Print!
Jaargang 2, nummer 2 juli 2011
Colofon
Print! is het clubblad van fotoclub Zone V. Het blad verschijnt ca. 4 maal per jaar en wordt uitsluitend elektronisch verstuurd aan leden, donateurs en adverteerders.
Opgericht op 2 september 2009 Website: www.zonev.nl
Redactie Frank Hoogeboom Machteld van der Pijll Jeroen Roetert
Bestuur Voorzitter (
[email protected]) Esther de Kreek Secretaris (
[email protected]) Antje Trip Penningmeester (
[email protected]) Frank Hoogeboom
Het volgende nummer van Print! verschijnt in oktober 2011. Stuur uw kopij (bij voorkeur in MS Wordformaat) vóór 1 oktober 2011 naar
[email protected]. De redactie behoudt zich het recht voor om kopij in te korten of helemaal niet te plaatsen.
Inhoud Redactioneel ..............................................................................................................
3
Van het bestuur .........................................................................................................
3
Exposities .................................................................................................................
3
Workshop: Split toning in Photoshop CS ........................................................................
4
Mentorcursus Fotografie - Scholen In De Kunst ..............................................................
5
Gastspreker: Ton Dirven .............................................................................................
7
Cursus Portretfotografie ..............................................................................................
7
Gastspreker: Karel Maat ..............................................................................................
9
Fotograaf belicht: Joe McNally ......................................................................................
10
Column: Alleen, of toch maar niet? ...............................................................................
11
Profiel: Marco van Apeldoorn .......................................................................................
12
Agenda ....................................................................................................................
13
Redactioneel
Exposities
Op de valreep, aan het eind van het ZoneV-jaar, ontvang je hier nog één Print! Het heeft weer even geduurd, maar we hopen dat er voldoende interessante artikelen instaan om de zomer goed mee te beginnen.
Anton Corbijn
Goed voornemen van de redactie voor het komend clubseizoen is het vaker uitbrengen van de Print! We gaan streven naar vier edities. Vaker dan voorgaande jaren zullen we jullie uitnodigen om een bijdrage te leveren. Bijvoorbeeld een kort verslag van een clubuitje waaraan je hebt deelgenomen of over een gastspreker.
Bijbehorende catalogus: ANTON CORBIJN:INWARDS AND ONWARDS (met een essay van Francis Hodgen) is gepubliceerd door Schirmer/Mosel Publishers, Munich (80 pagina’s, 36 duotone afbeeldingen, Engelse uitgave, € 29.80).
inwards and onwards
Photo Academy Award
Het nieuwste fotografische project van Anton Corbijn waarvoor hij de camera richtte op enkele van zijn favoriete kunstenaars.
In Fotogalerie Eindhoven is de selectie uit de foto’s van genomineerden en winnaars van de Photo Academy Award 2010 te zien. De Photo Academy Award is de fotowedstrijd voor (oud)studenten van alle Nederlandse en Vlaamse foto-opleidingen.
Mocht je zelf een idee hebben voor een artikel, dan kun je die altijd sturen naar
[email protected].
Periode: 25 maart 2011 - 1 oktober 2011 Locatie: Fotogalerie Eindhoven, Glaslaan 2 (Strijp S, SFJ gebouw, 2e etage) 5616 LW Eindhoven
Rest ons niets meer dan jullie een fijne zomer en veel leesplezier te wensen. Tot in september!
h�p://www.fotoacademie.nl/
Van het bestuur
Adam Fuss
Zone V sluit zich aan bij Fotobond
Retrospectief: 1986/2010
Wij gaan ons met ingang van komend seizoen collectief aansluiten bij de fotobond (www.fotobond.nl). Schilder Marlene Dumas, 2000
Dit heeft meerdere voordelen voor de club zoals bijvoorbeeld meedoen met wedstrijden (optioneel voor elk lid) en het lenen van foto-collecties voor bijvoorbeeld foto-avonden en elk kwartaal een informatieblad thuis voor ieder lid. De aansluiting van de fotobond heeft geen consequenties voor de hoogte van de contributie voor het lidmaatschap voor komend jaar. (Esther de Kreek)
Onder hen Gerhard Richter, Alexander McQueen, Richard Prince, Iggy Pop, Anselm Kiefer, Damien Hirst, Tom Waits, Peter Doig, Bruce Springsteen, Lucian Freud en Karel Appel. inwards and onwards van Anton Corbijn is van 23 juni t/m 1 september 2011 te zien in Foam, Keizersgracht 609, Amsterdam. Open dagelijks van 10.00 - 18.00 uur, do/vr van 10.00 - 21.00 uur. Entree: € 8,00. - www.foam.org
Wat onmiddellijk opvalt aan het werk van Adam Fuss is dat hij zowel in zijn onderwerpkeuze, als in de manier waarop hij de fototechniek gebruikt zeer veel afstand heeft genomen tot de reguliere fotografie. Wat Fuss maakt is feitelijk nog steeds een foto; maar hij heeft zich daarvoor ontdaan van alle luxe veren die het medium zijn gebruikers anno nu te bieden heeft. Als een hedendaags alchemist heeft Fuss zich de meest elementaire en primitieve vormen van het medium eigen gemaakt; hij beschouwt de technische wetenschap evenzeer creatief als de verbeelding, of visionaire kracht van de fotograaf. Periode: 11 juni 2011 - 4 september 2011 Locatie: Huis Marseille, Keizersgracht 401, 1016 EK Amsterdam
h�p://www.huismarseille.nl
Split toning in Photoshop CS Frank Hoogeboom
Het meegeven van een licht kleuraccent aan een zwart-wit afbeelding spreekt doorgaans tot de verbeelding. Normaliter wordt er dan één kleur gebruikt zodat het beeld een warme dan wel koele tint krijgt. Nog leuker is het toepassen van ‘split toning’ (verloopkleuren). Hierbij wordt ook een zwart-wit beeld gekleurd maar dan met twee kleuren in plaats van een. De schaduwen krijgen een andere kleur dan de hooglichten en indien deze kleuren goed bij elkaar passen kunnen prachtige resultaten worden behaald.
