InZicht
Uitgave van Talant - jaargang 14 - nummer 50 - zomer 2015
Marjanka de Leeuw in het midden Leeuwarden-Fryslân Culturele Hoofdstad 2018: iedereen kan meedoen De driehoek op locatie komt in beweging
2
in deze InZicht
3 Kort 4 Nieuws 5 Van de Centrale Verwantenraad
10 De driehoek op locatie komt in beweging 12 Slimme vindingen maken leven
14 In het zicht: Foekje Roorda en Trien Riemersma 14 Gerrit: uitvindingen
6 Leeuwarden-Fryslân 2018:
cliënt aangenamer
15 Ander nieuws
iedereen kan meedoen
13 Touchscreen kassa voor
16 T weespraak:
8 Marjanka de Leeuw in het midden
brasserie De Stal
Pieta Zijlstra en Aukje Faber
Meedoen De langdurige zorg is volop in beweging.
Een andere belangrijke bijdrage aan het
Veel van de veranderingen zijn erop gericht
meer volwaardig meedoen in de samen-
mensen met een beperking meer te
leving levert Open Deuren, het initiatief
betrekken bij de samenleving, om hen
van Talant om te vernieuwen. Om op
rechtstreeks te laten participeren. Dat
een creatieve wijze nieuwe vondsten
gebeurt bij Talant in de driehoek waar
te ontwikkelen die direct bijdragen aan
de cliënt, samen met zijn verwant en de
een betere kwaliteit van leven van onze
begeleider, het gesprek aangaat om met
cliënten. Neem de draaischijf die het
elkaar te bepalen wat goede zorg is.
ernstig meervoudig beperkte mensen mogelijk maakt zonder de tussenkomst van
Wat is er nodig, zodat cliënten zicht bij ons
een begeleider te bewegen. Hun wereld
thuis voelen? Of het nu gaat om wonen,
wordt hierdoor letterlijk vele malen groter
werken of leven. En wat kunnen we doen
en het leidt tot een groter gevoel van
om de buurt er meer bij te betrekken?
veiligheid, omdat ze nu zelf kunnen zien
Allemaal zaken die tijdens deze gesprekken
waar een bepaald geluid vandaan komt.
aan de orde komen. Na een wat aarzelend Allemaal heel verschillende voorbeelden die
begin van wennen en aftasten, komen de gesprekken nu goed op gang en leveren ze
Culturele Hoofdstad. Zo kunnen onze
op hun eigen wijze de mogelijkheden om
ook mooie resultaten op. Daarover leest u
cliënten een bijdrage leveren in bijvoorbeeld
mee te doen vergroten. Het toont de kracht,
verderop in InZicht meer.
de catering bij evenementen of kunnen
creativiteit en wilskracht van de zorg om met
ze zelf een culturele activiteit organiseren.
elkaar altijd iets nieuws te bedenken dat het
Een ander mooi initiatief gericht op
Het helpen bij het bevrijdingsontbijt op 5 mei
leven van onze cliënten weer iets beter maakt.
participatie is Leeuwarden-Fryslân 2018.
was een succesvolle start, in de zomer
We onderzoeken samen met de organisatie
gevolgd door CityProms in Leeuwarden.
Wilfred Juurlink,
mogelijkheden om cliënten van Talant te
Bij voldoende succes volgen er nog vele
ook namens Erik Kuik
betrekken bij activiteiten in het kader van de
leuke activiteiten richting 2018.
Raad van Bestuur Talant
Foto voorpagina Marjanka de Leeuw is een jonge vrouw die goed weet wat ze wil. Lees over Marjanka de Leeuw in het midden, op pagina 8 en 9. Colofon InZicht is het blad voor familie van cliënten van Talant. InZicht verschijnt vier keer per jaar in een oplage van ongeveer 5000 exemplaren. Het wordt ook toegestuurd aan relaties en locaties van Talant. Talant biedt zorg en ondersteuning aan mensen met een verstandelijke beperking in Friesland. Redactie Zorggroep Alliade, Marketing & Communicatie, Postbus 303, 8440 AH Heerenveen, telefoon 0513 - 643733, e-mail
[email protected] Teksten Gerard Akkerman, Hilde Koopmans, Eddie Schukking, Mariska van Knijff, Berber Binsma en andere medewerkers van Talant Foto’s Fotobureau Het Hoge Noorden, Team Horsthuis en medewerkers Talant Columns Erik Kuik/Wilfred Juurlink en Gerrit Miedema Ontwerp De Bey communicatie & vormgeving bv Druk Drukkerij van der Eems Social Media Twitter @TalantOnline, Facebook /TalantOnline Copyright Voor overname van tekst of foto’s is toestemming nodig van de redactie. Talant maakt deel uit van Zorggroep Alliade.
InZicht • zomer 2015
3 Jongeren zamelen geld in voor Trefpunt vieringen De jongeren van de Jeugd Centrale van de PKN gemeente Via Pacis in Beetsterzwaag hebben met een bloemenactie €330,- ingezameld voor de Trefpunt vieringen op locatie De Wissel. Zij overhandigden geestelijk verzorger Annemarie Klomp van Talant een cheque tijdens de viering op zondagochtend 3 mei. Dit voorjaar verkochten de jongeren met dank aan bloembinderij Thijs Pruisscher in hun gemeente narcissen met een totale opbrengst van €330,-. Met deze bijdrage kunnen koren en korpsen uitgenodigd worden om de Trefpunt vieringen muzikaal te ondersteunen.
