Dichterbij Wonen en leven Duurzame energie Herman Wijffels Innovatieprijs ‘Overwinning is enorme kans!’ Floriade 2012 Duurzame idealen worden werkelijkheid in Venlo Familie Van Leeuwen Monumentaal wonen Magazine voor leden Rabobank Kromme Rijnstreek - voorjaar 2012
3298
Kromme Rijnstreek
Beste lezer, Uw huis moet rust geven. Ook in financieel opzicht. We helpen u graag om alle besluiten die hier mee gemoeid gaan gefundeerd te nemen. Daarom hebben we op pagina 8 van dit nummer nog eens op een rijtje gezet wat er allemaal komt kijken bij het kopen van uw woning of bij een verbouwing. Zodat u weloverwogen kunt beslissen wat het beste bij u past. Bij wooncomfort hoort ook een mooie inrichting. Op pagina 34 vertellen de eigenaren van woonwinkel O&G Home and Design uit Houten over hun passie voor wonen. Hoe het is om in een monumentaal pand te wonen, leest u op pagina 14. Maar er is meer. We blikken met plezier terug op onze ledenavond waar we officieel de leden van de Ledenraad verwelkomden (p. 6). En we stellen u graag voor aan onze nieuwe voorzitter van de raad van commissarissen, Ellen Kok (p.31 ) en aan onze jongste bankmedewerkers (p. 20 ). Tot slot nog een bijzonder verhaal over uilen (p. 26). Ik wens u veel leesplezier! Jeroen de Heer, directievoorzitter
3298
Exclusiefvooru! IndezeeditievanDichterbijvindtu extraveelprachtigeenaantrekkelijke aanbiedingen.Speciaalvooru,alslid vandeRabobank.Kijkookop www.rabobank.nl/dichterbij.
INHOUD
2 RABOBANK WELKOM
3 RABOBANK INHOUDSOPGAVE
INHOUD 04 06 08 12 14 16 19 20 22 26 28 31 32 34 42 43
3298
44
Nieuws & weetjes Ledenraad geïnstalleerd Huis kopen of verbouwen? De Rabobank denkt mee! Regionale verschillen op de woningmarkt Monumentaal wonen Winnaars blikken terug op 10 jaar Herman Wijffels Innovatieprijs Unieke tentoonstelling in de Rabo Kunstzone Drie jonge honden Leerzaam vermaak op Floriade 2012 Uilenkenner Marc van Leeuwen Maatschappelijk verantwoord beleggen zoals de Rabobank dat ziet Voorzitter Raad van Commissarissen Duurzame energie Sleutel tot succes Puzzel mee en maak kans op mooie prijzen! Contact met de Rabobank: telefoon, e-mail en bezoekadressen Met korting naar Soul Event of the Year in Ahoy Rotterdam
4 RABOBANK NIEUWS & WEETJES
NIEUWS BACHVERENIGING OP FLORIADE 2012
RABOBANK SPONSORT THEATER AAN DE SLINGER
3298
Theater aan de Slinger is het centrum van het culturele leven in Houten. Zo’n 35.000 mensen bezoeken dit theater jaarlijks om te genieten van toneel, film, cabaret of muziek. Rabobank Kromme Rijnstreek draagt het culturele leven in de Kromme Rijnstreek een warm hart toe en sponsort het Theater aan de Slinger al sinds 2009. De Rabobank is naamgever van de kleine zaal op de eerste verdieping, de Rabobank-zaal. In deze zaal worden workshops en muzieklessen gegeven, vooral aan jeugd en jongeren. Verder organiseert uw bank in het theater bijeenkomsten voor leden, klanten en medewerkers. De Rabobank heeft het sponsorcontract met ingang van het huidige theaterseizoen met drie jaar verlengd. Bekijk www.theateraandeslinger.nl.
De Rabobank brengt twee unieke sponsorprojecten samen in 2012: De Nederlandse Bachvereniging geeft twee concerten op de Wereld Tuinbouw Expo Floriade 2012. De Bachvereniging speelt voor de allereerste keer in haar 90-jarig bestaan in de buitenlucht in het amfitheater. De majesteitelijke Water Music van Händel, die ten gehore wordt gebracht, past perfect bij de entourage van Floriade 2012. Voor deze concerten op 31 augustus en 1 september heeft de Rabobank een speciale ledenaanbieding. Kijk hiervoor op www.rabobank.nl/dichterbij.
LOKALE RABOBANK KALENDER 2013 Voor 2013 willen wij de vaste Rabobank kalender een compleet Rabobank Kromme Rijnstreek-tintje geven. Daar hebben we u hard voor nodig! De vraag aan u is om een foto in te sturen die voor u de coöperatie uitbeeldt. Dat kan van alles zijn, bijvoorbeeld een behaald succes van een sportteam. Kijk voor meer informatie op www.rabobank.nl/krs.
THEMASUITE EFTELING Diede Kusterman (10) uit Zundert heeft het winnende ontwerp gemaakt voor de themasuite van de Rabobank in het Efteling Hotel. Wilt u een keer logeren in deze magische kamer? Dat kan! Beantwoord de volgende vraag en maak kans op een gratis overnachting. ‘Efteling viert dit jaar haar jubileum. Hoe lang bestaat de Efteling al?' Mail het antwoord naar:
[email protected].
TEKST: KIRSTEN MEIJER BEELD: RABOBANK, EFTELING
Uniek!
5 RABOBANK NIEUWS & WEETJES
& WEETJES PC’S VOOR SENIOREN
DONATIE VOOR VERENIGING OF STICHTING? Sinds 2011 kent Rabobank Kromme Rijnstreek het Rabobank Steuntje in de Rug. Het is een coöperatief fonds, waaruit verenigingen en stichtingen jaarlijks een bescheiden donatie kunnen ontvangen, mits zij aan de voorwaarden voldoen. Dit zijn onder andere dat zij bij onze Rabobank bankieren en in de Kromme Rijnstreek actief zijn. Voor deze donatie verwachten wij geen tegenprestatie. In 2011 hebben wij ruim 90 Steuntjes in de Rug uitgedeeld. Wij hopen in 2012 nog meer Steuntjes uit te delen. In het fonds is wel een maximum bedrag beschikbaar. Daarom geldt: op is op. De nieuwe aanvragen voor 2012 kunt u nu insturen. Kijk op www.rabobank.nl/krs.
TEKST: KIRSTEN MEIJER BEELD: SIMPC, VDBJ_
3298
Voor steeds meer diensten en informatie is er een digitaal loket. Ook de Rabobank is online dichtbij. Dit is echter niet voor iedereen even toegankelijk. Senioren ouder dan 75 jaar maken weinig gebruik van internetbankieren. Om de stap naar het internetbankieren voor senioren te vergemakkelijken, onderzocht de Rabobank samen met SeniorWeb en de Consumentenbond welke pc’s het meest geschikt zijn voor ouderen die geen ervaring hebben met computers. Er zijn speciale seniorencomputers op de markt. Zij hebben hard- en software die eenvoudig te begrijpen is door duidelijke knoppen en makkelijke teksten. Beveiliging en meldingen worden op de achtergrond geregeld zodat de gebruiker niets merkt. Bij het onderzoek is gekeken naar gebruiksgemak, veiligheid en kosten van vijf seniorencomputers en enkele softwareoplossingen. Ze werden getest op gebruiksgemak en beveiliging. Ter vergelijk werden ook twee gewone computers en een iPad meegenomen in de test. SimPC en S-computers zijn het meest geslaagd qua gebruiksgemak. Beide zijn ook relatief veilig vanwege het onderliggende besturingssysteem. En ze bieden tegen betaling aanvullende service. De voordelen van SimPC zijn het inbegrepen e-mailadres en de ruime openingstijden van de helpdesk. Bij S-computers is het mogelijk om extra software te installeren, bij SimPC nog niet.
6 RABOBANK COÖPERATIE
Eersteledenavond isdaverendsucces Zo’n 350 leden kwamen half november naar Bunnik voor onze eerste ledenavond. Ze genoten van een spetterend optreden van Stardance, luisterden aandachtig naar weervrouw Helga van Leur én verwelkomden de ledenraadsleden. Terugblik op deze avond.
D 3298
Donderdagavond 17 november was het een gezellige drukte in Studio A12 te Bunnik. Na veel voorbereidingen werden de dertig leden voor de ledenraad bekendgemaakt. Maar voor het zover was, verzorgden de dansers van Stardance Studio uit Houten een spectaculaire opening. In kleurrijke gewaden dansten de meiden op swingende muziek met toepasselijke teksten als “Tonight’s the night it’s gonna make it happen” en “Een nieuwe dag begint”. Ellen Kok, onze nieuwe voorzitter van de raad van commissarissen, bedankte de dansers vanwege hun geweldige prestatie en de positieve kracht die zij op het publiek wisten over te brengen. Stardance zette volgens haar ‘de toon voor een energieke avond’. Daarna hield ze een korte toespraak waarin ze haar gedrevenheid en enthousiasme voor het coöperatieve gedachtegoed bijzonder goed wist over te brengen. Voordat de leden van de ledenraad officieel werden geïnstalleerd vermeldde directievoorzitter Jeroen de Heer dat 1.328 leden het stembiljet hadden ingevuld. ‘De ledenraad ging echt leven,’ sprak hij enthousiast. ‘Kandidaten voerden campagne en leden kwamen alvast met actiepunten die ze straks graag besproken willen hebben. Die betrokkenheid is zeer waardevol en essentieel voor onze coöperatieve bank. Het is goed om te zien dat zoveel leden hun stem hebben uitgebracht.
Daarbij hadden wij echter één probleem. Ieder lid mocht vijf stemmen uitbrengen. Dat betekende ruim 6.000 kruisjes, verdeeld over veertig namen!’ Veel werk dus voor de twee stemopnemers die dan ook onder luid applaus allebei een prachtig boeket in ontvangst namen. Daarna was het tijd om de leden van de ledenraad een voor een op het podium te roepen. Jeroen feliciteerde hen en gaf aan heel blij met deze eerste ledenraad te zijn. ‘De mensen die hier op het podium staan vormen een prachtige en evenwichtige afspiegeling van ons hele ledenbestand. Met elf vrouwen en negentien mannen, jong en ouder, verdeeld over de particuliere, zakelijke en agrarische sector, kunnen we verder bouwen aan een bank met betrokken leden.’ Ook de gekozen leden zijn enthousiast. Antoon Peek: ‘Ik ben blij dat ik zo’n grote groep leden mag vertegenwoordigen en zal hun belangen dan ook met zorg vertegenwoordigen. Ik geniet van alle professionals die de ledenraad bevolken en vindt het ook voor mezelf een enorme verrijking om hier deel van uit te mogen maken. Ik wil mijn kennis op het gebied van coöperatief besturen graag inzetten voor onze bank. ’ Ook Fred Huijsmans is enthousiast: ‘Ik wil vooral vooraf meedenken over de focus van de bank. Thema’s als spaargeld en kinderen en jongeren met bankzaken om laten gaan, vind ik heel belangrijk.’
inzetten om een impuls te geven aan verdere duurzame ontwikkeling.’ Na alle felicitaties hield weervrouw Helga van Leur, presentator van het weerbericht bij RTL4, een inspirerende en interactieve lezing. Op een spontane wijze nam ze het publiek mee naar de wereld van het weer. Klimaatveranderingen met als gevolg smeltende polen, stijgingen van de zeespiegel, droogte of watersnood, weerhouden haar er niet van om positief te blijven. Ze benadrukte de schoonheid van de aarde en gaf veel praktische tips om op eenvoudige wijze duurzamer te leven. Ze deelde vol enthousiasme haar avontuurlijke ervaringen, opgedaan tijdens haar reizen naar de Noordpool en Australië. Ze eindigde haar lezing met een oproep: ‘Ik heb veel extreme weersomstandigheden gezien, maar weet dat u en ik de aarde beter kunnen maken. Als we er maar zuinig op zijn.’ Een waardevolle boodschap waar tijdens de afsluitende borrel nog lang over nagepraat werd.
