Jaarverslag en jaarrekening 2011
Op koers met creëren van banen voor vrouwen op het Indiase platteland
Inhoudsopgave Voorwoord
Al 12.413 banen voor vrouwen in India | 3 Hoofdstuk 1
Women on Wings in vogelvlucht
|6
Hoofdstuk 2
Resultaten van Women on Wings in 2011 | 8 Hoofdstuk 3
Women on Wings kan niet zónder...
| 12
Hoofdstuk 4
Eén miljoen banen…
| 17
Hoofdstuk 5
Jaarrekening 2011 | 20
Colofon Redactie: Ellen Tacoma, Maria van der Heijden, Ineke Bezembinder, Jacqueline Duerinck, Anke Rotink Tekst: ZINNIG, Marianne Kalkman Foto’s: Women on Wings Vormgeving: Neus pop up team
Voorwoord
Women on Wings in 2011: Al 12.413 banen voor vrouwen in India Women on Wings ligt goed op koers: in 2011 hebben we opnieuw twee keer zoveel banen gecreëerd als in het jaar hiervoor. De grootste groei boekten onze klanten Fabric Plus, Krishna Weavers en DAH Jaipur. Ook RangSutra, en Jaipur Rugs deden het goed in het afgelopen jaar. Bedrijven met potentie, waar de leiding voortvarend aan de slag gaat met onze adviezen. Immers: het begint bij de ondernemers in India. Women on Wings neemt geen business over, maar levert consultancy. Toegevoegde kennis en ervaring op het gebied van management, marketing, productie, distributie, inkoop, ondernemerschap, communicatie en financiën. Onze Indiase klanten maken prachtige producten; vaak handgemaakt, thuis of lokaal gefabriceerd, met oog voor kwaliteit, traditie en omgeving. Maar de bedrijven weten hun producten niet altijd te vermarkten. Ondernemers op het platteland van India profiteren bovendien nog onvoldoende van de economische ontwikkeling die het bedrijfsleven in de steden doormaakt. Verbinden Women on Wings werkt met kansrijke bedrijven, die willen groeien. Met oog voor het ‘ketendenken’ en het belang van duurzame werkgelegenheid voor vrouwen op het Indiase platteland. Samen met onze experts – waaronder inmiddels drie consultants uit India zelf – ontwikkelen deze ondernemers hun bedrijfsvoering en vinden ze een afzetmarkt voor hun kwaliteitsproducten. Kennis en kunde verbinden, zodat zij werk kunnen bieden aan de vrouwelijke beroepsbevolking. Want dát is waar we het voor doen: vrouwen en hun gezin een inkomen bieden, om zo de armoedespiraal te doorbreken. Business development Naast consultancy voor bestaande bedrijven, is Women on Wings in 2011 in de ontwikkeling van business gestapt. Samen met UNICEF, UNDP en de IKEA Foundation zijn we het sanitary pads-programma gestart, ‘Girls Today, Women Tomorrow’. Op het platteland van India ontwikkelen we een Business Support Centre voor de productie en verkoop van maandverband. Dubbele winst: het gebruik van maandverband stelt meisjes en vrouwen in staat de hele maand door naar school te gaan of te werken. Tegelijkertijd creëren we banen in productie, distributie en verkoop. Een omvangrijk en ambitieus programma, dat in deze startfase veel tijd en aandacht vraagt. Maar waarvan we iedere dag weer leren over zakendoen in India.
| 3
Organisatie 2011 was ook een belangrijk jaar voor Women on Wings, omdat wij in onze organisatie zelf een slag hebben gemaakt. Meer activiteiten en experts, meer omzet: dit vraagt om een professionele organisatie. Het kernteam (zie pag. 13) is daarom in 2011 uitgebreid. Het team kan zich zo nog beter focussen op de coördinatie en de ondersteuning van de experts op hun werkreizen naar India. Als oprichters van Women on Wings kijken wij vol trots terug op het afgelopen jaar. Omdat het ons opnieuw is gelukt het aantal banen voor vrouwen te verdubbelen. En omdat wij onszelf, sinds onze start in het najaar van 2007, zo duidelijk op de kaart hebben weten te zetten. We hebben bewezen wat we waard zijn en dat onze aanpak werkt. En investeerders en partners daarmee het vertrouwen gegeven dat wij onze ambities ook waarmaken. Zo zijn wij vereerd met het partnership met de IKEA Foundation, sinds dit jaar, voor het omvangrijke en ambitieuze sanitary pads-programma. Wij kijken uit naar een succesvolle samenwerking. Net als met de partners waarmee we al langer werken, zoals AkzoNobel, Cordaid en DHL Express. Vanuit deze terugblik bedanken wij graag: • alle partners, bedrijven en relaties die in 2011 hebben bijgedragen aan ons werk en ons resultaat; • het bestuur voor haar betrokkenheid, deskundigheid en kritische blik; • alle experts die met hun enthousiaste, vrijwillige inzet van tijd en kennis hebben meegeholpen een stap dichterbij ons doel te komen: 1 miljoen banen voor vrouwen in India. • en natuurlijk de overige kernteamleden, zonder wie wij dit nooit hadden kunnen bereiken. Wij hopen dat wij ook in 2012 weer op hun en uw samenwerking en inzet mogen rekenen!
