Huisvesting: het juiste talent op de juiste plek

Huisvesting: het juiste talent op de juiste plek Vastgoedjournaal Congres Amsterdam, 14 april 2016

Drs. René Buck Directeur Buck Consultants International

Buck Consultants International Postbus 1456 6501 BL Nijmegen Telnr : 024 379 0222 Mobiel : 065 337 2612 Fax : 024 379 0120 E-mail : [email protected]

Agenda 1 Kader 2 Locatiekeuze van bedrijven 3 Aantrekken en binden van talent

4 Scoort Nederland goed? 5 Conclusies

 Buck Consultants International, 2016

1

Bedrijven voor wie talent zeer belangrijk is


2

1

Kader

Beleidsperspectief duurzaamheid

Planet

Prosperity/ profits Sustainability

People  Buck Consultants International, 2016

3

Bedrijfsperspectief duurzaamheid

War for technology

War for margins Sustainability

War for talent  Buck Consultants International, 2016

4

2

Locatiekeuze van bedrijven

Locatiekeuze van bedrijven: ieder project heeft zijn eigen locatievoorwaarden Marketingkantoor

Global HQ

R&D Operations

Regionaal HQ

Software Ontwikkelingscentrum

Nationaal HQ

Training Centrum  Buck Consultants International, 2016

Customer Care Center

Productie

Shared Services Center

Assemblage DistributieCentrum Onderdelencentrum

InnovatieCentrum Center of Excellence

… 5

Buck Consultants International maakt in locatiekeuze onderscheid tussen kostenfactoren en kwaliteitsfactoren

Kosten

O.a.: • Arbeidskosten • Logistieke kosten • Huisvestingskosten • Incentives/subsidies • etc…  Buck Consultants International, 2016

+

Kwaliteit

O.a.: • Personeel (lokaal en internationaal) • Infrastructuur • Zakelijk klimaat • etc… 6

Keuze tussen landen/regio’s Een internationaal bedrijf besluit haar back office activiteiten te consolideren op pan-Europees niveau Kernvraag : Wat zijn de beste locaties in Europa voor dit nieuwe Shared Services Center die het beste voldoen aan de bedrijfsdoelstellingen?

Case

:

Kosten-kwaliteitsanalyse op basis van de volgende locatiefactoren: 1 Arbeidskosten 2 Huisvestingskosten

Kostenfactoren: in euros

3 Investeringskosten 4 Investeringspremies en subsidies (-/-) A B C D

Beschikbaarheid arbeid Aantrekkelijkheid voor internationale staff Arbeidsmarkt: wet- en regelgeving Bereikbaarheid, terreinen en gebouwen


Kwaliteitsfactoren: gewogen gemiddelde score van: 1 = niet voordelig voor het bedrijf 5 = zeer voordeling voor het bedrijf 7

Voorbeeld: Gewogen projectspecifieke locatiecriteria voor het nieuwe shared services center Locatie categorieën

Relatief gewicht

Locatiefactoren

Relatief gewicht

Kostenfactoren 1 Arbeidskosten

In euros

2 3

In euros In euros

1.1 1.2 1.3 1.4 2.1 3.1 3.2 4.1

Totale arbeidskosten SSC in Sales/Admin Totale arbeidskosten SSC team Leaders Totale arbeidskosten SSC Process Engineers Totale arbeidskosten SSC Managers Huur en servicekosten gebouw Verhuiskosten Wervingskosten (personeel) Investeringspremies en subsidies

In euros In euros In euros In euros In euros In euros In euros In euros

A1 A2 A3 A4 B1 B2 B3 B4 C1 C2 C3 D1 D2 D3

Aanwezigheid vergelijkbare bedrijven Lokale pool van professionals Lokale pool van opgeleide, non-professionals Lokale mogelijkheden in beroepsontwikkeling Wervingspotentieel internationaal/meertalig personeel Beschikbaar inkomen/ koopkracht Kwaliteit leefomgeving Meertaligheid/ talenkennis Ontslagrecht en regelgeving Ondernemingsraad Werktijden/flexibiliteit Aantal lijnvluchten Europese bestemmingen OV infrastructuur Afstand tot luchthaven

