Jaargang 25 • nr. 1 • januari – februari – maart 2015
Interwaas stelt architectenpool samen voor verkaveling Viergemeet in Beveren
Vraag de Vlaamse energielening aan bij Interwaas
Erfgoedcel Waasland werkt 6 jaar verder rond het cultureel erfgoed in het Waasland
PB- PP B- 35022 BELGIE(N) - BELGIQUE
Retouradres: Interwaas Lamstraat 113 - 9100 Sint-Niklaas Driemaandelijks tijdschrift - P206173 V.U: Remi Audenaert voorzitter Interwaas Lamstraat 113 - 9100 Sint-Niklaas
Een tijdschrift van
Edito Infowaas bestaat 25 jaar Voor je ligt het eerste nummer van de 25ste jaargang van – ongetwijfeld je favoriete tijdschrift – Infowaas. Een jubileumjaar en misschien ook meteen het laatste jaar. In tijden van digitale nieuwsbrieven stellen we ons – en in een volgend nummer ook jou – de vraag of een papieren editie nog zin heeft. Maar 25 is een te mooi getal om er nu al mee te stoppen: we maken zeker de 25ste jaargang rond. Het eerste nummer van Infowaas verscheen in maart-april 1991, op vier bladzijden in de kleuren zwart, wit en groen. Toenmalig voorzitter Luc De Ryck kondigde met fierheid het opnieuw starten van het informatiebulletin aan. Inderdaad heropstarten, want tot halfweg de jaren 80 had Interwaas (toen nog I.C.W.) al een informatieblad. We citeren uit het voorwoord – en let meteen ook op de spelling van toen: “Informatie omtrent de aktiviteiten van de Intercommunale en de sociaal-ekonomische toestand van het Waasland zullen erin aan bod komen. Wij zijn ervan overtuigd dat dit bulletin naast een efficiënte informatiedoorstroming ook een grotere betrokkenheid van de beleidsverantwoordelijken en de sociale organisaties zal tot gevolg hebben, een betrokkenheid die kan bijdragen tot een groeiend solidariteitsgevoel.”
Zelfs strenge
stedenbouwkundige voorschriften bieden niet altijd garantie voor een harmonisch straatbeeld.
Het eerste nummer was volledig gewijd aan tewerkstelling in de Wase gemeenten. En in het Kort Nieuws (toen nog genaamd: Berichten van de intercommunale) werd aandacht besteed aan de noodzaak van een nieuwe spoorverbinding onder de Schelde. I.C.W. pleitte al in 1990 voor een noordelijke spoorverbinding tussen Linker- en Rechterscheldeoever. Sommige thema’s blijven actueel en 25 jaar mag dan lang lijken, de spoortunnel ligt er ondertussen wel.
Koppelverkoop
dezelfde architect willen werken. Het zullen nog steeds vier of vijf verschillende woningen zijn, getekend naar de wensen van de kopers, maar er zal een grotere beeldkwaliteit en harmonie ontstaan binnen de verkaveling. De ervaring leert immers dat zelfs strenge stedenbouwkundige voorschriften niet altijd garantie bieden voor een samenhangend en mooi straatbeeld. Die keuze van een architect zal gebeuren uit een voorafgaand samengesteld en zorgvuldig geselecteerde pool van architecten. Een bijkomende meerwaarde – die we stimuleren maar (nog) niet verplichten – kan naast een gezamenlijk ontwerp in de keuze van één gemeenschappelijke aannemer zitten. Een kostenbesparing op de bouw van 10% en meer is dan haalbaar, wat de mogelijkheid tot bouwen voor meer mensen toegankelijk maakt.
We blijven zoeken naar verbetering en vernieuwing, ook in de zaken die we al van in de beginjaren opnemen, zoals verkavelingen. Zo willen we in de verkaveling Viergemeet in Beveren een proefproject opzetten, waarbij we de toewijzing van een kavel willen koppelen aan de keuze van een architect. Per groep van vier of vijf aaneen te bouwen woningen willen we de kopers samenbrengen die met
Piloot?
