INFO LOKAAL. ondersteuning voor de lokale hujo-groepen!

INFO LOKAAL

ondersteuning voor de lokale hujo-groepen!

Sociale media voor de lokale groep

Iedereen heeft de mond vol van sociale media, maar hoe ga je er als organisatie mee om zonder dat jijzelf en de andere gebruikers er de buik vol van krijgen. Het zijn handige, en vooral goedkope hulpmiddelen, maar enkel het inzetten waard als je als organisatie beslist er volledig voor te gaan. Omdat dit makkelijker gezegd dan gedaan is, geven wij hier wat meer uitleg en een boel handige tips & tricks. Let op! Deze tekst werd begin december 2011 opgesteld. Sociale media evolueren echter razendsnel, dus het is mogelijk dat deze informatie binnen een aantal weken/maanden/jaren alweer niet meer up to date is. •

Wat is het?

Definitie: Sociale media zijn de online tools en platformen die mensen gebruiken om hun meningen, inzichten en ervaringen met elkaar te delen. Websites evolueerden doorheen de tijd van eenrichtingsverkeer, naar tweerichtingsverkeer, terwijl je het nu kan zien als een soort ‘rond punt’. Mensen krijgen niet meer enkel informatie voorgeschoteld, maar geven zelf input en communiceren ook onderling. Website

gebruiker

gebruiker

Website

gebruiker

Vroeger

gebruiker

Website

gebruiker

Daarna

gebruiker

Nu

Sociale media gebruiken is niet enkel meer voor hipsters, nerds en geeks. Nee, het begint ingeburgerd te geraken, ook bij ouderen. Ondertussen heeft 80% van de Belgen toegang tot internet en daarvan heeft 70% 1 of 2 sociale media-accounts. • Waarom heeft dit zo’n succes? 1. Het is laagdrempelig. Een account is snel gemaakt en kost in principe niets. 2. Het is niet moeilijk. De meeste sociale media zijn erg gebruiksvriendelijk, waardoor je er heel intuïtief mee kan werken. 3. Er is zeker ook sprake van een sneeuwbaleffect. Veel mensen willen ‘erbij horen’ en niets missen. 4. Applicaties en spelletjes maken het geheel nog leuker en aantrekkelijker. 5. Door de grote interactiesnelheid kan je binnen het kwartier weten wie er wat waar aan het beleven is (zelfs aan de andere kant van de wereld) en hoe die persoon zich daarbij voelt. 6. De mens is en blijft een sociaal dier, de sociale media zijn hierbij een handig hulpmiddel. Ze maken het ook mogelijk om andere mensen te helpen of informatie met elkaar delen. 7. Dankzij de sociale media kunnen personen met gemeenschappelijke interesses zich gemakkelijker groeperen. Mensen die zich vroeger een buitenbeentje voelden, ontdekken nu zielsgenoten van over heel de wereld.

Belangrijkste voorbeelden van sociale media

Er worden de voorbije jaren een heleboel verschillende sociale media-platforms ontwikkeld en gelanceerd. Aangezien het praktisch gezien niet haalbaar is om overal een account te hebben, geven we eerst een overzichtje van de meest relevante sites en hun populariteit in België (per leeftijdsgroep), daarna doen we kort de werking van elk platform uit de doeken. Op basis van deze informatie kan je beslissen welke er interessant kunnen zijn voor jouw organisatie, en welke niet.

2

MySpace Facebook LinkedIn Netlog Twitter

Totaal 6% 61% 13% 15% 6%

15-24 8% 78% 8% 30% 14%

25-34 6% 67% 15% 27% 9%

35-44 7% 77% 22% 9% 9%

45-54 8% 45% 12% 9% 0%

55-99 2% 48% 8% 9% 4%

Bron: study by InSites Consulting

• Facebook Oorspronkelijk vooral bedoeld om foto’s te delen en liken, maar ondertussen verder uitgebreid zodat je nu ook kan mailen, chatten en berichten posten. De pagina’s op Facebook kan je in drie categorieën verdelen: 1. Profielpagina: je eigen privépagina, aangemaakt door een ‘natuurlijk persoon’ (dus geen merk of bedrijf). 2. Fanpagina: fans kunnen hier hun favoriete bedrijvef, merk, celebrity,…. Liken. 3. Groeppagina: mensen groeperen zich op een pagina om te kunnen overleggen, discussiëren, samenwerken,… Tips: - Voor een organisatie is een profielpagina minder interessant dan een fan- of groepspagina, want een profiel kan je niet integreren in een website en kan maar tot max 5000 vrienden gaan. - Laat je fan- of groepspagina’s organisch groeien. Het is interessanter om misschien wat minder, maar erg gemotiveerde ‘fans’ te hebben die ook actief berichten plaatsen en je posts lezen, dan in het wilde weg mensen toe te voegen die eigenlijk niet in jou geïnteresseerd zijn. - Facebook is het perfecte medium om vragen te stellen aan leden en hun vragen te beantwoorden. Het kan ook een echte forum-

