Provincie Noord-Brabant
Centrale coördinatie en algemeen contactpersoon
dhr. P.L. van Dijk Provincie Noord-Brabant bureau Milieu-innovatie (MBP) tel. (073) 680 84 46 email:
[email protected]
bezoekadres: Brabantlaan 1, ’s-Hertogenbosch postadres: postbus 90151, 5200 MC ’s-Hertogenbosch
Menukaart duurzame bedrijventerreinen
Dit is een uitgave van
Een handreiking en inspiratiebron
April 2010 P10-111228 Internetversie
Menukaart duurzame bedrijventerreinen Een handreiking en inspiratiebron Provincie Noord-Brabant
Leeswijzer Voor u ligt de menukaart duurzame bedrijventerreinen van de Provincie NoordBrabant. Met dit instrument beoogt de provincie om de ontwikkeling van duurzame bedrijventerreinen verder te stimuleren. De menukaart is vooral bedoeld als dialooginstrument en inspiratiebron. De menukaart reikt ideeën aan, maakt keuzes transparant en vergelijkbaar, en biedt een eenduidig referentiekader bij inhoudelijke discussies over de vormgeving van duurzame bedrijventerreinen binnen en buiten de provinciale organisatie. Daarnaast kan het ook een beleidsondersteunend instrument zijn. Hoe is de menukaart tot stand gekomen?
In 2002 werd geconstateerd dat de Provincie Noord-Brabant in verhouding tot andere provincies veel projecten op het gebied van bedrijventerreinen heeft lopen en qua resultaat door anderen als landelijk koploper wordt gezien. Overal in de provinciale organisatie en in de provincie bestaan initiatieven voor duurzame bedrijventerreinen; soms ontbreekt het nog wat aan de samenhang en afstemming tussen de initiatieven. Een gemeenschappelijk referentiekader is niet beschikbaar. Het Projecten Innovatie Team (PIT), o.a. werkzaam op dit terrein, richt zich op initiatieven van gemeenten en bedrijfsleven vanuit een vooruitgeschoven, extern gerichte positie. Intern was behoefte aan het transparant maken wat er vanuit welke beleidsinvalshoek wordt verstaan onder duurzame bedrijventerreinen. Om die redenen heeft het Bureau Milieubeleid en Planning (C.vLuxemburg/P. van Dijk) het initiatief genomen om samen met de beleidsafdelingen EBZ (H.v.Neerven), RO (M. Reinders), Verkeer en Vervoer (J.W. Hommes), Water (J. Eerhart), LGM (H. Meulenbeld), Bodem&Afval (R. de Groot en J. Banens) in werkgroepverband een menukaart duurzame bedrijventerreinen op te stellen. Wat zijn het doel en de status van de menukaart?
De menukaart is ontwikkeld door een interne werkgroep van de Provincie NoordBrabant. De menukaart maakt duidelijk wat relevante thema’s (kunnen) zijn en biedt ondersteuning bij het maken van keuzes rond ambities en activiteiten. In eerste instantie is de menukaart ontwikkeld voor intern gebruik. Ieder beleidsveld heeft vanuit eigen verantwoordelijkheid én bestaand beleid een bijdrage geleverd aan de menukaart. Met de menukaart wordt niet alleen een overzicht van activiteiten op het vlak van duurzame bedrijventerreinen gegeven, maar wordt ook inzicht gegeven in activiteiten van andere beleidssectoren. In die zin heeft de totstandkoming van de menukaart al bijgedragen aan het doel, omdat hierdoor meer inzicht en begrip voor elkaars beleidsveld is ontstaan. Naast de menukaart duurzame bedrijventerreinen hebben provincie en gemeenten in MOLO-verband een “Basispakket duurzame ontwikkeling bedrijventerreinen” opgesteld. Doelgroep hiervoor is met name gemeenten, als bouwsteen om hen op weg te helpen bij het realiseren van een duurzaam bedrijventerrein. De omschrijving van de beleidsdoelen (kernboodschappen) per thema zijn in beide documenten op elkaar afgestemd en kunnen daardoor in samenhang of in elkaars verlengde worden gebruikt.
Hoe is de menukaart opgezet?
De menukaart is opgebouwd rond 11 beleidsvelden waarbinnen in totaal 26 thema’s worden onderscheiden. Gekozen is voor een brede en herkenbare kaart. De thematiek sluit aan op de indeling binnen provinciale beleidsvelden en de Telos-kapitalen (ecologie, sociaal cultureel, economie, ruimte) zijn hierin verwerkt. Het brede karakter komt ook tot uiting in het toepassingsgebied: de menukaart is bruikbaar voor zowel bestaande als nieuwe bedrijventerreinen. De in de kaart opgenomen activiteiten en prestaties richten zich op de duurzaamheid op bedrijventerreinniveau. De focus ligt op inrichtingsactiviteiten op locatieniveau en de (gesommeerde) prestaties van individuele bedrijven. In de menukaart wordt dit onderscheid, waar relevant, consequent aangegeven (locatie en bedrijven). Bij enkele thema’s wordt nadrukkelijk ook een uitstapje gemaakt naar het hogere schaalniveau (regioniveau), waarbij het vooral gaat om ruimtegebruik (nieuwe terreinen versus inbreiding/herinrichting, afstemming in bedrijventerreincategorieën en locatiekeuze-vraagstukken). Per thema zijn de maatregelen en acties met een oplopend ambitieniveau weergegeven, te weten:
-
Basisniveau: het ambitieniveau van de maatregelen en acties ligt hoger dan de huidige gangbare maatregelen bij de vormgeving en inrichting van bedrijventerreinen (“+-kwaliteit”) Plusniveau: de maatregelen dragen bij aan extra winst op het gebied van milieu, ruimtelijke, sociale en economische kwaliteit, het ambitieniveau van de maatregelen en acties ligt beduidend hoger dan het basisniveau (“++-kwaliteit”). Plusplusniveau: nieuwe maatregelen en acties met een hoog voorbeeldkarakter en zeer hoog ambitieniveau, waarmee een trendbreuk en grote kwaliteitssprong wordt gerealiseerd (“+++-kwaliteit”).
Bij veel thema’s wordt het oplopende in de ambitie bepaald door:
a.
b. c.
de mate van samenwerking tussen bedrijven en de organisatorische vormgeving daarvan (“parkmanagement-/ beheersorganisaties”); het vernieuwende en experimentele karakter van maatregelen en acties; de mate waarin ingegrepen wordt in de bestaande situatie. Op basisniveau gaat het vaak om het optimaliseren, beter benutten van aanwezige mogelijkheden en voorzieningen, op plusniveau worden vergaande aanpassingen doorgevoerd en de mogelijkheden uitgebreid.
Hoe kan ik de menukaart gebruiken?
De menukaart is bedoeld als een stimulerend instrument; het is geen strakke leidraad of afrekeninstrument. Op onderdelen kunnen er tegenstrijdigheden in de menukaart voorkomen (voorbeeld: intensief ruimtegebruik ten opzichte van zorgvuldige landschappelijke inpassing) en bij het ene bedrijventerrein is de uitgangssituatie gunstiger dan bij het andere terrein. Bij revitalisering en herinrichting zijn er ten opzichte van nieuw te ontwikkelen bedrijventerreinen in het algemeen minder mogelijkheden en kan de lat qua ambitieniveaus minder hoog worden gelegd. Dat maakt op zich niet >> uit, het is niet de bedoeling dat in alle situaties een bepaald minimum-
>> ambitieniveau moet worden bereikt. De omstandigheden en ambities van
betrokken partijen bepalen wat mogelijk is en in het afwegingsproces kan de menukaart worden gebruikt om de (on)mogelijkheden inzichtelijk te maken en de keuzes te motiveren.
Meer instrumenten?