Nieuwbouwplannen Hart van Kollum Achter het oude gemeentehuis in
Cliënten maken schoon bij VV Kollum Een aantal cliënten van locatie de Hammeren in Kollum helpt sinds begin maart de vrijwilligers van VV Kollum bij het schoonmaken van de kleedboxen. Elke maandagochtend van 9.30 uur tot 12.00 uur zijn de cliënten te vinden op het sportpark. Een mooie vorm van dagbesteding, waarbij het mes aan twee kanten snijdt.
het centrum van Kollum komen
Voor cliënten betekent het een mogelijkheid om in contact te
29 wooneenheden voor cliënten van
komen met dorpsgenoten en een mogelijkheid om nuttig werk
Talant. De gemeente Kollumerland,
te verrichten. Dit laatste geeft veel voldoening. Voor VV Kollum
de architect en Talant presenteerden
betekent het een extra paar handen om het vele vrijwilligerswerk
de nieuwbouwplannen op
binnen de club te doen. Daarnaast wil VV Kollum met deze samen-
woensdagavond 29 april aan
werking graag laten zien dat de club méér is dan voetbal alleen.
cliënten, hun ouders/verwanten en inwoners van Kollum. 100 geïnteresseerden lieten zich informeren over de plannen en reageerden voor het overgrote
Informatiebijeenkomst nieuwbouw Tjaskerhiem
deel positief. Er is inmiddels gestart met de sloop van de gebouwen achter het oude gemeentehuis, ook wel ‘Huize Sytzama’ genoemd. De nieuwbouw van Talant is voor cliënten die nu nog elders in Kollum wonen. Er komt vervangende nieuwbouw voor 24 cliënten van locatie Tjaskerhiem in Buitenpost. Op dinsdagavond 28 april was er een druk bezochte informatiebijeenkomst voor
Meer nieuws?
cliënten, hun ouders/verwanten en omwonenden van het Molenerf en De Vang.
Kijk ook eens op
De welstandscommissie van de gemeente Achtkarspelen heeft het schetsontwerp voor de
www.talant.nl
Facebook: /TalantOnline
Twitter: @TalantOnline
vervangende nieuwbouw als voorlopig positief beoordeeld. Zodra het definitieve ontwerp klaar is, kunnen de vergunningen en de bestemmingsplanwijziging aangevraagd worden. Talant realiseert de nieuwbouw samen met Stichting Woningbouw Achtkarspelen (SWA). Nieuwbouw is nodig, omdat het huidige pand uit de jaren ’70 van de vorige eeuw stamt. Het is verouderd en voldoet niet meer aan de eisen van deze tijd.
InZicht • zomer 2015
4
Nieuws
Zorgwijzer geeft inzicht in basiszorg
Om tijdens het driehoekgesprek een goed beeld te krijgen van het zorgaanbod heeft Talant een digitaal hulpmiddel ontwikkeld. De Zorgwijzer maakt op basis van de verschillende zorgprofielen op een eenvoudige manier inzichtelijk welke basiszorg Talant biedt. De Zorgwijzer maakt in een paar muisklikken inzichtelijk welke mate van zorg mag worden verwacht op de verschillende ondersteuningsgebieden van ieder zorgprofiel (voorheen: zorgzwaartepakketten). De door de overheid opgestelde richtlijnen zijn vrij uitgebreid en daardoor onoverzichtelijk. De Zorgwijzer toont in drie simpele stappen wat de mogelijkheden zijn van de zorg bij Talant. Het digitale hulpmiddel kan helpen bij het maken van keuzes. Hulpmiddel voor het driehoeksgesprek De Zorgwijzer wordt (onder andere) ingezet bij de driehoeksgesprekken op locaties waarbij client, ouder/verwant en begeleider in gesprek gaan over het ondersteuningspan (OP). Binnenkort komt de Zorgwijzer ook via internet beschikbaar voor cliënten en ouders/verwanten.
Wat vindt u van onze zorg? Wat vinden cliënten en hun ouders/verwanten van de zorg en ondersteuning van Talant? Wat gaat goed en wat zijn verbeterpunten? Dit zijn belangrijke vragen die Talant zichzelf continue moet stellen. Daarom is op 8 juni een cliënttevredenheidsonderzoek gestart. U en uw kind of verwant kunnen de vragenlijst nog tot en met 3 juli invullen.
Verspreiding via hoofden In tegenstelling tot het cliënttevredenheidsonderzoek in 2012 zijn de vragenlijsten niet per post naar ouders/ verwanten verstuurd, maar via de hoofden rechtstreeks verspreid onder cliënten die bij Talant wonen. Bij de locaties voor kinderen zijn de vragenlijsten verspreid onder ouders/verwanten. Omdat niet alle cliënten de vragenlijst zelf in kunnen vullen, kan het zijn
Vertrouwelijk, maar niet anoniem
dat u als ouder/verwant gevraagd
Effectory, een onafhankelijk onderzoeks-
wordt om te helpen met het invullen
bureau, voert het cliënttevredenheids-
van de vragenlijst. Bent u niet
onderzoek uit. Uiteraard gaat Effectory
geïnformeerd over de vragenlijst?
vertrouwelijk om met alle gegevens.
Neem dan contact op met het hoofd
Om zo gericht mogelijk met de resultaten
van uw locatie.
van het onderzoek aan de slag te kunnen gaan, is het onderzoek niet anoniem.
Uitkomsten
Op deze manier is het mogelijk om te
Effectory presenteert de uitkomsten
kijken hoe de zorg en ondersteuning op
van het cliënttevredenheidsonderzoek
locatie verder verbeterd kan worden.
naar verwachting in september. Daarna
De individuele antwoorden zijn slechts
kunnen de hoofden de uitkomsten van
bekend bij een beperkt aantal mensen
hun locatie bespreken met cliënten,
en worden niet verspreid binnen Talant.
ouders/verwanten en medewerkers.