selecteer je de definitieve kleur in het grotere scherm. Als je nu op OK klikt, heb je je schaduwkleur gedefinieerd. Stap 2:
Je bent nu nog steeds in het Lagen-palet. Om het beeld verder te fine-tunen kun je de Blending Mode wijzien naar Kleur. Hiervoor kies je uit het menu waar nu ‘Normaal’ staat de keuze ‘Kleur’. Je hoeft nu alleen nog maar de sterkte van het kleureffect in de Verloop-laag te regelen met behulp van de Dekking schuifregelaar. Hiermee kan het effect worden afgezwakt. Mocht het beeld je niet bevallen, dan kun je er ook voor kiezen om de laag weg te gooien en opnieuw te beginnen. Je kunt de Verloop-laag dan eenvoudig naar het prullenbak-icoontje in het Lagen-palet slepen en een nieuwe laag beginnen. Met deze techniek kunnen talloze kleurcombinaties gebruikt worden. Zoals je in de beschrijving ziet worden de voor- en achtergrondkleur gekozen uit het kleurenpalet. Dit is natuurlijk niet erg precies. De kans dat een volgende foto exact dezelfde kleuren krijgt is niet groot. Een meer nauwkeurige methode voor het selecteren van kleuren is het gebruik van hexadecimale nummers. Hieronder een paar veel gebruikte instellingen:
Stap 1:
De volgende stap is om de kleur voor de hooglichten te selecteren. Klik hiervoor op het witte vierkantje en doe vervolgens hetzelfde als in de vorige stap, alleen kies je nu een andere kleur. Vervolgens maak je een aanpassingslaag. Ga hiervoor naar het Lagen-palet (Venster > Lagen) en klik op het half witte/zwarte icoontje onderin het lagenpalet. In het keuzemenu in het lagenpalet selecteer je ‘Verloop Toewijzen’ om een nieuwe verlooplaag te maken. In het dialoogscherm zie je nu een voorvertoning van het kleurenverloop met de door jou gekozen kleuren. Klik op OK.
Koper tot Blauw: Voorgrond: Dusky Blue (4A616F) Achtergrond: Muted Orange (E6CFAA)
Neutrale Hooglichten: Voorgrond: Muted Brown (45392B) Achtergrond: White (FFFFFF)
Volle Sepia: Voorgrond: Chocolate (63441C) Achtergrond: Cream (FFF5D8)
Blauw Tone: Voorgrond: Midnight blue (2A4468) Achtergrond: Muted cyan (A9C6C6)
Stap 3:
We gaan er vanuit dat je een zwart-wit foto hebt die je hiervoor gebruiken wil. Het eerste wat moet gebeuren is het kiezen van de twee te gebruiken kleuren. Dit gebeurt door het selecteren van de voorgrond- en achtergrondkleuren. Deze zit in Photoshop CS onderaan in de toolbox. Als je de ‘D’ op je toetsenbord indrukt wordt de voorgrond- dan wel achtergrondbox getoond. Als je nu op het zwarte vierkantje klikt komt er een kleurenpalet naar voren. De regenboogkleurige balk kun je gebruiken om de kleursoort te selecteren, vervolgens
Mentorcursus Fotografie - Scholen In De Kunst Frank Hoogeboom en Machteld van der Pijll
len’. Hierbij wordt een kapstok gebruikt om bepaalde gedachten en indrukken in kaart te brengen en te benoemen. Op de volgende punten wordt dan de nadruk gelegd: 1.
Eén van deze cursussen betrof de zogenaamde ‘Mentorcursus Fotografie’, gegeven door Ellen Karelse. Het aantal deelnemers werd beperkt tot 12 om zo iedereen de kans te geven zijn/haar zegje te doen en ook om Ellen de mogelijkheid te geven om alle deelnemers te begeleiden. Bij een groep van 12 zijn er natuurlijk diverse ervaringen en interessegebieden. Om deze reeds aanwezige kennis en ideeën te delen werd ons verzocht om de websites waar wij geregeld op kijken de delen met de overige cursisten. Langlopende opdracht Naast de algemene fotografische scholing zouden de cursisten aan een langlopende eindopdracht gaan werken. Hiervoor kon gekozen worden uit een aantal opdrachten: portretserie op straat, portretserie familie, stadsdecor inclusief mensen en Hollands Licht. De bedoeling was om tot een serie van 6 foto’s te komen die aan het einde van de cursus gepresenteerd worden. Hierbij is het van belang dat het ook daadwerkelijk een serie betreft en niet zomaar een verzameling van 6 foto’s. Dit is exact waar de meeste fotografen moeite mee hebben en bij onze club cursisten was dat niet anders. Ellen wist dit natuurlijk ook en zou de deelnemers hierin begeleiden.