De kogel is door de kerk, we gaan er voor. De negen Wase gemeenten willen samen met de provincie Oost-Vlaanderen en Interwaas toetreden tot het Burgemeestersconvenant, samen de klimaatuitdagingen aanpakken en de CO2-uitstoot reduceren. We zijn een ‘pilootproject’ binnen Oost-Vlaanderen en dat klinkt goed, maar dan ook enkel binnen de provincie. Oost-Vlaanderen is immers het zwakke broertje als het over CO2-reductie gaat: in andere provincies traden veel meer gemeenten toe, in Limburg alle gemeenten. Beter laat dan niet…
Zeker erfgoed
Tot slot wil ik nog meegeven dat we een nieuw cultureel erfgoedconvenant met de Vlaamse Gemeenschap afsloten voor de periode 2015-2020. De subsidies zijn verminderd en wij zetten de tering naar de nering, maar je bent dus opnieuw zeker van een erfgoeddag en talrijke andere culturele erfgoedactiviteiten in de komende jaren. Een eerste aanzet vind je in dit nummer. ir. Bart Casier ̵ directeur
Interwaas stelt architectenpool samen voor verkaveling Viergemeet in Beveren In de verkaveling Viergemeet in Beveren zijn de infrastructuurwerken afgerond, waardoor Interwaas de verkoop van 31 zelfbouwkavels kan opstarten. Tot op heden werden de eenheid, harmonie met de omgeving en beeldkwaliteit in een verkaveling enkel bepaald en verzekerd via verkoopvoorwaarden en verkavelingsvoorschriften. In het woonproject Viergemeet streeft Interwaas beeldkwaliteit na door het samenstellen van een architectenpool. Voor de aanstelling van een vijftal architecten voor het ontwerp van de woningen in opdracht van de kopers van een kavel lanceert Interwaas in samenwerking met de gemeente Beveren een open prijsvraag. Het bestek van de open prijsvraag is terug te vinden op de website van Interwaas: www.interwaas.be/architectenpool_viergemeet. Geïnteresseerde architecten kunnen ten laatste op maandag 27 april 2015 om 10 uur een inschrijvingsdossier indienen in de kantoren van Interwaas, Lamstraat 113 in Sint-Niklaas.
Architectenpool 47
15.00m
Interwaas bouwt in de verkaveling Viergemeet zelf geen woningen, maar verkoopt 31 bouwkavels. Voor de invulling van deze bouwgronden werkt Interwaas met een pool van een vijftal vooraf geselecteerde architecten waaruit kandidaatkopers een keuze zullen kunnen maken voor het ontwerp en de realisatie van hun woning. Op die manier wordt extra ingezet op kwaliteitsvolle, innoverende en betaalbare architectuur en een hoog ambitieniveau op het vlak van duurzaam bouwen door zelfbouwers zonder dat dit voor hen een zware bijkomende financiële en administratieve last betekent. Interwaas zal via een open procedure (ontwerpwedstrijd) de architecten selecteren voor deze architectenpool. De selectie gebeurt op basis van de kwaliteit van een aantal realisaties en een modelschetsontwerp voor een woning uit de verkaveling: bouwbudget, duurzaamheid, innovatie, beeldkwaliteit, relatie met de klant, e.d.
13
14
42
Blok O
BlokZ-
5.00m
O
41
HS-cabine
.
12
Th
11
Blo
m
5.00
15.00
Villa Thielman
5.00m
m
2.40
7
8
9
Blok Z-W
39
5
5.0
ICW4
IW3
5.00m
46
2.00m
44
3.00m
34
1 H
0m
6.0
0m
7.0
0m
GM
37
36
7.0
5.00m
33
HS-cabine
35
2 H
5.0
GM
0m
0m
5.0
0m
Gas-cabine
12.40m
IW2
2
GM
H
IW1
IW5
3
16
15
17
18
21
19
20
23
22
25
26
24
27
28
29
30
32
31
4
0m 1.7
3
45
3.0
0m
0m
6
5.00m
GM
IW6
H4
38
Blok N-W
10
43
1
m
IW7
k
40
3.00m
2.0
Verkaveling Viergemeet
Tussen de bestaande verkaveling Eikenhof, de Luitenant Van Eepoelstraat, de N70 en de kmo-zone Pareinpark bevindt zich de verkaveling Viergemeet met een oppervlakte van 4,8 ha. Het woonproject wordt gerealiseerd door Hof ter Vesten bvba (private partner), de Gewestelijke Maatschappij voor de Huisvesting (sociale huisvesting) en Interwaas in een publiekprivate samenwerking. Interwaas staat ook in voor de regie en coördinatie van het woonproject. In totaal worden een 250-tal woongelegenheden voorzien rond een centrale parkzone van 1 ha. Op de site wordt een gevarieerd woonaanbod gerealiseerd: • Hof ter Vesten bvba: 120 koopappartementen verdeeld over 5 appartementsgebouwen; • Gewestelijke Maatschappij voor de Huisvesting: 97 sociale koop- en huurwoningen verdeeld over 3 appartementsgebouwen en een 5-tal grondgebonden sociale koopwoningen; • Interwaas: 31 bouwgronden voor gesloten of halfopen bebouwing. • Aan de overzijde van de bestaande ‘villa Thieleman’ is gestart met de realisatie van een groepsbouwproject. Ook zal de bouwvallige villa worden vervangen. Viergemeet wordt een autoluwe wijk. De centrale open ruimte blijft verkeersvrij en is als park aangelegd. Doorheen de verkaveling wordt een shortcut voor fietsers gerealiseerd. Dit fietspad verbindt Melsele met de N70 richting Cortewalle en het station en wordt geïntegreerd in het fietsnetwerk.
