JAAR V E R SL AG 2 0 10
Giro 3910
Oogfonds J A A R V ER S L A G 2 0 1 0
Colofon Dit is een uitgave van het Oogfonds Adres Catharijnesingel 40 3511 GC Utrecht Postadres Postbus 2086, 3500 GB Utrecht Telefoon (030) 254 57 11 E-mail
[email protected] Website www.oogfonds.nl Giro 3910 Het jaarverslag en de onverkorte jaarrekening kunt u downloaden op www.oogfonds.nl of op aanvraag toegestuurd krijgen. Ontwerp: Avant la lettre, Utrecht
2 • O ogfon ds J a a rve rsl a g 2010
I nhoudsopg ave Voorwoord 5 Visie, doelstelling, strategie en beleid 6 Bestedingen aan de doelstelling 10 Fondsenwerving 15 Communicatie en voorlichting 18 Nationale Oogcollecte 22 Good governance 25 Organisatie en structuur 26 Financiën 31 Verkorte jaarrekening 37 Controleverklaring accountant 42 Bijlagen 44
O o g f o n d s J a a r v e r s la g 2 0 1 0 • 3
4 • O ogfon ds J a a rve rsl a g 2010
V oor w oord Het Oogfonds heeft een productief jaar achter de rug. Toch is, ondanks een voorzichtig herstel, aan de inkomsten nog duidelijk te merken dat de financiële crisis niet voorbij is. Gelukkig zorgen onze donateurs ervoor dat het Oogfonds veel van haar doelstellingen kan blijven behalen. Ook zijn wij andere gevers en de Vriendenloterij dank verschuldigd. Met de campagne `Wie heeft de beste ogen van Nederland’ is het belang van oogcontroles onder de aandacht gebracht. Met een online oogtest werd jong en oud op een luchtige manier bewust gemaakt van het belang van hun zicht. Het tijdig opmerken van oogproblemen is cruciaal voor de behandelmogelijkheden bij oogaandoeningen De test is inmiddels duizenden keren gedaan, we kijken dan ook tevreden terug op deze voorlichtingscampagne. De opbrengsten van de Oogcollecte vielen dit jaar lager uit dan verwacht. In de koudste en gladste week van het jaar moesten de collectanten op pad. Begrijpelijk zegden enkelen van hen, vanwege hun hoge leeftijd, af. Anderen trotseerden de kou, maar gingen vanwege de extreme kou minder uren langs de deur dan vorig jaar. We danken hen allen hartelijk voor hun betrokkenheid en inzet en hopen hen in 2011 weer allemaal te mogen verwelkomen als collectant. Het afgelopen jaar zijn we gevorderd in de bespreking met andere fondsen en belangenbehartigers om verdere nauwe samenwerking te realiseren. Met het Glaucoomfonds is in februari 2010 een samenwerkingsovereenkomst getekend. Door samen te werken op het gebied van fondsenwerving, bereiken we meer en wordt op kosten bespaard. We verwachten in 2011 dan ook samen enkele stappen te kunnen zetten op dit gebied. Als gevolg van de groei van het aantal ouderen en mensen met diabetes, neemt het aantal blinden en slechtzienden enorm toe. Alleen door goede voorlichting en wetenschappelijk onderzoek kan hier een halt toe worden geroepen. Het werk van het Oogfonds is dan ook belangrijker dan ooit en er zal de komende jaren fors geïnvesteerd moeten worden om nieuwe en jonge donateurs aan ons te binden. Als vanouds gaat het Oogfonds intensief verder om haar doelstellingen te volbrengen. Wij hopen dan ook uw financiële steun als donateur daarvoor te mogen ontvangen. Uw steun is hard nodig!
Jhr.mr. Frits van Valkenburg Voorzitter Oogfonds
Vo o r w o o rd • 5
Vi sie, doel stel l ing, st rat egie e n b elei d Statutaire doelstellingen De statutaire naam van het Oogfonds is: ‘Stichting Oogfonds Nederland’. De stichting is gezeteld in Utrecht. De statutaire doelstelling luidt: de volwaardige participatie, emancipatie en integratie van blinden en slechtzienden in de samenleving te ondersteunen, dan wel te doen ondersteunen. Daarnaast werft het Oogfonds gelden om wetenschappelijk onderzoek naar slechtziendheid en blindheid te financieren. Voor het realiseren van de doelstelling financiert het Oogfonds op vier terreinen: • Toegankelijkheid • Wetenschappelijk onderzoek • Belangenbehartiging • Voorlichting
Visie Het aantal mensen met een oogaandoening in Nederland neemt schrikbarend toe. Blindheid en slechtziend treft alle leeftijden, maar met name ouderen. Er zijn steeds meer ouderen en daarmee is er ook steeds meer slechtziendheid. Van alle bewoners van zorghuizen met een oogprobleem, wordt zeker de helft onnodig blind of slechtziend.
Ook als gevolg van diabetes treedt slechtziendheid en blindheid steeds vaker op. Ongeveer de helft van de mensen met diabetes krijgt oogproblemen. Aangezien de voorspellingen zijn dat diabetes in de komende jaren epidemische vormen gaat aannemen, rekenen we ook op een sterke toename van mensen met oogproblemen. En dat terwijl dit in maar liefst zeven van de tien van de gevallen voorkomen kan worden. Als we niets doen, zal het aantal blinden en slechtzienden nog voor het jaar 2020 met 38% zijn toegenomen en zullen er meer dan 500.000 patiënten zijn. Ónnodig, en dat is ónacceptabel. Daarom wil het Oogfonds een halt toeroepen aan vermijdbare blindheid en slechtziendheid. Dat moet en dat kan. Door goede voorlichting, wetenschappelijk onderzoek en preventieve screening.
6 • V i si e , doe l st e l l i n ge n , st ra t e g ie e n b e le id
De samenleving wordt steeds visueler ingericht. Voor veel mensen, vooral zij die moeite hebben met zien, is dit in toenemende mate een probleem. Zij worden dagelijks geconfronteerd met ontoegankelijke voorzieningen, producten en diensten. Het Oogfonds wil dit probleem, samen met andere belangengroepen, op de kaart zetten door middel van campagnes en media-aandacht. Doordat beleidsmakers meer oog voor de belemmeringen van deze groep mensen krijgen, wordt in keuzeprocessen op alle maatschappelijke terreinen meer rekening gehouden met de toegankelijkheid.
Doelstelling Toegankelijkheid Beleidsmakers en ontwikkelaars moeten op de hoogte zijn van de belemmeringen die slechtzienden en blinden ervaren bij het gebruiken van producten en diensten. Dit geldt voor veel maatschappelijke voorzieningen, zoals het openbaar vervoer en openbare ruimten. Daarnaast is toegang hebben tot informatie cruciaal voor participatie de maatschappij.
Belangenbehartiging Bij het inrichten van de samenleving door wetgeving en beleid moet meer rekening worden gehouden met de belangen van mensen met een visuele beperking. Daarom zet het Oogfonds zich in op het gebied van belangenbehartiging.
Wetenschappelijk onderzoek Er bestaan succesvolle behandelmethoden voor oogziekten. Toch zijn nog veel vragen over oogaandoeningen onbeantwoord. Wetenschappelijk onderzoek kan zorgen voor inzicht in het ontstaan en behandelen van oogaandoeningen. Het Oogfonds helpt belangrijk onderzoek financieren met behulp van geworven gelden.
Voorlichting Het vergroten van kennis bij het algemene publiek over oogaandoeningen en het herkennen van signalen, zodat vroegtijdig behandelen onnodige slechtziendheid en blindheid kan beperken of vermijden.
Ingrid Kolkhuis Tanke-Prinsenberg Directeur van het Oogfonds “Dit is mijn tiende jaar als directeur van het Oogfonds. In die tijd hebben we veel bereikt: het CBF-keurmerk is behaald, het aantal donateurs is sterk gegroeid, onze eigen collecte is gestart en er zijn succesvolle samenwerkingen gestart met andere fondsen en organisaties. Dat het Oogfonds zo’n grote groei heeft door kunnen maken, hebben we vooral te danken aan onze donateurs. Met hun steun kunnen we ook de komende jaren nog veel bereiken: we moeten een halt toeroepen aan vermijdbare blindheid en slechtziendheid en de samenleving moet toegankelijker worden voor mensen met een visuele beperking. Er is dus nog een grote slag te slaan.”
V is ie , d o e ls t e llin g e n , s t r a t e g ie e n b e le id • 7
Strategie en beleid Toegankelijkheid via belangenbehartiging Het Oogfonds signaleert dat op veel terreinen de toegankelijkheid van de samenleving voor mensen met een visuele beperking onvoldoende is. De komende drie jaren wil het Oogfonds zich voornamelijk concentreren op twee centrale thema’s: a. Toegankelijkheid van informatie Informatie wordt hier opgevat in brede zin: toegang tot kranten en boeken, studie- en vakliteratuur, internet, websites, nieuwe media, enzovoort. De ontwikkelingen op deze terreinen gaan in technologische zin steeds sneller. Voor blinden en slechtzienden is het gebruik maken van informatie de belangrijkste voorwaarde om te kunnen participeren in de samenleving. Vanuit Europa wordt op dit terrein beleid ontwikkeld dat op nationaal niveau geïmplementeerd zal moeten worden. Er ligt een grote rol weggelegd voor de belangengroepen en patiëntenverenigingen. Het Oogfonds zal publiekelijk aandacht vragen voor dit onderwerp. b. Mobiliteit Om te kunnen functioneren in de samenleving is het voor ieder mens van groot belang om zich zelfstandig te kunnen verplaatsen. Voor arbeidsparticipatie, studie en vrijetijdsinvulling is het van belang dat een blind of slechtziend persoon zelf van A naar B kan komen. In Nederland verandert op dit terrein momenteel veel. Bij deze innovaties is het cruciaal dat deze groep optimaal en drempelloos gebruik kan maken van voorzieningen. Daarom ondersteunt het Oogfonds lobby- en advieswerk op dit terrein. Ook het participeren in de ontwikkeling van de I-Cane (een intelligente geleidestok) staat in het teken van zelfstandige mobiliteit. Voor zowel het streven naar optimale toegankelijkheid van informatie als het realiseren van mobiliteit voor blinden en slechtzienden, zal het Oogfonds geld ter beschikking stellen voor lobbywerk door Viziris. Beleidsmakers op de verschillende niveaus moeten doordrongen zijn van hindernissen en meewerken aan mogelijke oplossingen.
Financieren van wetenschappelijk onderzoek Het Oogfonds is van mening dat er een halt moet worden toegeroepen aan de groei van het aantal mensen dat onnodig slechtziend of blind is. Preventie is haalbaar. Vroegtijdige ontdekking van een oogziekte of -aandoening kan ernstige slechtziendheid en blindheid in zeventig procent van de gevallen afremmen of voorkomen. Juist daarom wil het Oogfonds (samen met anderen) zoveel mogelijk geld en middelen beschikbaar stellen om wetenschappelijk onderzoek te bevorderen.
Uitzicht: samenwerkingsverband medisch-wetenschappelijk onderzoek ‘Uitzicht’ is het samenwerkingsverband van meerdere fondsen die subsidies verstrekken voor wetenschappelijk onderzoek op het terrein van slechtziendheid en blindheid. Dit samenwerkingsverband voorkomt dat subsidieaanvragers bij meerdere fondsen tegelijk aanvragen moeten indienen. Bovendien wordt de kwaliteit van de onderzoeken waaraan subsidie wordt toegekend, extra getoetst. Het Oogfonds heeft in 2010 via Uitzicht onderzoek gefinancierd op het vlak van de meest voorkomende oogziekten, zoals glaucoom, maculadegeneratie en retina pigmentosa. In 2010 is ook bijgedragen aan wetenschappelijk onderzoek naar blindheid
8 • V i si e , doe l st e l l i n ge n , st ra t e g ie e n b e le id
en slechtziendheid als gevolg van diabetes. Omdat de meeste onderzoeken een langere looptijd hebben, zijn de resultaten nog niet bekend.
Voorlichting Het Oogfonds streeft naar het vergroten van kennis en bewustwording over oogaandoeningen. Mensen moeten weten welk risico zij lopen bij bepaalde klachten, wat zij eraan kunnen doen en waar zij hulp en advies kunnen krijgen. Het Oogfonds gaat het Nederlandse publiek voorlichten middels campagnes en persactiviteiten. Het tijdig herkennen van signalen is de sleutel tot vroegtijdige opsporing en behandeling.