Er zijn meer instrumenten ontwikkeld om u een helpende hand te bieden bij het werken aan duurzame bedrijventerreinen. U kunt ze gebruiken als leidraad om ideeën en initiatieven te ontwikkelen en om uw ambitieniveau hierbij te bepalen. 1. Proceshandreiking duurzame versterking van bestaande bedrijventerreinen (MOLO, 2001) 2. Proceshandreiking duurzame ontwikkeling op nieuwe bedrijventerreinen (MOLO, 2002) 3. Basispakket voor duurzame ontwikkeling van bedrijventerreinen (MOLO, 2004) 4. Handreiking ruimtelijke kwaliteit bedrijventerreinen (B-5 gemeenten-Provincie Noord-Brabant, 2002) 5. Duurzame bedrijventerreinen monitor (Provincie N-Brabant, oktober 2003) 6. Handreiking Milieu-inbreng ISV 2 (IPO, 2004) 7. Duurzaam herstructureren, vuistregels en stappen op weg (MOLO, 2003) Voor algemene informatie en vragen kunt u terecht bij Paul van Dijk, (073) 680 84 46. Kijk voor meer informatie op www.brabant.nl (> werken > bedrijventerreinen), waar u alle documenten kunt bekijken, downloaden en bestellen. Meer informatie specifiek over bedrijventerreinen zie www.pitbrabant.nl Subsidies voor duurzame bedrijventerreinen
Onder het motto ‘Kwaliteit werkt!’ ondersteunt de provincie Noord-Brabant initiatieven die de kwaliteit van bedrijventerreinen willen verbeteren. De subsidie is bedoeld om samenwerking tussen bedrijven op bedrijventerreinen onderling, en tussen bedrijven en de gemeente op gang te brengen. Maar ook vernieuwende ideeën voor bedrijfsprocessen, ruimtegebruik, regionale samenwerking en herstructurering komen voor subsidie in aanmerking. Voor informatie en vragen neem contact op met Michel Reinders, (073) 680 80 29. Ook bij het ministerie van Economische Zaken kunt u terecht voor diverse subsidiemogelijkheden. Voor bedrijventerreinen is er de nieuwe Topper-regeling: zie www.minez.nl
Energie Toepassing duurzame energie Beleidsveld
Thema’s en hoofddoelstellingen
Kernboo
Energie
- Toepassing duurzame energie-
Duurzam
Energiebesparing en efficiënt gebruik van energie
bronnen,
dragers t toegankelijkheid tot deze energiebronnen. Water
- Duurzaam watersysteem
Bereiken
- Duurzaam watergebruik (waterketen)
bij zijn e
Grond- en afvalstoffen
- Preventie en hergebruik van afval
Streven n
en duurzaam bouwen
- Duurzaam bouwen (gebouwgebonden, grondgebonden, secundaire
-
bouwstoffen)
minder a
zaam bo
Toepassin
gebruik e Bodem
- Preventie en sanering bodemverontreiniging
Voorkome
- Preventie van bodembeschadiging
voor de b
bare scha
van het e Leefbaarheid en veiligheid
Ruimtelijke ordening Natuur, landschap en cultuurhistorie Verkeer en vervoer
- Externe veiligheid
Enerzijds
- Milieu en gezondheid
ken van g
- Voorkomen lokale milieuhinder
te verbete
- Zorgvuldig ruimtegebruik
Bestaand
- Vergroting ruimtelijke kwaliteit
dat de str
- Versterking natuur en landschap
Behoud,
- Versterking cultuurhistorie
inrichting
- Verbetering bereikbaarheid economische centra
Goede b
- Verbetering leefbaarheid/vermindering milieudruk
waarden
- Verbetering van de verkeersveiligheid Economie
Sociaal Beleid
- Concurrerend ondernemersklimaat
Bedrijven
- Versterking kennis en innovatie
de lange
- Verzekering van de waardevastheid van grond en gebouwen
De provin
- Zorg voor welzijn en onderwijs
Bevorder
- Verhoging sociale veiligheid
op alle le
sociaal v
pen enerz Bedrijfsvoering en proces
- Gebiedsgericht beheer (parkmanagement)
Proces va
- Duurzaam ondernemen
verantwo
- Duurzaam toepassen van wet- en regelgeving
lingen. Ru
(o.a. bij vergunningverlening)
(o.a. doo
heden als houding
ues te
Energie
Themaoverzicht Toepassing duurzame energie Beleidsveld
Thema’s en hoofddoelstellingen
Kernboodschap (zoveel mogelijk afgeleid van Bestuursakkoord of beleidsnota’s)
Energie
- Toepassing duurzame energie-
Duurzame bronnen effectief benutten, een betere energie-efficientie en een schone/efficiënte toepassing van fossiele energie-
Energiebesparing en efficiënt gebruik van energie
eeën
OLO,
04) e
84
toegankelijkheid tot deze energiebronnen. Water
- Duurzaam watersysteem
Bereiken en in stand houden van watersystemen die ruimte bieden aan een gezond leefmilieu voor mens, dier en plant. Daar-
- Duurzaam watergebruik (waterketen)
bij zijn economische en ecologische ontwikkelingen met elkaar in evenwicht, met als randvoorwaarde een veilige provincie.
Grond- en afvalstoffen
- Preventie en hergebruik van afval
Streven naar ontkoppeling en dematerialisatie. Zuinig en efficiënt omgaan met grond- en hulpstoffen leidt automatisch tot
en duurzaam bouwen
- Duurzaam bouwen (gebouwgebonden, grondgebonden, secundaire
-
bouwstoffen)
minder afval. Voor afvalstoffen die alsnog onvermijdelijk zijn, worden de meest hoogwaardige oplossingen gezocht. Duurzaam bouwen richt zich op vermindering van schadelijke milieu- en gezondheidseffecten die samenhangen met bouwen. Toepassingen vinden plaats op de terreinen energie (besparing en toepassing van duurzame energie), verantwoord materiaalgebruik en verbetering van het binnenklimaat.
Bodem
- Preventie en sanering bodemverontreiniging
Voorkomen van nieuwe verontreinigingen van bodem. Bij bestaande verontreinigingen de bodem ten minste geschikt maken
- Preventie van bodembeschadiging
voor de beoogde functie. Om toekomstig gebruik van de bodem mogelijk te maken voor andere functies, mag geen onherstelbare schade aan de bodem worden aangericht. Niet alleen in termen van verontreiniging maar ook in termen van behoud van het ecologische, geologische en archeologische bodemarchief.
Leefbaarheid en veiligheid
waar Ruimtelijke ordening Natuur, landschap en cultuurhistorie
atieeld
Verkeer en vervoer
oor en
Economie
29.
bronnen, met name om CO2 emissies te reduceren conform de Kyoto-afspraken en uitputting van de natuurlijke energiedragers te voorkomen. Dit moet op een kostenefficiënte manier gebeuren én met oog voor rechtvaardige verdeling van en
- Externe veiligheid
Enerzijds voortdurend werken aan het borgen/verbeteren van de kwaliteit van leefomgeving. Anderzijds voorkomen en beper-
- Milieu en gezondheid
ken van gevaar en schade aan bedrijven, personen en omgeving. Overtuigd zijn van de noodzaak om milieuprestaties steeds
- Voorkomen lokale milieuhinder
te verbeteren en de bedrijfsvoering voortdurend te innoveren bij alle actoren; men moet elkaar daarop kunnen aanspreken.
- Zorgvuldig ruimtegebruik
Bestaande bedrijventerreinen zorgvuldig beheren. Nieuwe terreinen ruimte-efficiënt inrichten. Ruimtelijk casco zo vormgeven
- Vergroting ruimtelijke kwaliteit
dat de structuur gedurende lange tijd geschikt blijft. Binnen het ruimtelijk casco ruimte voor architectonische hoogstandjes.
- Versterking natuur en landschap
Behoud, versterking en ontwikkeling van natuurlijke, landschappelijke en cultuurhistorische waarden (inclusief archeologie) bij
- Versterking cultuurhistorie
inrichting en beheer van bedrijventerreinen.
- Verbetering bereikbaarheid economische centra
Goede bereikbaarheid voor personen, goederen en informatie is cruciaal voor de kwaliteit van een terrein binnen randvoor-
- Verbetering leefbaarheid/vermindering milieudruk
waarden van veiligheid en leefbaarheid, waarbij moet worden ingezet op zoveel mogelijk modaliteiten.
- Verbetering van de verkeersveiligheid
Sociaal Beleid
die-
- Concurrerend ondernemersklimaat
Bedrijven moeten op de huidige locatie optimaal kunnen presteren in samenhang met omgeving, niet alleen nu maar ook op
- Versterking kennis en innovatie
de lange termijn. Schaalvoordelen worden verkregen door samenwerking. Omschakeling naar een kenniseconomie faciliteren.
- Verzekering van de waardevastheid van grond en gebouwen
De provincie wil daarin nadrukkelijk investeren, rekent daarbij op samenwerking met partneroverheden en het bedrijfsleven.
- Zorg voor welzijn en onderwijs
Bevordering participatie: “In Brabant heeft iedereen kansen” betekent dat alle Brabanders ontplooiingsmogelijkheden hebben
- Verhoging sociale veiligheid
op alle levensterreinen. Daarbij kan het gaan om opleiding en werk, maar ook om culturele expressie en deelnemen aan het sociaal verkeer. Bevordering sociale cohesie: gericht op het versterken van onderlinge verbondenheid in eigen culturele groepen enerzijds en onderlinge acceptatie van verschillende culturele groepen anderzijds daar waar dat niet het geval is.
Bedrijfsvoering en proces
- Gebiedsgericht beheer (parkmanagement)
Proces van verduurzaming laat zich niet dicteren door de overheid; bedrijven krijgen en nemen daarin een eigen rol en
- Duurzaam ondernemen
verantwoordelijkheid. Streven naar integraliteit bij realiseren van economische-, ecologische -, sociale - en ruimtelijke doelstel-
- Duurzaam toepassen van wet- en regelgeving
lingen. Ruimte om het juiste momentum te kiezen voor haalbare maatregelen gericht op duurzaamheid/industriële symbiose
(o.a. bij vergunningverlening)
(o.a. door afstemming op het investeringsritme van bedrijven). Verduurzaming van bedrijventerreinen vergt van zowel overheden als bedrijven toepassing van duurzaamheidsprincipes in (de aansturing van) de bedrijfsprocessen, en een positieve houding ten aanzien van samenwerking op basis van onderling vertrouwen.
Energie
nergie
uurzame bronnen effectief benutten, een betere energie-efficiëntie en een schone/efficiënte toepassing van fossiele nergiebronnen, met name om CO2 emissies te reduceren conform de Kyoto-afspraken en uitputting van de natuurlijke Energie nergiedragersDuurzame te voorkomen. Dit moet op benutten, een kostenefficiënte gebeuren én voor rechtvaardige verdeling bronnen effectief een betere manier energie-efficiëntie enmet eenoog schone/efficiënte toepassing van fossiele energiebronnen, name om CO2 emissies te reduceren conform de Kyoto-afspraken en uitputting van de natuurlijke an en toegankelijkheid tot dezemet energiebronnen. energiedragers te voorkomen. Dit moet op een kostenefficiënte manier gebeuren én met oog voor rechtvaardige verdeling van en toegankelijkheid tot deze energiebronnen.