Alle architecten in de architectenpool zullen werken aan een vooraf bepaald vast ereloon en zich engageren om de eengezinswoningen te kunnen realiseren binnen een maximaal bouwbudget. Interwaas verbindt er zich evenwel niet toe dat de opname in de architectenpool daadwerkelijk leidt tot het bekomen van een opdracht vanuit de particuliere bouwheren / kopers.
Samenbouw leidt tot beeldkwaliteit en kostenbesparingen
De bouwkavels in het woonproject Viergemeet zijn geordend in zeven groepjes van 4 of 5 woningen (halfopen en gesloten bebouwing) en elk bouwblokje zal door één architect worden ontworpen. Hierdoor wordt een grotere eenheid en harmonie in de beeldkwaliteit bereikt zonder dat dit zal leiden tot een uniform straatbeeld. De kopers van een kavel zullen daarnaast ook worden gestimuleerd maar niet verplicht om indien mogelijk een deel van de bouw van hun particuliere woning als een samenbouwproject op te vatten. Samenbouw leidt immers tot belangrijke kostenbesparingen. Bovendien vergroot samenbouwen de kansen voor starters en de betrokkenheid van toekomstige bewoners bij de buurt en hun buren.
Viergemeet als pilootproject
Het woonproject Viergemeet is het eerste woonproject waarin Interwaas alternatieve woon- of bouwvormen introduceert, maar het is de bedoeling om ook voor andere woonprojecten zoals Hoedhaar in Lokeren en Clementwijk² in Sint-Niklaas een architectenpool samen te stellen.
3
Sportcomplex Vrasene © Beveren
Minder CO2-uitstoot in het Waasland tegen 2020
Zwembad S&R De Meerminnen © Beveren
Verduurzamen van mobiliteit en gebouwen
Steden en gemeenten wereldwijd zijn verantwoordelijk voor de uitstoot van het merendeel van alle broeikasgassen. De Europese Commissie roept daarom sinds 2008 steden en gemeenten op zich aan te sluiten bij het ‘Burgemeestersconvenant’. Door dit convenant te ondertekenen, engageren lokale besturen zich vrijwillig om tegen 2020 binnen hun grondgebied minstens 20% van de CO2-uitstoot te reduceren en hiervoor een energieactieplan op te maken. Ondertussen is dit uitgegroeid tot een netwerk van meer dan 6.000 deelnemende steden en gemeenten verspreid over heel Europa, waarvan 192 in België. In het Waasland ondertekenden voorlopig enkel Kruibeke en Sint-Niklaas het ‘Burgemeestersconvenant’. In samenwerking met de provincie Oost-Vlaanderen wil Interwaas de 7 andere Wase gemeenten (Beveren, Lokeren, Moerbeke, Sint-Gillis-Waas, Stekene, Temse en Waasmunster) stimuleren en ondersteunen om gezamenlijk een Wase klimaatvisie uit te werken, een actieplan op te maken en uit te voeren om zo de CO2-uitstoot in onze regio tegen 2020 met 20% te verminderen.
Binnen het Waasland zien we (zie taartdiagram) dat particulier en commercieel vervoer verantwoordelijk is voor de meeste CO2-uitstoot. Dit is vrij logisch aangezien we een logistieke regio zijn met de Waaslandhaven en twee snelwegen tussen Antwerpen en Gent. Vervolgens kunnen we vaststellen dat de huishoudens verantwoordelijk zijn voor een kwart van de CO2-uitstoot. Kantoorgebouwen, scholen, ziekenhuizen, enz. (= tertiaire sector) zijn goed voor 14% van de emissies. Een blik op deze nulmeting leert ons dat we dus vooral zullen moeten inzetten op het verduurzamen van mobiliteit en gebouwen.
