G A L S R E V JAAR
Stichting Kenniscentrum Beroepsonderwijs Bedrijfsleven VOC
Jaarverslag
2012
Doel en activiteiten van de stichting Het doel van de Stichting Kenniscentrum Beroepsonderwijs Bedrijfsleven Vakopleiding Carrosseriebedrijf en de Aanverwante Bedrijven is: • vorm en inhoud te geven aan de taakstelling(en) die voor kenniscentra beroepsonderwijs bedrijfsleven in de Wet Educatie Beroepsonderwijs of in andere van toepassing zijnde wetten en/ of regelingen zijn genoemd; • zonder winstoogmerk een landelijke kwalificatiestructuur te ontwikkelen en onderhouden, die gericht is op het creëren van aansluiting tussen het aanbod van beroepsonderwijs op het gebied van de carrosseriebranche en de aanverwante bedrijven en de maatschappelijke behoeften daaraan, mede in het licht van arbeidsmarkt-perspectieven voor gediplomeerden, en mede gelet op internationale en nationale ontwikkelingen die verband houden met of van belang zijn voor de Wet Educatie Beroepsonderwijs en/of andere relevante wetten en/of regelingen.
Arbeidsmarktonderzoek
Jaarlijks voert VOC een onderzoek uit naar de ontwikkelingen en trends op de arbeidsmarkt, de behoefte aan instroom van nieuwe medewerkers en naar technologische ontwikkelingen in de branche en de impact hiervan op de gevraagde competenties bij (toekomstige) medewerkers. In het rapport worden actuele ontwikkelingen binnen de arbeidsmarkt en het onderwijs vertaald naar perspectieven voor leerlingen op de arbeidsmarkt (kans op werk) en de beroepspraktijkvorming (kans op een leerwerkbaan of stage). Het rapport is bedoeld voor onderwijsinstellingen, werkgevers- en werknemersorganisaties en intermediairs op de arbeidsmarkt, zoals UWV.
Jaarverslag
2012
beroepsgerichte Onderwijs Kwalificatie Structuur (bOKS) In het kader van de Wet Educatie en Beroepsonderwijs (WEB) zorgt VOC voor de ontwikkeling en onderhoud van de onderwijs kwalificatiestructuur voor Mbo-opleidingen in de carrosseriebranche. VOC formuleert de diploma-eisen/ beroepskwalificaties in de carrosseriebranche en organiseert de dialoog hierover tussen bedrijfsleven en onderwijsveld. KBB VOC beheert 15 beroepscompetentieprofielen, 7 onderwijs kwalificatiedossiers met 14 uitstromen. Het doel voor 2012 was op 1-1-2012 minimaal 1/3 van de 4 “eigen” onderwijs kwalificatiedossiers en van de 9 “eigen” uitstromen bij de Toetsingskamer te hebben ingediend in het nieuwe format.
Samenstelling Paritaire Commissie beroepsonderwijs bedrijfsleven Carrosseriebranche (PCC) Per 31 december 2012 was de Paritaire Commissie Beroepsonderwijs Bedrijfsleven Carrosseriebranche als volgt samengesteld: Naam H. Bos (Henk) W. Koot (Will) W. Sprockel (Willy)
J. Elzinga (Jan) H. Duifhuizen (Hans) M.W.A. Reyngoudt (Arien) A. de Voest (Andries) J.M.J. van Kollenbrug (Jos) M.J.M. Brokamp (Max) mevr. V. van Dijk (Vivianne)
Vertegenwoordiging Bedrijfsleven Bedrijfsleven Bedrijfsleven Bedrijfsleven Vakbonden Onderwijs Onderwijs Onderwijs Onderwijs waarnemen Voorzitter Secretaris
Aangetreden sinds 2004 2008 2005 2010 2008 2004 2008 2012 2006 2011
Organisatie CarrosserieNL Care Schadeservice B.V. FOCWA Schadeherstel CNV ROC Rijn IJssel College ROC Mondriaan ROC Midden Nederland MBO Raad VOC VOC
Jaarverslag
2012
Ontwikkelingen in de carrosseriebranche In 2011 is het aantal bedrijven binnen de carrosseriebranche met 1% gestegen naar 2.123 bedrijven (ten opzichte van 6% stijging het jaar ervoor), met name doordat er ‘niche-bedrijfjes’ bijkomen. Maar liefst 204 (10%) van de 2.104 bedrijven in 2010 bestaan in 2011 niet meer. Dat betekent dat in 2011 van de 2.123 bedrijven er 223 (11%) nieuw waren. Tussen 2009 en 2010 was er sprake van 8% stakingen en 13% nieuwe bedrijven. Een aantal jaren geleden lag het percentage stakende bedrijven redelijk stabiel rond de 7 à 8% en waren het bijna uitsluitend kleine bedrijven die nog maar kort bestonden, echter inmiddels verdwijnen steeds meer bedrijven die groter zijn en al langer bestaan. De gemiddelde bedrijfsomvang neemt de afgelopen jaren af van 9,8 werknemers in 2007 naar 8,6 werknemers gemiddeld in 2011. Met name de nieuwe, kleine bedrijfjes trekken de gemiddelde bedrijfsomvang omlaag. In 2011 waren er in totaal 18.304 dienstverbanden binnen de carrosseriebranche. Dat is een krimp van 0,5% ten opzichte van 2010. In voorgaande jaren was de krimp groter; tussen de 4 en 5%.