1
1
Energie Toepassing duurzame energie Leidende principes
Basis
Plus
PlusPlus
Locatie:
Locatie:
Streefbeeld:
-
Opwekking van duurzame energie op
Duurzame energie huishouding. Maximale
terrein (PV, wind, biomassa)
toepassing van duurzame energie (zoals
Plaatsen van windmolens op historische
vervoer op waterstof). Grootste deel van
structuren
benodigde energie op terrein wordt op
Warmte uit asfalt
duurzame wijze geproduceerd
-
Voorkomen/beperken broeikasgassen
-
Maximale energiebesparing en
-
Gezamenlijke inkoop groene stroom
energie-efficiëntie
-
Gezamenlijke duurzame energiescan
-
Maximale toepassing duurzame energie
-
-
Energiebesparende ruimtelijke inrichting
-
uitgevoerd Ruimtereservering voor duurzame energieopties -
Toepassing schoon fossiel: ecologisch
-
Stimulering duurzame energiehuishouding op locatie
verantwoord en efficiënt -
Rechtvaardige verdeling van het energie-aanbod Bedrijven:
Bedrijven:
-
-
Mogelijkheden duurzame energie onderdeel van energiedoorlichtingen
Haalbare duurzame energieopties uit energiedoorlichtingen ingevoerd
2
Energie Energiebesparing en efficiënt gebruik van energie Leidende principes
Basis
Plus
PlusPlus
-
Voorkomen/beperken broeikasgassen
Locatie:
Locatie:
Streefbeeld:
-
Maximale energiebesparing en
-
-
Energievisie opgesteld (m.b.v. EPL en -
Vergaande uitwisseling van restwarmte
energie-efficiëntie
geïntegreerd in masterplan/
en -koude:
Maximale toepassing duurzame
revitaliseringsplan)
* Aanpassing van productieprocessen
-
Nul-energie-bedrijventerrein
Nutsvoorzieningen met hoog
* Aanleg warmtenet, warmtepompen
-
Maximale uitwisseling van restwarmte
Energiebesparende ruimtelijke
rendement:
* (Andere) clustering van bedrijven
inrichting
* Collectieve koude/warmte-opslag
* Benutting van reststoffen als brandstof
Toepassing schoon fossiel: ecologisch
* WKK
-
Gezamenlijke persluchtinstallatie
-
Gezamenlijke afspraken over energie-
energie -
-
verantwoord en efficiënt
-
Gezamenlijke inkoop van energie
Rechtvaardige verdeling van het
-
Uitwisseling van restwarmte en
besparing, uitwisseling van restwarmte
-koude (benutting mogelijkheden
en koude en gezamenlijk energiebeheer
vanuit bestaande situatie)
(geïntegreerd in parkmanagement)
energie-aanbod -
-
Optimale energie-efficiëntie, volledig collectieve energiehuishouding
en -koude -
Handel in CO2 -emissies vanuit gezamenlijke doelstelling
-
STOLP-benadering voor CO2
Totaaloverzicht van energiestromen op het terrein
-
Benchmarking energiehuishouding locatie
>>
3
Energie Vervolg energiebesparing en efficiënt gebruik van energie Leidende principes
Basis
Plus
PlusPlus
-
Voorkomen/beperken broeikasgassen
Bedrijven:
Bedrijven:
Streefbeeld:
-
Maximale energiebesparing en
-
-
-
-
-
Optimale energie-efficiëntie, volledig
energiezuinig bouwen bij renovatie
en energiebesparingsplan door alle in
Maximale toepassing duurzame
en nieuwbouw
aanmerking komende bedrijven
-
Nul-energie-bedrijventerrein
Invoering van alle energiebesparende
-
Maximale uitwisseling van restwarmte
-
Invoering van de meeste energie-
-
Energiebesparende ruimtelijke
besparende maatregelen met terug-
maatregelen met terugverdientijd minder
inrichting
verdientijd minder dan 5 jaar
dan 5 jaar
Toepassing schoon fossiel: ecologisch verantwoord en efficiënt
-
Uitvoering van een energiedoorlichting
energie-efficiëntie energie -
Toepassing van principes van
-
collectieve energiehuishouding
en -koude -
Benchmarking
Handel in CO2 -emissies vanuit gezamenlijke doelstelling
-
STOLP-benadering voor CO2
Rechtvaardige verdeling van het energie-aanbod
4
Water
Water Bereiken en in stand houden van watersystemen die ruimte bieden aan een gezond leefmilieu voor mens, dier en plant. Daarbij zijn economische en ecologische ontwikkelingen met elkaar in evenwicht, met als randvoorwaarde een veilige provincie.
5
Water Duurzaam watersysteem Leidende principes
Basis
Plus
PlusPlus
-
Herstel van waterhuishoudkundige
Regio:
Regio:
Streefbeeld:
systemen
-
-
-
-
Geen belasting voor omgeving door
Versterking omgevingsfuncties en
Ontwikkeling bedrijventerrein integraal
Watertoets als een integrale toets op
waterhuishoudkundige ingrepen op
vermindering/voorkoming externe
onderdeel van omgevingsfuncties,
alle waterhuishoudkundige aspecten
het bedrijventerrein en waar mogelijk
belasting bij aanleg of revitalisering van
inrichtings- of revitaliseringplan
Onderlinge afstemming van ruimtelijke
een positieve bijdrage aan het herstel
bedrijventerreinen (stedelijk waterbeheer,
functies en de watervoorziening
van waterhuishoudkundige systemen
natuurontwikkeling en landbouw)
-
Optimale afstemming met de bodem
-
Gesloten watersysteem (oppervlakte
Locatie:
Locatie:
en grondwater)
-
-
-
watersysteem -
Optimalisatie van laagwaardige
-
Differentiatie van het gebruik van water
gebruikstoepassingen van grond-
-
Veiligheid
water
-
Gebruik van cultuurhistorisch waarde-
-
volle waterlopen
-
Inzet van oppervlaktewater, hemelwater en of gebruik gezuiverd afval-
-
water
Nagenoeg gesloten industriële waterkringloop
-
Afkoppelen, niet aankoppelen van
drinkwaterkwaliteit is vereist
verhard oppervlak: 60% voor nieuw-
Clustering van bedrijven op optimaal
bouwlocaties en 20% voor bestaand
(her) gebruik rest- en afvalwater
stedelijk gebied in 2020
Matching en cascadering van water-
-
Verbeterde gescheiden stelsels zonder
stromen tussen bedrijven onderling
overstort en volledige afkoppeling van
Gecontroleerde afkoppeling of niet
hemelwater
-
Beperking van verhard oppervlak
-
Afkoppeling van bestaand bebouwd
aankoppelen Verbeterde gescheiden
gebied
stelsels met beperking van risicovolle
systeem, gericht op hemelwater,
-
Infiltratie van schoon hemelwater;
overstorten
huishoudwater en relatief schoon
-
Rioolstelsel afgestemd op
Ontwikkeling van biologisch zuiverings-
bedrijfswater
hydrologisch systeem
-
Grondwater alleen beschikbaar als
Watergebruik afgestemd op draagkracht
-
systeem, gericht op hemelwater
-
-
Toepassing van biologisch zuiverings-
Geen gebruik van bestrijdingsmiddelen >>
6
Water Vervolg duurzaam watersysteem Leidende principes
Basis
Plus
PlusPlus
-
Herstel van waterhuishoudkundige
Vervolg locaties:
Vervolg locaties:
Streefbeeld:
systemen
-
Beperking toepassing bestrijdings-
-
Oprichting van waterketen bedrijf
-
Watertoets als een integrale toets op
middelen inclusief beperking
-
Ontwerp en inrichting afstemmen op zo
alle waterhuishoudkundige aspecten
afspoeling verhard oppervlak
-
Onderlinge afstemming van ruimtelijke
-
min mogelijk onkruidbestrijding
Wegverharding geschikt voor alter-
functies en de watervoorziening
natieve beheerstechnieken voor
-
Optimale afstemming met de bodem
onkruidbestrijding
-
Gesloten watersysteem (oppervlakte
-
zie vorige pagina
Gebruik van bodembeschermende
en grondwater)
maatregelen
-
Differentiatie van het gebruik van water -
Stimulering van gezamenlijk gebruik
-
Veiligheid
van water gerelateerde utilities:
-
Gebruik van cultuurhistorisch waarde-
* Afvalwaterzuivering
volle waterlopen
* Retentiebassin * Bedrijfswatersysteem * B- of grijswatersysteem * Inkoop drinkwater * Infiltratiesysteem * Brandblussysteem * Beheers- en saneerwater * Koude- warmte-opslag systeem
7
Water Duurzaam watergebruik Leidende principes
Basis
Plus
PlusPlus
-
Herstel van waterhuishoudkundige
Bedrijven:
Bedrijven:
Streefbeeld:
systemen
-
-
-
-
Watertoets als een integrale toets op alle waterhuishoudkundige aspecten
-
Invulling van deel van totale waterverbruik via secundair water
-
Toepassing waterbesparende voor-
Herontwerp van producten en processen, gericht op minimaal (grond)watergebruik
-
Invulling van minimaal 50% van totale
Gezamenlijk gebruik geïntegreerd in waterketenbedrijf
-
Vanaf 2010 geen inzet van grond-
Onderlinge afstemming van ruimtelijke
zieningen (conform stand der tech-
waterverbruik via secundair water
functies en de watervoorziening
niek) door grootste deel bedrijven
(afhankelijk van onderzoek draagkracht
Laagwaardige toepassingen
watersysteem)
wanneer drinkwaterkwaliteit is vereist en
Toepassing waterbesparende voorzienin-
in overeenstemming is met de draagkracht van het watersysteem
-
Optimale afstemming met de bodem
-
-
Gesloten watersysteem (oppervlakte
beperken door:
en grondwater)
* Good housekeeping
gen (conform stand der techniek) door
-
Differentiatie van het gebruik van water
* Hergebruik eigen afvalwater/
overgrote deel bedrijven
-
Veiligheid
-
Gebruik van cultuurhistorisch waarde-
thermisch veronreinigd water
-
-
* Koude-warmteopslag in ondiep
volle waterlopen -
diepte 80 m)
* Gezuiverd RWZI water
Stabilisatie van overige gebruiks-
* Gebruik van Industriewater
toepassingen door:
* Uitwisseling van (afval)water stromen
* Good housekeeping
* (Gedeeltelijke) overschakeling op industriewater of inkoop drinkwater
Toepassing van grondwater alleen
door: * Inzet oppervlaktewater
verbetering
-
Laagwaardige toepassingen voorzien
watervoerend pakket (maximale
* Efficiëntie en effectiviteits-
water voor laagwaardige toepassingen
tussen bedrijven onderling -
Reductie overig gebruik door: * Hergebruik van (hoogwaardig) bedrijfswater * (Nagenoeg) volledige kringloop sluiting
8
Grond
Grond- en afvalstoffen en duurzaam bouwen Streven naar ontkoppeling en dematerialisatie. Zuinig en efficiënt omgaan met grond- en hulpstoffen leidt automatisch tot minder afval. Voor afvalstoffen die alsnog onvermijdelijk zijn, worden de meest hoogwaardige oplossingen gezocht. Duurzaam bouwen richt zich op vermindering van schadelijke milieu- en gezondheidseffecten die samenhangen met bouwen. Toepassingen vinden plaats op de terreinen energie (besparing en toepassing van duurzame energie), verantwoord materiaalgebruik en verbetering van het binnenklimaat.