Samenwerken loont
© Kruibeke
Waasland 2020
Vanuit de provincie Oost-Vlaanderen, de Wase steden en gemeenten en Interwaas worden middelen voorzien voor het project ‘Burgemeestersconvenant Waasland’ met een looptijd van 3 jaar. Met deze middelen wordt onder meer een projectcoördinator aangeworven die zal instaan voor de uitvoering van het project. Streefdoel is om de levenskwaliteit van al wie in het Waasland woont, werkt of verblijft te verhogen. Want naast positieve effecten voor het milieu, heeft het voeren van klimaatacties ook een positief effect op de gezondheid, woonkwaliteit, leefomgeving en lokale tewerkstelling.
4
* ETS: Emission Trading System
Een makkelijke klus zal het hoegenaamd niet worden. De tijd dringt, want 2020 is niet meer zo veraf. Iets minder dan 5 jaar hebben we om de ambitieuze reductiedoelstelling te halen. Daar tegenover staat dat we niet van nul moeten beginnen. Verspreid binnen de regio werden al mooie initiatieven genomen, zowel door lokale besturen, scholen, bedrijven als verenigingen. Door van elkaar te leren en de krachten te bundelen, wordt een CO2reductie van minstens 20% een haalbare kaart.
© Stefaan Van Hul
© Stefaan Van Hul
Vraag de Vlaamse energielening aan bij Interwaas Annemie Turtelboom, Vlaams minister van Energie, gaf op 5 januari 2015 de aftrap van de Vlaamse energielening. Met die lening kan je maximaal 10.000 euro ontlenen op 5 jaar, tegen een rentevoet van 2%, om een woning waarin je woont of die je verhuurt energiezuiniger te maken. Geïnteresseerden kunnen de Vlaamse energielening bij de lokale entiteit van hun gemeente aanvragen. Inwoners uit Beveren, Kruibeke, Lokeren, Moerbeke, Sint-Gillis-Waas, Sint-Niklaas, Stekene, Temse en Waasmunster kunnen voor de Vlaamse energielening bij Interwaas terecht.
Renteloze energielening voor kwetsbare doelgroepen
Kandidaat-kredietnemers die tot een sociale kansengroep behoren en particulieren die hun woning via een sociaal verhuurkantoor (SVK) aan mensen uit de sociale kansengroep verhuren, kunnen zelfs een renteloze energielening krijgen. Tot die groep behoren: • personen die recht hebben op een verhoogde tegemoetkoming van het ziekenfonds; • personen met een jaarlijks bruto gezinsinkomen lager dan 16.965,47 euro, verhoogd met 3.140,77 euro per gezinslid dat niet de aanvrager is (inkomensgrenzen op 1 september 2013); • personen die in schuldbemiddeling zitten en hun verwarmingsfactuur niet kunnen betalen; • personen die het OCMW begeleidt, omdat ze de facturen voor gas en elektriciteit niet kunnen betalen.
Welke investeringen komen in aanmerking? • Zowel nieuwbouw als renovatie: ○ uitgevoerd door een erkend aannemer: - plaatsen van dakisolatie, buitenmuur- of spouwmuurisolatie en vloerisolatie; - plaatsen van een condensatieketel; - plaatsen van een warmteregeling op centrale verwarming d.m.v. thermostatische kranen of kamerthermostaat met tijdinschakeling; - plaatsen van ramen met hoogrendementsbeglazing; - plaatsen van een zonneboiler (installatie van een systeem voor waterverwarming op zonne-energie).
• Enkel renovatie (woning > 5 jaar): ○ installatie van een HR+ gaskachel / gasconvector ter ondersteuning van de maatregel van het gas- en elektriciteitsfonds ter toekenning van steun bij de aankoop van een gasconvector; ○ vervanging van een oud decentraal verwarmingstoestel door een pelletkachel of verwarmingstoestel type C; ○ uitvoeren van een energieaudit.
Interesse?
Heb je te maken met een hoge energiefactuur? Dringend een nieuwe verwarmingsketel nodig? Plannen om je huis beter te isoleren? Maar… je hebt het budget niet onmiddellijk voorhanden? Neem dan contact op met Interwaas (T 03 780 52 00 –
[email protected]) en vraag de Vlaamse energielening aan. Meer info over de Vlaamse energielening vind je op www.interwaas.be/projecten/energieleningen en op www.energiesparen.be.
