Jaargang 14 Nummer 95 juli 2011

Maandelijks tijdschrift van de vzw Vlaamse RadioAmateurs – V.R.A. vzw

Jaargang 14

14-95

Nummer 95

RadioAmateur

juli 2011

-1/28-

V.R.A. - Vlaamse RadioAmateurs vzw

RadioAmateur Tijdschrift van de vzw

V.R.A.

VLAAMSE RADIO AMATEURS

Raad van Bestuur Voorzitter:

Gust Mariëns, ON7GZ +32 (0)475 61 77 01 on7gz[at]vra.be

Ondervoorzitter:

Leopold Van Elslander, ON7YB +32 (0)51 77.91.11 on7yb[at]vra.be

Secretaris/ Penningmeester:

Bart Peeters, ON4BCP +32 (0)496 90 59 52 on4bcp[at]vra.be

Public Relations:

Guido Clinckemaillie, ON7CI +32 (0)475 52 32 61 on7ci[at]vra.be

Bestuurder

Beni Lannaux, ON3BL +32 (0)495 32 76 49 on3bl[at]vra.be

Bedrijfsnr. 0465.117.67 Verantwoordelijk Uitgever: V.R.A. vzw Brusselsesteenweg 113 B-2800 Mechelen Wettelijk depot BD49023

Prijs per nr.: €3,00 RadioAmateur verschijnt in principe elke maand en is GRATIS voor de leden van de vzw V.R.A.

Jules Verheyde, ON7XM +32 (0)2 452 34 72 on7xm[at]vra.be Ivan Vanthuyne, ON4CBU +32 (0)470 76 10 97 on4cbu[at]vra.be

Provinciale verantwoordelijken

V.R.A. heeft een uitgebreid samenwerkingsakkoord met onze Franstalige vrienden van U.F.R.C. Dat samenwerkingsverband is

F.R.A.

QSL-ADRES F.R.A. P.O. Box 1630 B-1000 BRUSSELS 1

Antwerpen

Karel PRAET , ON4CIR on4cir[at]vra.be

Limburg

Albert SPRANGERS, ON6BM on6bm[at]vra.be

Oost-Vlaanderen

Georges LEMAIRE, ON8MA on8ma[at]vra.be

Vlaams-Brabant

Bart DE CONINCK, ON3DBC on3dbc[at]vra.be

West-Vlaanderen

Ivan VANTHUYNE, ON4CBU on4cbu[at]vra.be

QSL_Managers ON

Albert SPRANGERS, ON6BM on6bm[at]vra.be

Buitenland

Leopold Van Elslander, ON7YB on7yb[at]vra.be

VRA is lid van

Informatie Informatie kan je vragen via info[at]vra.be 14-95

RadioAmateur

-2/28-

Speciale Telegrafen Fons Vanden Berghen Naast de klassieke telegrafen vonden ook wat specialere modellen hun weg naar de markt, al of niet voor gespecialiseerde toepassingen. Als eerste presenteer ik een seintoestel dat zonder batterij werkte… de heliograaf (helios= zon, grafein= schrijven). Seinen door het weerkaatsen van het zonlicht op het ritme van morsesignalen, dat is wat de heliograaf doet. Vooreerst richt men met het vizier de weerkaatste zonnestralen naar de ontvanger. Op het toestel doet een drukschakelaar de spiegel kantelen. Aldus wordt de zon al of niet weerkaatst met korte (punt) of langere (streep) intervallen en kan men op die manier berichten sturen.

We hadden het in aflevering 19 al over de beurstelegrafen, de zgn. ‘stock tickers’. Ticker werd de algemene benaming voor ontvangers van beursberichten, nieuwsberichten of andere informatie zoals sportuitslagen. De informatie wordt vanuit een centraal punt verspreid naar meerdere ontvangers, die deze informatie terzelfdertijd afdrukken. Het apparaat van Wright en Nigron

Al naargelang de zon langs de kant van de ontvanger staat of in de rug van de zender heeft men één (zie coverfoto) of twee spiegels nodig. Waarom?...

verscheen tijdens de eeuwwisseling in de kantoren van het Franse agentschap Havas (nu AFP), onder meer voor het doorsturen van persberichten en de resultaten van de paardenkoersen. Het bleef vele jaren in gebruik en haalde een maximumsnelheid van 35 woorden per minuut. De heliograaf bewees nog tijdens de oorlog in Transvaal diensten aan de Engelsen. Zij konden er morsesignalen mee overseinen over afstanden tot meer dan 50 km !

14-95

Aan één zender verbond Havas tot 30 ontvangers, opgesteld in o.m. krantenredacties. Voor de verspreiding van sportuitslagen (ook naar café’s) voerde men dit aantal op tot 250 ontvangers voor één zender !

RadioAmateur

-3/28-

De afstandsdrukker (Ferndrucker) met zijn

In vredestijd gaat het dan hoofdzakelijk om informatie zoals de naam, de positie en navigatiegegevens. Zowel speciale codesignalen morsesignalen werden gebruikt.

als

De 3 volgende foto’s tonen nog enkele kleine seintoestellen die werken met een elektrische lamp.

(beperkt) klavier lijkt op een telexmachine maar is het niet: het is een pure telegraaf en die qua werkingsprincipe eerder verwant is met de telegraaf van Hughes. Rond 1895 ontwikkelde het Duitse ‘Ferndrucker AG’ de machine, wat later nam Siemens ze over. Schepen gebruikten schijnwerpers (Aldislampen) om signalen door te seinen naar de wal, naar andere(oorlogs-) schepen, naar loodsboten,…

14-95

RadioAmateur

-4/28-

De meest eenvoudige ontvanger bestond gewoon uit een koptelefoon die ook met de grond werd verbonden. Net als bij de zender verbond men er de 2 polen met telkens een lange draad die; in elkaars verlengde, over de grond werden gespreid.

Het is wat minder bekend dat er ook toestellen hebben bestaan die de aarde als transmissiemedium gebruikten. In de zender gebruikte men een kleine inductieklos (Ruhmkorff) die de morsesignalen als pulserende wisselstroom de grond instuurde.

Optimale ontvangst was er wanneer de draden van zender en ontvanger parallel lagen. Later werd er aan de ontvangstkant een 3lamps (type TM) versterker aan toegevoegd. In optimale omstandigheden (afhankelijk van de eigenschappen van de grond) kon men tot 5 km overbruggen. Zulke toestellen, die steunden op het inductieprincipe, bewezen tijdens de Eerste Wereldoorlog ondanks hun beperkingen toch waardevolle diensten, vooral in de loopgrachten. In 1918 echter bleek de ontwikkeling van draagbare draadloze communicatiesystemen zo gevorderd dat deze “Power Buzzers” snel in de vergeethoek belandden. © tekst en foto’s: fons.vandenberghen[at]telenet.be Volgende maand verschijnt het (voorlopig?) laatste deel van deze reeks.

