Maatschappelijke zetel
Delhaize Groep NV Osseghemstraat 53 1080 Brussel - België Tel: +32 2 412 21 11 - Fax: +32 2 412 21 94
Company Support Office
Delhaize Groep Square Marie Curie 40 1070 Brussel - België Tel: +32 2 412 22 11 - Fax: +32 2 412 22 22 http://www.delhaizegroep.com Ondernemingsnummer: 0402 206 045 Gebroeders Delhaize en Cie. “De Leeuw” (Delhaize Groep) NV is een Belgische vennootschap naar Belgisch recht, opgericht in 1867 en omgevormd tot een naamloze vennootschap op 22 februari 1962.
Beleggers Operationele ondernemingen en media Verenigde Staten
FOOD LION P.O. Box 1330, 2110 Executive Drive Salisbury - NC 28145-1330 U.S.A. Tel: +1 704 633 8250 www.foodlion.com
HANNAFORD
145 Pleasant Hill Road Scarborough – ME 04074 U.S.A. Tel: +1 207 883 2911 - Fax: +1 207 883 7555 www.hannaford.com
SWEETBAY SUPERMARKET
3801 Sugar Palm Drive Tampa – FL 33619 U.S.A. Tel: +1 813 620 1139 - Fax: +1 813 627 9766 www.sweetbaysupermarket.com
België, G.H. Luxemburg
Het papier waarop dit verslag gedrukt werd
Om de impact op het milieu te beperken, werd dit verslag gedrukt op FSC-gecertificeerd papier, een garantie voor verantwoordelijk bosbeheer. Bovendien promoten wij het online raadplegen van dit verslag op onze corporate website www.delhaizegroep.com.
De afgebeelde personen in dit verslag
De meeste personen die werden afgebeeld in dit jaarverslag, inclusief de beelden bij “Onze strategie” en “Onze onderneming in 2008”, zijn werknemers van Delhaize Groep of familieleden van onze werknemers.
Officiële versie van het jaarverslag
Enkel de Franstalige versie van het jaarverslag is de officiële versie. De Nederlandstalige en Engelstalige versies zijn vertalingen van de originele Franstalige versie. De overeenkomst tussen de verschillende versies werd gecontroleerd door Delhaize Groep op haar eigen verantwoordelijkheid. LISTED
DELB
Colofon
NYSE
EURONEXT Ontwerp & productie: www.chriscom.be Foto’s: Patrick Schneider Photography (V.S.), Pascal Broze - Reporters (België) Herwerking: Corporate Report (V.S.) Drukwerk: Massoz (België) SM
DELHAIZE BELGIË Osseghemstraat 53 - 1080 Brussel België Tel: +32 2 412 21 11 - Fax: +32 2 412 21 94 www.delhaize.be
Griekenland ALFA-BETA VASSILOPOULOS 81, Spaton Ave. - Gerakas Attica Griekenland 153 44 Tel: +30 210 66 08 000 - Fax: +30 210 66 12 675 www.ab.gr
Voor alle vragen omtrent Delhaize Groep en haar aandeel kan u contact opnemen met: Delhaize Groep Investor Relations Department Square Marie Curie 40 1070 Brussel België Tel: +32 2 412 21 51 Fax: +32 2 412 29 76
Delhaize Groep is een Belgische internationale voedingsdistributeur met activiteiten in zeven landen op drie continenten. Delhaize Groep staat genoteerd op Euronext Brussel (symbool: DELB) en de New York Stock Exchange (symbool: DEG).
Delhaize Group Investor Relations Department P.O. Box 1330 Salisbury, NC 28145-1330 United States Tel: +1 704 633 8250, ext. 2529 Fax: +1 704 645 2050
Group strength Local expertise
Bedrijfs informatie
Delhaize Groep in een Oogopslag Profiel
Vragen kunnen gemaild worden naar
[email protected]. Op de website van Delhaize Groep, www. delhaizegroep.com, vindt u informatie over de Groep (persmededelingen, jaarverslagen, aandelenkoersen, ...) in drie talen (Nederlands, Frans en Engels). U kunt zich ook inschrijven op email alerts over verschillende onderwerpen: agenda’s van de algemene vergaderingen, persmededelingen, ontwerpen van statutenwijzigingen, bijzondere verslagen van de Raad van Bestuur, de publicatie van het jaarverslag, statutaire rekeningen, de uitbetaling van dividenden, het aantal uitstaande aandelen en warrants en kennisgevingen van deelnemingen.
Eind 2008 bestond het verkoopnetwerk van Delhaize Groep uit 2 673 winkels. Delhaize Groep boekte in 2008 opbrengsten van EUR 19 miljard en het nettoresultaat bedroeg EUR 467 miljoen. Delhaize Groep stelt ongeveer 141 000 mensen tewerk. Delhaize Groep bekleedt leidende posities in de voedingsdistributie in belangrijke markten. Onze operationele ondernemingen hebben hun leidende positie behaald dankzij hun bijzondere commerciële strategie. Delhaize Groep wil meerwaarde creëren door haar klanten een lokaal aangepaste winkelervaring te bieden. Tegelijk legt de Groep zichzelf hoge sociale, ethische en milieustandaarden op. De sterke punten van onze Groep worden ondersteund door de nauwe samenwerking van haar operationele ondernemingen op lokaal en globaal niveau.
Rest van de wereld MEGA IMAGE 95 Siret Str. - Sektor 1 - Bucuresti Roemenië Tel: +40 21 224 66 77 - Fax: +40 21 224 60 11 www.mega-image.ro
SUPER INDO
DELB
LISTED NYSE
EURONEXT SM
JL Ancol I nr. 9-10 Ancol Barat - Jakarta 14430 Indonesië Tel: +62 21 690 58 76 - Fax: +62 21 690 58 77 www.superindo.co.id
Colophon XXXXXXX Alle verklaringen, andere dan over feiten in het verleden, die in dit jaarverslag zijn opgenomen of waarnaar wordt verwezen, of die op een andere manier kunnen toegeschreven worden aan Delhaize Groep of aan personen die in opdracht van Delhaize Groep handelen, en die gaan over activiteiten, gebeurtenissen en ontwikkelingenXXXX waarvan Delhaize Groep verwacht of anticipeert dat ze in de toekomst zullen of kunnen plaatsvinden, zijn voorspellingen in de betekenis van de Amerikaanse federale financiële wetgeving en XXXXXXX houden een aantal risico’s en onzekerheden in. Deze omvatten, maar zijn niet beperkt tot, verklaringen omtrent financiële prestaties, expansie en groei van de activiteiten van Delhaize Groep, geplande winkelopeningen en -renovaties, toekomstige investeringen, verwachte omzetgroei of synergieën als gevolg van overnames en andere transacties, inspanningen voor kostenbeheersing en -vermindering, voor verbetering van de aankooppraktijken en voor beheersing van voorraadverliezen, niet in de balans opgenomen verplichtingen, toekomstige consumentenbestedingen, verwachte wisselkoersen of inflatie, verwachte concurrentie en de bedrijfsstrategie. Deze voorspellingen kunnen algemeen herkend worden aan uitdrukkingen zoals “geloven”, “schatten”, “beogen”, “voorspellen”, “begroten”, “voorzien”, “strategie”, “zou kunnen”, “doelstelling”, “anticiperen”, “nastreven”, “plannen”, “verwachten”, “vermoedelijk”, “zullen”, “zouden” of andere gelijkaardige woorden of zinnen. Hoewel Delhaize Groep gelooft dat dergelijke voorspellingen gebaseerd zijn op redelijke veronderstellingen, kunnen de eigenlijke resultaten aanzienlijk verschillen van de verwachtingen. Bijgevolg moeten alle voorspellingen beoordeeld worden met begrip voor hun inherente onzekerheid. Belangrijke factoren die zouden kunnen leiden tot aanzienlijke verschillen tussen de eigenlijke resultaten en de verwach tingen van Delhaize Groep omvatten, maar zijn niet beperkt tot, de factoren die in dit jaarverslag beschreven worden onder het hoofdstuk getiteld “Risicofactoren” op pagina 58 en in Sectie B van item 3 van het jaarverslag van Delhaize Groep in het formaat 20-F voor het jaar eindigend op 31 december 2007, zoals neergelegd bij de U.S. Securities And Exchange Commission op 27 juni 2008. Delhaize Groep neemt geen verplichting op zich om voorspellingen te actualiseren, zij het als gevolg van nieuwe informatie, ontwikkelingen of anderszins, en wijst elke verplichting in die zin af.
Zie ook onder de omslag
jaarverslag 2008
Voorzichtigheid omtrent voorspellingen
Zie ook www.delhaizegroep.com voor meer informatie
Group strength Local expertise jaarverslag 2008
2 673 winkels eind 2008.
19
miljard EUR opbrengsten in 2008.
467
miljoen EUR Deel van de Groep in het nettoresultaat in 2008.
141 000 medewerkers wereldwijd.
Zie ook www.delhaizegroep.com voor meer informatie
Maatschappelijke zetel
Delhaize Groep NV Osseghemstraat 53 1080 Brussel - België Tel: +32 2 412 21 11 - Fax: +32 2 412 21 94
Company Support Office
Delhaize Groep Square Marie Curie 40 1070 Brussel - België Tel: +32 2 412 22 11 - Fax: +32 2 412 22 22 http://www.delhaizegroep.com Ondernemingsnummer: 0402 206 045 Gebroeders Delhaize en Cie. “De Leeuw” (Delhaize Groep) NV is een Belgische vennootschap naar Belgisch recht, opgericht in 1867 en omgevormd tot een naamloze vennootschap op 22 februari 1962.
Beleggers Operationele ondernemingen en media Verenigde Staten
FOOD LION P.O. Box 1330, 2110 Executive Drive Salisbury - NC 28145-1330 U.S.A. Tel: +1 704 633 8250 www.foodlion.com
HANNAFORD
145 Pleasant Hill Road Scarborough – ME 04074 U.S.A. Tel: +1 207 883 2911 - Fax: +1 207 883 7555 www.hannaford.com
SWEETBAY SUPERMARKET
3801 Sugar Palm Drive Tampa – FL 33619 U.S.A. Tel: +1 813 620 1139 - Fax: +1 813 627 9766 www.sweetbaysupermarket.com
België, G.H. Luxemburg
Het papier waarop dit verslag gedrukt werd
Om de impact op het milieu te beperken, werd dit verslag gedrukt op FSC-gecertificeerd papier, een garantie voor verantwoordelijk bosbeheer. Bovendien promoten wij het online raadplegen van dit verslag op onze corporate website www.delhaizegroep.com.
De afgebeelde personen in dit verslag
De meeste personen die werden afgebeeld in dit jaarverslag, inclusief de beelden bij “Onze strategie” en “Onze onderneming in 2008”, zijn werknemers van Delhaize Groep of familieleden van onze werknemers.
Officiële versie van het jaarverslag
Enkel de Franstalige versie van het jaarverslag is de officiële versie. De Nederlandstalige en Engelstalige versies zijn vertalingen van de originele Franstalige versie. De overeenkomst tussen de verschillende versies werd gecontroleerd door Delhaize Groep op haar eigen verantwoordelijkheid. LISTED
DELB
Colofon
NYSE
EURONEXT Ontwerp & productie: www.chriscom.be Foto’s: Patrick Schneider Photography (V.S.), Pascal Broze - Reporters (België) Herwerking: Corporate Report (V.S.) Drukwerk: Massoz (België) SM
DELHAIZE BELGIË Osseghemstraat 53 - 1080 Brussel België Tel: +32 2 412 21 11 - Fax: +32 2 412 21 94 www.delhaize.be
Griekenland ALFA-BETA VASSILOPOULOS 81, Spaton Ave. - Gerakas Attica Griekenland 153 44 Tel: +30 210 66 08 000 - Fax: +30 210 66 12 675 www.ab.gr
Voor alle vragen omtrent Delhaize Groep en haar aandeel kan u contact opnemen met: Delhaize Groep Investor Relations Department Square Marie Curie 40 1070 Brussel België Tel: +32 2 412 21 51 Fax: +32 2 412 29 76
Delhaize Groep is een Belgische internationale voedingsdistributeur met activiteiten in zeven landen op drie continenten. Delhaize Groep staat genoteerd op Euronext Brussel (symbool: DELB) en de New York Stock Exchange (symbool: DEG).
Delhaize Group Investor Relations Department P.O. Box 1330 Salisbury, NC 28145-1330 United States Tel: +1 704 633 8250, ext. 2529 Fax: +1 704 645 2050
Group strength Local expertise
Bedrijfs informatie
Delhaize Groep in een Oogopslag Profiel
Vragen kunnen gemaild worden naar
[email protected]. Op de website van Delhaize Groep, www. delhaizegroep.com, vindt u informatie over de Groep (persmededelingen, jaarverslagen, aandelenkoersen, ...) in drie talen (Nederlands, Frans en Engels). U kunt zich ook inschrijven op email alerts over verschillende onderwerpen: agenda’s van de algemene vergaderingen, persmededelingen, ontwerpen van statutenwijzigingen, bijzondere verslagen van de Raad van Bestuur, de publicatie van het jaarverslag, statutaire rekeningen, de uitbetaling van dividenden, het aantal uitstaande aandelen en warrants en kennisgevingen van deelnemingen.
Eind 2008 bestond het verkoopnetwerk van Delhaize Groep uit 2 673 winkels. Delhaize Groep boekte in 2008 opbrengsten van EUR 19 miljard en het nettoresultaat bedroeg EUR 467 miljoen. Delhaize Groep stelt ongeveer 141 000 mensen tewerk. Delhaize Groep bekleedt leidende posities in de voedingsdistributie in belangrijke markten. Onze operationele ondernemingen hebben hun leidende positie behaald dankzij hun bijzondere commerciële strategie. Delhaize Groep wil meerwaarde creëren door haar klanten een lokaal aangepaste winkelervaring te bieden. Tegelijk legt de Groep zichzelf hoge sociale, ethische en milieustandaarden op. De sterke punten van onze Groep worden ondersteund door de nauwe samenwerking van haar operationele ondernemingen op lokaal en globaal niveau.
Rest van de wereld MEGA IMAGE 95 Siret Str. - Sektor 1 - Bucuresti Roemenië Tel: +40 21 224 66 77 - Fax: +40 21 224 60 11 www.mega-image.ro
SUPER INDO
DELB
LISTED NYSE
EURONEXT SM
JL Ancol I nr. 9-10 Ancol Barat - Jakarta 14430 Indonesië Tel: +62 21 690 58 76 - Fax: +62 21 690 58 77 www.superindo.co.id
Colophon XXXXXXX Alle verklaringen, andere dan over feiten in het verleden, die in dit jaarverslag zijn opgenomen of waarnaar wordt verwezen, of die op een andere manier kunnen toegeschreven worden aan Delhaize Groep of aan personen die in opdracht van Delhaize Groep handelen, en die gaan over activiteiten, gebeurtenissen en ontwikkelingenXXXX waarvan Delhaize Groep verwacht of anticipeert dat ze in de toekomst zullen of kunnen plaatsvinden, zijn voorspellingen in de betekenis van de Amerikaanse federale financiële wetgeving en XXXXXXX houden een aantal risico’s en onzekerheden in. Deze omvatten, maar zijn niet beperkt tot, verklaringen omtrent financiële prestaties, expansie en groei van de activiteiten van Delhaize Groep, geplande winkelopeningen en -renovaties, toekomstige investeringen, verwachte omzetgroei of synergieën als gevolg van overnames en andere transacties, inspanningen voor kostenbeheersing en -vermindering, voor verbetering van de aankooppraktijken en voor beheersing van voorraadverliezen, niet in de balans opgenomen verplichtingen, toekomstige consumentenbestedingen, verwachte wisselkoersen of inflatie, verwachte concurrentie en de bedrijfsstrategie. Deze voorspellingen kunnen algemeen herkend worden aan uitdrukkingen zoals “geloven”, “schatten”, “beogen”, “voorspellen”, “begroten”, “voorzien”, “strategie”, “zou kunnen”, “doelstelling”, “anticiperen”, “nastreven”, “plannen”, “verwachten”, “vermoedelijk”, “zullen”, “zouden” of andere gelijkaardige woorden of zinnen. Hoewel Delhaize Groep gelooft dat dergelijke voorspellingen gebaseerd zijn op redelijke veronderstellingen, kunnen de eigenlijke resultaten aanzienlijk verschillen van de verwachtingen. Bijgevolg moeten alle voorspellingen beoordeeld worden met begrip voor hun inherente onzekerheid. Belangrijke factoren die zouden kunnen leiden tot aanzienlijke verschillen tussen de eigenlijke resultaten en de verwach tingen van Delhaize Groep omvatten, maar zijn niet beperkt tot, de factoren die in dit jaarverslag beschreven worden onder het hoofdstuk getiteld “Risicofactoren” op pagina 58 en in Sectie B van item 3 van het jaarverslag van Delhaize Groep in het formaat 20-F voor het jaar eindigend op 31 december 2007, zoals neergelegd bij de U.S. Securities And Exchange Commission op 27 juni 2008. Delhaize Groep neemt geen verplichting op zich om voorspellingen te actualiseren, zij het als gevolg van nieuwe informatie, ontwikkelingen of anderszins, en wijst elke verplichting in die zin af.
