
GGD/GHOR
Tijds voor uitvoering van de vaccinatie niet mobielen
GGD/GHOR
Bij start van de uitvoering van de vaccinatie niet mobielen
GGD
Zodra besluit wordt genomen tot massavaccinatie
GGD
Vanaf 1 september
GGD
Vanaf 1 september (als onderdeel van regionaal draaiboek) Vanaf 1 september (als onderdeel van regionaal
Landelijk draaiboek vaccinatie Nieuwe Influenza A (H1N1) - Bijlagenboek
Pagina 63 van 125
20. 21.
22.
23. 24. 25.
26.
27.
28.
29.
30.
31. 32.
33.
Leveren medische materialen Afspraken maken over aanleveren vaccins vanuit RCP Aanleggen communicatieverbindingen voor basisapparatuur per locatie Coördineren uitnodiging aan bevolking Versturen uitnodiging aan bevolking Afspraken maken voor verwerken van naaldcontainers Berekenen grootte groep niet mobielen in de regio
GGD/GHOR
Afspraken met thuiszorgorganisaties en zorginstellingen over vaccineren van nietmobielen Afspraken maken met instellingen voor maatschappelijke opvang Toezenden van de benodigde informatie voor het mobiliseren van daken thuislozen aan instellingen voor maatschappelijke opvang Samenstellen en distribueren van pakketten met voorlichtingsmateriaal Inrichten actiecentrum
GGD/GHOR
Aanleveren afleveradres voor pre-distributie (spuiten en naalden) aan RIVM/RCP Aanwijzen opslaglocatie voor spuiten en naalden
GGD/GHOR/Gemeente
GGD/GHOR
GHOR
GGD Gemeente GGD/GHOR
GGD/GHOR
draaiboek) Tijds voor uitvoering van de vaccinatie Vanaf 1 september (als onderdeel van regionaal draaiboek) Tijds voor uitvoering van de vaccinatie
Zodra besluit wordt genomen tot massavaccinatie Twee weken voor aanvang van de massavaccinatie Zodra besluit wordt genomen tot massavaccinatie Vanaf 1 september (als onderdeel van regionaal draaiboek) Vanaf 1 september (als onderdeel van regionaal draaiboek)
GGD/GHOR
Vanaf 1 september (als onderdeel van regionaal draaiboek)
GGD/GHOR
Twee weken voor aanvang van de massavaccinatie
GGD/GHOR/ gemeenten
Zodra besluit wordt genomen tot massavaccinatie
GGD/GHOR
Zodra besluit wordt genomen tot massavaccinatie Vanaf 1 september (als onderdeel van regionaal draaiboek)
Gemeente
Vanaf 1 september (als onderdeel van regionaal draaiboek)
Landelijk draaiboek vaccinatie Nieuwe Influenza A (H1N1) - Bijlagenboek
Pagina 64 van 125
Bijlage 11.2 Uitvoeringsfase
1.
2. 3.
4.
Wat Verdelen van de medische materialen op de juiste plek Afleveren vaccins
Wie GGD/GHOR
Wanneer Dag 1
GGD/GHOR of RCP
Inrichten van het magazijn op de priklocatie Klaarleggen van de vaccinatie- en overige materialen op de priklocatie (m.u.v. het vaccin) Inrichten EHBO-ruimten
Een distributieteam olv een magazijnbeheerder
Vanaf dag 1, volgens afspraak, zonodig Dag 1
Distributieteam
Dag 1
EHBO
Dag 1
Verzorgen van de taakomschrijvingen / instructies Opstellen van een voorraadboek Eindschoonmaakploeg
Distributieteam
Dag 1
Magazijnbeheerder
Dag 1
Medewerkers schoonmaak
Vanaf dag 1
Olv Magazijnbeheerder
Dagelijks
10.
Aanvullen van alle materialen Registratie bijwerkingen
GGD/GHOR
Dagelijks
11.
Registratie incidenten
GGD/GHOR
Dagelijks
5. 6.
7. 8. 9.
Landelijk draaiboek vaccinatie Nieuwe Influenza A (H1N1) - Bijlagenboek
Pagina 65 van 125
Bijlage 12 Regionale draaiboeken infectieziektecrisis en massavaccinatie
In onderstaand overzicht zijn links opgenomen naar de regionale draaiboeken van de GGD/GHOR. Onderdelen van deze draaiboeken zijn gebruikt voor het algemene landelijke draaiboek vaccinatie tegen Nieuwe Influenza A (H1N1). Veel van de draaiboeken zijn meer concreet en praktisch uitgewerkt passend bij de regionale en lokale situatie. Ter informatie en onderlinge uitwisseling en afstemming zijn deze opgenomen in het landelijke voorbeelddraaiboek. Klik op de link voor het betreffende document. GGD Amsterdam
http://www.gezond.amsterdam.nl Generiek Draaiboek Infectieziektecrises http://www.acutehulp.gezond.amsterdam.nl/GetDocument.ashx?Docume ntID=6044&name=RGODI Deeldraaiboek Influenza http://www.acutehulp.gezond.amsterdam.nl/GetDocument.ashx?documen tID=7524 GGD Brabant –Zuidoost
http://www.ggdbzo.nl Draaiboeken Draaiboek 1Influenzapandemie Draaiboek 2 Influenzapandemie GGD Den Haag, Dienst OCW
http://www.denhaag.nl/ggd geen links naar draaiboek(en) GG&GD Utrecht
http://www.gggd.utrecht.nl Geen links naar draaiboek(en) GGD Drenthe
http://www.ggddrenthe.nl geen links naar draaiboek(en) GGD Flevoland
http://www.ggdflevoland.nl Operationeel Deeldraaiboek deel 3 - Bestrijding Influenzapandemie Flevoland GGD Fryslân
http://www.ggdfryslan.nl Draaiboek Massavaccinatie Draaiboek Grieppandemie Fryslân GGD Gelre-IJssel
http://www.ggdgelre-ijssel.nl Regionaal Draaiboek Influenzapandemie Landelijk draaiboek vaccinatie Nieuwe Influenza A (H1N1) - Bijlagenboek
Pagina 66 van 125
GGD Gooi & Vechtstreek
http://www.ggdgooi.nl geen links naar draaiboek(en) GGD Hart voor Brabant
http://www.ggdhvb.nl geen links naar draaiboek(en) GGD Hollands Midden
http://www.ggdhm.nl http://www.ghor.hollandsmidden.nl/index.php?option=content&task=view&id=83&Itemid=154 Draaiboek 1 Aviaire Influenza, gevolgen voor de Volksgezondheid Draaiboek 2 Incidentele introductie nieuw humaan Influenzavirus in Nederland Draaiboek 3 Bestrijding Influenzapandemie GGD Hollands Noorden
http://www.ggdhollandsnoorden.nl geen links naar draaiboek(en) GGD Kennemerland
http://www.vrk.nl Draaiboek grieppandemie In het 'Regionaal deeldraaiboek 3 Bestrijding Grieppandemie Veiligheidsregio Kennemerland' staat beschreven hoe de veiligheidsregio om zal gaan met veel ziektegevallen in de regio ten gevolge van Influenza. Ook staat in dit deeldraaiboek beschreven hoe de vaccinatie van de bevolking geregeld kan worden. Het draaiboek is geschreven voor de interne organisatie van de veiligheidsregio. Lees hier het draaiboek >>> GGD Limburg-Noord
http://www.ggdlimburgnoord.nl OperationeeldeeldraaiboekBestrijdingInfluenzapandemiedeel3.pdf OperationeeldeeldraaiboekInfluenzadeel2.pdf OperationeeldeeldraaiboekInfluenzadeel1.pdf GGD Midden-Nederland
http://www.ggdmn.nl geen links naar draaiboek(en) GGD Regio Nijmegen
http://www.ggd-nijmegen.nl geen links naar draaiboek(en) GGD Regio Twente
http://www.regiotwente.nl Overzicht van (deel)draaiboeken Grieppandemie Regio Twente http://www.regiotwente.nl/index.php?option=com_content&view=article& id=2356:grieppandemie&catid=276:ghor-twente&Itemid=941
Landelijk draaiboek vaccinatie Nieuwe Influenza A (H1N1) - Bijlagenboek
Pagina 67 van 125
Algemeen draaiboek grieppandemie Deeldraaiboek 2 – Incidentele humane besmetting van een nieuw virus Deeldraaiboek 3 – Pandemie GGD Rivierenland
http://www.ggdrivierenland.nl geen links naar draaiboek(en) GGD Rotterdam-Rijnmond
http://www.ggd.rotterdam.nl Uitgangspunten bestrijding influenzapandemie (draaiboek) GGD West-Brabant
http://www.ggdwestbrabant.nl geen links naar draaiboek(en) GGD IJsselland
http://www.ggdijsselland.nl Generiek operationeel Handboek bij Infectieziektecrises Generiek Operationeel Handboek bij Infectieziektecrises GGD Zaanstreek-Waterland
http://www.ggdzw.nl Influenza: Operationeel deeldraaiboek 2: Incidentele introductie nieuw humaan influenzavirus in Nederland, 5-06-2009, Influenza: Operationeel deeldraaiboek 2. Incidentele introductie nieuw humaan influenzavirus in Nederland, 5-06-2009, Influenza: Operationeel deeldraaiboek 2: Bijlagen XIIa, XIIb, XIIIb - Informatie Tamiflu, 1-07-2006, GGD Zeeland
http://www.ggdzeeland.nl deeldraaiboek 3 GGD Zuid Limburg
http://www.ggdzl.nl geen links naar draaiboek(en) GGD Zuid-Holland West
http://www.ggdzhw.nl geen links naar draaiboek(en) GGD Zuid-Holland Zuid
http://www.ggdzhz.nl Reginaal draaiboek NI versie 2.0 Hulpverlening Gelderland Midden
http://www.hvdgm.nl Influenza draaiboek http://www.hvdgm.nl/hgminternet_nl/a3c865fa21c98366bb2d802dfbf1d0 7a.php Grieppandemie continuïteitsplan definitief draaiboek/continuiteitsplan ter voorbereiding op de Nieuwe Influenza A
Landelijk draaiboek vaccinatie Nieuwe Influenza A (H1N1) - Bijlagenboek
Pagina 68 van 125
Hulpverleningsdienst Groningen
http://www.ggdgroningen.nl geen links naar draaiboek(en)
Landelijk draaiboek vaccinatie Nieuwe Influenza A (H1N1) - Bijlagenboek
Pagina 69 van 125
Bijlage 13 Brief Boaborea: financiering vaccinatie doelgroep gezondheidspersoneel
Landelijk draaiboek vaccinatie Nieuwe Influenza A (H1N1) - Bijlagenboek
Pagina 70 van 125
Landelijk draaiboek vaccinatie Nieuwe Influenza A (H1N1) - Bijlagenboek
Pagina 71 van 125
Bijlage 14 Boaborea protocol vaccinatie medische beroepsgroep Nieuwe Influenza A (H1N1), versie 14 september 2009 Definitie medische beroepsgroepen: Advies Gezondheidsraad d.d. 17 augustus. Afbakening van de doelgroep volgt. Doelstelling: Het voorkomen van Nieuwe Influenza A (H1N1) door middel van het toedienen van een vaccin. Dit geschiedt door middel van een injectie in de spier (standaard) of onder de huid (bij verhoogde bloedingsneiging). Raadpleeg hiervoor de bijsluiter. Planning: De arbodienst maakt afspraken over de verantwoordelijkheid van de werkgever om het anamneseformulier griepvaccinaties te verspreiden onder de medewerkers die in aanmerking komen voor vaccinaties, het direct aanleveren van NAW gegevens ten aanzien van de personen die gevaccineerd moeten worden en aantallen, datum/tijdstip en locatie. Aangezien het hier om grote aantallen vaccinaties gaat en er vaak snel binnen een bepaald tijdspad moet worden gevaccineerd zorgt de arbodienst voor een voldoende inzet van de verschillende deskundigen. Bij een hoge urgentie worden zoveel mogelijk doktersassistenten en/of verpleegkundigen hiervoor vrijgemaakt evenals de arts die meegaat om op locatie bij de klant te vaccineren. Checklist Kwaliteitsborging op het niveau van het vaccinbeheer •
Op elke locatie waar wordt gevaccineerd is een koelkast speciaal voor vaccinopslag aanwezig en daar waar deze niet voorhanden zijn, worden de vaccins tijdelijk bewaard in een speciale koelbox bestemd voor het koel bewaren van vaccins.
•
Koelkasten zijn van het juiste type (dus zonder vriesvak en zonder automatische ontdooier.
•
De koelkasttemperatuur wordt elke werkdag op hetzelfde tijdstip afgelezen en bijgehouden in een logboek.
•
De koelbox dient dusdanig ingericht te zijn dat de vaccins niet kunnen
bevriezen.
Uitgangspunt: Landelijk draaiboek vaccinatie Nieuwe Influenza A (H1N1) - Bijlagenboek
Pagina 72 van 125
Het geven van injecties/vaccinaties is een aan artsen, verpleegkundigen en doktersassistenten voorbehouden handeling. De verantwoordelijke is, conform de wet B.I.G., altijd een (bij de arbodienst werkzame) arts. Daarom is het noodzakelijk dat de uitvoerende verpleegkundige of doktersassistente bevoegd en bekwaam is verklaard door een arts van de arbodienst middels een bekwaamheidsverklaring, waarbij onder andere is vastgesteld dat: - uitvoerende onderscheid kan maken tussen ernstige en niet ernstige bijwerkingen; - uitvoerende zichzelf bekwaam acht; - uitvoerende geoefend is in de eerste opvang/behandeling van bijwerkingen. Checklist verpleegkundige/doktersassistente •
Heeft scholing die door de arbodienst wordt aangeboden gevolgd.