Maria van der Heijden en Ellen Tacoma, Oprichters en dagelijkse leiding Women on Wings
| 4
Jaipur Rugs: verhaal vertellen Jaipur Rugs, een familiebedrijf met vestigingen in India en de VS dat tapijten maakt en verkoopt, is klant sinds 2010., Women on Wings ondersteunt Jaipur Rugs onder meer bij het definiëren van zijn lange termijn managementdoelen en marketing & communicatie. De handgeknoopte tapijten worden geproduceerd door 40.000 handwerklieden, verspreid door tien deelstaten in India. De komende vijf jaar moet hun aantal groeien naar 100.000. Oprichter N.K. Chaudhary wil daarnaast een hoger inkomen realiseren voor zijn handwerklieden en daarmee het imago van het vak verbeteren en het vakmanschap behouden. Expert Nicolette Biessels adviseerde het bedrijf in november over zijn deelname aan de Domotex 2012, een internationale beurs in Hannover, Duitsland. “Samen hebben we hun beurspresentatie en het perstraject voorbereid, inclusief de vertaling hiervan naar de website en de social media van Jaipur Rugs. Met de nieuwe collectie, ontworpen door de Australische designer Jenny Jones, profileert Jaipur Rugs zich in het hogere segment.” De Indiase consultant Tanveen Ratti ontwierp een label voor aan de tapijten, dat de makers en het verhaal achter de tapijten onder de aandacht brengt. In 2012 gaan experts Miranda Noordenbos en Nicolette een traject in op om de communicatie tussen de twee managementlagen en de 40.000 handwerklieden in het veld te stroomlijnen. “Belangrijkste doel is vertrouwen te creëren bij de wevers. Wij zetten een format op waarmee het bedrijf zelf zijn mensen kan trainen en deze aanpak kan invoeren.”
Hoofdstuk 1
Women on Wings in vogelvlucht
Een baan betekent een beter bestaan India is een land met een enorme potentie: het is een grote en snel groeiende wereldeconomie. De middenklasse groeit mee. Maar de onderklasse – zo’n 700 tot 800 miljoen mensen – leeft nog steeds van amper twee dollar per dag. Vooral op het platteland is er vaak weinig werk. Families ontberen een eigen inkomen en zijn voor hun bestaan afhankelijk van anderen. Women on Wings wil hier verandering in brengen. Deze organisatie, in 2007 opgericht door Maria van der Heijden en Ellen Tacoma, zet zich sindsdien in voor de ontwikkeling van bedrijven op het platteland van India en meer werkgelegenheid voor vrouwen.
Missie en visie In 2018 willen we één miljoen banen hebben gecreëerd voor vrouwen op het platteland in India. Dit doen we door business te ontwikkelen met - en kennis beschikbaar te stellen aan - Indiase bedrijven die werkgelegenheid creëren voor vrouwen op het platteland. Een baan betekent inkomen voor deze vrouwen. Economische zelfstandigheid en ontsnappen uit de armoedespiraal. Hun kinderen kunnen naar school en vergroten zo hun kansen op een betere toekomst.
Consultancy en business development Women on Wings creëert banen op het Indiase platteland door economische bedrijvigheid te stimuleren, te ontwikkelen en te verbeteren. Vaak liggen er genoeg zakelijke kansen, maar ontbreekt het lokaal aan expertise. Women on Wings brengt die expertise gericht in: Nederlandse experts verbinden zich tijdelijk aan een bedrijf en gaan samen met lokale partijen op zoek naar passende en realistische business-modellen. Investeren met menselijk kapitaal ‘Human capital’ is de kern van onze dienstverlening. Women on Wings levert consultancy en kennis aan ondernemers in India. Onze experts stellen hun tijd -in Nederland en in India- vrijwillig ter beschikking.
| 6
JharCraft: groei mogelijk maken Een van de experts die in 2011 voor Women on Wings naar India reisden, is retailman Ronald van het Hof. Hij adviseert zijdeproducent Jharcraft. Naar verwachting levert dit bedrijf een aanzienlijk deel van de verwachte banengroei op voor Women on Wings. “Een geweldige klant om mee te werken, met een zelfde kijk op economische ontwikkeling, ambitieus en leergierig. In november 2011 waren we er voor het eerst. Onze eerste suggesties voor winkelinrichting en visual merchandising hebben ze meteen in de praktijk gebracht. In plaats van de producten simpelweg op te stapelen, toont de winkelinrichting nu het verhaal achter de producten: handgemaakt, met aandacht voor kwaliteit en eeuwenoude tradities. Met storytelling en het creëren van beleving onderscheid je je van de concurrent. In amper twee maanden tijd blijkt de omzet verdubbeld. ” De directie van Jharcraft heeft forse ambities: het bedrijf biedt inmiddels aan 100.000 vrouwen werk en verwacht komend jaar een groei van enige duizenden banen. “De nadruk lag tot nu toe echter op productie, waardoor men met enorme voorraden bleef zitten. Samen bekijken we hoe Jharcraft zijn distributie, marketing en retail kan verbeteren. Met praktische maatregelen, maar ook met aanpassingen in organisatie en management, vervat in een ‘roadmap’ voor 2012-2015: voor een stabiele organisatie die deze groei aankan, met de juiste mensen en competenties.“
Hoofdstuk 2
Resultaten in 2011 meer banen, meer investeringen 2.1 Resultaat, niet-financieel (impact) Banen Eind 2011 hadden we 12.413 banen gerealiseerd. Een verdubbeling ten opzichte van het jaar daarvoor (eind 2010): 6434 banen. De grootste stijging was in 2011 te zien bij klanten Fabric Plus (3.000), Krishna Weavers (1.550) en DAH Jaipur (1.000). Hiermee ligt Women on Wings op koers: als deze jaarlijkse verdubbeling van het aantal banen doorzet, hebben we in 2018 1 miljoen banen gecreëerd voor vrouwen op het platteland van India.