Luister naar mijn woorden, maar kijk niet … Zoals eerder beloofd is deze qsl-kaart aan de rechtmatige bestemmeling verzonden. WIJ zorgen immers ALTIJD dat welke qsl-kaart ook, bij de bestemmeling terecht komt. Als wij op deze manier een qsl-kaart aankrijgen, dan sturen wij een bedankje en… wij vergoeden de portokost. Maar deze “meneer” dus NIET! Geen bedankje of een postzegel terug. Raar, hé ?! Ethisch is iets anders! 14-95

RadioAmateur

-5/28-

HF Antenne Potpourri – slot Frits Geerligs, PA0FRI DIAMETER TRAPS De fabricatie van antennes door Fritzel zelf is gestopt omdat hij overleden is. Er zijn door zijn bedrijf vele typen antennes geproduceerd en na 1982 zijn er antennes gemaakt voor meer vermogen.

doppen (voor bezemstelen en stoelpoten), maar ik zie ze niet meer te koop. Uit Duitsland wordt mij gemeld dat zij bij de aangeboden firma HOFI www.hofi.de worden.. Fritzel model 83 trap,

Vonkoverslag en beschadiging in een ouder model trap.

Als u iets 2dehands wil kopen, let dan op het formaat van de traps en de diameter van de buizen en de uitvoering van de balun. De koker van het oude model sperkring heeft een diameter van 4 cm en het nieuwe model 5 cm. De dikste antennestaaf bij het nieuwe model heeft een diameter van 28 mm. AFDEKDOPPEN Schade door teveel vermogen vervuilde oud type trap.

bij

een

Zie voor spare parts etc.: http://www.hofi.de/pdf/Preisliste%20Fritzel %204109%20%281-4%29.pdf HOFI heeft de productie of verkoop van FRITZEL voortgezet, maar vooralsnog heb ik de doppen nog niet op hun website kunnen vinden. Voor een latere uitvoering van de Fritzel traps met een diameter van 5 cm, heb ik standaard PVC doppen gebruikt en in het centrum een passend gat gemaakt zodat het klemmend over de binnenste buis schuift. Als men eerst op het uiteinde van de kunststof spoelvorm siliconenvet aanbrengt en dan de dop erop schuift, weet u zeker dat het samenstel druipwater dicht blijft. Door weersinvloeden is de grijze kleur van de doppen bijna wit geworden.

De zwarte kunststof doppen gaan op den duur barsten of splijten en een vervanging daarvoor is niet gemakkelijk te vinden. Vroeger had TIJGER PLASTIC geschikte 14-95

IK3LMA schreef over dit onderwerp: "For sealing the plastic end cover is very useful the polyurethane foam used by car body repair, tested by myself over 10 years on my location, with very good result". En ook nog: "Last suggestion born after looking the external aluminium tube cover. If this tube are short as on classical 10 to

RadioAmateur

-6/28-

20 meter band traps (± 20-25 cm length) the overall design appear good. Vice versa with the longer traps as used for the 40 meter band (length 45 cm)I have observed which the tube aren't round but are oval. I think which the blowing wind flexed the element and the repeat movement modified the tube just with localised stress just where the electrical contact are made. This can be the reason for future failure or reduced efficiency. My proposal fix (not tried) is to add two extra screws at 120 degree each to the other so to distribute the stress along the circumference insulator". Op de foto zijn voor de oude types aangegeven hoeveel windingen de traps hebben voor dipool, director en reflector. Bij het ontbreken van inmiddels verdwenen merktekens kunt u toch bij de montage nagaan wat en waar hoort. Bij sommigen zeer oude antennes zijn de sperkringen van dipool en director hetzelfde. PWR TRAPS 4 cm Ø

In 1973 specificeerde Fritzel zijn antennes en traps met PA input 1 kW AM/CW/RTTY/SSTV en 2 kW SSB (zonder speech processor). Na 1973 werd in de folders vermeld HF output 0.6 kW AM/CW/RTTY/SSTV en 1.2 kW SSB (zonder speech processor). Het gaat over de sperkringen met een diameter van 4 cm, niet het nieuwere type met een diameter van 5 cm. LET OP: In mijn oudste Fritzel Katalog 1970/71 waren de 4 cm diameter traps (sperkringen) van de toenmalige (<1983) antennes FB-13, FB-23, FB-33 etc. alléén geschikt voor een PA-input: 1 kW AM/CW en 2 kW. Dat betekent ongeveer 500 W CW en 1 KW SSB zendvermogen. Kortstondig kunnen ze meer hebben, maar als zij onder invloed van het weer geoxideerd zijn of vervuild door insecten, dan kan vonkoverslag plaats vinden.

14-95

RESONANTIE ONTMANTELDE TRAPS Voor dit artikel werden van mijn voorraad aan FRITZEL materiaal het binnenwerk van de traps met een griddipper gemeten en de frequentie gecontroleerd op een 450 kHz 30 MHz ontvanger of een spectrum analysator. De uitkomsten zijn ongeveer, dat wil zeggen ± omdat een dip niet 100% nauwkeurig is. Let op dat alle metingen gedaan werden aan een ontmantelde trap. Dus zonder koker en aan het uiteinde een niet te demonteren en soms lange aluminium buis waarvan de afmeting

RadioAmateur

-7/28-

afhankelijk antenne.

is

van

het

type

(jaartal)

GPA-3, GPA-4 (koker 5 cm Ø versie > 1982)

FB-13, FB -23, FB-33 RADIATOR (koker 4 cm Ø, versie < 1982)

Het antennedeel voor 20 m aan de 15 m trap is niet verwijderd en maakt deel uit van de totale capaciteit bij het meten van de resonantie. FB-33 DIRECTOR (koker 4 cm Ø versie < 1982)

De 15 m traps van een GPA-3 en GPA-4 zijn qua constructie, formaat en het aantal windingen hetzelfde. De resonanties zijn respectievelijk 24.175 MHz en 24.425 MHz. De 10 m traps van beide antennes waren qua constructie etc. identiek, alleen de GPA-3 had 15 windingen met een resonantie van ± 36.300 MHz en de GPA-5 een resonantie van ± 35.328 MHz met 16 windingen. MATEN FRITZEL ELEMENTEN

Van deze antenne is de radiator hetzelfde als van een FB-13 en FB-23. Alleen een director was beschikbaar voor de meting. Het antennedeel voor 20 m aan de 15 m trap is niet verwijderd en maakt deel uit van de totale capaciteit bij het meten van de resonantie. FB-13, FB-23, FB-33 RADIATOR (koker 5 cm Ø versie > 1982)

De traps van deze antenne zijn qua, constructie, formaat en het aantal windingen identiek aan dat van de volgende verticale antenne GPA-4. Ook de resonanties liggen niet zo ver uit elkaar. 14-95

Er rouleren of worden te koop aangeboden al dan niet originele elementen van Fritzel antennes. Herstellen zonder de juiste afmetingen is een probleem. Vaak wordt mij dan ook naar de afmetingen van de elementen gevraagd.