•
Overlegt bij twijfel met de arts.
•
Voert alleen vaccinaties uit waarvoor schriftelijk door een arts opdracht is verstrekt (daartoe parafeert de arts van de arbodienst een lijst met de te vaccineren personen).
•
Voert een vaccinatie niet uit als zij/hij twijfelt aan de eigen
bekwaamheid. •
Verifieert of er een contra-indicatie bestaat door middel van het doornemen van het ingevulde anamneseformulier griepvaccinaties en een indien noodzakelijk aanvullende anamnese, gaat na hoe er eventueel op een eerdere vaccinatie
•
gereageerd is en vraagt of er nog vragen zijn n.a.v. de voorlichtingsfolder (met name ten aanzien van bijwerkingen).
•
Consulteert een arts bij het bestaan van een contra-indicatie of bij
twijfel. •
Voert de vaccinaties technisch conform de richtlijnen uit.
•
Past de cold-chain-richtlijn toe, zoals gebruikelijk in de praktijk van
het vaccineren. •
Kent de bijwerkingen van de vaccins. De definitieve lijst met bijwerkingen wordt aangeleverd door Lareb.
•
Licht de arts in bij optreden van heftige of onverwachte reactie en de arts meldt ze bij: www.lareb.nl.
Verantwoordelijkheid: Landelijk draaiboek vaccinatie Nieuwe Influenza A (H1N1) - Bijlagenboek
Pagina 73 van 125
De vaccinatie vindt plaats onder verantwoordelijkheid van een arts. Er dient te worden voldaan aan de voorwaarde van toezicht en tussenkomst, met dien verstande dat een arts op locatie op "roepafstand" beschikbaar dient te zijn (roepafstand is uiterlijk binnen drie minuten ter plekke aanwezig). Het verdient echter aanbeveling een arts mee te laten vaccineren gelet op de massaliteit, waardoor hij snel en makkelijk te consulteren moet zijn. Afhandeling: De vaccins worden onmiddellijk na ontvangst in de koelkast opgeborgen en verblijven indien noodzakelijk zo kort mogelijk in de koelbox. De koelbox wordt zo min mogelijk open gemaakt. Alleen vaccins die zeker gebruikt worden, worden een uur voor aanvang uit de koelbox gehaald en mogen nadien niet meer gebruikt worden. Indien vaccins korter dan een uur uit de koelbox / koeling zijn, worden zij voor toedienen opgewarmd in de hand. Dit kost echter enkele minuten tijd per ampul. Werkwijze: •
Controleren waar en hoe de bedrijfsarts bereikbaar is.
•
Vaccin minimaal 1 uur van te voren uit de koelkast halen.
•
Vervaldatum vaccin controleren.
•
Controle van werkruimte bij de klant; adequate ruimte met telefoon.
•
Noodkoffer controleren en klaarzetten (er is minimaal 1 shockkit aanwezig per priklocatie).
•
Individuele spuiten optrekken en klaarzetten. Deze dienen dan binnen 15 minuten te worden toegediend.
•
Wegwerphandschoenen zijn beschikbaar voor degene die vaccineert. Deze worden in principe gedragen door degene die vaccineert i.v.m. de eigen veiligheid en de veiligheid van degenen die zich laten vaccineren. Bij bloed aan de handschoen wordt de handschoen gewisseld.
Individuele afhandeling/uitvoering: •
Naam, geboortedatum en bedrijf/afdeling vermelden op lijst.
•
Anamneseformulier griepvaccinaties laten invullen voorafgaand aan vaccinatie. Voor een vlotte afhandeling wordt geadviseerd dat de werkgevers hun werknemers adviseren, voorafgaand aan de daadwerkelijke vaccinatie, het formulier in te laten vullen.
•
Bij contra-indicaties niet vaccineren.
Landelijk draaiboek vaccinatie Nieuwe Influenza A (H1N1) - Bijlagenboek
Pagina 74 van 125
•
Toedienen van injectie in de bovenarm (m. deltoideus) zonder desinfectie.
•
Controleren op aanprikken bloedvat.
•
Even inmasseren injectie vloeistof.
•
Pleister plakken.
Na het toedienen van het vaccin wordt per persoon afgetekend dat het vaccin is toegediend en in 2e instantie door de assistente op een later tijdstip ingevoerd in het registratiesysteem. Na de toediening van het vaccin blijft de gevaccineerde tenminste 5 minuten in het gebouw i.v.m. mogelijke snelle bijwerkingen. Contra-indicaties: Er kunnen redenen zijn waarom niet gevaccineerd mag worden. Bij twijfel (bijvoorbeeld n.a.v. het ingevulde anamneseformulier griepvaccinaties) dient overleg plaats te vinden met de aanwezige arts. Contra-indicaties: •
Allergie voor kippe-eiwit of een van de andere bestanddelen van het vaccin. Omdat nog niet alle technische specificaties van het vaccin bekend zijn, bestaat de mogelijkheid dat de lijst van mogelijke contra-indicaties t.z.t. zal worden bijgesteld. Dit aan de hand van de door Lareb aangeleverde informatie.
•
Grieperig gevoel.
•
Actuele infectie met koorts.
•
Bij twijfel overleggen met de bedrijfsarts.
Een speciale groep gezondheidswerkers betreffen de zwangere werkneemsters en de werkneemster met een kinderwens en die derhalve gestopt zijn met anticonceptie. In algemene zin, voor zwangere vrouwen die niet tot een medische risicogroep horen, bevelen deskundigen geen vaccinatie aan. De Nederlandse Vereniging van Obstetrie en Gynaecologie (NVOG) heeft het volgende advies geformuleerd: “De doelstelling van vaccinatie van zorgverleners is de aan hun zorg toevertrouwde patiënten te beschermen, de individuele bescherming is secundair. Vaccinatie kan niet worden afgedwongen. Over de plaats van de zwangere zorgverlener is onder de deskundigen die het advies Vaccinatie tegen pandemische influenza A/H1N1 2009: doelgroepen en prioritering hebben opgesteld een additionele peiling uitgevoerd. Adviezen pandemische Influenza A/H1N1 2009 vaccinatie en zwangerschap:
Landelijk draaiboek vaccinatie Nieuwe Influenza A (H1N1) - Bijlagenboek
Pagina 75 van 125
• In het 1e-trimester van de zwangerschap niet vaccineren. • Na een vaccinatie 8 weken lang contraceptie / niet zwanger worden. • In 2e en 3e trimester is vaccineren wel aanvaardbaar, maar alleen
geïndiceerd als er bijkomende risicofactoren zijn (astma, diabetes, etc.), dus de medische risicogroep. • Voor de zwangere zorgverlener wordt vaccineren aanbevolen, maar ook
dan alleen in het 2e en 3e trimester. Er dient een individuele afweging te worden gemaakt of de vaccinatie ook daadwerkelijk gedaan moet worden. Als er een mogelijkheid is om de werkzaamheden zodanig te verdelen dat er relatief weinig contactrisico is, dan kan daaraan de voorkeur worden gegeven boven vaccinatie. Dat laatste kan met name in de laatste weken tot een zwangerschapsverlof het geval zijn. Een zwangere zorgverlener zal zich natuurlijk te allen tijde zich het recht kunnen voorbehouden zich niet te laten vaccineren.” Bijwerkingen van de vaccinatie: Er wordt onderscheid gemaakt in ernstige en niet ernstige bijwerkingen. Niet ernstige bijwerkingen: •
Vasovagale collaps (flauwvallen).
•
Lokale roodheid en pijn kort na de vaccinatie.
•
Lichte malaise tot 24-48 uur na de injectie.
Ernstige bijwerkingen: •
Hyperimmunisatie (enkele uren tot dagen na vaccinatie, gloeiende en jeukende zwelling, kan gepaard gaan met systemische verschijnselen zoals malaise en koorts).
•
Anafylactische shock (shockprotocol). Werknemers worden in zulke gevallen geadviseerd contact op te nemen met hun huisarts.
Bij een ernstige allergische complicatie wordt de gevaccineerde altijd voor observatie naar een ziekenhuis gestuurd. Ernstige bijwerkingen dienen door de arts gemeld te worden bij: www.lareb.nl. Voor noodgevallen moeten tenminste aanwezig zijn: •
Shockprotocol.
•
Prikaccidentenprotocol.
•
Bloeddrukmeter en stethoscoop.
•
Adrenaline (geen epipen).
•
Spuiten en naalden.
•
Stuwband.
Landelijk draaiboek vaccinatie Nieuwe Influenza A (H1N1) - Bijlagenboek
Pagina 76 van 125
Bijlage 15 Bestelprocedure pandemisch vaccin
Landelijk draaiboek vaccinatie Nieuwe Influenza A (H1N1) - Bijlagenboek
Pagina 77 van 125
Bijlage 16 Persprotocol
- CIb/communicatie en persvoorlichter RIVM stemmen communicatie af met voorlichter van de lokale GGD. Dit blijven zij doen tot het einde van de grieppandemie. - Persvoorlichter RIVM en persvoorlichter VWS lichten elkaar telefonisch in en delen situatierapportages. - Afstemming woordvoering tussen (op afroep) persvoorlichters RIVM/CIb, NVI, VWS, GHOR Nederland, GGD Nederland en BZK. GGD Nederland dient als communicator naar de lokale GGD-en als het om een lokale situatie gaat. GHOR Nederland dient dan als communicator naar de lokale GHOR-bureaus. - Eventueel sluit persvoorlichter VWS de woordvoering rond een (potentiële) crisis interdepartementaal kort. - VWS en RIVM/CIb sluiten (media)optredens van talking heads doorlopend kort. - Ontwikkelingen binnen VWS en eventueel andere departementen worden gemeld door persvoorlichting VWS aan RIVM/CIb persvoorlichting. - CRC onderhoudt contacten met persvoorlichting departementen, geen eigen contact CRC met RIVM/CIb, GGD of GGD Nederland of GHOR Nederland.
Landelijk draaiboek vaccinatie Nieuwe Influenza A (H1N1) - Bijlagenboek
Pagina 78 van 125
Bijlage 17 Communicatie in scenario 1: de huisarts vaccineert medische risicogroepen
Datum: 8 september 2009 Auteur : Martijn Sobels, communicatieadviseur RIVM Centrum voor Bevolkingsonderzoek
Inhoud 1. Situatie ...................................................................................80 2. Uitgangspunten........................................................................81 2.1 Context ..............................................................................81 2.2 Doelgroepen....................................................................82 3. Kernboodschappen .................................................................83 3.1 Uitgangspunten in de communicatiestrategie.......................83 4. Communicatiemiddelen .............................................................84 5. Productieplanning.....................................................................87 6. Risico’s ...................................................................................90 7. Inhoud communicatiemiddelen ...................................................91
Landelijk draaiboek vaccinatie Nieuwe Influenza A (H1N1) - Bijlagenboek
Pagina 79 van 125
1. Situatie Deze notitie beschrijft de communicatieaanpak voor Scenario 1: de huisarts vaccineert de medische risicogroepen, net als bij de jaarlijkse griepprik. De medische risicogroepen zijn mensen van 60 jaar en ouder en mensen van alle leeftijden die meer risico lopen als zij griep krijgen. De totale populatie bestaat uit circa 5 miljoen mensen. De jaarlijkse griepprik wordt ook aan deze 5 miljoen mensen aangeboden. In de praktijk halen effectief 3,7 miljoen mensen de prik. In deze notitie wordt uitgegaan van het meest waarschijnlijke scenario: eerst krijgt de doelgroep de seizoensvaccinatie aangeboden en daarna de twee pandemische vaccinaties. Ook vanuit communicatief oogpunt is dit het meest wenselijke scenario. Als besloten wordt dat de seizoensvaccinatie na de pandemische vaccinaties wordt gegeven, is dit voorstel eenvoudig aan te passen. Communicatie over de jaarlijkse griepprik Binnen het nationaal programma grieppreventie is de communicatie als volgt ingericht: de huisarts selecteert de doelgroep en stuurt een uitnodigingskaart of een -brief op naam. De meeste huisartsen versturen daarbij de landelijk uniforme folder. Het NHG en het RIVM zijn gezamenlijk afzender van de folder. Vanaf 2010 zijn de huisartsen verplicht de folder mee te sturen naar iedere uit te nodigen persoon. De folder geeft onder andere informatie over het nut van de griepprik, bijwerken en feiten en cijfers. Doel hiervan is eventuele weerstanden wegnemen en ervoor zorgen dat de doelgroep een geïnformeerde keuze kan maken. De inhoud van de folder is onderzocht en wordt zeer positief gewaardeerd door de doelgroep. Dat geldt ook voor het gegeven dat de huisarts de patiënt uitnodigt en de informatie toestuurt. Deze communicatie wordt geflankeerd met een aantal meer algemene communicatieproducten die beogen de doelgroep attent te maken op het feit dat de griepprik weer wordt gegeven: posters in wachtkamers en bij apotheken, artikelen in publieksmedia en een radiospotje. Voor meer verdiepende informatie is voor publiek www.rivm.nl/griepprik beschikbaar. Om de leeftijdsverandering vanaf seizoen 2008-2009 kracht bij te zetten is de slogan ’60-plus? Griepprik dus!’ in gebruik. De vanzelfsprekendheid van de griepprik en de ‘nieuwe’ doelgroep staan hierin centraal. De ingezette communicatieproducten zijn getest aan de hand van een aantal diepte-interviews met vertegenwoordigers van de doelgroepen. De communicatie verloopt goed, zodat de communicatie voor de pandemische vaccinaties in dezelfde lijn kan worden ingericht. Communicatie over de jaarlijkse griepprik 2009-2010 De website over de jaarlijkse griepprik is actueel, de folder over de griepprik is gedrukt en online beschikbaar via de website. Op de site wordt prominent verwezen naar informatie over Nieuwe Influenza A. In de communicatie-uitingen wordt ‘jaarlijks’ benadrukt om onderscheid te maken met de pandemische vaccinatie en de doelgroep ervan bewust te Landelijk draaiboek vaccinatie Nieuwe Influenza A (H1N1) - Bijlagenboek
Pagina 80 van 125
maken dat de griepprik jaarlijks nodig is. Uit onderzoek is gebleken dat sommige mensen denken dat één vaccinatie levenslange bescherming geeft. Om interferentie met de communicatie over Nieuwe Influenza A te voorkomen, worden in 2009 de posters en het radiospotjes niet ingezet.