Groei banen 14.000
12.413
12.000 10.000 8.000 7.000
6.434
6.000 4.000 2.000 0
100
520
2007
2008
1.486 2009
2010
2011
Werkdagen In 2011 hebben 48 personen 1.589 werkdagen gestoken in de groei van bedrijven in India. De 48 personen bestaan uit: • Kernteam, vijf personen, waarvan twee personen fulltime en drie personen parttime • Indiase consultants, drie personen parttime • Veertig experts parttime Het kernteam en onze Indiase consultants ontvangen een vergoeding. De experts stellen hun kennis en tijd ‘om niet’ beschikbaar. Met een gemiddeld dagtarief van 1.000 euro, betekent dit een investering in menscapaciteit van meer dan 1,5 miljoen euro; ongeveer 50% meer dan in 2010.
| 8
Kernteam Indian consultants Experts
Werkdagen Women on Wings 1.800 1.600
595
1.400 1.200 1.000
300
800 600 400 200 0
170
2007
185
200
450
500
2009
2010
200 794
60 249
2008
2011
2.2 Financieel resultaat De omzet van Women on Wings is bestemd voor de kantoorkosten in Nederland en de reis- en verblijfkosten van de experts op hun reizen naar India. De leden van het kernteam ontvangen sinds 2011 een vergoeding voor hun werk. Het grootste deel van de baten is besteed aan de doelstelling; het creëren van banen voor vrouwen in India. In 2011 is dit 75% (begroot was 79%, in 2010 was dit 73%). Het resultaat van 2011 zal toegevoegd worden aan de continuïteitsreserve, waarbij de omvang van de totale reserves 55.610 euro bedraagt per einde boekjaar. Dit komt overeen met de jaarlijkse kosten van fondsenwerving en beheer en administratie. Deze reserve is aanwezig ter dekking van het kortetermijnrisico en verplichtingen van de stichting Women on Wings. De kosten van eigen fondsenwerving ten opzichte van de baten uit eigen fondsenwerving zijn 7% in 2011 (In 2010 en begroot: 12%). De kosten zijn in 2011 ongeveer verdubbeld ten opzichte van 2010 en daarmee conform de begroting. Echter de baten zijn aanzienlijk hoger uitgevallen dan vorig jaar (ongeveer driemaal zo hoog) en ook ruim 100.000 euro hoger dan was begroot.
| 9
Samenvatting resultaten Bedragen in EUR
Werkelijk Begroot 2011 2011
Werkelijk 2010
Delta vs Begroot
Delta vs 2010
Totaal Baten Friendship Wings Business Wings Premium Wings* Projecten Overige baten
340.433 15.462 23.907 285.650 28.447 1.967
210.000 15.000 20.000 175.000
97.567 21.582 64.350
130.433 462 3.907 319.350 28.447
242.866 6.12040.443285.650 17.595 1.184
Totaal Lasten
309.308
205.200
93.082
104.108
216.226
Besteed aan de doelstelling Reis- en verblijfkosten Voorlichting en publiciteit Personeelskosten & consultants India Algemene kosten
256.435 75.673 7.190 165.386 8.186
165.500 50.000 10.000 105.000 500
70.863 18.665 9.004 42.878 316
90.935 25.673 2.81060.386 7.686
185.572 57.008 1.814122.508 7.870
Kosten eigen fondsenwerving Reis en verblijfkosten Voorlichting en publiciteit Personeelskosten Algemene kosten
25.257 937 4.572 19.065 683
25.700 1.000 7.500 17.000 200
12.696 488 7.620 3.415 1173
443632.9282.065 483
12.561 449 3.04815.650 490-
Kosten Beheer & Administratie Diverse kosten B&A Personeelskosten
27.616 16.097 11.519
14.000 7.000 7.000
9.523 6.108 3.415
13.616 9.097 4.519
18.093 9.989 8.104
Resultaat
31.125
4.800
4.485
26.325
26.640
Gecreëerde banen cumulatief
12.413
12.000
6.434
413
n/a
Consultancy dagen Kernteam Indiase consultants Experts
1.589 794 200 596
1.005 450 180 375
1.000 500 180 320
2010
2011
4.948 6.434
5.979 12.413 12.000
10.852 783
*Totale bijdrage de IKEA Foundation 2011 is 215.000 euro
Gecreëerde banen Cumulatief gecreëerde banen Target
2007
2008
2009
100 100
420 520
966 1.486
| 10
Sanitary pads: ontwikkeling voor vrouwen Patrick van Son (expert sales en distributie) werkte mee aan een blauwdruk voor de verkoop en distributie van maandverband in het sanitary pads-programma. In januari 2011 reisde hij naar Trichy, in het zuiden van India, met drie andere experts op het gebied van productie, awareness en communicatie. De producent in Trichy was in een eerdere analyse geïdentificeerd als een succesvol voorbeeld. Op basis van deze ‘best practice’ hebben de experts een blauwdruk ontwikkeld; de basis voor een pilot in een productie-unit in Mirzapur medio 2012. Patrick: “We hebben de manier van werken bekeken bij deze producent en distributeur van maandverband. Hoe richt je de productie in en hoe organiseer je vervolgens de verkoop en fysieke distributie? Ook de awareness is onderzocht: het gebruik van maandverband is op het platteland van India nog niet gewoon. Veel vrouwen nemen geen deel aan hun reguliere bezigheden als ze ongesteld zijn en kunnen in deze periode niet naar hun werk of naar school. Dat is zo mooi van dit programma: het schept werkgelegenheid voor vrouwen en helpt tegelijkertijd hun situatie te verbeteren.” Van Son werkt al sinds 2008 voor Women on Wings. De pragmatische, actiegerichte manier van werken spreekt hem aan: “Wat kunnen we morgen, volgende week, komende maand al doen?”