TEKST: TREA SCHOLTEN, LEF MET LETTERS BEELD: HANS DIRKSEN FOTOGRAFIE
3298
Harmen-Tom Jaarsma is met zijn 19 jaar het jongste ledenraadslid: ‘Ik heb me aangemeld omdat het me leuk en nuttig lijkt om mee te denken over de toekomst van de bank. Veel leeftijdgenoten beseffen niet dat je als coöperatie veel sterker staat. Ik hoop hen te kunnen overtuigen van de meerwaarde van onze bank.’ Dat is ook een van de motivaties geweest van dierenarts Wilma de Gauw: ‘Ik ben ervan overtuigd dat we met elkaar en voor elkaar moeten zorgen voor een mooie toekomst. Ik zat in de ledenadviesraad en was blij verrast om te merken dat er echt naar ons geluisterd wordt!’ Liesbeth Nuse beaamt dit: ‘Inspraak levert altijd resultaat op. De ledenraad moet laagdrempelig en goed bereikbaar zijn. We moeten uitstralen dat mensen een persoonlijkheid zijn en geen nummer.’ Liesbeth hoopt met haar financiële achtergrond een goede bijdrage te kunnen leveren. Dat wil Bente van der Wilt ook: ‘Ik werk voor het WereldNatuurFonds. Diversiteit in de ledenraad is uitermate belangrijk. Ik heb tijdens mijn reizen naar verre landen gezien hoe mensen gemotiveerd kunnen worden om met gezamenlijke inspanningen iets voor elkaar te krijgen. Ik zal mij
8 RABOBANK DOSSIER WONEN
Kopenofverbouwen? DeRabobankdenkt metumee!
3298
D
De Rabo StartSmart is een online tool die in zes stappen uitlegt wat er komt kijken bij het kopen van een eerste woning. Wat zijn de verschillen met huren? Hoeveel kunt u lenen? Hoe werkt onderhandelen? Wat voor soort hypotheken zijn er en welke past bij u? Wat gebeurt er bij de notaris? Al deze informatie wordt overzichtelijk voor u op een rijtje gezet en helpt u goed voorbereid een keuze te maken.
te laag in, dat voorkomt budgetoverschrijdingen. De kans is groot dat uw maandelijkse woonlasten veranderen door een verbouwing. Ze kunnen stijgen door bijvoorbeeld een hogere hypotheek, maar ook weer dalen doordat u energiebesparende maatregelen heeft genomen. Met de Rabo Woonlasten Calculator krijgt u in vijf stappen een indicatie van uw woonlasten ná de verbouwing.
VERHUIZEN Hebt u al een eigen huis en overweegt u te verhuizen, dan spelen weer andere factoren een rol. U kunt bijvoorbeeld wachten met het kopen van een nieuwe woning tot u uw eigen huis hebt verkocht. Zo voorkomt u dubbele woonlasten en weet u wat u aan uw nieuwe huis kunt besteden. Wilt u niet wachten omdat uw droomhuis nu te koop staat, dan kunt u van tevoren berekenen of en hoe lang u de dubbele woonlasten kunt dragen.
ENERGIEBESPAREND Een verbouwing is een ideaal moment om energiebesparende maatregelen te nemen. Het besparen begint eigenlijk al voor de verbouwing door apparatuur als televisie’s en pc’s uit te zetten in plaats van op stand-by te laten staan. Tijdens de verbouwing kunt u overwegen uw dak, gevel en vloeren te isoleren en kieren en naden te dichten. Dubbel glas biedt een betere geluidsisolatie en er gaat minder warmte verloren. Kijk ook eens naar uw verwarmingsketel. Ook spaarlampen, thermostaatkranen, ledverlichting en het plaatsen van radiatorfolie zorgen voor energiebesparingen! Alles over energiebesparende maatregelen leest u op meermetminder.nl. Een eerste huis kopen, verhuizen of verbouwen brengt heel wat met zich mee. De Rabobank helpt u graag om een weloverwogen beslissing te nemen en staat u bij om het financieel in goede banen te leiden. www.rabobank.nl/eerstehuis
VERBOUWEN Bent u tevreden over uw huidige woning maar past die niet meer optimaal bij uw omstandigheden, dan kunt u besluiten te verbouwen. Het is wellicht een open deur maar daarom niet minder belangrijk: een verbouwing begint met een goed plan en een goede begroting. Maak een lijstje van alle kosten en schat die vooral niet
TEKST: MARC VAN DE VEN/FREDERIEKE DE VRIES BEELD: HERMAN VAN HEUSDEN
Als u besluit een huis te kopen of te verbouwen, dan is het belangrijk dat u die beslissing zeer weloverwogen neemt. Koopt u uw éérste woning? Dan brengen we graag de Rabo StartSmart onder uw aandacht.
9 RABOBANK DOSSIER WONEN
STARTERS VINCENT (30) EN BARBA MELENS (31)
3298
‘Hurenvoeldenietlekker’ ‘We woonden in hartje centrum Amsterdam, midden tussen de kroegen en het uitgaanspubliek van het Rembrandtplein, in een particuliere huurwoning. Hartstikke uniek en leuk voor een tijdje, maar op een gegeven moment wilden we iets meer rust en ruimte. Daarbij hadden we het gevoel dat we geld weggooiden door voor die prijs te blijven huren. Met allebei een stabiele, vaste baan wilden we ons geld liever investeren in iets van onszelf. Na veel speurwerk, oriënterende gesprekken en een aantal bezichtigingen, vonden we dit appartement. Het was een snelle match: de locatie, de mogelijkheden van de ruimtes, een
balkon en een extra kamer. Het klopte voor ons. Wel moest er nog veel aan gebeuren: de keuken en de badkamer moesten worden verbouwd, het toilet verplaatst en alles opnieuw geschilderd. Met onze plannen zijn we een aantal banken langsgegaan en de Rabobank had uiteindelijk het beste hypotheekaanbod voor onze situatie. De klussen hebben we grotendeels zelf uitgevoerd en met eigen geld kunnen financieren. Het is echt de starterswoning zoals we voor ogen hadden en we wonen hier met veel plezier. En over een jaartje of vijf zien we wel weer verder.’
10 RABOBANK DOSSIER WONEN
DOORSTROMERS PETER HIPKE (45) EN DOLORES CAMPOS KROOK (42)
3298
‘Ditisonzedroom!’ ‘Het is altijd al onze droom geweest om zelf een huis te ontwerpen en te laten bouwen. Toen we de kans kregen om een kavel te kopen op een prachtige plek in Heemskerk, hebben we die dan ook niet laten lopen. Met onze plannen zijn we naar diverse banken gegaan voor financiering. Bij de Rabobank hadden we het beste gevoel. Ze zijn concreet, ze denken met ons mee en ze durfden het aan. Onze huidige woning staat nu sinds een paar maanden te koop. We hebben een overbruggingshypotheek en voor de verkoop van ons huidige huis hebben we een jaar uitgetrokken. We hebben wel al kijkers gehad,
maar nog niks concreets. Tja, je weet niet hoe lang het duurt, in deze tijd is het toch gewoon afwachten. PALEN Inmiddels staan de eerste palen van ons nieuwe huis in de grond en we hopen in de zomer van 2012 te verhuizen. Natuurlijk is het een risico en we denken geregeld: stel dat. Stel dat we ons huis niet verkopen. Maar als niemand een risico neemt, gebeurt er nooit wat: dan staat de wereld stil en dus ook de woningmarkt.’
11 RABOBANK DOSSIER WONEN
VERBOUWERS RENÉ KLEIN (33), JISSIE KLEIN (35) EN HUN DRIE KINDEREN
3298
‘Tochmaarverbouwen’ ‘Meer ruimte. Dat was de belangrijkste reden voor ons om te verhuizen. Wegens gezinsuitbreiding zou een huis met een extra kamer ideaal zijn. Na veel rondkijken en oriënterende gesprekken bleek het financieel minder gunstig: dat beetje extra ruimte zou ons per maand veel meer gaan kosten. We zijn daarom op zoek gegaan naar woningen ver buiten de Randstad. Maar toen René onlangs op goede reisafstand een nieuwe baan vond, kozen we er toch voor om in Haarlem te blijven. Maar als we dan toch nog minstens vijf jaar in ons huis zouden blijven wonen, moest er wel iets aan gedaan worden om het wat leefbaarder te
maken. Vooral de keuken, die hing echt op half zeven. Inmiddels hebben we een prachtige nieuwe keuken, een nieuwe vloer, wat nieuwe meubels en zijn de muren opgefrist. We hebben een hypotheek bij de Rabobank, maar de verbouwing hebben we uit een eigen potje kunnen financieren. Nu kunnen we weer een poos vooruit. We hebben nog prille plannen om de bovenverdieping aan te pakken, want Famke en Job delen nu een kamer. Maar dat is nog verre toekomstmuziek. Eerst genieten van ons nieuwe huis.’
12 RABOBANK WONINGMARKT
Regionale verschillen op de woningmarkt In vrijwel heel Nederland staan veel huizen te koop en dalen de verkoopprijzen. Inzoomen op regionaal niveau laat grote verschillen zien: we nemen een kijkje in de Betuwe, de Randstad, Uden Veghel en Parkstad Limburg.
blijven. Dat geldt vooral voor inwoners uit Uden, dat getypeerd wordt als een woon-winkelstad, en ietsje minder voor inwoners uit ‘werkstad’ Veghel. Het meest populair onder de woningzoekenden in dit gebied, zijn vrijstaande woningen en twee-onder-een-kapwoningen. Er is geen duidelijke voorkeur voor nieuw of bestaand en de prijsklasse tussen € 200.000 en € 350.000 is favoriet. De onderzoekers onderzochten de bereidheid om de bijbehorende maandlasten van woningen in deze categorie te betalen. Opvallend is dat veel mensen voor een eengezinswoning maximaal € 750 aan maandlasten willen betalen en voor een appartement € 500. Daarmee kunnen ze niet voldoende lenen voor een huis in hun favoriete prijsklasse. PARKSTAD LIMBURG Heel anders is de situatie in Parkstad Limburg, met onder andere de gemeenten Brunssum, Heerlen en Kerkrade. Deze regio kent de grootste krimp van Nederland. De mijnbouw heeft van Parkstad Limburg een welvarend en sterk verstedelijkt gebied gemaakt, maar sinds de sluiting van de mijnen in de jaren ’70 stagneert de bevolkingsgroei en verandert de samenstelling: jongeren trekken weg, ouderen blijven achter. Door de krimp van de bevolking is er al tien jaar een overschot aan woningen, waardoor de woningprijzen lager zijn dan gemiddeld. De lokale overheden en woningcorporaties hebben een gezamenlijke visie ontwikkeld op het woningoverschot. Zo wordt er gesloopt om kwalitatief betere nieuwbouw neer te kunnen zetten. De woningvoorraad wordt aangepast om de leefbaarheid op peil te houden.