Zie ook onder de omslag
jaarverslag 2008
Voorzichtigheid omtrent voorspellingen
Zie ook www.delhaizegroep.com voor meer informatie
Group strength Local expertise jaarverslag 2008
2 673 winkels eind 2008.
19
miljard EUR opbrengsten in 2008.
467
miljoen EUR Deel van de Groep in het nettoresultaat in 2008.
141 000 medewerkers wereldwijd.
Zie ook www.delhaizegroep.com voor meer informatie
Inhoud
Zie ook www.delhaizegroep.com voor meer informatie
Kerncijfers
Delhaize Groep in een Oogopslag Kerncijfers Brief van de Voorzitter en de Afgevaardigd Bestuurder Overzicht van de operationele ondernemingen
(in miljoenen USD, behalve bedragen per aan deel) (4)
(in miljoenen EUR, behalve bedragen per aandeel)
wijziging t.o.v. vorig jaar
Onze Strategie
2008
2007
2006
2008
2007
Opbrengsten
27 980
19 024
18 943
19 215
0,4%
-1,4%
Bedrijfswinst
Verenigde Staten - 68,8%
Resultaten 1 330
904
937
947
-3,5%
-1,0%
Nettowinst van voortgezette activiteiten
713
485
401
426
21,2%
-5,8%
Nettowinst (deel van de Groep)
687
467
410
352
13,9%
16,5%
Vrije cashflow (1)
221
150
326
215
-54,1%
51,9%
14 267
9 700
8 822
9 295
9,9%
-5,1%
Eigen vermogen
6 170
4 195
3 676
3 561
14,1%
3,2%
Nettoschuld (1)
3 533
2 402
2 244
2 635
7,1%
-14,8%
10 074
6 849
8 281
8 726
-17,3%
-5,1%
Ondernemingswaarde (1) (3)
4,70
4,20
3,71
11,9%
Verwaterde nettowinst per aandeel (2)
6,75
4,59
4,04
3,55
13,6%
13,8%
Vrije cashflow (1)
2,22
1,51
3,35
2,27
-54,9%
47,6%
Nettodividend
1,63
1,11
1,08
0,99
2,8%
9,1%
Eigen vermogen (3)
60,58
41,19
36,17
36,55
13,9%
-1,0%
Aandelenkoers (jaareinde)
62,90
44,20
60,20
63,15
-26,6%
-4,7%
EUR 19 miljard Bedrijfsresultaat(1)
4,8%
4,9%
4,9%
-19bps
2bps
29bps
33bps
13,2%
Nettomarge Nettoschuld tegenover eigen vermogen (1)
2,5%
2,2%
1,8%
57,3%
61,0%
74,0%
-3,8ppt -13,0ppt
Wisselkoersinformatie Gemiddelde EUR/USD-koers
0,6799
0,7297
0,7964
-6,8%
-8,4%
EUR/USD-koers jaareinde
0,7185
0,6793
0,7593
5,8%
-10,5%
2 545
2 705
5,0%
Investeringen
714
729
700
-2,1%
4,2%
Aantal medewerkers (in duizenden)
141
138
143
2,3%
-3,3%
Voltijds equivalenten (in duizenden)
106
104
107
2,4%
-2,7%
99 385
97 666
94 939
1,8%
2,9%
Financiële maatstaven die niet gedefinieerd zijn door boekhoudnormen. Berekend op basis van het gewogen gemiddeld aantal aandelen doorheen het jaar. Berekend op basis van het totale aantal aandelen op het einde van het jaar. (4) Berekend op basis van de volgende wisselkoers: 1 EUR = 1,4708 USD. (1)
(2) (3)
2005
2006
2007
2008
Bedrijfsresultaat (in miljoenen EUR) 900
947
937
904
Bedrijfsresultaat
Rest van de Wereld - 0,3%
EUR 904 miljoen
2005
2006
2007
2008
Nettowinst per aandeel
Aantal medewerkers Verenigde Staten - 77,2%
365
352
410
-5,9%
(in miljoenen EUR)
Nettowinst per aandeel
Rest van de Wereld - 4,4%
141 000 medewerkers (1)
eerspiegelt de bijdrage tot het bedrijfsresultaat van Delhaize W Groep. Deze weergave houdt geen rekening met de negatieve bijdrage tot het bedrijfsresultaat van Corporate.
2005
2006
2007
2008
Financieel verslag(1) Operationeel verslag(1) > Verenigde Staten > België > Griekenland > Rest van de Wereld
+2,1%
Het bedrijfsresultaat daalde met 3,5% aan actuele wisselkoersen maar steeg met 2,1% aan ongewijzigde wisselkoersen. Deze stijging is toe te schrijven aan opbrengstengroei, een aanhoudend sterke brutomarge en succesvolle kostenbesparingsinitiatieven.
467
Griekenland - 6,2%
+5,6%
Onze Onderneming in 2008
De opbrengsten bedroegen EUR 19 miljard, een stijging met 0,4% aan actuele wisselkoersen en 5,6% aan ongewijzigde wisselkoersen. Al onze operationale ondernemingen zetten een sterke prestatie neer in 2008.
België - 12,2%
2 673
Gewogen gemiddeld aantal aandelen (in duizenden)
Opbrengsten
Griekenland - 5,1%
Andere informatie Aantal winkels
19,0
België - 18,3%
Ratio’s (%) Bedrijfsmarge
18,9
Rest van de Wereld - 1,0%
Verenigde Staten - 79,7%
6,91
19,2
Griekenland - 7,0%
Informatie per aandeel (in EUR) Gewone nettowinst per aandeel (2)
18,3
België - 23,2%
Financiële positie Totaal activa
Winstgevende opbrengstENgroei genereren Uitmuntende uitvoering nastreven Handelen als een onderneming met burgerzin
Opbrengsten (in miljarden EUR)
Opbrengsten
2008
00
›› omslag ›› 02 ›› 04
+19,9%
06
›› 08 ›› 16 ›› 22
›› ›› ›› ›› ›› ››
26
28 32 32 36 38 40
Corporate Governance(1)
44
Risicofactoren(1)
58
Jaarrekeningen
Geconsolideerde balansen(1) Geconsolideerde winst- en verliesrekeningen(1) Geconsolideerde staten van opgenomen opbrengsten en lasten(1) Geconsolideerde kasstroomoverzichten Toelichtingen bij de geconsolideerde jaarrekeningen(1) Bijkomende informatie Historisch financieel overzicht verklaring van verantwoordelijke personen Verslag van de Commissaris verkorte statutaire jaarrekening van delhaize groep NV
62
›› 64 ›› 66 ›› 66 ›› 67 ›› 68 ›› 116 ›› 119 ›› 119 ›› 120 ›› 121
Aandeelhoudersinformatie
124
Woordenlijst
128
Het deel van de Groep in de nettowinst bedroeg EUR 467 miljoen, een stijging met 13,9% aan actuele wisselkoersen en 19,9% aan ongewijzigde wisselkoersen. De gewone winst per aandeel bedroeg EUR 4,70 en de verwaterde winst per aandeel EUR 4,59. (1)
eze hoofdstukken maken integraal deel uit van het Beheersverslag en bevatten de door het Belgische D Wetboek van Vennootschappen vereiste informatie rond de geconsolideerde jaarrekening.
Inhoud
Zie ook www.delhaizegroep.com voor meer informatie
Kerncijfers
Delhaize Groep in een Oogopslag Kerncijfers Brief van de Voorzitter en de Afgevaardigd Bestuurder Overzicht van de operationele ondernemingen
(in miljoenen USD, behalve bedragen per aan deel) (4)
(in miljoenen EUR, behalve bedragen per aandeel)
wijziging t.o.v. vorig jaar
Onze Strategie
2008
2007
2006
2008
2007
Opbrengsten
27 980
19 024
18 943
19 215
0,4%
-1,4%
Bedrijfswinst
Verenigde Staten - 68,8%
Resultaten 1 330
904
937
947
-3,5%
-1,0%
Nettowinst van voortgezette activiteiten
713
485
401
426
21,2%
-5,8%
Nettowinst (deel van de Groep)
687
467
410
352
13,9%
16,5%
Vrije cashflow (1)
221
150
326
215
-54,1%
51,9%
14 267
9 700
8 822
9 295
9,9%
-5,1%
Eigen vermogen
6 170
4 195
3 676
3 561
14,1%
3,2%
Nettoschuld (1)
3 533
2 402
2 244
2 635
7,1%
-14,8%
10 074
6 849
8 281
8 726
-17,3%
-5,1%
Ondernemingswaarde (1) (3)
4,70
4,20
3,71
11,9%
Verwaterde nettowinst per aandeel (2)
6,75
4,59
4,04
3,55
13,6%
13,8%
Vrije cashflow (1)
2,22
1,51
3,35
2,27
-54,9%
47,6%
Nettodividend
1,63
1,11
1,08
0,99
2,8%
9,1%
Eigen vermogen (3)
60,58
41,19
36,17
36,55
13,9%
-1,0%
Aandelenkoers (jaareinde)
62,90
44,20
60,20
63,15
-26,6%
-4,7%
EUR 19 miljard Bedrijfsresultaat(1)
4,8%
4,9%
4,9%
-19bps
2bps
29bps
33bps
13,2%
Nettomarge Nettoschuld tegenover eigen vermogen (1)
2,5%
2,2%
1,8%
57,3%
61,0%
74,0%
-3,8ppt -13,0ppt
Wisselkoersinformatie Gemiddelde EUR/USD-koers
0,6799
0,7297
0,7964
-6,8%
-8,4%
EUR/USD-koers jaareinde
0,7185
0,6793
0,7593
5,8%
-10,5%
2 545
2 705
5,0%
Investeringen
714
729
700
-2,1%
4,2%
Aantal medewerkers (in duizenden)
141
138
143
2,3%
-3,3%
Voltijds equivalenten (in duizenden)
106
104
107
2,4%
-2,7%
99 385
97 666
94 939
1,8%
2,9%
Financiële maatstaven die niet gedefinieerd zijn door boekhoudnormen. Berekend op basis van het gewogen gemiddeld aantal aandelen doorheen het jaar. Berekend op basis van het totale aantal aandelen op het einde van het jaar. (4) Berekend op basis van de volgende wisselkoers: 1 EUR = 1,4708 USD. (1)
(2) (3)
2005
2006
2007
2008
Bedrijfsresultaat (in miljoenen EUR) 900
947
937
904
Bedrijfsresultaat
Rest van de Wereld - 0,3%
EUR 904 miljoen
2005
2006
2007
2008
Nettowinst per aandeel
Aantal medewerkers Verenigde Staten - 77,2%
365
352
410
-5,9%
(in miljoenen EUR)
Nettowinst per aandeel
Rest van de Wereld - 4,4%
141 000 medewerkers (1)
eerspiegelt de bijdrage tot het bedrijfsresultaat van Delhaize W Groep. Deze weergave houdt geen rekening met de negatieve bijdrage tot het bedrijfsresultaat van Corporate.
2005
2006
2007
2008
Financieel verslag(1) Operationeel verslag(1) > Verenigde Staten > België > Griekenland > Rest van de Wereld
+2,1%
Het bedrijfsresultaat daalde met 3,5% aan actuele wisselkoersen maar steeg met 2,1% aan ongewijzigde wisselkoersen. Deze stijging is toe te schrijven aan opbrengstengroei, een aanhoudend sterke brutomarge en succesvolle kostenbesparingsinitiatieven.
467
Griekenland - 6,2%
+5,6%
Onze Onderneming in 2008
De opbrengsten bedroegen EUR 19 miljard, een stijging met 0,4% aan actuele wisselkoersen en 5,6% aan ongewijzigde wisselkoersen. Al onze operationale ondernemingen zetten een sterke prestatie neer in 2008.
België - 12,2%
2 673
Gewogen gemiddeld aantal aandelen (in duizenden)
Opbrengsten
Griekenland - 5,1%
Andere informatie Aantal winkels
19,0
België - 18,3%
Ratio’s (%) Bedrijfsmarge
18,9
Rest van de Wereld - 1,0%
Verenigde Staten - 79,7%
6,91
19,2
Griekenland - 7,0%
Informatie per aandeel (in EUR) Gewone nettowinst per aandeel (2)
18,3
België - 23,2%
Financiële positie Totaal activa
Winstgevende opbrengstENgroei genereren Uitmuntende uitvoering nastreven Handelen als een onderneming met burgerzin
Opbrengsten (in miljarden EUR)
Opbrengsten
2008
00
›› omslag ›› 02 ›› 04
+19,9%
06
›› 08 ›› 16 ›› 22
›› ›› ›› ›› ›› ››
26
28 32 32 36 38 40
Corporate Governance(1)
44
Risicofactoren(1)
58
Jaarrekeningen
Geconsolideerde balansen(1) Geconsolideerde winst- en verliesrekeningen(1) Geconsolideerde staten van opgenomen opbrengsten en lasten(1) Geconsolideerde kasstroomoverzichten Toelichtingen bij de geconsolideerde jaarrekeningen(1) Bijkomende informatie Historisch financieel overzicht verklaring van verantwoordelijke personen Verslag van de Commissaris verkorte statutaire jaarrekening van delhaize groep NV
62
›› 64 ›› 66 ›› 66 ›› 67 ›› 68 ›› 116 ›› 119 ›› 119 ›› 120 ›› 121
Aandeelhoudersinformatie
124
Woordenlijst
128
Het deel van de Groep in de nettowinst bedroeg EUR 467 miljoen, een stijging met 13,9% aan actuele wisselkoersen en 19,9% aan ongewijzigde wisselkoersen. De gewone winst per aandeel bedroeg EUR 4,70 en de verwaterde winst per aandeel EUR 4,59. (1)
eze hoofdstukken maken integraal deel uit van het Beheersverslag en bevatten de door het Belgische D Wetboek van Vennootschappen vereiste informatie rond de geconsolideerde jaarrekening.