Lya Visser Donateur van het Oogfonds “Enkele maanden geleden bezocht ik mijn opticien voor een eenvoudige oogmeting. De optometrist die de meting verrichte, stelde voor om preventief op glaucoom te testen. Tot mijn grote schrik bleek ik beginnend glaucoom te hebben.” “Ik wist dat glaucoom in mijn familie voorkwam. Toch had ik er nooit bij stilgestaan dat het mij ook kon overkomen. Doordat ik direct met de behandeling kon starten, is ernstige schade aan mijn ogen voorkomen. Onlangs is mijn eerste kleindochter geboren. Ik moet er niet aan denken dat ik haar niet had kunnen zien opgroeien. Daarom kan ik niet genoeg benadrukken hoe belangrijk preventieve screening is.”
Het gebruik van hulpmiddelen is cruciaal bij het verkrijgen van vrijheid en zelfstandigheid voor mensen die geconfronteerd worden met een visuele beperking. In de praktijk blijkt echter dat zij vaak pas laat de weg vinden naar passende hulpmiddelen. Daarom organiseert het Oogfonds jaarlijks de landelijke ZieZo-beurs. De beurs is gratis toegankelijk en laagdrempelig. Mensen die, in de breedste zin, moeite hebben met zien, kunnen drie dagen lang allerlei hulpmiddelen uitproberen en zich goed laten adviseren over het gebruik. De ZieZo-beurs is jaarlijks aanleiding om media-aandacht te vragen voor de belangrijkste innovaties op dit terrein.
V is ie , d o e ls t e llin g e n , s t r a t e g ie e n b e le id • 9
Best edin ge n aa n de d oels telli n g Wetenschappelijk onderzoek Het Oogfonds geeft structureel steun aan onderzoek naar het voorkomen en genezen van oogaandoeningen. Dit is onmisbaar om de enorme toename van blindheid en slechtziendheid te stoppen
KinderOOGcentrum Het Oogziekenhuis Rotterdam Projectsubsidie: € 25.000 In 2010 heeft het Oogfonds in samenwerking met Het Oogziekenhuis Rotterdam een actie opgezet voor de aanschaf van een oogmicroscoop. Oogproblemen kunnen voor kinderen en ouders erg bedreigend zijn. Binnen het kinderOOGcentrum is het leidend thema dan ook angstreductie. Daarom is heldere informatie zo belangrijk. Als de ouders zien en begrijpen wat er gebeurt, wordt zo’n onderzoek ineens veel minder bedreigend. Met een speciale oogmicroscoop kan dat. Dit apparaat tast met licht het oog af en laat op een scherm zien wat de oogarts ziet. Doordat de arts daarbij precies kan uitleggen wat er aan de hand is, wordt veel ongerustheid weggenomen.
Universiteit Utrecht Projectsubsidie € 20.000 Onderzoek naar de oogbewegingspatronen van patiënten met maculadegeneratie (MD). Als gevolg van MD gebruiken veel patiënten een andere plek op het netvlies om taken waarbij kleine details van belang zijn te kunnen uitvoeren. Deze andere plek wordt de PRL genoemd: Preferred Retinal Location. Deze plek wordt gebruikt omdat men hiermee scherper kan zien dan met de gedegenereerde macula. Hoewel deze nieuwe plek niet dezelfde gezichtsscherpte heeft als een intacte macula, ervaren patiënten die gebruik maken van een PRL dat zij hun omgeving scherper zien indien zij gebruik maken van deze PRL dan wanneer zij dit niet doen. Onderzocht worden de eigenschappen van de PRL en hoe deze zich verhouden tot een intacte macula.
UMC Maastricht Projectsubsidie € 20.000 Longitudinale studie naar patiënten die in behandeling zijn voor oculaire hypertensie of glaucoom. Onderzoek naar de progressie door middel van veranderingen van het gezichtsveld. Omdat er geen algemeen geaccepteerde methode bestaat om progressie te bepalen, zullen meerdere methodes worden gebruikt. Lange-termijn-consequenties worden uitgerekend middels een reeds ontwikkeld mathematisch model.
UMC Radboud Projectsubsidie € 20.000 Elucidation of the molecular causes of arRP in the Netherlands. Het doel van dit onderzoek is de identificatie van tenminste vier nieuwe arRP genen in de komende twee jaar en de ontwikkeling van kosteneffectieve mutatiescreening door gebruik te maken van een geheel nieuwe sequentieanalyse methode.
10 • Be st e di n ge n a a n de doe l s t e llin g
UMC Utrecht Projectsubsidie € 20.000 Onderzoek naar de rol van virussen in pathogenesis of pediatric uveitis. Het onderzoek is er op gericht meer inzicht te verkrijgen in de rol van virussen in de pathogenese van uveïtis op de kinderleeftijd.
Tess Janssens (14) Ambassadrice van het Oogfonds “Door maculadegeneratie ben ik sinds mijn negende ernstig slechtziend en dat kan nog erger worden. Mijn zicht ging binnen een half jaar van 100 naar 15 procent. Mijn ouders en ik willen graag meehelpen om bekendheid te geven aan maculadegeneratie en om wetenschappelijk onderzoek mogelijk te maken.” Loran, de vader van Tess, vertelt: “We hebben onze hoop gevestigd op twee ontwikkelingen. De eerste is onderzoek naar gentherapie. De tweede is het herstellen van de kegeltjes via een speciale therapie. Om daar aan bij te dragen heb ik onlangs voor mijn verjaardagsfeest de gasten gevraagd om een bijdrage te leveren aan het Oogfonds. Dit komt rechtstreeks ten goede aan wetenschappelijk onderzoek naar maculadegeneratie.”
Toegankelijkheid Om volwaardige participatie van slechtzienden en blinden in de samenleving mogelijk te maken, subsidieert het Oogfonds projecten die gericht zijn op toegankelijkheid. Bijvoorbeeld op het gebied van openbaar vervoer, gebouwen, lectuur, websites, onderwijs, arbeid, sport, recreatie en cultuur.
Viziris Basissubsidie € 100.000 Onder het motto ‘oog voor een toegankelijke wereld’ werkt Viziris aan de toegankelijkheid van de maatschappij voor blinden en slechtzienden. Voorbeelden van hiervan zijn gesproken informatie op de website van NS over stations en treinreizen, het speciale Viziris-abonnement voor het openbaar vervoer en de sprekende pinautomaat.
Blindenschool in Dschang Projectsubsidie € 10.000 Door deze subsidie is het mogelijk geworden om de blindenschool in Kameroen uit te breiden met onder andere een computer, een brailleprinter en -papier, bedden, beddengoed, stoelen en lampen. Met name in het meisjesgedeelte van de school, waarvan de bouw ook gefinancierd is door het Oogfonds.
B e s t e d in g e n a a n d e d o e ls t e llin g • 11
St. Accessibility Projectsubsidie € 7.110 Met dit onderzoek wordt gebruikersonderzoek van websites en webapplicaties bereikbaar voor iedereen, ook voor organisaties met minder budget. Daarvoor wordt een online gebruikersonderzoekssysteem opgezet met daaraan gekoppeld testers die vanuit huis het gebruikersonderzoek kunnen uitvoeren
St. Provista Projectsubsidie € 6.000 Activiteiten en themabijeenkomsten voor visueel beperkten uit verschillende culturele achtergronden om hen te ondersteunen bij het zelfstandig functioneren in de samenleving.
Geluid in Zicht Projectsubsidie € 2.000 Een luisterprogramma waar aan de hand van soundscapes en geluidsschilderijen, wordt ervaren wat het verschil tussen stereo en surround is.
Giften tot en met € 1.000 • B&S Drive: Gift van € 600 voor de zevende B&S Bridgedrive Eindhoven • Hogeschool Amsterdam: Gift van € 175 voor een sportseminar waar de deelnemers (studenten) zelf hebben beleefd hoe het was om te sporten en te communiceren met een handicap als doofheid en blindheid, ten einde meer inzicht te krijgen in de belevingswereld van blinden en doven. • St. Zicht in Zicht: Gift van € 1.000 voor de uitgifte van een boek (inclusief luisterversie) om voorlichting te geven over slechtziendheid en meer bekendheid te geven over slechtziendheid bij de ziende wereld, ten einde meer begrip te creëren voor slechtziendheid. • Koninklijke Nederlandse Wielren Unie (KNWU): Gift van € 1.000 om het aangepast wielrennen, waaronder de infrastructuur, toegankelijk maken voor blinden en slechtzienden. • Nederlandse Vereniging Geleidehondgebruikers (NVG): Gift van € 875 voor trainingen en informatieoverdracht voor geleidehondgebruikers, met als doel de relatie tussen hond en baas te intensiveren, vaardigheden op te frissen en ervaringen uit te wisselen. • Viziris: Gift van € 655 voor de audiodescriptie (gesproken omschrijving) bij de film Tirza.
Belangenbehartiging Het is nog steeds niet vanzelfsprekend dat bij de inrichting van de samenleving rekening wordt gehouden met mensen met een visuele beperking. Daarom is belangbehartiging hard nodig. Het Oogfonds financiert onder andere projecten die de belangen van visueel beperkten onder de aandacht brengen bij lokale, regionale en landelijke overheden.
Viziris Basissubsidie € 100.000, Projectsubsidie € 72.750 Viziris is de netwerkorganisatie van en voor mensen met een visuele beperking. Onder het motto ‘oog voor een toegankelijke wereld’ werkt Viziris aan concrete
12 • Be st e di n ge n a a n de doe l s t e llin g
oplossingen voor mensen met een visuele beperking. De werkterreinen zijn informatie en communicatietechnologie, informatie en lectuur en mobiliteit en toegankelijkheid. De Ooglijn is de informatiedienst van Viziris voor de persoonlijke vragen van mensen, die zelf of in hun omgeving te maken krijgen met een visuele beperking. De Ooglijn biedt daarnaast een ‘luisterend oor’ en is voor Viziris een belangrijk kanaal voor de signalering van wensen en bezorgdheden die leven bij de achterban.
Roel van Houten Medewerker Viziris “Voor mijn werk reis ik bijna dagelijks met het openbaar vervoer. Omdat ik blind ben levert dit vaak problemen op. Ik kan geen kaartje kopen bij de automaat en de OV-chipkaart is voor mij niet praktisch.” “Dankzij mijn werk bij Viziris kan ik een bijdrage leveren aan toegankelijkheid voor mensen met een visuele beperking. Zo is er een speciaal Viziris-abonnement gekomen, waardoor reizen met het openbaar vervoer een stuk gemakkelijker gaat. En dankzij de Ooglijn hebben we dagelijks contact met onze doelgroep, zodat we precies weten wat er speelt.” “Ik ben erg blij met de financiële steun van het Oogfonds aan Viziris. Zonder deze steun zouden wij ons belangrijke werk niet kunnen doen.”
Stichting Viziris ontvangt geen basissubsidie van de overheid. Viziris wordt uit particuliere middelen gefinancierd. Dat betekent dat een gedeelte van het budget van Viziris beschikbaar gesteld wordt door onder andere fondsen die opkomen voor de belangen van blinden en slechtzienden waaronder het Oogfonds. In 2010 is voor drie extra projecten subsidie toegekend om via Viziris de belangenbehartiging te verstevigen. Het gaat om: • Opzetten van een vrijwilligersnetwerk in Nederland via de achterban. Deze wordt in 2011 gestart. • Opsporen van knelpunten en hindernissen in de samenleving waar blinden en slechtzienden last van hebben: € 63.000. • Versterking van het secretariaat € 9.750.
Voorlichting Door mensen op de kenmerken van oogaandoeningen te attenderen, kunnen oogziektes sneller opgespoord worden. Vroegtijdig opsporen kan veel leed voorkomen. Via nieuwe en bestaande kanalen geeft het Oogfonds voorlichting of zorgt zij ervoor dat er voorlichting kan worden gegeven. Zo hebben wij in 2010 onze donateurs via onze mailings, de website en telefonisch voorlichting gegeven over de verschillende
B e s t e d in g e n a a n d e d o e ls t e llin g • 13
oogaandoeningen, maar ook over de Ooglijn, toegankelijkheid en vermijdbare slechtziendheid en blindheid.
Viziris Projectsubsidie € 37.000 Er is een subsidie toegekend om mee te helpen aan de opbouw van de interne communicatie, de onderlinge communicatie tussen Viziris en aangesloten organisaties en de externe communicatie. In 2011 zal € 7.000 aanvulling op deze subsidie worden toegekend.
Netty van Hoorn Film/Video Producties Projectsubsidie € 10.000 De documentaire laat zien hoe mensen ‘kijken’ en hoe dat ‘kijken’ per persoon - en om vele redenen - verschilt. Het bijzondere van de documentaire is dat deze plaatsvindt in een omgeving waarin het menselijk oog centraal staat. Hoe kijkt de patiënt, welk zicht laat een oogafwijking nog toe? Hoe anders is mijn kijk op de wereld dan de uwe?
