La Dette de l’Etat fédéral De Federale Staatsschuld
04.06.2010
Marc Monbaliu Administrateur général Administrateur Ad i i t t generaall
www.debtagency.be
Kingdom of Belgium - Federal Public Service FINANCE - Treasury - Debt Agency
Page 1
Inhoud / Aperçu
• Introduction • Strategie van het schuldbeheer • Risicobeheer federale Staatsschuld • Septembre S b 2008 – La L Crise C i financière fi iè • Printemps 2010 - La crise grecque
www.debtagency.be
Kingdom of Belgium - Federal Public Service FINANCE - Treasury - Debt Agency
Page 2
Inhoud / Aperçu
• Introduction • Strategie van het schuldbeheer • Risicobeheer federale Staatsschuld • Septembre S b 2008 – La L crise i financière fi iè • La crise grecque
www.debtagency.be
Kingdom of Belgium - Federal Public Service FINANCE - Treasury - Debt Agency
Page 3
Introduction
A.
QUELQUES CONCEPTS
•
dette résulte du déficit budgétaire constaté en fin d’année (insuffisance des recettes par rapport aux dépenses); en cours d’année, fluctuations dues à l’asynchronisme entre la perception des recettes et le calendrier des dépenses
•
dette de l’Etat belge (ou dette du secteur des administrations publiques) = dette du pouvoir fédéral + dette de la sécurité sociale + dette des pouvoirs subordonnés (Communautés/Régions, provinces, villes et communes)
•
dette à court terme ((dette flottante)) = maximum 1 an
•
dette à moyen terme/long terme = au-delà de 1 an
•
dette de l’Etat fédéral + de 90 % de la dette du secteur des administrations publiques
www.debtagency.be
Kingdom of Belgium - Federal Public Service FINANCE - Treasury - Debt Agency
Page 4
Introduction
B. RAPPEL HISTORIQUE • • • • •
déficits publics élevés et croissants (mesures d’assainissements de 1982) dette en croissance importante p en termes de PIB depuis p mi années 70 gestion peu dynamique (“consortium des banques”) et instruments obsolètes conscience de la nécessité de réformes profondes (1988) loi du 2 janvier 1991 relative au marché des titres de la dette de l’Etat ¾
Evolution de la dette (1982 – 1992)
120
110
In % of GNP
100
90
80
Net total debt (excluding Treasury investments) 70
Gross total debt 60 1982
www.debtagency.be
1983
1984
1985
1986
1987
1988
1989
1990
1991
1992
Kingdom of Belgium - Federal Public Service FINANCE - Treasury - Debt Agency
Page 5
Introduction
C. MODERNISATION DE LA GESTION DE LA DETTE . • nouveaux instruments de la dette (liquides/fongibles/négociables) : - OLO (obligation linéaire / lineaire obligatie) à moyen et long terme - Certificats de trésorerie avec une maturité de maximum 1 an • primary dealers (groupes d’établissements financiers) pour animer le marché des titres de la dette belge et les promouvoir + recognized dealers • marché primaire (= émission) • marché secondaire (= ( trading) avec la création d d’un un marché réglementé hors bourse • instruments de gestion – minimiser les coûts pour un niveau de risques acceptable (“directives générales”) • ressources h humaines i (création ( é ti de d l’Agence l’A de d la l dette d tt au sein i de d la l Trésorerie) Té i )
www.debtagency.be
Kingdom of Belgium - Federal Public Service FINANCE - Treasury - Debt Agency
Page 6
Introduction