InZicht • zomer 2015
Van de Centrale Verwantenraad
5
Van driehoek naar zorg(en)
Denk mee en maak kans op een ballonvaart
Een driehoek kent u vast wel. Het is een symbool met drie hoeken en drie zijden Als de drie zijden net iets anders tegen elkaar gelegd worden dan ontstaat er een Z, van zorg en van zoektocht. Daar moest ik aan denken toen er bij de Centrale Verwantenraad (CVR) van Talant berichten binnenkwamen van de achterban. De achterban maakt zich zorgen over de informatievoorziening van de CVR van Talant naar het driehoeksoverleg op de woon- of werklocaties van Talant. Het driehoeksoverleg is het overleg dat gevormd wordt door cliënten, verwanten en het hoofd plus begeleiders. Met elkaar overleggen zij over de zorg en ondersteuning die Talant biedt op de betreffende locatie. Aan de CVR worden vragen gesteld: waarom horen we niets, geef ons onderwerpen zodat we in dialoogsessies met elkaar kunnen praten en we de CVR kunnen voorzien van adequate informatie over de onderwerpen die ons op de locatie ook aangaan. Samengevat lees ik hierin dat u als verwant zorgen heeft over het meedenken, meepraten en meebeslissen van cliënten en verwanten bij belangrijke zaken die van invloed zijn op de zorg die wordt geleverd. In onze column in het vorige nummer van InZicht is de formele medezeggenschap in het kort besproken. De regels hiervoor staan in de Wet Medezeggenschap Cliëntenraden Zorginstellingen (WMCZ). De werkwijze tot nu toe is dat de Raad van Bestuur/directieteam van Talant een voorgenomen besluit ter advisering voorlegt aan de Centrale Cliëntenraad (CCR) en aan de CVR van Talant. Soms wordt ook aan de Ondernemingsraad een advies gevraagd, soms zijn ook andere raden betrokken. Na ontvangst van alle adviezen wordt
Namen ontmoetingsgebouw, KDC en zwembad Voor het bedenken van passende namen voor het het nieuwe ontmoetingsgebouw, het nieuwe kinderdagcentrum (KDC) en het gerenoveerde zwembad in de wijk Maartenswouden in Drachten is een prijsvraag uitgeschreven. Denk mee en maak kans op een ballonvaart!
door de Raad van Bestuur/directieteam een definitief besluit genomen dat vervolgens in detail wordt uitgewerkt. Daarna worden de gedetailleerde afspraken aan de leidinggevenden doorgegeven om uitgevoerd te worden. De CCR en CVR van Talant zijn alleen betrokken bij de formele medezeggenschap op centraal niveau. In Talant 3.0 wordt de formele medezeggenschap op het niveau van de locatie uitgevoerd in het driehoeksoverleg, onder verantwoordelijkheid van het hoofd. Dit proces op de locaties is nu volop in ontwikkeling. De leden van de CCR wonen of werken op een locatie van Talant en de leden van de CVR zijn allen verwant van een cliënt die bij Talant woont of werkt. In hun rol als bewoner/ deelnemer, ouder of verwant betrokken bij een locatie, zijn zij afhankelijk van de informatie die het hoofd van de locatie geeft. Het meepraten, meedenken en meebeslissen over de zorg en ondersteuning voor jezelf of je verwant (zeggenschap) of voor een groep (medezeggenschap) zo laag mogelijk in de organisatie is daarvoor een prima doelstelling. De concrete invulling ervan en de afstemming daarin tussen CCR, CVR en de lokale driehoeksoverleggen is nog wel een zoektocht. In feite kan een driehoeksoverleg door
De wijk Maartenswouden is een wijk
iedereen worden opgestart en uitgevoerd. We horen ook berichten over het opzetten van
waarin mensen met én zonder een
contactgroepen via e-mail of Facebook.
beperking samen leven. Met de prijsvraag wil Talant cliënten, ouders/verwanten,
Terugkomend op de geuite zorgen van de achterban. Graag willen we vragen of u
medewerkers én wijkbewoners uitdagen
met ons mee wilt denken. We zijn op zoek naar Talantbrede onderwerpen voor de
om mee te denken over namen voor de
dialoogsessies. De onderwerpen ‘vrijwilligers’ en ‘vrijheidsbeperking’ staan al op de lijst.
drie gebouwen.
Welke onderwerpen ontbreken nog volgens u? Uw reactie is van harte welkom en ontvangen we graag op ons e-mailadres
[email protected].
Meedoen? Kijk voor meer informatie op
S. Holtrop, voorzitter Centrale Verwantenraad Talant
www.talant.nl/prijsvraag.
InZicht • zomer 2015
6
Talant en Leeuwarden-Fryslân 2018 Iedereen kan meedoen
Dat een intentieverklaring geen saai moment hoeft te zijn, bleek op 29 mei. Talants slagwerkgroep Syncoop verzorgde in de tuin van Passiflora in Drachten een spetterend optreden. Naast de directeuren tekenden alle aanwezigen.
Talant en Leeuwarden-Fryslân ondertekenden vrijdagmiddag 29 mei de intentieverklaring tot samenwerking. Met deze ondertekening bevestigden zij hun gezamenlijk streven om participatie van mensen met een verstandelijke beperking te bevorderen en hen te betrekken bij de evenementen van Leeuwarden-Fryslân 2018. Leeuwarden-Fryslân is in 2018 Culturele
evenementen. We vinden het vooral
medewerker van Talant én de bedenker en
Hoofdstad van Europa. Via diverse culturele
belangrijk dat iedereen kan meedoen.
projectleider van het plan om samen te
evenementen kunnen mensen elkaar
Dus ook de cliënten van Talant. Dit kan
werken met de organisatie van de Culturele
ontmoeten en met elkaar kennismaken.
op verschillende manieren: als bezoeker,
Hoofdstad van Europa. Zij hebben zich
Empowerment is één van de doelstellingen
als vrijwilliger of als artiest.”
verenigd in de projectgroep Talant/KH2018.
evenementen van Leeuwarden-Fryslân
Nieuwe contacten
Kansen voor cliënten
aan moeten voldoen. Wybren Jorritsma
“De activiteiten zorgen voor nieuwe
Nu al is de toegevoegde waarde van het
van Leeuwarden-Fryslân 2018 vertelt:
contacten voor onze cliënten. Niet alleen in
project merkbaar. “Wij helpen organisaties
“Het draait niet alleen om de culturele
de aanloop naar en tijdens 2018, maar ook
om anders te denken. Resultaat hiervan is
daarna”, vertelt Corrie van Hilten. Corrie is
dat er mooie kansen ontstaan voor onze
waar alle geplande en nieuwe
cliënten”, vertelt directeur Auke Jelle Kingma.
