Korte studie rond buurtweg 50 naar aanleiding van de vraag tot omlegging en de geplande bespreking hiervan op de gemeenteraad van 30 juni 2005.
Frank Vermoesen Mechelbaan 18, 1860 Meise
Korte studie rond buurtweg 50 Inleiding. De aanvraag tot verlegging van een deel van buurtweg 50 is op dit ogenblik onder behandeling door de gemeentelijke autoriteiten van Meise. Deze studie geeft verder inzicht in de huidige situatie en de voor- en nadelen van de aangevraagde verlegging voor zowel de eigenaar van de zate en de aanpalende woning en voor de gebruikers van deze buurtweg. Huidige situatie : Het stuk buurtweg 50 waarvan sprake is een segment van de historische kerkweg tussen Meise en St-Brixius -Rode (de Rodeweg). Deze weg is reeds zichtbaar op kaarten van meer dan 200 jaar oud. Het betrokken segment is gelegen tussen het verharde deel van de Rodeweg en de Plasstraat en vormt een waardevolle verbindingsweg die een veilige, snelle en aangename doorgang verzekert voor voetgangers en fietsers tussen de Mechelbaan en de Plasstraat. Het is een waardevol stuk, zowel voor functionele als recreatieve verplaatsingen. Functioneel vormt het samen met de Mechelbaan voor zwakke weggebruikers een veilig en rustig alternatief voor een aanzienlijk stuk van de gevaarlijke Plasstraat, waar geen fietspad en nauwelijks voetpaden aanwezig zijn. Het wordt zo vandaag bijvoorbeeld door schoolkinderen gebruikt en ook door de landbouw (zie foto 1 en 2).
foto 1 en 2
Vroeger werd de Rodeweg uitzonderlijk door buurtbewoners gebruikt met de wagen, als doorsteek, doch dit wordt op vraag van de bewoners van het huis Rodeweg 10 al lang niet meer gedaan. De Rodeweg sluit ook via een kort stukje van de Plasstraat aan op een gelijkaardig veldbaantje (foto 3) langs de velden en verzekert zo een aangename verbinding naar de Ossegemstraat en de andere veldwegels die leiden naar Sint-Brixius-Rode (verlengde Birrebeekstraat) enerzijds en de Oude Vilvoordse Baan anderzijds… een te behouden erfgoed en mogelijk een verder te ontwikkelen as voor zachte functionele verplaatsingen op gemeentelijk niveau (lokaal fietsroutenetwerk).
foto 3
Ook op recreatief vlak scoort het tracé dat voor verlegging wordt aangevraagd hoog in zijn huidige vorm. De Rodeweg is niet zonder reden opgenomen in de Mountainbikeroute ‘Miel Van Cauter’ en wordt wel eens door wandelclubs ingeschakeld in hun wandeltochten. Ook voor de buurtbewoners biedt het wegje de gelegenheid tot een aangenaam ommetje. Het is een echte veldbaantje - met twee karrensporen - zoals ze steeds zeldzamer worden in Vlaanderen. Het huidige tracé biedt, als historisch stille getuige, een landschappelijk zeer hoge kwaliteit en belevingswaarde : een zacht gekromd baantje tussen graspartijen en langs een alleenstaande boom (zie foto 4). De vergezichten noordwaarts op het open landschap zijn heel mooi, vooral dankzij de lichte helling van het reliëf, waardoor een ruime horizon verschijnt wanneer men zich in de richting van de Plasstraat begeeft. Ook de vorm van verharding van het bestaande baantje (twee sporen fijn grind met een graszoom ertussen) is heel geschikt en draagt bij tot het comfort voor voetgangers en fietsers en de belevingswaarde.
foto 4
Buurtweg 50 loopt tussen het woonhuis en de schuur (stallingen) van de aanvrager. De garage ligt aan de kant van het woonhuis(zie foto 5). Het huis biedt weinig inkijk langs de buurtweg (=noordoostkant), de grotere vensters zijn duidelijk op de tuin gericht (zie foto 6)
foto 5
foto 6
Voor het overige loopt het tracé dat voor verlegging wordt aangevraagd doorheen een zeer ruim gazon. Deze gronden waren vroeger in landbouwgebruik (graas/hooiweiden, oude boomgaard en akkers), en ook vandaag staan deze gronden op het gewestplan nog aangeduid als landbouwgrond.