D. DEVELOPPEMENTS DEPUIS 1988 • Jusque 1993 : déficits budgétaires / hausse du niveau d’endettement • Depuis 1993 jusque 2007 : diminution régulière du taux d’endettement • Depuis 2008 : impact de la crise financière entraînant hausse de l’endettement mais taux d’intérêt au plus bas
¾
Evolution du taux d’endettement de 1993 à 2009 (en % du PIB)
140 %
% PIB
120 % 100 % 80 % 60 % 1993 www.debtagency.be
1994
1995
1996
1997
1998
1999
2000
2001
2002
2003
2004
2005
2006
Kingdom of Belgium - Federal Public Service FINANCE - Treasury - Debt Agency
2007
2008
2009
Page 7
Inhoud / Aperçu
• Introduction • Strategie van het schuldbeheer • Risicobeheer federale Staatsschuld • Septembre S b 2008 – La L crise i financière fi iè • Printemps 2010 - La crise grecque
www.debtagency.be
Kingdom of Belgium - Federal Public Service FINANCE - Treasury - Debt Agency
Page 8
Strategie van het Schuldbeheer
De introductie van de Euro op 1 januari 1999 leidde tot de creatie van een grote Eurozone zonder wisselkoersrisico. Voor markten was dit een enorme uitdaging maar tegelijkertijd een opportuniteit. Voor de Belgische Schatkist als emittent stelden zich de volgende Opportuniteiten… • Grote nieuwe markt van investeerders ○ internationalisering van de basis van investeerders ○ ruimere vraag Æ verbetering van de financieringskost • Ontstaan van een grote derivatenmarkt in Euro ○ een meer gediversifieerd beheer van de staatsschuld • Globalisering van de financiële markten ○ verder professionalisering : - fusie van banken - efficiëntere systemen - harmonisering
www.debtagency.be
Kingdom of Belgium - Federal Public Service FINANCE - Treasury - Debt Agency
Page 9
Strategie van het Schuldbeheer
… en uitdagingen •
In België verliest de Staat zijn status als enige soevereine ontlener
•
Concurrentie van ander soevereine ontleners in de eurozone
¾ Belgische investeerders die nu Belgisch investeren zullen Europees diversifiëren ¾ De Schatkist, Schatkist die bijna uitsluitend een Belgische investeerdersbasis heeft zal moeten diversifiëren
Diversificatie van de investeerders voor obligaties in België en de andere landen in 1998
België
Oostenrijk
Nederland
Spanje
Duitsland
Frankrijk
Italië
10 %
34 %
25 %
24 %
48 %
9%
25 %
www.debtagency.be
Kingdom of Belgium - Federal Public Service FINANCE - Treasury - Debt Agency
Page 10
Strategie van het Schuldbeheer
Strategie voor het beheer van de schuld ... is g gebaseerd op p4g grote p pijlers j
1. Gestandaardiseerde en liquide Schuldinstrumenten1.
2.▪ Stabiele en 2.▪ voorspelbare financieringsbehoeften ▪ Transparante p communicatie
www.debtagency.be
3. Internationale plaatsing - Primary Pi + recognized i d dealers d l - Secundaire markt en prijstransparantie
Strategie voor het beheer van de schuld 4. Voortdurende monitoring van de risico’s
Kingdom of Belgium - Federal Public Service FINANCE - Treasury - Debt Agency
Page 11
Strategie van het Schuldbeheer