Inhoud 00 Delhaize Groep in een Oogopslag omslag -
Kerncijfers 02 - Brief van de Voorzitter en de Afgevaardigd Bestuurder 04 - Overzicht van de operationele ondernemingen
06 Onze Strategie
08 - Winstgevende opbrengstengroei genereren 16 - Uitmuntende uitvoering nastreven 22 - HANDELEN ALS EEN ONDERNEMING MET BURGERZIN
26 Onze Onderneming in 2008 28 - Financieel verslag (1) 32 - Operationeel verslag (1) 32 > Verenigde Staten 36 > België 38 > Griekenland 40 > Rest van de Wereld
p08 Winstgevende Opbrengstengroei Genereren
p16
Uitmuntende Uitvoering Nastreven
p22
Handelen als een Onderneming met Burgerzin
44 Corporate Governance(1) 58 Risicofactoren(1) 62 Jaarrekeningen
64 - Geconsolideerde balansen (1) 66 - Geconsolideerde winst- en verliesrekeningen (1) 66 - G econsolideerde staten van opgenomen opbrengsten en lasten (1) 67 - Geconsolideerde kasstroomoverzichten 68 - Toelichtingen bij de geconsolideerde jaarrekeningen(1) 116 - Bijkomende informatie 119 - Historisch financieel overzicht 119 - verklaring van verantwoordelijke personen 120 - Verslag van de Commissaris 121 - verkorte statutaire jaarrekening van delhaize groep NV
124 Aandeelhoudersinformatie 128 Woordenlijst (1)
Deze hoofdstukken maken integraal deel uit van het Beheersverslag en bevatten de door het Belgische Wetboek van Vennootschappen vereiste informatie rond de geconsolideerde jaarrekening.
Brief van de Voorzitter en de Afgevaardigd Bestuurder
In 2008 heeft Delhaize Groep opnieuw een sterke opbrengstengroei gerealiseerd. De meeste van onze operationele ondernemingen boekten een versnelling van hun groei ondanks het moeilijkere economische klimaat. Aan ongewijzigde wisselkoersen groeiden de opbrengsten met 4,1% op een vergelijkbare basis. Dankzij de talrijke verkoopinitiatieven zoals de versnelde ontwikkeling van ons huismerk, de verbeterde prijscompetitiviteit en vele winkelvernieuwingen, zijn de consumenten trouw gebleven aan onze winkels. 2008 was een uitzonderlijk jaar op verschillende vlakken. Consumenten voelden de groeiende druk van de inflatie, de dreiging van de stijgende werkloosheid en de instorting van de vastgoed- en financiële markten. Delhaize Groep heeft echter aangetoond dat zij in staat is om deze uitdagingen op korte termijn het hoofd te bieden zonder de langetermijndoelstellingen uit het oog te verliezen. De groei van de opbrengsten was ondersteund door talrijke initiatieven. De opbrengsten uit huismerkproducten stegen vooral in de V.S., waar onze operationele ondernemingen de vruchten plukten van de introductie van een drieledig huismerkprogramma. In België werd het assortiment huismerkproducten eveneens vernieuwd en omvat nu ook drie delen, met een uitgebreid “eerste prijs”-assortiment onder het merk 365. De klanten reageerden eveneens positief op de prijsinvesteringen die wij bij al onze operationele ondernemingen hebben doorgevoerd. In 2008 zette onze Groep de ontwikkeling van nieuwe winkelconcepten verder. In Griekenland lanceerde onze Groep een nieuw uithangbord, Lion Food, een buurtwinkel met lage prijzen. In de V.S. opende Food Lion een nieuwe modelwinkel voor zijn innoverende Bottom Dollaruithangbord en enkele maanden geleden opende onze Groep in België Red Market, een volledig nieuw winkelconcept dat producten 2 - Delhaize Groep - Jaarverslag 2008
van hoogstaande kwaliteit, snel en makkelijk winkelen, hulpvaardige medewerkers en zeer lage prijzen combineert. Ons winkelnetwerk groeide in 2008 met 128 winkels tot 2 673 winkels tegen het jaareinde, de hoogste groei sinds 7 jaar. In de V.S. heropende de Groep 161 winkels na vernieuwings- of uitbreidingswerken. Alle Food Lion-markten die in 2007 vernieuwd werden, rapporteerden een vergelijkbare omzetgroei boven het bedrijfsgemiddelde. In Griekenland en Roemenië hebben wij onze marktpositie versterkt door de overname van een totaal van 43 winkels. De overname van Plus Hellas in Griekenland omvatte een gloednieuw distributiecentrum dat als basis zal dienen voor de verdere uitbreiding in Noord-Griekenland. Dankzij de combinatie van verbeteringen in de brutomarge en een nauwgezette kostencontrole, behield onze Groep haar bedrijfsmarge op een hoog niveau voor de sector. Het bedrijfsresultaat van de Groep steeg met 2,1% aan ongewijzigde wisselkoersen. Op basis van onze prestaties, onze strategie voor de toekomst en ons vertrouwen in het aanhoudend succes van onze onderneming, zal de Raad van Bestuur aan de Gewone Algemene Vergadering in mei 2009 voorstellen om het dividend met 2,8 % te verhogen tot EUR 1,48 (EUR 1,11 na afhouding van 25% roerende voorheffing).
Delhaize Groep Onze Strategie Onze Onderneming in een Oogopslag in 2008
Corporate Governance Risicofactoren Jaarrekeningen
Aandeelhoudersinformatie
> Kerncijfers > Profiel > Brief van de Voorzitter en de Afgevaardigd Bestuurder > Overzicht van de operationele ondernemingen
Onze Strategische prioriteiten
›W instgevende opbrengsten- › U itmuntende uitvoering groei genereren
nastreven
Omgaan met een uitdagend 2009 Wij verwachten dat onze Groep de vruchten zal plukken van een voortgezette opbrengstendynamiek in 2009, ook al lijken de economische vooruitzichten onzeker. Onze onderneming is nooit zo sterk geweest als vandaag. Wij blijven erop vertrouwen dat wij sterke winkelconcepten, assortimenten en prijzen hebben en energieke medewerkers die bereid zijn het beste van zichzelf te geven om een vriendelijke en deskundige dienstverlening te bieden aan onze klanten. Daarnaast hebben wij ook solide plannen ontwikkeld om de opbrengsten, de winstgevendheid en de cashflows van de Groep te ondersteunen. Onze strategie zal zich verder blijven toespitsen op drie pijlers: het genereren van winstgevende opbrengstengroei, het nastreven van uitmuntende uitvoering en het handelen als een onderneming met burgerzin. Een sterke opbrengstengroei is de sleutel tot succes in onze sector. In 2009 zullen al onze operationele ondernemingen hun opbrengstengroei blijven versnellen door middel van innoverende concept- en merkdifferentiatie, dynamische winkel- en marktvernieuwingen alsook de uitbreiding van het netwerk. Het sleutelelement in de marktbenadering van Delhaize Groep is ‘het creëren van differentiatie’. De doelstelling van de Groep is zich te verbinden met haar klanten door de permanente vernieuwing en ontwikkeling van het assortiment en door het aanbieden van interessante alternatieven. Guiding Stars, ons voedingsinformatiesysteem in de V.S., voortdurende investeringen in ons assortiment bio-producten en het verdere klanten segmentatiewerk zullen in 2009 belangrijke elementen van onze verkoopactiviteiten blijven. Het huidige economische klimaat vereist dat we aandacht besteden aan de competitiviteit van onze prijzen. Nu meer dan ooit, zijn de klanten op zoek naar alternatieven zoals huismerkproducten en verlaagde prijzen. Wij verbinden ons ertoe onze klanten drie cruciale elementen te bieden: competitieve prijzen, een grote variëteit producten van hoge kwaliteit en een uitstekende klantenservice. In 2009 zullen wij ons succesvol huismerkprogramma verder ontwikkelen in de V.S. Voortdurende innovatie in onze winkels en de ontwikkeling van volledig nieuwe concepten zoals deze die recent geopend werden in België, Griekenland en de V.S., zullen ons leren hoe we onze bestaande winkels kunnen verbeteren en hun aantrekkingskracht op de klant kunnen verhogen. De uitbreiding van het netwerk zal de opbrengstengroei in de winkels aanvullen. Onze Groep plant de opening van 106 tot 116 nieuwe winkels in 2009. Een sterke opbrengstengroei moet ondersteund worden door een uitmuntende uitvoering, de tweede pijler van onze strategie. Wij verbinden ons tot de voortdurende ontwikkeling en verbetering van onze systemen en procedures met de duidelijke doelstelling om “Best-in-Class” op dit vlak te worden. Delhaize België zal in 2009 een nieuw distributiecentrum voor verse producten openen en onze Amerikaanse ondernemingen zullen starten met de eerste fase van het integratieproject dat de bestaande
› H andelen als een
onderneming met verantwoordelijkheidszin
bevoorradingsketens in één enkel overkoepelend netwerk samenbrengt tot een geïntegreerde, klantgedreven bevoorradingsketen. Waar nodig, brengen we systemen en processen doorheen onze operationele ondernemingen samen en centraliseren we zo hetgeen niet relevant is voor onze klanten. Wij richten ons op de groei, maar tegelijkertijd willen we voorzichtig zijn in deze onzekere tijden. Dit wil zeggen dat we dit jaar tot het uiterste zullen gaan om onze winstgevendheid en onze cashflows te ondersteunen. Daarom plannen wij in 2009 kostenbesparingen van EUR 100 miljoen, bovenop de EUR 60 miljoen die we in 2008 gerealiseerd hebben. Deze besparingen zullen geherinvesteerd worden in de groei van onze activiteiten en zullen onze winst en cashflows ondersteunen. Een beter beheer van het werkkapitaal zal een bijkomende EUR 50 miljoen in cash vrijmaken. In 2009 voorziet de Groep EUR 600 tot 620 miljoen investeringen, tegenover EUR 714 miljoen in 2008. Deze investeringen zullen zich verder toespitsen op winkelopeningen en -vernieuwingen, en innovaties in onze wereldwijde bevoorradingsketen. Verantwoord ondernemen is de derde pijler van onze strategie omdat wij overtuigd zijn dat, naast het genereren van financiële winst, onze onderneming dag na dag een rol moet spelen om het leven en het welzijn van onze klanten en medewerkers te verbeteren, evenals de vitaliteit van de gemeenschappen waarin wij actief zijn. Wij geloven dat, wat goed is voor de maatschappij, ook goed is voor onze onderneming. In 2008 publiceerden we ons eerste Corporate Responsibility rapport, met een indrukwekkende lijst CR initiatieven binnen Delhaize Groep. Wij zijn heel trots op de uitzonderlijke prestaties die onze medewerkers tot nu toe hebben neergezet, maar weten dat we nog beter kunnen. Wij willen strategieën ontwikkelen om onze prestaties inzake corporate responsibility verder te verbeteren. In 2008 hebben onze 141 000 medewerkers het hoofd geboden aan zeer moeilijke economische omstandigheden met motivatie, engagement en creativiteit. Wij zijn hen allemaal dankbaar voor hun inzet en energie. Dankzij hen heeft Delhaize Groep haar koers kunnen behouden. In 2009 zullen we met moed, veerkracht en en een uitzonderlijke houding uitdagende economische tijden tegemoet zien. Tenslotte willen wij u, onze aandeelhouders, bedanken voor uw vertrouwen en loyaliteit. Met uw voortdurende steun en medewerking zullen wij in 2009 van Delhaize Groep een nog sterkere onderneming maken.
Graaf Jacobs de Hagen, Voorzitter van de Raad van Bestuur
Pierre-Olivier Beckers, Voorzitter van het Executief Comité en Afgevaardigd Bestuurder
3
Een internationale Groep van voedingsdistributeurs met een lokale identiteit Eind 2008 baatte Delhaize Groep ondernemingen uit in zeven landen op drie continenten: de Verenigde Staten, Europa en Azië. Voor rapporteringsdoeleinden worden deze ondernemingen ingedeeld in vier segmenten: de Verenigde Staten, België, Griekenland en de Rest van de Wereld.
›› Verenigde Staten
Resultaten Aantal winkels
2007
2008
2006
2007
19 239
1 594
2006
18 172
1 570
Marktbenadering
Opbrengsten (in miljoenen USD)
1 549
De V.S. vormen de grootste markt voor Delhaize Groep. Eind 2008 baatte Delhaize Groep er onder verschillende uithangborden 1 594 winkels uit. Met opbrengsten van USD 19 miljard (EUR 13 miljard) vertegenwoordigde Delhaize V.S. 68,8% van de opbrengsten van de Groep. Delhaize V.S. is naar omzet de derde grootste supermarktuitbater aan de oostkust van de V.S.
17 293
Strategie
2008
› 1 319 winkels in 11 staten in het zuidoosten en de
› 167 winkels in vijf staten in het noord
› 108 supermarkten
› › › ›
›
›
mid-Atlantische staten van de V.S. Supermarktketen met lage prijzen en lage kosten Handig formaat In top 10 van Amerika’s gezondste supermarkten Nr. 1 in zes markten in het zuidoosten en de midAtlantische staten
› › ›
oosten van de V.S. Supermarkten met uitgebreide dienstverlening Kwaliteitsvolle verse producten In top 10 van Amerika’s gezondste supermarkten Nr. 1 in twee markten van New England
›› België
›
in Florida Focus op verse producten en dienstverlening Nr. 3 aan de westkust van Florida ZIE MEER OP BLZ. 32
Resultaten
Marktbenadering
› 148 zelfuitgebate en 215 › › ›
aangesloten supermarkten Ruim en verscheiden voedings assortiment Kwaliteitsvolle verse producten en dienstverlening Nr. 2 in België
4 - Delhaize Groep - Jaarverslag 2008
› 276 buurtwinkels › Focus op handige verse ›
voeding en bereide maaltijden Goedgelegen locaties
2008
4 407
2007
775
2006
Opbrengsten (in miljoenen EUR)
4 346
(1) Met inbegrip van 4 winkels in Duitsland, die in 2009 verkocht zullen worden. (2) Uitgezonderd 132 Di winkels eind 2006.
738
Aantal winkels(2)
711
België is de historische thuismarkt van Delhaize Groep. Eind 2008 bestond het verkoopnetwerk van Delhaize Groep in België, het Groothertogdom Luxemburg en Duitsland(1) uit 775 winkels onder verschillende winkelformules. Deze kunnen worden ingedeeld in drie categorieën: supermarkten, buurtwinkels en gespecialiseerde winkels. Delhaize België biedt ook thuisleveringsdiensten aan. In 2008 boekte Delhaize België EUR 4 miljard opbrengsten, goed voor 23,2% van het Groepstotaal.
4 275
Strategie
2006
2007
2008
› 136 zelfuitgebate en › ›
aangesloten winkels Gespecialiseerd in voeding en accessoires voor huisdieren Nr. 1 in België ZIE MEER OP BLZ. 36
Delhaize Groep Onze Strategie Onze Onderneming in een Oogopslag in 2008
Corporate Governance Risicofactoren Jaarrekeningen
Aandeelhoudersinformatie
> Kerncijfers > Profiel > Brief van de Voorzitter en de Afgevaardigd Bestuurder > Overzicht van de operationele ondernemingen
›› Griekenland
Resultaten
› 54 zelfuitgebate en
›
›
›
›
1 030
201
› 135 supermarkten met een ruim
159
148 2006
Marktbenadering assortiment Kwaliteitsvolle verse producten en dienstverlening Ruime geografische spreiding
Opbrengsten (in miljoenen EUR)
2007
2008
2006
2007
1 335
Aantal winkels
In Griekenland bezit Delhaize Groep 65,2% van Alfa-Beta, de op één na grootste voedingsdistributeur van het land. Alfa-Beta baat een netwerk uit van 201 voedingswinkels onder verschillende uithangborden, met opbrengsten van EUR 1 miljard (7,0% van het Groepstotaal).
