Korte inleiding

GA VOORBEREID UW PENSIOEN IN

1-6-2014

Korte inleiding

Op het moment van schrijven is de pensioenleeftijd voor AOW (Algemene Ouderdom Wet) aan het verhogen van 65 naar 67. Tot 1 januari 2014 was de pensioenleeftijd voor de meeste collectieve pensioenen nog 65 jaar. Omdat eind december staatssecretaris Klijnsma met een nieuw voorstel is gekomen dat grote kans maakt op invoeren, ziet het er naar uit dat de leeftijdsgrens ook voor de pensioenenrechten opgebouwd bij de werkgever omhoog gaat naar 67 jaar of zelfs hoger.

Pagina 1


Waarom Pensioen. In Nederland spreken we van het pensioenhuis.

De bodem is de AOW die door de staat betaald wordt en waar iedereen die in Nederland AOW premie heeft betaald recht op heeft. Het middengedeelte is de pensioenregeling die u bij uw werkgever collectief heeft opgebouwd En het dak van het huis zijn de aanvullende verzekeringen die u in eigen beheer heeft opgebouwd. Voorbeelden zijn lijfrente uitkeringen en banksparen. Oorsprong: In de 17e eeuw bestond er al een spaarsysteem bij de Britse Marine. Zeelui konden een stukje van hun salaris sparen dat ze dan weer meekregen als ze afzwaaiden. Dit spaarpotje heette Pensio. Een Latijns woord dat letterlijk uitbetaling betekend. Eén van de eerste pensioenen in Nederland werd voor de ambtenaren geregeld bij wet in 1845. Dat kennen we nu als het ABP, Algemeen Burgerlijk Pensioenfonds. Aan het einde van de 19e eeuw bedacht de Duitse Kanselier Otto Von Bismarck dat iedere werknemer die 70 werd een uitkering diende te krijgen. Dat werd niet betaald door de werknemer of werkgever maar door de Sociale Voorziening van de overheid. Het eerste staatspensioen in 1889 was een feit voor Duitsland.

Pagina 2


Nederland was nog niet zover dat voor iedereen staatspensioen was. Deze pensioenleeftijd werd in de tweede wereldoorlog verlaagd naar 65. Duitse Soldaten werden in het vooruitzicht gesteld dat als ze de oorlog overleefden ze een pensioen van de staat kregen. De noodwet ouderdomsvoorziening van Willem Drees uit 1947 was bedoeld om de allerarmsten van 65 jaar en ouder een financiële basis te geven. Deze noodwet heeft geleid tot de invoering van de AOW in 1957 onder leiding van de toen inmiddels tot premier gekozen Willem Drees. In de tijd van Bismarc was de gemiddelde levensverwachting ver onder de 65, inmiddels is dat voor mannen opgetrokken tot 83 en voor vrouwen 86 jaar.

Pagina 3


Voorbereiding pensioen door de werkgever. Geruime tijd voor de dag dat je met pensioen gaat zal, als je nog in actieve dienst ben bij een werkgever, de afdeling personeelszaken of de HR manager, je op de hoogte brengen van de gang van zaken bij pensionering. Je gaat “uit dienst”, of je het leuk vind of niet. Er moeten wel wat zaken geregeld worden. 

Bij een leaseauto: wat gaat ermee gebeuren. Overnemen of inleveren



Telefoon en laptop van de zaak: meestal inleveren



Abonnementen op vakliteratuur: overnemen wellicht met korting



Sleutels en toegangspassen: inleveren.

Een belangrijk gedeelte is het bespreken van het pensioen. Een aantal mogelijkheden: * Een kapitaal komt vrij (expireert) * U heeft een pensioen dat verzekerd is (middel of eindloon) Als er een kapitaal vrijkomt, heeft u de keuze dat kapitaal te laten staan bij de verzekeraar of het pensioenfonds, of u doet een waardeoverdracht naar een andere verzekeraar die wellicht een betere deal voor u heeft. Bij kapitaalexpiratie moet altijd een levenslang pensioen aangekocht worden. Drie tot zes maanden voor pensioendatum komen de eerste papieren Dit moet automatisch door uw pensioenverzekeraar of pensioenfonds geregeld worden.

