weekblad van de Universiteit Twente nummer 36
donderdag 4 december 2008
UT N I E U W S www.utnws.utwente.nl
2
9
Lijm, karton, verf en bier
18
Hertengeweien inspiratiebron bordportalen
Dansend naar de titel
UT’ers in boek over Enschede
Foto: Arjan Reef
Het zaterdag gepresenteerde boek ‘Enschede, de mensen, de stad’ van Willy Berends en fotograaf Stefan Schipper bevat 250 verhalen en foto’s van (oud-)Enschedeërs, die iets hebben met een bepaalde plek in de stad. Onder hen enkele UT’ers en anderen die een band hebben met de universiteit. Zo vertelt UT-evenementenmanager Tonnie Buitink over een bankje op de campus en kijkt hij terug op zijn bijna veertigjarige loopbaan op deze universiteit. Buitink begon als barkeeper in de Bastille en werd later organisator van evenementen. Hij haalt allerlei herinneringen op en staat in het bijzonder stil bij het benefietconcert voor slachtoffers van de Vuurwerkramp. In het boek komt de sterke verbondenheid van de Enschedeërs met de UT naar voren. Verschillende geportretteerden vertellen hoe belangrijk de universiteit is voor Enschede. Onder hen hoogleraar nanotechnologie en wetenschappelijk directeur van Mesa+ Dave Blank, universitair docent economie Gert-Jan Hospers, directeur Marien Florijn van de Vastgoedgroep Drienerlo en voormalig rector magnificus Jos de Smit. Ook gitarist Adje van den Berg, kunsthistorica Elvira van Eyl, wethouder Roelof Bleker en eigenaar Herbert Silderhuis van Virobuster laten hun licht schijnen over de UT. ADVERTENTIE
Do your homework and do the assignment. Make a model, make time for it. TaalCoördinatiePunt English Tip Want more? See www.utwente.nl/tcp
OVERDRACHT. Scheidend rector magnificus Henk Zijm, zojuist onderscheiden als Officier in de Orde van Oranje Nassau, feliciteert zijn opvolger Ed Brinksma tijdens de viering van de 47ste dies natalis van de UT. Tijdens deze diesviering afgelopen vrijdag in het Muziekcentrum Enschede werden aan onderzoekers Mariëlle Stoelinga en Floor Wolbers de Professor De Winterprijs en de Overijssel PhD-Award uitgereikt. Zie ook pagina 3 en 7.
als u-raad met deze pilot instemt
Bindend studieadvies bij drie opleidingen De studies technische natuurkunde, scheikundige technologie en communicatiewetenschap voeren met ingang van het nieuwe studiejaar een bindend studieadvies in. Studenten die aan het eind van het eerste jaar onvoldoende studiepunten hebben, moeten de opleiding verlaten. Het gaat om een pilot die in ieder geval drie jaar gaat duren. De uraad buigt zich er nog deze maand over. Het doel van het bindend studieadvies is om zogenaamde ‘kansloze studenten’ te behoeden voor een groot verlies aan studiejaren. Over twee weken spreekt de universiteitsraad over dit plan. Als de raad het goedkeurt, kan in september 2009 begonnen worden met het project dat een looptijd krijgt van zeker drie jaar. De opleidingen die aan het experiment meedoen, moeten dan wel aan de wettelijke eisen voor het bindend studieadvies voldoen. De richtlijnen schrijven voor dat er een goede studiebegeleiding moet zijn in
English Edition Page 6
het eerste jaar en dat studenten op tijd worden voorgelicht. Aanleiding voor opleidingsdirecteur Clemens Pouw van technische natuurkunde om de pilot te starten, was een rapport van de visitatiecommissie waarin werd gesteld dat de TN-propedeuse niet selectief genoeg was. ‘Dat komt omdat kansloze studenten zich aan het eind van het jaar gewoon weer opnieuw kunnen inschrijven. Met het bindend studieadvies willen we die mensen behoeden voor een groot verlies in jaren.’ Op hoeveel studiepunten de grens komt te liggen voor het bindend studieadvies staat nog ter discussie. Pouw stelt op grond van ervaringen uit zijn eigen opleiding voor om die te leggen op veertig van de in totaal zestig te behalen punten. ‘Maar daarbij moet je wel rekening kunnen houden met bijzondere omstandigheden zoals ziekte of familie-
omstandigheden.’ Zijn collega Ben Betlem van scheikundige technologie is eveneens voorstander van een grens van veertig punten. Menno de Jong, opleidingsdirecteur van communicatiewetenschap, wil 35 studiepunten aanhouden als keerpunt. ‘Ik vind veertig riskant, de norm moet niet onnodig hoog worden. Bovendien zal het makkelijker zijn de grens naar boven bij te stellen dan naar beneden.’ Scheikundige technologie verwacht dat twee van de veertig eerstejaars ‘slachtoffer’ zullen worden van het bindend studieadvies. Bij technische natuurkunde gaat het volgens Pouw om zo’n vier studenten per jaar die uit zouden vallen na een bindend studieadvies. ‘Nog geen tien procent van het totaal. De meeste studenten vertrekken gelukkig al voor het eind van het eerste jaar uit zichzelf.’ Communicatiewetenschap houdt rekening met een percentage van 15 tot 25 procent uitvallers. ‘Dat is hoog. We geven nu een niet-bindend advies dat de meeste studenten negeren. Bij die groep zie je dan later in de studie toch problemen ontstaan. We hopen natuurlijk dat van het bindend studieadvies wel een positief effect uitgaat. Dat studenten harder werken en
gemotiveerder zijn om die 35 punten te halen.’ Pouw, zelf raadslid voor de Campus Coalitie, durft geen inschatting te maken over hoe de U-raad, die instemmingsrecht heeft, zal reageren. ‘Ik weet vooral niet wat de studentengeleding ervan zal vinden. Studenten verzetten zich vaak omdat ze principieel tegen zijn. Ik vind dat onze argumenten doorslaggevend zijn. De cijfers tonen klip en klaar aan dat ondanks goede begeleiding een klein aantal studenten strandt. Het plan is bovendien door onze opleidings- en examencommissie positief beoordeeld en ook in de faculteitsraad van TNW hebben we voldoende draagvlak.’
negentien ploegen te veel
Aanmeldingen over de limiet Het klinkt nog ver weg, toch is de inschrijving van de 37e editie van de Batavierenrace al gesloten. Met 349 definitieve aanmeldingen is de limiet van 330 loopgroepen met negentien teams overschreden. Hoe het wordt opgelost? ‘Nog geen idee’, zegt de vicevoorzitter van de batacommissie Matthijs Munnik. Een luxeprobleem, noemt de technische bedrijfskundestudent het. ‘We hebben geen extra promotie gedaan. De deelnemers zijn gewoon ontzettend snel met inschrijven. Dat was ook nodig, zo blijkt. We zitten helemaal vol.’ Omdat deze situatie zich nooit eerder voordeed, zit de commissie een beetje met de handen in het haar. ‘Er is tot dusver nooit over nagedacht. De meest logische oplossing is waarschijnlijk de ploegen in chronologische volgorde van aanmelding te plaatsen. Volgende week dinsdag komen we met de hele club bij elkaar en nemen we een beslissing. Het is haast uitgesloten dat alle negentien teams nog kunnen meedoen. Als organisatie houden wij ons aan de limiet van 330 loopgroepen. Dat kan de race aan. Sommige wisselpunten zijn zo druk en sommige wegen zo smal. Daar kun je niet meer mensen en bussen kwijt. Ook het afzetten van wegen is al besproken. Doe je met meer teams mee, dan zul je dat ook moeten verlengen. Het is aan een volgende commissie om hierover na te denken.’ BATAVIERENRACE, zie ook pagina 4.
Galabal
Foto: Jan Nijkrake
Algemene studentenvereniging Taste bestaat twintig jaar. Deze maand zijn er allerlei activiteiten. Leden en oud-leden openden het lustrum afgelopend weekend met een groots gala in de Belgische badplaats Knokke. Fotoreportage op pagina’s 10 en 11.
ut Nieuws weekblad van de Universiteit Twente
donderdag 4 december 2008
ut Nieuws
io-studenten werken samen aan sinterklaassurprises
Lijm, karton, verf en bier Surprises zorgen elk jaar voor veel plezier op Sinterklaasavond. Maar de weken ervoor zitten velen zonder inspiratie en stellen het knutselwerk steeds uit. Studievereniging Daedalus van industrieel ontwerpen kwam vorige week woensdag met de perfecte oplossing: een avondje met ‘lotgenoten’ surprises in elkaar flansen. In de Horst regelde Daedalus het materiaal, de muziek, bier en pepernoten; de deelnemers lieten hun handjes fanatiek wapperen.Vier IO’ers vertellen wat ze maken en voor wie.
Gerrit Eisma
Judith Schoot Uiterkamp
Frans van der veeken
De Horst is verlaten en donker maar uit een zaal op de eerste verdieping klinkt vrolijke muziek. Zo’n twintig studenten zijn druk in de weer met een grote hoeveelheid dozen, wc-rollen, kranten, lijm, verf en tekenpotloden. Ter stimulering van de creativiteit is ook het bier ruim voorradig. Flinke zakken pepernoten zorgen voor extra energie. De ontwerpers in spe hebben aan dit duwtje in de rug voldoende om aan de slag te gaan en blijken zo creatief als je van dit type studenten mag verwachten. Judith Schoot Uiterkamp werkt hard aan de surprise voor haar zus. ‘Op 6 december vier ik Sinterklaas bij mijn ouders in Dronten.’ Wat ze precies van papiermaché aan het maken is, valt nog niet echt te zien. ‘Het wordt een klokhuis,’ legt ze uit en dat verklaart ook de afgekloven appel naast haar op tafel. ‘Mijn zus werkt bij de GGD
Elmer Lisse
Jeske Nijman De vier IO'ers tonen hun creaties. Foto's: Frans van der Veeken.
en is daar druk met allerlei projecten op het gebied van gezondheid, vandaar.’ Er blijkt bovendien nog een leuke woordspeling in de surprise verborgen te zitten. ‘Ze is op zoek naar een nieuwe woning, en dus is een klokhuis wel toepasselijk. Snap je ‘m?’ Judith is erg blij dat de surprise-maak-avond er is. ‘Al het nodige materiaal is hier aanwezig en het is hartstikke gezellig,’ aldus de studenten. Als het familiegebeuren er op zit is Judith nog niet helemaal van Sinterklaas af. Ze gaat namelijk nog een Sinterklaasweekend weg met haar dispuut Quenouille. ‘Ik denk alleen niet dat we daarvoor surprises hoeven te maken maar het wordt wel erg gezellig.’
‘Mijn broer zit voor een aantal maanden in Singapore en als hij straks terugkomt wil hij erg graag typisch Nederlandse dingen doen. Daarom vieren we dit jaar Sinterklaas, maar wel wat later.’ Gerrit staat met een bol papiermaché in zijn handen die nog weinig van het eindproduct wegheeft. ‘Het wordt een vis, voor mijn broer. Hij houdt namelijk absoluut niet van vis. Het is zelfs zo erg dat hij in Singapore eens een hele avond enkel droge rijst heeft gegeten omdat er alleen maar vis op de kaart stond.’ Gerrit twijfelde geen moment toen hij hoorde over de knutselactiviteit. ‘Ik stelde het maken van de surprise steeds uit en nu ga ik tenminste aan het werk.’
Gerrit Eisma viert op 12 december Sinterklaas bij zijn ouders in het Friese Stiens.
Jeske Nijman woont nog bij haar ouders in Losser en gaat daar op 5 decem-
ber Sinterklaas vieren. ‘Het is dus lastig om thuis aan mijn surprise te werken zonder gezien te worden en daarom ben ik erg blij met deze avond,’ legt ze uit. Het natte krantenplaksel in haar handen lijkt verdacht veel op een varken. ‘Dat klopt. Het wordt een spaarvarken voor mijn zus omdat ze altijd zonder geld zit.’ Jeske weet wel hoe dat komt. ‘Ze koopt altijd onzinnige spullen zoals nepnagels die ze vervolgens binnen een dag kwijt is of sinaasappel lipgloss die helemaal niet naar sinaasappel blijkt te smaken, alleen maar omdat die dingen in de aanbieding waren. En vorig jaar kocht ze met Sinterklaas een wijnschenker voor mijn vader, terwijl hij helemaal nooit wijn drinkt.’ Als Jeske haar roze bouwsel af heeft zit het er nog niet op voor haar, want ze viert ook nog
Sinterklaas met vriendinnen en bij haar schoonfamilie. ‘Maar die surprises maak ik gewoon thuis hoor.’ Elmer Lisse heeft niet voor papiermaché gekozen maar is met karton aan het werk. Hij viert op 5 december Sinterklaas met de familie van zijn vriendin in Renkum. ‘Ik heb mijn tante getrokken en maak een smurf voor haar. Waarom? Omdat ze erg klein is. ‘Ik denk nog na over extra redenen voor deze surprise.’ Ook Elmer is enthousiast over de door Daedalus georganiseerde activiteit: ‘Ik stelde het knutselen steeds maar uit en nu kunnen we gezellig samen aan het werk.’ Als Elmer de Sinterklaas bij zijn schoonfamilie achter de rug heeft is hij pas op de helft. ‘Ik vier het ook nog met mijn eigen familie namelijk.’
Naam: Studie: Op weg naar:
Onafhankelijk weekblad voor personeel en studenten van de Universiteit Twente jaargang 46. Verschijnt donderdag op de campus; vrijdag/zaterdag buiten de UT. Oplage: 8.500 exemplaren. Redactie-adres: Vrijhof kamers 215, 216, 217, 228, 219. Postadres: Postbus 217, 7500 AE Enschede. Telefoon: (053 – 489) 2029 zie verder onder redactie. Fax: (053 – 489) 3439 E-mail redactie:
[email protected]. Internet: http://www.utnieuws.utwente.nl; of via de homepage van de UT. Redactie: Bert Groenman (hoofdredacteur, 2030)
[email protected] Paul de Kuyper (4084)
[email protected] Maaike Platvoet (3815)
[email protected] Sandra Pool (tel. 2936)
[email protected] Mignon van Dijk (tel. 2028)
[email protected] Office-management: Brigitte Boogaard (2029)
[email protected] Vaste medewerkers: Harold de Boer, Aryo Breton van Groll, Supriyo Chatterjea, Henriëtte van Dorp, Robbin Engels, Anindita Ganguly, Bianca Hagen, Egbert van Hattem, Joris van Hoof, Bas Klaver, Hans van de Kolk, Willem Pieterson, Audrey Rhodes, Ashok Sridhar, Frans van der Veeken, Bauke Vermaas. Automatisering/internet: Martijn Baars Ivar Engel Foto's: Arjan Reef / Gijs van Ouwerkerk / Frans van der Veeken Redactieraad: prof.dr. E.R. Seydel (vz). Advertenties: Bureau Van Vliet BV, Postbus 20, 2040 AA Zandvoort, Tel. 023 – 5714745. Site: www.bureauvanvliet.com. E-mail:
[email protected]. Advertentietarieven op aanvraag. HOP: UT Nieuws is aangesloten bij het Hoger Onderwijs Persbureau (HOP). Adreswijzigingen: Abonnees (ook studenten) dienen deze schriftelijk door te geven aan de redactie UT-Nieuws Postbus 217, 7500 AE Enschede of per e-mail:
[email protected]. Stage of buitenlands studieverblijf: studenten die op stage gaan of in het buitenland gaan studeren kunnen UT-Nieuws op schriftelijk verzoek opgestuurd krijgen. Wie prijs stelt op deze (gratis) service zendt een adreswijziging naar de redactie o.v.v. faculteit, stagelocatie en periode (zo nauwkeurig mogelijk). Kopij: Bestemd voor de Infomededelingenrubriek dient per e-mail maandag voor 14.00 uur in het bezit te zijn van de redactie UT-Nieuws. Abonnementen: Jaarabonnement: 37 euro. Abonnementen schriftelijk aan te vragen met vermelding van naam, adres, postcode, plaats, telefoonnummer en bank-/girorekening. Abonnementen kunnen wekelijks ingaan. Betaling via factuur. Het jaarabonnement wordt automatisch verlengd, tenzij men minimaal 1 maand voor afloop van de abonnementsperiode schriftelijk opzegt. Technische vervaardiging: Wegener Huis aan Huiskranten B.V. Bezorging Campus: Motorsportgroep UT, coördinator Tim Wolda, tel. 053-4892029. E-mail:
[email protected] Copyright UT-Nieuws: Auteursrecht voorbehouden. Het is verboden zonder toestemming van de hoofdredacteur artikelen schema's foto's of illustraties geheel of gedeeltelijk over te nemen en/of openbaar te maken in enigerlei vorm of wijze.