Hoofdstuk 3
Women on Wings kan niet zónder…
3.1 Organisatie Bestuur Willem Lageweg | voorzitter Jef Keustermans | penningmeester Maria van der Heijden & Ellen Tacoma | managing founders
Willem Lageweg | voorzitter Women on Wings ‘Vrouwen zijn in staat de wereldwijde vicieuze cirkel van armoede te doorbreken. Ik geloof in de energie en kracht van vrouwen. Met hun praktische manier van denken en werken zijn zij in staat bedrijfsmatige modellen te ontwikkelen die werken in een omgeving met weinig middelen en geld. Het team van Women on Wings werkt aan creatieve pragmatische oplossingen die dupliceerbaar en schaalbaar zijn.’
Governance De voorzitter en de penningsmeester zijn (onbezoldigd) meer op afstand betrokken bij Women on Wings en worden ingeschakeld afhankelijk van de vraag. De andere twee bestuursleden zijn verantwoordelijk voor de resultaten van de zakelijke activiteiten van de organisatie, van strategie tot implementatie. Als leden van het kernteam ontvangen zij sinds 2011 ook een vergoeding voor hun werk. In 2011 vergaderde het bestuur vijf keer: in februari, mei, juli, augustus en november. In juli 2011 is Joyce Deriga als penningmeester opgevolgd door Jef Keustermans. Joyce heeft zich drieënhalf jaar, sinds 2008, voor ons ingezet. Dagelijkse aansturing: kernteam Ellen Tacoma & Maria van der Heijden | managing founders Ineke Bezembinder | officemanager José van Aken | hr Anke Rotink | finance tot 1 mei 2012 José Verbeek | finance vanaf 1 mei 2012 Jacqueline Duerinck | communicatie vanaf 1 maart 2012
| 12
3.2 Partners, klanten en Wings-netwerk
Klanten:
ACCESS Ode to Earth network Sadhna
| sinds 2009
| sinds 2007 Desert Artisans Seva Mandir
Handicraft
| sinds 2007
| sinds 2010
RangSutra
Krishna Weavers
| sinds 2008
| sinds 2010
Dastkar
Kala Raksha
| sinds 2008
| sinds 2011
Udyogini
Khamir
| sinds 2008
| sinds 2011
Fabric Plus
Shrujan
|sinds 2009
| sinds 2011
The Ants |sinds 2009
Jharcraft | sinds 2011
Jaipur Rugs |sinds 2009
Sandur | sinds 2009
Indus Tree | sinds 2009
| 13
Ons Wings-netwerk bestaat uit: Expert Wings Ondernemers en managers met
Partners die in onze aanpak geloven:
Cordaid | sinds 2008
minstens 15 jaar werkervaring, die hun kennis en kunde ‘om niet’ inzetten voor ondernemers op het platteland in India. Ervaren marketeers, productie-
AkzoNobel | sinds juli 2009
managers, distributiespecialisten, communicatiemanagers, financiële
DHL Express
experts en retailspecialisten.
| sinds december 2009
Friendship Wings Particulieren (waaronder familie,
IKEA Foundation | sinds mei 2011
vrienden en kennissen) die ons werk van belang vinden en dit ook financieel ondersteunen met 100 euro per jaar.
Hyva | vanaf januari 2012
Business Wings Bedrijven die hun diensten en producten beschikbaar stellen aan Women on Wings en daarmee indirect meewerken aan banen voor vrouwen in India. Premium Wings Bedrijven, bedrijfs- of private fondsen en financiers die zich minstens drie jaar lang als partner aan Women on Wings willen verbinden voor duurzame ontwikkeling van banen voor vrouwen op het Indiase platteland. Gecombineerd met doelstellingen die bijdragen aan het bedrijf of de organisatie.
| 14
3.3 Personeel Sinds 2011 werken Ellen Tacoma en Maria van der Heijden uit het kernteam fulltime voor Women on Wings. Een belangrijke stap in de professionalisering van de organisatie: het team kan zich zo nog beter focussen op de uitdagingen die er liggen bij klanten, de uitbreiding van het Women on Wings-netwerk -en de coördinatie- van Nederlandse experts en projecten in India. Werving en selectie Meer klanten, meer projecten, meer experts. In 2011 groeide het aantal experts van dertig naar vijftig mensen. Dit vergt ook een duidelijke aanpak voor werving en selectie en vervolgens voor binding en kennisoverdracht. Vanuit hun respectievelijke achtergrond leveren onze experts de know how en de inzet waaraan in de specifieke projecten van Women on Wings behoefte is. De experts komen bij Women on Wings terecht via ons netwerk. En steeds vaker ook via onze website www.womenonwings.nl waarmee wij gericht experts hebben geworven voor specifieke functies. Het afgelopen jaar hebben we – met succes – ook social media ingezet. In 2011 hebben we alle zeilen bijgezet om de benodigde expertise in huis te halen voor het sanitary pads-programma, waarvoor nu twintig experts werkzaam zijn. We beschikten al over deskundigen op het gebied van strategie, organisatie, finance en marketing, maar hebben nu ook experts vanuit legal, purchasing en manufacturing. Ook hier hebben we een professionaliseringslag gemaakt. De samenwerking met een expert wordt bijvoorbeeld vastgelegd in een overeenkomst. Kennis en verbinding Women on Wings investeert in haar human capital. Zo organiseerde zij afgelopen jaar voor de experts: • Maandelijks een interne, digitale nieuwsbrief. • De experts van Women on Wings ontmoeten elkaar vier keer per jaar in ‘expertmeetings’. Doel van deze bijeenkomsten is ervaringen te delen gerelateerd aan het advieswerk in India en daarmee gezamenlijk kennis te ontwikkelen. Twee of drie daarvan zijn vakbijeenkomsten over klanten en projecten. Andere bijeenkomsten hebben een meer sociaal karakter, waaronder de viering van de verjaardag van Women on Wings. • In augustus 2011 deden twaalf experts mee aan de workshop ‘Dance Scan’. Jan Pieter van Lieshout gaf deelnemers middels dansoefeningen feedback op hun (non-)verbale communicatie en hun kwaliteiten en valkuilen. • In september 2011 volgden kernteam en experts de eendaagse training ‘Intercultural learning’ van The Intercultural Learning Experience (ILE) over de cultuurverschillen tussen Nederland en India. Deze wordt in 2012 herhaald.
