Jaarverslag Pathologisch Laboratorium voor Dordrecht en Omstreken. Laan van Londen DA Dordrecht. telefoon fax

Pathologisch Laboratorium voor Dordrecht en Omstreken

Laan van Londen 1800 3317 DA Dordrecht telefoon 078 - 6542100 fax 078 - 6542108

Laan van Londen 1800 3317 DA Dordrecht

Jaarverslag 2003


Jaarverslag 2003

Laan van Londen 1800 3317 DA Dordrecht telefoon 078 - 6542100 fax 078 - 6542108

INHOUDSOPGAVE Voorwoord

.................................................................................................................................................. 5

Hoofdstuk 1 Organisatie en beleid ............................................................................................................... 6 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11.

Profiel ..................................................................................................................................................................... 6 Werkgebied ........................................................................................................................................................... 6 Samenstelling van de organen van de Stichting per ultimo 2003 ........................................................................... 6 Organisatiestructuur .............................................................................................................................................. 7 Interne communicatie ............................................................................................................................................ 7 Externe communicatie ........................................................................................................................................... 8 Beleidscyclus, jaarplan en begroting 2003 ............................................................................................................. 9 Realisatie beleidsdoelstellingen 2003 ..................................................................................................................... 9 Meerjarenbeleidsplan 2004-2008: het PAL op het snijvlak van continuïteit en innovatie ....................................... 10 Jaarplan 2004: een pas op de plaats is een stap vooruit! ...................................................................................... 10 Externe ondersteuning ......................................................................................................................................... 10

Hoofdstuk 2 Personeelsmanagement ........................................................................................................ 11 1. Personeel ............................................................................................................................................................ 11 2. Doe-Dag ............................................................................................................................................................. 11 3. In- en uitdiensttreding ......................................................................................................................................... 11 4. Jubilea ...................................................................................................................................................................... 12 5. Personeelscommissie ........................................................................................................................................... 12 6. Ziekteverzuim ...................................................................................................................................................... 12 7. Opleidingsplaats assistent geneeskunde in opleiding (AGIO) .............................................................................. 12 Stageplaats Middelbaar Laboratorium Onderwijs (MLO) Korte stages

Hoofdstuk 3 Kwaliteitsmanagement .......................................................................................................... 13 1. Algemeen ............................................................................................................................................................ 13 2. Kwaliteitsdocumenten ......................................................................................................................................... 13 3. Interne kwaliteitstoetsing ..................................................................................................................................... 13 4. Externe kwaliteitsbewaking .................................................................................................................................. 13 5. Accreditatie .......................................................................................................................................................... 14 6. Systematische gegevensverzameling .................................................................................................................... 14 7. Doorlooptijd ........................................................................................................................................................ 14

Hoofdstuk 4 Veiligheid, gezondheid, welzijn en milieu ............................................................................. 16 1. Risicoinventarisatie- en evaluatie (RI&E) ................................................................................................................ 16 2. Bedrijfshulpverlening ............................................................................................................................................ 16

Hoofdstuk 5 Automatisering ...................................................................................................................... 17

Hoofdstuk 6 Resultatenrekening 2003 en accountantsverklaring ............................................................. 18

2

Jaarverslag 2003


Hoofdstuk 7 Verrichtingen ..................................................................................................................... 19 1. Totaaloverzicht .................................................................................................................................................... 19 2. Overzichten per afdeling c.q. soort onderzoek: ................................................................................................... 19 - histologie - vriescoupes - immunopathologie - niet-gynaecologische cytologie - gynaecologische cytologie - obducties - huisartsen - verrichtingen CTG 3. Uitgesplitste tabellen .......................................................................................................................................... 21 - niet gynaecologische cytologie - gynaecologische cytologie

Bijlagen ................................................................................................................................................ 27 1. Lidmaatschappen en nascholing ......................................................................................................................... 27 2. Publicaties en voordrachten medische staf .......................................................................................................... 30 3. Bibliotheek .......................................................................................................................................................... 31

Het jaarverslag is samengesteld volgens de richtlijnen van de Nederlandse Vereniging voor Pathologie (NVVP)


Jaarverslag 2003

3

4

Jaarverslag 2003


Voorwoord Voor u ligt het eenenveertigste jaarverslag van het Pathologisch Laboratorium voor Dordrecht en Omstreken (PAL). In dit verslag leggen wij verantwoording af over het gevoerde beleid en de resultaten daarvan in 2003. Met het jaar 2003 wordt ook de beleidsperiode 1998-2003 afgesloten.

Meerjarenbeleidsplan

In 2003 is hard gewerkt aan de totstandkoming van het meerjarenbeleidsplan en de meerjarenraming 2004-2008 en een daarvan afgeleid jaarplan en begroting 2004. Bij de totstandkoming zijn alle afdelingen betrokken geweest. In maart 2003 is de Klankbordgroep opgericht. In de klankbordgroep zijn alle afdelingen vertegenwoordigd. Haar opdracht is het kritisch volgen van het beleidsontwikkelingsproces en de uitvoering daarvan en het gevraagd en ongevraagd aandragen van onderzoekspunten.

Doe-Dag

In het kader van arbeidsmarktbeleid is dit jaar voor de tweede keer een Doe-Dag georganiseerd voor leerlingen van het Middelbaar Laboratorium Onderwijs. De reacties waren zeer positief. Het PAL heeft besloten deze activiteit voortaan ieder jaar te organiseren.

Financiële positie

De financiële positie van het PAL is gezond. Het laboratorium heeft een positief resultaat geboekt van euro 146.300. Door toevoeging van euro 35.000 aan het onderhoudsfonds en het verlenen van een extra korting aan de ziekenhuizen van euro 111.300 is het uiteindelijke resultaat nihil.

Productie

De totale productie is gestegen met 4,3% ten opzichte van 2002. Ook de complexiteit van het aantal bepalingen per aanvraag is toegenomen met 17% ten opzichte van 2002. Het aantal huisartsen dat materiaal instuurt voor histologisch onderzoek is gestegen van 127 huisartsen in 2002 naar 139 in 2003.

Huisarts Diagnostisch Centrum

Het laboratorium participeert in de projectgroep en werkgroepen van het Huisarts Diagnostisch Centrum, een samenwerkingsverband van het Albert Schweitzerziekenhuis, RLM en het PAL. Het doel van het HDC is het verlenen van een optimale dienstverlening aan huisartsen. In eerste instantie wordt gewerkt aan het creëren van één loket voor het maken van afspraken en opvragen van uitslagen, het verbeteren van de service buitenprikdiensten en het opzetten van een bodedienst van en naar de huisartsen en tussen de locaties.

Medische staf

De werklast van de medische staf is hoog tot zeer hoog als gevolg van de toename van het aantal besprekingen en de grootte daarvan. De voorbereiding hiervan vraagt ook extra tijd en inspanning van het secretariaat. In 2004 zal onderzocht worden welke maatregelen genomen moeten en kunnen worden om de toenemende werkdruk het hoofd te bieden.

Medisch secretariaat

Het medisch secretariaat heeft in dit verslagjaar afscheid genomen van twee goed ingewerkte en ervaren collega’s. Met een nog openstaande vacature van december 2002 had dit tot gevolg dat er drie nieuwe medewerkers zijn aangetrokken en opgeleid. Met succes. Vanaf het najaar loopt het op rolletjes op het secretariaat: een volledige bezetting, nieuwe pc’s en een goedwerkend spraakherkenningssysteem.

Afdeling Histologie

De werklast op de afdeling Histologie is fors toegenomen tengevolge van de productiestijging en de toegenomen complexiteit van de onderzoeken. Om de werkdruk het hoofd te bieden is de formatie tijdelijk uitgebreid met 0,5 fte. In 2004 wordt onderzocht of structurele maatregelen noodzakelijk zijn. Een ander aandachtspunt was en is het groot aantal parttime werkende analisten waardoor extra zorg moet worden besteed aan de wijze waarop informatie en taken worden overgedragen.

Afdeling immunologie

De afdeling immunologie heeft in dit verslagjaar veel tijd en energie gestoken in een nieuwe immunostainer die niet voldeed. Het Laboratorium heeft uiteindelijk de apparatuur teruggegeven en budgetneutraal afgehandeld. In 2004 zal nieuwe apparatuur worden aangeschaft. Hiertoe is in december onderzoek gedaan. De keuze is gevallen op apparatuur waarbij meer standaardisatie van immunobepalingen wordt bereikt tegen een minimaal gelijkwaardige kwaliteit. Tevens kan deze apparatuur ook gebruikt worden voor moleculair biologische technieken. Bijkomend voordeel is dat ook de monolayer meer gebruikt kan worden voor HPV onderzoek middels ISH. Begin 2004 neemt het bestuur hierover een besluit.

Afdeling cytologie

Op de afdeling cytologie is een ervaren collega vertrokken en een nieuwe, eveneens ervaren, medewerker in dienst gekomen. Op het gebied van automatisering stelde het gebruik van de monolayer de afdeling voor nieuwe uitdagingen. Al met al een bewogen jaar van gaande en komende mensen, zittende mensen die een jubileum te vieren hadden, (kop)zorgen om apparatuur en zorg voor elkaar. De directie is er trots op dat het ziekteverzuim 1,7% bedroeg, een daling met 1,1% ten opzichte van 2002 (2,8%). De samenwerking met de aangesloten ziekenhuizen, de inzendend specialisten en huisartsen verliep plezierig en wij danken allen voor het in ons gestelde vertrouwen. Aan dit jaarverslag hebben de heren C. Damsma en C. Jobse en mevrouw S.H. Bresser een bijdrage geleverd, waarvoor onze dank. R.J. Heinhuis, directeur M.L. Nouwens, manager bedrijfsvoering


Jaarverslag 2003

5

Hoofdstuk 1

ORGANISATIE EN BELEID

1.1 Profiel Het PAL is een zelfstandig allround regionaal laboratorium waar, met uitzondering van geavanceerd moleculair-biologisch onderzoek, alle onderzoeken ten behoeve van de pathologische diagnostiek kunnen worden uitgevoerd. De werkzaamheden bestaan voor circa 75% uit routine onderzoeken en voor 25% uit specialistische onderzoeken. Er wordt een product geleverd van hoge kwaliteit. Dit wordt bereikt door een goede protocollen- en kwaliteitscontrole in alle fasen van het proces, vanaf inname van het materiaal tot het leveren van uniforme uitslagen. Het laboratorium beschikt over geavanceerde hulpmiddelen en apparatuur. Alhoewel medewerkers geen direct patiëntencontact hebben zijn zij zich er voortdurend van bewust te werken met patiëntenmateriaal. Op ieder moment in het bewerkingsproces wordt op elk niveau gestreefd naar een zo kort mogelijke doorlooptijd. Het PAL is een aantrekkelijke, kleine, overzichtelijke, informele organisatie met een heldere communicatie- en managementstructuur. Medewerkers worden gestimuleerd zich te blijven ontwikkelen en bijdragen te leveren aan wetenschappelijke activiteiten.