9
Grond- en afvalstoffen en duurzaam bouwen Preventie en hergebruik van afval Leidende principes
Basis
Plus
PlusPlus
-
Alleen gebruik van nietschadelijke
Locatie:
Locatie:
Streefbeeld:
duurzame grondstoffen (niet-schaarse
-
-
Bevorderen van samenwerking tussen -
Totaaloverzicht van de in- en uitgaande
dan wel hernieuwbare grond- en
bedrijven op het gebied van preven-
stromen op het terrein;
hulpstoffen)
tie en hergebruik van afval en
Minimalisatie gebruik grondstoffen en
grondstoffen
-
Uitwisselen van grond- en afvalstoffen: * Onderzoek uitgevoerd en geïnventari-
maximalisatie hergebruik
-
Preventieteams en projecten
-
Dematerialisatie
-
Themabijeenkomsten
-
Voorkomen ontstaan afvalstoffen
recycling/extra bewerkingsstappen
-
Voorkomen van afvalstoffen in bodem
gericht op optimaal gebruik rest-/
grondwater en in de lucht
afvalstoffen (bijvoorbeeld groenresten
-
Scheiden van afvalstoffen
benutten voor locale bio-energie-
-
Hergebruik afvalstoffen
centrale) -
-
-
productontwerp en/of productieproces
Afvalpreventie en hergebruiksplan in
(PMZ, ketenbeheer, MPO) en minimalise-
gebruik bij meer dan de helft van de
ring gevaarlijk afval door groot deel
in aanmerking komende bedrijven
bedrijven
zien van afvalscheiding (afvalschei-
-
Optimale uitwisseling van grond- en afvalstoffen
Doorvoeren van aanpassingen in het
op bedrijfsniveau
Naleving van voorschriften ten aan-
in symbiose met elkaar
* Gezamenlijk reststoffenbeheer opzet
Bedrijven:
-
In- en uitgaande stromen op het terrein
seerde mogelijkheden zijn ingevoerd
Bedrijven: Inzicht in in- en uitgaande stromen
-
-
Hergebruik van afval en grondstoffenbeheer onderdeel van KAM-systeem
ding op adequaat niveau)
10
Grond- en afvalstoffen en duurzaam bouwen Duurzaam bouwen Leidende principes
Basis
Plus
PlusPlus
Dubo-uitgangspunten:
Regio:
Regio:
Streefbeeld:
-
Energiezuinig bouwen
-
-
-
-
Gebruik milieuvriendelijke materialen
-
Waterbesparing
-
Onderhoudsarm/-vriendelijk
Locatie:
Locatie:
goedbeheer (Dubo-eisen bij nieuwbouw,
-
Inbraakwerend/veiligheid
-
-
beheer en onderhoud)
-
Gezond binnenmilieu
-
Flexibel en demontabel bouwen
Keuze locatie zodat er zo min mogelijk ophoogzand nodig is.
Geen locatie aanwijzen waar nog schaarse grondstoffen (beton- en metselzand, grind) in de grond zitten
Aandacht voor Dubo in masterplan/ revitaliseringsplan
-
Gebruik van het Nationaal Pakket
-
Duurzame Stedenbouw als inspiratiedocument -
-
-
Toepassen van alle vaste maat-
-
(bouwen op water)
Toepassen van alle vaste, kostenneutrale
Weg- en Waterbouw
Grond-, Weg- en Waterbouw
constructies van de gebouwen
Bouwen van bedrijventerreinen op oude
Nationaal Pakket Duurzame Stedenbouw
maatregelen uit het Nationaal Pakket -
Dubo geïntegreerd in gezamenlijk vast
stortplaatsen en ontginningsputten -
en minimaal 20% van de variabele
secundair granulair materiaal in de
-
-
Gebruik van maatregelen uit het
regelen uit Nationaal Pakket Grond-, Gedeeltelijke verwerking van
kunnen spelen op veranderingen
Dubo-paragraaf in masterplan/ revitaliseringsplan
Toekomstgericht bouwen; optimaal in
Toepassen van maatregelen uit het Nationaal Pakket Duurzame Stedenbouw
-
Toepassen van alle maatregelen uit het
Veelvuldige verwerking van secundair
Nationaal Pakket Grond- Weg en
granulair materiaal in de constructies van
Waterbouw
de gebouwen (beton)
(beton)
-
Gesloten grondbalans bij bouwrijpmaken
Direct hergebruik op dezelfde
-
Direct hergebruik op dezelfde locatie van
-
Toepassen van alle maatregelen uit het Nationaal Pakket Utiliteitsbouw
-
Volledige verwerking van secundair
locatievan een deel van het
een groot deel van het materiaal dat vrij-
granulair materiaal in de constructies
materiaal dat vrijkomt bij revitalise-
komt bij revitalisering
van de gebouwen (beton)
ring
>>
11
Grond- en afvalstoffen en duurzaam bouwen Vervolg duurzaam bouwen Leidende principes
Basis
Dubo-uitgangspunten:
-
Plus
PlusPlus
Onkruidwerende verharding/geen
Vervolg streefbeeld:
overbodige verharding aanleggen
-
-
Energiezuinig bouwen
-
Gebruik milieuvriendelijke materialen
van al het materiaal dat vrijkomt bij
-
Waterbesparing
revitalisering
-
Onderhoudsarm/-vriendelijk
-
Inbraakwerend/veiligheid
-
Gezond binnenmilieu
-
Flexibel en demontabel bouwen
-
Direct hergebruik op dezelfde locatie
Zelfvoorzienend bedrijventerrein op het gebied van grondstoffen
Bedrijven:
Bedrijven:
-
-
-
Toepassen van alle vaste maat-
Toepassen van alle vaste en kosten-
regelen uit het Nationaal Pakket
neutra-le maatregelen en minimaal 20%
Utiliteitsbouw
van de variabele maatregelen uit het
Materiaalkeuze afstemmen op
Nationaal Pakket Utiliteitsbouw
beoogde levensduur
12
bodem
Bodem Voorkomen van nieuwe verontreinigingen van bodem. Bij bestaande verontreinigingen de bodem ten minste geschikt maken voor de beoogde functie. Om toekomstig gebruik van de bodem mogelijk te maken voor andere functies, mag geen onherstelbare schade aan de bodem worden aangericht. Niet alleen in termen van verontreiniging maar ook in termen van behoud van het ecologische, geologische en archeologische bodemarchief.
13
Bodem Preventie en sanering bodemverontreiniging Leidende principes
Basis
Plus
PlusPlus
-
Voorkomen bodemverontreiniging
Locatie:
Locatie:
Streefbeeld:
-
Wegnemen bestaande risico’s voor
-
-
-
Clusteraanpak bodemsanering op
mens, ecologie en verspreiding
vrijwillige basis met betrokkenheid
-
Voorkomen van bodemaantasting
van organisatie BSB
-
Stand-still
-
voor gehele terrein -
Gezamenlijke uitvoering en beheer
Volledig inzicht in de bodemkwaliteit op hele terrein
-
Alle bedrijventerreinen geschikt voor
Aanpakken van functiebeperkende
van bodemonderzoeksgegevens in
nieuwe functies binnen de bedrijfs-
Optimale afstemming met (grond)water
bodemverontreinigingen in het kader
aparte organisatie (met participatie
bestemming
-
Gesloten grondbalans
van revitalisering/herinrichtings-
van overheden)
-
Maximaal rekening houden met onder-
plannen
-
-
Clusteraanpak bodemonderzoeken
Actief bodembeheer, waaraan alle
Structurele samenwerking op het gebied
bedrijven op bedrijventerreinen in
grond (draagkracht bodem)
van bodembeheer via aparte beheers-
gezamenlijkheid meedoen
Duurzaam omgaan met (archeologisch)
organisatie:
bodemarchief
* Gezamenlijke uitvoering bodem-
Geen schade aan flora en fauna
-
-
-
Gezamenlijk georganiseerde nazorg
saneringen * Belangenbehartiging bodembeheer * Voorkomen van stagnaties vanwege bodemprobleem wanneer een bedrijf verkoopt of failliet gaat, kennisontwikkeling, facilitering met betrekking tot subsidiemogelijkheden (bedrijvenregeling)
14
Bodem Preventie van bodembeschadiging Leidende principes
Basis
Plus
PlusPlus
-
Voorkomen bodemverontreiniging
Locatie:
Locatie:
Streefbeeld:
-
Wegnemen bestaande risico’s voor
-
-
-
Rekening houden met de cultuur-
Inventariserend en waarderend onder-
Volledig inzicht in de bodemkwaliteit
mens, ecologie en verspreiding
historische, archeologische en
zoek bij grondwerkzaamheden dieper
op hele terrein
-
Voorkomen van bodemaantasting
ecologische waarden (Cultuur-
dan 1,20 meter
-
Stand-still
historischewaardenkaart, de
waarderend onderzoek bij grondwerk-
-
Optimale afstemming met (grond)water
Archeologischemonumentenkaart en
zaamheden dieper dan 1,20 meter
-
Gesloten grondbalans
de Indicatievekaart archeologische
bescherming van het bodemarchief
-
Maximaal rekening houden met onder-
waarden)
-
Op basis van inventariserend en
grond (draagkracht bodem) -
Duurzaam omgaan met (archeologisch) bodemarchief
-
Geen schade aan flora en fauna
15
Leefbaarheid
Leefbaarheid en veiligheid Enerzijds voortdurend werken aan het borgen/ verbeteren van de kwaliteit van de leefomgeving. Anderzijds voorkomen en beperken van gevaar en schade aan bedrijven, personen en omgeving. Overtuigd zijn van de noodzaak om milieuprestaties steeds te verbeteren en de bedrijfsvoering voortdurend te innoveren bij alle actoren; men moet elkaar daarop kunnen aanspreken.