De verhuizing van de Zone V-clubavonden naar het ICOON in Vathorst heeft ons niet alleen een betere plek opgeleverd om elkaar op regelmatige basis te ontmoeten, het heeft er ook voor gezorgd dat we met medebewoner Scholen In De Kunst in aanraking zijn gekomen. Omdat er bij diverse clubleden de wens bestond om de kennis van fotografie te verdiepen en Scholen In De Kunst deze kennis kon bieden, zijn beide een samenwerkingserband aangegaan waarbij er diverse cursussen workshops konden worden aangeboden.
Gedurende de toelichting op de diverse opdrachten begonnen bij de meeste cursisten de hersenen al te kraken. De uitkomsten waren echter heel verschillend: waar de een direct vol zat met ideeën en niet kon kiezen wat te doen, worstelde de ander met het conceptueel denken. Gelukkig hoefde de beslissing niet direct te worden genomen en kon een ieder hier rustig over nadenken. Beeldschillen In de tussentijd werd aandacht besteed aan het interpreteren van een foto, ook wel genoemd ‘beeldschil-
2. 3. 4. 5.
Wat is je eerste indruk? Hoe ervaar je het beeld dat je ziet? Wat is er te zien? Hoe is de foto gemaakt? Welke keuzes heeft de fotograaf gemaakt? Wat is de context van de foto? Welk tijdperk wordt getoond? Welk genre? Interpretatie. Wat denk je dat er met de foto getracht is uit te beelden?
Aan de hand van een voorbeeldfoto werden bovenstaande punten eerst persoonlijk bekeken en daarna in de groep besproken. Hoewel de meesten dezelfde onderdelen van de foto goed weten te benoemen is het opvallend dat de indruk die de foto achterlaat toch varieert. Nadat alles besproken was heeft Ellen het ware verhaal achter de foto toegelicht en deze bleek compleet anders bedoeld te zijn dan deze overkwam. Dit leert ons dat de interpretatie van foto’s weliswaar iets subjectiefs is maar ook tot op zekere hoogte gestuurd kan worden door bepaalde keuzes te overwegen. Zo kan het standpunt van de camera veel vertellen. Een hoog standpunt maakt een persoon kleiner en wekt daarmee de indruk dat deze onderdaniger is. Het plaatsen van een persoon boven in de foto (laag standpunt) maakt deze meer prominenter en meer aanwezig. Het plaatsen van een persoon in het midden van de foto brengt balans maar maakt de foto ook meer statisch. Ook het wel of niet tonen van de omgeving speelt een rol in de beeldvorming. Bij strak uitkaderen gaat de aandacht rechtstreeks naar het onderwerp, laat je meer van de omgeving zien dan ga je je zitten afvragen waar de persoon zich bevindt en waarom de fotograaf dit wil laten zien. Bij het uitkaderen van foto’s krijgen we dan ook nog eens te maken met ‘open’ en ‘gesloten’ kaders. Bij een open kader gaat het onderwerp over de rand van de foto heen, het staat er dus
niet in zijn geheel op. Bij een gesloten kader staat het er wel helemaal op. Dit kan een behoorlijk effect hebben op de manier waarop je een foto beleeft. Bij een open kader wordt de foto door je gedachten ‘afgemaakt’, oftewel, het ontbrekende stuk wordt er door je brein bij verzonnen en geeft daarbij ruimte voor interpretatie. Dit leidt over het algemeen tot meer dynamiek maar kan ook een onrustig beeld geven. Bij het gebruik van een gesloten kader creëer je meer isolement en krijg je een vorm van intimiteit door de beslotenheid. Geënsceneerde fotografie Eén van de avonden was gewijd aan een bijzondere tak van de fotografie: geënsceneerde fotografie.
Foto: Esther de Kreek
Alle fotografie die zich in een vooraf bedachte en gemanipuleerde omgeving afspeelt, is hieronder te verstaan.
Picchu en van een kerkhof van sigarettenpeuken tot Barbie in een mysterieus landschap.
Onze fotografische wereld bestond deze avond uit een kartonnen doos. De speelgoedkist van de kinderen, Marktplaats, de groentela en fruitschaal, de kattenbak en de achtertuin waren geplunderd en speelden de hoofdrol voor onze lens.
Dit spelen met fotografie smaakte voor de meeste mensen naar meer. Wellicht nog eens overdoen tijdens een clubavond?
Er werd volop geëxperimenteerd met opstellingen en met kleine fietslampjes werd de belichting geregeld. De fantasie kreeg de vrije loop en het resultaat hiervan waren uiteenlopende beelden, de een nog surrealistischer dan de ander: van een oerwoud bestaande uit broccoli-bomen en slastruiken tot lama’s bij de Macchu
Terug naar de langlopende opdracht In mei hebben de cursisten de langlopende opdracht afgesloten. De series van zes foto’s zijn opgehangen in de hoofdlocatie van Scholen in de Kunst aan de Coninckstraat, naast de Flint. Zij blijven daar hangen en kunnen bekeken worden tot eind augustus.