Pagina 4


Met name een kapitaal dat opgebouwd is bij een verzekeraar of fonds vraagt om kennis van de producten. Vanaf 1 januari 2013 moeten financieel adviseurs provisievrij werken. Dat betekend dat de adviseur niet meer van een pensioenaanbieder provisie krijgt als de adviseur een product bij hun laat aankopen. Dat is natuurlijk wel zo eerlijk en onafhankelijk. Omdat de financieel adviseurs ook niet van de lucht kunnen leven zullen ze dus hun uurtje-factuurtje aan u doorberekenen. Vraag verschillende offertes op om zo tot een goed en wijs besluit te komen met wie u in zee wilt gaan. Als u een goede keus heeft gemaakt zal dat ongetwijfeld in uw voordeel zijn. De financieel adviseur kan een zo gunstig mogelijke deal voor u maken. Maak daar gebruik van.

Pagina 5


Invulling geven aan pensioen Er zijn positieve en negatieve kanten aan pensioen:

Positief Rust en vrijheid ervaren Lang gedroomde reis gaan maken Herontdekken van vrienden, familie of kleinkinderen Werkdruk verdwenen, verminderde stress Negatief Verlies maatschappelijke status Spanning in thuissituatie Gemis collega's en structuur gemis inkomen Realiseren dat je "oud bent"

Verlies aan structuur is wat gepensioneerden het meest vrezen. Eén op de vijf is bang om de werkcontacten te verliezen en dat is ook vrijwel altijd het geval. Soms worden er clubs gevormd die reisjes organiseren of de bekende klaverjasavonden. Mensen die door hun pensionering het doel in hun leven verliezen, zijn vaak degene die zich eerder met hart en ziel op hun werk hebben gestort. Het werk was hun leven. Die categorie valt in het zwarte gat.

Pagina 6


Samen uit, samen thuis? Samen thuis? Dat kan een flinke aanpassing voor de andere gezinsleden vragen. Als de ene partner thuis komt, gaat een jongere partner dan ook met pensioen? Belangrijk is de aandacht voor de nieuwe situatie. Zorg ervoor dat voor elk voldoende eigenheid overblijft. Relatiestress In 1 op de 10 gevallen lijken er serieuze relatieproblemen te vormen. Aanleiding zit soms in een klein hoekje. Een voorbeeld is onenigheid over de herverdeling van huishoudelijke taken. Of persoonlijke problemen zoals financiële zorgen. Het kan zelfs aanvoelen als een scheiding of zelfs overlijden door het verlies van tijdstructuur. Ondanks dat verlies van inkomen van te voren in te schatten is, blijft het moeilijk te accepteren dat het minder wordt. Het grootste verlies is het wegvallen van structuur. Gepensioneerden gaan er alles aan doen om weer regelmaat te krijgen. Het wegbrengen van vuilnis is al snel een agendapunt. Vrouwen zijn door gaans beter in staat zich aan te passen. Een valkuil is dat gepensioneerden makkelijker gevraagd worden voor “klusjes”. Op de kleinkinderen passen, schuurtje verven. Let op of het niet uit de hand loopt en of je het wel wil, stel grenzen. Het aantal 60-plussers dat uit elkaar ging, is de afgelopen dertig jaar verdubbeld, berekende het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) in juni 2012. In Japan krijgen vrouwen van gepensioneerde mannen last van het Retired Husband Syndroom. Ze worden letterlijk ziek van de thuiszittende mannen en hun bemoeienissen. Er worden speciale kleine kamertjes verkocht waar de vrouwen hun mannen even tijdelijk kunnen stallen om zelf op adem te komen. Zover is het in Nederland gelukkig niet.

Pagina 7


GA VOORBEREID UW PENSIOEN IN Zoals al eerder gezegd: ga geruime tijd voor de pensioendatum bij uzelf te rade over uw leven na pensionering. Een van de belangrijkste dingen is nagaan waar uw interesse ligt. Een hobby kan heel leuk zijn als het om een paar uur per week gaat maar als de hobby een must wordt, kan het wel eens vervelend worden.