Silvur Projectsubsidie € 10.000 Ontwikkelen van een handleiding voor de visuele toegankelijkheid van de gebouwde omgeving met ontwerprichtlijnen en aansprekend beeldmateriaal, dat als hulpmiddel dient voor architecten/ontwerpers en studenten bouwkunde en interieurarchitectuur. In deze handleiding komen alle aspecten aan de orde die relevant zijn voor de visuele waarneming in de gebouwde omgeving uit het perspectief van slechtziendheid.
Afgeronde projecten in 2010 • Bartiméus: Dynamisch brailleren • VU Medisch Centrum: Kwaliteit van leven bij slechtziende ouderen • Viziris: Internationale lobby • Dedicon: Tekst naar spraak • UMC Groningen: Glaucoomscreening • Academisch Ziekenhuis Maastricht: Prediction op PVR development after rhegmatogenous retinal detachment • Dschang, Blind girls home: Diverse activiteiten omwille van de organisatie van de school • I-Cane: Deelproject afgerond om vervolg mogelijk te maken
14 • Be st e di n ge n a a n de doe l s t e llin g
Fondsenwervi n g Het aantal mensen dat aan het Oogfonds geeft, is in 2008, 2009 en 2010 ongeveer gelijk gebleven: 49.000. Dit ondanks het feit dat er geen grote wervingscampagnes zijn gevoerd. Een flinke groei is echter nodig om te voorkomen dat op korte termijn het donateursbestand kleiner wordt.
Donateurmailings In 2010 heeft iedere donateur gemiddeld vier brieven ontvangen, variërend van één tot zeven. Bij elke brief is nadrukkelijk ons post-op-maat systeem genoemd. Door middel van segmentering houden we zoveel mogelijk rekening met de wensen van individuele donateurs. Zij kunnen aangeven dat ze geen machtiging willen geven, hoe vaak ze post willen (alles, twee keer per jaar, een keer per jaar of nooit), dat ze alleen een acceptgiro willen zonder wervingsbrief, dat ze alleen de nieuwsbrief Oogcontact willen ontvangen (alles, twee of één per jaar). Ook kunnen mensen aangeven dat zij niet gebeld willen worden. De respons van donateurs die op die manier hun wensen kenbaar hebben gemaakt, is zo’n 20 tot 80 procent hoger dan de vergelijkbare groep waarin ze normaal gesproken gemaild worden. Voor 2010 was er € 403.269 aan inkomsten uit alleen de donateurmailings begroot. In werkelijkheid is er € 290.453 opgehaald. Dit heeft vooral te maken met de tegenvallende opbrengsten van de eerste mailing. Daarnaast heeft ook het Oogfonds in 2010 de impact van de financiële crisis gevoeld. Zelfs onderwerpen die voorheen goed aanspraken, zoals wetenschappelijk onderzoek naar maculadegeneratie, leverden veel minder op.
Onderverdeling inkomsten naar mailingactie Actie Onderwerp Inkomsten Mailing Mailing Mailing Mailing Mailing Mailing Mailing
1 2 3 4 5 6 7
ZieZo-beurs Ooglijn Toegankelijkheid Maculadegeneratie Oogmicroscoop Glaucoom Blindenschool Kameroen
Totaal
€ € € € € € €
23.617 65.585 40.316 37.446 27.271 31.069 65.149
€ 290.453
Dit betreffen de opbrengsten direct naar aanleiding van de mailings, inclusief de eerste incasso in geval van een doorlopende machtiging. Vanaf 2008 staat in de mailings standaard een vermelding over de wijze waarop wij omgaan met de inkomsten. Aangezien wij veel meer projecten subsidiëren dan het aantal keren dat wij onze donateurs mailen, gebruiken we voor de mailings een voorbeeldproject. Een deel van de inkomsten gaat naar dat voorbeeldproject. De rest gaat naar onze andere projecten. Indien gewenst kan een donateur wel aangeven aan welk project zijn of haar donatie moet worden besteed (een zogeheten geoormerkte gift).
F o n d s e n w e r v in g • 15
Gezamenlijke mailings Naast bovengenoemde inkomsten uit de mailings, hebben we met drie samenwerkingspartners hun donateurs gemaild met hetzelfde onderwerp als de brieven naar onze eigen donateurs. Mailing 4 werd samen met het MD Fonds uitgevoerd. Dankzij deze mailing kon er worden bijgedragen aan wetenschappelijk onderzoek naar maculadegeneratie. Samen met Het Oogziekenhuis Rotterdam werd mailing 5 uitgevoerd. Dankzij deze fondsenwerving kon een oogmicroscoop worden aangeschaft ten behoeve van oogonderzoek bij kinderen. Mailing 6 was samen met het Glaucoomfonds. Dankzij de giften kon wetenschappelijk onderzoek naar de langetermijneffecten van behandelingen van glaucoom worden gestart. Partner
Aantal brieven Inkomsten
MD Fonds Glaucoomfonds Het Oogziekenhuis Rotterdam
3.372 3.940 1.255
€ 31.782 € 17.251 € 7.422
Overigens heeft het Oogfonds als service ook de eigen mailing van het Glaucoomfonds verzorgd, tegen betaling van de kosten.
Machtiginggevers Donateurs die een machtiging afgeven, zorgen voor een constante vaste inkomstenbron waaruit projecten gesubsidieerd worden. Dat is van het grootste belang voor de continuïteit. In 2010 hebben we voor Oogfonds € 242.198 aan inkomsten uit machtigingen gerealiseerd. Dit overlapt overigens voor een klein deel met bovenstaande inkomsten uit mailings, omdat daarin de eerste incasso op machtigingen is meegenomen. Daarnaast hebben we voor de samenwerkingspartners nog in totaal € 30.152 aan machtigingen gerealiseerd. Deze machtigingen worden door het Oogfonds afgehandeld en gaan, na aftrek van kosten voor onder meer betalingsverkeer, rechtstreeks naar de betreffende samenwerkingspartner, onder andere ten behoeve van wetenschappelijk onderzoek.
Digitaal giftverzoek Als tweede goede doel in Nederland is het Oogfonds in 2010 begonnen met het uitgeven van digitale giftverzoeken. Deze digitale nota, zoals het officieel heet, komt direct in de eigen bankomgeving terecht. Ongeveer 60 mensen hebben zich aangemeld, een mooi aantal om deze methode uit te werken. In 2011 zullen er acties zijn om dit aantal te laten groeien. Het voordeel van het digitale giftverzoek is dat de kosten zeker de helft minder zijn dan bij een gewone postmailing. Deelnemers, die zich kunnen aanmelden in hun internetbankier-omgeving, krijgen de donateursbrief digitaal. In de brief kan worden verwezen naar meer informatie op www.oogfonds.nl.
16 • F on dse n w e rvi n g
John van Duin Manager fondsenwerving en communicatie “Donateurmailings zijn voor het Oogfonds onmisbaar om inkomsten te verwerven. Als fonds doen wij er alles aan om de mailings zo goedkoop mogelijk te houden, zodat er zoveel mogelijk geld overblijft om te besteden aan de doelstellingen.” “Dat dit ons goed lukt, blijkt wel uit de gemiddelde kosten per brief (voor onder meer drukwerk en verzending), die dalen namelijk ieder jaar. Zo maken we per 1 januari 2010 gebruik van een gezamenlijke postbezorgingovereenkomst met Sandd via Vereniging van Fondsenwervende Instellingen VFI.”
Telemarketing Het Oogfonds maakt gebruik van telemarketing om het donateursbestand te onderhouden. Ieder jaar bellen we een deel van de donateurs. Het doel is om mensen die al langere tijd niets gegeven hebben, weer donateur te laten worden. Daarnaast bellen we relaties met een machtiging om te vragen of zij voor specifieke projecten meer willen bijdragen. In 2010 heeft telemarketing € 26.316 aan giften en € 12.568 per jaar aan machtigingen opgeleverd.
Samenwerking met Sponsor Bingo Loterij / Vriendenloterij Uit de opbrengst van de Sponsor Bingo Loterij (nu de Vriendenloterij) kreeg het Oogfonds een bijdrage van € 200.000. Daarnaast ontving het Oogfonds € 12.272 uit de opbrengst van de verkoop van geoormerkte loten. Bij deze loten geven mensen aan dat ze iedere maand speciaal voor het Oogfonds spelen. De helft van elk verkocht lot is voor het Oogfonds. Ook dit jaar is samen met de Sponsor Bingo Loterij actie gevoerd om het aantal geoormerkte spelers te verhogen. Hierdoor en door de verhoging van de lotprijs is de opbrengst uit de geoormerkte loten licht gestegen ten opzichte van vorig jaar. De kosten van deze acties zijn terug te vinden in de Staat van baten en lasten onder Kosten uit acties van derden.
Kosten fondsenwerving en CBF Het percentage ‘kosten eigen fondsenwerving’ ten opzichte van de totale baten uit eigen fondsenwerving is 21,8%. Het CBF stelt hiervoor een maximum van 25% gemiddeld over 3 jaar. Het Oogfonds is in 2010 ruim onder dit maximum gebleven.
F o n d s e n w e r v in g • 17
COMM UN I C ATI E EN VO OR L I CHTI NG Aanwezigheid in de media is niet alleen belangrijk voor de zichtbaarheid van het Oogfonds, ook wordt op deze manier een bijdrage geleverd aan de voorlichting en bewustwording over oogaandoeningen, blindheid en slechtziendheid. Daarom zoeken we regelmatig contact met de pers en andere media.
Het Oogfonds in een nieuw jasje In september 2010 zijn de nieuwe huisstijl van het Oogfonds, een nieuwe website en Oogfondswinkel.nl geïntroduceerd. Hiermee is een flinke stap genomen om de organisatie een passende uitstraling te geven en om gebruik te kunnen maken van de nieuwste mogelijkheden voor voorlichting en fondsenwerving. Ook sociale media als Facebook, Hyves en Twitter worden hierbij betrokken. In 2011 zal daar verdere invulling aan worden gegeven.
Activiteiten Naast communicatie-uitingen via dagbladen, tijdschriften, radio en internet organiseert het Oogfonds verschillende activiteiten. Deze zijn voornamelijk gericht op voorlichting, bewustwording en uiteraard het werven van fondsen.
Campagne ‘Wie heeft de beste ogen van Nederland?’
D e b e s te o g e n va n N e d e r l a n d?
Om de nieuwe huisstijl van het Oogfonds, de nieuwe website en Oogfondswinkel.nl te introduceren, is in samenwerking met de Sponsor Bingo Loterij (nu de Vriendenloterij) een campagne opgezet om het belang van oogcontroles onder de aandacht te brengen. Daartoe is de online OOGtest ontwikkeld. Met deze test werd jong en oud op een luchtige manier bewust gemaakt van het belang van hun zicht. Er was een goed geplaatste stoppercampagne (gratis advertenties) in landelijke en regionale kranten, een online oogtest op www.oogfonds. nl, een belcampagne door de Sponsor Bingo Loterij om te werven onder deelnemers aan de OOGtest en publiciteit, bijvoorbeeld in het televisieprogramma Helder van de NTR.
D o e d e O O G te s t en win een 3D T V w w w.o o g f o n d s . n l
De lancering van de nieuwe huisstijl en de start van de campagne vonden plaats op 1 september 2010. Vanaf die dag spreken we over Oogfonds in plaats van de langere statutaire naam Stichting Oogfonds Nederland.
• Met het Glaucoomfonds is in februari 2010 een samenwerkingsovereenkomst getekend. Insteek is het gezamenlijk werven van fondsen. Op termijn zal ook gezamenlijk aan voorlichting en PR worden gedaan.
18 • Com m u n i c a t i e e n voorl i c ht in g
• Eveneens in februari hebben we een cheque van € 53.000 overhandigd aan oogarts dr. H. Lemij in Het Oogziekenhuis Rotterdam. Het betrof een in 2009 gesubsidieerd bedrag voor wetenschappelijk onderzoek naar glaucoom. • In samenwerking met de Sponsor Bingo Loterij (nu de Vriendenloterij) vond rond de ZieZo-beurs een actie plaats waarbij deelnemers een weekendje Brussel konden winnen. De deelnemers werd gevraagd mee te spelen met de loterij. • De familiemusical ‘De Grote Avonturen van Kleine Mol´ van Theater Terra is toegankelijk gemaakt voor kinderen met een visuele beperking. Om de cd bij zoveel mogelijk blinde en slechtziende kinderen onder de aandacht te brengen, zocht ze de samenwerking met het Oogfonds op. Verkoop van de cd’s heeft het Oogfonds €180 opgebracht. • Het Oogfonds heeft meegewerkt aan de introductie en promotie van de Brugklastas. Deze tas is ontwikkeld door de FOVIG (Federatie Ouders van Visueel Gehandicapten) en helpt brugklasleerlingen met een visuele beperking om zich te presenteren op hun nieuwe school. • Introductie nieuwe website www.oogfonds.nl. Deze website zal een belangrijke rol gaan spelen op het gebied van voorlichting en fondsenwerving. • Introductie www.oogfondswinkel.nl. In samenwerking met Optelec en World Wide Vision heeft het Oogfonds nu een eigen webwinkel. Deze zal in 2011 verder worden uitgebouwd en verbeterd. Van de verkochte producten gaat tien tot zestig procent van de opbrengst naar het Oogfonds. • Het Oogfonds heeft in 2010 met het ter beschikking stelling van zijn communicatiemedewerkster, meegeholpen aan de doorontwikkeling van de Koninklijke Weg. Dit is een lange wandelroute tussen twee koninklijke paleizen in Den Haag en Apeldoorn, geschikt voor gehandicapte mensen. Het was echter nog niet geschikt gemaakt voor blinden en slechtzienden. Daar is in 2010 hard aan gewerkt door een projectgroep bestaande uit vertegenwoordigers van wandelbond KNBLO, Visio en Oogfonds.