1. Gestandardiseerde en liquide schuldinstrumenten Totale schuld : € 334 miljard (april 2010) • 1.1.Lange termijn : OLO : Obligations Lineaire / Lineaire Obligaties ○ € 250 miljard of 75 % van totale schuld ○ OLO = Obligatie lijn die terug heropend wordt met zelfde maturiteit en een prijs aangepast aan de marktprijs, alle uitgiften van dezelfde lijn zijn fungibel ○ 25 lijnen met maturiteiten van maart 2010 tot maart 2041, m.i.v. 1 OLO FRN ○ Beperkt aantal lijnen met een gemiddeld uitstaand bedrag van € 10 miljard ○ 2 verval- en coupondata : 28 maart en 28 september ○ Jaarlijkse uitgiften in 10 en 5 jaar, eventueel 3 en 15 of 30 jaar Vervaldagen kalender lange termijn schuld 3 5.0
30.0
2 5.0
20.0
1 5.0
10.0
5.0
0.0
2010
2011
www.debtagency.be
2012
2013
2014
2015
2016
2017
2018
2019
2020
2021
2022
…
2028
…
2030
…
Kingdom of Belgium - Federal Public Service FINANCE - Treasury - Debt Agency
2035
…
2041
Page 12
Strategie van het Schuldbeheer
•
1.2. Korte termijn : Schatkistcertificaten / Certificats de Trésorerie ○ € 44 miljard uitstaand op 30 april 2010 of 13 % van totale schuld ○ Schatkist certificaat = lijn die terug heropend wordt met zelfde maturiteit en een prijs aangepast aan de marktprijs, alle uitgiften van dezelfde lijn zijn fungibel ○ 12 lijnen met één vervaldag per maand ○ uitstaand bedrag per lijn : minimum € 5 miljard ○ 2 uitgiften itgiften pe per maand via ia aanbesteding in 3 3, 6 en 12 maand Uitstaand bedrag per lijn (EUR miljard, op 30 april 2010)
8.0 7.07
7.11
7.0
6.30
6.0 5.0
4.32 3.83
4.0 3.0
1.90
2.0
2.12
2.28
2.11
2.19
Nov-10
Dec-10
Jan-11
Feb-11
2.13
2.33
Mar-11
Apr-11
1.0 0.0 May-10
www.debtagency.be
Jun-10
Jul-10
Aug-10
Sep-10
Oct -10
Kingdom of Belgium - Federal Public Service FINANCE - Treasury - Debt Agency
Page 13
Strategie van het Schuldbeheer
De Belgische obligatiemarkt staat 6de in de eurozone
Uitstaande bedragen per 31/12/2009: nominaal bedrag, en in % van het totaal van de eurozone
www.debtagency.be
Kingdom of Belgium - Federal Public Service FINANCE - Treasury - Debt Agency
Page 14
Strategie van het Schuldbeheer
De Belgische markt van korte termijn staat 6de in de eurozone
Uitstaande bedragen per 31/12/2009: nominaal bedrag, en in % van het totaal van de eurozone
www.debtagency.be
Kingdom of Belgium - Federal Public Service FINANCE - Treasury - Debt Agency
Page 15
Strategie van het Schuldbeheer
2. Stabiele en voorspelbare financieringsbehoeften Transparante communicatie . Vervaldagen kalender lange termijn schuld 35.0
30.0
25.0
20.0
15.0
10.0
5.0
0.0
2010
2011
2012
2013
2014
2015
2016
2017
2018
2019
2020
2021
2022
…
2028
…
2030
…
2035
…
2041
•
Vervaldagenkalender heeft de vorm van een annuïteiten lening : stabiliteit m.b.t. jaarlijks te herfinancieren bedrag
•
Aankondiging van uitgifte bedrag + kalender : voorspelbaarheid
•
Maar toch flexibiliteit : markt bepaalt welke maturiteiten zullen worden uitgegeven
www.debtagency.be
Kingdom of Belgium - Federal Public Service FINANCE - Treasury - Debt Agency
Page 16
Strategie van het Schuldbeheer
3. Internationale plaatsing - Primary Dealers + Recognized dealers - Secundaire markt en prijstransparantie 15 banken : • 3 met een meer Belgisch karakter : KBC, BNP Paribas Fortis en ING • 6 Europese banken : Barclays, Calyon, Deutsche Bank, The Royal Bank of Scotland, Société Générale en UBS • 2 Angelsaksische banken : Goldman Sachs International en Morgan Stanley • 4 universele banken : Citigroup, HSBC, JP Morgan en Nomura Plichten : ` `
` ` `
Rechten :
bevorderen van plaatsing