Gastspreker:
Ton Dirven Frank Hoogeboom
Op 2 februari was fotograaf Ton Dirven te gast bij FC Zone V. Ton is naast fotograaf ook werkzaam bij het Chassé Theater in Breda en komt zo met diverse interessante personen in contact. In zijn fotografie heeft Ton een voorkeur ontwikkeld voor het vrouwelijke naakt. Hij had een aantal groot formaat foto’s meegenomen en liet via de beamer ook een serie foto’s zien. In sommige gevallen betrof dit nogal confronterende foto’s van bepaalde intieme onderdelen van het vrouwelijke lichaam. Bij de meesten van ons rees de vraag hoe hij de personen zo ver kreeg om in deze poses voor hem te poseren zonder een klap voor het hoofd te krijgen. Blijkbaar is Ton’s charme en professionaliteit dermate dat dit bij de betreffende dames niet eens in het hoofd opkomt. Ton wist te melden dat ook zijn vrouw eraan gewend is dat er zo nu en dan naakte dames door het huis wandelen (van studio naar badkamer of vice versa). Overredingskracht lijkt een belangrijk ingrediënt van Ton’s foto’s te zijn. Er werd een foto getoond van een jonge vrouw die in een vijver bedekt met eendenkroos werd gefotografeerd. Het water bleek ijskoud te zijn maar de dame in kwestie nam zonder mopperen plaats in de poel. Ton toonde bij zijn presentatie aan dat mooie foto’s niet per definitie mooie vrouwen dienen te tonen. Als bewijs liet hij een serie foto’s zien van vrouwen met zogenaamde ‘imperfecties’ zoals geamputeerde borsten, littekens en andere zichtbare fysieke aandoeningen. Deze foto’s waren weliswaar hard en confronterend maar ook absoluut mooi. Er straalde een soort kracht vanuit die bijna iedereen in zijn foto’s zou willen terug zien. Ton heeft al met al een groot aantal zeer fraaie foto’s laten zien en ook ongetwijfeld de aanwezigen geïnspireerd door uitvoerig te vertellen over de totstandkoming van de beelden. Voor degenen die er niet bij konden zijn, je kunt de schade inhalen op www.tondirven.nl.
Staartje… Eind maart werd in de media bekend gemaakt dat er een rechtszaak was aangespannen door fotografe Claudette van der Rakt tegen Ton Dirven. Inzet was een foto die op groot formaat in het Chassé Theater hing. Hierop is een (uiteraard naakte) dame te zien die in bepaalde pose op een berg kolengruis ligt. De fotografe beweerde dat dit beeld te veel leek op een foto die zij in het verleden genomen heeft en eiste dat de foto werd verwijderd.
Cursus portretfotografie Ellen Kolff
Hieronder het artikel dat in de pers verscheen nadat de rechtbank uitspraak had gedaan:
‘Het Chassé Theater moet de immense afbeelding van een liggende naakte vrouw op de muur van het vernieuwde bespreekbureau binnen veertien dagen verwijderen. Dit heeft de voorzieningenrechter van de rechtbank Breda vandaag bepaald. Ook van de website en alle overige (promotionele) materialen moet de afbeelding verwijderd worden. Dit op straffe van een dwangsom tot een maximum van vijftigduizend euro. De rechter is van oordeel dat het Chassé Theater inbreuk maakt op het auteursrecht van de fotografe. De totaalindruk van de foto in het bespreekbureau verschilt te weinig van de eerder door de fotografe gemaakte foto ‘Maanlicht’. De afbeelding in het bespreekbureau, die gemaakt is door een medewerker van het Chassé Theater, kan mede daarom niet als zelfstandig werk met een eigen oorspronkelijk karakter worden aangemerkt. De verschillen die aangewezen kunnen worden tussen beide afbeeldingen zijn van ondergeschikt belang. De verschillen zijn volgens de rechter niet het gevolg van een creatieve keuze van de maker, maar het gevolg van de functionele eisen die het Chassé Theater heeft gesteld. De verschillen die aangewezen kunnen worden tussen beide afbeeldingen zijn van ondergeschikt belang. De verschillen zijn volgens de rechter niet het gevolg van een creatieve keuze van de maker, maar het gevolg van de functionele eisen die het Chassé Theater heeft gesteld. De ontwerper van het Chassé Theater, Hertzberger, baseerde de vormgeving van het gebouw op het beeld van de Italiaanse kunstenaar Giacometti ‘de slapende vrouw die droomt’ uit 1927. Omdat het beeld van een liggende vrouw inspiratiebron is voor de architecturale verschijningsvorm van het theater, heeft het Chassé Theater in 1993 de foto ‘Maanlicht’ van de fotografe aangekocht. Deze foto hangt tot op heden in de foyer van het theater.’