Ambassadeurs Tess en Daan Tess Janssens en Daan de Kort zijn allebei slechtziend. Sinds 2010 zetten zij zich als jonge ambassadeurs in voor het Oogfonds.
Daan de Kort (18) Ambassadeur van het Oogfonds “Sinds mijn vijftiende ben ik bijna blind. Dat ik mijn zicht kwijtraakte, was een grote klap. Maar ik ben altijd positief gebleven. Ik studeer, heb een baantje als DJ en ga vaak naar voetbalwedstrijden. Ook als je (bijna) blind bent, wil je gewoon meedoen in het dagelijks leven.” “PSV is mijn club! Ik ga naar alle wedstrijden. Maar weet je wat ik mis? Wat ze bijvoorbeeld in Engeland hebben: een vrijwilliger die via een koptelefoontje vertelt wat er gebeurt, zelfs op de tribunes. Dan kun je écht een wedstrijd meemaken.” “Ook bij films op DVD zou ik graag horen wat er te zien is. Slechts een enkele DVD heeft dat. Maar ja, er wordt wel eens vergeten dat er blinden en slechtzienden zijn. Gelukkig behartigt het Oogfonds onze belangen. Zodat er meer rekening met ons wordt gehouden. Daardoor komen er steeds meer films op DVD waar ik ook wat aan heb.”
C o m m u n ic a t ie e n v o o r lic h t in g • 19
Daan de Kort (18) heeft in februari 2010 vanuit een schoolopdracht samen met enkele medescholieren een benefietconcert georganiseerd. Dit drukbezochte concert bracht maar liefst € 4.500 op, want het opgehaalde bedrag van € 2.250 werd door een gulle gever verdubbeld. Verder heeft Daan meegewerkt aan een klein boekje over hemzelf en zijn slechtziendheid, ten behoeve van het Oogfonds. De veertienjarige Tess Janssens heeft zich op diverse manieren ingezet voor het Oogfonds, onder meer door mee te werken aan een mailing over maculadegeneratie. Meest opvallend was echter haar rol als ‘het gezicht van de ZieZo-Beurs 2011’. Tess was te zien op posters, flyers en in stopperadvertenties.
ZieZo-beurs Sinds 2007 heeft het Oogfonds de organisatie van de ZieZo-beurs geheel van brancheorganisatie ZIEZO overgenomen. Elk jaar vindt overleg plaats met de ZIEZO vereniging over de datum, locatie en het thema van de beurs. De beurs is een belangrijk middel om voorlichting te geven en het Oogfonds bekender te maken. Het thema was dit jaar: Ontdek je mogelijkheden.
Anne van der Sluis Beurscoördinator ZieZo-beurs “Het leuke van de ZieZo-beurs vind ik dat je er in één dag kunt zien wat er allemaal mogelijk is. Dat is heel belangrijk, want vaak zijn alleen de standaard hulpmiddelen bij mensen bekend, zoals een blindenstok en een blindengeleidehond. Maar er is zó veel meer.” “En wat weinig mensen weten is dat de ZieZo-beurs niet alleen interessant is voor blinden en slechtzienden, maar ook voor mensen die gewoon wat minder goed zijn gaan zien. Zo zijn er bijvoorbeeld gezelschapsspellen met extra grote plaatjes en teksten. Dat is ook heel handig voor ouderen. Ik heb dan ook al heel wat cadeaus voor mijn opa en oma op de ZieZo-beurs gekocht!”
Donderdag 28 januari openden Joop Atsma (Tweede Kamerlid van het CDA), André Cats (Chef de Mission van het Nederlands Paralympisch Team) en Joleen Hakker (roeister op de Paralympische Spelen van Beijing) op sportieve wijze de beurs. Het was voor het eerst dat er op de landelijke beurs voor blinden, slechtzienden en hun omgeving zoveel aandacht was voor sporten met een beperking. Dat sporten belangrijk is, is bekend. Dat sporten ook mogelijk is met een beperking, lieten een aantal sportbonden, NOC*NSF en beursorganisator Oogfonds zien tijdens de beurs. De driedaagse ZieZo-beurs is dé nationale beurs voor mensen met een visuele beperking. Het thema: ‘Ontdek je mogelijkheden’ laat zien dat de aandacht van de beurs uitgaat naar de eindeloze mogelijkheden voor mensen met een
20 • Com m u n i c a t i e e n voorl i c ht in g
visuele beperking, ook wat betreft sport. De sportbonden en NOC*NSF stellen zich tot doel om zoveel mogelijk mensen met een handicap te laten sporten en zo dicht mogelijk bij huis. Dit doen ze door gebruik te maken van alle mogelijkheden die een sportbond te bieden heeft. Van recreatief niveau tot en met Paralympische topsport. Op de beurs was ook te zien dat innovatieve producten de mogelijkheden met een visuele beperking vergroten. Zo kunnen slechtzienden die het zogeheten bioptisch telescoopsysteem gebruiken sinds 2009 weer hun rijbewijs halen. Voorleesapparatuur zorgt ervoor dat gedrukte teksten zoals de krant of een tijdschrift kunnen worden voorgelezen. Maar soms is de oplossing veel simpeler: speelkaarten met extra grote afbeeldingen en cijfers zorgen ervoor dat ouderen met verminderd zicht kunnen blijven kaarten.
Oogfonds Innnovatieprijs Op de ZieZo-beurs werd de winnaar van de Oogfonds Innovatieprijs bekend gemaakt: AutO-Mobiliteit. Een oogaandoening kan ertoe leiden dat iemand niet meer aan de wettelijke eisen voor het rijbewijs voldoet. Het gebruik van het bioptisch telescoopsysteem kan voor sommige mensen tot een doorslaggevende verbetering van de rijgeschiktheid leiden, waardoor men het rijbewijs kan behouden. Binnen het revalidatieprogramma AutO-Mobiliteit traint Koninklijke Visio mensen met een verminderde gezichtscherpte in het gebruik van een telescoopsysteem. Het behouden van het rijbewijs door deze training zorgt voor minder beperkingen in het dagelijks leven van mensen met verminderd zicht. De prijs bestond uit het geldbedrag van € 2.500 en een beeld, gemaakt door de visueel beperkte kunstenaar George Kabel. De andere twee nominaties waren het Digitale Levensboek van Bartiméus, een virtueel boek waarin mensen met een visuele beperking belangrijke gebeurtenissen uit hun leven kunnen vastleggen, en de Vocatex van Saarberg, een nieuwe voorleesloep.
José Lemmens-Stevens Dankzij AutO-Mobiliteit kan ik weer autorijden. “Vijf jaar geleden bleek dat mijn zicht te slecht was om als automobilist nog veilig aan het verkeer deel te nemen. Ik werd afhankelijk van mijn familie en collega’s om van A naar B te komen. Daarom besloot ik op internet te gaan zoeken naar mogelijkheden om weer zelf te kunnen autorijden. Zo kwam ik bij AutO-Mobiliteit terecht. Inmiddels heb ik mijn BTS-rijbewijs* gehaald! Ik ben zo blij, nu kan ik weer kan gaan en staan waar ik wil!” * Het Bioptisch Telescoopsysteem (BTS) is in 2009 toegevoegd aan de lijst van toegestane hulpmiddelen bij het autorijden.
C o m m u n ic a t ie e n v o o r lic h t in g • 21
Nat ionale Oo gcollecte
De tweede editie van de Nationale Oogcollecte, die plaatsvond van 29 november tot 4 december 2010, verliep in de organisatie voorspoedig. Samenwerkingspartners Oogfonds en Vereniging Bartiméus Sonneheerdt (VBS) zijn inmiddels goed op elkaar ingespeeld. 2010 was een bewogen jaar. We hebben een slag kunnen slaan op het gebied van communicatie, maar helaas vielen de resultaten tegen. We hebben wel weer twee mooie projecten kunnen steunen: ‘Eigentijdse vormen van interactie en communicatie’ Binnen dit project wordt onderzocht hoe de nieuwste technologische ontwikkelingen ingezet kunnen worden voor blinde en slechtziende leerlingen van de basisschool. Hierbij gaat het vaak om kinderen met een meervoudige beperking. ICT wordt op dit moment nog beperkt ingezet in de klas en binnen dit project wordt onderzocht hoe dit ingezet kan worden bij een optimale ontwikkeling van deze bijzondere doelgroep. Dit om de kwaliteit van leven te bevorderen voor de rest van hun leven. ‘Onderzoek naar de oorzaken en betere behandelmethodes van maculadegeneratie (MD)’ MD is een oogaandoening waardoor de gezichtsscherpte sterk afneemt. Op dit moment is MD de meest voorkomende oorzaak van slechtziendheid in westerse landen. In Nederland lijden ongeveer 500.000 mensen aan enigerlei vorm van MD. Binnen dit onderzoek wordt bepaald hoe MD het beste te behandelen is en hoe dit te voorkomen is. Het doel is om het aantal mensen met MD niet verder op te laten lopen en zelfs terug te gaan dringen.
Opbrengst en cijfers Uiteindelijk zijn ongeveer 3.000 collectanten voor ons op pad gegaan, aangestuurd door een kleine 300 organisatoren. Dit heeft geresulteerd in een opbrengst van €142.500. De Oogcollecte had in 2010 voor alle 418 gemeenten een vergunning. In 165 gemeenten is gecollecteerd, daarbinnen gaat het om 251 collecteplaatsen.
Toelichting tegenvallende opbrengst en bijsturing voor 2011 Helaas zaten de weersomstandigheden tijdens deze tweede editie van de Oogcollecte tegen. In de ‘slechtste’ week van
22 • Na t i on a l e O ogc ol l e c t e
het jaar moesten onze collectanten (waarvan velen ouder dan 65 jaar) de straat op. Hierdoor vielen mensen uit en gingen collectanten minder uren langs de deur. Terwijl het eerste jaar redelijk wat collectanten twee of zelfs drie avonden gingen lopen, is dat dit jaar beperkt gebleven tot één avond. Dit heeft aanzienlijk gescheeld in de busopbrengsten. De tegenvallende opbrengst is niet alleen te wijten aan het slechte weer. We hebben ook te maken gehad met tegenvallende resultaten bij twee personeelsleden, waardoor die gebieden onderontwikkeld zijn gebleven (Limburg en Noord-Holland). Hun dienstverband is vroegtijdig beëindigd. Daarnaast hebben we voor een iets andere indeling gekozen van de regio’s. Met name in Limburg bleek het lastig om organisatoren te werven. We zijn daarom tijdelijk gestopt in Limburg en gaan de intensiteit in Noord-Holland opvoeren. Dit is mede gebaseerd op de totale landelijke opbrengst en ons eigen busgemiddelde. Dit is in beide gevallen in Noord-Holland het hoogst. In Limburg heerst te weinig een (landelijke) collectecultuur en in deze opbouwende fase willen we geen energie steken in het ontwikkelen hiervan. Waarschijnlijk wordt Limburg in een later stadium alsnog bij de collecte betrokken. De landelijke tendens is een teruggang in opbrengst van twee procent over de hele linie. De vijver van vrijwilligers is klein. Dit neemt niet weg dat collecteren ook nu nog één van de beste fondsenwervingmethoden is en bijdraagt aan de verbetering van de naamsbekendheid van beide organisaties.
Werken aan naamsbekendheid Eén van de struikelblokken bij het organiseren van de Oogcollecte is dat het een nieuwe collecte is. De partners Oogfonds en VBS hebben beiden geen grote naamsbekendheid. In delen van Gelderland, Zuid-Holland en Zeeland is VBS doorgaans bekend, maar daarbuiten (veelal de gebieden die het Oogfonds onder zich heeft) hebben organisatoren tijd nodig de beide fondsen aan de collectanten toe te lichten. Desondanks is er doorgaans veel ondersteuning voor de doelstelling van de Oogcollecte: blindheid en slechtziendheid vindt men urgent genoeg. In 2010 zijn we in samenwerking met communicatiebureau gestart met een nieuwe campagne: ‘Omdat de ogen van … niet te vervangen zijn’. Dit beeld wordt in alle uitingen doorgevoerd, zodat we herkenbaar worden en in het geheugen gegrift staan van het publiek.