1 173
Strategie
2008
› 10 cash & carry-winkels › Verkoop van voeding aan
aangesloten buurtwinkels Focus op handige verse voeding en bereide maaltijden Goedgelegen locaties
professionele klanten
› 2 Lion Food Stores › Supermarkt met lage prijzen, focus op gebruiksgemak
ZIE MEER OP BLZ. 38
Resultaten
Strategie
Aantal winkels
› 40 supermarkten en buurtwinkels in Roemenië › Buurtwinkels in dichtbevolkte stedelijke gebieden › Focus op verse producten › Nr. 1 supermarktuitbater in Boekarest
Indonesië Rest van de Wereld
63
165
201
Opbrengsten (in miljoenen EUR)
40
137
56 22
Marktbenadering
50
Het segment Rest van de Wereld van Delhaize Groep omvat activiteiten in Roemenië en Indonesië (Delhaize Groep bezit 51% van de aandelen van Lion Super Indo). In haar 103 winkels in deze landen boekte Delhaize Groep in 2008 opbrengsten van EUR 201 miljoen (1,0% van het Groepstotaal).
Roemenië
18
››
Rest van de Wereld
2006
2007
2008
2006
2007
2008
› 63 supermarkten in Indonesië › Efficiënt gerunde buurtwinkels › Focus op versaanbod › Nr. 2 supermarktketen in Jakarta ZIE MEER OP BLZ. 40
5
Onze Strategie
6 - Delhaize Groep - Jaarverslag 2008
Delhaize Groep in een Oogopslag
Onze Strategie > Winstgevende opbrengstengroei genereren > Uitmuntende uitvoering nastreven >Handelen als een onderneming met burgerzin
Onze Onderneming in 2008
Corporate Governance Risicofactoren Jaarrekeningen
Aandeelhoudersinformatie
EEN DUURZAME GROEISTRATEGIE IN EEN UITDAGENDE OMGEVING Delhaize Groep creëert waarde door sterke winstgevende opbrengstengroei, een langetermijn-engagement om een band op te bouwen met de klant op basis van een lokale commerciële strategie en regionaal leiderschap in geselecteerde markten terwijl de kennis en ervaring van de Groep wordt gebruikt: Groepssterkte gecombineerd met Lokale Expertise.
Winstgevende opbrengstengroei genereren CONCEPTDIFFERENTIATIE COMPETITIEVE PRIJSZETTING VERNIEUWING EN UITBREIDING VAN HET VERKOOPNETWERK
ZIE MEER OP BLZ. 8
Uitmuntende uitvoering nastreven INSTRUMENTEN, SYSTEMEN EN PROCESSEN STANDAARDISERING EN CONVERGENTIE KOSTENBEHEER
ZIE MEER OP BLZ. 16
Handelen als een onderneming met burgerzin HANDELEN ALS EEN VERANTWOORDELIJKE ONDERNEMING DUURZAAM ONDERNEMEN BIJ DELHAIZE GROEP EERSTE DUURZAAMHEIDSVERSLAG GEPUBLICEERD IN 2008
ZIE MEER OP BLZ. 22
7
8 - Delhaize Groep - Jaarverslag 2008
Delhaize Groep in een Oogopslag
Onze Strategie > Winstgevende opbrengstengroei genereren > Uitmuntende uitvoering nastreven >Handelen als een onderneming met burgerzin
Onze Onderneming in 2008
Corporate Governance Risicofactoren Jaarrekeningen
Aandeelhoudersinformatie
Winstgevende opbrengstengroei genereren Delhaize Groep genereert winstgevende opbrengstengroei dankzij uitgesproken concept differentiatie, competitieve prijzen en continue vernieuwing en uitbreiding van het winkel netwerk. In 2008 breidde Delhaize Groep haar huismerkprogramma in de V.S. verder uit, en ontwikkelde nieuwe winkelconcepten zoals Bottom Dollar Food in de V.S., Lion Food Stores in Griekenland en Red Market in België. Om het hoofd te bieden aan een steeds moei lijker consumptieklimaat voerde Delhaize Groep doorheen haar hele winkelnetwerk prijs investeringen door. CONCEPTDIFFERENTIATIE COMPETITIEVE PRIJSZETTING VERNIEUWING EN UITBREIDING VAN HET NETWERK
Food Lion en Hannaford gerangschikt in de
3 600 top 10 items in het huismerkenaanbod in de V.S.
van Amerika’s gezondste voedingswinkels.
9
Conceptdifferentiatie
Lokaal het verschil maken is een centrale factor in de commerciële strategie van Delhaize Groep. Delhaize Groep wil tegemoet komen aan de diverse wensen van de consument zoals slim en snel winkelen, een ruime keuze in gebruiksvriendelijke voedingsproducten en producten die beantwoorden aan de toenemende vraag naar gezond eten. De voortdurende vernieuwing van winkels en assortiment is hiertoe essentieel. Het ultieme doel is dat de klanten denken: “Mijn winkel is zoals IK!” en dat ze op al hun voedingsbehoeften het antwoord vinden “binnen de muren van Delhaize Groep”. Onderscheid door assortimenten
Conceptdifferentiatie is een van de drijvende krachten van onze business. Aangezien wij ervan overtuigd zijn dat voedingsdistributie eerst en vooral een lokale bedrijfsactiviteit is, zijn onze assortimenten divers en aangepast aan de lokale markt. Tegelijkertijd vormt een passie voor voeding de gemene deler in ons ganse netwerk. Al onze winkels bieden een grote variatie aan verse producten, huismerken, nationale merken en bereide gerechten. Wij laten onze klanten gezonde voeding, nieuwe smaken, en moeiteloos koken ontdekken tegen betaalbare prijzen.
Aantrekkelijke verse producten
Verse producten hebben een belangrijk aandeel in het lokale gedifferentieerde aanbod van onze winkels. Bij Sweetbay is er een uitgebreid aanbod van exotische groenten en fruit, afgestemd op de Spaanssprekende gemeenschap in Florida. Ook bij Food Lion werd in een reeks winkels in de omgeving van Raleigh, North Carolina het aanbod aangepast aan de vraag van de groeiende Spaanssprekende gemeenschap in die regio. Inspelend op de huidige gezondheidshype, werden de reeds ultramoderne afdelingen voor vers fruit en groenten aangevuld met onze zelfbedieningstoonbanken met voorgesneden salades, groenten en fruit. Begin 2008 introduceerden drie Hannafordwinkels Cooking-Show-to-Go, een mix van verse ingrediënten en voorgesneden groenten met eenvoudige instructies, bij uitstek geschikt voor consumenten die gezond willen koken maar de kennis, toewijding of tijd niet hebben om met rauwe ingrediënten te beginnen. In 2008 lanceerde Delhaize België een gelijkaardig gebruiksvriendelijk concept met Diet-in-the-Box op basis van praktische, gezonde en lichte gerechten.
10 - Delhaize Groep - Jaarverslag 2008
Klantenkennis
Een succesrijke lokale retailer kent en begrijpt zijn klantenbasis. Deze kennis volgt uit een grondig begrip van de markt dankzij voortdurend marktonderzoek. Food Lion brengt deze aanpak in de praktijk en verzamelde reeds enkele jaren expertise op het vlak van marktsegmentering en winkelgroepering. In 2008 werden de segmentering- en clusteringactiviteiten verdergezet. Zo werden twee klanten segmenten gedefinieerd en het assortiment werd aangepast in de winkels waar die segmenten oververtegenwoordigd bleken. Deze marktgerichte aanpak bestendigt zijn succes: alle in 2007 vernieuwde Food Lion-markten tekenden een vergelijkbare omzetgroei op die boven het bedrijfsgemiddelde lag. Voor 2009 heeft Food Lion plannen om de inhoud van de website aan te passen aan de verschillende segmentvoorkeuren.
Koken zonder moeite
Klanten zoeken steeds vaker een goed alternatief voor een restaurantbezoek, maar hebben niet altijd zin om thuis te koken. Daarom bieden bijna al onze winkels een selectie bereide gerechten of een uitgekiend gamma vers bereide traiteurgerechten. In de V.S. kwam de introductie van het gamma bereide gerechten, On-the-Go-Bistro, in 2008 als geroepen. Dit assortiment gekoelde bereide maaltijden van restaurantkwaliteit werd geïntroduceerd bij Food Lion, Bloom, Hannaford en Sweetbay en vormt een belangrijke groeimotor. Het project werd ontwikkeld in samenwerking met een historische partner van Delhaize België op het vlak van bereide gerechten. Delhaize België bevestigde dit jaar het fenomale succes van de bereide gerechten en verkocht om en bij de 23 miljoen maaltijden. In Griekenland, waar het gamma bereide gerechten nu 405 items telt, verkocht Alfa-Beta in 2008 7,5 miljoen bereide gerechten. Dit is een stijging met 15% tegenover 2007.
Delhaize Groep in een Oogopslag
Onze Strategie > Winstgevende opbrengstengroei genereren > Uitmuntende uitvoering nastreven >Handelen als een onderneming met burgerzin
Onze Onderneming in 2008
Corporate Governance Risicofactoren Jaarrekeningen
Aandeelhoudersinformatie
Meer dan
80%
van onze klanten kennen Guiding Stars.
Gezonde leidraad
De klant is niet alleen op zoek naar gezonde voeding, hij of zij heeft ook behoefte aan degelijke begeleiding voor het maken van de juiste voedingskeuzes. In 2008 werd Guiding Stars, het voedingsinformatiesysteem ontwikkeld door Hannaford, ook geïntroduceerd bij Food Lion en Bloom; bij Sweetbay was dit in 2007. Dit eenvoudige systeem bestaat uit scores van een, twee of drie sterren die de klant helpen om vlot de weg te vinden in het kluwen van voedingslabels op de producten. Omdat Guiding Stars veel succes kent bij onze klanten, besloten we te onderzoeken of we het systeem kunnen aanbieden bij andere voedingsdistributeurs en producenten via een licentiesysteem.
Erkenning
De inspanningen die Delhaize Groep levert op het gebied van gezondheid, welzijn en lokaal verantwoord inkopen blijven niet onopgemerkt. Health magazine, een toonaangevende publicatie over gezond eten en leven, rangschikte Food Lion en Hannaford in de top tien van Amerika’s gezondste voedingswinkels omwille van de versheid van hun fruit en groenten en de extra informatie over de voedingswaarde. Naast het aanbod biologisch fruit en groenten en producten van het huismerk Nature’s Place, gooiden Food Lion en Hannaford hoge ogen met het Guiding Stars-programma.
Verantwoord assortiment
Onze operationele ondernemingen willen biologisch geteelde en maatschappelijk verantwoorde producten aanbieden. Onze Groep was een van de pioniers in Europa voor de distributie van biologische producten. Meer dan een derde van alle bioproducten in België wordt verkocht via onze Delhaize-winkels. Begin 2008 werd Hannaford gehuldigd als de grootste gecertificeerde biosupermarkt in New England, met een aanbod van meer dan 3 000 biologische en natuurlijke producten van onder meer het huismerk Nature’s Place. Hannafords Close to Home-programma steunt lokale landbouwers en producenten en draagt bij tot de plaatselijke economie en gemeenschap. Bij Alfa-Beta werden bijna 100 nieuwe bioproducten en producten van het huismerk Close to Greek Nature in het assortiment opgenomen in 2008. Bij Super Indo werd de afdeling biogroenten en -fruit verder uitgebreid. Delhaize België breidde het fairtrade assortiment uit tot meer dan 50 producten en er werd een nieuw gamma milieuvriendelijke schoonmaakproducten gelanceerd in de herfst van 2008. Deze schoonmaakproducten dragen het Ecolabel, een officieel Europees milieukeurmerk.
Julie Greene, Director of Healthy Living – Hannaford
“Van Maine tot Florida in de V. S., kopen consumenten die nutritionele voedingskeuzes willen maken meer en meer producten met Guiding Stars. Het is zo gebruiksvriendelijk dat kinderen er plezier aan beleven om producten met Guiding Stars op te zoeken en ouders een goed gevoel hebben bij de keuzes die ze samen maken in onze winkels.” 11
Competitieve prijszetting
De klant van vandaag is meer dan ooit gefocust op prijs. Een sterke prijs positie, die resulteert in een positief prijsimago is een belangrijke drijf veer voor opbrengstengroei. In ons hele netwerk streven we ernaar om competitieve prijzen aan te bieden, steeds in combinatie met uitmun tende productkwaliteit en service. onze klanten. Tijdens het laatste kwartaal van Verbeterde prijspositionering Onze verbintenis is om onze klanten goede prijzen aan te bieden zonder de variëteit in onze assortimenten en onze kwalitatieve dienstverlening in het gedrang te brengen. In de loop van het jaar hebben onze operationele ondernemingen de investeringen opgevoerd om hun prijspositionering te verbeteren. Daarbij hebben al onze operationele ondernemingen hun prijscommunicatie versterkt door middel van meer reclame en promoties.
Aandeel van de huismerken in de totale opbrengsten (in %) 25%
Hannaford 20%
Sweetbay Food Lion
15% 10% 5%
2006
2007
2008
Alfa-Beta verminderde de prijs van
2 000
basisproducten.
12 - Delhaize Groep - Jaarverslag 2008
In de zomer van 2008 is Food Lion begonnen met prijsinvesteringen. Om klanten te helpen besparen in moeilijke economische tijden lanceerde Food Lion het Meals for Lessprogramma, een voordelig maaltijdidee waarbij de klant een gerecht voor minder dan USD 10 wordt voorgesteld. In de winkels werden displays geplaatst met allerhande ingrediënten om te tonen hoe men een voordelige, snelle en gemakkelijke maaltijd kan bereiden. In juni 2008 verlaagde Hannaford de prijzen van meer dan 1 500 items doorheen zijn winkels en behield zijn leiderspositie ten opzichte van zijn directe concurrenten. Na de campagne Locked in low prices in 2007 zette Sweetbay zijn promotieactiviteiten verder met de programma’s Sweet Deal en Sweet Savings. Hierdoor bleef het prijsimago van Sweetbay ook in 2008 verbeteren. De keten verwezenlijkte in 2008 de hoogste vergelijkbare omzetgroei van al onze operationele ondernemingen in de V.S. Begin 2008 lanceerde Delhaize België een belangrijke campagne om verandering te brengen in zowel prijspositie als prijsimago. In de eerste helft van 2008 werden er prijsverlagingen doorgevoerd in twee golven, gesteund door opgedreven reclame en communicatie. Het huismerk 365 werd naar voor geschoven als interessant alternatief voor producten van hard discounters en vergelijkende reclame werd gebruikt om deze vergelijking zichtbaar te maken voor
2008 lanceerde Delhaize België een nieuwe campagne met als slagzin Per slot van rekening is het hier beter. De nieuwe campagne combineert de focus op sterke prijzen met algemeen bekende differentiatiepunten op gebied van gebruiksgemak, keuze en kwaliteit. Bijgevolg heeft Delhaize België zowel zijn prijsrealiteit als prijsimago merkbaar verbeterd. In 2008 zette Alfa-Beta in Griekenland zijn commercieel beleid verder en voerde prijsinvesteringen door om haar competitieve marktpositie veilig te stellen. Alfa-Beta voerde prijsverlagingen tot acht procent door op 2000 basisproducten in verschillende categorieën.
Delhaize Groep in een Oogopslag
Onze Strategie > Winstgevende opbrengstengroei genereren > Uitmuntende uitvoering nastreven >Handelen als een onderneming met burgerzin
Onze Onderneming in 2008
Corporate Governance Risicofactoren Jaarrekeningen
Aandeelhoudersinformatie
Ons drieledig programma omvat een eerstekwaliteits gamma, een huismerk en een lageprijsmerk.