`
titel
bevorderen van liquiditeit
`
aanbesteding (met en buiten mededinging)
`
bevoorrechte tegenpartij
`
Market Maker op één van de geselecteerde platformen
`
quotaties op vraag en op scherm
minima op primaire en secundaire markten informatie aan Schatkist promotie
www.debtagency.be
Kingdom of Belgium - Federal Public Service FINANCE - Treasury - Debt Agency
Page 17
Strategie van het Schuldbeheer
… PD zorgen voor de internationale plaatsing van de OLO’s • Een nieuwe lijn wordt uitgegeven via syndicaties
¾ Dit waarborgt voldoende omvang vanaf de start en een internationale plaatsing • De D lijn lij wordt dt heropend h d en verhoogd h d via i aanbestedingen b t di Geografische plaatsing 100.0% 90.0% 80.0% 70.0% 60.0% 50.0% 40.0% 30.0% 20.0% 10.0% 0.0% OLO 41 ( 10s )
OLO 42 ( 5s )
OLO 43 ( 10s )
OLO 44 (30s )
OLO 45 (5s )
OLO 46 ( 10s )
Belgium
OLO 47 ( 10s )
OLO 48 ( 15s )
Other Euro
OLO 49 (10s )
OLO 50 (5s )
Europe non-Euro
OLO 51 (FR N )
OLO 52 ( 10s )
A sia incl. Japan
OLO 54 ( 5s )
OLO 55 ( 10s )
US & Canada
OLO 56 ( 5s )
OLO 57 (3s )
OLO 58 (10s )
OLO 59 (5s )
OLO 60 ( 30s )
OLO 58 (10s)
OLO 59 (5s)
OLO 60 (30s)
Other
Opsplitsing per investeerderstype 100.0% 90.0% 80.0% 70.0% 60.0% 50.0% 40.0% 30.0% 20.0% 10.0% 0.0% OLO 41 (10s)
OLO 42 (5s)
OLO 43 (10s)
OLO 44 (30s)
Customer Banks
www.debtagency.be
OLO 45 (5s)
OLO 46 (10s)
OLO 47 (10s)
OLO 48 (15s)
A sset Managers & other Funds
OLO 49 (10s)
OLO 50 (5s)
OLO 51 (FRN)
Insurance Companies
OLO 52 (10s)
OLO 54 (5s)
Pension Funds
OLO 55 (10s)
OLO 56 (5s)
OLO 57 (3s)
Central Banks & Public Entities
Kingdom of Belgium - Federal Public Service FINANCE - Treasury - Debt Agency
Other
Page 18
Strategie van het Schuldbeheer
...PD zorgen voor een liquide secundaire markt en prijstransparantie • PD zijn verplicht om prijzen te quoteren aan de investeerders
turnove er (billion euro)
Doorheen de crisis : • stabiele volumes met investeerders • Grotere volatiliteit in interbank volumes
Mar-10
Jan-10
Feb-10
Dec-09
Oct-09
Nov-09
Sep-09
Jul-09
Aug-09
50 45 40 35 30 25 20 15 10 5 0 Jun-09
Apr-09
May-09
Mar-09
Jan-09
Feb-09
Dec-08
Oct-08
Inter dealer (lhs)
Nov-08
Sep-08
Jul-08
Aug-08
Jun-08
Apr-08
May-08
Mar-08
Jan-08
Feb-08
Dec-07
Oct-07
Nov-07
Sep-07
Jul-07
Aug-07
Jun-07
Apr-07
May-07
Mar-07
Jan-07
50 45 40 35 30 25 20 15 10 5 0 Feb-07
turnove er (billion euro)
• PD zijn verplicht om continu aan- en verkoop prijzen te quoteren op een elektronisch platform
Customer (rhs)
140
120
100
Sterke verbetering van de bid-offer spreads, maar recentelijk weer een verslechtering
80
60
40
5 y ear benc hmark (OLO 56)
www.debtagency.be
10 y ear benc hmark (OLO 55 - OLO 58 as of Jan 13th 2010)
5-M ay-10
23-A pr-10
13-A pr-10
30-M ar-10
18-M ar-10
8-M ar-10
24-Feb-10
12-Feb-10
2-Feb-10
21-Jan-10
11-Jan-10
28-D ec-09
14-D ec-09
2-D ec-09
20-N ov-09
10-N ov-09
29-O ct-09
19-O ct-09
7-O ct-09
25-Sep-09
3-Sep-09
15-Sep-09
24-A ug-09
12-A ug-09
31-Jul-09
21-Jul-09
9-Jul-09
29-Jun-09
17-Jun-09
5-Jun-09
26-M ay-09
14-M ay-09
0
4-M ay-09
20
30 y ear benc hmark (OLO 44)
Kingdom of Belgium - Federal Public Service FINANCE - Treasury - Debt Agency
Page 19
Strategie van het Schuldbeheer