Huisvestingskosten Relocatiekosten

4 Subsidies Kwaliteitsfactoren A Beschikbaarheid gekwalificeerd personeel (lokaal)

In euros 45%

B Aantrekkelijkheid voor internationaal personeel

25%

C Arbeidswetgeving

20%

D Bereikbaarheid

10%

30% 15% 30% 25% 60% 15% 15% 10% 20% 20% 60% 15% 70% 15%

100%  Buck Consultants International, 2016

8

Voorbeeld: Projectspecifieke resultaten SSC locatiekeuze: kosten kwaliteitsmatrix Totale kosten in miljoenen euros voor de eerste 3 jaren (alle operationele kosten -/- premies/subsidies)

15

J

E

D B

17.5

20

C

F

A

22.5

L

25 2.5


3

3.5

4

4.5

Gewogen kwaliteitscores

9

Belangrijkste talent locatiefactoren B Aanwezigheid van gekwalificeerde werknemers

A Arbeidskosten

B1 B2 B3 B4

A1 Totale kosten werknemers A2 Gemiddeld aantal werkuren A3 Productiviteit

F Quality of Life F1 Quality of life F2 Internationale scholen F3 Visum regelgeving

Talent

E Arbeidswetgeving E1 Arbeidsverhoudingen (inclusief relatie met vakbonden) E2 Ontslagregelingen E3 Ondernemingsraad E4 Stakingen  Buck Consultants International, 2016

Beschikbaar personeel Vaardigheden/skills Werkloosheidsniveau Competitie op arbeidsmarkt

C Talenkennis C1 Kwaliteit en beschikbaarheid C2 Schrijf- en spreekvaardigheid C3 Meertaligheid

D Flexibiliteit personeel D1 Motivatie D2 Flexibiliteit D3 Flexibiliteit in werktijden

10

Locatiefactoren op verschillende schaalniveaus Locatiecategorieën

Internationaal

Nationaal

Regionaal

1

Economisch profiel

+

-

-

2

Marktaspecten

+

-

-

3

Belastingen

+

-

-

4

Regelgeving

+

-

-

5

Nutsvoorzieningen

+

+

-

6

Stimuleringsmaatregelen

+

+

-

7

Talent / Arbeidsklimaat

+

+

-

8

Toeleveranciers / Kennis

+

+

-

9

Woon- en leefklimaat

+

+

-

10

Connectiviteit

+

+

+

11

Vestigingslocaties

+

+

+


Internationale concurrentiekracht NL versus buitenland

Regionaal onderscheidend vermogen Regio’s binnen Nederland

Gebiedskwaliteit

Locaties binnen een regio 11

Belang van talent in locatiekeuze Voorbeeld van recente projecten van Buck Consultants International

Kosten

Talent gerelateerd  Buck Consultants International, 2016

Kwaliteit

Andere factoren 12

Belang van vastgoedkosten in % van totale operationele kosten (5 jaar) Omvang m2

Huur/koop

700

Huur

30

± 15

Shared service center

3.500

Huur

280

± 10

Hotel reserveringscentrum

1.800

Huur

140

±8

25.000

Koop

150

± 25

2.000

Huur

100

± 12

Europees hoofdkantoor

Europees distributie centrum Software ontwikkelingscentrum

Personeel % Vastgoedkosten op totale kosten

Bron: BCI studies

Conclusies  Vastgoedkosten afhankelijk van project  Personele kosten zijn belangrijker dan vastgoedkosten  Buck Consultants International, 2016

13

3

Aantrekken en binden van talent

Locatiecategorieën Economisch profiel Marktaspecten Belastingen Regelgeving Nutsvoorzieningen Stimuleringsmaatregelen Talent / Arbeidsklimaat Toeleveranciers / Kennis Woon- en leefklimaat Connectiviteit Vestigingslocaties

