[Inrichting
&
Office
Design]
Symbiose De werkzones zijn gesitueerd op de verdiepingen rond de vide.
De bekende architect Jo Crepain bouwde in Brussel een uit twee delen bestaand historisch complex om tot een esthetisch en functioneel geheel te komen. De vier bouwlagen hoge open vide van de achterbouw leende zich uitstekend tot de inrichting van landschapskantoren. Op die wijze bleef de open communicatiecultuur van opdrachtgever Duval-Guillaume Advertising bewaard. De symbiose van gebouw en onderneming werd werkelijkheid. Pictures Ludo Noël, courtesy of Jo Crepain
D
Filosofie Reclamebureau Duval-Guillaume is een open huis waar iedereen continu in contact staat met de andere collega’s. De landschapskantoren bieden de medewerkers de mogelijkheid om met elkaar te praten vanuit hun eigen werkplek. Beide partners, André Duval en Guillaume Van der Stighelen, gaven in 1999 aan Jo Crepain de opdracht om rekening te houden met deze open, informele structuur van het reclamebureau. De vier niveaus hoge vide in het midden van het voormalige stoffenmagazijn vormde een perfecte symbiose voor dit opzet. De tweede doelstelling was om op het gelijkvloers de klanten te ontvangen en op de verdiepingen de werkruimtes te organiseren. Het budget bedroeg 4,5 miljoen euro. In het totaal heeft het project twee en een half jaar geduurd. Er werd ongeveer een jaar tijd verloren omdat Monumentenzorg het moeilijk had met de toekenning van de brandvergunning en tevens met de plaatsing op het gelijkvloers van de plexiglazen cabines, bestemd als vergaderruimtes. Profacility Magazine oktober 2004
25
▼
De neoclassisistische voorbouw aan de Antwerpselaan in Brussel
uval-Guillaume Advertising is een snelgroeiend, internationaal bekend reclamebureau met een bijzondere faam in de wereld van de radio- en tvreclame. Het bureau verhuisde in 2001 naar een gebouw aan de Antwerpselaan in Brussel, waar het zijn hoofdkantoor inrichtte. Dit pand, dat in 30 jaar niet meer geschilderd was, werd in 1999 door Mercator-Noordstar gekocht op vraag van Duval-Guillaume. Het gebouw aan de Antwerpselaan 40 is een 19de eeuws neoclassicistisch herenhuis, waarin bij de aanvang van het project kantoren gesitueerd waren. Achter het herenhuis, aan de Koopliedenstraat 64, bevindt zich een art-deco achterbouw, dat voorheen gebruikt werd als stoffenmagazijn.
[Inrichting
&
Office
Design]
Twee panden in één
Rondom de vide bevinden zich drie verdiepingen galerijen met een breedte van 2,5 tot 3,5 meter. In de voormalige galerijen waren destijds tegen de muren vierkante houten nissen getimmerd, waarin de balen stof gestapeld werden. Het was een erg open, overzichtelijk en praktisch magazijn. Dit pakhuis werd in 1934 gebouwd in opdracht van ‘Etablissement Blum n.v.’, een handel in zijdestoffen en fluweel. Het initiële ontwerp was van de hand van architect F. Conard, die aan dit magazijn de stijl van de nieuwe zakelijkheid gaf.
Space management Architectenbureau Jo Crepain kreeg in 1999 van DuvalGuillaume de opdracht om het dubbele pand te renoveren tot één functioneel en esthetisch geheel. Enkele onvolkomenheden vroegen bijzondere aandacht. Zo was de aansluiting tussen het voorgebouw en het stoffen-
Kroonjuweel is het houten dakterras rond de koepel
26
Profacility Magazine oktober 2004
magazijn architecturaal onzuiver opgelost. Bovendien waren de liftkoker en de eromheen lopende trap in de voorbouw aan de Antwerpselaan brandonveilig. Jo Crepain loste beide problemen ineens op door een smalle ‘voeg’ in te lassen tussen de voor- en de achterbouw. In dit tussengedeelte bevinden zich nu een nieuwe lift, een veilige brandtrap, alsook het sanitair en de kitchenettes. Op die manier ontstaan er 3 duidelijk herkenbare zones. Zone 1 is de voorbouw met hoge ruimtes waarin zich de receptie, diverse kantoortjes, de workshopruimtes en een lunchzaal bevinden. De tweede zone is de voeg. (zie grondplan op pagina 31) In zone 3 werden in de voormalige galerijen rondom de centrale vide open kantoren ingericht op alledrie de verdiepingen. Deze burelen zijn van mekaar gescheiden door anderhalve meter hoge kasten. Wanneer een medewerker neerzit, krijgt hij zo een gevoel van afscheiding. Maar wanneer hij recht staat, speelt het ruimte-effect en kijkt hij uit op een open landschapskantoor. Elk bureel bestaat telkens uit twee werkplekken. Dat is een typische opstelling in de reclamewereld: één persoon werkt aan de teksten, de andere aan de beelden. Tevens werden in de kantoorzone nissen gecreëerd voor copiers, printers en faxtoestellen. Andere nissen herbergen grote tafels met plug-in faciliteiten, gekoppeld aan de bibliotheekzone. De galerijen rondom de vide boden net voldoende ruimte om de 70 medewerkers van reclamebureau Duval-Guillaume Advertising te herbergen. Op de begane grond werden in het voormalige stoffenmagazijn drie vergaderruimtes ingericht in twee containers met opaalwitte plexiglazen golfplaten. Op het dak, tenslotte, werd een lunchruimte gebouwd en tevens een openluchtterras.