Huismerk
Producten van huismerken worden gebruikt om ons aanbod te onderscheiden van dat van de concurrentie en om klantengetrouwheid te creëren. Tegelijkertijd zijn ze een instrument om de opbrengst en de brutomarge te verhogen. Dankzij huismerkenprogramma’s kunnen we aantrekkelijke prijzen aanbieden zonder de kwaliteit van de producten in het gedrang te brengen, en zo een aantrekkelijk alternatief te zijn voor producten van nationale merken. Vooral in de V.S. was 2008 een belangrijk jaar voor de ontwikkeling van huismerken. In al onze operationele ondernemingen in de V.S. hebben we de implementatie van het drieledig programma versneld, dat een eerste kwaliteitsgamma, een huismerk met de naam van het uithangbord en een lageprijsmerk omvat. De lancering werd ondersteund door sterke promotieactiviteiten en reclame. De resultaten waren indrukwekkend: eind 2008 bedroeg de verkooppenetratie van de huismerken meer dan 19% van de opbrengsten, tegenover minder dan 17% begin 2007. Bij Hannaford en Sweetbay vertegenwoordigden de huismerken eind vorig jaar 22% van de totale opbrengst. Onze categoriespecifieke huismerken, zoals Nature’s Place voor biologische en natuurlijke producten, zijn gegroeid naarmate de klanten meer aandacht kregen voor gezondheid en welzijn. In 2008 stegen de opbrengsten van Healthy Accents, ons Amerikaans merk voor gezondheids- en schoonheidsproducten, en Home 360, het non-food-merk, respectievelijk met 10% en 18%. Met de ervaringen van onze operationele ondernemingen in de V.S. in het achterhoofd gaf Delhaize België zijn gevestigde huis merkenprogramma een nieuw elan door ook de drieledige benadering in gebruik te nemen. Om een eerstekwaliteitsgamma te introduceren leende Delhaize België de Amerikaanse merknaam Taste of Inspirations, eerst voor
verse producten en later ook in bepaalde categorieën droge voeding. De herpositionering ging hand in hand met nieuwe designs voor de verpakkingen. Huismerken vertegenwoordigen ongeveer 45% van de opbrengst van Delhaize België. De opbrengsten van het lageprijsmerk 365 steeg ook jaarlijks met ongeveer 22% en op het einde van het jaar vertegenwoordigde de lijn bijna 4% van de totale verkoop. In 2008 verdubbelde de verkoop van huismerken bij Mega Image in Roemenië. Onze Roemeense winkels verkopen zowel de 365-lijn als de huismerkproducten van Delhaize België en Alfa-Beta. In Griekenland stegen de inkomsten uit huismerken met ongeveer 25%. in 2008. Bij Alfa-Beta werden nieuwe huismerkproducten toegevoegd in alle categorieën. Vele andere huismerkproducten zijn opnieuw gelanceerd met een nieuwe verpakking. In 2008 breidde Super Indo de 365-lijn uit tot meer dan 200 items en lanceerde CARE in het non-foodassortiment.
Shavonne Clark, Director Private Brands – Delhaize U.S.
“We zien de opbrengsten van ons huismerk stijgen, hetgeen een gevolg is van de investeringen die we op dit gebied hebben gemaakt. We hebben ons huismerk succesvol gepromoot en we zijn trots dat we onze klanten kwaliteitsproducten aan aantrekkelijke prijzen kunnen aanbieden hetgeen belangrijk is in het huidige economische klimaat.”
13
Vernieuwing en uitbreiding van ons netwerk
Winstgevende opbrengstengroei vloeit voort uit gestegen opbrengsten, die zowel door bestaande winkels als door netwerkuitbreiding worden gegenereerd. Sterke marktposities kunnen enkel worden verworven als onze winkels in de smaak blijven vallen bij onze klanten omwille van de innovatieve concepten, het gebruiksgemak en de proximiteit. Om dit te bereiken zijn we ons winkelnetwerk voortdurend aan het vernieuwen en uitbreiden. Distributie van winkels in ons netwerk Delhaize U.S. - 59,6% Delhaize België - 29,0% Alfa-Beta - 7,5%
Mega Image - 1,5% Super Indo - 2,4%
+128
winkels toegevoegd aan ons wereldwijd netwerk in 2008.
14 - Delhaize Groep - Jaarverslag 2008
Winkelvernieuwingen
Het winkelvernieuwingsprogramma van Food Lion verloopt sinds 2003 volgens een marktspecifieke benadering. Geen afzonderlijke winkels, maar volledige markten worden geselecteerd voor vernieuwing. Op die manier kunnen meer klanten worden bereikt en kan er efficiënter worden geadverteerd. Sinds 2006 gebruiken we diepgaand marktonderzoek om te bepalen of een winkel een Food Lion, Bloom of Bottom Dollar Food wordt. In 2008 heeft Delhaize Groep 161 winkels heropend na vernieuwings- of uitbreidingswerken. Food Lion heeft 151 winkels vernieuwd, hoofdzakelijk in vier markten: Savannah, Georgia; Wilmington, North Carolina; en Richmond en Charlottesville, Virginia. Alle Food Lionmarkten die onlangs vernieuwd werden, tekenden vergelijkbare verkoopcijfers op die boven het gemiddelde van de onderneming lagen. In 2009 zal Food Lion nog eens twee markten vernieuwen: Daytona in Florida en Colombia in South Carolina. In 2008 heeft Delhaize in België 10 Cash Fresh-winkels omgevormd tot Delhaize-uithangborden, en Alfa-Beta en Mega Image hebben respectievelijk Plus Hellas en La Fourmi geconverteerd.
Openingen en acquisities
Vorig jaar hebben we netto 128 winkels toegevoegd aan ons wereldwijde netwerk; 24 winkels in de V.S., 37 bij Delhaize België, 42 bij Alfa-Beta en 25 in het segment “Rest van de Wereld”. Eind 2008 omvatte ons winkelnetwerk 2 673 winkels.
Selectieve aankopen versterken onze aanwezigheid in lokale markten en ze zijn een motor voor verdere groei. In Griekenland en Roemenië hebben we onze marktpositie verstevigd door middel van de aankoop van in totaal 43 winkels in 2008. De aankoop van 29 winkels, hoofdzakelijk in Noord-Griekenland, was een uitgelezen kans om een gebied op te vullen waar Alfa-Beta relatief weinig vertegenwoordigd was. Bij de aankoop hoorde een splinternieuw distributiecentrum dat als uitvalbasis zal dienen voor verdere uitbreiding in de Balkan. De aankoop van 14 La Fourmi-winkels versterkte onze positie in Boekarest, de hoofdstad van Roemenië.
Portfolio beheren
Delhaize Groep volgt de prestaties van haar winkelnetwerk op de voet. Winkels die aanhoudend minder goed presteren worden gesloten om kapitaalinvesteringen te kanaliseren naar locaties met meer potentieel en om de winstgevendheid van ons netwerk te verzekeren. In 2008 hebben onze ondernemingen in de V.S. 13 winkels gesloten, vooral bij Food Lion. In het begin van 2009 heeft Delhaize Groep zeven minder goed presterende winkels van Sweetbay gesloten en werd het proces gestart tot de verkoop van de vier winkels die Delhaize België uitbaat in Duitsland.
Delhaize Groep in een Oogopslag
Onze Strategie > Winstgevende opbrengstengroei genereren > Uitmuntende uitvoering nastreven >Handelen als een onderneming met burgerzin
Onze Onderneming in 2008
Innovatieve concepten
Innovatie is het allerbelangrijkste als we de favoriete winkel van de klant willen blijven, en we moeten alle kansen aangrijpen die nieuwe consumententrends met zich meebrengen. Delhaize Groep besteedt veel tijd en middelen aan onderzoek en ontwikkeling van nieuwe winkelconcepten. Hoewel niet alle nieuwe ideeën aanslaan, leren we uit ieder initiatief om zo de winkelervaring van de klant te kunnen verbeteren. Eind 2007 opende Hannaford een conceptwinkel die het typische assortiment van een grote winkel aanbiedt op een veel kleinere verkoopoppervlakte (35 000 ft2). Het resultaat was een slim georganiseerde winkel met handige afmetingen, én de gekende Hannaford-service. Hannaford plant nog een test met een kleinere winkel in de nabije toekomst. In 2008 heeft Food Lion een nieuwe proto typewinkel van Bottom Dollar Food geopend in Mooresville, North Carolina. De inrichting van deze winkel is grondig herbekeken ten opzichte van de bestaande Bottom Dollar Food-winkels. De oppervlakte is sterk teruggebracht en de assortimenten zijn aangepast volgens de conclusies van diepgaande klantenonderzoeken. De winkel heeft een luchtige vormgeving en uitstraling, en benadrukt de lage prijzen. Alfa-Beta heeft in het najaar van 2008 twee Lion Food Store-winkels geopend. In deze pilootwinkels worden producten van nationale merken aangeboden, en aantrekkelijk geprijsde producten van huismerken 365
Corporate Governance Risicofactoren Jaarrekeningen
Aandeelhoudersinformatie
en CARE. Deze winkels leggen de nadruk op winkelgemak en laaggeprijsde producten. Begin 2009 opende Delhaize Groep opnieuw een conceptwinkel, deze keer in België onder de naam Red Market. Deze winkel zal dienst doen als real-life laboratorium voor assortimentinnovaties, lage prijzen en nieuwe technologieën. De prijs is inderdaad belangrijk, al heeft deze winkel nog veel meer te bieden. In deze conceptwinkel kan de klant kiezen uit een beperkt assortiment nationale merken, huismerken en verse groenten en fruit. Winkelen is eenvoudig, snel en praktisch, terwijl de hoge kwaliteitsvereisten van Delhaize België gehandhaafd blijven. Het motto van de winkel, “Het leven is meer dan winkelen alleen!”, benadrukt het feit dat de winkels de mensen van het leven laten genieten dankzij de tijd die ze winnen door hun boodschappen bij Red Market te doen.
Paul LaCroix, Vice President – Bottom Dollar - Food Lion, LLC
“Bottom Dollar Food herdefinieert het concept van de prijsbrekersupermarkt door kwaliteitsproducten aan geweldige prijzen aan te bieden, waaronder nationale merken, huismerken, verse groenten en fruit en kwaliteitsvlees in een nette, frisse en opgewekte omgeving.”
15
16 - Delhaize Groep - Jaarverslag 2008
Delhaize Groep in een Oogopslag
Onze Strategie > Winstgevende opbrengstengroei genereren > Uitmuntende uitvoering nastreven >Handelen als een onderneming met burgerzin
Onze Onderneming in 2008
Corporate Governance Risicofactoren Jaarrekeningen
Aandeelhoudersinformatie
Uitmuntende uitvoering nastreven In een sector zoals de voedingsdistributie, gekarakteriseerd door grote volumes en lage marges, biedt uitmuntende uitvoering een belangrijk concurrentieel voordeel. Gesofisticeerde instrumenten, geavanceerde systemen en gestroomlijnde processen vormen de basis van winstgevende groei en hoge opbrengsten. Delhaize Groep investeert veel in het ontwerpen en ontwikkelen van haar systemen, van relatief eenvoudige backoffice-instrumenten tot complexe systemen om de logistieke keten te optimaliseren. Door instrumenten, systemen, processen en mensen met elkaar te verbinden en op elkaar af te stemmen kunnen onze operationele ondernemingen zowel huidige als toekomstige uitdagingen het hoofd bieden dankzij rendabele en geïntegreerde oplossingen. INSTRUMENTEN, SYSTEMEN EN PROCESSEN STANDAARDISERING EN CONVERGENTIE KOSTENBEHEER
USD
334
miljoen
netto huidige waarde over 10 jaar van onze geïntegreerde supply chain in de V.S.
EUR
60
miljoen kostenbesparingen gerealiseerd in 2008.
17
Instrumenten, systemen en processen
Onze resultaten zijn in hoge mate afhankelijk van de doeltreffendheid en efficiëntie van de systemen, instrumenten en processen die we gebruiken voor ons transport- en distributienetwerk. Retail is detail. In dit geval betekent dit het vervoer van miljoenen goederen van en naar onze distributiecentra en naar onze meer dan 2 600 winkels. Iedere kleine verbetering in deze processen ressorteert in een exponentieel effect. Klantensystemen
Consumenten zijn meer en meer “smart shoppers“ geworden. Delhaize Groep investeert sterk in de ontwikkeling van de juiste instrumenten die het winkelen efficiënter en aangenamer maken. Consumenten zijn op zoek naar meer winkelefficiëntie en handige informatie, maar dat wil niet zeggen dat ze ook bereid zijn om geld neer te tellen voor deze verbeteringen.
Personal Assistant Technology laat klanten toe recepten te bekijken en productinformatie en promoties te verkrijgen.
18 - Delhaize Groep - Jaarverslag 2008
Veel van onze winkels zijn uitgerust met draagbare zelfscanners. Hiermee kunnen de klanten tijd uitsparen, waardoor ze meer genieten van het winkelen. In 2008 heeft Delhaize België Selfpay en Quickscan ingevoerd in een aantal winkels. Met beide systemen kunnen klanten zelf hun eindafrekening doen. Selfpay is het logisch vervolg voor klanten die reeds zelf scannen: na het scannen van de artikelen tijdens het winkelen, kan de klant nu ook zelf afrekenen aan een betaalterminal. Quickscan is speciaal ontworpen voor kleine boodschappenmandjes: de klant kan de artikelen uit het mandje scannen en betalen aan een automatische betaalterminal. Alfa-Beta heeft Price Checkers geïnstalleerd waarmee klanten de prijzen van producten kunnen checken in de winkel. In 2008 kreeg het merendeel van de zelfbedieningkassa’s bij Food Lion een upgrade ten gunste van de winkelervaring van de klanten. In de nieuwe winkels van Bloom werden nieuwe displays en kiosks geïnstalleerd die de klanten de mogelijkheid bieden prijzen te checken en na te gaan waar producten zich bevinden, en die informatie, zoals recepten, doorgeven. Bovendien heeft Bloom PAT (Personal Assistent Technology) ontwikkeld, een klein elektronisch scherm dat aan de duwstang van de winkelkarretjes wordt bevestigd, waarop de klant recepten, productinformatie en promoties kan bekijken. De lancering van dit PAT-winkelsysteem is
gepland in het eerste kwartaal van 2009. Al deze technologische hoogstandjes in klantensystemen ondersteunen het Bloomconcept “Winkelen is een koud kunstje“. De Hannaford-conceptwinkel die werd geopend in november 2007, heeft ons waardevolle informatie verschaft over hoe klanten reageren op sommige van de instrumenten die we hier hebben geïntroduceerd. Daarbij bleek een revolutionair nieuw systeem voor doorstroming aan de kassa - gebaseerd op het “volgende-in-de-rij-systeem“ op luchthavens – erg succesvol en het zal daarom verder worden ontwikkeld. Wanneer er te veel personen in één rij staan, kunnen medewerkers met handscanners (in dit geval queue busters of wachtrijverslinders) de kassa bediende helpen het afrekenproces sneller te laten gaan. Delen van deze hardware en software zullen in 2009 worden geïmplementeerd in traditionele Hannaford-winkels evenals in een aantal winkels van Delhaize België en Mega Image. Naast klantensystemen in de winkels zijn ook websites een prima manier om contact te leggen met de klanten en hen de meest recente informatie te bezorgen. In 2008 werd een volledig nieuwe website voor Guiding Stars ontwikkeld (www.guidingstars. com) en de websites van Food Lion (www. foodlion.com) en Sweetbay (www.sweetbaysupermarket.com) werden vernieuwd en verbeterd.