N a t io n a le O o g c o lle c t e • 23
Jacqueline, Nathalie en Valentine van der Wiel Collectanten van de Oogcollecte Naast dezelfde ouders hebben de zussen Jacqueline, Nathalie en Valentine ook dezelfde oogaandoening: retinitis pigmentosa. Afgelopen winter gingen ze langs de deuren voor de Oogcollecte: “We vinden wetenschappelijk onderzoek erg belangrijk. Dat is zo ontzettend duur, je kunt niet verlangen van de overheid dat ze dat allemaal financieren. Voor RP is nog geen behandeling. Het zou geweldig zijn al die er in de toekomst wel komt. Daarom steunen wij de Oogcollecte.”
Oogcollecte 2011: de derde editie 2011 wordt voor de Nationale Oogcollecte een belangrijk jaar. De Oogcollecte moet flink groeien om de achterstand van het afgelopen jaar in te halen. Daarnaast gaat in 2012 veel veranderen. De Oogcollecte raakt ‘haar’ week 48 kwijt aan het Leger des Heils. Zij hebben weer een plek gekregen op het collecterooster van het CBF. De Oogcollecte moet daardoor op zoek naar een nieuwe week in de nog beschikbare weken van de vrije perioden. Zoals het er nu naar uit ziet hebben we daarin twee opties, eind juni en half oktober. Beide periodes hebben voor- en nadelen en het zal van de beschikbaarheid in de gemeentes afhangen welke periode wordt gekozen. De collecte organisatie krijgt in 2011 een iets andere indeling:
Nationale Oogcollecte
Collecte coördinator VBS
Collecte Promotor Noord
Collecte Promotor Midden
Collecte Promotor Midden-oost
Collecte coördinator Oogfonds
Collecte Promotor Zuid-west
Collecte Promotor Noord-west
Exacte Indeling: Noord: Friesland en Groningen Noord-west: Flevoland West: Noord- Holland Midden: Utrecht met een deel Gelderland Midden-oost: Deel van Gelderland Oost: Overijssel Zuid-west: Zeeland en Zuid-Holland Zuid: Noord-Brabant
24 • Na t i on a l e O ogc ol l e c t e
Collecte Promotor Oost
Collecte Promotor Zuid
Collecte Promotor West
Goo d govern a n ce Het Oogfonds wil graag zo transparant mogelijk laten zien dat we verantwoord omgaan met de bijdragen van donateurs en andere inkomsten, ook wel bekend onder de term good governance of goed bestuur. Dat doen we als volgt: • De jaarverslaggeving wordt voor zover mogelijk ingericht in overeenstemming • met de ‘Richtlijn Verslaggeving Fondsenwervende Instellingen’; • We volgen de algemene richtlijnen voor ‘good governance’ (goed bestuur) en de principes die daarbij gebruikelijk zijn; • We voldoen als keurmerkhouder aan de criteria van het Centraal Bureau Fondsenwerving (CBF); • We zijn ANBI-gecertificeerd (Algemeen Nut Beogende Instelling) • We houden ons aan de Code Wijffels: - De activiteiten van de instelling moeten zijn gericht op realisering van haar doelstelling(-en); - De beschikbare middelen moeten efficiënt en effectief worden besteed; - De methode ter verkrijging van middelen voor de doelstelling moeten efficiënt, effectief en behoorlijk zijn; - Er wordt zorgvuldig omgegaan met vrijwilligers die hun diensten aanbieden; - De organisatie moet professioneel functioneren en adequaat worden beheerst. • We verstrekken met gerichte aandacht informatie; • We ontvangen en verwerken zo open mogelijk wensen, vragen en klachten. Sinds 2005 heeft het Oogfonds een post-op-maatsysteem (www.postopmaat.nl), waarbij donateurs zelf kunnen aangeven hoe vaak en op welke manier zij benaderd willen worden. Verder is er een klachtenprocedure ontwikkeld; • We gaan uiterst zorgvuldig om met de gegevens van donateurs. Namen en adressen geven wij niet door aan derden. De medewerkers die werken met donateursgegevens hebben een geheimhoudingsplicht. Alle medewerkers van het Oogfonds hebben in 2008 een verklaring van goed gedrag moeten overleggen.
Het Centraal Bureau Fondsenwerving (CBF) is een onafhankelijke stichting die al sinds 1925 toezicht houdt op het inzamelen van geld voor goede doelen. De taak van het CBF is het bevorderen van een verantwoorde fondsenwerving en besteding door middel van het beoordelen van de fondsenwervende organisaties en het verstrekken van informatie en advies aan overheidsinstanties en publiek. Wanneer u het CBF-keur ziet afgebeeld, kunt u er als gever vanuit gaan dat er verantwoord met uw gift wordt omgegaan. www.cbf.nl
Het Oogfonds is door de Belastingdienst aangewezen als een ANBI, een Algemeen Nut Beogende Instelling. Het Oogfonds hoeft daarom geen successierecht of schenkingsrecht te betalen. Donateurs van het Oogfonds kunnen hun giften aftrekken van de inkomsten- of vennootschapsbelasting (uiteraard binnen de daarvoor geldende regels). www.anbi.nl www.belastingdienst.nl
G o o d G o v e r n a n c e • 25
O rg a ni s at ie en st ruc tu u r Organisatie Aan het hoofd van het Oogfonds staat het bestuur. Het bestuur is belast met het vaststellen van het beleid en het toezicht houden op de uitvoering daarvan.
Bestuur Het bestuur van de stichting bestaat uit vijf natuurlijke personen. De bestuursleden worden benoemd door het bestuur en zijn: • Een onafhankelijke voorzitter; • Twee leden op voordracht van de deelnemersraden A (de belangenbehartigers); • Een lid op voordracht van de deelnemersraden B (de instellingen); • Een lid op voordracht van de deelnemersraden C (de fondsen). Het bestuur van Oogfonds Nederland bepaalt het beleid, beoordeelt jaarplannen, stelt de financiële richtlijnen vast en draagt eindverantwoordelijkheid voor de dagelijkse leiding. De dagelijkse leiding ligt bij de directie. Deze is verantwoordelijk voor de uitvoering van het beleid en het halen van doelstellingen. Iedere drie jaar wordt een meerjarenplan opgesteld met daarbij een meerjarenbegroting. Deze wordt vastgesteld door de directeur en beoordeeld door het bestuur. Ieder jaar wordt een jaarplan geschreven met een begroting conform het meerjarenplan. Het beleid van de directie en de aansturing van het bureau is gericht op het behalen van de gestelde doelen en resultaten. Met tussentijdse rapportages wordt tijdens de bestuursvergadering de voortgang bewaakt en zo nodig bijgestuurd. Jaarlijks worden de bestedingen inhoudelijk en financieel geëvalueerd door het bestuur. Van de subsidieontvangende organisaties wordt jaarlijks een inhoudelijke en financiële evaluatie gevraagd. Deze evaluatie wordt door de directeur beoordeeld en in een bestuursvergadering besproken. Het bestuur beoordeelt jaarlijks de directie met een functionering- en een beoordelingsgesprek. Dit gebeurt aan de hand van een lijst met gesprekspunten. Er wordt gekeken naar het halen van doelstellingen en naar de werkrelatie bestuurdirectie. Hieruit vloeien afspraken voort die later geëvalueerd worden.
Bestuursleden Voorzitter: Jhr.mr. J.F.Th. van Valkenburg Vicevoorzitter: Mevr. Dr. F.Th.J.M. Fortuin Secretaris: Dr. H.A.A. Gresnigt Penningmeester: Drs. L.M.W. van der Vliet RA Bestuurslid: Ir. R. Korpershoek
Reglement volgens de Statuten • Bestuursleden worden benoemd door het Bestuur, op voordracht van de deelnemersraden A (2x) B en C. Zij hebben zitting voor een periode van 3 jaar en mogen 2 keer worden herbenoemd. Maximale zittingsduur is 9 jaar.
26 • O rga n i sa t i e e n st ru c t u u r
• De voorzitter wordt door het bestuur benoemd voor 4 jaar. Hij is eenmaal herbenoembaar. • Uiterlijk drie maanden voor een periodiek aftreden van een bestuurslid, dient de betreffende deelnemersraad hiervan in kennis te worden gesteld.
Rooster van aftreden bestuursleden Deelnemersraad: 2011 - Frits van Valkenburg (in bestuur vanaf januari 2003) 2011 - Frances Fortuin (in bestuur vanaf oktober 2002) A 2011 - Leon van der Vliet (in bestuur vanaf oktober 2002) C 2013 - Ronald Korpershoek (in bestuur vanaf april 2007) A 2013 - Herman Gresnigt (in bestuur vanaf september 2007) B
Bureau Mevr. drs. I.A.M. Kolkhuis Tanke – Prinsenberg (directeur, 30 uur) Dhr. J. van Duin (manager fondsenwerving en communicatie, 32 uur) Mevr.Y. Jansen (directiesecretaresse, 20 uur) Mevr. A. Nelemans B ec (administrateur, 20 uur) Mevr. A. van der Sluis MSc (medewerker communicatie en PR, 32 uur tot 31 augustus) Mevr. L. Raimondo (medewerker communicatie en fondsenwerving, 24 uur vanaf 24 augustus) Dhr. M. Kothuis (datamedewerker, 16 uur, vanaf oktober 18 uur) Mevr P. Geijsberts (collectecoördinator, 20 uur) Mevr. L. Heikamp (collectepromotor, 16 uur) Mevr. M. Kleijnen (collectepromotor, 16 uur, tot 30 april) Mevr. J. Hof (collectepromotor, 16 uur) Mevr. H. Beemsterboer (collectepromotor, 16 uur, van 17 mei tot 1 december) Dhr. R. de Pree (collectepromotor, 16 uur, van 14 juni tot 14 december)
O r g a n is a t ie e n s t r u c t u u r • 27
ORGANOGRAM Oogfonds Nederland per 31 december 2010 Bestuur Jhr.mr. J.F.Th. van Valkenburg, Mevr. Dr. F.Th.J.M. Fortuin, Dr. H.A.A. Gresnigt, Drs. L.M.W. van der Vliet RA, Ir. R. Korpershoek
Algemene Adviescommissie Prof.dr.G.W. Noomen
Directeur drs. I.A.M. Kolkhuis TankePrinsenberg
Directiesecretaresse Y.J. Jansen
Collecte Coördinator P. Geijsberts-de Wal
Promotor J. Hof
Manager Fondsenwerving J. van Duin
Administrateur A. Nelemans B ec
Medewerker Communicatie en PR L. Raimondo
Medewerker donateursadministratie M. Kothuis
Promotor L. Heijkamp
Algemene bestuursadviseur Prof.dr. G.W. Noomen
Werkwijze bestuur Het bestuur vergadert minimaal vijf keer per jaar. In deze vergaderingen worden de grote lijnen uitgezet voor beleid en wordt het functioneren van de organisatie gecontroleerd. Voor een bestuursbesluit is tweederde meerderheid nodig. Oogfonds Nederland maakt iedere drie jaar een meerjarenplan. Dit wordt weer uitgewerkt in een jaarplan. De realisatie van de doelstellingen die daaraan gekoppeld zijn worden door het bestuur gevolgd en gecontroleerd. Het inkomsten- en uitgavenbeleid wordt elke vergadering besproken en over de financiële voortgang wordt gerapporteerd. Op drie momenten in het jaar worden subsidies toegekend aan de hand van vooraf inhoudelijke gestelde criteria. De directeur en een bestuurslid bereiden de aanvragen voor en onderzoeken (veelal met inschakeling van externe, onafhankelijke deskundigen) de kwaliteit van de projecten. Het voltallige bestuur kent de subsidies toe. Aan het begin van ieder jaar worden de projecten van het voorafgaande jaar inhoudelijk en financieel geëvalueerd.