InZicht • zomer 2015
7
ondertekenen intentieverklaring Zo hielpen onlangs al cliënten van Talant mee in de catering bij het ontbijt op Bevrijdingsdag in Leeuwarden. Ongeveer vierhonderd ouderen ontbeten deze dag samen in De Harmonie in Leeuwarden. “Met zichtbaar veel plezier hebben onze cliënten eraan bijgedragen er een mooie ochtend van te maken,” vertelt Corrie trots. CityProms Leeuwarden De samenwerking krijgt voor het eerst officieel vorm tijdens de CityProms. Dit is het grootse klassieke festival van het Noorden. Het festival vindt plaats op 26, 27 en 28 juni op diverse plaatsen in de binnenstad van Leeuwarden. De toegang
Ongeveer vierhonderd ouderen hebben op Bevrijdingsdag samen ontbeten in De Harmonie in Leeuwarden. Bijzonder was dat cliënten meehielpen in de bediening. “Met zichtbaar veel plezier hebben zij eraan bijgedragen er een mooie ochtend van te maken”, aldus Corrie van Hilten.
is gratis. Met een speciale PromoTour op 27 en 28 mei door studenten van het Prins Claus Conservatorium werden cliënten en medewerkers in de regio Leeuwarden enthousiast gemaakt om de CityProms te bezoeken of om er te helpen als vrijwilliger. Op basis van ervaringen met dit evenement worden actiepunten geformuleerd om de deelname aan andere evenementen te optimaliseren. Heeft u een leuk, uniek idee voor KH2018 in relatie tot cliënten? Laat het dan weten. Stuur een mail naar
[email protected]. Studenten van het Prins Claus Conservatorium lieten cliënten en medewerkers tijdens de PromoTour langs locaties in Stiens en Leeuwarden ervaren dat klassieke muziek niet saai is. Zo werden cliënten en medewerkers enthousiast gemaakt voor een bezoek aan de CityProms in Leeuwarden op 26, 27 en 28 juni.
De toegang is gratis. B en jij erbij?
Uitnodiging CityProms Tijdens de CityProms treden er op
Noord Nederlands Orkest
verschillende plaatsen in de binnenstad
Het Noord Nederlands Orkest zorgt
van Leeuwarden artiesten op. Voor
zaterdagmiddag 27 juni voor een
twee voorstellingen willen we uw
bijzonder muzikaal feest. Zij treden op om
bijzondere aandacht vragen.
15.30 uur op het Oldehoofsterkerkhof.
Syncoop
Zijn vervoer en begeleiding een
Talants slagwerkgroep Syncoop opent
probleem? Stuur dan een mail naar
CityProms op vrijdagavond 26 juni om
[email protected]. Kijk voor meer
20.00 uur op het Oldehoofsterkerkhof.
informatie op www.cityproms.nl.
InZicht • zomer 2015
8
Marjanka in het
midden
Familie
Heb jij ook broers en zussen? Marjanka laat met haar vingers zien dat ze thuis met 5 kinderen waren. Via de spraakcomputer vertelt ze de namen: Rieneke, Michella, Berdien, Freddie en natuurlijk Marjanka! Rieneke woont samen met Douwe. Zij hebben drie kinderen: Rick, Marjan, Daan.
In haar gezellige kamer in Stiens vertelt Marjanka de Leeuw over de dingen die belangrijk zijn in haar leven. De spraakcomputer die bevestigd zit op het blad van haar rolstoel helpt haar hierbij. Ze typt de antwoorden op de vragen of zoekt naar bestaande afbeeldingen in haar computer en wijst deze aan. Soms ondersteunt ze haar antwoorden met gebaren en spraak. Op deze manier slaagt Marjanka er goed in om te communiceren met anderen.
Werk Waar werk jij? Marjanka typt: Singelier Wat doe jij daar? Marjanka wijst naar een cadeautje in haar kast. Ze maakt via gebaren duidelijk dat ze in het atelier van de Singelier schildert.
InZicht • zomer 2015
Papa Marjanka wijst na ar een speciaal hoekje in haar kast. Hier staat ee n foto van haar vade r. Via gebaren maakt ze duidelijk dat haar vader is overleden.
9
Nick en Simon
Wie op de kamer van Marjanka komt, zie t direct dat zij fan is van Nick en Simon . Wat is jouw favoriete nummer ? Marjanka typt: Ro sanne.
Danny Rook
Marjanka bewondert Danny Rook.
Schilderen
a Trots wijst Marjank de door haar zelfgemaakte n schilderijen aan va . Nick en Simon
Marjanka is een jonge vrouw die goed weet wat zij wil. Onlangs gaf ze zelfs samen met een andere cliënt, Michel, een gastles op het gymnasium in Leeuwarden. Hier wisten zij de jonge scholieren te boeien met hun verhalen over hoe het is om een beperking te hebben. De conclusie van de scholieren was dan ook: “Zo anders zijn mensen met een beperking helemaal niet. Mensen met een beperking hebben alleen soms extra hulp nodig.”