3

functie hebben, waar mensen hun mening kwijt kunnen en discussies kunnen voeren. Dat vraagt wel een goede opvolging van de paginabeheerder. Meer cijfers: Facebook is in België het belangrijkste netwerk met 3,9 miljoen accounts. Ongeveer even veel mannen als vrouwen facebooken in België. • Netlog Netlog is een Vlaams sociaal jongerennetwerk, waarop vooral jonge tieners en hun grootouders. Je kan hier een persoonlijke pagina of een groepspagina hebben. Op Facebook voeg je vrienden toe die je kent, op Netlog leer je nieuwe vrienden kennen Meer cijfers: Netlog heeft 1 miljoen actieve Belgische leden. Daarvan zijn 56% mannen en 44% vrouwen en 65% NL - 35% FR. • Linkedin LinkedIn is een zakelijk netwerk. Jij maakt een profiel aan met een overzicht van je studies en je professionele loopbaan, en eventuele aanbevelingen van oude werkgevers. Je kan hier ook bedrijfsprofielen, groepen en evenementen aanmaken. Doel van deze website is om mensen op zakelijk niveau de mogelijkheid te geven om contact te leggen, informatie uit te wisselen, maar ook te solliciteren en rekruteren. Meer cijfers: In België zijn er 804.550 LinkedIn-profielen. Daarvan zijn er 63,5% mannen vs 36,5% vrouwen

4

• Twitter What’s happening? Twitter is een internetdienst waarmee gebruikers korte berichtjes van maximaal 140 tekens publiceren. Deze ‘tweets’ lijken een beetje op de status-updates op Facebook. Bij Twitter moet je geen toestemming geven of krijgen om mensen te volgen. Wie zit erop? Invloedrijke personen als: • Specialisten en experts • Celebs, bedrijven en merken • Journalisten Tip: - Met Twitter bereik je als jeugdorganisatie eerder de iets oudere jongeren. Dit medium is daarnaast vooral interessant om persaandacht te creëeren of mensen te volgen die iets voor jouw organisatie kunnen betekenen. - Gebruik zo vaak mogelijk twitterhashtags. Je ziet ze regelmatig bij televisieprogramma’s en in de krant: woorden en afkortingen met een # ervoor. Hashtags zijn een soort labeltjes die je aan je tweet (twitterbericht) kunt hangen om aan te geven dat het over een bepaald onderwerp gaat. Met behulp van de zoekfunctie van Twitter kan je dan in één keer alle berichten over dat onderwerp opvragen. Zo kun je lezen wat anderen op te merken hebben en waarover ze met elkaar discussiëren. Je kan ook zelf een hashtagonderwerp in het leven roepen. Nog meer cijfers: Twitter heeft 70.000 Belgische accounts. 1% van alle mensen die een Twitteraccount heeft, creëert en sharet daadwerkelijk iets, 9% doet aan delen en liken, 90% houdt zich enkel bezig met kijken

5

• Myspace Myspace is een sociaalnetwerksite met een groot aantal gebruikers die onder mee weblogs, profielen, groepen en dergelijke bijhouden. Onder meer veel muziekbands zijn via Myspace doorgebroken of zijn er mede door bekend geworden. In Nederland en Vlaanderen is de site minder populair, onder meer vanwege de taal, en sinds de opkomst van Facebook is deze site meer op de terugweg. Toch zitten nog veel muziekliefhebbers en artiesten nog steeds op Myspace. • Ook de moeite van het bestuderen waard: Op dit moment zijn deze sociale media vooral in het buitenland populair, in België moeten ze nog doorbreken bij de grote massa. Google+ Google+ is een sociaal mediaplatform en dat door Google wordt beheerd en uitgebaat. Geregistreerde gebruikers kunnen zogenoemde Kringen aanmaken. Binnen deze Kringen kunnen ‘Vrienden’ toegevoegd worden waardoor berichten per Vriendengroep gedeeld kunnen worden. Google+ werd pas op 28 juni 2011 voor het grote publiek opengesteld, maar had in oktober 2011 al 40 miljoen gebruiker. Foursquare, Gowalla en (binnenkort ook) Facebook Places Deze sites geven je de mogelijkheid om virtueel in je favoriete café of op een ander leuk plekje in te checken. Een smartphone met interenetconnectie is hierbij wel vereist. Je kan dan ook meteen zien we er nog aanwezig is, tips achterlaten voor andere bezoekers en zelfs virtueel eigenaar (‘mayor’) worden van de spot, door er vaak op in te checken.