Johan Damveld (22) civiele techniek huis in de binnenstad
‘De achterband van mijn fiets is een beetje zacht. Hij loopt langzaam leeg. Daarom heb ik even een fietspomp geleend van het Sportcentrum. Dat wordt straks hard doorfietsen om thuis te komen. Ik heb geen zin om te lopen, want ik heb last van mijn enkel. Vanmorgen was m’n band ook al zacht en stond ik net als nu te pompen. Toen ben ik naar de bushalte gefietst en van daaruit met de bus naar het ziekenhuis in Oldenzaal gegaan. Ik moest naar de chirurg voor mijn enkel. Daar ben ik doorheen gegaan met voetbal. Ik heb me verstapt in de zaal. Ik zette mijn voet verkeerd neer en toen was het ineens mis. Mijn enkel is half gebroken en moet waarschijnlijk in februari geopereerd worden. Vervelend, want nu kan ik niet voetballen. Ik speel bij Drienerlo. Ik kom net van een vergadering van de borrelcommissie van de voetbalvereniging. Elke eerste donderdag van de maand hebben we een borrel bij Tabula Rasa, de sociëteit van Saxionstudenten fysiotherapie in de Stadsgravenstraat. Vanavond hebben we een constitutieborrel, waarbij we het compleet nieuwe bestuur voorstellen. Normaal komt er zo’n vijftig man op de borrel af, maar we verwachten nu tachtig mensen, want we hebben ook besturen van andere sportverenigingen en studentenvoetbalverenigingen uitgenodigd. Ik moet straks thuis nog een paar dingen voorbereiden voor die borrel, zoals een vlag maken en een cadeau regelen voor het nieuwe bestuur. Het belooft heel gezellig te worden!’
Waar gaat dat heen...? Foto: Arjan Reef.
ut Nieuws weekblad van de Universiteit Twente
donderdag 4 december 2008
Ruim twee ton voor studentondernemers De Student Union en Kennispark Twente krijgen voor hun gezamenlijke initiatief studentondernemerschap en Studenten Kennis Portal (SKP) een subsidie van ruim twee ton verdeeld over twee jaar. Het door het CvB toegekende budget is bedoeld om huidige activiteiten op dit gebied te continueren en nieuwe te initiëren. ‘We zijn erin geslaagd om studentondernemerschap op de kaart te zetten,’ zegt Erwin Holtland van Kennispark Twente. Plannen om dat verder uit te breiden heeft de coördinator studentondernemerschap wel. Een pre-TOPregeling zou een eerste stap kunnen zijn. ‘We kennen allemaal de TOP-regeling voor startende ondernemers,’ vertelt Holtland. ‘Maar deze voorziening is alleen beschikbaar voor afgestudeerde UT-ers. Uit gesprekken met de huidige 71 studentondernemers blijkt dat ook zij behoefte hebben aan een stukje ondersteuning. Wij krijgen
vaak de vraag of zij ook gebruik kunnen maken van de TOP-regeling.’ Als het aan Holtland en de Student Union ligt, kan dat vanaf volgend collegejaar in de vorm van een pre-TOPregeling. SU-bestuurder Thomans Mensink: ‘We hebben een voorstel ingediend bij het CvB. De regeling bestaat uit een pakket van voorzieningen zoals een studiecoach, een business coach en adviezen over de boekhouding, juridische zaken of markton-
derzoeken. De starter kan zich dan focussen op het ondernemen. Randzaken worden zoveel mogelijk opgevangen. Ook willen we straks kantoorruimtes verhuren tegen laag tarief in de verbouwde Langezijds. Zo’n omgeving werkt versterkend.’ De genoemde studiecoach is volgens Holtland nodig omdat er een natuurlijk spanningsveld bestaat tussen studeren en ondernemen. ‘Wij willen voorkomen dat succesvolle ondernemers uiteindelijk zonder papiertje definitief het bedrijfsleven instappen. Er moet dus wel afgestudeerd worden.’ De business coach helpt inhoudelijk. Mensink: ‘Ondernemers kunnen sparren met iemand uit het bedrijfsleven die dezelfde ervaring heeft.’ Of een opstartbudget beschikbaar komt, is nog de vraag. Holtland: ‘Daarover zijn wij nog in onderhandeling met een bank.’
Met de pre-TOP-regeling bindt de UT studenten en afgestudeerden aan de regio, denken de twee coördinatoren. ‘De kans wordt kleiner dat ze stoppen met hun bedrijf en wegtrekken. Het wordt allemaal wat serieuzer. Ook de overstap naar een TOP-regeling is makkelijker. De Studenten Kennis Portal krijgt ook een stukje extra financiering. Sinds de oprichting vorig jaar kwamen er al 221 vragen bij de portal binnen. Mensink: ‘Dat initiatief loopt als een trein. We gaan onze backoffice verder uitbreiden. De vragen lenen zich daar uitstekend voor. Aanvankelijk gingen studentondernemers aan de slag gaan met de ingezonden kwesties, maar er zitten ook vraagstukken tussen die geschikt zijn voor de wetenschap, het Roessingh of Saxion Hogeschool. Met deze instellingen gaan we samenwerken.’
EIT biedt kansen voor drie TU’s Het veelbesproken EIT (European Institute of Innovation & Technology) hield vorige week maandag in Bratislava een groot seminar over het oprichten van Knowledge and Innovation Communities. Peter Apers, wetenschappelijk directeur van UTonderzoeksinstituut CTIT (telematica en informatietechnologie) was erbij en ziet kansen voor de drie TU’s. CvB-voorzitter Anne Flierman was ook op weg naar de Slowaakse hoofdstad, maar door het slechte weer bleef zijn vliegtuig in Düsseldorf aan de grond. Apers is ook directeur van NIRICT (Netherlands Institute for Research on ICT), een 3TU-organisatie met meer dan zeventig leerstoelen uit Twente, Delft en Eindhoven bij elkaar. ‘Maar dat niet alleen,’ zegt Apers. ‘We werken samen met kennisinstellingen, bedrijfsleven, toptechnologische instituten, kortom allemaal partijen die een goede onderlinge interactie heb-
pleidooi scheidend rector zijm
Nadruk op de toepassing Tijdens zijn laatste dies als rector magnificus pleitte Henk Zijm ervoor dat wetenschappers zich bij de keuze van hun onderzoeksthema’s meer laten leiden door maatschappelijkrelevantie. Na zijn diesrede overhandigde Zijm de rectorsketen aan zijn opvolger Ed Brinksma. Zijm liet zich in zijn diesrede Footprints of Science inspireren door de 16e/17e-eeuwse Italiaanse wetenschapper Galileo Galilei. De scheidend rector magnificus constateerde dat net als in Galilei’s tijd ‘ook vandaag de dag het verzet tegen resultaten van wetenschappelijk onderzoek soms nog verbazend hardnekkig blijkt, zeker waar die resultaten botsen met overtuigingen of gevestigde belangen’. Wetenschappers zouden volgens Zijm vaker het voortouw moeten nemen in het vragen van aandacht voor urgente maatschappelijke problemen zoals duurzaamheid en milieu, maar ook veiligheid, leefbaarheid en de verdeling van armoede en rijkdom. ‘Naast wetenschappelijke mogen ook maatschappelijke argumenten bepalend zijn voor de keuze van onderzoeksthema’s’, aldus Zijm. Fundamenteel onderzoek wil hij hierbij niet uitsluiten, maar de nadruk moet liggen op toepassingsgericht maatschappelijk onderzoek. Die keuze moet bovendien gevolgen hebben voor de beoordeling van onderzoek, meent Zijm. ‘Beoordeling moet plaatsvinden op basis van maatschappelijke relevantie. Maar als je dat zegt, is het huis vaak te klein.’Volgens
Zijm verdraagt maatschappelijke urgentie zich vaak slecht met ‘een wereld waarin de citatiescore het hoogste goed is’. Universiteiten lijken in een spagaat te zitten tussen scoren met fundamenteel onderzoek en de maatschappelijke relevantie van toepassingen. Zijm denkt dat wetenschappers uit dat dilemma kunnen komen. ‘Namelijk door na een gedegen wetenschappelijke analyse ook systematisch de stap te zetten om op basis daarvan technologie te ontwikkelen, niet zozeer gericht op de oplossing van kortetermijnproblemen, maar juist op het leveren van een duurzame bijdrage aan de aanpak van meer generieke problemen die steeds urgenter worden.’ Bovendien zijn volgens Zijm ook bij maatschappelijke thema’s nog voldoende fundamentele kwesties onbeantwoord. In zijn diesrede bereed Zijm zijdelings zijn stokpaardje internationaliser ing. Hij benadrukte trots te zijn dat de internationalisering op onderwijs sterk groeit. ‘Dit leidt tot een beter begrip van achtergronden en culturen en dat is in een tijd van toenemende internationale spanning harder nodig dan ooit. In dat verband staat het besluit van de Nederlandse overheid gericht op uitsluiting van specifieke studies voor enkele groepen studenten, enkel en alleen omdat ze in een bepaald land geboren zijn, haaks op de traditie van openheid en toegankelijkheid voor allen van het hoger en wetenschappelijk onderwijs in het land.’ Met die laatste stelling sprak Zijm zich uit tegen de uitsluiting van Iraanse studenten voor bepaalde technische studies.
HUBERTUS. De bewoners van studentenhuis Huize Heilige Hubertus aan de Noorderhagen zijn deze week druk aan het klussen voor het jaarlijkse huisfeest, zaterdag 6 december. Het studentenspektakel beleeft zijn vijfentwintigste editie. Thema van dit ‘heidense hubileum’ is ‘de Kerckers van Vermaeck’. Om 22.00 uur zullen de gewelven van de Kerckers worden geopend. www.hubertusfeest.nl. Foto: Frans van der Veeken.
Lintje voor Henk Zijm Tijdens de diesviering werd scheidend rector Henk Zijm koninklijk onderscheiden door Geert Jansen, commissaris van de Koningin van Overijssel. De rector werd benoemd tot Officier in de Orde van Oranje Nassau. Zowel de bestuurder als de wetenschapper Zijm heeft volgens Jansen opvallende prestaties geleverd en werkzaamheden verricht die voor de samenleving een bijzondere waarde hebben. De CvdK roemde onder andere Zijms inzet voor de campus, de 3TU-federatie, de regio en zijn inspanningen op het gebied van internationalisering. Nadat Zijm het lintje had opgespeld gekregen, overhandigde hij zijn rectorsketen aan Ed Brinksma die vanaf 1 januari 2009 voor (tenminste) vier jaar de nieuwe
Peter Apers
ben en ook ideeën hebben over het implementeren van innovatie. NIRICT noemen we dan een ecosysteem omdat er sprake is van een hechte samenwerking en van een co-locatie, Nederland dus, want hier is alles dicht bij elkaar. ‘Uit de reacties van de aanwezigen kon ik opmaken dat wij als Nederland met zo’n systeem voorop lopen. Kijk bijvoorbeeld naar de spinoffs die we als UT genereren en de TOP-regeling die wij daarvoor gebruiken. Dat werd echt geprezen door andere landen net als de minor ondernemerschap. We hebben op dat ondernemende vlak als UT een voorsprong op de rest. Want alles bij het EIT draait om innovatie, dat is de centrale doelstelling.’ ‘Het EIT wil ook onderwijs er bij betrekken. Met zogeheten KIC’s moet dat nog beter lukken. Die kenniscentra bestaan uit vergaande geïntegreerde partnerships, gebaseerd op bestaande relaties tussen partijen. Uitgangspunt is dat een KIC uit minimaal drie deelnemers bestaat uit twee verschillende EU-landen. Zo’n kenniscentrum (waar veel Europees geld voor beschikbaar is) wordt om een bepaald thema opgebouwd. De eerste drie waarvoor een call geopend is zijn: sustainable energy, mitigation and adaption of climate change en future information society. ‘Wij willen met NIRICT een voorstel indienen om aangewezen te worden als een KIC. De TU/e zal formeel de kar trekken, maar het is een 3TU-voorstel, dus doet de UT ook mee.’
Studenten willen meer profiel Studenten vinden dat ze niet centraal genoeg staan in de Route ’14-plannen van het college van bestuur. Dat bleek gisteren tijdens een door de Student Union georganiseerd debat in de Bastille. Collegevoorzitter Anne Flierman riep studenten tijdens de bijeenkomst op mee te denken over Route ’14. De discussie volgde op een presentatie van de Route ’14-plannen door Flierman. Zo’n honderd, meest actieve, studenten gingen in debat met de collegevoorzitter, CvB-lid Kees van Ast en de decanen Hubert Coonen en Rikus Eising. Met rode en groene briefjes konden studenten aangeven of ze het eens of oneens zijn met de stellingen uit de strategische visie. Anne Flierman erkende dat de kritiek van de studenten dat zij onvoldoende centraal staan in het plan, deels terecht is. Hij gaf daarbij aan dat elke suggestie welkom is en dat studenten door mee te denken daadwerkelijk invloed kunnen uitoefenen op Route ’14. Ook de stelling ‘onderwijs van 9 tot 9 zorgt voor een bruisende campus’ zorgde voor veel commotie. De aanwezige studenten zien colleges in de avonduren niet zitten, omdat ze bang
zijn dat hun sociale leven daaronder zal leiden. Sportverenigingen en culturele instellingen vrezen voor dalende ledenaantallen als er onderwijs wordt gegeven tijdens trainingsuren in het begin van de avond. ‘We hebben zeker niet de intentie al het activisme de nek om te draaien, maar het is de bedoeling de campus wat levendiger te maken’, reageerde de collegevoorzitter. Hij benadrukte dat het daarbij vooral gaat om de uitstraling van de universiteit op de regio en de doelstelling om meer niet-studenten naar de campus te lokken. Ook bleek er onduidelijkheid te zijn over wat topstudenten zijn. Gaat het dan om studenten met hoge cijfers of actieve studenten? Flierman benadrukte dat niet alleen kennis belangrijk is, maar ook activisme en vaardigheden als samenwerken en ondernemerschap. Hij zegde toe enkele aanbevelingen van studenten mee te nemen in de nu lopende discussie over het plan. Daarmee doelde de collegevoorzitter op het vaker inzetten van studenten als ambassadeurs voor de universiteit en het herformuleren van de definitie van excellente studenten. Tijdens de nieuwjaarsbijeenkomst op maandag 5 januari denkt Flierman een vastgesteld plan kunnen presenteren.