TIP Maak een lange lijst met mogelijke dingen die u wilt gaan doen straks. Schrijf alles op, ook wat eigenlijk niet op uw weg ligt of misschien te duur lijkt. Schrijf gewoon alles op. Met opschrijven hoeft u het nog niet daadwerkelijk te doen. Als u tevreden bent met de lijst, en die moet echt minstens 50 punten bevatten, legt ‘m dan een paar dagen weg. Misschien schiet er nog iets te binnen. Pak na een week de lijst weer op. Neem een rode potlood en streep alles weg wat geen prioriteit heeft. Nog steeds is het niet belangrijk of het haalbaar is. Belangrijker is dat u uw wensen openbaart. Parachute springen is misschien niet haalbaar maar iets wat daar in de buurt komt wel, als u het niet toch had opgeschreven was u er misschien niet opgekomen. Zorg dat er een top 10 overblijft. Zet deze 10 wensen op een post-it en plak die op ooghoogte ergens waar u veel komt. Bijvoorbeeld een kastdeur in de keuken. Plak deze 10 overgebleven ideeën in volgorde van belangrijkheid –uw belangrijkheidNummer ze van 1 tot 10 en laat het een weekje zitten. Schuif de bezwaren van uw partner opzij. Het geplak is ook in haar/zijn belang.  Ga na een week nog eens aan de slag met de post-its. Herschik ze in belangrijkheid, schrijf vervolgens de volgorde op. De plakkers zijn al genummerd, neem deze volgorde op. Herhaal dit meerdere malen. Schrijf het ook steeds op.

Pagina 8


Na verloop van tijd zal er een patroon ontstaan. De belangrijkste zal meerdere keren bovenaanstaan. Natuurlijk kan een wereld-cruise maken een diepe wens zijn, de haalbaarheid moet dan wel getoetst worden.

Veranderingen in de relatie.

Als de ene partner met pensioen gaat en de andere partner werkt nog veranderd er niet zo heel veel voor de partners zelf. De partner die niet meer werkt zal er nog het meeste veranderen. Hij of zij hoeft niet meer vroeg op te staan, lunch klaarmaken en nog wat vaste rituelen. Omdat deze zekerheden wegvallen is het noodzaak hier een opvang voor te hebben. TIP

Blijf die ochtend rituelen gewoon doen. Een lunch hoeft natuurlijk niet meer gemaakt worden maar sta wel gewoon op tijd op. Maak vooral in het begin een vaste dagindeling. *

Opstaan

*

ontbijten

*

krant halen en lezen

*

kleine klusjes in huis doen

*

gezond lunchen

*

wandelen of fietsen

*

tijd aan een hobby besteden

Pagina 9


In veel gevallen is de vrouwelijke partner altijd gewend geweest om de boodschappen te halen. Door dat nu aan de partner over te laten kan dat een verlichting zijn in de noodzakelijke dingen maar het kan ook heel erg verkeerd uitvallen. Ook de nog werkende partner moet wennen aan het feit dat er nu iemand full time thuis is. Met het wegnemen van “zekerheden” kan er een situatie ontstaan die ruis in de relatie kan brengen. De eerste wrijvingen zijn dan een feit. Niet zelden ontstaat er dan een situatie die onwenselijk is. De partner die thuis is komen te zitten gaat zich bemoeien met zaken waar hij/zich nog nooit mee heeft bemoeid. Dat valt niet goed. De beste oplossing hiervoor is

PRATEN, Praat hierover ruim van tevoren. Roep de hulp in van een coach, die kan helpen.

Ouder worden gaat vaak gepaard met grote veranderingen: pensionering, kinderen die de deur uit zijn of lichamelijke achteruitgang. Familie, vrienden en kennissen

Pagina 10


overlijden en de vertrouwde omgeving verandert. Om je aan deze veranderingen te kunnen aanpassen, om steeds een nieuwe draai te vinden, kost tijd. Soms lukt dat één van de partners in een relatie niet goed en wordt deze somber en passief. Maar ook als de ene partner 'sneller' is met aanpassen dan de ander of als de nieuwe levensinvulling van de een niet meer goed bij de invulling van de ander past kan dat spanningen geven. Hierdoor kunnen problemen ontstaan in de relatie wordt deze. Als deze te groot worden, te lang aanhouden of als men deze niet samen kan oplossen, kunnen ze tot (ernstige) relatieproblemen leiden. Er zijn natuurlijk ook oudere stellen die altijd al een relatie met veel problemen hadden. Dit soort relaties komt zwaar onder druk te staan als men 24 uur per dag op elkaar aangewezen raakt na de pensionering. Maar de grootste valkuil is misschien nog wel dat jullie verschillende verwachtingen hebben over wat jullie willen doen na je pensionering, maar daar nooit met elkaar over hebben gesproken. Misschien wil hij graag lange perioden gaan reizen maar ben jij nog niet gepensioneerd en geniet je nog volop van je baan of wil jij er juist voor de kleinkinderen zijn. Als je dit niet van te voren met elkaar bespreekt kan dit leiden tot teleurstellingen en verwijten als het eenmaal zover is. Ook nu moet je vechten om je huwelijksproblemen te boven te komen. Do's: 