16
Leefbaarheid en veiligheid Beheersing externe veiligheidsrisico’s (brand, explosie, gezondheid) Leidende principes
Basis
Plus
PlusPlus
-
Voorkomen en beperken hinder
Locatie:
Locatie:
Streefbeeld:
-
Beheersing veiligheidsrisico’s
-
-
-
-
Goed voorzieningenniveau -
Risicocontouren en effectcontouren
Volledig inzicht in alle risico’s en
van individuele bedrijven en trans-
werkingstructuur om beschikbare veilig-
effecten op het bedrijventerrein, inclusief
porten cumulatief in beeld
heids-voorzieningen op elkaar af te
onderlinge relaties en transport-
Onderlinge informatie uitwisseling
stemmen, teneinde deze zo efficiënt en
bewegingen
over repressieve middelen
effectief mogelijk in te zetten
(o.a. blusvoorzieningen), die
-
Operationele organisatie-/samen-
Onderlinge afstemming (o.a. wat betreft
Samenwerkingsconstructies t.a.v.
veiligheidsvoorzieningen), teneinde
gezamenlijk benut zouden kunnen
veiligheid tussen regionale hulpdiensten
risico’s en effecten van het totale
worden
en bedrijven (gezamenlijk meld- en
bedrijventerrein te minimaliseren.
Samenwerking om rampen zo
informatiepunt)
effectief mogelijk te bestrijden
-
-
-
-
Actieve gezamenlijke communicatie over veiligheidssituatie rond bedrijven
Minimalisering van de totale risico’s/ effecten
-
Open informatievoorziening over de
terreinen, zowel in normale situaties als
veiligheidssituatie. Bedrijven en overheid
tijdens en na incidenten/rampen
nemen ieder hun verantwoordelijkheid -
Ruimte voor dialoog tussen overheid, bedrijfsleven en belangengroeperingen
>>
17
Leefbaarheid en veiligheid Vervolg beheersing externe veiligheidsrisico’s (brand, explosie, gezondheid) Leidende principes
Basis
Plus
PlusPlus
-
Voorkomen en beperken hinder
Bedrijven:
Bedrijven:
Streefbeeld:
-
Beheersing veiligheidsrisico’s
-
-
-
-
Goed voorzieningenniveau -
Wettelijke verplichtingen gemeengoed voor alle BZRO-bedrijven
over terreingrensoverschrijdende
Individuele operationele bedrijfs-
risico’s en effecten en doorwerking in de
noodplan/rampenbestrijdingsplan
bedrijfsvoering
Operationeel toezichtsplan voor alle
-
bedrijven met veiligheidsrisico’s -
Pro-actieve onderlinge communicatie
Ruimtelijke/RO-toets van veiligheidsrisico’s
Zie vorige pagina
Pro-actieve zoektocht naar alternatieven voor inzet van gevaarlijke stoffen
-
Alle bedrijven toegankelijk in geval van calamiteiten
18
Leefbaarheid en veiligheid Milieu en gezondheid Leidende principes
Basis
Plus
PlusPlus
-
Voorkomen en beperken hinder
Locatie:
Locatie:
Streefbeeld:
-
Beheersing veiligheidsrisico’s
-
-
-
-
Goed voorzieningenniveau
-
Objectief beeld van de invloed die
Volledig inzicht in alle gezondheids
het bedrijventerrein heeft op de
screening (GES) of een gelijkwaardige
gezondheid van omwonenden (bijv.
methodiek onderdeel van de standaard
op basis van een GES)
toetsing/ informatievoorziening
tussen de betrokken bedrijven en
Operationele organisatie-/samenwerking-
betrokken (overheids-)actoren op het
uitwisseling en functionele communi-
structuur om gezondheidsrisico’s te
gebied van milieu en gezondheid
catiekanalen tussen alle betrokken
signaleren
-
Open communicatie met de omgeving
Transparante en geborgde procedure
-
Naar analogie van het instrument milieu-
Afspraken over een open informatie-
actoren om onvoorziene gezond-
-
Uitvoering van een gezondheidseffect
-
-
risico’s -
Geïnstitutionaliseerde samenwerking
heidseffecten tijdig te kunnen
voor het behandelen van milieu- en
zorgsysteem ontwikkeling en
signaleren
gezondheidsklachten
operationalisering van een “gezond-
Afspraken over de behandeling van milieu- en gezondheidsklachten van
heidsmanagementsysteem” -
omwonenden
Integraal KAM-systeem voor hele terrein, gezamenlijk beheer/onderhoud
-
Geen gebruik van bestrijdingsmiddelen in het openbaar groen
>>
19
Leefbaarheid en veiligheid Vervolg milieu en gezondheid Leidende principes
Basis
Plus
PlusPlus
-
Voorkomen en beperken hinder
Bedrijven:
Bedrijven:
Streefbeeld:
-
Beheersing veiligheidsrisico’s
-
-
Goed voorzieningenniveau -
-
Aantoonbare inspanning om gezond- -
Bij normale bedrijfsvoering geen aan-
heidsrisico’s tot een minimum te
toonbare gezondheidseffecten in de
beperken
omgeving
Afspraken om verantwoording af te
-
-
Zie vorige pagina
Pro-actieve aanpak en communicatie
leggen over de geleverde prestaties
van (onvoorziene) gezondheidseffecten
op het gebied van milieu en gezond- -
KAM of milieuzorgsysteem
heid
(ISO-gecertificeerd) in gebruik bij het
KAM of milieuzorgsysteem in
overgrote deel van de in aanmerking
gebruik bij een belangrijk deel van
komende bedrijven
de in aanmerking komende bedrijven
20
Leefbaarheid en veiligheid Voorkomen lokale milieuhinder (licht, geluid, geur, emissies, fijn stof, smog) Leefbaarheiden veiligheid
Basis
Plus
PlusPlus
-
Voorkomen en beperken hinder
Locatie:
Locatie:
Streefbeeld:
-
Beheersing veiligheidsrisico’s
-
-
-
-
Goed voorzieningenniveau -
Inzicht in de hindersituatie naar de
Operationele organisatie-/samen-
Pro-actieve aanpak in het beschermen
omgeving
werkingstructuur om effectief in te spelen
van een goede kwaliteit voor de leef-
Concrete afspraken over de jaar-
op lokale milieuhinder (gezamenlijke
omgeving
lijkse actualisatie van gegevens;
klachtenregistratie- en afhandeling)
Adequate en professionele
-
-
Geen overschrijding meer van normen
Gezamenlijk ambitieniveau vastgesteld
rond de Brabantse bedrijventerreinen.
behandeling van klachten op
met duidelijke doelstellingen en zorg-
Bedrijven en overheid nemen ieder hun
bedrijventerreinniveau
plicht voor de realisatie daarvan
verantwoordelijkheid
-
Integraal RO-/ milieutoetsingskader
(gezamenlijk plan van aanpak)
-
Goed bereikbare hulpdiensten
-
-
Duidelijke afspraken tussen regionale overheid en bedrijven over voortgangsrapportage en monitoring; de omgeving
Open informatievoorziening over de milieusituatie
-
Ruimte voor dialoog tussen overheid, bedrijfsleven en belangengroeperingen
wordt actief geïnformeerd Bedrijven:
Bedrijven:
-
-
-
Wettelijke grenswaarden en op-
Onderlinge communicatie over de
gelegde vergunningsvoorschriften
individuele verantwoordelijkheid om
gemeengoed
hinder naar de omgeving tegen te gaan
Operationeel en adequaat toezichtsplan beschikbaar
-
Bedrijfsvoering binnen het opgestelde integrale toetsingskader
21
RO
Ruimtelijke ordening Bestaande bedrijventerreinen zorgvuldig beheren. Nieuwe terreinen ruimte-efficiënt inrichten. Ruimtelijk casco zo vormgeven dat de structuur gedurende lange tijd geschikt blijft. Binnen het ruimtelijk casco ruimte voor architectonische hoogstandjes.