28 • O rga n i sa t i e e n st ru c t u u r
Overzicht nevenfuncties bestuursleden Jhr.mr. J.F.Th. van Valkenburg: • Het Sint Jacobs Gilde te Haarlem, secretaris/penningmeester • Golfclub Mariënweide in Bloemendaal, penningmeester • Stichting Independent Review Board in Amsterdam, secretaris/penningmeester • Raad van Advies stichting I-Cane • St. Historisch Museum Haarlem, penningmeester Mevr. Dr. F.Th.J.M. Fortuin: • Geen nevenfuncties Dr. H.A.A. Gresnigt: • Actief als vrijwilliger binnen het Nederlands Genootschap van Sint-Jacob Drs. L.M.W. van der Vliet RA: • Geen nevenfuncties Ir. R. Korpershoek: • Geen nevenfuncties Drs. I. Kolkhuis Tanke - Prinsenberg • Raad van Advies Stichting I-Cane
Personeel Het bureau van het Oogfonds is gevestigd in Utrecht. Het Oogfonds krijgt geen overheidssubsidie en is afhankelijk van giften van particulieren en bedrijven. Om dit geld zo zorgvuldig mogelijk te besteden, zijn er betaalde professionele mensen in dienst. Door de inzet van goed gekwalificeerde medewerkers kan de werving van middelen worden gecontinueerd en worden de middelen zo goed en efficiënt mogelijk besteed. De bestedingen aan de voorlichtingsdoelstellingen voor blindheid en slechtziendheid worden gewaarborgd. Eind 2010 werkten er negen betaalde medewerkers op het bureau van het Oogfonds. Alle medewerkers werken in deeltijd, het aantal fte (voltijd banen) ligt daarom lager: op 6,0 (waarvan 1,9 collectemedewerkers betreft). In 2010 was het ziekteverzuim 4,88%. Dit is iets lager dan in 2009, maar nog steeds hoog. De medewerker die in 2009 langdurig ziek was, is in het voorjaar van 2010 weer volledig aan het werk gegaan. Eind 2010 is een andere medewerker lange tijd ziek geworden. Door deze langdurige ziekten is het verzuimpercentage hoog. Het korte en middellange termijnverzuim ligt op 1,5% en is daarmee in lijn met voorgaande jaren. De doelstellingen van het Oogfonds zijn ambitieus. Hierdoor is de werkdruk redelijk hoog. Door een goede afstemming van beleid en personele capaciteit lukt het om de werkdruk te beheersen. Bij een aantal functies heeft de werkdruk de aandacht.
Fraudebestrijding Personeelsleden die bij het Oogfonds in dienst treden dienen een verklaring van goed gedrag te kunnen overleggen. Om de risico’s op fraude zo klein mogelijk te houden is er een uitgebreide fraudeprocedure opgesteld voor de collecte. In 2010 heeft er geen fraude plaatsgevonden.
O r g a n is a t ie e n s t r u c t u u r • 29
Vrijwilligers Op het kantoor van het Oogfonds zijn wekelijks twee vrijwilligers actief. Zij ontvangen hiervoor geen beloning. Bij het organiseren van de jaarlijkse ZieZo-beurs zijn zeker tachtig vrijwilligers voor het Oogfonds aan het werk. Het Oogfonds stelt jaarlijks een werkervaringsplaats ter beschikking voor een jongere met een visuele beperking. Mede door de grote inzet van deze vrijwilligers kan een relatief klein bureau veel extra activiteiten uitvoeren.
Klachtenafhandeling Opmerkingen of klachten van donateurs of anderen worden zo veel mogelijk direct door de bureaumedewerkers opgepakt en afgehandeld. Als het nodig is worden betrokken externe partijen geïnformeerd en verzocht op de klacht te reageren. De aard van de klachten lopen sterk uiteen. Naar aanleiding van nieuwsbrieven of donateurmailings ontvingen we een aantal inhoudelijke klachten. De meeste klachten zijn procedureel en administratief van aard. Tijdens het contact wordt zoveel mogelijk geluisterd en de onvrede weggenomen. Doordat het Oogfonds een post-op-maatsysteem heeft, zijn de klachten ten aanzien van ‘te vaak post krijgen’ sterk verminderd. Als deze klachten alsnog binnenkomen, wordt met de donateur de frequentie van contact afgesproken. Dit neemt een hoop irritatie weg en wordt gewaardeerd. In 2010 is de automatisering aangepast en is er een aparte klachtenregistratie systeem ingericht zodat het bijhouden van klachten nog specifieker kan worden geadministreerd.
30 • O rga n i sa t i e e n st ru c t u u r
Fina n ciën Het Oogfonds heeft in 2010 opnieuw gewerkt aan het uitbreiden van het aantal inkomstenbronnen: • Oogfondswinkel: In het najaar is gestart met de Oogfondswinkel, een online winkel voor hulpmiddelen, waarbij een kleine marge van de verkoopopbrengsten naar het Oogfonds gaat. • Oogcollecte: De Nationale Oogcollecte is in 2010 het tweede jaar ingegaan en is gegroeid in het aantal collectanten en in opbrengsten. • Vriendenloterij: De inkomsten als beneficiënt van de Vriendenloterij (voorheen Sponsor Bingo Loterij) zijn voortgezet en worden verlengd tot en met 2015. Deze vernieuwingen bleken in 2010 extra nodig, omdat de inkomsten uit donaties en giften daalden en de inkomsten uit nalatenschappen drastisch tegenvielen en ver onder de begroting bleven. Toen bleek dat de inkomsten lager uitvielen dan begroot, zijn de uitgaven voor fondsenwerving in de loop van het jaar naar beneden bijgesteld. In de algemene kosten waren op korte termijn niet veel mogelijkheden om te bezuinigen. Wel is met de verhuurder onderhandeld over een nieuw huurcontract per 1 juli 2011. Door de webwinkel en de Oogcollecte treedt het Oogfonds steeds vaker naar buiten en wordt steeds zichtbaarder. Voorlichting en bewustwording speelt een steeds grotere rol. In overleg met de nieuwe accountant Ernst&Young is de doorberekening van de algemene kosten aan de doelstellingen van het Oogfonds in 2010 opnieuw bekeken en zijn hier nieuwe percentages voor vastgesteld. Nu volgt een uitleg van de financiën en een samenvatting in cijfers. Voor de precieze cijfers verwijzen wij naar de volledige jaarrekening. Deze kunt u vinden op www.oogfonds.nl of kosteloos opvragen bij het Oogfonds.
Inkomsten en uitgaven Het Oogfonds is voor haar inkomsten afhankelijk van giften van organisaties en particulieren. Het Oogfonds ontvangt geen subsidies of andere bijdragen van de overheid. De inkomsten bestaan uit: • Donaties naar aanleiding van donateurmailings aan particulieren • Periodieke giften van vaste donateurs • Giften van enkele vermogensfondsen • Giften van enkele organisaties • Inkomsten uit verkoop van artikelen in de webwinkel • Collecteopbrengsten • Nalatenschappen • Een jaarbijdrage van de Sponsor Bingo Loterij (nu de Vriendenloterij) en de opbrengst van lotenverkoop ten gunste van het Oogfonds • Inkomsten uit de beleggingsportefeuille. De reguliere opbrengsten hieruit worden besteedt om een deel van de kosten van de organisatie te betalen.
F in a n c ië n • 31
Het Oogfonds streeft ernaar om de ontvangen gelden voor een zo groot mogelijk deel te besteden aan de doelstelling. In 2010 is 82% van de totale baten besteed aan de doelstelling. Bestedingen kunnen als volgt plaatsvinden: • Door het toekennen van subsidies aan organisaties die werkzaam zijn op het gebied van blindheid, slechtziendheid en oogaandoeningen. Bij de toekenning van subsidies wordt gestreefd naar een goede verdeling over de verschillende aandachtsgebieden. In de subsidieaanvraag moet de projectdoelstelling duidelijk worden beschreven, met daarbij antwoord op de vraag hoe de organisatie deze denkt te bereiken. Ook moet een financiële begroting worden aangeleverd. Op grond van deze aanvraag (soms na het opvragen van nadere gegevens) wordt besloten of het project wordt gesubsidieerd. Bij grotere projecten wordt 20% van het toegekende bedrag pas uitbetaald na ontvangst en goedkeuring van een inhoudelijke en financiële eindevaluatie van het project. Voorbeelden kunt u lezen bij ‘besteding aan de doelstellingen’, vanaf pagina 10. • Rechtstreeks aan de doelstellingen, zoals aan voorlichting (bijvoorbeeld door de organisatie van de landelijke ZieZo-beurs en het uitgeven van nieuwsbrieven). Naast deze directe uitgaven aan de doelstelling bestaan de uitgaven van het Oogfonds uit: • Kosten van de organisatie (personeelskosten, huisvesting en algemene kosten) • Kosten voor werving De kosten van de eigen organisatie worden toegerekend aan de doelstellingen en aan fondsenwerving. De toerekening gebeurt op basis van de geschatte tijdsbesteding van de medewerkers aan de diverse gebieden. Op basis van de totale tijdsbesteding per gebied wordt een verdeelsleutel opgesteld voor de toerekening van de ‘overige kosten eigen organisatie’ aan de doelstellingen en fondsenwerving. Een gedeelte wordt niet toegerekend en vormt de post ‘kosten beheer en administratie’. Door wijzigingen in de organisatie en meer nadruk op voorlichting, zijn de werkzaamheden van alle personeelsleden in 2010 opnieuw gerubriceerd over de doelstellingen. Daardoor is er een wijziging in de percentages ten opzichte van 2009. De toerekening vindt in 2010 als volgt plaats: Doelstellingen
Fondsen werving
Toegankelijkheid
Wetenschappelijk onderzoek
Belangenbehartiging
Voorlichting en bewustwording
9%
6%
13%
35%
Kosten beheer en administratie
17%
20%
De exacte verdeling van de totale uitgaven over deze gebieden is zichtbaar in de ‘Toelichting lastenverdeling model C’ op pagina 40.
Resultaat versus begroting Uitleg van de Staat van baten en lasten De staat van baten en lasten is opgenomen op pagina 38. Het resultaat is € 85.000 lager dan begroot. De belangrijkste oorzaken voor het lagere resultaat zijn de
32 • F i n a n c i ë n
grote daling in de inkomsten uit nalatenschappen en, in mindere mate, de lagere inkomsten uit donaties en giften. Inkomsten uit nalatenschappen zijn moeilijk voorspelbaar en per jaar sterk wisselend. In 2008 is campagne gevoerd om deze inkomsten te verhogen, maar de effecten van een dergelijke actie zijn pas na verloop van enkele jaren merkbaar. Om de inkomsten uit eigen fondsenwerving in komende jaren te laten stijgen zijn de plannen voor 2011 aangepast. Er zal nog nauwkeuriger per mailing naar de resultaten worden gekeken en het beleid wordt waar nodig steeds bijgesteld. De lagere inkomsten konden in de loop van het jaar maar gedeeltelijk worden gecompenseerd door lagere uitgaven. In de vaste kosten van de eigen organisatie is op korte termijn niet makkelijk te bezuinigen. Op de kosten voor fondsenwerving is in de loop van het jaar steeds kritischer gelet en hieraan is dan ook minder uitgegeven dan begroot. De kosten voor de collecte-organisatie, die in 2010 het tweede jaar in ging, drukken nog zwaar op de begroting. De lagere baten uit fondsenwerving zijn gedeeltelijk gecompenseerd door hogere baten uit beleggingen.
Inkomsten In 2010 zijn de inkomsten uit beleggingen boven de begroting uitgekomen, € 246.000 in plaats van € 110.000. Dit is het gevolg van de ongerealiseerde koersresultaten op aandelen, die in de begroting niet zijn opgenomen. De inkomsten uit nalatenschappen zijn drastisch lager dan begroot: € 148.000 in plaats van € 350.000. Daarnaast is er een terugloop in de inkomsten uit donaties en giften van circa € 102.000. De overige baten uit eigen fondsenwerving zijn iets hoger dan begroot: € 65.000 in plaats van € 50.000. Dit komt onder andere door een overschot van € 8.000 van de ZieZo-beurs 2010. Dit bedrag is gereserveerd om de ZieZo-beurs 2011 beter toegankelijk te maken. In totaal zijn de inkomsten uit fondsenwerving over 2010 € 338.000 lager dan in de begroting was opgenomen. Deze daling in de inkomsten heeft een forse invloed gehad op het resultaat over 2010.
Besteding aan doelstellingen De verschillen in de besteding aan de doelstellingen ten opzichte van de begroting 2010 zijn gedeeltelijk ontstaan door de toegekende subsidies. De toekenning van subsidies aan de verschillende aandachtsgebieden is mede afhankelijk van de kwaliteit van de projectaanvragen die het Oogfonds in een jaar ontvangt. Dit kan er toe leiden dat er in een jaar meer of minder subsidie wordt toegekend aan een bepaald aandachtsgebied, indien er meer of juist minder goede projectaanvragen op dit terrein binnenkomen. In 2010 zijn er hierdoor een aantal verschuivingen ten opzichte van de begroting: aan wetenschappelijk onderzoek en aan belangenbehartiging is wat meer subsidie toegekend dan was begroot; aan toegankelijkheid en voorlichting zijn de subsidiebestedingen wat
F in a n c ië n • 33
lager. De kosten voorlichting en bewustwording zijn met name gestegen doordat hier meer algemene kosten aan worden toegerekend. De ‘kosten eigen organisatie’ zijn in 2010 iets hoger dan begroot: € 594.000 in plaats van € 585.000. In het tweede jaar van de Nationale Oogcollecte zijn de kosten voor de organisatie van de collecte nog hoger dan de opbrengsten. De kosten voor de collecte zijn licht gestegen ten opzichte van 2009. De inkomsten uit de collecte zijn ook gestegen, maar door het extreem winterse weer in de collecteweken is de begroting niet gehaald. Vanwege de kou gingen collectanten gemiddeld minder uren langs de deur dan het jaar ervoor. Toch wil het Oogfonds de collectanten nog uitdrukkelijk bedanken voor hun inspanningen. De kosten voor fondsenwerving zijn lager dan begroot (€ 191.000 ten opzichte van € 297.000). Dit komt o.a. doordat er in de loop van het jaar extra bezuinigd is op deze uitgaven toen bleek dat de inkomsten (met name uit nalatenschappen) erg achterbleven bij de begroting.