1.2 Werkgebied Het PAL is verantwoordelijk voor het pathologisch onderzoek in de regio Zuid Holland Zuid. Specifiek betreft dit, naast het onderzoek ten behoeve van de huisartsen in deze regio, het Albert Schweitzer ziekenhuis (locaties Sliedrecht, Amstelwijck, Dordwijk en Zwijndrecht) en het Beatrixziekenhuis, onderdeel van de Rivas Zorggroep (locaties Leerdam en Gorinchem). 1.3 Samenstelling van de organen van de Stichting per ultimo 2003 Bestuur de heer R.M. Smit, voorzitter Raad van Bestuur Albert Schweitzer ziekenhuis: voorzitter de heer P.H.E.M. de Kort, voorzitter directie Rivas Zorggroep: secretaris Het bestuur heeft in deze verslagperiode twee keer vergaderd. Belangrijke onderwerpen waren het jaarverslag 2001-2002, de jaarrekening 2002 en het meerjarenbeleidsplan en meerjarenraming 2004-2008. Medische Adviesraad (MAR) Albert Schweitzer ziekenhuis: de heer R. Laeyendecker de heer W. Lesterhuis de heer L. Stam vacature Beatrixziekenhuis: de heer R.I. Nooter (voorzitter) mevrouw W.M. Nugteren-Huijing Huisartsen: de heer C.J. Rovers de heer P.A.H. Top De medische adviesraad kwam in deze verslagperiode een keer bijeen. De MAR geeft advies met betrekking tot de benoeming van een patholoog, verwijzingsprocedures, de kwaliteit en inhoudelijke samenwerkingsrelaties. Directie de heer R.J. Heinhuis, directeur / patholoog mevrouw M.L.M.L. Nouwens, manager bedrijfsvoering MT Directie de heer C. Jobse, hoofdanalist mevrouw M. Mezzez- den Ouden, meewerkend teamleider medisch secretariaat Medische Staf de heer R.J. Heinhuis de heer G. van Ingen mevrouw J.L.M. Krijnen mevrouw dr. M.C. Kuizinga de heer A.C.F. Makkus mevrouw dr. C.M. Mooy mevrouw dr. Th.M. Teune de heer dr. P.J. Westenend Staffunctionarissen De heer C. Damsma, kwaliteitsfunctionaris De heer H.T.M. Kock, staffunctionaris facilitaire zaken

6

Jaarverslag 2003


Analisten Afdeling Cytologie: de heer D. Bakkers * de heer J.L. van Dam mevrouw H. Gumus-Beyazturk mevrouw J.W.C. Lassooy-Kaljee de heer J.A. Martens de heer C.J. Panis mevrouw S.F. Resida mevrouw J. Unsold

Afdeling Histologie:

Afdeling Immunologie:

de heer D. Bakkers * mevrouw E.C.M.R. de Beer-Wagener mevrouw S.H. Bresser * mevrouw R.B.M. den Boef-van der Laan de heer C. Damsma * mevrouw Z. Fatehmohamed mevrouw N. Ilbiegi mevrouw C. van Kaam-Vergouwen mevrouw M.P. van der Lusdonk * de heer A.K. Miedema mevrouw P. Ots-Florax mevrouw S.A.E. Szamrowicz mevrouw L. Wener-Jonker

mevrouw S.H. Bresser * de heer A.J.C.M Breugelmans de heer J. R. Kroonen mevrouw M.P. van der Lusdonk *

: Medisch secretaressen mevrouw H. Bakker-van Woudenberg mevrouw J.L.I. van Damme mevrouw A. Dirks-Wendrich mevrouw A.R. Groeneweg mevrouw M.A.H. Heidema Mevrouw M. Mezzez-den Ouden mevrouw W.K. de Rover-de Kok mevrouw M.H. Schutte mevrouw I.P.L. Wesdorp * werkzaam op meerdere afdelingen 1.4 Organisatiestructuur In schema ziet de organisatiestructuur per ultimo 2003 er als volgt uit:

1.5 Interne communicatie Het PAL hecht veel waarde aan betrokkenheid, inspraak en medeverantwoordelijkheid van haar medewerkers. Structuur, vorm en inhoud van de overleggen dragen er aan bij deze ambitie waar te maken. Er is een heldere scheiding aangebracht tussen enerzijds hiërarchische (lijn) en inhoudelijke verantwoordelijkheid (staf) en anderzijds afdelingsgebonden en organisatiebrede verantwoordelijkheid.


Jaarverslag 2003

7

Overlegvormen per ultimo 2003 Directieoverleg Management overleg (MT) Lijnstaf-overleg LAB-overleg Werkoverleg

Directeur, manager bedrijfsvoering, 1x maand Directeur, manager bedrijfsvoering, hoofdanalist, teamleider secretariaat, 1x week MT, staffunctionaris facilitaire zaken, kwaliteitsfunctionaris, 1x maand Alle medewerkers, 1x maand Per afdeling, 1x maand

Commissies Automatisering VGWM Personeelscommissie

Patholoog, hoofdanalist, teamleider secretariaat, twee analisten,1x maand Afgevaardigde van iedere afdeling, manager bedrijfsvoering, 2x jaar Afgevaardigde van iedere afdeling, 1x maand (lief en leed)

Werkgroepen Stagebegeleiding Doe-Dag Crista’s Bedrijfshulpverlening Klankbordgroep

2 analisten histologie, 1 cytologie, 1 patholoog, in onderling overleg i.o.o. 2 analisten histologie, 1 cytologie, 1 patholoog, manager bedrijfsvoering, i.o.o. 3 analisten histologie, hoofdanalist, 2 pathologen, in onderling overleg 2 analisten immunologie, 1 secretaresse, stafmedewerker facilitaire zaken, i.o.o. Afgevaardigde van ieder afdeling, 3x jaar (beleid)

1.6 Externe communicatie De directie, het managementteam, staffunctionarissen en de medische staf nemen deel aan een aantal externe besprekingen. Klinisch pathologische besprekingen Het laboratorium participeert jaarlijks in vele besprekingen die deels in de ziekenhuizen, deels in het laboratorium worden gehouden. Het aantal besprekingen, de frequentie en het aantal te bespreken casus per bespreking is toegenomen. Als voorbeeld kan gelden de oncologiebespreking. In het Beatrixziekenhuis is met name het aantal te bespreken patiënten toegenomen. Van enkele patiënten per keer tot gemiddeld zestien per keer. In het ASz zijn de twee voormalige besprekingen samengevoegd tot een integrale bespreking, waarbij de frequentie van een maal per twee weken is gewijzigd in een keer per week. In deze centrale bespreking worden alle oncologische patiënten besproken conform de IKR-richtlijnen. Ook deze verandering heeft geleid tot een sterke toename van het aantal te bespreken patiënten. Andere redenen van de toename van het aantal besprekingen zijn de multidisciplinaire behandeling, onderwijs en toetsing uniformiteit van verslagen en protocollen. De voorbereiding van deze externe besprekingen vraagt veel tijd van de staf én het medisch secretariaat. Inventarisatie besprekingen: regionaal, per ziekenhuis en naar aard van de bespreking: Albert Schweitzer ziekenhuis Oncologie Klinisch pathologische conferentie Dermatologie Haematologie Interne geneeskunde Gynaecologie Heelkunde Mammapathologie Medische staf

1x per week 2x per jaar 1x per 6 weken 2x per maand 2x per maand 5x per jaar 10x per jaar 1x per week 1x per maand

Beatrixziekenhuis Oncologie Neonatologie Necrologie Medische staf

2x per maand 4x per jaar 4x per jaar 1x per maand

Regionale besprekingen Cervixpanel Leverpanel Lymfomenpanel

1x per maand 1x per maand 2x per maand

PABLO-overleg Het PABLO-overleg is een overleg van directies van zelfstandig gevestigde PA-laboratoria en medisch microbiologische laboratoria. Het doel van het overleg is afstemming van beleidsitems en belangenbehartiging. In 2003 is aandacht besteed aan benchmarking en kwaliteitsbeleid. Huisarts Diagnostisch Centrum Het HDC is een samenwerkingsverband van het Albert Schweitzerziekenhuis, RLM en het PAL. Het doel is de dienstverlening aan huisartsen en patiënten te verbeteren. Het HDC wil dit onder andere bereiken door het bundelen van diagnostische voorzieningen op één locatie, het creëren van één loket voor aanvraag/afspraken, informatie en uitslagen, betere informering waaronder een vaste elektronische verbinding met het ZIS en het realiseren van een vervoersdienst ten behoeve van het ophalen van afgenomen bloed- en weefselmonsters en levering van bestelde materialen. Het HDC zal op 1 januari 2005 operationeel zijn.