De aanvraag tot verlegging Info : Op bijgevoegde foto (laatste bladzijde) wordt de bestaande situatie geschetst. Ook de aangevraagde verlegging staat aangegeven evenals het alternatief dat destijds door de gemeente zelf werd aangereikt, en waarmee tegemoet gekomen zou worden aan de bezwaren.
In de aanvraag tot verlegging van buurtweg 50 stellen de eigenaars in hun begeleidend schrijven als doel “de ‘lasten’ van deze erfdienstbaarheid in evenwicht te brengen met de ‘lusten’ voor de gebruikers.”. We gaan hier nader op in : De ‘lusten’ en ‘lasten’ voor de aanvrager Vanuit privacy oogpunt kan men stellen dat de weg misschien niet helemaal neutraal is, doch dat de ‘lasten’ voor de bewoners van het huis eerder gering zijn, gezien de afstand van de weg, de oriëntatie van het huis en de glasoppervlaktes richting weg. De vorige eigenaars hebben de passage van de weg trouwens nooit in vraag gesteld of als hinderlijk ervaren. De huidige bewoners bevestigen dat ze zich terdege bewust waren van het bestaan van deze buurtweg en “deze heersende erfdienstbaarheid“ bij aankoop van de percelen. Als bijkomende “lusten” voor de aanvrager zou men de “grootsheid van het domein” kunnen beschouwen. Door de voorgestelde omlegging zou de aanvrager een aaneengesloten domein (private tuin) van ettelijke hectaren groot verkrijgen. Hierbij zouden een beperkt stuk, gelegen in “landelijke woonzone”, samengevoegd worden met een groot stuk gelegen in “agrarisch gebied” tot één functie. De bijkomende lasten die de aanvrager voorstelt op zich te nemen bestaan uit de kosten van de aanleg en het onderhoud van het nieuwe tracé. De ‘lusten’ en ‘lasten’ voor de gebruiker Voor de functionele (=dagdagelijkse) verplaatsingen is de afstand van het parcours van belang. Immers, hoe korter, hoe interessanter voor ‘trage’ (zwakke) weggebruikers om ‘snel’ (en veilig) ergens te geraken. Hoe vaker verleggingen worden toegestaan des te groter telkens de afstanden worden, en dus des te minder ze interessant zijn voor die verplaatsingen (naar en van school of werk, landbouwer van en naar het veld, etc.). Voor de landbouwer die deze weg gebruikt naar zijn veld vormt de voorgestelde omlegging een vrij grote hindernis voor het manoeuvreren met zijn tractor (al dan niet met gekoppelde of getrokken landbouwwerktuigen). De voorgestelde omlegging zou dus bijkomende lasten voor de verschillende functionele gebruikers betekenen. Voor de recreatieve gebruiker is het comfort en de landschapswaarde een belangrijke “lust”. De belevingswaarde van het verlegde tracé is duidelijk minder dan dat van het huidige tracé. In de huidige toestand heeft de gebruiker zicht op het landschap en een ruime horizon, in het geval van verlegging heeft de voetweggebruiker zicht, ofwel op de achtertuinen van de woningen in de Mechelbaan, ofwel op een grote loods. Het ‘zicht op het landschap’ wordt zodoende geprivatiseerd. De voorgestelde omlegging zou dus duidelijk verminderde lusten voor de recreatieve gebruiker betekenen. De verlegging betekent per definitie een verlenging van het tracé. Voor recreatieve gebruikers vormt dit op zich geen probleem ware het niet dat de kwaliteit van de wandeling in waarde moet inboeten (zie vorig punt). Voor zij die een korte afstand verkiezen (de dagdagelijkse gebruikers) is het weer een afstand die erbij komt. Dit is niet compatibel met de huidige tendens naar het promoten van zachte verplaatsingen vanuit de overheid!
Voor zowel functionele als recreatieve gebruikers is daarenboven de huidige “verharding” ideaal: sterk doch waterdoorlatend. Met een minimum aan onderhoud blijft deze weg zeer comfortabel begaanbaar. Fietsers “beschadigen” het wegdek niet. Bij verlegging riskeert de situatie minder robuust te zijn, niettegenstaande de welgemeende belofte van de aanvrager in te zullen staan voor het onderhoud van het voorgestelde nieuwe tracé. Besluit : We zien niet in welke eventuele bijkomende “lusten” of verminderde “lasten” de gebruiker zou hebben, uitgaand van de voorgestelde omlegging.