ut Nieuws weekblad van de Universiteit Twente
donderdag 4 december 2008
jorrit de boer promoveert op geschiedenis ut
‘Net zo kritisch als ik zelf wil’ Het onderzoek van CTW-promovendus Jorrit de Boer (24) valt een beetje uit de toon bij de andere promoties binnen zijn faculteit. Sinds een jaar werkt de historicus namelijk aan zijn proefschrift over de geschiedenis van de UT. Daarnaast komt er een jubileumboek uit ter gelegenheid van het vijftigjarige bestaan van de universiteit in november 2011. Je hebt nog drie jaar, dan moet je proefschrift echt af zijn. Voel je de deadline al naderen? ‘Ik vind die druk wel lekker. Anders kun je bezig blijven en je onderzoek steeds uitbreiden. Nu heb je geen keuze, het moet af. Ik wil dat er over twee jaar al wat ligt. Dan hoef ik daarna alleen nog maar het schaafwerk te doen en de boel te herschrijven. Waarschijnlijk gaat dat niet lukken, maar ik heb dan in ieder geval nog wat speling.’ Hoe breng je vijftig jaar UTgeschiedenis in kaart? ‘Vooral veel boeken lezen over de geschiedenis van de UT. Er is daarover al meer verschenen dan ik had verwacht. Aan de hand daarvan ga je mensen interviewen zoals hoogleraren en de vroegere campusdecaan Schuijer. Terwijl je bezig bent, wordt het lijstje met mensen met wie je wilt spreken alleen maar langer. Alle informatie die ik zo verzamel, gaat in een grote multomap. Uiteindelijk probeer ik dat allemaal in
een groter verhaal te passen. Mijn proefschrift volgt vijf hoofdlijnen: bestuur en beheer, de campus, onderwijs en onderzoek, de materiële geschiedenis en de architectuur, en de verhouding tussen UT en maatschappij.’
wil. Maar kritiek moet je uiteraard wel kunnen onderbouwen. Hoewel ik nog niet weet hoe het jubileumboek zich tot mijn proefschrift gaat verhouden, krijgt dat natuurlijk wel een wat feestelijker karakter. Het zal vooral een boek worden met veel foto’s van hoe de universiteit en de campus er vroeger uit zagen en waarvan sommige mensen zouden willen dat het nu nog steeds zo was.’ Paul de Kuyper
Welke periode vind je het meest interessant? ‘De tweede helft van de jaren zestig. De eerste rector had een campusfilosofie op papier gezet in een poging de ideale hogeschool te creëren. Het ideaalbeeld was dat studenten en profs gezamenlijk wetenschap zouden bedrijven. Die generatie bestuurders dacht echt dat ze het goed geregeld hadden. Maar toen kwamen eind jaren zestig de studenten in opstand. Die waren juist helemaal niet tevreden en ze eisten meer inspraak. Bij de founding fathers van de THT ging dat er echt niet in.’ Hoe kritisch mag je proefschrift zijn? ‘Zo kritisch als ik zelf
Jorrit de Boer. Foto: Gijs van Ouwerkerk
Foto: Arjan Reef. ADVERTENTIE
Nieuwe commissie Batavierenrace In de Vrijhof stelde de Batavierencommissie zich afgelopen donderdag voor aan externe partijen zoals sponsors, cater ing, het Sportcentrum, de politie en het Facilitair Bedrijf. In totaal werken vier fulltimers – twee uit Enschede en twee uit Nijmegen – aan de voorbereidingen van de race die 25 april begint. Ze worden ondersteund door zes parttimers. ‘We zijn in september al begonnen met onder meer het zoeken naar sponsors, het routeboekje in elkaar zetten en de fietsroute checken. We hebben nog een tekort aan technische mensen. Die mogen zich best bij ons melden! Verder krijgen we veel mailtjes en telefoontjes binnen van mensen die willen weten hoe het met hun inschrijving zit. Daar kunnen we hopelijk na het overleg van 9 december antwoord opgeven.’ Tonnie Buitink van het evenementenbureau en verantwoordelijk voor het Batafeest liet die middag weten voor vijf jaar een nieuwe hoofdsponsor voor het slotfeest te hebben gevonden in de bierbrouwerij Grolsch.
De 37e Batavierencommissie vanaf links Mark van Berchum, Niels Loeffen, Michiel de Groot, Mark van der Mee, Dagmar Ouweneel, Sander Ogink, Marijke Scheppink, Mark van der Meer, Matthijs Munnik en Femke Brants. Erachter Tonnie Buitink van het evenementenbureau. ADVERTENTIE
Vandaag is Jeroen even sportheld!
Steun het CliniClowns effect! Giro 6640 of www.cliniclowns.nl
Mijn job Naam: Gerrit Odink (60) Functie: archivaris Locatie: Spiegel 109
Gerrit Odink (60) Foto: Arjan Reef.
‘Alle post van het college van bestuur komt hier binnen. De stukken lezen we door en verbinden er een klassering aan. Die codes zijn universeel en bepalen in welk deel van deze blauwe archiefkasten achter mij de brief wordt opgeborgen. Ik ken zeker wel wat codes uit mijn hoofd. Dat kan ook niet anders na dertig jaar archiefwerkzaamheden. De hoeveelheid post varieert per dag. Soms komt er geen enkele brief binnen. Dan ben ik bezig met het inventariseren van het huidige archief. De informatie die ik lees is vertrouwelijk. Met mijn twee collega’s bespreek ik wel eens wat, maar dat gaat nooit verder dan deze kamer. Je leest persoonlijke informatie over medewerkers en ook over juridische kwesties. Tja, dat krijg je allemaal onder ogen. Geheimhouding is inherent aan dit vak. Het zakelijk archief is nog niet digitaal. We zijn er wel erg druk mee bezig. Nu gaan de brieven van ons naar de secretaris van de UT. Hij bekijkt weer wie er mee aan de slag moet. Met een nieuw digitaal systeem zou je alles kunnen scannen en per mail versturen. Dat gaat vele malen sneller. Hoe lang iets bewaard wordt? Dat ligt helemaal aan het stuk. Financiële documenten moeten meestal wat langer blijven zitten dan bijvoorbeeld een terkennisneming. Die kan na een jaar al weg. Van alle professoren wordt het persoonlijk dossier voor altijd bewaard. En wanneer iemand afscheid neemt, dan komt de rector ook even langs om in het dossier van de vertrekkende medewerker te neuzen. Die informatie gebruikt hij dan voor zijn afscheidspraatje.’
ut Nieuws weekblad van de Universiteit Twente
donderdag 4 december 2008
albert douma promoveert op chaos in rotterdamse haven
Haven ‘een mierennest’ In de Rotterdamse haven varen binnenvaartschepen van terminal naar terminal om hun containers te laden en te lossen. De wachttijden lopen daarbij echter zover op dat zowel de terminals als de barge operators, die de schepen contracteren, spreken van een zeer urgent logistiek probleem. Albert Douma, vakgroep operationele methoden voor productie en logistiek (faculteit MB), promoveert dinsdag op een zogenaamd multi agent system dat de havenproblematiek zou kunnen oplossen.
De bladen De faculteit economie en bedrijfskunde van de Universiteit Maastricht heeft een elektronische test gelanceerd waarmee eerstejaars hun studiegedrag kunnen beoordelen en verbeteren. Zo wil de faculteit het grote aantal studiestakers terugdringen.Van de 831 eerstejaars die in september 2006 begonnen, haakten er 280 af. De test moet ondermeer blootleggen hoe gemotiveerd studenten zijn, of ze hun studie handig plannen en hoe hun sociale situatie eruitziet. Wie de vragenlijst heeft ingevuld, krijgt meteen een elektronische score plus tips of wordt verwezen naar de studieadviseur. De elektronische test is niet verplicht.
paul de kuyper
‘Haventerminals zijn zelfstandige bedrijven die onderling concurreren. Hetzelfde geldt voor de barge operators. Op dit moment zijn partijen vooral geïnteresseerd in hun eigen belang en terughoudend in het delen van informatie. Daardoor is het moeilijk om afspraken te plannen’, legt Douma het logistieke probleem uit. ‘Er ontstaan enorme wachtrijen bij terminals, planningen worden vaak omgegooid en daardoor zijn afspraken onbetrouwbaar. Als je bij de eerste terminal langer moet wachten dan gepland, kom je bij de volgende ook te laat. Het proces is erg onzeker en leidt tot efficiencyverlies. Je kunt het moeilijk in geld drukken, maar het is een zeer urgent probleem.’ Douma pleit in zijn proef-
schrift niet voor een centrale aanpak. ‘Een partij die alles aanstuurt, is niet acceptabel voor de terminals en barge operators. Ze moeten dan concurrentiegevoelige informatie prijsgeven en een stuk autonomie opgeven.’ Daarom ontwierp Douma een softwaresysteem voor decentrale sturing. ‘Ik vergelijk het vaak met een mierennest. Een individuele mier is niet heel sterk en heeft weinig kennis en communicatiemogelijkheden. Voor zover bekend wordt in een nest niet van bovenaf gestuurd, maar gezamenlijk zijn alle mieren toch tot iets groots in staat.’ Die observatie heeft Douma vertaald naar een zogenaamd multi agent system voor de haven. Elke havenpartij krijgt een door Douma
Het systeem moet eerst uitvoerig worden getest en het vertrouwen krijgen van alle partijen, aldus de promovendus. Foto: UT-Nieuws
ontworpen agent, een stukje software dat namens de barge operator of de terminal handelt. De agents van alle partijen communiceren met elkaar en rekenen door wat de gunstigste afspraken zijn voor degene die ze vertegenwoordigen. De agent van een binnenvaartschipper stemt bijvoorbeeld met alle agents van de terminals af hoe laat er hoeveel containers kunnen worden gelost. De communicatie tussen barge operators en terminals wordt dus geautomatiseerd en dat maakt de besluitvorming niet alleen beter maar ook sneller, aldus de promovendus.
Douma testte zijn systeem in een simulatiestudie en heeft een game ontwikkeld die hij in vervolgonderzoek aan terminals en barge operators wil aanbieden om te laten zien hoe het werkt. Zijn oplossing noemt hij veelbelovend, al verwacht hij niet dat het systeem op korte termijn in de Rotterdamse haven zal worden toegepast. ‘Alle havenpartijen zijn erg terughoudend. Ze hebben vaker gehoord dat iemand hun logistieke probleem kwam oplossen. Het systeem moet eerst uitvoerig worden getest en het vertrouwen krijgen van alle partijen. Een implementatietraject zal lang duren.’ Rond zijn promotie organiseert Albert Douma een symposium over logistieke netwerken in de Rotterdamse haven. Dinsdag 9 december 9.45 tot 16.15 uur in de TXChange Cell in de Horst. Zie ook www.trasumo.nl. ADVERTENTIE
meer dan 50.000 betaalbare startwoningen
www.startmakelaar.nl wetenschapsquiz
Weetjes en inzicht Zeven studententeams en een VIP-team met vertegenwoordigers uit het bedrijfsleven streden vorige week donderdag tegen elkaar in een wetenschapsquiz, georganiseerd door Young KIVI NIRIA Students Twente. In een collegezaal in de Langezijds kregen zij dertig meerkeuzevragen voorgeschoteld door techniekfilosoof Philip Brey. Er kwamen verschillende wetenschappelijke onderwerpen aan bod, waarbij het ging om wiskundige raadsels en technisch inzicht, maar ook om simpele weetjes. Zoals: blijft een vers ei drijven in de Noordzee en hoe komt het dat mieren altijd de weg terugvinden naar hun nest? Enkele experimenten werden na het beantwoorden van de vragen ter plekke uitgevoerd. Aan de wetenschapsquiz deden studenten technische natuurkunde, industrieel ontwerpen, scheikundige technologie, civiele techniek, biomedische technologie en advanced technology mee. Doel van de kennistest was te bepalen welke opleiding de slimste van de drie technische universiteiten is en welke student het beste scoort. Net als bij de voorgaande edities ging die eer opnieuw naar technische natuurkunde. Ivan van der Kroon mag zich de slimste individuele persoon noemen.
Harold de Boer
De jury van de wetenschapsquiz in beeld. Foto: Arjan Reef.
Uit Het Lood
Piet Hein Geregisseerde criminaliteit is een krachtig politiek instrument. Onder de vlag van de WIC stuurden wij tijdens de Tachtigjarige Oorlog zeerovers erop uit om vijandelijke schepen te kapen. De verovering van de Zilvervloot door Piet
Hein was het grootste succes in deze campagne. Nog steeds worden er piraten ingezet door vrijheidstrijders. En qua economische betekenis is een supertanker inderdaad te zien als een 21ste-eeuwse Zilvervloot. Maar de Somalische piraten maakten een strategische blunder. Ze pakten de verkeerde. Wie als moslimstaat serieus genomen wil worden, laat de schepen van Saoudi Arabië met rust. Nota bene het thuisland van de Profeet. Ook bij ons gaat het nog weleens fout in de uitvoering. De wetsovertreders begrijpen niet altijd hun maatschappelijke rol. Inderdaad, potenrammers en buurtbewoners die pedofielen wegpesten zijn een doeltreffend wapen in
De PVV heeft Kamervragen ingediend over de Amsterdamse Asva Studentenunie die strafbare handelingen zou aanmoedigen door een cursus kraken te organiseren. De Asva moet volgens de Kamerleden Hero Brinkman en Martin Bosman daarom officieel worden gewaarschuwd of zelfs worden opgeheven. Asva-bestuurslid Thomas Smits maakt zich niet druk:‘We zetten helemaal niet aan tot strafbare handelingen. Kraken is niet strafbaar, als je het tenminste netjes doet. Er is in Amsterdam een enorm kamertekort en sommige studenten willen daarom een huis kraken. Ons standpunt is: dan kan je ze maar beter leren hoe ze dit op een nette manier kunnen doen. En daarover gaat de cursus.’ Aan de Rijksuniversiteit Groningen boog de Uraad zich over problemen met de nieuwe huisstijl die twee jaar geleden werd ingevoerd. Het tussentijdse huisstijlrapport van de afdeling communicatie voldeed volgens raadslid Fokkema zelf helemaal niet aan de nieuwe stijl. Het logo dat gebruikt werd leek hem iets te klein. Zijn collega-raadslid Bos had klachten over zesduizend koffiekopjes die in de container zouden zijn gesodemieterd omdat er iets te weinig wit op zat. Jammer, want die kopjes waren best nog wel bruikbaar toch? Het CvB was het daarmee eens: ‘Als ons was gevraagd of dat had moeten gebeuren, dan hadden we gezegd: nee. Maar niet alles wordt ons gevraagd, gelukkig.’ De Leidse hoogleraar Peter Grünwald rekende uit dat tot nu toe op Aarde 107,5 miljard mensen leefden. Een halve week paste hij wiskundige modellen toe op schattingen van andere wetenschappers. Grünwald geeft toe dat-ie er naast kan zitten. ‘Volgens een andere rekenmethode, die niet beter of slechter is, kom je uit op 70 miljard. Er zijn zoveel onbekende gegevens, en het is zo lang geleden dat je weinig harde conclusies kunt trekken. De levensverwachting in het Stenen Tijdperk was volgens sommige wetenschappers dertien jaar, en volgens anderen twintig. Dat soort verschillen scheelt miljarden mensen.’ De Delftse promovendus Daniël Saakes ontwierp een kroonluchter van Ikea-lampen. Zijn platonic sun werd op internet een enorme hype. Saakes gebruikte daarvoor de Lampan van Ikea. ‘Het is het allergoedkoopste lampje. Eigenlijk is er niet veel aan, maar met heel veel tegelijk dus wel. Ik heb er gewoon een hele grote lamp van gemaakt.’ En iedereen kan het volgens hem. Je hebt alleen een soldeerbout nodig en vier, zes of twaalf Lampans. Saakes rekende uit dat honderd tot honderdtwintig lampen het maximum is. Als iemand zich meldt die zo’n grote platonic sun wil, neemt hij een paar dagen vrij om ook zo’n exemplaar in elkaar te knutselen.