Voor de meeste functies geldt dat bedrijven een evenwicht of stijging van het aantal arbeidsplaatsen verwachten. Voor de Autoschadetechnicus, de Caravantechnicus en Eerste Caravantechnicus wordt een (sterke) stijging voorzien, hetgeen logisch is in het licht van de hogere eisen aan vakbekwaamheid en de uitstroom van oudere werknemers. De vraag van bedrijven is kleiner dan voorgaande jaren, en lijkt grotendeels te kunnen worden vervuld vanuit het onderwijsaanbod. Voorwaarde is wel dat opleidingen aansluiten bij de praktijk. Breed is de zorg om de vergrijzing die hard toeslaat in het docentenkorps. Als we kijken naar instroom en leerlingen, dan zien we dat in 2011 1.929 personen opleidingen voor de branche volgden, terwijl er in het schooljaar 2011-2012 1.546 leerlingen in opleiding waren. Als bedrijven voornamelijk zouden putten uit het onderwijsaanbod, dan zouden alle leerlingen een baan moeten kunnen vinden in de branche. Het lijkt echter buitengewoon onverstandig om niet optimaal gebruik te maken van de steeds schaarsere leerling-werknemers. De leerlingaantallen lopen jaarlijks terug en bereiken inmiddels kritische grenzen waarbij het voortbestaan van opleidingen in het geding komt. Zo ontstaat mogelijk de situatie waarbij ondernemers zelf zij-instromers moeten opleiden en daardoor veel duurder uit zijn. Vergrijzing en ontgroening hebben in toenemende mate impact op de bedrijven. Een grote uitdaging voor de bedrijven is om, gegeven de vergrijzing, tijdig te investeren in nieuwe jonge werknemers.
Jaarverslag
2012
Beroepspraktijkvorming VOC ondersteunt bedrijven om medewerkers en mogelijk toekomstige medewerkers de gelegenheid te bieden hun bekwaamheden op de werkvloer verder te ontwikkelen en om deze mensen een professionele begeleiding te geven van eigen medewerkers. VOC levert bedrijven en praktijkopleiders daarbij concrete adviezen en werkt daarin samen met de onderwijsinstellingen.
Deskundigheidsbevordering Praktijkopleiders VOC biedt trainingen, bijscholingen en bijeenkomsten aan ten behoeve van de deskundigheidsbevordering van de praktijkopleider/ -beoordelaar. De basistraining Opleiden, Begeleiden en Beoordelen is in 2012 vijfmaal georganiseerd. Aan deze cursus Praktijkopleider van de Toekomst (basis leermeestercursus) hebben 29 praktijkopleiders deelgenomen. Bovendien zijn tien praktijkopleidersbijeenkomsten georganiseerd, verspreid over het land. Trainers hebben de 184 aanwezige praktijkopleiders verdieping gegeven op het gebied van signalering,
erkenning en mee omgaan van verschillende vormen van ADHD en dyslectie. Met regionale kennisavonden voor werknemers en leerlingen is aandacht besteed aan meer inhoudelijke en technische ontwikkelingen op het vakgebied. De besproken onderwerpen waren verlichtingstechniek, kunststofherstel & elektrische voertuigen, laknoviteiten, hybride verbindingstechnieken en aanname & introductie van nieuwe medewerkers. De participatie van praktijkopleiders/ -beoordelaars wordt geregistreerd.