Resultaat van deze strategie van liquiditeit : …. INTERNATIONALISERING van het HOUDERSCHAP 100.0%
12/2009:
90.0% 80.0%
57.3% niet-niet België
70.0%
Lange termijn OLO
60.0% 50.0% 40.0% 30.0% 20.0% 10.0% 0.0%
D ec -98
D ec -99
D ec -00
D ec -01
D ec -02
D ec -03
Be lgium
D ec -04
D ec -05
D ec -06
D ec -07
D ec -08
D ec -09
Non-Be lgium
100.0% 90.0%
12/2009:
80.0% 70.0%
81.8% niet-niet België
60 0% 60.0%
Korte termijn TC
50.0% 40.0% 30.0% 20.0% 10.0% 0.0% Dec - 98
Dec - 99
Dec - 00
Dec - 01
Dec - 02
Dec - 03
B elgium
www.debtagency.be
Dec - 04
Dec - 05
Dec - 06
Dec - 07
Dec - 08
Dec - 09
N o n-B elgium
Kingdom of Belgium - Federal Public Service FINANCE - Treasury - Debt Agency
Bron : Nationale Bank van België
Page 20
Strategie van het Schuldbeheer
Cross-Country spreads
Belgian cross-country spreads, 10 year-benchmark 80 60 40 20
bp
0 -20 -40 -60 -80
German 10 y ear
Page 21
France 10 year
Italy 10 y ear
Netherlands 10 year
Spain 10 y ear
05/05/2010
05/04/2010
05/03/2010
05/02/2010
05/01/2010
05/12/2009
05/11/2009
05/10/2009
05/09/2009
05/08/2009
05/07/2009
05/06/2009
05/05/2009
-100
Strategie van het Schuldbeheer
Financieringsbehoeften en financieringsinstrumenten 2009 – 2010 in mia €
FINANCIERINGSBEHOEFTEN Terugbetalingen van schulden (LT / KT) Federaal begrotingstekort Buy backs Andere financieringsbehoeften
200928,79 17,91 7,77 3,09 0,02
2010 42,78 25,85 14,10 2,83 0,00
FINANCIERINGSMIDDELEN OLO-uitgiften (inclusief FRN's) EMTN Staatsbons S aa sbo s Andere
38,27 34,99 2,52 0,67 0,6 0,09
39,32 32,75 4,50 0,50 1,57
Netto-evolutie van de kortetermijnschuld in deviezen Wijziging in het uitstaand bedrag van de SC Netto e ol tie van Netto-evolutie anandere andere KT KTsch schulden ldenenfinacti en fin activa a
-1,38 -4,04 -4,06 4 06
-0,40 1,49 2 37 2,37
www.debtagency.be
Kingdom of Belgium - Federal Public Service FINANCE - Treasury - Debt Agency
Page 22
Inhoud / Aperçu
• Introduction • Strategie van het schuldbeheer • Risicobeheer federale Staatsschuld • Septembre S b 2008 – La L Crise C i financière fi iè • Printemps 2010 - La crise grecque
www.debtagency.be
Kingdom of Belgium - Federal Public Service FINANCE - Treasury - Debt Agency
Page 23
Risicobeheer federale staatsschuld
W lk risico’s Welke i i ’ :
-
Wisselkoersrisico; Wi lk i i Herfinancieringsrisico; renterisico (cashflows); Kredietrisico’s
www.debtagency.be
Kingdom of Belgium - Federal Public Service FINANCE - Treasury - Debt Agency
Page 24
Risicobeheer federale staatsschuld
1. Wisselkoersrisico • Volledige eliminatie: aanhouden van deviezenschuld geeft geen voordeel d l op llange termijn • Aandeel niet-gedekte deviezenschuld: 0,30% 2. Herfinancieringsrisico • =
Risico van stijging van de financieringskost ten opzichte van an de marktrente ma kt ente
• In de limiet: kans op het niet meer bekomen van om het even welke financiering • Wordt beheerd door: ¾ Beperking van het op vervaldag komende bedrag aan schuld ¾ Een zekere regelmaat in de vervaldagenkalender
www.debtagency.be
Kingdom of Belgium - Federal Public Service FINANCE - Treasury - Debt Agency
Page 25
Risicobeheer federale staatsschuld
Vervaldagenkalender van de langetermijnschuld in euro (30 april 2010) 35
30
miljarden euro o
25
20
15
10