Folder over de jaarlijkse griepprik. Afzender: RIVM en NHG
2. Uitgangspunten
Het ministerie is verantwoordelijk voor een aantal algemene uitgangspunten in de communicatie. Deze uitgangspunten dienen een plek te krijgen in de algemene communicatieparagraaf van het landelijke draaiboek: • De afstemming in de communicatie over griep(pandemie) en de vaccinatie. De communicatie moet elkaar versterken en niet tegenspreken. VWS is verantwoordelijk voor de samenhang in de publiekscommunicatie (communicatie rond grieppandemie en vaccinatie) • Het is belangrijk eenduidige terminologie te hanteren in de communicatie met publiek: ‘de jaarlijkse griepprik’ en ‘griepvaccinatie’ ter onderscheiding van ‘de pandemische vaccinatie’ en ‘de vaccinatie tegen Nieuwe Influenza A’, ‘de eerste prik’ en ‘de tweede prik’ (in de context van de pandemische vaccinaties). • Waar mogelijk worden materialen gepretest bij de doelgroep (actie VWS). 2.1 Context De communicatie over de pandemische vaccinatie vindt plaats in een brede context. Nederland is in de ban van de griep. Burgers krijgen via het werk, via internet, radio en televisie en uit het eigen sociale netwerk veel informatie over alle aspecten van de grieppandemie. Met name de media hebben veel invloed op de beeldvorming over griep. Dit vraagt van de afzenders in de publiekscommunicatie (ministerie, RIVM, NHG) om een helder informatie-aanbod. Daarnaast is een proactief mediabeleid nodig via gerichte persvoorlichting en woordvoering. Zo kunnen onjuistheden snel worden rechtgezet en geruchten worden ontzenuwd. Een betrouwbare overheid is een overheid die een afgewogen informatieaanbod ontwikkelt en laat zien dat zij oog heeft voor wat er in de samenleving leeft en speelt adequaat in op vragen en onzekerheden rond de grieppandemie. Landelijk draaiboek vaccinatie Nieuwe Influenza A (H1N1) - Bijlagenboek
Pagina 81 van 125
In de communicatie over de griep(pandemie) worden onder andere huisaan-huis folders, radio- en televisiespotjes en actieve persvoorlichting door VWS en RIVM ingezet. De doelgroep van de pandemische vaccinatie en de jaarlijkse griepprik krijgen vanzelfsprekend ook met deze communicatie te maken. De inhoud van de verschillende communicatiemiddelen moeten daarom goed op elkaar zijn afgestemd.
2.2
Doelgroepen
De communicatie over de pandemische vaccinatie richt zich in eerste instantie op de mensen die de vaccinatie krijgen aangeboden. Het is belangrijk dat de mensen in deze doelgroep weten waarom zij de vaccinatie aangeboden krijgen en zich bewust zijn van het risico als zij niet ingaan op de uitnodiging. Naast de te vaccineren personen is het belangrijk oog te hebben voor de mensen die niet worden gevaccineerd. Vooral als binnen deze doelgroep meer mensen overlijden aan de gevolgen van Nieuwe Influenza A, is het belangrijk in het publiek vertrouwen te blijven investeren. Dit is het best mogelijk via de woordvoering (actie: VWS –beleid- en RIVM –bestrijding). De communicatie met deze doelgroep kan met name worden vormgegeven via het mediabeleid (persvoorlichting, huis-aan-huis informatie, spotjes op radio en tv).
Landelijk draaiboek vaccinatie Nieuwe Influenza A (H1N1) - Bijlagenboek
Pagina 82 van 125
3.
Kernboodschappen
Het communicatiemateriaal bevat minimaal heldere boodschappen over: prioritering / vaccinatievolgorde (wie waarom eerst) vrijwilligheid nut, noodzaak, veiligheid van de vaccinatie contra-indicaties (specifiek aandacht voor zwangere vrouwen, vrouwen met kinderwens) bijwerkingen - wat te doen als: je al Nieuwe Influenza hebt gehad, of het onder de leden hebt tijdens vaccinatie en uiteraard verwijzing naar grieppandemie.nl en 0800 8011.
Communicatie met huisartsen Net als tijdens de jaarlijkse griepprik is de communicatie met huisartsen als volgt vormgegeven: − NHG communiceert over medisch-inhoudelijke zaken; − LHV communicatie over randvoorwaardelijke zaken; − De SNPG communiceert over organisatorische en besteltechnische zaken; − NVI communiceert over vaccinleveringen. Uitgangspunten in de communicatiestrategie -
-
-
In de communicatie over de griep en de vaccinatie tegen Nieuwe Influenza A staat het managen van ‘publiek vertrouwen’ centraal: niet de ernst van het verloop van de griep of de omvang van het aantal te vaccineren personen, maar de publieke onrust is de belangrijkste graadmeter voor de communicatiestrategie. Met name via gerichte persvoorlichting zal dit publiek vertrouwen bespeeld moeten worden. Het informatie-aanbod sluit aan op de momenten in het vaccinatieproces; de verschillende communicatieboodschappen worden aangeboden op een voor de doelgroep logisch moment. Communicatie-infrastructuur van het nationaal programma grieppreventie wordt zoals gebruikelijk ingezet. De doelgroep ontvangt een uitnodigingsbrief of kaart via de huisarts met een landelijk uniforme folder. Voor de pandemische vaccinaties word de pandemie-huisstijl gehanteerd. Tone of voice: open, informatief, uitnodigend. Gerichte acties worden ondersteund door de landelijke publiekscampagne en free publicity Er is specifieke aandacht voor de doelgroep allochtonen, blinden/slechtzienden en doven/slechthorenden
Landelijk draaiboek vaccinatie Nieuwe Influenza A (H1N1) - Bijlagenboek
Pagina 83 van 125
4. Communicatiemiddelen Om de te vaccineren doelgroepen te informeren over de pandemische vaccinatie worden de volgende communicatiemiddelen ingezet: 1. Informatie in de uitnodigingsbrief voor de jaarlijkse griepprik 2. Een oproepbrief of –kaart voor de eerste en tweede pandemische vaccinatie 3. Een landelijke folder over de pandemische vaccinatie 4. Een beknopte flyer (2) die wordt uitgereikt na de eerste pandemische vaccinatie 5. Poster op vaccinatielocatie 6. Factsheet met uitleg over landelijk vaccinatiebeleid Daarnaast blijven actieve persvoorlichting en landelijke massamediale middelen van belang. De inhoud van de landelijke folder wordt vastgesteld in de werkgroep vaccinatie medische risicogroepen door huisartsen (SNPG, NHG, LHV, NVI en RIVM-CvB) en door het ministerie van VWS. De landelijke folder en de flyer worden vertaald beschikbaar gesteld via de website in de volgende talen: Engels, Frans, Duits, Spaans, Turks, Arabisch, Papiamento, Chinees, Portugees. In zowel de folder als in de flyer wordt in deze talen de vindplaats van de vertaalde versies gecommuniceerd. Voor huisartsen is via de SNPG een website beschikbaar waar bestellingen worden gedaan en informatie is opgenomen voor medische professionals. Tevens is er een callcentre ingericht voor alle medische professionals. In onderstaand schema is aangegeven welk communicatiemiddel welke inhoud bevat, op welk moment het middel beschikbaar komt en hoe het wordt gedistribueerd.
Algemene planning pandemische griepprik medische risicogroepen (Publiekscommunicatie)
In de planning is uitgegaan van het volgende scenario: Week 41-42-43-44: jaarlijkse griepprik Week 45-46-47: eerste pandemische vaccinatie Week 49-50-51: tweede pandemische vaccinatie
Landelijk draaiboek vaccinatie Nieuwe Influenza A (H1N1) - Bijlagenboek
Pagina 84 van 125
Communicatiemiddel
Inhoud
doelgroep
Timing
Distributie lijn
Hoe
Uitnodigingsbrief jaarlijkse griepprik + extra info over Mexicaanse griep
Aankondigen dat men ook een uitnodiging krijg voor de pandemische vaccinatie. Verwijsinformatie naar informatiebronnen (grieppandemie.nl en 0800-1100)
Medische risicogroepen + mantelzorgers
Bij uitnodiging voor de jaarlijkse griepprik, circa 2 weken voorafgaand aan uitnodiging
Via SNPG > huisartsen
Via uitnodigingsbrie f of – kaart door huisarts
Website SNPG +
Informatie vaccinatieprocedure, bijwerkingen en bestelmogelijkheid
Huisartsen
vanaf datum bestelmogelijkheid
RIVM/NVI
nvt
Uitnodiging eerste en tweede pandemische vaccinatie
Praktische informatie; waar en hoe laat de vaccinatie.
Medische risicogroepen + mantelzorgers
2 weken voor de eerste pandemische vaccinatie
Via SNPG > huisartsen
Toesturen door huisarts
Folder
Waarom vaccinatie tegen Nieuwe Influenza A, voor wie, bijwerkingen, veelgestelde vragen en antwoorden.
Medische risicogroepen + mantelzorgers
2 weken voor de eerste pandemische vaccinatie
VWS > SNPG > huisartsen
meesturen met de oproepbrief of – kaart.
Flyer
Uitleg over belang van het halen van twee vaccinaties, uitleg over bijwerkingen.
Medische risicogroepen + mantelzorgers
Na afloop van de eerste pandemische vaccinatie
VWS > SNPG > huisartsen
Uitreiken na de eerste pandemische vaccinatie.
Bestelapplicatie+ e-learning callcentre
Landelijk draaiboek vaccinatie Nieuwe Influenza A (H1N1) - Bijlagenboek
Pagina 85 van 125
Poster
Uitleg over vaccinatie
Medische risicogroepen + mantelzorgers
Moment van vaccinatie
VWS > SNPG > huisartsen
Op locatie
factsheet
Uitleg over landelijke beleidskeuzes, als ondersteuning voor de huisarts bij wie mogelijk mensen komen die ook een vaccin willen
Algemeen publiek
2 weken voor de eerste pandemische vaccinatie
VWS > SNPG > huisartsen
Op locatie
Advertorial huis-aan-huisbladen
Uitleg over vaccinatiebeleid overheid icm stand van zaken griep
Algemeen publiek
Vanaf 2 weken voor de eerste pandemische vaccinatie
VWS
Landelijk
Website grieppandemie.nl
Informatie over griepzaken breed, Q&A’s, portal voor diverse doelgroepen
Algemeen publiek
doorlopend
VWS
landelijk
Callcentre 0800-1100
Telefonische vraagbaak
Algemeen publiek
doorlopend
VWS
landelijk
N.B. De communicatie naar huisartsen verloopt via het SNPG (incl. medische zaken).
Landelijk draaiboek vaccinatie Nieuwe Influenza A (H1N1) - Bijlagenboek
Pagina 86 van 125
5. Productieplanning Planning pandemische griepprik medische risicogroepen (Publiekscommunicatie)
Communicatiemiddel
Inhoud klaar RIVM
Check VWS
Vormgeving VWS pretest
Check leden klankbordgr oep
Final check VWS
Productie
distributie
Versie 1.0 versie 0.9
Uitnodigingsbrief jaarlijkse griepprik + extra info over Mexicaanse griep
Week 36
Website SNPG +
Vanaf week 38
nvt
Nvt
nvt
Bestelapplicatie+ e-learning callcentre
Vanaf week 38
Uitnodiging eerste en tweede pandemische vaccinatie
Week 37
Week 38
nvt
Week 40
Week 41
Week 41
nvt
Folder
Week 37
Week 38
Week 38/39
Week 39
Week 40
Week 40
Week 41
Flyer
Week 37
Week 38
Week 38/39
Week 39
Week 40
Week 40
Week 41
Landelijk draaiboek vaccinatie Nieuwe Influenza A (H1N1) - Bijlagenboek
Pagina 87 van 125
Poster factsheet
Week 38
Week 39
nvt
Week 40
Week 40
Week 40
Week 41
nvt
Week
Week 39/40
Week 40
Week 40
Week 40
Week 41
39 Advertorial huis-aan-huis-bladen
nvt
Wachten tot laatste moment voor de meest actuele stand van zaken
Week 41
Plaatsing vanaf week 43, Gelijktijdig met eerste verzending uitnodiging en
Website www.grieppandemie.nl
Doorlopend
0800-1100
Doorlopend
Landelijk draaiboek vaccinatie Nieuwe Influenza A (H1N1) - Bijlagenboek
Pagina 88 van 125
Landelijk draaiboek vaccinatie Nieuwe Influenza A (H1N1) - Bijlagenboek
Pagina 89 van 125
6. Risico’s Risico’s Er worden veel bijwerkingen gemeld Er sterven veel mensen die de griepprik niet aangeboden krijgen De doelgroep komt niet voor de tweede pandemische vaccinatie
Oplossingsrichting Uitleg over werking vaccins
Wie VWS, NVI
Uitleg over beleidskeuzes en besluitvormingsprocessen.