bezinnen op de invulling van jullie nieuwe gezamenlijke leven



samen praten over jullie dromen en verwachtingen



onderhandelen en compromissen sluiten



geduld hebben met elkaar



elkaar accepteren zoals je bent



een taakverdeling maken in het huishouden en andere klusjes



vertrouwen hebben in de toekomst



activiteiten ondernemen die bij je passen en je energie geven



oog hebben voor de prettige kanten van het leven



hulp zoeken als je er samen of alleen niet uit komt

Pagina 11


Don'ts 

in paniek raken als het niet zo snel gaat als je zou willen



je mond houden omwille van de lieve vrede



denken dat je alles samen moet doen



krampachtige vasthouden aan patronen



denken dat je wel weet wat de ander wil zonder hierover te spreken



weigeren water bij de wijn te doen

Pagina 12


TIP Financiën Alle leuke ideeën ten spijt, het moet natuurlijk ook wel betaalbaar zijn. Natuurlijk iets wat u ook ruim van te voren moet doen is uw financiën op een rij zetten. Neem alle bank afschriften erbij van een paar maanden (min. 3 maanden) en schrijf alle maar dan ook alle vaste lasten op. Gespecificeerd onder elkaar.

Vaste Lasten

Nu

na pensioen (20..)

(2014)

Huur/Hypotheek Energie Water telefoon Internet Televisie Verzekeringen Woonhuisverzekering Opstal verzekering

krant Auto: Autoverzekering Wegenbelasting Afschrijving Belastingen Gemeente belasting Oppervlakte bel. Totaal

0

0

Inkomsten Loon AOW Pensioen Privé Pensioen anders Totaal

0

0

Vrij besteedbaar:

0

0 Pagina 13


Dit natuurlijk maar een voorbeeld. U kunt het zo groot en mooi maken als nodig is. Belangrijk is dat u een overzicht heeft van uw huidige inkomsten en uitgaven en een schatting maakt wat u straks nodig zal hebben als basis. Van het vrij besteedbaar inkomen kunnen de hobby’s en andere leuke dingen gedaan worden. Als na zorgvuldig bekijken van uw inkomen en uitgaven nog steeds vragen zijn kunt u altijd een specialist in de armen nemen. Een financieel specialist kan voor u berekenen wat uw inkomen zal zijn na pensionering als u er zelf niet meer uitkomt. Let op: deze specialisten vragen geld voor hun tijd. Ga eerst na wat de kosten zijn en weeg die op tegen de vraag: kan ik het zelf, of heb ik hulp nodig.

Pagina 14


Echtscheiding

Verevening van pensioenen Als er ex partners zijn, die in aanmerking komen voor verevening van uw pensioen. Verevening van pensioenrechten bij scheiding, is de verdeling van het ouderdomspensioen tussen u en uw ex-partner. Het gaat om het pensioen dat is opgebouwd tijdens het huwelijk of geregistreerd partnerschap. Pensioenverdeling bij scheiding na 30 april 1995 U valt onder de Wet verevening pensioenrechten bij scheiding (Wet VPS) als: 

uw echtscheiding na 30 april 1995 is ingeschreven in de registers van de burgerlijke stand;



uw scheiding van tafel en bed na 30 april 1995 definitief was;



uw geregistreerd partnerschap definitief is beëindigd.

De Wet VPS geldt niet als u niet getrouwd bent of geen geregistreerd partnerschap heeft. U kunt wel zelf afspraken maken over de verdeling van het pensioen, bijvoorbeeld in een notarieel samenlevingscontract. Voor veel pensioenuitvoerders is een samenlevingscontract een voorwaarde voor een partnerpensioenregeling. Voor meer informatie kunt u contact opnemen met uw pensioenfonds. Pensioenverdeling bij scheiding voor 1 mei 1995 Bent u tussen 27 november 1981 en 1 mei 1995 gescheiden? En vond de verdeling van uw bezittingen na de scheiding plaats? Dan valt u niet onder de Wet VPS. U valt onder de regels van het pensioenarrest (ook bekend als Boon Van Loon arrest). U of uw ex partner hebben nog wel het recht maar dat recht moet wel zelf gehaald worden bij de andere partner. Volgens de wet Boon van Loon valt het ouderdomspensioen namelijk in de gemeenschap van goederen. Bij huwelijkse voorwaarden is deze gemeenschap niet aanwezig en hoeft er dus niet vereffend te worden.