Op 2 zaterdagochtenden in januari volgde een klein groepje Zone-V-leden in het ICOON een cursus portretfotografie. We begonnen met een Powerpoint-presentatie waarin onze docent, Mardoe Painter, ons met veel foto’s liet zien dat er veel verschillende soorten portretfoto’s mogelijk zijn. Ook besprak ze criteria voor het beoordelen van een foto: Wanneer is een foto saai? En wat kun je doen om een foto spannend te maken? Daarna deed Mardoe ons voor hoe alle apparatuur ingesteld moet worden. Als eerste liet ze de Rembrandtverlichting zien. Hierbij kwamen veel aspecten aan bod, zoals de soort lampen (instellicht, flitslicht, softbox, paraplu, effectlichtje), de plaats van de lampen en van het model, de invloed van de hoogte van de lampen en welke ISO, sluitertijd, diafragma en witbalans je wanneer moet gebruiken. Ook leerden we hoe de belichtingsmeter werkt en hoe de lampen goed ingesteld worden.
Toen was het zover: de foto’s maken! We waren elkaars model, zodat je ook ervaart hoe het is om model te zijn en welke instructie je als fotograaf kunt geven aan het model. We hebben ongekende fotomodellen in onze fotoclub! De tweede ochtend hadden we drie opstellingen (met dank aan Arnoud voor het meenemen van zijn lampenset), waardoor we in drietallen veel foto’s konden maken. We begonnen met de Rembrandt-verlichting. Nu moesten we zelf alles instellen. Dat viel nog niet mee! Daarna hebben we foto’s met de glamour-verlichting gemaakt. Al met al een leuke en leerzame cursus, met veel tevredenheid over de resultaten. Misschien nog een keer een vervolg?
Christa in Glamour-verlichting
Cees geportretteerd met Rembrandt-verlichting
Gastspreker:
Karel Maat Frank Hoogeboom
Op woensdag 6 april was Karel Maat te gast bij Zone V. Karel is een bekende naam in fotoland, mede door zijn bijdragen aan het fotoblad Fotografie (voorheen: Foto + Doka). In dit blad probeert hij fotografen te prikkelen tot het maken van inspirerende en baanbrekende foto’s. Hij probeert fotografen uit hun comfort zone te halen en de regels los te laten. In die hoedanigheid is hij ook een veelgevraagd spreker bij fotoclubs. Niet doorsnee Karels observatie bij zijn introductie was positief: het viel hem op dat wij (a) een club met jonge mensen zijn en (b) dat de verhouding mannen/vrouwen bijna gelijk is. Hiermee hebben wij het typische ‘fotoclub-stigma’ (oude, stoffige mannetjes met afkeer van moderne fratsen) weten te doorbreken. Karel heeft natuurlijk een rijk archief aan foto’s en had ook meer meegenomen dan vertoond kon worden. De aanwezigen konden dus kiezen welke series hij op de beamer liet zien. Daarnaast werden diverse geprinte foto’s getoond op de tafels. zijn dus veelvuldig in zijn foto’s te zien. Somber en treurig De series verschilden nogal van elkaar en de meningen van de aanwezigen waren daarom nogal verdeeld. Zo werd een serie over de Belgische kust positief ontvangen, maar kreeg een serie over verlaten campings in de winter de handen niet echt op elkaar. Wellicht dat dit te maken had met de voorkeur van Karel voor het fotograferen op sombere en zwaarbewolkte dagen. Daarbij lijkt hij ook nog eens een voorliefde te hebben voor treurige onderwerpen. Ook een niet alledaags onderwerp als de Vinex-wijk Leidsche Rijn deed menig wenkbrauw fronsen al liet Karel hier wel mee zien dat je niet naar exotische oorden hoeft af te reizen om inspirerende foto’s te maken. Een terugkerend thema in zijn foto’s zijn putdeksels en elektriciteitshuisjes. Dit fascineert hem mateloos en
Afwijken van de norm Wat merkwaardig is, en wellicht afwijkend van de heersende normen, is zijn benadering van de onderwerpen. Zo liet Karel een serie zien over militaire begraafplaatsen in België. Je zou verwachten dat het beeld van voor tot achter gevuld zou zijn met witte kruizen, maar Karel had ervoor gekozen om de begraafplaats alleen vanuit de verte te tonen en de omgeving waarin de begraafplaats ligt meer aandacht te geven. Een verrassende aanpak die weliswaar niet iedereen zal bevallen maar wel de tongen losmaakt en de nodige discussies uitlokt. Daar lijkt het hem ook om te doen: zolang er gepraat wordt over fotografie gaat men er meer over nadenken en zal dit betere beelden opleveren.
Fotoboek met je eigen naam Opvallend om te melden is dat Karel nog steeds volledig analoog werkt (op middenformaat). Hij heeft digitaal wel geprobeerd maar begrijpt hier naar eigen zeggen ‘helemaal niets van’. Waardevolle tip om mee te nemen is zijn advies om zo vaak mogelijk een fotoboek samen te stellen. Dit biedt meerwaarde aan de foto’s waar je zo je best voor gedaan hebt. Het is zonde om ze te laten rondslingeren op een harde schijf. In boekvorm heb je meer binnen handbereik en kun je ze ook makkelijker aan anderen laten zien. Plus dat het natuurlijk een geweldig gevoel geeft om een fotoboek te kunnen laten zien waar jouw naam op staat! Mocht je meer van Karel’s foto’s willen zien: www.karelmaat.nl.
