Bijenhuis 3.0
In werk vind je erkenning. In de natuur vind je jezelf.
Inhoud 1. Over ons 2. De blik vooruit 3. Maatschappelijk gezien 4. Alles over bijen 5. Andere tijden
6. Het nieuwe Bijenhuis 7. Planning en Feiten 8. Colofon
Over ons
De Nederlandse Bijenhouders Vereniging (NBV) verbindt imkerend Nederland. Met ruim 6.000 leden zijn we verreweg de grootste imkerorganisatie in het land. De vereniging bestaat uit meer dan 200 regionale afdelingen met elk hun eigen bestuur. Het merendeel van de leden is actief
bijenhouder met gemiddeld tien volken. De vereniging is gevestigd in het Bijenhuis in Wageningen. We treden op als ambassadeur en als belangenbehartiger van imkers. De vereniging informeert en draagt kennis over, zowel intern naar leden als extern naar publiek en media.
Daarnaast ondersteunen we leden en afdelingen met informatiemateriaal en organiseren we landelijke evenementen en studiedagen. Veel van die activiteiten vinden momenteel gedecentraliseerd en willekeurig op tal van locaties in het land plaats.
bijenhuis ing e open es telijk
fe
1970
De blik vooruit! Het Bijenhuis is ruim veertig jaar geleden gebouwd met een ander doel dan anno 2013 gewenst is. De huidige indeling is niet meer geschikt vanwege toegenomen winkelverkopen, en staat ook de gewenste functie van ontmoetingscentrum in de weg. De exporuimte met levende bijen is beperkt toegankelijk en maakt onvoldoende deel uit van de totale toegankelijke ruimte. Inrichting en ruimte van de kantoren voor personeel zijn ontoereikend en voldoen niet aan de ARBOmaatstaven.
In 2012, in het ‘Jaar van de Bij’, zijn plannen ontwikkeld voor een grondige renovatie van het Bijenhuis. In dit boekje meer over de bedoeling van deze plannen en hoe ze kunnen worden gerealiseerd. Modern centrum De NBV wil haar Bijenhuis versterken als bindmiddel voor en informatiecentrum van de vereniging. Het moet een vanzelfsprekende, centrale en goed geoutilleerde ontmoetingsplaats worden: een cursuscentrum en vergaderlocatie
voor bestuur, diverse commissies en werkgroepen. De gelijknamige winkel met imkermaterialen biedt service aan de leden en maakt deel uit van een bezoek aan het Bijenhuis. Voor geïnteresseerden wordt het nieuwe Bijenhuis een prachtige plek om kennis te nemen van heden en verleden van de bijenhouderij en te ervaren wat het is om imker te zijn. Het zal meer ruimte bieden om groepen bezoekers te ontvangen, zowel scholieren als volwassenen.
Maatschappelijk gezien de kerstversiering extra kleur geven. De schattingen van de bijdrage van bijen aan de economie lopen uiteen van 1 tot 4 miljard euro, afhankelijk van de factoren die worden meegeteld in het totaal. PASSEND IN HET TIJDSBEELD De hernieuwde aandacht voor bijen in het algemeen en honingbijen in het
Meer dan een eeuw geleden was het houden van bijen nog een serieuze neveninkomstenbron en verdiende men aan honingoogst en bijenwas. In de 21e eeuw is daarvan in ons land nauwelijks nog sprake. Het is vooral de fascinatie voor de honingbij die mensen doet besluiten imker te worden. Vaak gaat die fascinatie over van ouder op kind of grootouder op kleinkind. Voor een aantal imkers groeit het houden van bijen uit tot een professie. Als imker neem je met je honingbijen - bewust of niet – deel aan de bestuiving van bloeiende gewassen. Honingbijen zijn niet alleen van groot belang als schakel in de biodiversiteit, ze spelen ook een essentiële rol in het ontstaan van
ons voedsel. De jaarlijkse bloei van miljoenen fruitbomen, bessenstruiken en aardbeienplanten levert zoveel mooie vruchten op dankzij duizenden bijenvolken in de nabijheid. Die volken worden daar door imkers tijdens de bloeiperiode neergezet. Zo helpen bijen en imkers mee aan het vergroten van de oogst en aan de variatie in onze dagelijkse maaltijden en die van bijvoorbeeld vogels en kleine zoogdieren. Bijen worden ook in kassen ingezet bijvoorbeeld bij de teelt van paprika’s - en ze zijn van nut in de zaad- en sierteelt. Dankzij bijen dragen hulsttakken mooie rode bessen, die
bijzonder als gevolg van de grootschalige sterfte doet veel mensen besluiten zich in het houden van bijen te verdiepen. Het ‘Jaar van de Bij’ in 2012 heeft een enorme golf van belangstelling teweeggebracht, ook onder jongeren. Het imago van de imkerij is drastisch veranderd: waren imkers voorheen gericht op het oogsten van honing, tegenwoordig zijn ze zich vooral bewust van hun omgeving en de natuur en het belang van bijen daarin. Dat de NBV meegaat in die verandering is niet meer dan logisch. De basiscursussen die op tientallen plaatsen onder auspiciën van de NBV worden georganiseerd zijn al enige jaren achtereen volgeboekt. Mede hierdoor treedt er een welkome jongere generatie toe tot het imkersgilde.
