INHOUDSOPGAVE Les 1:
Les 2:
Les 3:
Aan de slag
2
Uitpakken en dan? Simkaart Beginscherm Dock Uitzetten Tikken, vegen, dubbeltikken, spreiden Multitasken Andere app starten Overschakelen naar een andere app Apps sluiten Siri, de spraakassistent Verbinding maken met een draadloos netwerk Koptelefoon gebruiken
3 4 4 6 6 6 8 9 9 10 11 12 13
De iPad en het toetsenbord
14
Tekst invoeren Zoeken op uw iPad Cijfers intikken Zoeken op internet Een webadres invoeren Schermtoetsenbord splitsen Notities maken Automatisch aanvullen Meer hoofdletters Letters met accenten invoeren QWERTY en AZERTY Nieuwe toetsenborden Draadloos toetsenbord Bluetooth Verbinding maken Verbinding verbreken Bluetooth uitschakelen
15 15 17 18 18 20 20 21 22 23 25 27 27 28 28 29 29
Surfen met Safari
30
Safari Adresbalk Surfen met hyperlinks Vorige en volgende Hyperlinks op een andere manier Bladwijzers en geschiedenis iPad-gebruikershandleiding Een pagina toevoegen als bladwijzer Bladwijzer verwijderen Geschiedenis wissen
31 32 32 33 33 34 35 36 37 37
ix
Les 4:
Les 5:
x
Tabbladen Webfragmenten Websites en apps Website doet het niet
38 38 39 40
E-mail
42
Elektronische post Account Gmail iCloud Anders Postbussen en mappen Berichten verwijderen Berichten selecteren om te verwijderen Handtekening? Mail opstellen Controleren? Mail lezen VIP Hyperlink Beantwoorden Berichten met een bijlage Zelf een bijlage meesturen Doorsturen Berichten ordenen
43 43 43 45 47 48 49 50 51 52 53 54 55 55 56 57 60 61 62
Met foto’s werken
64
Welke mogelijkheden heeft de camera? Scherpstellen Uitsnede bepalen Belichting opnieuw instellen Foto maken Locatievoorzieningen Notities, waar naartoe? Tussendoor foto’s bekijken Mislukte opname verwijderen Diavoorstelling Waar is dat museum? Waar zijn die foto’s gemaakt? Foto’s uit een digitale camera importeren SD-kaart gebruiken USB-connector Uitwisselen met iTunes en/of iPhoto iTunes Albums, gezichten en gebeurtenissen iPhoto op uw computer Fotostream Afdrukken AirPrint HP ePrint Photo 3.0
65 66 66 67 67 68 68 69 71 71 71 72 74 74 75 76 76 77 77 77 78 78 79
Les 6:
Les 7:
Les 8:
Kaarten
80
Nieuwe app Kaarten Hoe druk is het op de weg? Andere kaartweergaven Amsterdam: informatie en route plannen Lopen naar Centraal Station Route van Amsterdam naar Leeuwarden Lijst Duidelijke aanwijzingen 3D-weergave
81 82 83 84 86 86 89 89 89
Muziek
92
Muziek Muziek kopen iTunes Muziek afspelen Muziek Afspelen Volume Koptelefoon Andere weergave Ondertussen iets anders doen Volgend nummer Albums Shuffle/herhalen Zoeken Een eigen cd op de iPad zetten Zelf overzetten naar de iPad Afspeellijsten
93 93 94 96 97 98 98 99 99 100 100 101 101 102 103 104 104
Ontspannen
106
Op de bank Game Center Aanmelden Instellingen aanpassen Filmpjes Video’s YouTube Delen Favorieten/Afspeellijst Televisie kijken Uitzending gemist Smart TV Boeken lezen Boekenkast opruimen Miniatuurweergave Andere boekwinkels
107 107 107 110 110 110 113 114 115 115 116 118 119 122 122 123
xi
Les 9:
Les 10:
Les 11:
xii
Gegevens uitwisselen
124
Selecteren Vergrootglas Safari Een woord selecteren De selectie aanpassen Een afbeelding selecteren Knippen/kopiëren Plakken
125 125 126 127 128 129 129 129
Contactpersonen
130