Delhaize Groep in een Oogopslag
Onze Strategie > Winstgevende opbrengstengroei genereren > Uitmuntende uitvoering nastreven >Handelen als een onderneming met burgerzin
Onze Onderneming in 2008
Supply Chain en gemeenschappelijke IT
Delhaize Groep blijft veel investeren in de logistieke keten en IT-systemen omdat zij van levensbelang zijn voor onze activiteiten. In 2008 werd beslist om de bevoorradingsstructuren van al onze operationele ondernemingen in de V.S. samen te voegen tot één overkoepelend netwerk als bevoorradingsketen. Door deze structuren samen te voegen zullen we een veel beter beeld krijgen van voorraden, betere leveranciersvoorwaarden kunnen krijgen, transportkosten verlagen en de kwaliteit en versheid van onze producten verbeteren. De implementatie zal beginnen in 2009 en over verschillende jaren gespreid worden. In 2008 heeft Delhaize België zijn vrachtwagens uitgerust met boordcomputers om het traject van de goederen en laadvolumes volledig in kaart te kunnen brengen. Daardoor zal backhauling eenvoudiger kunnen worden georganiseerd: goederen kunnen afgehaald worden bij de leverancier wanneer de chauffeur in de buurt is en ruimte heeft in de vrachtwagen. In België zal in 2009 ook een splinternieuw distributiecentrum voor verse producten worden geopend. De stapelplaats zal gebruik maken van een geavanceerd automatisch voorbereidingssysteem. Hierdoor zal de productiviteit van het distributiecentrum stijgen, zullen ladingen worden geoptimaliseerd dankzij hogere vulratio’s voor afzonderlijke kratten, zal het vullen van rekken in de winkels gemakkelijker worden, wordt het aantal af te handelen kratten beperkt en zal de dienstverlening aan de winkels uiteindelijk beter worden. Alfa-Beta heeft een stuk grond van 115 000 m² buiten Athene aangekocht en is er begonnen met de bouw van een nieuw, modern distributiecentrum voor verse producten. Daarnaast zal het gloednieuwe distributiecentrum, dat samen met de Plus Hellas-winkels in het noorden van Griekenland werd aangekocht, de nodige ruimte bieden voor onze snel groeiende activiteiten in deze regio. In 2008 werd een van de Roemeense distributiecentra uitgebreid met 1 200 m². Deze extra ruimte is ter ondersteuning van de recente netwerkgroei van de onderneming.
Corporate Governance Risicofactoren Jaarrekeningen
Aandeelhoudersinformatie
In 2009 zal dit distributiecentrum verder worden uitgebreid, waardoor de oppervlakte er zal verdubbelen. De spraakherkenningstechnologie die werd ingevoerd in de V.S., heeft ook in België haar vruchten afgeworpen. Daarom is ze ook voorgesteld bij Mega Image en zal ze in 2009 worden ingevoerd bij Alfa-Beta. Mega Image implementeerde in al haar winkels een nieuw systeem voor ontvangst van rechtstreekse leveringen in de winkel (DSD), waardoor de integriteit van het inventarisbeheer en de efficiciëntie van de betalingsprocedures verbeterde. Super Indo heeft een nieuw bestellingsysteem geïntroduceerd, waardoor het distributieproces efficiënter verloopt. Daarboven hebben de Indonesische ondernemingen in hun picking terminals het gebruik van radiofrequentietechnologie uitgebreid, waardoor er minder pickingfouten gebeuren en de voorraadposities onmiddellijk worden getoond.
Data-analyse
In 2008 bleven prijsoptimaliseringssystemen zeer goede resultaten opleveren. Deze software wordt nu bij Food Lion, Hannaford en Sweetbay gebruikt. Zowel Food Lion, Hannaford als Sweetbay gebruiken softwaresystemen om assortimenten te plannen en winkelplanogrammen op te maken. Ook Delhaize België gaat verder met het testen van deze software en zal ze in 2009 misschien invoeren. Deze instrumenten, in combinatie met prijsoptimaliseringssoftware en gedetailleerde gegevens over klantensegmentatie, zijn effectieve methodes om plaatselijke klanten beter te bereiken. ACIS, ons inventarisbeheersysteem, is nu ingevoerd in al onze ondernemingen in de V.S. en bij Delhaize België. Bij Delhaize België heeft ACIS voor de zichtbaarheid gezorgd die nodig is om actieplannen voor de winkels uit te werken. Ook heeft het in 2008 inventarisverliezen op winkelniveau op een succesvolle manier gereduceerd.
CAO (Computer Assisted Ordering, een computergestuurd bestelsysteem) gebruikt gegevens die werden ingezameld door ACIS om optimale bestelhoeveelheden en timing te bepalen. Vorige jaren werd CAO reeds met succes gebruikt bij Hannaford in center-
store-categorieën. In 2008 werden er dan ook pilootversies van gebruikt in sommige versdepartementen. CAO werd in 2008 ook ingevoerd bij Sweetbay, met goed resultaat. Ook bij Delhaize België lopen momenteel CAO-pilootprojecten. Onze operationele ondernemingen breiden hun financiële systemen uit om de betrouwbaarheid en granulariteit van de managementinformatie te verbeteren. De operaties van de twee acquisities in Griekenland en Roemenië zijn op een efficiënte manier geïntegreerd in de bestaande bedrijfsplanningssystemen van Alfa-Beta en Mega Image. De eerste stappen om de financiële systemen van Delhaize België uit te breiden zijn eveneens gezet. In de loop van het jaar hebben we in al onze operationele ondernemingen stevig geïnvesteerd in de veiligheid van datatransactie systemen. Dit was een reactie op een illegale data-inbreuk in het computernetwerk van Hannaford, die de diefstal van krediet- en debetkaartnummers van een aantal klanten van Hannaford en Sweetbay tot gevolg had.
19
Synergieën en convergentie
De sterke punten van onze Groep worden ondersteund door de nauwe samenwerking van haar operationele ondernemingen, zowel op regionaal als op globaal vlak. Ze wisselen ideeën uit, delen concepten en integreren systemen daar waar dit zinvol is. Dit alles zou niet mogelijk zijn zonder getalenteerd management. Investeren in talent
Om de ontwikkeling van groepssynergieën en de uitwisseling van best practices te bevorderen, biedt Delhaize Groep haar managers internationale trainingsen ontwikkelingsmogelijkheden. In het Leadership College diept een kleine groep Delhaize-kaderleden een bedrijfsthema uit dat belangrijk is voor de hele onderneming. Dit opleidingsprogramma biedt een platform voor uitwisseling tussen ondernemingen en culturen en zorgt ervoor dat de deelnemers meer zelfbewustzijn krijgen. Het thema van het Leadership College van 2008 was “Workforce Strategy for the Future“. Een ander opleidingsprogramma is Skill of the Year. Dit programma zorgt ervoor dat de kaderleden van Delhaize op dezelfde manier onderlegd zijn in bepaalde vaardigheden die essentieel zijn in onze sector. Het programma werd voor het eerst georganiseerd in 2006. Tot nu toe kwamen de volgende thema’s aan bod: “Finance Essentials”, “Executional Excellence” en “People Development”.
Aankoop
Aankoop is een ander domein waar samenwerking tussen bedrijven een bron van grote synergieën is. Onze operationele ondernemingen bundelen hun krachten voor zowel rechtstreekse als onrechtstreekse aankoop. Onze pan-Europese huismerken 365 en CARE zijn goede voorbeelden van rechtstreekse aankoop. Philippe De Bock, Vice President Learning, Organizational Development & Talent Management – Delhaize Groep
“We ondersteunen de mensen met leiderschapstalenten doorheen de Groep en ontwikkelen zo de volgende generatie van succesvolle leiders voor Delhaize Groep.” 20 - Delhaize Groep - Jaarverslag 2008
In 2008 werden er ongeveer 100 referenties toegevoegd aan het 365-merk bij Delhaize België en Alfa-Beta, en ongeveer 70 referenties bij Mega Image. Eind 2008 telden de assortimenten in Griekenland, België en Roemenië respectievelijk zo’n 950, 500 en 250 CARE-artikelen. In de V.S. was de invoering van het gemeenschappelijke drieledige huismerkenprogramma de uitkomst van een nauwe samenwerking tussen Hannaford, Food Lion, Sweetbay en onze Belgische ondernemingen. De ervaring van Delhaize België in het ontwikkelen van huismerken gaat terug tot de oprichting van de onderneming in de 19de eeuw en was een bron van inspiratie voor de ontwikkeling van het huismerk in de V.S. Het huismerkprogramma telt er nu ongeveer 3 600 items. De gemeenschappelijke aankoopbenadering resulteerde in belangrijke kostenbesparingen. Begin 2009 sloot Delhaize Groep zich aan bij AMS, een Europese aankoopvereniging. Door goederen op Europees en op wereldvlak aan te kopen verschaft AMS haar leden producten van de best mogelijke kwaliteit aan de best mogelijke prijzen. Dankzij de internationale handelsexpertise van AMS zal Delhaize Groep haar prijsonderhandelingen voor haar huismerkprogramma’s verder optimaliseren.
Samenwerking met leveranciers
In het kader van onze inspanningen met betrekking tot klantensegmentatie in de V.S. zijn we begonnen met de uitbouw van onze samenwerking met leveranciers en dit om hen meer inzicht te geven in onze verschillende klantensegmenten. Food Lion meent dankzij deze partnerschappen meer kennis te verwerven en nog relevantere productprogramma’s te kunnen ontwikkelen. Door gegevens te delen met leveranciers en door hun informatiesystemen op elkaar af te stemmen, wordt het mogelijk om het volledige segmentatiepotentieel te realiseren.
Delhaize Groep in een Oogopslag
Onze Strategie Onze Onderneming > Winstgevende in 2008 opbrengstengroei genereren > Uitmuntende uitvoering nastreven >Handelen als een onderneming met burgerzin
Corporate Governance Risicofactoren Jaarrekeningen
Aandeelhoudersinformatie
Kostenbeheer
Kostenefficiëntie verhogen in een sector van hoge volumes en kleine marges zoals de voedingsdistributie, is een belangrijke hefboom voor waardecreatie. Kosten die uit de operaties worden weggenomen, kunnen worden geïnvesteerd in prijsverlagingen en andere verkoopbevorderende initiatieven. Op die manier wordt een doeltreffende groeicyclus gecreëerd. Opportuniteiten
Het hele jaar door hebben onze operationele ondernemingen verder kostenbesparende opportuniteiten geïdentificeerd in een hele reeks domeinen zoals onze winkels, de logistiek en de ondersteunende diensten. De Groep heeft in 2008 kostenbesparingen ten belope van EUR 60 miljoen gerealiseerd. In België bijvoorbeeld brengen onze ondernemingen in hoog tempo de resultaten van hun “Excel 2008-2010“-project voort. Dit project is een driejarenplan om de verkoop te verhogen, kosten te verlagen en efficiëntie te bevorderen. In 2008 werden er massaal kosten bespaard dankzij de standaardisering van bedrijfsprocedures en investeringen in instrumenten en processen, gemengd transport, computergestuurd bestellen, procesverbeteringen en nieuwe contractonderhandelingen voor onderhoud, nieuwe technologieën en infrastructuur. Efficiëntieverbeteringen in de winkels hebben het Delhaize België mogelijk gemaakt de negatieve impact van de nationale loonindexatie te compenseren. Bovendien wil het plan het kostenbewustzijn stimuleren in de hele Belgische organisatie. Een andere belangrijke kostenbesparings opportuniteit van onze Groep ligt in de besparing in energieverbruik, wat des te interes santer is in tijden van hoge energieprijzen. Energieverbruik vertegenwoordigt 10% van de operationele kosten van onze winkels en distributiecentra. Eind 2008 hadden 725 Food Lion-winkels het Energy Star-label gekregen, samen vertegenwoordigen zij meer dan de helft van alle Energy Star-supermarkten in de V.S. Energy Star-winkels gebruiken 35% minder energie dan de gemiddelde supermarkt en helpen dus de impact van stijgende energieprijzen te compenseren.
lent van de jaarlijkse stroomvoorziening voor meer dan 480 winkels. Voor het einde van 2009 zullen nog eens 100 Food Lion-winkels het Energy Star-label verdienen. In de winkels van Delhaize in België zijn verschillende projecten aangevat om energie te besparen door efficiëntere koelen verwarmingssystemen, nieuwe techno logieën en logistiek. Eind 2008 waren in bijna alle winkels diepvrieskasten met gesloten deuren geïnstalleerd. Delhaize België heeft als doelstelling zijn energieverbruik tegen 2020 met 35% te verminderen.
29,4%
besparingen op energieverbruik bij Food Lion sinds 2000 of 2,5 biljoen Btu (ongeveer 0,7 miljard kWh), het equivalent van 480 winkels jaarlijks van energie voorzien.
In navolging van de visie op duurzaam ondernemen van Delhaize Groep, hebben we een inventaris opgemaakt en een status van de huidige milieuvriendelijke IT-initiatieven in al onze operationele ondernemingen. Onze operationele ondernemingen hebben behoorlijk veel vooruitgang op dit gebied geboekt. Door middel van servervirtualisatie, wat neerkomt op een drastische verlaging van het aantal servers, hebben we bijvoorbeeld het energieverbruik en ruimtevereisten voor datacentra weten te beperken. Delhaize Groep engageert zich om de kostenstructuur verder te verbeteren en middelen vrij te maken om te investeren in onze ontwikkeling. Onze kostenbesparende initiatieven zullen nog steeds worden opgezet rond betere efficiëntie van winkels, logistieke dienstverlening en ondersteunende diensten. Om in 2009 opbrengstengroei, winstgevendheid en kasstromen te ondersteunen, plant Delhaize Groep EUR 100 miljoen kostenbesparingen en voor EUR 50 miljoen verbeteringen in het werkkapitaal.
Dankzij de traditie van energiebesparing bij Food Lion is het stroomverbruik sinds 2000 teruggebracht met 29,4% ofwel 2,5 biljoen Btu (ongeveer 0,7 miljard kWh), het equiva-
21
22 - Delhaize Groep - Jaarverslag 2008
Delhaize Groep in een Oogopslag
Onze Strategie > Winstgevende opbrengstengroei genereren > Uitmuntende uitvoering nastreven >Handelen als een onderneming met burgerzin
Onze Onderneming in 2008
Corporate Governance Risicofactoren Jaarrekeningen
Aandeelhoudersinformatie
Handelen als een onderneming met burgerzin Wij zijn van mening dat het de taak van onze Groep is om, naast winst maken, zich elke dag opnieuw in te zetten om het leven van onze klanten, onze medewerkers en de gemeenschappen waarvan we integraal deel uitmaken, te verbeteren. HANDELEN ALS EEN VERANTWOORDELIJKE ONDERNEMING DUURZAAM ONDERNEMEN BIJ DELHAIZE GROEP EERSTE DUURZAAMHEIDSVERSLAG GEPUBLICEERD IN 2008
97%
van de producten van de operationele ondernemingen in de V.S. worden op hun voedingswaarde beoordeeld met Guiding Stars.
7 000 100% medewerkers werken mee aan een betrokkenheids enquête.
van de elektriciteit van Delhaize België komt nu van hernieuwbare bronnen, waardoor het de grootste gebruiker van groene stroom van het land is.
23
Handelen als een verant woordelijke onderneming
“We zijn ervan overtuigd dat onze onderneming, naast financiële winst nastreven, dag in dag uit het leven en welzijn van onze klanten en medewerkers moet proberen te verbeteren, net als de levenskwaliteit van de gemeenschappen waarin we actief zijn”, aldus PierreOlivier Beckers, Voorzitter van het Executief Comité en Afgevaardigd Bestuurder. Het streefdoel van Delhaize Groep is om de beste voedingsdistributeur te zijn in elke markt waarin we actief zijn. We kunnen dat streefdoel met succes verwezenlijken als we steunen op een fundamenteel gevoel van zorg om en respect voor onze klanten, elkaar, onze gemeenschappen en onze planeet. We leggen ons toe op de ontwikkeling van onze medewerkers en moedigen hen aan om gezonde keuzes te maken en onze klanten gezonde producten aan te bieden. Via deze verbintenissen, die diep in onze waarden verankerd zitten, streven we ernaar een verantwoordelijke rol te spelen in de maatschappij. Deze rol is van het
allergrootste belang voor de duurzaamheid van ons bedrijf. Naast handelen als een goede burger zien we in dat maatschappelijk verantwoord ondernemen (MVO) een positieve impact heeft op veel onderdelen van onze activiteiten. Meer bepaald:
D e kern van onze activiteiten versterken; O nze merken verbeteren; K osten verlagen; R isico’s inperken.