| 15
Bewust van culturele verschillen Een deelnemer aan de ILE schrijft na afloop: “In de training heb ik bevestigd gezien waar onze kwaliteiten maar vooral ook valkuilen liggen. Niet lang na de training ben ik weer vertrokken naar India. Daar heb ik bewust gelet op een aantal dingen: meer tijd en aandacht voor sociale netwerk en kennismaking met de familie, bijvoorbeeld. Flexibeler zijn in afspraken. Vaker onze contacten volgen in hun werktijden en het werktempo. Soms de ‘kronkelweg van A naar B’ gevolgd, in plaats van de ‘rechte weg’.”
3.4 Communicatie • Op 9 augustus 2011 kreeg Women on Wings aandacht in diverse media. Experts Marischka Leenaers, Marlies Engelaar, Jan Engels, Matthijs Rosman en Annet Bol luidden de gong van de Amsterdam Exchange (AEX), de officiële opening van de beursdag. • In ‘Pur Sang’, een publicatie van Van Lanschot Bankiers verscheen in maart 2011 een artikel over het werk van Women on Wings. • Business Busters Noord publiceerde een artikel over ons werk in januari 2011. • Maandelijks ontvangen 1600 geïnteresseerden onze digitale nieuwsbrief. (Zie www.womenonwings.nl/press voor een een totaaloverzicht)
3.5 MVO en arbeidsvraagstukken Women on Wings volgt de OESO-richtlijnen voor Multinationale Ondernemingen en dat betekent onder andere: Betaling: Wij werken met organisaties samen die een faire prijs betalen voor het werk. Werktijden: De meeste vrouwen die via de klanten van Women on Wings werken, zijn niet in loondienst maar worden per stuk/opdracht betaald. Van tevoren wordt een faire prijs afgesproken, gerelateerd aan het aantal uren werk en de kwaliteit van het werk. Kinderarbeid: Women on Wings werkt samen met organisaties die vrouwen van 16 jaar en ouder inhuren. Sociaal ondernemen: Onze klanten in India hebben een sociale onderneming. De vrouwen worden geselecteerd op een specifieke vaardigheid als borduren, weven, etc. Achtergrond of religie speelt geen enkele rol. Sommige klanten richten zich speciaal op achtergestelde groepen.
| 16
Hoofdstuk 4
Looking forward Eén miljoen banen… Van compassie naar zaken doen. Maria van der Heijden en Ellen Tacoma startten in 2007 met Women on Wings, vanuit de overtuiging dat Indiase bedrijven zélf de motor vormen voor economische groei en duurzame werkgelegenheid voor vrouwen. Als Westerse bedrijfskennis wordt gecombineerd met lokale expertise en ondernemerschap. Women on Wings is een organisatie waarbij de winst wordt uitgedrukt in de sociale en maatschappelijke opbrengst. “Wij helpen de armoede op het Indiase platteland bestrijden met economische principes”, vertelt Ellen Tacoma. “Wij stellen kennis beschikbaar, waardoor ondernemers sneller kunnen groeien en meer banen kunnen creëren voor vrouwen. De experts die wij uitzenden zijn inspirator, adviseur, meewerkend voorman; afhankelijk van wat nodig en gewenst is.” Ambitieus, concreet, meetbaar Eén miljoen banen voor vrouwen op het Indiase platteland creëren in 2018: dat is de stip aan de horizon voor Women on Wings. Met nog zeven jaar te gaan, liggen we mooi op koers, getuige de cijfers over 2011. De schaalvergroting van de organisatie en klanten sterkt ons in de overtuiging dat we onze missie gaan waarmaken. De financiële groei van 2010 zette door in 2011. Ook in 2012 zal dit weer het geval zijn, verwacht Ellen; met een verdubbeling aan banen én in financiële middelen. “Een goede, maar ook wenselijke ontwikkeling om onze basisorganisatie professioneel te kunnen inrichten en versterken.” Méér banen, méér klanten: daarvoor hebben we ook meer partners nodig. Mensen en bedrijven die geloven in onze strategie en aanpak. Wat maakt Women on Wings tot een interessante partij in zaken? Ellen: “India is een enorme groeimarkt, waar Westerse bedrijven graag zouden willen instappen. Een land met een andere cultuur en wijze van zakendoen, zeker naarmate je verder van de hoofdstad komt. Wij beschikken over concrete kennis van de markt in India, dankzij onze samenwerking met inmiddels een groot aantal Indiase bedrijven. Investeerders maken hier graag gebruik van. Ook de concreetheid van ons werk spreekt hen aan: direct aan de slag. Geen hoogdravende rapporten, maar opgeknipt in realistische deelplannen, waarmee onze klanten in India uit de voeten kunnen.”