Omdat zij hier geruime tijd niet gebruikt werden, was het mogelijk om het een en ander te meten. Hier vormde een FB-13 dipool en director uit 1970/71 beide met 4

RadioAmateur

-8/28-

cm Ø traps, een 2 elementen Yagi waarmee tientallen jaren met succes gewerkt werd. Later werd de dipool vervangen door een modernere FB-13 met 5cm Ø traps. Helaas heb ik nooit een reflector gehad zodat de maten daarvan in dit artikel ontbreken. Verder vond ik in mijn archief de lengtes tussen de elementen van een FB-33, waarvan het productiejaar mij onbekend is.

Linksboven ziet u wat er gebeurt als het oude model balun overbelast wordt met teveel vermogen of als een FD3/FD4 langdurig gebruikt wordt op 80/160 m. Afgezien van de permanente schade die dat veroorzaakt aan het kernmateriaal is door de hete ringkern het omhulsel gedeeltelijk gesmolten en van vorm veranderd. Op de foto lijkt het mee te vallen omdat met hete lucht de vorm enigszins hersteld is en de scheuren dichtgelijmd zijn. De windingen met teflon isolatie zijn intact gebleven.

FRITZEL BALUNS Na 1982 is ook het formaat van de baluns veranderd.

Het kleine model is er ook als 6 ÷ 1 balun bestemt voorvoor FD3 en FD4 antennes. 14-95

RadioAmateur

-9/28-

Men moet een extra 1 ÷ 1 balun of mantelsmoorspoel toevoegen om straling van de coaxkabel te onderdrukken. Het vermogen was ook beperkt tot 500 W PA input. Het nieuwe model kan meer vermogen aan, output 700 W/CW en 1400 W/SSB.

Nog een paar Fritzel balun types: links 6 ÷ 1 en rechts 1 ÷ 1

In de grotere behuizing zit behalve een 6 ÷ 1 transformator ook een 1 ÷ 1 balun zodat mantelstromen voorkomen worden. Er zijn ook baluns voor nog meer vermogen in de handel gebracht. Links een nieuw "oud" type 1 ÷ 1, en rechts de serie 83 type van 1 ÷ 1 ( 1 - 50 MHz, 1500 W/CW en 3000 W/SSB)

http://www.xs4all.nl/~pa0fri/Ant/Antmateri aal/antmateriaal.htm PA0FRI, Frits Geerligs pa0fri[at]pa0fri.com Bewerking en redactie: Gust, ON7GZ

In onze brievenbus! Dat ons tijdschrift aandachtig wordt gelezen bewijzen de vele positieve reacties die wij regelmatig mogen ontvangen. Het is niet altijd nodig om die allemaal te publiceren, maar soms is het ook voor onze trouwe lezers niet onbelangrijk, te weten wat er in sommige brieven te lezen is. Zo had Pedro, ON7WP, een opmerking bij het artikel “HF Antenne Potpourri – deel 8, waar wij jullie graag deelgenoot van maken. Pedro vindt de reeks van PA0FRI over “HF Antenne Potpourri – deel 8” in de eerste plaats uitstekend. Pedro is zelf ook zeer bedreven in het herstellen van Moseley traps en heeft in dit verband een opmerking: “Het uitboren van de rivets en vervangen door boutjes is OK, maar gebruik aub toch GEEN RVS. RVS en alu zijn dissimilaire metalen en je krijgt opnieuw het isolerende Aluoxide als bijproduct. Gebruik liever warm gegalvaniseerde boutjes. Alu op alu is nog steeds het beste. Dus afschuren, nieuwe rivets en dan weerbestendig maken met een plastiek pasta of iets dergelijks.” Bedankt, Pedro ON7WP

14-95

RadioAmateur

-10/28-

Beschouwingen over Relais – deel 1 Willy Acke, ON4AW Een relais bestaat uit een anker in magnetisch materiaal, dat aangetrokken wordt door een elektromagneet, dit is een metalen kern uit bv. ferrosilicium, waarop een spoel met geïsoleerde draad gewikkeld is. Wanneer die spoel door een stroom doorlopen wordt, trekt het anker één of meerdere te sluiten of te openen contacten, opgenomen in een uitwendige stroomkring, aan, die geïsoleerd van dit elektromechanisch gedeelte opgesteld zijn.

anker aantrekt, op de juiste afstand opgesteld worden. De luchtspleet kan men d.m.v. een regelschroef vergroten of verkleinen.

In telefonietoepassingen voor kleine en middelgrote bedrijven, vindt men zeer betrouwbare relais. De relais zitten meestal onder een doorzichtig plastieken, stofdicht afdekhoedje, ofwel in een dichtgesoldeerde metalen afschermende en stofdichte behuizing.

Normaal gesloten contacten worden dikwijls aangegeven met de afkorting NC (normally closed) en normaal open contacten door NO (normaal open). Een combinatie van twee contacten met daartussen een bewegend contact dat met één van de twee vorige in aanraking komt, als de relaisspoel bekrachtigd wordt, noemt men een SPDT (single pole double throw) relais, dus een enkelpolig relais dat een dubbele omschakeling toelaat, d.w.z. een verbinding van de centrale lamel met één van de twee vaste contacten.

De afdichting en het beschermkapje moeten er voor zorgen, dat gedurende de vele jaren van intensief gebruik, de contacten niet oxideren, en de veerspanning die vooraf ingesteld werd, haar waarde behoudt, en niet door invloeden van buitenaf verstoord wordt. De contacten zullen onder een beschermkap ook gevrijwaard blijven tegen ongewilde verbuigingen door aanraking, of het er tegen stoten met vreemde voorwerpen.

Dit is het derde type in de volgende tabel:

Relaiscontacten moeten worden opdat het relais werken. In de eerste afstand tussen het anker 14-95

goed afgeregeld naar behoren zou plaats moet de en de kern die dit

Men kan de relais nog indelen volgens een aantal eigenschappen. Het feit dat het een gelijkstroomrelais of een wisselstroom relais is.

RadioAmateur

-11/28-

De meeste relais werken gelijkstroom die door de gingsspoel gestuurd wordt.