Vrije tijd Wat doe jij graag als jij vrij bent? Via de spraakcomputer vertelt Marjanka: - Winkelen -M uziek luisteren: Nick en Simon, Jan Smit - Paardenkamp
InZicht • winter zomer 2012 2015
10
De driehoek in beweging In het nieuwe Talant wordt sterk ingezet op overleg en samenwerking in de driehoek cliënt, begeleider en ouder/ verwant. In het vorige nummer van InZicht kon u lezen over het huiskameroverleg van locatie de Vrijheidshof in Oosterwolde. Ondertussen is de driehoek op meerdere locaties in beweging gekomen. Op de Trimbeets in Gorredijk en De Omloop in Dokkum bijvoorbeeld. Trimbeets zet de bloemetjes buiten
aanleiding om de driehoek bij elkaar te brengen. Ze nodigde alle
Stagiaire Alie Rodenhuis van locatie Trimbeets kwam met het
ouders/verwanten uit en vroeg of ze mee wilden helpen op een
idee om samen met de cliënten aandacht te besteden aan de
zaterdag in april. Zo geschiedde. Op zaterdagochtend 18 april kwam
seizoenen. Toen de lente aanbrak, werden er onder Alie’s
een mooie groep ouders/verwanten en begeleiders bij elkaar om
aanvoering boeken doorgebladerd, schilderijtjes gemaakt,
samen de tuin op te knappen. Uiteraard hielpen de cliënten zelf ook.
plantjes gestekt en bloempotten geverfd. In combinatie met de vraag hoe de woon- en leefomgeving van de cliënten verder
De voorbereiding van de ‘tuindag’ vroeg al het nodige regelwerk
verbeterd kon worden, ontstond het plan om de tuin op te
en afstemming, waarbij cliënten, begeleiders en ouders/
fleuren en wat meer privacy te creëren.
verwanten elkaar opzochten. “Wat hebben we nodig en wie doet wat?”, waren belangrijke vragen. Bloempotten uitzoeken en
Bij de uitwerking van de plannen kwam de driehoek cliënt,
plantjes kopen, de kruiwagen schoonmaken en de band van de
begeleider en ouder/verwant aan de orde. Hoofd Gretha
kruiwagen vernieuwen, het tuingereedschap verzamelen, cake
Zonderland vond de wens om de tuin aan te pakken een mooie
bakken en soep koken: het werd allemaal in goed overleg van tevoren geregeld.
InZicht • zomer 2015
11
“De tuindag leverde de Trimbeets niet alleen een mooi opgeknapte tuin op, maar het was ook een mooie aanleiding om het gesprek in de driehoek op gang te brengen”, aldus Gretha. Door op deze manier de verbinding te zoeken, ontstonden er spontane en creatieve ideeën. Ook de aanwezige ouders/verwanten waren positief.
“Wat is het gezellig om op zo’n ongedwongen manier met elkaar aan de slag te gaan”
Een veel gehoorde opmerking van hen was: “Wat is het gezellig om op zo’n ongedwongen manier met elkaar aan de slag te gaan”. Tijdens het vrijwilligerswerk dat ouders/verwanten doen, zien of Een eigen klusjesman voor De Omloop
ervaren ze dingen waarover ze in gesprek gaan. “Alhoewel deze
Aan het begin van het jaar organiseerde hoofd Cobi Vellinga van
ouders/verwanten van tevoren aangeven dat ze meepraten lastig
ouderenlocatie De Omloop een bijeenkomst met alle verwanten.
vinden, doen ze dat indirect dus toch,” legt Cobi uit. “Dat is mooi
Tijdens de bijeenkomst kwam het nieuwe Talant aan de orde,
om te merken”. Volgens Cobi is het nu de kunst om vrijwilligers te
waarbij betrokkenheid een belangrijk uitgangspunt is. Vrijwilligers-
behouden. “We moeten ze koesteren! In de waan van de dag schiet
werk werd benoemd als een vorm van betrokkenheid. Op de vraag
het er wel eens bij in om een vrijwilliger bijvoorbeeld gastvrij te
wie geïnteresseerd was in het doen van vrijwilligerswerk kwam
ontvangen of een verjaardagskaartje te sturen. Het zijn kleine
meteen een aantal positieve reacties. In een speciale vervolg-
dingen, maar ze zijn ontzettend belangrijk. Op De Omloop hebben
bijeenkomst kwam heel nadrukkelijk naar voren dat verwanten
we daarom een aantal begeleiders die vrijwilligers als
best iets willen doen, maar dat ze het prettig vinden om met iets
aandachtsgebied hebben”.
concreets aan de slag te gaan. Directeur Auke Jelle Kingma reageert Het echtpaar Dijkstra is daar een mooi voorbeeld van. Mevrouw
“Uit deze twee voorbeelden blijkt dat het in beweging brengen van
Dijkstra was al lid van de vrijwilligerscentrale en deed op meerdere
de driehoek eenvoudig kan zijn. Het gaat vooral om het bij elkaar
plaatsen vrijwilligerswerk. De bijeenkomst deed haar beseffen dat
brengen van cliënten, ouders/verwanten en medewerkers én om
het eigenlijk heel erg zonde was dat ze geen vrijwilligerswerk deed
uit te stralen dat er een gezamenlijkheid is. De zorg in Nederland
op De Omloop waar haar broer woont. Inmiddels helpt mevrouw
is veranderd. Met lagere tarieven zijn wij goed in staat basiszorg
Dijkstra één keer in de twee weken bij dagbestedingsactiviteiten
leveren, maar met hulp van ouders/verwanten zijn net die leuke
op de groep van haar broer.
extra’s mogelijk in het leven van cliënten. Extra’s die voorheen zo vanzelfsprekend waren en die er nu gelukkig nog steeds zijn, maar
De man van mevrouw Dijkstra is geen prater en zag zichzelf ook niet
die gemakkelijker te realiseren zijn als meer mensen meehelpen.
op de groep helpen. Meneer Dijkstra gaf wel aan handig te zijn en
De gezamenlijkheid zit dan niet alleen in meedenken, vergaderen
klusjes te kunnen doen. Als snel werd de afspraak gemaakt dat
en adviseren. Maar ook, zoals uit deze twee voorbeelden blijkt, in
begeleiders kleine klusjes, zoals schilderijen ophangen of lampen
praktische dingen. Ik ga ervan uit dat we op alle locaties van Talant
vervangen, in een schrift noteren. Meneer Dijkstra komt nu regel-
de driehoek in beweging krijgen. Talant als voorbeeld van de
matig langs of belt om te vragen of er klusjes in het schrift staan.
participatiesamenleving!”.