| 17
...dat is de stip aan de horizon
Women on Wings weet ook steeds meer experts aan zich te binden. “Bijzondere mensen, allen met een enorme bagage en een eigen manier van werken”, vindt Maria. Ellen: “Onze experts hebben hun sporen verdiend binnen hun vakgebied: professionals met minimaal 15 jaar werkervaring, die hun kennis en inzicht willen delen met Indiase bedrijven. Geen wereldverbeteraars of missionarissen, maar mensen die van aanpakken weten, met verstand van zaken.” Eén miljoen banen voor vrouwen in 2018… En dán? “Dan gaan we dóór met banen creëren”, zegt Maria. “De vrouwen op het platteland van India hebben nog veel in te halen. Met een eigen inkomen kunnen zij hun kinderen naar school sturen. Zodat de volgende generatie meer keuze en betere levensomstandigheden heeft dan hun moeders. En het platteland van India uiteindelijk economisch dezelfde kansen biedt als de rest van India en de wereld.”
| 18
Jaarrekening
2011
Hoofdstuk 5
Jaarrekening Women on Wings 2011 Algemene informatie Bij akte van notaris mr. J.A. Kool te Zeist werd op 4 september 2007 opgericht de Stichting Women on Wings, gevestigd te Utrecht. De doelstelling van de stichting luidt:
a. Inkomens vergroten van vrouwen in ontwikkelingslanden. b. Het verrichten van alle verdere handelingen, die met het vorenstaande in de ruimste zin verband houden of daartoe bevorderlijk zijn. De stichting tracht haar doel ondermeer te verwezenlijken door het adviseren van bedrijven op het gebied van management, marketing, communicatie en financiën. Het bestuur bestaat uit twee non-executives (voorzitter en penningmeester, onbezoldigd) en twee executives die een vergoeding ontvangen. Het bestuur is onder voorwaarden algeheel bevoegd tot het aangaan van overeenkomsten. Het boekjaar is gelijk aan het kalenderjaar. Binnen zes maanden na afloop van het boekjaar is het bestuur verplicht de staat van baten en lasten en de balans vast te stellen. ANBI-status De stichting verkreeg van de Nederlandse Belastingdienst de status van ‘Algemeen Nut Beogende Instelling’ (ANBI) per 1 januari 2008. Dit betekent dat, zolang gewerkt wordt conform de doelstelling van de stichting, donaties voor schenker en de stichting belastingvrij geschonken en ontvangen kunnen worden. De stichting Women on Wings is niet-BTW-plichtig. Richtlijn 650 voor de jaarverslaggeving Gegeven de doelstelling van de Stichting en de ANBI-status die de Belastingdienst aan Women on Wings heeft verstrekt, wordt Richtlijn 650 voor de jaarverslaggeving gehanteerd. Uitgegaan wordt van de binnen de Richtlijn onderkende typen reserves.
| 20
Algemene grondslagen voor de opstelling van de jaarrekening Waardering van activa en passiva Voorzover niet anders vermeld, worden activa en passiva gewaardeerd tegen nominale waarde. De waardering van de activa en passiva geschiedt op basis van historische aanschafprijzen. Materiële vaste activa De materiële vaste activa worden gewaardeerd op verkrijgingsprijs, verminderd met de cumulatieve afschrijvingen en indien van toepassing met bijzondere waardeverminderingen. De afschrijvingen worden gebaseerd op de geschatte economische levensduur en worden berekend op basis van een vast percentage van de verkrijgingsprijs, rekening houdend met een eventuele residuwaarde. Er wordt afgeschreven vanaf het moment van ingebruikneming. Financiële vaste activa
Overige vorderingen worden opgenomen tegen nominale waarde, onder aftrek van noodzakelijk geachte voorzieningen. Vorderingen en overlopende activa Dit betreffen posten met een resterende looptijd korter dan een jaar. Kas
Liquide middelen in de vorm van kasgeld (INR) worden gewaardeerd tegen de wisselkoers op balansdatum, afgerond op hele centen. Transacties in vreemde valuta’s gedurende de verslagperiode worden in de jaarrekening verwerkt tegen de geldende koers op de datum van de transactie. De uit de omrekening per balansdatum voortvloeiende koersverschillen worden opgenomen in de staat van baten en lasten. Kortlopende schulden en overlopende passiva Dit betreffen posten met een resterende looptijd korter dan een jaar. Reserves Er wordt onderscheid gemaakt tussen een drietal typen reserves: 1. De continuïteitsreserve: ter dekking van korte termijn risico’s en ter zekerstelling dat Women on Wings aan haar verplichtingen kan blijven voldoen. Deze reserve bestaat per einde boekjaar uit een bedrag van € 51.125,-, rekening houdend met de toevoeging over 2011. 2. De bestemmingsreserve: reserves die specifiek zijn bedoeld voor een bepaalde bestemming, zonder dat daarbij sprake is van een verplichting. 3. Overige reserves: algemene reserve zonder specifieke bestemming. Het beleid van het bestuur is dat reserves worden besteed aan het doel van de stichting.
| 21
Grondslagen van resultaat bepaling De baten en lasten zijn toegerekend aan de periode waarop deze betrekking hebben, uitgaande van historische kosten. Verplichtingen en mogelijke verliezen die hun oorsprong vinden voor het einde van het verslagjaar, worden in acht genomen indien zij voor het maken van de jaarrekening bekend zijn geworden. Als buitengewone baten en lasten worden de baten en lasten opgenomen, die niet uit de gewone bedrijfsuitoefening voortvloeien.
Bedragen weergegeven in dit hoofdstuk zijn in euro, tenzij anders vermeld.