TEKST: BARBARA TRAPPENBURG BEELD: KAY COENEN
N
Naar verwachting zullen er in 2012 zo’n 130.000 huizen worden verkocht, tegen 124.000 vorig jaar. De gemiddelde prijsdaling loopt op naar 3%, tegen 2% in 2011. Vooral twee-onder-een-kapwoningen zijn in prijs gedaald. Een woning staat nu gemiddeld bijna 270 dagen te koop, blijkt uit het Kwartaalbericht Woningmarkt van de Rabobank. De Betuwe, een landelijk gebied van waaruit grote steden als Utrecht, Arnhem, Nijmegen en Den Bosch goed bereikbaar zijn, voldoet aan het landelijke beeld: de huizenprijzen dalen nog steeds. ‘Tot de crisis in 2008 stegen de huizenprijzen in de Betuwe fors. Er was een grote vraag naar woningen door de instroom van nieuwe inwoners en er werden topprijzen betaald’, zegt Frits Oevering, regionaal onderzoeker bij Kennis en Economisch Onderzoek van Rabobank Nederland. ‘Sindsdien is de instroom tot stilstand gekomen en dalen de prijzen. Die daling is nog niet ten einde.’ De woningmarkten in de grote steden in de Randstad vertonen een redelijk stabiel beeld. Vooral Utrecht doet het goed. Vanuit Amsterdam zijn de afgelopen jaren veel woningzoekenden uitgeweken naar Haarlem. Daardoor zijn daar vanaf eind jaren ’90 de huizenprijzen gestegen. De woningmarkt in Haarlem heeft het gedurende de hele crisis aardig gedaan. De regio Uden Veghel profiteert van de economische groei in Eindhoven, signaleert Oevering. Rabobank Uden Veghel en Bouwfonds Ontwikkeling hebben een onderzoek gedaan naar de lokale woningmarkt, onder andere om antwoord te krijgen op de vraag wat voor woningen er in de toekomst nodig zijn. De meeste mensen willen bij een verhuizing in hun eigen regio
PRIJSONTWIKKELING
Index 1995=100
350 300 250 200 150 100
2011
2009
2007
2005
2003
2001
1999
1997
0
1995
50
TRANSACTIEAANTALLEN 250 x 1000 200 150 100
2011
2009
2007
2005
2003
1999
1997
0
2001
50
TRANSACTIEAANTALLEN PER SEGMENT 70 x 1000 60
Tussenwoning
50 40
Appartementen
30
Hoekwoning
20 Vrijstaand
2011
2-onder-1 kap
2010
2008
0
2009
10
Bron: CBS
14 RABOBANK KROMME RIJNSTREEK FAMILIE VAN LEEUWEN
Comfortabelwonen ineenmonumentaal pand In 2003 stopten Tom en Nel van Leeuwen met boeren. Ze verkochten het vee en verbouwden de koeienstal tot een prachtige woning waar ze alweer vijf jaar met veel plezier wonen. ‘Het is hier iedere dag genieten.’
T 3298
Tom woont zijn hele leven al op de Langbroekerdijk in Langbroek. ‘Ik woonde in het voorhuis, eerst met mijn ouders en later met Nel en onze vier kinderen.’ Tom heeft altijd geboerd. ‘Ik had geen keus, mijn vader is jong overleden, ik was net twintig en mijn moeder bleef achter. Mijn ouders hadden wat koeien en varkens, het was geen vetpot.’ Het was begin jaren zeventig, de tijd dat loopstallen voor koeien nog een noviteit waren. ‘Daar zag ik toekomst in. Ik ging naar de bank en mijn toenmalige adviseur wilde wel een lening geven. Hij vertrouwde me op mijn blauwe ogen, vertelde hij me later.’ Het bedrijf groeide en had uiteindelijk honderd melkkoeien en vierhonderd varkens, aan de rand van het dorp. Begin 2000 werd duidelijk dat de kinderen geen belangstelling voor het boerenleven hadden. Nel: ‘Onze dochter Margje haalden de koeien al op toen ze nog maar vier jaar was. Maar de belangstelling verdween langzaam. En onze drie zonen waren altijd aan het voetballen. Ze hielpen wel op de boerderij, maar gingen liever balletje trappen. Wij wilden hier graag blijven en dus gingen we op zoek naar mogelijkheden.’ Na veel denkwerk en plannen besloten Nel en Tom het voor- en achterhuis grondig te verbouwen. Tom: ‘We hebben altijd met veel plezier in het voorhuis gewoond, maar ja, dat is wel de
noordkant. We wilden graag naar de zuidkant verhuizen, daar waar de oude verrotte koeienstal stond. Ons huis en de deel zijn rijksmonumenten, daar mag je niet zomaar iets aan veranderen. Dat is soms lastig, maar wel terecht. En het biedt ons trouwens ook financiële voordelen.’ De stal werd met de grond gelijkgemaakt, alle stenen werden echter apart gehouden. ‘Die heb ik stuk voor stuk in mijn handen gehad om de kalk eraf te bikken. Een enorme tijdrovende klus, maar we wilden de stenen hergebruiken voor ons nieuwe huis. We vinden het allebei belangrijk dat de authenticiteit van de oorspronkelijke gebouwen zoveel mogelijk bewaard blijft. Zonder afbreuk te doen aan het woongenot.’ Dat is de familie Van Leeuwen goed gelukt. De oude lage stalramen geven de woonkamer een bijzondere charme. Oude balken sieren het plafond en hoewel de spanten nieuw zijn, staan ze op exact dezelfde plaats als vroeger. De vloer is van beton. Nel: ‘Sommige mensen vragen wanneer de vloer afgemaakt wordt, maar wij vinden dit prachtig.’ Alle muren zijn gestuukt, op een zijwand na. Hier zijn de oude stenen nog zichtbaar. Tom: ’Onze zoon Bob heeft geholpen bij het ontwerp en de inrichting en heeft ons van geweldige adviezen voorzien. Ook tijdens de bouw hield hij alles goed in de gaten.’ Het resultaat is een warme, sfeervolle
De fundering ligt er. We willen het gebouw, net als ons eigen huis, zoveel mogelijk in de oorspronkelijke stijl terugbouwen. Ik heb alweer duizenden stenen gebikt om te hergebruiken.’
Op het land van familie Van Leeuwen staan inmiddels ook twee landgoedhuizen. Tom: ‘We hebben gebruik gemaakt van de ‘Ruimte voor Ruimteregeling’, die is gericht op het verbeteren van de ruimtelijke kwaliteit van landelijke gebieden. Dit bood ons kansen om financiële middelen te genereren. Kees van Vliet, de vroegere gemeenteopzichter, heeft ons altijd uitstekend geholpen bij het aanvragen van de vergunningen en het onderzoeken naar mogelijkheden die binnen het bestemmingsplan passen.’ Helaas wil het met het laatste project van de familie Van Leeuwen nog niet vlotten. Tom: ‘Op de plek waar vroeger de varkensstal stond, willen we heel graag een Bed&Breakfast beginnen. Een mooie oudedagvoorziening. De vergunningen zijn al een tijdje binnen, maar er is een kink in de kabel. De gemeente heeft een bouwstop opgelegd en het is de vraag wanneer we verder mogen.
Dat Tom en Nel niet meer boeren betekent niet dat ze op hun lauweren rusten. Nel: ‘Dat is echt niets voor ons. We zijn altijd erg actief en houden ervan om mensen over de vloer te hebben. In onze vrije tijd fietsen we veel. Ik werk nog twintig uur bij de gemeente, op de afdeling dienstverlening. En ik ben ambtenaar van de burgerlijke stand.’ Tom is vooral druk met het onderhouden van het bos, achter het huis. ‘Dat bos is een gevolg van de Ecologische Hoofdstructuur, een landelijk plan om land terug te geven aan de natuur. Kenmerkend voor het landschap van Langbroek en omgeving zijn de essen, vroeger gebruikt voor hakhout. Ik heb hier eigenhandig duizenden jonge bomen geplant. En ja, een bos onderhouden kost tijd, maar het is heerlijk om in de buitenlucht te werken!’
TEKST: TREA SCHOLTEN, LEF MET LETTERS BEELD: HANS DIRKSEN FOTOGRAFIE
3298
woonkamer en een prachtige open keuken. Nel: ‘We wonen hier met enorm veel plezier, zodra er maar een beetje zon is, kunnen de openslaande deuren open. Dat is echt genieten!’
16 RABOBANK HERMAN WIJFFELS INNOVATIEPRIJS
Prijsmetimpact ‘Eenoverwinninggeeft eengeweldigeimpuls’ De Herman Wijffels Innovatieprijs bestaat tien jaar. Die periode leverde bijna honderd nominaties en zo’n veertig prijswinnaars op. Een aantal is succesvol, anderen sleutelen nog aan hun vinding en sommigen redden het niet. Dichterbij blikt terug met drie winnaars.
van de Schilders. ‘Zonder het winnen van de Herman Wijffels Innovatieprijs was dat nooit gelukt. Ons doel is een duurzame visserij. Maar zoals mijn vader altijd al zei: bloemen krijg je pas bij de finish.’ Die bloemen heeft Rik Berkelmans inmiddels binnen. Hij is succesvol met de BerkelBike, in 2002 winnaar van de aanmoedigingsprijs. De BerkelBike, een combinatie van een handbike en een ligfiets, gebruikt geavanceerde elektronica die ervoor zorgt dat dwarslaesiepatiënten weer kunnen fietsen. Inmiddels rijden er in totaal wereldwijd zo’n 150 BerkelBikes rond. GROTE STAP VOORUIT ‘Dat is het fascinerende van internet’, aldus Berkelmans. ‘Sommige mensen vliegen over, andere bestellen ’m gewoon puur van internet.’ Volgens Berkelmans staat de BerkelBike voor een grote stap voorwaarts. ‘Eerst maakten we ’m alleen op bestelling, nu gaan we een serieproductie van honderd stuks maken. Daardoor kan de kwaliteit omhoog en de prijs omlaag. Bovendien hoeven klanten geen acht weken meer te wachten op de fiets.’ Voor de serieproductie is het design aangepast, de fiets wordt lichter doordat hij van aluminium wordt en ook technisch is een aantal verbeteringen doorgevoerd. De eerste bestellingen zijn al binnen. ‘Oorspronkelijk was de fiets bedoeld voor dwarslaesiepatiënten, maar hij wordt ook gekocht door bijvoor-
TEKST: MARC VAN DE VEN BEELD: HANS LEBBE, MARCEL BAKKER
3298
D
De Herman Wijffels Innovatieprijs is vernoemd naar de voormalige bestuursvoorzitter van de Rabobank. Met de prijs stimuleert de bank duurzame innovaties. Sinds de introductie in 2002 nam het aantal inzendingen toe tot zo’n vijfhonderd per jaar. Het niveau van de inzendingen steeg, het aanzien van de prijs groeide. Anno nu is de Herman Wijffels Innovatieprijs een gerenommeerde, prestigieuze prijs die tot ver over onze landsgrenzen bekendheid geniet. En deuren opent, die eerst gesloten bleven. Patrick Schilder, dit jaar winnaar van de hoofdprijs van € 50.000, bevestigt dat. Samen met zijn twee broers bedacht Schilder een oplossing voor een enorm probleem in de visserij: ongewenste bijvangst. De vissen komen op het dek terecht en worden na sortering weer overboord gegooid. 87 procent is op dat moment al dood of te gewond om te overleven. De oplossing van de broers Schilder is een overlevingsbak. Een vernuftig systeem scheidt de gewenste vangst van de bijvangst, waarna de laatste groep levend en wel van boord gaat. ‘Het is ongekend wat het winnen van de prijs losmaakt. We worden platgebeld door de pers, we zitten opeens aan tafel in Brussel. Normaal zouden we niet verder dan de stoep komen.’ Waar het Europees Parlement eerst dreigde te kiezen voor een zogenoemde discardban die vissers verbiedt om bijvangsten terug te gooien, zijn ze nu zeer geïnteresseerd in de oplossing
3298
18 RABOBANK HERMAN WIJFFELS INNOVATIEPRIJS
‘OBJECTIEVEMENSENZIENHET ZITTENMETJEPRODUCT’
3298
beeld MS-patiënten, mensen met één been en kinderen die motorisch slecht zijn. De doelgroep is dus veel groter dan gedacht.’ Het winnen van de aanmoedigingsprijs noemt Berkelmans een stevige duw in de rug. ‘Objectieve en deskundige mensen zien ’t zitten met jou en je product. Dat geeft veel vertrouwen.’ Bovendien, zo zeggen Berkelmans en Schilder, is de lokale Rabobank een prima partner die je goed kan begeleiden met het succesvol maken van je innovatie. Reijer Lehmann, in 2008 winnaar van de derde prijs met de NETHE, een innovatieve geothermische warmtewisselaar, onderstreept dat. Ook hij zegt dat de Herman Wijffels Innovatieprijs een geweldige aanjager voor zijn vinding is geweest. De NETHE, die inmiddels is omgedoopt tot Geothex, heeft een aantal voordelen ten opzichte van andere warmtewisselaars: hij hoeft minder diep de grond in, er is geen giftig antivries nodig en het rendement ligt 25 tot 40 procent hoger. Daardoor is de installatie sneller rendabel. Lehmann: ‘Na het winnen van de prijs heeft Natuurmonumenten het systeem geadopteerd. We
hebben ’t inmiddels ook geïnstalleerd in diverse kantoren, bedrijfshallen. Zelfs in een zorgboerderij. Opvallend is dat het meestal in grote gebouwen is. De woningbouw, waarvoor wij het bedoeld hadden, blijft achter. Waarschijnlijk door de malaise in de bouw.’ HOLLANDSE BOEREN De winst van de Herman Wijffels Innovatieprijs heeft Lehmann ook diverse contacten in het buitenland opgeleverd. ‘We zijn in Amerika aan het testen. En het mooiste: dé goeroe op het gebied van geothermie, die verbonden is aan de universiteit van Oklahoma, zei dat hij het ongelofelijk vindt dat zij moeten leren van een stelletje Hollandse boeren op klompen. Een geweldig compliment.’ Desondanks moet de grote doorbraak nog komen. Maar waarschijnlijk is die in de maak. ‘Zeer vooraanstaande wetenschappers hebben een publicatie geschreven waarin ze ons systeem als beste in de markt betitelen’, zegt Lehmann. ‘Dat kan de verkoop een enorme impuls geven.’ www.rabobank.nl/innovatieprijs
19 rabobank Kunstzone
Rabo Kunstzone
Tentoonstelling over leven op de maan Beleef de eerste solotentoonstelling in de Kunstzone tijdens een speciaal arrangement voor leden van de Rabobank.
