Kenia Meerjarenstrategie 2008-2013 & Meerjarenprogramma 2008-2010
KENIA Meerjarenstrategie 2008-2013 & Meerjarenprogramma 2008-2010
MJP Deel III 31-10-2007
pag 0
Verklarende woordenlijst ASAL BOG CEMASTEA CIDA DAAD DEO DfID ECDE EDCG EMIS ERS FAO FTI GOK ICT ICRAF INSET JRES JICA KCPE KCSE KESI KIE KESSP KMTC KSTC KTTC M&E MDG MOE MOEST MOST NMK NARC NEMA NEPAD ODM PRSP QASO SAGA SMASSE SMC SWAP TIVET TSC UNESCO UNICEF USAID WFP
Arid and Semi Arid Lands Board of Governors Centre for Mathematics, Science and Technology in Africa Canadian International Development Agency Deutscher Akademischer Austauschdienst District Education Officer Department for International Development Early Childhood Development and Education Education Donors Consultative Group Education Management Information System Economic Recovery Strategy for Wealth and Employment Creation Food and Agriculture Organisation Fast Track Initiative Government of Kenya Information and Communication Technology International Centre for Research in Agroforestry (“World Agroforestry Centre”) In-servicing of Teachers Joint Review Education Support Japan International Cooperation Agency Kenya Certificate of Primary Education Kenya Certificate of Secondary Education Kenya Education Staff Institute Kenya Institute of Education Kenya Education Sector Support Programme Kenya Medical Training College Kenya Science Teachers College Kenya Technical Teachers College Monitoring & Evaluation Millennium Development Goals Ministry of Education Ministry of Education, Science & Technology Ministry of Science & Technology National Museums of Kenya National Alliance Rainbow Coalition National Environment Management Authority New Partnership for African Development Orange Democratic Movement Poverty Reduction Strategy Paper Quality Assurance Officer Semi Autonomous Government Agency Strengthening of Teaching Mathematics and Science in Secondary Education School Management Committee Sector Wide Approach to Programme Planning Technical, Industrial, Vocational and Entrepreneurship Training Teachers Service Commission United Nations Educational, Scientific and Cultural Organization United Nations Children’s Fund United States Agency for International Development United Nations World Food Programme pag 1
Inhoudstafel Inleiding ...................................................................................................................................................4 1. Overzicht van het land ................................................................................................................4 1.1. Profiel van het land.................................................................................................................4 1.2. Recente geschiedenis, Politieke context en vooruitzichten.....................................................5 1.3. Socio-economische context en vooruitzichten........................................................................6 1.4. Belangrijke transversale thema’s..................... 7 1.4.1. Gender...............................................................................................................................7 1.4.2. Milieu .................................................................................................................................8 1.4.3. HIV/aids .............................................................................................................................8 2. Ontwikkelingsopties voor het partnerland ...................................................................................9 2.1. Ontwikkelingsplannen en armoedebestrijding ........................................................................9 2.2. Het proces van ownership en donorcoördinatie .....................................................................9 2.3. Vooruitzichten en kritische analyse van de toestand............................................................10 3. Sectoranalyse Onderwijs ..........................................................................................................10 3.1. Overzicht van het onderwijssysteem..................................................................................10 3.2. Belangrijkste ontwikkelingsuitdagingenin het onderwijs 10 3.2.1 Onderwijsbudget en Ondewijsindicatoren 10 3.2.2 Meer toegang en meer gelijkheid zonder kwaliteitsverlies 12 3.3. Beleidskaders en het KESSP...........................................................................................14 3.4 Transversale thema’s in het onderwijssysteem..................................................................16 4. Analyse van de VVOB-ondersteuning ......................................................................................16 4.1. Geschiedenis/antecedenten van de samenwerking .............................................................16 4.2. Korte voorstelling en analyse van realisaties in de periode 2003-2007..................... 16 4.3. Lessons learned ...................................................................................................................18 4.3.1. Duurzaamheid..................................................................................................................18 4.3.2. Resultaatsgerichtheid (effect en impact) ..........................................................................18 4.3.3. Interne efficiëntie..............................................................................................................18 4.3.4 Capaciteitsuitbouw 19 5. Algemeen kader samenwerkingsstrategie 2008-2013 ..............................................................19 5.1. Uitgangspunten van verdere samenwerking ........................................................................19 5.1.1. Inschrijven in het nationale onderwijsbeleid .....................................................................19 5.1.2. Geografische keuze .........................................................................................................20 5.1.3. Thematische keuze..........................................................................................................20 5.2. Selectiecriteria en motivering van de keuze van operationele partner(s) .............................21 5.2.1. Partners ...........................................................................................................................21 5.2.2. SWOT-analyse.................................................................................................................22 5.2.3. Beschrijving samenwerkingsovereenkomst 24 5.3. Ontwikkeling van het landenprogramma ..............................................................................24 5.3.1. Omschrijving van het proces............................................................................................24 5.3.2. Probleemanalyse .............................................................................................................26 5.3.3. Omschrijving gekozen strategie voor behalen programmadoelstellingen ........................27 6. Toegepaste samenwerkingsstrategie 2008-2013 .....................................................................29 6.1. Doelstellingen overzicht (AD, SD1, SD2) .............................................................................29 6.2. Specifiek Doel 1: ICT Integraitie in Onderwijs - Programmabeschrijving en analyse ..................................................................................................................................29 6.2.1. Tussentijdse Resultaten voor SD1 (aangevuld met tabellen en bijlagen 1,2,3,8,9,10).....29 6.2.2. Omschrijving doelgroepen (direct en indirect)..................................................................34 6.2.3. Analyse van de strategie..................................................................................................34 pag 2
6.2.4. 6.2.5.
Omschrijving algemene assumpties en risico-analyse (op basis van SWOT in 5.2.3) ....37 Interventielogica (iogisch kader in bijlage 3) ....................................................................38 6.3 Specifiek Doel 2: Gezond Leren - Programmabeschrijving en analyse................................39 6.3.1. Tussentijdse Resultaten voor SD2 (aangevuld met tabellen en bijlagen 1,2,3,8,9,10).....40 6.3.2. Omschrijving doelgroepen (direct en indirect)..................................................................42 6.3.3. Analyse van de strategie..................................................................................................42 6.3.4. Omschrijving algemene assumpties en risico-analyse (op basis van SWOT in 5.2.3) ....45 6.4 Uitvoeringsmodaliteiten ........................................................................................................46 6.4.1. Organisatie van de uitvoering ..........................................................................................46 6.4.2. Monitoring en evaluatie....................................................................................................48 6.4.3. Impactevaluatie (verschillende niveaus van begunstigden,..) ..........................................48 6.5 Synergie en complementariteit met andere actoren ........................................................... 49 6.5.1. Omschrijving algemene strategie binnen KESSP ............................................................49 6.6.2. Omschrijving specifieke strategie binnen VVOB programma 2008-2013 ........................49 7. Aflopend VVOB programma: .................. Skilllslab Nationaal Expansie Programma 50 8. Bijlagen: overzicht.....................................................................................................................53 Bijlage 1: Problemenbomen ..................................................................................................... Bijlage 2: Oplossingenbomen................................................................................................... Bijlage 3: Logisch kader SD1 en SD2 ...................................................................................... Bijlage 4: Budgettabel per SD en TR voor 3 jaar..................................................................... Bijlage 5: Budgettabel per SD per budgetcategorie.................................................................. Bijlage 6: Tabel met indicatoren . ............................................................................................. Bijlage 7: Tabel met tijdsplanning ........................................................................................... Bijlage 8: Schematisch overzicht van de organisatie van uitvoering Bijlage 9: SWOT analyses van verschillende operationele partners Bijlage 10: Gegevens partnerorganisaties Bijlage 11: Bankgegevens in het Zuiden Bijlage 12: Beschrijving middelen ter berschikking van de organisatie in het Zuiden Bijlage 13: Draft samenwerkingsovereenkomsten VVOB-Kenia
pag 3
Inleiding De strategie voor het nieuwe meerjarenprogramma is gegroeid uit intensieve samenwerking tussen het Ministerie van Onderwijs en de donorgemeenschap voor de uitvoering van het onderwijs-sectorplan (KESSP) waartoe VVOB specifieke bijdragen kan leveren, geïdentificeerd op basis van resultaten van het VVOB meerjarenprogramma 2003-2007. 1. Overzicht van het land 1.1.
Profiel van het land Officiële naam Onafhankelijkheid Hoofdstad Belangrijke steden Oppervlakte Etnische samenstelling Staatsstructuur Wettelijke macht Religies Talen
Republic of Kenya 12 december 1963 (van Groot-Brittannië) Nairobi Mombasa, Kisumu, Nakuru, Eldoret, Nyeri 580.367 km2 (19 maal België) Ongeveer 40 verschillende etnische groepen Republiek met 8 provincies.Sterk gecentraliseerde macht. Eénkamerparlement Protestant(45%), katholiek (33%), islam (10%), hindoe en andere oosterse religies, inheemse godsdiensten Engels en Kiswahili (officiële talen), 40-tal etnische talen
Hieronder volgt een overzicht van de meest relevante indicatoren: Indicator Population (1) % rural population (1) % population less than 15 years old (1) Population growth rate (1) Fertility Rate (1) Infant mortality rate (4) Life expectancy at birth (1) Nett migration rate (8) HIV/aids adults (15-49 yrs ) (1) Human development index (1) GDP real growth (4)
2.5 5 77/1000 live births 47.5 0 6.1 0.491 5.8
GDP per capita (1)
USD 1.140
33.5 million 79.1 % 42.9
Year 2004 2004 2004 2004 2000-2005 2005 (est) 2004 2006 2005 2004 2005 (provisional) 2004 pag 4
Population below poverty line (1) Public debt (4) Unemployment rate (official rate) (2) Inflation rate (4) Education expenditure (5) Military expenditure (7) Literacy rate adult population (+ 15yrs) (3) Teacher/pupil ratio in primary education (5) Teacher/pupil ratio in secondary education (5) Corruption perception index (0=highly corrupt; 10=clean) (6)
52 687.900.000 Ksh (1 USD =72.4Ksh average in 2005) 14% 10.3 6.08% GDP, 27.1% total GOK spending 281 USD Literacy: 61.5% and numeracy: 64.5%
2003 2005 (provisional) 2003 2005 2004-2005 2005 est 2005
40.3
2004
23.39
2004
2.2 (143th place / 163)
2005-2006
Bronnen: (1) UNDP Development Report 2006, (2) ERS, (3) Kenya Adult Literacy Survey 2006, (4) Kenya Bureau of Statistics 2006, (5) MOE Education Statistical Booklet 1999-2004, (6) Transparency International Global Corruption Report 2007, (7) www.GlobalSecurity.org, (8) www.IndexMundi.com
1.2 Recente geschiedenis, politieke context en vooruitzichten 1.2.1 Binnenland De huidige president, Mwai Kibaki, werd rechtstreeks door de bevolking verkozen tijdens de algemene verkiezingen van 27 december 2002. Er was een vlotte overgang van het vorige regime onder president Moi, dat meer dan 25 jaar duurde. De vice-president en de 84 ministers werden door de president benoemd. Diezelfde nationale verkiezingen leverde ook een nieuw parlement op met 222 zetels. KANU (Kenyan National African Union), aan de macht sinds onafhankelijkheid, werd opzij gezet door een coalitie van de voornaamste oppositiepartijen, NARC (National Alliance Rainbow Coalition, 132 zetels). De verkiezingen waren vrij en rechtvaardig. De Kibaki regering kwam aan de macht met beloftes van economisch herstel en “nul tolerantie ten opzichte van corruptie”. Een nieuw grondwetsvoorstel werd via een historisch referendum, in november 2005, door 57% van de kiezers afgewezen. De “Neen”-stemmers binnen de NARC-regering groepeerden zich als de Orange Democratic Movement. Sinds de aanloop tot het referendum geeft de Keniaanse bevolking blijk van politieke maturiteit en mondigheid, met groeiende weerstand tegen demagogische manipulatie. De media hebben in dit proces een belangrijke rol gespeeld. Het ziet er naar uit dat de volgende algemene verkiezingen voor president en parlement, in december 2007, een stemmenstrijd tussen NARC en ODM zullen opleveren. De regering probeert om voordien nog een mini-grondwetsherziening door het parlement te laten stemmen. Men verwacht dat het land stabiel zal blijven in een toch wel labiele regio, ondanks sporadische interne conflicten. De meeste conflicten zijn geografisch beperkt en vinden vaak hun oorzaak in de strijd voor dezelfde schaarse waterbronnen of (graas)land tussen twee bevolkingsgroepen. In de loop van 2007 kregen de ordediensten, op enkele plaatsen, opnieuw te maken met de uitbuitings- en moordacties van de “Mungiki” groep. Uitzonderlijk komen schermutselingen voor aan de grenzen met buurlanden zoals Ethiopië, Sudan. In het land is er, over de jaren, een toename van het aantal kleine wapens vast te
pag 5
stellen, mede door de influx van vluchtelingen uit buurlanden in conflictsituatie. In de Failed States Index 1 2006 van het Fund for Peace (Washington) stond Kenia op de 34ste plaats (op 146). 1.2.2 Buitenland Kenia is lid van de meeste internationale organisaties: Verenigde Naties, ACP (Africa, Carribean & Pacific), OAU (Organisatie voor Afrikaanse Unie), COMESA (Common Market for Eastern and Southern Africa)2, World Trade Organisation, IGAD (Intergovernmental Authority on Development in East Africa) 3. De Keniaanse president werd op 20 maart 2006 tot nieuwe IGAD voorzitter verkozen. Kenia is verantwoordelijk voor de coördinatie voor Oost-Afika binnen NEPAD (New Partnership for African Development), en was een van de eerste landen die onder het NEPAD Peer Review Mechanisme geëvalueerd werden (in 2005). De Afrikaanse zetel van de Verenigde Naties is gevestigd in Nairobi. Ook UNEP (United Nations Environment Programme) en Habitat (Menselijke Nederzettingen) hebben er hun hoofdzetel. Kenia heeft de voorbije jaren een belangrijke - en toenemende – invloed gehad in de vredes-processen in de Hoorn van Afrika, vooral Somalië en Sudan. Kenia herbergt verschillende duizenden vluchtelingen uit deze landen. Internationaal wordt Kenia gezien als een gematigde partner. De Verenigde Staten beschouwen Kenia als een bondgenoot in de strijd tegen extreme regimes en het terrorisme. Het land heeft nog steeds bijzondere banden met Groot-Brittannië en heeft goede relaties met de Europese Unie, die in Nairobi haar grootste delegatie heeft (in aantal personeelsleden). De EU is Kenia’s tweede voornaamste ontwikkelingspartner, na de Wereldbank. Het EU budget (€ 225 miljoen onder het huidige akkoord) is ongeveer 15% van het jaarlijkse ontwikkelingsbudget van de Keniaanse overheid, maar is aan strikte condities gekoppeld, m.n. aan goed beheer. Net als dit voor verschillende andere Afrikaanse landen het geval is, is er de laatste tijd ook toenemende afstemming op China. 1.3 Socio-economische context en vooruitzichten Toen de NARC regering aan de macht kwam, lanceerde ze het “Economic Recovery Strategy for Wealth and Employment Creation (ERS) hervormingsprogramma. Dit programma is gebaseerd op de PRSP van 2001 en het vormt de hoeksteen van het algemeen beleid. De kernpunten van de ERS zijn: Duurzame economische groei en macro-economische stabiliteit, met meer aandacht voor de privé-sector; Armoedebestrijding; Versterking van bestuurlijke instellingen, inclusief anti-corruptie maatregelen; Verbetering van de fysieke infrastructuur; investeren in menselijke ontwikkeling door verhoogde budgetten voor onderwijs, volksgezondheid en landbouw. Prioriteiten zijn, o.a.:500,000 nieuwe banen per jaar 4; 7-8% jaarlijkse groei van het BNP; jaarlijks overheidsbudget opgesteld met inbreng van stakeholders. Het programma wordt goed geïmplementeerd, en na verschillende jaren van stagnatie is er een algemene economische heropleving. Kenmerken zoals lage inflatie (rond 10% of lager), sterke en stabiele munt droegen bij tot een redelijke groei (van 3.4% in 2003 naar 6.2% in 2006). Sectoren zoals industrie, transport, toerisme (zelfs 20% toename in 2005 t.o.v. 2004) kenden goede resultaten en er was vernieuwde internationale steun5. Het aandeel van de privé sector is ook sterk toegenomen. Verdere groei wordt voorspeld. 1 De Failed States Index is gebaseerd op parameters zoals demografische druk, vluchtelingen, ongelijke economische ontwikkelingen, achteruitgang van diensten,schending van de mensenrechten... De missie van The Fund for Peace is het “voorkomen van oorlog en het afzwakken van de oorzaken van oorlog” 2 Angola, Burundi, Comoren, D R Congo, Djibouti, Egypte, Eritrea, Ethiopië, Kenya, Madagascar, Malawi, Mauritius, Namibië, Rwanda, Seychelles, Soedan, Swaziland, Oeganda, Zambia, Zimbabwe. 3 Djibouti, Ethiopië, Kenya, Somalië, Soedan en Oeganda 4 Het aantal formele werklozen wordt geschat op 2 miljoen (14% van de actieve bevolking, waarvan 45% jongeren) 5 De Internationale Financiële Instellingen (IFI) hadden hun structurele programmasteun aan het land in 2000 opgeheven, omwille van onvoldoende economische hervormingen en zware corruptie. Na de verkiezingen van 2002 werden de onderhandelingen met de IFI hervat en in 2003 werd een nieuw
pag 6
De voorbije 15 jaar zakte de Human Development Index van Kenia 6, 7 van 0.533 (1990) naar 0.491 in 2004. In 2004 stond het land op de 152ste plaats in de wereld, twee plaatsen hoger dan het jaar voordien. De levensverwachting in Nairobi is op korte termijn gedaald van 66 jaar (in 2001) naar 57 jaar (2004). In 2004 lag het nationale levensgemiddelde op 47.5 jaar. De overheid doet grote inspanningen op het vlak van “Goed bestuur” en streeft ernaar om “de nationale strategische doelen af te stemmen op de beschikbare middelen”. Het huidige budget (juli 2007-juni 2008) getuigt van voorzichtige planning door de bilaterale budgetsteun “waarvan de uitbetaling onzeker is” niet op te nemen in het fiscale kader. Enkel leningen en schenkingen zijn opgenomen (5% van het budget). Na een herziening van het Medium Term Expenditure Framework (MTEF) proces, in 2004, is de regering goed op weg om een transparant en participatief budgetproces te realiseren. Er worden reeds verschillende rapporteringsmechanismen toegepast, zoals de PETS8 (“Public Expenditure Tracking Surveys”). Er werden, sinds 2004, ookhervormingen doorgevoerd om “goed bestuur” en “toepassing van de wet” te institutionaliseren, o.a via de Financial Management Act 2004 en twee nieuwe wetten voor overheidsaankopen: Public Procurement Act en Disposal of Assets Act. Het algemeen kader voor vergunningen en licenties werd herzien, om administratie en bureaucratie te verminderen. Een nieuwe ethische code voor ministers wordt toegepast. De Kenya Anti Corruption Commission is operationeel, en het Budget Outlook Paper 2007/08 belooft de uitvoering van een mid-term anti-corruptie strategie (met SMART indicatoren), maar in realiteit lijkt het er toch op dat er bij de hoogste machthebbers onvoldoende goodwill bestaat om de corruptie uit te roeien omdat ze er persoonlijk bij betrokken zijn. Over het algemeen mag echter gezegd worden dat de overheid meer open is en de bevolking op de hoogte houdt van ontwikkelingen en resultaten, vaak via uitgebreide mededelingen in de pers. In het kader van “e-Government” hebben de meeste ministeries actieve websites (http://www.kenya.go.ke) die toegang geven tot belangrijke beleidsdocumenten. Er is ook een toename vast te stellen in e-mail gebruik in de communicatie met overheidsdiensten. De overheid heeft ook de Result Based Management aanpak omarmd en managers van de openbare diensten ondertekenen, sinds 2005, jaarlijkse contracten. 1.4 Belangrijke transversale thema’s 1.4.1 Gender De Keniaanse overheid erkent “Gender” als transversaal thema. In de Strategie voor Economisch Herstel (ERS) van 2003 ligt de nadruk op het verwijderen van genderverschillen in onderwijs, gezondheid, landbouw en tewerkstelling. Het Departement voor Gender (in het Ministerie voor Gender, Sport, Cultuur en Sociale Zaken) heeft de voorbije jaren prioriteit gegeven aan beleid (afwerken van een Sessional Paper) en institutionele hervormingen. Een Nationale Commissie voor Gender werd opgericht en elk lijnministerie heeft een “Gender Divisie” die relevante trainingen organiseren. Een systeem om de vooruitgang in “gender mainstreaming” te monitoren en te meten wordt uitgewerkt. Er zijn gunstige evoluties i.v.m. de MDGs voor gendergelijkheid en verhoogde kansen voor vrouwen: • Invoering van gratis basisonderwijs geeft jongens en meisjes gelijke kansen op onderwijs. • Het Nationaal Werkgelegenheidsbeleid verzekert vrouwen het recht op werk en bant kinderarbeid.
krediet (Poverty Reduction and Growth Facility – 35 miljoen USD, over drie jaar) door het Internationaal Monetair Fonds goedgekeurd. Parlementaire goedkeuring van twee belangrijke wetten ivm privatisering waren belangrijke signalen voor de financiers. 6 Bron: UNDP, Human Development Report 2006, 7 De HDI ( met een waarde tussen 0 en 1) is een gemiddelde van drie factoren: gemiddelde levensverwachting bij geboorte (maatstaf is 85 jaar), onderwijs voor allen (basisonderwijs + volwassenen), behoorlijke levensstandaard (per capita inkomen). 8 De PETS 2003-2004 (december 2005) rapporteerde over de gezondheidssector en de beurzen voor middelbaar onderwijs.
pag 7
Ondanks vooruitgang op een aantal vlakken is er nog geen geschikt wettelijk kader om sexueel geweld te bestrijden. Dit is dringend nodig omwille van het toenemend sexueel geweld tegen vrouwen en meisjes, wat leidt tot verhoogde spreiding van HIV&Aids bij de vrouwelijke bevolking. Kenia’s score in de Gender-related Development Index (0.538 in 2004) kent een stijgende trend. De Gender Empowerment Measure9 reflecteert hoe de opportuniteiten van de GDI gebruikt worden en bestudeert de mate waarin mannen en vrouwen actief zijn in de economie, de administratie en de politiek. Ondanks een evolutie (van 0.375 in 1999 naar 0.421 in 2004), blijft de vrouwelijke vertegenwoordiging in beslissingsposities laag (bvb 7.2% van het parlement (16/222)10, 6.1% van de ambassadeurs, 13.3% permanent secretaries en 15.9% ondersecretarissen. Twee vrouwen bekleden een ministerpositie (volksgezondheid en justitie) en er zijn acht vrouwelijke “assistent ministers” waarvan éen in onderwijs. 1.4.2 Milieu De trend is dat resterende bossen worden gekapt voor houtskool en bouwmaterialen. Gronderosie, verzilting van waterreservoirs, vervuiling van rivieren, luchtvervuiling, vervuiling door plastiek afval ... Dit alles betekent een zware uitdaging, gezien het wanbeheer van de voorbije decennia. De overheid probeert deze trend te keren door duurzame economische ontwikkeling en bestrijding van de armoede na te streven zonder het milieu te belasten via uitvoering van een alomvattend programma voor herbebossing, anti-pollutiebeleid, recyclagebeleid. Er is ook een voorstel voor introductie van een curriculum voor milieuonderwijs. De National Environment Management Authority (NEMA) is al enkele jaren actief en ziet, o.a., toe of de nodige milieu-impactstudies gebeuren vooraleer exploitatie- of bouwvergunningen worden afgeleverd. 1.4.3 HIV/AIDS In het jaar 2000 riep de Keniaanse overheid HIV/AIDS uit tot nationale ramp. Toen stierven er dagelijks bijna 700 mensen aan de gevolgen van HIV-infectie en een op zeven was besmet. Alle overheidsdiensten nemen sindsdien initiatieven om binnen de eigen gelederen het bewustzijn rond de problematiek te verhogen. VTCs (Vrijwillige Test Centra) zijn over heel het land geopend en er komen er alsmaar meer11. Condoomgebruik wordt, ondanks veel weerstand van religieuze groepen, door de overheid actief gestimuleerd. De wetgeving rond de productie en invoer van generische anti-retrovirale medicijnen werd herzien en enkele duizenden patiënten worden behandeld. Het nationaal STI12/AIDS controle programma, ontwikkeld in de jaren 1990, dankzij een aanzienlijke Belgische input, is centraal in de strijd tegen de ziekte. • Het nationaal HIV/AIDS Strategisch Plan 2000-2005 werd uitgevoerd. Kenia kreeg hiervoor ook steun van het Globaal Fonds tegen HIV/AIDS, TB en Malaria. • De nationale HIV prevalentie kent een dalende trend van 12%, in 2000 naar 5.9% in 2005. Omdat het effect van de pandemie voelbaar is in alle sectoren besteedde het PRSP 2001-2004 er veel aandacht aan. Enkele opvallende punten zijn: zorg voor AIDS wezen, tegengaan van discriminatie op het werk en in de gemeenschap, preventie van moeder-op-kind transmissie, screening van bloed en veilig gebruik van instrumenten, afraden van culturele gebruiken zoals “overerving van echtgenotes”, versterking van de capaciteit van de National AIDS Control Council (NACC) ... De Strategie voor Economisch Herstel (ERS) van de NARC overheid neemt de objectieven van de 9 GDI ( met een waarde tussen 0 en 1) en GEM reflecteren de evoluties m.b.t. gender gelijkheid en “empowerment” van vrouwen. Een hoge GDI/ HDI ratio is, in het algemeen, een aanduiding dat vrouwen benadeeld zijn t.o.v. mannen. 10 Het internationale gemiddelde is 16.6% 11 In mei 2006 opende het Ministerie van Onderwijs een VCT-centrum op het hoofdkwartier voor het eigen personeel en dat van het Ministerie van Wetenschap & Technologie 12 Sexually Transmitted Infections
pag 8
PRSP 2001-2004 over, maar stelt nog bijkomende maatregelen voor (o.a.): • Opzetten van speciale verzorgingsprogramma’s voor geïnfecteerde personen • Trainen van de plaatselijke gemeenschappen in “thuiszorg” • Uitvoeren van een HIV/AIDS curriculum in alle scholen13. Een multi-sectorale benadering brengt zoveel mogelijk stakeholders samen. Het HIV/AIDS sub-comité van de ministerraad wordt, sinds begin 2003, voorgezeten door de president. Momenteel zijn 1.27 miljoen mensen geïnfecteerd. De vrouwelijke bevolking loopt het hoogste risico en draagt de zwaarste tol van de pandemie (7.7% prevalentie). Jaarlijks hebben ongeveer 1.4 miljoen zwangere vrouwen nood aan VCT-diensten om hun status te bepalen. Meer dan 64.000 vrouwen hebben behandeling nodig om moeder-kind transmissie te voorkomen. Jaarlijks zijn er 60.000 nieuwe infecties en 90.000 (van de 263.000) hiv-positieven worden behandeld met anti-retrovirale medicijnen. 2. Ontwikkelingsopties voor het partnerland 2.1. Ontwikkelingsplannen en armoedebestrijding De huidige regering baseert haar ontwikkelingsplannen op de PRSP van 2001 en op de Economic Recovery Strategy for Wealth and Employment Creation (ERS) van juni 2003. Twee pijlers van de ERS “Economisch herstel” en “Versterking van de bestuurlijke instellingen” werden hierboven kort beschreven (zie 1.3). Deze rubriek licht de derde pijler “Gelijkheid en Armoedebestrijding” toe. De regering wenst te investeren in het “menselijk kapitaal van de armen”. Een goed opgeleide en gezonde bevolking is een belangrijke factor voor productiviteitsverhoging en betere algemene economische prestaties. De ERS spreekt van een “werkende natie”en legt hiervoor verschillende socioeconomische prioriteiten vast: 1. Onderwijs: • 100 percent netto inschrijvingen in het lager onderwijs • Verbeterd secundair onderwijs door verhoging van het aantal beurzen tot 10% van de ingeschreven studenten • Meer en verbeterde laboratoria en klaslokalen • Gunstigere leerkracht/student ratios (40:1) (in lager onderwijs – voor alle klassen) 2. Oprichten van een National Social Health Insurance Fund (NSHIF) voor iedereen, zowel voor ambulante zorgen als voor hospitalisatie. 3. De strijd tegen de HIV/AIDS pandemie voortzetten: geïntegreerde preventie-aanpak, meer betrokkenheid van plaatselijke gemeenschappen en bijzondere zorgverstrekking voor de geïnfecteerden. 4. Wettelijke en institutionele hervormingen invoeren voor verhoogde werkgelegenheid. 5. Meer belang hechten aan productiviteit als maatstaf voor verloning in het arbeidsproces. 6. Omvorming van het National Social Security Fund naar een pensioenfonds. 7. Voorziening van goedkope woningen. De huidige regering heeft op al deze terreinen maatregelen genomen om de plannen ook te kunnen uitvoeren, met de meeste inspanningen voor Onderwijs en Gezondheidszorg. 2.2 Het proces van ownership en donorcoördinatie De Keniaanse overheid werkt, in toenemende mate, sectorplannen uit, via de Sector Wide Approach to Programme Planning (SWAP). Het eerste dergelijke plan (gekozen in lijn met de prioriteiten van de ERS) was het Steunprogramma voor de Educatieve Sector 2005-2010 (KESSP, juli 2005). Dit sectorplan wordt door de internationale en nationale partners beschouwd als een zeer goed product, zowel wat betreft proces (SWAP) als naar inhoud. Ook voor implementering scoort Kenia positief. VVOB is 13
Binnen de onderwijssector (KESSP) is een uitgebreid trainingsprogramma voor leerkrachten aan de gang.
pag 9
sinds begin 2005 betrokken bij de ontwikkeling en uitvoering van het KESSP. Alle VVOB projecten uit het MJP 2003-2007 pasten binnen de KESSP. In augustus 2007 werd het proces opgestart om het plan uit te breiden tot 2015. VVOB is eveneens lid van de donorcoördinatiegroep “Education Donors Consultative Group”, waarin alle bi-laterale partners vertegenwoordigd zijn. De huidige leden zijn: CIDA, DAAD, DfID, Europese Commissie, ILO, JICA, UNICEF, UNESCO, USAID, VVOB, Wereldbank, WFP (zie ook 6.5 Synergie en complimentariteit). Het gezondheidssectorplan, een andere zeer belangrijke sector in het realiseren van de ERS en de MDGs werd eind 2006 afgewerkt. Het objectief van het aflopend KMTC-VVOB Skillslab Project sluit zeer goed aan bij de doelstellingen van het sectorplan voor volksgezondheid. Naast alomvattende sectorplannen zijn er ook beperktere sectoriële programma’s. Een goed voorbeeld daarvan is het programma voor “Beleid, Justitie, Recht & Openbaar Bestuur”. Al deze sectorplannen zijn belangrijke instrumenten in de samenwerking tussen de Keniaanse overheid en de ontwikkelingspartners en iedere sector heeft platformen voor overleg, monitoring en evaluatie. Verder is er ook een overkoepelende harmonisatiecommissie om de principes van de Verklaring van Parijs (2005) te operationaliseren. 2.3 Vooruitzichten en kritische analyse van de toestand Dank zij de huidige regering is het land er de voorbije vijf jaren sterk op vooruitgegaan. Het ziet er niet naar uit dat de bereikte kruissnelheid voor algemene ontwikkeling door een machtswisseling (na de verkiezingen eind 2007) in het gedrang zal komen. De sectorplannen bieden duidelijke kaders voor coördinatie en afstemming tussen alle actoren, én voor implementatie. De overheid heeft daarbij niet alleen de sturende rol, maar is de voorbije drie jaar in staat geweest om de uitvoering met hoofdzakelijk eigen financiering (94%) te realiseren. Donorsteun gaat in toenemende mate naar capaciteitsopbouw en systeemontwikkeling. Op basis van een dialoog tussen regeringspartijen en oppositie werd, begin 2007, “The Kenya Vison 2030” een lange-termijn strategie en opvolger van de ERS gelanceerd, met drie pijlers: 1. Verzekeren van duurzame economische ontwikkeling (jaarlijks + 10%), voor 25 jaar. 2. Opbouwen van een rechtvaardige en coherente samenleving, met gelijke ontwikkelingskansen voor iedereen, in een veilige en gezonde omgeving. 3. Opbouwen van een democratisch politiek systeem gebaseerd op beleidsthemas, toepassing van de wet, en dat alle rechten en vrijheden van het individu en de samenleving beschermt. Een onafhankelijke denktank, de National Economic and Social Council zal de overheid en de president adviseren voor de planning en implementatie. De NESC is samengesteld uit vertegenwoordigers van de privė-sector, parastatalen en het ministerie van financiën. De huidige voorzitter is een gerespecteerd industrieel. 3. Sectoranalyse Onderwijs 3.1 Overzicht van het onderwijssysteem Het Keniaans onderwijs heeft een “8-4-4” systeem, met acht jaar lager onderwijs (7-14 jaar), vier jaar middelbaar (15-18 jaar) en 4 jaar hoger onderwijs. Begin 2003 werd het gratis basisonderwijs ingevoerd, waardoor de lagereschoolbevolking met 1.5 miljoen kinderen toenam. Ondanks dit succes zijn er nog ongeveer 1 miljoen kinderen die nog steeds niet naar school gaan. Voorschools onderwijs (Early Childhood Development Education, 2 tot 6 jaar) krijgt geleidelijk aan meer aandacht. In 2006 werd hiervoor een curriculum uitgeschreven en in 2007 zette het Ministerie fondsen opzij voor het bouwen van klaslokalen voor deze kleuters. De meeste scholen zijn staatsscholen, maar heel wat scholen zijn opgericht door ouders, sociale of religieuze groeperingen en krijgen overheidssteun via betaalde leerkrachten (tewerkgesteld door de Teachers Service Commission). Alle erkende scholen bereiden hun leerlingen voor op centrale staatspag 10
examens (lager – KCPE, en middelbaar - KSCE), ingericht door de Kenya National Examinations Council. De curricula worden ontwikkeld en herzien door het Kenya Institute of Education en een lijst van goedgekeurde studieboeken wordt centraal opgemaakt. 3.2 Belangrijkste onwikkelingsuitdagingen in het onderwijs 3.2.1 Onderwijsbudget en Onderwijsindicatoren (zie tabel op volgende blz) De Keniaanse overheid beschouwt het onderwijs als een van de voornaamste katalysatoren voor economische groei. Het onderwijsbudget is een van de grootste uitgavenposten. Vaste kosten
Projecten en investeringen
% van GDP
95.4%
4.6%
7.2
% totaal GOK budget 27.1
% Totaal GOK budget vaste kosten 34.0
% Totaal GOK sociale sector uitgaven 75.4
pag 11
Onderwijsindicatoren Bronnen: Ministry of Education Educational Statistical Booklet 1999-2004 (jaar 2004 data) en * Ministry of Education Kenya Certificate of Secondary Education exam results 2006 (Feb 2007) Beschrijving Aantal leerlingen Aantal scholen Student/ Leerkracht Gender M/J ratio Andere (nationale gemiddelden) ratio Voorschools onderwijs 1.627.721 31.879 23.2 (nationaal) 0. 563 (31.3% privé) Lager Onderwijs 7.394.763 19.643 40.3 (overheid) 1.00 Overzitten: 9.8% , Schoolverlaters:2% (10% privé) 23.2 (nationaal) % leeftijdsgroep J: 1087%, M:101.6% 96% gevormde lkren (gevolg van Free Primary Education 2003) Volledig lager onderwijs 76.2 % Nvt Nvt J: 80.3% Tekstbook ratio: 1:2 Engels, 1:3 M: 72.1% Wiskunde & wetenschappen Overgang naar 277.100 (50.5%) Nvt Nvt J: 52.4% Wezen: 12.2%, Kinderen/klas: 43.7 middelbaar onderwijs M:48.6% Schoolmaaltijd voor 1.1 miljoen Target voor 2008 is 79% 380.589 (60%)* kinderen in 29 ASAL en sloppenwijken (data KESSP) Middelbaar Onderwijs 926.149 4.111 (12% privé) 23.3 (nationaal) 0.97 % leeftijdsgroep : J: 19.7%, M:19.1% 1.043.467 * 4506 * 99.5% gevormde lkren Volledig M.O. doorlopen 89.6% Nvt Nvt J: 91.5% Overzitten: 1.3% , Wezen: 13.2% (opm: 92.1% in 2002) M:87.5% Schoolverlaters 6.6% (2003) Behalen C+ voor 42.158 Nvt Nvt KSCE kandidaten toelating tot universitair (21.6% van (nationaal)* onderwijs (KSCE kandidaten J: 57%, M: 43% examen Form 4) 26.1% * (van 243,453) Doorstroom naar 1ste jaar 11.046 (26.2% van Nvt Nb 0.621 Staatsuniversiteiten kandidaten) Non-formeel Onderwijs 103.628 986 Nb 0.53 Vooral lager onderwijs Buitengewoon 161.825 1.215 Nb 1.17 Data 2003 Onderwijs (alle niveaus) (incl. 9.426 in MO en (scholen en
pag 11
Universitair Onderwijs
Lerarenopleiding (niet universitair)
TO ) 72.716 9.541 112.229* (36.7% groei) 21.839
Beroepsonderwijs
22.523
Post secundair Technisch Onderwijs
44.215
units) 8 (overheid) Privé
Nb Nb
0.54 1.16
+ 10.000 studeren in buitenland *
24 Lager (30% privé) + 3 Midd en Techn. O 600
Nb
1.06
Slaagratio in Normaalscholen : J: 96.97% , M:96.97%
Nb
1.61
5 * Polytechnics, 34 Technische scholen
Nb
0.74
600 Youth Polytechnics (post lager onderwijs) Initiatieven van religieuze groepen, ouders... *Incl. Kenya Technical Teachers College
pag 12
Met de invoering van het gratis basisonderwijs (ttz schoolgeld en kost van boeken zijn nu ook op kosten van de staat) is het onderwijsbudget nog toegenomen. Er is een grote externe financiering via FTI fondsen die vooral aan schoolboeken wordt besteed. Vanaf januari 2008 zullen ouders ook vrijgesteld worden van het betalen van schoolgeld voor middelbaar onderwijs. Met deze maatregel zal de doorstroom van lager naar middelbaar onderwijs verhogen. MOE streeft naar 70% overgang in 2008. 3.2.2 Meer toegang en meer gelijkheid zonder kwaliteitsverlies In de huidige trend om het onderwijs toegankelijk te maken voor meer kinderen staat het ministerie voor grote uitdagingen zoals slecht onderhouden en onvoldoende klaslokalen (vooral op secundair niveau), tekort aan leerkrachten, grote klasgroepen in lagere scholen, onvoldoende leermaterialen. Via verschillende kanalen kunnen een aantal van deze tekorten op redelijk korte termijn opgevangen worden. In het nieuwe budgetjaar 2007/2008, bijvoorbeeld, zullen 11.000 extra leerkrachten worden aangeworven. Jaarlijks worden nieuwe klassen gebouwd met fondsen van het onderwijsministerie, maar ook met andere middelen zoals de Constituency Development Funds. Dit zijn overheidsfondsen die worden gebruikt voor lokale prioriteiten. Om te voorkomen dat kinderen uit arme gezinnen niet kunnen leren omdat ze honger lijden verzorgt MOE, sinds vele jaren, schoolmaaltijden (vooral in ASAL streken en stedelijke sloppenwijken). Met de introductie van gratis basisonderwijs is het aantal van deze kinderen in scholen nog toegenomen. Het School Feeding programma beslaat bijna 8% van het KESSP budget. MOE, samen met partners zoals World Food Programme, zoekt naar duurzame alternatieven voor het huidige systeem, met nadruk op hogere voedingswaarde van de maaltijden en het ondersteunen van lokale economieën. Momenteel wordt bijna de helft van het budget opgeslorpt door transport. De nationale gemiddelden van schoolparticipatie maskeren serieuze problemen op het vlak van kwaliteit, efficiëntie en discriminatie wat betreft onderwijstoegang voor armen in het algemeen, maar zeker deze uit stedelijke sloppenwijken en ASAL gebieden - en in deze streken hoofdzakelijk voor meisjes. Het Keniaanse onderwijssysteem is te beschrijven als “voorbereiding op examens”. Er zijn nationale examens aan het einde van het lager onderwijs (KPCE) en het secundair onderwijs (KSCE). Alhoewel de leerplannen goed zijn uitgewerkt, zijn de lesmethodes vooral gericht op het leren van feiten die dan tijdens de examens kunnen gereproduceerd worden. De leerplannen bevatten wel eindtermen i.v.m. transfereerbare vaardigheden, life skills e.d., maar omdat deze niet getoetst worden in de nationale examens, worden ze verwaarloosd door de leerkrachten en is er weinig interesse vanwege de leerlingen. Er is evenmin sprake van ervaringsgericht leren of student centred leren. De meeste scholen hebben onvoldoende didactisch materiaal. Sinds 2002 is Kenia een van de landen waar Southern Africa Consortium for Monitoring Education Quality (SADMEQ) studies uitvoert voor het testen, via steekproeven, van “Learning Outcomes” voor de belangrijkste vaardigheden (Wiskunde, Engels, Wetenschappen) als maatstaf voor de kwaliteit van het onderwijs. Voor Kenia gebeurt de SADMEQ toetsing in de vierde en zesde klas basisonderwijs. Het MOE overweegt om het toetsen van de leereffecten te institutionaliseren, ter aanvulling van het eindexamen lager onderwijs, en dit op vaste momenten in de cyclus van het lager onderwijs. Leerlingen die slagen in hun KSCE examen beschikken niet over de nodige competenties voor de arbeidsmarkt. Er zijn geen middelbare technische scholen. De middelbare opleiding is uniform en gericht op verdere studies. Minder dan 5% van de afgestudeerden hebben kans om door te stromen naar hoger onderwijs, wegens gebrek aan plaatsen. De negatieve weerslag op de persoonlijke en socio-economische return van onderwijs is groot.