Werkelijk 31-12-2011
Begroot 31-12-2010
Vaste Activa Materiële vaste activa (ICT HW)
806
1.026
Vorderingen en overlopende activa Vooruitbetaalde kosten Nog te ontvangen bedragen
1.500 1.931 3.431
934 934
Liquide middelen
597.943
28.780
Totaal Activa
602.180
30.740
Resultaat lopend boekjaar Totaal Eigen Vermogen
20.000 4.485 24.485 31.125 55.610
20.000 665 20.665 4.485 25.150
Vlottende passiva Crediteuren Vooruitontvangen bedragen Nog te betalen bedragen
39.412 489.000 18.158
206 5.384
Totaal Passiva
602.180
30.740
Balans Activa
Passiva Eigen vermogen Reserves Continuiteitsreserve Bestemmingsreserve Unicef Overige reserves
Toelichting Balans Activa Materiële vaste activa Het verloop van de materiële vaste activa, betreffende computerapparatuur, is als volgt: de computerapparatuur wordt afgeschreven in vijf jaar zonder restwaarde.
| 22
Materiële vaste activa Stand per 1 januari Aanschafwaarde Cumulatieve afschrijving Boekwaarde Mutaties Investeringen Afschrijvingen Totaal mutaties Stand per 31 december Aanschafwaarde Cumulatieve afschrijving Boekwaarde per 31 december
Begroot 31-12-2011
Werkelijk 31-12-2010
1.099 73 1.026
-
220 220 -
1.099 73 1.026
1.099 293 806
1.099 73 1.026
Vooruitbetaalde kosten De vooruitbetaalde kosten bestaan uit een bedrag, betaald ten behoeve van een reis naar India in 2012. Nog te ontvangen bedragen De nog te ontvangen bedragen bestaan uit rente op de Rabo-telerekening over 2011.
Liquide middelen
31-12-2011
31-12-2010
Kas (INR in €) Rabo bank, verenigingspakket 1364.89.931 Rabo bank, bedrijfstelerekening 1333.245.769
368 2.575 595.000 597.943
352 928 27.500 28.780
Liquide middelen De liquide middelen bestaan uit drie onderdelen. Women on Wings heeft een betaalen spaarrekening bij de Rabobank. In kas liggen Indiase Rupees. Deze zijn per einde boekjaar gewaardeerd in euro’s tegen een koers van 67 Indiase Rupee (INR) per euro.
Nog te betalen bedragen en overlopende posten Kosten consultants India Bankkosten en debetrente Vergoedingen directie Diverse declaraties en vergoedingen Kosten internet Vakantiegeld Aflossing lening directie
31-12-2011
31-12-2010
2.127 227 11.900 2.771 7 1.126 18.158
277 3.657 1.450 5.384
| 23
Reserves De resterende bestemmingsreserve voor Unicef is in 2011 teruggebracht tot nul. Er zijn in 2011 geen bedragen ten laste van de continuïteitsreserve en overige reserves gebracht. Vooruit ontvangen bedragen Dit betreft een van de IKEA Foundation ontvangen bijdrage (450.000 euro) ten behoeve van het sanitary pads-programma in 2012 en een bijdrage van Cordaid (39.500 euro) voor een project in 2012 uit te voeren.
Staat van baten en lasten
Werkelijk 2011
Begroot 2011
Werkelijk 2010
Baten Friendship Wings Business Wings Premium Wings* Projecten Overige bijdragen Baten uit beleggingen
338.498 15.462 23.907 285.650 28.447 32 1.935
210.000 15.000 20.000 390.000
96.784 21.582 64.350
Totaal Baten
340.433
210.200
97.567
256.435
165.500
75.673 7.190 165.386 8.186 75,3%
50.000 10.000 105.000 500 78,8%
70.863 93 18.665 9.004 42.878 223 72,6%
Kosten eigen fondsenwerving Reis en verblijfkosten Voorlichting en publiciteit Personeelskosten Algemene kosten % t.o.v. baten uit eigen fondsenwerving
25.257 937 4.572 19.065 683 7,5%
25.700 1.000 7.500 17.000 200 12,2%
11.717 488 7.620 3.415 194 12,1%
Kosten van beleggingen
1.195
Kosten Beheer & Administratie Diverse kosten B&A Personeelskosten % t.o.v. totale baten
26.421 14.902 11.519 7,8%
14.000 7.000 7.000 6,7%
9.523 6.108 3.415 9,8%
Totaal Lasten % eigen kosten t.o.v. totale baten
309.308 15,5%
205.200 18,9%
93.082 22,8%
Resultaat
31.125
4.800
4.485
Lasten Besteed aan de doelstelling Sponsoring/bijdragen organisatie India Reis- en verblijfkosten Voorlichting en publiciteit Personeelskosten & consultants India Algemene kosten % t.o.v. baten
Resultaatsbestemming Toevoeging aan Continuïteitsreserve Toevoeging aan Bestemmingsreserve Toevoeging aan de Overige reserves
10.852 783
979
31.125 4.485
*Totale bijdrage IKEA Foundation 2011 is 215.000 euro
| 24
Toelichting op Staat van Baten en Lasten 2011 Baten uit eigen fondsenwerving De totale baten liggen 130.000 euro hoger dan begroot. Dit komt met name door de bijdrage van de IKEA Foundation aan het sanitary pads-programma (200.000 euro). Het aantal Premium Wings is ongewijzigd gebleven. Het aantal Premium Wings is met één gestegen ten opzichte van 2010. De Premium Wings betreffen Akzo Nobel, DHL, de IKEA Foundation en Cordaid. De bijdrage van Friendship Wings en Business Wings is ongeveer gelijk aan de begroting. Onder Business Wings worden de bijdragen van bedrijven en stichtingen vermeld. Onder Friendship Wings vallen de giften van particulieren, de 100 euro per jaar bijdrage van personen die een Friendship Wing zijn (121 personen per 2011 waarvan 53 nieuw in 2011) en de bijdrage van zowel particulieren als bedrijven tot 100 euro. Hieronder vallen ook de bijdragen aan de jaarlijkse ‘verjaardag’ (2000 euro). Deze indeling is aangepast ten opzichte van 2010 en hiervoor zijn de 2010 cijfers in deze jaarrekening weergeven conform nieuwe indeling. Naast het sanitary pads-programma is er nog een aantal andere projecten uitgevoerd. 13.000 euro heeft betrekking op een project uitgevoerd voor Unicef en 15.000 euro heeft betrekking op een project uitgevoerd voor de IKEA Foundation inzake sanitary pads in Kakuma. Lasten Een deel van de kosten wordt toegerekend aan de doelstelling, eigen fondsenwerving en/of beheer en administratie. Het gehanteerde percentage is gebaseerd op een vastgesteld percentage. Per 2011 is de verdeling voor de vergoeding van directie en office management aangepast op basis van de uren registratie van het eerste half jaar.