Alles over bijen Wat is er mooier om wat te weten te komen over het wonderlijke leven van honingbijen dan op een plek die daarmee is ‘doordrenkt’. Bijenhuis 3.0 biedt de bezoeker op velerlei wijze inzage in de huidige imkerij. Het prikkelt de zintuigen door de geur van honing en was. Op mooie dagen klinkt het weldadige gezoem van honingbijen, die inen uitvliegen vanuit bijenkasten in de bijenstand in aangrenzende tuin, beplant met talloze soorten drachtplanten.
BUITEN NAAR BINNEN Het vernieuwingsplan voorziet in een ruim opgezette winkel met imkergereedschappen en –materialen voor het houden van bijen. De aparte exporuimte in de huidige situatie wordt geïntegreerd in het totaal van de nieuwe opzet van de winkel. Zo gaat de historie deel uitmaken van de actualiteit.
Het bijenvolk in de glazen kast vliegt vanuit het expo- en restauratiegedeelte heen en weer op zoek naar nectar en stuifmeel. Een grote glazen schuifwand verbindt de bezoekers met het buitenleven van de honingbij door ruim zicht op de bijentuin. GROTE GROEPEN WELKOM De opzet van Bijenhuis 3.0 is erop gericht dat schoolklassen, ook voor voortgezet onderwijs en beroepsonderwijs, en groepen
volwassenen er een leerzame tijd kunnen doorbrengen. In de filmzaal op de eerste verdieping is gelegenheid voor een beeldend relaas. Vrijwilligers aangesloten bij de NBV -allen ervaren imker- vertellen over hun hobby en demonstreren hoe het bijenhouden jaarrond in zijn werk gaat. DAGJE UIT Het Bijenhuis is van alle gemakken voorzien om een plezierige en leerzame tijd door te brengen, ook voor de imker en zijn of haar gezin of vrienden. De restauratieruimte is voorzien van automaten met verschillende dranken en spijzen. Desgewenst kan voor een lunch worden gezorgd.
Andere tijden Van suikerschuur naar imkercentrum
Het Bijenhuis aan de Grintweg in Wageningen is niet alleen onder imkers een begrip, maar ook ver daarbuiten bij velen die wel eens te maken hebben gehad met het houden van bijen. Het goed gesitueerde gebouw biedt sinds 1970 onderdak aan de vereniging, imkerwinkel, werkplaatsen en een expositieruimte annex vergaderzaal. Het grootste deel van het pand bestaat uit opslagruimte: berekend op bulkinkoop van suiker voor de inwintering van bijenvolken. Die grootschalige inkoop is echter al lang verleden tijd. Sinds de bouw is er aan de inrichting nauwelijks iets veranderd of aangepast aan de eisen van deze tijd.
MODERN EN TOEGANKELIJK Begrippen als sleets, ondoelmatig en ruimteverspillend zijn momenteel van toepassing op het interieur. De huidige indeling staat de ontwikkeling van de vereniging in de weg in een tijd waarin de maatschappelijke aandacht voor bijen en de bijenhouderij enorm is toegenomen. Na realisatie van de voorgenomen interne verbouwing voldoen de kantoren en werkplaatsen aan de
isolatie- en ARBO-eisen. Alle ruimten, inclusief sanitair zijn gelijkvloers en daarmee goed toegankelijk voor mindervaliden. De grote vergader/ filmzaal op de eerste verdieping is bereikbaar met een trap of een lift. De parkeerplaats voor het gebouw biedt ruimte aan circa vijftig auto’s en ook met een plaats voor een touringcar is rekening gehouden.
METAALBEWERKING
WASVERWERKING
VLONDER MET HONINGSLINGERS
BALIE
HOUTBEWERKING WINKEL BEGANDE GROND
OPSLAGHAL
KANTOOR
EXPEDITIE & SUIKERDEPOT
KANTOREN & VERGADEREN
TERRAS
EXPOSITIE, GLAZEN BIJENKAST, PRATEN EN RESTAURATIE
VERGADERZAAL
OPSLAG
WONING OPSLAGHAL
Ontmoeten Afspreken voor een vergadering in dit centraal in het land gelegen Bijenhuis wordt vanzelfsprekend. Er is plaats en gelegenheid naar keuze, ook voor meerdere bijeenkomsten tegelijkertijd. In de pauze even de benen strekken in de riante bijentuin. Of na afloop nog even winkelen of op een mooie dag napraten op het terras in de tuin; maakt het Bijenhuis extra aantrekkelijk.
VAN 2 TOT 120 PERSONEN De opzet voorziet in diverse mogelijkheden voor overleg: voor een paar personen te midden van de roering van de winkel tot enkele rustige gespreksruimten en een vergaderzaal met een capaciteit van maximaal 120 stoelen. Deze grote zaal is multifunctioneel. Hij kan als geheel worden gebruikt, maar ook door middel van scheidingswanden desgewenst in tweeën of drieën
worden gedeeld. De entree is afgescheiden van de kantoren en de winkel. Daardoor is de ruimte ook buiten kantooruren beschikbaar. COMFORT De grote zaal is standaard voorzien van up-to-date projectieapparatuur, zodat het meenemen van slechts een USB-stick met daarop de presentatie voldoende is. WIFI is overal in het gebouw beschikbaar.