○ voor doe-het-zelvers: - plaatsen van dakisolatie; - plaatsen van een warmteregeling op centrale verwarming d.m.v. thermostatische kranen.
5
Erfgoedcel Waasland werkt 6 jaar verder rond het cultureel erfgoed in het Waasland Al sinds 2005 zorgt de Erfgoedcel Waasland, in samenwerking met de negen Wase gemeentebesturen en de vele (erfgoed) partners, voor de zorg voor en de bekendmaking van het cultureel erfgoed in het Waasland. Daartoe sloot Interwaas op 14 maart 2005 een overeenkomst af met de Vlaamse overheid. Het Land van Waas was meteen ook de eerste regio waarmee een cultureel-erfgoedconvenant werd afgesloten, dit in tegenstelling tot de tien voorgaande stedelijke cultureel-erfgoedconvenanten. Eind 2008 werd een tweede Cultureel-Erfgoedconvenant Land van Waas afgesloten voor de periode 2009-2014. Intussen is dit convenant de drijvende kracht achter de intergemeentelijke cultureel-erfgoedsamenwerking in het Waasland. Ook de komende 6 jaar (periode 2015-2020) zal de Erfgoedcel Waasland zich inzetten voor het cultureel erfgoed in het Waasland.
Een terugblik op de afgelopen jaren…
Sinds half 2009 bestaat het team van de Erfgoedcel Waasland uit één voltijdse coördinator erfgoedcel (Ode De Zutter), twee viervijfden erfgoedconsulenten (Anniek Elegheert en Bart Ooghe) en een halftijdse erfgoedmedewerker (Martine Teirlynck), aangevuld met enkele vrijwilligers. De Erfgoedcel Waasland neemt een loketfunctie op onder de noemer ‘Waas erfgoedloket’. Tegemoet komend aan de nood aan expertise-uitwisseling en deskundigheidsbevordering bij zowel de professionele erfgoedorganisaties als bij de vrijwillige erfgoedzorgers beantwoordt het Waas erfgoedloket zoveel mogelijk vragen. Zo werden sinds 2005 in totaal 1.749 contacten geregistreerd. Daarnaast biedt de erfgoedcel ondersteuning en advies op maat over o.a. inventarisatie, publiekswerking, subsidiemogelijkheden, educatie, vrijwilligerswerking, beleid, enz. De afgelopen jaren organiseerde de erfgoedcel ook een 50-tal vormingen in samenwerking met diverse partners. De Erfgoedcel Waasland communiceert via diverse kanalen. 102 nieuwsbrieven werden in de periode 2005-2013 verstuurd naar een steeds stijgend aantal abonnees (meer dan 4.000, een verviervoudiging op zes jaar tijd). De website www. erfgoedcelwaasland.be trekt maandelijks 2.000 à 3.000 unieke bezoekers en de Erfgoedbank Waasland www.waaserfgoed. be kan maandelijks 3.000 à 4.000 unieke bezoekers bekoren. Ook de pers had regelmatig aandacht voor de werking van de erfgoedcel met meer dan 500 vermeldingen in de media sinds 2005. Interwaas en haar partners zetten sinds 2005 sterk in op het in kaart brengen van de cultureel-erfgoedactoren en het cultureel erfgoed in al haar vormen, zoals bijvoorbeeld de inventarisatie van de 3D-collectie van de Koninklijke Oudheidkundige Kring van het Land van Waas en van alle kranten uit het Land van Waas, een cartografische inventaris met meer dan 200 cartografische bronnen over het Waasland, een inventaris met meer dan 635 volksverhalen en meer dan 70 reuzen uit het Waasland. Bovendien werden duizenden stuks cultureel erfgoed gedigitaliseerd. Hiertoe werkte de Erfgoedcel Waasland een planmatige aanpak (volgens standaarden) uit voor de digitalisering van cultureel erfgoed, werd gestreefd naar duurzame infrastructuur en opslagmogelijkheden en gewerkt naar de ontsluiting en uitwisseling van digitaal cultureel erfgoed en meta-data via gedeelde systemen. Sinds 2007 werden verschillende soorten materialen, waaronder foto’s, kranten, archiefmateriaal, historische kaarten, affiches en materiaal van particulieren, gedigitaliseerd en publiek gemaakt via www.waaserfgoed.be en www.erfgoedcelwaasland.be, specifieke publieksacties en de partners. Zo zijn er al meer dan 25.000 stuks ontsloten via de Erfgoedbank Waasland. Typisch Wase thema’s stonden de afgelopen jaren centraal in de projecten van de Erfgoedcel Waasland, waaronder 6