met een bekrachti-

De spanning op de verende lamellen

Past men op een gelijkstroomrelais, een wisselspanning toe, dan hoort met een gebrom, omdat het anker 100 maal per seconde wordt aangetrokken en weer losgelaten op tweemaal het ritme van de 50 Hz netfrequentie. Wenst men het relais te laten werken op wisselstroom, dan staan er twee mogelijkheden open: de wisselspanning gelijkrichten, en deze gelijkgerichte spanning toepassen op de spoel van het gelijkstroomrelais, of het relais uitvoeren met gelamelleerd blik als kernmateriaal, zoals men bv. Siemens relais kent, die rechtstreeks op 220 V wisselspanning kunnen werken. Het vermogen, dat nodig is, om het anker voldoende druk te laten uitoefenen op de contacten, om deze probleemloos te openen of te sluiten wordt uitgedrukt in Volt/Ampères. Opent men de stroomketen, zodat de stroom doorheen de bekrachtigingsspoel wegvalt, dan zal een veer er voor zorgen, door haar terugwerkende kracht, dat het anker (en dus ook de contacten) weer op zijn oorspronkelijke plaats getrokken wordt. Het relais moet zodanig gebouwd zijn, dat het bestand is tegen schokken en trillingen, m.a.w. dat het op een betrouwbare manier werkt, want mechanische trillingen, afkomstig uit de omgeving, mogen niet in staat zijn de relaiscontacten te openen of te sluiten (bijvoorbeeld door een in de straat voorbij denderende zware vrachtwagen). Men kan ongewenste trillingen van een relais meten, met een impulsgenerator, die impulsen aflevert met een amplitude van 15 volt bij 300 mA, en waarvan men de frequentie voldoende laag kan instellen opdat het anker van het gelijkstroomrelais deze trage trilling nog zou kunnen volgen. Op het beeldscherm van een oscilloscoop kijkt men dan, of er geen ongewenste neventrillingen optreden, hetgeen merkbaar is, als men één der contacten legt naar een 5 volt gelijkspanning, en het ander contact naar een geaarde massa. Op het scherm moet men dan een onderbroken vijf volt gelijkspanning waarnemen, dus een 14-95

blokspanning, zonder overgangsverschijnselen, veroorzaakt door ongewenst trillende contacten.

waarop de te sluiten contacten zich bevinden kan ongeveer 25 tot 35 gram bedragen op het punt waar de contacten met elkaar in aanraking komen bij normaal gesloten contacten. De afstand tussen de normaal open contacten bedraagt 0,25 mm. Relaiscontacten die geoxideerd of vuil werden, kunnen gereinigd worden met contactreiniger. Het is juist om deze contacten te vrijwaren van oxidatie en stof, dat men relais heeft ondergebracht in een stofvrije behuizing, en als ze geen al te grote stromen moeten schakelen in elektronicatoepassingen, in D.L.L. (dual in line) uitvoeringen die naast gewone l.C. ‘s kunnen gemonteerd worden op een printplaat en daarop gesoldeerd. Bij elk relais moet de stroom doorheen de spoel een zekere minimum waarde overschrijden opdat het anker van het relais zou aantrekken en de contacten die normaal open zijn (NO) zouden gesloten worden. Om deze contacten weer te openen moet de stroom doorheen de spoel dan wel tot een merkelijk lagere waarde dalen. Bij een te geringe daling, blijven de contacten eens dat ze aangetrokken waren, toch gesloten: dit noemt men hysteresis. Een ander kenmerk van deze hysteresis is dat het anker niet onmiddellijk aantrekt op het ogenblik dat stroom doorheen de spoel begint te vloeien maar dat het relais pas verschillende milliseconden daarna aantrekt of ‘opkomt’ (zoals bij een Schmitt trigger in de digitale techniek). Elk relais is dus gekenmerkt door een zekere inschakeltijd of opkomtijd, en een zekere afvaltijd. Daarin ligt de beperking

RadioAmateur

-12/28-

van het elektromechanische relais, t.o.v. een zuiver elektronisch relais met halfgeleiders (SSR= solid state relais) dat schakelt in microseconden, maar dat dan weer het nadeel vertoont dat de sluitweerstand van de contacten niet nul is, maar soms enkele honderden ohms bedraagt, hetgeen een onoverkomelijke hinderpaal is voor sommige toepassingen Men kan de opkom- en afvaltijd van een relais meten met de volgende opstelling met een kathodestraal-oscilloscoop:

verbreekt. De basis van de transistor, dus de uitgangsspanning van de signaalgenerator, is ook gelegd naar de triggeringang van de KSO. Hierdoor start de + 5 volt impulsspanning ook de tijdbasislijn op het beeldscherm van de KSO. Omdat het een korte tijd duurt vooraleer het NC contact opent nadat de tijdbasis reeds gestart is, zal deze vertragingstijd meetbaar zijn op het KSOscherm als men de tijd van de tijdbasisschakelaar goed ingesteld heeft. De spanningssprong die zichtbaar wordt op het beeldscherm heeft wegens de spanningsdeling de halve grootte van de ingangsspanning. Hij kan goed zichtbaar gemaakt worden door de gevoeligheid van de verticale versterker (de spanningsversterking) met de daartoe voorziene schakelaar op de KSO in te stellen.

Een 5 volt spanning wordt toegepast op de spanningsdeler die bestaat uit R2 en R1. De spanning over R1 (1 kOhm) wordt toegepast op de verticale ingang van de KSO. Bij de aanvang van de meting is R2 kortgesloten door de NC contacten van het relais zodat op dat ogenblik nul spanning toegepast wordt op de verticale ingang van de scoop. Op het ogenblik dat een rechthoekspanning met lage frequentie, geleverd door een blokspanningsgenerator, wordt toegepast op de transistorschakelaar, stuurt deze een collectorstroom door de bekrachtigingsspoel die het NO contact sluit en het NC contact

Na het openen van het NC contact kan ook het sluiten bekeken worden, dat zal optreden tijdens de lage toestand van de impulsen die op de basis van de transistor toegepast worden. De frequentie van deze impulsen kan bv. 1 Hz bedragen of minder. De meting wordt echter soms uitgevoerd met een generatorfrequentie tot 200 Hz. Willy Acke Wordt vervolgd

JAPAN laat CW exameneis vallen Het Japanse Ministerie van Binnenlandse Zaken heeft besloten de Morse vaardigheidstoets voor de Amateur Radio klassen 1 en 2 te schrappen. Eerder dit jaar werd een referendum gehouden waar 39 personen op gereageerd hebben. Op basis van de uitslag van dat referendum heeft het ministerie besloten om de Morse vaardigheidstoets af te schaffen. Japan was de eerste met een morse-vrije licentie op HF, de Amateur Radio licentie klasse 4, die al in de 50-er jaren van de vorige eeuw werd ingevoerd. Desondanks was voor een hogere licentieklasse nog steeds morse nodig. Het schriftelijk examen voor de klasse 4 licentie is te vergelijken met het vroegere ON2-examen in België of de N-licentie in Nederland. Deze verandering word effectief op 1 oktober 2011. Bron: RSGB. 14-95

RadioAmateur

-13/28-

De “Draadloze” van de Queen Mary (1) Gust Mariens, ON7GZ De “Queen Mary” was één der meest fascinerende schepen van de Cunard Line, die de transAtlantische overtocht van Engeland naar Amerika verzekerde. Wij gaan hier aandacht besteden aan de communicatiemiddelen en –mogelijkheden van dit beroemde schip.

Het draadloze telegrafie materiaal van de Queen Mary was het meest uitgebreide en meest volledige dat ooit geïnstalleerd was in eender welk schip ten tijde van de Queen Mary’s maidentrip in 1936. De zendkamer

Het liet toe constante communicatie te hebben met zowel Amerika als Europa per telegraaf, radio/telefoon en radiouitzendingen gedurende de ganse Noord Atlantische oversteek. Het was ontworpen en geïnstalleerd door de “International Marine Radio Co., Ltd” uit Londen. Volgens de scheepsbouwer bedroeg het gewicht van zenders en ontvangers alleen al meer dan 11 Ton. De oorspronkelijke installatie was onderverdeeld in twee primaire functies en locaties op het “Zonnedek”.