6

Tip: wanneer jouw organisatie een eigen lokaal heeft, kan je hiervan ook een spot maken. Wanneer je leden dan langskomen, kun-

nen ze ook bij jou inchecken en zo aan de hun vrienden laten weten waar ze zitten.

Sociale media en lokale Hujo-groepen • Wat is de meerwaarde van sociale media? 1. De organisatie kan er toegelicht worden (doelgroep, bestaansreden, toekomstvisie, doelstellingen, …) 2. Bestuursleden, begeleiders en vrijwilligers kunnen er ervaring en expertise delen 3. Leden en deelnemers kunnen schrijven over hun ervaringen, in contact blijven met elkaar, en foto’s bekijken 4. Ouders kunnen er overtuigd worden van de meerwaarde van jouw organisatie (voor hun kind) • Bijkomende voordelen - Naast het persoonlijk contact dat je sowieso al hebt met je leden, kan je dankzij sociale media verder een 1 op 1 relatie met hen uitbouwen. Je bent als organisatie steeds rechtstreeks bereikbaar voor interactie en feedback. Jijzelf kan ook op een directere manieren vragen stellen (bv. wat ze van iets vinden of hoe ze over iets denken). Door te ‘luisteren’ naar je contacten kan je interessante feedback krijgen, maar bijvoorbeeld ook sneller problemen opsporen. - Je kan ook gerichter communiceren: je kan gaan segmenteren en kiezen welke berichten je naar welke (groepen van) personen je stuurt. - Dankzij sociale media kan je ook een nieuw publiek aanspreken dat je anders misschien moeilijker zou bereiken. Doordat mensen zien wie er al lid is van jouw organisatie, gaan ze zich ook makkelijker zelf lid maken. Je kan zelfs nog een stapje verder gaan en jouw leden als ‘ambassadeurs’ gebruiken: mensen gaan voor jou reclame maken via hun eigen sociale netwerken.

7

• Hoe ga ik hiermee aan de slag? Eerst en vooral: sociale media kunnen enkel dienen als versterking van bestaande overkoepelende communicatie! Ze dienen dus niet ter vervanging van de dingen die je nu al doet, maar zijn een aanvulling ervan. Eens dat je met een sociaal mediaplatform start, is het ook de bedoeling dat je er iets mee doet en dit steeds up to date houdt. Denk dus op voorhand goed na of ze voor jouw specifieke organisatie wel geschikt zijn en of ze het extra werk waard zijn. Wat wil je er mee bereiken? Naamsbekendheid vergroten? Leden werven? Participatie aanzwengelen? De volgende zaken leg je best op voorhand vast: 1. Wat? Welk medium is het meeste geschikt voor mijn doelen, welke bereikt mijn doelgroep? 2. Wie? Best 1 verantwoordelijke aanduiden voor de sociale media 3. Wanneer? Timing en regelmaat zijn belangrijk! Updates en feedback moeten elkaar vlot opvolgen en een vaste agenda is daarom broodnodig. Op voorhand moet je vastleggen wat wanneer zal verschijnen. Het mag niet stilvallen.

8

• Voorwaarden voor een goed sociale media-beleid 1. Openheid en vertrouwen zijn belangrijk. Je moet fouten durven toegeven en transparant willen werken. 2. Iedereen binnen je organisatie moet ‘mee’ zijn en van het nut overtuigd zijn. 3. Vergeet niet te verwijzen naar je andere kanalen (in je email, , brochure, op je website,… moet je verwijzen naar je facebookpagina en twitteraccount,… en omgekeerd) 4. Je moet discipline hebben (op 2 vlakken): wanneer je voor je organisatie op facebook zit, betekent dit dat je ook echt moet WERKEN (en dus niet spelletjes zitten spelen). Je moet er ook BLIJVEN energie in steken wanneer je besluit ermee te beginnen