Onderscheidend vermogen Convergerend Divergerend

Geografie

Nationaal / Macro / Nederland

Regionaal / Meso Lokaal / locatie

= Leidt in toenemende mate tot onderscheidend vermogen  Buck Consultants International, 2016

14

Rol van gebouw in locatiekeuze

Vastgoed-denken

Locatie-zoekend bedrijf

Gebouw

Land en/of

Kantorengebied

Stad / regio

Stad / regio

Kantorengebied

en/of Land  Buck Consultants International, 2016

Gebouw

15

Kantoormedewerker Internationaal

Kantoormedewerker Nationaal Referentiekader

Metropoolregio Amsterdam / Zuidas Mate van belang Meer van belang

Minder van belang

1) 2)

Woonklimaat Leefklimaat

Zuidas

Voornaamste factoren Woonklimaat1)

Bereikbaarheid

Leefklimaat2)

Gebouw

Bereikbaarheid

Voorzieningen

= beschikbaarheid woningen en woonkosten = veiligheid, zorg, onderwijs, vrije tijd

Bron: BCI / Zuidas, 2015  Buck Consultants International, 2016

16

4

Scoort Nederland goed? Rapport

Ranking Europa

Schaalniveau

WEF The Global Competitiveness Report 2015 - 2016

3

Land

EY’s Attractiveness Survey 2015

5

Stad

World Economic Forum (2015 – 2016) Country/Economy

Rank

Score (1-7)

Rank among 2014-2015 economies

Switzerland

1

5.76

1

Singapore

2

5.68

2

United States

3

5.61

3

Germany

4

5.53

5

Netherlands

5

5.50

8

Japan

6

5.47

6

Hong Kong SAR

7

5.46

7

Finland

8

5.45

4

Sweden

9

5.43

10

United Kingdom

10

5.43

9


17

Most attractive European cities? Steden

% verandering 2014-2015

2015

Londen

52%

Parijs

0%

29%

Berlijn

4%

28%

Frankfurt

-2%

-4%

11%

Amsterdam

7%

0%

Brussel

7%

2%

München

7%

-4%

Barcelona

6%

-2%

Praag

6%

1%

Madrid

-1%

4% 0


10

20

30

40

50

Bron: EY, 2015 60 18

Concurrentiepositie MRA in Europa Plaats

A Kans op een geschikte woning

B Woomomgeving

C Aanbod van voorzieningen

D Bereikbaarheid

E Kans op een geschikte baan

F Koopkracht

Overall score

(5%)

(30%)

(15%)

(30%)

(15%)

(5%)

(100%)

1

Amsterdam

4,00

3,58

4,40

4,28

3,60

3,00

3,91

2

Zurich

3,00

4,58

3,60

3,45

3,80

3,60

3,85

3

Frankfurt

5,00

4,24

2,50

3,35

4,60

3,00

3,74

4

München

5,00

4,06

2,50

3,40

4,00

2,65

3,60

5

Kopenhagen

4,00

4,54

4,10

3,21

2,00

2,30

3,55

6

Berlijn

5,00

3,62

3,10

3,03

4,00

3,30

3,48

7

Parijs

2,00

2,68

3,60

3,64

4,60

2,40

3,35

8

Stockholm

4,00

4,16

3,70

2,46

3,00

2,30

3,30

9

Londen

1,00

2,44

3,40

3,88

4,80

2,30

3,29

10

Hamburg

5,00

4,12

2,30

2,52

3,20

3,30

3,23

11

Manchester

4,00

2,60

2,60

2,98

2,80

3,65

2,87

12

Antwerpen

5,00

1,60

2,80

2,30

1,60

3,30

2,25

13

Milaan

5,00

1,42

1,70

1,66

2,80

2,35

1,97

Bron: Buck Consultants International/MRA, 2014/2015  Buck Consultants International, 2016