Radiozender (voorzijde)

De zenderkamer. De zendkamer, oorspronkelijk een onbemande kamer met enkel apparatuur, was gevestigd aan de bakboordzijde van het schip, juist vóór de ‘Verandah Grill”.

Radiozender (achterzijde)

14-95

RadioAmateur

-14/28-

Volgens de scheepsbouwer bestond de zendinstallatie uit: a) Een hoogvermogen langegolf zender voor verbindingen met schepen en vaste walstations, die werkte op een continugolf systeem en bestreek alle golflengten tussen 1,875 en 2,725 meter, met 7 vooraf ingestelde “spot” golven; b) Een hoogvermogen, middengolf zender voor verbindingen met schepen en vaste walstations, en voor signalen op de nood golflengten, eveneens op het continugolf systeem werkend en bestreek alle golflengten tussen 600 en 800, met 4 vooraf bepaalde “spot” golven; c) en d) Twee kortegolf lange afstandszenders die zorgden voor wereldwijde telefoonen telegraafcommunicatie, werkend op het continu-golf systeem en op het gemoduleerd continu-golf systeem, en bestreek alle golflengten van 17 tot 96 meter. Elke zender had 10 kristalgestuurde “spot” golven. De ontvangerkamer. Bevond zich ongeveer 75 meters vóór de zenderskamer op het “Zonnedek”, vóór het squash terrein. Het was hier dat zowel telegraaf- als radio/telefoon berichten werden voorbereid en waar de berichten ontvangen werden

Positie #1 was bestemd voor algemeen telegraafverkeer met schepen en vaste walstations op de middengolf; Positie #2 diende voor persmededelingen op de lange golf; Positie #3 was bestemd voor lange afstand telefoongesprekken op de korte golf; en Positie #4 voor korte afstand telefoongesprekken op de korte golf. De 4 posities waren allemaal in staat om het telegrafieverkeer te verwerken op alle golven. De nood zenduitrusting en de voeding was geïnstalleerd in een aangrenzend compartiment. Het bereik ervan was minstens 500 mijl (nvdr.: iets meer dan 800 km) en was vergelijkbaar met de types die toen in gebruik waren als belangrijkste installatie voor kleinere schepen. Een generator was in deze locatie geplaatst in de nabijheid van de ontvangstapparatuur en een hulpvoedingsbron die bestond uit 24 Exide batterijen, niet verbonden met de stroomvoorziening van het schip, was ook in de nabijheid geplaatst De twee volgende foto’s tonen de ontvangerkamer onbemand en bemand, zoals ze voorkwamen op een dubbele postkaart die aan boord werd verkocht

Volgens de scheepsbouwer werden hier 8 sets ontvangstapparatuur geïnstalleerd met 4 operatorposten, aan een tafel geschikt. Een telegraaf schrijfmachine en een Morsesleutel bevond zich op elk van deze 4 operatorposities. 14-95

RadioAmateur

-15/28-

Kamers van de radio-officieren. Er waren 4 kleine kajuiten in het centrum van het schip voorzien, vlak bij de ontvangerskamer op het “Zonnedek”, bestemd voor de junior radio-officieren. 4 andere waren verder vooraan gereserveerd voor senior radio-officieren, met uitzicht op de boeg.

Antennes. Er waren op de Queen Mary onafhankelijke antennes geplaatst.

10

"http://www.sterling.rmplc.co.uk/visions/wi reless.html" Vertaling een aanpassing: Gust, ON7GZ Tnx Ronald, ON4BBQ, vanuit ZS6

Tekening met de layout van de draadloze kamers en de daarmee verbonden verblijven.

13 cm band in gevaar ? Met een grote meerderheid heeft het Europees Parlement onlangs plannen goedgekeurd, die de verspreiding van mobiel internet moeten versnellen. Bovendien willen de Europarlementsleden dat Europa verder gaat en wereldwijd het voortouw neemt op het vlak van informatie- en communicatietechnologie. Breedband internettoegang op hoge snelheid voor alle Europese burgers en ondernemingen, ook in dunner bevolkte of afgelegen gebieden, kan alleen met draadloos internet, en daar zijn speciale radiofrequenties voor nodig. Die kunnen beschikbaar worden door de verdeling van het zogenaamde "digitaal dividend" - de radiofrequentiebanden, die vrijkomen na de omschakeling van analoge naar digitale televisie. Volgens voorstellen van de Europese Commissie zouden de lidstaten de 800 MHz frequentieband tegen uiterlijk 1 januari 2013 beschikbaar moeten stellen voor geharmoniseerd gebruik van draadloze breedbanddiensten. Het Parlement heeft een amendement aangenomen, waarmee het de lidstaten de mogelijkheid wil geven om in het geval van problemen in verband met de grensoverschrijdende coördinatie van frequenties met één of meer derde landen tot minstens eind 2015 om uitstel te kunnen vragen. Na 2013 moet de EU van de Europarlementsleden nog verder gaan: de 1,5 GHz-band (14521492 MHz) en de 2,3 GHz-band (2300-2400 MHz) moeten ook beschikbaar worden voor mobiele breedband, terwijl het spectrum voor mobiel dataverkeer tegen 2015 een omvang van ten minste 1200 MHz moet hebben. De Commissie moet de capaciteitseisen voor draadloze breedbanddiensten voortdurend monitoren en in samenwerking met de lidstaten beoordelen of er stappen ondernomen moeten worden om extra spectrumbanden, zoals de 700 MHz-band, te harmoniseren. De Raad van ministers zal het wetgevingsvoorstel op 27 mei bespreken. Er is nog geen akkoord tussen het Parlement en de Raad, die beide medebeslissingsbevoegdheid hebben. Bron: BAR 14-95

RadioAmateur

-16/28-

Radar Haaltert

In Haaltert wordt elke dag nog de benaming “de Radar” gebruikt, wanneer iemand een ander probeert uit te leggen hoe een bepaalde locatie te bereiken, waar een straat zich in de omgeving bevindt.

In de jaren ’60 werd de installatie ook gebruikt voor de semafoondienst voor gans België (Belgacom, 1966). Jarenlang werd de site ook gebruikt voor het internationale radionetwerk van Interpol. Vandaag wordt de grote mast ook nog gebruikt om de beelden van de Ronde van Vlaanderen door te sturen naar de toren van Sint-Pieters-Leeuw. En vandaag wordt

“De Radar” slaat op het radarstation dat sinds 1958 een vertrouwd gezicht is geworden in Haaltert. Het werd geïnstalleerd op het hoogste punt (+70 meter), tussen Kerksken en Denderhoutem. Een kleine mast van 25 meter met ronddraaiende antenne en een 60-meter hoge mast voor de straalverbinding met Zaventem. 14-95

De overgebleven Interpol-apparatuur die (natuurlijk) ook gebruikt door gsmproviders. De man die zich bezig houdt met het verzamelen van informatie en geschiedkundige elementen van “De Radar” is Guido Van Rossen. Wij doen namens

RadioAmateur

-17/28-

hem graag een oproep naar zij die hier meer over afweten om feiten en beelden aan Guido te bezorgen.