22
Ruimtelijke ordening Zorgvuldig ruimtegebruik Leidende principes
Basis
Plus
PlusPlus
-
Optimale afstemming op de omgeving
Regio:
Regio:
Streefbeeld:
-
Zonering: het juiste bedrijf op de juiste
-
-
-
plaats
De onderste lagen meer dan voorheen
benadering
sturend voor de locatiekeuze op
Voor de regionale afstemming zijn
regionaal niveau
-
Functionele clustering
-
Zorgvuldig ruimtegebruik op lokaal en
het uitwerkingsplan en structuurvisie-
regionaal niveau
plus het kader
maar regionale afstemming
Zorgvuldig overleg/afstemming bij
* Ook regionale afstemming gronduit-
-
Zorgvuldig ruimtegebruik op terreinniveau
-
Locatiekeuze op basis van de lagen-
-
-
het plannen van bedrijventerreinen: * Bij ontwikkeling eerst nagaan of
-
* Functionele clustering naar omgevings-
beschikbaar (te maken) is
factoren
-
Waarbij ook bestaande bedrijven verhuizen naar terreinen die beter bij profiel/cluster passen
-
Regionale verevening gronduitgifte
-
Maximale benutting van ruimtewinst via
Gebruik van milieucategorieën en
vergaande inbreiding en herstructu-
(balans clustering en menging
kavelomvang als differentiatiemiddel
rering van bestaande terreinen en
bedrijfscategorieën)
tussen (delen van) bedrijventerreinen:
innovatief ruimtegebruik
* grootste deel van de toekomstige
-
Optimale functionele clustering op regionaal niveau
terreinen en herstructurering
herstructureren genoeg ruimte
Alle locaties passen optimaal in lagenbenadering
* Koppeling in exploitatie nieuwe
er via inbreiden, intensiveren en
* Afstemming in profielkeuze
bestaand stedelijk gebied opvangen
Niet elke gemeente zijn eigen terrein,
gifte
Zoveel mogelijk ruimtebehoefte binnen
* op grotere bedrijventerreinen op
verstedelijking vindt plaats in de
afstand van bewoond gebied
stedelijke regio
bedrijven minimaal milieucategorie 3
* Voorzien in voldoende en
of grote kavels
voldoende gevarieerd aanbod * Afstemming uitgiftebeleid (vestigingsvoorwaarden, concurrentieverhoudingen)
>> 23
Ruimtelijke ordening Vervolg zorgvuldig ruimtegebruik Leidende principes
Basis
Plus
PlusPlus
-
Optimale afstemming op de omgeving
Vervolg locatie:
Vervolg locatie:
Streefbeeld:
-
Zonering: het juiste bedrijf op de juiste
* Afstemming uitgiftebeleid
* in stedelijk gebied (onder meer
plaats
(vestigingsvoorwaarden,
herstructureringslocaties) maximaal
-
Functionele clustering
concurrentieverhoudingen)
milieucategorie 3 en maximale
-
Zorgvuldig ruimtegebruik op lokaal en
-
-
Optimalisatie van het huidige
-
Zie vorige pagina
kavelomvang
regionaal niveau
ruimtegebruik
- Inbreiding, herstructurering en intensief
Zorgvuldig ruimtegebruik op terrein-
* Gebruik gezamenlijke en
ruimtegebruik belangrijk voor realisering
niveau
* Meervoudig gebruik van
ruimtebehoefte
voorzieningen * Gebruik gezamenlijke en collectieve voorzieningen Bedrijven:
Bedrijven:
-
Verhoging bezettingsgraad
-
Verdere verhoging bezettingsgraad
(bijv. minimale floor space index)
-
Minimale bouwhoogten inzetten waar
-
Uitbreiding zoveel mogelijk op eigen terrein
-
Meerlagig bouwen
gewenst -
Toepassen principes flexibel c.q. aanpasbaar bouwen
24
Ruimtelijke ordening Vergroting ruimtelijke kwaliteit Leidende principes
Basis
Plus
PlusPlus
-
Optimale afstemming op de omgeving
Locatie:
Locatie:
Streefbeeld:
-
Zonering: het juiste bedrijf op de juiste
-
-
-
Rekening houden met de lagen-
De eerste twee lagen, het bodem- en
Terrein met hoge gebruikswaarde en
plaats
benadering bij de inrichting van het
watersysteem en de infrastructuur sturend
toekomstwaarde en met positieve
-
Functionele clustering
terrein
voor de ontwikkelingen in de derde laag
belevingswaarde voor diverse doel-
-
Zorgvuldig ruimtegebruik op lokaal en
Opgesteld en uitgevoerd beeld-
(wonen, werken, landbouw en recreatie)
groepen (ondernemer, werknemer,
Opgesteld en uitgevoerd beeldkwaliteits-
burger, passant)
-
-
regionaal niveau
kwaliteitsplan, waarin vooral
Zorgvuldig ruimtegebruik op terrein-
aandacht wordt besteed aan de
plan gericht op integrale verbetering van
niveau
vormgeving van de randen en
de ruimtelijke kwaliteit (aan de vorm-
kernen (verbergen, inpassen of
geving van het hele terrein is aandacht
zichtbaar maken van gebouwen)
besteed)
-
-
-
Per saldo verbetering van de ruimtelijke kwaliteit van het terrein en de omgeving
Opstellen revitaliserings- of beheerplan gericht op behoud van ruimtelijke kwaliteit, economische waarde en sociaal veiliger locaties
Bedrijven:
Bedrijven:
-
-
Gebouwen met hoge stedenbouwkundige & architectonische kwaliteit
Gezamenlijke investering in beeldkwaliteit
op zichtlocatie en entree -
Materiaalkeuze afstemmen op beoogde levensduur
25
N&L en cult.
Natuur, landschap en cultuurhistorie Behoud, versterking en ontwikkeling van natuurlijke, landschappelijke en cultuurhistorische waarden (inclusief archeologie) bij inrichting en beheer van bedrijventerreinen.
26
Natuur, landschap en cultuurhistorie Versterking natuur en landschap Leidende principes
Basis
Plus
PlusPlus
-
Behoud, versterking en ontwikkeling
Locatie:
Locatie:
Streefbeeld:
van natuurlijke, landschappelijke en
-
-
-
cultuurhistorische waarden: * historische structuren als potentiële drager
Rekening houden met de ecologische waarden
Gebruik van de samenhang tussen aanwezige cultuurhistorische, archeologische en ecologische waarden als inspiratiebron
Natuurontwikkeling in exploitatie terreinbeheer.
-
Geen gebruik van bedtrijdingsmiddelen of van gif
* cultuurhistorisch waardevolle locaties en structuren herkenbaar houden * ecologisch waardevolle locaties en structuren beschermen * landschappelijk waardevolle structuren en locaties benutten
27
Natuur, landschap en cultuurhistorie Versterking cultuurhistorie (historische geografie, historische groenstructuur, historische (steden-)bouw(-kunst), archeologie) Leidende principes
Basis
Plus
PlusPlus
-
Behoud, versterking en ontwikkeling
Locatie:
Locatie:
Streefbeeld:
van natuurlijke, landschappelijke en
-
-
-
cultuurhistorische waarden: * historische structuren als potentiële drager
structuren beschermen
Behoud en versterking én ontwikkeling
geografische waarden en onderzoek
van historisch-geografische waarden én
-
Inventarisatie van boomsoorten
op meso- en microniveau
onderzoek op meso- en microniveau
-
Stimulering van behoud en versterking -
Behoud en gebruik van stedebouw-
stedebouwkundige structuren en
kundige structuren en gebouwen op
gebouwen zijn richtinggevend voor
gebouwen
mesoniveau en microniveau
vormgeving.
locaties en structuren herkenbaar * ecologisch waardevolle locaties en
Behoud en versterking van historisch
waarden
* cultuurhistorisch waardevolle houden
Behoud van historisch geografische
-
Toetsing aan de cultuurhistorische waardenkaart
-
Toetsing aan cultuurhistorische waardenkaart, Archisregistervondstmeldingen
-
-
Stedebouwkundige structuren en
Cultuurhistorische waarden behouden en betekenis geven in ontwerp gebouwen en/of terrein.
* landschappelijk waardevolle structuren en locaties benutten
28
V&V
Verkeer en vervoer Goede bereikbaarheid voor personen, goederen en informatie is cruciaal voor de kwaliteit van een terrein binnen randvoorwaarden van veiligheid en leefbaarheid, waarbij moet worden ingezet op zoveel mogelijk modaliteiten.
29
Verkeer en vervoer Verbetering bereikbaarheid economische centra Leidende principes
Basis
Plus
PlusPlus
-
Verbetering bereikbaarheid economi-
Locatie:
Locatie:
Streefbeeld:
sche centra
-
-
-
Optimalisering gebruik bestaande
Verbeterde bereikbaarheid door
Optimale bereikbaarheid via
-
Verbetering verkeersveiligheid
infrastructuur: goede ontsluiting via
uitbreiding van spoor-/waterwegen en
innovatieve ontsluiting, gebaseerd op
-
Verbetering leefbaarheid/vermindering
(hoofd)wegennet en spoor- en vaar-
buizentransport
alternatieven voor auto- en vrachtverkeer
milieudruk
wegen
Pluspakket OV en LV:
(snel, schoon, veilig en comfortabel).
-
-
Aanleg van basisvoorzieningen voor
* Voorrangsroutes
-
Kwaliteit ontsluitingen multimodaal.
(collectief vraagafhankelijk) open-
* Extra snelle (geasfalteerde) en
-
Bij ontwikkeling van daartoe geschikte
baar personenvervoer (OV) en langzaam verkeer (LV):
comfortabele (overdekte) fietsroutes -
* Goede en snelle busdiensten; * Voorzieningen voor betere doorstroming OV;
Toenemend gebruik ICT leidt tot
terreinen percentage multimodaal transport als voorwaarde
transportpreventie/-efficiëntie -
Uitgebreidere toepassing DVMmaatregelen
* Transferia en HOV-lijnen * Comfortabele en snelle ontsluiting voor LV * Goede fietsvoorzieningen * Faciliteren carpoolen en van poolen -
Voldoende parkeer- en laad/losruimte
-
ICT-infrastructuur (breedband)
>>
30
Verkeer en vervoer Vervolg verbetering bereikbaarheid economische centra Leidende principes
Basis
Plus
PlusPlus
-
Verbetering bereikbaarheid economi-
Locatie:
Locatie:
Streefbeeld:
sche centra
-
-
Duidelijke bewegwijzering en
-
Verbetering verkeersveiligheid
optimale voertuiggeleiding (afstelling
-
Verbetering leefbaarheid/vermindering
verkeersregelinstallaties)
milieudruk
-
Zie vorige pagina
-
Zie vorige pagina
Toepassing Dynamisch Verkeersmanagement (DVM) in pilots
-
Juiste activiteit op de juiste locatie, gericht op ontsluitingskenmerken (voor goederen- en personenvervoer; ook bij bedrijfsverplaatsing) gesteund door een selectief uitgiftebeleid
31
Verkeer en vervoer Verbetering leefbaarheid/vermindering milieudruk Leidende principes
Basis
Plus
PlusPlus
-
Verbetering bereikbaarheid economi-
Locatie:
Locatie:
Streefbeeld:
sche centra
-
-
-
Mobiliteitsmanagement gericht op
Actief mobiliteitsmanagement gericht op
Innovatief personenvervoer (autodelen)
-
Verbetering verkeersveiligheid
modal shift, efficiënter transport en
efficiëntie en aanpassing van verkeers-
en innovatieve distributieconcepten
-
Verbetering leefbaarheid/vermindering
bundeling verkeersstromen
stromen
(ondergronds vervoerssysteem)
milieudruk
-
Verkeersgeleiding, afgestemd op
-
Daling van aantal emissiebronnen op
minimale hinder
terrein:
Geen hinder voor omwonenden:
* Schoon, stil, zuinig en veilig wagen-
prettig verblijfsklimaat, inclusief
Parkeren alleen op gezamenlijke voorzieningen
-
Geen/nauwelijks overlast door transport
park
(mede)gebruik recreatieve voorzie-
* Stil asfalt
ningen en parkeervoorzieningen (in
* Rijsnelhedenbeleid
weekend/’s avonds)
-
-
Knelpunten en barrières in infrastructuur (vanuit oogpunt van milieuhinder) worden opgelost
Bedrijven:
Bedrijven:
-
-
Stimulering vervoersplannen (stimulering gebruik OV en fiets, carpool)
-
-
efficiënt en milieuvriendelijk -
Hoofdzakelijk parkeren op eigen terrein, groeiend aandeel gezamen-
Groeiend aantal bedrijven transporteert Toenemend gebruik van ICT leidt tot voorkomen van onnodig transport-
-
Groot deel van parkeren op gezamen-
lijke voorzieningen
lijke voorzieningen en dubbel gebruik
Modal-shift
van parkeerplaatsen
>>
32
Verkeer en vervoer Vervolg verbetering leefbaarheid/vermindering milieudruk Leidende principes
Basis
Plus
PlusPlus
-
Verbetering bereikbaarheid economi-
Vervolg bedrijven:
Vervolg bedrijven:
Streefbeeld:
sche centra
-
-
-
Stimulering vervoersplannen
-
Verbetering verkeersveiligheid
(stimulering gebruik OV en fiets,
-
Verbetering leefbaarheid/vermindering
carpool)
milieudruk
-
Zie vorige pagina
efficiënt en milieuvriendelijk -
Hoofdzakelijk parkeren op eigen terrein, groeiend aandeel gezamen-
Groeiend aantal bedrijven transporteert Toenemend gebruik van ICT leidt tot voorkomen van onnodig transport-
-
Groot deel van parkeren op gezamen-
lijke voorzieningen
lijke voorzieningen en dubbel gebruik
-
Modal-shift
van parkeerplaatsen
-
Transportefficiëntie (in combinatie met transportbesparing): * Retourvrachten, toename gemiddelde beladingsgraad * Bundelen van stromen
-
Deel van bedrijven heeft schoon en stil wagenpark
33
Verkeer en vervoer Verbetering van verkeersveiligheid Leidende principes
Basis
Plus
PlusPlus
-
Verbetering bereikbaarheid economi-
Locatie:
Locatie:
Streefbeeld:
sche centra
-
-
-
Zorgvuldige locatiekeuze op basis
Versnelde invoering van principes
-
Verbetering verkeersveiligheid
Duurzaam Veilig
-
Verbetering leefbaarheid/vermindering -
Streven naar duurzaam veilige
milieudruk
verkeersinfrastructuur:
verenigingen/parkmanagement
* Vormgeving en gebruik afstemmen
(gezamenlijke training Het Nieuwe
op wegfunctie
Duurzaam veilige verkeersstructuur
Duurzaam Veilig -
Gedragsbeïnvloeding via bedrijfs-
Rijden)
* Voorkom onbedoeld gebruik van infrastructuur door onderscheid te maken naar functie (stroom-, ontsluitings- en erftoegangswegen) en door vermenging van functies te voorkomen * Voorkom ontmoetingen met hoge snelheid- en richtingsverschillen; * Voorkom onzeker gedrag verkeersdeelnemers; * Categorisering van wegen -
Veilige hoofdentree
34
Economie
Economie Bedrijven moeten op de huidige locatie optimaal kunnen presteren in samenhang met hun omgeving, niet alleen nu maar ook op de lange termijn. Schaalvoordelen worden verkregen door samenwerking. Omschakeling naar een kenniseconomie faciliteren. De provincie wil daarin nadrukkelijk investeren, en rekent daarbij op samenwerking met de partneroverheden en het bedrijfsleven.