Historiek van de aanvragen : De aanvraag voor de verlegging van buurtweg 50 gebeurt nu reeds voor de 3e keer op ongeveer 4 jaren tijd. Bij de vorige twee aanvragen is het dossier nooit aan de gemeenteraad voorgelegd om voor ons onbekende redenen. Na de tweede aanvraag besloot de bevoegde ambtenaar op de gemeente uit zijn analyse van het dossier en de bezwaarschriften dat de aanvrager zou aangeraden worden de verlegging te beperken tot rond de stallingen, een voorstel dat aanvaardbaar was voor de grote meerderheid van de bezwaarindieners. In het huidig advies wordt de verlegging dan wel weer positief geadviseerd; een onlogisch besluit dat helemaal niet begrepen wordt! Bezwaarschriften : Aantal bezwaarschriften: 25-tal, van buurtbewoners en gebruikers. De verschillende bezwaren sluiten veelal aan bij wat hierboven geschetst werd : - bestaande erfdienstbaarheid te respecteren. - historisch karakter dient bewaard. - aangenaam en veilig wandel- en fietspad zowel voor dagelijkse gebruikers als recreanten. - huidige hoge landschaps/belevingswaarde. - deur open voor latere ontwikkelingen. - privacy-’probleem’ wordt naar sommige buren ‘doorgeschoven’. - … In verschillende bezwaren wordt duidelijk aangegeven dat een kleinere verlegging wel kan overwogen worden. Het openstaan voor een aanvaardbare oplossing toont aan dat de indieners van de bezwaarschriften niet van slechte wil zijn. Bovendien worden alternatieven concreet aangereikt. Behalve een kleinere omlegging (rond de stallingen) kunnen ook begeleidende maatregelen tegemoetkomen aan de verzuchtingen van de aanvrager : de aanleg van groene structuren (bijvoorbeeld hagen) in de nabijheid van de woning en stallingen kunnen een rechtstreekse (en goedkopere) oplossing bieden voor het privacy‘probleem’. Zodoende kan men zich beperken tot een kleinschalige verlegging waarbij alle partijen tevreden kunnen gesteld worden. Op onderstaande luchtfoto (foto 7) staan het huidige tracé, de aangevraagde omlegging en een eventueel te overwegen alternatief aangegeven.
foto 7
Besluit : Uit voorgaande is de meest voor de hand liggende conclusie dat de verlegging zoals ze nu aangevraagd wordt niet kan toegestaan worden. De indieners van de bezwaarschriften zijn wel open voor nieuwe voorstellen waar dan wel terdege tegemoet gekomen zou worden aan de geuite argumenten. We herinneren hierbij aan het feit dat de eigendommen destijds door de aanvrager gekocht werden met kennis van de bestaande erfdienstbaarheden, rechten en plichten, en de mogelijke ‘nadelen’ die daaruit voortvloeien. De buurtbewoners en gebruikers zijn er bovendien zeker voor te vinden dat de huidige Rodeweg (deel veldweg) echt autovrij gemaakt wordt. De aanleg van fietssassen zoals op het einde van de Mechelbaan (of eenvoudiger/goedkoper) kan verhindere n dat andere gebruikers dan fietsers, voetgangers en landbouwvoertuigen gebruik maken van deze ‘trage weg’. Het vermijden van eventuele motocrossers of quads kan gebeuren met aangepaste verkeersborden, zoals het ons vanuit de gemeente zelf gesteld wordt wanneer de vraag gesteld wordt hoe hiermee om te gaan. Indien deze maatregelen zouden genomen worden wordt niet alleen de rust voor de aanvrager verzekerd, maar ook voor alle andere omwonenden! Het zou een positief signaal zijn vanwege de gemeentelijk overh eid. We vragen dus met aandrang dat de gemeenteraad niet zou voorstellen aan de bestendige deputatie van de provincie Vlaams-Brabant de voorgestelde omlegging van buurtweg 50 goed te keuren.