Guido Van Rossen, Teerlingstraat 30, 9450 Denderhoutem. Telefoon: 054-32.23.01

Zoals wij steeds aandacht hebben voor de actualiteit, zo hebben wij dat ook voor de geschiedenis en ons technologisch erfgoed. Guido heeft trouwens beloofd ons op de hoogte te houden van zijn vorderingen. Zijn coördinaten:

Via e-mail: [email protected] en bezoek ook eens zijn website http://www.guidohome.com

Russische Federatie en CEPT T/R 61-01 Op woensdag 18 mei werd de Russische Federatie door de European Communications Office (ECO) – het permanente bureau van CEPT in Kopenhagen – toegevoegd aan de lijst van landen die de CEPTbepalingen aanvaarden inzake wederkerige radioamateurvergunningen. Bijvoorbeeld amateurs uit de Verenigde Staten met een door de FCC uitgereikte General, Advanced of Amateur Extra licentie kunnen nu een station in werking stellen in Rusland, Evenals radioamateurs uit andere landen die onder CEPT vallen, mits zich te houden aan de regelgeving van het bezochte land. De volgende Europese CEPT-landen hebben de ECC Recommendation (05)06 van 18 mei 2011 bekrachtigd: België, Kroatië, Tsjechië, Denemarken (met inbegrip van Groenland en de Faroer Eilanden), Duitsland, Hongarije, IJsland, Liechtenstein, Luxemburg, Montenegro, Nederland, Portugal, Roemenië, Rusland, Slowakije, Slovenië en Zwitserland ,Oostenrijk, BosniëHerzegovina, Bulgarije, Cyprus, Tsjechië, Estland, Finland, Frankrijk (met inbegrip van Corsica, Guadeloupe, Frans Guyana en de Franse overzeese gebiedsdelen, Griekenland, Ierland, Italië, Letland, Liechtenstein, Luxemburg, Macedonië, Moldavië, Monaco, Noorwegen, Polen, Portugal, Rusland, Spanje, Zweden, Zwitserland, Turkije, Ukraïne en het Verenigd Koninkrijk (met inbegrip van Noord-Ierland, de Kanaaleilanden en het eiland Man). Bron ARRL

14-95

RadioAmateur

-18/28-

Uit onze afdelingen. MERA - Speeldag Mechelen 2011 Het befaamde Speelgoedmuseum van Mechelen organiseerde de “Speeldag 2011”, in de Mechelse binnenstad.

geblinddoekte speler) kende een groot succes, niet alleen bij de kinderen, ook de ouders wilden de attractie uittesten.

De Mechelse radioamateurs deden daar uiteraard aan mee om de jeugd proberen interesse te krijgen voor onze prachtige hobby. We hadden van de organisatie een plaatsje gekregen aan de voet van de Mechelse trots, de Sint-Romboutstoren.

Een andere doe activiteit was het bouwen van een morse sleutel door middel van enkele boutjes en een paperclip op een houten blokje. Vele "handige harrys" zijn huiswaarts gekeerd met de vrucht van hun inspanningen . Er werden met de kinderen een dertigtal seinsleutels samengesteld. Toen we om 07.00 uur met een volle wagen naar de markt trokken was het onaangenaam koud en regende het pijpenstelen. Gelukkig hielden de weergoden het dan voor bekeken en bleef het de rest van de dag min of meer droog. De verschillende standen opbouwen was dank zij de medewerkers geen probleem. Ieder kende de toegewezen taken en die werden dan ook correct uitgevoerd. De stand met de computers om CW te leren startten feilloos op, de mini shack kende ook geen problemen.

De jongerenwerking blindemannetje spel 14-95

RISX met (helmcamera

het en

De "headcam" kwam meer dan 100 maal in actie, een topper van RISX.. Data versturen via korte golf was een bestseller voor de vaders. (PSK31) Na afloop werd er onder het nuttigen van een drankje nagekaart over de dag. Men mag gerust van een succes spreken , vele kinderen en ouders hebben kennis gemaakt met het radioamateurisme, het totaal van de bezoekers aan de speeldag lag boven de 29.000. Dank aan alle medewerkers die door hun enthousiaste inzet van dit evenement een succes wisten te maken. 73 Frans, ON5GO, voorzitter MERA

RadioAmateur

-19/28-

PRAC – GPS Portable Radio Reporting Contest Iets helemaal anders dan de ‘gewone’ contests, bij de ingewijden beter bekend als de PRRC. Het is in feite een combinatie van een toeristische zoektocht, maar dan met locaties te zoeken via gps-opdrachten.

De gevonden resultaten worden dan via de transceiver doorgeseind aan het clubshack. Organisatoren van dienst waren Louis, ON2LDC en Guido, ON7CI, winnaars van vorig jaar. Guido’s taak was het (samen met Louis) bijhouden van de resultaten en ze vergelijke met de juiste antwoorden.

Op die locaties dienen dan -zoals in een gewone zoektocht- vragen opgelost en/of opdrachten uitgevoerd. En op sommige locaties kan dat best heel gezellig zijn, hé mannen!

Afsluiting van de avond is dan traditioneel een typisch Pajottenlandse specialiteit: boterhammen met kop en geuze (of kriek). Lekker genieten tijdens het gezellig samenzijn om het geheel af te sluiten. ’t Moet dus duidelijk niet altijd een contest of cursus zijn om ons te amuseren.

14-95

RadioAmateur

-20/28-

PRAC – “Speeldag” Na de succesrijke –en plezante- ervaring ter gelegenheid van ‘”Eddy Merckx-Dag” van december vorig jaar, voor het promoten van de speciale qsl-kaart ter gelegenheid van de 65e verjaardag van “de Kannibaal” werd beslist om een dergelijke oefening in het opzetten en testen van antennes en apparatuur nog eens over te doen.

Daarom werd vrijdag 17 juni uitgeroepen tot “Speeldag”, alhoewel het uiteraard niet écht “spelen” was. Vindingrijk zijn voor het plaatsen van een antenne met magnetische voet

Er werden allerlei antennes, zenders en meetapparatuur opgesteld en uitgetest. Uiteraard werden ook de nodige verbindingen gemaakt, op zowat alle banden.

En als je dan een grondvlak nodig hebt…!

Kortom… een praktische maar ook een heel gezellige dag.

14-95

RadioAmateur

-21/28-

Expeditie naar Schouwen-Duiveland De vrienden van PRAC zijn écht niet te stoppen. Omdat hun laatste – buitenlandse’ uitstap reeds van 2004 dateerde (VHF velddag vanuit het drielandenpunt Luxemburg-Duitsland-Frankrijk) vonden zij het hoog tijd om terug eens op stap te gaan.