De driehoek InZicht • zomer 2015
12
Slimme vindingen maken leven cliënt aangenamer ‘Open Deuren’ helpt ideeën te ontwikkelen die het leven van cliënten prettiger maken. Talant werkt daarbij nauw samen met het bedrijfsleven. Open Deuren levert mooie resultaten op. Of het nu gaat om een draaischijf voor rolstoelgebonden cliënten, een nieuw hulpmiddel om het tandenpoetsen aangenamer te maken of een wellness douche, allemaal dragen ze bij aan een betere kwaliteit van leven voor de cliënt. Daar gaat het uiteindelijk om.
Als er achter Frank gestommel klinkt in de gang, beweegt hij zijn hoofd naar links en raakt zo de steun die de draaischijf in beweging zet. Zonder hulp van iemand anders beweegt Frank in zijn rolstoel in de richting waar het geluid vandaan komt en ziet zijn begeleidster Sandra binnenkomen. Wereld groter Een voorzichtige glimlach breekt door. Mensen die Frank goed kennen, weten dat hij het dan naar zijn zin heeft. Normaal kan Frank zich niet verplaatsen zonder de hulp van een begeleider, nu kan hij dat wel. Zijn wereld is daarmee veel groter geworden èn veiliger. Als hij een geluid achter zich hoort, kan hij nu ook zelf zien wat de oorzaak is van het geluid. Dat kan veel spanning wegnemen. Behalve dat het leuk is om rondjes te draaien, maakt de draaischijf de wereld voor ernstig meervoudig beperkte cliënten als Frank ook iets aangenamer. En daar gaat het om bij Open Deuren, aldus projectleider Robin van Wakeren. Hij is een belangrijke drijvende kracht achter Open Deuren en dus achter deze nieuwe manier van innoveren binnen Talant (en Alliade). Technologische snufjes Ideeën worden direct opgehaald bij begeleiders, verwanten en cliënten zelf. Door mee te lopen en de eenvoudige vraag te stellen ‘waar loop je tegen aan in de zorg?’. Dat levert allerlei onderwerpen op waar verbetering mogelijk is. Soms is dat een kwestie van anders of beter organiseren. Andere keren zit de oplossing meer in de ontwikkeling van technologische snufjes of nieuwe technieken.
InZicht • zomer 2015
13
Als dit het geval is, zoekt Robin contact met
dat de cliënt zijn kaken dicht klemt met ook
prettiger gevoel bij cliënten is het gevolg.
bedrijven die mogelijk een oplossing kunnen
nog het risico dat een begeleider daar een
Het zijn allemaal voorbeelden van binnen
bieden uit een hoek waar je die niet
vinger tussen krijgt. Het draagt bovendien
Open Deuren ontwikkelde innovaties op
verwacht. Zo hebben Adremo uit Gorredijk
bij aan het verminderen van stress. Bij dit
het gebied van zorg. Het voordeel en het
en UnitedCare uit Groningen de draaischijf
project wordt samengewerkt met het
vernieuwende van deze manier van werken
ontwikkeld. Voor het tandenpoetsen bij
Universitair Medisch Centrum Groningen.
schuilt volgens Robin in het open zetten
ernstig meervoudig beperkte cliënten is eerst
van de deuren naar het bedrijfsleven.
gekeken naar de voedingsindustrie, bijvoor-
Minstens zo interessant is de samenwerking
De samenwerking maakt het voor bedrijven
beeld door het toevoegen van probiotica aan
met het bedrijf SoundAppraisal, dat tech-
mogelijk iets te ontwikkelen en ook te
eten. De probiotica zou dan moeten zorgen
nieken ontwikkelt om geluid te beheersen.
testen binnen een brede doelgroep. Werkt
voor een beter en schoner gebit.
Van veel cliënten is bekend dat ze veel last
een vinding, dan heeft Talant het op zich
kunnen hebben van geluid, dat dit veel
genomen om deze vondsten te delen met
Minder stress
stress bij hen veroorzaakt. Alleen is niet
de gehele zorgsector.
Uiteindelijk wordt nu gewerkt aan een
altijd duidelijk wanneer de grens wordt
hulpmiddel dat het mogelijk maakt de
overschreden.
Slagkracht
mond van de cliënt goed open te houden,
Als er ideeën zijn met perspectief, dan
zodat er meer tijd en ruimte is om goed te
Geluid beheersen
financiert Talant vanuit Open Deuren een
poetsen en tegelijk gerichte aandacht te
SoundAppraisal heeft nu een kastje
deel van de ontwikkelkosten. Daarmee
hebben voor de cliënt. Het voorkomt ook
ontwikkeld dat het geluid op een locatie
worden de risico’s gedeeld. Dit helpt met
registreert en een signaal afgeeft aan de
name de kleinere bedrijven als Adremo
begeleiding als het te hoog is. Daarbij is de
over de streep om bijvoorbeeld de draai-
geluidsgrens afgestemd op de bewoners.
schijf te ontwikkelen, iets waar ze anders
De begeleiding kan dan kijken wat het te
waarschijnlijk niet de mensen en middelen
harde geluid veroorzaakt en stappen zetten
voor hadden gehad. En de slagkracht is
om dit te verminderen, en daarmee ook
groter. Als bedrijven ergens in geloven,
de stress onder cliënten. Meer rust en een
gaan ze er ook voor.
Ideeën worden direct opgehaald bij begeleiders, verwanten en cliënten zelf.