Adresboek Contacten Nieuwe gegevens invoeren Een visitekaartje gebruiken Gegevens wijzigen E-mail naar een contactpersoon Internationaal adres toevoegen Kaart opvragen of een route plannen Contactpersoon zoeken FaceTime U wordt gebeld Nummerherkenning? Even de microfoon uit Gesprek beëindigen Zelf bellen Wisselen van camera Beeld-in-beeldvenster Gesprek gemist Andere manieren om contact te leggen Berichten Praten in plaats van typen Dicteren Twitter Hashtag Volgen en gevolgd worden, dat is de vraag Trends Facebook Privacy Leuk
131 131 131 134 135 135 136 136 137 137 137 138 138 138 138 138 139 139 139 140 141 141 142 142 143 143 143 144 145
Agenda
146
Weergaven van de agenda Afspraak maken Herinnering Afspraak wijzigen Afspraak verwijderen Afspraak maken vanuit e-mail Herhaalde afspraak vastleggen Privé en zakelijk gescheiden houden Andere agenda’s koppelen
147 149 150 151 153 153 154 155 155
Les 12:
Les 13:
Zoeken Instellingen Weeknummers Afspraken bekijken Wekker
155 156 157 157 157
Nieuwe toepassingen
160
iBooks Website Bruna Bluefire Reader Boek kopen Andere apps
161 161 162 165 167
Uw iPad onderhouden
168
Het beginscherm Apps verplaatsen Meerdere apps in een map Apps uit een map gebruiken App verwijderen iTunes Hoe vol is mijn iPad? Oeps, per ongeluk een app verwijderd Nieuwe apps: instellingen Achtergrond instellen Updates Systeemupdate Berichtencentrum
169 170 171 172 172 172 172 173 174 175 176 178 178
xiii
::AAN DE SLAG
U LEERT IN DEZE LES: • De iPad klaarmaken voor gebruik. • Waar de knoppen voor dienen. • Welke aansluitingen beschikbaar zijn. • Hoe u opdrachten kunt geven.
2
::01 AAN DE SLAG Na het uitpakken van de iPad wilt u natuurlijk zo snel mogelijk aan de slag. Op een klein kaartje staat precies wat u moet doen: de aan-uitknop ingedrukt houden tot het Apple-logo verschijnt en vervolgens onder meer de juiste taal en het land selecteren. Daarna kunt u meteen aan de slag. U geeft opdrachten door het scherm op verschillende manieren aan te raken. In dit hoofdstuk wordt het algemene gebruik beschreven.
UITPAKKEN EN DAN? Hebt u een nieuwe iPad gekocht, dan wilt u er natuurlijk meteen gebruik van maken. Op het kleine kaartje in de verpakking staat op de voorkant een afbeelding met beschrijvingen van de knoppen en er wordt ook aangegeven waar de simkaarthouder zich bevindt. Op de achterkant staat in vier punten beschreven hoe u de iPad in gebruik neemt.
Afbeelding 1.1 De iPad is er in een grote en een kleine uitvoering.
De aan-uitknop aan de bovenkant van de iPad is snel gevonden. Als u deze knop wat langer ingedrukt houdt, wordt het apparaat ingeschakeld. Volg daarna de aanwijzingen op het scherm en selecteer het juiste land (onder meer voor de tijdsaanduiding) en de taal. Na enkele ogenblikken is de iPad klaar voor gebruik.
Oudere iPads en iTunes Oudere versies van de iPad moeten eerst met iTunes van de juiste software worden voorzien. Op de nieuwe iPad is iTunes alleen nodig om de uitwisseling tussen gegevens op uw iPad en een computer in te stellen. U kunt iTunes downloaden van www.itunes.com/nl/download.
3
::01 Aan de slag
SIMKAART Afbeelding 1.2 De simkaart moet er nog in.
Afbeelding 1.3 Schuiven.
Afbeelding 1.4 Voer de eenvoudige code in.