Welke boodschap heeft Alicia Framis met haar kunst? Moon Life zet aan tot crossdisciplinair onderzoek over hoe een toekomstige samenleving op de maan er uit zou kunnen zien. Uiteindelijk hoopt Framis met haar project inspiratie te putten voor een nieuwe denkwijze over onze aardse samenleving. Haar onderzoek heeft geleid tot de Moon Life Concept Store, een winkel met producten gecreëerd door designers, architecten, kledingontwerpers en kunstenaars. De kunstenaar is ook uitgenodigd om in partnerschap met Kunstzaken Rabobank Nederland nieuw werk te produceren. Dit resulteerde onder andere in het videowerk Lunar Art Exploration. In deze video zien wij Framis zelf de producten uit de Concept Store testen tijdens een gesimuleerde ruimtemissie op het NASA-testcentrum in Utah. De primeur is te zien in de Kunstzone. Ledenaanbieding Op de tentoonstelling kan de bezoeker niet alleen kijken en luisteren, maar ook zelf de nieuwe levenswijze ervaren, producten en prototypes uitproberen. Voor haar leden heeft de Rabobank een bijzondere activiteit in petto. Voor meer informatie en aanmelden kijkt u op www.rabobank.nl/dichterbij. Wees er snel bij, want vol is vol!
Tekst: rabobank Beeld: rabobank
Wat is er te zien in de Rabo Kunstzone? Leven op de maan; hoe zou dat er uitzien? Vanaf 5 maart 2012 staat de tentoonstelling in de Rabo Kunstzone helemaal in het teken van ‘het toekomstige menselijk leven in de ruimte’. Het is de eerste solotentoonstelling in de Kunstzone en wordt volledig ingericht door de Spaanse kunstenaar Alicia Framis. De tentoonstelling presenteert haar project Moon Life, dat ze drie jaar geleden startte.
20 RABOBANK KROMME RIJNSTREEK JONGE MEDEWERKERS
'Werkenbijeenbankis leukenafwisselend!'
3298
H
Het werken bevalt ze goed. ‘We moeten alleen wennen aan het vaste ritme. Als student heb je alle vrijheid, nu zijn we aan regels en afspraken gebonden. Kunnen niet zomaar uitslapen. We worden een beetje burgerlijk,’ lacht Niels. Hij is de oudste van de drie en net getrouwd. ‘Ach, op een gegeven moment ben je wel toe aan het serieuze leven,’ verklaart Robert. Na zijn studie commerciële economie reisde hij twee jaar lang door Afrika en Azië. ‘Een geweldige tijd, maar ik was wel op zoek naar een vaste baan. Als ex-student is dat niet makkelijk en ik had nooit gedacht dat ik bij een bank zou gaan werken. Tot ik jullie advertentie zag. Ik kom zelf uit Houten, kende de bank en zag ineens kansen.’ Michiel studeerde ook commerciële economie en wilde graag bij een Rabobank werken. ‘Mijn vriendin werkt er en is altijd heel positief. Ik zocht een kleine klantwarme bank en dat is gelukt!’ Ook Niels maakte een bewuste keuze: ‘Na mijn studie management, economie en recht, wilde ik bij een lokale Rabobank gaan werken. Om alle ins en outs te leren. Mijn droom is om ooit te eindigen bij Rabobank International.‘ De ambitieuze jongens startten in oktober met een interne opleiding en werken inmiddels op de afdeling Bedrijvenadvies. Michiel: ‘We faciliteren mkb’ers; van passen aanmaken tot overboekingen en van het openen van rekeningen tot het muteren van gegevens. Geen dag is hetzelfde, het is heel dynamisch.’ Niels is het
met hem eens: ‘Die diversiteit is ontzettend leuk. Je moet continue schakelen. Het ene moment heb ik een mevrouw aan de lijn die bestolen is door haar penningmeester, terwijl een minuut later de telefoon gaat omdat iemand een nieuwe pas wil. En ondertussen liggen er een aantal dossiers op je bureau die nog af moeten.’ De contacten met klanten vinden ze alle drie het leukst. Michiel: ‘Adviseren bij financiële vraagstukken, jouw kennis overdragen en tevreden klanten, dat is kicken.’ Voor de jonge bankmedewerkers staat binnenkort een nieuwe uitdaging te wachten. Vanaf maart zullen zij werken op een nieuwe afdeling, de Ondernemersdesk. Robert legt uit: ‘Een nieuwe service van onze bank. Om het klanten nog gemakkelijker en eenvoudiger te maken. Er is straks één aanspreekpunt voor mkb’ers waar zij met al hun financiële en verzekeringsvraagstukken terecht kunnen.’ De jongens houden ook nog tijd over voor andere dingen. Sporten bijvoorbeeld. Iets wat ze alle drie graag doen. Helaas heeft Michiel daar nu minder tijd voor. Hij heeft net een huis gekocht en is in zijn vrije tijd vooral op de meubelboulevard te vinden. ‘Tja, het studentenleven is nu echt over,’ grapt hij. Ook werken bij de Rabobank? Kijk op www. rabobank.nl/krs voor onze vacatures.
TEKST: TREA SCHOLTEN, LEF MET LETTERS BEELD: HANS DIRKSEN FOTOGRAFIE
Ze zijn de jongste medewerkers van onze bank. Bloedserieus en vol ambities volgden ze een interne opleiding. Inmiddels werken ze bij de afdeling Bedrijvenadvies. Robert (24), Niels (26) en Michiel (24) over hun eerste werkervaringen.
3298
22 RABOBANK WERELD TUINBOUW EXPO
Floriade2012inVenlo ‘Glocalizers’maken wereldsocialerenrijker In april start de Floriade in Venlo. De Rabobank is als founder natuurlijk aanwezig en presenteert het spectaculaire paviljoen de Rabo Earthwalk. Leerzaam vermaak met als thema de mens en hoe hij, met respect voor de natuur, de aarde in cultuur brengt.
de Rabo Earthwalk vorm door de bezoeker in een spectaculaire en verrassende setting (gaat u maar kijken!) op diverse niveaus kennis te laten maken met tien ‘glocalizers’. Dat zijn ondernemers die elk op hun eigen aansprekende manier initiatieven hebben genomen om behalve geld te verdienen de wereld om hen heen rijker, duurzamer en socialer te maken. Op de volgende pagina’s maakt u kennis met drie van hen. Bij hun projecten heeft de Rabobank, gedreven door dezelfde idealen, haar kennis gedeeld en een rol gespeeld als financier, verzekeraar of vastgoedontwikkelaar. LEDENKORTING OP KAARTJES Rabobankleden genieten volop mee van het feit dat de Rabobank founder is van Floriade 2012. Volwassenen en kinderen krijgen korting op een combiticket dat toegang geeft tot het Floriadepark en een ‘vlucht’ met de kabelbaan mogelijk maakt. De combitickets bestelt, betaalt en print u vóóraf via internet. Aan de kassa wordt geen korting verleend. Een combiticket voor volwassenen is € 30 p.p., maar Rabobankleden betalen € 22 p.p! Voor kinderen t/m 12 jaar krijgt u als lid € 4 korting en betaalt u € 11 p/kind. In totaal kunt u als Rabobanklid vijf combitickets met korting bestellen, twee voor volwassenen en drie voor kinderen t/m 12 jaar. Kijk op www.rabobank.nl/dichterbij.
TEKST: EGBERT JAN RIETHOF BEELD: HANS-PETER VAN VELTHOVEN
3298
D
De Floriade is een Wereld Tuinbouw Expo die een keer in de tien jaar in Nederland wordt gehouden. Het park is te bezoeken van 5 april t/m 7 oktober 2012. Het tot de verbeelding sprekende evenement is ontstaan op initiatief van de Nederlandse Tuinbouwraad; meer dan honderd bedrijven, landen en overheden doen deze editie mee. Duurzaamheid is een belangrijk thema van Floriade 2012. De Floriade hanteert de zogenaamde ‘Venlo Principles’, die gebaseerd zijn op de cradle to cradletheorie (afval is voedsel). De principes zorgen ervoor dat elk aspect van de Floriade zo duurzaam en bewust mogelijk tot stand komt. Een dergelijk ideaal ondersteunt de Rabobank natuurlijk van harte. Het paviljoen van de bank heet Rabo Earthwalk, een halve wereldbol van groot formaat, gevestigd op het themaveld Environment, waar de invloed van tuinbouw op leven, wonen en werken centraal staat. Vanaf ‘het dak van de wereld’ ziet de bezoeker in de Rabo Earthwalk onder zijn voeten een spectaculaire film. Die laat zien hoe elke dag stromen over de wereld gaan, noodzakelijk voor ons dagelijks leven. Denk aan transport, logistiek, water, energie en, in meer abstracte zin, financiën. De mens zelf houdt die stromen in beweging doordat hij de aarde in cultuur brengt. De Rabobank voelt zich daar als (inter)nationaal leidende bank in de food- en agrisector nauw bij betrokken. Het is altijd de mens die centraal staat, en daaraan geeft
23 RABOBANK WERELD TUINBOUW EXPO
ASHOK BHALOTRA
3298
Poëzievanduurzaamheid Al veertig jaar werkt de Indiase stedenbouwkundige en architect Ashok Bhalotra (68) met dezelfde ambitie: meer mensen voorzien van voedsel, energie, water en onderdak. ‘Wij vergaren via ons platform FEWSformore kennis en passen die toe in de architectuur. Twee miljard mensen hebben geen toegang tot goed drinkwater. Levensbehoeften moeten toegankelijker zijn, ook in steden, waar straks 75 procent van de mensen woont.’ Momenteel is Bhalotra in India betrokken bij de wording van een nieuwe stad, SuryapurNeemrana. ‘Niet alleen moeten energie- en voedselvoorziening in
orde zijn en hergebruik van afval in praktijk worden gebracht, ook moet er voor iedereen plaats zijn. In Nederland heeft 30 procent van de bevolking geen toegang tot vinexlocaties. Te duur. Materiële duurzaamheid volstaat niet, sociale cohesie is echt onmisbaar.’ Bij ontwikkeling van stedelijk gebied houdt Bhalotra rekening met alles tegelijk. ‘In SuryapurNeemrana worden dorpen deel van de stad, het platteland geherstructureerd. Boeren participeren, voedselproductie gebeurt binnen de stad. Zulke dingen streef ik na. Met een knipoog. Vol optimisme. Ik houd van de poëzie van de duurzaamheid.’
24 RABOBANK WERELD TUINBOUW EXPO
PAUL KOPPERT
3298
Schoneéngoedeteelt Duurzame gewasbescherming en natuurlijke bestuiving passen goed in de idealen van deze tijd. Koppert Biological Systems in Berkel en Rodenrijs toont aan dat ontwikkeling en productie van zulke middelen ook gewoon kunnen plaatsvinden omdat er vraag naar is, niet alleen uit idealisme. Het gewas op een natuurlijke manier beschermen, maar ook een kwalitatief goede teelt mogelijk maken én je bedrijf, Koppert dus, goed runnen. Daar gaat het om. Halverwege de jaren zestig besefte teler Jan Koppert dat de spint, een plaag die zijn komkommers teisterde, met chemische middelen nauwelijks te bestrijden was.