Touchscreen kassa voor brasserie De Stal Brasserie de Stal in Nieuweschoot heeft een prachtige touchscreen kassa aangeschaft. De bestellingen kunnen nu via afbeeldingen ingevoerd worden. Zo kunnen de cliënten die er werken zelfstandig bestellingen aannemen en verwerken. “Ik hoef er steeds minder bij te zijn en daar ben ik trots op,” vertelt begeleidster Diana Mintjes. Groeien
Van harte welkom
De Stal is een brasserie van Talant waar cliënten werken onder
U bent van harte welkom om een kijkje te nemen in de brasserie
leiding van professioneel horeca- en zorgpersoneel. De gedreven
aan de Rotstergaastweg 42 in Nieuweschoot. De Stal is geopend op
medewerkers bedenken continu oplossingen om de cliënten zo
werkdagen: maandag van 12.00 uur tot 15.30 uur en dinsdag tot en
zelfstandig mogelijk te laten werken. De aanschaf van een
met vrijdag van 9.00 uur tot 17.00 uur. Op de kaart staan vers belegde
touchscreen kassa stond al langere tijd op het verlanglijstje.
broodjes, warme en koude dranken, snacks en nog veel meer lekkers.
Diana: “De ervaringen tot nu toe overtreffen alle verwachtingen. We merken dat onze cliënten willen groeien. Wij zijn ervoor om te zorgen dat zij die kansen ook krijgen.” Werk en plezier Werk en plezier komen op een mooie manier samen bij brasserie de Stal. Plezier voor de medewerkers, maar ook voor de bezoekers. Dit zijn voornamelijk wandelaars en fietsers die de brasserie uitkiezen als heerlijk rustpunt. Recreatiepark Heidemeer bevindt zich op slechts vijf minuten loopafstand.
14
Column Gerrit
Uitvindingen Voor InZicht ga ik dit keer een column schrijven over uitvindingen. Dit past wel bij mij, omdat ik ook studeer. Er is door de eeuwen heen heel wat uitgevonden. Van het wiel tot aan de wagen en van de wagen tot aan de auto. Ook voor mensen met een beperking worden er dingen uitgevonden. Dingen die het makkelijker voor je maken als je een beperking hebt. Ik beschrijf in deze column drie dingen, drie uitvindingen die ik zou willen doen: voor mijzelf, voor andere cliënten en voor ouderen.
Wilt u iemand in het zicht brengen die veel voor een cliënt van Talant doet, bijvoorbeeld een familielid of een vrijwilliger? Stuur een mailtje naar
[email protected] of bel 0513 - 64 37 33.
Froulju fan goud! WIE Foekje Roorda en Trien Riemersma zijn al jaren vrijwillig actief op de Wouden 6. De oom van Foekje woonde op Brinklaan 2, de vorige naam van de woongroep. Hij is 15 jaar geleden overleden, maar Foekje komt nog altijd trouw op verjaardagvisite bij alle cliënten en zij komt tussendoor zo nu en dan op visite. Na het stoppen met haar werk is ze er ook iedere dinsdagochtend om Trien te helpen. Trien uit Boornbergum komt maar liefst 4 ochtenden in de week op de Wouden 6. Dit doet zij al een aantal jaren. Eerst was zij vrijwilliger op een andere woongroep, maar zij is met een cliënt ‘meeverhuisd’ naar de Wouden 6. In het begin was ze er één ochtend, maar dit werd al snel uitgebreid naar vier ochtenden per week en ze doet dit nog altijd met veel plezier.
WAT Trien en Foekje doen allerlei huishoudelijke klusjes. Zoals de was sorteren en rondbrengen, voorraden van handdoeken bijhouden voor alle bewoners, bestellingen opruimen die binnenkomen en allerlei andere klusjes. Zolang Trien maar wat te doen heeft, want: “Ik kom hjir net foar neat”, aldus Trien. Trien en Foekje gaan beide ook altijd mee als vrijwilliger op bewonersvakantie om dan een gezellige helpende hand bieden!
Waarom Wij als bewoners en personeel van de Wouden 6 zijn allemaal ‘tige wiis’ met de dames en willen hun langs deze weg in het zonnetje zetten. Trien en Foekje jimme binne goud wurdich! Namens alle bewoners en medewerkers, Frieda van der Werff, begeleider B
InZicht • zomer 2015
Voor mezelf Voor mijzelf zou ik een app uit willen vinden waar veel studieboeken en werkboeken in staan, zodat ik geen zware schooltas meer mee hoef te nemen. Het idee is er al op de computer. Op Windows 8 staat een app waar je studieboeken kunt downloaden en gebruiken. Hoe dat programma heet dat weet ik niet, maar dit is wel handig. Maar ik wil ook nog dingen schrijven. Dit kan ik ook op de computer doen. Cliënten Voor de cliënten zou ik een telefoon willen uitvinden waarbij op een nog snellere manier contact gezocht kan worden met de begeleiding. Dat de leiding na één piep de telefoon al opneemt. En dat je de leiding kunt zien als je met ze belt. Op die telefoon komt ook een pestalarm. Als iemand dan op straat wordt lastiggevallen kan deze knop ingedrukt worden. Er wordt dan direct verbinding gemaakt met de politie. Dit zou ik wel voor cliënten van Talant willen uitvinden. Ouderen Voor oudere mensen zou ik een robot willen uitvinden die de ouderen helpt met hun dagelijkse bezigheden, zelfs met het aankleden. De robot kan ook medicatie geven en gaat met de koffie rond, stofzuigt en maakt verder schoon. Ook praat de robot met de oudere mensen. Het is een gezellige robot. Die zou ik wel voor ouderen willen uitvinden. Slot Ik heb wat dingen bedacht. Voor mezelf en voor de cliënten en ouderen. Ik heb technieken gebruikt die er nu al zijn. Het moet misschien nog wat beter worden uitgedacht, maar dat kost tijd. Over uitvindingen ga ik het volgend leerjaar hebben tijdens mijn zelfstudie. Dan ga ik deze dingen verder uitdenken en misschien kan ik ze daarna nauwkeuriger toelichten.
15 Relatiebemiddelingsbureau voor mensen met een beperking UniekDating is een relatiebemiddelingsbureau voor mensen met een licht verstandelijke beperking en/of een vorm van autisme vanaf 18 jaar, oftewel Unieke mensen! Zij bieden deze doelgroep de mogelijkheid om op een veilige manier een relatie te zoeken en onder begeleiding te daten of vriendschappelijk contact te leggen. UniekDating is een voortzetting van het MEE Dating project, onderdeel van stichting MEE Drenthe. UniekDating is opgericht door Marike Hoekstra en Marieke de Groot. Samen met een enthousiast, betrokken en deskundig team verzorgen zij de intakes en begeleiding van de dates van alle leden. Kijk voor meer informatie op www.uniekdating.nl.