Hebt u een 4G-model gekocht (3G bij de iPad 3 en ouder), dan verschijnt eventueel de melding dat er geen simkaart is geïnstalleerd. Dat maakt verder niet uit, die kan ook later worden aangebracht. Onderaan staat de melding > schuif om te ontgrendelen. Na het aanzetten wordt dit de eerste interactie met het scherm. Verderop in dit hoofdstuk komt u de verschillende benamingen en handelingen op het scherm tegen, zoals tikken, vegen, knijpen en spreiden. 1 Plaats een vinger op de tekst > schuif om te ontgrendelen. 2 Beweeg uw vinger nu over het scherm naar rechts. Hierdoor versleept u de schuifknop. Het apparaat wordt geactiveerd en u krijgt het beginscherm te zien. Is een codeslot ingesteld, dan verschijnt het beginscherm nog niet maar moet u de code intoetsen. Een eenvoudige code bestaat uit vier cijfers. Hebt u het nieuwste model in handen, dan kan het apparaat ook zo ingesteld worden dat uw vingerafdruk wordt gebruikt om te controleren of u de iPad mag gebruiken. De tekst Schuif om te ontgrendelen ziet u dan niet verschijnen. Plaats de vinger dan op de thuisknop en wacht tot het beginscherm verschijnt. Het beginscherm verschijnt na het invoeren van de code of het herkennen van de vingerafdruk. Het kan ook voorkomen dat u pas na enkele minuten gevraagd wordt om de toegangscode in te voeren. 3 Vul, als hierom gevraagd wordt, de toegangscode in.
Invoervak in plaats van cijfers Ziet u geen cijfers maar een invoervak met aan de onderkant het toetsenbord, dan is er geen eenvoudige code ingesteld. U kunt dan zowel letters als cijfers gebruiken. De lengte van de code is dan ook variabel. Zo’n code is veiliger, maar kan ook lastiger zijn om te onthouden.
BEGINSCHERM Na het aanzetten van de iPad verschijnt het beginscherm. Hierop ziet u afbeeldingen, appsymbolen (ook wel iconen of pictogrammen genoemd). Door op zo’n appsymbool te tikken (licht op het scherm drukken) start u de bijbehorende toepassing (app is de afkorting van application, toepassing). Drukt u tijdens het uitvoeren van een app op de thuisknop, de ronde knop aan de korte zijde, dan verschijnt het beginscherm weer. Draait u de iPad, dan wordt het beginscherm aangepast en worden de appsymbolen opnieuw gerangschikt. Ook in diverse apps wordt de inhoud van het beeld automatisch aan de stand van de iPad aangepast.
4
Afbeelding 1.5
Afbeelding 1.6
De zijschakelaar kan worden gebruikt om het draaien van het beeld te verhinderen. Hiervoor moet u wel de instelling van de zijschakelaar aanpassen. Standaard is deze bedoeld om het geluid uit te schakelen. U vindt deze optie bij de instellingen: tik op Instellingen en tik dan in de categorie Algemeen op Functie zijschakelaar. Het aanpassen van de instellingen komt in hoofdstuk 13 uitgebreid aan de orde.
Afbeelding 1.5 Het beginscherm met de smalle kant boven. Afbeelding 1.6 De iPad is gedraaid en het scherm is aangepast.
Vergrendelen Het is mogelijk het beeld te vergrendelen door vanaf de onderkant van de iPad naar boven te vegen. Het bedieningspaneel verschijnt. Tik dan op de knop met het hangslotje en de schermstand wordt vergrendeld. Verderop in dit hoofdstuk worden deze bewegingen uitgelegd. Zit uw iPad in een hoes, dan kan het wel eens moeilijk zijn om laag genoeg te beginnen met slepen. Het is dan beter de iPad even uit het hoesje te halen. Begin op de rand buiten het scherm en sleep dan naar boven.
Afbeelding 1.7 Het bedieningspaneel.
iPad 1 Op een iPad 1 ontbreken de apps FaceTime, Camera en Photo Booth. Bovendien is de vormgeving anders, omdat iOS 7 niet op deze serie iPads kan worden gebruikt.
5
::01 Aan de slag
DOCK Aan de onderkant van het scherm ziet u het Dock met de apps Berichten, Mail, Safari en Muziek. Deze apps worden zo vaak gebruikt dat ze een speciale plek op het beginscherm hebben gekregen. Dit beginscherm bestaat eigenlijk uit meerdere schermen naast elkaar. Hierdoor is het mogelijk nieuwe apps op uw iPad weer te geven. In hoofdstuk 10 wordt het zoeken naar nieuwe apps behandeld. Net boven het Dock ziet u een aantal stippen, de meeste lichtblauw en één wit. De witte stip geeft aan welk beginscherm op dat moment in beeld is. Afbeelding 1.8 Het Dock en de stippen voor de beginschermen er vlak boven.