Hij probeerde het met roofmijten, een natuurlijke vijand. Dat werd zo’n succes dat Koppert een bedrijf begon. Er kwamen steeds meer biologische bestrijders bij en in 2011 zijn het er meer dan veertig, bedoeld voor hoogwaardige groente- en sierteelt. Ook levert Koppert hommels voor natuurlijke bestuiving van tomatenplanten. ‘Natuurlijk dragen we de milieuvriendelijke gewasbescherming een warm hart toe’, zegt Jans zoon Paul (57), die met twee broers en een neef in het bedrijf zit. ‘Maar het begon destijds omdat er een probleem was met de spint. Nu hebben we de tijd mee.’
25 RABOBANK WERELD TUINBOUW EXPO
CARLA WOBMA
3298
Mensenlatengenieten Carla Wobma is een sterke, ondernemende vrouw, en inspirator van haar man, de bekende dromer-doenerondernemer Bob Crébas. Hij was succesvol met de kringloopwinkels Het Goed en met Marktplaats. Tegenwoordig is hij de man achter Brennels, een project dat brandnetelvezel als grondstof propageert. Het gebruik van dat gewas spaart de natuur. Wobma ontwierp de eerste kledinglijn, Netl Knitwear (januari 2012). ‘Mensen laten genieten van het leven en blij maken met kleding en stoffen’, is Wobma's filosofie. ‘Netl is het middel, brandnetel de grondstof. Wij zitten veertig jaar in de milieubeweging. Ooit heette het actie-
voeren, nu ondernemen. Wij zetten ons eigenbelang in het verlengde van het maatschappelijke belang. Draagt je product bij aan de wereld, dan word je daar zelf ook beter van. Duurzame producten en diensten moeten winstgevend worden.’ Wobma: ‘Netl staat voor genieten van het buitenleven. Daarom hebben we Netl Park aangelegd op recreatiepark Brennels Buiten in Kraggenburg, 48 hectare groot. Je kunt hier heerlijk wandelen tussen brandnetels, bamboe en kruidenvelden. En natuurlijk winkelen en lekker eten en drinken bij het strandpaviljoen. Het is ook een locatie voor feesten. In Netl komt alles samen wat wij leuk vinden.’
26 RABOBANK KROMME RIJNSTREEK MARC VAN LEEUWEN
'Mijnhartkloptsneller alsikeenuilzie'.
3298
E
‘Een kerkuil weegt slechts 300 gram en die uilenkop mag er dan imposant uitzien, het is vooral lucht.’ Marc van Leeuwen vertelt honderduit over kerk- en steenuilen, vogels die in Nederland eind jaren zeventig bijna uitgestorven waren. Marc is actief lid van de Werkgroep Kerkuilen Utrecht en Betuwe West en betrokken bij de bescherming van deze vogels. Daarnaast ringt hij uilen. Het ringen is aan strikte regels gebonden. ‘We ringen de beschermde vogels om onderzoeksgegevens te verzamelen. Bijvoorbeeld over gewicht en lengte. Het Vogeltrekstation van de Koninklijke Nederlandse Academie van Wetenschappen beheert alle informatie ten behoeve van onderzoek. Dankzij deze onderzoeken ontdekten we dat uilen meerdere keren per seizoen jongen. En dat ze minder monogaam zijn dan we 25 jaar geleden dachten.’ Marc werkte tot voor kort als ecologisch adviseur bij Landschapsbeheer. Vanuit die functie zette hij zich twaalf jaar geleden in voor de bescherming van uilen. ‘We zochten een vrijwilligersnetwerk, mensen die nestkasten wilden maken en onderhouden. Destijds waren er in de provincie Utrecht 15 paar kerkuilen.’ Nu vliegen er bijna 80 paartjes in de provincie! Toch blijft de soort kwetsbaar, bijna driekwart van de populatie sterft al in het eerste levensjaar. Verkeer is doodsoorzaak nummer een. De kerkuil leeft
tegenwoordig vooral in de buurt van boerderijen, op zolders en hooischuren en veel minder in kerktorens. In de Kromme Rijnstreek komen ook steenuilen voor. Ze zijn kleiner dan de kerkuil, hebben een platte kop, felgele ogen en bruine veren met lichte vlekken. Ook deze uilen worden zoveel mogelijk geringd. ‘Ringen is mijn leven,’ stelt Marc vast. ‘Als veldcoördinator bezoek ik mijn eigen nestkasten meerdere keren per jaar.’ De ladder ligt standaard in zijn auto en als Marc een erf op rijdt, kijkt hij opvallend veel naar de grond. ‘Onder de nestkast zoek ik naar braakballen. Die gebruik ik weer voor voorlichting op scholen. Verder zoek ik altijd naar witte uitwerpselen. Als ik die zie, weet ik dat de uil een paar meter hoger zijn favoriete stekje heeft.’ Het is een fascinatie die begon toen hij als twaalfjarig jochie op het Scheveningse strand een dode geringde vogel vond. Zijn passie voor vogels bracht hem al op veel plekken in de wereld: van de Galaposeilanden tot de Kilimanjaro. Gelukkig blijft er dichtbij ook nog veel te beleven. ‘Iedere keer als ik een uil zie of in mijn handen vasthoud gaat mijn hart sneller kloppen. Het zijn boeiende vogels waar we goed voor moeten blijven zorgen!’ De werkgroep bestond vorig jaar 25 jaar. Ter gelegenheid daarvan verschijnt binnenkort het boek ‘Veerkracht’, over de terugkeer van de kerkuil in Midden Nederland. Meer weten? Stuur dan een e-mail naar
[email protected]
TEKST: TREA SCHOLTEN, LEF MET LETTERS BEELD: HANS DIRKSEN FOTOGRAFIE
Het had niet veel gescheeld of de kerkuilen en steenuilen waren verdwenen in Nederland. Dankzij het werk van veel vrijwilligers gaat het steeds beter met deze vogels. Ook in de Kromme Rijnstreek. Uilendeskundige Marc van Leeuwen vertelt.
3298
28 rabobank maatschappelijk verantwoord beleggen
Verantwoord beleggen Oog voor meer dan winst alleen Beleggen kan een goed middel zijn om uw doelen te bereiken. Het is wel belangrijk om hier op een verantwoorde manier invulling aan te geven. Bij de Rabobank zijn ‘verantwoord’ en ‘beleggen’ onlosmakelijk met elkaar verbonden.
E
Een belangrijke stelregel bij verantwoord beleggen is dat beleggen geen doel op zich is, maar een middel om uw doelen te bereiken, uw ambities waar te maken. Is beleggen de juiste oplossing, dan stellen we samen met u vast hoe u zou willen beleggen. Op een manier die bij u past. Vervolgens wordt een evenwichtige beleggingsportefeuille opgebouwd met producten die u begrijpt. Wij zijn daarbij helder over de risico’s en over de kosten. Zodat u weet waar u aan toe bent. Waar mogelijk zijn uw beleggingen verantwoord in maatschappelijke zin. Dat is niet alleen goed voor de maatschappij, maar ook voor het rendement op uw beleggingen. Streven naar een goed rendement staat uiteraard voorop, maar het is wel belangrijk om hier op maatschappelijk verantwoorde wijze invulling aan te geven. Steeds meer beleggers onderschrijven het belang om niet alleen naar de winstcijfers te kijken, maar ook naar maatschappelijke aspecten. Waarom zijn er zo veel visies op maatschappelijk verantwoord beleggen? Zo veel beleggers, zo veel meningen. De ene beleg ger wil niets te maken hebben met de tabaksindustrie, terwijl de andere daar geen morele bezwaren tegen heeft. Ook verschuiven de accenten in de loop van de tijd. Vijf jaar geleden kreeg de belangstelling voor
het milieu een extra impuls, naar aanleiding van de film ‘An Inconvenient Truth’ van Al Gore. Tijdens de kredietcrisis verschoof de aandacht naar goed onder nemingsbestuur. De olieramp rond het olieplatform van BP zette de discussie over milieuvervuiling opnieuw op de agenda. En de aardbeving in Japan heeft de discussie over kernenergie aangewakkerd. Hoe ver schillend deze thema’s ook zijn, er is één gemene deler: ze illustreren een structurele aandacht voor maatschappelijke kwesties. Welke visie op maatschappelijk verantwoord beleggen heeft de Rabobank? Maatschappelijk verantwoord beleggen is bij de Rabobank gebaseerd op het respecteren van mensenen arbeidsrechten, bescherming van het milieu, het tegengaan van corruptie, het mijden van beleggen in controversiële wapens en de integratie van deze facto ren in het beleggingsproces. Als uitgangspunt gelden drie pijlers: -G lobal Compact van de Verenigde Naties (VN). Dat zijn tien uitgangspunten ten aanzien van maatschap pelijk verantwoord ondernemen op het vlak van men sen- en arbeidsrechten, milieu en anticorruptie. - VN Principles for Responsible Investment. Dat zijn richtlijnen voor institutionele beleggers (veelal aan bieders van beleggingsfondsen en pensioenfondsen)
30 rabobank maatschappelijk verantwoord beleggen
Hoe krijgt die visie concreet vorm? De Rabobank probeert waar mogelijk de uitgangs punten van de VN Global Compact in haar eigen bedrijfsvoering te integreren. De uitgangspunten gelden ook als referentie bij beleggingsbeslissingen. Verder vraagt de Rabobank fondshuizen waarmee zij zaken doet om in lijn met de VN Principles for Responsible Investment te handelen. Tot slot financiert de Rabobank geen ondernemingen die betrokken zijn bij controversiële wapens, zoals clustermunitie en land mijnen. Daarom wordt over deze ondernemingen niet geadviseerd en is het niet mogelijk beleggingstitels van deze bedrijven direct aan te kopen. De Rabobank gaat bovendien de dialoog aan met beleggingsfondsbeheer ders die deze bedrijven (nog) niet uitsluiten. Is maatschappelijk verantwoord beleggen een nichemarkt? Steeds meer beleggers onderschrijven het belang om
niet alleen naar de winstcijfers te kijken, maar ook naar maatschappelijke aspecten. Dit zijn zowel par ticuliere als professionele beleggers. Inmiddels heb ben meer dan 950 financiële instellingen (waaronder diverse onderdelen van de Rabobank) – samen goed voor een belegd vermogen van meer dan 30 biljoen dollar – de VN Principles for Responsible Investment ondertekend. Dit betekent dat zij criteria op het gebied van milieu, mens en ondernemingsbestuur meenemen in hun beleggingsbesluiten. Tussen de ondertekenaars staan ook namen van grote partijen zoals APG Asset Management en PGGM Investments. Er is dus alles behalve sprake van een niche. Gaat maatschappelijk verantwoord beleggen ten koste van mijn rendement? Onderzoek toont aan dat maatschappelijk verantwoord beleggen niet ten koste gaat van het rendement. Wie maatschappelijk verantwoord belegt, let in zijn proces ook op de prestaties van een bedrijf op maatschap pelijk vlak. Deze criteria komen boven op de reguliere eisen op financieel gebied. Dit heeft als voordeel dat bedrijven extra uitgebreid worden geanalyseerd en dat helpt bij de inschatting van risico’s en kansen. Kijk voor meer informatie over (maatschappelijk) verantwoord beleggen op www.rabobank.nl/verant woordbeleggen.
Tekst: Marc van de Ven Beeld: edwin walvisch
op het vlak van verantwoord beleggen. Partijen die de richtlijnen ondertekenen, zeggen toe rekening te houden met mens, milieu, en goed ondernemings bestuur in het beleggingsproces. Tevens verklaren ze ermee bedrijven waarin ze beleggen aan te spreken op naleving van de normen. - Het beleid van de Rabobank ten aanzien van beleg gingen in de wapenindustrie.
31 RABOBANK KROMME RIJNSTREEK ELLEN KOK
Ellen Kok:
'We zijn er voor jong en oud!'