Fotograaf belicht:
Joe McNally Frank Hoogeboom
laroid-camera in een studio nabij Ground Zero in de 3 weken na de catastrofe van 9/11. De foto’s laten de reddingswerkers zien die op dat moment nog volop aan het werk waren. Diverse exposites van deze foto’s hebben een fors geldbedrag opgeleverd dat voor noodhulp gebruikt is. Een andere bekende serie is die over de luchtvaart sinds de Wright Brothers als eersten de lucht in gingen: ‘The Future of Flying’ uit 2003. Dit was zijn eerste volledig digitale reportage voor National Geographic en heeft de finale van de National Magazine Award gehaald.
Verhalen vertellen McNally staat bekend om zijn complexe opdrachten met slim gebruik van kleuren en flitslicht. Hij werkt met Nikon apparatuur. Zijn favoriete set bestaat momenteel uit een D3S camera met 24-70mm f2.8 lens. Hij wil met zijn foto’s een visueel verhaal vertellen. Hij vindt het belangrijk dat een fotograaf een missie heeft, iets te vertellen heeft. Het is erg waardevol om de wereld om ons heen vast te leggen. Dit is van alle tijden aangezien de Neanderthalers dit ook al deden door middel van hun grottekeningen. De mens wil blijkbaar vastleggen wat hij meemaakt en hier verhalen over vertellen. Het begrip is eeuwenoud, het is alleen de techniek die verandert.
Publicaties Legende McNally wordt wereldwijd geroemd. Zo noemt American Photo Magazine hem de meest veelzijdige fotograaf van dit moment en zijn zij van mening dat hij tot de top 100 van meest belangrijke personen in de fotografie behoort. In 1999 is zijn werk opgenomen in het Legends Online archief van Kodak en Photo District News. In 2001 werd hij door Nikon op de lijst Legends Behind the Lens op NikonNet.com geplaatst. Hij heeft tevens de Alfred Eisenstadt Award voor tijdschriftfotografie gewonnen en is geëerd door Picture of the Year International, World Press Photo en de Art Directors Club. Zijn fine-art foto’s worden getoond in de Monroe
Joe McNally is een Amerikaanse fotograaf, geboren in New Jersey, tegenwoordig opererend vanuit New York. Tussen 1984 en 1998 was hij werkzaam als huisfotograaf van LIFE magazine. Sinds 1987 is hij ook werkzaam voor de National Geographic Society. Bekende series Wellicht zijn bekendste fotoserie heet ‘Faces of Ground Zero - Portraits of the Heroes of September 11th’. Deze serie is geschoten met de enige levensgrote Po-
McNally werkt voor diverse grote en bekende bedrijven als FedEx, Nikon, Sony, General Electric en Adidas. Verder komen zijn foto’s regelmatig voorbij in tijdschriften zoals Sports Illustrated, Time, Newsweek, Geo, Fortune, LIFE, Business Week etc. In 2008 kwam zijn boek ‘The Moment It Clicks’ uit. Hierin onthult hij de geheimen van bekende fotografen en de totstandkoming van hun foto’s. Dit boek wordt beschreven als een succesvolle kruising tussen een koffietafelboek en een studieboek. In 2009 volgde het boek ‘The Hotshoe Diaries’ waarin hij aantoont dat in vrijwel alle situaties een opzetflitser (in zijn geval Nikon Speedlights) gebruikt kan worden om het licht te brengen dat je nodig hebt.
McNally toont in ‘The Hotshoe Diaries’ aan dat in vrijwel alle situaties een opzetflitser gebruikt kan worden om het licht te brengen dat je nodig hebt.
Gallery in Santa Fe. Zijn prints zijn in diverse collecties opgenomen waaronder The National Portrait Gallery of the United States. Meer over Joe McNally McNally houdt een blog bij waarin hij zijn ervaringen deelt: http://www.joemcnally.com/blog/ Mocht je hem willen volgen via Twitter: http://twitter.com/joemcnallyphoto Tevens is hij aangesloten bij Kelby Media Group (van Scott Kelby) waarvoor hij diverse online trainingen m.b.t. flitslicht verzorgt. Kijk hiervoor op: http://www.kelbytraining.com/instructors/joemcnally.html Zijn portfolio is te bewonderen op: http://portfolio.joemcnally.com/.
Column:
Alleen, of toch maar niet? Frank Hoogeboom Voor mij was één van de zwaarwegende redenen om mij aan te sluiten bij een fotoclub de mogelijkheid om gezamenlijk op pad te gaan en zo in een gezellige sfeer alle aspecten van de fotografie te ontdekken. Nu het tweede seizoen van onze mooie club er alweer bijna opzit merk ik dat het aantal clubuitjes waar ik actief aan deelgenomen heb op één hand te tellen is. Let wel, dit komt niet doordat er niets vanuit de club georganiseerd wordt, dit komt puur doordat (a) ik er geen tijd voor had of (b) het geplande onderwerp mij niet genoeg interesseerde. Hoe anders is dit met de clubavonden en zeker wanneer er een gastspreker op de rol staat. OK, ik loop ook weleens een reguliere clubavond mis door vakanties of overige bezigheden, maar als het even kan ben ik wel aanwezig. Gastsprekers brengen altijd iets extra’s, ook al heb je soms niets met de fo-
Alleen, of toch maar niet?