8

Jaarverslag 2003


1.7 Beleidscyclus, jaarplan en begroting 2003 Het PAL heeft een beleidscyclus voor de middellange termijn van vier jaar en een daarvan korte termijn cyclus van een jaar. De vierjaarscyclus bestaat uit een meerjarenbeleidsplan, deelbeleidsplannen en een financieel meerjarenkader. De vierjaarscyclus dient als uitgangspunt voor een jaarlijkse beleids- en beheerscyclus bestaande uit een jaarplan, begroting, kwartaalrapportages, jaarrekening en jaarverslag. Jaarplan en begroting 2003 Het jaarplan en de begroting 2003 zijn gebaseerd op: - het beleidsplan 1998 – 2003, waarin zes hoofddoelen zijn vastgesteld - prioriteiten in het kader van organisatie-ontwikkeling. Het beleidsplan 1998 – 2003 is in augustus 2002 door alle geledingen van de organisatie geëvalueerd. Daarbij is vastgesteld welke doelstellingen zijn gerealiseerd en welke worden voorgesteld als prioriteit voor het jaarplan 2003. Het Management Team heeft deze prioriteiten getoetst aan vooraf gestelde criteria. Op basis van deze toetsing zijn drie speerpunten voor 2003 vastgesteld. In 2002 is een reorganisatie doorgevoerd en is een proces van organisatie-ontwikkeling in gang gezet waarbij vijf speerpunten zijn vastgesteld. Samen zijn deze acht speerpunten in het jaarplan 2003 verder uitgewerkt in hoofd- en subdoelstellingen. Het jaarplan is gecomplementeerd met een personele begroting, productieprognose, investeringsbegroting, meerjarenplan/begroting automatisering en meerjaren onderhoudsprognose gebouw. Beleidsdoelstellingen 2003 Speerpunten voortvloeiend uit het beleidsplan 1998 – 2003 1. Kwaliteitsbeleid: het verkrijgen van accreditatie door CCKL 2. Automatisering: meerjarenplan van aanpak en een goed werkende ICT infrastructuur 3. Intensiveren van contacten met huisartsen en specialisten: - implementatie U-zorg - ontwikkeling Huisarts Diagnostisch Centrum (HDC) - behoud van / vergroting adherentie Speerpunten in het kader van organisatie-ontwikkeling 4. Implementatie beleidscyclus: meerjarenprogramma PAL-breed en jaarplan en begroting 2004 5. Personeelsbeleid: integraal personeelsbeleid 6. Onderhoud gebouwen, terrein en installaties: meerjarenplan 7. Investering in inventaris snijkamer en apparatuur laboratorium: - verbetering van de hygiëne - verhoging van de kwalitatieve bijdrage aan (oncologie)besprekingen en onderwijs 8. VGWM-beleid: plan van aanpak Risico Inventarisatie en Evaluatie (RI&E) 1.8 Realisatie beleidsdoelstellingen 2003 1. Kwaliteitsbeleid Het PAL heeft zich in 2003 aangemeld voor accreditatie. De procedure is dit verslagjaar niet afgerond omdat bleek dat er meer tijd nodig was om alle formularia naar behoren in kunnen te vullen. De externe systeemaudit door Kerteza heeft in december plaatsgevonden. Hieruit zijn nog enkele aandachtspunten verder aangescherpt en uitgewerkt. Resultaat: een bijgesteld tijdpad en plan van aanpak en een toegenomen betrokkenheid en waakzaamheid bij alle medewerkers. 2. Automatisering Het meerjarenplan en meerjarenraming 2003-2008 en jaarplan en begroting 2003 zijn vastgesteld. De formatie van 0,3 fte netwerkbeheer is ingevuld. Het plan van aanpak 2003 is grotendeels uitgevoerd. Resultaat: een, deels, goed werkende ICT infrastructuur. Helaas bleek de software INS (spraakherkenningssysteem) niet compatible met de hardware van nieuwe computers op het secretariaat. Om deze reden is ook de implementatie van LMS uitgesteld tot januari 2004. 3. Intensiveren van contacten met huisartsen en specialisten Resultaat: U-zorg is geïmplementeerd: uitslagen van aanvragen van huisartsen worden vanaf 1 januari 2004 elektronisch verzonden. Het PAL levert een actieve bijdrage aan de totstandkoming van het HDC, in samenwerking met het Albert Schweitzer ziekenhuis en het Regionaal Laboratorium Medische Microbiologie (RLM) Het aantal huisartsen dat bevolkingsonderzoek instuurt is in 2003 gelijk gebleven aan 2002: 146. Het aantal huisartsen dat materiaal instuurt voor histologisch onderzoek is in 2003 toegenomen van 127 huisartsen in 2002 naar 139 in 2003. 4. Implementatie beleidscyclus Resultaat: een vastgesteld meerjarenbeleidsplan (mjbp) en meerjarenraming 2004-2008 en een jaarplan en begroting 2004. In het mjbp zijn prestatie-indicatoren en een activiteitenplan opgenomen welke in de jaarplannen verder dienen te worden uitgewerkt. Het meerjarenbeleidsplan en de meerjarenraming dienen als uitgangspunt voor de jaarlijkse beleidscyclus, bestaande uit een jaarplan, begroting, kwartaalrapportages en jaarrekening. Aan de totstandkoming van het jaarplan en begroting 2004 hebben alle afdelingen een bijdrage geleverd. 5. Personeelsbeleid Resultaat: In 2003 is er veel aandacht besteed aan het ontwikkelen van integraal personeels- en arbeidsmarktbeleid. Met name de keuze voor een stelsel van leerling, gezel en meester voor medewerkers van de laboratoria brengt met zich mee dat functies opnieuw beschreven en gewogen moeten worden en taken en bevoegdheden opnieuw moeten worden vastgelegd. In de eerste helft van 2004 wordt dit proces afgerond. Het opleidingsprogramma 2003 voor medewerkers van de laboratoria is uitgevoerd.


Jaarverslag 2003

9

De opleidingsplaats AGIO is in dit verslagjaar niet ingevuld. Wel heeft visitatie plaatsgevonden en is het PAL als opleidingsplaats aangewezen. De AGIO wordt nu in april 2004 verwacht. Het meerkeuzesysteem arbeidsvoorwaarden fase 2 is ingevoerd, evenals een kinderopvangregeling. 6. Planmatig onderhoud Resultaat: op basis van een vastgestelde meerjarenonderhoudsprognose is in de begroting 2003 een voorziening onderhoudsfonds opgenomen. Het onderhoud is uitgevoerd overeenkomstig het onderhoudsplan en –begroting 2003, met uitzondering van het vervangen van boilers. In 2002 is, ondanks de al genomen beveiligingsmaatregelen op de begane grond en 1e verdieping, ingebroken op de 2e verdieping. Om herhaling te voorkomen is rondom de noodtrap een kooiconstructie aangebracht. 7. Investering in laboratoriumapparatuur en inventaris snijkamer Resultaat: de aanpassingen in de snijkamer zijn uitgevoerd waardoor de hygiëne en de werkomstandigheden zijn verbeterd. De digitale camera’s en monitor zijn geplaatst. Deze digitale beeldopslag levert een belangrijke kwalitatieve bijdrage aan besprekingen en onderwijs. Er is een werkgroep beenmergdiagnostiek opgericht met als opdracht onderzoek te doen naar de wenselijkheid en haalbaarheid van implementatie van een nieuwe techniek. Twee analisten van de afdeling Histologie hebben hiertoe een opleiding gevolgd. In 2004 zal deze werkgroep een advies uitbrengen. 8. VGWM-beleid Resultaat: een Plan van Aanpak RI&E en begroting 2004. Een extern adviseur heeft de commissie VGWM ondersteuning geboden bij de totstandkoming van het plan van aanpak. 1.9 Meerjarenbeleidsplan 2004-2008: het PAL op het snijvlak van continuïteit en innovatie In het najaar is, in overleg met het managementteam, de staf en de klankbordgroep het meerjarenbeleidsplan tot stand gekomen. Op basis van een analyse van de ontwikkelingen in het vakgebied, de interne consequenties en de identiteit en ambities van het PAL zijn vijf hoofddoelstellingen vastgesteld. In samenhang met de meerjarenraming biedt dit plan duidelijkheid over het kader waarbinnen de inhoudelijke en financiële doelstellingen gerealiseerd moeten worden. De hoofddoelen van het meerjarenplan zijn in algemene termen beschreven. In de jaarplannen en begrotingen worden de doelstellingen geconcretiseerd. 1.10 Jaarplan 2004: een pas op de plaats is een stap vooruit! Het jaarplan 2004 is een onderdeel van bovengenoemd meerjarenbeleidsplan. Het PAL wil in 2004 uitvoerig stilstaan bij de huidige en gewenste bedrijfsvoering. Onderzoek naar mogelijkheden om bedrijfsprocessen te optimaliseren, onderzoek naar haalbaarheid van invoering van nieuwe technieken en onderzoek naar de mate van tevredenheid over de dienstverlening. 1.11 Externe ondersteuning Het PAL koopt een aantal diensten in bij het Albert Schweitzer ziekenhuis. In dit verslagjaar is gewerkt aan een update van bestaande, historisch gegroeide vormen van dienstverlening. Deze inspanning heeft geleid tot een transparante zakelijke dienstverleningsrelatie. Jaarlijks wordt een overeenkomst tot dienstverlening afgesloten. In het najaar vindt met het management van de betrokken afdelingen evaluatie plaats over klantgerichtheid en kwantiteit en kwaliteit van de afgenomen diensten. Deze zijn: • P&O: salarisadministratie, personeelsadvisering, Arbo-advisering • A&I: financiële administratie • Facilitair bedrijf: telefonie en linnenvoorziening • ICT: koppeling netwerken

10

Jaarverslag 2003


Hoofdstuk 2

PERSONEELSMANAGEMENT

In dit verslagjaar is gewerkt aan de ontwikkeling van een integraal personeels- en arbeidsmarktbeleid. Het maakt als een van de vijf hoofddoelstellingen deel uit van het meerjarenbeleidsplan 2004-2008. Het PAL verstaat onder een integraal personeels- en arbeidsmarktbeleid een samenhangend geheel van afspraken met betrekking tot arbeidsmarktbeleid, loopbaan- en opleidingsbeleid, arbeidsvoorwaarden en beleid op het gebied van VGWM. 2.1 Personeel Formatieplaatsen Afdeling

per 31-12-2003

Histologie Cytologie Immunologie Hoofdanalist Medisch secretariaat, incl. meewerkend leidinggevende Pathologen, inclusief directeur (0,2) Kwaliteitsfunctionaris Stafmedewerker facilitaire zaken Manager bedrijfsvoering Automatisering Subtotaal

8,3 5,0 3,0 1,0 7,3 6,6 0,5 0,5 0,7 0,3 33,2

8,1 5,0 3,0 1,0 7,4 6,6 0,5 0,5 0,7 0,0 32,8

0,5

0,0

33,7

32,8

0,1 1,0 0,5

0,1 1,0 0,0

Tijdelijke formatie histologie Totaal

per 31-12-2002

Detachering patholoog SBBZWN Wachtgeldverplichting Wachtgeldverplichting: vanaf 15-06-03 – 06-10-2003, vanaf 06-10-2003 externe detachering Onderverdeling formatiebestand per ultimo 2003 Naar leeftijd < 18 jaar 18-24 jaar 25-44 jaar 45-65 jaar Totaal