UITZETTEN Drukt u de aan-uitknop aan de bovenkant van de iPad kort in, dan vergrendelt u de iPad. Hiermee wordt de iPad in sluimerstand gebracht en ziet u niets op het scherm. Was u naar muziek aan het luisteren, dan zult u merken dat het afspelen van de muziek wel doorgaat. Druk opnieuw op de aan-uitknop of druk op de thuisknop en sleep daarna over de onderkant van het scherm van links naar rechts of plaats uw vinger op de thuisknop om de iPad uit de sluimerstand te halen.
Smart Cover Gebruikt u uw iPad met Smart Cover, dan wordt het apparaat in de sluimerstand gezet wanneer u de klep sluit. Wilt u de iPad echt uitschakelen, dan houdt u de aan-uitknop enkele seconden ingedrukt. Er verschijnt een witte, ronde schuifknop met daarachter de tekst zet uit aan de bovenkant van het beeld. Versleept u deze knop, dan schakelt u de iPad echt uit, maar u kunt zich nog bedenken door op de knop Annuleer te tikken.
TIKKEN, VEGEN, DUBBELTIKKEN, SPREIDEN In de kop leest u inderdaad de termen voor de handelingen die gebruikt worden om met de vingers opdrachten te geven. Immers, een muis ontbreekt en het scherm is aanraakgevoelig. Op de voorkant zit maar één knop, de thuisknop, maar die hebt u al ontdekt. Ook dat is een multifunctionele knop, want het is mogelijk de knop één keer of twee keer in te drukken of ingedrukt te houden. De tabel geeft een overzicht van de benamingen, de handeling en het effect.
6
Benaming
Handeling
Effect
Tikken
Eén keer kort op het scherm drukken Een knop op het scherm indrukken, een app met één vinger. starten, een letter typen met het schermtoetsenbord. Eenmaal tikken met twee vingers. Uitzoomen bij foto’s en kaarten. Bij kaarten kan op deze manier in stappen uitgezoomd worden.
Dubbeltikken Twee keer vrij snel achter elkaar op Bijvoorbeeld in de webbrowser Safari tekst het scherm drukken (met één vinger). aanpassen zodat deze precies in de breedte van het scherm past, of in Foto’s een foto vergroten of weer verkleinen (de plek waarop u dubbeltikt is daarbij belangrijk). Vegen Met één vinger over het scherm Bijvoorbeeld om de iPad te ontgrendelen, maar bewegen (slepen). ook om door foto’s te bladeren of van beginscherm te wisselen. Met vier of vijf vingers van links naar Wisselen van actieve app. rechts of rechts naar links bewegen. Met vier of vijf vingers van beneden Geeft het multitaskingscherm weer. Dit is een naar boven bewegen. overzicht van de actieve apps. Knijpen Twee vingers op het scherm naar Tekst of foto’s verkleinen, een aantal foto’s weer elkaar toe bewegen. samenvatten in een stapel. In een toepassing vier of vijf vingers Terug naar het beginscherm. naar elkaar toe bewegen.
Gestures Gaat u op internet naar deze handelingen zoeken, gebruik dan de Engelse benaming gestures.
Afbeelding 1.9 Links de volledige foto, rechts ingezoomd na dubbeltikken.
7
::01 Aan de slag
Met deze handelingen bent u in staat opdrachten op de iPad uit te voeren. Dankzij de zogenoemde Multitasking-gebaren kunt u makkelijker schakelen tussen verschillende apps. Deze Multitasking-gebaren kunt u inschakelen bij de instellingen van uw iPad.
MULTITASKEN
Afbeelding 1.10 Het appsymbool Agenda. Afbeelding 1.11 De agenda met de weergave Dag (kan bij u een andere weergave zijn!). Afbeelding 1.12 Na het indrukken van de thuisknop verschijnt het beginscherm weer.