Pagina 15


De ex-echtgenoot krijgt dankzij Boon van Loon nu een aanspraak op een deel van het ouderdomspensioen

van

de

ander.

Dit

betekent

dat

degene

die

het

ouderdomspensioen heeft opgebouwd, zelf een deel van dat pensioen aan zijn expartner moet afstaan. Dit is vaak een lastige zaak en het is dan ook verstandig om een

juridisch

adviseur

te

raadplegen

wanneer

het

om

de

verdeling

het

ouderdomspensioen gaat. Pensioenverdeling bij scheiding voor 27 november 1981 Dateert uw scheiding van voor 27 november 1981? Dan kunt u geen aanspraak maken op het pensioen van uw ex-partner

. U heeft 2 jaar na het uitspreken van de echtscheiding de tijd om bij uw pensioenuitvoerder te regelen dat de pensioenpolis gedeeld wordt. U moet dus voor die tijd een kopie van het echtscheidingsconvenant en het formulier: ‘Mededeling van scheiding in verband met verdeling van ouderdomspensioen’. U kunt dit formulier downloaden vanaf de website www.rijksoverheid.nl De pensioenuitvoerder zal dan een berekening maken en voor de ex partner (die niet opbouwt) een eigen polis aanmaken. Tevens wordt het bijzonder nabestaandenpensioen op naam van de ex partner gezet. Dit is een onvervreemdbaar recht. Het echtscheidingsconvenant is nodig om te bepalen of er wellicht voor een andere constructie is gekozen. Bij voorbeeld niet een 50/50 verdeling maar 60/40.

Pagina 16


Omdat in het echtscheidingsconvenant alle afspraken staan, en dus ook beide handtekeningen, kan hieruit opgemaakt worden wat er met de pensioenen gebeuren moet. Wordt er geen formulier opgestuurd of het echtscheidingsconvenant, blijft het recht op verevening nog steeds staan. De expartner moet dan zijn of haar recht bij de andere expartner halen. Het recht blijft wel bestaan maar recht hebben en recht krijgen zijn twee verschillende dingen. Als de periode van twee jaar verstreken is kan uw pensioenverzekeraar of het pensioenfonds niets meer voor u doen. Zij zullen het wettelijke termijn van twee jaar aanhouden. Het is dus heel belangrijk om bij scheiding de regels van de pensioenverevening te volgen. Tegenwoordig zijn echtscheidingsadvocaten en mediators alert op deze zaken.

www.pensioncoach.net

Pagina 17


Wat onderzoekscijfers

Totaal aantal deelnemers

actief

Trekkers

Pensioenfondsen 2009

17962

5789

2696

2010

17437

5820

2757

2011

17329

5735

2880

2012

17282

5635

2991

X 1000 bron CBS

17.962.000 totaal aantal deelnemers lijkt hoog maar veel mensen hebben een pensioen bij meerdere pensioenfondsen of verzekeraars lopen.

2005

49% wil niet tot 65 doorwerken 21% werkt tot 65 door

2010

45% wil niet doorwerken 29% werkt door tot pensioenleeftijd.

Eenzaamheid is een probleem dat meer aandacht behoeft. Hoog opgeleid met partner heeft 16% kans op emotionele problemen Hoog opgeleid zonder partner heeft 38% kans op emotionele problemen Laag opgeleid met partner 33% kans op emotionele problemen Laag opgeleid zonder partner 50% kans op emotionele problemen Bron CBS

Pagina 18


Natuurlijk kan ik het mij goed voorstellen dat u na het lezen van dit boekje nog vragen heeft. Aarzel niet om ze te stellen. Pensioencoach.net organiseert ook regelmatig een kennisbijeenkomst. Voor de kosten hoeft u het niet te laten. Voor € 25,- kunt u heel veel informatie opdoen en antwoorden krijgen op uw vragen.

U bent van harte welkom, kijk voor meer informatie op: www.pensioencoach.net [email protected]

Pagina 19

Korte inleiding

Recommend Documents