Bij boer Huub mogen wij op een weide staan, er is ook een mini-camping waar François, ON4LO, vroeger nog heeft gestaan. Er zijn toiletten en er is ook elektriciteit beschikbaar.

In het kader van IOTA werd besloten om het Zeeuwse eiland Schouwen-Duiveland te gaan activeren. Een voorbereidende trip werd in april gedaan door François ON4LO, Eddy ON4CCK en Walter ON8CW, om een geschikte locxatie te vinden.

Het centrum van Haamstede ligt op amper 2 km, zodat we daar gemakkelijk proviand kunnen inslaan.

Dat werd uiteindelijk gevonden bij boer Huub Remijn en zijn boerderij “Oud Brabers” aan de Steursweg 2 in NL4328 NH Burg-Haamstede. De geografische coördinaten zijn 51°40’57,02”N – 03°45’32,69”O in de locator JO11VQ.

14-95

De boerderij ligt op amper 600 meter van de Oosterschelde en het haventje van Burghsluis; een zeer gekende plek voor duikers.

De “echte” IOTA-contest laten wij echter voor wat het is, wegens dan veel te druk op het eiland. Wij gaan een weekeinde vroeger, namelijk 23-24 juli, met een redelijk grote kans dat we reeds vrijdagmiddag vertrekken. Walter, ON8CW, rijdt naar SchouwenDuiveland met zijn welgekende “beroemde” mobiele velddag shack en ook de uitschuifbare mast gaat mee. François, ON4LO zorgt voor antennes en transceivers

RadioAmateur

-22/28-

en zijn ervaring contesten.

met

DX-peditiies

en

Er is plaats genoeg voor het opstellen van antennes (ook tenten!) zodat er waarschijnlijk steeds wel een of andere HFband zal kunnen gewerkt worden, wat andere banden en modes uiteraard niet uitsluit.

De afstand vanaf het clublokaal (Holle Eikstraat 1, Londerzeel) is zo’n 127 km (dixit Google Earth), dus een anderhalf uurtje rijden.

14-95

En die weg gaat over de stormvloedkering van de Noordzee, ook al een fantastische toeristische locatie. Wil je via de Zeelandbrug en Zierikzee, dan is het één kilometertje langer.

Wie wenst mee te gaan op deze expeditie moet zich dringend melden bij Eddy, om ON4CCK ([email protected]) verdere informatie te krijgen en de nodige afspraken te maken (car-pooling, eten en drinken, slaapplaatsen, tent, …) Eddy, ON4CCK in de MicroPajot

RadioAmateur

-23/28-

Spraaktechnologie. Enkele ingenieurs van het vroegere Lernout & Hauspie hebben in de VS de kans gekregen om hun spraaktechnologie verder af te werken en te verfijnen. Trouwens, Jo Lernout heeft zelf steeds gezegd dat hij een tiental jaren nodig had om een spectaculair spraaksysteem in te voeren dat van toepassing kon worden op vele gebieden. Hij heeft nu gelijk gekregen. Ga eens kijken op: http://www.oddcast.com/demos/tts/tts_exa mple.php?clients

Je kan nog spelen met ‘Effect’ en ‘Level’, maar dat laten wij aan jullie eigen experimenteerdrift over. In het vak ‘Enter Text:’ tik je nu een tekst in (kort of lang, maakt niet uit. Bijvoorbeeld heb ik “Vlaamse radioamateurs” ingetikt. Klik dan op “Say it” onderaan rechts. Klik op “Language” en je krijgt een uitrolmenu, waar je (bijvoorbeeld) ‘Dutch’ kiest voor Nederlands.

Klik dan op “Voice” en je krijgt een nieuw uitrolmenu. Kies daar voor ‘Ellen (Belgian’ om een correcte Vlaamse uitspraak te krijgen. De ‘Saskia’ die er staat geeft een afschuwelijke ‘hollandse’ versie en dat is niet wat ik wil. 14-95

RadioAmateur

-24/28-

Let hierbij wel op wat je intikt. Als je bijvoorbeeld ‘VRA, Vlaamse radioamateurs” zou ingeven dan zal ‘VRA’ gezegd worden als één enkel woord en dat ik niet wat ik wil. Ik tik dan in : “V R A Vlaamse radioamateurs” en laat dus een spatie (of zelfs twee) na de V, de R en de A. Dat geeft inderdaad het gewenste resultaat.

Je kan ook eens proberen iets in je dialect in te geven. Het resultaat kan vrij verrassend zijn. En… heb je al gezien dat je avatar (= die lieve dame, Ellen) je met hoofd en ogen volgt als je de muis beweegt. Helemaal onderaan kan je klikken om een eigen avatar te creëren. Maar dat geeft blijkbaar nog wel wat problemen omdat de desbetreffende website niet wordt gevonden. Nu alleen nog uitzoeken hoe je een en ander kan opnemen en bewaren zodat het ook praktisch kan gebruikt worden. Ik wens je alvast veel plezier met het doen “praten” van jouw avatar. Gust ON7GZ

Het Middelpunt van Vlaanderen. Studenten van de faculteit Toegepaste Wetenschappen te Leuven kregen als opdracht van hun professor Van Der Waeteren het geografisch middelpunt van Vlaanderen te bepalen. Na zowat 120 uur ernstig werk onder leiding van adjunct-prof Piesens om de precieze grenzen van de vijf provincies vast te leggen en via GPSmetingen naar een satelliet werd het punt vastgesteld. Het ligt exact in het uiterste hoekje van Oost-Vlaanderen, op enkele meters afstand van Sint-Amands, maar toch in Opdorp.

Wie het echt wil zien, gaat langs de Vekenstraat en Driehuizen tot aan het DrieProvinciënpunt (Oost-Vlaanderen, Antwerpen en Brabant), slaat daar linksaf tot het einde van Biesten. Daar op een tiental meters links van de weg en de beek, op het landbouwveld van boer De Keyser, ligt het geografisch middelpunt van Vlaanderen, op 51° 02.272'N, 04° 14.431'O

Gust, ON7GZ

14-95

RadioAmateur

-25/28-

Propagatie juli 2011

14-95

RadioAmateur

-26/28-

AGENDA Deze agenda komt tot stand door de informatie die jullie ons bezorgen en vooral ook door de zeer uitgebreide kalender van Rolf Baumgarten, ON4LEA, (www.on4lea.be). Alle eigen inrichtingen van V.R.A.(afdelingen) zijn aangegeven op een gele achtergrond en met een Leeuwenvlagje achteraan. (ev. km berekend vanuit Mechelen) 02-03/07/2011 PRAC IN DE VHF VELDDAG Onder leiding van Louis, ON2LDC, Voorzitter PRAC. Samen met de vrienden van Grimbergen. Vanaf de locatie Hondsbergstraat 54 te Brussegem. Vanaf 02/07 16:00 uur (lokale tijd), 24 uur non-stop, op 73 m ASL. GPS: 50°56’09,00’N – 04°15’56,04” 03/07/2011 ON4VRA CLUBUITZENDING Clubuitzending van uit het Clubstation in Steenokkerzeel op 144.775 MHz, ook live te volgen via http://www.livestream.com/on4vra 17/07/2011 ON4VRA CLUBUITZENDING Clubuitzending van uit het Clubstation in Steenokkerzeel op 144.775 MHz, ook live te volgen via http://www.livestream.com/on4vra 23-24 /07/2011 PRAC IN DE IOTA Islands on the Air van op Schouwen-Duiveland in Zuid-Nederland. ON4CCK, met François, ON4LO. Locator JO11VQ. (meer info volgt)