Vrouwen 0 0 21 7 28

Mannen 0 1 8 5 14

Totaal 0 1 29 12 42

% 0 2 69 29 100

Naar aantal dienstjaren < 3 jaar 3-5 jaar 6-10 jaar > 10 jaar Totaal

12 5 6 5 28

2 4 2 6 14

14 9 8 11 42

33 22 19 26 100

Naar aard dienstverband Voltijd Deeltijd > 0,5 Deeltijd < 0,5 Totaal

11 12 5 28

10 3 1 14

21 15 6 42

50 36 14 100

2.2 Doe-Dag In november 2003 is voor de 2e keer een Doe-Dag georganiseerd voor de 1e jaars MLO-leerlingen van het Mondriaan College te Delft en het Baronie College te Breda. De dag is bedoeld om leerlingen, inzicht te geven in en enthousiast maken voor het werken op een pathologisch laboratorium. Op deze dag krijgen ze rondleidingen over de diverse afdelingen. Ook voeren ze enkele praktijkgerichte werkzaamheden uit zoals, inbedden in de paraffine, monteren van coupes en wanguitstrijkjes kleuren. 2.3 In- en uitdiensttreding In 2003 zijn vier medewerkers uit dienst gegaan: drie medisch secretaresses, waarvan één in haar proeftijd en één analist cytologie. Met alle vier de medewerkers is een exitgesprek gevoerd. Het PAL is erin geslaagd ontstane vacatures goed in te vullen, ondanks krapte op de arbeidsmarkt. In het meerjarenbeleidsplan 2004-2008 is het arbeidsmarktbeleid als aandachtspunt opgenomen.


Jaarverslag 2003

11

Vijf medewerkers zijn in dienst gekomen: drie medisch secretaresses, één analist cytologie en één analist histologie. 2.4 Jubilea In 2003 zijn vijf jubilarissen in het zonnetje gezet: 25 jarig dienstjubileum de heer C. Damsma 12,5 jarig dienstjubileum mevrouw E.C.M.R de Beer-Wagener mevrouw S.H. Bresser de heer C. Jobse de heer J.R. Kroonen 2.5 Personeelscommissie De personeelscommissie heeft in dit verslagjaar een groot aantal activiteiten georganiseerd zoals een personeelsborrel, surpriseavond, kerstlunch, afscheids- en jubilea-bijeenkomsten en het jaarlijkse PAL-uitstapje. 2.6 Ziekteverzuim De directie stelt met trots vast dat het ziekteverzuim in 2003, exclusief zwangerschap, 1,7% bedroeg. Opnieuw een daling, in dit verslagjaar 1,1% ten opzichte van 2002 (2,8%). 2.7 Opleidingsplaats assistent geneeskundige in opleiding (AGIO) Stageplaats Middelbaar Laboratorium Onderwijs (MLO) Korte stages Assistent geneeskundige in opleiding In 2002 is het laboratorium de procedure gestart om als opleidingsplaats voor AGIO aangewezen te worden. Eind 2003 ontving het laboratorium van de MSRC de bevoegdheid tot opleiden, vooralsnog voor de periode van 2 jaar met daarbij enkele punten van aanbeveling. Deze punten zullen worden meegenomen in de beleidscyclus en begroting 2005. Waarschijnlijk zal per 1 april 2004 de eerste AGIO de opleiding bij het PAL volgen. Stageplaats Middelbaar Laboratorium Onderwijs In het schooljaar 2002-2003 heeft een student van het MLO, Vivienne van der Burgh, stage gelopen op het PAL. Zij heeft onderzoek verricht naar de optimalisatie van de fixatiemethode van vetweefsel. De opdracht is uitgevoerd om de problemen die zich voordoen bij de huidige methode te verminderen. Het gaat met name om de incomplete coupes, die verkregen worden bij het snijden van de blokjes. Het vetweefsel is dan niet goed gefixeerd en/of geïmpregneerd. Uit de onderzoeksresultaten is gebleken dat acetonfixatie d.m.v. schudden of verlenging van de paraffinetijd, als twee beste uit de test komen. Korte stages Regelmatig lopen verpleegkundigen en arts-assistenten korte stages op de afdelingen histologie en cytologie en bij de pathologen. Het PAL vindt het belangrijk hier tijd en aandacht aan te besteden omdat inzicht in de werkwijze van het laboratorium leidt tot een betere en meer efficiënte samenwerking met de inzenders.

12

Jaarverslag 2003


Hoofdstuk 3

KWALITEITSMANAGEMENT

3.1 Algemeen Er is het afgelopen jaar hard gewerkt om de wijzigingen die zijn opgetreden als gevolg van de reorganisatie door te voeren in de documenten. Nu dit achter de rug is, is de accreditatieaanvraag weer ter hand genomen en zijn we begonnen met het invullen van de bijbehorende vragenformulieren. Om een goed zicht te krijgen op de haalbaarheid van de accreditatieaanvraag binnen de voorgenomen termijn én om medewerkers een indruk te geven van een visitatie door CCKL, is besloten een systeemaudit uit te laten voeren. 3.2 Kwaliteitsdocumenten In 2003 zijn weer een aantal nieuwe SOP’s en procedures gepubliceerd. De documenten zijn nu voor meer dan 90% compleet. Voor de nog te maken documenten zal een schema worden opgesteld. Daarnaast is een groot deel van de documenten gereviseerd. Door toenemende werkdruk wordt het wel steeds moeilijker om documenten op tijd beoordeeld te krijgen. Voor documenten wordt een unieke kleur mappen gebruikt en is de kans op zoekraken verkleind. 3.3 Interne kwaliteitstoetsing Registratie van klachten en afwijkingen; behandeling. De registratie van klachten en afwijkingen loopt heel behoorlijk. Uit de registratie kwamen een aantal bijzonderheden naar voren. Zo bleken de enveloppen, die door huisartsen gebruikt worden om patiëntenmateriaal naar ons op te sturen, niet geheel te voldoen. In overleg met de leverancier van deze enveloppen is hiervoor een oplossing gevonden. Van de pathologen kwamen regelmatig klachten over de kwaliteit van de coupes, met name de huiden zijn soms moeilijk te beoordelen. Door middel van klinische lessen zal door een patholoog duidelijk gemaakt worden waar analisten op moeten letten bij het beoordelen van de kwaliteit van coupes. Interne Audits: De beoordeling van het kwaliteitshandboek door een intern auditor van buiten onze organisatie is komen te vervallen omdat dit niet in overeenstemming is met de norm. Er is een auditschema opgezet waarbij in drie jaar de hele organisatie op tal van facetten zal worden beoordeeld. In het derde kwartaal is een begin gemaakt met het beoordelen volgens dit auditschema. Bij de bovengenoemde systeemaudit is echter gebleken dat dit auditsysteem niet geheel voldoet aan de door CCKL gestelde normen. Er is een begin gemaakt met het opzetten van nieuw systeem dat wel aan deze normen voldoet. De gehouden interne audits leverden geen grote problemen op. 3.4 Externe kwaliteitsbewaking Rondzendingen Stichting Kwaliteitstoetsing Klinische Pathologie (SKKP) 2003: Histologie De beoordeling bestond in 2003 in twee onderdelen, amyloïdkleuring en HE-kleuring op duodenumbiopten. De amyloïdkleuring scoorde op alle aspecten voldoende tot goed. De HE gekleurde duodenumbiopten scoorde op één aspect onvoldoende. Navraag intern bij de pathologen leerde dat de door SKKP geconstateerde afwijking in de praktijk geen problemen oplevert. Er is daarom verder geen actie op ondernomen. Immunologie Ook deze beoordeling bestond uit twee onderdelen, bepaling van oestrogeen- en progesteronreceptoren (ER en PR) en endotheelmarkers. Voor de endotheelmarkers worden op ons laboratorium twee markers toegepast. Eén van deze markers scoorde op één van de drie beoordeelde aspecten een onvoldoende. De aanschaf van een immuno stainer (uitgebreide kleurautomaat) op de afdeling immunologie zal deze tekortkoming opheffen. Dit geldt ook voor de afwijkingen die gevonden zijn bij de ER/PR-bepalingen. Daarnaast is hiervoor een nieuwe controle samengesteld bestaande uit negatief, zwak en sterk positief weefsel, zoals aanbevolen. Overigens werd slechts op één aspect van de ER/PR-bepalingen een onvoldoende gescoord, de overige aspecten scoorden voldoende tot goed. Cytologie Wederom twee onderdelen, verwerken van urine en houdbaarheid van preparaten cervixcytologie. Bij beiden werd een afwijking in de kleurbalans van de Papanicolou-kleuring gevonden. Dit leidt echter niet tot problemen, omdat kleurbalans een kwestie is van smaak en de bij ons gebruikte kleuring bevalt ons goed; het zegt niets over de kwaliteit van de beoordeling. Toch zal er gekeken worden naar andere protocollen om het landelijk gemiddelde dichter te benaderen. Systeemaudit: Ter voorbereiding op de visitatie door CCKL is op 8 december 2003 een systeemaudit gehouden door Kerteza, een instelling die zich bezig houdt met het begeleiden van laboratoria en het geven van cursussen op kwaliteitsgebied. Er was bewondering voor hetgeen wij tot nu toe hebben gedaan en bereikt, maar er waren toch ook enkele serieuze tekortkomingen. Met name de onbeheerde documenten, het systeem van interne audits en het kalibratiesysteem voor pipetten vragen om extra aandacht. Daarnaast zijn er vrij veel punten waarbij documenten en praktijk niet geheel met elkaar in overeenstemming zijn. Alles bij elkaar wordt het raadzaam geacht eerst de geconstateerde tekortkomingen op te heffen voordat de definitieve aanvraag voor accreditatie naar CCKL wordt gestuurd. Dit advies wordt opgevolgd en zal in de eerste helft van het komende jaar zijn beslag krijgen.