‘Mijn bestuursfunctie hield op toen we overgingen naar het nieuwe Rabomodel. Ik volgde al een tijdje de cursus Bestuurdersleergang, speciaal voor coöperatieve bedrijven bij Nijenrode. De rol als voorzitter van de raad van commissarissen, was voor mij eigenlijk een logische volgende stap.’ ‘Commissaris zijn is anders, als bestuurder denk je actief mee. Als raad van commissarissen houd je toezicht, het bestuur zet de koers uit. Best lastig, ik heb soms de neiging om mee te willen sturen.’ Ambities zijn er zeker: ‘Natuurlijk! Het zijn financieel lastige tijden, maar met zijn allen kunnen we ervoor zorgen dat onze bank een gezond bedrijf blijft. Een bedrijf dat zichtbaar is in de Kromme Rijnstreek, met mooie zinvolle projecten die het ondernemerschap en het maatschappelijk verantwoordelijkheidsgevoel met elkaar verbindt. We willen als bank een bijdrage leveren aan de sociale en economische vitaliteit van het gebied. Voor jong én oud. ‘Klanten en betrokken leden zijn essentieel voor onze bank. We zijn immers een coöperatie! De zorg voor de klant kunnen we de komende jaren nog meer waarmaken. Als bedrijf zullen we efficiënt moeten werken en veel verplichte procedures moeten volgen. Maar dit mag niet ten koste van klantenzorg gaan. Het is onze uitdaging om hier een goede balans in te vinden.’ ‘We wonen in een prachtig gebied, met veel mooie bedrijven, zowel mkb als agrarisch en een uniek landschap. Ik kom zelf uit een agrarisch gezin, ben opgegroeid op het platteland en heb altijd gewoond en gewerkt in groene gebieden. Wonen in de Kromme Rijnstreek betekent voor mij rust en toch vlakbij de stad. De afwisseling in het landschappen vind ik uniek.’
TEKST: TREA SCHOLTEN, LEF MET LETTERS BEELD: HANS DIRKSEN FOTOGRAFIE
3298
Sinds juli vorig jaar is ze voorzitter van de raad van commissarissen. ‘Een uitdagende functie waar ik bijzonder veel plezier aan beleef.’ Aan het woord is Ellen Kok.
32 RABOBANK KROMME RIJNSTREEK DUURZAME ENERGIE
'Hetisdekunstom iedereentelatenwinnen'. Zijn hart ligt bij duurzame energie. Jarenlang werkte hij voor banken, bedrijven en ondernemers. Altijd op zoek naar nieuwe projecten voor biomassa, zonne- of windenergie. Nu is hij zelfstandig adviseur en op zoek naar nieuwe kansen. In gesprek met Hage de Vries.
D 3298
‘De wereld van duurzame energie is een machtig spel! Het is een grote speeltuin waarin verschillende disciplines zich bewegen. Overheid, investeerders, banken en ondernemers, iedereen neemt een positie in en probeert er voor zichzelf het beste uit te halen. Hage praat snel en gepassioneerd. Zijn enthousiasme is groot en werkt aanstekelijk. ‘Het is de kunst om iedereen te laten winnen. Dat is lastig, maar enorm uitdagend. Een ondernemer heeft een idee, wil snel starten en het liefst zoveel mogelijk verdienen. De drijfveren zijn hier vooral de passie voor techniek, of voor snel geld willen maken. Of voor beiden. Terwijl de overheid vaak tegenovergesteld reageert door heel terughoudend te handelen. Ook de banken spelen meestal voorzichtig spel. Die diversiteit aan houdingen zorgt regelmatig voor spanning en onbegrip. Men spreekt elkaars taal niet en dat kan een proces enorm vertragen.’
‘Ineens zag ik mogelijkheden voor mezelf. Ik ben een bruggenbouwer, heb jarenlang in de business gewerkt en spreek de diverse talen. Bij een energieonderzoekcentrum adviseerde ik het toenmalige Ministerie van Economische Zaken over de energiesubsidies. En ik werkte jaren bij de Triodos bank, eerst als investment manager en later als fondsmanager. Ik heb daar een geweldige tijd gehad! Ik
reisde heel Europa af om allerlei duurzame energieprojecten aan te kopen. Maar na een aantal jaren wilde ik weer een andere kant van de markt verkennen. Toen heb ik nog een tijd bij de grootste elektriciteitsproducent van Nederland gewerkt. Door al die ervaringen ken ik dus de belangen van de verschillende partijen. Ik vind het een uitdaging om hen iedere keer weer bij elkaar te brengen zodat projecten gefinancierd en daardoor ook gerealiseerd kunnen worden. Het werd dus tijd om voor mezelf te beginnen.’ Zo ontstond Hfin, een advies- en projectbureau voor de financiering van duurzame energie. ‘Duurzame energie kan op verschillende manieren gewonnen worden. Denk maar aan zonne- en windenergie. Of aan biomassa. Er zijn in Nederland voldoende plannen om duurzame energie op te wekken, alleen is het lastig om kapitaal aan te trekken. Kijk naar windenergie. Iedereen ziet het belang, maar niemand wil zo’n enorme grote witte paal met suizende molenwieken in zijn achtertuin. Niet voor niets worden omwonenden al in een vroeg stadium bij het project betrokken. Dat levert veel positivisme en begrip op. Bij projecten voor zonne-energie is die weerstand veel minder. Het landschap wordt natuurlijk minder aangetast. Zonnepanelen kun je heel goed op daken kwijt. Ik ken
De markt van duurzame energie heeft een enorme aantrekkingskracht op Hage. ‘Ik wil iets toevoegen aan de maatschappij, aan onze leefbaarheid en aan het bouwen van een toekomst voor de generatie die na ons komt. Daarnaast is het een markt die volop in beweging is. En waar dynamiek is, is het lekker werken. De techniek gaat razendsnel, de overheid komt iedere keer met nieuwe plannen en de ondernemers zitten ook niet stil. Dat biedt enorme kansen!’ Hage is blij dat hij de overstap naar het zelfstandig ondernemerschap heeft gemaakt. ‘Het geeft enorm veel vrijheid. Ik heb twee jonge kinderen en mijn vriendin volgt de opleiding tot huisarts. Het is heerlijk om geen vaste werktijden te
hebben. Om thuis te zijn wanneer het nodig is. In het verleden heb ik al eens voor mezelf gewerkt, maar dat was toen een eenzaam bestaan. Nu niet. Integendeel. De eerste honderd dagen heb ik vooral bijgepraat met oud-collega’s en contacten van vroeger. Bij een aantal projecten werk ik samen met andere zelfstandigen. Dat levert een enorme toegevoegde waarde. Het is inspirerend om kennis en kunde te delen. Om te ontdekken dat je samen nog verder komt. Trouwens, samenwerken houdt je scherp en het is leuk om gezamenlijk een doel te bereiken. Ik vergelijk het wel eens met mijn bergwandelingen. Dat doe ik al jaren met een vaste vriendenclub. Ieder heeft tijdens de wandeling zo zijn eigen rol. Ik loop vaak een beetje achteraan, de mensen oppeppen die het zwaar hebben en proberen ze bij de groep te houden. Na alle inspanningen drinken we een koud biertje op het terras. We genieten van het uitzicht en van onze prestatie. Als we dan proosten, weet je het zeker. Het is ons weer gelukt!’ www.hfin.nl
TEKST: TREA SCHOLTEN, LEF MET LETTERS BEELD: HANS DIRKSEN FOTOGRAFIE
3298
boeren in België die zonnepanelen op hun stallen hebben. Dat is heel rendabel. Natuurlijk, er moet eerst flink geïnvesteerd worden. Maar op den duur betaalt dat zich dubbel en dwars terug. Zonne-energie is ook makkelijker te financieren. De risico’s zijn vooraf goed in te schatten, dat is bij windenergie een stuk lastiger. Daar spelen zaken als windvoorspelling bijvoorbeeld een grote rol.’
34 RABOBANK KROMME RIJNSTREEK ONDERNEMER & CO
Passievoorwonen enmooiespullen Gerard en Janine Dongen zijn energieke ondernemers, vullen elkaar perfect aan en hebben een passie voor wonen. Die delen ze graag met klanten in hun nieuwe woonwinkel O&G Home and Design. Houten is een stijlvolle winkel rijker.
3298
A
Afgelopen najaar opende O&G Home en Design haar deuren in het overdekte winkelcentrum Het Rond in Houten. De stijlvolle en met zorg ingerichte woonwinkel heeft een transparante uitstraling. De bijzondere en originele woonaccessoires bieden volop inspiratie. Hier vind je de laatste trends op het gebied van wonen. ‘Alles wat hier verkocht wordt, heeft stijl en klasse. Of het nu gaat om lampen, meubels, keukenbenodigdheden of vazen,’ vertelt Gerard. Om zijn woorden kracht bij te zetten, pakt hij een schaal. ‘Zie je hoe mooi? Gemaakt van bamboe en zorgvuldig afgewerkt met keramiek. Prachtig toch! Of neem dit houten kistje. Handgemaakt, speciaal ontworpen voor jeu-de-bouleballen. En wat dacht je van dit wollen kleed?’ Hij pakt een stijlvol opgerold plaid, bij elkaar gehouden door twee rode leren riempjes. De plaid is afgewerkt met mooie borduursteken, in exact dezelfde rode kleur als de riempjes. Het zijn die details waar Gerard en Janine blij van worden. En de klanten ook, want sinds de opening is het continue druk in de winkel. Janine: ‘Veel mensen lopen naar binnen en kijken nieuwsgierig rond. Ze ontdekken altijd wel iets van hun gading. Want naast de duurdere artikelen verkopen we ook veel woongadgets, grappige dingen voor kleine prijzen. Echte cadeauartikelen.’
Gerard en Janine Dongen zijn energieke ondernemers. Hij is van oorsprong bankier, zij begon haar carrière in de modebranche en werkte als verkoopster in een designwinkel voor badkamers, in Naarden. Toen de winkel in de verkoop kwam aarzelden het echtpaar geen seconde. Gerard: ‘Het was een gouden kans om onze eigen winkel te beginnen. Eentje die we helemaal naar onze eigen idee konden inrichten. Dat was een droom die we destijds hadden.’ Die droom kwam uit en Janine ontdekte haar nieuwe passie, namelijk badkamers ontwerpen. Hun winkel Bad Arsenaal Janine Dongen is inmiddels alweer jaren een begrip in de regio. En ver daarbuiten. Maar Gerard en Janine wilden meer. Ze wonen al bijna twintig jaar met veel plezier aan de Gilde in Houten. Gerard: ‘We misten in onze woonplaats een woonwinkel van niveau. We hebben een enorme liefde voor mooie dingen en voor styling. Die passie voor mooi wonen willen we graag overbrengen op anderen. Crisis of niet, als wij een droom hebben, zullen we die najagen. Toen deze ruimte vrij kwam, aarzelden we dan ook geen seconde. In een paar dagen tijd was de verkoop rond, hadden we een winkelconcept bedacht en schetste Janine het ontwerp voor de winkelinrichting. We bezochten beurzen in binnen- en buitenland en gingen op zoek naar mooie en stijlvolle woonaccessoires.’ Janine: ‘Die vinden we vooral op buitenlandse beurzen. We zoeken
3298
In de winkel zijn ook ontwerpen van Janine te koop. ‘Ik maak graag meubels op maat. Klanten kunnen hiervoor een afspraak maken en dan luister ik naar hun wensen. Die vertaal ik in het ontwerp, inclusief materiaalgebruik.’ Janine geeft daarnaast ook interieuren stylingadviezen aan huis. ‘Een huis inrichten is meer dan wat lampen ophangen, de bank neerzetten en zorgen dat de eettafel in de kamer staat. Een huis in de goede sfeer brengen is een kunst op zich. Dat hoeft niet duur te zijn,’ verzekert Janine. ‘Ik kom vaak bij de mensen thuis voor styling- en interieurtips. Mensen ontdekken dan dat het soms in kleine dingen zit. Even iets verschuiven, een ander kleurtje op de wand of een kastje weghalen kan al heel veel effect hebben.’ Gerard en Janine zijn een perfect team. Ze houden elkaar scherp, vullen elkaar goed aan en respecteren elkaars kwaliteiten. Gerard: ‘Dat is ook nodig, want het
moet wel leuk blijven. We werken keihard. Dat hou je alleen vol als je elkaar kunt stimuleren.’ Hoewel werken een groot deel van hun leven bepaalt, merkt Janine op dat er maar een ding echt belangrijk is. ‘Ons gezinsleven staat altijd voorop. We hebben twee zoons, Oviédo en Guido, naar wie we de winkel vernoemd hebben. Zij zijn het huis uit en dus kunnen we nu ook onze aandacht volledig op het werk richten. Maar we blijven huiselijke types die het heerlijk vinden om thuis te zijn.’ ‘Het liefst voor de open haard,’ vult Gerard aan. Als hij tijd over heeft, staat hij graag in de keuken. Dat gebeurde afgelopen maanden te weinig. Janine: ‘Dat komt wel weer. Met deze nieuwe winkel mochten we weer een droom verwezenlijken. De winkel loopt goed en mag zich al verheugen op een vaste klantenkring. Dat geeft een heerlijk gevoel!’ O&G Home and Design is gevestigd op Het Rond 155 te Houten, www.oghomedesign.nl
TEKST: TREA SCHOLTEN, LEF MET LETTERS BEELD: HANS DIRKSEN FOTOGRAFIE
naar producten die niet in iedere woonwinkel te koop zijn. Het mag exclusief zijn, zonder overdreven duur te worden.’