Organisatie: Eddy,

31/07/2011 ON4VRA CLUBUITZENDING Clubuitzending van uit het Clubstation in Steenokkerzeel op 144.775 MHz, ook live te volgen via http://www.livestream.com/on4vra 13-14/08/2011 DIEST, SPECIALE CALL ON28IOF Ter gelegenheid van de 28e Oldtimer Fly-In op het vliegplein van Schaffen. Banden: van 10m tot 10m in SSB. Speciale qsl-kaart wordt ontworpen. http://flyin.dac.be GPS: 50°00’03,62”N – 05°04’05,76”O 14/08/2011 ON4VRA CLUBUITZENDING Clubuitzending van uit het Clubstation in Steenokkerzeel op 144.775 MHz, ook live te volgen via http://www.livestream.com/on4vra 25-28/08/2011 DNAT BAD BENTHEIM Duits-Nederlands Amateurtreffen in D-48455 Bad Bentheim. Oldenzaal, Kurort Bad Bentheim Info: http://www.dnat.de/nl/index.htm 308 km GPS: 52°17’58.61”N – 07°09’30.95”O 28/08/2011 ON4VRA CLUBUITZENDING Clubuitzending van uit het Clubstation in Steenokkerzeel op 144.775 MHz, ook live te volgen via http://www.livestream.com/on4vra 02/09/2011 ZONNE- EN WINDENERGIE. Voordracht door ON7YQ, Ivo Meert in de clubshack; Holle Eikstraat 1, 1840 Londerzeel. GPS: 51°00’46,49”N – 04°18”17,66”O 03/09/2011 RACD: DEMODAG met BBQ In de zaal “Kring 12”, Merksemsesteenweg 30, 2100 Deurne (Antwerpen). Een organisatie van onze afdeling RACD (RadioAmateurs Club Deurne). Vanaf 10:00 uur doorlopend demonstraties. 17:30 welkomstdrank. 18:00 uur: BBQ. Volwasenen: €6,00; 3-6 jaar: €3,00 Inschrijven bij ON3OMD Frank Samson of via [email protected]. GPS: 51°13’46,88”N – 04°27’32,63“O 14-95

RadioAmateur

-27/28-

03-04/09/2011 PRAC IN DE HF VELDDAG Van op het vliegveld van Grimbergen. Verder info volgt. 04/09/2011 ZWVR – OPLEIDINGEN Kennismaking voor en met de cursisten om 09:00 uur 10-11/09/2011 UKW-TAGUNG WEINHEIM Zaterdag: Karl Kübel Schule Bensheim, Berliner Ring - Zondag: DL0WH, Clublokaal “Wasserhaus”: vanaf 06:00 uur . Info: http://www.ukw-tagung.de/ 440 km GPS: 49°40’17.84”N – 08°36’16.16”O 17-18/09/2011 ZWVR - BELGIAN MILLS AWARD Opstelling antennes op 17/09 om 15:00 uur- Contest 18/09 vanaf 07:00 uur 18/09/2011 PRAC – BELGIAN MILLS AWARD Vanaf de molen ’t Meerlaantje in Londerzeel 18/09/2011 HAMBEURS RADIOAMATEUR LA LOUVIERE Gaat door in Bergen (Mons), Mons-Expo, Thomas Edisonstraat 2, 7000 Mons. Van 09:00 tot 16:00 uur. Info: http://www.on6ll.be GPS: 50°27’27.56”N – 03°56’15.32”O 24/09/2011 RADIO ONDERDELEN MARKT MEPPEL ROM 2011 Wegrestaurant “De Lichtmis”, NL-8028 PL Zwolle-Meppel. Van 08:30 ntot 16:00 uur Info: http://www.stichtingrom.nl 245 km GPS: 52°34’59.71”N – 06°11’40.76” O 25/09/2011 AMATEURRADIO HAMBEURS ELSFLETH In de Stadthalle Elsfleth, Oberrege 14b, D-26931 Elsfleth (Duitsland). Van 09:00 tot 14:00 uur. Inkom Gratis. Info: http://www.darc.de/distrikte/i/03/ 475 km GPS: 53°13’57.85”N – 08°27’11.77”O 01/10/2011 ZWVR – BBQ Jaarlijkse BBQ, in Geluveld. Verdere info volgt 01/10/2011 27E HELMONDSE RADIOMARKT Zaal “Het Aambeeld”, Dorpsstraat 38, NL 5708 GJ Helmond. Van 09:00 tot 14:30 uur Inkom: €2,50. http://www.pi4hmd.nl/ 125 km GPS: 51°29’09,95”N – 05°37’09,81”O 08/10/2011 28e RADIO ONDERDELENMARKT ASSEN “Veilinghallen/Flowedome”, Burgemeester J.G. Legroweg, Eelde. Van 09:30 tot 15:00 uur. http://www.pi9a.nl 325 km GPS: 53°07’30,51”N – 06°36’05,63”O 16/10/2011 HAMBEURS OPWIJKSE RADIOAMATEURS Hambeurs van de Opwijkse RadioAmateurs op zondag 16 oktober 2011 in de Sint-Pauluszaal in Opwijk-Centrum. Processiestraat 17, 1745 Opwijk (aan de brandweer-kazerne). Van 10:00 tot 15:00 uur. Ruime parking (Ring Heiveld). Inkom € 2,00 (consumptie inclusief) Inpraat: ON4AOW; 145.450 MHz en 433.450 MHz; repeater ON0ORA, 438.800 & 431.200 MHz. Meer info bij Roger, ON7XY via [email protected]. http://www.ora.uba.be GPS: 50°58’12,80”N – 04°11’12,95”O 22/10/2011 51e AMRATO e 51 “Dag voor de Radioamateur” in de Americahal te Apeldoorn, Laan van Erica 50, NL-7321 Apeldoorn. Van 10:00 tot 17:00 uur. http://www.veron.nl/naslag. 220 km GPS: 52°12’27,66”N – 05°59’55,37”O 22/10/2011 FUNKFLOHMARKT BAD HOMBURG Vereinshaus Dornholzhausen, Saalburgstrasse 158, D-61350 Bad Homburg. Van 09:00 tot 13:00 uur. http://www.fox11.de/funk-flohmarkt, html 420 km GPS: 50°14’19,10“N – 08°35’22,41“O

14-95

RadioAmateur

-28/28-