de strijd tegen het zedelijk verval. Maar op een bepaald moment gingen die rotjochies ambulancepersoneel bedreigen. Dat kon natuurlijk niet de bedoeling zijn. Toenmalig minister Remkes nam meteen maatregelen. Sindsdien horen plegers van geweld tegen hulpverleners en ambtenaren een dubbel hoge straf tegen zich eisen. De VVD’er bekrachtigde zo dat er twee soorten Nederlanders zijn. Degenen waar je met je poten vanaf moet blijven en degenen die wel een lesje verdienen. Tot de eersten behoren bijvoorbeeld de baliemedewerkers in het stadhuis. Die zitten daar voor ons. Die worden er niet voor betaald onheus te worden bejegend. Dit in tegenstelling tot bijvoor-
beeld de meisjes achter de kassa bij de Aldi. Die zijn zo dom, die vragen er gewoon om. Hadden ze maar een fatsoenlijke schoolopleiding moeten afmaken. En dan gaat het soms toch nog fout. Na het drama op het parkeerdek van Ikea zag het Openbaar Ministerie zich genoodzaakt te verkondigen dat ook verkeersregelaars tot de untouchables behoren. Ditmaal op advies van VVD’er Teeven. De komende tijd zullen er ongetwijfeld nog andere groepen aan deze lijst worden toegevoegd. Net zolang tot alle criminaliteit zich richt tegen avondwinkels, benzinestations en andere plaatsen waar tabakswaar wordt verkocht. Dat is het moderne liberale antirook-beleid.
ut Nieuws weekblad van de Universiteit Twente
Thursday 4 December 2008
NEW: IDE-STUDENTS IN EXCHANGE PROGRAM WITH CHINA
‘A great opportunity’ As part of an exchange program of the Industrial Design Engineering faculties of both the UT and the Chinese Jiaotong University in Beijing – a top institute – ten Chinese master’s students will come to Enschede in the last quartile of this academic year. In September a group of ten UT students will leave for Beijing to follow the first quartile of the new academic year. The initiative was set up by professors Arthur Eger (Product Design) and JW Drukker (History of Design). ‘We received an invitation from the Chinese professor in Architecture and Art Design, Yi Xiao,’ says Eger, ‘She was guest lecturer at the UT in February this year, and she came to me and my colleague JW Drukker to talk about the possibilities for a further exchange. We wanted to attend, but in China there are seven ways to say, “yes,” and we didn’t know which one Yi Xiao meant. She kept answering our e-mails though. In the end their answer was “yes, yes” as well.’ Yesterday the professors organ-
ized an information meeting for students. ‘The exchange of two and a half months is meant for master’s students in Industrial Design Engineering who follow the Design and Styling track. Next to that students of the Architectural Building Components Design track are eligible.’ Students can earn 20 study credits. ‘The first two are for following an introductory course on being abroad.’ Egers laughs, ‘We want them to behave of course! And they have to guide a Chinese student for three more credits.’ In
Beijing the participants follow three courses of five credits each. Those are: traditional Chinese architecture, product design for a Chinese company and urban design. ‘During the last course five teams of four students – two Chinese and two UT-students – design a residential area. In preparation for the course we will visit the Roombeek (the area that was blown up during the fireworks disaster eight years ago, after which the entire area was redesigned) here in Enschede.’ The professors went to Jiaotong University three weeks ago to confirm the exchange program with a contract. ‘We were welcomed most pleasantly,’ laughs Eger. ‘They picked us up from the airport and took care of us the entire period. We were pampered for a week! My colleague and I have dined alone twice; everything else was taken care of and paid for by them. Every morning another present laid waiting. Apparently they want us very badly!’
The exchange program is the beginning of further cooperation like lecturer exchange, guest lectures and joint research. ‘Jiaotong University is comparable to the UT: a technological university with a definite social sciences part. The institute is among the top ten ranking Chinese universities. They have a very good architectural education program with elements like graphic design, art design and interior design. We must have students who want to go there in the future.’ The exchange was settled on mutual terms, says Eger. ‘Tuition fees and lodging are paid for and only the trip, food and drink need to be paid by the students. I think it’s a top offer. The foreign experience is an enrichment, and you can follow interesting courses -a once in a lifetime opportunity.’ Sandra Pool trans. Henriëtte van Dorp
symposium on internationalization and social involvement
Henk Zijm remains UT ambassador A symposium on internationalization and social involvement was held in honor of the retirement of the Rector Magnificus of the University of Twente, Dr. Henk Zijm. At the event, Dr. Anne Flierman, chairman of the executive board of the UT praised Zijm’s contribution to the internationalization of the UT, saying that Zijm had been largely responsible for the marked increase in the number of international students, and instrumental in creating and promoting the different student groups. He said, ‘Henk will remain involved in the role of ambassador with our international agenda.’ Following the opening address by Flierman, Dr. Martien Molenaar, the rector of ITC took to the floor. His lecture on development and capacity focused on the need for the integration of knowledge. He said, ‘International agendas should cut through cultures, religions, everything. Worldwide we need to be on the same level of understanding in order to address global issues.’ He went on to explain that ITC, through earth observation and geo-information science, contributes to capacity building in less developed countries.‘We
Rector Henk Zijm (center) in conversation with students at international lunch following the symposium held in his honor, last Friday, at the Vrijhof Cultural Centre. Photos: Gijs van Ouwerkerk
not only need to deal with the huge mass of accumulated data, we also need to address issues of biodiversity, water access, climate change, governmental processes, and we need to use our information responsibly.’ According to Molenaar, the rapid advancement of technology has forced organizations to shrink their technical horizons from 25 years to five, thereby encouraging new business strategies. ‘Where in the past
Panel discussion opens dialogue on internationalization (left to right): Dr. Martien Molenaar (rector of ITC), Dr. Henk Zijm (rector of UT), Elske Olthof and Pramod Agrawal.
organizations had the whole process in-house, we now have distributed product and service supply chains. This means cooperating with partners abroad. Technical education should have an international outlook. We need to facilitate information exchange not only at an academic level, but also at a business and human level.’ During the panel discussion led by Tom Mulder, head of policy staff at the UT, Zijm discus-
Panelists at symposium (left to right): Mingliang Jin, Dr. Martien Molenaar (rector of ITC), Dr. Henk Zijm (rector of UT) and Elske Olthof.
sed the importance of unity. ‘Learning and working together helps to build bridges, to overcome differences in opinion, to lead to mutual understanding. Even when we are facing problems, like what has happened in India, we should always keep the door open.’ He went on to talk about the minority of female students applying to study technical disciplines in the Netherlands. ‘We need people, particularly in technical scien-
Coordinator: Robbin Engels/UT-Nieuws Contributors: Ashok Sridhar, Supriyo Chatterjea, Anindita Ganguly and Audrey Rhodes. For comments and suggestions, email:
[email protected] For previous editions, see: www.utnws.utwente.nl
Diverse perspectives on internationalization issues The symposium last Friday focused on the topic of internationalization and what central role it has in the context of social involvement. Four members of the panel, representing various International Student Associations, spoke openly on the inter-relationship of Dutch and international students. Following are excerpts from the panel discussion on ‘Internationalization and Social Involvement.’ Hasan Sozër, PhD candidate, Turkish Student Association, Faculty of Electrical Engineering, Mathematics and Computer Science ‘People from other cultures are educated differently and have different views.The international community needs to connect more with the Dutch.’
fast. When students from China ask my advice on studying overseas, I recommend the Netherlands. But because the bachelor studies are given in Dutch, they choose English speaking countries first.’ Elske Olthof, Master’s student, Erasmus Student Network, Civil Engineering ‘We have a big program to introduce foreign students to the Netherlands and to each other. A lot of Dutch students don’t know there is such a large international community on campus. It’s our goal to make one big community.’
Mingliang Jin, PhD candidate, Chinese Student Association, BIOS, Labon-a-chip group ‘We want to welcome Europeans in China. See China and judge it on your own opinion. It is changing
Pramod Agrawal, PhD candidate, Indian Student Association, Faculty of Science and Technology ‘Our organization brings part of our culture here to the campus so that we can share it and interact with others. Now it’s time to grow further, to have an exchange of students. We need to help students to go back, so there is no brain drain or gain, but brain circulation.’
ces and engineering disciplines. Developing countries represent an enormous market, but again, the economy is global. During our financial crisis, Chinese institutions are supporting western economies. These are all indications of changing roles, changing positions, which once more indicates it is in our own interest to keep lines, not only open, but to open them wider and to work together as much as we can.’ Molenaar stressed the need for Dutch students to be part of the international community. ‘I’ve been working on this issue for a long time.We think we’re international, but we’re selfcentered. It’s the same with the economy. Roles are changing. Developing countries have the same rights we have in a global economy.We’re not use to that.’ The question about how to strive for better integration between international and Dutch students is one that Zijm admits to have agonized over, and he claims to be disappointed by the lack of uniformity between the student associations. When a member of the Student Union was asked to res-
pond on the issue of integration, her reply of better communication sparked a language debate. Pramod Agrawal argued that English at the UT was superficial. He said, ‘On the surface, yes, it’s English, but if you go a little bit deeper, no.’ Molenaar advocated communication in English at top levels, and he also said, ‘the results of our surveys tell us that students are more comfortable with non-native English speakers because our English is fluent but at a level they can understand.’ Zijm thought it was not something to shy away from. He mentioned the University of Utrecht where disciplines are taught in English from day one. He said, ‘In Groningen at the bachelor level, the first year is in Dutch, the second year is a mix, and by the third year it is almost completely in English. If we change to English in Twente it might affect the regional inflow, but we’ll gain an international environment. Some disciplines won’t be afraid to start to the experiment.’ Mingliang Jin offered his views on the subject, saying that the lack of English at the bachelor level prevented
Tom Mulder, head of policy staff at the UT, presented Henk Zijm a world map. He will step down as rector by the end of year.
Members of the Persatuan Pelajar Indonesia Enschede (PPIE) Dance Club
ut Nieuws weekblad van de Universiteit Twente
donderdag 4 december 2008
Breaking through cultural barriers Two Dutch students, Michael Stekkingër and Eske Olthof, offered their reactions about the topic of internationalization at the close of the symposium. In an interview, the students shared their opinions on internationalization at the UT. Here are excerpts from the interviews.
‘It’s not a big deal’ Michael Stekkingër, a native of The Hague, holds the position of vice chairman on the University Council and studies psychology. Part of his role in the council concentrates on examining internationalization policies and practices at the university. ‘The symposium topic is very interesting, especially with the merger of the ITC as our sixth faculty and the whole goal of the university to become more international as a community and as a place for higher education. People kept saying that English was the language for communication in education. Personally, for me it’s not a big deal. I’m very internationally minded. Here in Holland, you get a nice, safe view and you can speak Dutch. Everything is in Dutch. The only thing you need to do is maybe read English books and make an exam that ninety percent of the time is in Dutch. It’s all very safe and very natural, but what people kept saying today is that the whole international market, the rest of
Chinese students from applying to study at the UT. There was however, support among foreign students to preserve the Dutch language and repeated requests for more courses. One professor also argued that the UT was educating students for a global environment where the common business language is English. In his closing, Zijm said he would continue to encourage the merging of scholarships and support internationalization with the role models provided by international academic staff. He said, ‘The things I’ve experienced have been a kind of
the world, where indeed most students will get their jobs in the future is dominated by the English language.’
Mixing cultures at introduction week Elske Olthof is a master’s student in Civil Engineering and former president of the Erasmus Student Network (ESN), a non-profit international student organization, which aims to foster student mobility in Higher Education under the principle of ‘Students Helping Students.’ ‘I think, indeed, what everyone at the symposium was saying is that everything needs to be in English so that even Dutch students are used to speaking in English because if they are more familiar with it then it is easier for them to communicate with the international students. It should be in the introduction week where you mix the groups, and the Dutch students are aware this is an international campus, and we have to speak English here and why not start now. The introduction is really divided into separate groups: the Dutch side and the English side. If you try to mix these groups then you might have success. There are some small efforts that are showing success like Dine with the Dutch and the language project, where Dutch students are mixed with international students, but these are still quite small.’
free gift. Despite all our differences, people are more or less the same. It is in the best interest of the world, and certainly the Netherlands to become as international as possible. The centers of power are changing. We need alliances with countries that come to the stage. If we want to be a part of that we need to act.’ The symposium closed with a performance by the Persatuan Pelajar Indonesian Enschede (PPIE) Dance Club. Zijm hangs up his hat as Rector Magnificus on the last day of 2008.
floor wolbers
PhD-Award voor chip kankeronderzoek Floor Wolbers, postdoc in de BIOS Lab-on-aChip Group van hoogleraar Albert van den Berg, kreeg tijdens de diesviering de Overijssel PhD Award uitgereikt voor het beste proefschrift van een UT-promovendus. In juni 2007 promoveerde ze op een chip die het effect van medicijnen op borstkankercellen test. ‘Het is een heel simpel ontwerp waarvan ik hoop dat het een doorbraak betekent in het kankeronderzoek.’ Paul de Kuyper
De chip van Wolbers heeft als grote voordeel dat je vóór een chemokuurbehandeling op een kleine selectie cellen kunt testen welk medicijn bij de betreffende kankerpatiënt zal aanslaan. ‘Nu wordt, na de diagnose borstkanker, de tumor bekeken en bepaald welke therapie wordt ingezet. Na een paar weken weet je dan of het aanslaat. Maar als dat niet het geval is, heeft het genezingsproces stil gelegen en is het ziektebeeld misschien zelfs verslechterd’, legt de onderzoekster uit. Het is natuurlijk voor de patiënt veel beter als vooraf bepaald kan worden of een theorie zal aanslaan of niet. Bijkomend voordeel is dat het ook voor flinke kostenbesparing zorgt. Een chemokuur van een aantal weken die niets uithaalt, is weggegooid geld. De chip die Wolbers ontwikkelde is goedkoop en kan gemakkelijk in massaproductie gemaakt worden. ‘Omdat je met lichaams-
Floor Wolbers. Foto: Arjan Reef.
cellen werkt, kun je de chip maar voor een patiënt gebruiken’, aldus de postdoc. Met een zogenaamde biopsienaald worden zo’n honderd tumorcellen uit het lichaam in de ‘kamer’ van de chip gebracht. Die cellen moeten zich eerst aan het oppervlak hechten, waarna het medicijn wordt toegevoegd. Met een microscoop kijk je vervolgens hoe de tumorcellen reageren en of het medicijn het gewenste effect heeft. ‘We staan nu op het punt dat we het willen toepassen in een klinische situatie’, schetst Wolbers de voortgang van haar onderzoek waar ze nu als postdoc een vervolg aan geeft. ‘We hebben de tests gedaan met cellijnen uit databanken, maar nog niet met cellen van patiënten uit de kliniek. Die stap willen we nu maken. Daarvoor moet de chip geoptimaliseerd worden.’ Zo heeft de chip nu slechts één kamer, een uitbreiding
Foto: Arjan Reef
Audrey Rhodes
naar meer kamers betekent dat van meerdere medicijnen tegelijk de effecten getest kunnen worden.Verder moet er nog een concentratiegenerator worden ontworpen zodat de tumorcellen ook met verschillende medicijnconcentraties in contact komen. ‘Bovendien willen we overstappen op elektrische metingen’, vult Wolbers aan. ‘Nu nog bekijken we alles onder de microscoop, maar het zou in een klini-
sche omgeving beter zijn als je op een display ziet wat een medicijn doet.’ De Overijssel PhD-Award, vijfduizend euro vrij te besteden, vormt een aanmoediging voor Wolbers, die een wetenschappelijke carrière ambieert. ‘Ik vind het onderzoek gewoon hartstikke leuk, vooral ook omdat het nu richting de kliniek gaat. Ik hoop natuurlijk dat het een doorbraak wordt in het kankeronderzoek.’
ADVERTENTIE
ICT ServICe CeNTre Important information WLAN@UT users One of the ICT services at the UT for students, employees and guests is the Wireless network WLAN@UT: the UT campus is one big “hotspot”. Throughout the campus it is possible to connect to WLAN@UT with your laptop and other mobile devices (smartphones, PDA’s). For secure access to WLAN@UT we use a so called “certificate”. The validity of this certificate will expire soon. To guarantee secure access to WLAN@UT, a once only action is necessary by all users of laptops and other mobile devices. This has to be done before December 8th, 2008. What do you need to do? All information and manuals are on the website: http://www.snt.utwente.nl/en/wlanmigratie Please take this action before December 8th, 2008!