Jaarverslag 2003

13

3.5 Accreditatie Zoals hierboven vermeld is besloten voorafgaande aan de accreditatieaanvraag een systeemaudit te laten uitvoeren. Deze heeft in december plaatsgevonden. De evaluatie heeft geresulteerd in een plan van aanpak om de tekortkomingen te verbeteren. Naar verwachting zal medio 2004 de aanvraag van accreditatie de deur uit gaan. 3.6 Systematische gegevensverzameling De administratie en registratie van uitslagen van patiëntgegevens is volledig geautomatiseerd in DPS 2 (PALGA). Dankzij deze automatisering is het mogelijk management-informatie te verkrijgen over productiecijfers en doorlooptijden. 3.7 Doorlooptijd Onder doorlooptijd wordt verstaan de tijdsduur in werkdagen die ligt tussen het moment van ontvangst van het materiaal en het tijdstip dat het rapport administratief is afgewerkt. Bij het maken van het meerjarenbeleidsplan 2004-2008, onderdeel “Blijvend: diagnostiek van kwalitatief hoog niveau” zijn de doorlooptijden kritisch onder de loep genomen. Onderzoek wijst uit dat bij indicatiecytologie, bevolkingsonderzoek en histologie de norm niet gehaald wordt en niet gehaald kan worden. Door de toename van de complexiteit is de doorlooptijd evenredig toegenomen, gemiddeld met zo’n 20%. Deze extra tijd is nodig om de kwaliteit van de diagnose te waarborgen. Voor Histologie wordt de norm gehanteerd van 80% in drie werkdagen. In 2003 is 76,9% van de onderzoeken binnen deze termijn afgewerkt. Besloten is in 2004 de norm aan te passen. Deze wordt 75% in drie werkdagen.

Voor Cytologie wordt de norm gehanteerd van 80% in drie werkdagen. In 2003 is 89,2% van de onderzoeken binnen deze termijn afgewerkt.

14

Jaarverslag 2003


Voor indicatiecytologie wordt een norm gehanteerd van 100% in vier werkdagen. In 2003 is 68,1% van de onderzoeken binnen deze termijn afgewerkt. Een verbetering ten opzichte van de 43% in 2002. Ondanks alle inspanningen blijkt de norm van 100% in vier werkdagen niet haalbaar. Besloten is om in 2004 de norm bij te stellen tot 100% in vijf werkdagen.

Voor bevolkingsonderzoek wordt een norm gehanteerd van 100% in tien werkdagen. In 2003 is 84,4% in tien werkdagen afgewerkt. Landelijk staat de norm van 100% in tien werkdagen ter discussie, echter een besluit is hierover nog niet genomen.


Jaarverslag 2003

15

Hoofdstuk 4

VEILIGHEID, GEZONDHEID, WELZIJN EN MILIEU (VGWM)

De arbeidsomstandigheden van medewerkers hebben voortdurende aandacht. In het laboratorium wordt gewerkt met diverse schadelijke stoffen. Zorg is er voor het gebruik van beschermende kleding en materialen waardoor contact met deze stoffen wordt vermeden of zoveel mogelijk beperkt. Daarnaast is er aandacht voor de arbeidsomstandigheden in de zin van fysieke werkbelasting, werkhouding en sfeer. Aandacht bestaat er voor het gebruik van milieuvriendelijke producten, recycling van materiaal en middelen en het scheiden van afvalstromen. 4.1 Risicoinventarisatie- en evaluatie (RI&E) In 2003 is de commissie VGWM geïnstalleerd. De commissie is samengesteld uit vertegenwoordigers van alle afdelingen. De commissie is haar werkzaamheden begonnen met het in kaart brengen van de deelgebieden die vallen onder de hoofdgebieden Veiligheid, Gezondheid, Welzijn en Milieu. Ieder commissielid is verantwoordelijk voor en budgethouder van een of meerdere deelgebieden. De manager bedrijfsvoering is eindverantwoordelijk. Vervolgens heeft de commissie de uit de RI&E voortkomende verbeterpunten aan deelgebieden toegewezen en is een plan van aanpak gemaakt. De volgende onderdelen zijn in 2003 gerealiseerd: • Beeldschermbril: oogmeting en indien indicatie vertrekken van beeldschermbril. • Beoordeling werkdruk en bestrijding burnout: in december is door middel van een vragenlijst onderzoek gedaan naar de beleving van medewerkers met betrekking tot welzijn en werkdruk. Over het algemeen zijn medewerkers tevreden over de werkomstandigheden en geven aan gemotiveerd te zijn. Op één afdeling wordt de werkdruk als te hoog ervaren. De directie heeft met deze afdeling gesprekken gevoerd om gezamenlijk te zoeken naar oorzaken en verbetermogelijkheden. In de jaargesprekken begin 2004 is het onderwerp welzijn en werkdruk een van de vaste bespreekpunten. • Zwangerenbeleid: de procedure is vastgesteld. • Vertrouwenspersoon: de vertrouwenspersoon is benoemd en voorgesteld aan de medewerkers. De procedure is vastgesteld. • Opleidingsbeleid: wordt opgenomen in het integrale personeels- en arbeidsmarktbeleid. • Opzetten PEP-protocollen: is gerealiseerd. • Bedrijfshulpverlening: zie 4.2. • Etikettering chemicaliën: veel tijd is besteed aan het achterhalen van de norm. Collega laboratoria hanteren verschillende richtlijnen. In 2004 wordt dit onderdeel verder afgehandeld. • Chemicaliënopslag: deuren van ruimten waar chemicaliën zijn opgeslagen zijn van een passend symbool voorzien. • Binnenklimaat: er zijn aanpassingen aangebracht die de temperatuur in een aantal werkruimten fors heeft verbeterd. In 2004 wordt aandacht besteed aan de luchtvochtigheid. • Biologische veiligheid: er wordt toegezien op het nakomen van werkvoorschriften en procedures. • Werkplekinrichting: er heeft een analyse plaatsgevonden van een groot aantal werkplekken, waarna de aanbevolen verbeteringen zijn doorgevoerd. 4.2 Bedrijfshulpverlening Als onderdeel van de VGWM-organisatie binnen het laboratorium is de BedrijfsHulpVerlening in 2003 heringericht, conform relevante bepalingen uit de Arbeidsomstandighedenwet. Met het opleiden van twee fulltime immunologisch analisten en een medisch secretaresse tot BHV’er, is de aanwezigheid van tenminste één gecertificeerde hulpverlener gewaarborgd. Tevens is hiermee voldaan aan de wettelijke verplichting van tenminste één bedrijfshulpverlener per vijftig werknemers. Daarnaast is de staffunctionaris facilitaire zaken gecertificeerd als hoofd BHV. Doel en prestatie-eisen Doel van de bedrijfshulpverlening is het zo veel mogelijk voorkomen en beperken van letsel en schade bij situaties, welke gevaar opleveren voor de veiligheid en gezondheid van werknemers en derden. Elke bedrijfshulpverlener moet als allround hulpverlener geheel zelfstandig op kunnen treden. Taken bedrijfshulpverlener In geval van een ongeval of calamiteit gaat de BHV’er, in de belangrijke eerste minuten, over tot verlening van eerste hulp en roept, indien nodig, de juiste verdere deskundige hulp in of beperkt / bestrijdt een beginnende brand. Daarnaast alarmeert en evacueert een bedrijfshulpverlener de werknemers en andere aanwezigen in het gebouw indien een brand- of bommelding hiertoe aanleiding geeft. Taken hoofd BHV Deze coördineert de BHV-opleidingen, de reanimatiecursussen t.b.v. het personeel, de oefeningen en periodieke controles. Overige taken zijn het opstellen en actualiseren van het bedrijfsnoodplan, naast controle op en treffen van preventieve maatregelen. Behoud certificaat De drie bedrijfshulpverleners zijn eind 2003 opgeleid en gecertificeerd middels een tweedaagse cursus. Opvolgend zullen ze jaarlijks BHV-herhalingscursussen volgen om hun kennis en vaardigheden op peil te houden en de geldigheid van het certificaat te behouden.

16

Jaarverslag 2003


Hoofdstuk 5

AUTOMATISERING

De commissie automatisering heeft in deze verslagperiode wederom veel werk verzet. De solide ICT-infrastructuur is verder verbeterd en uitgebreid. Deze infrastructuur dient in de eerste plaats de behoeften van de pathologie, namelijk de archivering, de elektronische verzending van pathologieverslagen en de spraakherkenning. Op 1 juni 2003 is 0,3 formatie automatisering toegekend voor onderhoud en beheer. Deze formatie is door twee medewerkers ingevuld. Er zijn acht nieuwe pc’s aangeschaft met 19 inch TFT-beeldschermen. De bedoeling was deze pc’s ter vervanging van de oude pc’s op het medisch secretariaat te plaatsen. Echter de Philips-engine (INS spraakherkenning) bleek niet compatible met de hardware van de nieuwe Dell pc’s. Uiteindelijk is besloten, omdat het probleem onoplosbaar was, de TFT-beeldschermen wel op het medisch secretariaat te plaatsen en de pc’s op de afdeling cytologie te plaatsen. Verder is er een nieuwe domein/back-up server met tapestreamer aangeschaft om de netwerk performance te verbeteren en de kapotte back-up tapestreamer te vervangen. In 2003 heeft de voorbereiding plaats gevonden om ook de huisartsen elektronisch van uitslagen te voorzien. Op 2 januari 2004 is het systeem (Life-line) on-line gegaan. Eind 2003 is ook de voorbereiding begonnen voor implementatie van het LMS-systeem. Deze implementatie was vertraagd door de problemen met de nieuwe pc’s voor het medisch secretariaat. Een deel van de oude pc’s van het medisch secretariaat is nodig voor LMS. Verder zijn er voor het LMS-systeem drie labelprinters aangeschaft en elf handscanners.