: OLO lijnen : 2009 nieuwe uitgiften
9
www.debtagency.be
204 041
…
203 035
…
203 030
…
202 028
202 022
202 021
202 020
20 019
20 018
20 017
20 016
20 015
20 014
20 013
20 012
20 011
20 010
0
…
5
: Andere schuldinstrumenten : 2010 nieuwe uitgiften
Vanaff 2010 t/m V t/ 2015 komt k t jaarlijks j lijk een bedrag b d van 25,8 25 8 tot t t 31,3 miljard euro LT-schuld op vervaldag. Kingdom of Belgium - Federal Public Service FINANCE - Treasury - Debt Agency
Page 26
Risicobeheer federale staatsschuld
Evolutie en prognose herfinancieringsrisico op 12 maanden 30,00 % 27,50 % Limiet 2009-... 25,00 %
Limiet 2006-2008
22,50 % 20,00 % 17 50 % 17,50 15,00 % 12,50 %
Refinancing 12 months (6m-rolling average) Short-term debt (as % of total net debt)
9
www.debtagency.be
Nov-10
Dec-10
Oct-10
Sep-10
Aug-10
Jul-10
Jun-10
May-10
Apr-10
Mar-10
Feb-10
Jan-10
Dec-09
Nov-09
Oct-09
Sep-09
Aug-09
Jul-09
Jun-09
Apr-09
May-09
Mar-09
Feb-09
Jan-09
Nov-08
Dec-08
Oct-08
Jul-08
Aug-08
Jun-08
May-08
Apr-08
Mar-08
Feb-08
Jan-08
7,50 %
Sep-08
Crisis
10,00 %
Refinancing 12 months (spot)
Het herfinancieringsrisico op 12 maanden is als zesmaandelijks voortschrijdend gemiddelde beperkt tot 25 0% (Al 25,0% (Algemene Ri Richtlijnen). htlij )
Kingdom of Belgium - Federal Public Service FINANCE - Treasury - Debt Agency
Page 27
Risicobeheer federale staatsschuld
Evolutie en prognose herfinancieringsrisico op 60 maanden 67,50 %
65,00 %
Limiet 2S2009 - . .. 62,50 %
Limiet 2008 - 1S2009 60,00 %
57,50 %
55,00 %
52,50 %
50,00 %
Refinancing 60 months (spot)
9
www.debtagency.be
Dec-10
Nov-10
O ct-10
Sep-10
Aug-10
Jul-10
Jun-10
M ay-10
Apr-10
M ar-10
Feb-10
Jan-10
Dec-09
Nov-09
O ct-09
Sep-09
Jul-09
Aug-09
Jun-09
M ay-09
Apr-09
M ar-09
Feb-09
Jan-09
Dec-08
O ct-08
Nov-08
Sep-08
Aug-08
Jul-08
Jun-08
M ay-08
Apr-08
M ar-08
Feb-08
45,00 %
Jan-08
47,50 %
Refinancing 60 months (6m-rolling average)
Het herfinancieringsrisico op 60 maanden is als zesmaandelijks voortschrijdend gemiddelde beperkt tot 62,50% (Algemene Richtlijnen).
Kingdom of Belgium - Federal Public Service FINANCE - Treasury - Debt Agency
Page 28
Risicobeheer federale staatsschuld
3. Renterisico • =
Risico op stijging van de interestkosten als gevolg van een stijging van de d marktrente k
• Beheerd door ‘herzettingsrisico’ : = percentage schuld dat een interestherziening zal kennen binnen 12 of 60 maand
www.debtagency.be
Kingdom of Belgium - Federal Public Service FINANCE - Treasury - Debt Agency
Page 29
Risicobeheer federale staatsschuld
Evolutie en prognose herzettingsrisico op 12 maanden 35,00 % Limiet S22009-...
32 50 % 32,50 30,00 % Limiet S12009 27,50 % Limiet 2006-2008
25,00 % 22,50 % 20,00 % 17,50 % 15,00 % 12,50 %
Refixing 12 months (spot) Short-term debt (as % of total net debt)
9
www.debtagency.be
Dec-10
Oct-10
Nov-10
Sep-10
Jul-10
Aug-10
Jun-10
May-10
Apr-10
Mar-10
Feb-10
Jan-10
Dec-09
Nov-09
Oct-09
Sep-09
Jul-09
Aug-09
Jun-09
Apr-09
May-09
Mar-09
Jan-09
Feb-09
Nov-08
Dec-08
Oct-08
Aug-08
Sep-08
Jul-08
May-08
Apr-08
Mar-08
Jan-08
Feb-08
7,50 %
Jun-08
10,00 %
Refixing 12 months (6m-rolling average)
Het herfinancieringsrisico op 12 maanden is als zesmaandelijks voortschrijdend gemiddelde beperkt tot 32.5 %(Algemene Richtlijnen).