VWS, RIVM, gezondheidsraad
Via massamedia belang optimale bescherming door twee vaccinaties uitleggen
VWS, RIVM
Landelijk draaiboek vaccinatie Nieuwe Influenza A (H1N1) - Bijlagenboek
Pagina 90 van 125
7.
Inhoud communicatiemiddelen
Teksten communicatieproducten [In uitnodigingsbrief voor de jaarlijkse griepprik] De jaarlijkse griepprik en Nieuwe Influenza A (H1N1) U wordt nu uitgenodigd voor de jaarlijkse griepprik. De jaarlijkse griepprik beschermt u tegen ernstige gevolgen van de meest voorkomende griepvirussen. De jaarlijkse griepprik beschermt u niet tegen Nieuwe Influenza A (H1N1), ook wel Mexicaanse Griep genoemd. Over enkele weken krijgt u een uitnodiging voor de vaccinatie tegen Nieuw Influenza A. Die vaccinatie bestaat uit twee prikken. Tussen de eerste en de tweede prik zit ongeveer drie weken tijd. Heeft u vragen over de vaccinatie tegen Nieuwe Influenza A? Kijk dan op www.grieppandemie.nl of bel met Postbus 51, telefoon 0800-1100. U kunt ook contact opnemen met de praktijk.
[foldertekst pandemische vaccinatie. Huisstijl: grieppandemie] Vaccinatie tegen Nieuwe Influenza A (H1N1) De vaccinatie beschermt u tegen de Mexicaanse Griep Deze folder informeert u over de vaccinatie tegen Nieuwe Influenza A (H1N1), ook wel Mexicaanse Griep genoemd. U krijgt de folder omdat u in aanmerking komt voor de vaccinatie tegen deze griep. Leest u deze folder zorgvuldig door. Ieder jaar krijgt u van uw huisarts een uitnodiging voor de jaarlijkse griepprik. Deze heeft u in oktober gehad. De jaarlijkse griepprik biedt geen bescherming tegen Nieuwe Influenza A. Daarom krijgt u dit jaar ook een vaccinatie aangeboden die u beschermt tegen Nieuwe Influenza A. De jaarlijkse griepprik en de vaccinatie tegen Nieuwe Influenza A zijn niet verplicht; u bepaalt zelf of u ze wel of niet haalt. Aan de jaarlijkse griepprik en de vaccinatie tegen Nieuwe Influenza A zijn voor uw geen kosten verbonden. Nieuwe Influenza A Nieuwe Influenza A is een virus dat griep veroorzaakt. Het griepvirus zit in druppeltjes snot, slijm en speeksel die bij hoesten, niezen en praten via de lucht worden overgedragen. Ook via de handen kan het virus worden overgedragen. Bijvoorbeeld als iemand zijn neus afveegt en daarna de deurklink aanraakt of u een hand geeft. U kunt besmet raken als u het virus inademt of als het virus op het slijmvlies van uw neus, mond of ogen zit. De meeste mensen met Nieuwe Influenza A herstellen binnen een week. Net als bij de jaarlijkse griep kunt u longontsteking krijgen en erg ziek worden van de griep. Een aantal mensen zal overlijden aan de gevolgen van de griep. Waarom krijgt u de vaccinatie tegen Nieuwe Influenza A aangeboden? Sommige mensen lopen extra risico op complicaties of een ernstiger verloop van de ziekte als zij Nieuwe Influenza A krijgen. Dit zijn: - Mensen van 60 jaar en ouder - Mensen van alle leeftijden met: Landelijk draaiboek vaccinatie Nieuwe Influenza A (H1N1) - Bijlagenboek
Pagina 91 van 125
Hart- en vaatziekten Longziekten Diabetes (suikerziekte) Nieraandoeningen Weinig weerstand door andere ziekten of door een medische behandeling zoals chemotherapie. De minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS) heeft besloten dat deze mensen de vaccinatie tegen Nieuwe Influenza A aangeboden krijgen. U behoort tot één van deze groepen. Daarom ontvangt u van uw huisarts een uitnodiging. o o o o o
Zwangerschap en de vaccinatie tegen Nieuwe Influenza A De volgende vrouwen mogen de vaccinatie niet hebben: - Vrouwen die op het moment van de vaccinatie korter dan drie maanden zwanger zijn - Vrouwen die niet weten of zij wel of niet zwanger zijn - Vrouwen die binnen twee maanden zwanger willen worden Omdat het een nieuw vaccin is, is nog niet bekend of er risico’s zijn voor de vrucht in het begin van de zwangerschap. Voor de zekerheid worden vrouwen in de eerste drie maanden van de zwangerschap daarom niet gevaccineerd. Medewerkers in de gezondheidszorg Ontvangt u een uitnodiging van uw huisarts voor de vaccinaties en werkt u in de gezondheidszorg? Haalt u de vaccinatie dan bij voorkeur bij uw huisarts. Als dit niet mogelijk is, dan kunt u zich op het werk laten vaccineren. Het is dan wel belangrijk dat u dit telefonisch meldt bij uw huisarts. Twee prikken De vaccinatie tegen Nieuwe Influenza A (H1N1) bestaat uit 2 prikken. Tussen de eerste en de tweede prik zit ongeveer 3 weken tijd. U heeft beide prikken nodig om voldoende bescherming tegen het nieuwe griepvirus op te bouwen. Bijwerkingen De eerste dag kunt u wat pijn, roodheid of een lichte zwelling hebben op de plaats van de prik. Dit gaat vanzelf over. Sommige mensen voelen zich na de griepprik een aantal dagen wat minder lekker. Van de griepprik kunt u géén griep krijgen. Heeft u klachten waarvan u denkt dat ze te maken hebben met de griepprik? Neemt u dan contact op met uw huisarts. U kunt deze klachten ook melden bij het Nederlands Bijwerkingen Centrum Lareb via www.lareb.nl. Hierdoor krijgen we landelijk een goed beeld van de bijwerkingen. Zo wordt de veiligheid van het vaccin goed bewaakt. Veelgestelde vragen en antwoorden Waarom beschermt de jaarlijkse griepprik niet tegen Nieuwe Influenza A (H1N1)? De Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) bepaalt in februari wat de samenstelling is van het vaccin voor de jaarlijkse griepprik. Hierbij houdt men rekening met de griepvirussen die op dat moment het meest voorkomen. Begin 2009 was Nieuwe Influenza A nog niet bekend. Dat is de reden dat de jaarlijkse griepprik niet beschermt tegen Nieuwe Influenza A. Vanwege de ontwikkeling van Nieuwe Influenza A is nu een vaccin gemaakt dat wel bescherming biedt tegen dit griepvirus. Kan ik ondanks de vaccinatie toch Nieuwe Influenza A krijgen? Landelijk draaiboek vaccinatie Nieuwe Influenza A (H1N1) - Bijlagenboek
Pagina 92 van 125
Ja, dat is mogelijk. De vaccinatie biedt geen garantie tegen Nieuwe Influenza A. Wel zijn de gevolgen minder ernstig. De kans op complicaties en op verergering van uw ‘eigen’ ziekte is kleiner. Kan het kwaad om in korte tijd drie griepprikken te krijgen: de jaarlijkse griepprik en de twee vaccinaties tegen Nieuwe Influenza A? Nee. Het is juist belangrijk om de drie griepprikken te krijgen. Alleen dan bent u beschermd tegen ernstige gevolgen van zowel de jaarlijkse griep als van Nieuwe Influenza A. Kan ik de twee griepprikken niet tegelijkertijd krijgen? Nee, dat kan niet. Door de samenstelling van het vaccin is het nodig om twee prikken te krijgen. Alleen met twee prikken tegen Nieuwe Influenza A bent u voldoende beschermd tegen dit griepvirus. Sommige mensen krijgen de griepprik eerder dan anderen. Waarom is dit? Het ontwikkelen van een vaccin kost veel tijd. Ook het verspreiden van het vaccin onder alle huisartsen kost veel tijd. Daarnaast is het nodig dat iedere huisarts tijd vrijmaakt voor het geven van de griepprik. Hierdoor kan het zijn dat de ene huisarts sneller de griepprik kan aanbieden dan de andere huisarts. Wat u verder nog moet weten • U krijgt de vaccinatie in de bovenarm. Wilt u daar met uw kleding rekening mee houden? • Bent u allergisch voor kippenei-eiwit? Dan mag u geen vaccinatie tegen Nieuwe Influenza A hebben. Neem contact op met uw huisarts. • Het vaccin tegen Nieuwe Influenza A is op de praktijk aanwezig. U hoeft dus niet naar de apotheek te gaan. Vragen? Heeft u na het lezen van deze folder nog vragen over de vaccinatie tegen Nieuwe Influenza A? Kijk op www.grieppandemie.nl Bel met Postbus 51: 0800-1100 Neem contact op met uw huisarts September 2009, een uitgave van het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS). Standaard disclaimer opnemen! Namen opnemen van NHG, LHV, RIVM, Lareb, VWS en NVI. [Flyer na eerste pandemische vaccinatie. Huisstijl: grieppandemie] U heeft vandaag de eerste vaccinatie gekregen tegen Nieuwe Influenza A (H1N1), ook wel Mexicaanse Griep genoemd. Over ongeveer drie weken krijgt u de tweede vaccinatie van uw huisarts. Hiervoor ontvangt u nog een uitnodiging. Het is belangrijk dat u ook de tweede vaccinatie krijgt. U heeft beide prikken nodig om voldoende bescherming op de bouwen tegen Nieuwe Influenza A. Bijwerkingen De eerste dag kunt u wat pijn, roodheid of een lichte zwelling hebben op de plaats van de prik. Dit gaat vanzelf over. Sommige mensen voelen zich na de griepprik een aantal dagen wat minder lekker. Van de griepprik kunt u géén griep krijgen. Heeft u klachten waarvan u denkt dat ze te maken hebben met de griepprik? Neemt u dan contact op Landelijk draaiboek vaccinatie Nieuwe Influenza A (H1N1) - Bijlagenboek
Pagina 93 van 125
met uw huisarts. U kunt deze klachten ook melden bij het Nederlands Bijwerkingen Centrum Lareb via www.lareb.nl. Hierdoor krijgen we landelijk een goed beeld van de bijwerkingen. Zo wordt de veiligheid van het vaccin goed bewaakt. Vragen? Heeft u na het lezen van deze folder nog vragen over de vaccinatie tegen Nieuwe Influenza A? Kijk op www.grieppandemie.nl Bel met Postbus 51: 0800-1100 Neem contact op met uw huisarts September 2009, een uitgave van het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS). Standaard disclaimer opnemen! Namen opnemen van NHG, LHV, RIVM, Lareb, VWS en NVI. [Poster voor op vaccinatielocatie. Huisstijl: grieppandemie] U krijgt de vaccinatie tegen Nieuwe Influenza A (H1N1). U krijgt de vaccinatie in uw bovenarm. U mag kiezen of u de vaccinatie in uw linkerarm of rechterarm wilt hebben. Wilt u uw bovenarm alvast ontbloten? De volgende vrouwen mogen de vaccinatie niet hebben: - Vrouwen die op het moment van de vaccinatie korter dan drie maanden zwanger zijn - Vrouwen die niet weten of zij wel of niet zwanger zijn - Vrouwen die binnen twee maanden zwanger willen worden Omdat het een nieuw vaccin is, is nog niet bekend of er risico’s zijn voor de vrucht in het begin van de zwangerschap. Voor de zekerheid worden vrouwen in de eerste drie maanden van de zwangerschap daarom niet gevaccineerd. Twijfelt u of u de vaccinatie mag hebben? Geef dit dan aan bij de assistente van de huisarts.