pag 13
De meeste leerkrachten worden geselecteerd, aangesteld en betaald door de Teachers Service Commission van de MOE en worden opgevolgd door de Directie Kwaliteitszorg. Directies van overheidscholen en scholen met overheidssteun (TSC leerkrachten), hebben weinig zeggenschap over de aanwerving en overplaatsing van het lesgevend personeel. Daarenboven zijn er onvoldoende stimuli en controlemechanismen om het functioneren van leerkrachten te verbeteren of zelfs maar te controleren of er effectief gewerkt wordt. Schoolbezoeken door de inspectie zijn eerder zeldzaam of worden niet echt goed uitgevoerd. Het loon van leerkrachten is niet gekoppeld is aan hun functioneren. De strijd voor loonsverhogingen wordt al vele jaren erg hard gespeeld door de onderwijsvakbonden. Tijdens het budgetjaar 2007/2008 (een verkiezingsjaar!) zal de derde schijf van de, in 2000, onderhandelde loonsverhoging uitbetaald worden. Om de kwaliteit van het lesgeven te verhogen voerde het ministerie, in de voorbije tien jaar, systemen in voor bijscholing (lager en middelbaar onderwijs). Verschillende INSET-projecten voor lager onderwijs leverden positieve resultaten. Deze pilootervaringen zullen geharmoniseerd worden in een nationaal systeem. Alhoewel de opleiding van nieuwe leerkrachten niet wordt verwaarloosd, is het veel efficiënter voor het MOE om vernieuwing via in-service training na te streven. Vorming van leerkrachten lager onderwijs gebeurt in (25) normaalscholen die daarvoor een KIE curriculum volgen. Leerkrachten middelbaar onderwijs worden hoofdzakelijk aan universiteiten gevormd, zonder nationaal curriculum. Er bestaan momenteel twee secondaire normaalscholen, vergelijkbaar met regentaat. Een van beide, het Kenya Science Teacher Training College (KSTC) kreeg in augustus 2007 universitaire status en zal vanaf 2009 nog enkel licentiaatsopleidingen aanbieden. MOE worstelt met lage managementscapaciteit, en dit op alle niveaus, van hoofdkwartier tot scholen. De invoering van het Gratis Onderwijs (Free Primary Education) en de KESSP gingen gepaard met meer decentralisatie naar het niveau van de districten en de scholen en dit vergt nieuwe werkwijzen. De verschillende kaders zijn hiervoor nog onvoldoende opgeleid; en de nodige, vaak nieuwe, mechanismen voor communicatie, monitoring en evaluatie zijn nog niet ontwikkeld of slechts gedeeltelijk operationeel. Het Ministerie heeft ook een tekort aan ervaren managers en een groot aantal zal in de periode 2008 2010 jaar de pensioenleeftijd bereiken, zonder gegarandeerde vervanging. MOE was het eerste ministerie dat een eigen ICT strategie (National ICT Strategy for Education and Training, June 2006) ontwikkelde op basis van de Nationale ICT Beleidsnota (maart 2006) en startte bovendien onmiddellijk met de uitvoering van deze strategie. Het Ministerie van Onderwijs erkent dat ICT in belangrijke mate kan bijdragen om kwaliteit van het onderwijs te behouden en te verhogen, vooral in situaties met toenemende schoolbevolking. Als gevolg van het implementeren van Free Primary Education (januari 2003) kreeg de onderwijssector te kampen met heel wat uitdagingen zoals grote klasgroepen, hoge leerkracht/studenten ratio’s in dichtbevolkte plaatsen en ASALs, tekort aan bepaalde vakleerkrachten, onvoldoende leermaterialen van goede kwaliteit. Met de voorziene afschaffing van het lesgeld voor middelbaar onderwijs, in januari 2008, wordt er eveneens een grote toename van aantal studenten in het middelbaar onderwijs verwacht. Reeds in 2005 ging een programma van start, op het Kenya Institute of Education (KIE) om het curriculum van het middelbaar onderwijs te digitaliseren. Dit digitaal curriculum zal kunnen ingezet worden om de verwachte toename van leerlingen in het secondair onderwijs in de komende jaren te kunnen opvangen. MOE wenst ook de mogelijkheden van “Open & Afstandsleren”, waarin ICT een grote rol speelt, te benutten. De Keniaanse overheid erkent de economische waarde en voordelen van ICT, zowel in landelijke als stedelijke gebieden. Het e-Government Masterplan loopt al vier jaar, met gunstige resultaten. Begin 2006 aanvaardde het kabinet het nationaal ICT beleidsdocument van het Ministerie voor Informatie & Communicatie. De National ICT Strategy en de e-Government Strategy benadrukken het belang van integratie van ICT in de leerplannen (op alle niveaus) om het land te kunnen omvormen tot een “knowledge-based economy”, dankzij werkkrachten met de relevante vaardigheden die essentieel zijn
pag 14
om de gewenste economische groei te realiseren. De onderwijssector heeft hiervoor echter nog een lange weg af te leggen. ICT is voor MOE ook een essentieel hulpmiddel om het management op alle niveaus te verbeteren. In 2005 werd de uitbouw van een nationaal Education Management Information System opgestart. EMIS is een cruciaal onderdeel voor het implementeren van het KESSP onderwijssectorplan. 3.3 Beleidskader en het Kenya Education Sector Support Programme (KESSP) Sinds juli 2005 is de KESSP (juli 2005 – juni 2010) het referentiekader voor alle partnersteun aan de betrokken ministeries (Onderwijs en Wetenschappen & Technologie) en dus ook voor VVOB, dat in Kenia hoofdzakelijk actief is in de educatieve sector. KESSP vormt de basis voor het VVOB meerjarenprogramma in Kenia. KESSP past volledig in het nationale beleid, is gebaseerd op de objectieven van Economic Recovery Strategy 2003 en het Policy Framework for Education, Training & Research (Sessional Paper No 1 2005) en kwam tot stand via uitgebreide SWAP consultatie - over een periode van 18 maanden - tussen het Ministerie van Onderwijs, Wetenschap & Technologie, andere ministeries, donoren, NGO’s, burgerorganisaties en andere partners. De Wereldbank, DfID en CIDA ondersteunden het proces. Er was direct engagement van de onderwijsminister en zijn assistent-ministers, met sturing van de Permanent Secretary. De uitwerking en uitvoering van het plan zijn gedragen door een nieuwe managementstructuur en -mechanismen binnen het onderwijsministerie14. De KESSP heeft de volgende algemene objectieven: • Bereiken van Universal Primary Education tegen 2015. • Verhoging van de overgangsratio lager-middelbaar onderwijs, met speciale aandacht voor meisjes. • Verhoogde en duurzame toegang, meer gelijkheid en betere kwaliteit van lager en middelbaar onderwijs. • Capaciteitsuitbouw voor 45.000 onderwijsmanagers. • Constructie en renovatie van infrastructuur en uitrusting in overheidsinstituten met speciale aandacht voor benadeelde gebieden. • Ontwikkeling van een nationale training strategie voor TIVET (“Technical, Industrial, Vocational and Entrepreneurship Training”) en verbeterde financiering en uitrusting. • Verhoging van het niveau van alfabetisering van volwassenen • Uitbreiding van nationale universiteiten, met meer plaatsen in de wetenschappelijke richtingen ingenomen door vrouwen. Het programma bestaat in totaal uit 24 “investeringsprogramma’s” met eigen doelstellingen, samengebracht in zes thematische groepen: Financiën; Toegang tot onderwijs; Behoud van leerlingen; Beheer van de sector; Kwaliteit; Middelbaar, Tertiair en Hoger Onderwijs. De hoogste budgetten zijn voor Basis-onderwijs (Schoolinfrastructuur en Instructiematerialen), Onderwijs in ASAL gebieden en stedelijke sloppenwijken, Kwaliteitsbewaking, HIV/AIDS en Gender, Gezondheid, Nutritie & Maaltijden op school, “Niet-formeel” Onderwijs & Educatie, Capaciteitsuitbouw. De andere investeringsprogramma’s zijn: Voorschools Onderwijs, Buitengewoon Onderwijs, Basiseducatie voor volwassenen, Opleiding en Bijscholing voor leerkrachten lager onderwijs, EMIS, ICT, Begeleiding & counselling, Middelbaar onderwijs, Bijscholing leerkrachten middelbaar onderwijs wiskunde en wetenschappen, Beheer van het leerkrachtenbestand, M&E. KESSP bevat ook een investeringsprogramma voor de TIVET subsector die uiterst belangrijk is in het kader van inspanningen om meer leerlingen te laten overgaan van basisonderwijs naar middelbaar onderwijs. Sinds de opsplitsing van MOEST in twee ministeries is TIVET de verantwoordelijkheid van 14
In november 2005 werd het Ministerie van Onderwijs, Wetenschap & Technologie gesplitst in twee ministeries. Deze maatregel heeft echter geen negatief effect op de uitvoering van de KESSP. Het Ministerie van Onderwijs neemt wel de leiding.
pag 15
MOST. Wegens gebrek aan specifieke strategieën voor Middelbaar Onderwijs, TIVET en Universitair Onderwijs, kregen deze subsectoren geen bijkomende investeringsfondsen gedurende de eerste twee jaren van KESSP. De drie strategieën werden in oktober 2007 voorgelegd tijdens de KESSP Joint Review Mission, en voortaan (mits verfijningen van de strategieën) zullen deze subsectoren bijkomende specifieke steun kunnen ontvangen van de ontwikkelingspartners. In augustus 2007 werd het proces in gang gezet om de duur van KESSP uit te breiden tot 2015. 3.4 Transversale thema’s in het onderwijssysteem KESSP heeft aparte investeringsprogramma’s voor HIV&AIDS en Gender, met het oog op mainstreaming. 2006 werd een “Education and Gender” beleidsplan uitgewerkt, dat sinds augustus 2007 geïmplementeerd wordt. Er worden speciale inspanningen geleverd om leerkrachten lager onderwijs bij te scholen i.v.m HIV&AIDS. Milieu krijgt geen structurele aandacht in KESSP, maar komt wel aan bod bij bouw van nieuwe lokalen, gezondheid & voeding. Op verschillende onderwijsniveaus krijgt milieu aandacht in relevante vakken en curricula (vb life skills, wetenschappen, landbouw, ...) Voor ICT in het onderwijs is er een apart KESSP investeringsprogramma. Voor capaciteitsopbouw krijgen ICT vaardigheden voorrang. 4. Analyse van de VVOB-ondersteuning 4.1 Geschiedenis/antecedenten 4.1.1 De samenwerking tussen VVOB en de Keniaanse overheid startte in 1989 met het ter beschikking stellen van docenten voor de nationale universiteiten (tot 1995) en dokters voor districthospitalen (tot 2002). Tot 1999 was de coöperant het voornaamste kenmerk van het VVOB programma. Dit evolueerde, dankzij toenemende financiële mogelijkheden, vanaf 1996, naar een projectaanpak met duidelijke werkplannen, doelgerichtheid en sterkere monitoring en evaluatie. Verder was er, vanaf 1994, een duidelijke verschuiving van “subsitutie” naar capaciteitsuitbouw en vorming. In Kenia werd de projectbenadering gepionierd door het Skillslab project (2000-2004) aan het Kenya Medical Training College te Nairobi. Eind 1998 startte VVOB Kenia een aantal initiatieven in het technisch onderwijs. Eerst met The Kenya Polytechnic in Nairobi en in 2001 kwam Kenya Technical Teachers (Training) College (KTTC) erbij. Via het Training Capacity Building project met het Kenya Education Staff Institute (KESI) begon, in 2003, een samenwerking met het Ministerie van Onderwijs. 4.1.2 De VVOB activiteiten in Kenia kenden sinds het begin van de jaren negentig een tweede luik, nl. de samenwerking met Internationale Onderzoekscentra in Kenia en de regio. Dit programma evolueerde minder sterk naar een uitgesproken projectaanpak, voornamelijk omwille van de door VVOB beperkte toegekende operationele budgetten (€ 12.500 per jaar). Maar het programma kende wel dezelfde accentverschuiving naar vorming, training en ontwikkeling van extensie- en leermaterialen. De voornaamste VVOB input bestond uit coöperanten. De belangrijkste partners in de voorbije jaren waren: - ICRAF (International Centre for Research in Agroforestry) – “The World Agroforestry Centre” met hoofdkwartier in Nairobi en activiteiten in Kenia, Rwanda, Burundi, Zimbabwe, DRCongo, Uganda, Mali, Cameroen. Verder ook in Indonesië, Thailand, China - (1992 – heden) - ILRI (International Lifestock Research Institute) met hoofdkwartier in Nairobi met activiteiten in Kenia - (1990 – 1997) - UNEP (United Nations Environment Programme) met hoofdkwartier in Nairobi met activiteiten in Kenia, Zanzibar, Tanzania, Mauritius, De Comoren, Madagascar, Mozambique - (1995 -1999) - IITA (International Centre for Tropical Agriculture) Uganda met activiteiten in Uganda en Rwanda. (1999 - 2006) – en voordien IITA Nigeria
pag 16
-
INIBAP (International Network for the Improvement of Banana and Plantain) met activiteiten in Uganda, Burundi, Kenia, Ethiopia, Mozambique, Rwanda (2003 – heden).
4.2 Korte voorstelling en analyse van realisaties GP 2003-2007 Het Globaal Programma Kenia 2003-2007 werd uitgebouwd als een pakket van losstaande projecten, aansluitend bij het lokale beleid, met als belangrijkste kenmerken: • ondersteunen van opleidingen met sociaal-economische relevante inhoud • in-service vorming • ontwikkelen van leer- en lesmiddelen • promotie van informatietechnologie. • management training Voor de keuze van de samenwerkingspartners werd geopteerd voor bestaande strategische partners, maar met een diversificatie van operationele partners. Het technisch onderwijs bleef een belangrijke subsector. Na een korte aanwezigheid van slechts drie volle werkjaren (sinds eind 1998) was het te vroeg om ons hieruit reeds terug te trekken. Bovendien was VVOB – en is dat gebleven tot in 2005 – de enige bilaterale partner in het technisch onderwijs in die periode. Voor het eerst was ook basisvorming opgenomen. Het Skillslabproject (volksgezondheid) dat in 2000 van start ging, was geformuleerd voor een periode van vier jaar en werd zodoende automatisch mee opgenomen in het GP 2003-2007, met een voorziening tot nationale uitbreiding. Voor de samenwerking met NMK werd voortgebouwd op de resultaten van het “Museum Interactive” (2000-2002) pilootproject, met een duidelijke focus op de doelgroep “schoolgaande jeugd” via de departementen Educatie en Tentoonstellingen. Er werd afgestapt van ondersteuning van de wetenschappelijke departementen. In de context van het nieuwe meerjarenprogramma, vanaf 2008, worden hierna enkel projecten met relevantie voor de onderwijssector toegelicht. PolyGIS en PolyICT – aan The Kenya Polytechnic, Nairobi Resultaten: Vormingspakket voor bijscholing van leerkrachten GIS ontwikkeld en geïmplementeerd. ICT Departement opgericht, personeel gevormd. Ontwikkeling van ICT beleidsdocument, selectieproces voor MIS begeleid, ICT component geïntegreerd in vijf opleidingen, infrastructuur voor ICT verbeterd. Effecten: Departement Landmeetkunde is in staat om cursussen GIS (voor studenten en voor externe groepen, op maat) aan te bieden. De afstudeerresultaten van het departement zijn duidelijk verbeterd. ICT departement is in staat om infrastructuur te onderhouden, ICT diensten aan te bieden. Kenya Polytechnic heeft de capaciteit om ICT beleid uit te voeren, nieuw Management Informatie Systeem is besteld. Bijna alle departementen hebben PC lab. Internetgebruik is zeer sterk toegenomen bij lesgevers, managers, administratief personeel en studenten. KTTC-VVOB Learning Resource Centre Project Resultaten: Curriculum van Higher Diploma Technical Teacher Education herzien tot Higher Diploma in Education Management met veertien modules ter ondersteuning van HDEM. Meer dan 120 leerkrachten, directieleden en administratief personeel getraind in management, materiaalontwikkeling en ICT-vaardigheden. Ongeveer 75 studenten behaalden Higher Diploma voor Onderwijsmanagement. Drie technische personeelsleden werden bijgeschoold. Een goed uitgerust Learning Rescource Centre is operationeel. ICT netwerk, met internet, is uitgebreid tot bibliotheek en vier computerlabs.
pag 17
Effecten: KIE erkende curricula voor twee opleidingen (Hoger Diploma) in onderwijsmanagement. KTTC biedt HDEM aan tijdens schoolvakanties. Nieuw departement voor ICT Integratie & Open Leren is volledig geïntegreerd in de structuur van de school. KTTC is verst gevorderd op het vlak van ICT integratie in het leergebeuren. KESI – VVOB Capacity Building project Resultaten: Modules voor drie cursussen voor bijscholing van schoolbesturen (lager en middelbaar onderwijs) zijn uitgewerkt.. KESI personeel (25) gevormd in het aanbieden van deze cursussen (die ook gedeeltelijk via zelfstudie kunnen aangeboden worden). Training-of-Trainers cursus uitgewerkt en 100 regionale trainers gevormd. Gebruik van computers geïntroduceerd in het instituut. Database voor M&E van de KESI cursussen opgestart. Effecten: KESI capaciteit voor het uitvoeren van haar mandaat (training van onderwijsmanagers) is versterkt. NMK-VVOB Interactive Public Programmes Resultaten: Scenario’s en materiaal voor meer dan 20 “interactieve studio’s” i.v.m. natuurwetenschappen (voor 8-14 jarigen), uitgewerkt. Didactische paketten voor leerkrachten samen-gesteld en verdeeld. Modellen voor “exploratiedozen” ontworpen. Een 100-tal leerkrachten (in Kisumu en Mombasa) getraind in ervaringsgericht leren. Een opleiding “Museum Basics” is geïnstitutionaliseerd, in samenwerking met de Universiteit van Nairobi Zes interactieve tentoonstellingen met educatieve activiteiten opengesteld voor het publiek (Nairobi, Kisumu, Mombasa en Malindi). Educatieve medewerkers van 17 regionale musea in Kenia gevormd. Effecten: NMK Master plan voor Publieke programma’s en drie regionale strategieën die daaruit zijn afgeleid worden uitgevoerd. Educatieve diensten van NMK zijn versterkt en het aanbod van educatieve programma’s is uitgebreid. Farmers of the Future – The World Agroforestry Centre Resultaten: Leerkrachten gevormd, leermaterialen ontwikkeld en getest en landbosbouwdemonstratieprojecten opgestart (bv. 30 scholen in Kenia, 30 scholen in Mali, 100 scholen in Tanzania). Aangrijpingspunten geïdentificeerd in vakken zoals biologie en wiskunde, of via “life skills training” en extra-curriculaire activiteiten voor lessen i.v.m. milieu, landbosbouw. Technische input aan overheidsinstellingen op beleidsvormend niveau (bv. in Kenia “National Environmental Management Authority (NEMA) rond een nationaal plan voor Onderwijs voor Duurzame Ontwikkeling). Internationale beleidsstudies in samenwerking met de Europese Commissie en de Wereldbank o.a. over de effecten van relevant basisonderwijs op voedselzekerheid en vraag- en aanbodprofielen van landbouwonderwijs in sub-Sahara Afrika . Onderzoek naar het effect van Farmers of the Future op de perceptie van schoolkinderen in westelijk Kenia over het beheer van natuurlijke hulpbronnen toonde aan dat er een positief en statistisch significant effect is en dat het positieve effect even groot is bij meisjes als bij jongens. Effecten: Betrokken scholen in Kenia, Ethiopië, Mali, Tanzania, Rwanda, Zambia en Zimbabwe integreren thema’s rond milieu en landbosbouw in lessen en activiteiten. Diverse leermaterialen rond landbosbouw zijn ontwikkeld en verspreid. Andere organisaties (bv. CARE in Rwanda en PACT in Ethiopië) voeren nu ook Farmers of the Future projecten uit met eigen financiering, ondersteund door World Agroforestry Centre. KMTC-VVOB Skillslab Project (Nairobi en Nationale Expansie) Resultaten: Leerkrachten en schooldirecties van 25 scholen gevormd, Skillslabmethodologie geïntegreerd in curriculum voor Verpleegkunde en curriculum voor Assistent Artsen, meer dan 60 handleidingen voor klinische vaardigheden ontwikkeld en in gebruik, 25 scholen gebruiken Skillslabmethodologie voor het verwerven van praktische vaardigheden, objectieve test (OSCE) geïntroduceerd,
pag 18
Computer Assisted Learning geïntroduceerd in de meeste scholen (in samenwerking met Computers for Schools Kenia), tientallen “simulatiepatiënten” gevormd (voor alle scholen), curriculum voor EHBO /Disaster Management opleiding ontwikkeld HIV/AIDS Positive Attitude Training ontwikkeld en geïnstitutionaliseerd (voor alle nieuwe studenten). Effecten: Opleidingen in alle satellietscholen van KMTC zijn verbeterd. Afgestudeerde Verpleegkundigen en Assistent Artsen geven betere verzorging dankzij goede klinische vaardigheden 4.3 Lessons learned 4.3.1 Duurzaamheid De projecten uit het MJP 2003-2007 besteedden veel aandacht aan het uitwerken en operationaliseren van beleidsdocumenten op institutioneel niveau. Een aantal van de partnerinstituten (KTTC, Kenya Polytechnic, NMK) voeren deze strategieën ook uit, waardoor impact op langere termijn zal gerealiseerd worden. Het nieuwe programma zal aansluiten bij het bestaande nationaal beleid, maar er ook naar streven om bepaalde nationale strategieën en plannen te optimaliseren, samen met de betrokken diensten van het Ministerie van Onderwijs. 4.3.2 Resultaatsgerichtheid (effect en impact) Bovenstaande elementen zijn ook van toepassing voor resultaatsgerichtheid. Het is belangrijk om de resultaatsgerichtheid meer af te stemmen op de verduurzaming door van bij de aanvang duidelijke institutionele keuzes te maken, in lijn met de KESSP. Zonder deze noodzakelijke verankering blijft garantie op bredere effecten en impact beperkt. Het vorige MJP besteedde onvoldoende aandacht aan de beginsituatie en meting van impact. Het nieuwe MJP voorziet verschillende activiteiten voor beginen impactmetingen. 4.3.3 Interne efficiëntie De afgelopen jaren werkte VVOB samen met personeel van de lokale partnerinstituten. De projecten met voltijdse ter beschikking stelling (of specifieke aanwerving) registreerden de beste resultaten. Voor enkele projecten werd de afgesproken personeelsbezetting niet, of met veel vertraging, door de partner gerealiseerd, en werden de verwachte resultaten slechts gedeeltelijk behaald. Dit was sterk het geval in projecten die technische specialisten (zoals ingenieurs) vereisen. Als stoplap werden soms technische leerkrachten ingeschakeld, een niet duurzame oplossing. In de voorbereiding van het nieuwe MJP zal aan de juiste - en tijdige - personeelsinzet van het MOE speciaal aandacht besteed worden. Er werd, in toenemende mate, beroep gedaan op lokaal personeel, al dan niet op de payroll van VVOB, en dit meestal voor korte termijnopdrachten zoals het schrijven, redigeren of illustreren van handleidingen; het ontwikkelen van een database of website; het faciliteren van workshops ... In de meeste gevallen was de gecontracteerde expertise van goede kwaliteit. Ook werd geleerd dat de inzet van coöperanten en lange termijn lokaal personeel nog geoptimaliseerd kan worden. Niet zozeer wat betreft de kwalificaties en selecties. Maar een aandachtspunt is vooral de noodzaak om, in het kader van programmawerking, verder te evolueren naar een meer faciliterende rol en dus minder uitvoerend. Het nieuwe MJP zal internationale en nationale coöperanten inzetten, ter ondersteuning van de partnerteams waarmee zal worden samengewerkt. In de context van een groot tekort aan onderwijsmanagers op het MOE hoofdkwartier zal inhoudelijke technische assistentie nodig blijven. Dit zal ook via korte termijnopdrachten met lokale experten opgevangen worden. In een aantal projecten werden, met bevredigend resultaat, vrijwilligers ingeschakeld, voor langere en korte termijn. Deze jonge afgestudeerden kregen bovendien een unieke kans om ervaring op te doen. Voor een aantal onder hen leverde deze stage een vaste baan op.
pag 19
De projecten waren efficiënt in het besteden van projectfondsen omdat ze slechts gedeeltelijk onderworpen waren aan de aankoopregels van de Keniaanse regering. Er wordt verwacht dat dezelfde mogelijkheden zullen blijven bestaan in het nieuwe MJP. Afstemming of de regels van MOE zal wel de accountability t.o.v. MOE verhogen. In het vorige MJP was er onvoldoende informatiedoorstroming en communicatie buiten de projecten en naar hogere niveaus. In het nieuwe programma zal er speciaal aandacht besteed worden aan communicatiestrategieën, reflectie over lessons learned, kennisbeheer e.d. Management en coördinatie gebeurde door implementatie-units die verantwoording aflegden aan projectstuurcomités. De projectstuurcomités zijn een belangrijke innovatie geweest in de VVOBwerking, maar hebben niet in alle gevallen de strategische dialoog tussen VVOB en de partners versterkt bij gebrek aan juiste representatie van alle strategische partners. In een aantal gevallen besteedden ze hun tijd aan operationele zaken en onvoldoende aan de strategische. De werking van sommige stuurcomités was niet ingebed in het algemeen bestuur van de partnerinstellingen. Het nieuwe programma zal zoveel mogelijk gebruik maken van bestaande M&E mechanismen en comités, en het creëren van parallelle systemen vermijden. Het opvolgen van de uitvoering van de samenwerkingsakkoorden Ministerie van Financiën - VVOB en Ministerie van Onderwijs – VVOB op te volgen zal wel door stuurcomités gebeuren. 4.3.4 Capaciteitsuitbouw Een troef van alle VVOB-projecten is dat er nadruk werd gelegd op de uitbouw van capaciteit. Dit gebeurde in verschillende vormen: bijscholing op individuele basis en als groep; gezamenlijke ontwikkeling van beleidsdocumenten en uitvoeringsplannen; ontwikkeling en toepassing van managementsystemen en instrumenten, coaching van leerkrachten voor verbeterde didactische vaardigheden, bijscholing in het gebruik en onderhoud van hardware en software, begeleiding bij het ontwikkelen van leermaterialen ... Het Ministerie van Onderwijs apprecieert VVOB’s aanpak op dit terrein en beschouwt VVOB als een belangrijke partner in toekomstige activiteiten voor capaciteitsversterking binnen de sector. 5. Algemeen kader samenwerkingsstrategie 2008-2013 5.1 Uitgangspunten verdere samenwerking 5.1.1 Inschrijven in het nationale onderwijsbeleid voor armoedebestrijding en kwaliteitsonderwijs Het voorgestelde programma is volledig in lijn met de plannen van de Keniaanse overheid voor de bestrijding van de armoede en verbetering van de kwaliteit van het onderwijs. Deze objectieven zijn verwoord in beleidsdocumenten zoals de Strategy for Economic Recovery (2003), Sessional Paper I (January 2005) for Education and Training, Vision 2030 (2007).) Het huidige Kenya Education Sector Support Programme (KESSP, 2005-2010), de omzetting van het wettelijke kader (Sessional Paper I, January 2005) in een operationeel plan zegt het als volgt: “The broad objective is to give every Kenyan the right to quality education and training, no matter his/her socio-economic status. This will be achieved through the provision of an all-inclusive quality education that is accessible and relevant to all Kenyans” Het nieuwe programma zal ook aansluiten bij een aantal andere nationale beleidsdocumenten zoals: De e-Government Strategy, de National ICT Strategy, de (draft) National Strategy for Health & Nutrition, Education & Gender Policy, de (draft) Strategy for Education for Sustainable Development.
pag 20
5.1.2 Geografische keuze Het nieuwe programma zal hoofdzakelijk werkzaam zijn in Nairobi, waar de operationele (nationale) partners gevestigd zijn. In het nastreven duurzaamheid zal het voornaamste accent liggen op samenwerking met en capaciteitsversterking van de hogere- en middenkaders op de MOE hoofdzetel. Vorming van district education officers en schoolbesturen zal echter ook buiten de hoofdstad gebeuren. Het programma voorziet ook initiatieven in scholen in vijf minder ontwikkelde regio’s. Deze werden in overleg met de betrokken dienst geselecteerd. De identificatie van de scholen zal bij de start gebeuren. 5.1.3 Thematische keuze Het voorgestelde Algemeen Programma Kenia gaat uit van de volgende standpunten: • Inbedding in sectorplanning ( Kenya Education Sector Support Programme- KESSP) en de daarmee samengaande donorcoördinatie. • Ingaan op vraag van de huidige voornaamste strategische partner: Ministerie van Onderwijs. • Uitgesproken programmawerking en afstappen van projectaanpak. • Beperking tot één sector (onderwijs). • Verderbouwen op ervaringen en sterke punten uit het Globaal Programma 2003-2007. De thematische keuze is een combinatie van gerichte focussen. Enerzijds is er een focus op het versterken van de capaciteit van het Ministerie voor coördinatie, communicatie, planning en uitvoering, kwaliteitsbewaking. Het programma hecht ook belang aan de samenwerking tussen de managers op nationaal niveau en die in de districten. Een tweede focus is het versterken van schoolbesturen (hoofden, leden van bestuursraden) als belangrijkste veranderingsactor. Onderzoek (UNESCO) heeft aangetoond dat scholen moeten deel uitmaken van en eigenaar zijn van elke poging tot onderwijshervorming. Echte verbeteringen vereisen immers sterke groepsdynamiek en empowerment van leerkrachten en capaciteitsopbouw. Ook is bewezen dat “bottom-up-processen” van onderwijsplanning en curriculumontwikkeling de meest effectieve zijn. Een derde focus ligt op de vorming van leerkrachten. Om nieuwe aanpakken uit te testen en met het oog op vluggere impact zal het programma zich concentreren op bijscholing van leerkrachten, via bestaande formele mechanismen (INSET). Om een bijscholingsprogramma (voor secondair onderwijs) uit te werken zal er samengewerkt worden met een normaalschool. Tenslotte wordt een complementaire vierde, transversale focus lesson learning, kennisbeheer, coördinatie en management opgenomen. Aangezien bij onderwijsverbetering vooral de processen cruciaal zijn, is het belangrijk om deze voldoende in kaart te brengen en de ervaringen te systematiseren. Inhoudelijk zal het programma 2008 – 2013 bestaan uit twee subprogramma’s: 1. Integratie van ICT in het leergebeuren en 2. Gezond leren, die beide gericht zijn op individuele en institutionele capaciteitsversterking. Er wordt verder gebouwd op VVOB’s ervaringen in verband met ICT in het Onderwijs (KTTC, KESI, The Kenya Polytechnic, KMTC). De ervaringen van de Interactieve Studio’s (NMK) en van het “Farmers of the Future” project (Het World Agroforestry Centre - ICRAF) vormen een uitstekende basis voor Gezond Leren. Het aflopend KMTC-VVOB Skillslab Nationaal Extensieproject (2005–2008), valt buiten het Meerjarenprogramma. Aansluitend (2009-2010) is een beperkte nazorg voorzien met het oog op duurzaamheid en voor ondersteuning van een tiental nieuwe KMTC satellietscholen (sinds 2006) die niet in het oorspronkelijke projectdocument waren opgenomen. pag 21
5.2 Selectiecriteria en motivering partnerkeuze 5.2.1 Partners 5.2.1.1 Strategische partner: Ministerie van Onderwijs Het Ministerie van Onderwijs heeft het grootste mandaat voor het aanbieden van onderwijs en vorming. VVOB heeft de voorbije vijf jaar een positieve samenwerkingsrelatie opgebouwd met verschillende diensten op het hoofdkantoor, via haar projecten in onderwijsinstellingen. De visie en missie van dit ministerie sluiten volledig aan bij die van VVOB en is daarom de meest geschikte strategische partner. In het Programma 2003-2007 werkte VVOB samen met een aantal directies van het Ministerie van Onderwijs, Wetenschap & Technologie. Door de opsplitsing, in november 2005, werd de Directie Technische Vorming overgeheveld naar het nieuwe Ministerie voor Wetenschap & Technologie. Zodoende kreeg VVOB er, de facto, een strategische partner bij, maar zonder nadelig effect voor de werking. Beide ministeries blijven samenwerken voor de uitvoering van KESSP 2005-2010. Sinds 1998 heeft VVOB verschillende succesvolle projecten gerealiseerd in de technische subsector en er kunnen verschillende argumenten aangevoerd worden om in TIVET verder te werken. TIVET is trouwens een van de investeringsprogramma’s van het huidige KESSP. Er is de cruciale beperking dat het uitschrijven van de TIVET strategie (met specifieke objectieven, indicatoren, activiteiten en budgetten) pas in 2007 werd aangevat. Een eerste versie werd tijdens de JRES van oktober 2007 besproken. Maar zolang de strategie niet volledig afgewerkt en aanvaard is, kunnen ontwikkelingspartners, VVOB inclusief, zich moeilijk engageren voor TIVET. Het programma 2008-2013 zal samenwerken met de vier directies in MOE: Beleid & Planning, Kwaliteitsbewaking, Basisonderwijs, Hoger Onderwijs (incl. Secondair Onderwijs), en met de leiders van KESSP Investeringsprogramma’s voor ICT; Capaciteitsversterking; Gezondheid, nutritie & voeding. 5.2.1.2. Operationale partners Voor het bereiken van de beoogde resultaten zal VVOB specifiek samenwerken met een aantal semiautonome agentschappen, instellingen en units met specifieke mandaten binnen het Onderwijsministerie, m.n.: ICT Unit van MOE: Voor coördinatie van ICT Integratie. Kenya Education Staff Institute (KESI): voor vorming van managers. Strengthening of Teaching Mathematics & Science in Secondary Education (SMASSE): voor bijscholing van leerkrachten middelbaar onderwijs. Division Health & Nutrition en Division School Feeding binnen het Directoraat Basisonderwijs: voor coördinatie van Gezond Leren. Voor Gezond Leren wordt ook de huidige samenwerking met het World Agroforestry Centre (ICRAF) voortgezet, aansluitend bij het project “Landbouwers voor de toekomst” (2003-2007). ICRAF is een operationale partner die technische input zal aanbrengen i.v.m. agroforestry, voor research en impact studies. Tot eind 2010 zal het ook bijdragen in de kost van een internationale coöperant. Aansluitend bij deze “voltijdse” operationele partners zal er beroep gedaan worden op instellingen en organisaties voor het aanleveren van specifieke expertise, vaak op een ad hoc basis. Hierbij wordt gedacht aan: Kenya Institute for Education (KIE) voor curriculumontwikkeling en ontwikkeling van leermaterialen; Centre for Mathematics, Science & Technology in Africa (CEMASTEA); Kenya Technical Teachers Training College: voor human resources, training ruimtes; Computers for Schools Kenya en andere leden van het ICT Trust Fund: voor ICT uitrusting, training, ontwikkeling van ICT cursussen...;
pag 22
UNESCO: voor ICT Integratie curriculum, voor aansluiting bij “Education for Sustainable Development”; Software firma’s (vb Intel, Sisco, Microsoft...): voor cursussen en leermaterialen.