Jaarverslag 2003

17

Hoofdstuk 6

RESULATENREKENING 2003 EN ACCOUNTSVERKLARING

Geconsolideerde resultatenrekening per 31 december 2003 Staat van baten en lasten over 2003

Baten

Begroting

Exploitatie

Exploitatie

2003

2003

2002

€

€

€

Wettelijk budget aanvaardbare kosten

1.461.000

1.260.000

1.317.956

Opbrengst productie ziekenhuizen

1.204.020

1.299.400

1.135.820

Kortingen ziekenhuizen

-162.010

-111.300

-150.142

Opbrengst productie huisartsen

235.700

243.899

229.672

Vergoeding Locatiekosten

78.124

Overige baten

-3.898

4.007

2.738.710

2.766.225

2.537.313

1.973.600

2.005.994

1.819.838

199.000

181.209

171.308

87.300

64.584

78.859

469.640

479.437

442.014

35.000

35.000

35.000

2.764.540

2.766.225

2.547.019

-25.830

0

-9.706

Som der baten

Lasten Personeelskosten Afschrijvingen Financiële lasten Overige lasten Dotatie onderhoudsvoorziening

Som der lasten

Saldo

Accountantsverklaring De accountants van PricewaterhouseCoopers hebben hun goedkeuring gehecht aan de jaarrekening van het Pathologisch Laboratorium voor Dordrecht en Omstreken. De volledige tekst van de accountantsverklaring kunt u opvragen bij het secretariaat, telefoon 078 – 6542100.

18

Jaarverslag 2003


VERRICHTINGEN

Hoofdstuk 7

Hierna vindt u in de vorm van tabellen een gedetailleerd overzicht van de verrichtingen van het PAL. 7.1 Totaal overzicht Het verloop van het aantal onderzoeken is weergegeven in onderstaande tabel. Jaar

Histologie

Puncties

PL

Immuno

Morfom

Indicatie

Bevolking

25.751 26.951 28.318

3.791 3.604 3.808

75 58 54

2.227 2.545 2.913

390 416 393

4.690 4.582 4.463

9.263 8.648 8.803

2001 2002 2003

Obducties volw. 158 157 177

Obducties kind 29 22 38

Totaal 46.374 46.983 48.574

Tabel 1: Verloop onderzoeken 2001-2003 in aantallen 7.2 Overzichten per afdeling cq soortonderzoek Histologie Histologie Aantal coupes Aantal coupes per onderzoek Aantal cassettes Aantal cassettes per onderzoek % Immuno-onderzoeken Histologie Indexering complexiteit Histologie *

2003 117.500 2,45 82.000 2,90 9,1 155

2002 99.000 2,12 75.750 2,81 8,4 132

2001 96.650 2,11 70.000 2,72 7,5 120

Huisartsen 1.881 2.280 2.439

Overigen 95 65 64

Huisartsen 43 80 97

Overigen 4 10 0

* complexiteitsindex is in 1997 op 100 gesteld Tabel 2: Indexering complexiteit Histologie

Jaar 2001 2002 2003

Totaal 26.556 26.951 28.318

ASZ 19.906 19.756 20.646

Beatrix 4.769 4.850 5.169

Tabel 3: Aantallen histologische onderzoeken vergeleken naar inzender. Vriescoupes Jaar 2001 2002 2003

Aantal VC’s 242 239 198

Tabel 4: Vriescoupes in 2003 vergeleken met 2002 en 2001 Immuunpathologie Jaar 2001 2002 2003

Totaal 2.227 2.545 2.913

ASZ 1.672 1.977 2.277

Beatrix 508 478 539

Tabel 5: Immuno-pathologische onderzoeken in 2003 vergeleken naar inzender. Niet-gynaecologische cytologie Jaar 2001

Totaal 3.866

ASZ 2.955

Beatrix 765

Huisartsen 166

Overigen

2002 2003

3.651 3.808

2.644 2.760

719 754

285 293

3 1

Tabel 6: Niet-gynaecologische onderzoeken in 2003 vergeleken naar inzender.


Jaarverslag 2003

19

Gynaecologische cytologie Indicatie cervixcytologie Jaar 2001 2002 2003

Totaal 4.690 4.582 4.463

ASZ 2.496 2.448 2.427

Beatrix 684 723 725

Huisartsen 1.414 1.353 1.256

Overigen 96 58 55

BVO 9.263 8.648 8.803

Tabel 7: Cervixcytologische onderzoeken in 2003 vergeleken naar inzender.

Obducties Jaar 2001 2002 2003

Totaal 187 179 215

ASZ 137 140 163

Beatrix 29 16 39

Huisartsen 21 23 13

Tabel 8: Obducties in 2003 vergeleken naar inzender.

Specialisme Cardiologie

Albert Schweitzer 30

Chirurgie

24

24

GE

5

5

Geriatrie

4

Gynaecologie

26

Huisarts

Huisarts

Beatrix 8

Totaal 38

4 10 13

36 13

Interne

49

15

64

Kinder

1

2

3

Longen

14

1

15

Nefrologie

3

Neurologie

5

3

Orthopedie Urologie

2

Totaal

163

2

7

1

1 2

13

39

215

Tabel 9:Aantal obducties in 2003 per aanvragend specialisme en ziekenhuis. Huisartsen Soort onderzoek Histologie Indicatie-cytologie Bevolkingsonderzoek Niet-gynaecologische cytologie Immunopathologie Obducties

2003 2.439 1.256 8.803 293 97 13

2002 2.280 1.353 8.648 285 80 23

2001 1.881 1.414 9.263 166 43 21

Tabel 10: Overzicht van alle t.b.v. huisartsen verrichtte onderzoeken in 2003, vergeleken met 2002 en 2001. Verrichtingen CTG Histologie: Indicatie cervixcytologie: Bevolkingsonderzoek nieuwe stijl: Niet-gynaecologische cytologie: Punctie lab: Immunopathologie: Morfometrie: Obductie: Obductie bij leeftijd =<18 jr.: Soort onderzoek Histologie Indicatie cervixcytologie 20

1 onderzoek = 1 eenheid 1 onderzoek = 0,4 eenheden 1 onderzoek = 0,26 eenheden 1 onderzoek = 1 eenheid 1 onderzoek = 1,65 eenheden 1 onderzoek = 2 eenheden 1 onderzoek = 2 eenheden 1 onderzoek = 10 eenheden 1 onderzoek = 15 eenheden 2003 Onderzoeken Eenheden 28.318 28318 4.463 1785

2002 Onderzoeken Eenheden 26.951 26.951 4.582 1.833

Jaarverslag 2003


Bevolkingsonderzoek Niet-gynaecologische cytologie Punctie lab Immunopathologie Morfometrie Obductie Obductie bij leeftijd =<18 jr. Totaal

8.803 3.808 54 2.913 393 176 39 48.967

2289 3808 89 5826 786 1760 585 45.246

8.648 3.604 58 2.545 416 157 22 46.983

2.249 3.604 98 5.090 832 1.570 330 43.557

Tabel 11: Overzicht van alle verrichtingen in 2003 in aantallen en CTG-eenheden.

7.3 Uitgesplitste tabellen Niet-gynaecologische cytologie

Jaar 2001 2002 2003

Totaal 3.886 3.651 3.808

ASZ 2.955 2.643 2.760

Beatrix 765 719 754

Huisartsen 166 285 293

Consult 0 4 1

Tabel 12: Niet-gynaecologische cytologie 2003 vergeleken met de voorgaande jaren.

Orgaansysteem Ascites Bronchus Buikholte Gewrichtsvocht Lever Liquor Long Lymfklier Mamma Nier Ovarium Pancreas Parotis Pericardvocht Pleuravocht Schildklier Speekselklier Semen Subcutis Tepeldep Urine Weke delen Overige Totaal

Totaal

Maligne

Dubieus

Benigne

Geen diagnose

189 136 96 9 6 42 321 233 997 8 117 3 44 8 307 143 22 251 130 73 616 13 44

40 25 10

8 7

2 3 5 1 2 3 7 36 230 1 4

25 7 77 2 10

2 5 62 3 3

139 101 81 8 3 36 237 96 471 6 106 1 29 5 226 91 18 251 54 53 470 6 19

699

168

2.507

434

1 2 61 90 264 1 5 1 5 3 54 16

3.808

1 16 11 32 2 1 12 3

10 15 33 4 49 8 7 2 12

Tabel 13: Overzicht niet-gynaecologische cytologie 2003. Orgaansysteem

Totaal

Maligne

Dubieus

Benigne

Geen diagnose

Lymfklier Mamma Parotis Schildklier Speekselklier Subcutis Overige

25 3 7 9 4 9 2

10 1 2 2

1

11 1 5 5 4 3 1

3 1

Totaal

59

19

30

8

1

3 1 2

1 3

Tabel 14: Overzicht puncties PAL in 2003.


Jaarverslag 2003

21

Revisie van niet gynaecologische cytologie Een van de methoden van kwaliteitsbewaking is het reviseren van preparaten. Deze revisies vinden plaats bij een discrepantie met histologische of cytologische follow-up, discrepantie met het klinische beeld en veelal bij de voorbereiding van besprekingen. Externe revisie vindt plaats bij medebehandeling van een patiënt in een ziekenhuis buiten de regio. Aard materiaal Ascites Bronchus Buikholte Liquor Long

Eerste diagnose Maligne Benigne Benigne Benigne Benigne Maligne Benigne Benigne Benigne Dubieus Maligne Geen diagnose Benigne Maligne Geen diagnose Benigne Maligne Geen diagnose Benigne Benigne Maligne Benigne Dubieus Maligne

Lymfklier

Mamma

Parotis

Pleuravocht Subcutis Urine Weke delen Overige

Revisie Maligne Benigne Maligne Benigne Benigne Maligne Benigne Dubieus Geen diagnose Dubieus Maligne Geen diagnose Dubieus Maligne Geen diagnose Benigne Maligne Geen diagnose Benigne Benigne Maligne Benigne Dubieus Maligne

Aantal 1 1 1 1 4 1 2 2 1 2 6 1 1 2 2 3 4 1 1 1 3 5 2 1

Tabel 15: Overzicht interne revisie 2003. Gynaecologische cytologie In 2003 werd een daling (- 2,6%) van het aantal aanvragen indicatie cytologie gezien vanuit alle inzendende ziekenhuizen en de huisartsen. Het aantal bevolkingsonderzoeken steeg in 2003 (+ 1,8%). Indicatie cervixcytologie Jaar 2001 2002 2003

Totaal 4.690 4.582 4.463

ASZ 2.495 2.504 2.479

Beatrix 685 723 725

Huisartsen 1.414 1.353 1.256

Bevolkingsonderzoek Overig 96 2 3

9.260 8.648 8.803

Tabel 16: Cervixcytologie 2003 naar inzender vergeleken met de voorgaande jaren. Indicatie cervixcytologie Bevolkingsonderzoek Aantal Procent Aantal Procent PAP 0 28 0,6 51 0,6 PAP I 4.047 90,7 8.662 98,4 PAP II 169 3,8 48 0,5 PAP IIIA gering 78 1,7 16 0,2 PAP IIIA matig 56 1,3 16 0,2 PAP IIIB 21 0,5 6 0,1 PAP IV 16 0,4 2 0,02 PAP V 15 0,3 0 0 Totaal 4.463 100 8.803 100 Tabel 17: Verdeling van de cervixcytologie over 2003 in PAP-klasses, gesplitst in indicatie cervixcytologie en bevolkingsonderzoek. PAP-klasse

De kwaliteit van het uitstrijkje wordt onder andere bepaald door de aan- of afwezig zijn van endocervixepitheel. Het aantal “geen endocervixepitheel” in 2003, is voor het indicatieonderzoek 12,1% (539) en voor het bevolkingsonderzoek 14,6% (1283).