Landelijk draaiboek vaccinatie Nieuwe Influenza A (H1N1) - Bijlagenboek
Pagina 94 van 125
Bijlage 18 Communicatie in scenario 2 en 3
De GGD vaccineert leeftijdsgebonden risicogroepen, resp. de gehele bevolking (massavaccinatie) Vertrouwelijk! Datum: Auteur : Status:
11 september 2009 Gertrude van Driesten, communicatieadviseur GGD Nederland Definitief
Inhoud
Bijlage 18 Communicatie in scenario 2 en 3 ............................................. 95 1. Situatie........................................................................................... 96 2. Uitgangspunten................................................................................... 97 2.1 Context .................................................................................... 97 2.2 Doel ........................................................................................ 98 2.3 Vaccinatiedoelgroepen ............................................................... 98 2.4 Communicatiestrategie .............................................................. 99 2.5 Uitgangspunten....................................................................... 100 3. Kernboodschappen ......................................................................... 101 4. Fasering........................................................................................ 102 4.1 Communicatie tijdens voorbereiding .......................................... 102 4.2 Communicatie tijdens uitvoering ............................................... 102 4.3 Communicatie na afloop ........................................................... 103 4.4 Communicatie richting professionals .......................................... 103 5. Communicatiemiddelen en afbakening .............................................. 104 5.1 Afbakening ............................................................................. 104 5.2 Middelen ................................................................................ 104 5.3 Overige aandachtspunten ......................................................... 105 6. Productieplanning........................................................................... 108 7. Risico’s ......................................................................................... 109 8. Tenslotte....................................................................................... 110
Landelijk draaiboek vaccinatie Nieuwe Influenza A (H1N1) - Bijlagenboek
Pagina 95 van 125
1. Situatie Deze notitie beschrijft de aanpak van de landelijke publiekscommunicatie voor twee scenario’s: de GGD vaccineert leeftijdsgebonden risicogroepen (scenario 2) of de gehele bevolking (scenario 3). Bij het schrijven van deze notitie is niet bekend of en welke leeftijdsgebonden groepen de vaccinatie tegen de pandemische griep krijgen aangeboden. De kans dat de gehele bevolking wordt aangewezen voor vaccinatie is op dit moment klein, maar veranderingen in spreiding en ernst van de pandemie kunnen hier alsnog toe besluiten. Deze notitie is een bijlage bij het Landelijk voorbeeld draaiboek massavaccinatie Nieuwe Influenza A (H1N1). De uitwerking van deze notitie in een plan van aanpak is nog in ontwikkeling. Leeftijdsgebonden vaccinatie
In deze notitie wordt onderscheid gemaakt tussen drie mogelijke doelgroepen voor leeftijdsgebonden vaccinatie, omdat deze doelgroepen ieder een specifieke communicatiestrategie nodig hebben. 1) kinderen 0 - 12 jaar 2) adolescenten 13 - 19 jaar 3) volwassenen 20 - 60 jaar Volwassenen vanaf 60 jaar vallen buiten deze notitie omdat zij reeds aangewezen zijn voor vaccinatie tegen pandemische griep in aanvulling op de seizoensgriepvaccinatie. Massavaccinatie
In geval van massavaccinatie wordt de gehele Nederlandse bevolking gevaccineerd tegen Nieuwe Influenza. Publieks- en procescommunicatie
In deze notitie wordt beschreven via welke strategie, kanalen en middelen de vaccinatiedoelgroepen worden benaderd en beïnvloed vooraf, tijdens en na de vaccinatie. Procescommunicatie (hoe communiceren de samenwerkende organisaties met elkaar) komt vooralsnog alleen zijdelings aan de orde, maar verdient zeker de aandacht. Temeer, omdat een goede onderlinge communicatie bijdraagt aan een succesvolle communicatiecampagne, zowel in opkomst als beeldvorming.
Landelijk draaiboek vaccinatie Nieuwe Influenza A (H1N1) - Bijlagenboek
Pagina 96 van 125
2. Uitgangspunten Het ministerie van VWS is verantwoordelijk voor de algemene uitgangspunten in de communicatie rond de vaccinatie tegen pandemische griep. Deze uitgangspunten staan beschreven in het algemene communicatiehoofdstuk van het landelijke draaiboek en betreffen onder andere: De afstemming in de communicatie over griep(pandemie) en de vaccinatie. De communicatie versterkt elkaar en spreekt elkaar niet tegen. VWS is verantwoordelijk voor deze samenhang. Transparantie over het nut, het doel en de veiligheid van het vaccin. Transparantie en duidelijkheid over de beslissing van de minister ten aanzien van de keuze voor het aanwijzen van bepaalde doelgroepen.
-
-
2.1
Context
De communicatie over de vaccinatie tegen pandemische griep vindt plaats in een brede context. Nederland is in de ban van de griep. Burgers krijgen via het werk,school, internet, radio en televisie en uit het eigen sociale netwerk veel informatie over alle aspecten van de grieppandemie. Met name de media hebben veel invloed op de beeldvorming over griep. Dit vraagt van de afzenders in de publiekscommunicatie (ministerie VWS, RIVM, NHG, GGD Nederland) niet alleen om een helder informatie-aanbod, maar ook om een proactief mediabeleid. Gerichte persvoorlichting en woordvoering zijn belangrijk om een eenduidige boodschap voor het voetlicht te brengen, onjuistheden snel te kunnen rechtzetten en geruchten te ontzenuwen. De HPV-vaccinatiecampagne onder meiden van 13 tot en met 16 jaar (voorjaar 2009) en de daarmee gepaard gaande onrust staan nog vers in ons geheugen. Er is een grote antivaccinatielobby op gang gekomen, die uiting geeft aan een kritische houding ten opzichte van de overheid, de farmaceutische industrie en medisch experts. Hoewel de inzichten rond het ‘mislukken’ van de HPV-campagne divers zijn, en ook het karakter van het ziektebeeld HPV een andere is dan die van de griep, dienen we de ervaringen wel mee te nemen bij de vaccinatiecampagne tegen de pandemische griep. Het karakter en de context van de meningococcencampagne (2001-2002) tonen inhoudelijk meer overeenkomsten met die van de pandemische griep. Hier is dan ook gebruik van gemaakt bij het samenstellen van deze notitie. Waar bij de meningococcencampagne sprake was van angst voor sterfte, is dit op dit moment niet het geval bij de griep. Dit kan elk moment veranderen als het griepvirus muteert naar een gevaarlijker variant, of als een bekende of aansprekende Nederlander ten gevolge van de griep overlijdt. Er is veel onzekerheid over de ernst en het verloop van Nieuwe Influenza, het gebruik van virusremmers, vaccinatiebeleid en hygiënemaatregelen. De burger weegt gezondheid Landelijk draaiboek vaccinatie Nieuwe Influenza A (H1N1) - Bijlagenboek
Pagina 97 van 125
en ziekte af op basis van mogelijke risico’s. Het is daardoor moeilijk te voorspellen hoe de bevolking zal reageren op de vaccinatiecampagne. De bevolking betrekken in de campagne is dan ook van essentieel belang. Hierbij dient het niet alleen te gaan om het pretesten van communicatiemateriaal, maar ook het spreekbuis mogen zijn van gevoelens, twijfels, vragen en standpunten.
2.2
Doel
Communicatiedoel voor de vaccinatiecampagne is het behalen van een hoog opkomstpercentage onder de aangewezen vaccinatiedoelgroepen, zowel ten aanzien van de eerste als de tweede prik. Dat betekent dus dat de aangewezen groepen op basis van de aangereikte informatie een weloverwogen beslissing nemen. Specificering van deze doelstelling is afhankelijk van de context waarbinnen de minister van VWS tot aanwijzing van leeftijdsgebonden danwel massavaccinatie besluit. Bijkomende doelen zijn: de aangewezen doelgroepen worden bereikt en weten waar zij de prikken moeten halen de groepen burgers die niet tot de aangewezen doelgroep behoren, weten en begrijpen dat zij niet tot de vaccinatiedoelgroep behoren, accepteren dit en melden zich niet bij de priklocatie. 2.3
Vaccinatiedoelgroepen
Zoals aangegeven wordt onderscheid gemaakt tussen drie vaccinatiedoelgroepen: 1) kinderen 0 - 12 jaar, 2) adolescenten 13 - 19 jaar, 3) volwassenen 20 - 60 jaar
Kinderen 0 - 12 jaar Kenmerk: beslissen niet zelf. Communicatie: gericht op de ouders. Inhoudelijke aandachtspunten: nut, noodzaak, veiligheid, combinatie/interferentie met RVP.
Adolescenten 13-19 jaar Kenmerk: beslissen zelfstandig / samen met ouder. Meiden van 13-16 jaar hebben recent de anti-HPV-lobby ondervonden. Kritische houding is te verwachten. Internetfora, vriendensites en peergrouppressure hebben veel invloed. Communicatie: gericht op adolescent zelf én op ouders/leerkrachten Inhoudelijke aandachtspunten: nut, noodzaak, veiligheid
Landelijk draaiboek vaccinatie Nieuwe Influenza A (H1N1) - Bijlagenboek
Pagina 98 van 125
Volwassenen 20-60 jaar Kenmerk: uiteraard beslissen deze zelfstandig. Uiteenlopende bronnen zijn belangrijk (rtv, internet, dagbladen en magazines, werkverband, sociale omgeving). Invloed van antipriklobby. Communicatie: gericht op volwassen burger. Inhoudelijke aandachtspunten: nut, noodzaak, veiligheid, combinatie met seizoensgriepvaccinatie Voor alle doelgroepen geldt: Het is belangrijk dat de mensen in deze doelgroep weten waarom zij (of hun kinderen) de vaccinatie aangeboden krijgen en zich bewust zijn van het risico als zij niet ingaan op de uitnodiging. Ook is het belangrijk dat helder is, waarom de ene groep wel en de andere niet is aangewezen voor vaccinatie. Naast de algemene landelijke publiekscommunicatie over Nieuwe Influenza en de vaccinatie, zullen specifiek voor deze drie doelgroepen communicatiemiddelen worden ontwikkeld, danwel kanalen worden aangesproken. Tevens is een gesegmenteerde aanpak nodig voor subdoelgroepen, zoals allochtone doelgroepen, doven/slechthorenden, blinden/slechtzienden, dak- en thuislozen en andere kwestbare groepen. Dit dient nog nader te worden uitgewerkt, en vooralsnog wordt verwezen naar de afspraken die landelijk al zijn gemaakt in het kader van de algemene landelijke communicatiestrategie.
2.4 -
-
-
-
Communicatiestrategie De publiekscommunicatie over de griep en de vaccinatie tegen Nieuwe Influenza A gaan hand in hand. Het managen van vertrouwen in de overheid, en daarmee in de maatregelen die genomen worden tegen deze griep, staat centraal. Het monitoren en bespelen van publieke (on)rust is hierin een belangrijk aandachtspunt, evenals het geordend aanbieden van informatie. Dit is uitgewerkt in het algemene communicatiehoofdstuk. Zowel de landelijke overheid als de uitvoerende organisaties van de massavaccinatie spreken dezelfde taal en bieden dezelfde communicatieboodschappen aan. De burger wordt actief betrokken in het publieke debat over vaccinatie, bijvoorbeeld door deelname aan publieke discussies, een actieve rol tijdens tv-uitzendingen en in communicatie-uitingen . Het (soms irrationele) proces waarin de burger een beslissing neemt over het wel/niet aannemen van de vaccinatie wordt serieus genomen. In alle overheidscommunicatie is openheid heel belangrijk. De informatie moet niet alleen beleefd worden als betrouwbaar, duidelijk en volledig, maar ook betrouwbaar en volledig zijn. Aangezien de burger geen onderscheid kan maken tussen de rol van de uitvoerende organisaties en de overheid, is het belangrijk om gedurende de hele looptijd van de campagne de communicatie goed af te stemmen, zodat de burger vertrouwen houdt in alle samenwerkende organisaties.
Landelijk draaiboek vaccinatie Nieuwe Influenza A (H1N1) - Bijlagenboek
Pagina 99 van 125
Het informatie-aanbod sluit aan op de momenten in het vaccinatieproces; de verschillende communicatieboodschappen worden aangeboden op een voor de doelgroep logisch moment. Indien mogelijk wordt voor jongeren landelijk een specifiek communicatieaanbod ontwikkeld, dat aansluit bij hun belevingswereld. Ook hun beïnvloeders worden in dit proces betrokken (ouders, leerkrachten). Gezien het massale karakter van de vaccinatie is de inzet van regionale / lokale websites en callcentra essentieel om de burger te allen tijde op de hoogte te houden van actuele, praktische informatie over de vaccinatie.
-
-
-
2.5 -
Uitgangspunten De website grieppandemie.nl wordt uitgebreid met een vaccinatiemenu. In regionale/lokale uitingen (gedrukte en digitale media) wordt verwezen naar grieppandemie.nl, en 0800 8011. De doelgroep ontvangt minimaal een uitnodigingsbrief/kaart met een landelijk uniforme folder. Alle uitingen worden opgemaakt in de pandemie-huisstijl Op de uitnodiging en begeleidende informatie staat ook het logo van de uitnodigende partij De tone of voice is: open, informatief, uitnodigend (per communicatiefase kan hier nuanceverschil in worden aangebracht) en deskundig.
Landelijk draaiboek vaccinatie Nieuwe Influenza A (H1N1) - Bijlagenboek
Pagina 100 van 125
3. Kernboodschappen Landelijk communicatiemateriaal bevat minimaal heldere boodschappen over: belang van massavaccinatie resp. leeftijdsgebonden vaccinatie maatschappelijk belang en elkaar beschermen vrijwilligheid nut, noodzaak, veiligheid van de vaccinatie contra-indicaties (specifiek aandacht voor zwangere vrouwen, vrouwen met kinderwens) prioritering / vaccinatievolgorde (wie waarom eerst) in geval van gebruik registratiekaart: betekenis van deze kaart in relatie tot het wel/niet ontvangen van een daadwerkelijke oproep wat te doen als: je al Nieuwe Influenza hebt gehad, of het onder de leden hebt tijdens vaccinatie en uiteraard verwijzing naar grieppandemie.nl en 0800 8011.