Om de beoogde objectieven te realiseren zullen de programma-activiteiten afgestemd worden op die van andere ontwikkelingspartners van het MOE. Voor Gezond Leren zijn dit partners zoals UNICEF, World Food Programme, andere ministeries, FAO... Hiertoe zullen operationele afspraken gemaakt worden op nationaal en op districtsniveau. MOE zal voor deze coördinatie de leiding geven. Voor ICT Integratie is er complimentariteit met activiteiten van JICA (SMASSE) en USAID (MOE Hoofdkantoor, KESI en KIE). Afspraken hieromtrent zullen ook via het donoroverleg gebeuren. Het programma zal inspanningen leveren om organisaties uit de private sector te engageren. Het is te verwachten dat op die manier aanvullende fondsen en uitrusting (hardware, software, leermiddelen) kunnen worden verworven. Er werden reeds specifieke mogelijkheden bekeken rond een samenwerking met het ICT Trust Fund dat, begin 2005, werd opgestart om fondsen voor ICT initiatieven voor de onderwijssector te verwerven. Maar er zal eveneens contact genomen worden met andere actoren in de privé sector. Vooral voor Gezond Leren wordt verwacht dat er input uit de corporate sector kan aangetrokken worden, in het kader van hun initiatieven voor sociale verantwoordelijkheid. 5.2.2 SWOT analyse Op de volgende bladzijde is de SWOT van de strategische partner, het Ministerie van Onderwijs ingevoegd. SWOTs van andere operationele partners zijn opgenomen in de bijlage 8.10 Tijdens de voorbereiding van het programma-onderdeel voor ICT Integratie, werden verschillende onderwijsinstellingen, overheidsdiensten, SAGA’s e.a. bezocht om hun capaciteit in te schatten i.v.m. ICT infrastructuur, systemen en personeel en i.v.m de mate waarin ICT gebruikt wordt. De volgende potentiële operationele partners werden bezocht: ICT Unit MOE, ICT Unit MOST, Computers for Schools Kenya, Kenya Science Teachers College, SMASSE/CEMASTEA, ICT Trust Fund, Kenya Education Staff Institute, Kenya Institute of Education en Kenya Technical Teachers College. Alhoewel al deze instellingen uiteenlopende mandaten hebben, zijn er veel gelijkenissen. Een aantal onder hen hebben reeds vrij veel infrastructuur terwijl andere zich helemaal in het beginstadium bevinden. Elke organisatie heeft hoge nood om gestructureerd en op een wijze manier te investeren. Allemaal beweren over onvoldoende fondsen te beschikken. De meeste hebben weinig systemen ontwikkeld of gekocht. Enkel ICT Unit MoE en KTTC staan er beter voor. Bij elke instelling is er duidelijk de nodige steun van het management om ICT te gebruiken. In alle gevallen is er onvoldoende personeel om een goede ICT strategie te implementeren en het huidige personeel heeft, ondanks reeds gedane inspanning, nog grote nood aan capaciteitsversterking. ICT wordt voornamelijk gebruikt in administratie. Enkele organisaties (zoals KTTC, KSTC, CFSK, MOE ICT Unit) hebben capaciteit voor het aanbieden van cursussen in ICT vaardigheden. Integratie in het leergebeuren is minimaal. Voor Gezond leren is, in Bijlage 8.10, een SWOT opgenomen voor het investeringsprogramma voor de provisie van schoolmaaltijden, dat door MOE wordt uitgevoerd. Ook het World Agroforestry Centre (ICRAF), als operationele partner werd onder de loep genomen.
pag 23
SWOT Ministry of Education (Bron: Ministry of Education Strategic Plan 2006-2011) Sterktes Zwaktes • De personeelskost van MOE is zeer hoog, vergeleken met de • Er bestaat een wettelijk kader voor alle dienstverleners. • Er bestaat een goedgekeurd beleidskader voor de voorziening van operationele kosten en onderhoud. • Het Education Management Informatiesysteem (EMIS) is zeer zwak. onderwijs en vorming. • MOE beschikt over bestaande infrastructuur en “outreach” • De coördinatie tussen het MOE hoofdkwartier, de landelijke kantoren en mechanismen in alle uithoeken van de republiek. de SAGA’s vertoont heel wat zwakheden. • ICT wordt zeer traag geïntegreerd in programma’s en werkwijzen. • MOE heeft ingebedde institutionele structuren voor het beheer van • Onvoldoende personeel (vooral ervaren managers) en financiële onderwijs middelen voor een aantal cruciale aspecten. MOE kan de ontwikkelingen • MOE beschikt over een bestand van gekwalificeerd en toegewijd in de sector moeilijk volgen. personeel met expertise in diverse disciplines en ervaringen. • MOE werkt met effectieve, gespecialiseerde agentschappen (SAGA’s) • Tekort aan leerkrachten. • Het bestaande wettelijk kader is beperkend. voor essentiële aspecten van onderwijs en vorming. • MOE heeft ervaring met hervormingen i.v.m. het decentralisen van dienstverlening naar lagere niveaus in de structuur van het Ministerie. • MOE heeft goede systemen voor kwaliteitsbewaking en financieel beheer. • Het Ministerie kan rekenen op uitstekende politieke steun Kansen Bedreigingen • De bevolking hecht groot belang en stelt hoge eisen aan onderwijs. • Niet-flexibele budgetsteun voor een groeiende sector. • Er is goodwill van de regering. • Internationale competitie voor het aanbod van onderwijs en vorming • Toenemende budgettaire allocaties voor onderwijs. (Kenianen kiezen voor internationaal voortgezet onderwijs) • Toegenomen steun van de ontwikkelingspartners voor de sector • Langdurige aanwervingsstop in de overheidssector. • Verhoogde mogelijkheden voor deelname van (meer) stakeholders • Heel wat ervaren onderwijsmanagers bereiken pensioenleeftijd. (inclusief ouders en gemeenschappen) in het aanbieden van onderwijs. • Een strak plafond voor het aantal leerkrachten, ondanks toename van het • Verhoogde deelname van de privé sector in het aanbieden van aantal leerlingen. onderwijs. • De bevolking eist grotere openheid ivm dienstverlening en gebruik van beschikbare middelen. • Er is internationale focus op het bereiken van de MDGs, inclusief Onderwijs. • Technologische vooruitgang, vooral i.v.m.e-learning.
pag 23
5.2.3 Beschrijving samenwerkingsovereenkomst VVOB heeft een algemeen samenwerkingsakkoord met de Keniaanse Overheid, mede-ondertekend door het Ministerie van Financiën, voor de periode van januari 2003 tot en met december 2007. Aan-vullend daarbij werden specifieke projectovereenkomsten afgesloten met lijnministeries (momenteel vier) en operationele partners (vier instellingen). Drie van deze projectakkoorden lopen tot 31 december 2007. Er werden reeds stappen gezet om het kaderakkoord met het Ministerie van Financiën te kunnen vernieuwen voor minstens zes jaar, vanaf begin 2008. Er zal verder ook een specifiek akkoord worden ondertekend met het Ministerie van Onderwijs. Het bestaande algemeen akkoord tussen VVOB en ICRAF blijft geldig. 5.3 Ontwikkeling landenprogramma 5.3.1 Omschrijving van het proces 5.3.1.1 Algemeen Het voorgestelde programma ondersteunt de strategische partner, het Ministerie van Onderwijs, in het bereiken van de in het KESPP vastgelegde resultaten en targets. Voor het realiseren van het KESSP is VVOB betrokken bij het overleg tussen de Ministeries Onderwijs en Wetenschap & Technologie (Directie Technische Vorming). Dit overleg gebeurt op vaste momenten in het jaar. Tijdens de KESSP Joint Review Missions (oktober 2005, november 2006, oktober 2007) en de KESSP Budget Meetings (maart 2006 en maart 2007) was VVOB ingeschakeld in de bespreking en aanpassing van de programma’s voor “ICT”,“Capaciteitsversterking”, “Gezondheid, nutritie en voeding”. Het Ministerie van Onderwijs heeft, sinds 2005, ook op andere momenten herhaaldelijk beroep gedaan op VVOB. VVOB personeel werd ingeschakeld, buiten de specifieke projectwerking, voor andere fora en taakgroepen i.v.m. ICT in onderwijs, managementtraining, versterking van capaciteit. VVOB is verder ook actief in de donorwerkgroepen “Capaciteitsversterking” en “Harmonizatie van de lerarenvorming”. Binnen de donorgroep wordt er sinds eind 2006 nagedacht over hoe het investerings-programma “School Health & Nutrition” kan geoptimaliseerd worden om de targets van de KESSP te bereiken. In maart 2007 startte een intensiever overleg tussen het Ministerie van Onderwijs, UNICEF, World Food Programme, VVOB en andere actoren om hiertoe operationeel te gaan samenwerken. VVOB zal de ervaring van het ICRAF-VVOB project Farmers of The Future injecteren. Het nieuwe programma ziet af van een aanpak met geïsoleerde pilootinitiatieven met onzekerheid voor algemene upscaling. Er zal gewerkt worden om resultaten te bereiken die direct operationeel en toepasbaar zijn in bestaande systemen (SMASSE voor bijscholing leerkrachten middelbaar onderwijs, KESI voor bijscholing van managers). Afstemming en overleg met andere actoren (o.a. internationale partners, ICT Trust Fund) zal nodig zijn en is voorzien, maar niet in de “traditionele” projectaanpak, waarbij specifieke afspraken van bij aanvang van het project worden geformaliseerd. Tijdens de consultaties voor het nieuwe programma werd vastgesteld dat verschillende instellingen en scholen met gelijkaardige beleidsproblemen kampen en onvoldoende steun krijgen van het ministerie. Voor het nieuwe programma werd dan ook geopteerd om te werken op het niveau van het nationale ministerie om van daaruit ondersteuning te kunnen geven aan de intermediaire en lokale niveaus via richtlijnen, adviesverlening. Belangrijk is ook te erkennen dat het moeilijk is om strakke oorzaak/gevolg verbanden te leggen in complexe, open systemen zoals het onderwijsveld. VVOB werkt niet in een laboratorium waarin alle variabelen onder controle kunnen worden gehouden. Een redelijke graad van flexibiliteit zal nodig zijn in de uitvoering van het programma. Het is een voordeel dat VVOB kan aansluiten bij het implementeringsproces van KESSP, maar dit betekent meteen ook dat het VVOB programma niet in een strak afgebakende ruimte zal uitgevoerd worden.
pag 24
5.3.1.2 ICT Integratie Voor de uitwerking van de strategie voor de eerste subsectordoelstelling werd reeds in april 2006 gestart toen VVOB-Kenia werd benaderd door het Hoofd van ICT Unit (MOE) en de Chief Executive Officer van de ICT Trust Fund. Zij verzochten om hulp bij de uitvoering van de KESSP component “ICT Integratie” en van de “ICT Strategie voor Onderwijs en Vorming”. Voor de Keniaanse overheid is integratie van ICT in het onderwijs een hefboom om de economie te versterken en op die manier armoede te bestrijden. Door het inzetten van ICT zullen ook meer kinderen toegang kunnen krijgen tot onderwijs. “Informatie en Communicatie Technologie” wordt door velen gelijk gesteld aan computers. ICT is echter veel ruimer en omvat een veelheid aan audiovisuele media en middelen, communicatiemedia en technologieën (van verschillende technologische complexiteit). In een onderwijscontext kan ICT vele vormen aannemen: radiolessen, televisieprogramma’s, on-line cursussen en toetsen, informatie-berichtjes via SMS, e-mail communicatie, databestanden voor onderwijsstatistieken, elektronische bibliotheken... Tijdens een stakeholders workshop, op 25 augustus 2006, werd ingestemd met een eerste programma-voorstel. In zijn brief (D10/16 (60) van 23 oktober 2006) erkende Prof Karega Mutahi, Permanent Secretaris - Ministerie van Onderwijs, VVOB als partner voor het bereiken van de targets van de subsector van ICT in Onderwijs en Vorming. De PS gaf een keynote presentatie over ICT in het onderwijs in Kenia, ter gelegenheid van de CEGOVVOB conferentie in november 2006, in Leuven. In overleg met de ICT Unit werd een conceptnota uitgewerkt die door de PS op 20 maart 2007 werd aanvaard. Dit was het signaal om over te gaan tot het identificeren van de operationele partners, via veldbezoeken en SWOT oefeningen. In de periode van april tot juni werd de strategie geoperatio-naliseerd en doorlopend afgetoetst. Hiertoe werden verschillende methodes gebruikt, zoals samen-komsten van een (ICT Unit – VVOB) werkgroep, soms begeleid door externe ICT experten; overleg met de hogere MOE ambtenaren … In augustus 2007 bracht een tweedaagse workshop de geselecteerde operationele partners samen voor de uiteindelijke formulering. De detailuitwerking van het programma gebeurde hierna, in samenwerking met de ICT Unit van MOE 5.3.1.3 Gezond Leren De tweede sectordoelstelling werd geïdentificeerd naar aanleiding van overleg, sinds december 2006, tussen (KESSP) partners om het investeringsprogramma “School Health, Nutrition and Feeding” van KESSP te optimaliseren. Er is een onweerlegbaar verband tussen de kwaliteit van het leren en de gezondheidstoestand van kinderen. De Keniaanse overheid beschouwt het als een van haar taken om kansarme kinderen in het voorschools en lager onderwijs op dit vlak te helpen. In de huidige versie van KESSP bestaat dit programma bijna uitsluitend in het voorzien van maaltijden (momenteel via WFP) in de aride en semi-aride (ASAL) gebieden en stedelijke sloppenwijken. Dit is echter geen duurzame werkwijze. Alhoewel deze schotels “bonen en maïs” voor duizenden kinderen de enige maaltijd van de dag betekenen, vormen ze een eenzijdig dieet. Voor vele ouders is het de voornaamste reden om hun kinderen school te laten lopen. Vanuit deze bezorgdheden wordt gezocht naar een geïntegreerde aanpak, via leer-activiteiten en andere schoolse initiatieven, ter verbetering van de gezondheidstoestand van kinderen. Life skills i.v.m. hygiëne, gezonde voeding, milieu-educatie zullen worden gekoppeld aan een (op lange termijn) duurzaam aanbod van schoolmalen. Via de kinderen en de school wordt ook verbetering van de gezondheid van de gemeenschap waarin ze leven (ouders, familieleden… ) beoogd. VVOB zal zich inzetten in een samenwerkingsverband met het Onderwijsministerie en verschillende internationale en nationale partners (UNICEF, WFP, FAO, ICRAF, Ministerie van Volksgezondheid, Ministerie van Landbouw, en andere…. ). Implementatie zal gebeuren met onderlinge afstemming en complementaire werking. In deze context zal VVOB specifieke resultaten nastreven, door de lessen uit “Farmers-of-the-Future” in te zetten en ze om te bouwen tot volwaardige bouwstenen voor het KESSP investeringsprogramma “School Health, Nutrition and Feeding”. Voor de VVOB inzet gebeurde een geografische afbakening. In overleg met het MOE werden vijf ASAL districten geïdentificeerd. De resultaatsgebieden 2008-2013 werden geoperationaliseerd
pag 25
in een workshop (september 2007) voor de verantwoordelijken van de divisies School Health & Nutrition en School Feeding en VVOB. 5.3.2 Probleemanalyse Het is een grote bezorgdheid voor de Keniaanse overheid dat heel wat kinderen van lagere en middel-bare schoolleeftijd niet kunnen genieten van onderwijs van goede kwaliteit. Armoede is hierbij de belangrijkste contribuerende factor. Maar kinderen blijven bvb ook thuis om voor zieke ouders te zorgen, het vee te hoeden... of ze worden de straat opgestuurd om te bedelen. Bovendien neemt aantal wezen neemt toe. Aan de “aanbodzijde” is er echter ook een tekort: onvoldoende scholen en klas-lokalen (vooral op middelbaar niveau) en leerkrachten. Vele scholen zijn niet goed onderhouden, beschikken niet over de nodige leermaterialen, werken met te grote klasgroepen (soms meer dan 80 kinderen in een lage school klas). Met de invoering van gratis lager onderwijs (begin 2003) en het afschaffen van schoolgeld voor middelbaar onderwijs (begin 2008) heeft de regering zelf grote stappen gezet om belangrijke drempels te verlagen en zodoende meer kinderen op school te krijgen – en te houden. Er worden extra inspanningen geleverd om de armsten te steunen via schoolmaaltijden, verhoogde budgetten voor beurzen, e.d. Uitbreiding van de schoolbevolking creëert echter extra druk op diensten waarvan de kwaliteit reeds niet optimaal is. Alhoewel de struikelblokken en zwaktes voor verbetering van de onderwijskwaliteit in grote lijnen gekend zijn en erkend worden, heeft het onderwijsministerie te weinig vaste instrumenten om de problemen en prestaties van de sector in detail te beschrijven. Tot heden is MOE (en MOST) genoopt om beleidsbeslissingen te nemen op basis van beperkte, vaak gefragmenteerde en meestal niet-recente statistische data (vb enkel het aantal inschrijvingen in geregistreerde scholen, aantal leerlingen die eindexamen afleggen, aantal TSC werknemers, aantal kinderen in het programma voor schoolmaal-tijden) of op basis van specifieke – eenmalige - studies (vb i.v.m leerkrachten normen) en programma’s (vb SMASSE). Voor de probleemanalyses bij aanvang van de ontwikkeling van de VVOB meerjarenstrategie sloten we ons aan bij de percepties van de onderwijssector, zoals verwoord in het KESSP document. Dit geldt zowel voor de algemene probleemstelling als voor de twee geïdentificeerde inhoudelijke terreinen (ICT en Gezond Leren). Voor de probleemanalyses (problemenbomen en oplossingenbomen) van het VVOB MJP was het niet mogelijk om de geïdentificeerde knelpunten te motiveren met specifieke cijfers. Daarom zijn ze in algemene termen beschreven. Maar, de knelpunten zijn reëel, dat weten we uit de VVOB ervaringen in het MJP 2003-2007 en uit de SWOT oefeningen bij het identificeren van operationele partners voor het MJP 2008-2013). Om dit gebrek aan specificiteit op te vangen voorziet de MJP-strategie het uitvoeren van analyses van de noden voor capaciteitsversterking van de doel-groepen. En dit bij de start. In 2007 werd reeds aangevangen met een ereadiness assessment, samen met de ICT Unit van het MOE. Het is te verwachten dat tegen het einde van de eerst fase (2010), het onderwijsministerie zelf een goed en uitgebreid systeem zal runnen, dat up-to-date cijfers zal kunnen aanbrengen. KESSP geeft prioriteit aan het opstarten van een Education Management Information System. De EMIS zal bestaande data-banken (van MOE, TSC en de Raad voor Examens) integreren. In 2007 gebeurde een “Schoolmapping” die alle onderwijsinstellingen van het land in kaart heeft gebracht (gelinkt aan een GIS systeem). Voor het eerst beschikt het MOE nu over realistische cijfers van het aantal scholen, het aantal leerlingen, de staat van de gebouwen etc. Het is een onmisbare baseline om de juiste maatregelen te kunnen nemen voor onderwijs van betere kwaliteit. KESSP zelf heeft een aantal kwaliteitsindicatoren voor Monitoring en Evaluatie vooropgesteld. De voornaamste staan in de tabel ingevoegd op de volgende pagina.
pag 26
5.3.3 Omschrijving gekozen strategie voor behalen programmadoelstellingen Via KESSP doet MOE inspanningen om zowel het aanbod als de kwaliteit te verbeteren. Er wordt grote nadruk gelegd op maatregelen om de efficiëntie in planning, uitvoering en budgetbesteding te verhogen. Bijscholing, onthe-job capaciteitsversterking zijn cruciaal in deze strategie. Het VVOB programma sluit aan bij de strategie die MOE zelf heeft uitgestippeld en past in het hierboven geschetste macrokader. De beoogde resultaten van het MJP 2008-2013 zullen bijdragen (op meso- en microniveau) tot het bereiken van targets via activiteiten en interventies in de geidentificeerde inhoudelijke terreinen waarrrond VVOB expertise en ervaring heeft. In het voorgestelde programma zal VVOB de ervaringen uit interventies uit het Meerjarenprogramma 2003-2007 in een bredere context gaan toepassen. Dit zal gekoppeld worden aan het uittesten van bijkomende, nieuwe methodes en het ondersteunen van innovatieve processen, met grote nadruk op het uitbouwen van capaciteit van het Ministerie van Onderwijs. Het programma beoogt het versterken van de capaciteit van het Ministerie van Onderwijs op een zo holistisch mogelijke wijze, ttz dat het aandacht zal besteden aan de verschillende niveaus van management en uitvoering. Beide deelprogramma’s concentreren zich op verschillende inhouden, maar methodologisch streven zij hun resultaten na op gelijkaardige wijze, via: - versterking van capaciteit (van individuen en als team) van het verantwoordelijke departement op het Ministerieel hoofdkwartier - bijscholing van schoolbesturen - bijscholing van schooldirecties - bijscholing van leerkrachten. Op het niveau van outcomes en activiteiten zullen beide subprogramma’s elkaar op verschillende punten kunnen ondersteunen en aanvullen. Enkele voorbeelden: Het subprogramma Gezond Leren bevat verschillende outcomes en activiteiten met een “ICT integratie” invalshoek (database, e-learning, web-based rapporteren....). Het is te voorzien dat de ICT Unit betrokken zal zijn bij het opzetten en implementeren van deze systemen – dit zijn meteen kansen voor on-the-job vorming voor het ICT Unit personeel. Ervaringen met ICT Integratie binnen Gezond Leren kunnen besproken worden door de MOE hogere en middenkaders in de context van hun capaciteitsuitbouw. Via Gezond Leren zullen de medewerkers van de betrokken divisies bijgeschoold worden in ICT vaardigheden. Inhouden van Gezond Leren kunnen gebruikt worden in het Centrum voor ICT Integratie en Innovatie... KESSP Kwaliteitsindicatoren (selectie) Beschrijving Indicator 1. Lager onderwijs: inschrijvingen (National Enrolment Ratio) 2. Lager onderwijs volledig doorlopen
Beginmeting (2005)
Target (2010)
83%
Minstens 96%. Grootste vooruitgang in provincies met achterstand. Minstens 92%. Grootste vooruitgang in provincies met
77.6%
Stand van zaken (oktober 2007) (bron: EMIS – besproken tijdens JRES okt ‘07) 86.5 (eind 2006) 76.5 % (eind 2006)
pag 27
2. Leerlingen per leerkracht in lager onderwijs 3. Tekstboeken per leerling in lager onderwijs
4. Klas 6 – Learning Outcomes Gemiddelde testresultaten 5. Strategie voor Middelbaar Onderwijs 6. Overgang van lager naar middelbaar onderwijs 7. Leerkrachtennormen in middelbaar onderwijs (overheidsscholen) 8. Leerlingen per leerkracht in middelbaar onderwijs 9. TIVET strategie
10. Strategie voor Universitair Onderwijs
achterstand 45:1
50:1
Lagere cyclus: Eng 3:1, Wiskunde 4:1 Wetensch 3:1 Hogere cyclus: Eng 3:1, Wiskunde 3:1 Wetensch 3:1 Eng: 56% Wisk: 55% Wetensch: 40% Geen
1:1 Voor Engels, Wiskunde en Wetenschappen
3:1 (voor de drie vakken samen)
1:1 Voor Engels, Wiskunde en Wetenschappen
2:1 (voor de drie vakken samen)
Verbeterde uitslagen
54%
70%
SADMEQ resultaten 2006 nog niet beschikbaar Strategievoorstel klaar. Prioritaire initiatieven geïdentificeerd voor uitvoering budget 07/08. 60% (schooljaar 2006-2007)
Normen niet aangepast
Normen herzien en nieuwe richtlijnen toegepast. Beter dan 21:1
Studie uitgevoerd. Aanbevelingen nog niet toegepast door MOE. 19:1 (2006)
Geen
Strategie aanvaard tegen 2008
Geen
Strategie met speciale aandacht voor goed bestuur en anti-corruptie aspecten klaar tegen 2008 55% (of meer) van budget MOE voor Lager Onderwijs, ook bij toename middelbaar onderwijs (efficiëntie van deze subsector dient te verhogen) Binnen L.O., 15% MOE operationeel budget (exl lonen)
Strategievoorstel klaar Prioritaire initiatieven geïdentificeerd voor uitvoering budget 07/08. Strategievoorstel ingediend. Nog verder te bespreken met stakeholders en af te werken.
43:1
19:1 (2003) 21:1 (2004)
11. Beheer van de sector Lager Onderwijs : & toewijzing van fondsen 57% van MOE operationeel budget en 15% van MOE operationeel budget (excl lonen)
Strategie aanvaard in 2007
55%
15%
pag 28
6. Toegepaste samenwerkingsstrategie 2008-2013 6.1 Doelstellingen overzicht (AD, SD1, SD2) Algemene Doelstelling: De onderwijskwaliteit in Kenya is verbeterd, via ondersteuning van relevante investeringsprogramma’s van het KESSP, door ontwikkeling van capaciteit, kennis en ervaring rond “Integratie van ICT” en life skills voor “Gezond Leren”
Dit vertaalt zich in twee Specifieke Doelstellingen: 1. Het Ministerie van Onderwijs heeft een systematische, omvattende en duurzame “Strategie voor Integratie van ICT in het onderwijs” geoperationaliseerd. 2. Het Ministerie van Onderwijs heeft duurzame strategieën ontwikkeld en geoperationaliseerd voor een geïntegreerde benadering m.b.t. “Gezond Leren” in het basisonderwijs, met speciale aandacht voor de armste en meest kwetsbare kinderen in benadeelde gebieden. 6.2
Specifiek Doel 1: ICT Integratie in Onderwijs en vorming
Het Ministerie van Onderwijs heeft een systematische, omvattende en duurzame “Strategie voor Integratie van ICT in het onderwijs” geoperationaliseerd. Programma-beschrijving en analyse Met dit programma-onderdeel zal VVOB de capaciteit van het MOE versterken voor het realiseren van twee KESSP investeringsprogramma’s: ICT in Education (Nr 14) en Capacity Development (Nr 12) alsook voor het implementeren van de National Information and Communication Technology (ICT) Strategy for Education & Training. 6.2.1 Tussentijdse Resultaten voor SD1 De onderwijssector in Kenia staat nog in de kinderschoenen wat betreft integratie en gebruik van ICT. Technische aspecten nemen op dit moment nog de bovenhand bij genomen initiatieven. Om ICT op gepaste wijze te integreren met het oog op verhoogde kwaliteit van het onderwijs, dienen technologie en didactiek/pedagogiek hand in hand te gaan. Geleidelijk aan zullen pedagogische overwegingen de sturende (en stuwende) kracht worden. VVOB streeft een geïntegreerde aanpak na en zal daarvoor simultaan samenwerken met verschillende instellingen die nationale mandaten hebben voor de capaciteitsversterking van onderwijsmanagers (op verschillende niveaus) en met leerkrachten. Op het hoofdkwartier van het Ministerie van Onderwijs heeft de ICT Unit een belangrijke rol in de uitvoering, coördinatie en het harmonizeren van ICT-activiteiten, en dit voor de onderscheiden investeringsprogramma’s van KESSP. De Unit moet er, o.a. voor zorgen dat het Ministerieel hoofdkantoor, de provinciale en districtskantoren en de scholen ICT kunnen gebruiken (hoofdzakelijk technisch), dat er richtlijnen en beleidsplannen zijn en dat ze kunnen uitgevoerd worden. Tijdens de exploratiebezoeken aan potentiële partnerinstellingen werd ook vastgesteld dat zij gelijk-aardige hinderpalen ondervinden, dezelfde fouten maken bij het introduceren en gebruiken van ICT en dus dezelfde hulp nodig hebben. De ICT Unit kan de individuele instellingen begeleiden om dit proces efficiënter te laten verlopen. pag 29
Tegelijkertijd kan de Unit ervaringen en geleerde lessen benutten om het proces van ICT integratie binnen de hele onderwijssector te optimaliseren. VVOB zal de capaciteit van deze Unit - voor het uitvoeren van haar taken versterken zodat er een hogere graad van harmonizatie en onderlinge afstemming van ICT initiatieven komt en duplicatie van inspanningen wordt vermeden. De directe samenwerking van VVOB met operationele partners zoals KESI en SMASSE zal ervoor zorgen dat ICT ingebed is in de programma’s die zij aanbieden voor hun eigen doelgroepen. In lijn met VVOB’s Visie & Missie en expertise, zullen we ons concentreren op pedagogisch/didactische targets. Voor grotere efficiëntie en impact zal VVOB wel zorgen voor een minimum aan technische infrastructuur en platformen. Er werd geopteerd om voorrang te geven (in de eerste drie jaar) aan outcomes die vooral effect zullen hebben in het middelbaar onderwijs. Het middelbaar onderwijs wordt beschouwd als een hefboom om het proces van Integratie van ICT in scholen (voor bestuur en voor het leren) in de onderwijssector op gang te zetten. Er is grote, onmiddellijke, behoefte aan ICT integratie in deze subsector om de kwaliteit van het onderwijs te verbeteren en als voorbereiding op hoger onderwijs, de arbeidsmarkt... In deze subsector is er bovendien al meer algemeen bewustzijn over de mogelijkheden van ICT en een aantal scholen hebben infrastructuur en personeel met ICT vaardigheden. Voor het MOE is ICT integratie in Secundair Onderwijs een prioriteit en via de KESSP werkplannen gebeuren er reeds grote investeringen. Het is daarom te verwachten dat het programma op redelijk korte termijn reeds een impact zal kunnen hebben. Voor deze doelstelling werden zes resultaatsgebieden geïdentificeerd die door onderlinge afstemming een geïntegreerde programma-aanpak zullen mogelijk maken: TR 1. De noden en vereisten i.v.m. capaciteitsversterking voor ICT Integratie zijn vastgesteld en gedocumenteerd voor de volgende groepen van sleutelactoren: ICT unit MOE; Hogere en middenkaders van MOE en geselecteerde Semi-Autonome Agentschappen (SAGA’s); MOE districtsambtenaren; Schoolhoofden; Schoolbesturen; Leerkrachten (met focus op middelbaar onderwijs); en processen zijn op gang gebracht om deze analyse geregeld te herhalen, aansluitend bij de review van de e-readiness op schoolniveau. In de meeste organisaties is het menselijk kapitaal een van de meest waardevolle elementen in het scheppen van toegevoegde waarde. Voor ICT integratieprocessen die zeer complex en moeilijk zijn, is het cruciaal dat de gepaste capaciteit van het personeel wordt uitgebouwd. Vooraleer specifieke maatregelen en activiteiten voor Integratie van ICT kunnen opgestart worden is het belangrijk om de juiste noden op dat terrein te omschrijven. De “MOE ICT Integratie Visie & Missie” (“Waar wil MOE staan in 2013?”) zal worden vastgelegd via sensbilizeringsworkshops en vergelijking met internationale voorbeelden. De “ICT Integratie Visie & Missie” zal daarna, met steekproeven, worden afgetoetst op het terrein in verschillende geografische en socio-economische omgevingen. Vergelijking van beide zal toelaten om de noden vast te stellen. Deze “needs analysis” vormen de basis voor de vormingsactiviteiten binnen resultaatsgebieden TR 2, TR 3, TR4, TR 5. De vorderingen op gebied van ICT Integratie zullen in het derde programmajaar getoetst worden, om zodoende informatie aan te leveren voor de tweede fase van drie jaar. In 2007 voerde MOE een e-readiness studie uit, met steun van VVOB. Alle lagere en middelbare scholen waarvan men wist dat er computermateriaal aanwezig was werden bezocht en geïnven-tariseerd. Er werden gegevens verzameld over aantal leerlingen, ICT uitrusting en aanwending, ICT vaardigheden van het personeel. Het programma zal de ICT unit ondersteunen om deze informatie actueel te kunnen houden, via EMIS.
pag 30
In de mate van het mogelijke zullen beide analyses (capacity building needs en e-readiness) geïntegreerd worden. TR 2. De ICT Unit van het MOE heeft de capaciteit (organisatie, financiën, personeel) om technische en educatieve initiatieven te coördineren, te harmonizeren, te ondersteunen en hieromtrent advies te verlenen voor efficiënte integratie van ICT in het onderwijs- en dit op verschillende niveaus van beleid en uitvoering. In de voorbije vijf jaar werden reeds heel wat ICT integratie initiatieven genomen in de onderwijssector, door MOE of andere actoren. Bij gebrek aan een duidelijk werkkader en mandaten is er overlapping, duplicatie en vaak onvoldoende opvolging. Het programma zal starten met een consultatieproces om de rollen en mandaten ivm ICT Integratie van alle betrokkenen (ICT Unit, directoraten, SAGA’s ) in de overheidssector (inclusief egovernment) in wederzijds akkoord vast te leggen. Op basis van de geïdentificeerde noden (TR1), zal de capaciteit van de ICT Unit versterkt worden op het vlak van: - strategische planning, planning en uitvoering van ICT structuren, ICT dienstverlening (bv e-mail, EMIS, antivirus beveiliging, back-up); - coördinatie en begeleiding van ICT integratie activiteiten in middelbaar en lager onderwijs: technisch en pedagogisch-didactisch; - planning en uitvoering van technische projecten (netwerken, uitbouw van infrastructuur, connectiviteit, servers en workstations) systemen & applicaties (voor ICT unit, MoE HQ en districtkantoren); - milieu-aspecten verbonden aan integratie van ICT, ivm gebruik en afvoer van onbruikbare materialen; - gender gelijkheid; - “change management”; Het zal belangrijk zijn om twee veel voorkomende discrepancies weg te werken: enerzijds tussen de vaardigheden van de individuen en hun taken en anderzijds tussen de tekorten aan capaciteit en de werkoverlast. Voor elk staflid zal een persoonlijk programma (in eerste instantie voor twee jaar) worden ontwikkeld. De capaciteitsuitbouw zal op verschillende manieren gebeuren, o.a. interne en externe training, individuele coaching, bijwonen van seminaries en conferenties, interactie met experten, aanbod van vaktijdschriften en on-line informatiebronnen ...). Maar tegelijkertijd zal er aandacht besteed worden aan de versterking van de werking van de Unit als een team. Het programma zal de ICT Unit ondersteunen in het leren van ontwikkelingsprocessen voor ICT strategieën, beleid, standaaarden en procedures. Uiteindelijk wordt verwacht dat de ICT Unit in staat is om alle ICT activiteiten binnen het ministerie (hoofdkwartier en districten) te coördineren en te begeleiden. De Unit zal begeleid worden om, doorlopend, te netwerken met andere stakeholders voor toenemende implementering van ICT programma’s. Vaardigheden ivm project management procedures, monitoring en evaluatie, kwaliteitscontrole, budget controle zullen ontwikkeld worden via speciale sessies, on-the-job begeleiding, advies en ondersteuning van lopende projecten, met de betrokkenheid van de hele ICT Unit. Dit met het oog op verhoogde efficiëntie in planning en uitvoering van de KESSP werkplannen. Deze capaciteitsversterking zal doorlopen in de tweede fase (2011-2013). De prioriteitenstelling zal in 2010 gebeuren. Binnen dit resultaatsgebied zullen nog twee andere outcomes worden nagestreefd: Het ontwikkelen van een kader en strategie voor een “one-stop-shop” voor ICT integratie in het leergebeuren, via consultatie van stakeholders en een haalbaarheidsstudie, tegen eind 2010. Naargelang de bevindingen, kan de uitvoering mogelijks, in de tweede fase van het programma gebeuren. Het programma zal, samen met andere stakeholders, ook een bijdrage leveren voor het oprichten van een Centrum voor ICT Integratie en Innovatie waar pedagogisch-didactische aspecten van ICT Integratie zullen kunnen worden gedemonsteerd en
pag 31
uitgeprobeerd door leerkrachten, studenten, onderwijsmanagers en anderen. Het centrum zal ruimte bieden aan nieuwe technologieën en het MOE zal het openstellen voor zoveel mogelijk verschillende gebruikers. In het kader van het MOE-VVOB meerjarenprogramma zal het Centrum vooral gebruikt worden voor de samenwerking met KESI (TR 4) en SMASSE (TR 5), maar ook voor uitbouw van de capaciteit van de managers (TR 3) VVOB zal hoofdzakelijk investeren in de hierboven beschreven vormingsactiviteiten. Het programma zal wel zorgen voor kritische infrastructuur en faciliteiten voor vlotte werking van de ICT Unit en voor de basisinrichting van het Centrum voor ICT Integratie en Innovatie. TR 3. Hogere en Middenkaders van het MOE en geselecteerde Semi-Autonome Overheidsagentschappen zijn beter in staat om ICT integratiestrategieën, op continue wijze, te ontwikkelen en uit te voeren. Integratie van ICT in het onderwijs is gebaseerd op appreciatie en het zich eigen maken van nieuwe attitudes, kennis en vaardigheden zodat ICT wordt ervaren als een nuttig instrument om leren (en management) te bevorderen. Er bestaat veelvuldig, internationaal, bewijs dat ICT Integratie dient aangestuurd en ondersteund te worden door de hogere kaders om effectief te zijn. Het is ook aangetoond dat deze kaderleden meestal teveel werk hebben om zich voldoende te engageren. Er zal gestart worden met een groep van 15 tot 20 “ICT kampioenen” van de hogere en midden kader managers (hoofdkantoor, SAGA’s), op vrijwillige basis. Gedetailleerde, sterk geïndividualiseerde, programma’s voor capaciteitsversterking zullen worden opgesteld en gedurende een jaar uitgevoerd. Op basis van deze ervaring zal een tweede groep van 15 tot 20 (dezelfde of andere) managers worden begeleid, eveneens voor een jaar. Indien deze formule gunstige resultaten oplevert, kan ze worden uitgebreid in de tweede fase (2011-2013). Aanvullend zal een groep van ongeveer 35 managers de kans krijgen om deel te nemen aan relevante “open” activiteiten. Het is te verwachten dat deze verhoogde capaciteit zal leiden tot betere dienstverlening in een omgeving die vernieuwing en verandering stimuleert. Het programma zal ook begeleiding bieden bij regelmatige, systematische analyse van de verschillende KESSP werkplannen voor toenemende integratie van ICT (in planning en uitvoering!) – over de jaren heen. Er zal ook een programma voor capaciteitsversterking voor andere middenkaders en district-medewerkers worden ontwikkeld. Dit kan vanaf 2011 worden geïmplementeerd. TR 4. Modellen voor vorming van schoolbesturen (schoolhoofden en schoolraden) i.v.m. Integratie van ICT in het onderwijs zijn ontwikkeld, getest en klaar voor uitvoering op grote schaal. Schoolbestuurders hebben nood aan richtlijnen en begeleiding in het proces van ICT integratie. KESI heeft het mandaat om onderwijsmanagers te vormen en bij te scholen en werd daarom geïdentificeerd als operationele partner. Het programma zal de capaciteit versterken van KESI, als instituut, en van individuele medewerkers (ICT unit staff en academisch personeel) om cursussen in ICT Integratie te kunnen aanbieden en om ICT te gebruiken in hun dagelijks werk. Op basis van de analyses van de noden (TR1) zullen bestaande leermaterialen en cursussen geëvalueerd worden. De inzichten zullen gebruikt worden om gepaste cursussen voor Schoolhoofden en Schoolbesturen te ontwikkelen en materialen te “contextualiseren”. Dit zal gebeuren in samenwerking met de ontwikkelaars en aanbieders van de positief geëvalueerde cursussen en andere stakeholders. De eerste fase zal voorrang geven aan de schoolhoofden van secondair niveau. In de tweede fase kan aandacht besteed worden aan de hoofden van lagere scholen. Schoolraden middelbaar en lager onderwijs zullen samen aan bod komen in de eerste fase.
pag 32
De eerste fase zal afgerond worden met een plan voor de nationale uitvoering van de voorgestelde capaciteitsversterking van schoolhoofden en schoolbesturen. Aanvullend zullen ook richtlijnen ontwikkeld worden voor de kwaliteitsbewakers (vroegere “inspecteurs”) zodat zij in staat zijn scholen te evalueren en te begeleiden i.v.m. met ICT Integratie voor beter onderwijs en leren. VVOB zal hoofdzakelijk investeren in de hierboven beschreven vormingsactiviteiten. Waar nodig, zal het programma wel zorgen voor (aanvullende) kritische infrastructuur en faciliteiten op KESI. TR 5. Minimum standaarden voor opleiding van middelbare leerkrachten zijn vastegelegd en modellen voor bijscholing van leerkrachten middelbaar onderwijs i.v.m. goed gebruik van ICT in het leergebeuren zijn ontwikkeld, getest en klaar voor uitvoering op grote schaal. In Kenia is er redelijk wat ervaring in het gebruik van radio in de klas. Dit is niet het geval voor andere ICTs. ICT vorming is in de meeste scholen beperkt tot het aanleren van IT computervaardigheden (leerkrachten en studenten). Het (nationale) curriculum voor lagere normaalscholen heeft, sinds 2006, een component “ICT Integratie”. De opleiding van leerkrachten middelbaar onderwijs is voor meer dan 90% in handen van de universiteiten, en er zijn geen gestandardiseerde curricula. Curriculum-wijzigingen voor universitaire opleidingen zijn volledig in handen van de (autonome) universiteiten. Om ICT Integratie een grotere kans te geven in de lerarenopleiding, zal het programma het initiatief nemen om nationale (minimum)standaarden voor training in ICT Integratie vast te leggen, via een consultatief proces. Universiteiten, MOE, TSC, KIE en andere relevante stakeholders zullen hierbij worden betrokken. Omwille van haar mandaat en ervaring, kiest VVOB ervoor om ingang te maken in het secondair onderwijs via bijscholing van leerkrachten. Hiervoor zal samengewerkt worden met het bestaande SMASSE programma (voor wiskunde en wetenschappen). SMASSE wordt uitgevoerd door CEMASTEA (Centre for Mathematics, Science and Technology in Africa) en doet daarvoor beroep op een dertigtal nationale (voltijdse) trainers en meer dan 1000 regionale (deeltijdse) trainers. Het maakt gebruik van meer dan 100 district training centra (met elk een of twee computers), waar de regionale trainers hun collega’s vormen via een cascade systeem. Het programma zal de capaciteit van de SMASSE staff op CEMASTEA versterken en de ICT Integratie component inbouwen in de bijscholingscyclus voor secondaire leerkrachten. Op basis van de analyses van de noden (TR1) zullen bestaande leermaterialen en cursussen geëvalueerd worden. De inzichten zullen gebruikt worden om gepaste cursussen voor leerkrachten te ontwikkelen en materialen te “contextualiseren”. Dit zal gebeuren in samenwerking met de ontwikkelaars en aanbieders van de positief geëvalueerde cursussen en andere stakeholders. Het programma streeft ernaar om omstandigheden te scheppen waarbij klasleerkrachten nieuwe technieken zullen kunnen leren en uittesten. Om modellen voor bijscholing te ontwikkelen wordt ook een pragmatische aanpak voorgesteld die zal werken met gemengde teams van klasleerkrachten, studenten en docenten middelbare normaalschool (KSTC – zolang deze opleiding blijft bestaan), curriculumontwikkelaars van KIE, personeel CEMASTEA...e.d. in directe interactie met leerlingen. Bestaande infrastructuur zoals computerlabs op scholen en partnerinstellingen en het Centrum voor ICT Integratie en Innovatie zal gebruikt worden. Ook deze ervaringen zullen de basis vormen voor modellen die in de bijscholingscursussen van SMASSE kunnen verwerkt worden. Het programma voorziet dat activiteiten voor TR 4 en TR 5 op elkaar zullen worden afgestemd, door met de directies en de leerkrachten (en de studenten) van dezelfde scholen te werken – op proefbasis.