22

Jaarverslag 2003


Percentage gynaecologen met “geen endocervixepitheel” is 12,0% (377) voor indicatieonderzoek en voor bevolkingsonderzoek 4,4% (17). Percentage huisartsen met “geen endocervixepitheel” is 12,8% (161) voor indicatieonderzoek en voor bevolkingsonderzoek 15,0% (1265). Het percentage niet beoordeelbare smears in 2003 is bij indicatie-onderzoek 0,6% (28) en bij bevolkingsonderzoek 0,6% (51). De bijmenging van veel bloed is het meest voorkomende probleem bij het kunnen beoordelen van de uitstrijken. BVO B1 B2 B3 Totaal Indicatie B1 B2 B3 Totaal

Leeg 6.714

6.714 Leeg 3.740

3.740

A

B

C

D

E

F

G

298 25 323

313 4 317

6 17 23

11 4 15

3

12

112

3

12

A

B

C

D

E

79 10 89

61 3 64

5 11 16

1 1 2

3 2 5

H

J

Totaal 6.714 2.038 51 8.803

1.283

112

1 1

1.283

F

G

H

J

4 1 5

3

539

3

539

Totaal 3.740 695 28 4.463

Tabel 18: Registratie in 2003 van beoordeelbaarheid B (in Cris-3 vanaf 1 juli 1998). Verklaring beoordeling: B1: Goed beoordeelbaar. B2: Voldoende beoordeelbaar, maar beperkt door: A, B, C, D, E, F, G, H of J (B2J geeft een herhalingsadvies van: zes maanden) (dit advies gold voor BVO tot 01-01-2002). Na 01-01-2002: geen herhalingsadvies meer bij BVO met B2j. B3: Niet beoordeelbaar door: A, B, C, D, E, F, G, H of J (B3 geeft een herhalingsadvies van: op korte termijn, doch niet binnen zes weken). De meest frequente oorzaken zijn: A veel bloed B veel leukocyten C (te) weinig epitheelcellen D slechte fixatie E mechanische beschadiging F cytolyse G (te) dikke uitstrijk H (te) weinig plaveiselepitheelcellen bij veel endocervicale cilindercellen. J ontbreken van cilindercellen In onderstaande tabellen worden de resultaten weergegeven van het bevolkingsonderzoek op baarmoederhalskanker en van de indicatiecytologie volgens de richtlijnen geformuleerd in “Praktijkrichtlijn voor het opzetten van een kwaliteitssysteem van cytopathologisch onderzoek van de baarmoederhals” (Nederlandse Vereniging voor Pathologie, 29-08-1996).

BVO Indicatie Totaal

K0 51 28 79

K1 500 369 869

K2 71 107 178

K3 7 21 28

K4 6.798 3.053 9.851

K5 2 9 11

K6 1 11 12

K7 116 266 382

K8 1.257 599 1.856

K9 -

Totaal 8.803 4.463 13.266


O0 51 28 79

O1 49 207 256

O2 14 15 29

O3 453 372 825

O4 214 186 400

O5 2 2

O6 6.020 2.555 8.575

O7 34 54 88

O8 -

O9 1.966 1.046 3.012

Totaal 8.803 4.463 13.266


P0 51 28 79

P1 8.665 4.101 12.766

P2 45 166 211

P3 2 1 3

P4 16 78 94

P5 16 56 72

P6 6 19 25

P7 2 9 11

P8 -

P9 5 5

Totaal 8.803 4.463 13.266


A0 51 28 79

A1 8.732 4.393 13.125

A2 19 19

A3 -

A4 1 20 21

A5 5 5

A6 7 7

A7 10 10

A8 -

A9 -

Totaal 8.803 4.463 13.266


C0 51 28 79

C1 7.414 3.679 11.093

C2 1.336 738 2.074

C3 1 2 3

C4 1 11 12

C5 1 1

C6 2 2

C7 2 2

C8 -

C9 -

Totaal 8.803 4.463 13.266

Tabel 19: KOPAC verdeling over 2003 uitgesplitst in BVO (Bevolkingsonderzoek) en indicatie cervixcytologie.


Jaarverslag 2003

23

K

O

P

A

C

0

Onvoldoende

n.v.t.

n.v.t.

n.v.t.

n.v.t.

1

Onvoldoende

virusinfectie

geen afwijkingen

geen andere afwijkingen

geen afwijkingen

2

Endocervicale (ec) Epith. Aangetroffen

trichomonas vaginalis

Abnormale plaveiselcellen

epitheelatrofie

geen endocervicaal epitheel

3

Squameus metapl. (sm) aangetroffen

bacteriële infectie

atyp. sq. Metaplasie atypische reparatie reactie

enkele atypische endocervicale cellen

4

ec + sm cellen aangetroffen

candida (monilia) albicans

geringe dysplasie

geringe atypie endometrium

geringe atypie endocervicaal epith.

5

ec + em cellen aangetroffen

haemophilus(gardn.) matige dysplasie vaginalis

matige atypie endometrium

matige atypie endocervicaal epith.

6

sm + em aangetroffen

geen tekenen van ontsteking

ernstige dysplasie

ernstige atypie endometrium

ernstige atypie endocervicaal epith.

7

ec + sm + em cellen aangetroffen

actinomyces

carcinoma in situ

adenocarcinoom endometrium

adenoca in situ endocervicaal epith.

8

Uitsl. Plaveiselcellen chlamydia

Microinvasief carcinoom

metastase maligne tumor

n.v.t.

9

n.v.t.

invasief plaveiselcel carcinoom

n.v.t.

adenocarcinoom van de endocervix

niet-specifieke ontsteking

Tabel 20: KOPAC. Verklaring van de KOPAC: K = Kompositie O = Ontstekingsverschijnselen P = Plaveiselepitheel A = Andere afwijkingen / endometrium C = Cilinderepitheel endocervix Bevolkingsonderzoek Cohort 15-20

Indicatie cervixcytologie

Aantal

Procent

Aantal 59

Procent 1,3

161

3,6

29 1.289 1.562 1.598 1.388 1.103 1.124 710

0,3 14,6 17,7 18,2 15,8 12,5 12,8 8,1

293 563 708 656 620 467 353 224 123

6,6 12,6 15,9 14,7 13,9 10,5 7,9 5,0 2,8 2,4

20-25 25-30 30-35 35-40 40-45 45-50 50-55 55-60 60-65 65-70 70-75

106

75-80

66

1,5

80-85

37

0,8

85-90

22

0,5

90-95

5

0,1

4.463

100

95 > Totaal

8.803

100

Tabel 21: Aantal onderzoeken in 2003, verdeeld over de leeftijd cohort, gesplitst in BVO en indicatie cervixcytologie.

24

Jaarverslag 2003


Patholoog BVO

Totaal

P

S

T

V

W

U

Analist A

146

1

B

1.032

2

1

C

297

3

1

D

454 1

2

E

1.010

G

1.574

H

1.489

2

4 1

1 1

3

1

1

4

2

1

1

I

997

2

1

J

1.804

1

5

4

1 2

2

1

Totaal

8.803

2

15

9

13

10

3

Tabel 22: Het aantal onderzoeken in 2003 per analist uitgesplitst per patholoog voor BVO. Patholoog Indicatie

Totaal

P

S

T

V

X

W

U

Analist A

995

B

137

11

C

1.639

14

D

91

3

17

1

E

38

G

1.099

H

47

I

280

3

J

137

2

4.463

44

Totaal

25

12

10

1

11 1

28

50

33

24

3

16

13

10

1

1

11

2

1

3

4

3

1

1

1

86

64

1

46

19

1 11

1 71

1

Tabel 23: Het aantal onderzoeken in 2003 per analist uitgesplitst per patholoog voor indicatie cervixcytologie.


Jaarverslag 2003

25

26

Jaarverslag 2003


BIJLAGEN Bijlage1: Lidmaatschappen en nascholing Niet medische staf Lidmaatschappen Hoofdanalist Vereniging Analisten Pathologie (VAP) Regionaal Diagnostisch Cervixpanel Nationaal Monolayer Panel Analisten Vereniging Analisten Pathologie (VAP) Nederlandse Vereniging voor bioMedische Laboratoriummedewerkers (NVML) Nascholing niet medische staf Medisch secretariaat Cursus Medische terminologie, LOI (1x) PALGA-dag, Utrecht, 2 oktober Afdeling cytologie Post HBO-cursus Klinische cytologie, Hogeschool Nijmegen (1x) Afdeling histologie Cursus: Het belang van de verschillende technieken binnen de pathologie t.b.v. de lymfklierdiagnostiek, VAP (1x) Cursus: Gebruik van plastic inbedmedia in de histotechnologie, Leidse Hogeschool (2x) Kwaliteitsfunctionaris Deelname aan de 17e WOK-bijeenkomst, VAP. De onderwerpen waren: verbeterprojecten en SMART-criteria (Partrick Corstiaans, Kerteza België) validatie van meetmethoden in het laboratorium (dhr v.d. Berg en dhr. Snijders, Qaducation Weert) VGWM Conferentie Milieu voor laboratoria, Cycle Systems (1x) Cursus Bedrijfshulpverlening, GGD en Kanters (3x) Cursus Hoofd bedrijfshulpverlening, Arbo Unie Stagebegeleiding Cursus: Analist: opleiding van de toekomst, NVML (2x) Pathologen R.J. Heinhuis Lidmaatschappen Mesotheliomenpanel Deelnemerswerkgroep en algemeen bestuur PALGA Nederlandse Vereniging voor Pathologie (NVVP) Oncologiecommissie Albert Schweitzerziekenhuis (vice-voorzitter), tot 01-10-2003 Werkgroep kinderpathologie der lage landen (Wkpll) Nederlandse werkgroep dermatopathologie Pathologisch Anatomisch Bacteriologisch Laboratorium Overleg (PABLO) Algemeen bestuur Stichting Bevolkingsonderzoek Baarmoederhalskanker Zuidwest-Nederland Nascholing Pathologendagen NVVP, Ede, april Refereer/coupeavonden AZR Dermatohistologisch Kolloquium, Giessen, 8-9 maart PALGA-dag, Utrecht, 2 oktober NVVP-avond cytologie, Tilburg, 31 oktober TIAS 9e leergang Management voor Medici G. van Ingen Lidmaatschappen Nederlandse Vereniging voor Pathologie Forensisch Medisch Genootschap


