Huidtherapie en oedeemfysiotherapie samen sterk in het oedeemwerk
Inge Goosen Huid- en oedeemtherapeut N.V.H. Ingrid Arts Oedeemfysiotherapeut N.V.F.L.
Inhoud 1. Huidtherapie en Oedeemfysiotherapie samen sterk in het oedeemwerk 2. De weg van de oedeempatiënt 3. Wat is oedeem 4. Therapeutische mogelijkheden 5. Vragenronde
27-3-2013
Huidtherapie en oedeemfysiotherapie samen sterk in het oedeemwerk • Patient centraal • Lymfestelsel • Behandeling
27-3-2013
De weg van de oedeempatiënt Lichamelijke klachten Huisarts - Dermatoloog – Oncoloog (plastisch) Chirurg-Orthopeed
Oedeemfysiotherapeut - Huid- en oedeemtherapeut 27-3-2013
Lichamelijke klachten • Zwaar en vermoeid gevoel
• Strak, gespannen gevoel • Pijn/ Tintelingen • Kleding, ringen, horlogebanden gaan knellen • Toenemend omvangverschil links / rechts • Kuiltje in de huid blijft na indrukken (pitting oedeem) • Non-pitting oedeem en Fibrose
27-3-2013
Wat is oedeem? Definitie oedeem: ophoping van weefselvloeistof in de weefsels Bron: encyclo.nl
Meest voorkomend oedeem: - Lymfoedeem - Veneus oedeem - Lip(o- lymf)oedeem
27-3-2013
27-3-2013
Verschil veneus oedeem en lymfoedeem en lipoedeem Veneus Oedeem
Lymfoedeem
Lipoedeem
Kleur
Blauw bij staan
Bleek bij staan
Bleek bij staan
Consistentie
Week tot hard
Week tot hard
Week
Pitting oedeem/ non-pitting oedeem
Pitting oedeem
Variabel tussen pitting en non-pitting oedeem
Non-pitting oedeem
Drukpijn
Plaatselijk licht drukpijnlijk
Niet drukpijnlijk
Drukpijnlijk
Verdeling oedeem
Tenen blijven oedeemvrij
Overal
Tenen en voetrug oedeemvrij
Induratie*, hyperpigmentatie, ulcera*
Hyperkeratose* en papillomatosis*
Geen
Ja
Variabel
Nee
Trofische stoornissen
Verbetering door hoog leggen 27-3-2013
Stadia lymfoedeem
Stadium 1
Stadium 2
Bron: medi.nl
Bron: huidziekten.nl
27-3-2013
Stadium 3 Bron: medi.nl
Meetinstrumenten lymfoedeem voor de dagelijkse (fysiotherapeutische) praktijk
•Lymfoedeem: circumferentie om de 10 cm, omrekenen naar volumeverschil •Gewrichtsmobiliteit: Goniometing •Spierkracht: Handheld dynamometer/ handknijpkracht meter •Pijnsensatie: vas of nprs •Sensoriek: palpatie •Gewicht : BMI •Activiteiten/participatie: PSK 27-3-2013
Veneus oedeem
Bron: http://journalclubnl.wordpress.com
27-3-2013
Verloop en stadia lipoedeem I : Vetweefselvermeedering van billen en heupen (Rijbroekfenomeen) II : Lipoedeem uitgebreid tot aan knieën, vorming van vetzakken aan de binnenzijde van de knie III: Lipoedeem van heupen tot enkel IV: ook armen en benen aangedaan V: Lipolymfoedeem
27-3-2013
Diagnostiek • • • • • •
Familie-anamnese Lichamelijk onderzoek Klinimetrie Lymfscintigrafie Echo/doppler onderzoek Echo - ct-scan - MRI
27-3-2013
Integrale oedeemtherapie • Manuele lymfdrainage • Oedeem- en fibrosegrepen • Fascietechnieken • Intermitterende pneumatische compressietherapie • Endermotherapie / deep oscillation • Lymftaping (bv Cure Tape) • Wondzorg
27-3-2013
Integrale oedeemtherapie
3 mei 2012
19 juli 2012 Bron: Huid- en oedeemtherapie Roemen, Pol en Sanders
27-3-2013
Integrale oedeemtherapie • Manuele lymfdrainage • Oedeem- en fibrosegrepen • Fascie technieken • Intermitterende pneumatische compressietherapie • Endermotherapie • Lymftaping (bv Cure Tape) • Wondzorg • Ambulante compressietherapie • Hulpmiddelen, zoals elastische kousen en verbandmiddelen • Oefentherapie / Ademhalingsoefeningen 27-3-2013
Integrale oedeemtherapie
Bron: KWF Kankerbestrijding
Integrale oedeemtherapie • • • • • • • • • • • • •
Manuele lymfdrainage Oedeem- en fibrosegrepen Fascietechnieken Intermitterende pneumatische compressietherapie Endermotherapie Lymftaping (bv Cure Tape) Wondzorg Ambulante compressietherapie Hulpmiddelen, zoals elastische kousen en farrowwrap Oefentherapie / Ademhalingsoefeningen Zelfmanagement Skincare 27-3-2013 Voorlichting
Aandoening behandelingen? • Lymfoedeem (primair en secundair) • Veneus oedeem • Lipo(- lymf)oedeem • Patientgericht behandelplan
27-3-2013
27-3-2013
Interactief 1. Vragen 2. Zien 1. Therapeutische elastische kousen 2. Elastische verbanden
3. Voelen 1. Intermitterende pneumatische compressie 2. Manuele lymfdrainage, oedeemgrepen en fibrosegrepen 3. Fascietechnieken 4. Ambulante compressietherapie 5. Oefentherapie 27-3-2013
Bedankt voor uw aandacht! Ingrid Arts oedeemfysiotherapeut Inge Goosen huid- en oedeemtherapeut
27-3-2013