35
Economie Concurrerend ondernemersklimaat (economisch rendement) Leidende principes
Basis
Plus
PlusPlus
-
Voldoende ruimte
Locatie:
Locatie:
Streefbeeld:
-
Gewaarborgde bereikbaarheid
-
-
-
-
Beschikbaar arbeidspotentieel
deel van de faciliteiten voor
deel van de faciliteiten voor bedrijven op
facilities en utilities. Dat wat samen kan
-
Aanwezige kennisinfrastructuur
bedrijven op een commerciële basis,
een commerciële basis, waarbij een
wordt samen gedaan. Ook advies-
-- Beschikbaarheid grondstoffen
waarbij een goede prijs-kwaliteit-
goede prijs-kwaliteitverhouding
diensten worden gezamenlijk gedaan/
-
Aantrekkelijke leef- en werkomgeving
verhouding essentieel is
essentieel is
uitgewisseld.
-
Mogelijke facilities:
-
Gezamenlijke exploitatie van een
Gezamenlijke exploitatie van een
-
Gezamenlijke exploitatie van een groot
Gezamenlijke exploitatie van een groot
* Collectief groenbeheer
deel van de utilities op een
deel van de utilities op een commerciële
* Collectief onderhoud gebouwen en/
commerciële basis, waarbij betrouw-
basis, waarbij betrouwbaarheid van
baarheid van levering en prijs
levering en prijs essentieel is
of installaties * Collectieve beveiliging * Collectieve schoonmaak
essentieel is -
-
Maximaal gebruik van gezamenlijke
Initiëring en afhandeling van gezamen-
Afhandeling van gezamenlijke
lijke exploitatie via gebiedsgerichte
* Collectieve afvalinzameling
exploitatie via gebiedsgerichte
organisatie
* Collectieve ICT diensten
organisatie.
* Collectieve logistiek (opslag, vervoer, overslag) * Collectieve vergader- en opleidingsfaciliteiten * Collectieve arbeidspool
>>
36
Economie Vervolg concurrerend ondernemersklimaat (economisch rendement) Leidende principes
Basis
Plus
PlusPlus
Vervolg leidende principes:
Locatie:
Locatie:
Streefbeeld:
-
-
-
-
Mogelijke utilities:
Zie vorige pagina
Zie vorige pagina
Zie vorige pagina
* Gezamenlijke energieopwekking (warmtekrachtkoppeling) * Collectieve ICT-infrastructuur * Gezamenlijke inkoop van energie * Gezamenlijke inkoop van water * Tankstation * Gezamenlijke parkeervoorziening * Collectief vastgoedmanagement
37
Economie Versterking kennis en innovatie Leidende principes
Basis
Plus
PlusPlus
-
Voldoende ruimte
Locatie:
Locatie:
Streefbeeld:
-
Gewaarborgde bereikbaarheid
-
-
-
-
Beschikbaar arbeidspotentieel
bedrijventerrein over elkaars
uitwisseling van bedrijfskennis voor
van de behoeften van gevestigde
-
Aanwezige kennisinfrastructuur
producten en grondstoffen
gezamenlijk gebruik.
bedrijven op het terrein
-
Beschikbaarheid grondstoffen
-
Aantrekkelijke leef- en werkomgeving
-
Mogelijke facilities en utilities:
Contacten tussen bedrijven op een
-
Afspraken tussen bedrijven over
Informatie in een kenniscentrum voor het
-
terrein ondergebracht.
Acquisitie van bedrijven aan de hand
Segmentering op basis van kennis en innovatie op daartoe geselecteerde (delen van) bedrijventerreinen.
zie onder concurrerend
-
ondernemersklimaat
Delen van de opgebouwde kennis en afstemmen van hun productie en processen op elkaar
-
Monitoring van de voortgang van de ontwikkelingen op het terrein door bedrijven
-
Bedrijven:
Bedrijven:
-
-
-
Bilaterale afspraken over gebruik
Aanbod van bedrijfsdeskundigheid/
van elkaars producten en processen
specialisme voor andere op het terrein
Vastleggen van ervaring en kennis in
gevestigde bedrijven.
een jaarverslag, vervoerplan,
-
Innovatieve clusters met kennisuitwisseling
energieplan, preventieplan -
Grote interactie met kwalitatief goede vakopleidingen
38
Economie Verzekeren waardevastheid grond en gebouwen Leidende principes
Basis
Plus
PlusPlus
-
Voldoende ruimte
Locatie:
Locatie:
Streefbeeld:
-
Gewaarborgde bereikbaarheid
-
-
-
-
Beschikbaar arbeidspotentieel
kwaliteitsplan gericht op (hoge) pas-
goed, terrein en infrastructuur
bedrijventerrein door ondernemers op
Aanwezige kennisinfrastructuur
sende stedenbouwkundige kwaliteit
geïntegreerd in parkmanagement
bedrijventerreinen
-
Beschikbaarheid grondstoffen-
-
Aantrekkelijke leef- en werkomgeving
beheerplan gericht op (behoud)
-
Mogelijke facilities en utilities:
vergroting van ruimtelijke kwaliteit
zie onder concurrerend
en economische waarde
ondernemersklimaat
-
Opgesteld en uitgevoerd beeld-
Opstellen revitaliserings- of
-
Stimuleren dubbel gebruik/
-
meervoudig gebruik van gebouwen
-
Ontwikkeling, sturen en beheer vast-
Actieve acquisitie gewenste bedrijvigheid
-
-
Participatie in het vastgoed op hele
Vastgoedfonds voor integraal beheer van het bedrijventerrein.
Opruimen knelpunten/ver- en uitplaatsen bedrijvigheid
en terrein -
Wijze van uitgifte gronden.
Bedrijven:
Bedrijven:
-
-
Verhogen architectonische kwaliteit gebouwen
-
Gezamenlijke investering in beeldkwaliteit en omgevingskwaliteit
Verhogen onderhoudsniveau gebouwen
39
Sociaal
Sociaal Beleid Bevordering participatie: “In Brabant heeft iedereen kansen” betekent dat alle Brabanders ontplooiingsmogelijkheden hebben op alle levensterreinen. Daarbij kan het gaan om opleiding en werk, maar ook om culturele expressie en deelnemen aan het sociaal verkeer. Bevordering sociale cohesie: gericht op het versterken van onderlinge verbondenheid in eigen culturele groepen enerzijds en onderlinge acceptatie van verschillende culturele groepen anderzijds daar waar dat niet het geval is.