▼
Beide delen van het complex hebben elk een duidelijk eigen karakter. Het pand aan de Antwerpselaan werd gebouwd in 1874 met een neo-classistische gevelopbouw en planindeling. Deze voorname stadswoning beschikt over een brede inkompartij. Zij bestaat uit drie bouwlagen en heeft een mansardedak. Op 12 maart 1998 werd het gebouw door de Brusselse hoofdstedelijke regering geklasseerd als monument. De art-deco achterbouw aan de Koopliedenstraat is een betonconstructie met 4 bouwlagen en vijf traveeën onder een plat dak. In het midden is er een vide van 16 meter hoog vanaf de begane grond tot aan de gebogen koepel uit glasdallen. Dit laatste was een voor die tijd erg innoverend concept. Deze glasdalkoepel zorgde voor voldoende daglicht van boven tot op de begane grond, zodat de kleuren en de textuur van de stoffen perfect konden worden geëvalueerd.
Alle technische voorzieningen werden maximaal geïntegreerd in de kasten
In zone drie werden rondom de centrale vide landschapskantoren ingericht Profacility Magazine oktober 2004
27
[Inrichting
&
Office
De glasdalkoepel zorgt voor voldoende daglicht van boven tot op de begane grond. Het gelijkvloers werd op vraag van de bouwheren ingericht als bezoekerszone
28
Profacility Magazine oktober 2004
Design]
Drie niveaus
Lichtconcept Elk kantoor geniet ten volle van natuurlijk daglicht dat rijkelijk doorheen de centrale dakkoepel schijnt. Voor de donkere dagen en uren werd daaraan een minimum aan kunstlicht toegevoegd. In de kantoren is de indirecte verlichting ingewerkt in de kasten tussen de werkplekken, zodat er geen hinderende reflecties op de computerschermen ontstaan. Midden boven elke werkplek werd tevens een discrete U-line TL-strip geplaatst. Ook deze veroorzaakt geen reflecties op de schermen.
Rondom de koepel werd er ook een rij TL-lampen geplaatst, zodat het licht ook 's avonds vanuit de koepel schijnt. Tenslotte werden in de vergaderruimtes op de begane grond gekleurde TL-lampen geplaatst. Daardoor geven de plexiglazen golfplaten ook licht en wel op een bijzonder fascinerende wijze: witblauw en groen. Op die manier werd de volledige vide herschapen in een feeërieke en inspirerende ruimte.
Technisch concept Aangezien het gebouw een geklasseerd monument is, was het niet mogelijk verhoogde vloeren of verlaagde plafonds te voorzien. Alle technische voorzieningen werden dan ook maximaal geïntegreerd in het meubilair van de kantoren rondom de vide. In de kasten werd de verwarming en de ventilatie geïntegreerd, door middel van ventilo-convectoren. Ook de indirecte verlichting en de bekabeling werd daar discreet geplaatst. Lucht wordt ingebracht in de vide en afgezogen langs twee dakextractoren. In de kasten werden ook freonbuisjes voor de koeling gemonteerd tegen de achterwanden. Full-airconditioning werd geïnstalleerd op de eerste en de derde verdieping van de voorbouw en op de volledige derde verdieping rond de vide. Dit laatste was een echte noodzaak omdat de koepel zeer veel warmte genereert. Voor een goede geluidsdemping werden akoestische panelen in de borstweringen van de galerijen en tussen de kasten ingebouwd. Tevens werden de vloeren van de kantoren bekleed met tapijten. Dit laatste mocht van Stedenbouw niet op het gelijkvloers omwille van de historische art-deco tegels. Luc FRANCO ■ ▼
Ook in de hoogte bestaat het gebouw uit drie zones met elk een duidelijke eigen sfeer en activiteit. Het gelijkvloers werd op vraag van de bouwheren ingericht als bezoekerszone. Het werd iets verhoogd ten opzichte van de straat, met aan de Antwerpselaan de inkomhal en receptiezone. Via een sas komt men op het gelijkvloers binnen in de achterbouw met de indrukwekkende vide. Links en rechts van de symmetrie-as bevinden zich hier de vergaderruimtes. Deze lokalen met hellend gevelvlak zijn afgewerkt met opalen plexiglazen golfplaten, waarbinnen zich gekleurde neonlampen bevinden. De tweede zone is de werkzone met bureaus en nissen. Deze bevindt zich op de drie verdiepingen rondom de vide. Tenslotte is er nog een derde zone: op het hoogste niveau van de voorbouw werden 2 workshopruimten, een videoprojectieruimte met aula en een lunchruimte voorzien. In deze laatste zitten de mensen aan één lange bank samen, zoals in een klooster. Kroonjuweel van dit alles is toch wel het grote houten dakterras, met een 70 meter lange zitbank rondom de dakkoepel. Het terras biedt een uitzicht op Brussel. Een plek bij uitstek om even te ontspannen.
Op de begane grond bevinden zich de vergaderruimtes met gekleurde TL-lampen, ingericht in twee containers. Daardoor geven de plexiglazen golfplaten ook licht in witblauw en groen wat een fascinerend effect geeft
Profacility Magazine oktober 2004
29