Jaarverslag 2003

27

British Association in Forensic Medicine Aerospace Medical Association Nederlandse Vereniging voor Luchtvaartgeneeskunde Nascholing Symposium: Wonden en letsels op de keper beschouwd, Utrecht, 03 april Pathologendagen NVVP, Ede, 10 april XXIVth Annual Scientific Meeting, Aerospace Medical Association, San Antonio, TX, USA, 4-8 mei Amsterdamse Zomercursus: Maligne Lymfomen, Amsterdam, 4–6 juni Studiedag: Ongewoon Sterfgeval, Leuven, 27 september J.L.M. Krijnen Lidmaatschappen Nederlandse Vereniging voor Pathologie Regionaal Leverpanel Rotterdam e.o. Nascholing Regionaal Leverpanel Rotterdam e.o.: 20 januari, 17 maart, 19 mei, 16 juni, 20 oktober, 17 november en 15 december. Pathologendagen NVVP, Ede, april Cytologie en histologie van bloed en beenmerg, Groningen, 25 en 26 september Diagnostic Surgical Pathology, 16-20 september Dr M.C. Kuizinga Lidmaatschappen Nederlandse Vereniging voor Pathologie Regionale Leverpanel Regionale Cervixpanel Nederlandse Werkgroep Dermatopathologie Koninklijke Nederlandse Maatschappij ter bevordering van de Geneeskunde British Division of the IAP Orde van Medisch Specialisten Nascholing Regionaal Leverpanel, Rotterdam, 20 januari Regionaal Cervixpanel, 21 januari Leverbiopsiecursus, AMC, 10-11 februari Regionaal Leverpanel Rotterdam (2), Grote Leverclub Rotterdam, 17 februari Regionale coupeavond, 18 februari Dermatohistologisch Kolloquium, Giessen, 8-9 maart Pathologendagen NVVP, Ede, 11 april Refereeravond JNI: diagnostiek bij het lymfomenpanel,15 april Regionale coupeavond, Rotterdam, 20 mei Boerhaavecursus Praktische klinisch-pathologische diagnostiek van tumoren van steun- en bewegingsapparaat, Leiden 22-23 mei Bijscholingsavond Rosaicyclus JNI: weke delen tumoren, 05 juni Regionaal Leverpanel, Rotterdam, 18 augustus, 20 oktober, 15 december Regionale coupeavond, Rotterdam, 21 oktober Nineteenth European Congress of Pathology, Ljubljana, Slovenia, 06-11 september Najaarscursus maligne lymfomen, VUmc Amsterdam, 12-14 november Regionale coupeavond, Dordrecht, 16 november A.C.F. Makkus Lidmaatschappen Nederlands Vereniging voor Pathologie Commissie Beroepsuitoefening van de NVVP Beleidsadviescommisie CCKL (namens CBU-NVVP) Update commissie Milieuhandboek, Cyclesystems Lymfomenpanel regio Rotterdam Gynaecopathologie panel regio Rotterdam Werkgroep gynaecologie IKR Rotterdam Kernwerkgroep gynaecologie IKR Rotterdam Netwerk pathologen IKR Rotterdam Nascholing Lymfomenpanel bijeenkomsten, Rotterdam Gynaecopathologie panel bijeenkomsten, Rotterdam

28

Jaarverslag 2003


Cursus Bloed en beenmerg voor gevorderden, Groningen Diagnostic Surgical Pathology, Milaan Pathologendagen NVVP, Ede Coupeavonden Erasmus, Rotterdam Cursus maligne lymfomen, VU, Amsterdam Dr C.M. Mooy Lidmaatschappen European Ophthalmic Pathology society, secretaris Editorial board: Orbit Oog en Orbita Tumoren Commissie (OOC) Nederlandse Vereniging voor Pathologie European Ophthalmic Pathology Society (EOPS) International Society Ophthalmic Pathology (ISOP) Nascholing Pathologendagen NVVP, Ede, 11 april European Ophthalmic Pathology Society, Stockholm, 31 mei-3 juni 2003, European Congress of Pathology, Ljubljana, 6-11 september Boerhaavecursus: Diagnostiek en behandeling van met het oppervlak van het bot samenhangende bot en kraakbeenvormende tumoren, Leiden, 10 oktober Amsterdamse Najaarscursus “Maligne Lymphomen”, VU medisch centrum, 12-14 november Regionale refereer- en coupeavonden Dr Th.M. Teune Lidmaatschappen Nederlandse Vereniging voor Pathologie Nederlandse Vereniging voor Neuro Pathologie Vereniging voor Nederlandse Vrouwelijke Artsen Oncologiecommissie Albert Schweitzerziekenhuis, vanaf 01-10-2003 Werkgroep Dermatopathologie Nascholing Dermatologisch Kolloquium, Giessen, 7-9 maart Pathologendagen NVVP, Ede, 11 april EURO-CNS AMC spierpathologie, 23-25 april Neuropathologie Nijmegen, 03-04 oktober NVVP Cytologie, 31 oktober Amsterdamse najaarscursus Maligne Lymfomen, 12-14 november Dr P.J. Westenend Lidmaatschappen Nederlandse Vereniging voor Pathologie Regionale Lymfomenpanel Rotterdam Kerngroep mammatumoren IKR Projectgroep evaluatie natraject bevolkingsonderzoek borstkanker IKR Pathology Review Committee TME studie Orde van Medisch Specialisten Pathologie netwerk IKR Nascholing Borstkankerscreening, Amersfoort 13 februari Aansprakelijkheid voor diagnostische fouten, 27 maart Pathologendagen NVVP, Ede, 10 april Boerhaave cursus praktische diagnostiek van tumoren van steun- en bewegingsapparaat, Leiden, 22 en 23 mei Micrometastase in de schildwachtklier bij borstkanker, Amsterdam, 18 juni Diagnostic surgical pathology, Milaan, 16-20 september Longdag, Utrecht, 10 oktober


Jaarverslag 2003

29

Bijlage 2: Publicaties en voordrachten medische staf Publicaties G. van Ingen G van Ingen. FAW Holleman. Rampenidentificatie. In: BAJ cohen et al (eds.) Forensische Geneeskunde, 4e druk. Van Gorcum, Assen (in press). M Steunebrink. JM Schnater. G van Ingen. PA Vegt. PW Plaisier. Bilateral axillary metastases of an occult breast carcinoma: report of a case with review of the literature. Breast (submitted). Dr C.M. Mooy Lambooij AC, van Wely KH, Lindenbergh-Kortleve DJ, Kuijpers R, Kliffen M, Mooy CM: Insulin-like growth factor-1 and its receptor in neovascular related macular degeneration. Invest Ophthalmol Vis Sci;2003:44:2192-8 Bodei L, Hofland LJ, Ferone D, Mooy CM, Kros JM, Paridaens DA, Baarsma SG, Ferdeghini M, van Hagen MP, Krenning EP, Kwekkeboom DJ: In vivo and in vitro detection of dopamine d2 receptors in uveal melanoma. Cancer Biother Radiopharm 2003;18:895-902 Paridaens AD, van Ruyven RL, Eijkenboom WM, Mooy CM, van den Bosch WA: Stereotactic irradiation of biopsy proved otic nerve sheath meningioma. Br J Ophthalmol 2003;87:246-7 Poster: ARVO, May 2003 Fort Lauderdale: Van Soest S, de Wit GMJ, Groot E, Mooy CM, Klaver CCW, de Jong PTVM, Bergen AAB: Whole retinal transcriptome analysis of early stages of AMD Review manuscripten: Investigative Ophthalmology and Visual Science (IOVS), Orbit, Eye Dr P.J. Westenend de Jong, V. M., Westenend, P. J., Schnater, J. M., Blom, W. F., and Tan, K. G. Protocollaire cholecystectomie bij porseleinengalblaas. Een verouderd concept? Nederlandse Vereniging voor Heelkunde 2003. Abstract. Hogewoning CJ, Bleeker MC, Van Den Brule AJ et al. Condom use promotes regression of cervical intraepithelial neoplasia and clearance of human papillomavirus: A randomized clinical trial. Int.J Cancer 2003; 107: 811-816 Westenend PJ. Core needle biopsy in male breast lesions. J Clin Pathol 2003; 56: 863-865 Westenend PJ. Breast cancer in men: evidence suggests preoperative work up is suboptimal. BMJ 2003; 327: 930

Voordrachten Dr C.M. Mooy Referaat: klinisch-ophthalmopathologische casuïstiek: 21 maart, Afd. Oogheelkunde, EMCR “Squamous cell carcinoma of the Orbit”: 3 juni 2003, E.O.P.S, 31 mei-3 juni 2003, Stockholm

30

Jaarverslag 2003


Bijlage 3: Bibliotheek Aangeschafte boeken in 2003 Pathology & genetics Tumours of soft tissue and bone. Christopher D.M. Fletcher, K. Krishnan Unni, Frederik Mertens Atlas of Tumor pathology Tumors of intestines Ridell, Petras, Williams, Sobin. In 2003 stonden de volgende tijdschriften ter beschikking: • • • • • • • • • •

Acta Cytologica American Journal of Surgical Pathology Cytopathology Histopathology Humanpathology Modern pathology Nederlands Tijdschrift voor Geneeskunde Medisch contact American Journal of Dermapathology New England Journal of Medicine


Jaarverslag 2003

31

Jaarverslag Pathologisch Laboratorium voor Dordrecht en Omstreken. Laan van Londen DA Dordrecht. telefoon fax

Recommend Documents