Professor De Winterprijs
Members of the Persatuan Pelajar Indonesia Enschede (PPIE) Dance Club captured the attention of their audience in a performance at the symposium in honor of Rector Henk Zijm on November 28 in the Vrijhof Cultural Centre.
De professor De Winterprijs voor de beste publicatie van een vrouwelijke UT-onderzoeker ging dit jaar naar Mariëlle Stoelinga van de vakgroep Formal Methods & Tools. Haar artikel A testing scenario for probabilistic processes over een wiskundige theorie om softwaresystemen te testen, werd in december 2007 gepubliceerd in Journal of the ACM, het meest gerenommeerde internationale tijdschrift voor de fundamentele informatica. De De Winterprijs bestaat uit een bedrag van 2500 euro.
If no action has been taken? After December 8th 2008 no connection can be made to the WLAN@UT or Eduroam on other places in the world. Need help? Please contact the ICTS Service desk, telephone number 5577. Every certificate has an expiration date. The present certificate expires soon and will be replaced with a new certificate on December 8th, 2008. In the future, this new certificate can be replaced without user intervention.
ut Nieuws weekblad van de Universiteit Twente
donderdag 4 december 2008
jong talent prijs
De beste eerstejaars Zes UT-studenten wonnen vorige week de Jong Talent Prijs van de Koninklijke Hollandse Maatschappij der Wetenschappen, een prijs voor de beste eerstejaars op hun vakgebied. Allemaal scoorden ze een 8 of 9 gemiddeld en daarmee passen ze perfect in het streven van deze universiteit naar excellentie. UT-Nieuws kroonde ze daarom tot de prinsen en prinsessen van de UT. Worden zij na hun studie de grote namen van de wetenschap? ‘Van een zesjescultuur merk ik hier niets.’
‘Ik heb druk nodig’ Ruben de Boer (19) Studie: werktuigbouwkunde Gemiddeld cijfer: 9,0 Aantal studiepunten: 66 Studeert per week: gemiddeld 25-30 uur Bijbaantje: ‘In het weekend doe ik betaald werk op de boerderij van mijn familie.’ Sport: nee Activisme: nee. ‘Ik was niet door het dolle heen hoor, toen ik hoorde dat ik de Jong Talent Prijs had gewonnen. Ik wist niet eens dat die prijs bestond, maar het is natuurlijk leuk om hem te krijgen. Mijn studie ligt me wel. Ik hoef me niet enorm uit te sloven om mijn vakken te halen. Een tentamen leer ik meestal een dag van tevoren. Ik hou er wel van als er een beetje druk op staat. Anders lukt het me niet. ‘Binnenkort moet ik gaan kiezen welke minor en master ik wil gaan doen. Ik heb werkelijk geen idee nog welke richting ik op wil. Na mijn studie ga ik het bedrijfsleven in, daar neig ik nu althans naar. Ik vind mezelf niet echt zo’n onderzoeker. Het projectonderwijs vind ik juist wel heel leuk. Vorig jaar hebben we bijvoorbeeld de werking van de koelcirkel bij de Horst onderzocht en gekeken hoe de UT energie kan besparen. Dat is iets praktisch, iets tastbaars, bovendien is het een onderwerp dat op de UT speelt. Dat maakt zo’n project extra leuk. Ons onderzoeksverslag is uiteindelijk ook nog overhandigd aan de Vastgoed Groep Drienerlo. ‘Mijn gemiddelde cijfer is een 9,0. Ik geloof niet dat er op onze opleiding een zesjescul-
Tekst: Paul de Kuyper en Sandra Pool
Studie, gezin, bedrijf Frank Borgonjen (23) Studie: informatica Gemiddeld cijfer: 8,2 Aantal studiepunten: 75 Studeert per week: gemiddeld 30 uur Bijbaantje: eigen bedrijf FRNK. ‘Ik maak websites en webapplicaties. Daar steek ik zo’n tien tot twintig uur per week in.’ Sport: honkbal, ook in competitieverband Activisme: nee.
tuur heerst. De meeste vakken zijn gewoon lastig en daar moet je best veel voor doen. Als je dan een zes haalt, gebeurt dat lang niet altijd uit laksheid. Mensen vinden het ook niet vreemd dat ik wel hoog scoor. Als er al een zesjescultuur is, merk ik er in ieder geval niks van.’
‘Ik leer gemakkelijk’
‘Je zou me eigenlijk een burger kunnen noemen. Ik heb een huisje in Deventer, daar woon ik samen met mijn vriendin en ons dochtertje van drie jaar. Een echt gezin dus, en de tweede is op komst. Daar komt ook mijn motivatie vandaan om zo snel door mijn studie te gaan. Ik wil niet jarenlang de student uithangen; voor mijn thuissituatie wil ik het in vijf jaar afronden. ‘Ik heb eerder in Delft een half jaar mediaen kennistechnologie gestudeerd, maar dat bleek niets voor mij. Voordat ik aan de UT begon, heb ik ook twee jaar gewerkt. Dan ben je gewend aan het ritme en daarom vind ik het ook goed te doen om naast mijn studie een gezin te hebben. In de avonduren ben ik vaak met mijn eigen bedrijfje bezig. In verhouding kost het studeren weinig tijd. Ik ben wel een beetje selectief in wat ik lees. Als ik een vak interessant vind, lees ik meestal alles wel, maar hoofdstukken waarvan ik denk dat ze niet heel nuttig zijn, sla ik over. ‘Deze Jong Talent Prijs is een leuke onderscheiding om te hebben, het motiveert in ieder geval om verder te studeren. Of het me ook zal helpen in mijn carrière weet
‘Studie? Hard werken’
Irana Denissen (18) Studie: technische wiskunde, tevens deelnemer aan het honoursprogramma van de UT Gemiddeld cijfer: 8,7 Aantal studiepunten: 85 Studeert per week: gemiddeld 40 uur Bijbaantje: geen Cultuur: stijldansen bij 4 happy feet Activisme: lid van de onderwijscommissie van Abacus, lid van de evaluatiecommissie technische wiskunde, één middagpauze per week ‘opener’ (bibliothecaresse) van de Belletrie.
Jesse Mak (20) Studie: technische natuurkunde Gemiddeld cijfer: 8,8 Aantal studiepunten: 75 Studeert per week: 35 tot 40 uur Bijbaantje: student-assistent bij het International Office op de afdeling housing. Student-assistent bij TNW om een cursus voor eerstejaars studenten Advanced Technology te begeleiden. Af en toe promotieklusjes voor de Student Union. Sport: tennis bij Ludica. Activisme: lid symposiumcommissie studievereniging Arago.
‘De Jong Talent Prijs dank ik aan mijn hoge cijfers en mijn tien extra studiepunten. In het eerste jaar moet je al twee keer kiezen uit twee keuzevakken. Ik heb steeds beide gedaan, omdat ik ze allebei interessant vond. In het laatste kwartiel heb ik zelfs anderhalve week voor het tentamen nog besloten een vak te doen. Daar heb ik een negen voor gehaald. Dat vak stond bekend als heel simpel en ik leer gewoon erg makkelijk. Bovendien was het een openboektentamen waarvoor je alleen een paar trucjes moest beheersen. Ik weet nog niet welke richting ik op wil met mijn studie. Momenteel vind ik de numerieke wiskunde erg leuk, maar natuurkunde is ook interessant. ‘Sinds vorig jaar neem ik deel aan het honoursprogramma. Dat zijn een of twee avondbijeenkomsten per week. Het afgelopen kwartiel hebben we ons gebogen over de vraag wat wetenschap is. Hoe lees je bijvoorbeeld een wetenschappelijk artikel of hoe onderbouw je je resultaten? Dat zijn onderwerpen waar ik tijdens mijn studie wiskunde niet veel mee in aanraking kom. Die verbreding op filosofisch
‘Ik ben niet bij de uitreiking van de aanmoedigingsprijs geweest. Dat was tegelijk met het jaarlijkse symposium van mijn studievereniging. Ik zat in de organiserende commissie.We hebben met z’n allen een jaar naar het symposium toegewerkt. Ik wilde er graag bij zijn. Gelukkig had de beoordelingscommissie daar begrip voor. Ik hoorde tijdens mijn P-uitreiking dat ik voor deze prijs was genomineerd. Echt fantastisch! Het studeren gaat me namelijk niet héél gemakkelijk af. Het is hard werken. Maar ik was ook op zoek naar een pittige studie. Ontwerpen vind ik ook leuk.Tekenen was mijn eindexamenvak op de middelbare school. Ik had dus voor industrieel ontwerpen kunnen kiezen, maar ik denk dat technische natuurkunde voor mij uitdagender is. Of ik dat nodig heb? Ik denk het wel. Tijdens mijn minor kan ik altijd nog iets anders dan techniek doen.Wat ik uiteindelijk met deze studie wil, weet ik nog niet. Mijn interesse is breed. Het wetenschappelijk onderzoek spreekt mij erg aan. De sfeer is gemoedelijk. Het lijkt erop dat je met veel vrijheid kunt doen wat je interessant vindt.
en maatschappelijk gebied spreekt me aan. Ook leer je hoe men in andere vakgebieden te werk gaat. Laatst hadden we het bijvoorbeeld over de klimaatproblematiek. Daar kun je als natuurkundige naar kijken, maar ook als bedrijfskundige. Hoe organiseer je de hulpverlening als er iets mis gaat? Na afloop van de honoursbijeenkomsten gaan we vaak nog even met de groep napraten in het Theatercafé. Heel gezellig. Soms nog even door over de stof, maar vaak gewoon over het dagelijks leven.’
ik niet, maar ik heb het gevoel dat ik wel goed terecht zal komen. Waar? Echt geen idee nog. Misschien richt ik samen met studenten industrieel ontwerpen nog wel een keer een bedrijfje op. Dat lijkt me wel wat. Die studie spreekt me aan. Ik hou er van om leuke creatieve ideeën uit te werken.’
Dat zie ik wel zitten. Ervaring opdoen in het buitenland staat ook op mijn lijstje. Tijdens de middelbare school ben ik eens tien maanden op uitwisseling geweest naar Japan. Ik wil wel terug naar dat land. De Japanse cultuur en mentaliteit zijn geweldig. De discipline, het harde werken, men is er bescheiden en vriendelijk. Dat ligt me wel. En de Japanse taal leren ging sneller dan verwacht!’
ut Nieuws weekblad van de Universiteit Twente
donderdag 4 december 2008
‘Ik pluis alles uit’ Janneke Veerbeek (18) Studie: scheikundige technologie Gemiddeld cijfer: 8,8 Aantal studiepunten: 75 Studeert per week: ‘Geen idee. Ik maak en lees alles wat opgegeven is.’ Bijbaantje: lid van de onderwijskwaliteitcommissie van ST. Sport: korfbal, ook competitie Activisme: nee.
‘Ik wist helemaal niet dat deze prijs bestond. De opleidingscoördinator vroeg mij ooit eens om een pasfoto. Geen idee waarvoor. Later zei hij dat ik genomineerd was voor de Jong Talent Prijs. Daar was die foto voor. Het is apart om mee te maken. Ik zie de prijs als een beloning voor het werk dat ik al gedaan heb. De organisatie wil de jonge talenten aanmoedigen om op hetzelfde niveau door te gaan. Nou ja, ik doe gewoon mijn best en meer kan ik niet doen. Ik moet er wel voor werken. En ik ben iemand die alles wil weten en uitpluist. Daarom leer en lees ik alles. Elke opdracht die we moeten doen, maak ik. Alle opgegeven pagina’s lees ik. En ja, daar gaat tijd inzitten. Hoeveel uren, dat weet ik niet precies. Omdat ik alles bijhoud en wekelijks doe, word ik tegen de tentamentijd niet geconfronteerd met een hoge stapel werk. Dan heb ik alles al minimaal één keer gelezen of gezien. Ik heb voor scheikundige technologie gekozen omdat verschillende technische facetten in de studie terugkomen zoals wiskunde, scheikunde en natuurkunde. Vakken die ik op de middelbare school al leuk vond. Op dit moment spreekt de materiaalkant mij aan. Het doen van onderzoek naar bestaande en nieuwe materialen. Die richting kan nog veranderen hoor, in de toekomst. Wat ik doe om te ontspannen? Korfballen! En de gezelligheid binnen de studievereniging opzoeken. Af en toe naar een borrel dus. Nee, de stad ingaan om te stappen zul je me niet vaak zien doen.’ *** Student civiele techniek Tom de Boer won eveneens een Jong Talent Prijs. In een e-mail laat hij weten geen behoefte te hebben mee te werken aan dit artikel. ‘Ik hoef niet zo nodig in de schijnwerpers te staan vanwege mijn prestaties.’
‘Je kunt de bordportalen aan de omgeving aanpassen en tegelijkertijd functioneel houden.’
Bordportalen als hertengewei Voor veel automobilisten is de snelweg een middel om zo snel mogelijk van A naar B te komen. Mensen willen vanachter het stuur echter ook de Nederlandse landschappen ervaren. Industrieel ontwerper Karin Dijkstra studeerde af op deze snelwegbeleving. ‘Borden die opgaan in de omgeving, geven minder stress.’ Snelwegen worden negatief beleefd, weet Karin Dijkstra (25). ‘In de jaren zestig had je bermtoerisme. Mensen gingen in de berm kamperen omdat ze het snelweglandschap zo fascinerend vonden. Nu ervaren mensen de snelwegomgeving als rommelig en vinden ze het jammer dat natuur plaatsmaakt voor industriegebieden.’ De IO-studente studeerde in augustus af en rondt momenteel voor ontwerpbureau D’Andrea en Everse Design in Enter nog wat zaken af die bij haar afstudeeropdracht kwamen kijken. ‘Mensen willen afwisseling als ze rijden’, aldus Karin. ‘Ze houden het meest van de natuur, maar er zijn ook wel mooie stedelijk ingerichte gebieden.’Volgens haar is de snelwegomgeving rommelig.
‘Voor de veiligheid is vaak een vangrail nodig, maar op sommige plaatsen kun je die best weglaten. Dan beleven mensen het landschap positiever. Zelfs een andere kleur of ander materiaal draagt al bij aan een betere beleving.’ In haar afstudeeropdracht pakte Karin de bordportalen aan die de ANWB-borden dragen die afstanden en afslagen aangeven. ‘Ze zijn allemaal hetzelfde, grijs, maar wel functioneel. Je kunt ze echter ook in de omgeving passen en ze tegelijkertijd functioneel houden. Dat maakt het voor de mensen rustiger.’ Voor bosrijke gebieden ontwierp Karin een bordportaal geïnspireerd op een hertengewei met hoekige vormen en een bruine kleur. Het bordportaal voor industriële gebieden lijkt op de structuur van hoogspanningsmasten, voor stedelijke gebieden ontwierp ze een twee keer zo hoog bord dat een beetje overweldigend over de automobilist heen buigt en in het Las-Vegasmodel maakte ze een portaal met veel licht- en neonreclames.Voor alle ontwerpen, behalve die laatste, had ze een locatie in gedachten langs de A1, zoals de Veluwe voor haar bosontwerp.
Karin Dijkstra. Foto: Gijs van Ouwerkerk.