36 RABOBANK VOORDEEL GELDIG TOT 05-06-'12 TENZIJ ANDERS VERMELD
SPECIAAL Het Floriade 2012 Boek
De Aviator is de bekendste zonnebril van Ray-Ban. Ook komend seizoen zijn er in veel collecties opwindende variaties op de Aviator te zien. Ray-Ban is begin jaren dertig ontstaan in Amerika, toen een generaal van de Amerikaanse luchtmacht de firma Ray-Ban vroeg een nieuwe zonnebril te ontwikkelen die extra beschermde tegen de scherpe zon op grote hoogtes. Het werd het iconische pilotenmodel en hij kreeg de naam Aviator. Rabobankleden kunnen deze zonnebril exclusief bij Het Huis Opticiens heel voordelig aanschaffen. Als lid van de Rabobank krijgt u dé Aviator voor de unieke prijs van € 99! Wilt u liever iets anders? Het Huis Opticiens biedt ook dit seizoen een uitgebreide collectie merkzonnebrillen. U vindt alle trends, bijvoorbeeld ronde vormen, matte afwerkingen of gekleurde monturen, maar ook de juiste bescherming voor uw ogen. De medewerkers geven u graag advies. Knip deze advertentie uit en neem hem mee naar de dichtstbijzijnde vestiging van Het Huis Opticiens. U krijgt de Aviator (model 3025) dan voor € 99 of u ontvangt € 25 korting op een van de brillen uit de complete collectie merkzonnebrillen, ook op sterkte. Kijk ook op www.hethuis.nl en op www.rabobank.nl/dichterbij
www.rabobank.nl/dichterbij
TEKST: VDBJ_ BEELD: PURPLE PROOF
3298
Aviator, stoere pilotenbril
Het officiële Floriadeboek staat net als Floriade 2012 voor innovatie, inspiratie, beleving en duurzaamheid. Bladerend door het boek maakt u als het ware een wandeling over het Floriadepark langs de vijf themavelden Relax & Heal, Environment, Education & Innovation, Green Engine en World Show Stage. U krijgt tips op het gebied van wonen, voeding, beplanting en tuinen die u direct thuis kunt toepassen. Op verschillende plaatsen in het boek staan links naar internet voor extra informatie. Rabobankleden kunnen het officiële Floriadeboek met korting kopen. U betaalt hiervoor slechts € 15,95 inclusief verzendkosten (winkelwaarde € 19,95). Bel om te bestellen 035-7600036 of kijk voor meer informatie op
MEER LEDENVOORDEEL OP WWW.RABOBANK.NL/DICHTERBIJ
VOOR U Koken met passie
Spic & Span
De keukenapparatuur van Boretti is een must voor iedereen die een passie voor koken heeft. Naast koelkasten, ovens en robuuste fornuizen heeft het Italiaanse merk ook mooie accessoires. Zoals deze pastapan met de naam ‘Pentola Pasta’. De pan heeft een diameter van 24 cm. Dankzij het uitneembare vergiet is pasta afgieten kinderlijk eenvoudig en nog veilig ook omdat het kokende water in de pan achterblijft. Rabobankleden krijgen maar liefst 50% korting op deze pan en betalen voor de Pentola Pasta geen € 179, maar slechts € 89,50 (zolang de voorraad strekt). Kijk voor meer informatie en bestellen op www.rabobank.nl/dichterbij
Met de Kärcher Window Vac 50 plus is het reinigen van ramen, spiegels en tegels een fluitje van een cent. U sopt ze eerst in met de bijgeleverde spuitbus en microvezeldoek. Daarna zuigt u ze heel gemakkelijk droog met de Window Vac 50. In een handomdraai is alles streeploos schoon. De Window Vac 50 is gemakkelijk op te bergen en op te laden. Bestel de Kärcher WV 50 plus inclusief spuitbus en microvezeldoek t.w.v. € 79,95. Rabobankleden betalen € 69,95 (exclusief € 6,75 verzendkosten) en ontvangen twee extra vervangdoeken. Ook krijgt u twee nummers van Groei en Bloei t.w.v. € 12,90. Bel voor bestellen 035-7600036 en kijk voor meer info op
PUIKE BORETTI PASTAPAN
KÄRCHER WINDOW VAC
www.rabobank.nl/dichterbij
Smartphone aanbieding
3298
Speciaal voor Rabobankleden heeft Rabo Mobiel een superaanbieding! U krijgt een telefoonabonnement van twee jaar voor slechts € 8,50 per maand en bovendien mag u kiezen uit diverse gratis smartphones. Uw voordeel: twee jaar slechts € 8,50 per maand in plaats van € 15 per maand. Kijk voor meer informatie op www.rabobank.nl/dichterbij
TEKST: VDBJ_ BEELD: PURPLE PROOF
SPECIAAL VOOR RABOBANKLEDEN
38 RABOBANK VOORDEEL GELDIG TOT 05-06-'12 TENZIJ ANDERS VERMELD
SPECIAAL Bach!
Met de A-solar Travel Pal kunt u uw mobiele telefoon altijd opladen! Deze drie-in-één oplader werkt namelijk op zonne-energie. U laadt er niet alleen uw mobiele telefoon mee op, maar ook uw gps, iPod en veel meer apparaten. Hij heeft een ingebouwde zaklamp én een alarm. Het signaal van het alarm is in de wijde omtrek te horen. De A-solar Travel Pal maakt voor het opladen gebruik van de zon, de USB op uw computer of het ingebouwde opdraaimechanisme. Aansluitingen voor diverse merken mobiele apparaten worden bijgeleverd. Rabobankleden ontvangen bij hun bestelling € 10 korting, u betaalt € 25 i.p.v. € 35 (exclusief € 6,75 verzendkosten). Als u lid wordt van de Fietsersbond krijgt u als Rabobanklid de A-solar Travel Pal gratis. De Fietsersbond zet zich in het hele land in voor veilige fietsroutes, onderhoud van fietspaden, meer stallingsmogelijkheden, dodehoekspiegels op vrachtwagens en digitale fietsrouteplanners. De bond heeft meer dan 35.000 leden. Als u nu lid wordt, ontvangt u de A-solar Travel Pal als welkomstcadeau. Rabobankleden krijgen bovendien 25% korting op het eerste jaar lidmaatschap. U betaalt dan € 19,50 i.p.v. € 26. Meer informatie en bestellen? Bel naar 035-7600036 of kijk op www.rabobank.nl/dichterbij
www.rabobank.nl/dichterbij
TEKST: VDBJ_ BEELD: PURPLE PROOF
3298
Opladen door de zon
In de tijd voor Pasen gaat de meeste aandacht uit naar de Matthäus-Passion van J.S. Bach. De grote meester heeft echter nog meer passies geschreven, waarvan de Johannes-Passion het meest wordt uitgevoerd. Deze uitvoering is Bachs vroegste versie uit 1724 in een reconstructie van dr. Pieter Dirksen. De Nederlandse Bachvereniging voert het werk uit in kleine bezetting met tien zangers en elf instrumentalisten zonder onderscheid tussen koorzangers en solisten. Ook dit werk is door De Nederlandse Bachvereniging op cd gezet en voorzien van een luxe tekstboekje met kunstobjecten. Normale prijs inclusief verzendkosten € 46, tijdelijk voor € 34,50. Meer informatie over deze aanbieding op
MEER LEDENVOORDEEL OP WWW.RABOBANK.NL/DICHTERBIJ
VOOR U ONTDEK ZUID-SCHOTLAND TIJDENS 5-DAAGSE REIS Met DFDS Seaways kunt u er lekker tussenuit dit voorjaar. U vaart met een luxe cruiseferry naar het Engelse Newcastle dat op een steenworp afstand ligt van de Schotse grens. Eenmaal gearriveerd in Newcastle rijdt u naar het Aston Hotel in Dumfries in Schotland. Dumfries is
de grootste stad van ZuidSchotland waar de tijd stilgestaan lijkt te hebben en waar u heerlijk kunt ronddwalen. Bezoek bijvoorbeeld het oudste theater in Schotland, het Theater Royal. Maar ook de rest van de streek Dumfries and Galloway is prachtig; zoals het kustplaatsje Ayr en niet te vergeten de adembenemende natuur.
ARRANGEMENT U vertrekt uit IJmuiden om 17.30 uur en arriveert in Newcastle om 09.00 uur de volgende morgen. Tijdens uw reis verblijft u in een tweepersoonsbinnenhut met douche en toilet. Aan boord zijn faciliteiten zoals restaurants, winkels, bars en een casino. Uw auto vaart natuurlijk ook mee (max. 185 cm hoog). U verblijft twee nachten in het Aston Hotel in een tweepersoonskamer met badkamer, inclusief Schots ontbijt en tweemaal diner. De vierde dag vertrekt u weer uit Newcastle om 17.00 uur, de aankomst in IJmuiden is om 09.30 uur de volgende morgen. Het schip vertrekt dagelijks van 1 maart tot en met 20 december. Rabobankleden krijgen maar liefst 25% korting. De vanafprijzen zijn voor Rabobankleden bijvoorbeeld van 1 januari tot en met 31 maart bij vertrek op zondag t/m donderdag € 214 (normaal € 285) en bij vertrek op vrijdag of zaterdag € 227. Kijk voor alle prijzen op de site. Voor deze aanbieding zijn flexibele tarieven van toepassing, gebaseerd op vraag en aanbod. Hoe eerder u boekt, hoe goedkoper u reist.
3298
RESERVEREN Boek online via www.dfds.nl/dichterbij of bel DFDS Seaways via 0255-546666 o.v.v. boekingscode RBD12. Voor alle prijzen en meer informatie kijkt u op www.rabobank.nl/dichterbij
TEKST: VDBJ_ BEELD: PURPLE PROOF
Voorjaar in Schotland
40 RABOBANK VOORDEEL GELDIG T/M 05-06-'12 TENZIJ ANDERS VERMELD
SPECIAAL Moestuin!