pag 33
De eerste fase zal afgerond worden met een plan voor de nationale uitvoering van de voorgestelde capaciteitsversterking via SMASSE. VVOB zal hoofdzakelijk investeren in de hierboven beschreven vormingsactiviteiten. Waar nodig, zal het programma wel zorgen voor (aanvullende) kritische infrastructuur en faciliteiten voor SMASSE. TR 6. Systemen voor kennisbeheer, communicatie en coördinatie en om “lessons learned” te documenteren zijn opgezet. De ervaringen uit de activiteiten onder de verschillende resultaatsgebieden zullen wederkerig relevant zijn. Tijdens het programma zullen speciale inspanningen geleverd worden om het kennisbeheer, documentatie e.d. te systematiseren. Uiteindelijk zullen ze ook teruggekoppeld worden naar de planning en uitvoering van KESSP (TR 2). Er zal actief gewerkt worden aan het opzetten en onderhouden van netwerken, publiceren van ervaringen en producten van het programma, verbeteren van procedures systemen en processen. 6.2.2 Omschrijving doelgroepen (direct en indirect) De directe doelgroepen zijn het personeel van de ICT Unit (MOE), personeel van MOE hoofdkwartier en districtkantoren, personeel van de operationele partners (SMASSE en KESI). De indirecte doelgroepen zijn schoolhoofden, schoolraden, leerkrachten middelbare scholen. 6.2.3 Analyse van de strategie Versterking van de capaciteit van de strategische en operationele partners. Het programma streeft ernaar MOE te versterken om integratie van ICT in het onderwijs te realiseren. Op basis van bezoeken en SWOT analyses van potentiële partners werd vastgesteld dat elk van deze instellingen momenteel over onvoldoende capaciteit beschikt om ICT te integreren en hun werk kwalitatief te verhogen. We kwamen tot de conclusie dat de ICT Unit van het MoE de meest geschikte hefboom is om een verandering op verschillende niveaus van het MOE tot stand te brengen. Een versterkte ICT Unit zal optreden als een centrum voor coördinatie en begeleiding. De Unit zal samenwerken met alle andere operationele partners: interne (directoraten), geafillieerde instellingen (KESI,SMASSE.KIE, KSTC...) en externe (ICT Trust Funds, CFSK...). De capaciteitsopbouw moet gericht en veelzijdig zijn: dit omvat technologie / infrastructuur / toepassingen, management / strategieën / beleid, onderwijs / pedagogie, training / leren... We viseren een aanpak die een horizontale en verticale interactieve samenwerking tussen strategische en operationele partners mogelijk zal maken, specifiek gericht op ICT integratie in het onderwijs. Het programma zal verschillende modellen voor vorming en bijscholing ontwikkelen en testen, samen met de operationele partners. Via on-the-job leren zal de capaciteit van die instituten en het betrokken personeel versterkt worden. Effectiviteit van de voorgestelde strategie Effectieve “ICT integratie in onderwijs” betekent dat de vraag gesteld wordt “Wat kan ICT doen voor beter onderwijs?” ICT is een hulpmiddel, geen doel op zichzelf. Voor onderwijsmanagers kan ICT helpen om goede en juiste beslissingen te nemen (op basis van meer en betere informatie), om efficiënter te werken, om beter te communiceren, om beter te plannen en te evalueren... Voor de leekrachten kan ICT helpen om de kwaliteit van lessen en van de contacten met de leerlingen te verhogen: uitleggen van moeilijke vakinhouden met speciale software (laboratorium-experimenten, taalontwikkeling...), leermaterialen en lesvoorbereidingen uitwisselen, meer child centred werken, meer gedifferentiëerd lesgeven. Via internet kan de wereld in de klas gebracht worden, ICT kan een goed hulpmiddel zijn in situaties met grote klasgroepen, voor leren in afgelegen gebieden.
pag 34
Het doel wordt bereikt via interactie (en het plannen daarrond) tussen het beschikbaar stellen van technologie, het trainen van gebruikers, het introduceren van nieuwe educatieve/pedagogische principes en methodes (elearning, digitale inhoud, curriculumontwikkeling, lerarenopleiding...). Eens voldoende ICT beschikbaar gemaakt is en een kritische massa van gebruikers is bereikt, in het bijzonder op het managementsniveau, zal het interactieve integratieproces zelfonderhoudend zijn. De effectiviteit van de interventie zal zodoende substantieel toenemen en nieuwe en interessante opportuniteiten creëren voor ICT integratie in het onderwijs; die op hun beurt kunnen opgenomen worden in de toekomstige herzieningen van het KESSP en gerelateerde programma’s (bvb ook op niveau van districten en scholen). Het programma wil een stevige onderbouw garanderen voor de Integratie van ICT in onderwijs en voorziet een implementatiestrategie met twee complementaire en interactieve sporen. Het eerste spoor legt nadruk op het beschikbaar maken van de technologische middelen ( infrastructuur, hardware, software, toepassingen...) voor de gebruikers. Het tweede spoor richt zich op de training van de gebruikers (Hoe middelen gebruiken? Hoe middelen een rol laten spelen in management en leren?). Het beschikbaar stellen van technologische middelen voor gebruikers zonder training of het trainen van gebruikers zonder de middelen ter beschikking te stellen, is inefficiënt en grotendeels een verspilling van middelen. Door beide sporen gelijktijdig aan te pakken en op elkaar af te stemmen, zal de gebruikersvraag toenemen, waardoor het hele ICT integratieproces drastisch kan versnellen. De toenemende gebruikersvraag kan het hele onderwijssysteem zeer effectief en in een relatief korte tijdsspanne hervormen. Efficiëntie van de voorgestelde strategie De strategie is gebaseerd op het versterken van de centrale ICT Unit van het MoE die alle activiteiten wat betreft ICT integratie in onderwijs en training zal coördineren, harmonizeren en stroomlijnen. De ICT Unit zal ook de andere instituten, die vergelijkbare ICT problemen hebben, ondersteunen en als voorbeeld fungeren. De Unit poogt reeds om in deze richting te werken maar heeft onvoldoende gekwalificeerd en ervaren personeel. Basisinfrastructuur en sommige diensten en toepassingen zijn aanwezig (kwantitatief gezien te klasseren als “matig”) Binnen de onderwijssector is er voldoende inschatting van het belang van ICT voor onderwijsbeheer en de behoefte bestaat om ICT te integreren in curricula en leren. Verschillende, onvoldoende gecoördineerde initiatieven zijn reeds genomen door verscheidene departementen, geaffilieerde instellingen, privé-instellingen en ontwikkelingspartners en deze kunnen ondergebracht worden in een efficiënt gestructureerd kader voor ICT integratie in onderwijs en training (gedocumenteerd in de KESSP werkplannen). Het is te verwachten dat ICT integratie in verschillende scholen op verschillende niveaus en in een variëteit aan vormen zal gebeuren. Zelfs in scholen zonder elektriciteit, of in arme streken is het mogelijk om ICT – in een of andere vorm – te gebruiken. ICT en e-learning (in de ruimste betekenis) kan ook alternatieven bieden voor toenemende aantallen studenten en minder leerkrachten. Ook de capaciteitsontwikkeling binnen het programma zal verschillende vormen aannemen om op deze diversiteit in te spelen. Voor ondersteuning en uitvoering van programma-activiteiten kan voldoende lokale expertise gecontracteerd worden (voor korte of langere termijn). Technische en financiële duurzaamheid van de strategie. Zolang de tweesporenstrategie (technologische middelen en training/integratie) kan uitgevoerd worden, zal de gebruikersvraag voldoende druk zetten op het systeem om de technologie te onderhouden en verder te ontwikkelen, en om voldoende budgetten ter beschikking te stellen voor zowel technologie als training, zodat duurzaamheid geen punt zal zijn. Het programma zal helpen om structuren op te zetten zodat duurzaamheid op technisch (lange termijn planning voor nieuwe installaties, vervangingen en upgrades) en financieel niveau (kost-efficiënte aankopen, jaarlijkse budgetten) kunnen gegarandeerd worden door MOE...
pag 35
KESSP overleg brengt vele partners samen. Contacten en samenwerking met nationale en inter-nationale actoren ivm ICT Integratie zijn zeer waarschijnlijk, zodat dat substantiële input voor implementatie op ruime schaal kan worden bekomen, aansluitend bij de opbouw van de capaciteit door VVOB. Het programma zal ook nauw samenwerken met het ICT Trust Fund dat verantwoordelijk is om extra fondsen te verwerven voor ICT in scholen. Economische en sociale impact Succesvolle integratie van ICT in onderwijs en training zal een groot cascade effect hebben van onderwijsmanagers tot leerkrachten en studenten. Studenten die betere ICT vaardigheden hebben en die weten hoe ICT te gebruiken in werk- en leefomgeving zullen in belangrijke mate de samenleving hervormen. Deze studenten zullen werknemers zijn in de publieke en privé sectoren. Hun vaardigheden zullen een nodige toegevoegde waarde betekenen voor hun werkgevers. Dit zal de productie en groei in de algemene economie stimuleren. Dit leidt dan weer tot meer tewerkstelling en beschikbaar inkomen, zodat uiteindelijk ook meer mensen uit de armoede kunnen ontsnappen. Naarmate meer en meer mensen “ICT-vaardig” zijn, zullen de manier van “zakendoen” en de interacties tussen mensen substantieel veranderen. Het hele sociale geraamte van de samenleving zal zich ook hervormen in dit proces. Het aantal diensten en hun kwaliteit zal toenemen; transparantie zal toenemen zodat corruptie zal afnemen en democratische principes meer kansen krijgen... Gender Het programma zal waken over voor gelijke kansen voor beide geslachten, in lijn met het Gender & Education beleid van MOE. In het bijzonder zal aan het huidig tekort aan vrouwelijke ICT specialisten en leerkrachten aandacht besteed worden via de ontwikkeling van gepaste beleidslijnen en managementsbeslissingen, Bij de planning van concrete programma-activiteiten (doelgroepen, deelnemers, uiteindelijke begunstigden) zal rekening gehouden worden met gender, maar ook met criteria zoals kansarmoede. Milieubescherming Het programma zal zorg dragen voor milieuvriendelijke en verantwoorde beleidslijnen in verband met ICT toestellen en verbruiksgoederen (recycleren van printer cassettes, afvoeren van gebruikte toestellen, energieverbruik…) Algemene duurzaamheid van de interventie in relatie tot de doelgroepen De duurzaamheid van de interventie zal hoofdzakelijk afhangen van de omvang en kwaliteit van capaciteit ontwikkeld bij de strategische en operationele partners. Het is belangrijk dat voldoende personeel wordt toegewezen aan de ICT Unit en aan de gepaste niveaus bij de operationele partners om de ICT uitdagingen aan te kunnen. Nieuw personeel voor de ICT Unit, dient bij aanwerving, ook over gepaste kwalificaties te beschikken. Het programma zal dan voor verdere training voor de hen specifiek toegewezen taken zorgen, o.a. via externe cursussen. Maar een “al-doende-leren” aanpak is belangrijker voor lange termijn duurzaamheid in werk en management; voor coördinatie en uitvoering van een verscheidenheid aan activiteiten en projecten. Het programma zal daaraan meer aandacht besteden... Advies en begeleiding van het personeel gedurende hun normale werkuitvoering zal een substantiële impact hebben op (ook latere) individuele prestaties en hun samenwerking als een coherent team, dat planning en ontwikkeling van ICT integratie in onderwijs verzorgt en ondersteund. De duurzaamheid zal ook afhangen van de aanwezigheid van aangepaste beleidslijnen voor verloning en andere vergoedingen voor het ICT personeel ( ervaren ICT personeel wordt overal veel gevraagd), zodat zij lang genoeg kunnen worden behouden om een echte impact te hebben.
pag 36
De “al doende leren” aanpak zal ook toegepast worden voor het opbouwen van de capaciteit van de managers op MOE hoofdkantoor en districtskantoren, de schooldirecties en leerkrachten. Relevantie en aansluiting bij hun reële werksituatie zijn essentieel voor succes van het programma. Duurzaamheid i.v.m. capaciteitsversterking van human resources wordt nagestreefd door inbedding in bestaande mechanismen van bijscholing (voor schoolbesturen en leerkrachten). Buiten de capaciteit zijn er ook andere factoren die de duurzaamheid zullen beïnvloeden. Aangepaste plannen voor en budgettoewijzigingen aan een lang en volgehouden ICT integratieproces moeten worden voorzien. Een sterke steun van het top management van het MoE voor een verdere verdieping van het proces is ook een belangrijke voorwaarde. Deze beide duurzaamheidsfactoren kunnen worden gestuurd en begeleid tijdens de programma-implementatie. Uitstapstrategie Het programma beoogt om voldoende organizatorische, financiële en menselijk capaciteit op te bouwen om het MoE toe te laten om met voldoende zelfvertrouwen zijn ICT integratieprocessen, binnen KESSP, te ontwikkelen en te implementeren, en dit van het ministerieel niveau tot in de klassen. Speciale inspanningen voor ICT integratie in het onderwijs zullen, omwille van de complexiteit en de inherente vereiste om fundamenteel de manier waarop leraren onderwijzen en studenten leren te wijzigen, nog steeds een belangrijke plaats innemen voor een decade of langer. Het programma streeft ernaar om de verschillende managementsniveaus binnen het MoE een goede kans te geven hun eigen koers te bepalen in het oplossen van ICT zaken en om de digitale kloof te dichten. Verder specifieke assistentie zal heel waarschijnlijk nog steeds nodig zijn na zes jaar, maar een goede lokale basis zou dan moeten aanwezig zijn, zodat enkel zeer specifieke supplementaire programma’s moeten ondersteund worden door externe partners. Enige verdere opvolging en nazorg bij VVOB en/of andere partners zal misschien nodig zijn.
Kwaliteit van het partnership VVOB heeft reeds een lang partnership met MOE (en ook MOST) voor het implementeren van verschillende ICT gerelateerde projecten in instellingen en heeft daardoor een goede werkrelatie opgebouwd. VVOB was (en is), als strategische partner, nauw betrokken in de formulering en de herzieningen van KESSP dat ook ICT Integratie in Onderwijs omvat. KESSP brengt alle actoren in de educatieve sector samen in een enkel forum zodat inbreng van vele partners de algemene kwaliteit van het programma versterkt. Het voorgestelde VVOB programma zal heel veel aandacht besteden aan netwerking en communicatie tussen directoraten, departementen en geaffilieerde instellingen, waardoor de kans op succes substantieel zal verhogen. 6.2.4
Omschrijving algemene assumpties en risico-analyse (op basis van SWOTs in 5.2.3 en bijlage 8.10)
6.2.4.1 Beschrijving van algemene assumpties Het programma gaat uit van een aantal algemene assumpties: • Er is een volgehouden steun van het top management van het MoE voor ontwikkeling en implementatie voor een lange termijn ICT integratie in het onderwijs en training. • Er is een volgehouden inspanning voor financiering van nieuwe en vervanging van ICT infrastructuur, toestellen, netwerkverbindingen, toepassingen, trainingsfaciliteiten... bij het MoE, district kantoren scholen en instituten.
pag 37
• • •
•
Herzieningen en updates voor het gehele technologische, educatieve, pedagogische en didactische kader gebeuren doorlopend en regelmatig. Er is een consistente en coherente ontwikkeling van algemene regeringsrichtlijnen voor media en telecommunicatie. Het minimum vereiste aantal personeelsleden is aangesteld en in functie bij de ICT Unit van het MOE bij de start van het programma en het aantal personeelsleden wordt gestadig verhoogd naar het ideale personeelskader zoals voorzien in het tijdskader van de operationele planning. Het minimum vereiste aantal personeelsleden is aangesteld en in functie om het ICT Integratie en Innovatie Centrum op te starten en operationeel te houden.
6.2.4.2 Algemene risico-analyse Er zijn enkele algemene risico’s voor het programma die de effectiviteit in het gedrang kunnen brengen: • Bureaucratische procedures en interdepartementale rivaliteit en wrijvingen kunnen aanzienlijke vertragingen veroorzaken. • Toewijding en steun van het top management (minister, PS, ES en directeurs) voor de ICT Unit en zijn activiteiten en implementaties zullen cruciaal zijn. Indien zij ICT zien als een sterk management-instrument, er op staan dat het instrument gebruikt wordt en opgenomen wordt in de prestatie-beoordeling van het personeel, dan zal er grotere en snellere vooruitgang gemaakt worden. Indien niet, dan zal het integratieproces veel langzamer verlopen. • Indien het personeelsbestand van de ICT Unit niet substantieel verhoogd wordt na verloop van de tijd, dan zal het integratieproces daar onder lijden zowel in kwantiteit als kwaliteit. Het absolute minimum personeelsbestand van de ICT Unit om het programma mee te starten moet zo snel mogelijk opgetrokken worden naar het geprojecteerde ideaal bestand om de ministeriële ICT motor in een hogere versnelling naar excellentie te sturen. Indien dit niet gedaan wordt dan zal het integratieproces opnieuw veel langzamer verlopen. • Naarmate het personeel intensiever wordt getraind, in het bijzonder dit van de ICT Unit van het MoE, is er het risico dat ze zullen overstappen naar meer lucratieve betrekkingen in de private sector. Het behouden van kwalitatief goed personeel moet ernstig benaderd worden om de efficiëntie van de interventie niet te schaden. 6.2.5 Interventielogica (Zie bijlage 8.3a voor logisch kader) Er is geen alomvattende formule om het optimale niveau voor ICT integratie te bepalen in een onderwijssysteem. Belangrijke uitdagingen die beleidsmakers en –planners, opvoeders, educatieve administrators en andere actoren moeten beschouwen zijn: educatief beleid en planning, infrastructuur, taal en inhoud, capaciteitsopbouw en financiering. ICT integratie in onderwijs is een zeer complex en lange termijn onderneming met vele mogelijke problemen op vele verschillende niveaus, in het bijzonder in ontwikkelingslanden met beperkte financiële reserves en weinig capaciteit en expertise. Het hervormen van onderwijs door ICT vereist klare en specifieke objectieven, richtlijnen en tijdsgebonden mijlpalen, de mobilizatie van de nodige middelen, en de politieke steun op alle niveaus om het initiatief door te duwen. ICT technologie en pedagogie moeten gecombineerd worden zodat de verandering een toegevoegde waarde brengt voor het onderwijssysteem en haar leerkrachten/studenten en om tastbare resultaten op te leveren. Aangepaste fysische en technologische infrastructuur zijn vereist voor effectieve ICT integratie. Deze duale en parallelle, maar wederzijds ondersteunende, ontwikkeling van technologie en pedagogie vormt de hoofdfilosofie voor de interventie voor ICT integratie in onderwijs en training. Steunend op de ervaringen met vorige VVOB projecten binnen het MOE en MOST met een grote ICT component (KTTC, PolyICT, PolyGIS, KESI), werd een goed beeld gevormd van de complexe uitdagingen voor ICT integratie in onderwijs in de Keniaanse context. Een analyse van de huidige toestand bij de meest relevante actoren werd uitgevoerd en leverde sterke en zwakke punten op in verband met curricula en pedagogie,
pag 38
infrastructuur, capaciteitsopbouw, inhoud... (SWOTs voor ICT unit MoE/MoST, KIE, KSTC, SMASSE, CFSK, KTTC). Via deze SWOT’s werd het duidelijk dat het opbouwen van capaciteit en expertise op het hoogste niveau, ICT Unit van MoE/MoST, was cruciaal voor een succesvolle progressie van ICT integratie. Coördinatie en harmonizatie van alle ICT initiatieven bij de ICT Unit is uitermate noodzakelijk daar momenteel vele initiatieven worden aangevat door verschillende departementen en/of geaffilieerde instellingen, soms overlappend, en andere keren gestuurd in verschillende richtingen. Het versterken van de ICT Unit is daarom de hoofdpilaar van de interventie. Appendix 8.10 geeft een schematisch overzicht van de interventielogica. De ICT Unit is een centraal coördinatiecentrum voor alle ICT activiteiten binnen het MoE. Ze is verantwoordelijk voor de ontwikkeling en implementatie van ICT strategieën en beleidslijnen samen met alle andere actoren en coördineert ICT projecten met het oog op harmonizatie en efficiëntie. Ze voorziet technologie en infrastructuur voor het personeel van het MoE, zodat zij de aangepaste ICT middelen ter hunner beschikking hebben. Ze geeft advies en assistentie aan de geaffilieerde instellingen en aan scholen. De ICT unit organiseert verder training in het gebruik van ICT technologie en toepassingen voor het personeel van het MoE. Managers en personeel met beslissingsbevoegdheden die ICT middelen ter beschikking hebben en die ook effectief kunnen gebruiken zullen in een veel beter positie verkeren om de vereisten en concepten voor ICT integratie in het onderwijs te begrijpen. Dit zal een hefboom effect hebben op de progressie van het ICT integratieproces (e-learning, digitale inhoud, curriculum ontwikkeling, lerarenopleiding...) tot in de klas, indien geïnformeerde beslissingen kunnen genomen worden en op vele niveaus gesteund worden. Capaciteitsopbouw op het management- en beslissingsniveau zal van het allergrootste belang zijn en het moet ondersteund worden door een grote waaier van andere initiatieven (workshops, seminaries, korte cursussen...). Via een sterke ICT Unit focust de interventie verder op drie bijkomende aandachtspunten die duidelijk naar voor kwamen als belangrijk in de uitgevoerde SWOT analyse. Ten eerste, het coördineren en organiseren met geaffilieerde instellingen van aangepaste training voor educatieve managers, zodat zij beter beslissingen kunnen nemen en zij het ICT integratieproces verder kunnen brengen tot op het niveau van de scholen en instituten. Ten tweede, het coördineren en organiseren met geaffilieerde instellingen van aangepaste training voor leraren om hun capaciteit om ICT te gebruiken in de klas te verhogen, zodat daardoor de manier van leren van de studenten is veranderd en verbeterd. Ten derde, het opzetten van een ICT laboratorium om te experimenteren met vernieuwende lesgeef-methodes en deze te testen in een echte lesomgeving met managers, leraren en studenten. Succesvolle methodes kunnen dan geïntegreerd worden in het grotere educatieve systeem. 6.3
Specifiek Doel 2: Gezond Leren
Het Ministerie van Onderwijs heeft duurzame strategieën ontwikkeld en geoperationaliseerd voor een geïntegreerde benadering m.b.t. "Gezond Leren" in basisonderwijs met speciale aandacht voor de armste en meest kwetsbare kinderen in benadeelde gebieden. Programma-beschrijving en analyse Met dit programma-onderdeel zal VVOB de capaciteit van het MOE versterken voor het realiseren van het KESSP investeringsprogramma “School Health, Nutrition and Feeding (Nr 7). Dit programma-onderdeel zal, via een geïntegreerde aanpak, concreet bijdragen aan het bereiken van verschillende millennium ontwikkelingsdoelen (MDG’s), zoals bestrijding van armoede, verbeteren van gezondheid en toegang tot onderwijs.
pag 39
6.3.1 Tussentijdse Resultaten voor SD2 TR1. Het personeel van het Ministerie van Onderwijs betrokken bij het Investeringsprogramma "Gezondheid en Voeding in Scholen en Schoolmaaltijden" van KESSP heeft de capaciteit voor het coördineren, harmonizeren, adviseren en ondersteunen van initiatieven in "Gezond Leren". Het VVOB “Gezond Leren” programma zal het Ministerie van Onderwijs ondersteunen om bestaande onderwijswerkplannen te versterken en uit te voeren. Het programma zal bijdragen tot een multi-sectoriële aanpak (onderwijs, landbouw, voeding, gezondheid, milieu) door het uitbouwen van een multi-sector coördinatieforum voor Gezondheid, Nutritie en Voeding, op nationaal niveau. Activiteiten zullen zich ook richten op capaciteitsversterking van het personeel van de twee betrokken divisies (School Feeding, School Health & Nutrition) in managementtechnieken, coördinatie met diverse belanghebbenden, netwerking, technische begeleiding van districten, voorbereiding van werkplannen en begrotingen, en financieel beheer en controle. De specifieke noden, van individuele personeelsleden en het team, zullen bij de aanvang van het programma worden geïdentificeerd. Een “audit” van de curricula voor voorschools en lager onderwijs, uitgevoerd door UNICEF (eind 2007) zal mogelijkheden voor ”Gezond Leren“ in de bestaande leerplannen identificeren (bvb in wiskunde, wetenschappen, taal..) . Het VVOB programma zal deze audit aanvullen met een inventarisatie van bestaande, relevante, materialen (uit verschillende bronnen) voor leerkrachten en leerlingen. Zoveel mogelijk van deze materialen (posters, handleidingen, referenties naar websites, video’s, CD-ROM’s foto’s...) zullen ter beschikking gesteld worden in het Resource Centrum van het ministerie. Deze “opslagplaats” zal jaarlijks uitgebreid worden. De VVOB investering is hoofdzakelijk bestemd voor vormingsactitiveiten. In het eerste jaar van het programma zal essentiële, nog ontbrekende, ICT uitrusting worden aangeschaft voor het betrokken MOE personeel. TR2. Scholen in benadeelde gebieden passen multidisciplinaire methodes toe voor de ontwikkeling van levensvaardigheden voor een betere voedings- en gezondheidstoestand van arme en kwetsbare kinderen, hun families en hun gemeenschappen De mogelijkheden van de geïntegreerde aanpak in “Gezond Leren” zullen praktisch gedemonstreerd worden op het terrein door de concrete uitwerking van verschillende activiteiten. Leer- en innovatie-processen zullen gestimuleerd worden in 25 scholen en de omliggende gemeenschappen door de ontwikkeling van leercentra rond “Gezond Leren”. Deze leercentra kunnen verschillende vormen aannemen en verscheidene aspecten omvatten: demonstraties, modelschooltuinen, bibliotheken, informatiecampagnes, etc. Schoolkinderen krijgen via de leercentra kennis en vaardigheden in nieuwe landbouwtechnieken die ze kunnen uittesten in de moestuin van de school. Dit wordt gekoppeld aan gezonde voedingspatronen, een duurzaam leefmilieu en lokale productie. Deze leercentra zullen uitgroeien tot efficiënte media voor het bereiken van leerlingen, leerkrachten en lokale gemeenschappen over het belang van gepaste voeding, duurzame landbouwproductie en een gezond leefmilieu. Schoolmaaltijden zullen gediversifieerd worden door het bevorderen van het gebruik van ter plaatse beschikbaar en gezond voedsel. Het leerproces in de scholen zal verrijkt worden met kennis en vaardigheden voor het verbeteren van voedingspatronen en het verminderen van kwetsbaarheid aan HIV/AIDS. De bijdrage van ouders en lokale gemeenschappen tot schoolmaaltijden en andere schoolse activiteiten zal vergroot worden door kleinschalige ondernemingen in voedselproductie, -bewaring, -verwerking en marketing in de omgeving en het oordeelkundige gebruik van schooltuinen en andere faciliteiten in de scholen voor gelijkaardige initiatieven in de scholen zelf. Voor het bereiden van schoolmaaltijden wordt heel wat brandhout gebruikt. Door de grote ontbossingsgraad is dit brandhout steeds moeilijker beschikbaar. Scholen zullen daarom aangemoedigd worden om bomen, struiken en andere vegetatie te planten voor het verbeteren van hun direct leefmilieu en om te helpen in brandhoutvoorziening. Als aanvulling hierop zullen ook mogelijkheden voor het gebruiken van alternatieve
pag 40
energiebronnen onderzocht worden. Een ander milieuaspect, dat in de scholen gestimuleerd zal worden, is het opvangen en gebruiken van regenwater voor huishoudelijk gebruik en irrigatie. In de eerste drie jaar zal het VVOB-programma zich hoofdzakelijk concentreren op vijf (van de 29) prioritaire ASAL districten van het huidige programma voor schoolmaaltijden (dit zijn de drogere districten waar vaak voedseltekorten voorkomen). Het programma zal MOE steunen in: - multi-sector overleg op districtsniveau, in de vijf districten; - ontwikkelen en onderhouden van een database met informatie over de toepassing van multidisciplinaire methodes voor life skills ivm verbeterde voeding en gezondheid in de 25 scholen; - uitbouw van de capaciteit van MOE districtambtenaren, leerkrachten en schoolbesturen van de 25 geselecteerde scholen voor het begeleiden en uitvoeren van relevante initiatieven ivm verbeterde voeding en gezondheid; - ondersteunen van de teacher advisory centres (voor bijscholing van lagere school leerkrachten) in de vijf districten: ter beschikking stellen van relevante lesmaterialen en leermiddelen en ontwikkelen van vaardigheden om andere geïnteresseerde scholen te coachen. Aan het einde van de eerste fase (2010) zal beslist worden of nieuwe scholen in dezelfde districten, of nieuwe districten zullen worden geoogmerkt voor de tweede fase (2011-2013). TR 3: Een opleidingsmodel over het integreren van levensvaardigheden m.b.t. betere voeding en gezondheid is ontwikkeld voor leerkrachten en schoolmanagers op districts- en nationaal niveau. De ervaringen van het MOE-VVOB programma op school- en districtsniveau zullen gedeeld worden met andere belanghebbenden die actief zijn in (in andere scholen en districten van) het KESSP Investeringsprogramma "Gezondheid in Scholen en Schoolmaaltijden". Dit zal gebeuren van M&E mechanismen. Bestaande systemen zullen gebruikt worden, aangevuld met (waar mogelijk) e-mail en webbased rapportering. Dit zal een link vormen met het subprogramma ICT Integratie Om een groter effect op nationale schaal te verzekeren, zullen de ervaringen in de bovengenoemde resultaatsgebieden gebundeld worden en aangevuld met ervaringen uit andere districten en landen. Dit zal worden omgezet in een gebruiksvriendelijk trainingspakket voor leerkrachten en school-managers. Dit pakket kan dan op ruimere schaal gebruikt worden in de lerarenopleiding en -bijscholing, alsook voor de vorming van schoolbesturen. Dit zal in samenspraak met KIE en KESI gebeuren. In overleg met het subprogramma ICT Integratie zullen in dit verband ook mogelijkheden voor e-learning worden bekeken. Het bijscholingspakket zal in de eerste fase ontwikkeld worden. In de tweede fase zal het programma een bijdrage leveren voor het testen en implementeren ervan. TR 4: Systemen voor kennisbeheer, communicatie en coördinatie en om “lessons learned” te documenteren zijn opgezet De ervaringen uit de activiteiten onder de verschillende resultaatsgebieden zullen wederkerig relevant zijn. Tijdens het programma zullen speciale inspanningen geleverd worden om het kennisbeheer, documentatie e.d. te systematiseren. Uiteindelijk zullen ze ook teruggekoppeld worden naar de planning en uitvoering van KESSP (TR 1). Er zal actief gewerkt worden aan het zoeken naar nieuwe ideeën, opportuniteiten en bijkomende middelen, aan het opzetten en onderhouden van netwerken, publiceren van ervaringen en producten van het programma, verbeteren van procedures systemen en processen. Het programma zal de ervaringen en impact op
pag 41
wetenschappelijke wijze documenteren, en studenten zullen ingezet worden om specifieke studies uit te voeren. Richtlijnen voor M&E voor de kwaliteitsbewakers (QASO’s en DEO’s) zullen worden ontwikkeld. 6.3.2 Omschrijving doelgroepen (direct en indirect) De directe doelgroepen zijn de betrokken onderwijsambtenaren in het ministerie van Onderwijs (Nationaal hoofdkantoor en districtskantoren), alsook de schoolmanagers en leerkrachten van de geïdentificeerde scholen. De indirecte doelgroepen (begunstigden) zijn de leerlingen in scholen, hun ouders en hun gemeen-schappen. Zij zullen de kans hebben om vaardigheden in (bos) landbouw, voeding, gezondheid en milieu te ontwikkelen en deze in hun dagelijks leven toe te passen. De gezondheidstoestand van kinderen zal zo samen met hun academische en sociale prestaties verbeteren. Andere indirecte doelgroepen zijn de leerkrachten die het ontwikkelde bijscholingspakket zullen volgen. 6.3.3 Analyse van de strategie Relevantie m.b.t. capaciteitsopbouw Momenteel concentreert het Investeringsprogramma "Gezondheid in Scholen en Schoolmaaltijden" van het Keniaans Onderwijssectorondersteuningsprogramma (KESSP) zich hoofdzakelijk op de levering van schoolmaaltijden aan schoolkinderen in dorre, halfwoestijn gebieden en sloppenwijken rond Nairobi. Deze schoolmaaltijden komen ten goede van meer dan 1,1 miljoen kinderen in voorschools- en lager onderwijs in 3.800 scholen in 29 dorre, halfwoestijn (ASAL) districten en zes sloppenwijken rond Nairobi. De lange termijn doelstelling van dit schoolmaaltijdenprogramma is het bijdragen aan onderwijs voor alle socio-economisch achteruitgestelde en minder begunstigde kinderen en het verbeteren van de voeding en gezondheidstoestand van kwetsbare kinderen, vooral meisjes. De directe doelstellingen van dit programma zijn: verhogen van de inschrijvingsgraad en verminderen van de drop-out, stimuleren van het bijwonen van de lessen in de opgevolgde scholen, verbeteren en verlengen van de concentratie, verhogen van de leercapaciteit van leerlingen door korte termijn honger te verminderen, leveren van een significante bijdrage tot de voedingstoestand van schoolkinderen, verbeteren van schoolfaciliteiten (vb watervoorziening, landbosbouwactiviteiten op school, toiletten), bijstaan van school management committees en gemeenschappen in de identificatie en de ontwikkeling van kleine ondernemingen om schoolmaaltijden in de toekomst mee te ondersteunen. Ondanks de positieve bereikte resultaten en effecten, heeft het huidige schoolmaaltijdenprogramma ook enkele tekortkomingen. Het verstrekte voedsel is van ontoereikende hoeveelheid en kwaliteit (het menu bestaat meestal enkel uit maïs en bonen) en is meestal beperkt tot middagmaaltijden. De rol die lokale landbouw kan spelen is nog grotendeels genegeerd. Er zijn frequente vertragingen in de levering van het voedsel aan scholen, wat tot hoge kosten leidt en moeilijkheden in de duurzaamheid van de interventies. Het huidige programma wordt gekenmerkt door een gebrek aan participatieve besluit-vorming en heeft nog niet ten volle gebruik gemaakt van de mogelijkheden van een meer geïntegreerde benadering die lokale gediversifieerde voedselproductie, onderwijs over voeding, energiebronnen en -gebruik, en milieubeheer zou omvatten. Het Ministerie van Onderwijs en het Wereldvoedselprogramma (WFP) van de Verenigde Naties pleiten nu voor het verminderen van de externe afhankelijkheid van voedselhulp voor de schoolmaaltijden, en het promoten van een systeem dat de lokale landbouw mee opneemt. Effectiviteit en efficiëntie van de voorgestelde strategie Het lopende VVOB/ICRAF project “Landbouwers van de Toekomst” heeft reeds aangetoond dat interventies om basisonderwijs relevanter te maken succes hebben als ze nauw samenwerken met lokale gemeenschappen en hun expertise te gebruiken. Methodes in duurzame landbouw- en plattelandsontwikkeling kunnen uitgewisseld worden tussen scholen en lokale gemeenschappen. Schooltuinen kunnen gebruikt worden voor experimenten en
pag 42
als landbouwontwikkelingscentra functioneren waar zowel wetenschappelijke als traditionele, lokale kennis uitgewisseld worden door interactie en betrokkenheid van verschillende actoren. Landbouwers en andere lokale deskundigen bezitten een enorme hoeveelheid aan relevante kennis en vaardigheden, en kunnen als experten in scholen worden uitgenodigd en kunnen leerkrachten en leerlingen helpen om over landbouw en het lokale milieu te leren. De ouders en de lokale gemeenschappen kunnen nieuwe ideeën, methodes en technieken van hun kinderen en leerkrachten leren en praktische schooldemonstraties ondersteunen dit leerproces. Landbouwextensiepersoneel kan leerkrachten bijstaan met technische kennis, demonstraties in de schooltuinen en scholen verbinden met andere instellingen voor duurzame landbouw en plattelandsontwikkeling. Een recente impactstudie toonde aan dat de “Landbouwers van de Toekomst” benadering heeft geleid tot positieve percepties over het beheer van natuurlijke hulpbronnen bij leerlingen en dat de benadering evenzeer jongens als meisjes ten goede komt. Economische en sociale impact Investeren in menselijk kapitaal is essentieel voor economische ontwikkeling op lange termijn. De private en sociale winst van onderwijsinvesteringen hebben beide bewezen hoog te zijn. Maar ondervoeding, slechte voeding en de resulterende slechte gezondheidstoestand weerhoudt nog steeds mensen van het bereiken van hun volledig potentieel. Honger is zowel een oorzaak als een effect van armoede - het houdt de economische groei tegen en beperkt vooruitgang in armoedebestrijding. De effecten van ondervoeding en slechte voeding op kinderen kunnen permanent en zelfs levensgevaarlijk zijn. Ondervoede kinderen zijn onderworpen aan belemmerde en verminderde cognitieve functies. Het duurzaam aanpakken van honger en ondervoeding bevordert daarom leerprocessen en het opbouwen van menselijk kapitaal. De rol van lokale gemeenschappen in scholen en van scholen in lokale gemeenschappen is significant, wat ertoe leidt dat scholen een ideale motor zijn om positieve verandering in gang te zetten en in stand te houden. De meerderheid van de schoolkinderen in voorschools- en lager onderwijs in Kenia is afkomstig uit de directe lokale gemeenschap, en dit is een belangrijk voordeel in het verkrijgen van de betrokkenheid van lokale gemeenschappen in de schoolprogramma's. Door hun centrale rol in lokale gemeenschappen zijn scholen goed geplaatste instellingen om de vicieuze cirkel van armoede en onderwijsproblemen te helpen doorbreken. Gender Meisjes in de interventiegebieden van het voorgestelde “Gezond Leren” programma worden vooral benadeeld door culturele waarden en beperkte inkomens die hebben geleid tot grotere aandacht voor het onderwijs van jongens ten koste van meisjes. Het “Gezond Leren” programma zal worden aangewend als één van de middelen om onderwijsparticipatie van achteruitgestelde meisjes aan te moedigen. Het programma zal voordelen opleveren voor het onderwijs van meisjes door positieve effecten op de inschrijvingsgraad van meisjes en het verhogen van hun academische schoolprestaties en het verruimen van hun vaardigheden in gezond en duurzaam leven. Ongeveer 89 percent van de Kenianen in plattelandsgebieden is afhankelijk van brandhout voor hun energiebehoeften. De gemiddelde tijdsduur besteed aan brandhoutinzameling is ongeveer twee uur per dag – een taak die jammer genoeg onevenredig op vrouwen en meisjes valt. Het “Gezond Leren” programma zal daarom helpen om deze last te verminderen door het aanplanten van geschikte boomsoorten in scholen en lokale gemeenschappen te steunen. Bescherming van het leefmilieu De ontbossing in Kenia heeft tot vele negatieve gevolgen voor het milieu geleid, en zal de Keniaanse economie negatief beïnvloeden als het zo verdergaat. Een belangrijke component van het “Gezond Leren“ programma zal daarom in verband staan met activiteiten die bomen integreren in de landbouwsystemen (agroforestry). Hierbij zal voortgebouwd worden op de uitermate succesrijke ervaringen van het VVOB-ICRAF “Landbouwers van de Toekomst” project. Bomen zullen worden aangeplant in gebieden die door ontbossing en droog klimaat worden
pag 43
geteisterd. Boomzaden en leermaterialen voor milieu-onderwijs zullen aan scholen ter beschikking gesteld worden om het planten van bomen aan te sporen en voorlichting over de milieueffect van ontbossing te verlenen. Schooltuinen, boomplantages, en energie-efficiënte kookfornuizen zullen ondersteund worden. Ook zullen methodes voor het opvangen en gebruik van regenwater en het sparen en hergebruik van water bevorderd worden waar toepasselijk. Deze methodes bieden diverse mogelijkheden om water ter beschikking te stellen voor gebruik in de scholen, voor het voorkomen van bodemerosie, en het verbeteren van de vochttoestand van bodems, zodat meer water beschikbaar is voor landbouwgewassen en weilanden. Afhankelijk van de specifieke schoolomstandigheden, zullen de milieu-activiteiten en -demonstraties in het “Gezond Leren” programma ook andere technologieën omvatten op het gebied van duurzame landbouw, organische bemesting, recyclage, hernieuwbare energie en afvalbeheer. Duurzaamheid Het “Gezond Leren“ programma zal zich inzetten voor het verminderen van over-afhankelijkheid van voedselhulp voor schoolmaaltijden. Die over-afhankelijkheid belemmert immers de productie van lokale landbouwers. Het “Gezond Leren” programma zal eerder streven naar een systeem voor schoolmaaltijden dat ook lokale landbouwproducten in het dieet opneemt. Schooltuinen zullen gebruikt worden om fruit, groenten en vee te produceren, wat ook de mogelijke diversificatie van de schoolmaal-tijden ten goede zal komen. De gemeenschappen rond de scholen zullen hun landbouw- en veeteelt-productiviteit kunnen verhogen. Om dit te bewerkstelligen, zullen lokale gemeenschappen toegang krijgen tot relevante technologieën via de scholen en via samenwerking met andere dienstverleners. Er wordt verwacht dat de schooltuinen en de productievere landbouwsystemen in de omringende gemeenschappen worden verdergezet na de programmaperiode. Het Investeringsprogramma "Gezondheid in Scholen en Schoolmaaltijden" is een onderdeel van KESSP. Dit biedt grote kansen voor duurzaamheid, aangezien alle belanghebbenden bij het KESSP betrokken zijn via sectorplanning in een geïntegreerde benadering voor de voorziening van kwaliteits-onderwijs. Hoewel het huidige KESSP (2005-2010) zich slechts hoofdzakelijk concentreert op de schoolmaaltijden zelf, zouden de lessen die uit de eerste fase van het ”Gezond Leren“ programma getrokken zullen kunnen worden in het herziene KESSP (tot 2015) kunnen geïntegreerd worden. Daarom is dit ook opgenomen als een belangrijk resultaatsgebied voor het “Gezond Leren” programma. Uitstapstrategie Tijdens de periode 2008-2010, zal VVOB direct samenwerken met zowel het Ministerie van Onderwijs als het World Agroforestry Centre (ICRAF). Dit partnerschap zal toelaten om de lessen uit het huidige VVOB-ICRAF “Landbouwers van de Toekomst” project te integreren in de uitvoering van het “Gezond Leren” programma. Voor de periode 2011-2013 wordt verwacht dat meer programmaverantwoorde-lijkheden aan het Ministerie van Onderwijs kunnen worden overgedragen en dat er relatief minder technische input zal nodig zijn van het World Agroforestry Centre (ICRAF). Na 2013 zou het Ministerie van Onderwijs gelijkaardige en grootschaligere programma's met beperkte externe input moeten kunnen uitvoeren, aangezien duurzame mechanismen voor integratie, coördinatie- en implementatie-strategieën op district en nationaal niveau zullen uitgewerkt zijn tijdens de VVOB programmaperiode. Kwaliteit van het partnerschap Het “Gezond Leren” programma zal specifieke inputs ondersteunen in een samenwerkingsverband tussen het Ministerie van Onderwijs, het World Agroforestry Centre (ICRAF), en diverse andere partners – op verschillende niveaus. Het VVOB programma heeft specifieke doelstellingen die zullen bijdragen tot een algemene gezamenlijke doelstelling van de diverse partners maar tezelfdertijd VVOB genoeg operationele onafhankelijkheid geven. Het samenwerken met sterke partners in de onderwijssector en andere sectoren, zoals de Ministeries van Landbouw, Milieu, Gezondheid, Veeteelt en Water, UNICEF, het Wereldvoedselprogramma
pag 44
(WFP) van de Verenigde Naties, UNESCO en anderen, bieden VVOB een unieke kans om een effect op nationale schaal te hebben en tegelijkertijd de ervaringen op internationaal niveau te delen. De verschillende partners realiseren zich dat allianties tot toegevoegde waarde zal leiden, iets wat de partners op zichzelf niet kunnen bereiken. Elke partner zal kennis, expertise, ervaring en eigen middelen inbrengen en andere partners aanvullen. De partners zijn van mening dat elke organisatie middelen heeft die het programma zullen versterken en die verschillend zijn van de middelen van de andere partners. De meeste partners zijn reeds zeer actief in het bewerkstelligen van duurzaamheid in schoolmaaltijden. Enkele voorbeelden: − UNICEF test de mogelijkheden van schooltuinen uit in verscheidene scholen in het Turkana-district op een proefbasis en heeft een model ontwikkeld voor multi-sectorieel overleg op districtsniveau. − Het Wereldvoedselprogramma (WFP) van de Verenigde Naties deed in april 2007 een studie naar het gebruik van de opbrengsten uit schooltuinen als aanvulling voor schoolmaaltijden. − DFID heeft in april-juni 2007 een studie uitbesteed voor het ontwikkelen van een basis om de doeltreffendheid van schoolmaaltijden te beoordelen, met het oog op de lange-termijn -duurzaamheid van het schoolmaaltijdenprogramma. − Het VVOB-ICRAF “Landbouwers van de Toekomst“ project (2003-2007) heeft heel wat ervaring opgedaan in diverse lagere en middelbare scholen met betrekking tot de mogelijke rol van schooltuinen in het voeden van schoolkinderen en het verbeteren van de relevantie van het onderwijs. 6.3.4 Omschrijving algemene assumpties en risico-analyse De adminstratieve eenheid, binnen MOE, die instaat voor "Gezondheid in Scholen en Schoolmaaltijden" heeft momenteel weinig capaciteit. Er is haast geen financiering voor de onderwijs- en duurzaamheids-componenten die het huidige schoolmaaltijdenprogramma zouden moeten begeleiden. Dit zou tijdens de programma-periode van “Gezond Leren” moeten verbeteren, aangezien er politieke goodwill en ruime publiekssteun is rond het schoolmaaltijdenprogramma. Andere actoren zoals UNICEF en het Wereldvoedsel-programma (WFP) zijn ook bezorgd om de voedingsstatus van kinderen en steunen het Ministerie van Onderwijs om deze kwestie te behandelen. Andere beperkingen van het huidige schoolmaaltijdenprogramma houden verband met controle en evaluatie, en personeelsbeperkingen. Het personeelsbestand van de Eenheid rond "Gezondheid in Scholen en Schoolmaaltijden" verminderde van 8 naar 3 personeelsleden in de voorbije jaren. Tegen eind 2007 zal het bestand echter weer tot 7 aangegroeid zijn. Het “Gezond Leren” programma zal streven naar een optimaal gebruik van institutionele structuren op alle niveaus, met inbegrip van de schoolmaaltijd-ambtenaren op districtsniveau. Een veronderstelling op nationaal niveau is dat een nationaal forum van stakeholders – die bestaat uit vertegenwoordigers van het leidend Ministerie (Onderwijs), de samenwerkende ministeries (Landbouw, Veeteelt, Gezondheid, Water en Milieu), de ontwikkelingspartners (WFP, FAO, UNICEF, UNESCO, MDG Centre, en andere geinteresseerde partners), niet-gouvernementele organisaties en de private sector - op regelmatige basis zal samen komen. Het Ministerie van Onderwijs heeft reeds aangegeven dat het zulk een forum tegen begin 2008 voor het algemene schoolmaaltijdenprogramma zal opzetten. Het “Gezond Leren” programma zal de opstart uit uitbouw faciliteren. Een assumptie voor de interventies op districtsniveau is dat er een forum voor districtscoördinatie samengesteld uit districtsambtenaren van de Ministeries van Onderwijs, Landbouw, Veeteelt, Gezondheid, Water en Milieu - periodiek (bij voorkeur minstens één keer per schooltermijn) zal samenkomen om dit proces te begeleiden. Dit wordt echter niet beschouwd als een beperkende assumptie of risico, aangezien het vrij gemakkelijk zal zijn om deze mensen bijeen te brengen. Deze benadering wordt reeds getest, in 2007, door het Ministerie van Onderwijs en UNICEF in Turkana District.