De bijzonder ontwerpen gaan niet ten koste van de verkeersveiligheid, meent Karin. ‘Het leidt juist niet af omdat het opgaat in de omgeving. Dat heeft met omgevingspsychologie te maken. Als iets beter past in het landschap geeft het minder stress. Je moet natuurlijk niet allemaal lampen en spiegels aan zo’n bordportaal ophangen.’ Al tijdens haar afstudeeropdracht had Karin contact met de provincie Overijssel en Rijkswaterstaat. ‘Ik denk niet
dat zij deze bordportalen zullen bouwen. Uit kostenoogpunt is dat niet haalbaar, dat wist ik vooraf al. Maar mijn ontwerpmodel willen ze wel toepassen op andere objecten die langs de snelweg komen. Zo brainstormen we nu onder andere over hoe een nieuw bedrijventerrein langs de A1 bij Deventer eruit kan komen te zien en hoe je varkensflats langs de snelweg zou kunnen vormgeven.’ Paul de Kuyper
PARIJS. Op dezelfde plek waar het boek De Da Vinci Code van Dan Brown begint - in het Louvre in Parijs met de moord op de curator van het museum - start het gezelschap op de foto met een ontdekkingstocht naar de waarheden en verzinsels van De Da Vinci Code. Het uitstapje eind november naar de Franse hoofdstad was de afronding van een serie bijeenkomsten georganiseerd door het Studentenplein. Daarin bespraken de deelnemers beweringen en bijbelcitaten uit het spannende boek. Met Dan Brown’s code in de hand bezocht de groep van acht studenten samen met interim-studentenpastor Roshnee Ossewaarde de plekken die de schrijver in het boek noemt. Daarnaast kwamen ook andere hotspots aan bod zoals de Notre Dame, de Sacré-Coeur, de ChampsElysées, de Arc de Triomphe en de Eiffeltoren.
Charlie weer bijna operationeel De verbouwing van gebouw Charlie is bijna afgerond. De meldkamer van de bewakings- en beveiligingsdienst bij de hoofdingang van de campus is compleet gemoderniseerd. Komend weekend worden de systemen teruggezet en andere spullen verhuisd. De technische apparatuur van de bewakings- en beveiligingsdienst is de afgelopen weken ingrijpend vernieuwd.
Gebouw Charlie was daardoor tijdelijk niet in gebruik. De beveiliging zat zo lang in het naastgelegen pand Paviljoen. Aanstaande zaterdag en zondag keren de medewerkers terug naar hun onderkomen bij de hoofdingang. ‘We hebben bewust voor het weekend gekozen om te verhuizen, omdat het dan rustig is op de campus en zo weinig mogelijk UT-bewoners er last van zullen hebben. De enige
bijkomstigheid is dat het gedurende de verhuizing niet mogelijk is mutaties van toegangspassen te verrichten. Aanvragen kunnen wel worden gefaxt, maar deze zullen pas op maandag worden verwerkt. Vanaf maandag 8 december om acht uur ’s ochtends zijn we weer helemaal operationeel’, licht facilitair manager Remco Bauhuis toe. De beveiliging is tijdens de verhuizing gewoon bereikbaar.
ut Nieuws wee
10/11 donderdag 4 dece
De algemene studentenvereniging Taste herdenkt deze maand december het feit dat ze twintig jaar geleden werd opgericht. De lustrumviering begon zaterdag 29 november met een spetterend gala in het statige Knokke, waar de balzaal van het casino was omgetoverd tot een sfeervolle feestlocatie. De vierhonderd aanwezige leden, oud-leden en hun partners genoten van een vorstelijk diner, bezochten veelvuldig de dansvloer en haalden sterke verhalen op. De tapkraan liep vrolijk door tot ver na middernacht, waarna een afterparty volgde. Taste telt 450 leden en heeft drie dames- en vier herendisputen in huis naast de vele commissies, jaarclubs en genootschappen. Foto’s: Jan Nijkrake
Ga
kblad van de Universiteit Twente
ember 2008
ala in Knokke
ut Nieuws weekblad van de Universiteit Twente
12 donderdag 4 december 2008
ut zoekt projecten voor technasium
Ruiken aan techniek De UT moet komend schooljaar 25 projecten leveren voor 6 vwo-leerlingen, die hun technasiumopleiding willen afronden. Het gaat om aansprekende projecten, die voor de middelbare scholieren meetellen voor het eindexamenvak ‘onderzoek en ontwerpen’. Alle faculteiten kunnen projecten aandragen, op voorwaarde dat ze een technische invalshoek hebben. mignon van dijk
Het technasium is een relatief nieuw onderwijsconcept voor havo en vwo, waarbij leerlingen kennismaken met technische vervolgopleidingen en beroepen. In Overijssel bieden vijf middelbare scholen dit concept aan. De scholieren krijgen zes uur per week les in het vak ‘onderzoek en ontwerpen’. Daarvoor doen ze workshops en projecten die samen met de UT, Saxion en het bedrijfsleven zijn opgezet. Zo volgen de leerlingen gastlessen van masterstudenten en komen ze een kijkje nemen op de universiteit. In het eindexamenjaar bestaat ‘onderzoek en ontwerpen’ uit een meesterproef in samenwerking met het hoger onderwijs. Deze meesterproef wordt dit schooljaar voor het eerst uitgevoerd op de UT. Vijf vwo’ers - drie jongens en twee meisjes van scholengemeenschap De Waerdenborch in Holten werken mee aan projecten bij de faculteit CTW. De vakgroep technische mechanica betrekt de eindexamenleer-
lingen bij de bouw van een bobsleesimulator; bij biomedische werktuigbouwkunde staat het ontwikkelen van een speeltoestel centraal, waarbij kinderen bewust worden gemaakt van hun sprongkracht. Volgend schooljaar moeten tachtig 6 vwo-leerlingen van vijf verschillende scholen hun meesterproef uitvoeren. Dat gebeurt in groepjes van drie of vier klasgenoten. ‘De leerlingen doen een ontwerp- of onderzoeksopdracht binnen een vakgebied dat ze interessant vinden, bijvoorbeeld biomedische technologie, civiele techniek of werktuigbouwkunde. Hun opdracht moet aansluiten bij een bestaand onderzoek van een vakgroep op de UT. De bedoeling is dat de leerlingen zelf een opdracht formuleren, een plan van aanpak maken en dit vervolgens uitvoeren. Daarvoor gaan ze niet alleen op school, maar ook op de UT aan de slag’, vertelt projectleider Marieke Rinket van het Technasiumnetwerk Overijssel.
Technasiumleerlingen van scholengemeenschap De Waerdenborch in Holten werken voor hun meesterproef aan een schaalmodel van een deel van de bobsleebaan in het Oostenrijkse Igls.
Rinket is met subsidie van het Platform Bèta Techniek gedetacheerd vanuit de UT om het technasium in Overijssel op te zetten. Voor de meesterproef zoekt ze 25 projecten, die van half augustus tot eind februari worden uitgevoerd. ‘Bij elke faculteit zou ik graag projecten willen opzetten. Het moeten aansprekende opdrachten zijn die aansluiten bij de belevingswereld van de leerlingen. Dat mogen best pittige opdrachten zijn, waarin de leerlingen hun tanden kunnen zetten en waarbij ze worden uitgedaagd. Bij de projecten die nu lopen, moeten ze allerlei wiskundige berekeningen maken, schaalmodellen bouwen en gebruikmaken van het beslist niet eenvoudige 3D-tekenprogramma Solid Edge. Van deze scholieren mag je best wat verwachten’, aldus Rinket. De meesterproef heeft een omvang van 160 lesuren en wordt voor het grootste deel uitgevoerd op school. De begeleiding is in handen van hun docent ‘onderzoek en ontwerpen’ en een docent van de UT, die daar naar schatting twaalf uur mee bezig is. Ook kunnen masterstudenten worden ingezet om de leerlingen te ondersteunen. Doel van de meesterproef en het technasium is de doorstroming naar technische studies te bevorderen. ‘We willen het liefst dat de scholieren een meesterproef doen bij de faculteit waar ze na hun eindexamen misschien willen gaan studeren. Dat maakt de stap naar de UT veel gemakkelijker. Want de meesterproef laat heel goed zien wat zij van de universiteit kunnen verwachten’, constateert de projectleider. Het is nog te vroeg om te bepalen hoeveel technasiumleerlingen daadwerkelijk voor een technische universitaire opleiding kiezen. Nader onderzoek moet dat uitwijzen.Van de vijf leerlingen die nu hun meesterproef doen, gaan er waarschijnlijk twee studeren op de UT.
VRIJWILLIG. De twee UT-studentes rechts op deze foto zetten zich vorige week woensdag vrijwillig in bij een inloophuis van Aveleijn in Enschede-Zuid. Ze kookten een heerlijke Mexicaanse maaltijd voor een club mensen met een verstandelijke handicap die zelfstandig in de buurt van het huis wonen en af en toe langs komen voor wat extra begeleiding en gezelligheid. De actie vond plaats in het kader van de door de Student Union georganiseerde week “maatschappelijk verantwoord studeren”, waarvoor in totaal zo’n 80 studenten aan de slag gingen. Zo gingen ze met bejaarden naar een Sinterklaasmarkt, helpen ze op een zorgboerderij, schilderen ze bij een woonvoorziening voor dak- en thuislozen of vervoeren ze roelstoelgebonden ouderen naar Intratuin. Zowel studenten, cliënten als organisaties zijn erg enthousiast en de kans is dan ook groot dat er een vervolg op deze actie komt. Studeren is immers meer dan tentamens maken en bier zuipen. Toch? Foto: Frans van der Veeken
ONTWERPEN. Het ontwerp de QWOK was de overall winnaar van het nationale ontwerp weekend dat afgelopen zaterdag en zondag plaatshad in de Horst. De ontwerpers vanaf links op de foto Hans Penders, Marcel Melching, Vivian Welten, Bruno Cleton en Jochem Hinloopen maakten de wokpan. ‘Het is een nieuw concept gebaseerd op de quooker, een warmwaterkraan waar kokend water uitkomt. Deze pan is iets dieper dan een wok en zit in het aanrecht. Het kokende water komt niet van boven uit een kraan in de pan, maar van onderaf. De groentes kunnen dan even koken en daarna kan er lekker gewokt worden,’ aldus UT-student Marcel Melching. Naast de Quookercase waren er nog twee cases – van Grolsch en Thales – waarmee de in totaal honderd studenten industrieel ontwerpen van Enschede, Delft, Den Haag, Eindhoven en Saxion Hogeschool aan de slag gingen. Foto: Gijs van Ouwerkerk.
ADVERTENTIE
Kans op reis naar Amerika Vijftig UT-studenten strijden maandag 8 december tegen elkaar in het finalespel van het RTV Oost televisieprogramma Made in Overijssel. De kandidaten zijn twintig studenten die hebben deelgenomen aan de vorige afleveringen van dit programma en dertig studenten die zich via de website hebben opgegeven. Zij maken kans op een reis naar Las Vegas voor twee personen.
Make a business Ondernemend en ambities om een eigen bedrijf te starten? Kennispark Twente organiseert samen met Make a Move - een onderdeel van de internationale studentenorganisatie AIESEC woensdag 10 december een ondernemersdag. Studenten kunnen tijdens deze Make a Business dag informatie inwinnen over het opstarten van een eigen bedrijf. Niet alleen Kennispark Twente en de Kamer van Koophandel zijn aanwezig. Ook de succesvolle UT-student Frank Wille, oprichter van Novulo, spreekt uit eigen ervaring over ondernemerschap. Daarnaast worden workshops aangeboden door New Venture, NIKOS, Syntens en B&M Business Development. Kosten: vier euro. Inschrijven en programma: www.makeamove.nl/twente
Made in Overijssel wordt sinds 24 september elke woensdag uitgezonden. De UT levert een belangrijke bijdrage aan het programma. Studenten van verschillende opleidingen vervullen opdrachten bij innovatieve bedrijven in Overijssel en beantwoorden vragen over de producten en toepassingen van deze ondernemingen. In de meeste gevallen zijn dat spin-offs van de UT. Daarnaast zijn de afgelopen weken de genomineerden voor de Overijssel Innovation Award gepresenteerd, waarna een jury onder leiding van rector magnificus Henk Zijm de winnaar heeft bepaald. Tijdens een rechtstreekse uitzending vanuit de Horst maakte hij bekend dat Trioliet Mullos in Oldenzaal er met de provinciale innovatieprijs van 2008 vandoor ging. De laatste aflevering van Made in Overijssel van dit jaar wordt extra spannend omdat er prijzen worden weggegeven. Tien studenten dingen mee naar een scooter. Zij hebben meegedaan aan een spel, waarbij ze een wekelijks op de campus verstopte koffer moesten opsporen. De tien gevonden koffers bevatten sleutels, waarvan er één past op de te winnen scooter. Daarnaast kunnen studenten met het finalespel een reis winnen naar de Verenigde Staten.Twee personen mogen naar Las Vegas en de nieuwe vestiging van Urenco in New Mexico. Het finalespel wordt gespeeld bij de Almelose vestiging van Urenco, Enrichment Technology. Studenten die willen meedoen, kunnen zich opgeven via de website van het programma: www.madeinoverijssel.tv. ADVERTENTIE
TE KOOP
ENSCHEDE R. VAN SCHEVENSTR. 60 Een fraai gelegen 4-kamer (hoek)appartement op de begane grond met gebruik van een tuin. Gunstig gelegen t.o.v. het centrum, de UT en de Saxion Hogeschool. Ind. hal, toilet, woonkamer, dichte keuken met c.v.-ketel (2002) en 3 slaapkamers.
Ziektekosten De genoemde premies in het artikel over zorgverzekering VGZ vorige week in deze krant, blijken onjuist. Het goede overzicht is: basisverzekering VGZ: € 85,51; aanvullende verzekering ‘Jong en Zeker’ 18-22 jaar: € 9,45; aanvullende verzekering ‘Jong en Zeker’ 22 jaar en ouder: € 16,65.
Opp. Ca. 90 m2. B.j. 1960. Vraagprijs:
€ 112.000,-- k.k.
Geerdinksweg 2, 7555 DM Hengelo (O) www.terbraakmakelaars.nl
074 2500800
ut Nieuws weekblad van de Universiteit Twente
13 donderdag 4 december 2008
ut verlengt ‘menzis’ tot 2012
Nieuwe polis: kwestie van flink puzzelen De aanpassingen in de collectieve zorgverzekering van UT (en ITC) met Menzis worden door veel medewerkers als ingewikkeld ervaren. Vanaf volgend jaar zijn alle speciale UT-voorwaarden ondergebracht in de aanvullende verzekering. Wie van deze voorwaarden wil profiteren, moet zowel een aanvullende als een tandartsverzekering afsluiten. mignon van dijk
De UT heeft de huidige overeenkomst met Menzis verlengd tot 2012. Dat betekent dat medewerkers, gepensioneerden en hun gezinsleden de komende drie jaar korting krijgen op de premie voor hun zorgverzekering en gebruik kunnen maken van speciale voorwaarden. Het gaat om een korting van zeven procent op de basisverzekering en tien procent op de aanvullende en tandartsverzekering. Als extraatje is bedongen dat UT’ers een pluspakket kunnen kiezen waarin zij onder meer een ruimere brillenvergoeding ontvangen en jaarlijks maximaal 350 euro aan tandarts-
kosten mogen claimen die niet worden vergoed in de standaard tandartsverzekering. Vanaf 2009 kunnen medewerkers alleen van dit pluspakket gebruikmaken, als ze zowel een aanvullende (ExtraVerzorgd UT 1, 2 of 3) als een tandartsverzekering (TandVerzorgd 1, 2 of 3) afsluiten. De speciale UT-tandartsverzekering verdwijnt. Dit heeft gevolgen voor die medewerkers die een van beide aanvullingen nog niet hebben én voor medewerkers met een zeer uitgebreide aanvullende of tandartsverzekering. Zij ontvangen binnenkort een brief van Menzis, waarin de aanpassingen op een rij worden gezet. ‘Deze groep wordt
gedwongen een aanvullende of een tandartsverzekering af te sluiten, die ze eerst niet had of een verzekering te kiezen zonder het UT-pluspakket. Dat is een afweging die iedereen voor zichzelf moet maken’, verklaart Ireen Miessen van PA&O. Dat de nieuwe zorgpolis voor een groot deel van het UT-personeel onduidelijk is, daar had ze niet op gerekend. ‘Ik vind de veranderingen niet zo spectaculair, omdat ze maar een kleine groep treffen. De meesten hebben op dit moment zowel een aanvullende als een tandartsverzekering met een pluspakket en dan verandert er eigenlijk niets.’ De aanpassingen komen niet uit de lucht vallen. ‘Dat het niet zo kon blijven als de afgelopen drie jaar, dat wist ik al. Menzis heeft dik verlies geleden op de tandartsverzekering die met de UT is afgesloten. De premie daarvoor was te laag om uit te kunnen. Daarnaast maakte Menzis veel administratieve fouten bij deze bijzondere regeling. Dan kun je twee dingen doen:
de premie verhogen en de fouten voor lief nemen of de pluspakketten aan elkaar koppelen. Na een rekensom bleek de tweede optie de beste.’ Behalve onduidelijkheden over de aanpassingen krijgt Miessen tot haar verbazing vooral van medewerkers te horen dat ze willen overgaan op de collectieve verzekering van de UT. ‘Ten opzichte van andere jaren krijg ik daar veel vragen over. De algemene verwachting is dat maar een paar procent dit jaar zal overstappen, maar ik heb de indruk dat het er veel meer zijn. Dat komt vermoedelijk doordat veel zorgverzekeraars hun pakketten veranderen. Wie voor een nieuwe maatschappij kiest, moet zijn huidige verzekering voor 1 januari opzeggen.’ Momenteel maken 5300 (oud-)medewerkers en hun familie gebruik van de collectiviteitsafspraken tussen Menzis en de UT. Ook de Rijksuniversiteit Groningen heeft een collectiviteitskorting bij deze verzekeraar geregeld.