De Duurzaamheidsstrategie van Delhaize Groep Delhaize Groep ziet in dat niet alle elementen van duurzaam ondernemen tegelijkertijd met even veel aandacht kunnen worden aangepakt. Daarom heeft ze een duurzaamheidsstrategie ontwikkeld voor de hele groep. We hebben de relevantie van een aantal maatschappelijke kwesties beoordeeld, en vervolgens vier prioritaire aandachtspunten bepaald waarin we de hele Groep willen zien uitblinken:
Voor meer info, zie ook www.delhaizegroep.com
24 - Delhaize Groep - Jaarverslag 2008
V eilige, gezonde, kwalitatieve voeding aan betaalbare prijzen; G ezondheid en welzijn van onze klanten en medewerkers; O ntwikkeling van onze medewerkers; E nergiebesparing.
Daarnaast werd maatschappelijk verantwoord inkopen of sourcing aangeduid als een vijfde gebied voor verdere verkenning en doelstelling. Bovenop deze vijf kerngebieden zal Delhaize Groep nog vele andere initiatieven uitwerken onder de koepel van duurzaam onder nemen. Daarnaast volgen we voortdurend nieuwe kwesties op en gaan we na hoe we ze kunnen opnemen in onze strategie.
Delhaize Groep in een Oogopslag
Onze Strategie > Winstgevende opbrengstengroei genereren > Uitmuntende uitvoering nastreven >Handelen als een onderneming met burgerzin
Onze Onderneming in 2008
Corporate Governance Risicofactoren Jaarrekeningen
Aandeelhoudersinformatie
Eerste Duurzaamheids verslag in 2008 In 2008 heeft Delhaize Groep haar eerste duurzaamheidsverslag gepubliceerd (www. delhaizegroep.com). De belangrijkste doelstelling van het verslag was om onze acties op gebied van maatschappelijk verantwoord ondernemen te inventariseren. Deze acties worden ingedeeld volgens de 3 thema’s: product, mens en planeet, met als overkoepelend thema gezondheid & welzijn.
Ons tweede duurzaamheidsverslag wordt nu uitgewerkt. Het zal een globaal overzicht en gedetailleerde informatie geven over initiatieven die worden genomen in onze operationele ondernemingen, onze prestaties ten overstaan van onze verbintenissen van 2008, extra informatie over onze strategische benadering van maatschappelijke verantwoordelijkheid, en nieuwe verbintenissen.
In 2008 heeft Delhaize Groep haar eerste duurzaamheidsverslag gepubliceerd (www.delhaizegroep.com).
Pierre-Olivier Beckers, Voorzitter van het Executief Comité en Afgevaardigd Bestuurder – Delhaize Groep
“We zijn gegroeid door bij te dragen tot het persoonlijke en sociale welzijn van onze klanten, onze medewerkers en de gemeenschappen waarin we actief zijn, en dit door middel van honderden praktische initiatieven die dagelijks worden uitgevoerd.”
25
Onze Onderneming in
26 - Delhaize Groep - Jaarverslag 2008
Delhaize Groep Onze Strategie in een Oogopslag
Onze Onderneming in 2008
> Financieel Verslag > Operationeel Verslag
2008
Corporate Governance Risicofactoren Jaarrekeningen
Aandeelhoudersinformatie
> Verenigde Staten > België > Griekenland > Rest van de Wereld
›› ››››
Financieel verslag
› Toename van deel van de Groep in nettowinst met 19,9% aan ongewijzigde wisselkoersen › Stijging van de bedrijfswinst met 2,1% aan ongewijzigde wisselkoersen › Groei van de opbrengsten met 5,6% aan ongewijzigde wisselkoersen › Sterke bedrijfsmarge van 4,8% › Voorgesteld brutodividend van EUR 1,48 per aandeel, 2,8% hoger dan vorig jaar
OPERATIONEEL VERSLAG Verenigde Staten
› Toevoeging van 24 winkels tot een totaal van 1 594 › Afronding van 4 marktvernieuwingen bij Food Lion › Introductie Guiding Stars bij Food Lion, Bloom en Sweetbay › Versnelde uitbreiding drieledig huismerkenprogramma › B elangrijke kostenbesparingsprogramma’s en prijsinvesteringen
›› België ›
ZIE MEER OP BLZ. 32
Toevoeging van 37 winkels tot een totaal van 775
› Belangrijke veranderingen in onze prijspositionering › Start van het plan “Excel 2008-2010”
ZIE MEER OP BLZ. 36
›› Griekenland ›
Toevoeging van 42 winkels tot een totaal van 201
› Afronding Plus Hellas-overname › Opening van 2 Lion Food Stores, een nieuw uithangbord
ZIE MEER OP BLZ. 38
›› Roemenië ›
Aankoop van 14 La Fourmi-winkels, waarvan 10 omgevormd in 2008
› Toevoeging van 18 winkels tot een totaal van 40 › Sterke uitbreiding van het assortiment huismerken › Verbetering van de kassasystemen
ZIE MEER OP BLZ. 40
›› Indonesië ›
Toevoeging van 7 winkels tot een totaal van 63
› Uitbreiding van het huismerkassortiment › Verbetering van de logistieke keten
ZIE MEER OP BLZ. 42
27
Financieel Verslag Winst- en verliesrekening
In 2008 bedroegen de opbrengsten van Delhaize Groep EUR 19 miljard, een stijging met 0,4% aan actuele wisselkoersen tegenover 2007, als gevolg van de verzwakking van de U.S. dollar tegenover de euro met 6,8%. De opbrengstengroei was 5,6% aan ongewijzigde wisselkoersen tegenover 2007. De organische groei van de opbrengsten bleef sterk en bedroeg 4,2%. In 2008 resulteerde een bijkomende 53ste verkoopweek in de V.S. in een extra bijdrage tot de opbrengsten van EUR 258 miljoen (USD 379 miljoen). Delhaize Groep sloot 2008 af met een winkelnetwerk van 2 673 winkels, een netto-toename van 128 winkels tegenover 2007, met inbegrip van de 29 in 2008 verworven Plus Hellaswinkels en 14 La Fourmi-winkels.
19,2
18,9
19,0
Opbrengsten (in miljarden EUR)
2006
2007
2008
4,9
4,9
4,8
Bedrijfsmarge (in %)
2006
2007
2008
947
937
904
Bedrijfswinst (in miljoenen EUR)
2006
2007
2008
28 - Delhaize Groep - Jaarverslag 2008
De Amerikaanse activiteiten realiseerden 68,8% van de opbrengsten van de Groep, België 23,2%, Griekenland 7,0% en de Rest van de Wereld (Roemenië en Indonesië) 1,0%.
klantensegmentering en de vernieuwing van vier markten. Hannaford plukte de vruchten van het aanhoudende succes van zijn voedingsinformatiesysteem Guiding Stars. Sweetbay realiseerde de hoogste vergelijkbare omzetgroei in de V.S., gesteund door voortdurende prijsinvesteringen die leidden tot een verbeterde prijsrealiteit, prijsimago en marktaandeel. Bij Delhaize België liepen de opbrengsten op tot EUR 4,4 miljard in 2008, een stijging met 1,4% tegenover 2007. Zonder de desinvestering van de schoonheids- en verzorgingsketen Di en de conversie van Cash Fresh-winkels naar Delhaize-uithangborden zou de omzet in 2008 gestegen zijn met 2,9%. De vergelijkbare omzet groeide met 2,2%. Het marktaandeel daalde met 54 basispunten tot 25,1% (bron: AC Nielsen) maar de trend herstelde zich in de loop van het jaar en bereikte gestaag een stabiel marktaandeel in het vierde kwartaal.
De opbrengsten van de Amerikaanse activiteiten van Delhaize Groep bedroegen in 2008 USD 19,2 miljard (EUR 13,1 miljard), een stijging met 5,9% in de lokale munteenheid tegenover vorig jaar. Exclusief de 53ste verkoopweek bedroegen de opbrengsten USD 18,9 miljard (EUR 12,8 miljard), 3,8% meer dan in 2007. De vergelijkbare omzet groeide met 2,5% in 2008, ondersteund door een sterke groei bij de drie Amerikaanse ondernemingen.
In 2008 stegen de opbrengsten in Griekenland met 13,8% tot EUR 1,3 miljard als gevolg van een hoge vergelijkbare omzetgroei, winkelopeningen en de overname van Plus Hellas. In het segment Rest van de Wereld (Roemenië en Indonesië) van Delhaize Groep groeiden de opbrengsten in 2008 aan met 35,8% (aan ongewijzigde wisselkoersen) tot EUR 201 miljoen als gevolg van de voortdurend goede omzetprestaties in beide landen en de overname van La Fourmi in Roemenië.
De verdere ontwikkeling van ons drieledige huismerkenprogramma bracht in al deze ondernemingen sterke resultaten voort in 2008. Food Lion profiteerde van doorgedreven promotie- en prijsinitiatieven, uitgebreide
De brutomarge steeg licht tot 25,3% van de opbrengsten. In de V.S. verhoogde de brutomarge met 31 basispunten tot 27,7% dankzij een verbetering in de omzetsamenstelling bij Food Lion en Hannaford, voornamelijk via de
Maatstaven niet gedefinieerd door boekhoudnormen
In haar financiële communicatie gebruikt Delhaize Groep bepaalde maatstaven die niet gedefinieerd zijn door IFRS of andere boekhoudnormen. Delhaize Groep stelt deze maatstaven niet voor als een alternatief voor nettoresultaat of andere financiële maatstaven die bepaald werden overeenkomstig IFRS. Deze maatstaven, zoals gebruikt door Delhaize Groep, kunnen verschillen van gelijkluidende maatstaven die gebruikt worden door andere ondernemingen. Wij denken dat deze maatstaven belangrijk zijn in onze sector en frequent gebruikt worden door beleggers, analisten en andere partijen. Een berekening van deze maatstaven op basis van IFRS-definities vindt u in het hoofdstuk “Bijkomende informatie” van dit verslag (p. 116). Een definitie van deze maatstaven en van ratio’s op basis van deze maatstaven vindt u in de woordenlijst op p. 128. De in dit verslag gebruikte maatstaven die niet gedefinieerd zijn door boekhoudnormen werden niet geauditeerd door de commissaris.
Delhaize Groep Onze Strategie in een Oogopslag
Onze Onderneming in 2008
> Financieel Verslag > Operationeel Verslag
Aandeelhoudersinformatie
> Verenigde Staten > België > Griekenland > Rest van de Wereld
Andere bedrijfskosten bedroegen EUR 50 miljoen in 2008 tegenover EUR 36 miljoen in 2007. Het resultaat van 2008 werd vooral beïnvloed door de waardevermindering van USD 21 miljoen (EUR 15 miljoen) in verband met 19 Sweetbay-winkels en een last van USD 24 miljoen (EUR 16 miljoen) verbonden aan de sluiting van 7 andere Sweetbay-winkels (waar-
(in miljoenen EUR)
401
2006
2007
2008
Deel van de Groep in nettowinst 467
(in miljoenen EUR)
410 2006
2007
2008
Gewone nettowinst (Deel van de Groep) per aandeel (in EUR) 4,70
De netto financiële kosten bedroegen EUR 202 miljoen, tegenover EUR 332 miljoen in 2007. Bij ongewijzigde wisselkoersen daalden de netto financiële kosten met 35,6% dankzij de lagere rentelasten ten gevolge van de schuldherfinanciering die in 2007 werd doorgevoerd, en omdat het vorige jaar een kost van EUR 101 miljoen omvatte in het kader van deze schuldherfinanciering. Eind 2008 bedroeg de gemiddelde rentevoet op de schulden van Delhaize Groep, zonder financiële leases en rekening houdend met het effect van rentevoetswaps, 5,6% (tegenover 7,3% in 2006 en 6,7% in 2007).
485
Delhaize Groep is er opnieuw in geslaagd om met 4,8% van de opbrengsten één van de beste bedrijfsmarges van de sector te realiseren. Het bedrijfsresultaat daalde met 3,5% aan actuele wisselkoersen tot EUR 904 miljoen en steeg met 2,1% aan ongewijzigde wisselkoersen. Zonder de impact van overnames, de waardevermindering en de kosten in verband met de winkelsluitingen bij Sweetbay in 2008, zou het bedrijfsresultaat van Delhaize Groep bij ongewijzigde wisselkoersen zijn toegenomen met 6,9%. De Amerikaanse activiteiten van Delhaize Groep droegen 79,7% bij tot het totale bedrijfsresultaat van de Groep, Delhaize België 18,3% en Griekenland 5,1%.
4,20
De verkoop-, algemene en administratieve kosten namen toe met 11 basispunten tot 20,8% van de opbrengsten (20,7% in 2007). Als percentage van de opbrengsten verhoogden de verkoop-, algemene en administratieve kosten in de V.S. met 18 basispunten tot 22,2% van de opbrengsten als gevolg van hogere energiekosten, gestegen personeelskosten bij Food Lion en Hannaford en hogere reclamekosten bij Food Lion. Bij Delhaize België daalden de verkoop-, algemene en administratieve kosten met 29 basispunten tot 16,4% van de opbrengsten, vooral door kostenbesparingsinitiatieven, de verkoop van Di en de Cash Freshconversies. In Griekenland stegen de verkoop-, algemene en administratieve kosten met 118 basispunten tot 20,0% als percentage van de opbrengsten als gevolg van de ongunstige impact van Plus Hellas. De negatieve impact van de integratie van Plus Hellas bedroeg EUR 11 miljoen op de bedrijfswinst van Alfa-Beta van het jaar.
Nettowinst van voortgezette activiteiten
426
Andere bedrijfsopbrengsten daalden met 11,4% tot EUR 96 miljoen, door de lagere gerealiseerde meerwaarden met betrekking tot de verkoop van Cash Fresh winkels aan zelfstandigen en door de winst verbonden aan de verkoop van Di in 2007. Vorig jaar omvatten de bedrijfsopbrengsten tevens een winst van USD 11 miljoen (EUR 8 miljoen) op de verkoop van ongebruikte immobiliën door Hannaford, terwijl Alfa-Beta in 2008 een winst van EUR 6 miljoen boekte op de verkoop van vaste activa.
van USD 7 miljoen waardevermindering) in het vierde kwartaal.
352
toegenomen verkoop van huismerkproducten en een beter inventarisbeheer bij Hannaford en Sweetbay. De brutomarge van Delhaize België daalde met 37 basispunten tot 19,3% van de opbrengsten door de negatieve impact van de conversie van zelfuitgebate Cash Fresh-winkels naar aangesloten winkels en de verkoop van Di in 2007. Al onze operationele ondernemingen kregen te maken met hogere energiekosten als gevolg van toegenomen brandstofkosten.
3,71
Corporate Governance Risicofactoren Jaarrekeningen
Het resultaat vóór belastingen en beëindigde activiteiten van Delhaize Groep steeg in 2008 met 16,3% tot EUR 702 miljoen, vooral dankzij de gedaalde financiële kosten. De belastingen bedroegen EUR 217 miljoen in 2008, een stijging met 6,5% tegenover 2007. De effectieve belastingvoet daalde van 33,7% tot 30,9%, hoofdzakelijk dankzij de positieve afwikkeling van federale belastingskwesties in de V.S. in 2008 en het ontbreken van een intragroepsdividend in 2008.
2006
2007
2008
De nettowinst van voortgezette activiteiten steeg met 21,2% aan actuele wisselkoersen tot EUR 485 miljoen, of EUR 4,76 per gewoon aandeel (tegenover EUR 3,95 in 2007) als gevolg van een hogere bedrijfswinst en een lagere effectieve belastingvoet. Exclusief de impact van de 53ste verkoopweek steeg de nettowinst van voortgezette activiteiten met 22,6% aan ongewijzigde wisselkoersen.