Voorzieningen voor het gebruiken van een smakelijke en verantwoorde lunch zijn aanwezig. Voor catering zijn er goede afspraken met leveranciers in de buurt.
Ledenservice
Een imker moet over allerlei materialen kunnen beschikken om zijn of haar hobby te kunnen uitoefenen. De service van de vereniging blijft een middel om de achterban te binden. Dat is nu al zo en
WEB-WINKEL Het bestellen via internet is niet meer weg te denken en de omvang daarvan op het totaal neemt jaarlijks toe. Medewerkers leggen in de drukke weken vele kilometers af tussen kantoor, winkel en magazijn om al die bestellingen bijeen te zoeken en gereed te maken voor verzending. Verre van handig.
in de vernieuwde opzet zal dat nog veel meer het geval zijn. De ruime indeling en het daglicht dat van verschillende kanten binnenkomt, maken het verblijf aantrekkelijker. Niemand zal een bezoeker erop aankijken als die een halve dag loopt te dwalen tussen de materialen en uiteindelijk met een gevulde winkelwagen bij de kassa belandt.
In de 3.0-uitvoering komt alles in één ruimte bijeen. Dat levert veel winst op. Winkelmedewerkers werken aan een ruime balie voorzien van alle benodigde apparatuur, waarachter zij bestellingen afhandelen en met klanten kunnen afrekenen. Op die manier is er altijd iemand in de winkel aanwezig en aanspreekbaar voor vragen.
OP VOORRAAD Met twee keer zoveel vloeroppervlak wordt het presenteren van de artikelen in de winkel eenvoudiger. Alles ligt onder handbereik, ook het merendeel van de voorraden die voorheen in het magazijn lagen opgeslagen. Depothouders en andere grotere afnemers kunnen
al het materiaal, ook in grotere hoeveelheden zelf bijeen zoeken. Winkelmedewerkers helpen graag, maar hoeven niet meer telkens het magazijn in om voorraden aan te vullen. BIJ-ZAKEN Naast imkerartikelen krijgen in de nieuwe opzet allerlei zaken die niet direct met de imkerij te maken hebben meer ruimte en aandacht. Denk daarbij aan een ruim aanbod: van nestgelegenheden voor solitaire bijen tot honingproducten voor de inwendige mens en voor de verzorging van de huid.
Werken en fabriceren
Naast ontmoetingscentrum en imkerwinkel is onder het dak van het Bijenhuis het ledensecretariaat van de NBV ondergebracht, evenals het redactiesecretariaat van het tijdschrift. Het loskoppelen van kantoor en winkel levert een kwaliteitsverbetering op met betrekking tot de uitvoering van de afzonderlijke
taken van de medewerkers. Het kantoorgedeelte biedt rustige werken overlegruimten, waarbij er ook is gedacht aan werkplekken voor tijdelijke medewerkers en stagiaires. De houtwerkplaats waar bijenkasten met kwaliteitskeur worden vervaardigd, voldoet en blijft onveranderd. De ruimte voor wasverwerking is echter verouderd en zal in de nabijheid van en zichtbaar vanuit de winkel een nieuwe plek krijgen.
Planning en feiten 2014 Februari Inrichting en voltooiing April Feestelijke heropening
Situering in het land EN relatie met de omgeving Het Bijenhuis staat in een groene landelijke omgeving aan de noordoostzijde van Wageningen aan de kant van Ede/Bennekom. Wageningen University & Research centre bevindt zich in de directe omgeving. De centrale ligging, dicht bij de A12 maakt het Bijenhuis goed bereikbaar vanuit alle windstreken. Bijvoorbeeld in 50 minuten vanuit Zwolle, 55 minuten vanuit Eindhoven en 60 minuten vanuit Amsterdam. .
2013 April Plan voorleggen ter goedkeuring aan leden Mei Vergunningen en offertes September Aanbesteding Oktober Start verbouwing
Bijenhuis 3.0 Nederlandse Bijenhouders Vereniging Grintweg 273, Wageningen www.bijenhouders.nl Wageningen, maart 2013
Planteam Jan Dommerholt, NBV Jeroen Vorstman, NBV Bert Willigenburg, NBV Bart van Rossum, Cooper Feldman Tekst Frank Moens, NBV
NEDERLANDSE BIJENHOUDERSVERENIGING
Advies en vormgeving Berci Florian, Cooper Feldman Beelden Bob Custers, Vocus Architecten Frank Moens, NBV Henk van der Giessen, Van der Giessen en partners AISPIX by Image Source, Shutterstock Diego Cervo, Shutterstock Cluckva, Shutterstock Aubord Dulac, Shutterstock Igor Kolos, Shutterstock Druk Drukkerij Atlas BV, Soest