Aanname & Introductie Ten einde de uitval van leerlingen te verminderen is aansluitend op een goede werving en selectie de periode van aanname en introductie cruciaal. Er is een handig hulpmiddel ontwikkeld voor leerbedrijven om meer vorm en structuur te bieden aan deze periode. Afgelopen periode is een set van ruim 40 opdrachten ontwikkeld en getest welke verschillen qua tijdsintensiteit van de begeleiding.
Jaarverslag
2012
Stagemarkt.nl De website Stagemarkt.nl bevat informatie over alle leerbedrijven en hun beschikbare BPV plaatsen van alle branches. Samen met alle andere kenniscentra zorgt KBB VOC ervoor dat de informatie over leerbedrijven actueel is. In 2012 is de kwaliteit van de database met basisgegevens verbeterd waarmee tools als Stagemarkt gevoed worden ter bevordering van de instroom van leerlingen in de branche in kwantitatieve en kwalitatieve zin. Een nieuwe koppeling tussen het CRM systeem van VOC en Stagemarkt.nl is opgeleverd waardoor aanvullende informatie over het leerbedrijf beschikbaar komt. VOC heeft SBB ondersteund met het leveren, controleren en bijstellen van informatie voor Jobfeed, een vindplaats voor vacatures voor schoolverlaters.
BPVcarrosserie.nl Het platform BPV carrosserie zag het levenslicht in 2012. In deze eerste fase werden alle bestaande instrumenten rondom de beroepspraktijkvorming samengebracht. Ten einde het verwachtingspatroon van de leerling in te kleuren en de praktijkopleider handvatten te geven, wordt middels dit platform inzicht gegeven in en instrumenten aangereikt voor een succesvolle beroepspraktijk ervaring. De planning is om in het derde kwartaal van 2013 de gebruiksvriendelijkheid en de sectorgerelateerdheid nadrukkelijk aangepakt te hebben.
Leerbedrijf en Praktijkopleider van het Jaar
Differentiatie Leerbedrijven
Ieder jaar organiseert VOC de verkiezing ‘Leerbedrijf en Praktijkopleider van het jaar’. Deze verkiezing is ingesteld om aandacht en positieve waardering te geven aan bedrijven voor het opleiden van Mbo-scholieren. Deze prijzen worden uitgereikt aan het bedrijf en de praktijkopleider die zich onderscheiden in de manier waarop ze het opleiden van leerlingen in de beroepspraktijk een plaats geven in de dagelijkse bedrijfsvoering. In 2012 werden de prijzen gewonnen door het leerbedrijf ABS Snijders in Amsterdam en door praktijkopleider de heer Jans Vos van carrosseriefabriek Heiwo in Wolvega.
In 2012 heeft de Raad van Toezicht een projectplan vastgesteld voor de differentiatie van leerbedrijven. Expliciete segmentatie van leerbedrijven kent VOC nog niet. VOC heeft in 2012 een instrumentarium voor de differentiatie van leerbedrijven ontwikkeld, waarmee de kwaliteit van het BPV proces in beeld gebracht wordt en verbeterpunten zichtbaar worden. In 2013 vinden er pilots plaats, worden de pilotresultaten vergeleken met andere kenniscentra en worden minimaal 3 aansluitende opleidingsen adviesproducten (bijvoorbeeld verbeterkaarten) ontwikkeld.
Jaarverslag
2012
Samenwerking met andere KBB’s en onderwijsveld VOC werkt op vele fronten samen met de partners in het onderwijs en bedrijfsleven. Het leitmotiv bij samenwerking is niet zo zeer het crisisthema Meer met Minder, maar Samen Sterker voor Branche en Bedrijf. Samenwerking dient meerwaarde op te leveren.