to’s die er getoond worden, meestal ga je toch met de nodige extra inspiratie weer de deur uit. Goed, ik denk dat ik voor mijzelf vast kan stellen dat voor mij een fotoclub een gezellig forum is om meningen te delen, te discussiëren en gezellig over fotografie te praten. Het fotograferen zelf doe ik blijkbaar liever zelfstandig. Tripjes met de club zijn vaak ontzettend leuk maar ik maak eigenlijk zelden echt in het oog springende foto’s tijdens dergelijke gelegenheden. Dit komt mijns inziens niet door de collega-fotografen of het gekozen onderwerp, maar heeft te maken met een defect ergens in mijn hersenpan wat ervoor zorgt dat mijn concentratie en focus nooit zo intens wordt als wanneer ik alleen op pad ben. Kennen jullie dat verschijnsel dat je met de familie op vakantie bent in een mooi land en je je tijd moet zien te verdelen tussen het fotograferen en het sociaal omgaan met je familieleden? Onderweg even stoppen voor het maken van een foto is prima, als het maar snel gaat. En dat terwijl het mid-
den op de dag is en het licht eigenlijk veel te hard is. Het liefst zou je tegen zonsondergang terugkomen maar op dat moment word je in een restaurant verwacht voor het diner. Vroeg opstaan en wegsluipen voordat de rest wakker wordt, is een mogelijkheid maar doe ik toch niet zo gauw. Klassiek dilemma dus. Voor de kwaliteit van mijn foto’s is het beter dat ik alleen op pad ga maar echt gezellig wordt het dan nooit. Zoek je de gezelligheid op dan lijkt het bijna altijd nodig om concessies te doen aan waar en wanneer je gaat fotograferen. Bij een fotoclub zou dit op te lossen moeten zijn aangezien we allemaal van fotograferen houden en er best wat voor over hebben om met mooie foto’s thuis te komen. De gezelligheid komt dan vanzelf wel. Ik stel dan ook voor dat wij bij onze club eens een uitje plannen rond zonsopkomst of zonsondergang. We zoeken een mooie locatie die de meesten van ons zal aanspreken, schieten een uurtje in het rond en gaan vervolgens ontbijten of de kroeg in. Idee?
Profiel:
Marco van Apeldoorn Door: Machteld van der Pijll
opleiding gevolgd. Maar alle boeken van de bieb over fotografie heb ik zo’n beetje drie keer gelezen. Autodidact dus. Pas veel later op de fotoclub deed ik mee met workshops en leerde ik veel van gastsprekers en fotobesprekingen. Door wat of wie laat je je inspireren? Door alles wat de moeite waard is om op een verrassende manier in beelden vast te leggen. Dat kan dus variëren van een sprinkhaan tot een stapel ouwe kranten. Welke apparatuur gebruik je? Jarenlang fotografeerde ik met een analoge Minolta Dynax SLR met een heerlijke Tamron 28-200mm lens. In 2006 stapte ik over op een (digitale) Leica DLUX 3 compactcamera (vanwege het kleine ik–heb-em-altijdbij-me-formaat) en sinds kort heb ik er ook een Canon 350D bij met objectieven van Sigma en Tamron. Maar eigenlijk zegt het type camera niet zoveel; ik heb goede foto’s gezien die gemaakt zijn met simpele camera’s en slechte foto’s van dure SLR’s.
Tijdens onze Nieuwjaarsborrel werd zijn foto tweede en in maart won hij de fotowedstrijd VathorstUniek. De hoogte tijd om Marco eens te vragen naar zijn fotografische carrière, zijn drijfveren en natuurlijk tips om wellicht ook eens in de prijzen te vallen. Wanneer ben je met fotograferen begonnen, wat of wie heeft je aangestoken? En hoe heeft zich dat ontwikkeld? Ik ben zo rond m’n 15e denk ik begonnen met een Ilford Sportsman (ik heb ‘em nog!) van m’n pa, maar eigenlijk was ik al veel eerder bezig met het maken van ‘beelden’. Van jongs af aan mocht ik graag tekenen en doe dat nu nog steeds graag, maar in de fotografie kan ik nog meer m’n ei kwijt. Later kreeg ik van een oom een Praktica SLR (met P-draad, dus eindeloos schroeven) en van m’n opa een stel lenzen, tussenringen, filters en zelfs een balgapparaat. Lekker experimenteren dus! Doe ik trouwens nog steeds, zowel tijdens de opname als achteraf met Photoshop. Heb je een opleiding of cursussen gevolgd? Toen ik begon met fotograferen heb ik geen cursus of
niet echt vast in een specifiek onderwerp, maar als ik dan toch iets moet noemen is het ‘de mens’ in de ruimste zin van het woord. In wat voor omstandigheden fotografeer je vooral? De vakantie is natuurlijk bij uitstek geschikt om te fotograferen, maar ik ga er ook nog regelmatig op uit om voor bepaalde thema’s (wedstrijden) foto’s te maken. Er zijn ook dagen dat de camera de tas niet uitkomt, maar langer dan een week duurt dat meestal nooit. Bewerk je je foto’s en welke bewerkingen voer je dan vaak uit? Eigenlijk voer ik altijd de standaardbewerkingen uit: uitsnede maken, kleurverzadiging, contrast en scherpte aanpassen. Daarnaast poets ik nog weleens ‘storende elementen’ weg (takjes, papiertjes, prullenbakken, toeristen etc.) en mag ik ook graag spelen met de digitale trukendoos van Photoshop.