19

Concurrentiepositie MRA in Europa

 Amsterdam heeft de beste concurrentiepositie voor het aantrekken van internationale kenniswerkers met een eindscore van 3,91. Uit de analyse valt te herleiden dat Amsterdam  de hoogste ranking heeft met betrekking tot de factoren aanbod van voorzieningen en bereikbaarheid  een goede uitgangspositie heeft met betrekking tot de factor kans op een geschikte woning  gemiddeld scoort met betrekking tot de factoren woonomgeving, koopkracht en kans op een geschikte baan  Buck Consultants International, 2016

20

Global Talent Competitiveness Index (GTCI)

Input

Output

Enable

Attract

Grow

Retain

LV Skills

GK Skills

Regulatory landscape

External openness

Formal education

Sustainability

Employable skills

Higher skills and competencies

Market landscape

Internal openness

Lifelong learning

Lifestyle

Labour productivity

Talent impact

Business-labour landscape

Access to growth opportunities

Bron: INSEAD/ Adecco, 2016  Buck Consultants International, 2016

21

Global Talent Competitiveness Index – Europe 2015/2016 1

Switzerland

2

Luxembourg

3

Denmark

4

Sweden

5

United Kingdom

6

Norway

7

Finland

8

The Netherlands

9

Germany

+ Grow - Enable  

LV Skills GK Skills

10 Austria


22

Quality of Living Rankings 2016 - Europe Quality

Costs

1

Wenen

1

Zurich

2

Zurich

2

Geneve

3

München

3

Bern

4

Düsseldorf

4

Londen

5

Frankfurt

5

Kopenhagen

6

Geneve

6

Oslo

7

Kopenhagen

7

Parijs

8

Amsterdam

8

Dublin

9

Berlijn

9

Milaan

10

Bern

10

Wenen

19

Dublin

11

Rome

23

Parijs

12

Helsinki

26

Londen

13

Amsterdam


Bron: Mercer, 2016 23

Woonplaatskeuze (internationale) kenniswerkers  Stadskeuze bepaald door werkgelegenheid en persoonlijke relaties  Amenities: op zijn best een secundaire rol (vasthouden i.p.v. aantrekken)  Stad-suburb voorkeur beïnvloed door leeftijd, levensfase en leefstijl:  

Jong (<35) en ‘bohemien’ : meer stedelijk (binnenstad, 19e eeuws, heritage) Carrière gericht en gezinsgericht: meer suburbaan

 Oriëntatie per beroepscategorie 

Werknemers in de culturele industrie: meer stedelijk (meer ‘buzz’ nodig)


24

Regio/stad: % van internationals die dit aspect (zeer) belangrijk vinden Amsterdam

Eindhoven

100 % 80 % 60 % 40 % 20 % 0%



Bereikbaarheid, betaalbare woonruimte, groenvoorzieningen, dagelijkse voorzieningen en veiligheid worden belangrijkst gevonden



Culturele voorzieningen veel minder belangrijk



Verschillen Amsterdam en Eindhoven: in Eindhoven bereikbaarheid per auto veel belangrijker, in Amsterdam juist aanbod aan musea


25

5

Conclusies

 Aanwezigheid van talent speelt een belangrijke en toenemende rol in (internationale) locatiekeuzes van bedrijven  Internationale kenniswerkers hebben de (internationale) keuze: Nederland doet het redelijk tot goed, maar is geen vanzelfsprekende keuze  Gunstig woon- en leefklimaat is factor van belang om internationale kantoorvestigingen aan te trekken  Duurzaamheid van gebouwen speelt pas op het einde van een vestigingsplaatskeuze een rol  Buck Consultants International, 2016

26

 Vastgoed kan zeker bijdragen aan concurrentiepositie Direct

Indirect

Talent

0/+

+

Technologie

0

+

Connectiviteit

+

+

Vestigingsplaats/ vastgoed

+++

x

Quality of life

+

+


27

Huisvesting: het juiste talent op de juiste plek

Recommend Documents