Een Weetkrant over lentekriebels In de Weetkrant van mei worden tips gegeven voor een heerlijke lente. Voor veel mensen is de lente het moment voor een grote schoonmaak, opruimen en nieuwe energie. Energie om erop uit te gaan of om iets nieuws te doen. Sonja Franken en Tamara van der Heide uit Drachten hebben ook lentekriebels. Zij schrijven hierover in de column van deze Weetkrant. Weetkranten Talant brengt vier keer per jaar een Weetkrant uit voor cliënten met steeds een ander thema. Sommige cliënten lezen de krant zelf. Daarnaast kan de Weetkrant begeleiders of familie helpen om bepaalde onderwerpen met cliënten te bespreken.
Mediacoach geeft voorlichting bij Tywerthiem Bij woonvorm Tywerthiem in Wommels ging mediacoach Evelyn Verburgh het gesprek aan met cliënten en begeleidster Janneke Okkema over sociale media. Sociale media zijn regelmatig onderwerp van gesprek op de woonvorm. Een leven zonder internet is voor de cliënten ondenkbaar. Internet zorgt voor nieuwe impulsen bij cliënten. Zij beleven er veel plezier aan en doen er hun voordeel mee. “Soms ervaren cliënten ook de minder leuke kanten van sociale media”, vertelt begeleidster Janneke Okkema. “Misverstanden waar ruzie uit voortkomt bijvoorbeeld of impulsief gedrag met vervelende gevolgen”. Praktische tips Evelyn wist op leuke wijze de leuke en minder leuke kanten te belichten en gaf veel praktische tips. Evelyn: “In het gesprek is geen goed of fout. Iedereen kan zijn of haar ervaringen delen. Leuk en minder leuk. Ik werk bewust met sprekende praktijkvoorbeelden. Hieraan koppel ik een keuze. Wat zou jij doen? Zo worden ze zich bewust van hun eigen online gedrag en leren ze ook heel veel van elkaar”. Meer weten? Mediacoach Evelyn Verburgh: www.vitamine-eef.nl.
InZicht • zomer 2015
16
In Tweespraak vertellen twee mensen over hun band. Mail voor aanmeldingen naar
[email protected] of bel 0513 - 64 37 33
Pieta Zijlstra werkt al 28 jaar in de zorg. Naast haar drukke baan als hoofd van kinderdagcentrum It Kampke in Leeuwarden, is zij samen met haar gezin gastgezin voor Aukje Faber. Aukje is een cliënt van Talant. Zij woont sinds vijf jaar in Tywerthiem in Wommels. Toen Aukje in Wommels kwam wonen, was Pieta hier nog teamleider. De twee hadden meteen een klik. Op het moment dat Pieta naar een andere locatie ging, besloten zij en haar gezin om gastgezin te worden voor Aukje. Eén keer in de maand op vrijdag doen ze samen wat leuks!
‘Jij neemt echt tijd voor mij’ Pieta: “Nou Aukje, wat vind je ervan dat we samen geïnterviewd
Pieta: “Ja, daar geniet je het meeste van. Gewoon meedraaien in
worden?”
ons gezin.”
Aukje: “Dat vind ik hartstikke leuk. Dit is mijn eerste interview.”
Aukje: “Dan heb ik mensen om me heen. Dan ben ik niet alleen.
Pieta: ”Vind je het ook spannend?”
Ik heb het wel nodig.”
Aukje: “Nee. Maar wanneer komt de fotograaf?”
Pieta: “Wat heb je nodig?”
Pieta: “De fotograaf komt straks. Hij maakt een foto van ons samen.”
Aukje: “Dat we afspreken om wat leuks te doen. Daar leef ik naartoe.’
Aukje: “Dat is leuk!”
Pieta: “Ik vind het super om te doen, ook als gezin. We hebben
Pieta: “We hebben ons nog even mooi gemaakt hè, voor de foto?”
het altijd erg gezellig!”
Aukje: “Ja, lekker tutten.”
Aukje: “Ja, echt wel!”
Pieta: “Je hebt anders nooit make up op, toch?”
Pieta: “En we maken ook altijd grapjes samen. Eigenlijk ben je
Aukje: “Nee, maar nu wel. Ik heb ook nagellak op.”
altijd vrolijk.”
Pieta: “Dat hebben ze gedaan op Tywerthiem.”
Aukje: “Ha ha, ik heb nooit een min sin.”
Aukje: “Ja, daar woon ik.”
Pieta: “Enne volgend jaar in de zomer, dan vieren we ons 5- jarig
Pieta: “En daar kom ik je één keer in de maand ophalen.”
jubileum. Dat moeten we wel vieren. Weet je al wat je wilt doen
Aukje: “Ja, op de vrijdag.”
om het te vieren?”
Pieta: “Wat doen we dan samen?”
Aukje: “Naar de dierentuin in Emmen. Aapjes kijken.”
Aukje: “Een stukje autorijden. Of naar het tuincentrum.
Pieta: “Dat is een goed idee! En deze zomer gaan we een
Boodschappen halen.”
boottochtje maken met ons bootje. Hoe lijkt je dat?”
Pieta: “Of gewoon bij mij thuis een kopje koffie drinken.”
Aukje: “Dat is leuk.”
Aukje: “Dat vind ik het leukste, bij jou thuis. Spelletjes doen.
Pieta: “Hebben we alles besproken of wil je nog wat zeggen?”
Televisie kijken of muziek luisteren.”
Aukje: “Jij neemt echt tijd voor mij.” Pieta: “Dat doe ik graag!”
InZicht • zomer 2015
Talant maakt deel uit van