Wiskundedocent in waterschapsbestuur Universitair docent technische wiskunde Jan Schreuder is gekozen in het algemeen bestuur van het waterschap Regge en Dinkel. Tijdens de waterschapsverkiezingen in november kreeg hij 1302 voorkeurstemmen, wat voldoende was om de kwart kiesdeler te halen. Schreuder komt namens de Algemene Waterschapspartij in het bestuur. Deze partij haalde drie van de achttien beschikbare zetels. In totaal deden er bij de waterschapsverkiezingen in Regge en Dinkel zes - meest politieke - partijen mee. De Algemene Waterschapspartij kreeg ruim vijftienduizend stemmen en is daarmee qua grootte de derde partij. De opkomst bij de waterschapsverkiezingen was laag. In het district Regge en Dinkel bracht minder dan 22 procent van de kiesgerechtigden schriftelijk zijn stem uit.
Brievenbussticker tegen creationisten Twee Utrechtse studenten hebben een nee-ja-sticker gemaakt tegen de folder die creationisten bij zes miljoen huishoudens in de brievenbus willen stoppen. Een groep christenen wil de tweehonderdste geboortedag van Charles Darwin aangrijpen om een folder te verspreiden over het creationisme. Onder de titel “Evolutie of Schepping? Wat geloof jij?’ willen ze het idee propageren dat de evolutieleer een inferieure overtuiging is. ‘Geloof in de evolutietheorie betekent dat er geen antwoord is op belangrijke vragen als: Waar kom ik vandaan?, Waarom ben ik hier? en Waar ga ik heen als ik sterf? Geloven we in de bijbel, dan zijn er wel antwoorden op die belangrijke vragen.’ Journalistiekstudent André Weststrate en geschiedenisstudent Coen Brummer vinden dat de christenen met hun folder misleidende informatie verspreiden. Op hun website schrijven ze: ‘Is de vrouw gemaakt uit de rib van een man? Is de aarde 6000 jaar geleden gemaakt en dat in maar zes dagen? Zaten er dinosaurussen op de ark van Noach? Natuurlijk niet, zult u misschien denken.’ Toch zijn ze bezorgd en hebben ze stickers laten drukken. Die kun je bestellen. Eén sticker kost één euro, tien stickers kosten drie euro. Maar ze verdienen er niets op, zegt Coen Brummer: ‘Nul komma nul. Als we de stickers alleen zouden verkopen, zouden we precies kostendekkend bezig zijn. Maar we delen ze ook uit en maken dus verlies. We gaan er bovendien mee flyeren.We zijn naarstig op zoek naar een geldschieter.’ HOP, Bas Belleman
Foto: Gijs van Ouwerkerk
Award De vijf genomineerde UT-spin-offs voor de Young Techology Award grepen afgelopen donderdag tijdens de uitreiking naast deze prijs voor de snelst groeiende, jonge technologie ondernemingen uit Overijssel. Het bedrijf Virobuster kreeg in theater Prismare in de wijk Roombeek de onderscheiding. Winnende ondernemer Alain le Loux (links) ontving van organisator Kennispark Twente een cheque van vijfduizend euro. Virobuster is ook genomineerd voor de landelijke Rising Star verkiezing 2009 en krijgt een studiereis naar het Amerikaanse Silicon Valley aangeboden. Virobuster lanceerde dit jaar het product de Steritube. Hiermee kunnen in de lucht zwevende virussen, bacteriën en schimmels in één doorgang geëlimineerd worden. ‘Virobuster heeft een ijzersterk businessmodel en is al heel snel bezig met internationale expansie,’ oordeelde de jury die
onder meer bestond uit Carry Abbenhues, gedeputeerde van de provincie Overijssel, rechts op de foto. De organisatie van de verkiezing is in handen van Kennispark Twente, ABN Amro, Deloitte en PPM Oost. Zij willen met de award de dynamiek in het Twentse bedrijfsleven laten zien.
Nguyen grossiert in scriptieprijzen Leden van de alumnivereniging van informatica, telematica en bedrijfsinformatietechnologie - ENIAC reikten afgelopen vrijdag in het Theatercafé van de Vrijhof hun jaarlijkse scriptieprijs uit. Die ging naar Viet Yen Nguyen, die vorig jaar december zijn master informatica afrondde. Het is zijn derde scriptieprijs. ENIAC wil met de onderscheiding pas afgestudeerden belonen voor hun afgeleverde werk. De winnende scriptie ‘optimising techniques for model checkers’ werd uit acht genomineerden als beste gekozen. Maker Viet Yen Nguyen ging naar huis met vijfhonderd euro, een chique oorkonde en een kunstwerk voor aan de muur. Zijn scriptie doet het goed. Eerder won hij ook al de UT-scriptieprijs en de scriptieprijs van het Nederlands Genootschap voor Informatici. De ENIAC-jury beoordeelde alle ingediende scripties op basis van de wetenschappelijke en praktische aanpak, de moeilijkheidsgraad, de toegankelijkheid van het verslag voor specialisten en informatici en tot slot het algemeen nut van het onderzoek. Volgens juryvoorzitter Michel Boedeltje was het niveau van álle verslagen erg hoog, maar was de scriptie van Viet Yen Nguyen nét iets beter. ‘Viet Yen is niet gauw tevreden, zo blijkt. Hij onderzocht de optimalisatie van model checkers vanuit maar liefst drie perspectieven. Zijn aanpak van het probleem is helder en goed. Het onderzoek levert direct toepasbaar resultaat op. Bovendien is alles in de scriptie heel duidelijk beschreven. Het werk is daardoor ook voor niet-wiskundigen toegankelijk,’ aldus de jury. De onderscheiding kwam voor Viet Yen als een verrassing. ‘Iedere jury pakt de nominatie weer anders aan en de concurrentie was sterk,’ aldus de winnaar. De informaticus denkt dat hij de prijs vooral te danken heeft aan de goede combinatie van theorie en praktijk welke methoden presenteert om te bewijzen dat een ontwerp van een computersysteem voldoet aan de eisen die eraan gesteld worden. ‘Het feit dat ik algoritmen bedacht en dat ik die ook heb geïmplementeerd, vond de jury vast erg sterk.’ Viet Yen studeerde eind vorig jaar af bij informatica. Hij werkt momenteel als onderzoeker bij de Universiteit Aachen aan een project voor ESA, de Europese ruimtevaartorganisatie. ‘Met deze drie scriptieprijzen op zak blijkt de tijd die ik mijn afstuderen heb gestoken een goede investering, maar toen ik ermee bezig was dacht ik alleen maar: afstuderen, afstuderen, afstuderen.’ Tekst en foto: Frans van der Veeken
WENSEN. De studieverenigingen van de UT mochten afgelopen weekend hun schoen zetten en à la ‘Mooi weer de Leeuw’ een wensje opschrijven. U-raadsfractie UReka overhandigde maandag in de bestuursvleugel het oranje schoeisel aan rector Henk Zijm. De verlanglijstjes varieerden van betere werkplekken tot aan een cup-a-soup automaat. Een veel gehoord verlangen was ook het niet doorvoeren van de harde knip. Foto: Arjan Reef.
BTG biomass technology group BV (BTG) is een onafhankelijk bedrijf, gespecialiseerd in de omzetting van biomassa in biobrandstoffen en bio-energie. BTG combineert als enig bedrijf in Nederland consultancy, projectontwikkeling en R&D op het gebied van bio-energie. BTG heeft wereldwijd meer dan 50 bioenergie installaties geïmplementeerd en gefaciliteerd, waaronder verbrandings- en vergassingsinstallaties, anaërobe vergisters en pellet- en brikettenfabrieken. Dagelijks werken bij BTG ruim 30 personen enthousiast aan het vergroten van het aandeel biomassa in de energievoorziening.
Zoek jij de ideale mix van techniek recht? Heb je net een exacte studie, zoals (werktuig)bouwkunde, natuurkunde, industrieel ontwerpen of een vergelijkbare studie, afgerond en wil je hier meer uit halen? Dan zit je goed bij EP&C. Bij ons vind je de ideale combinatie van techniek en recht. Wij zoeken een:
Octrooigemachtigde m/v in opleiding
De afdeling Consultancy van BTG voert studies uit en geeft advies aan diverse publieke en private partijen in binnen- en buitenland. Daarbij komen tal van aspecten van bio-energie aan bod, zoals biomassa beschikbaarheid, logistiek en voorbewerking, omzetting in energie, financiële aspecten, milieu-effecten en duurzaamheid. Op www.btgworld.com vind je hierover uitgebreide informatie. Voor de afdeling Consultancy zoekt BTG een
(Junior) Consultant bio-energie
EP&C helpt ondernemingen bij het omgaan met intellectuele eigendom door middel van het adviseren over, het verkrijgen en handhaven van octrooien, merken en modellen. Samen met onze cliënt bepalen we de sterkste strategie. EP&C heeft 28 enthousiaste en inspirerende octrooigemachtigden in dienst. Bescherming en advisering Bij EP&C werk je met de nieuwste uitvindingen en adviseer je bedrijven over wereldwijde beschermingsmogelijkheden. Je zit in een vroeg stadium met uitvinders aan tafel. Je adviseert en ziet mogelijkheden voor het product of proces. Je denkt met jouw technische achtergrond mee in alle fasen van de commercialisering. Je komt te werken in een enthousiast team op het kantoor van EP&C in Amsterdam-Zuid. Hiervandaan bedienen wij grote, internationaal georiënteerde ondernemingen. Tevens werken wij veel samen met de beste IE-advocaten van Nederland, die vaak op loopafstand van ons kantoor gevestigd zijn. Alleen al om deze reden doen zij vaak een beroep op EP&C om grote rechtszaken te helpen winnen of om cliënten te adviseren in gevoelige kwesties met betrekking tot octrooien. Beloning en uitdaging Bij EP&C word je als octrooigemachtigde breed ingezet. Maar ook als je nog niet zover bent, krijg je bij EP&C alle ruimte. Je doet veel praktijkervaring op, je wordt intensief begeleid en volgt de opleiding tot octrooigemachtigde. Sowieso proteer je van werken in teamverband, een prima salaris, dito secundaire arbeidsvoorwaarden en een aantrekkelijke bonusregeling. Maar bovenal werk je elke dag aan uitdagende zaken voor onze cliënten. Jouw advies bepaalt de uitslag voor de cliënt: win or lose, to have lunch or to be lunch. Kun je deze druk aan? Stuur dan je sollicitatiebrief en cv naar
[email protected]. Voor inhoudelijke vragen kun je contact opnemen met Walter Hart, telefoonnummer 020 - 305 28 80.
Rijswijk I Amsterdam www.epc.nl
Functieomschrijving Je adviseert klanten over de technische en financiële haalbaarheid van omzetting van biomassa in brandstoffen en energie. Je voert studies uit naar de beschikbaarheid en duurzaamheid van biomassa. Je identificeert nieuwe projectmogelijkheden waarbij je tevens aandacht schenkt aan de financiering hiervan. De projecten worden uitgevoerd in Nederland, in Europa en in ontwikkelingslanden, veelal in samenwerkingsverband met partners. Door interne training en werkervaring groei je uit tot een bio-energie expert die zelfstandig zorg draagt voor uitvoering, coördinatie en financieel beheer van projecten. Functie-eisen Je hebt een scherp analytisch vermogen. Je bent ondernemend en in staat om je snel zaken eigen te maken. Je hebt een academische opleiding met een technische of natuurwetenschappelijke achtergrond. Ervaring met bio-energie en thermische conversieprocessen is een pré, maar niet noodzakelijk. Je bent communicatief vaardig, zowel mondeling als schriftelijk. Actieve beheersing van de Engelse taal is een vereiste, beheersing van andere talen (zoals Frans, Spaans of Portugees) strekt tot aanbeveling. BTG biedt Een boeiende functie in een dynamisch bedrijf waar flexibiliteit en eigen initiatief op prijs worden gesteld en beloond. We bieden je prima kansen voor verdere ontplooiing en een concurrerend salaris met goede arbeidsvoorwaarden. Informatie en sollicitatie Is je interesse gewekt en herken je jezelf in de functie-omschrijving? Stuur dan uiterlijk 19 december a.s. je schriftelijke sollicitatie aan Dhr. Douwe van den Berg, hoofd Consultancy BTG, postbus 835, 7500 AV Enschede of aan
[email protected]. Mocht je nog vragen hebben dan kun je contact opnemen via telefoonnummer 053 486 1186. Acquisitie n.a.v. deze advertentie wordt niet op prijs gesteld
Morgen kunnen we sneller chips maken. Vandaag mag jij ons vertellen hoe. Deep UV-licht (193 nm)
De race om steeds meer IC-schakelingen op de vierkante centimeter te realiseren, is niet de enige race in de chipwereld. Fabrikanten willen ook de chipproductie zélf versnellen. Maar hoe voer je een machine op, die op de nanometer nauwkeurig moet presteren?
Chips met 45-nm-details kun je alleen maken als je - tussen versnelling en vertraging door - op de nanometer exact belicht. 1000 sensoren en 8000 actuatoren bedwingen en daarmee 180 wafers per uur belichten. Hoeveel software en processoren vraagt dat? En hoe manage je de architectuur daarvan?
v
6 m/s
33 m/s2
In de chip-lithografiesystemen waar ASML nu aan werkt, wordt een schijf fotogevoelig silicium (de wafer) op hoge snelheid belicht.
t
0
10
20
50 40 30
70 60
33 m/s2
De wafer ligt op de zogenoemde waferstage (ruim 35 kilo). Die beweegt onder het licht door. Heen en weer, dus met een extreme versnelling en vertraging van 33 m/s2.
Voor engineers die vooruitdenken
Versnellen met 33 m/s2 is al een uitdaging op zich. Welke motoren kies je? Waar vind je versterkers met 100 kW vermogen, 120 dB SNR en 10 kHz BW? En dan begint het pas. Want voorkom maar ’ns dat al die warmte je systeem weer onnauwkeurig maakt...
Profiel: Wereldwijd marktleider in chip-lithografiesystemen | Marktaandeel: 65% | R&D-budget:
500 miljoen euro | Kansen voor: Fysici, Chemici, Software Engineers, Elektrotechnici, Mechatronici en Werktuigbouwkundigen | Ontdek: ASML.com/careers
Nieuws 2weekblad van de Universiteit 6266UT ut pers.adv 14-12-2006 11:20 Twente Pagina 1 6266UT15pers.adv 14-12-2006 donderdag 2 4 december 2008 6266UT pers.adv 2
14-12-2006
11:20
11:20
Pagina 1
Pagina 1
op zoek op zoek naar een andere baan? op zoek naar een andere baan?
naar een andere baan?