Landelijk draaiboek vaccinatie Nieuwe Influenza A (H1N1) - Bijlagenboek
Pagina 101 van 125
4. Fasering Globaal maken we onderscheid in 3 fasen, namelijk voorbereiding, uitvoering en afronding. Onderstaand enkele communicatieadviezen per fase. Binnen iedere fase kan een tijdslijn worden onderscheiden waarbinnen specifieke communicatiedoelstellingen met bijbehorende kernboodschappen worden geformuleerd. Dit maakt het mogelijk effectief te communiceren én tussentijds te monitoren of de doelstellingen worden behaald. Indien nodig kan de communicatiestrategie hierop worden aangepast. Communicatie tijdens voorbereiding -
-
-
-
-
Landelijke eenduidige informatie over nut en noodzaak van vaccinatie, grieppandemie.nl en 0800-8011 vervullen belangrijke rol en zijn iedere dag up to date. Monitoring van vragen en onrust onder de bevolking in het algemeen en de vaccinatiedoelgroepen is belangrijk; duidelijke en proactieve woordvoeringslijn. Nu al actie gewenst (landelijk) ten aanzien van antipriklobby --> voorkom dat de vaccinatie een ‘ongetemd probleem’ wordt onder druk van de lobby. Betrek publiek in het landelijke en regionale debat (bijvoorbeeld Lagerhuisdiscussie, tijdens nieuwsitems, in communicatiemiddelen) Gebruik van social media (twitter, hyves, youtube etc) en andere eigentijdse middelen (sms, banneracties op internet) proactief en positief inzetten, in ieder geval indien adolescenten worden opgeroepen. Lokale informatie over de organisatie en locatie van de vaccinatie, via websites van de gemeente/GGD en overige (regionale) communicatiemiddelen. Specifieke aandacht is nodig voor het logistieke onderscheid tussen vaccinatie van medische risicogroepen, zorgprofessionals en andere groepen: als een burger in meer doelgroepen tegelijk valt, bij welke organisatie moet hij zich dan melden? Specifieke communicatiedoelstellingen vaststellen en monitoren (nog niet uitgewerkt).
Communicatie tijdens uitvoering -
-
-
-
Opkomstcijfers zullen sterk uitvergroot worden in media, zeker als deze laag zijn; landelijk en lokale aandacht moet heldere en eenduidige boodschap hierover afgeven en van tevoren geen uitspraak doen over verwachte opkomst. In geval van signalen over veel of ernstige bijwerkingen zal er onrust ontstaan onder de bevolking. Indien hier niet zorgvuldig en wel open over wordt gecommuniceerd, zal dit mogelijk tot gevolg hebben dat de opkomstpercentages omlaag gaan. Duidelijke afspraken en regie ten aanzien van aanwezigheid van de pers op de priklocatie. Pr rond voorbeeldgedrag van bekende Nederlanders of andere aansprekende groepen, zoals artsen, verpleegkundigen, Yolanthe&Wesley .. enz. Ook lokaal kunnen bekende personen als voorbeeld worden ingezet. Lokale pr in aanvulling op landelijke communicatie. Landelijk draaiboek vaccinatie Nieuwe Influenza A (H1N1) - Bijlagenboek
Pagina 102 van 125
-
Specifieke communicatiedoelstellingen vaststellen en monitoren (nog niet uitgewerkt) Zie verder ook onder 5.1
Communicatie na afloop -
-
Eenduidige boodschap over het verloop van de vaccinatiecampagne, vragen over mogelijke bijwerkingen, daadwerkelijke effectiviteit van de vaccinatie in het afgelopen griepseizoen. Helderheid over spijtoptanten: is er een inhaalmogelijkheid en is dit nog zinvol? Vragen en opmerkingen afhandelen, zodat de burger het vertrouwen in de overheid en uitvoerende organisaties houdt. Specifieke communicatiedoelstellingen vaststellen en monitoren (nog niet uitgewerkt).
Communicatie richting professionals -
-
-
Belangrijk aspect in de publiekscommunicatie is de voorbeeldfunctie die huisartsen, verpleegkundigen, GGD-medewerkers en andere professionals vervullen. Om de campagne succesvol te laten verlopen, is het dan ook essentieel dat alle medische beroepsgroepen een positieve attitude aannemen en de kernboodschappen van de communicatiecampagne overnemen in hun contact met de doelgroep. Ook is het belangrijk dat de procescommunicatie goed verloopt: VWS-GGD/GHOR Nederland, GGD’en GHOR, gemeente/burgemeesters, politie, prikkers/hulpverleners enz. Overige communicatie-aspecten ten aanzien van dit onderwerp zijn (nog) niet in dit draaiboek opgenomen.
Landelijk draaiboek vaccinatie Nieuwe Influenza A (H1N1) - Bijlagenboek
Pagina 103 van 125
5. Communicatiemiddelen en afbakening Afbakening Uitgangspunt is, dat alle communicatiemiddelen die landelijk ontwikkeld kunnen worden ook daadwerkelijk op nationaal niveau worden gemaakt (onder eindverantwoordelijkheid van VWS), en onder regie van GGD/GHOR Nederland. GGD en GHOR Nederland maken onderling afspraken over de rolverdeling per deelproject. Productie, pretest en distributie van middelen geschiedt door VWS. Alle communicatieactiviteiten die niet landelijk ontwikkeld kunnen worden, horen thuis in de regio. Denk aan: regionale communicatie met burgers, lokale media, zorgnetwerken, medewerkers en communicatie op de vaccinatielocatie. Voor beantwoording van algemene vragen wordt verwezen naar grieppandemie.nl en 0800 8011. Voor regionale vragen wordt verwezen naar website van de GGD en/of regionaal callcentre.
Middelen Om de te vaccineren doelgroepen te informeren over de vaccinatie tegen pandemische griep worden minimaal de volgende communicatiemiddelen ingezet: -
Een Een Een Een
oproepbrief of –kaart voor de eerste vaccinatie tegen pandemische griep landelijke folder over de vaccinatie tegen pandemische griep factsheet die wordt uitgereikt na de eerste vaccinatie tegen pandemische griep oproepbrief of – kaart voor de tweede vaccinatie
Aanvullende landelijke middelen -
Landelijke site www.grieppandemie.nl toegerust met vaccinatiemenu (FAQ’s, nieuws ) Landelijke pers Free publicity in dag- en weekbladen, magazines Free publicity op websites Informatie voor gebruik op scholen (posters, 100-woorden stukjes), Eventueel proactieve benadering van nieuwe media Eventueel scripts voor landelijk en regionaal gebruik op callcentres
Aanvulling door regionaal/lokaal
-
Lokaal/regionaal callcentre, vanwege de grote aantallen personen, samenwerkingsrelaties, leveranciers en medewerkers priklocatie. Lokale websites ivm priklocaties, tijdstippen e.d.
-
Advertenties in regionale/lokale bladen Lokale/ regionale pers, huis aan huis bladen, radio, televisie, kabelkrant
-
Opmerking: Regionaal zijn al veel communicatiedraaiboeken voor Landelijk draaiboek vaccinatie Nieuwe Influenza A (H1N1) - Bijlagenboek
Pagina 104 van 125
massavaccinatievraagstukken ontwikkeld. Daarom wordt daar in deze notitie niet nader op ingegaan. Komende periode wordt uitgezocht door GGD/GHOR welke ondersteuning op landelijk niveau nog gewenst is. Middelen specifiek per doelgroep In geval van leeftijdsgebonden vaccinatie zullen specifieke middelen en kanalen gericht op de leeftijdsgroep worden ingezet. Dit geldt met name voor de adolescenten. Naast de algemene landelijke materialen zal er dan minimaal ingezet worden: bannercampagne op internet, een pagina op hyves en indien nodig interactie op internetfora. Tevens zullen adolescenten een gezicht krijgen in artikelen, nieuwsitems en een filmpje voor you tube/scholen/wachtkamers. In alle gevallen zal er ook aandacht moeten zijn voor subdoelgroepen die met de reguliere communicatiemiddelen onvoldoende worden bereikt. Denk hierbij aan allochtone burgers, en andere kwetsbare groepen. Ten aanzien van allochtone burgers zal onderzocht worden of de landelijke inspraakorganen (SMN, IOT, Lize, NISBO) hierin een rol kunnen spelen.
5.3
Overige aandachtspunten
Er dienen afspraken te worden gemaakt voor het samenbrengen van landelijke en regionale veelgestelde vragen en antwoorden (FAQ): GGD/GHOR Nederland maken afspraken hierover met de lokale GGD/GHOR, en stemmen dit proces af met de projectleider Q&A van VWS. Peilingen/polls kunnen relevante informatie leveren over het geschatte opkomstpercentage en de effectiviteit van de communicatiecampagne, en levert zo mogelijkheden voor bijsturing en aanpassing van de logistieke draaiboeken. Verantwoordelijkheid: MinVWS Communicatie richting professionals in de zorg kan beschouwd worden als procescommunicatie en is daarom in deze notitie niet uitgewerkt. Zie verder de matrix op de volgende pagina.
Landelijk draaiboek vaccinatie Nieuwe Influenza A (H1N1) - Bijlagenboek
Pagina 105 van 125
Communicatiemiddel
Inhoud
Timing
Distributie
Oproepbrief of – kaart eerste vaccinatie tegen pandemische griep
Praktische informatie; waar en hoe laat de vaccinatie.
2 weken voor de eerste vaccinatie tegen pandemische griep
Toesturen door GGD/gemeente of anders (zie draaiboek)
Landelijke folder
Waarom vaccinatie tegen Nieuwe Influenza A, voor wie, bijwerkingen, veelgestelde vragen en antwoorden.
2 weken voor de eerste vaccinatie tegen pandemische griep
meesturen met de oproepbrief of – kaart.
Flyer
Uitleg over belang van het halen van twee vaccinaties, uitleg over bijwerkingen.
Na afloop van de eerste vaccinatie
Uitreiken na de eerste vaccinatie.
Oproepbrief of –kaart tweede vaccinatie
Praktische informatie
2 weken voor de tweede vaccinatie
Toesturen door GGD/gemeente
Webinformatie vaccinatiemenu
Waarom vaccinatie tegen Nieuwe Influenza A, voor wie, bijwerkingen, veelgestelde vragen en antwoorden,
doorlopend
Min VWS
feiten en fabels, doelgroepspecifieke info Postbus 51, 0800 8011
Idem
doorlopend
Lokale media
Wanneer en waar is de vaccinatie, hoe is e.e.a. georganiseerd, waar kun je terecht met vragen, klachten
vanaf 2 weken voor de eerste vaccinatie tegen pandemische griep
GGD/gemeente
Callcentre lokaal
Voor organisatorische vragen nav oproep
vanaf 2 weken voor de eerste vaccinatie tegen pandemische griep
GGD/gemeente
Visualisatie stroomschema
Bij wie moet je je laten vaccineren als je onder meer doelgroepen valt (bijv. medische risicogroep en leeftijdsgroep, of medische beroepsgroep en leeftijdsgroep)
vanaf 2 weken voor de eerste vaccinatie tegen pandemische griep
VWS
Landelijk draaiboek vaccinatie Nieuwe Influenza A (H1N1) - Bijlagenboek
Pagina 106 van 125
Info voor scholen
Uitleg over vaccinatiecampagne, wanneer vindt e.e.a. plaats, wat kun je de kinderen erover vertellen, 100-woorden stukjes voor nieuwsbrieven en internet
2 weken vooraf
GGD/gemeente
Info voor kinderopvang
Uitleg over vaccinatiecampagne, wanneer vindt e.e.a. plaats, wat kun je de kinderen erover vertellen, 100-woorden stukjes voor nieuwsbrieven en internet
2 weken vooraf
GGD/gemeente
Jongerenspecifieke info en kanalen (twitter, hyves, youtube, ..)
Uitleg en discussiemogelijkheid
doorlopend
VWS/GGD NL
Info voor beïnvloeders van adolescenten
Uitleg over het belang van vaccinatie, tools voor discussie, op basis waarvan neem je een beslissing etc.
Vanaf 2 weken van tevoren
VWS/GGD NL
Peilingen onder doelgroep
Inschatten opkomstpercentage, meten effect van communicatie
Vanaf 2 weken van tevoren
VWS
Actieve persbenadering
Uitleg over wat er waarom gaat gebeuren, of is gebeurd; waar meer info te vinden is etc.