Kingdom of Belgium - Federal Public Service FINANCE - Treasury - Debt Agency
Page 30
Risicobeheer federale staatsschuld
Evolutie en prognose herzettingsrisico op 60 maanden
72,50 % Limiet 2009S2-... S 70,00 %
67,50 % Limiet 2008-2009S1 65,00 %
62,50 %
60,00 %
57,50 %
55,00 %
Refixing 60 months (spot)
9
www.debtagency.be
Dec-10
Nov-10
Oct-10
Sep-10
Aug-10
Jul-10
Jun-10
May-10
Apr-10
Mar-10
Feb-10
Jan-10
Dec-09
Oct-09
Nov-09
Sep-09
Aug-09
Jul-09
Jun-09
May-09
Apr-09
Mar-09
Feb-09
Jan-09
Nov-08
Dec-08
Oct-08
Aug-08
Sep-08
Jul-08
Apr-08
May-08
Mar-08
Jan-08
Feb-08
50,00 , %
Jun-08
52,50 %
Refixing 60 months (6m-rolling average)
Het herfinancieringsrisico op 60 maanden is als zesmaandelijks voortschrijdend gemiddelde beperkt tot 70,00% (Algemene Richtlijnen). Kingdom of Belgium - Federal Public Service FINANCE - Treasury - Debt Agency
Page 31
Risicobeheer federale staatsschuld
Evolutie en prognose interestkosten
12,000
13,331 4.85%
5.00% 12,643 12,062
12,050
12,021 11,461
11,514
4.50%
3.99%
10,000
3.81% EUR Millions s
12,232
4.36%
4.00% 3.70%
8,000
3.49%
3.39%
3.33%
3.50%
6,000 3.00% 4,000
2.50%
2,000
0
2.00% 2003
2004
2005
2006
TOTAL interest expenditure
2007
2008e
2009e
2010e
In terms of GDP (rhs)
9 De stijging van de schuld(graad) leidde tot nu toe niet tot hogere interestkosten. Ook in 2010 zouden de interestkosten slechts beperkt toenemen in nominale termen, en nog steeds afnemen in functie van het BBP. www.debtagency.be
Kingdom of Belgium - Federal Public Service FINANCE - Treasury - Debt Agency
Page 32
%of GDP
14,000
Risicobeheer federale staatsschuld
Interest rate projection 2009-2010 budget 5,00% 4,50% 4,00% 3,50% 3 00% 3,00% 2,50% 2,00% 1,50% 1,00% 0,50% 0,00% Oct-09
Nov09
Dec09
Jan-10
Feb10
Mar10
Apr-10
May10
Jun-10 Jul-10
Aug10
Sep10
Oct-10
Nov10
Dec10
3-month
9 Nochtans houden we rekening met een stijging van de marktrentevoeten op zowel de lange als de korte termijn
www.debtagency.be
Kingdom of Belgium - Federal Public Service FINANCE - Treasury - Debt Agency
Page 33
Risicobeheer federale staatsschuld
Interest expenditure according to term 14000 87 837
215
12000
557
403
370
355
609
752
1,438
60
70
64 1,550
516
860
EURmillions
10000
8000
12,406
6000
11,871 11,050
10,928
10,439
10,926
10,534
10,410
4000
2000
0 2003
2004
2005
2006
Long-term debt
2007 Short-term debt
2008
2009
2010e
Other institutions
9 De daling van de interestkosten in 2008 en 2009, en de quasistabilisatie ervan in 2010 2010, is te wijten aan de schuld op korte termijn
www.debtagency.be
Kingdom of Belgium - Federal Public Service FINANCE - Treasury - Debt Agency
Page 34
Inhoud / Aperçu
• Introduction • Strategie van het schuldbeheer • Risicobeheer federale Staatsschuld • Septembre S b 2008 – La L C Crise i financière fi iè • Printemps 2010 - La crise grecque
www.debtagency.be
Kingdom of Belgium - Federal Public Service FINANCE - Treasury - Debt Agency
Page 35
La crise financière
1.
Actions du Gouvernement.
2.
La recapitalisation (participations et prêts) des institutions financières. 2.1. opérations de financement depuis décembre 2008. 2.2. quantification des instruments utilisés. 2.3. charges d’intérêts.
www.debtagency.be
Kingdom of Belgium - Federal Public Service FINANCE - Treasury - Debt Agency
Page 36
La crise financière
Renforcer la stabilité du système financier
1. Actions du gouvernement
selon 3 axes:
restaurer la confiance des particuliers dans le secteur financier
1.1. recapitalisation des institutions financières en difficulté; 1.2. l’octroi de garantie à certaines opérations interbancaires afin de faciliter le refinancement des institutions financières è entre elles; 1.3. augmenter la protection des dépôts de 20.000 à 100.000 €
www.debtagency.be
Kingdom of Belgium - Federal Public Service FINANCE - Treasury - Debt Agency
La crise financière
2. La recapitalisation (participations et prêts) des institutions financières en difficulté. Par le biais de la Société Fédérale de Participation et d’Investissement à qui les fonds ont été mis à disposition par le Trésor. Intervention du Trésor : trouver rapidement (quelques heures) les fonds sur les Marchés donc à CT: opérations interbancaires. B.T.B.
certificats de tresorerie tresorerie..