Het tegelijkertijd uitvoeren van meerdere taken wordt aangeduid met de term ‘multitasken’. En dat is wat de iPad kan. Zo is het mogelijk naar muziek te luisteren en ondertussen over internet te surfen. Geopende apps worden ook niet afgesloten door op de thuisknop te drukken. Dat wil trouwens niet zeggen dat alle apps door kunnen gaan met het uitvoeren van taken. Door de thuisknop dubbel in te drukken of door vier of vijf vingers op het scherm omhoog te vegen krijgt u een overzicht van de geopende apps. Dit wordt het multitaskingscherm genoemd. Aan de onderkant van het scherm ziet u de appsymbolen met daarboven een voorbeeld van de betreffende app. Dit overzicht verdwijnt wanneer u de thuisknop nog een keer indrukt of wanneer u met vier of vijf vingers naar beneden veegt. Ook door met vier of vijf vingers op het scherm omhoog te slepen kunt u het multitaskingscherm in beeld brengen. 1 Tik in het beginscherm op het appsymbool van de app Agenda. 2 U ziet een bureau-agenda verschijnen. 3 Druk nu eenmaal op de thuisknop. 4 Het beginscherm verschijnt weer.
Afbeelding 1.12 Afbeelding 1.11
8
ANDERE APP STARTEN Hebt u al meerdere apps geïnstalleerd, dan kunt u naar een andere pagina van het beginscherm door over het scherm te vegen. Veegt u op een van de beginschermen met één vinger van boven naar beneden, dan verschijnt de zoekbalk aan de bovenkant en het toetsenbord aan de onderkant in beeld. Begint u te typen, dan verschijnt onder de zoekbalk meteen een lijst met zoekresultaten. Veegt u nu van boven naar beneden of andersom, dan verschijnt het beginscherm weer. In het voorbeeld gebruikt u een app van het eerste beginscherm, namelijk de app Notities. Deze app kunt u gebruiken om snel een stukje tekst vast te leggen. In plaats van de omschrijving Tik in het beginscherm op het pictogram van de app Notities wordt deze opdracht in het vervolg beschreven als: Start de app Notities. In het voorbeeld is een notitie gemaakt met een lijstje van de elf steden die in de Friese Elfstedentocht worden aangedaan. Deze lijst komt u in hoofdstuk 5 weer tegen. Het is niet nodig nu een notitie in te voeren. 1 Start de app Notities.
Afbeelding 1.13 De app Notities is herkenbaar aan de gele rand en daaronder de lijntjes.
Leeg Gebruikt u de app Notities voor het eerst, dan ziet u uiteraard een leeg vel.
OVERSCHAKELEN NAAR EEN ANDERE APP Stel dat u wilt overschakelen naar de app Agenda. Druk dubbel op de thuisknop, dat wil zeggen vrij snel achter elkaar; daarmee roept u het overzicht van actieve apps op. U ziet de appsymbolen aan de onderkant van het scherm en midden op het scherm een voorbeeld van die app. Tik hier op de app die u wilt gebruiken. Door met vier vingers naar links of rechts te vegen, wanneer u in een app aan het werk bent, kunt u ook overschakelen.
Afbeelding 1.14 Op dit notitieblok zijn al aantekeningen gemaakt.
Recent Aan de bovenkant van het Multitaskingscherm ziet u een overzicht van recente contacten. Door op het symbool van zo'n contactpersoon te tikken kunt u aangeven dat u deze persoon een bericht wilt sturen, of contact wil maken via Facetime.
Afbeelding 1.15 Zo kunt u snel een bericht sturen aan een contactpersoon.
9
::01 Aan de slag
Afbeelding 1.16 Het overzicht van actieve apps.
1 2 3 4
Druk dubbel op de thuisknop. Bekijk het multitaskingscherm. Tik op de app Agenda. De app Agenda neemt de plaats in van de app Notities.
APPS SLUITEN U hebt gezien dat een app niet wordt gesloten wanneer u op de thuisknop drukt. Deze knop zorgt ervoor dat het beginscherm weer wordt weergegeven. De apps die u hebt gestart, blijven snel oproepbaar met een tik in het multitaskingscherm of door met vier vingers naar links of Afbeelding 1.17 Sleep de app naar boven om deze te sluiten.
10
rechts te slepen. Wilt u een app echt sluiten, dan sleept u deze in het overzicht naar boven. 1 Druk nu dubbel op de thuisknop. 2 Druk een vinger op een van de apps in het overzicht. 3 Sleep naar de bovenkant van het scherm. De app verdwijnt uit het multitaskingscherm. 4 Herhaal dit eventueel voor andere apps. 5 Druk nu eenmaal op de thuisknop.