40
Sociaal beleid Zorg voor welzijn en onderwijs Leidende principes
Basis
Plus
PlusPlus
-
Voldoende en evenredige participatie
Locatie:
Locatie:
Streefbeeld:
kwetsbare groepen
-
-
-
-
Aantrekkelijk leefklimaat via:
schreven sociaal beleid:
* Voldoende sociale cohesie
* integratie minderheden
* Adequaat voorzieningenniveau
* verhoging arbeidsparticipatie
* Veilige toegankelijkheid -
Door overheden en bedrijven onder-
-
(Extra) kortingen voor werknemers bij gebruik van voorzieningen
terrein, aansluitend en aanvullend op
-
Opstellen businessplan en marketing
voorzieningen in de omgeving
-
Realisatie, beheer en matching vraag/
Realisatie van breed aanbod aan
aanbod (w.o. Selectie van geschikte
Ruimte voor ontwikkeling werknemers
zorg- en onderwijsvoorzieningen:
aanbieders) via parkmanagement
en potentiele werknemers
* Opzet kinderopvang, afgestemd
Aansluiting werkgelegenheid met
Hoogwaardig voorzieningenniveau op
-
op werktijden
-
omwonenden -
Optimale benutting beschikbaar arbeidspotentieel woonomgeving
Medegebruik voorzieningen door Betrokkenheid omwonenden bij alle relevante aspecten menukaart
-
Personeelsbestand terrein is adequate
arbeidsaanbod in de omgeving
* Tankstations
weerspiegeling van arbeidsaanbod
Combineren van werk met huishoude-
* Winkels en bancaire voorzieningen
directe woonomgeving
lijke en zorgtaken
* Gemaksdiensten/diensten knooppunt -
-
* Vrijetijdsvoorzieningen
voorzieningenniveau is pullfactor voor
Voorzieningen inpasbaar in
werving personeel
bestemmingsplan -
Maximale service naar werknemers;
-
Goed bereikbare voorzieningen
Een politiek bestuurlijke context waarin alle actoren van meet af aan betrokken zijn
Bedrijven:
Bedrijven:
-
-
Afspraken over educatie/opleidings-
Optimaliseren benutting van voorzie-
faciliteiten, baanzekerheid, gelijk-
ningen door afstemming tussen bedrijven
heid/diversiteit personeelsbestand,
van werktijden en openingstijden
gezondheid en veiligheid 41
Sociaal beleid Verhoging sociale veiligheid Leidende principes
Basis
Plus
PlusPlus
-
Voldoende en evenredige participatie
Locatie:
Locatie:
Streefbeeld:
kwetsbare groepen
-
-
-
-
Aantrekkelijk leefklimaat via: * Voldoende sociale cohesie
-
Goed verlichte routes langzaamverkeer; goede verlichting OV-haltes
-
Goede voorzieningen langzaam
* Adequaat voorzieningenniveau
verkeer, voorkom solitaire ligging
* Veilige toegankelijkheid
fietspaden
Ruimte voor ontwikkeling werknemers
-
(zorg voor “overzichtelijk groen”)
Aansluiting werkgelegenheid met
en milieuvriendelijk beheer (geen
arbeidsaanbod in de omgeving
gebruik gif) -
lijke en zorgtaken
Een bedrijventerrein waar men zowel
uitgewerkt in een actieplan
overdag als ‘s avonds veilig kan werken
Alle knelpunten op het gebied van
(en recreëren).
sociale veiligheid opgelost -
Samenwerking tussen hulpdiensten
Beplantingsplan en onderhoud
en potentiele werknemers
Combineren van werk met huishoude-
-
Uitgangspunten sociale veiligheid
Gezamenlijk terreinbeheer en bewaking
-
Toegankelijkheid hulpdiensten
-
Opheffen van barrières voor fietsers en voetgangers om omrij-afstanden te verkleinen of te voorkomen
Bedrijven -
Werktijden afgestemd op openbaar vervoer
42
Bedrijfsvoering
Bedrijfsvoering
Bedrijfsvoering Bedrijfsvoering en proces Bedrijfsvoering en procesen proces
roces van verduurzaming Proces van verduurzaming laat Proces zichvan nietverduurzaming dicteren laat zichdoor niet laat dicteren de overheid; zich door niet dicteren bedrijven de overheid; door krijgen bedrijven de overheid; en nemen krijgen bedrijven daarin en nemen een krijgen eigen daarin en rolnemen en een eigen daarin rol een en eigen ro erantwoordelijkheid. verantwoordelijkheid. Streven verantwoordelijkheid. naar integraliteit Streven naar bijintegraliteit Streven realiseren naar van bijintegraliteit realiseren economische-, bij vanrealiseren economische-, ecologische van -,economische-, ecologische sociale - en -,ruimtelijke ecologische sociale - doelen -,ruimtelijke sociale - en doelruimtelijke tellingen. Ruimte stellingen. om hetRuimte juiste stellingen. momentum om hetRuimte juiste te kiezen momentum om het voor juiste tehaalbare momentum kiezen voor maatregelen tehaalbare kiezen voor gericht maatregelen haalbare op duurzaamheid/ gericht maatregelen op duurzaamheid/ industriële gericht op duurzaamheid/ industriële industriël ymbiose (o.a.symbiose door afstemming (o.a.symbiose door opafstemming het (o.a. investeringsritme doorop afstemming het investeringsritme vanop bedrijven). het investeringsritme van Verduurzaming bedrijven). van Verduurzaming van bedrijven). bedrijventerreinen Verduurzaming van bedrijventerreinen vergtvan vanbedrijventerreinen vergt van vergt owel overheden zowel alsoverheden bedrijven zowel toepassing alsoverheden bedrijven vanals toepassing duurzaamheidsprincipes bedrijven van toepassing duurzaamheidsprincipes van in duurzaamheidsprincipes (de aansturing in (de van) aansturing de bedrijfsprocessen, in (de van) aansturing de bedrijfsprocessen, en van) de bedrijfsprocessen, en en positieve houding een positieve ten aanzien een houding positieve van tensamenwerking aanzien houdingvan ten samenwerking aanzien op basisvan vansamenwerking onderling op basis van vertrouwen. op onderling basis van vertrouwen. onderling vertrouwen.
43
43
Bedrijfsvoering en proces Gebiedsgericht beheer (parkmanagement) Leidende principes
Basis
Plus
PlusPlus
-
Good housekeeping
Locatie:
Locatie:
Streefbeeld:
-
Industriële symbiose
-
-
-
Opzetten (instellen) parkmanagementorganisatie
-
Facultatieve deelname aan park-
-
management
Verplicht lidmaatschap voor bedrijven
Parkmanagement als schakel tussen de
van een gebiedsgerichte organisatie
bedrijven op het terrein en andere
Gebiedsgerichte organisatie die zichzelf
betrokken actoren.
financieel bedruipt
-
Parkmanagement als aanjager en motor
-
Bedrijven verenigd
-
Integraal beheer van het terrein
voor het proces voor continue
-
Koppeling van de afname van een
-
Overdracht van taken gemeente aan
verbetering op het terrein (duurzame
parkmanagement
ontwikkeling, collectief facilitair manage-
basispakket gezamenlijke diensten -
aan grond(her)uitgifte
ment, aanspreekpunt voor externe
Monitoring elementen samenwerking
partijen).
bedrijventerrein
-
Selfsupporting bedrijventerrein met bedrijven die samen optrekken in het streven naar een blijvende verbetering van de kwaliteit van de bedrijfsomgeving.
44
Bedrijfsvoering en proces Duurzaam ondernemen Leidende principes
Basis
Plus
PlusPlus
-
Good housekeeping
Bedrijven:
Bedrijven:
Streefbeeld:
-
Industriële symbiose
-
-
Principes van preventie en duurzaam
-
Nulemissiefabrieken
zaam ondernemen herkenbaar
ondernemen herkenbaar verankerd bij
-
Duurzaam ondernemen gemeengoed
verankerd bij een deel van de
een groot deel van de bedrijven
Principes van preventie en duur-
bedrijven -
Jaarlijks duurzaamheidsverslag door deel van de bedrijven
-
-
Jaarlijks duurzaamheidsverslag door
-
Jaarlijks duurzaamheidsverslag
groot deel van de bedrijven
-
Uitvoering en handhaving van wet- en
Benutting van de mogelijkheden voor
regelgeving als optimale ondersteuning
Inventarisatie van de mogelijkheden
een effectievere inzet van wet- en regel-
van bedrijven op het gebied van
voor optimalisering van randvoor-
geving gericht op preventie en duurzaam
preventie en duurzaam ondernemen
waarden voor duurzaam onder-
ondernemen
nemen in de toepassing van wet- en -
-
op bedrijventerrein
-
Gezamenlijk onderzoek naar de
regelgeving
mogelijkheden van (gebruik van)
Samenwerking op het gebied van
gezamenlijke product- en procesinnovaties
duurzaam ondernemen (bijv. In de vorm van het opzetten van kwaliteitskringen, initiëren van projecten schoner produceren en het organiseren van themabijeenkomsten)
45
Bedrijfsvoering en proces Duurzaam toepassen wet- en regelgeving (o.a. vergunningen) Leidende principes
Basis
Plus
PlusPlus
-
Good housekeeping
Locatie:
Locatie:
Streefbeeld:
-
Industriële symbiose
-
-
-
Pro’s en con’s van een koepelvergunning op terreinniveau in kaart
-
-
Rol en positionering van parkmana-
-
Ervaring in het werken met koepel-
(Breed draagvlak voor een) koepel-
vergunningen (pilots)
vergunning voor het hele terrein
Minimaliseren administratieve belasting
(“stolpbenadering”)
gement in het vergunningverlenings-
door goede samenwerking tussen park-
proces in kaart
management en bevoegde gezagen
bedrijven, parkmanagement en
Gezamenlijke / onderlinge controles van
bevoegde gezagen
Mogelijkheden van gezamenlijke/ onderlinge controles van milieu-
-
milieuvergunningen
vergunningen geanalyseerd
-
-
Optimale samenwerking tussen
Snelle en goede toegang tot milieuvergunningverleningsgegevens voor belanghebbenden (bijv. Via Internet)
- Open communicatie met omwonenden en andere belanghebbenden over impact van milieuvergunningen op de omgeving Bedrijven: -
Bedrijven:
Borging van het proces van vergun-
Vergunning op hoofdlijnen voor minimaal
ningverlening binnen de principes
de helft van de in aanmerking komende
van kwaliteitszorg bij alle overheden
bedrijven
>>
46
Bedrijfsvoering en proces Vervolg duurzaam toepassen wet- en regelgeving (o.a. vergunningen) Leidende principes
Basis
Plus
PlusPlus
-
Good housekeeping
Vervolg bedrijven:
Vervolg bedrijven:
Streefbeeld:
-
Industriële symbiose
-
-
-
Volwaardige plaats voor verruimde reikwijdte (afvalpreventie, energie,
bij alle overheden op certificeerbaar
vervoersmanagement) in alle
niveau. (ISO 9002 of gelijkwaardig)
Wm-vergunningen -
Vergunningverlening en handhaving
Milieuvergunning op maat voor
-
Zie vorige pagina
Vergunningverlening met maximale benutting van ICT-mogelijkheden
minimaal de helft van de in aanmerking komende bedrijven
47