www.debtagency.be
Kingdom of Belgium - Federal Public Service FINANCE - Treasury - Debt Agency
Page 38
La crise financière
2.1. Opérations de financement depuis décembre 2008 Date
Institution
Montant en € et devises (millions)
Contre valeur en euro (millions)
Type
29/09/08
Fortis
EUR 4.700
4.700
participation
01/10/08
Dexia
EUR 1.000
1.000
participation
06/10/08
Fortis
EUR 4.720
4.720
participation
27/10/08
Ethias
EUR 500
500
participation
02/12/08
KBC
EUR 3.500
3.500
prêt
04/12/08
Fortis SPV
EUR 599
599
participation
04/12/08
Fortis SPV + holding
USD 6.029
4.763*
prêt
04/12/08
Fortis SPV
GBP 200
235* 235
prêt
04/12/08
Fortis SPV
AUD 6
3*
prêt
Total
20,020
27/04/09
Fortis SPV
EUR 137,4
09/07/09
Luxembourg (Kaupthing)
EUR,160
137,4
participation
160
Prêt
Total
20.317,8
20,020 milliards € de besoins supplementaires =
+/-- 5,7% du PNB en 2008 +/
www.debtagency.be
participation
Kingdom of Belgium - Federal Public Service FINANCE - Treasury - Debt Agency
Page 39
La crise financière
2.2. Quantification par instruments utilisés Dans un premier temps, utilisation des instruments à CT ou TCT - emprunts interbancaires - Certificats de trésorerie (en euros) via des adjudications supplémentaires - B.T.B. (Belgian Treasury bills) en euros ou principales devises de l’OCDE (USD, GBP, CHF, NOK) swappées - Ultérieurement, le refinancement des financements précités peut se faire en plusieurs fois par des instruments de même nature. nature.
www.debtagency.be
Kingdom of Belgium - Federal Public Service FINANCE - Treasury - Debt Agency
Page 40
La crise financière
Le refinancement du montant de 20,02 milliards se présente comme suit:
Au 31/03/2009
Produits
Montants en milliard €
%
OLO
8,35
41,72 41,72% %
Bon d’Etat
0,12
0,61 0,61% %
EMTN
0,31
1,54 1,54% %
Certificats de Trésorerie
5,00
24,99 24,99% %
BTB (euro)
O,12
0,61 0,61% %
BTB (devises)
5,06
25,28 25,28% %
Interbancaires
, 1,05
5,25 5,25% , %
Total
20,02
www.debtagency.be
Kingdom of Belgium - Federal Public Service FINANCE - Treasury - Debt Agency
Page 41
La crise financière
Au 31.10.2009
Produits
Montants en milliard €
OLO
%
13,28
86,85%
Bons d’Etat
0,12
0,78 %
EMTN
0,63
4,12 %
Certificats de Trésorerie
1,26
8,24%
BTB (euro)
0,00%
BTB (devises) TOTAAL
www.debtagency.be
15,29
100 %
Kingdom of Belgium - Federal Public Service FINANCE - Treasury - Debt Agency
Page 42
La crise financière
2.3. Charges d’intérêts.
Charges d’ intérêts du 29/09/08 au 31.12.09 (en mio €) OLOS : 394,4 Bons d’Etat 4,6 EMTN 11,5 Certificats Trésorerie : 3M 26,3 6M 31,6 , 12 M 69,1 BTB Euro 27,6 Interbancaire 6,6 Devises CT 19,76 591 6 591,6 www.debtagency.be
Kingdom of Belgium - Federal Public Service FINANCE - Treasury - Debt Agency
Page 43
Inhoud / Aperçu
• Introduction • Strategie van het schuldbeheer • Risicobeheer federale Staatsschuld • Septembre S b 2008 – La L Crise C i financière fi iè • Printemps 2010 - La crise grecque
www.debtagency.be
Kingdom of Belgium - Federal Public Service FINANCE - Treasury - Debt Agency
Page 44
La crise grecque
• Avec des taux d’intérêt dépassant les 8% pour ses financements sur 2 à 10 ans, la Grèce allait droit vers un défaut Il fallait donc aider le gouvernement grec; Après des semaines de négociations au niveau européen, il a été opté té pour un ensemble bl d’emprunts d’ t bilatéraux bil té des d 15 membres b de la zone euro restants ( action coordonnée sous l’égide de l’UE ) Le montant total prêté p êté sur s trois t ois ans sera se a au a maximum ma im m de 80 milliards d’euros, et le taux sera flottant Euribor 3 mois + 300/400 bp. Les pays de la zone euro y prennent part selon leur participation dans le capital de la BCE. Pour la Belgique, il s’agit de 3,576%. La participation totale de la Belgique sera alors de 2,861 milliards d’euros sur les trois années à venir. • ( ……….) www.debtagency.be
Kingdom of Belgium - Federal Public Service FINANCE - Treasury - Debt Agency
Page 45