pag 45
Hoewel het voorgestelde “Gezond Leren“ programma reeds wijdverspreide steun van het Ministerie van Onderwijs en andere partners heeft, zijn er enkele risico's die een succesvolle uitvoering zouden kunnen bedreigen. Deze risico’s omvatten het volgende: − Sinds de introductie van gratis lager onderwijs in Kenia, hebben de meeste openbare lagere scholen een explosieve toename gekend in het aantal leerlingen. Het aantal leerkrachten is niet gestegen met een gelijkaardig percentage en één van de gevolgen is een overbelasting van vele leerkrachten. Aldus kan het “Gezond Leren” programma worden gecompromitteerd, tenzij er een significante verhoging komt van het aantal leerkrachten. De Keniaanse regering heeft in de begroting 2007/2008 de aanwerving van 11.000 nieuwe leerkrachten voorzien. − Er bestaat het gevaar dat sommige lokale gemeenschappen moeite zullen hebben om het “Gezond Leren” programma te ondersteunen omwille van armoede of misverstanden rond “gratis onderwijs” (bvb het schoolmaaltijdprogramma verwacht nog een kleine bijdrage van de ouders, voor de bereiding van het eten) . − De schoolmanagement committees zullen door het “Gezond Leren” programma aan nieuwe verantwoordelijkheden, vragen naar transparantie en verantwoordingsplicht worden blootgesteld. Zij zullen fondsen en andere aspecten van de uitvoering van het programma in hun scholen moeten beheren. Dit kan een uitdaging zijn voor schooldirecteuren en -committees die niet goed samenwerken. 6.3.5 Interventielogica Het “Gezond Leren” programma zal gezamenlijke acties op verschillende niveaus omvatten om een maximaal effect en duurzaamheid te garanderen op middellange en lange termijn: 1. Op nationaal niveau zal het Ministerie van Onderwijs door capaciteitsontwikkeling worden versterkt, vooral op het gebied van coördinatie en harmonisatie, en advies en ondersteuning naar de districten toe in relatie tot de integratie van voeding-, landbouw- en milieuonderwijs en schoolmaaltijdprogramma’s. Deze aspecten zullen ook geïntegreerd zijn in de relevante investeringsprogramma’s van KESSP. 2. Op districtsniveau zullen scholen in benadeelde, achtergestelde gebieden worden bijgestaan om multidisciplinaire modellen toe te passen voor levensvaardigheden in betere voeding en duurzamere landbouw en milieu, en dit ten gunste van de meest kwetsbare kinderen, en hun families en lokale gemeenschappen. 3. De ervaringen opgedaan in de twee bovenstaande niveaus zullen vertaald worden in een opleidingspakket voor leerkrachten en schoolmanagers dat in opleidingsprogramma’s gebruikt kan worden. 4. Doorheen het programma zal ook speciale aandacht besteed worden aan onderzoek naar de “lessons learned”, bruikbare aanpak etc. Die zullen van belang zijn voor activiteiten van het ministerie en haar partners in de andere districten van Kenia. Ook andere interventies – zelfs in andere landen maar in gelijkaardige omstandigheden - zullen van deze opgedane kennis kunnen gebruik maken. 6.4 Uitvoeringsmodaliteiten 6.4.1 Organisatie van de uitvoering Algemeen Omwille van hun onderscheiden resultaatsgebieden, zullen beide programma-onderdelen de operationele uitvoering via eigen mangementstructuren aanpakken, maar afgestemd op de bestaande hiërarchie, communicatiekanalen, verantwoordelijkheden van MOE voor uitvoering van KESSP. De componenten van het VVOB MJP zijn geïntegreerd in de – meer uitgebreide – werkplannen van de verschillende investeringsprogramma’s die worden ondersteund, nl: “ICT”, “School Health, Nutrition & Feeding”, “Capacity Building”. (Zie Bijlage 8.9) Teams van professioneel en technisch personeel van MOE zullen bijgestaan worden, meestal dagelijks, om de afgesproken targets te bereiken. Het werk zal uitgevoerd worden door taakgroepen, op verschillende niveaus (MOE hoofdkantoor, KESI, SMASSE, Districtkantoren, scholen...). De activiteiten zullen gefaciliteerd en begeleid
pag 46
worden door advies en technische inbreng van VVOB personeel. Drie voltijdse internationale VVOB coöperanten en drie voltijdse nationale VVOB coöperanten zullen hiertoe worden ingezet. Om het teamwerk op het Ministerie te bevorderen zal er vanuit een “programme desk” (of kantoor) op het MOE hoofdkwartier worden gewerkt. De twee internationale VVOB coöperanten voor ICT Integratie zullen er hun hoofdbasis hebben, met “site offices” op KESI en SMASSE. De VVOB adviseur voor Gezond Leren zal een basis hebben op het World Agroforestry Centre. De Keniaanse coöperanten zullen vanuit het VVOB kantoor worden ingezet. Het VVOB Kenia kantoor zal verantwoordelijk zijn voor algemene programma coördinatie en M&E, beoordeling van impact, transversale thema’s, administratie en boekhouden, rapportage aan VVOB Brussel. Beide deelprogramma’s zullen een stuurgroep hebben op ministerieel niveau. Elke PSC zal twee maal per jaar samenkomen om de jaarlijkse werkplannen en budgetten goed te keuren. De PSC zal toezien op de afstemming op KESSP en ook de resultaatsmonitoring verzorgen. Aan het einde van het programma zal de PSC ontbonden worden. ICT Integratie Drie verschillende eenheden zullen direct verantwoordelijk zijn voor de uitvoering: de Programma Stuurgroep (PSC) , het Adviescomité en het (uitgebreide) Implementatieteam. De PSC wordt voorgezeten door de Permanent Secretary MOE. Leden zijn: Desk Officer Ministerie van Financiën, Education Secretary, Directeur Hoger Onderwijs, Directeur Kwaliteitsbewaking, Directeur Lager Onderwijs, Directeur Planning & Beleid, Directeur KESI, Directeur SMASSE, Hoofd Financiële dienst MOE, VVOB vertegenwoordiger, VVOB coöperant ICT-Technisch, VVOB coöperant pedagogisch / management, Hoofd ICT Unit (secretaris). Het implementatieteam is verantwoordelijk voor het operationeel beheer van het subprogramma en bestaat uit de managers van de ICT Unit en de VVOB coöperanten. Voor de relevante programma-onderdelen zal het team uitgebreid worden met managers van SMASSE en KESI.. Het adviescomité bespreekt en geeft advies aan het implementatieteam over ICT onderwerpen die het programma aanbelangen. Leden zijn de ICT Unit managers, VVOB coöperanten, en aangeduide “ICT kampioenen” van de verschillende MOE directoraten of departementen en SAGA’s, externe experten. Het zal minstens drie tot vier maal per jaar samenkomen. Dit adviescomité kan beschouwd worden als een sub-comité van het Ministerieel ICT Comité, dat echter nog niet is samengekomen. Het is te verwachten dat de implementatie-teams en het adviescomité ook na het aflopen van de MOE-VVOB ICT Integratie samenwerking zullen blijven samenwerken. De verantwoordelijkheid voor de dagdagelijkse uitvoering is in handen van het hoofd van de ICT Unit en de internationale VVOB coöperanten (ICT/technisch en pedagogisch/management). Als de ICT Unit van het MOE zal optreden als een coördinatiecentrum voor alle ICT activiteiten binnen het ministerie, dan heeft het een aangepaste functionele structuur en personeelsbestand nodig. Het voorstel (zie diagram in Bijlage 8.10) weerspiegelt de ideale situatie. Momenteel zijn er slechts acht vaste medewerkers. Op basis van vastgestelde noden en het mandaat van de unit zal een haalbare structuur worden uitgewerkt in het eerste werkjaar. Alle afdelingen zullen nauw samenwerken met elkaar, met de geaffilieerde instellingen ( KESI, SMASSE, KIE …) en andere actoren (ICT Trust Fund, CFSK...). Gezond Leren Drie verschillende eenheden zullen direct verantwoordelijk zijn voor de uitvoering: de Programma Stuurgroep, het Stakeholders Forum en het Implementatieteam. De PSC wordt voorgezeten door de Permanent Secretary MOE. Leden zijn: Desk Officer Ministerie van Financiën, Education Secretary, Directeur Kwaliteitsbewaking, Directeur Lager Onderwijs, Directeur Planning &
pag 47
Beleid, Directeur KESI, Hoofd Financiële dienst MOE, VVOB vertegenwoordiger, VVOB coöperanten, ICRAF vertegenwoordiger, Team leader School Health, Nutrition and Feeding (secretaris), Het nationaal implementatieteam is verantwoordelijk voor het operationeel beheer van het sub-programma en bestaat uit de managers van de School Health, Nutrition & Feeding Unit en de VVOB coöperanten. Het Stakeholders Forum zal drie maal per jaar samenkomen met het oog op harmonizatie en samenwerking op het vlak van Gezondheid, Nutritie en Voeding op School. Het is verwacht dat de activiteiten van Gezond Leren als vast punt op de agenda van deze vergaderingen zullen besproken worden. Zodoende zal het Forum advies geven aan het implementatieteam van Gezond Leren. Een gelijkaardige structuur (met stakeholdersfora en taakgroepen voor implementatie) zal op districtsniveau opgezet worden. Het is te verwachten dat implementatieteams en het adviescomité ook na het aflopen van de MOE-VVOB samenwerking operationeel zullen blijven. De verantwoordelijkheid voor de dagdagelijkse uitvoering is in handen van de IP teamleider en de internationale VVOB coöperant. 6.4.2 Monitoring en evaluatie Het VVOB programma beoogt kwaliteitsverbetering en capaciteitsversterking op het vlak van M&E voor het personeel van de investeringsprogramma’s die het ondersteunt en zal dus bijzondere inspanningen leveren op dit vlak. De activiteiten voor Monitoring en Evaluatie zullen afgestemd zijn op de behoeften en protocols van het Ministerie van Onderwijs. Rapportering over de uitvoering van de KESSP werkplannen gebeurt per kwartaal, met speciale aandachtspunten ter voorbereiding van de jaarlijkse “budget workshop” (maart/april) en Joint Review Mission (oktober). De jaarlijkse KESSP rapporteringscyclus loopt van juli tot juni – samenvallend met het budgetjaar in Kenia. Het zal niet mogelijk zijn om de M&E rapporten bestemd voor KESSP integraal te gebruiken voor de rapportering aan VVOB. De KESSP rapporten zullen immers informatie bevatten die ruimer is dan het MOE-VVOB programma; er worden andere formaten gebruikt; de VVOB rapportering loopt van januari tot december enz. Er zullen dus bijkomende rapporten voor VVOB worden opgesteld: o.a. drie voortgangsrapporten per jaar, een jaarlijks resultaatsrapport, maandelijkse boekhouding en jaarlijkse externe audit. Verder zijn er tussentijdse (na drie jaar) en eindevaluaties (na zes jaar) voorzien. Deze “externe evaluaties” zullen door beide partners (MOE en VVOB) samen gebeuren. Onafhankelijke experts zullen hiervoor geëngageerd worden. In het licht van synergie en complementariteit met andere actoren (zie ook 6.5) zal het programma, zoveel mogelijk, gebruik maken van opportuniteiten om M&E initiatieven samen met andere operationele partners (vb World Food Programme en UNICEF voor Gezond Leren) uit toe voeren. Het herhaaldelijk bevragen van dezelfde doelgroepen (vb scholen, MOE personeel) voor dezelfde informatie, zal worden vermeden. 6.4.3 Impactevaluatie Omdat het VVOB programma integratie binnen de diensten en instellingen van het MOE beoogt zal, ideaal beschouwd, de “overall” impact best in de brede context van KESSP beoordeeld worden. Het zal echter niet mogelijk zijn om “het VVOB effect” precies te duiden op dit algemeen niveau. Het programma beoogt de versterking van managementcapaciteit van de hogere kaders, maar VVOB is niet de enige partner die op dit vlak met MOE samenwerkt. Bovendien is capaciteitsuitbouw een continu proces, op lange termijn. Impactevaluaties zullen wel mogelijk zijn binnen de specifieke resultaatsgebieden en outcomes, en dit op verschillende niveaus en voor verschillende doelgroepen en begunstigden. Om dit mogelijk te maken zal het programma de beginsituaties duidelijk beschrijven. Slechts een deel van de nodige informatie, de e-readiness
pag 48
studie, zal begin 2008 ter beschikking zijn. De andere data zullen via gepaste programma-activiteiten worden verzameld. Kwalitatieve en kwantitatieve meetinstrumenten zullen worden ontwikkeld om deze impactmetingen mogelijk te maken. Een bijzondere inspanning zal geleverd worden om de databestanden die in de loop van deze activiteiten worden opgebouwd te integreren in de management informatie systemen van het Ministerie van Onderwijs. Dit kan op verschillende niveaus (nationaal, district, department, instituut) gebeuren.
6.5 Synergie en complementariteit met andere actoren 6.5.1 Algemeen – Binnen KESSP Ter voorbereiding en uitvoering van de KESSP is er, sinds februari 2005, zeer actief overleg en afstemming tussen de bilaterale donors, onderling en met de Onderwijsministeries (MOE en MOST). VVOB was, en is, hierbij, vanaf het begin, nauw betrokken. Beide ministeries zijn verantwoordelijk voor het vastleggen van werkplannen en budgetten, waarbij de ontwikkelingspartners worden geconsulteerd. Alle steun van de ontwikkelingspartners dient in overeenstemming te zijn met de KESSP. De Keniaanse overheid vraagt geen steun buiten KESSP. In het KESSP document drukt de overheid de voorkeur uit om te werken met “gepoolde” externe fondsen. Van de huidige vijtien leden zijn er momenteel slechts enkele (Wereldbank, DfID, UNICEF, CIDA) die deze modaliteit (kunnen) toepassen. KESSP laat nog wel partnersteun toe buiten de gemeenschappelijke financiële “pool”, maar geeft er de voorkeur aan om dit af te bouwen. Er worden zeer intensieve inspanningen gedaan om alle inbreng te capteren (al dan niet als deel van het overheidsbudget) om een zo realistisch mogelijk beeld te hebben van de financiële reikwijdte van de onderwijsministeries. De ontwikkelingspartners en de onderwijsministeries hebben een aantal algemene afspraken vast-gelegd in “Partnership Principles”15, die niet gebonden zijn aan de financieringsmodaliteiten. Bijna alle ontwikkelingspartners hebben nu dit document ondertekend. Deze principes leggen afspraken vast in verband met consultatie, communicatie, monitoring en evaluatie. De donors komen maandelijks samen als de “Education Donor Consultative Group”. Alle financiering buiten Government of Kenya (GOK) kanalen wordt aangegeven, zodat deze ook kunnen gereflecteerd worden in GOK budgetten. Evaluatie-rapporten en beleidsdocumenten worden gecirculeerd. Er zijn verschillende consultatiemechanismen tussen de onderwijsministeries en de ontwikkelingspartners voorzien: • jaarlijkse Joint Review Mission in oktober • jaarlijkse Budget Workshop in april • communicatie tussen de onderwijsministeries en de “Education Donor Consultative Group” gebeurt via de lead donors • gemengde meeting met de donorgroep (een per kwartaal) die voorgezeten wordt door de Permanent Secretary Ministry of Education • bijkomende mechanismen afhankelijk van nood (vb ad hoc werkgroepen; consultatie van andere stakeholders zoals ouders, private sector... ) • gezamenlijke missies voor identificatie, monitoring, audit, evaluatie... Ook op het vlak van monitoring, review en conditionaliteiten zijn er een aantal afspraken gemaakt: De Onderwijsministeries organiseren jaarlijks een “Joint Review of the Education Sector” (JRES). De ontwikkelingspartners (OPs) nemen deel aan de JRES en vragen geen aparte reviews. De OPs minimaliseren de behoefte aan eigen missies, rapporten enz. en zorgen steeds voor tijdige consultatie van de ministeries en
15
Dit sluit volledig aan bij de “Paris Declaration on Aid Effectiveness” van maart 2005
pag 49
andere partners. De ontwikkelingspartners streven ernaar om de eigen monitoring te harmoniseren met het GOK beleid en de sectorindicatoren. Het gebeurt dat ontwikkelingspartners beloofde fondsen niet uitbetalen of zich op zeer korte termijn terugtrekken. Dit is een kritiek punt. Het KESSP voorziet dat er duidelijke afspraken worden gemaakt op basis van onderhandelingen en vastgelegd in SMART geformuleerde condities, om de voorspelbaar-heid van donorsteun te verhogen. Eventuele conditionaliteiten - in geval van het niet toepassen van de KESSP principes – zullen worden opgelegd voor het volgende budgettaire jaar, om het lopende jaar niet te verstoren. De KESSP streeft naar maximale integratie en duurzaamheid. Alle initiatieven voor uitbouw van capaciteit zullen worden ingepast binnen een Strategisch Plan. Parallelle structuren16 voor project-implementatie worden vermeden. De inzet van technische assistenten (TA) (consultancies van korte of lange duur enz...) hangt af van de prioriteiten en de absorptiecapaciteit van het ministerie, en is aanvaardbaar als ondersteuning en versterking van de institutionele capaciteit (met nadruk op skills transfer). Er wordt prioriteit gegeven aan het inzetten van lokale adviseurs. Input van buitenlanders (wanneer nodig) zal complementair zijn aan de lokale input en zal nationale en regionale “consultancy expertise” ontwikkelen. 6.5.2 Specifiek - VVOB programma 2008-2013 Het VVOB programma zal ervoor waken dat het geen geïsoleerd initiatief wordt, door nauw samen te werken met de betrokken diensten van het Ministerie van Onderwijs en alle andere actoren. Via gemengde stuurgroepen en werkgroepen zullen de partners die actief zijn in de betrokken Investeringsprogramma’s van elkaars activiteiten op de hoogte gebracht worden, samen plannen en – soms ook – implementeren.
7. Aflopend VVOB programma: Skillslab Nationaal Expansieprogramma Het Skillslab Nationaal Expansieproject werd geformuleerd voor de periode 2005-2008, voor uitbreiding van de Skillslabmethodologie van het Nairobi Medical Training College (Fase I) naar 18 landelijke satellietcolleges. Ondertussen is het aantal medische scholen echter toegenomen tot 30. Om volledige integratie van de Skillslabmethodologie in alle opleidingen voor verpleegkundigen en doktersassistenten te garanderen wordt voorgesteld om het programma te laten uitlopen over twee bijkomende werkjaren. De VVOB ondersteuning zal zich concentreren op vorming en begeleiding van personeel, M&E, kwaliteitsbewaking, toepassing van het curriculum. Deze bijkomende werkjaren zullen ook de kans bieden om een aantal aanbevelingen van de tussen-tijdse evaluatie van mei 2007 op te volgen, o.a. het oprichten van een onafhankelijk Nationaal Advies-centrum voor Skillslabmethodologie, mogelijks onder de auspiciën van het Keniaanse Ministerie van Volksgezondheid . Om dit centrum te realiseren zal financiering uit andere bronnen gezocht worden.
16
Bvb betaling van dagvergoedingen op basis van afspraken en aan de overheidstarieven.
pag 50
programma: KMTC-VVOB Skillslab Expansie Programma, Nairobi, Kenya sector:
technische vorming
startdatum – voorziene einddatum:
thema:
welzijn & gezondheidszorg
Januari 2005 – December 2008 Nazorg: Januari 2009 - December 2010
programmaconcept: De Skillslab Methodologie beoogt het aanbrengen, updaten, op peil houden en verhogen van het klinisch vaardigheidsniveau van medici en paramedici door vaardigheids-onderwijs te integreren in een ‘competence-based & student-centred’ curriculum, zowel voor de basisopleiding als voor navorming. Het VVOB Skillslab pilootproject (2000-2004) aan het Kenya Medical Training College,Nairobi, Kenia, institutionaliseerde een operationeel vaardigheidslaboratorium voor de departementen Clinical Medicine (“doktersassistenten”) en Verpleegkunde in Nairobi. Het Skillslab Expansie Project 2005-2008 beoogt het uitbreiden van de Skillslab methodologie naar de ruim 20 satellietcolleges van KMTC waar een departement Verpleegkunde en/of Klinische Geneeskunde aanwezig is om zodoende de Skillslabmethodologie landelijk in te voeren, officieel erkend door de overheidsinstanties Nursing Council of Kenya en Clinical Officers Council van het Ministerie van Volksgezondheid. De periode 2009-2010 zal in het teken staan van duurzaamheid door verdere uitbouw van het Skillslab Nationaal Coördinatie Centrum (SNACC) tot een nationaal expertise centrum voor partners binnen en buiten KMTC. Er zal nazorg gegeven worden aan de KMTC satellietscholen die na 2006 werden opgericht. In het licht van gestandardiseerde opleidingen (inclusief gebruik van Skillslab), zoals voorgeschreven door de Nursing Council), hebben ook opleidingsinstituten buiten KMTC aangegeven behoefte te hebben aan ondersteuning voor het opstarten en beheren van vaardigheidslaboratoria. s t a n d v a n z a k e n : Na bijna drie jaar zijn 20 satellietcolleges van KMTC daadwerkelijk gestart met Skillslabactiviteiten. De variatie in kwaliteit en kwantiteit van de activiteiten is aanzienlijk. Met name ten aanzien van de integratie van Skillslabactiviteiten in het curriculum is nog veel “investering” nodig, zowel in letterlijke als psychologische zin. Geleidelijke accentverschuiving naar duurzame verankering van de Skillslabactiviteiten en de uitbouw van het nationaal expertise centrum vormen de focuspunten voor de komende periode. specifieke doelstelling: Het oprichten, operationeel maken en onderhouden van Skillslab Resource Learning Centres in alle KMTC satellietcolleges in Kenia. belangrijkste resultaten I. Resultaatsgebieden 2005-2008: Resultaat 1: Het Skillslab Nationaal Coördinatie Centrum (SNACC) wordt volledig bestuurd door Keniaans personeel en is efficient in het uitvoeren van de functies zoals beschreven in het logisch kader. Resulaat 2: De deelnemende satellietscholen hebben de capaciteit (infrastrcutuur, materiaal, gevormd personeel) om Skillslab sessies aan te bieden. Resultaat 3: De herziene curricula voor Klinische Geneeskunde en Verpleegkunde worden gebruikt. Resultaat 4: De Computer Assisted Education (CAE) / Computer Assisted Learning (CAL) netwerken zijn volledig operationeel in alle satellietscholen. Resultaat 5: De extra programma’s HIV/AIDS attitude training, Emergency Medicine Unit en Training modules-op-maat zijn volledig geïntegreerd in het programma van KMTC.
pag 51
II. Resultaatsgebieden 2009-2010: Resultaat 1: Het Skillslab Nationaal Coördinatie Centrum (SNACC) wordt volledig bestuurd door Keniaans personeel en functioneert als een autonome eenheid binnen KMTC. Resultaat 2: SNACC is effectief in het uitvoeren van haar functies als nationaal expertise centrum voor Skillslab methodologie en daaraan verbonden innovatieve methodes voor training en leren. SNACC werkt voor partners binnen en buiten KMTC. Functies zijn o.a.: monitoring & evaluatie, adviesverlening, aankoop van modellen en didactisch materiaal, ontwikkeling en verdeling van leermaterialen, faciliteren en training, andere activiteiten voor capaciteitsontwikkeling en - versterking. d o e l g r o e p : Lesgevers, managers en technisch personeel van scholen (KMTC en andere) voor opleiding in paramedische beroepen. begunstigden: Studenten verpleegkunde & verloskunde en klinische geneeskunde (“doktersassistenten”) van het KMTC en andere opleidingsinstituten voor paramedische beroepen, s t r a t e g i s c h e p a r t n e r : Ministerie van Volksgezondheid - Nairobi operationele partners Kenya Medical Training College – Kenia (ongeveer 26 betrokken satellietscholen) Missie- en Privé training scholen voor verpleegkundigen en doktersasistenten. Stuurcomité Voorzitter: Directeur KMTC Leden: Desk Officer Ministerie van Financiën, Vertegenwoordiger Ministerie van Volksgezondheid, Financieel Directeur KMTC, Academisch Directeur KMTC, VVOB-Vertegenwoordiger, Vertegenwoordigers van Nursing Council of Kenya en Clinical Officers Council, twee hoofden van deelnemende scholen (roterende posities), VVOB-Projectcoördinator, KMTC Projectcoördinator. Samenwerking (Zuid-Zuid, donorcoördinatie,..) Sinds 2006 is er samenwerking met lokale partners zoals Computers For Schools Kenya en AMREF op het terrein van Computer Assisted Education. CST’s Het Skillslab programma heeft een luik met activiteiten die betrekking hebben op HIV&AIDS. Het accent hierbij ligt op training van de gezondheidswerkers in “Positive Attitude towards HIV & AIDS”. Deze training is reeds volledig geïntegreerd in het programma van KMTC en alle nieuwe studenten volgen deze training. Een groep van lesgevers is hiertoe speciaal getraind. De problematiek van HIV&AIDS wordt ook op andere wijzen binnen het project aangekaart: o.a. in de module communicatievaardigheden, waar er met “simulatie-patiënten” gewerkt wordt.
pag 52
8. Bijlagen Bijlage 1:
Bijlage 2:
Bijlage 3: Bijlage 4: Bijlage 5: Bijlage 6: Bijlage 7: Bijlage 8: Bijlage 9: Bijlage 10: Bijlage 11: Bijlage 12: Bijlage 13:
Problemenbomen 8.1a Algemene Problemenboom 8.1b Problemenboom ICT Integratie 8.1c Problemenboom Gezond Leren Oplossingenbomen 8.2a Algemene Oplossingenboom 8.2b Oplossingenboom ICT Integratie 8.2c Oplossingenboom Gezond Leren Logische kaders 8.3a Logisch Kader ICT Integratie 8.3b Logisch Kader Gezond Leren Budgettabel (2008 – 2010), per Specifieke Doelstelling en Resultaatsgebieden Budgettabel (2008 – 2010) per Specifieke Doelstelling en totalen per budgetcategorie Tabel met indicatoren Tabel met tijdsplanning (per maand voor jaar 1, en per kwartaal voor daarna) voor SD en TR Schematisch overzicht Organisatiestructuur Programma SWOT analyses van verschillende operationele partners Gegevens partnerorganisaties Bankgegevens in het Zuiden Beschrijving middelen ter berschikking van de organisatie in het Zuiden Draft samenwerkingsovereenkomsten VVOB-Kenia
pag 53
Bijlage 8.1 : Interventielogica Kenya MJP 2008-2013: Problemenbomen Bijlage 8.1a : Algemene problemenboom
Bijlage 8.1b : Problemenboom ICT Integratie
Bijlage 8.1c : Problemenboom Gezond Leren
Lage inschrijvings- en opkomstgraad in scholen
Verminderde werkproductiviteit
Kinderen presteren slecht op school
Hoge opgeefgraad in scholen
Korte concentratieperiode in klas
Slechte cognitieve ontwikkeling bij kinderen, lagere mentale mogelijkheden
Hoog voorkomen van ondervoeding en korte termijn honger bij schoolkinderen
Voedseltekorten
Beperkte landbouw ondernemingen en boomaanplantingen in scholen
Leerkrachten zijn onvoldoende voorbereid
Tekort aan lokaal initiatief en capaciteit
Gebrek aan een geïntegreerde aanpak rond onderwijs, voeding, energie, milieu
Vertragingen in de aanschaf en de levering van voedsel aan scholen
Ontoereikende lokale landbouwproductie
Ontoereikende kennis en vaardigheden in voeding, landbouw, milieu
Weinig lerarenbijscholing in voeding, landbouw, milieu
Gebrek aan efficiënte samenwerking tussen scholen en lokale gemeenschappen
Onvoldoende samenwerking tussen sectoren onderwijs, landbouw, gezondheid
Hoge kosten en moeilijkheden in het ondersteunen van schoolmaaltijden
Belemmeringen voor lokale landbouwers
Leermaterialen (over voeding, landbouw, milieu) niet beschikbaar in scholen
Geïntegreerd pakket voor lerarenbijscholing niet beschikbaar
Rol van lokale productie in schoolmaaltijden grotendeels genegeerd
Over-afhankelijkheid van voedselhulp en donors
Ongecoördineerde ontwikkeling van leermaterialen (voeding, landbouw, milieu)
Schoolmaaltijden ontoereikend in hoeveelheid en kwaliteit
Gebrek aan integratie in sectorplanningen (onderwijs, landbouw, gezondheid, milieu)
Bijlage 8.2 : Interventielogica Kenya MJP 2008-2013: Oplossingenbomen Bijlage 8.2a : Algemene oplossingenboom Recente statistieken voor effectieve beslissingsname
Weinig zittenblijven
Hoge doorstroom
Hoog slaagpercentage
Afgestudeerden zijn getraind in probleem oplossend denken
Afgestudeerden zijn ICT-literate
Prestaties op nationale examen zijn goed
Kinderen van lagere en middelbare schoolleeftijd hebben toegang tot onderwijs van goede kwaliteit Voldoende toegang tot onderwijs
De kost van het onderwijs is laag
Onderwijs van goede kwaliteit
Verminderd voorkomen van ondervoeding en korte termijn honger bij schoolkinderen
Voldoende plaatsen in scholen
Scholen voldoende uitgerust
Voldoende middelbare scholen
Alternatieven voor formeel, voltijds onderwijs
Managers op hoofdkantoor/ districten en scholen voldoende opgeleid om taak efficient op te nemen
Administratie en management van hoofdkantoor/ districten en scholen efficient
Hoofdkantoor/ districten en scholen voldoende uitgerust met ICT
Voldoende leerkrachten en klasgroepen goed hanteerbaar
Leerkrachten voldoende opgeleid en bijgeschoold
Leerkrachten voorbereid om nieuwe tendenzen in lesgeven toe te passen
MoE beschikt over voldoende instrumenten en systemen om efficient te werken
Leerkrachten opgeleid in gebruik van ICT
Leerkrachten opgeleid in innoverende praktijken en methodes
Vakinhoud afgestemd op ontwikkelingen om de markt
Bijlage 8.2b: Oplossingenboom ICT Integratie
Bijlage 8.2b: Oplossingenboom Gezond Leren
Hogere inschrijvings- en opkomstgraad in scholen
Verhoogde werkproductiviteit
Kinderen hebben betere schoolprestaties
Lagere opgeefgraad in scholen
Langere concentratieperiode in klas
Betere cognitieve ontwikkeling bij kinderen, verhoogde mentale mogelijkheden
Verminderd voorkomen van ondervoeding en korte termijn honger bij schoolkinderen
Minder voedseltekorten
Goede landbouw ondernemingen en boomplantages in scholen
Leerkrachten zijn goed voorbereid
Meer lokaal initiatief en betere lokale capaciteit
Geïntegreerde in scholen m.b.t. onderwijs, voeding, energie, milieu
Minder vertragingen in de aanschaf en de levering van voedsel aan scholen
Meer lokale landbouwproductie
Voldoende kennis en vaardigheden in voeding, landbouw, milieu
Lerarenbijscholing in voeding, landbouw, milieu
Efficiëntere samenwerking tussen scholen en lokale gemeenschappen
Goede samenwerking tussen sectoren onderwijs, landbouw, gezondheid, milieu
Lagere kosten en minder moeilijkheden in het ondersteunen van schoolmaaltijden
Betere motivering voor lokale landbouwers
Beschikbaarheid van leermaterialen (voeding, landbouw, milieu) in scholen
Beschikbaarheid van een geïntegreerd pakket voor lerarenbijscholing
Rol van lokale productie in schoolmaaltijden erkend
Minder afhankelijkheid van voedselhulp en donors
Leermaterialen (voeding, landbouw, milieu) beschikbaar vanuit centrale plaats
Voldoende schoolmaaltijden van goede kwaliteit
Integratie in sectorplanningen (onderwijs, landbouw, gezondheid, milieu)
Bijlage 8.3: Kenya MJP 2008-2013: Logische kaders Algemene Doelstelling : De onderwijskwaliteit in Kenya is verbeterd, via ondersteuning van relevante investeringsprogramma’s van de KESSP, door ontwikkeling van capaciteit, kennis en ervaring rond “Integratie van ICT” en life skills voor “Gezond Leren” Bijlage 8.3a : Specifieke doelstelling 1: ICT Integratie
Resultaten Het Ministerie van Onderwijs heeft een systematische, omvattende en duurzame “Strategie voor Integratie van ICT in het onderwijs” geoperationaliseerd.