SIRI, DE SPRAAKASSISTENT Hebt u per ongeluk de thuisknop iets te lang ingedrukt, dan verschijnt Siri, de spraakassistent. De microfoon geeft aan dat u door middel van spraak opdrachten kunt geven. Helaas verstaat Siri op dit moment geen Nederlandstalige opdrachten. Zinnen die u kunt gebruiken zijn ‘Find a Restaurant’, ‘Soccer results’, ‘Find a gas station’ en bijvoorbeeld om de toepassing Photo Booth te starten: ‘Start Photo Booth’. Hebt u de agenda ingevuld en vraagt u ‘Start Calendar’, dan wordt een lijstje met afspraken getoond.
Siri inschakelen Verschijnt Siri niet na het ingedrukt houden van de thuisknop, dan is deze optie uitgeschakeld. Bij Instellingen in de rubriek Algemeen ziet u de vermelding Siri. Tik daarop en schakel Siri in. Hier kunt u ook een andere taal selecteren (nog geen Nederlands) of een andere stem. Op oudere iPads is Siri niet te gebruiken. Siri verdwijnt als u ergens op het scherm tikt of op de thuisknop drukt. Afbeelding 1.18 Dit is Siri, de spraakassistent. Afbeelding 1.19 Het antwoord op de vraag ‘Soccer results The Netherlands?’
Afbeelding 1.18
Afbeelding 1.19
11
::01 Aan de slag
VERBINDING MAKEN MET EEN DRAADLOOS NETWERK Maakt u gebruik van een app die verbinding met internet wil maken, bijvoorbeeld iTunes, Mail, Safari of de App Store, dan wordt automatisch verbinding gemaakt met een draadloos netwerk waar u eerder verbinding mee hebt gemaakt. Het is handig om de gegevens voor een netwerk thuis alvast in te voeren. De iPad bewaart deze gegevens en de volgende keer dat uw iPad zich in het gebied van een bekend netwerk bevindt, worden de instellingen gebruikt die bij dat netwerk horen om opnieuw verbinding te maken. U herkent een netwerk aan de naam.
Naam netwerk Standaard wordt bij het aanleggen van een draadloos netwerk de naam van de router gebruikt. Het is aan te raden deze naam meteen te wijzigen. Kwaadwillenden kunnen van buitenaf proberen uw router te gebruiken om draadloos toegang tot internet te krijgen. Hebt u de naam van de router niet aangepast en ook niet het standaardwachtwoord, dan kunnen allerlei instellingen worden aangepast. 1 2 3 4 Afbeelding 1.20 Instellingen, een belangrijke app.
Start de app Instellingen. Tik aan de linkerkant op Wi-Fi. Er wordt gezocht naar draadloze netwerken in de omgeving. Is Wi-Fi nog niet ingeschakeld, tik dan op de schakelaar achter Wi-Fi (groen betekent ingeschakeld, wit betekent uitgeschakeld.) 5 Kies uw netwerk uit de lijst van beschikbare netwerken. 6 Vul het wachtwoord in (is uw netwerk niet beveiligd, dan is dit niet nodig). 7 Sluit de app Instellingen.
Afbeelding 1.21 Hier kunt u een ander netwerk selecteren.
U hebt de gegevens voor deze verbinding nu vastgelegd. Is de iPad niet meer in het bereik van uw netwerk, dan wordt de verbinding verbroken.
12
KOPTELEFOON GEBRUIKEN Het kan prettig zijn om op uw iPad naar muziek te luisteren. Wilt u anderen hierbij niet storen, dan sluit u een koptelefoon aan. Aan de bovenkant ziet u hiervoor een aansluiting. Met de knoppen aan de zijkant kunt u het volume regelen. Tijdens het instellen van het volume ziet u een aanduiding op het scherm verschijnen. Ook in apps die geluid weergeven is vaak een schuifje op het scherm aanwezig om het geluidsniveau te regelen. Denk hierbij bijvoorbeeld aan de apps Muziek en Video’s. 1 Druk aan de zijkant op de knop Volume verlagen (onderste knop). 2 Herhaal dit totdat er geen geluid meer geproduceerd wordt. 3 Druk nu op de knop Volume verhogen.
Afbeelding 1.22 Het aantal blokjes geeft de sterkte van het volume weer.
Hiermee kunt u het geluidsniveau naar eigen voorkeur aanpassen.
13