Vermogen Uitleg van de balans De balans is opgenomen op pagina 37 van dit jaarverslag. Het vermogen van het Oogfonds wordt gevormd door haar bezittingen en schulden. Per saldo is het vermogen van het Oogfonds door het negatieve resultaat over 2010 iets afgenomen tot ruim € 2,3 miljoen. De belangrijkste bezittingen van het Oogfonds zijn haar beleggingsportefeuille en bankrekeningen (in totaal € 2,6 miljoen). Ondanks de goede beleggingsresultaten is de waarde van de beleggingen iets afgenomen doordat een obligatielening is afgelost. Verder staan op de balans: kantoorinrichting, computers, materiaal voor de oogcollecte en een aantal per 31 december nog te ontvangen bedragen betreffende 2010. De ontwikkeling van de webwinkel is als investering onder de immateriële vaste activa verantwoord. Deze kosten worden in 5 jaar afgeschreven. Deze post op de balans is in 2010 ontstaan. Naast de investering in de webwinkel van € 9.000 zijn er (vervangende en aanvullende) investeringen geweest voor de Oogcollecte (collectebussen) en voor inventaris en automatisering (€ 21.000). De stijging van de vorderingen per eind 2010 komt voornamelijk door relatief meer vooruitbetaalde kosten voor de ZieZo-beurs 2011 ten opzichte van vorig jaar. Daarnaast waren de nog te ontvangen collecteopbrengsten en nalatenschappen per ultimo 2010 hoger. Tegenover de bezittingen staan de schulden van het Oogfonds, onder meer voor de al toegezegde subsidies die nog niet zijn uitbetaald. Het totaal aan nog te betalen subsidies is gedaald van € 500.000 naar € 450.000. De overige schulden per eind 2010 bestaan uit ontvangen facturen over 2010 die in 2011 betaald zijn en een aantal nog te betalen posten die betrekking hebben op het boekjaar 2010. Omdat de ZieZo-beurs 2011 niet in januari, maar pas begin april 2011 plaatsvond, waren er weinig vooruit ontvangen bedragen van standhouders (€ 2.000 ten opzichte van € 113.000 in 2009).
Reserves en fondsen Door het negatieve resultaat over 2010 zijn de reserves en fondsen van het Oogfonds in 2010 gedaald. De continuïteitsreserve, die bedoeld is ter dekking van de risico’s op korte
34 • F i n a n c i ë n
termijn, is in 2010 gehandhaafd op hetzelfde bedrag als in 2009, omdat de vaste kosten ongeveer gelijk zijn gebleven. De ‘bestemmingsreserve subsidies’ betreft de Blindenschool in Kameroen die het bestuur gedurende meerdere jaren wil ondersteunen. De definitieve toekenning van deze subsidie in 2011 en 2012 hangt onder andere af van het verloop van het project. De ‘bestemmingsreserve belangenbehartiging’ is bedoeld om werk op het gebied van belangenbehartiging de komende jaren veilig te stellen. Jaarlijks wordt beoordeeld hoeveel geld er beschikbaar is om daadwerkelijk subsidie toe te kennen. In 2010 is het restant van de ‘bestemmingsreserve meerjarenplan’ die in 2008 is gevormd afgeboekt, omdat dit meerjarenplan niet meer als zodanig zal worden uitgevoerd. Er is een nieuw meerjarenbeleidsplan gemaakt voor de jaren 2011-2013. In 2011 zal dit plan nader worden uitgewerkt en zal besloten worden of hiervoor een bestemmingsreserve moet worden gevormd. In 2010 is er sprake van € 152.000 aan ongerealiseerde koersresultaten. Dit bedrag is toegevoegd aan de gelijknamige bestemmingsreserve. Het balanstotaal is met € 265.000 afgenomen.
Beleggingsbeleid Het Oogfonds houdt haar beleggingen om inkomsten te genereren (couponrente en dividenden) en hiermee een deel van de ‘kosten eigen organisatie’ te dekken. Het Oogfonds heeft een volledig duurzame beleggingsportefeuille.
Duurzaamheid Er is gekozen voor beleggingen in bedrijven die hun verantwoordelijkheid nemen op het gebied van economische, sociale en omgevingsduurzaamheid. Omdat roken een negatieve invloed kan hebben op het gezichtsvermogen is de tabakssector uitgesloten. De tabaksindustrie is volledig uitgesloten; de verkoop van tabaksproducten is toegestaan als dit minder dan 5% van de omzet van een concern uitmaakt. Van de overige duurzame sectoren is steeds gekozen voor de bedrijven en fondsen die het beste presteren op het gebied van duurzaamheid. De duurzame portefeuille wordt beheerd door MeesPierson dat over jarenlange ervaring beschikt op het gebied van duurzaam beleggen. MeesPierson rapporteert in beginsel ieder kwartaal over de resultaten en het beheer van de beleggingen. Deze rapportages worden een à twee keer per jaar met de bank besproken door de penningmeester, directeur en administrateur.
KASSTROMEN In het kasstroomoverzicht op pagina 39 wordt toegelicht waardoor de afname van de banksaldi in 2010 is veroorzaakt. De belangrijkste redenen hiervoor zijn dat er in 2010 meer uitgaven zijn geweest dan inkomsten. Hierdoor is een negatief resultaat ontstaan. Bovendien zijn de ongerealiseerde koersresultaten alleen een verhoging van de waarde
F in a n c ië n • 35
van de beleggingen, maar geen inkomsten in geld. Daarnaast stonden eind 2009 de vooruitontvangsten voor de ZieZo-beurs 2010 op een spaarrekening, terwijl er eind 2010 geen vooruitontvangsten waren.
Begroting 2011 De begroting 2011 is vastgesteld door het bestuur op 2 december 2010. Bedragen x 1.000 euro Inkomsten eigen fondsenwerving Inkomsten acties van derden (loterijen) Inkomsten uit beleggingen Totaal inkomsten Besteed aan doelstellingen: • toegankelijkheid • wetenschappelijk onderzoek • belangenbehartiging • voorlichting en bewustwording Totaal besteed aan doelstellingen Kosten eigen fondsenwerving Kosten acties van derden Kosten beleggingen Kosten beheer en administratie Totaal uitgaven Resultaat
Begroting 2011
Begroting 2010
1.016 212 81 1.309
1.214 212 110 1.536
155 185 165 462 967
239 196 206 462 1.103
182 4 20 113 1.286
297 22 114 1.536
23
0
Toelichting bij de begroting 2011 In de begroting voor 2011 is rekening gehouden met een terugloop in inkomsten uit eigen fondsenwerving. Door de hoge gemiddelde leeftijd van de donateurs is er een daling in de inkomsten. Op korte termijn is weinig geld beschikbaar om actief nieuwe donateurs te werven. De bedoeling is om hierin uiterlijk in 2013 wel te investeren. De inkomsten uit beleggingen zijn voorzichtigheidshalve zonder de ongerealiseerde koersresultaten opgenomen. Aangezien de doelstelling ‘voorlichting en bewustwording’ steeds belangrijker wordt zal er hieraan niet minder worden uitgegeven. De uitgaven aan de overige doelstellingen zal wel worden verlaagd. Ook de kosten voor eigen fondsenwerving zijn in 2011 lager begroot dan in 2010.
36 • F i n a n c i ë n
verkorte jaarrekening Balans per 31 december 2010
(na voorstel verwerking resultaatbestemming) Balans per 31 december 2010 (na voorstel verwerking resultaatbestemming)
1
Immateriële vaste activa
2
Materiële vaste activa Voor de bedrijfsvoering
3 4
Financiële vaste activa Lening u/g Beleggingsportefeuille
31-dec-10
31-dec-09
7.785
0
60.675
63.125
5.000 2.480.903
10.000 2.495.768 2.485.903
5 6
7
Vorderingen en overlopende activa Lopende intrest op effecten/banken Overige vorderingen
44.580 173.717
Liquide middelen Totaal Activa
2.505.768
48.084 124.865 218.297
172.949
125.007
420.376
2.897.667
3.162.218
Reserves en Fondsen
8 9
10
11 12
Reserves continuïteitsreserve Bestemmingsreserves: bestemmingsreserve activa bestemmingsreserve subsidies bestemmingsreserve belangenbehartiging bestemmingsreserve meerjarenplan bestemmingsreserve Ziezobeurs bestemmingsreserve ongerealiseerde koerswinsten overige reserve
800.000
800.000
73.459 20.000 900.000 0 8.055 359.521 -7.273
73.125 20.000 900.000 200.335 0 219.567 38.152
Fondsen bestemmingsfonds Hoekstra-Quak
Kortlopende schulden Toegezegde subsidies Overige schulden
Totaal Passiva
2.153.762
2.251.179
180.379
168.386
2.334.141
2.419.565
450.480 113.046
499.784 242.870 563.526
742.654
2.897.667
3.162.218
Ve r k o r t e ja a r re k e n in g • 37
staat van de baten en lasten 2010 Staat van baten Staaten van lasten baten 2010 en lasten 2010 Werkelijk 2010 Baten 13 14 15
Som der batenSom der baten
Werkelij 2009
876.260 214.104 245.999
876.260 1.214.063 214.104 212.000 245.999 110.000
1.214.063 1.306.741 212.000 210.628 110.000 308.856
1.306 210 308
1.336.363
1.336.363 1.536.063
1.536.063 1.826.225
1.826
184.774 213.429 240.335 452.885 1.091.422
184.774 238.962 213.429 196.371 240.335 205.571 452.885 462.586 1.091.422 1.103.490
238.962 311.720 196.371 208.700 205.571 157.390 462.586 433.731 1.103.490 1.111.541
311 208 157 433 1.111
191.243 4.711 17.758 213.711
191.243 296.982 4.711 0 17.758 22.000 213.711 318.982
296.982 260.808 6.740 0 22.000 24.265 318.982 291.813
260 6 24 291
116.653
116.653 113.527
113.527 113.551
113
1.421.787
1.421.787 1.536.000
1.536.000 1.516.904
1.516
309.321 63
309
Lasten
16 17 18 19
Besteed aan doelstellingen Besteed aan doelstellingen - Toegankelijkheid 16 - Toegankelijkheid - Wetenschappelijk 17 - Wetenschappelijk onderzoek onderzoek - Belangenbehartiging 18 - Belangenbehartiging - Voorlichting 19 en - Voorlichting bewustwording en bewustwording
20 21 22
Werving batenWerving baten - Kosten eigen 20 -fondsenwerving Kosten eigen fondsenwerving - Kosten acties 21 -van Kosten derden acties van derden - Kosten van 22 beleggingen - Kosten van beleggingen
23
Beheer en administratie Beheer en administratie - Kosten beheer 23 - Kosten en administratie beheer en administratie Som der lasten Som der lasten Resultaat
Begroting Werkelijk 20102009
Baten
- Baten uit13eigen - Baten fondsenwerving uit eigen fondsenwerving - Baten uit14acties - Baten van derden uit acties van derden - Baten uit15beleggingen - Baten uit beleggingen
Lasten
Werkelijk Begroting 20102010
Resultaat
-85.424
-85.424
Toevoeging/onttrekking Toevoeging/onttrekking aan: aan: continuïteitsreserve continuïteitsreserve 0 bestemmingsreserve bestemmingsreserve activa activa 334 bestemmingsreserve bestemmingsreserve meerjarenplan meerjarenplan -200.335 bestemmingsreserve bestemmingsreserve Ziezobeurs Ziezobeurs 8.055 bestemmingsreserve bestemmingsreserve ongerealiseerde ongerealiseerde koerswinsten koerswinsten 151.947 overige reserves overige reserves -45.425
0 334 -200.335 8.055 151.947 -45.425
Bestemming saldo Bestemming 2010 saldo 2010
38 • Ve rk ort e j a a rre k e n i n g
Pagina 2
Pagina 2
63
kasstroomoverzicht 2010 Kasstroomoverzicht 2010
2010
2009
-85.424
309.321
Kasstroom uit operationele activiteiten Resultaat boekjaar Aanpassingen voor: Afschrijvingen Koersresultaat beleggingen
24.519 -164.291
Mutaties werkkapitaal: Vorderingen en overlopende activa Kortlopende schulden
-45.348 -179.128
Kasstroom uit operationele activiteiten
-139.772
17.212 -211.460
-194.248
-68.825 -17.752 -224.476
-86.577
Kasstroom uit investeringen Investeringen in vaste activa Aankopen beleggingen Verkopen beleggingen
-29.853
-44.913
-491.947 671.103
-1.091.885 1.068.133
Kasstroom uit investeringen
149.303
-68.665
Kasstroom uit financieringsactiviteiten Aflossing lening u/g Uitgifte Lening
5.000 0
Kasstroom uit financieringsactiviteiten Totaal kasstroom
Liquide middelen einde boekjaar Liquide middelen aanvang boekjaar Mutatie liquide middelen
Pagina 3
5.000 0 5.000
5.000
-295.369
-35.169
125.007 420.376
420.376 455.545
-295.369
-35.169
Ve r k o r t e ja a r re k e n in g • 39
model C
voorlichting en bewustwording
55.462
184.774
toegerekende uitvoeringskosten
totaal
213.429
36.454
24.477 2.745 6.881 2.351
176.975 0
240.335
77.335
51.927 5.824 14.597 4.988
163.000 0
452.885
204.664
137.422 15.412 38.630 13.200
57.000 191.222
191.243
103.113
69.235 7.765 19.462 6.650
88.130
17.758
0
0 0 0 0
17.758
4.711
0
0 0 0 0
4.711
593.681
398.628 44.707 112.055 38.290
539.004
387.208 31.336 92.267 28.192
623.213 354.687
Totaal 2009
1.536.000 1.516.904
584.700
431.200 40.000 82.000 31.500
585.000 366.300
begroot 2010
De indirecte kosten kunnen niet direct aan een bestemming worden toegerekend. Dit zijn de kosten eigen organisatie, zoals personeel, huisvesting en algemene kosten. De basis voor de toerekening van deze kosten is de ingeschatte tijdsbesteding van de personeelsleden over de verschillende bestemmingen. Volgens deze verhoudingen worden de overige uitvoeringskosten toegerekend. Naar aanleiding van de groei en veranderende aktiviteiten van het Oogfonds is de tijdsbesteding van alle personeelsleden in 2010 opnieuw bekeken. Op basis daarvan zijn de toerekingspercentages herijkt.