2009 Waas Reuzenjaar, 2012 Mercatorjaar, 50 jaar werk in het Waasland, De Potige Polders, Sinterklaas- en SintMaartensgebruiken in Vlaanderen, Tricky Reynaert en co, Verzamel(d)ingen, Waas erfgoed à la carte en Wase griezelverhalen. Ook zette de Erfgoedcel Waasland in op diversiteit en interculturaliteit met o.a. de projecten Tricky Reynaert en co, 50 jaar migratie en Ontbijt met een verhaal. De Erfgoedcel Waasland werkt samen met het onderwijs en zet uitgebreid in op cultureel-erfgoededucatie in samenwerking met verschillende partners in het onderwijsveld (o.a. Odisee) en het cultureel-erfgoedveld. De erfgoedcel organiseerde regelmatig vorming rond aspecten van cultureelerfgoededucatie, bood consultancy rond educatie aan de sector aan en ontwikkelde verscheidene educatieve pakketten, zoals de Wase Erfgoedklapper. Verder begeleidt de Erfgoedcel Waasland onder de noemer ‘Erfgoedspeurders’ leerlingen van het 5de en 6de leerjaar bij hun zoektocht naar de geschiedenis van hun school. Ook stimuleert de Erfgoedcel Waasland contextonderzoek. Enkele voorbeelden hiervan zijn de samenwerking met universiteiten en hogescholen, de organisatie van colloquia (o.a. rond cartografie en Willem I), de essaywedstrijd rond de Wase identiteit, het onderzoek rond de Sinterklaas- en SintMaartensgebruiken in Vlaanderen, de uitgifte van publicaties (o.a. De Potige Polders en In boerenhanden) en tenslotte de inhoudelijke en financiële ondersteuning van periodieke en éénmalige cultureel-erfgoedpublicaties. Met het oog op een vruchtbare samenwerking en goede verstandhouding ontwikkelde Interwaas een aantal instrumenten en formaliseerde ze procedures voor haar vrijwilligersbeleid. De Erfgoedcel Waasland schakelt in haar eigen werking vrijwilligers op kantoor en voor de Erfgoedbank Waasland in. In het Waasland zijn er daarnaast honderden vrijwilligers actief
binnen de verschillende cultureel-erfgoedgemeenschappen en (cultureel-erfgoed)verenigingen. Ook deze groepen spelen een rol bij de uitvoering van het Cultureel-Erfgoedconvenant Land van Waas. De Erfgoedcel Waasland ondersteunt deze verenigingen in hun vrijwilligersbeleid. Interwaas voert ook een uitgebreid financieel ondersteuningsbeleid. Sinds 2005 werd in totaal meer dan 230.000 euro aan financiële ondersteuning geboden voor de zorg voor en de ontsluiting van cultureel erfgoed. Zo werden 117 cultureelerfgoedprojecten ingediend, goed voor in totaal 108 gesubsidieerde projecten en in totaal 89.350 euro subsidies. Daarnaast werden 35 éénmalige cultureel-erfgoedpublicaties ingediend, goed voor in totaal 32 gesubsidieerde publicaties en in totaal 26.625 euro subsidies. Ook periodieke cultureel-erfgoedpublicaties konden rekenen op een financieel duwtje in de rug. Zo werden dertien tijdschriften van cultureel-erfgoedpublicaties jaarlijks ondersteund, goed voor in totaal 25.000 euro. Interwaas financiert bovendien mee de aankopen van verpakkingsmateriaal via het groepsaanbod van het Provinciebestuur Oost-Vlaanderen voor cultureel-erfgoedbeheerders in het Waasland, goed voor in totaal 4.688,30 euro. Tenslotte werd in de periode 2009-2014 het Stadsmuseum Lokeren jaarlijks ondersteund met een werkingssubsidie van 12.500 euro.