Stem Een kwalitatief goed en kwantitatief toereikend beoordelingsinstrumentarium ten behoeve van het onderwijs is een gezamenlijk belang van scholenveld en bedrijfsleven. Stem (Stichting Examens Mobiliteitsbranche) is de plek waar ROC’s en bedrijven (in dit kader) bij elkaar komen om gezamenlijk en efficiënt herkenbare toetsen en examens te ontwikkelen en uit te voeren. De ROC’s zijn verantwoordelijk voor de examens die zij afnemen. Stem houdt zich bezig met de ontwikkeling en distributie van de examens. In 2012 zijn er nieuwe Proeven van Bekwaamheid voor Carrosserie beschikbaar gekomen en zijn bestaande proeven uitgebreid of aangevuld. Daarmee is het volgende totaaloverzicht ontstaan van kwalificaties waarvoor Proeven van Bekwaamheid beschikbaar zijn: Assistent Mobiliteitsbranche (93742) Autospuiter niveau 2
(91770)
Autospuiter niveau 3
(91780)
Autoschadehersteller niveau 2
(95030)
Autoschadehersteller niveau 3
(95041)
Autoschadetechnicus niveau 3
(95042)
Carrosseriebouwer niveau 2 (91790) Carrosseriebouwer niveau 3 (91800)
Btg MCT VOC participeert in de bedrijfstakgroep Motorvoertuigen, Carrosserie en Tweewielers van de MBO Raad. Opleiden is een gezamenlijke verantwoordelijkheid van onderwijs en bedrijfsleven.
VMBO Platform Instroombevordering betreft de activiteiten die bijdragen aan de instroom van leerlingen/ werknemers in de bedrijfstak. VOC draagt bij door voorlichting op het VMBO en participatie in het VMBO Platform Mobiliteit.
Werkplaatsmanager Carrosseriebouw
(93385)
Werkplaatsmanager Schadeherstel
(93386)
Excenter In 2012 heeft VOC zich samen met andere exameninstellingen georiënteerd op de invoering van een keurmerk voor examenproducten en –diensten.
Jaarverslag
2012
Samenstelling Raad van Toezicht per 31 december 2012 Naam
Rol
Namens
Hoofdfunctie
De heer P.R. van Markus
voorzitter
FOCWA
directeur autoschadeherstelbedrijf
De heer P.R. van Markus
voorzitter
FOCWA
directeur autoschadeherstelbedrijf
De heer J.G. Kruithof
secretaris/penningmeester
De Unie
bestuurder
De heer J.G.A.M. Derijck
lid RvT
FNV Bondgenoten bestuurder
De heer M.H. Hietkamp
lid RvT
CNV Vakmensen
bestuurder
De heer H.C.A. ter Stege
lid RvT
MBO-raad
directeur unit techniek Arcus College
De heer B.H.M. Kolvenbach
lid RvT
FOCWA
directeur autorestauratiebedrijf
De heer O.B. van Nugteren
lid RvT
MBO-raad
lid college en bestuur ROC Eindhoven
De heer K. Bakker
lid RvT
MBO-raad
Opleidingsmanager Motorvoertuigen-, Carrosserieen Tweewielertechniek Deltion College
vacature
lid RvT
FOCWA
Staat van baten en lasten 2012
at lta su
at b le
Re
en
n cie
Fin
an
er la m d
So
ige
la
st
st e
en
te n er
-‐200
0 ko s
18
Ov
-8
Resultaat
2011
200
gs
11
>n
11
te n
Financiele baten
2012
400
es
956
ko s
1042
isv
Som der lasten
gs
171
Hu
224
n
Overige lasten
600
in
107
te
23
os
Huisvestingskosten
800
ijv
8
lsk
8
sc h
Afschijvingskosten
Af
670
n
787
Personeelskosten
1000
te
963
ee
1022
Baten
1200
Ba
2011
rs on
2012
Pe
x 1000 euro
Jaarverslag
2012
Balans per 31 december 2012 Actief x 1000 euro
900
2012
2011
12
0
2
23
700
Liquide middelen
753
653
600
Totaal
767
676
500
Vaste activa Vlottende activa
800
2012
400
2011
300 200 100 0
500 400 300
2012
200
2011
100
To
en hu ld de sc pe n tlo
ta al
0
Ko r
676
e
767
er v
Totaal
600
es
177
sr
276
in g
Kortlopende schulden
700
m
241
st em
283
Be
Bestemmingsreserve
800
e
259
rv
208
Totaal
900
se
Algemene reserve
Vlo6ende ac2va Liquide middelen
re
2011
en e
2012
Al ge m
Passief x 1000 euro
Vaste ac2va