5. Bouw relaties en netwerken op. Stap af van het reclame-denken en denk niet in termen van ‘campagnes’ of ‘klanten’. Dit zijn MENSEN waarmee je communiceert! Je moet relaties opbouwen en op lange termijn denken, want als jouw leden zich niet goed voelen op je pagina (omdat je ze bv. overstelpt met reclame), of deze niet leuk of saai vinden, dan haken ze af. 6. Je antwoorden moeten in proportie zijn: schrijf geen volledig boek als reactie op één lijntje commentaar. 7. Vergeet ook niet dat de anderen jouw gezichtsuitdrukking of lichaamstaal niet kunnen zien. Zorg dus voor een heldere en duidelijke schrijfstijl, zodat er hierdoor geen misverstanden kunnen ontstaan. 8. Ook de snelheid van je reacties is belangrijk. Je moet zorgen dat je niets laat liggen, maar reageer in moeilijke gevallen ook niet te snel (overleg eerst eens met andere leden van je organisatie hoe je bijvoorbeeld op een een bepaalde klacht zal reageren). 9. Krijg je toch eens een negatieve reactie of een klacht? Let dan op met emotionele, arrogante of negatieve reacties van jouw kant. Probeer steeds vriendelijk, opbouwend en empatisch te reageren, dat zal in de meeste gevallen meer opleveren. Als het toch in een discussie uitmondt: probeer die dan offline te voeren, zodat andere leden deze niet hoeven te volgen. En tot slot: op sommige reacties kan je beter niet reageren (bv. een negatieve reactie van een eeuwige zwartkijker die je al vaker heeft proberen uit te lokken), maar dit moet wel een gefundeerde beslissing zijn! Je beslist om ‘niet te reageren’ omdat het in dit specifieke geval geen zin heeft, maar dus niet uit luiheid of omdat je niet durft. • Hoe zorg je dat jouw pagina een ‘hot topic’ wordt 1. Geef je fans, friends of followers een platform waar ze zich op hun gemak voelen en hun mening durven geven. 2. Geef mensen iets om over te praten (INHOUD IS BELANGRIJK!). Kwaliteit gaat hierbij steeds boven kwantiteit, 3 updates per week is genoeg. Wanneer zitten mensen online (en

9

wanneer moet er dus nieuwe inhoud online komen)? Tijdens de middagpauze en tussen 20u en 24u ’s avonds. Ook zijn er meer mensen op woensdagnamiddag en tijdens het weekend online. 3. Participeer zelf ook in conversaties en durf vragen te stellen. 4. Geef mensen een reden om zich met jou in verbinding te stellen. Dit kan door het geven van interessant nieuws en oplossingen op hun vragen, door boeiende informatie te delen, of door hun leuke ervaringen aan te bieden. Dit laatste kan bijvoorbeeld door leuke acties of door prijzen. Let hier wel mee op: je wil dat mensen bij jou komen (en blijven) omwille van de organisatie die je bent, niet omwille van een eenmalige leuke wedstrijd. 5. Waarop haken mensen af? Door onverantwoord gedrag van jouw kant (bv. een onbeleefde reactie) en door overcommunicatie van (voor hen) niet-relevante of saaie info. Ook klagen over je organisatie doe je NIET online, zeker niet als ‘gezicht’. • Hoe weet ik of ik goed bezig ben? Bij sociale media is het soms moeilijk om de impact te meten. Je kan er vaak geen concreet getal op plakken. Maar door het bekijken van onderstaande gegevens, kan je wel al een idee krijgen of je goed bezig bent of niet: 1. 2. 3. 4. 5.

Aantal organische fans/followers Aantal spontane posts en vermeldingen op jouw pagina’s Aantal reacties op vragen en opmerkingen Aantal likes, fans, retweets Reactietijd: een snelle reactie toont aan dat ze jouw pagina of posts regelmatig bekijken of zelfs actief volgen 6. Tone of voice: worden er vooral positieve of eerder negatieve reacties gegeven?

10

Hieronder een paar voorbeelden van hoe het wel en niet moet: Don’t: maandenlang geen nieuwe input plaatsen op je pagina (laatste post op 14 september 2011, afbeelding werd genomen op 5 december 2011)

Don’t: onbeleefd of arrogant reageren op kritiek

Do: beleefd en opbouwend reageren op kritiek

12

Do: stel ook eens een vraag, lok reacties uit.

Tot slot

Als je niet overtuigd bent van het nut van sociale media voor jouw organisatie, dan kan en mag je deze zeker links laten liggen. Weeg de voor- en nadelen zorgvuldig af, want je moet in de snel veranderende wereld van sociale media bereid zijn om er tijd en denkwerk in te (blijven) investeren om het goed te (blijven) doen. Want als je het fout aanpakt, kan je jouw online leden, maar vooral ook jezelf, een heleboel tijdverlies en frustratie bezorgen. Als je meer vragen hebt over deze tekst, of over sociale media in het algemeen, dan kan je contact opnemen met communicatie@ hujo.be

hujo organiseert ook vakanties - vormingen - maatschappelijke acties Hujo vzw - Zelfbestuursstraat 14 - 1070 Anderlecht tel 02/521 79 20 - fax 02/ 521 46 42 - [email protected] - www.hujo.be

13