Op verschillende momenten in voorbereidingsfase, uitvoeringsfase en evaluatiefase
VWS, GGD NL, GGD lokaal
Landelijk draaiboek vaccinatie Nieuwe Influenza A (H1N1) - Bijlagenboek
Pagina 107 van 125
6. Productieplanning Bij het schrijven van deze notitie zijn er nog geen leeftijdsgroepen aangewezen voor vaccinatie. Een concrete planning is dan ook nog niet te geven. Wel moge duidelijk zijn dat het voorbereiden van middelen voor een landelijke massacommunicatiecampagne nu reeds kan starten, zodat snel handelen mogelijk is als de minister hiertoe besluit. Wij adviseren om op korte termijn de volgende activiteiten te starten: -
formuleren kernboodschappen, per (sub)doelgroep lijst aanleggen van internetpagina’s waar een banner/verwijzing op moet komen landelijke en regionale perslijsten aanleggen conceptpersberichten opstellen contact leggen met jongerenprogramma’s op radio en televisie (bijv BNN, funX) internetfora monitoren vragen voor polls voorbereiden, contact aangaan met onderzoeksbureau verkennen welke bekende Nederlander als rolmodel kan optreden stroomschema’s/beslisboom schetsen vaccinatiemenu op grieppandemie.nl gereed maken voor uitbreiding
Landelijk draaiboek vaccinatie Nieuwe Influenza A (H1N1) - Bijlagenboek
Pagina 108 van 125
7. Risico’s Risico’s Vooraf onduidelijkheid over het opkomstpercentage De opkomst bij de eerste prik valt tegen
De doelgroep komt niet voor de tweede vaccinatie tegen pandemische griep Mensen melden zich op de verkeerde locatie (bijvoorbeeld bij de huisarts in plaats van de GGD) Mensen vallen onder meerdere vaccinatiedoelgroepen, krijgen dus meerdere oproepbrieven; onduidelijkheid over bij wie ze de prikken moeten halen Er worden veel bijwerkingen gemeld (en/of er sterft iemand vlak na vaccinatie) Er sterven veel mensen die de griepprik niet aangeboden krijgen Campagne van antiprik lobby (actueel)
Oplossingsrichting Peilingen hetzij in pilotregio, hetzij via telefonisch marktonderzoek Monitoren wat de beweegredenen zijn, hierop communicatiestrategie aanpassen Via massamedia belang optimale bescherming door twee vaccinaties uitleggen Heldere uitleg met visuele ondersteuning op landelijke en regionale websites
Wie VWS
Stroomschema (aanvinklijst, visueel) voor publiek, ook verspreiden onder alle uitvoerende organisaties
VWS, GGD, RIVM
Uitleg over werking vaccins
VWS, NVI
Uitleg over beleidskeuzes en besluitvormingsprocessen.
VWS, RIVM, gezondheidsraad
Publiek betrekken in de campagne, niet alleen inhoudsdeskundigen aan het woord laten
VWS en overige departementen
VWS
VWS, RIVM
VWS, GGD
Veel spijtoptanten (bv bij ernstiger worden van de griep ná de vaccinatiecampagne)
Landelijk draaiboek vaccinatie Nieuwe Influenza A (H1N1) - Bijlagenboek
Pagina 109 van 125
8. Tenslotte In deze notitie is met name de landelijke communicatiestrategie beschreven, die nodig is voor de te vaccineren doelgroepen. We zijn ons ervan bewust dat deze notitie nog niet voldoende handvatten biedt om de communicatieplannen uit te rollen indien de minister tot massavaccinatie of leeftijdsgebonden vaccinatie besluit. Evenmin is beschreven wat er vanuit het perspectief van openbare orde en veiligheid nodig is in de communicatie. Komende periode zal GGD/GHOR Nederland de notitie aanvullen met een plan van aanpak waarin deze aspecten wel zijn meegenomen. Hiertoe is input uit en afstemming met de regio’s essentieel. Het streven is een overzicht te geven van mogelijkheden, op basis waarvan de locale draaiboeken desgewenst kunnen worden aangepast. In aanvulling op deze notitie kan een uitwerking van alle communicatiemiddelen worden gegenereerd, zoals dat in 2003 is gedaan voor het Landelijk Draaiboek Massavaccinatie Pokken.
Landelijk draaiboek vaccinatie Nieuwe Influenza A (H1N1) - Bijlagenboek
Pagina 110 van 125
Bijlage 19 Communicatie in scenario 4: vaccineren van medische professionals
Datum: Auteur :
8 september, 2009 Mathilde Slump, communicatieadviseur VWS
Inhoud
Bijlage 19 Communicatie in scenario 4: vaccineren van medische professionals .................. 111 1. Situatie................................................................................................................. 112 2. Uitgangspunten...................................................................................................... 113 2.1 Doelgroepen ................................................................................................... 113 2.2 Uitgangspunten in de communicatiestrategie ...................................................... 114 3. Communicatiemiddelen.............................................................................................. 115 4. Produktieplanning ..................................................................................................... 116 5. Risico’s .................................................................................................................... 121 6. Inhoud communicatiemiddelen.................................................................................... 122
Landelijk draaiboek vaccinatie Nieuwe Influenza A (H1N1) - Bijlagenboek
Pagina 111 van 125
1. Situatie Deze notitie beschrijft de communicatieaanpak voor Scenario 4: vaccineren van de medische professionals. Deze aanpak valt samen met het vaccineren van medische risicogroepen (scenario 1). Communicatie over de jaarlijkse griepprik De Stichting Nationaal Programma Grieppreventie (SNPG) coördineert de jaarlijkse griepcampagne. Binnen het nationaal programma grieppreventie is de communicatie als volgt ingericht: de huisarts selecteert de doelgroep en stuurt een uitnodigingskaart of een -brief op naam. De folder geeft onder andere informatie over het nut van de griepprik, bijwerken en feiten en cijfers. Doel hiervan is eventuele weerstanden wegnemen en ervoor zorgen dat de doelgroep een geïnformeerde keuze kan maken. De inhoud van de folder is onderzocht en wordt zeer positief gewaardeerd door de doelgroep. Deze communicatie wordt geflankeerd met een aantal meer algemene communicatieproducten die beogen de doelgroep attent te maken op het feit dat de griepprik weer wordt gegeven: posters in wachtkamers en bij apotheken, artikelen in publieksmedia en een radiospotje. De communicatie verloopt goed, zodat de communicatie voor de pandemische vaccinaties in dezelfde lijn kan worden ingericht. Waar mogelijk wordt dezelfde werkwijze gehanteerd voor de vaccinatie van de medische professionals. De communicatiemiddelen worden qua boodschap en vormgeving waar mogelijk zoveel mogelijk op elkaar afgestemd Rol van het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu Waar bij de huisartsen het SNPG een belangrijke intermediaire rol heeft in het vaccinatieproces, wordt deze rol naar de overige medische beroepsgroepen door het RIVM ingevuld.
Landelijk draaiboek vaccinatie Nieuwe Influenza A (H1N1) - Bijlagenboek
Pagina 112 van 125
2. Uitgangspunten Het ministerie van VWS is verantwoordelijk voor een aantal algemene uitgangspunten in de communicatie, zoals: •
Communicatiedoel voor de vaccinatiecampagne is het behalen van een hoog opkomstpercentage onder de aangewezen vaccinatiedoelgroepen
•
Het informatie-aanbod sluit aan op de momenten in het vaccinatieproces; de verschillende communicatieboodschappen worden aangeboden op een voor de doelgroep logisch moment.
•
De afstemming in de communicatie over griep(pandemie) en de vaccinatie. De communicatie moet elkaar versterken en niet tegenspreken. VWS is verantwoordelijk voor de samenhang in de publiekscommunicatie (communicatie rond grieppandemie en vaccinatie)
•
Waar mogelijk worden materialen gepretest bij de doelgroep (actie VWS).
Doelgroepen •
Doelstellingen communicatie
De communicatie over de pandemische vaccinatie richt zich in eerste instantie op de professionals die de vaccinatie krijgen aangeboden. Het is belangrijk dat de mensen in deze doelgroep weten waarom zij de vaccinatie aangeboden krijgen en zich bewust zijn van het risico als zij niet ingaan op de uitnodiging, niet alleen voor henzelf maar ook voor de patiënten waarmee ze werken. Tevens moet in de boodschap naar voren komen dat de medische professionals een voorbeeldfunctie hebben richting het algemeen publiek. Vele ogen zullen gericht zijn op het wel of niet halen van de ‘prik’ door medische professionals. Naast de te vaccineren personen is het belangrijk oog te hebben voor de professionals die niet worden gevaccineerd en dit wel zouden willen. Communicatie hierover verloopt via de werkgever. Voor hen dient vanuit VWS een duidelijke boodschap te worden opgesteld (vaccinatiebeleid, nut en noodzaak van prioritering en op basis waarvan. Hiermee biedt je een handelingsperspectief aan de werkgevers in de gezondheidszorg om een weloverwogen afweging te maken. Tevens is de keuze ook beter aan de medewerkers uit te leggen. Vooral het begrip ‘contact’ moet goed worden toegelicht.
Landelijk draaiboek vaccinatie Nieuwe Influenza A (H1N1) - Bijlagenboek
Pagina 113 van 125
Procescommunicatie
•
Communicatie met instellingen en medische professionals De communicatie met instellingen en medische professionals is als volgt vormgegeven: − VWS communiceert rechtstreeks naar de instellingen (in de rol van werkgever) over voorgenomen beleid en de verwachte rol van de instellingen − VWS communiceert via de koepels (intermediairs) naar de werknemers over voorgenomen beleid − Instellingen informeren het eigen personeel over keuzes voor vaccinatiedoelgroepen − − −
RIVM communiceert over medisch-inhoudelijk zaken; Het RIVM communiceert over organisatorische en besteltechnische zaken; NVI communiceert over vaccinleveringen.
−
Arbodiensten zullen vaak een rol krijgen in het vaccinatieproces. Boaborea speelt als overkoepelend orgaan een belangrijke rol in de communicatie naar de Arbodiensten.
2.2 -
-
Uitgangspunten in de communicatiestrategie Open en eerlijke communicatie Het informatie-aanbod sluit aan op de momenten in het vaccinatieproces; de verschillende communicatieboodschappen worden aangeboden op een voor de doelgroep logisch moment. De werkgever is verantwoordelijk voor communicatie naar de werknemer Voor de pandemische vaccinaties word de pandemie-huisstijl gehanteerd. Tone of voice: open, informatief, uitnodigend. Gerichte acties worden ondersteund door de landelijke publiekscampagne en free publicity
Landelijk draaiboek vaccinatie Nieuwe Influenza A (H1N1) - Bijlagenboek
Pagina 114 van 125
3. Communicatiemiddelen Om de te vaccineren professionals te informeren over de pandemische vaccinatie worden de volgende gerichte communicatiemiddelen ingezet: 8. Een uitnodiging voor de eerste en tweede pandemische vaccinatie 9. Een informatieve folder over de pandemische vaccinatie 10. Een beknopte flyer (2) die wordt uitgereikt na de eerste pandemische vaccinatie 11. Een factsheet over vaccinatiebeleid van de overheid 12. Callcentre ten behoeve van medisch personeel Het callcentre beantwoordt vragen op gebied van vaccinatiebeleid (eventueel overloop naar 0800-1100 of doorsluizen naar beleid VWS), praktische zaken als plaatsen bestellingen en medisch inhoudelijke vragen. 13. Website ten behoeve van medisch personeel Inhoud van de website bestaat uit: bestelapplicatie, Q&A’s (goede backoffice regelen en nauwe afstemming met callcentre) en aanvullende informatie over vaccinatiebeleid. Vanuit www.grieppandemie/vaccinatie.nl wordt gelinkt naar betreffende website. Gerichte acties worden ondersteund door de landelijke publiekscampagne waarin op dit onderwerp met name huis-aan-huisbladen worden ingezet. Daarnaast blijft actieve persvoorlichting van belang, zowel voor het algemeen publiek als de vakbladen van medisch personeel. In onderstaand schema is aangegeven welk communicatiemiddel welke inhoud bevat, op welk moment het middel beschikbaar komt en hoe het wordt gedistribueerd.
Landelijk draaiboek vaccinatie Nieuwe Influenza A (H1N1) - Bijlagenboek
Pagina 115 van 125
4. Produktieplanning Planning pandemische griepprik medische beroepsgroepen In de planning is uitgegaan van het volgende scenario: Week 45-46-47: eerste pandemische vaccinatie Week 49-50-51: tweede pandemische vaccinatie Communicatiemiddel
Inhoud
doelgroep
Timing
Distributie lijn
Hoe
Callcentre NVI
Informatie over alle mogelijke vragen t.a.v. vaccinatie; bestelingen , bijwerkingen
Werkgevers in de zorg
Vanaf week 37
Via RIVM/NVI
nvt
Vanaf week 37
Via RIVM
nvt
Q&A’s
Website RIVM
Informatie over alle mogelijke vragen t.a.v. vaccinatie + bestelapplicatie+ e-learning
Medische beroepsgroep algemeen Werkgevers in de zorg Medische beroepsgroep algemeen
Informeren werknemers over vaccinatiebeleid
Informeren over VWS-beleid
Werknemers in de zorg
Vanaf week 38
Via koepels
Bijeenkomsten en/of brieven
Informeren werkgevers over VWS beleid
Informeren over VWS-beleid
Werkgevers in de zorg
Vanaf week 38
Via VWS
brief
Uitnodiging eerste en tweede pandemische
Praktische informatie; waar en hoe laat de vaccinatie.
Werknemers in de zorg
2 weken voor de eerste pandemische
Toesturen door
werkgever
Landelijk draaiboek vaccinatie Nieuwe Influenza A (H1N1) - Bijlagenboek
Pagina 116 van 125
vaccinatie Folder
Waarom vaccinatie tegen Nieuwe Influenza A, voor wie, bijwerkingen, veelgestelde vragen en antwoorden.
Werknemers in de zorg
vaccinatie
werkgever
2 weken voor de eerste pandemische vaccinatie
meesturen met de uitnodiging.
RIVM schrijft tekst VWS maakt folder en verzorgt drukwerk Aanlevering bij RIVM Werkgevers verspreiden
Flyer
Uitleg over belang van het halen van twee vaccinaties, uitleg over bijwerkingen.