Een vooruitblik…
Interwaas zal de komende jaren verder investeren in de zorg voor en de ontsluiting van het cultureel erfgoed in het Waasland. Hiertoe werden een aantal doelstellingen opgesteld: • De cultureel-erfgoedgemeenschappen in het Waasland investeren met ondersteuning van de Erfgoedcel Waasland onverminderd in samenwerking en het versterken en uitbreiden van het netwerk op verschillende niveaus. • Het Waas cultureel-erfgoedloket wordt verder ingezet als middel tot expertise-uitwisseling en expertise-opbouw. • De cultureel-erfgoedgemeenschappen stellen de zorg voor cultureel erfgoed centraal en worden hierin ondersteund door de Erfgoedcel Waasland. • De cultureel-erfgoedgemeenschappen in het Waasland streven naar een optimale ontsluiting van het cultureel
erfgoed om het in zijn verschillende gedaanten aan een zo divers mogelijk publiek voor te stellen en worden hierin ondersteund door de Erfgoedcel Waasland. • Interwaas ondersteunt financieel, in aanvulling van de gemeentelijke ondersteuning, initiatieven rond de zorg voor en de ontsluiting van cultureel erfgoed. • Interwaas ruggensteunt verder de efficiënte en krachtdadige Erfgoedcel Waasland ter ondersteuning van de cultureelerfgoedgemeenschappen in het Waasland en daarbuiten.
Een ambitieus plan en dat zeker op het ogenblik dat de Vlaamse overheid minder middelen investeert in het lokale erfgoed! Jammer genoeg werd ten gevolge van een verminderde subsidie besloten om de personeelsploeg van de Erfgoedcel Waasland te verminderen van 3,1 VTE naar 2,6 VTE. Zo blijft Martine Teirlynck in dienst van Interwaas, maar zal ze vanaf juni 2015 werken voor andere diensten. Bart Ooghe verlaat op eigen initiatief de erfgoedcel vanaf 1 mei 2015, maar wordt vervangen door een voltijdse erfgoedconsulent. Bovendien werden een aantal projecten geschrapt uit de meerjarenplanning. Desalniettemin engageert Interwaas met haar Erfgoedcel Waasland zich om samen met het diverse en uitgebreide culturele erfgoedveld in het Waasland de ingeslagen weg verder te zetten. Je hoort nog van ons!
Kom op zondag 26 april 2015 naar de Erfgoeddag Zin in een leuk dagje uit eind april? Dan nodigen we je graag uit op Erfgoeddag, de jaarlijkse feestdag van het cultureel erfgoed. Erfgoeddag is al aan haar 15de editie toe en vindt dit jaar plaats op zondag 26 april 2015. Tussen 10 en 18 uur kan je een heleboel erfgoedlocaties gratis bezoeken en deelnemen aan de activiteiten die ze speciaal ter gelegenheid van Erfgoeddag aanbieden. Ook hun vaste collecties kan je uitzonderlijk gratis bezoeken.
Thema: ERF!
Deze editie van Erfgoeddag besteedt aandacht aan een specifieke component van het woord ‘erfgoed’: erven. ‘Ons erfgoed’ zijn alle erfenissen uit het verleden die ons maken tot wie we zijn, alles wat vorige generaties ons nagelaten hebben en wat we de moeite waard vinden om te bewaren voor volgende generaties. Of erfgoed de moeite waard is om te bewaren, te verzorgen, te documenteren en te laten zien, bepalen mensen zelf. Als een hele groep mensen dit doet, spreken we van cultureel erfgoed. Ons cultureel erfgoed wordt niet enkel bewaard door musea en archieven. Ook vele vrijwilligers in erfgoedorganisaties, zoals heemkundige kringen, dragen er zorg voor. Ze willen de getuigenissen van het nabije verleden bewaren voor toekomstige generaties.
Vraag de programmabrochure aan
De Erfgoedcel Waasland heeft gezorgd voor een programmaboekje met een overzicht van wat er op Erfgoeddag 2015 te beleven valt in de deelnemende gemeenten Beveren, Kruibeke, Lokeren, Sint-Gillis-Waas, Sint-Niklaas, Stekene, Temse, Waasmunster en Zwijndrecht. De programmabrochure is terug te vinden bij de toeristische dienst of in de bibliotheek van de deelnemende gemeenten. Ook kan je de brochure gratis aanvragen bij de Erfgoedcel Waasland op het nummer 03 780 52 10 of per e-mail naar erfgoedcel@ interwaas.be. Wij hopen van harte dat het programma je kan bekoren en wensen je alvast een heel interessant en ontspannend bezoek aan onze regio! 7
Kort nieuws Meer nieuws vind je op www.interwaas.be.