Jai betekent letterlijk overwinning in het Indiaas. Met het dragen van de sieraden met de naam 'iamjai' draagt u een positieve boodschap uit. De sieraden worden met de hand en fairtrade gemaakt in Jaipur, in het noorden van India. De makers werken hier onder goede arbeidsomstandigheden en ontvangen een normaal salaris zodat hun kinderen naar school kunnen. Door het fijne ontwerp van de ketting en de armband lijkt het of de edelsteen los om uw hals of pols zweeft. U kunt kiezen uit zilver of 18-karaats verguld goud met geslepen edelstenen rozekwarts, labradoriet, groene onyx en blauwe onyx. Er zijn ook bijpassende oorbellen verkrijgbaar. De afmeting van de steen is ongeveer 1,7 cm. Het collier (40 cm) is € 60, de armband (19 cm) is € 40 en de oorbellen zijn € 65. Rabobankleden profiteren van voordeel. U ontvangt bij elk product een armbandje ter waarde van € 29 cadeau. Deze heeft een edelsteen in de vorm van een bloem met keuze uit drie kleuren. Prijzen zijn exclusief € 3,50 verzendkosten. Kiest u voor een armband, een collier of wilt u een hele set? Bestel ze telefonisch via 035-7600036 of online via www.rabobank.nl/dichterbij
www.rabobank.nl/dichterbij
TEKST: VDBJ_ BEELD: PURPLE PROOF
3298
Sieraden voor goed doel
Er gaat niets boven uw eigen radijsjes of verse kruiden! Laat u inspireren door de Floriade 2012 en haal een moestuin op maat in huis. Langzaam maar zeker wordt het overdag wat warmer en ook de dagen zijn al aanmerkelijk langer dan een maand geleden. De grond warmt eveneens op en dit betekent dat u binnenkort voor het eerst kunt gaan zaaien. Wie vindt het nou niet heerlijk om een eigen oogst te kweken? Speciaal voor Rabobankleden geeft de organisatie Gek op Groen 20% korting op diverse moestuinpakketten. Ze zijn geschikt voor in de tuin, op het balkon of op de vensterbank. En u krijgt er een handige kalender bij met duidelijke tips om het mooiste groen te kweken. Gek op Groen vindt u in 200 tuincentra door heel Nederland. Deze aanbieding is geldig tot en met 30 april 2012. Kijk op www.gekopgroen.nl of op
MEER LEDENVOORDEEL OP WWW.RABOBANK.NL/DICHTERBIJ
VOOR U Machtige Maglite
Briketten
De Maglite zaklampen staan bekend om hun duurzaamheid, betrouwbaarheid en prestatievermogen. De staaflamp Maglite USA 4D heeft een afmeting van 37,5 cm en is gemaakt van duurzaam, zwart aluminium. Hij is spatwaterdicht en schokbestendig en heeft een reservelampje in de schroefdop. Rabobankleden ontvangen bij bestelling van de Maglite USA 4D voor € 41 (excl. € 6,75 verzendkosten) een mini-Maglite t.w.v. € 11,50 cadeau. Deze is 8 cm lang en komt inclusief sleutelkoord, batterij en reservelampje. Bel voor meer informatie en bestellen 035-7600036 of kijk op www.rabobank.nl/dichterbij
Van uw papierafval kunt u ecologisch verantwoorde, brandbare briketten voor in de openhaard of tuinhaard maken. Verscheur uw oude kranten of ander papier en doe het in een emmer water zodat het papier week wordt. Doe de natte pulp tussen de twee geperforeerde persplaten van deze briketmaker. Met de handvatten drukt u nu uw eigen briket. Eenmaal gedroogd kunt u de briketten opslaan en gebruiken wanneer u maar wilt. Elke briket brandt ongeveer een tot twee uur zonder giftige dampen en met een minimum aan rest-as. Rabobankleden krijgen 25% korting en betalen € 18,95 i.p.v. € 24,95.
MET GRATIS MINILAMP
U MAAKT ZE ZELF!
www.rabobank.nl/dichterbij
Design watervanger De Elho Pure RainDrop is de aantrekkelijke manier voor hergebruik van regenwater. Ontdek de prachtige en unieke design RainDrop die hergebruik van water makkelijk maakt en tevens een designstuk is voor uw regenpijp. Rabobankleden profiteren van een speciale kortingsactie: de Elho Pure RainDrop inclusief drie prachtige waterkannen van vijf liter voor € 189 (exclusief verzendkosten € 4,50). U kunt hem bestellen via www.rabobank.nl/dichterbij
TEKST: VDBJ_ BEELD: PURPLE PROOF
3298
ELHO PURE RAINDROP
WINNEN
42 RABOBANK SUDOKU
Los de puzzel op Vul het diagram zo in dat alle cijfers van 1 tot en met 9 slechts één keer voorkomen in alle horizontale en verticale kolommen, en dat alle cijfers van 1 tot en met 9 voorkomen in elk van de negen vierkantjes van 3 x 3 vakjes. Maak kans op een van de mooie luxe prijzen: een Elho Pure RainDrop ter waarde van € 250, een Kärcher Window Vac 50 plus ruitenreiniger, ter waarde van € 69,95 of een Boretti olieset inclusief schenkkannetje ter waarde van € 49,50. Kijk op www.rabobank.nl/ dichterbij voor meer informatie. Mail de oplossing met gescande of overgetypte oplossing naar
[email protected] onder vermelding van Puzzel Dichterbij 1-2012 voor 30 april 2012.
PUZZEL: PUZZELLAND/JFS
3298
EN MAAK KANS OP EEN MOOIE PRIJS!
43 RABOBANK KROMME RIJNSTREEK SERVICEPAGINA
CONTACT Telefoon: 030 635 69 99 E-mail:
[email protected] Internet: www.rabobank.nl/krs Bezoekadressen: Hofspoor 1, Houten Schonenburgseind 38, Houten Dorpsstraat 45, Bunnik Zeisterweg 1, Odijk Steenstraat 8, Wijk bij Duurstede
colofon Redactieadres Rabobank Kromme Rijnstreek Redactie Marjolein Salari Tanja Korevaar Frans Kloosterman Trea Scholten Concept vdbj_ Bloemendaal Aanbiedingen Purple Proof BV, Soest Vormgeving Studio Nico Swanink, Haarlem Druk & handling vdbj_ print support, Bloemendaal
NIETS IN DEZE UITGAVE MAG WORDEN OVERGENOMEN OF GEKOPIEERD ZONDER SCHRIFTELIJKE TOESTEMMING VAN DE RABOBANK. DE RABOBANK EN VDBJ_ BESTEDEN UITERSTE ZORG AAN DE BETROUWBAARHEID EN ACTUALITEIT VAN ALLE GEPUBLICEERDE DATA. ONJUISTHEDEN KUNNEN ECHTER VOORKOMEN. DE RABOBANK EN VDBJ_, ALSMEDE DE AAN HEN GELIEERDE ONDERNEMINGEN EN TOELEVERANCIERS, ZIJN NIET AANSPRAKELIJK VOOR ONJUISTHEDEN OF ENIG HANDELEN OP GROND VAN DE IN DIT BLAD GEGEVEN ADVIEZEN OF GEDANE MEDEDELINGEN EN AANBIEDINGEN. DE AANBIEDINGEN ZIJN, TENZIJ ANDERS VERMELD, GELDIG VAN 2 MAART - 5 JUNI 2012.
Voordelen van het lidmaatschap: 1> 2> 3>
4>
3298
5>
SPECIALE LEDENPRODUCTEN WAARONDER LEDENCERTIFICATEN. EXCLUSIEVE AANBIEDINGEN MET KORTINGEN OP PRODUCTEN EN DIENSTEN. BETROKKENHEID BIJ MAATSCHAPPELIJKE ACTIVITEITEN. OP VERZOEK VAN LEDEN SPEELT DE RABOBANK EEN ACTIEVE ROL IN DE SAMENLEVING DOOR PROJECTEN EN ACTIVITEITEN MOGELIJK TE MAKEN. KENNIS EN NETWERKEN: UITNODIGINGEN VOOR THEMABIJEENKOMSTEN, SEMINARS, STUDIES EN PUBLICATIES EN TOEGANG TOT DIVERSE NETWERKEN (O.A. VAN ONDERNEMERS). INVLOED EN ZEGGENSCHAP. DE RABOBANK NODIGT LEDEN ACTIEF UIT IN GESPREK TE GAAN MET DE BANK: IN LEDENPANELS, KLANKBORDGROEPEN EN DE JAARLIJKSE LEDENVERGADERING KRIJGEN WE ONGEVRAAGDE EN GEVRAAGDE ADVIEZEN VOOR DE BESTE FINANCIËLE DIENSTVERLENING.
DE RABOBANK GAAT ZORGVULDIG OM MET PERSOONSGEGEVENS. MEER WETEN? ZIE PRIVACY STATEMENT RABOBANK OP WWW.RABOBANK.NL OF VRAAG ERNAAR BIJ UW RABOBANK. DICHTERBIJ IS GEMAAKT VAN EN VERPAKT IN MILIEUVRIENDELIJK MATERIAAL.
44 rabobank aanbieding
Reserveer nu Boek nu vast kaartjes voor het grootste Soulspektakel van het jaar: The Soul of Motown Soul Event of the Year. Rabobankleden ontvangen 50% korting op de normale entreeprijs (exclusief reserveringskosten, onbeperkt aantal kaarten per reservering). Van deze aanbieding kunt u gebruikmaken door te reserveren via SEE tickets op 0900-3006000 (€ 0,45 p.m.) o.v.v. ‘Rabobankaanbieding Soul’ of via www.ejbentertainment.com/rabobank. Geen restitutie op reeds gemaakte reserveringen en niet boekbaar in combinatie met andere acties en/of aanbiedingen. Prijzen ■ 1e rang: van € 69,50 p.p. voor € 34,75 p.p. (zitplaats) ■ 2e rang: van € 59,50 p.p. voor € 29,75 p.p. (staanplaats) ■ 2e rang: van € 59,50 p.p. voor € 29,75 p.p. (zitplaats) ■ 3e rang: van € 49,50 p.p. voor € 24,75 p.p. (zitplaats) ■ 4e rang: van € 39,50 p.p. voor € 19,75 p.p. (zitplaats)
5o0rt% ing k
Reserveer nu voor Soul Event of the Year Bestel uw kaarten via www.rabobank.nl/dichterbij of bel de reserveerlijn 0900-3006000 (€ 0,45 per minuut) o.v.v. ‘Rabobankaanbieding Soul’ of via www.ejbentertainment.com/rabobank.
45 rabobank aanbieding
Soul Event of the Year Eerbetoon aan de Motown-sterren Op zaterdag 9 juni 2012 barst Ahoy in Rotterdam een groot feest los. Liefhebbers van soulmuziek kunnen bij het grootste Soulspektakel van het jaar zijn: The Soul of Motown - Soul Event of the Year. De show is een eerbetoon aan de Motown-sterren van toen, met vocale sterren, oogverblindende kostuums, glitterbollen en een spetterende lichtshow. Alles wordt begeleid door een groot liveorkest. De gouden jaren van de soulmuziek zullen hier herleven. Hit na hit Motown Records was een van de meest invloedrijke platenlabels ooit. Motown stond aan de basis
van het succes van zwarte artiesten. Nummers als ‘Dancing In The Street’, ‘Baby Love’, ‘My Girl’, ‘I Heard It Through The Grapevine’ kent bijna iedereen. Naast de bijzondere liveoptredens van de special guests, zal de uitgebreide cast van 'The Soul of Motown' beroemde soulacts tot leven wekken in de originele versie. Maar liefst twintig zangers zingen nummers van The Jackson Five, Aretha Franklin, James Brown, The Temptations en vele anderen. The Soul of Motown - Soul Event of the Year is de grande finale van de theatertournee The Soul of Motown. Met dik tweeënhalf uur muzikale herinneringen is deze show een absolute must voor de echte fans!
Kom naar het Soul Event of the Year Op zaterdag 9 juni 2012 in Ahoy Rotterdam Liefhebbers van soulmuziek kunnen bij het grootste Soulspektakel van het jaar zijn: Soul Event of the Year. Een bijzonder eerbetoon aan de Motown-sterren van toen, met alle hits van toen. Rabobankleden krijgen maar liefst 50% korting op kaarten.
SPRING MAAR ACHTEROP ‘Daarom ben ik lid geworden’
3298
Wie: Piet Paulusma, weerman bij SBS 6 Waar: Sneek Wat: Sinds een paar maanden lid van de Rabobank Waarom: ‘Ik heb al een paar jaar een heel goede zakelijke relatie met de Rabobank. De keuze om lid te worden, was voor mij ook snel gemaakt. Als lid van de Rabobank ben ik nu nog persoonlijker betrokken, kunnen we nog meer met elkaar meedenken en kan ik zelf verantwoord groeien.’
www.rabobank.nl/dichterbij