TR 1.1 De noden en vereisten i.v.m. capaciteitsversterking voor ICT Integratie zijn vastgesteld en gedocumenteerd voor de volgende groepen van sleutelactoren: ICT unit MOE; Hogere en middenkaders van MOE en geselecteerde Semi-Autonome Agentschappen; MOE districtambtenaren; Schoolhoofden; Schoolbesturen; Leerkrachten(met focus op middelbaar onderwijs); en processen zijn op gang gebracht om deze analyse geregeld te herhalen, aansluitend bij de review van de E-readiness op schoolniveau.
Indicatoren • Verbeterde systematische planning, coördinatie en efficiënte uitvoering van ICT integratie initiatieven binnen KESSP. • Toenemend aantal personeelsleden van hogere en middenkaders gebruiken ICT, ondersteunen en sturen,op actieve wijze, KESSP initiatieven voor integratie van ICT. • Bijscholingsprogramma’s voor leerkrachten middelbaar onderwijs zorgen voor voldoende kennis en vaardigheden om ICT te integreren in het leergebeuren
Middelen ter Verificatie • KESSP werkplannen en rapporten. • Herziene ICT strategie voor Onderwijs en Vorming. • Rapporten over activiteiten ivm capaciteitsuitbouw. • Strategische plannen. • Personeelsbeoordelingen • Vormingscursussen voor schoolbesturen. • Bijscholingscursussen leerkrachten middelbaar onderwijs. • EMIS en andere databestanden
Assumpties • Relevant personeel van MOE (verschillende niveaus) neemt actief deel aan capaciteitsversterking • Bijkomend personeel wordt aangeworven voor ICT Unit MOE en Centrum voor ICT Integratie en Innovatie • Voldoende MOE budgetten • Andere stakeholders leveren bijdragen • Mandaten ivm ICT Integratie vastgelegd.
• Zes analyses van noden voor capaciteitsuitbouw afgewerkt tegen oktober 2008 en herzien in 2010. • Systeem om E-readiness data te actualiseren staat op punt tegen eind 2009 en informatie wordt nadien regelmatig geactualiseerd.
• • •
Consulltancy contracten Rapporten van analyses Geactualiseerde analyses van noden voor capaciteitsuitbouw. Strategische plannen op basis van e-readiness rapporten
• Relevant personeel van MOE en SAGA’s neemt actief deel aan nodenanalyses. • Beoordelingssysteem voor E-readiness kan geintegreeerd worden in KESSP • E-readiness data kunnen in het Education Management Informatiion System (EMIS) geïntegreerd worden
•
TR 1.2 De ICT Unit van het MOE heeft de capaciteit (organisatie, financiën, personeel) om technische en educatieve initiatieven te coördineren, te harmonizeren, te ondersteunen en hieromtrent advies te verlenen voor efficiënte integratie van ICT in het onderwijs- en dit op verschillende niveaus van beleid en uitvoering.
• Beleidsdocument waarin mandaten (ivm ICT Integratie) van ICT Units, MOE directoraten, SAGAs en andere sleutelactoren is formeel aanvaard (als bijlage van de herziene ICT Strategie). • ICT Unit voert haar functies met verbeterende efficiëntie uit (gebaseerd op een duidelijk mandaat en jaarlijkse implementatieplannen) • Personeel van de ICT Unit heeft systematisch de nodige vaardigheden en competencies ontwikkeld om hun taken op een effectieve wijze uit te voeren. • Een toenemend aantal initiatieven (technisch en educatief) rond ICT integratie (in de KESSP) gepland en geïmplementeerd. • Strategieën, standaarden en procedures ontwikkeld en uitgevoerd door ICT Unit, samen met stakeholders. • Voorstel voor strategie voor “onestop-shop” voor iCT integratie klaar tegen december 2010. • Een Centrum voor ICT Integratie en Innovatie is opgericht.
• Herziene ICT Strategie voor Onderwijs en Vorming met omschreven mandaten van sleutelactoren voor ICT integratie • Prestatiebeoordelingen van personeel. • Documentatie zoals CVs, contracten, personeelsprofielen. • Capaciteitsontwikkelingsplan voor personeel van ICT Unit. • Bewijs van deelname aan training&vorming, portfolio’s van activiteiten ivm ICT integratie, e.d. • Operationeel plan van ICT unit, budget en evaluatierapporten. • KESSP evaluatie en voortgangsrapporten. • Documentatie van ICT beleid , strategieën, procedures. • Lijsten van netwerken en werkverbanden, notulen van vergaderingen. • Inventaris en diagrammen van infrastructuur, documentatie van configuraties. • Document met implementatie-strategie voor “one-stop-shop”. • Documentatie over gebruik ICT Integratie en Innovatie Centrum.
• Hogere kaders van MOE en SAGA’s nemen deel aan proces van het vastleggen van mandaten. • Bijkomend technisch personeel wordt aangeworven voor ICT Unit • ICT unit heeft personeel en budget in overeenstemming met zijn functies. • Personeelsverloop op ICT Unit blijft beperkt. • Verdeling van werk binnen de ICT Unit is duidelijk zodat Unit ook meer kan realiseren dan enkel het aanbieden van technische ondersteuning van MOE. • Andere departementen en stakeholders zijn actief betrokken bij initiatieven vim ICT integratie. • Overeenkomst bereikt over de locatie van het Centrum voor ICT Integratie en Innovatie. • Voldoende personeel tewerk gesteld door MOE in het Centrum voor ICT Integratie en Innovatie. • Andere stakeholders leveren bijdragen (fondsen en infrastructuur) voor het operationeel maken van het ICT Integratie Centrum
TR 1.3 Hogere en Middenkaders van het • Een waaier van activiteiten voor MOE en geselecteerde Semicapaciteits-ontwikkeling van hogere Autonome Overheidsagentschappen en middenkaders (korte cursussen, zijn beter in staat om ICT mentoring, workshops, planning integratiestrategieën, op continue meetings...) ontwikkeld door ICT wijze, te ontwikkelen en uit te Unit. voeren. • Management personeel van MoE en . SAGA’s neemt in toenemende mate deel aan activiteiten voor professionele ontwikkeling ivm ICT integratie. R 1. 4 Modellen voor vorming van • Cursussen en materialen zijn schoolbesturen (schoolhoofden en beschikbaar tegen juni 2010, na testschoolraden) i.v.m. Integratie van en pilootfase. ICT in het onderwijs zijn ontwikkeld, • Strategie ontwikkeld voor getest en klaar voor uitvoering op grootschalige training, vanaf 2011, grote schaal. van schoolraden en -hoofden. • KESI heeft verhoogde capaciteit om cursussen en materialen te ontwikkelen en om modellen voor training van managers in ICT integratie in onderwijs te beoordelen. • Richtlijnen voor kwaliteits-bewaking ivm ICT Integratie in scholen ontwikkeld en in gebruik. R 1. 5 • SMASSE heeft verhoogde capaciteit Minimum standaarden voor om cursussen en materialen te opleiding van middelbare ontwikkelen voor bijscholing van leerkrachten zijn vastgelegd en middelbare leerkrachten ivm ICT modellen voor bijscholing van integratie in onderwijs leerkrachten middelbaar onderwijs • Cursus en materialen beschik-baar i.v.m. goed gebruik van ICT in het tegen juni 2010, na testen en leergebeuren zijn ontwikkeld, getest evaluatie. en klaar voor uitvoering op grote • Strategie ontwikkeld voor schaal. grootschalige training, vanaf 2011, van middelbare school leerkrachten .
• ICT Integratie is in toenemende mate ingebouwd in jaarlijkse KESSP rapporten. • Bewijs van deelname in CP activiteiten, personeel’s CB portfolio’s. • Documentatie over ICT Integratie activiteiten.
• ICT Unit heeft mandaat om alle ICT strategieën van het hele MOE te coördineren. • Trainingsfaciliteiten met computers verbonden met breedband naar het Internet zijn beschikbaar. • Voldoende trainingsbudgetten verzekerd door MoE.
• KESI werkplannen • KESI personeelsbeoordelingen • Curriculumdocmenten • Resultaten van deelnemers in piloot-en testfase • Cursusdocumentatie • Cursusmaterialen • Erkenning (bv. Certifikaat) • School ontwikkelingsplannen en jaarlijkse werkplannen
• Document met beschrijving van minimumstandaarden voor ICT Integratie in lerarenopleiding middelbaar onderwijs • Documentatie bijscholingscursus • Cursusmaterialen • Lesplannen, werkschema’s…
• Voornaamste stakeholders die lerarenopleiding middelbaar onderwijs aanbieden zijn bereid om deel te nemen aan forum
R 1. 6 Systemen voor kennisbeheer, communicatie en coördinatie en om “lessons learned” te documenteren zijn opgezet.
Programma wordt efficiënt uitgevoerd en behaalt de beoogde resultaten. • Een monitoring en evaluatie systeem is ontwikkeld en operationeel. Alle betrokkenen worden doorlopend op de hoogte gehouden van voortgang,om effecten te kunnen beoordelen. • Het programma ontwikkelt en documenteert voorbeelden van goed praktisch gebruik op basis van kritische reflectie.
• • • • •
• Ministerie van Onderwijs Informatiesysteem en andere programmaPresentaties op seminaries, conferenties partners stellen Artikels in de media, informatie ter nieuwsbrieven beschikking voor Website kennisbeheer en M&E rapporten voor documentatie van programma en KESSP “lessons learned”
Bijlage 8.3b : Specifieke doelstelling 2: Gezond Leren Resultaten Indicatoren Het Ministerie van Onderwijs • Een strategie voor een geïntegreerde heeft duurzame strategieën benadering m.b.t. “Gezond Leren” is ontwikkeld en geoperationaontwikkeld en operationeel op liseerd voor een geïntegreerde nationaal niveau. benadering m.b.t. "Gezond Leren" • Kinderen in een toenemend aantal in basisonderwijs met speciale scholen verwerven kennis en aandacht voor de armste en vaardigheden ivm gezonde voeding meest kwetsbare kinderen in en duurzaam milieu. benadeelde gebieden TR 2.1 Het personeel van het Ministerie van Onderwijs betrokken bij het Investeringsprogramma "Gezondheid in Scholen en Schoolmaaltijden" van het Kenyaans Onderwijssectorondersteuningsprogramma (KESSP) heeft de capaciteit voor het coördineren, harmonizeren, adviseren en ondersteunen van initiatieven in "Gezond Leren".
• Strategie voor een geïntegreerde benadering m.b.t. “Gezond leren” ontwikkeld. • Integratie van “Gezond Leren” in KESSP (strategie en jaarplannen). • Implementatie van jaarlijkse werkplannen van het Investeringsprogramma "Gezondheid in Scholen en Schoolmaaltijden" van het KESSP.
Middelen ter verificatie
• KESSP werkplannen en rapporten • Nieuwe KESSP (tot 2015)
Assumpties
• Goede medewerking van geïdentificeerde scholen. • Coördinatiecomitees komen regelmatig samen
• • Rapporten m.b.t. curriculum audit, inventarisatie van leermaterialen, activiteiten voor capaciteitsopbouw, integratiemogelijkheden. • Jaarlijkse werkplannen van het Ministerie van Onderwijs i.v.m. gezondheid op scholen en schoolmaaltijd-programma’s. • KESSP Monitoring-, evaluatieen voortgangsrapporten • Het nieuwe KESSP (tot 2015).
Een nationaal coördinatiecomité komt op regelmatige basis samen.
TR 2.2 Scholen in benadeelde gebieden passen multidisciplinaire methodes toe voor de ontwikkeling van levensvaardigheden voor een betere voedings- en gezondheidstoestand van arme en kwetsbare kinderen, hun families en hun gemeenschappen.
TR 2.3 Een opleidingsmodel over het integreren van levensvaardigheden m.b.t. betere voeding en gezondheid is ontwikkeld voor leerkrachten en schoolmanagers op districts- en nationaal niveau.
TR 2.4 Systemen voor kennisbeheer, communicatie en coördinatie en om “lessons learned” te documenteren zijn opgezet.
• Graad van integratie van leer-processen i.v.m. voeding, milieu, gezondheid en duurzame landbouw in schoolmaaltijdenprogramma’s op lokaal niveau (school, district) is verhoogd. • Leerprocessen i.v.m. voeding, milieu, gezondheid en landbouw zijn geïntegreerd in lerarenbijscholing. • Duurzame intersectoriële plannings- en coördinatiemechanismen op districtsniveau voor betere voeding en gezondheid op scholen. • Ervaringen met het integreren van levensvaardigheden voor verbeterde gezondheid, voeding en milieu op lokaal niveau zijn gedocumenteerd • De ervaringen op lokaal niveau zijn vertaald in een nationaal trainingspakket voor lerarenbijscholing
• Programma wordt efficiënt uitgevoerd
en behaalt de beoogde resultaten. • Een monitoring en evaluatie systeem is ontwikkeld en operationeel. Alle betrokkenen worden doorlopend op de hoogte gehouden van voortgang, zodat effecten kunnen beoordeeld worden. • Het programma ontwikkelt en documenteert voorbeelden van goed praktisch gebruik op basis van kritische reflectie..
• • •
Voortgangsrapporten (m.b.t. situatie vóór en na de interventie). District onderwijs plannen en rapporten. Activiteiten rond “Gezond Leren” in scholen.
•
• •
• •
Trainingspakket voor lerarenbijscholing Rapporten over lerarenopleiding
• Informatiesysteem • Presentaties op seminaries,conferenties • Artikels in de media, nieuwsbrieven • Studies en publicaties • Website • M&E rapporten voor programma en KESSP
Het Ministerie van onderwijs draagt bij tot de selectie en opvolging van de scholen. Comité voor districtscoördinatie komt op regelmatige basis samen. Goede medewerking van de deelnemende scholen.
• Pakket ten voor bijscholing van leerkrachten en vorming van schoolmanagers kan geïntegreerd worden in bestaande systemen van bijscholing. • Bijscholing van leerkrachten wordt verder geharmoniseerd.
• Ministerie van Onderwijs en andere programmapartners stellen informatie ter beschikking voor kennisbeheer en documentatie van “lessons learned”
Bijlage 8.4: Budgettabel per Specifieke Doelstelling en Tussentijds Resultaat 2008-2010
Landenprogramma Kenya 2008-2010: budgetoverzicht per TR A. Landenprogramma VVOB: 2008-2010
Totaal
Het Ministerie van Onderwijs heeft een systematische, omvattende en duurzame “Strategie voor Integratie van ICT in het SD1 onderwijs” geoperationaliseerd. Sub-totaal TR1.1-TR1.6 TR1.1
2008
2009
2010
1.780.074 €
548.874 €
621.000 €
610.200 €
1.245.574 €
374.374 €
441.000 €
430.200 €
26.000 €
14.000 €
3.500 €
8.500 €
De noden en vereisten i.v.m. capaciteitsversterking voor ICT Integratie zijn vastgesteld en gedocumenteerd voor de volgende groepen van sleutelactoren: ICT unit MOE; Hogere en middenkaders van MOE en geselecteerde Semi-Autonome Agentschappen (SAGA’s); MOE districtsambtenaren; Schoolhoofden; Schoolbesturen; Leerkrachten (met focus op middelbaar onderwijs); en processen zijn op gang gebracht om deze analyse geregeld te herhalen, aansluitend bij de review van de ereadiness op schoolniveau. TR1.2
De ICT Unit van het MOE heeft de capaciteit (organisatie, financiën, personeel) om technische en educatieve initiatieven te coördineren, te harmonizeren, te ondersteunen en hieromtrent advies te verlenen voor efficiënte integratie van ICT in het onderwijs- en dit op verschillende niveaus van beleid en uitvoering.
652.300 €
226.000 €
241.400 €
184.900 €
TR1.3
Hogere en Middenkaders van het MOE en geselecteerde Semi-Autonome Overheids-agentschappen zijn beter in staat om ICT integratiestrategieën, op continue wijze, te ontwikkelen en uit te voeren.
181.500 €
37.500 €
64.500 €
79.500 €
TR1.4
Modellen voor vorming van schoolbesturen (schoolhoofden en schoolraden) i.v.m. Integratie van ICT in het onderwijs zijn ontwikkeld, getest en klaar voor uitvoering op grote schaal.
186.000 €
42.950 €
63.550 €
79.500 €
TR1.5
Minimum standaarden voor opleiding van middelbare leerkrachten zijn vastegelegd en modellen voor bijscholing van leerkrachten middelbaar onderwijs i.v.m. goed gebruik van ICT in het leergebeuren zijn ontwikkeld, getest en klaar voor uitvoering op grote schaal.
138.000 €
32.000 €
48.000 €
58.000 €
TR1.6
Systemen voor kennisbeheer, communicatie en coördinatie en om “lessons learned” te documenteren zijn opgezet.
61.774 €
21.924 €
20.050 €
19.800 €
Sub-totaal Personeel
534.500 €
174.500 €
180.000 €
180.000 €
Cooperanten Noord (COO)
450.000 €
150.000 €
150.000 €
150.000 €
Coöperanten Zuid (COOZ)
84.500 €
24.500 €
30.000 €
30.000 €
Andere personeelinputs (LAP)
0€
0€
0€
0€
841.250 €
243.750 €
304.750 €
292.750 €
576.000 € 87.000 €
158.500 € 35.500 €
214.750 € 32.500 €
202.750 € 19.000 €
343.000 €
98.000 €
133.250 €
111.750 €
57.000 €
11.000 €
16.000 €
30.000 €
89.000 €
14.000 €
33.000 €
42.000 €
265.250 € 225.000 € 40.250 € 0€
85.250 € 75.000 € 10.250 € 0€
90.000 € 75.000 € 15.000 € 0€
90.000 € 75.000 € 15.000 € 0€
"Het Ministerie van Onderwijs heeft duurzame strategieën ontwikkeld en geoperationaliseerd voor een geïntegreerde SD2 benadering m.b.t. ""Gezond Leren"" in basisonderwijs met speciale aandacht voor de armste en meest kwetsbare kinderen in benadeelde gebieden. TR2.1
Sub-totaal TR2.1-2.4 Het personeel van het Ministerie van Onderwijs betrokken bij het Investeringsprogramma Gezondheid en Voeding in Scholen en Schoolmaaltijden" van KESSP heeft de capaciteit voor het coördineren, harmonizeren, adviseren en ondersteunen van initiatieven in "Gezond Leren"
TR2.2 Scholen in benadeelde gebieden passen multidisciplinaire methodes toe voor de ontwikkeling van levensvaardigheden voor een betere voedings- en gezondheidstoestand van arme en kwetsbare kinderen, hun families en hun gemeenschappen TR2.3
Een opleidingsmodel over het integreren van levensvaardigheden m.b.t. betere voeding en gezondheid is ontwikkeld voor leerkrachten en schoolmanagers op districts- en nationaal niveau.
TR2.4 Systemen voor kennisbeheer, communicatie en coördinatie en om “lessons learned” te documenteren zijn opgezet Sub-totaal Personeel Cooperanten Noord (COO) Coöperanten Zuid (COOZ) Andere personeelinputs (LAP)
307.690 €
103.656 €
100.772 €
103.262 €
Programmawerking: secretariaat Programme Manager Admin medewerker programma
52.740 € 225.000 € 29.950 €
19.156 € 75.000 € 9.500 €
15.797 € 75.000 € 9.975 €
17.787 € 75.000 € 10.475 €
Totaal landenprogramma
2.929.014 €
896.280 €
1.026.522 €
1.006.212 €
437.000 € 110.050 €
252.000 € 25.050 €
130.000 € 55.000 €
55.000 € 30.000 €
Algemene programmawerkingkosten
B. Aflopende projecten P1
Skillslab Nationale Expansie TR1 Het Skillslab Nationaal Coördinatie Centrum (SNACC) wordt volledig bestuurd door Kenyaans personeel en is efficient in het uitvoeren van de functies zoals beschreven in het logisch kader. TR2
De deelnemende satellietscholen hebben de capaciteit (infrastrcutuur, materiaal, gevormd personeel) om Skillslab sessies aan te bieden.
33.350 €
33.350 €
0€
0€
TR3
De herziene curricula voor Klinische Geneeskunde en Verpleegkunde worden gebruikt.
21.600 €
21.600 €
0€
0€
TR4
De Computer Assisted Education (CAE) / Computer Assisted Learning (CAL) netwerken zijn volledig operationeel in alle satellietscholen. De extra programma’s HIV/AIDS attitude training, Emergency Medicine Unit en Training modules-op-maat zijn volledig geïntegreerd in het programma van KMTC
16.500 €
16.500 €
0€
0€
5.500 €
5.500 €
0€
0€
Cooperanten Noord (COO) Coöperanten Zuid (COOZ) Andere personeelinputs (LAP)
250.000 € 0€ 0€
150.000 € 0€ 0€
75.000 € 0€ 0€
25.000 € 0€ 0€
Totaal aflopende projecten
437.000 €
252.000 €
130.000 €
55.000 €
Algemeen totaal VVOB Kenya
3.366.014 €
1.148.280 €
1.156.522 €
1.061.212 €
TR5
C. Inputs van andere partners SD1: The Ministry of Education has operationalized a systematic, comprehensive and sustainable ‘Strategy for Integration of ICT in Education’
SD1
Ministerie van Onderwijs (Budget KESSP ICT Integratie)
2.637.900 € Totaal SD1
SD2:The Ministry of Education has developed and implements sustainable strategies for an integrated “Healthy Learning” approach in basic education
SD2
Ministerie van Onderwijs (Budget KESSP IP School Health, Nutrition and Feeding)
SD2
World Agroforestry Centre Totaal SD2
2.637.900 €
Totaal
Kenya Medical Training College Totaal project 1
2008 1.253.000 € 1.253.000 €
2008
2009 807.700 € 807.700 €
2009
2010 577.200 € 577.200 €
2010
2.080.000 €
690.000 €
694.000 €
90.000 €
30.000 €
30.000 €
30.000 €
2.170.000 €
720.000 €
724.000 €
726.000 €
Totaal
Aflopend project 1: Skillslab Nationale Expansie
P1
Totaal
2008
2009
696.000 €
2010
765.000 €
255.000 €
255.000 €
255.000 €
765.000 €
255.000 €
255.000 €
255.000 €
Bijlage 8.5: Budgettabel per budgetcategorie 2008-2010
Landenprogramma Kenya 2008-2010: budgetoverzicht per kostcategorie A. Landenprogramma VVOB: 2008-2010
Totaal
2008
2009
2010
1.779.200 €
548.000 €
621.000 €
610.200 € 32.600 €
Het Ministerie van Onderwijs heeft een systematische, omvattende en
SD1 duurzame “Strategie voor Integratie van ICT in het onderwijs” geoperationaliseerd.
Investeringen (LOG) Werking (PSW)
231.000 €
98.000 €
100.400 €
156.100 €
49.000 €
51.500 €
55.600 €
Vormingen (VORM)
646.200 €
158.450 €
219.550 €
268.200 €
Zendingen-Zuid / consultancies (KTO-Z)
145.400 €
45.550 €
47.050 €
52.800 €
66.000 €
22.500 €
22.500 €
21.000 €
Cooperanten Noord (COO)
534.500 € 450.000 €
174.500 € 150.000 €
180.000 € 150.000 €
180.000 € 150.000 €
Coöperanten Zuid (COOZ)
84.500 €
24.500 €
30.000 €
30.000 €
Andere personeelinputs (LAP)
0€
0€
0€
0€
841.250 €
243.750 €
304.750 €
292.750 €
Zendingen-Noord / consultancies (KTO-N) Personeel
Het Ministerie van Onderwijs heeft duurzame strategieën ontwikkeld en geoperationaliseerd voor een geïntegreerde benadering m.b.t. ""Gezond SD2 Leren"" in basisonderwijs met speciale aandacht voor de armste en meest kwetsbare kinderen in benadeelde gebieden.
Investeringen (LOG) Werking (PSW)
54.500 €
24.500 €
17.500 €
12.500 €
139.250 €
23.000 €
60.250 €
56.000 €
Vormingen (VORM)
367.750 €
107.000 €
134.000 €
126.750 €
14.500 €
4.000 €
3.000 €
7.500 €
0€
0€
0€
0€
Cooperanten Noord (COO)
265.250 € 225.000 €
85.250 € 75.000 €
90.000 € 75.000 €
90.000 € 75.000 €
Coöperanten Zuid (COOZ)
40.250 €
10.250 €
15.000 €
15.000 €
Andere personeelinputs (LAP)
0€
0€
0€
0€
Programme Manager (VTW) Admin support
308.564 € 6.819 € 45.000 € 0€ 0€ 0€ 256.745 € 225.000 € 31.745 €
105.530 € 4.235,00 15.000,00 0,00 0,00 0,00 86.295,00 75.000,00 11.295 €
100.772 € 797,00 15.000,00 0,00 0,00 0,00 84.975,00 75.000,00 9.975 €
102.262 € 1.787,00 15.000,00 0,00 0,00 0,00 85.475,00 75.000,00 10.475 €
2.929.014 €
897.280 €
1.026.522 €
1.005.212 €
Cooperanten Noord (COO) Coöperanten Zuid (COOZ) Andere personeelinputs (LAP)
437.000 € 31.850 € 13.350 € 141.800 € 0€ 0€ 250.000 € 250.000 € 0€ 0€
251.000 € 31.850 € 3.350 € 65.800 € 0€ 0€ 150.000 € 150.000 € 0€ 0€
130.000 € 0€ 5.000 € 50.000 € 0€ 0€ 75.000 € 75.000 € 0€ 0€
56.000 € 0€ 5.000 € 26.000 € 0€ 0€ 25.000 € 25.000 € 0€ 0€
Totaal aflopende projecten
437.000 €
251.000 €
130.000 €
56.000 €
Algemeen totaal VVOB Kenya
3.366.014 €
1.148.280 €
1.156.522 €
1.061.212 €
Zendingen-Zuid / consultancies (KTO-Z) Zendingen-Noord / consultancies (KTO-N) Personeel
Algemene programmawerkingkosten Investeringen (LOG) Werking (PSW) Vormingen (VORM) Zendingen-Zuid / consultancies (KTO-Z) Zendingen-Noord / consultancies (KTO-N) Personeel
Totaal landenprogramma (SD1+ SD2 + progr werking)
B. Aflopende projecten P1
Skillslab Expansion Investeringen (LOG) Werking (PSW) Vormingen (VORM) Zendingen-Zuid / consultancies (KTO-Z) Zendingen-Noord / consultancies (KTO-N) Personeel
Bijlage 8.6: Interventielogica Kenya MJP 2008-2013: Tabel met indicatoren Algemene Doelstelling : De onderwijskwaliteit in Kenya is verbeterd, via ondersteuning van relevante investeringsprogramma’s van de KESSP, door ontwikkeling van capaciteit, kennis en ervaring rond “Integratie van ICT” en life skills voor “Gezond Leren” Specifieke Doelstelling 1. - Resultaten SD1:
Het Ministerie van Onderwijs heeft een systematische, omvattende en duurzame “Strategie voor Integratie van ICT in het onderwijs” geoperationaliseerd.
TR 1.1 De noden en vereisten i.v.m. capaciteitsversterking voor ICT Integratie zijn vastgesteld en gedocumenteerd voor de volgende groepen van sleutelactoren: ICT unit MOE; Hogere en midden- kaders van MOE en geselecteerde SemiAutonome Agentschappen; MOE districtambtenaren; School-
Indicator (beginwaarde).
1. Een beperkt aantal initiatieven in het kader van KESSP zijn opgestart met weinig of geen overkoepelende en systematische coördinatie.
2. De integratie van ICT in het onderwijs gedachte en al wat dit met zich meebrengt is nog niet echt aanwezig bij de hogere en midden kaders van het MOE.
Indicatorwaarde 2010
1. Een toenemend aantal initiatieven rond ICT integratie (in de KESSP) worden gepland en geïmplementeerd, op basis van een herziene “Strategie voor Integratie van ICT in het onderwijs”. 2.. Een toenemend aantal MOE personeelsleden van hogere en middenkaders (MOE hoofdkwartier SAGA’s) gebruiken ICT, ondersteunen en sturen, op actieve wijze, KESSP initiatieven voor integratie van ICT.
3. De integratie van ICT in de lerarenopleiding, in het bijzonder voor het middelbaar onderwijs, is nog nauwelijks aangevat.
3. Er is een basis gelegd voor ICT Integratie voor opleiding en bijscholing leerkrachten middelbaar onderwijs
1. Zeer beperkte informatie beschikbaar over stand van zaken mbt ICT Integratie capaciteit bij MOE personeel (alle kaders)
1. Zes analyses van noden mbt capacitteitsuitbouw afgewerkt tegen oktober 2008 en herziening gebeurd in 2010, ter voorbereiding van fase 20112013.
Opm: De resultaten van de (juni) 2007 “e-readiness” rondvraag + analyses van de bijscholingsnoden zullen gebruikt worden om beginwaardes te specifiëren.
Indicatorwaarde 2013
1. Verbeterde systematische planning, coördinatie en efficiënte uitvoering van ICT Integratie initiatieven binnen KESSP. 2.. Een toenemend aantal MOE personeelsleden van hogere en middenkaders (MOE hoofdkwartier, SAGA’s, provinciale en districtskantoren, schoolbesturen) gebruiken ICT, ondersteunen en sturen, op actieve wijze, KESSP initiatieven voor integratie van ICT. 3. Bijscholingsprogramma’s voor leerkrachten middelbaar onderwijs zorgen voor voldoende kennis en vaardigheden om ICT te Integreren in het leergebeuren.
1. Analyses van noden mbt capaciteitsuitbouw herzien voor geïdentificeerde groepen van sleutelactoren.
hoofden;Schoolbesturen; Leerkrachten (met focus op middelbaar onderwijs); en processen zijn op gang gebracht om deze analyse geregeld te herhalen, aansluitend bij de review van de E-readiness op schoolniveau. TR 1.2: De ICT Unit van het MOE heeft de capaciteit (organisatie, financiën, personeel) om technische en educatieve initiatieven te coördineren, te harmonizeren, te ondersteunen en hieromtrent advies te verlenen voor efficiënte integratie van ICT in het onderwijs- en dit op verschillende niveaus van beleid en uitvoering.
2. E-readiness data op schoolniveau verzameld, maar nog niet geanalyseerd.
2. Systeem om E-readiness data te actualiseren staat op punt tegen eind 2009.
1. Er is geen duidelijkheid wat betreft mandaten en rollen van verschillende sleutelactoren ivm ICT Integratie.
1. Beleidsdocument waarin mandaten (ivm ICT Integratie) van ICT Units, MOE directoraten, SAGAs en andere sleutelactoren is formeel aanvaard (als bijlage van de herziene ICT Strategie). 2. Er is meer diversificatie en verdieping van de initiatieven die gecoördineerd worden; kwantiteit en kwaliteit zijn verbeterd m.b. tot infrastructuur en systemen, bvb: • Gebruik van critische stucturen door MOE personeel verhoogt jaarlijks • % tijd dat e-mail / internet niet beschikbaar is • ICT Unit infrastructuur is uitgebreid 3.a. De ICT Unit coördineert enkele educatieve initiatieven in samenwerking met andere actoren, in uitvoering van de ICT Strategie voor Onderwijs en Vorming.
1. De ICT Unit coördineert hoofdzakelijk de infrastructuur en ICT systemen, beperkt in kwantiteit en kwaliteit, en organizeert op beperkte schaal basis ICT training, binnen de HQ van het MOE.
3. De ICT Unit coördineert zelf geen educatieve initiatieven en was totnogtoe enkel indirect betrokken bij enkele. Verschillende directoraten en SAGA’s nemen losstaande initiatieven.
3.b. Een Centrum voor ICT Integratie en Innovatie is opgericht.
2. E-readiness data worden regelmatig geactualiseerd.
1. Onderscheiden sleutelactoren leveren hun bijdrage tot ICT Integratie volgens mandaten.
2. Er is verdere diversificatie en verdieping van de initiatieven die gecoördineerd worden; kwantiteit en kwaliteit zijn verbeterd in relatie tot infrastructuur en systemen.
3.a. De ICT Unit coördineert meer educatieve initiatieven in samenwerking met andere actoren, in uitvoering van de ICT Strategie voor Onderwijs en Vorming. 3.b. Het Centrum voor ICT Integratie wordt actief door verschillende doelgroepen gebruikt.
4. De ICT Unit heeft 7 technische personeelsleden en een diensthoofd. Zij zijn vaak overladen met ongecoördineerde ad hoc opdrachten voor hogere kaders.
5. De werkplannen van de ICT Unit worden slechts gedeeltelijk uitgevoerd, er zijn onvoldoende budgetten ter beschikking.
TR 1.3: Hogere en Middenkaders van het MOE en geselecteerde Semi-Autonome Overheidsagentschappen zijn beter in staat om ICT integratiestrategieën, op continue wijze, te ontwikkelen en uit te voeren.
1.a. De hogere en midden kaders van het MOE en haar SAGA’s hebben onvoldoende kennis van basis ICT en van gespecialiseerde toepassings-software die hun in staat kan stellen om taken meer efficiënt en productief uit te voeren. 1.b.Slechts weinig hogere en midden kaderleden van het MOE en SAGA’s zijn in staat om in het bredere kader van ICT integratie te denken en concepten uit te werken.
4.a. Het aantal personeelsleden van de ICT unit is substantieel toegenomen (in vergelijking met een ideale invulling).
4.a. Het aantal personeelsleden van de ICT unit benadert de ideale invulling om alle geplande activiteiten te kunnen uitvoeren.
4.b. Werkverdeling en verantwoordelijkheden zijn duidelijk toegewezen. Prestaties en kwaliteit van het werk van personeel zijn verbeterd.
4.b. Prestaties en kwaliteit van het werk van het personeel is nog verder verbeterd.
4.c. Voorstel voor strategie voor “one-stop-shop voor ICT Integratie in educatie is klaar. 5.a. Werkplannen van ICT unit zijn realistisch opgesteld, en gepaste budgetten zijn ter beschikking.
4.c. Aanbevelingen van voorstel voor strategie voor “one-stop-shop” worden opgevolgd. 5. Uitvoering van werkplannen gebeurt efficiënter, geprogrammeerde budgetten zijn ter beschikking.
5.b. Uitvoering van werkplannen gebeurt efficiënter. 1.a. Management personeel van
1.a. Management personeel van
1.b. Meer managers (minstens 50) van MOE en SAGA’s gebruiken ICT en promoten ICT Integratie op actieve wijze.
1.b. Aanzienlijk meer managers van MOE en SAGA’s gebruiken ICT en promoten ICT Integratie op actieve wijze.
MoE en SAGA’s neemt in toenemende mate deel aan activiteiten (korte kursussen, mentoring, workshops, planning meetings... ) voor professionele ontwikkeling ivm ICT integratie,
1.c. Innovaties, initiatieven,
demonstraties, resultaten ivm ICT Integratie in het onderwijs worden geregeld publiek gemaakt.
MoE en SAGA’s neemt in toenemende mate deel aan activiteiten (korte kursussen, mentoring, workshops, planning meetings... ) voor professionele ontwikkeling ivm ICT integratie,
1.c. Toenemend aantal
Innovaties, initiatieven, demonstraties, resultaten ivm ICT Integratie in het onderwijs die publiek worden gemaakt.
TR1.4: Modellen voor vorming van schoolbesturen (schoolhoofden en schoolraden) i.v.m. Integratie van ICT in het onderwijs zijn ontwikkeld, getest en klaar voor uitvoering op grote schaal.
2. De investeringsprogramma’s van de huidige KESSP (2005-2010) besteden geen strategische aandacht aan de mogelijkheden van Integratie van ICT om de objectieven van KESSP te bereiken. 1. Specifieke opleiding en vorming voor schoolhoofden en schoolraden ivm ICT integratie in onderwijs is onbestaande; enkel indirect aangetoetst hier en daar in andere opleidingscursussen.
2. ICT Integratie wordt in toenemende mate opgenomen in jaarlijkse werkplannen van verschillende KESSP investerings-programma’s 1.a. Geselecteerd personeel van KESI is in staat om ICT te gebruiken en het proces van ICT integratie in kESI activiteiten en processen te ondersteunen.
1.b. Een programma voor capaciteitsversterking voor schoolraden en schoolhoofden ivm ICT integratie in onderwijs is ontwikkeld en uitgetest. Gepaste leermaterialen zijn beschikbaar. 1.c Een omvattend plan voor nationale uitvoering van capaciteitsuitbouw voor schoolraden en schoolhoofden ivm ICT Integratie is ontwikkeld en aanvaard. 2. Geen richtlijnen voor 2. Richtlijnen voor kwaliteitskwaliteitsbewaking ivm ICT Integratie bewaking ivm ICT Integratie in in scholen scholen ontwikkeld.
TR 1.5: Minimum standaarden voor opleiding van middelbare leerkrachten zijn vastgelegd en modellen voor bijscholing van leerkrachten middelbaar onderwijs i.v.m. goed gebruik van ICT in het leergebeuren zijn ontwikkeld, getest en klaar voor uitvoering op grote schaal.
1. De curricula van de leerkrachten opleiding hebben ICT nog niet geïntegreerd en de huidige kandidaat-leerkrachten krijgen slechts beperkte ICT basis cursussen en toepassingen in hun opleiding.
1. Nationale minimumstandaarden voor ICT Integratie component in programma’s voor leerkrachtopleidingen middelbaar onderwijs zijn vastgelegd.
2. ICT Integratie wordt in toenemende mate opgenomen in jaarlijkse werkplannen van verschillende KESSP investeringsprogramma’s 1. a. Geselecteerd personeel van KESI is nog beter in staat om ICT te gebruiken en om het proces van ICT integratie in KESI activiteiten en processen te ondersteunen. NVT
1.c. Capaciteitsuitbouw voor schoolraden en schoolhoofden ivm ICT Integratie gebeurt systematisch op basis van het uitgewerkte programma 2. Richtlijnen voor kwaliteitsbewaking ivm ICT Integratie in scholen worden in toenemende mate gebruikt door Quality Assurance Officers 1. Een aantal instituten voor middelbare lerarenopleiding (aan universiteiten) hebben ICT Integratie in hun curriculum opgenomen: - meer ICT basiscursussen en toepassingen in de opleiding - pedagogisch/didactische concepten ivm geïntegreerd gebruik van ICT in de klas .
2.a. Pedagogische en didactische concepten in verband met het geïntegreerd gebruik van ICT in de klas zijn nauwelijks ontwikkeld. . 2.b. Specifieke bijscholing voor leerkrachten ivm ICT integratie in onderwijs is onbestaande
TR 1.6: Systemen voor kennisbeheer, communicatie en coördinatie en om “lessons learned” te documenteren zijn opgezet
3.Ongeveer 10% van de secondaire scholen van het land hebben computer labs. Deze worden hoofdzakelijk gebruikt voor verwerven van basis computervaardigheden 1. Geen efficiënt systeem aanwezig voor kennisbeheer, communicatie, coördinatie en documentatie van “lessons learned”.
2.a. Geselecteerd personeel van SMASSE is in staat om ICT te gebruiken en het proces van ICT integratie in SMASSE activiteiten en processen te ondersteunen. 2.b. Een programma voor bijscholing voor middelbare schoolleerkrachten via SMASSE ivm ICT integratie is ontwikkeld en uitgetest. Gepaste leermaterialen zijn beschikbaar. 2.c. Een omvattend plan voor nationale uitvoering van bijscholing voor middelbare schoolleerkrachten via SMASSE ivm ICT Integratie is ontwikkeld en aanvaard. 3. Meer secondaire scholen gebruiken computer labs voor ICT integratie activiteiten, student-gericht- leren, elearning, etc (E-readiness data – zie TR 1.) 1.a. Programma wordt efficiënt uitgevoerd en behaalt de beoogde resultaten. 1.b. Systeem opgezet voor kennisbeheer, communicatie, coördinatie en documentatie van “lessons learned” en informatie over voortgang en effect wordt regelmatig gecommuniceerd naar direct betrokkenen gehouden.