Vacatures interne werving Vacatures interne werving Skillslabmedewerker
Vacatures interne werving Technische Bibliotheek & Archief Natuurwetenschappen (TNW) Archiefmedewerker (1,0 fte) (08/275)
Skillslabmedewerker
Technische Natuurwetenschappen Skillslabmedewerker
(TNW)
Doctoral candidate chronic pain research (08/289) Technische medewerker Technische Natuurwetenschappen (TNW) (38 uur per week)
Behavioural Sciences Construerende Technische Wetenschappen (CTW)
Technische medewerker
(38 uur per week)
HBO-er Werktuigbouwkunde ten behoeve Technische medewerker (38 uur per van week)experimenteel Construerende Technische Wetenschappen (CTW) stromingsonderzoek (08/290) Construerende Technische Wetenschappen (CTW) UD Human Resource Management Construerende Technische Wetenschappen Bedrijf, Bestuur en Technologie (BBT)
UD Human Resource Management
UDBedrijf, Human Resource Management PhD position Treatment of nanofiltration (NF) concentrates Bestuur en Technologie (BBT) Bedrijf, Bestuur en Technologie (BBT) (08/291) Science and Technology
PhD position Air Sparging in RO modules (08/292)
Meerand informatie en vacatures: www.utwente.nl/vacatures Science Technology Meer informatie en vacatures: www.utwente.nl/vacatures Meer informatie en vacatures: www.utwente.nl/vacatures
Promovendus “Understanding teacher professional development through the lens of psychology” (08/293) Gedragswetenschappen
Onderzoeker “Understanding teacher professional development by means of human resource management (08/294) Gedragswetenschappen
Promovendus “School capacity for teachers’ professional development” (08/295)
6266UT pers.adv 2
Gedragswetenschappen
14-12-2006
11:20
Pagina 1
Directeur Financiële en Economische Zaken (08/296) Concerndirectie Financiële en Economische Zaken
Senior Research Associate in Higher Education Policy Studies (08/297)
op zoek naar een andere baan? School of Management and Governance
Applicatieontwikkelaar (08/298) ICT-Servicecentrum
PhD position for integration of functional electrical stimulation and arm therapy robots (08/299) Engineering Technology
Secretaris van de Awb-Commissie en de Klachtencommissie (19 upw) (08/300)
Personeel, Arbeid en Organisatie Vacatures interne werving
Beleidsmedewerker internationalisering (08/301)
Skillslabmedewerker Strategie & Communicatie
Technische Natuurwetenschappen (TNW) PhD position Computer Assisted EEG Diagnostics (08/302) Science and Technology
Technische medewerker
(38 uur per week)
Full Professor Photo-catalytic Fuel Synthesis (08/303) (CTW) Construerende Technische Wetenschappen Science & Technology
Oracle Systeembeheerder 1,0 fte (08/304) UD Human Resource Management ICT-Servicecentrum Bedrijf, Bestuur en Technologie (BBT) Personeelsassistent 24 uur per week (08/305) Technische Natuurwetenschappen
Meer informatie en vacatures: www.utwente.nl/vacatures
I
nfo
De ruimte voor mededelingen op deze INFO-pagina’s is beperkt. De redactie wijst indieners van kopij erop dat hun mededelingen alleen worden geplaatst indien deze kort en bondig zijn. Aanleveren in Word, e-mail (info@utnws. utwente.nl) bij de redactie op kamer 217 (Vrijhof). Lengte: maximaal 100 woorden, platte tekst (geen tekens, niet vet, niet onderstreept, woorden en/of zinnen niet in hoofdletters. Tekst zoveel mogelijk achter elkaar (geen returns gebruiken). Lever uw mededelingen zoveel mogelijk in één bestand aan en mail dit in één keer door naar de redactie. Info kopijsluiting voor de krant van donderdag: maandag 14.00 uur. Kopij die later arriveert wordt in de wacht gezet voor de week daarna. Kleine wijzigingen zijn mogelijk tot dinsdagmiddag 14.00 uur.
A
lgemeen
Course Professional Effectiveness for PhD’s
The course consists of a number of workshops specially intended for doctoral candidates. The workshops will give you insight and skills which you can use in your
schappelijke experiment ooit werken meer dan duizend wetenschappers van over de gehele wereld mee. Het ScienceCaféEnschede staat stil bij de hogere natuurkunde, de CERN-machine en de gevolgen van dit experiment. Volgens de theoretische natuurkunde is het Higgs-boson van groot belang voor een goed begrip van de elementaire bouwstenen van ons universum. Het Higgsdeeltje zorgt er namelijk voor dat de andere elementaire deeltjes een massa krijgen. Over niet al te lange tijd wordt de grootste deeltjesversneller ter wereld opgezweept tot energieën die alleen bestonden tijdens de Big Bang. De reusachtige ATLAS-detector registreert alle deeltjes die vrijkomen. Ook het Higgs-Boson? 10 December zijn prof. dr. Ronald Kleiss (hoogleraar theoretische natuurkunde, Radboud Univ. Nijmegen) en prof. dr. ing. Bob van Eijk (hoogleraar hogere energiefysica, UT en verbonden a/h NIKHEF, Amsterdam) te gast. Avondvoorzitter: dr. ir. Peter-Paul Verbeek en side-kick: prof. dr. Petran Kockelkoren. ScienceCaféEnschede is dé hotspot waar de nieuwste wetenschappelijke ontwikkelingen worden gemengd met grote vragen, pittige antwoorden en debat. Een VJ mixt muziek en beeld door de avond. Woensdag 10 december, 19.45– 22.00 uur, Media Art Café Berlijn stationsplein 1, Enschede. Toegang gratis, aanmelden niet mogelijk. SPE
pe
Zo. 7 december, 10:30 uur: oecumenische viering tweede Advent, Vrijhof, Audiozaal. # Di. 9 december, 20:15 uur: Zen meditatie, Vrijhof, Stiltecentrum kamer 233. # Wo. 10 december, 12:30 uur: Lunchmeditatie, Vrijhof, Stiltecentrum kamer 233. # Do. 11 december, 20:00 uur: Diamantweg Boeddhisme meditatie, Vrijhof, Stiltecentrum kamer 233. # Zo. 14 december, 10:30 uur: oecumenische viering derde Advent, Vrijhof, Audiozaal, gevolgd door een winterkostwandeling in het Ledeboerpark. # Ga voor meer info naar www.utwente.nl/spe of spestudentenplein. hyves.nl. Binnenlopen kan altijd. Interim studentenpastor Roshnee OssewaardeLowtoo is op di-wo-do-middag in de Vrijhof op de 2e verdieping, kamer 245, 053-4892378, 06-50811836,
[email protected]. Alleen met Kerst of Oud & Nieuw?
Hoewel de kerstdagen en oud & nieuw voor velen gezellige dagen met familie en vrienden zijn, kunnen het voor anderen stille, koude dagen zijn. Toch hoef je die dagen niet in je eentje door te brengen. Mail of bel tot uiterlijk 15 december 2008, dan maken we er samen een goede tijd van. 053-489 2378 of 06-50811836,
[email protected], Vrijhof kamer 245. BIBLIOTHEEK
mededelingenrubriek
S
B
ibliotheek
Nieuw: SciFinder on the Web
further career. In an interactive setting you will learn how to develop yourself into a creative, independent, entrepreneurial professional. The subjects covered include: Personal leadership; Keeping a grip on your own time; Setting up and participating in innovative projects; Developing a style of your own; Effective communication; Making a presentation with conviction. Courses are offered starting in January and ending in April. Visit the website for further information and to register: www.utwente.nl/cursusaanbod/en/theme/development/ Course Technical Writing & Editing for PhD’s
In the course Technical Writing & Editing, participants can learn how to write highquality scientific papers and reports with an emphasis not just on language, but also on the best methods to structure documents. The course will start on 26 January and participation is free-of-charge for PhD candidates and other academics at the UT. Visit the website for further information and to register: www.utwente.nl/cursusaanbod/en/theme/development/. De zoektocht naar het Higgs-boson
Diep onder de grond vlakbij Génève zijn wetenschappers van CERN op zoek naar het ontbrekende bouwsteentje van de materie: het Higgs-Boson. Aan dit grootste weten-
SciFinder is een hulpmiddel bij het onderzoek dat je een overzicht biedt op een groot aantal wetenschappelijke disciplines, waaronder biomedische wetenschappen, scheikunde, engineering, materiaalkunde, en landbouw wetenschappen. De database bevat documenten uit de gehele wereld, waaronder boeken en -hoofdstukken, rapporten, wetenschappelijke artikelen, artikelen in professionele tijdschriften, congresbijdragen, en patenten. De universiteit heeft een web-based toegang verkregen. Deze web-versie vereist een eenmalige registratie, waarbij je gebruik moet maken van een UT e-mailadres: @xx.utwente.nl. Het registratieformulier en de link met de toegang tot de database vind je in de catalogus van de UB. Eenmaal geregistreerd heb je toegang vanaf de campus en met VPN via https:// scifinder.cas.org. Meer informatie: Hanneke Becht,
[email protected]. Aanwinstenlijst bibliotheek gekoppeld aan Google Books
Elke week worden de nieuwe boeken op de website van de bibliotheek gepresenteerd onder het kopje ‘Recent Acquisitions’. Deze aanwinstenlijst, ingedeeld in vakgebieden, is sinds kort uitgebreid met een nieuwe service; het koppelen aan Google Books. Via Google Books is extra informatie over het boek te bekijken, zoals een illustratie van de omslag, de inhoudsopgave, grote delen van de tekst en verwijzingen en recensies op het web. Omdat Google Books reke-
ning houdt met de auteursrechten en het creatieve werk van de auteur, is maar een klein gedeelte van het boek in te kijken. De (meeste) aanwinsten van de UB zijn te leen en kunnen desgewenst naar de servicebalie van je gebouw worden verstuurd. VESTINGBAR
V
estingbar
Do. 11 december: Rock in bar. Met twee bands: Wreckyard & Jimmy Clean. Aanvang: 22:00 uur. Toegang: gratis. Je krijgt een pul bier (0,5L) voor EUR 2.50. # Ma. 15 december: Tuesday Morning Traffic Jam. Kom luisteren of neem je instrument mee en doe mee. Vanaf 21:00 uur. # En ook dit jaar is er een groots Oud & Nieuw feest in de VB, deuren openen zich om 00:09 uur in het nieuwe jaar. # Nu van onze wisseltaps: Maredsous 10 (EUR 1.80) en Chouffe n’ice (EUR 2.00). # Reguliere openingstijden: zo.-di.: 21:00 uur, wo.: 20:30 uur, do.-za.: 22:00 uur. MEDISCH CENTRUM
M
edisch centrum
Campus huisartsenpraktijk, open voor nieuwe patiënten. www.campushuisarts.nl, tel. 053-4898000. # Tandarts H. Huizinga. Behandeling volgens afspraak. Inschrijving dagelijks. Openingstijden: mado van 08.00-16.00 uur, tel. 053-4894600. Gebouw Langezijds 17 tweede verdieping. # Fysiotherapeut R. Polman. Behandeling volgens afspraak. Openingstijden: mavr. van 07.30-21.00 uur, tel. 053-4894181 of 06-17366657. Gebouw Langezijds 17 tweede verdieping,
[email protected], www.fysiotherapie.nl.
A
ALLE FACULTEITEN
lle faculteiten
Promoties
Drs. J.H.L. Vorst (GW) over ‘Zorg naar de top. Complexiteitstheoretisch onderzoek naar regionale zorgnetwerken’, 4 december 2008, 13:15 uur, SP2. Ir. W.W. Wits (CTW) over ‘Integrated cooling concepts for printed circuit boards’, 4 december 2008, 15:00 uur, SP2. K.K. Thumma (TNW) over ‘Photoacoustics for biomedical applications: imaging of tumor vascularization and all-optical detection’, 4 december 2008, 16:45 uur, SP2. Ir. A.M. Douma (MB) over ‘Aligning the operations of barges and terminals through distributed planning’, 9 december 2008, 15:00 uur, SP2. N.Y. Ahmed (MB) over ‘The walk out of the rural kitchen: Towards planning energy services for sustainable rural livelihoods in Sudan’, 10 december 2008, 13:15 uur, SP2. Ir. M.E. van Raaij (TNW) over ‘Biophysical characterization of alpha-synuclein aggregates: parkinson’s disease at the nanoscale’, 10 december 2008, 15:00 uur, SP2. Mw. drs. A.J. van Hemert (MB) over ‘Making rivers modular. Emerging river science 19802005’, 10 december 2008, 16:45 uur, SP2. D. Zhang (TNW) over ‘Quantitative fluorescence nanospectroscopy if nucleotide excision repair from single molecules to cells’, 11 december 2008, 13:15 uur, SP2. Mw. ir. F. Merkx (MB) over ‘Organizing responsibilities for novelties in medical genetics. Dynamics and productivity of mutual positioning in hybrid forums’, 12 december 2008, 13:15 uur, SP2. Mw. ir. S. Hommes (CTW) over ‘Conquering complexity. Dealing with uncertainty and ambiguity in water management’, 12 december 2008, 15:00 uur, SP2. Mw. ir. J.J. Bluemink (TNW) over ‘Bubbles and particles in a cylindrical rotating flow’, 12 december 2008, 16:45 uur, SP2. E.S. Perdahcioglu (CTW) over ‘Constitutive modeling of metastable austenitic stainless steel’, 17 december 2008, 13:15 uur, SP2. Mw. Ir. F.G. Stoian (TNW) over ‘Primary effects in ripple formation induced by erosion and growth of Cu(001)’, 17 december 2008, SP2. Drs. B.J. Kollöffel (GW) over ‘Getting the picture: The role of external representations in simulation-based inquiry learning’, 18 december 2008, 16:45 uur, SP2. Mw. ir. A.L. Kooijman-van Dijk (MB) over ‘The power to produce: The role of energy in poverty reduction through small scale Enterprises in the Indian Himalayas’, 19 december 2008, 13:15 uur, SP2. Mw. ir. X. Shang (EWI) over ‘Grip-pattern recognition: Applied to a smart gun’, 19 december 2008, 15:00 uur, SP2.
TUSSEN UUR NAAR DE (EIJMANS STAND IN DE 3PIEGEL )NLICHTINGEN -4-'IESEN BBT UTWENTENL !&345$%2%. ")* (%4 #34-
Mw. drs. M.L. Fransen (GW) over ‘Marketing communication and automatic consumer responses: a context dependency perspective’, 19 december 2008, 16:45 uur, SP2. A. Perl (TNW), titel volgt, 8 januari 2009, 15:00 uur, SP2. Ir. J.H. Gerretsen (CTW), titel volgt, 9 januari 2009, 13:15 uur, SP2. Mw. ing. A.M. Peters (TNW), titel volgt, 9 januari 2009, 15:00 uur, SP2. Mw. C.M. Aldous (GW), titel volgt, 9 januari 2009, 16:45 uur, SP2. Ir. A.T. Laan (CTW/IGS), titel volgt, 15 januari 2009, 15:00 uur, SP2. Ir. P.T. Wolkotte (EWI/CTIT), titel volgt, 15 januari 2009, 16:45 uur, SP2.
ZICH MET HUN GROEPJE IN TE SCHRIJVEN VOOR HET OCH TEND OF MIDDAGDEEL VAN HET SYMPOSIUM (OUD DE 4ELE4/0 SITE OOK IN DE GATEN VOOR DE PRECIEZE AAN VANGSTIJDEN VAN BEIDE DELEN
0 -ALJAARS $OCTORAAL OVER k#ONTROLLERS FOR &),/3/&)% 6!. $% #/--5.)#!4)% 0RODUCTION #ELL 3ET 5Pl DECEMBER (ET #34- BIEDT BACHELOR EN MASTERSTUDENTEN UUR 7! MOGELIJKHEDEN OM IN LOPENDE ONDERZOEKSPROJEC 6 3OMBROEK $OCTORAAL OVER k$ESIGN AND REALIZA " 4#7 (ET TENTAMEN &ILOSOFIE