Directie 2010 Directie 2011 Office management 2010 Office management 2011 Ingehuurd personeel 2011
doelstelling
fondsenwerving
beheer & administratie
85% 85% 50% 75% 75%
10% 10% 25% 13% 13%
5% 5% 25% 12% 12%
| 25
Kosten ingehuurd personeel (indirect) is een nieuwe post per 2011. Deze kostenpost bestaat uit kosten voor meerdere functies (HR, communicatie en finance). Per functie wijzigt de verdeling naar soort, maar gemiddeld komt deze verdeling overeen met de gekozen verdeling. De kosten die zijn gemaakt voor de doelstelling, ten opzichte van de totale baten, zijn 75% in 2011. Begroot was 79% en in 2010 was het percentage 73%. De kosten bedragen in 2011 256.000 euro. Dit zijn met name personeelskosten en reis- en verblijfskosten. Beide aanzienlijk hoger dan vorig jaar en dan begroot. In verband met de start van het sanitary pads-programma, de groei van Women on Wings in experts en klanten en omdat de baten dit toelieten, hebben de leden van het kernteam in 2011 een vergoeding ontvangen. Doordat de baten ten opzichte van de begroting een stuk hoger lagen, is het percentage kosten die gemaakt zijn voor de doelstelling iets lager. De kosten van eigen fondsenwerving ten opzichte van de baten uit eigen fondsenwerving, zijn 7% in 2011 In 2010 en begroot was dit 12%. Ook hierbij is het % iets lager door de hogere baten. Wel zijn in 2011 relatief meer personeelskosten toegerekend aan fondsenwerving. Dit is conform tijdsbesteding van met name directieleden aan fondsenwerving. De kosten voor beheer en administratie ten opzichte van de totale baten, zijn 8% in 2011. Ondanks de groei van de organisatie in baten en ook in vaste lasten om deze groei ook te kunnen ondersteunen, is de relatieve omvang beperkt gebleven. Personeelskosten Het grootste deel van de kosten heeft betrekking op personeelskosten. Hieronder de verdeling van de personeelskosten. De office manager is in 2011 in dienst van de organisatie getreden. Vanaf dat moment ontving zij een salaris. Tot dat moment factureerde ze haar kosten, deze worden gerapporteerd onder ingehuurd personeel. De office manager is in dienst bij Women on Wings voor 80% dienstverband. Onder ingehuurd personeel vallen ook de kosten van de kernteam leden met functiegebied HR (twee dagen per week april – juli, drie dagen per week vanaf augustus) en finance (een dag per week vanaf juli). De directie bestaat uit twee directieleden die fulltime werken. De vergoeding gerelateerd aan consultants India betreft drie Indiase consultants, die gemiddeld één tot twee dagen per week voor Women on Wings werkzaam zijn.
| 26
2011 Bruto lonen Reservering vakantietoeslag Sociale lasten Ingehuurd personeel Vergoeding directie Vergoeding consultants India Overige personeelskosten
14.080 1.126 2.472 18.437 143.699 15.173 982
Totaal personeelskosten
195.970
Reis-en verblijfskosten In 2011 waren de reis- en verblijfskosten hoger dan begroot. In het kader van het sanitary pads-programma is 24.000 euro besteed aan reis en verblijfskosten. Door meer experts en ook meer inzet van experts, zijn de reis- en verblijfskosten toegenomen. Algemene kosten Algemene kosten (24.000 euro) bestaan uit huisvestingskosten (7000 euro), opstartkosten voor business development in India (7400), accountants- en advieskosten (6500 euro) en kantoorkosten (2500euro). Voorlichting en Publiciteit De kosten van voorlichting en publiciteit (12.000 euro) zijn onder andere gerelateerd aan de website (3300 euro), vertaalwerk (2200 euro) en representatie (2200 euro).
Toelichting Lastenverdeling
Bestemming Doelstelling
Werving baten Eigen fondsen werving
Beheer & Administratie
Beleggingen
Werkelijk
Begroot
2010
Totaal
Totaal
Totaal
0
51.000
93
76.610
17.500
19.153
Lasten Bijdrage organisatie India
0
Reis- en verblijfskosten
75.673
937
Voorlichting en publiciteit 7.190
4.572
11.519
11.762
129.000
16.624
Personeelskosten
165.386
19.065
14.902
195.970
7.700
49.708
Algemene kosten
8.186
683
Kosten van beleggingen Totaal
1.195
256.435
25.257
1.195
26.421
23.771
6.525
1.195
979
309.308
205.200
93.082
| 27
Women on Wings Woudenbergseweg 41 3711 AA Austerlitz The Netherlands Phone + 31 651 928 185
[email protected] www.womenonwings.nl Rabobank 13.64.89.931 K.v.K. Utrecht 30229787
Job creating business models for women in rural india