2.a. Geselecteerd personeel van SMASSE is nog beter in staat om ICT te gebruiken en om het proces van ICT integratie in KESI activiteiten en processen te ondersteunen. NVT
2.c. Bijscholing voor middelbare schoolleerkrachten via SMASSE ivm ICT Integratie gebeurt systematisch op basis van het uitgewerkte programma 3. Meer secondaire scholen gebruiken computer labs voor ICT integratie activiteiten, student-gerichtleren, e-learning, etc (E-readiness data zie TR 1.) 1.a. Programma wordt efficiënt uitgevoerd en behaalt de beoogde resultaten. 1.b. Duurzaam, geïntegreerd systeem voor kennisbeheer, communicatie, coördinatie en documentatie van “lessons learned” is operationeel en informatie wordt via het systeem gecommuniceerd naar betrokkenen, stakeholders en nationale en internationale fora.
Specifieke Doelstelling 2 - Resultaten SD2: Het Ministerie van Onderwijs heeft duurzame strategieën ontwikkeld en geoperationaliseerd voor een geïntegreerde benadering m.b.t. "Gezond Leren" in basisonderwijs met speciale aandacht voor de armste en meest kwetsbare kinderen in benadeelde gebieden. TR 2.1. Het personeel van het Ministerie van Onderwijs betrokken bij het Investeringsprogramma "Gezondheid in Scholen en Schoolmaaltijden" van KESSP heeft de capaciteit voor het coördineren, harmonizeren, adviseren en ondersteunen van initiatieven in "Gezond Leren".
Indicator (beginwaarde) 1. Geen strategie aanwezig voor een geïntegreerde benadering voor meer duurzame en gevarieerde schoolmaaltijden
Indicatorwaarde 2010 1. Een strategie voor een geïntegreerde benadering m.b.t. “Gezond leren” is ontwikkeld en geoperationaliseerd op districtsniveau
Indicatorwaarde 2013 1. Een strategie voor een geïntegreerde benadering m.b.t. “Gezond leren” is ontwikkeld en geoperationaliseerd op nationaal niveau
2. Schoolkinderen leren slechts in beperkte mate vaardigheden met betrekking tot voeding, gezondheid, landbouw en milieu 1. Het Investeringsprogramma "Gezondheid in Scholen en Schoolmaaltijden" beperkt zich vooral tot het verstrekken van schoolmaaltijden in samenwerking met het Wereldvoedselprogramma (WFP) van de Verenigde Naties
2. Kinderen in 25 basisscholen (verspreid over 5 districten) verwerven kennis en vaardigheden i.vm. gezonde voeding en duurzaam milieu. 1.a. Multi-sector coördinatieforum voor Gezondheid, Nutritie en Voeding, op nationaal niveau is opgericht in 2008 en komt 3 tot 4 maal per jaar samen, voorgezeten door MOE.
2. Kinderen in een toenemend aantal scholen verwerven kennis en vaardigheden i.v.m gezonde voeding en duurzaam milieu. 1.a. Multi-sector coördinatieforum voor Gezondheid, Nutritie en Voeding, op nationaal niveau komt 3 tot 4 maal per jaar samen. 1.b. Het Investeringsprogramma "Gezondheid en Voeding in Scholen en Schoolmaaltijden" past een meer duurzame en geïntegreerde aanpak toe en wordt hiervoor erkend.
2. Personeel van Investeringsprogramma heeft onvoldoende capaciteit om “Gezond Leren” concept te integreren in jaarlijkse werkplannen
1.b. Het Investeringsprogramma "Gezondheid en Voeding in Scholen en Schoolmaaltijden" bevat belangrijke elementen van duurzaamheid en erkent het belang van variatie en lokale landbouw-producten in schoolmaaltijden 2.a. Noden van personeel (8 personen in 2007) van Investerings-programma ivm capaciteits-versterking geïdentificeerd (2008).
2.a. Noden van nieuw personeel van Investeringsprogramma ivm capaciteitsversterking geïdentificeerd (in 2010).
2.b. Personeel van het investeringsprogramma is in staat om activiteiten ivm “Gezond Leren” te managen in 25 scholen, in 5 districten.
2.b. Personeel van het investeringsprogramma is beter in staat om activiteiten “Gezond Leren” te managen, op nationaal niveau.
3. Audit van curriculum voorschools en lager onderwijs heeft mogelijkheden voor integratie van “Gezond Leren” geïdentificeerd.
2.c. Mogelijkheden geïdentificeerd, (activiteiten, budget) voor de integratie van “Gezond Leren“ in de jaarlijkse werkplannen van KESSP
2.c. Mechanisme uitgewerkt om de ervaringen van “Gezond Leren“ op districtsniveau te gebruiken in nationale plannings-, coördinatie- en implementatiestrategieën.
2.d. Efficiënte implementatie en M & E van jaarlijkse werkplannen van het Investeringsprogramma "Gezondheid in Scholen en Schoolmaaltijden" van het KESSP (2005-2010)
2.d. Efficiënte implementatie en M & E van jaarlijkse werkplannen van het Investeringsprogramma "Gezondheid in Scholen en Schoolmaaltijden" van het KESSP tot 2015
2.e. De benadering van “Gezond Leren” is geïntegreerd in het nieuwe KESSP (tot 2015)
2.e. De benadering van “Gezond Leren” is geïntegreerd in het nieuwe KESSP (tot 2015) 3. Nationaal “Repository” van relevante, bestaande leermaterialen wordt jaarlijks aangevuld.
3. Nationaal “Repository” (“materialenbank”) van relevante, bestaande leermaterialen is opgebouwd en wordt jaarlijks aangevuld 4. Mogelijkheden geïdentificeerd, (activiteiten, budget) voor de integratie van “Gezond Leren“ in de jaarlijkse werkplannen van het KESSP . 5. Efficiënte implementatie en M& E van jaarlijkse werkplannen van het Investeringsprogramma "Gezondheid in Scholen en Schoolmaaltijden" van het KESSP (2005-2010). 6. De benadering van “Gezond Leren” is geïntegreerd in het nieuwe KESSP (tot 2015).
4,5,6. Mechanisme uitgewerkt om de ervaringen van “Gezond Leren“ op districtsniveau te gebruiken in nationale plannings-, coördinatie- en implementatiestrategieën.
TR 2.2. Scholen in benadeelde gebieden passen multidisciplinaire methodes toe voor de ontwikkeling van levensvaardigheden voor een betere voedings- en gezondheidstoestand van arme en kwetsbare kinderen, hun families en hun gemeenschappen
TR 2.3: Een opleidingsmodel over het integreren van levensvaardigheden m.b.t. betere voeding en gezondheid is ontwikkeld voor leerkrachten en schoolmanagers op districts- en nationaal niveau.
1.Geen integratie van leerprocessen i.v.m. voeding, milieu, gezondheid en duurzame landbouw in schoolmaaltijdenprogramma’s op lokaal niveau.
1.a. Leraren, schoolhoofden, onderwijsambtenaren, en leden van lokale gemeenschappen van 5 geselecteerde scholen in 5 districten (25 scholen in totaal) opgeleid in de ontwikkeling van levensvaardigheden m.b.t. gezondheid, milieu, duurzame landbouw. 1.b. Centra rond voeding, milieu en landbouw opgezet in scholen en opengesteld voor de lokale gemeenschap om innovatie en leerprocessen te bevorderen. 1.c. Versterkte intersectoriële plannings- en coördinatiemechanismen op districtsniveau voor betere voeding en gezondheid op scholen, in vijf districten (minstens 10 personen per district gevormd). 1.d. Teacher Advisory Centres in vijf districten zijn in staat om scholen te ondersteunen, leerkrachten te coachen ivm integratie van Gezond Leren.
1. Bestaande feedbacksystemen zijn ontoereikend om ervaringen mbt betere voeding en gezondheid op lokaal vlak te documenteren
1. De ervaringen met het integreren van levensvaardigheden voor verbeterde gezondheid, voeding en milieu op lokaal niveau (5 districten) zijn gedocumenteerd.
2. Geen opleidingsmodel voor leerkrachten en schoolmanagers beschikbaar over het integreren van levensvaardigheden m.b.t. betere voeding en gezondheid.
2. Een model voor bijscholing van leerkrachten en vorming van schoolmanagers ontwikkeld op basis van ervaring in vijf districten.
1.a. Leerprocessen i.v.m. voeding, milieu, gezondheid en duurzame landbouw zijn geïntegreerd in het schoolmaaltijdenprogramma van één district.
1.b. Nationaal programma opgestart voor lerarenopleiding in “Gezond leren”. 1.c. Versterkte intersectoriële plannings- en coördinatiemechanismen op districtsniveau voor betere voeding en gezond-heid op scholen, in meer districten (aantal te bepalen in 2010) 1.d. TeacherAadvisory Centres in meer districten zijn in staat om scholen te ondersteunen, leerkrachten te coachen ivm integratie van Gezond Leren (aantal te bepalen in 2010). 1. Ervaringen uit vijf districten worden gebruikt voor planning, coordinatie en uitvoering van integratie van levensvaardigheden voor betere voeding en gezondheid (nationaal vlak) 2. Bijscholing van leerkrachten en schoolmanagers op nationaal niveau, is aan de gang.
TR 2.4: Systemen voor kennisbeheer, communicatie en coördinatie en om “lessons learned” te documenteren zijn opgezet.
1. Geen efficiënt systeem aanwezig voor kennisbeheer, communicatie, coördinatie en documentatie van “lessons learned”.
1.a. Programma wordt efficiënt uitgevoerd en behaalt de beoogde resultaten.
1.a. Programma wordt efficiënt uitgevoerd en behaalt de beoogde resultaten.
1.b. Systeem opgezet voor kennisbeheer, communicatie, coördinatie en documentatie van “lessons learned” en informatie over voortgang en effect wordt regelmatig gecommuniceerd naar direct betrokkenen.
1.b. Duurzaam, geïntegreerd systeem voor kennisbeheer, communicatie, coördinatie en documentatie van “lessons learned” is operationeel en informatie wordt via het systeem gecommuniceerd naar betrokkenen, stakeholders en nationale en internationale fora.
Bijlage 8.7 : Tijdsplanning A. Landenprogramma Kenya 2008-2010 (+ Projectie 2011-2103): chronogram 2008 SD1 TR1.1
ICT Integratie Outc1.1.1 Outc1.1.2
TR1.2
Outc1.2.1 Outc1.2.2 Outc1.2.3 Outc1.2.4 Outc1.2.5 Outc1.2.6 Outc1.2.7 Outc1.2.8
TR1.3
Outc1.3.1 Outc1.3.2 Outc1.3.3
TR1.4
Outc1.4.1 Outc1.4.2 Outc1.4.3 Outc1.4.4 Outc1.4.5
TR1.5
Outc1.5.1 Outc1.5.2 Outc1.5.3
T1
T2
T3
2009
T4
T1
T2
T3
2010
T4
T1
T2
T3
2011
T4
2012
2013
Outc1.5.4 TR1.6
Outc1.5.1 Outc1.5.2 Outc1.5.3
2009 SD2 TR2.1
Gezond Leren Outc2.1.1 Outc2.1.2 Outc2.1.3 Outc2.1.4 Outc2.1.5
TR2.2
Outc2.2.1 Outc2.2.2 Outc2.2.3 Outc2.2.4 Outc2.2.5
TR2.3
Outc2.3.1 Outc2.3.2
TR124
Outc2.4.1 Outc2.4.2 Outc2.4.3 Outc2.4.4
T1
T2
T3
2009 T4
T1
T2
T3
2010 T4
T1
T2
T3
2011
T4
2012
2013
B. Aflopende projecten 2009 Project 1 TR 1
Skillslab
T1
T2
T3
TR 2 TR 3 IR1.4 IR1.5
Activitei ten Mijlpalen, Outputs Resultaat / Objectief bereikt
2009 T4
T1
T2
T3
2010 T4
T1
T2
T3
T4
Bijlage 8.8 : Diagrammen programma organisatie Bijlage 8.8a : Algemene organisatie
Bijlage 8.8b : Functioneel overzicht ICT Integratie
Bijlage 8.8c : Personeelsprojectie ICT Unit
Bijlage 8.9: SWOT analyses van verschillende operationele partners Bijlagen 8.9a - i: SWOT analyses van verschillende operationele partners voor ICT Integratie Bijlage 8.9a: ICT Unit Ministry of Education Sterktes Zwaktes • Internet toegang is onvoldoende voor behoeften van MOE HQ Unit heeft het mandaat om “e-government” te integreren binnen • Zeer beperkte connectiviteit met districtsafdelingen MOE Unit is de link tussen MOE en Treasury en e-government. • Geen coherente, onvolledige en niet-gestructureerde Hoofd van de Unit rapporteert direct aan PS Education. implementatie van server software applicaties (proxy/firewall, e Vast personeel heeft voldoende technische vaardigheden. mail, databases, antivirus, databases, active directory, network en Hoofd van Unit is goed op de hoogte van de “Strategy on ICT in security management, backup) Education” • Geen verwerking van digitale informatie (file & memo tracking, Unit geeft advies, overziet en coördineert, initieert verschillende HRM, accounts, EMIS), geen geïntegreerd management ICT initiatieven binnen het MOE. informatie en collaboratie systeem op HQ Unit heeft een goed rotatiesysteem voor aanwerving en • Personeelstekort (technisch en pedagogisch) om de nodige inschakeling van stagiairs (korte duur) begeleiding te geven voor de introductie van ICT en implementatie Stagiairs krijgen taken ivm ondersteuning en onderhoud van ICT activiteiten in KESSP 2005-2010 MOE Hoofdkwartier is behoorlijk uitgerust met computers, servers, • Geen training plan voor het huidige vast personeel. volledig network, Internet toegang via Treasury. • Selectie, inductie, training en supervisie van de stagiaires vergt 2-3 Unit is in staat om de networkinfrastruktuur van Jogoo House (dat maanden (per jaar) van de tijd van elk personeelslid ook MOST huisvest 8,9,10de verdieping) te onderhouden • ICT skills van MOE personeel zijn erg beperkt. Unit personeel Unit verzorgt ICT training voor onderwijsambtenaren op besteedt veel tijd aan “help desk” functies en uitvoering van ad hoc verschillende niveaus opdrachten. Unit ontwikkelde een handleiding voor training in basis ICT • Geen operationele ICT richtlijnen/beleid voor dagelijkse vaardigheden (Office applications) activiteiten. Unit heeft een training lab op MOE hoofdkantoor • ICT unit behandelt teveel ICT initiatieven en taken op ad hoc wijze, zonder coördinatie, waardoor ze niet behoorlijk uitgevoerd worden. Kansen Bedreigingen • ICT integratie in de onderwijssector staat in de kinderschoenen. • Onvoldoende fondsen om werkplannen uit te voeren. Op verschillende niveaus binnen MOE is er vraag naar advies, • Onvoldoende personeel om werkplannen uit te voeren.. coördinatie, begeleiding, help desk diensten ... ivm infrastructuur • MOE directies, departmenten, units, SAGA’s, MOE instituties, en training. veld-kantoren… nemen ICT initiatieven zonder overleg met de ICT • ICT unit kan een platform zijn voor uitwisseling van informatie ivm unit. Dit leidt vaak tot duplicatie, verkeerde specificaties, ICT binnen KESSP. ongunstige kost /kwaliteit verhouding bij aankopen ( hardware / • Basis netwerkinfrastructuur, servers en workstations zijn reeds diensten) aanwezig. Uitbreiding van hardware is mogelijk zonder grote • ICT gebruik is vertraagd door workload van MOE personeel (vaak investering. Applicatie server software kan vlug geïnstalleerd niet beschikbaar voor georganiseerde trainingen - vooral hogere worden, mits nodige budgetten. ambtenaren) Bijlage 8.9b: ICTUnit KIE – Kenya Institute for Education
Sterktes • KIE heeft het mandaat voor ontwikkeling en goedkeuring van (nationale) curricula • KIE heeft een mandaat voor ontwikkeling en goedkeuring van leermaterialen. • KIE beschikt over een grote groep curriculumontwerpers ( 160 – TSC personeel), met ruime vakkenspecialisatie en ervaring. • KIE heeft een groot aantal techniekers (Audiot Visuele Media). In totaal stelt de KIE Raad 140 technisch personeel te werk. • KIE is een Semi-Autonomous Government Agency (SAGA), dat in staat is om eigen inkomsten te genereren voor activiteiten en investeringen. • De directeur steunt ICT uitbreiding, waar mogelijk. • Het KIE Strategisch Plan bevat ontwikkeling van ICT, waarvoor een aparte ICT Divisie zal worden opgericht. • Het Strategisch Plan bevat ook plannen voor het opstarten van een “centre of excellence” voor het ontwikkelen van leermiddelen voor alle vakken, inclusief ICT Integratie (mits extra fondsen) • ICT personeel: 5 IT (redelijk getrainde programmeurs en netwerk ingenieur),10 curriculumontwerpers met basisvaardigheden ivm digitalizeren van vakinhouden (KIE programma gestart eind 2005). Ten ander curriculumontwerpers hebben basis vaardigheden voor digitaliseren wiskunde lager onderwijs (Maart 2007) • KIE personeel is gemotiveerd om ICT vaardigheden te verwerven: 120 getraind ivm gebruik van e-mail. Interne training ivm Office Applications loopt reeds 3 yaar (KIE betaalt firma voor deze dienst). • KIE heeft basis van network (75% campus) en breidt ICT facilititeiten uit:, 2 servers (nog niet volledig gebruikt), ongeveer 70 PCs (incl 3 labs : 25+20+6 PCs). Alle hogere kaderleden en secretariaats-werkers hebben een PC • Website via Treasury en onderhouden door private firma. • Momenteel heeft KIE twee Internet connecties (lage bandbreedte). Een ervan is via ICT Trust Fund dat kantoor op KIE heeft. • KIE’s heeft een restaurant, conferentie centrum met kamers en verschillende vergaderruimtes, referentiebibliotheek • KIE is goed uitgerust voor productie van audiovisuele materialen (incl radio, video)
Kansen
Zwaktes • •
• • • • • •
Tekort aan ICT personeel om het netwerk en systemen te ontwikkelen en te onderhouden (nu onderhoudscontract met commercieel bedrijf) en om een goede ICT divisie te runnen. KIE heeft geen ICT capaciteit voor interne technische planning en uitvoering. Afhankelijk van advies van commercieel bedrijf. Onvoldoende capaciteit voor technische vereisten en kwaliteitscontrole. Kan niet steunen op MOE ICT Unit wegens gebrek aan nationale richtlijnen, help desk …) Geen training programma voor ICT personeel. Personeel ingeschakeld voor digitaliseringsproject (middelbaar onderwijs) is onvoldoende getraind (secondary curriculum) Ontwikkeling van curriculae en leermaterialen zijn verouderd, kunnen de ontwikkeling van ICT niet volgen. Curriculumontwikkeling met panelen met experten is tijdrovend ( 23 years) en duur. KIE personeel staff heeft nog onvoldoende ICT vaardigheden om ICT te integreren in de curricula en de dagelijkse activiteiten van KIE. Gespecialiseerde uitrusting (digitale studio) voor het ontwikkelen van e-materialen ontbreekt.
Bedreigingen
• • •
KIE ontwikkelaars van digitaal materiaal kunnen samenwerken met ander instituten (vb. CFSK) die gelijkaardig werk doen voor het middelbaar onderwijs. KIE’s digitale materialen kunnen getest worden via SMASSE KIE huisvest de ICT Trust Fund kantoren en heeft voordeel bij het delen van Internet en interactie met ICT Trust Fund personeel.
• KIE curriculumontwikkelaars zijn tewerkgesteld door TSC. Zij kunnen op korte tijd overgeplaatst worden (KIE Raad kan geen personeel van dit kader aanwerven)
Bijlage 8.9c: KSTC – Kenya Science Teachers College Sterktes • KSTC heeft een mandaat om leerkrachten middelbaar onderwijs (diploma) te vormen voor wetenschappen, wiskunde en ICT (in totaal 650 studenten). • KSCT heeft algemene infrastructuur om voltijdse cursussen te organiseren: training ruimtes, logeerkamers (vrij tijdens schoolvakanties). • Raad van Bestuur heeft, in 2007, extra fondsen (175.000Euro) uitgetrokken voor uitbreiding van ICT faciliteiten (ombouw van twee klassen voor 20-30 PC ICT labs). Er zijn nu reeds 3 labs in gebruik(app 80 PCs), 1 laptop, 3 beamers, 2 servers (nog niet optimaal in gebruik) • De school heeft internetconnectie. Netwerk van alle labs en ongeveer 50% van kantoren aangesloten op Internet. • Strategisch plan 2007-2010 is in voorbereiding. ICT is een onderdeel en stelt voor om een ICT departement op te richten • KSTC heeft plannen om een Nationaal ICT Training centrum te starten (mits extra fondsen). • Leerkrachten en administratief personeel hebben basisvaardigheden in ICT. Zijn gemotiveerd om meer te leren. • De managers staan heel positief t.o.v. integratie van ICT in administratie en het leergebeuren. • KSTC heeft ICT leerkrachten (5) en twee techniekers.
Zwaktes • ICT departement is nieuw en dit vergt grote investering. KSCTC heeft geen eigen middelen om dit te realiseren. • ICT departement heeft onvoldoende capaciteit voor technische planning en uitvoering. • Onvoldoende internet connectiviteit voor behoeften. • Uitrusting (PCs, Software) is onvoldoende om vorming en diensten van goede kwaliteit aan te bieden (voor studenten en personeel) • De ICT dienst heeft een zware opdracht: het verzorgt momenteel alle trainingsprogramma’s en technische ondersteuning van alle andere departementen en diensten. • Onvoldoende personeel om genoemde programma’s naar behoren uit te voeren: leerkrachten zijn tegelijkertijd netwerkadministrator / ingenieur, technieker • Geen training programma voor ICT personeel • Nieuwe studenten hebben geen ICT vaardigheden. Die zijn nodig vooraleer training ivm ICT integratie kan aangevat worden.
Kansen
Bedreigingen
• • • • •
ICT integratie in de onderwijssector staat in de kinderschoenen. Er is een groot tekort aan leerkrachten met ICT vaardigheden Computers for Schools Kenya werkt nauw samen met KSTC: KSTC lesgevers verzorgen training voor CFSK. KSTC labs worden door CFSK gebruikt. JKUAT (universiteit) gebruikt CFSK labs voor ICT training. SMASSE kantoren op KSTC hebben vrije lokalen (goed gebouwd, beveiligd). Deze ruimtes kunnen gebruikt worden voor een Nationaal ICT Integratie & Innovatie Centrum. KSTC personeel kan samenwerken met KIE om digital leermateriaal voor secondair onderwijs te testen en te gebruiken. KSTC werkte mee aan de eerste fase van het SMASSE programma.
Bijlage 8.9d: KESI - Kenya Education Staff Institute Sterktes • KESI heeft mandaat om onderwijsmanagers te vormen. • KESI Strategisch Plan werd in Mei 2007 door de nieuwe KESI Raad aanvaard. Het bevat een hoofdstuk ivm ICT Integratie. • Instituut heeft infrastructuur (incl nieuwe kamers) voor residentiële cursussen (12 maanden/jaar). • ICT infrastructuur: 20 PCs (gebruikt door secretaressen, directeur, boekhouders, ICT personeel) 1 server, 5 laptops + 4 projectors (veel gebruikt voor Power Point Presentaties), video camera … • MIS voor M&E van vormingscursussen is ontwikkeld. Zal eind 2007 operationeel zijn.. • Nieuw Departement Media & ICT. • ICT personeel: 1 ICT leerkracht (MOE) (opdracht: 50% vorming en 50% andere taken), twee techniekers (Raad) (kunnen ook kleine herstellingen doen), Departementshoofd (MOE) AVM specialist • Internetaansluiting sinds Maart 2007 (vooral gebruikt voor e-mail) • Een aantal lokalen hebben netwerk. • Groter personeelsbestand sinds verhuis naar Highridge (sept 06): • Aantal professionelen is toegenomen (nu 24): ervaren leerkrachten van vroeger Highridge Teacher Training College – TSC • Meerderheid KESI academisch personeel (app 10) en vier administratief personeel hebben basis ICT vaardigheden • Personeel gemotiveerd om ICT material te verwerven en te gebruiken • On-the-job training (ad hoc) in Office Applications vindt plaats.
• Onvoldoende personeel: TSC stelt enkel ervaren leerkrachten tewerk in Normaalscholen, maar er is een tekort aan leerkrachten met ICT/IT training en ervaring. • TSC personeel kan op korte tijd overgeplaatst worden • KSTC kan het inschrijvingsgeld niet verhogen om ICT te bekostigen. IT studenten betalen €50.00 meer. De andere studenten dragen niet bij. • De Kenyaanse overheid heeft plannen voor universitaire expansie door het omvormen van een aantal hogescholen (o.a. de Polytechnics, KSTC, KTTC).
Zwaktes • Huidige infrastructuur voor training behoeft renovatie, vooral indien KESI training ivm ICT wenst aan te bieden (campus onvoldoende beveiligd, onvoldoende electrische bedrading …) • Renovatie van logement nog niet afgewerkt (bvb onvoldoende water) • Aankopen bemoeilijkt: KESI heeft geen “Procurement Offficer” en aankopen via “Tender Committee” van MOE Hoofdkantoor loopt traag. • Management heeft geen bijkomende computers gekocht, ondanks beschikbaar budget (van MOE). • Internettoegang op nieuwe lokatie pas na 6 maanden geïnstalleerd. • Internetmogelijkheid wordt weinig gebruikt • Management heeft, totnogtoe, geen inspanningen geleverd om ICT in dagelijks werk te integreren. • Geen computer lab. Geen website. Geen intranet • De meerderheid van professionelen hebben de aangeboden ICT training kansen (2004-2007, tijdens VVOB project) niet aangegrepen (“te druk”, “te veel KESI activititeiten”) • Takenpakket van professionele staff is te uitgebreid. • Onvoldoende personeel voor network- & systeem administratie: ideaal aantal voor ICT & Media: 7 (incl Departementshoofd) • ICT staff onvoldoende gevormd en onvoldoende ervaring voor taken • Geen training plan voor ICT staff. • Ander personeel hebben onvoldoende ICT vaardigheden om ICT integratie training (in de context van KESI trainingen) te promoten.
Computers worden vooral gebruikt voor communicatie en schrijven van rapporten. • Computer/staff ratio is heel laag (niet alle personeelsleden hebben permanent toegang tot PC). • ICT beleid en technische uitvoering van ICT strategie nog niet ontwikkeld. • Actieplan voor efficiënte MIS data input not te ontwikkelen. Kansen Bedreigingen • ICT integratie in de onderwijssector staat in de kinderschoenen. Op • KESI heeft het mandaat voor capaciteitsopbouw in MOE. Er is een verschillende niveaus binnen MOE is er vraag naar advies, risiko dat KESI onvoldoende capaciteit heeft om alle opdrachten coördinatie, begeleiding, help desk diensten ... ivm infrastructuur en van MOE uit te voeren.. • Het is niet duidelijk in welke mate KESI zelf zal trainen of training. • Goede samenwerking met MOE Hoofdkantoor. “outsourcen” (er is geen systeem voor kwaliteitscontrole). • MOE is bereid om KESI te steunen voor de uitvoering van • Het is onduidelijk wie (KESI of ICT Unit van MOE?) mandaat. verantwoordelijk is om basis ICTvaardigheidstraining voor MOE te • KESI heeft (de voorbije twee jaar) een verhoogd budget om organiseren. Verschillende MOE departmenten nemen initiatieven, mandaat uit te voeren. zonder coördinatie. • MIS KESI kan geïntegreerd worden in EMIS van MOE. • KESI personeel krijgt vaak onvoorziene opdrachten (eg • KESI krijgt steun van verschillende donoragentschappen (vb. vergaderingen, taakgroep..) voor MOE – vermindering tijd voor USAID, CIDA) voor de uitvoering van aspecten van het werkplan normale taken. • Nieuwe KESI Raad werd in maart 2007 geïnstalleerd (Na 18 • Voorgestelde KESI personeelsnormen werden nog niet aanvaard maanden zonder). door het Directorate of Personnel Management. • KESI Raad heeft kans om aankopen te versnellen via MOE tot • KESI is niet autonoom en kan geen professionele staff aanwerven. procurement officer voor KESI is aangeduid. Huidig personeel is niet geselecteerd op basis van vaardigheden. • KESI heeft samengewerkt met VVOB in capacity building project Er zijn expertise leemtes. • Personeel kan op korte termijn overgeplaatst worden naar andere (2003-2007). • Staff training tijdens VVOB project in 2007: bijkomende network MOE diensten of scholen. training voor technieker. • KESI staff (16) namen deel aan e-learning Conferentie in Nairobi (28-30 Mei 2007) (VVOB steun). • CFSK heeft interesse om samen te werken met KESI (voor uitrusting en gebruik van KESI lokalen) en ivm Training voor school managers. • MOE heeft plannen om internet connectiviteit via elektrische bedrading te testen op KESI. •
Bijlage 8.9e: SMASSE – Strengthening of Teaching Mathematics and Science in Secondary Education / CEMASTEA – Centre for Mathematics and Science Teaching in East Africa Sterktes
Zwaktes
CEMASTEA heeft een mandaat om leerkrachten bij te scholen • ICT Integratie is beperkt: enkel gebruik van PCs voor administratief CEMASTEA heeft heel wat ervaring ivm bijscholing van werk leerkrachten voor secondair onderwijs ivm wiskunde en • Netwerk onvoldoende voor alle PCs. Internet toegang momenteel wetenschappen (SMASSE Programma) en ontwikkeling van leer en beperkt tot 4 PCs (in administratie) lesmaterialen. • Geen capaciteit voor technische planning en uitvoering • SMASSE cascade programma werkt met 1200 district trainers om • Geen training programma voor ICT staff leerkrachten secondair onderwijs bij te scholen, via 106 district • Huidige set-up is onvoldoende voor ICT Integratie training centra (uitgerust met 1 PC en een tv) • Tekorten mbt ICT personeel (training en technisch) • SMASSE programma heeft systemen en instrumenten ontwikkeld • Technisch personeel is als tijdelijk personeel aangeworven voor planning, management, M&E … die ook kunnen gebruikt (onzeker statuut). worden ivm vaardigheden zoals ICT integration • CEMASTEA Centre heeft algemene infrastructuur voor residentiële cursussen: training ruimtes, kamers voor logies… • CEMASTEA heeft specialisten teacher trainers: experten in wiskunde en wetenschappen. • Alle managers en academisch personeel (55) gebruiken Office Applications, hebben individuele PCs. • Beperkt netwerk voor Internet • 90 PCs aanwezig (8 in klaslokalen), 7 laptops, 3 LCD projectors, enkel digitale camera’s en video camera, lezer/projector • Voorbereidingen zijn aan de gang om een klaslokaal om te bouwen tot een 30 PC ICT lab. • Strategisch plan 2007-2010 is in voorbereiding: stakeholder discussie en ratificatie verwacht (June? 2007). ICT is erin verwerkt. Voorstel om geleidelijk aan een volledig ICT department uit te bouwen • Staff is gemotiveerd om nieuwe vaardigheden te verwerven. • Management staat positief tov integratie van ICT in SMASSE programma. Kansen Bedreigingen • MOE is bereid om CEMASTEA te ondersteunen om leerkrachten • Onvoldoende fondsen van MOE om werkplannen volledig uit te wiskunde en wetenschappen van andere onderwijsniveau’ s bij te voeren. scholen (TIVET, Lagere normaalscholen). • CEMASTEA kreeg geen bouwvergunning voor uitbreiding • ICT integratie in de onderwijssector staat in de kinderschoenen Er (logement en nieuwe ICT labs) is grote vraag voor training van leerkrachten • •
• • • •
CEMASTEA & SMASSE krijgen steun van JICA: technische assistenten, uitrusting en operationele steun (steun bevestigd to Juni 2008 – mogelijke verlenging voor 5 jaar) JICA en VVOB zijn lid van de Onderwijsdonor coördinatiegroep en van de Donor werkgroepen Capacity Building en Teacher Training Coordination. SMASSE kantoren op KSTC hebben vrije ruimtes (goed gebouwd en veilig) die onderdak kunnen geven aan een ICT Integration & Innovation Centre . CEMASTEA staff kan samenwerken met KIE voor gebruik van digitale materialen voor het middelbaar curriculum.
Bijlage 8.9f: CFSK – Computers for Schools Kenya Sterktes • CFSK heeft meer dan 400 onderwijsinstellingen, over het hele land verspreid, uitgerust met een basis computer ab (20 PCs,LAN) – opgeknapte tweedehands PCs. Vooral middelbare scholen. • CFSK zijn lid van ICT Trust fund. • CFSK is een NGO, met eigen fondsen, onafhankelijk van MOE (maar PS MOE is lid van CFSK Raad van Bestuur) • CFSK krijgt veel steun van overheid ( taxvrije invoer PCs), ontwikkelingspartners en privé sector • Beschikken over een goed georganiseerde eenheid om PCs op te knappen • Hebben regionale centra voor ondersteuning en onderhoud • Filosofie is: optimale efficiëntie aan betaalbare kost. • Goed technisch onderlegd personeel (in totaal 62 staff incl. 7 regionale centra). Technisch personeel is ook gevormd als trainers en materiaalontwikkelaars. • Personeel is sterk gemotiveerd. • Werken met een succesvol systeem voor stagiaires (reeds 200, over de jaren heen). • CFSK hebben een goed overzicht van de huidige ICT ontwikkelingen in Kenya en hun relevantie voor Onderwijs en Vorming • CFSK bieden (zelf ontwikkelde) training aan voor schoolbestuurders, leerkrachten, netwerkadministrators • CFSK startten met ontwikkeling van digitaal leermateriaal voor secondaire scholen • Werken nauw samen met KSTC: gebruik van lokalen en personeel, voor training
Zwaktes • Hebben geen budgettaire zekerheid op lange termijn. Doen doorlopend aan fondsenwerving. • MOE reageerde niet positief op verzoek van CFSK om operationeel budget voor activiteiten in scholen te krijgen van mOE
Gebruiken onderwijsinstellingen met ICT labs voor training: kostprijs laag. • Hebben ervaring met curriculum ontwikkeling. • Doen “action research” “Wat werkt, wat niet?” (vb ivm afvalbeheer.) Kansen Bedreigingen • ICT integratie in de onderwijssector staat in de kinderschoenen Er • Aanbod door CFSK aan MOE om HQ personeel te training in ICT is grote vraag voor training van leerkrachten, advies, coördinatie, vaardigheden werd niet aanvaard door MOE HQ help desk diensten… • CFSK wordt door MOE beschouwd als “out of step” • Kan samenwerken met KIE ivm ontwikkeling van digitaal • Zekere mate van competitie met ICT Trust Fund (waarvan ze lid leermateriaal (Director KIE bezocht CFSK in April 2007) en zijn) voor fondsen actualiseren van curriculae. • CFSK heeft interesse om samen te werken met KESI (voor uitrusting en gebruik van KESI lokalen) en ivm Training voor school managers. • Heeft banden met privé organisaties, vooral voor internetvoorziening in scholen (Access Kenya, Safaricom, KDN, WorldSpace •
Bijlage 8.9g: ICT Trust Fund Sterktes • ICT Trust Fund heeft het mandaat om fondsenwerving te doen voor ICT in Onderwijs en Vorming • ICT Trust heeft leden van drie ministeries en meer dan 20 andere agentschappen, ook uit de privé sector • ICT Trust Fund heeft fondsen ter beschikking om een Nationaal ICT Integratie en Innovatie Centrum te starten. • Hebben ervaring in het werken met stagiaires voor hun activiteiten • Hebben een actief secretariaat met Internet access op KIE. • De trust voert ook projecten uit – bvb. ondersteuning MOE met organisatie van e-learning conferentie (Mei 2007, leveren van computers, software… aan scholen Kansen • Trust Fund kantoren zijn gehuisvest op KIE. Er is een goede interactie tussen personeel, die kan ingezet worden voor gemeenschappelijke activiteiten. Bijlage 8.9h: KTTC - Kenya Technical Teachers Training College Sterktes • KTTC heeft een Department for ICT Integration and Open Learning, dat verantwoordelijk is voor alle zaken ivm ICT Integratie en gebruik van ICT • Management geeft alle mogelijke steun voor ICT expansie. • Departement heeft ICT personeel (2 TSC - Hoofd en Adjunct, die hun lesopdracht combineren met onderhoud en beheer van het network) onderhoude & administratie + systeemadministrator en netwerkadministrator + technieker (betaald door Raad van Bestuur) • College gebruikt verschillende toepassingen voor beheer en administratie (intern ontwikkeld) • College heeft IT lesgevers in Departement Computer Studies . Een aantal zijn getraind ivm ICT Integratie. • Ongeveer 30 “master integrators” volledig getraind gedurende het KTTC-VVOB LRC project (2002-2006). Eenzelfde aantal startte de training,maar volgde de training slechts gedeeltelijk. • KTTC ontwikkelde “ICT in Teaching” handleiding tijdens LRC project • Goed uitgerust: ongeveer 100 PCs (in netwerk, aansluiting op internet in een aantal labs+ bibliotheek+ administratie), 2 hoofdservers, personeel heeft e-mail adres, 1 iMac, 2 laptops, 2
Zwaktes • •
Personeelstekort: in mei 2007 slechts 1 voltijdse administratieve medewerker en 2 stagiaires. Een extra stagiair wordt verwacht
Bedreigingen • ICT Trust Fund kantoren zijn ter beschikking gesteld door KIE. Geen zekerheid op lange termijn.
Zwaktes • Systeemadministrator (Departmentshoofd) is TSC personeel met lesopdracht. • Internet connectiviteit is onvoldoende: grotere bandbreedte nodig • ICT bijdrage van studenten is ontoereikend om infrastructuur uit te breiden, oude machines te vervangen, software licenties te vernieuwen… • Heel wat personeelsleden zijn niet gemotiveerd om, zonder compensatie, extra taken aan te nemen, buiten gewone opdracht.
projectors, digitale camera Internet access, website (intern onderhouden) Alle personeel gevormd mbt basis IT vaardigheden (incl onderhouds- en technisch personeel) en e-mail gebruik (Personeel kan op specifieke tijden internet raadplegen) • Beperkte training in ICT integratie: gebruik van internet, problem based teaching, web quest, Moodle. • Computer labs worden goed gebruikt en zijn meestal volgeboekt • Diensthoofden kregen introductie ivm ICT integration • Personeel is gemotiveerd om computers te gebruiken. Een aantal hebben persoonlijke laptop/PC aangeschaft. • IT training voor personeel gebeurt op regelmatige basis: wordt per trimester gepland. • Alle studenten hebben toegang tot PC en internet (Ze betalen een ICT bijdrage, per kwartaal – gebruikt voor onderhoud en toegang tot internet.) • Systeem management werkt goed. Back-ups gebeuren ‘s nachts… • College verzorgt opleiding van technische leerkrachten en onderwijsmanagers. • KTTC heeft training ivm ICT integratie georganiseerd voor personeel van NEPAD scholen en Lagere Normaalscholen • Instituut heeft infrastructuur voor residentiële cursussen tijdens schoolvakanties. Kansen • ICT integratie in de onderwijssector staat in de kinderschoenen. Op verschillende niveaus binnen MOE is er vraag naar advies, coördinatie, begeleiding, help desk diensten ... ivm infrastructuur en training. • Positieve samenwerking met VVOB gedurende en na LRC project periode • Computers For Schools Kenya hebben samengewerkt met KTTC • •
Bijlage 8.9i ICT Unit Ministry of Science & Technology Sterktes • Unit heeft het mandaat om e-government te implementeren binnen MOST. • Unit is de link tussen MOST en Treasury en e-government • Vast personeel is voldoende technisch opgeleid • MOST Hoofdkwartier is behoorlijk uitgerust met computers, servers en heeft volledig netwerk met internet toegang via een link op Treasury.