Naast de subsidies zijn er eigen projecten op het gebied van voorlichting en soms op andere doelstellingsgebieden. Deze directe kosten vallen onder de betreffende doelstelling.
De toegekende subsidies vallen vrijwel altijd onder een specifieke doelstelling en worden daaraan toegerekend. De basissubisdie aan Viziris wordt toegerekend aan twee doelstellingen, te weten belangenbehartiging en toegankelijkheid, omdat dit de twee hoofdtaken van Viziris zijn.
116.653 1.421.787
116.653
78.327 8.785 22.018 7.524
523.083 305.023
Beheer en Totaal administratie 2010
Toelichting: Voor de toerekening van de kosten wordt onderscheid gemaakt tussen de kosten die direct kunnen worden toegerekend en de indirecte kosten.
37.240 4.177 10.468 3.577
126.109 3.203
eigen acties van fondsenwerving beleggingen derden
belangen behartiging
toegankelijkheid
wetenschapp. onderzoek
Werving baten
Doelstelling
Personeelskosten Huisvestingskosten Algemene kosten Afschrijving en rente
lasten Subsidies Directe kosten
Bestemming
Specificatie en verdeling kosten naar bestemming
Toelichting lastenverdeling
toelichting lastenverdeling model C
Ve r k o r t e ja a r re k e n in g • 41
Control everkl aring van de onafhankel ijke accounta n t Aan: het bestuur van Stichting Oogfonds Nederland
Verklaring betreffende de jaarrekening Bijgesloten samengevatte jaarrekening, bestaande uit de samengevatte balans per 31 december 2010 en samengevatte staat van baten en lasten over 2010 zijn ontleend aan de gecontroleerde jaarrekening van Stichting Oogfonds Nederland te Utrecht per 31 december 2010. Wij hebben een goedkeurend oordeel verstrekt bij die jaarrekening in onze controleverklaring van 24 mei 2011. Desbetreffende jaarrekening en deze samenvatting daarvan, bevatten geen weergave van gebeurtenissen die hebben plaatsgevonden sinds de datum van onze controleverklaring van 24 mei 2011. De samengevatte jaarrekening bevat niet alle toelichtingen die zijn vereist op basis van Richtlijn 650 (Fondsenwervende instellingen) van de Richtlijnen voor de Jaarverslaggeving. Het kennisnemen van de samengevatte jaarrekening kan derhalve niet in de plaats treden van het kennisnemen van de gecontroleerde jaarrekening van Stichting Oogfonds Nederland.
Verantwoordelijkheid van het bestuur Het bestuur van de stichting is verantwoordelijk voor het opstellen van een samenvatting van de gecontroleerde jaarrekening in overeenstemming met de grondslagen zoals beschreven in de samengevatte jaarrekening. De volledige jaarrekening is opgesteld in overeenstemming met Richtlijn 650 (Fondsenwervende instellingen) van de Richtlijnen voor de jaarverslaggeving.
Verantwoordelijkheid van de accountant Onze verantwoordelijkheid is het geven van een oordeel over de samengevatte jaarrekening op basis van onze werkzaamheden, uitgevoerd in overeenstemming met Nederlands Recht, waaronder de Nederlandse Standaard 810 “Opdrachten om te rapporteren betreffende samengevatte financiële overzichten”.
Oordeel betreffende de jaarrekening Naar ons oordeel is de samengevatte jaarrekening in alle van materieel belang zijnde aspecten consistent met de gecontroleerde jaarrekening van Stichting Oogfonds Nederland per 31 december 2010 en in overeenstemming met de grondslagen zoals
42 • Con t rol e ve rk l a ri n g a c c ou n t a n t
beschreven in de samengevatte jaarrekening. De volledige jaarrekening is opgesteld in overeenstemming met Richtlijn 650 (Fondsenwervende instellingen) van de Richtlijnen voor de jaarverslaggeving.
Utrecht, 24 mei 2011 Ernst & Young Accountants LLP w.g. J-L. Geutjes RA Partner
C o n t ro le v e r k la r in g a c c o u n t a n t • 43
Bij lage 1 : aa nge slote n org anis atie s LEDEN DEELNEMERSRAAD A • Nederlandse Christelijke Blinden- en Slechtziendenbond (NCB) te Amsterdam • Federatie van Ouders van Visueel Gehandicapten (FOVIG) te Rijen • Retina Nederland te Utrecht • Nederlandse Vereniging van Blinden en Slechtzienden (NVBS) te Utrecht • Maculadegeneratie Vereniging te Utrecht • Nederlandse Vereniging van Geleidehondgebruikers (NVG) te Utrecht
LEDEN DEELNEMERSRAAD B • Stichting Bartiméus Soneheerdt te Doorn • Stichting Blizo Werkgemeenschap te Vught • Robert Coppes Stichting te Vught • Dedicon te Grave • Christelijke Bibliotheek voor Blinden en Slechtzienden (CBB) te Ermelo • Koninklijk Nederlands Geleidehonden Fonds (KNGF) te Amstelveen • Stichting Beheer Le Sage te Nijmegen • Koninklijke Visio te Huizen • Nederlandse Luister- en Braillebibliotheek (NLBB) te ‘s Gravenhage • Huize ‘Het Schild’ te Wolfheze • Stichting De Luisterpost|Bralectah te Zwolle • Stichting KUBES te Zeist • Nederlands Oogheelkundig Gezelschap (NOG) te Nijmegen
LEDEN DEELNEMERSRAAD C • Algemene Nederlandse Vereniging ter Voorkoming van Blindheid (ANVVB) te Doorn • Vereniging Bartiméus Sonneheerdt te Doorn • Stichting Blindenbelangen te Grave • Stichting Blindenhulp te ‘s Gravezande • Stichting Blindenzorg Sint Lucia te Vaassen • Christelijke Stichting tot Praktisch Hulpbetoon aan Visueel Gehandicapten van alle • Gezindten te Zutphen • Gelderse Blinden Stichting te Velp • Landelijke Stichting voor Blinden en Slechtzienden (LSBS) te Utrecht • Stichting ‘Licht en Liefde’ te Maastricht • Stichting Blindenpenning te Amsterdam
44 • Bi j l a ge 1
B ijlage 2: s amenvat t ing verantwoordel ijkheid s verkl aring Bestuur en toezicht Het bestuur van het Oogfonds bepaalt het beleid, beoordeelt jaarplannen, stelt de financiële richtlijnen vast en draagt eindverantwoordelijkheid voor de dagelijkse leiding. De dagelijkse leiding valt onder de verantwoordelijkheid van de directie. Iedere drie jaar wordt een meerjarenplan opgesteld met daarbij een meerjarenbegroting. Deze wordt opgesteld door de directeur en beoordeeld door het bestuur. Ieder jaar wordt een jaarplan geschreven met begroting conform het meerjarenplan. Jaarlijks worden de bestedingen inhoudelijk en financieel geëvalueerd door het bestuur. Het bestuur van de stichting bestaat uit vijf natuurlijke personen, afkomstig uit de groep van belangenbehartigers, instellingen en fondsen. De voorzitter wordt door de overige leden van het bestuur benoemd. De voorzitter is onafhankelijk, geniet maatschappelijk aanzien en beschikt over ruime bestuurlijke ervaring.
Besteding van middelen Het Oogfonds werkt voortdurend aan een optimale besteding van middelen zodat de gestelde doelen op een zo effectief en doelmatig mogelijke manier gerealiseerd worden. De bestedingsgebieden van het Oogfonds zijn: • Wetenschappelijk onderzoek naar oogaandoeningen en naar behandelmethoden; • Belangenbehartiging: het Oogfonds ondersteunt projecten en organisaties die ertoe bijdragen dat de positie van mensen met een visuele beperking verbetert; • Toegankelijkheid: het Oogfonds ondersteunt projecten en organisaties die bijdragen aan het wegnemen van drempels voor visueel beperkten, zodat zij volwaardig en zelfstandig deel kunnen nemen aan alle gebieden in de samenleving; • Voorlichting: het Oogfonds stelt zich ten doel hindernissen, die mensen met een visuele beperking ervaren, zichtbaar te maken door het geven van informatie.
Financiën Besteding van middelen vindt plaats in overeenstemming met de begroting. Het Oogfonds heeft een uitgebreide projectadministratie van de subsidieontvangende organisaties. Het Oogfonds stelt een norm vast voor de hoogte van de kosten beheer en administratie. Voor financiële uitgaven is een interne betalingsprocedure ontwikkeld waarin de controle op uitgaven is gewaarborgd.
B ijla g e 2 • 45
Verslaggeving De jaarrekening wordt voor zover mogelijk ingericht in overeenstemming met ‘Richtlijn Verslaggeving Fondsenwervende Instellingen’
Omgaan met belanghebbenden Het Oogfonds streeft naar optimale relaties met belanghebbenden, met gerichte aandacht voor het verstrekken van informatie en het ontvangen en het verwerken van wensen, vragen en klachten. De belanghebbenden van Oogfonds Nederland zijn: • Alle mensen met een visuele beperking in Nederland; • Organisaties en instellingen die een bijdrage leveren aan de doelstellingen van het Oogfonds op de verschillende terreinen: wetenschappelijk onderzoek, toegankelijkheid, belangenbehartiging en voorlichting; • Donateurs. Het Oogfonds is afhankelijk van giften. Donateurs willen we zoveel mogelijk betrekken bij de thematiek en blijvend aan het fonds binden. Informatie aan belanghebbenden moet betrouwbaar, relevant en laagdrempelig zijn. Het Oogfonds heeft een klachtenprocedure. Klachten worden geregistreerd en bijgehouden. Er wordt zo snel mogelijk op gereageerd. • Iedereen die op kennisniveau geïnteresseerd is in visuele beperkingen en/of leven met een visuele beperking;
46 • Bi j l a ge 2
Comit é va n A a n b evelin g
Beschermvrouwe H.M. Koningin Beatrix
Bisschop Van Luyn
Kees van der Waaij
Herman Wijffels
Frank Rijkaard
Hans Wiegel
Huub Oosterhuis
Jan Terlouw
Harry Kuitert
Rita Kok-Roukema
Olga Commandeur
Saskia Stuiveling
Seth Gaaikema
Rabbijn Soetendorp
Dries van Agt
Willeke van Ammelrooij
C o m it é v a n a a n b e v e lin g • 47
48 • O ogfon ds J a a rve rsl a g 201 0
JAAR V E R SL AG 2 0 10
Giro 3910