Werknemers in de zorg
Na afloop van de eerste pandemische vaccinatie
Op priklocatie
Door werkgever
poster
Uitleg over vaccinatie
Werknemers in de zorg
2 weken voor de eerste pandemische vaccinatie
Op priklocaties en in instelling
RIVM doet voorstel VWS doet vormgeving en verzorgt drukwerk Aanlevering bij RIVM Werkgevers
Landelijk draaiboek vaccinatie Nieuwe Influenza A (H1N1) - Bijlagenboek
Pagina 117 van 125
hangen posters op Factsheet
Uitleg over landelijke beleidskeuzes, als ondersteuning voor de werkgever om gemaakte keuzes beter te kunnen uitleggen+
Werknemers in de zorg
2 weken voor de eerste pandemische vaccinatie
Meegeven door huisarts
Verspreiding via koepels naar instellingen
Uitleg “contact”
N.B. De communicatie naar medisch personeel loopt via werkgevers in de zorg (incl. medische zaken).
Landelijk draaiboek vaccinatie Nieuwe Influenza A (H1N1) - Bijlagenboek
VWS verzorgt tekst en maakt factsheet
Pagina 118 van 125
Planning pandemische griepprik medische beroepsgroepen (publiek en beroepsgroepen) Planning per middel Communicatiemiddel
Inhoud klaar RIVM
Check VWS
Vormgeving VWS
Check leden klankbordgroep
pretest
Final check VWS
versie 0.9
Versie 1.0
Productie
distributie
Callcentre
Week 37
nvt
Nvt
nvt
nvt
nvt
Website
Week 37
nvt
Nvt
nvt
nvt
nvt
Informeren werkgevers over bestelmogelijkheid
Nvt
Informeren werknemers over VWS beleid
Nvt
Uitnodiging eerste en tweede pandemische vaccinatie
Week 38
nvt
Week 40
Week 41
Week 41
Nvt
Week 38
Landelijk draaiboek vaccinatie Nieuwe Influenza A (H1N1) - Bijlagenboek
Pagina 119 van 125
Folder
Week 38
Week 38
Week 38/39
Week 39
Week 40
Week 40
Week 41
Flyer
Week 38
Week 38
Week 38/39
Week 39
Week 40
Week 40
Week 41
Poster
Week 38
Week 39
nvt
Week 40
Week 40
Week 40
Week 41
Week
Week 39/40
Week 40
Week 40
Week 40
Week 41
factsheet
nvt
39 Advertorials huis-aan-huisbladen
nvt
Wachten tot laatste moment voor de meest actuele stand van zaken
Week 41
Plaatsing vanaf week 43, Gelijktijdig met eerste verzending uitnodigingen
Landelijk draaiboek vaccinatie Nieuwe Influenza A (H1N1) - Bijlagenboek
Pagina 120 van 125
5. Risico’s Risico’s Er worden veel bijwerkingen gemeld De doelgroep komt niet opdagen voor de pandemische vaccinatie Veel commotie over prioritering
Oplossingsrichting Uitleg over werking vaccins
Wie VWS, NVI
Door onderzoek uitzoeken wat de reden is en hier al proactief op inspringen met de boodschap Werkgevers munitie in handen geven om keuzes goed uit te kunnen leggen, bieden handelingsperspectieven
VWS, Rivm
VWS, RIVM
Landelijk draaiboek vaccinatie Nieuwe Influenza A (H1N1) - Bijlagenboek
Pagina 121 van 125
6. Inhoud communicatiemiddelen - ConceptenFactsheet vaccinatiebeleid moet nog worden ontwikkeld, [foldertekst pandemische vaccinatie. Huisstijl: grieppandemie] Vaccinatie tegen nieuwe influenza A (H1N1) De vaccinatie beschermt u tegen de Mexicaanse Griep Deze folder informeert u over de vaccinatie tegen Nieuwe Influenza A (H1N1), ook wel Mexicaanse Griep genoemd. In deze folder spreken we van Nieuwe Influenza A. U krijgt deze folder omdat u in aanmerking komt voor de vaccinatie tegen deze griep. Leest u deze folder zorgvuldig door. Ieder jaar krijgt u een uitnodiging voor de jaarlijkse griepprik. Deze krijgt u tussen half oktober en half november via uw werkgever. Deze jaarlijkse griepprik biedt geen bescherming tegen Nieuwe Influenza A. Daarom krijgt u dit jaar ook een vaccinatie aangeboden die u beschermt tegen Nieuwe Influenza A. De jaarlijkse griepprik en de vaccinatie tegen Nieuwe Influenza A zijn niet verplicht; u bepaalt zelf of u ze wel of niet haalt. De jaarlijkse griepprik en de vaccinatie tegen Nieuwe Influenza A zijn gratis, zij worden u aangeboden door uw werkgever op kosten van het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS) en uw werkgever. Nieuwe Influenza A Nieuwe Influenza A is een virus dat griep veroorzaakt. Het griepvirus verspreidt zich via de lucht en wordt overgedragen door druppeltjes snot, slijm en speeksel. Mensen die besmet zijn met Nieuwe Influenza A kunnen de griep aan andere mensen overdragen. De meeste mensen die deze griep hebben, herstellen binnen een week. Net als bij de jaarlijkse griep zullen mensen overlijden aan het nieuwe virus. Veel meer mensen zullen besmet raken met en ziek worden door het nieuwe griepvirus. Het totaal aantal mensen dat overlijdt aan de gevolgen van de griep zal daarom ook hoger zijn dan gemiddeld. Waarom krijgt u de vaccinatie tegen Nieuwe Influenza A aangeboden? - zie reden GR, nog nader aan te vullen;…………………………………………………………………………opnemen boodschap dat men andere mensen (patiënten) beschermt in tegenstelling tot HpB vaccinatie.
De minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS) heeft besloten dat deze mensen de vaccinatie tegen Nieuwe Inlfuenza A (H1N1) aangeboden krijgen. U behoort tot één van deze groepen. Daarom ontvangt u van uw werkgever een uitnodiging. Twee prikken De vaccinatie tegen Nieuwe Influenza A (H1N1) bestaat uit 2 prikken. Tussen de eerste en de tweede prik zit ongeveer 3 weken tijd [waarom is dit nodig?]. Als u niet beide Landelijk draaiboek vaccinatie Nieuwe Influenza A (H1N1) - Bijlagenboek
Pagina 122 van 125
prikken krijgt, dan biedt de vaccinatie onvoldoende bescherming. Bijwerkingen De bijwerkingen zijn hetzelfde als bij de jaarlijkse griepprik. De eerste dag kunt u wat pijn, roodheid of een lichte zwelling hebben op de plaats van de prik. Dit gaat vanzelf over. Sommige mensen voelen zich na de griepprik een aantal dagen wat minder lekker. Van de griepprik kunt u géén griep krijgen. Heeft u klachten waarvan u denkt dat ze te maken hebben met de griepprik? Neemt u dan contact op met uw werkgever of Arbodienst. U kunt deze klachten ook melden bij het Nederlands bijwerkingencentrum Lareb via www.lareb.nl. Lareb onderzoekt of de klachten inderdaad door de vaccinatie veroorzaakt zijn. Veelgestelde vragen en antwoorden Waarom beschermt de jaarlijkse griepprik niet tegen Nieuwe Influenza A (H1N1)? De Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) bepaalt in februari wat de samenstelling is van het vaccin voor de jaarlijkse griepprik. Hierbij houdt men rekening met de griepvirussen die op dat moment het meest voorkomen. Begin 2009 was Nieuwe Influenza A nog niet bekend. Dat is de reden dat de jaarlijkse griepprik niet beschermt tegen Nieuwe Influenza A. Vanwege de ontwikkeling van Nieuwe Influenza A is nu een vaccin gemaakt dat bescherming biedt tegen dit griepvirus. Kan ik ondanks de vaccinatie toch Nieuwe Influenza A krijgen? Ja, dat is mogelijk. De vaccinatie kan niet volledig voorkomen dat u Nieuwe Influenza A krijgt. Wel zijn de gevolgen minder ernstig. De kans op complicaties en op verergering van uw ‘eigen’ ziekte is kleiner. Kan het kwaad om in korte tijd drie griepprikken te krijgen: de jaarlijkse griepprik en de twee vaccinaties tegen Nieuwe Influenza A? Nee. Het is juist belangrijk om de drie griepprikken te krijgen. Alleen dan bent u beschermd tegen ernstige gevolgen van zowel de seizoensgriep als van Nieuwe Influenza A. Kan ik de twee griepprikken niet tegelijkertijd krijgen? Nee, dat kan niet. Door de samenstelling van het vaccin is het nodig om twee prikken te krijgen. Alleen met twee prikken tegen Nieuwe Influenza A (H1N1) bent u beschermd tegen dit griepvirus. Ik ben zwanger of wil dat worden. Mag ik de vaccinatie tegen Nieuwe Influenza A krijgen? Als u minder dan 3 maanden zwanger bent, of als u zwanger wilt worden, mag u de vaccinatie tegen Nieuwe Influenza A niet krijgen. Als u de vaccinatie tegen Nieuwe Influenza A heeft gekregen, mag u in de 8 weken daarna niet zwanger worden. Omdat het een nieuw vaccin is, is nog niet bekend of er risico’s zijn voor de vrucht in het begin van de zwangerschap. Voor de zekerheid worden vrouwen in de eerste 3 maanden van de zwangerschap daarom niet gevaccineerd. Wat u verder nog moet weten • U krijgt de vaccinatie in de bovenarm. Wilt u daar met uw kleding rekening mee houden? • Bent u allergisch voor kippenei-eiwit? Dan mag u geen vaccinatie tegen Nieuwe Influenza A hebben. Neem contact op met uw huisarts. • Het vaccin tegen Nieuwe Influenza A is op de praktijk aanwezig. U hoeft dus niet Landelijk draaiboek vaccinatie Nieuwe Influenza A (H1N1) - Bijlagenboek
Pagina 123 van 125
naar de apotheek te gaan. Vragen? Heeft u na het lezen van deze folder nog vragen over de vaccinatie tegen Nieuwe Influenza A? Kijk op www.grieppandemie.nl Bel met Postbus 51: 0800-1100 Neem contact op met uw huisarts September 2009, een uitgave van het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS). Standaard disclaimer opnemen!
[Flyer na eerste pandemische vaccinatie. Huisstijl: grieppandemie] U heeft vandaag de eerste vaccinatie gekregen tegen Nieuwe Influenza A (H1N1), ook wel Mexicaanse Griep genoemd. U heeft twee vaccinaties nodig om volledig beschermd te zijn. Binnen circa 2 weken ontvangt u de uitnodiging voor de tweede vaccinatie. U hoeft hiervoor niet zelf contact op te nemen met de praktijk. Bijwerkingen De bijwerkingen zijn hetzelfde als bij de jaarlijkse griepprik. De eerste dag kunt u wat pijn, roodheid of een lichte zwelling hebben op de plaats van de prik. Dit gaat vanzelf over. Sommige mensen voelen zich na de griepprik een aantal dagen wat minder lekker. Van de griepprik kunt u géén griep krijgen. Heeft u klachten waarvan u denkt dat ze te maken hebben met de griepprik? Neemt u dan contact op met uw huisarts. U kunt deze klachten ook melden bij het Nederlands bijwerkingencentrum Lareb via www.lareb.nl. Lareb onderzoekt of de klachten inderdaad door de vaccinatie veroorzaakt zijn. Vragen? Heeft u na het lezen van deze folder nog vragen over de vaccinatie tegen Nieuwe Influenza A? Kijk op www.grieppandemie.nl Bel met Postbus 51: 0800-1100 Neem contact op met uw huisarts
September 2009, een uitgave van het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS). Standaard disclaimer opnemen!
Landelijk draaiboek vaccinatie Nieuwe Influenza A (H1N1) - Bijlagenboek
Pagina 124 van 125
Bijlage 20 Bereikbaarheid Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport Postbus 20350, 2500 EJ Den Haag Parnassusplein 5, 2511 VX Den Haag tel. 070 - 340 7890 (algemeen) tel. 070 - 340 5050 (meldkamer VWS, via hen is dienstdoende ambtenaar bereikbaar die beschikt over alle relevante adressen en telefoonnummers) www.grieppandemie.nl RIVM - Centrum Infectieziektebestrijding Postbus 1, 3720 BA Bilthoven Antonie van Leeuwenhoeklaan 9, 3721 MA Bilthoven tel. 030 - 274 9111 (algemeen nummer RIVM voor dienstdoende voorlichter buiten werktijden) fax 030 - 274 4455 www.rivm.nl/infectieziekten Nederlands Vaccin Instituut Postbus 457, 3720 AL Bilthoven Antonie van Leeuwenhoeklaan 11, 3721 MA Bilthoven tel. 030 - 274 3245 fax 030 - 274 4439 www.nvi-vaccin.nl Ministerie van Binnenlandse Zaken Postbus 20011, 2500 EA Den Haag Schedeldoekshaven 200, 2511 EZ Den Haag tel. 070 - 426 6426 (tussen 08.00-17.30 uur) www.minbzk.nl/crisisbeheersing ERC tel. tijdens kantoortijd 070 - 426 5400 tel. buiten kantoortijd en in geval van acute crises 070 - 426 5000 www.risicoencrisis.nl GHOR Nederland Postbus 85300, 3508 AH Utrecht Adriaen van Ostadelaan 140, 3583 AM Utrecht tel. 030 - 252 5116 fax 030 - 251 1869 www.ghor.nl GGD Nederland Postbus 85300, 3508 AH Utrecht Adriaan van Ostadelaan 140, 3583 AM Utrecht tel. 030 - 252 3004 fax 030 - 251 1869 www.ggd.nl Landelijk draaiboek vaccinatie Nieuwe Influenza A (H1N1) - Bijlagenboek
Pagina 125 van 125