Bedreigingen • TSC staff can be redeployed at short notice. • KTTC behoort nu tot het Ministerie van Wetenschap en Technologie. • Mogelijks zal MOST instemming nodig zijn indien KTTC wordt ingeschakeld in een programma voor MOE
Zwaktes • MOST heeft een mandaat dat verder reikt dan onderwijs. Directoraat Technische Vorming is verantwoordelijk voor de TIVET sector (onderdeel van KESSP). • Onvoldoende Internettoegang voor noden van MOE/MOST hoofdkwartier • Zeer minimale connectiviteit met districtkantoren, scholen. • Geen coherente, alomvattende, gestructureerde toepassing van
Unit gebruikt dezelfde network infrastructuur in Jogoo House (8,9,10de verdiepingen) als MOE (op verdiepingen 0-7)
server software applicaties (proxy/firewall, e-mail, antivirus, databestanden, active directory, netwerk en beveiliging, backup) • Haast geen gebruik van digitale informatie (file & memo tracking, HRM, boekhouding, EMIS) • Geen geïntegreerd management informatie system • Geen training plan voor huidig personeel. • Personeelstekort: Momenteel enkel :hoofd van unit + 2 technisch personeel (overgeplaatst van van ICT Unit MOE). • Training lab van MOE is meestal niet beschikbaar voor MOST staff training, en gebruiken daarom faciliteiten buitenshuis (vb op Treasury). • Geen operationele ICT richtlijnen en beleid voor dagelijks gebruik • Unit heeft geen plan voor onderhoud van netwerk infrastructuur Kansen Bedreigingen • ICT integratie in de onderwijssector staat in de kinderschoenen. Op • Onvoldoende fondsen om werkplannen uit te voeren verschillende niveaus binnen MOE is er vraag naar advies, • Onvoldoende personeel om werkplannen uit te voeren out plans of coördinatie, begeleiding, help desk diensten ... ivm infrastructuur work. en training. • Kans bestaat dat MOST hoofdkwartier zal verhuizen • ICT unit kan samenwerken met ICT Unit MOE om een platform te • MOST wenst eigen Internet toegang via Treasury (momenteel creëren voor uitwisseling van informatie ivm ICT in het kader van gebruiken ze dezelfde link als MOE). KESSP. • Basisnetwerk infrastructuur met servers en werkstations is aanwezig (alhoewel minder dan MoE), investering in uitbreiding van hardware en software zal geen zware investering vergen. •
Bijlagen 8.9 j - k: SWOT analyses van verschillende operationele partners voor ICT Integratie Bijlage 8.9j: World Agroforestry Centre (ICRAF) Sterktes
Zwaktes
Zes jaar ervaring met landbouw en milieuonderwijs op niveau van lager en middelbaar onderwijs is opgebouwd binnen het Farmers of the Future project. • Lang bestaand, goede samenwerking tussen VVOB en ICRAF. • Het voorafgaande Farmers of the Future project werd ontwikkeld binnen ICRAF met de begeleiding van VVOB. • ICRAF is de globale leider in landbosbouw, en landbosbouwopties kunnen beduidend tot betere voeding voor schoolkinderen bijdragen, bv.: o energievoorziening door de voorziening van brandhout (nodig voor het bereiden van schoolmaaltijden) o fruitbomen (voor vitaminen en andere micro-nutriënten) o voedergewassystemen die zuivelproductie verbeteren. o ICRAF wenst de ervaringen van “Farmers-of-the Future te verduurzamen in een onderwijscontext. • ICRAF heeft capaciteit om complexe, geïntegreerde problemen (die interdisciplinaire teams van wetenschappers, ontwikkelingsspecialisten en onderwijsspecialisten vereisen) aan te pakken • ICRAF heeft toegang tot een breed netwerk van donors, partners en belanghebbenden. • ICRAF heeft uitstekende faciliteiten (computers, toegang van Internet, vergaderingsruimten, conferentiefaciliteiten). Kansen • Agroforestry wordt meer en meer erkend omdat het grote mogelijkheden biedt voor productieve en duurzame landbouw. • Agroforestry wordt beschouwd als een zeer belangrijk voor het bereiken van de millenniumontwikkelingsdoelstellingen. • Agroforestry staat op het punt om geïntegreerd te worden in globale en nationale inspanningen om armoede te verminderen, voedselzekerheid te verhogen, en nieuwe milieu-agenda's te ondersteunen. • Bomen en landbosbouwsystemen nemen toe in belang voor het ondersteunen van agro-ecosystemen.
•
•
•
•
Het voorgestelde programma is breder dan landbosbouw of het beheer van natuurlijke hulpbronnen alleen, en d.w.z. dat ICRAF niet in alle aspecten van het programma technische input zal kunnen verstrekken ICRAF is hoofdzakelijk geïnteresseerd in „internationale openbare goederen“, en geeft geen voorrang aan programma's die landspecifiek zijn. Extra onderzoek is nog nodig om na te gaan waar landbosbouw innovaties de meeste mogelijkheden bieden voor impact op grote schaal.
Bedreigingen • •
Het externe financieringsmilieu kan veranderen (ICRAF hangt af van donoren voor het grootste gedeelte van zijn activiteiten) Vrij beperkte capaciteit van de openbare sector en nietgouvernementele organisaties om onderzoeksresultaten van ICRAF op grotere schaal te gaan toepassen
Bijlagen 8.9k: School Feeding Programme – Ministry of Education Sterktes • Institutionele structuren zijn operationeel op alle niveaus. • Schoolmaaltijdenprogramma is werkgever (bvb voor transport van zakken met graan) • Het programma heeft goodwill van politiekers en lokale gemeenschappen Kansen Bestaande kansen: • Ouder- en leerkrachten raden en Schoolbesturen kunnen getraind worden. • Een aantal niet-gouvernementele organisaties zoals Feed the Hungry en Plan International hebben interesse om aan het programma mee te werken Mogelijke kansen / in voorbereiding: • Grotere budgettaire bijdrage van de Kenyaanse overheid. • Njaa Marufuku (Ministerie van Landbouw) kan uitgebreid worden naar andere gebieden waar Schoolmaaltijden niet essentiëel zijn. Leemtes: • Er is geen lange-termijn steun van de privé sector. Hun steun blijft beperkt tot inititiatieven i.v.m. “sociale verantwoordelijkheid”
Zwaktes • M & E systeem is zwak door onvoldoende capaciteit en gebrek aan middelen. • Het schoolmaaltijdprogramma wodt slechts in delen van het land uitgevoerd • Tekorten op het vlak van budgetten en personeel (van 8 naar 3 personeelsleden in de voorbije twee jaar) Bedreigingen Te controleren: Donorafhankelijkheid i.v.m. voedsel / fondsen / uitvoering Te beïnvloeden: I.v.m. Transport naar scholen, is meer inspanning mogelijk om: - te voorkomen dat contracten niet worden nagekomen, - effect van overstromingen te beperken - vertraagde leveringen te voorkomen • •
Er is groot verloop van personeel. De aard van het voedsel (hetzelfde voor alle scholen) en de bewaartijd (niet vers). MOE en WFP kunnen hier samen iets aan veranderen.
Niet te controleren: • Externe fondsen zijn onvoorspelbaar • Kwaliteit van het voedsel dat vanuit het buitenland wordt aangebracht kan niet door MOE beïnvloed worden.
Bijlage 8.10: Partners Bijlage 8.10a : Strategische Partners Meerjarenprogramma 2008-2013 - Algemene gegevens Ministry of Finance (MOF) / Treasury - Ministerie van Financiën / Schatkist Adres PO Box 30007 – 00100 Nairobi, Kenya Locatie Treasury Building - Harambee Avenue, Nairobi Telefoon & Fax (T) + 254 20 252299 (F) +254 20 340433 Website & e-mail www.kenya.go.ke, www.treasury.go.ke
[email protected] Contactpersoon voor het programma: Desk Officer Europe I, Department External Resources Dhr Ambrose Orwa – (T) + 254 20 252299 www.treasury.go.ke /project_details
[email protected] Ministry of Education (MOE) - Ministerie van Onderwijs Adres Locatie Telefoon & Fax Website Contactpersonen voor het programma: Permanent Secretary Education Secretary Director Policy & Planning – Directeur Beleid & Planning Director Basic Education - Directeur Basisonderwijs Director Quality Assurance - Directeur Kwaliteitsbewaking Director Higher Education - Directeur Hoger Onderwijs (Middelbaar en Universitair)
PO Box 30040 – 00100 Nairobi, Kenya Jogoo House B – Harambee Avenue, Nairobi (T) + 254 20 318581 (F) + 254 20 214287 www.education.go.ke Dhr Karega Mutahi (T) + 254 20 219750 Dhr Godia (T) + 254 20 341852 Mevr Mirjam Mwirotsi (T) + 254 733771695 Dhr Karaba (Waarnemend) (T) + 254 20 318581 Dhr Amos Oyaya (T) + 254 20 318581 Dhr David Siele (T) + 254 20 318581
Bijlage 8.10b: Strategische Partners – Beleidsdocumenten en Voortgangsrapporten Ministerie van Financiën / Treasury Algemene informatie en voortgangsrapporten Websites
Ministry of Education Algemene informatie en voortgangsrapporten Websites
Medium-Term Budget Strategy Budget Outlook Paper ICT sector Report www.treasury.go.ke/resource_centre www.treasury.go.ke/downloads/ICT_sector_report http://www.hackenya.org/ Het Ministrie van Onderwijs stelt regelmatig voortgangsrapporten op voor alle investeringsprogramma’s van het KESSP. De meest recente werden besproken tijdens de Joint Review Education Support (1 – 12 oktober 2007) en samengevat in een Aide Mémoire. www.education.go.ke
Bijlage 8.10c: Strategische Partner Aflopend programma Skillslab Expansie 2008-2010 - Algemene gegevens Ministry of Health / Ministerie van Volksgezondheid Adres PO Box 30016 – 00100 Nairobi, Kenya Locatie Afya House – Cathedral Road, Nairobi Telefoon & Fax (T) + 254 20 2717077 (F) +254 20 713234 Website & e-mail www.health.go.ke,
[email protected] Contactpersoon voor het programma: Deputy Secretary Administration Mevr Zipporah Momanyi – (T) + 254 722836966
Bijlage 8.10d: Voornaamste operationele partners Meerjarenprogramma 2008 – 2013 – Contactgegevens ICT Unit Ministry of Education (MOE) - Ministerie van Onderwijs Adres PO Box 30040 – 00100 Nairobi, Kenya Locatie Jogoo House B – Harambee Avenue, Nairobi 1ste verdieping – Kamer 1025 Telefoon + 254 20 318581 Website www.education.co.ke Contactpersoon voor het programma: Hoofd ICT Unit Mr Barnabas Sang (254 20 318581 of + 254 722 241031
[email protected] Directorate of e-Government – Cabinet of the President Adres PO Box 62345 – 00200 Nairobi, Kenya Locatie Harambee House, Harambee Avenue, Nairobi Telefoon (T) + 254 20 318581 Website www.e-government.co.ke Contactpersoon voor het programma: ICT Secretaris Mr Juma Oketch -
[email protected] Chief Information Officer Mr Andrew Limo – (T) + 254 722 819655 -
[email protected] Kenya Education Staff Institute (KESI) Adres Locatie Telefoon Website Contactpersoon voor het programma: Onderdirecteur (ook waarnemend directeur) Hoofd Departement ICT & Media
PO Box 62592 – 00200 Nairobi, Kenya Masari Road, off Fourth Parklands Road, Highridge/Parklands, Nairobi (T) + 254 20 3742168 / + 254 2017928 http://www.education.go.ke/KESI_Basics.htm Mevr Margaret Murage (T) + 254 20 3745034 Mr Waihiga (T) + 254 2017928
Strengthening of Mathematics and Science in Secondary Education - SMASSE Adres PO Box 24214 – 00502, Nairobi, Kenya Locatie Kenya Science Teachers College – Ngong Road, Nairobi CEMASTEA – Karen Road, Nairobi Telefoon & Fax (T) + 254 20 3873811 (T) + 254 20 884756 Website & e-mail http://www.jica.go.jp/english/resources/publications/study/capacity www.smasse-wecsa.org
[email protected] Contactpersoon voor het programma: Directeur SMASSE Mevr Pauline Lelei (T) + 254 20 884756 Hoofd Departement Biologie Mevr Mary Karioki (T) + 254 722 398912 –
[email protected] Kenya Institute of Education – KIE Adres Locatie Telefoon & Fax Website & e-mail Contactpersoon voor het programma: Directeur Onderdirecteur Hoofd ICT Unit
PO Box 30231 – 00100, Nairobi, Kenya Desai Road – Ngara, Nairobi (T) + 254 20 3749900 (F) + 254 20 374558 www.kie.go.ke
[email protected] Mevr Lydia Nzomo – (T) + 254 721451989 Dhr Julius Kubai – (T) + 254 20 3749900 - + 254 721772428 Dhr Ruben Ndamburi – (T) + 254 721 386538
ICT Trust Fund Adres Locatie Telefoon Website & e-mail
PO Box 8475 – 00100, Nairobi, Kenya KIE, Desai Road – Ngara , Nairobi (T) + 254 20 3745911 www.education.co.ke/ICTFund
[email protected]
Contactpersoon voor het programma: Executief lid Network of Initiatives in Computer Education (NICE) Computers for Schools Kenya - CFSK Adres Locatie Telefoon & Fax Website & e-mail Contactpersoon voor het programma: Onderdirecteur School Feeding Programme – Ministry of Education Adres Locatie Telefoon Website & e-mail Contactpersoon voor het programma: Hoofd Programma Schoolmaaltijden Stafmedewerker Programma Schoolmaaltijden Teachers Service Commission – TSC Adres Locatie Telefoon & Fax Website & e-mail
Mr Dan Njiriri – (T) + 254 733 771096 - +254 051 2211607
[email protected]
PO Box 48584 – 00100, Nairobi, Kenya Semco Business Park, Mombasa Road, Nairobi (T) + 254 20 206919 (F) + 254 20 206920 www.cfk.org
[email protected] Mr Fred Okono – (T) + 254 20 6762782 - + 254 723 527106
[email protected] PO Box 30040 – 00100 Nairobi, Kenya Jogoo House B – Harambee Avenue, Nairobi 1ste verdieping – Kamer 1034 (T) + 254 20 318581 www.education.co.ke –
[email protected] Mr Noor Guleid – (T) + 254 20 318581 -
[email protected] Paul Mungai - (T) + 254 20 318581 Private Bag - 00100, Nairobi, Kenya The Bazaar, Biashara Street/Moi Avenue, Nairobi (T) + 254 20 312067 (F) + 254 20 211818 www.tsc.go.ke
Contactpersoon voor het programma: Hoofd Divisie IT World Agroforestry Centre – ICRAF Adres Locatie Telefoon & Fax Website & e-mail Contactpersoon voor het programma: Directeur -Generaal Hoofd Training Unit World Food Programme - Kenya Adres Locatie Telefoon & Fax Website & e-mail Contactpersoon voor het programma: WFP Programme Advisor School Feeding Programme Officer UNICEF Kenya Adres Locatie Telefoon & Fax Website & e-mail Contactpersoon voor het programma: Chief Education & Youth Section UNESCO Kenya Adres
www.education.go.ke/TSC
[email protected] Mevr Pascalia Koske – (T) 0722 865802 PO Box 30677 – 00100 Nairobi, Kenya United Nations Avenue – Gigiri, Nairobi (T) + 254 20 7224000 (F) + 254 20 7224001 www.worldagroforestrycentre.org
[email protected] Dhr Dennis Garitty – (T) + 254 20 7121450 –
[email protected] Dhr Jan Beniest – (T) + 254 20 7121450 -
[email protected] United Nations Compound Nairobi, Kenya United Nations Avenue – Gigiri, Nairobi (T) + 254 20 7622043 (F) + 254 20 7622263/7622588 www.wfp.org/kenya
[email protected] Dhr Bo Bojang - (T) + 254 20 7622687 –
[email protected] Dhr Danston Ondachi - (T) + 254 20 7622800 -
[email protected] PO Box 44145 – 00100 Nairobi, Kenya United Nations Avenue – Gigiri, Nairobi (T) + 254 20 7622 www.unicef.org Mevr Aminata Maiga - (T) + 254 20 7622138
[email protected] PO Box 305920 – 00100 Nairobi, Kenya
Locatie Telefoon & Fax Website & e-mail
United Nations Avenue – Gigiri, Nairobi (T) + 254 20 7621234 (F) + 254 20 7622750/7621252 www.unesco-nairobi.org, http://eduction.nariobi-unesco.org
[email protected],
[email protected]
Contactpersoon voor het programma: Senior Education Advisor
Mevr Susan Kinyangi - (T) + 254 20 7622036
[email protected]
Bijlage 8.10e: Operationele Partner Aflopend programma Skillslab Expansie 2008-2010 - Contactgegevens Kenya Medical Training College Adres Locatie Telefoon & Fax Website & e-mail
PO Box 30195 – 00100 Nairobi, Kenya Ngong Road, Kenyatta National Hospital, Nairobi (T) + 254 20 2725711 (F) +254 20 2722907 www.kmtc.ac.ke,
[email protected]
Contactpersoon voor het programma: Directeur Hoofd Departement Skillslab
Dhr Timothy Kang’undu – (T) + 254 722836966 Mr Norbert Boruett - (T) + 254 20 2729461-
[email protected]
Bijlage 8.11 Bankgegevens in het Zuiden Bijlage 8.11a Bankgegevens voor het meerjarenprogramma 2008 - 2013 Naam rekening Bank Bank adres Telefoon / Fax E-mail & website Rekeningnummer Codes Gemachtigde personen: Dhr Willy Blockx Dhr Quentin Van Assche Mevr Lut Laenen
VVOB/ABOS (Euro rekening) Commercial Bank of Africa Ltd PO Box 30437 – 00100 Nairobi, Kenya (T) + 254 20 2884000 (F) + 254 20 2734616
[email protected] / www.cba.ke 00103292778 S.W.I.F.T.: CBAFKENX Eén handtekening volstaat Directeur-Generaal VVOB Hoofd Financiële Dienst VVOB VVOB Vertegenwoordiger Kenya
Naam rekening Bank Bank adres Telefoon / Fax E-mail & website Rekeningnummer Codes Gemachtigde personen: Dhr Willy Blockx Dhr Quentin Van Assche Mevr Lut Laenen
VVOB/DGDC Embassy of Belgium (Kenya Shilling rekening) Commercial Bank of Africa Ltd PO Box 30437 – 00100 Nairobi, Kenya (T) + 254 20 2884000 (F) + 254 20 2734616
[email protected] / www.cba.ke 00103292034 S.W.I.F.T.: CBAFKENX Eén handtekening volstaat Directeur-Generaal VVOB Hoofd Financiële Dienst VVOB VVOB Vertegenwoordiger Kenya
Naam rekening Bank Bank adres Telefoon / Fax E-mail & website Rekeningnummer Codes Gemachtigde personen: Dhr Willy Blockx Dhr Quentin Van Assche Mevr Lut Laenen
VVOB – Embassy of Belgium (Euro rekening) Commercial Bank of Africa Ltd PO Box 30437 – 00100 Nairobi, Kenya (T)+ 254 20 2884000 (F) + 254 20 2734616
[email protected] / www.cba.ke 00103292786 S.W.I.F.T.: CBAFKENX Eén handtekening volstaat Directeur-Generaal VVOB Hoofd Financiële Dienst VVOB VVOB Vertegenwoordiger Kenya
Naam rekening Bank Bank adres Telefoon / Fax E-mail & website Rekeningnummer Codes Gemachtigde personen: Dhr Willy Blockx Dhr Quentin Van Assche Mevr Lut Laenen
VVOB - Embassy of Belgium (Kenya Shilling rekening) Commercial Bank of Africa Ltd PO Box 30437 – 00100 Nairobi, Kenya (T)+ 254 20 2884000 (F) + 254 20 2734616
[email protected] / www.cba.ke 00103292018 S.W.I.F.T.: CBAFKENX Eén handtekening volstaat Directeur-Generaal VVOB Hoofd Financiële Dienst VVOB VVOB Vertegenwoordiger Kenya
Bijlage 8.11b Bankgegevens voor het aflopend programma Skillslab 2008 - 2010 Naam rekening Bank Bank adres Rekeningnummer Telefoon / Fax E-mail & website Codes Gemachtigde personen: Dhr Timothy Kang’undo Mr Ombayo Mevr Juliana Ogolla Mr Norbert Boruett Mevr Lut Laenen Mevr Marianne Darwinkel Mevr Mirjam Heinsbroek
VVOB Skillslab Project (Kenya Shilling rekening) National Bank of Kenya Ltd –Hospital Branch PO Box 30763 – 00100 Nairobi, Kenya 01029-583770-00 KES current account – private ents. + 254 20 2724608 (F) + 254 20 2716248
[email protected] , www.nationalbank.co.ke NBK EK EN XXXX Twee handtekeningen nodig: één voor KMTC en één voor VVOB Directeur Kenya Medical Training College (KMTC) Hoofd Financiele Dienst KMTC Onderdirecteur Financiën KMTC Hoofd Departement Skillslab KMTC VVOB Vertegenwoordiger Kenya VVOB Adviseur Skillslab Expansie Project VVOB Adviseur Skillslab Expansie Project
Bijlage 8.12 Beschrijving middelen ter beschikking van de organisatie in het Zuiden voor permanent beheer van het Meerjarenprogramma Bijlage 8.12a Middelen meerjarenprogramma 2008 - 2013
Organisatie/Instelling
Personeel L. Laenen
VVOB vertegenwoordiger Kenya
VVOB Kenya Programma
P. Jean Louis P. Van Otten
Administratief medewerker Programma coördinator ICT Technisch Programma coördinator Pedogogiek & Management Programma coördinator Gezond Leren Programmamedewerkers Z
VVOB Kantoor Kenya
I. Vervloesem T. Vandenbosch
ICT Unit Ministerie van Onderwijs
KESI – Kenya Education Staff Institute
SMASSE – Strengthening Mathematics & Science Secondary Education
N.N - 3 nog aan te werven B. Sang 7 ICT medewerkers
Functie
Hoofd ICT Unit
8 stagiaires M. Murage
Technische ondersteuning Ministerie van Onderwijs Technische ondersteuning Directeur (waarnemend)
N.N. – 25 stafmedewerkers Pauline Lelei
Specialisten bijscholing van onderwijsmanagers Directeur
N.N. – 50 stafmedewerkers
Specialisten bijscholing wiskunde en wetenschappen
Uitrusting / Middelen
Uitgerust kantoor voor 4-6 personen, 2 PCs fotocopietoestel, printer, laptop, projector, internet PC Laptop Laptop Laptop Laptops (aan te schaffen) Uitgerust kantoor voor 10 personen, fotocopiemogelijkheden IT training centrum met 20 PCs Basisuitrusting: Servers, internet, PCs Residentieel Training centrum voor bijscholing van onderwijsmanagers. Kantoor voor VVOB activiteiten. Fotocopietoestel, printers, beperkt internet, voertuigen PCs en laptops voor medewerkers Residentieel training centrum (CEMASTEA) voor bijscholing van leerkrachten, voertuigen PCs voor medewerkers. Beperkte internetfaciliteiten.
ICT Trust Fund
School Feeding Unit & School Health & Nutrition Unit Ministerie van Onderwijs + World Food Programme
UNICEF Kenya World Agroforestry Centre – ICRAF
N.N. (aan te stellen) Dan Njiriri
Chief Executive Executive Officer NICE
N.N. + 1 vrijwilliger N. Guleid
Administratief medewerkster Technische ondersteuning Hoofd Programma Schoolmaaltijden
N.N. – 7 stafmedewerkers N.N. – 5
Specialisten schoolmaaltijden, voeding en gezondheid Districtverantwoordelijken schoolmaaltijden (MOE en World Food Programme) Hoofd Nutritie Onderwijsspecialist Hoofd Training Unit
N. Prendiville J. Mbagi J. Beniest
N.N. – 20 in Oost-en Centraal Afrika L. Abeysekera
Specialisten landbosbouw, M&E, training, onderzoeksmethoden Hoof Financiële Dienst
Ruimte voor Centrum voor ICT Integratie en Innovatie (nog in te richten) Advies, ondersteuning (PCs, fondsen via lidmaatschap).. voor ICT uitrusting in scholen Ruimte voor vergaderingen. Kantoorruimte – ook toegankelijk voor VVOB Programma medewerkers. Servers met databestanden van programma schoolmaaltijden, voertuigen Technische expertise Technische expertise, administratiefe ondersteuning Advies, netwerking, technische expertise Advies, netwerking, technische expertise Kantoorruimte voor VVOB medewerker. Uitgeruste bibliotheek. Goed internet. Toegang tot alerlei netwerken binnen de CGIAR en daarbuiten. Technische expertise, M&E ondersteuning Internationale bekendmaking Financieël management VVOB fondsen (aan te wenden voor M&E)
Bijlage 8.12b Middelen aflopend programma Skillslab 2008 - 2010 KMTC – Kenya Medical Training College
N. Boruett
Hoofd Departement Skillslab
R. Waswa R. Andedo D. Lai
Specialisten Verpleging en Klinische Geneeskunde
Skillslab Nationaal Coordinatie Centrum in Nairobi: Uitgeruste Kantoorruimte voor VVOB medewerkers. Bibliotheek. Beperkt internet, Simulatiemodellen, PC Lab, Operationele fondsen: verzekering, salarissen personeel, kost simulatiepatiënten, diensten (electriciteit, water, beveiliging, internet...) Technische expertise, M&E ondersteuning voltijds voor SNACC Nairobi
M. Mwaluda NN – 20 leerkrachten KMTC 4 Technisch en Administratief personeel Skillslab coördinator en technieker (x 25) NN- 100 + Leerkrachten
Specialisten Verpleging en Klinische Geneeskunde KMTC Nairobi Secretariaatswerk, materiaalmeesters
Deeltijdse inzet voor SNACC Nairobi
Verantwoordelijk voor goed beheer van Skillslab in elk satellietcollege Specialisten Verpleging en Klinische Geneeskunde KMTC Nairobi
In 25 colleges: Personeel, simulatiemodellen, computer lab, algemene kosten, kosten simulatiepatiënten In 25 colleges: Uitvoering Skillslab methodologie in hun respectievelijke colleges
Voltijdse inzet voor SNACC Nairobi
Bijlage 8.13 Draft voorstellen samenwerkingsovereenkomst VVOB-Kenia
Programme Agreement 2008 - 2013
Programme Financing Agreement between The Ministry of Education (MOE) and The Flemish Association for Development Cooperation and Technical Assistance (VVOB)
The signing parties The Ministry of Education, Kenya, referred to as “MOE” and The Vlaamse Vereniging voor Ontwikkelingssamenwerking en Technische Bijstand (The Flemish Association for Development Co-operation and Technical Assistance), Belgium, referred to as “VVOB” hereinafter referred to as “THE CO-OPERATING PARTIES”,
desiring to strengthen the existing friendly relations between the Government of Kenya and VVOB Belgium;
acknowledging mutual advantages resulting from technical cooperation in identified areas of common interest;
referring to the Economic Recovery Strategy for Wealth and Employment Creation (2003) and the Vision 2030 (2007) as the overall strategic framework for national development;
referring to the Policy Framework for Education, Training & Research (Sessional Paper I of January 2005);
referring to the Kenya Education Sector Support Programme (2005-2010) of the Ministry of Education,
referring to the Ministry of Education’s Strategic Plan (2007-2011)
referring to the ICT Strategy for Education and Training (July 2006);
taking into account the Partnership Principles of the Education Donor Co-ordination Group and the importance of the Joint Kenya Assistance Strategy as the framework for donor coordination and harmonization;
considering the “Co-operation Agreement between the Government of Kenya and VVOB 2008 - 2013”, signed on ….. 2007.
considering the mandate of VVOB given by the Belgian Directorate General for Development Co-operation to engage in activities in the field of training, education and capacity building and the interest of both Governments to support the educational sector;
agree on the following : Article 1.
Objective of the Programme Agreement
MOE-VVOB Programme Agreement
V 2 5.10.07
1 -7
§1.
The purpose of this Programme Agreement is to define the general, institutional, financial and procedural framework for the cooperation between the MOE and VVOB for the period 2008-2013.
Article 2. §1.
§2.
§3.
Objectives of the MOE-VVOB Programme 2008-2013
The Cooperating Parties agree to collaborate for the implementation of a programme (hereinafter referred to as ‘the programme’) entitled “ICT Integration and Healthy Learning for Quality Education through KESSP”, in support of the KESSP Investment Programmes “ICT Integration”, “School Health, Nutrition and Feeding” and “Capacity Building”. The programme is fully described in a Technical File (annex 1) which forms an integral part of this Programme Agreement. The Programme will be implemented over a period of six years, in two financing periods of three years (January 2008 – December 2010, January 2011 – December 2013), subject to the allocations received by VVOB from its financing agency. The programme’s main goal is: The quality of education in Kenya has improved through support for the implementation of relevant KESSP investment programmes, by developing capacity, knowledge and experience 1. to manage the Integration of ICT in Education and Training and 2. to create opportunities for school children to acquire relevant skills and knowledge to grow up healthy.
§4.
The main goal translates into two specific objectives and sub-programmes with their own result areas: SO1: The Ministry of Education has operationalized a systematic, comprehensive and sustainable ‘Strategy for Integration of ICT in Education’. R 1.1: The capacity needs and requirements of all groups of key players involved in ICT Integration have been successfully assessed and processes established to enable this Needs Assessment to be repeated regularly, linked to the review of e-readiness at school level. R 1.2: The ICT unit of the Ministry of Education has the organizational, financial and human capacity to coordinate, to harmonize, to advise on, and support efficient and effective integration of ICT in basic and secondary education at various management and implementation levels. R 1.3: Managers of the Ministry of Education and selected SAGAs have increased capacity to develop and implement effective ICT Integration strategies on an ongoing basis. R 1.4: Models for developing the capacity of School Managers (Heads of School, BOGs and SMCs) on effective integration of ICT into their schools have been developed, tested, and made ready for large scale implementation. R 1.5: Learning outcomes for pre-service and models for in-service teacher development which focus on how best to harness ICT to implement the curriculum have been developed. R 1.6: Systems established for knowledge management, communication and coordination and documentation of "lessons learned".
SO2: The Ministry of Education has developed and implements sustainable MOE-VVOB Programme Agreement
V 2 5.10.07
2 -7
strategies for an integrated “Healthy Learning” approach in basic education with special attention to the poorest and most vulnerable children in disadvantaged areas. R 2.1: Ministry of Education staff involved in the Investment Programme “School Health, Nutrition & Feeding” of the Kenya Education Sector Support Programme (KESSP) has the capacity to coordinate, harmonize, advise on and support “Healthy Learning” initiatives. R 2.2: Schools in disadvantaged areas are applying multi-disciplinary methods of life skills development for improved nutrition and health to the benefit of poor and vulnerable children, their families and communities. R 2.3: A model to integrate life skills for improved nutrition and health in teaching and learning is developed for teacher-training and training of school managers at district and national level. R 2.4: Systems established for knowledge management, communication and coordination and documentation of "lessons learned".
§5.
The programme will be implemented by MOE staff from the relevant existing KESSP Investment Programme teams as part of their annual KESSP work plans, and who will be supported by VVOB personnel, as described in the programme document.
Article 3.
Programme agreement and other agreements
§1.
This programme is the result of mutual consultations between MOE and VVOB.
§2.
The sub-programme for ICT Integration resulted from mutual consultations and site visits to potential operational partners since May 2006, including stakeholders’ workshops on 25 August 2006 and 22-23 August 2007, at Kenya Institute of Education in Nairobi. Prof. Karega Mutahi, Permanent Secretary Ministry of Education, recognized VVOB as a partner to achieve the targets within the sub sector of ICT in Education and Training in his letter D10/16 (60) of 23 October 2006 to VVOB.
§3.
The sub-programme on Healthy Learning resulted from mutual consultations, since May 2007, including stakeholders’ meetings on “School Health, Nutrition and Feeding” on 18 May 2007 (KIE, Nairobi) and 28-30 May 2007 (Panafric Hotel, Nairobi); as well as formulation meetings in September 2007 with the KESSP Investment Programme Team Leader for School Feeding and his team.
§4.
Additional separate agreements (Memorandum of Understanding) might be signed between MOE institutions or programmes (e.g. KESI, SMASSE…) and VVOB, for smooth implementation of parts of the programme. These additional agreements will however remain subordinate to this overall programme agreement.
Article 4.
Commitments and Contributions of VVOB
§1.
VVOB commits itself to provide technical and financial support for the successful implementation of the programme, according to the specifications described in the programme document (Technical File, Annex 1). VVOB will make the agreed financial input, in two phases of three years.
§2.
With regards to the operational activities of the programme, VVOB will:
MOE-VVOB Programme Agreement
V 2 5.10.07
3 -7
a. Determine and pay the costs of Workshops, Training and Capacity Building Programmes and Activities, Short Term Consultants, Study Visits and other activities as described in the annexed programme document (Annex 1). b. Pay the operational costs of the programme support structures as described in the programme documents. §3.
With regards to the Capital Expenditures, VVOB will: a. Pay the costs of the capital expenditures for the equipment/goods as described in the programme document. Equipment/goods purchased are considered property of MOE but will be managed by the programme structures for the duration of the programme. b. Formally transfer equipment/goods to the relevant Institutions or MOE Departments by means of a dated transfer-document, signed by the cooperating parties. In such document, MOE reaffirms its commitment to use the received goods for the achievement of “ICT Integration and Healthy Learning for Quality Education through KESSP”, for the duration of the programme. Some equipment/goods purchased for the use of VVOB personnel during the implementation of the programme will remain property of VVOB during the programme period and will be handed over to MOE at completion of the programme. c. Whenever applicable, pay the cost of transport and clearing of the goods and equipments from abroad to the programme site.
§4.
With regards to the VVOB programme advisors, VVOB will: a. Select and employ VVOB programme advisors (expatriate and local personnel) in line with agreed profiles and job descriptions. The selection of the non-Kenyan staff will be the responsibility of VVOB Head Office in Brussels. The file of the selected candidates will be submitted to MOE for approval. b. Pay the salary and the allowances of the VVOB programme advisors according to the VVOB regulations.
§5.
With regards to the supporting structures (technical and methodological) for the implementation of the programme, VVOB will: a. Promote the development of institutional linkages between the Kenyan programme partners and relevant institutions in Flanders (Belgium). b. Promote the development of appropriate national and international networks for information sharing, communication on experiences, sharing of lessons learned etc.
Article 5. §1.
Commitments and Contributions of MOE
In general, the MOE shall make the following contributions to the programme: a. Guarantee a structure and environment conducive for the programme. b. Facilitate the implementation of the programme, including institutional, administrative and financial management.
MOE-VVOB Programme Agreement
V 2 5.10.07
4 -7
c. Make substantial efforts to facilitate the sustainability and continuity of the programme both through financial inputs (through the relevant KESSP investment programmes and their annual work plans) as well as human capacity investment. d. Process the files and provide assistance related to obtaining work permits and residence passes for all non-Kenyan VVOB programme advisors, their spouse or partner and their children, in collaboration with Europe I Desk of the Treasury, Ministry of Finance. e. Be involved in the selection process to recruit Kenya national VVOB programme staff. §2.
With regards to the participation of MOE personnel in the programme, MOE will: a. Ensure the collaboration of Kenyan personnel at MOE and institutions as described in the annexed programme document. b. Ensure the deployment of additional Kenyan personnel at the ICT Unit, the Centre for ICT Integration and Innovation and other institutions as described in the annexed programme document. c. Support and facilitate the participation of the relevant target groups (education managers, teachers, ministry officers) in programme activities.
§3.
With regards to the operational activities of the programme, MOE will: a. Provide office space for the VVOB programme staff at MOE Headquarters. b. Provide space for site offices at KESI, SMASSE/CEMASTEA. c. Provide meeting rooms and/or lecture rooms in participating institutions (KESI, SMASSE/CEMASTEA, KIE, district offices … for programme activities. d. Facilitate collaboration with other development partners for additional support and funding for increased impact of the programme. e. Facilitate collaboration with private and non-government agencies for additional support and funding for increased impact of the programme. f. Where possible, strengthen the impact of the programme through additional ministry funding.
§4.
In respect to infrastructure, equipment and consumables, MOE will: a. Assist VVOB with the necessary documentation (DAI I) for VAT and Tax exemptions on goods purchased for the programme, as stipulated in the GOK-VVOB Agreement of …. 2007 b. Protect, maintain and make proper use of the goods, materials, equipment and services provided by VVOB to serve the goals of the programme, and at all times make them available to achieve the objectives of the programme.
Article 6. §1. §2.
Organisation and Management
The overall co-ordination of the cooperation programme shall be ensured through the existing management structures of MOE, headed by the Permanent Secretary of MOE. The programme organisational structures, composition, responsibility and working modalities are described in the annexed programme document.
MOE-VVOB Programme Agreement
V 2 5.10.07
5 -7
§3.
§4.
§5.
The competent authority of VVOB shall be the Director-General, represented in Kenya by the VVOB Country Representative, who will be the Programme Manager. The day-to-day issues involving VVOB in the programme shall be entrusted to the VVOB Programme Advisors. VVOB will be authorized to procure, pay and account for goods, equipment and services directly, according to Belgian regulations. To capture the expenditure in respect of the Printed Estimates (GOK budget), these transactions will be appropriately documented in accordance with the regulations of the Government of Kenya, and this in consultation with the MOE Chief Finance Officer. The financial procedures regarding the procurement, payment and accountability of goods, services and equipment procured by MOE shall be covered by the Kenyan regulations.
Article 7. §1. §2.
§3. §4. §5. §6.
As a principle, the M&E of the programme will be, as much as possible, aligned with and integrated in the existing M&E of the KESSP. However, programmes supported by VVOB are required to follow process, outcome and financial monitoring procedures, providing additional information than might be generated through the KESSP M&E systems. The relevant VVOB templates for financial and technical reporting will be used for the reporting to VVOB and the Belgian Government (Funding agency). M&E procedures at programme level involve monthly reporting on programme finances, an annual external financial audit and three monthly reporting on programme activities. VVOB staff shall be responsible for reporting to VVOB. The Programme Teams shall be responsible for the preparation of the annual work plans and progress reports and all M&E reports. All these will be in the English language. The monitoring and evaluation process also includes an annual follow-up visit by VVOBBelgium. A mid-term review and an end-of-programme evaluation will take place and will be carried out jointly with the Kenyan counterparts. The evaluations will be conducted by a joint team consisting of an independent international and a local evaluator. However, MOE and VVOB, jointly or separately, are entitled to monitor and evaluate the programme activities at any time during the programme implementation.
Article 8. §1. §2.
Monitoring and Evaluation (M&E)
Communication
All correspondence, documents and data proceeding from the programme activities shall be the property of the Cooperating Parties. Any presentation or publication shall recognise the origin of the information and shall mention the name of the Programme. All communications and correspondence between the Cooperating Parties regarding this Agreement and regarding any activity of the programme shall be addressed to: For MOE
:
The Permanent Secretary Ministry of Education PO Box 30400 00100 Nairobi, Kenya
For VVOB
:
The MOE-VVOB Programme Manager PO Box 39483 00623 Nairobi, Kenya
MOE-VVOB Programme Agreement
V 2 5.10.07
6 -7
Article 9. §1. §2. §3. §4. §5.
Final Dispositions
This Programme Agreement has a duration of six years and ends on 31 December 2013. The Agreement is accepted and comes into force at the date of its signature. Annex II, with operational and financial details for the period 2011-2013 will be developed and agreed upon through mutual consultations before end 2010. The Agreement may be terminated by either Cooperating Party through a six-months' written notice sent by registered mail. The Agreement may be amended or extended by Exchange of Letters between the Cooperating Parties.
SIGNING, In witness whereof the undersigned, duly authorised thereto, have signed the Programme Agreement. Made up in the English language and in triplicate, one for each Cooperating Party and one for the Ministry of Finance Kenya - having the value of an original. For the Government of Kenya Ministry of Education
Vlaamse Vereniging voor Ontwikkelingssamenwerking en Technische Bijstand (Flemish Association for Development Cooperation and Technical Assistance) (VVOB)
___________________________
___________________________
............................ Permanent Secretary of MOE
............................ Director General of VVOB
For the Done at Nairobi, on ……/………/ 2007
MOE-VVOB Programme Agreement
V 2 5.10.07
Done at Brussels, on ……/……/ 2007
7 -7