Initiatief sociale economie in de kijker: Lunchcafé Koek en Ei
Ditmaal zetten we Groep Intro in de kijker, die recent haar horecawerking heeft uitgebreid. Eerst was er de uitbating van zaal Toon in Sinaai, dan volgde Den Hof in Sint-Niklaas en nu komt daar het lunchcafé Koek en Ei in het voormalige Gildenhuis op het Hendrik Heymanplein in Sint-Niklaas bij. Groep Intro toverde het voormalige Gildenhuis om tot een trendy place to be waar je gezonde snacks kan nuttigen, allerhande soorten thee en koffie kan drinken en enkele streekdranken (bier, limonade, fruitsap, enz.) kan proeven. De uitbating gebeurt door doelgroepmedewerkers. In eerste instantie breidt Groep Intro uit naar 9 VTE doelgroepmedewerkers. En als het lunchcafé Koek en Ei goed draait, volgt er nog meer uitbreiding. Eind 2014 subsidieerde Interwaas één luik in de werking van het lunchcafé Koek en Ei, namelijk het uitbouwen van een netwerk van lokale leveranciers en een verkooppunt van lokale producten. Via dezelfde subsidieronde ondersteunt Interwaas ook de opstart van een permatuin bij Jomi, de aankoop van 3 bakfietsen in het kader van groene mobiliteit voor Den Azalee en de ontwikkeling van een productielijn van de Wase Werkplaats voor het demonteren en assembleren van oud kantoormeubilair in samenwerking met een reguliere onderneming.
© BiblioWaas, Marjan Van Doorselaer
Expertise-uitwisseling ‘V-insight’ in bib Stekene Op dinsdag 27 januari 2015 vond in de bibliotheek van Stekene een expertise-uitwisseling plaats, waarbij medewerker Tom Valcke van bib Stekene zijn kennis over ‘V-insight’ deelde met 13 collega’s uit de Wase bibliotheken. V-insight is een web gebaseerd statistiekportaal dat voor bibliotheken dynamische prestatiegegevens en indicatoren bijhoudt en visualiseert in eenvoudige overzichtspagina’s. Bibliothecarissen en andere bibliotheekmedewerkers gebruiken deze cijfers (meetbare resultaten) en trends in rapporten en als basis voor beslissingen: leengedrag van gebruikers, aanwinsten, toplijsten, enz. Twee personeelsleden van het Oost-Vlaams Informatie Netwerk van Openbare Bibliotheken namen ook deel aan de expertise-uitwisseling en kregen zicht op de praktische knelpunten die ze in hun toekomstig vormingsaanbod kunnen opnemen.
Erfgoedspeurders
Dit schooljaar werken de Priester Poppeschool uit Elversele en de Vrije Basisschool De Zwaan uit Sinaai mee aan het project Erfgoedspeurders, waarbij de leerlingen samen met de Erfgoedcel Waasland op zoek gaan naar de geschiedenis van hun school. Die speurtocht leverde heel wat beeldmateriaal op dat te bezichtigen is in een online tentoonstelling op www.waaserfgoed.be bij ‘Collecties in de kijker’. De leerlingen van de Priester Poppeschool verzamelden maar liefst 200 foto’s. De online tentoonstelling van de school uit Elversele telt een 180-tal foto’s. Stuk voor stuk erfgoedpareltjes. De ingezamelde foto’s en documenten kan je niet alleen online bekijken, maar worden ook in een fototentoonstelling gegoten toegankelijk voor het grote publiek. De basisschool De Zwaan uit Elversele stelt het laatste weekend van maart tentoon en nodigt je van harte uit op de officiële opening van hun tentoonstelling op zondag 29 maart 2015 om 12 uur in de Leebrugstraat 165 in Sinaai. De geschiedenis van de basisschool De Zwaan uit Sinaai kan je ontdekken in het weekend van Erfgoeddag. Kom op vrijdag 24 april 2015 om 19 uur naar de aftrap van hun tentoonstelling in de Dorpstraat 107 in Elversele. Iedereen welkom! De Erfgoedcel Waasland zorgde niet alleen voor een financieel duwtje in de rug, maar bood ook hulp aan bij de organisatie van de tentoonstellingen en liet postkaartjes drukken als uitnodiging voor de offline en online exposities.
Interwaas is het samenwerkingsverband voor streekontwikkeling van de Wase steden en gemeenten Beveren, Kruibeke, Lokeren, Moerbeke, Sint-Gillis-Waas, Sint-Niklaas, Stekene, Temse en Waasmunster. Intergemeentelijk Samenwerkingsverband van het Land van Waas Lamstraat 113 • 9100 Sint-Niklaas T +32 (0)3 780 52 00 • F +32 (0)3 780 52 09
[email protected] • www.interwaas.be www.erfgoedcelwaasland.be • www.waaserfgoed.be vormgeving en druk: Despierre Design - 0497 12 09 51