Waarom heb je je aangesloten bij Zone V? Eigenlijk is Zone V tweede keus, hahaha. Toen we drie jaar geleden in Amersfoort kwamen wonen wilde ik me eigenlijk aanmelden bij Fotokring Eemland, maar hun clubavond op de dinsdag kwam me heel slecht uit. Pas na wat gegoogle ontdekte ik Fotoclub Zone V en heb me toen gelijk aangemeld. Zes jaar lang was ik lid van Fotoclub Heerhugowaard en heb daar ervaren hoe leuk het is om in clubverband je hobby met anderen te delen. Als wat voor fotogaaf typeer jij jezelf? Vooral technisch, of ga je voor de sfeer of compositie? In hou van foto’s waar een goede balans is tussen compositie, verhoudingen en het gebruik van licht. Hoewel dit belangrijke kenmerken zijn, richt mijn aandacht zich de laatste tijd steeds meer op inhoud en zeggingskracht van een foto. Ik vind het fascinerend hoe een enkele foto zonder woorden een compleet verhaal aan de kijker kan vertellen. Wat is je favoriete fotografie-onderwerp? Er zijn veel onderwerpen die me aanspreken. Ik bijt me
“...maar als ik dan toch iets moet noemen is het ‘de mens’ in de ruimste zin van het woord.”
Waarin zou je je nog willen ontwikkelen, welke kant wil je graag uit met jouw fotografie of welke uitdaging zie jij nog in de fotografie? Ik raak steeds enthousiaster over het maken van series. Dat kan een reportage zijn, maar ook bijvoorbeeld een drieluik of vijfluik. Daar zou ik me nog wel verder in willen specialiseren.
Heb je nog tips voor collega-zone V’ers op fotografiegebied ? “Wees creatief en verras de kijker met een foto die tot de verbeelding spreekt en intrigeert”. Deze tip komt van (amateur)fotograaf Jan Hoogland die, samen met Armando Jongejan van de fotogroep Contrast Fotografie, een belangrijke inspirator was (en nog steeds is) tijdens mijn periode bij Fotoclub Heerhugowaard. Ik zie nog relatief veel ‘registraties’ voorbij komen. Daar bedoel ik mee dat er vaak te snel wordt afgedrukt, en men vergeet er een eigen handtekening onder te zetten; er iets van zichzelf in te stoppen. Fotograferen is meer dan registreren; het is een samenspel van een goede voorbereiding, goed kijken en een goede timing. Concentreer je op je onderwerp en laat weg wat niet ter zake doet. Daarnaast is het belangrijk dat je weet wat je camera kan, dat je kennis hebt van de basisregels van de fotografie (o.a. over compositie en gebruik van licht) en het lef hebt om van deze regels af te wijken. Interessant zijn de tips die vermeld staan op de website www.fotografie.info, maar nu verklap ik een beetje het geheim van de smid om fotowedstrijden te kunnen winnen ;-)
Programma 2011 - 2012 Wo 7 september 2011 Jaarvergadering Zo 11 september 2011 Open Monumentendag Amersfoort
Wo 7 maart 2012 Clubavond, fotobespreking Flits, Deventer, Kringloop/ Urban Za 24 maart 2012 Arkemheempolder - “Ochtenddauw”
Woe 5 oktober 2011 Clubavond, fotobespreking vakantieopdracht, open monumentendag
Wo 4 april 2012 Clubavond, gastspreker
Za 22 oktober 2011 Amersfoort, eigen object
Zo 22 april 2012 Loosdrecht, thema nader bekend
Wo 2 november 2011 Clubavond, gastspreker
Wo 2 mei 2012 Clubavond, fotobespreking ochtenddauw en Loosdrecht
Zo 20 november 2011 Table top fotografie, evt. voor kerstkaarten Wo 7 december 2011 Clubavond, fotobespreking eigen object en table top Vr 16 december 2011 Clubuitje, Avond/kerstfotografie Deventer Wo 4 januari 2012 Nieuwjaarsborrel
Zo 20 mei 2012 Soesterkwartier, straatfotografie/Urban Wo 6 juni 2012 Clubavond, Ledenvergadering en fotobespreking Soesterkwartier Vr 15- zo 17 juni 2012 Parijs of Berlijn
Za 21 januari 2012 Flitsochtend. (flitssets en strobistfotografie)
Einde seizoen
Wo 1 februari 2012 Clubavond, gastspreker
In principe starten alle clubuitjes om 10.00 uur in de ochtend tenzij anders besloten. In het forum wordt een aantal weken van tevoren de details gezet van het komende clubuitje. Hou het forum in de gaten!
Zo 19 februari 2012 Kringloop of Urban