29
Investeringen
714
2006
729
700
(in miljoenen EUR)
2007
2008
150
215
326
Vrije cashflow (in miljoenen EUR)
2006
2007
2008
2006
2007
2,4
2,2
2,6
Nettoschuld (in miljarden EUR)
Het nettoresultaat toewijsbaar aan minderheidsbelangen bedroeg EUR 12 miljoen tegenover EUR 15 miljoen in 2007. Deze daling met 15,2% is het gevolg van het aanzienlijk lagere bedrijfsresultaat en hogere financieringskosten bij Alfa-Beta veroorzaakt door de overname van Plus Hellas en het feit dat Delhaize Groep haar aandeel in Alfa-Beta heeft verhoogd in de loop van 2008. Het deel van de Groep in het nettoresultaat bedroeg EUR 467 miljoen, een verhoging met 13,9% aan actuele wisselkoersen (19,9% aan ongewijzigde wisselkoersen) in vergelijking met 2007. De gewone nettowinst per aandeel bedroeg EUR 4,70 (11,9% meer dan de EUR 4,20 van 2007) en de verwaterde nettowinst per aandeel bedroeg EUR 4,59 (EUR 4,04 in 2007).
Kasstroomoverzicht
2008
61
57
74
Nettoschuld tegenover eigen vermogen (in %)
2006
Het resultaat van beëindigde activiteiten na belastingen bedroeg EUR -6,1 miljoen in 2008 tegenover EUR 24 miljoen in 2007, waarin een positief cumulatief omrekeningsverschil vervat zat, geboekt in het kader van de afwikkeling van de verkoop van Delvita. Als gevolg van de beslissing om onze vier winkels in Duitsland te verkopen, zijn de resultaten van de Duitse activiteiten opgenomen in de beëindigde activiteiten voor zowel 2008 als 2007.
2007
2008
De vermeerdering van de thesaurie voortvloeiend uit werkkapitaal bedroeg EUR 927 miljoen in 2008, een daling van 0,6%. Hogere winst en lagere belastingen en rentebetalingen wogen niet op tegen het grotere gebruik van thesaurie in bedrijfsactiva en -passiva doordat de betaling van eindejaarsfacturen werd opgenomen in de 53ste verkoopweek. De vermindering van de thesaurie voortvloeiend uit investeringsactiviteiten bedroeg EUR 770 miljoen, een stijging met 22,3% tegenover 2007. In 2007 werd de vermindering van de thesaurie uit investeringsactiviteiten positief beïnvloed door EUR 119 miljoen opbrengsten van de verkoop van Delvita en Di, terwijl de Groep in 2008 EUR 100 miljoen besteedde voor de overname van PLLC en Plus Hellas in Griekenland en La Fourmi in Roemenië en een bijkomende deelname van 3,95% in Alfa-Beta. De investeringen daalden aan actuele wisselkoersen met 2,1% tot EUR 714 miljoen, ofwel
30 - Delhaize Groep - Jaarverslag 2008
3,8% van de opbrengsten, hetzelfde niveau als in 2007. Aan ongewijzigde wisselkoersen stegen de investeringen met 3,0%, vooral omwille van hogere uitgaven bij Alfa-Beta en Mega Image voor vernieuwingen van de nieuw aangekochte winkels. In 2008 ging 67,3% van de totale investeringen naar de Amerikaanse activiteiten van de Groep, 16,4% naar de Belgische activiteiten, 12,3% naar Griekenland, 2,8% naar de Rest van de Wereld en 1,2% naar de Corporate-activiteiten. De investeringen in nieuwe winkels daalden van EUR 173 miljoen in 2006 tot EUR 139 miljoen in 2008 (19,4% van de totale investeringen). Delhaize Groep investeerde EUR 300 miljoen (42,0% van de totale investeringen) in winkelvernieuwingen en -uitbreidingen (EUR 317 miljoen in 2007). In de V.S. werden 161 bestaande winkels heropend na vernieuwings- en verbouwingswerken. In België ondergingen 15 zelfuitgebate supermarkten een renovatie. Investeringen in informatietechnologie, logistiek, distributie en andere categorieën bedroegen EUR 275 miljoen (38,6% van de totale investeringen) tegenover EUR 239 miljoen in 2007. De vermindering van de thesaurie voortvloeiend uit financieringsactiviteiten bedroeg EUR 93 miljoen, een daling met 72,3% in vergelijking met vorig jaar die voornamelijk toe te schrijven is aan de veel lagere schuldaflossingen in 2008 in vergelijking met 2007. In 2008 gaf de Groep een obligatie uit van EUR 80 miljoen ter financiering van de overname van Plus Hellas en betaalde ze ongeveer EUR 63 miljoen minder in langetermijnschuld terug. De Groep verhoogde in 2008 haar kortetermijnschulden met EUR 109 miljoen in vergelijking met een terugbetaling van EUR 51 miljoen in 2007. In 2008 genereerde de Delhaize Groep een vrije cashflow van EUR 150 miljoen tegenover EUR 326 miljoen in 2007. Deze daling was het resultaat van een vermeerdering van de thesaurie die werd gebruikt voor de aankoop van Plus Hellas en La Fourmi, terwijl de desinvesteringen van Di en Delvita in 2007 EUR 119 miljoen cash ontvangsten voortbrachten.
Balans
De totale activa van Delhaize Groep bedroegen eind 2008 EUR 10 miljard, een stijging met
Delhaize Groep Onze Strategie in een Oogopslag
Onze Onderneming in 2008
> Financieel Verslag > Operationeel Verslag
Corporate Governance Risicofactoren Jaarrekeningen
Aandeelhoudersinformatie
> Verenigde Staten > België > Griekenland > Rest van de Wereld
9,9% tegenover eind 2007. Dit was vooral het gevolg van onze investeringen in vaste activa.
Overzicht resterende looptijd schulden Delhaize Groep(1) op 31 december 2008 (in miljoenen EUR)
478
669
815
Eind 2008 telde het winkelnetwerk van Delhaize Groep 2 673 winkels, 128 meer dan een jaar eerder. Van deze 2 673 winkels waren er 330 eigendom van de Groep. Delhaize Groep bezat ook 12 opslag- en distributiecentra in de V.S., 6 in België, 3 in Griekenland en 2 in het segment Rest van de Wereld. Eind 2008 was het totale eigen vermogen gestegen met 14,1% tot EUR 4,2 miljard ten gevolge van de nettowinst die in deze periode werd gerealiseerd. Het aantal Delhaize Groep aandelen, inclusief eigen aandelen, steeg in 2008 met 302 777 nieuw uitgegeven aandelen tot 101 miljoen. Eind 2008 bezat Delhaize Groep 914 716 eigen aandelen.
80
82
Converteerbare obligaties in euro In euro uitgedrukte schuld
38
42
Eind 2008 bedroeg de nettoschuld van Delhaize Groep EUR 2,4 miljard, een stijging met EUR 158 miljoen tegenover EUR 2,2 miljard het jaar ervoor, voornamelijk doordat de Amerikaanse dollar met 5,8% werd versterkt tussen de twee balansdata. De verhouding nettoschuld tegenover eigen vermogen bleef verbeteren, en daalde van 61,0% eind 2007 tot 57,3% eind 2008.
Kortetermijnleningen
In USD uitgedrukte schuld 2009 (1)
2010
2011
2012
2013
2014 2017
2027 2031
Z onder financiële leases; enkel kapitaalaflossingen (eraan verbonden premies en kortingen niet inbegrepen) na effect van cross-currency swaps.
Eind 2008 had Delhaize Groep voor 2009 een totaal jaarlijks minimumbedrag aan verplichtingen onder operationele leases van EUR 254 miljoen inclusief EUR 13 miljoen verbonden aan gesloten winkels. Deze leases hebben over het algemeen een looptijd tussen 1 en 30 jaar met hernieuwingsopties voor gelijkaardige termijnen.
Recente gebeurtenissen
In januari 2009 haalde Delhaize Groep USD 300 miljoen op door de uitgifte van een obligatielening voor gekwalificeerde investeerders in de V.S. De opbrengsten op deze uitgifte zullen worden aangewend voor algemene bedrijfsdoeleinden inclusief de financiering van schuldaflossingen in de eerste helft van 2009. Op 2 januari 2009, heeft Delhaize Groep een overeenkomst afgesloten om 2 van haar aangesloten winkels, gevestigd te Luxemburg, te integreren in het eigen verkoopnetwerk. De aankoopprijs bedraagt EUR 25 miljoen, onderhevig aan contractuele aanpassingen.
31
›› Verenigde Staten
Op 31 december 2008
Winkels 1 158(1) 64 28 69 167 Zuidoosten Maryland, Maryland, Georgia, Noordoosten Regio en Virginia, Virginia, Northern Florida, mid-Atlantische North Carolina, North Carolina South Carolina staten South Carolina Concept Supermarkt Supermarkt Discount Supermarkt Supermarkt Oppervlakte interval (vierkante voet) 25 500-35 500 38 000 20 000-35 400 21 000 35 000-55 000 Aantal 6 500-8 000 15 000-20 000 32 000-44 000 producten 15 000-20 000 21 000-25 000 (1)
Om beter te beantwoorden aan de lokale behoeften en karakteristieken van de consument baat Delhaize Groep haar Amerikaanse winkels uit via verschillende operationele ondernemingen (Food Lion LLC, Hannaford en Sweetbay) en onder verschillende uithangborden.
32 - Delhaize Groep - Jaarverslag 2008
Supermarkt 38 000-49 700 34 000-38 000
Incl. 9 Reid’s winkels
Aantal winkels Opbrengsten(1) Bedrijfswinst(1) Bedrijfsmarge Investeringen(1) Aantal medewerkers (1)
108 Florida
In miljoenen USD
2008
2007
Wijziging
1 594 19 239 1 060 5,5% 707 108 808
1 570 18 172 1 023 5,6% 749 107 920
+24 +5,9% +3,6% -12bps -5,7% +0,8%
Delhaize Groep Onze Strategie in een Oogopslag
Onze Onderneming in 2008
> Financieel Verslag > Operationeel Verslag > Verenigde Staten > België > Griekenland > Rest van de Wereld
Delhaize Groep legt de nadruk op de uitbating van supermarkten aan de oostkust van de Verenigde Staten, van Maine tot Florida. Alle supermarkten hebben bijzondere aandacht voor een rijke verscheidenheid aan voedingsproducten, uitstekende dienstverlening, een competitieve prijszetting, een goedgelegen locatie en een handige winkelindeling, terwijl de discountformule Bottom Dollar Food een beperkter voedingassortiment combineert met een zeer scherpe prijspositionering. Om beter te beantwoorden aan de lokale behoeften en karakteristieken van de consument baat Delhaize Groep haar Amerikaanse winkels uit via verschillende operationele ondernemingen (Food Lion LLC, Hannaford en Sweetbay) en onder verschillende uithangborden. Dit resulteerde in leidinggevende marktaandelen en een sterke naambekendheid in de regio’s waarin de Groep opereert. In het zuidoosten en de mid-Atlantische staten van de V.S. is Food Lion LLC op de markt actief onder verschillende uithangborden. Food Lion, het belangrijkste uithang-
1 570
1 594
2006
2007
2008
19 239
In het noordoosten van de V.S. baat Hannaford grote supermarkten uit, waarvan de meeste over een farmacieafdeling beschikken. Hannaford biedt een buitengewoon verscheiden assortiment verse producten aan, samen met haar competitieve “Elke-Dag-Laagste-Prijs”-positionering. Hannaford is een pionier in nieuwe sectorontwikkelingen, in voedingsproducten, dienst verlening en winkelervaring.
18 172
Opbrengsten (in miljoenen USD)
2006
2007
2008
Bedrijfsmarge (% van opbrengsten)
Sweetbay Supermarket, aan de westkust van Florida, biedt verse producten en serviceafdelingen aan in combinatie met een competitieve prijspositionering. Sweetbay richt zich op verfrissende en gevarieerde smaken, want die zijn belangrijk voor de inwoners van Florida. Sweetbay biedt ook zeer veel Latijns-Amerikaanse producten aan, aangepast aan de vraag van de plaatselijke gemeenschappen.
5,5
Strategie
Aantal winkels
5,6
De financiële crisis en de crisis in de immobiliënsector hebben een zware impact gehad op de economie van de Verenigde Staten in 2008. Amerikaanse consumenten hebben hun aankoopgedrag gewijzigd als reactie op de hogere werkloosheidsgraad, stijgende olieprijzen en dalende huizenprijzen. Ze begonnen lager geprijsde artikelen te kopen, eerst binnen dezelfde productcategorie en vervolgens door over te stappen van de ene categorie naar de andere. De concurrentie bleef agressief in de meeste markten waarin Delhaize Groep actief is, maar zonder irrationeel te worden.
bord, combineert een ruim voedingsassortiment met sterk competitieve prijzen en een dicht winkelnetwerk. Bloom biedt een rijk en kwaliteitsvol assortiment aan tegen competitieve prijzen en bruikbare informatie over gezondheid en voedingswaarden. Bottom Dollar Food, een aangename, klantvriendelijke discountformule, legt de nadruk op uiterst competitieve prijzen voor een assortiment van om en bij de 7 000 producten. Harveys is een sterke lokale supermarktuitbater in landelijke gebieden in Georgia en Noord-Florida, en sinds kort ook in South Carolina.
1 549
In 2008 noteerden de Verenigde Staten een reële stijging van het bruto binnenlands product met 1,4%, tegenover 2,2% in 2007. De werkloosheid steeg sterk in 2008, tot 5,8%, tegenover 4,6% in 2007. De algemene inflatie ging sterk omhoog tot 5,4% (4,1% in 2007) en de nationale voedingsinflatie bedroeg 5,6% (4,2% in 2007)(1) hoofdzakelijk door de hogere grondstofprijzen.
17 293
Markt
(1)
Aandeelhoudersinformatie
5,6
Corporate Governance Risicofactoren Jaarrekeningen
2006
2007
2008
Vooruitzichten 2009
› 38-43 nieuwe winkels openen en 52 vernieuwen
› De markten van Daytona, Florida en
Columbia, South Carolina vernieuwen
› Klantengroepering en -segmentatie ›
bij Food Lion verder uitwerken Starten met invoering van een overkoepelend netwerk van de bevoorradingsketen in de V.S.
B ronnen: U.S. Bureau of Economic Analysis; U.S. Bureau of Labor Statistics
33
Winkelnetwerk Food Lion
Eind 2008 baatte Food Lion LLC 1 319 winkels uit in 11 staten. Met 30 winkelopeningen (waaronder 3 Bloom-winkels en 1 Harveyswinkel) en 10 winkelsluitingen, voegde Food Lion LLC netto 20 winkels toe aan zijn netwerk. Verder vernieuwde de onderneming 151 winkels. In de loop van 2008 vernieuwde Food Lion de markten in Wilmington, North Carolina (50), Richmond en Charlottesville Virginia (43) en Savannah, Georgia (8).
Hannaford
Tegen het jaareinde bestond het netwerk van Hannaford uit 167 winkels, waaronder 2 nieuwe. Acht winkels werden vernieuwd in 2008.
Sweetbay
In 2008 werden 2 nieuwe winkels toegevoegd aan het Sweetbay-netwerk en werden er ook 2 vernieuwd. Op het einde van 2008 baatte Sweetbay 108 winkels uit. In het begin van 2009 sloot Delhaize Groep 7 minder goed presterende Sweetbay-winkels.
+5,9%
opbrengstengroei bij Delhaize U.S. in 2008.
34 - Delhaize Groep - Jaarverslag 2008
Resultaten
In 2008 stegen de opbrengsten uit de Amerikaanse activiteiten van Delhaize Groep met 5,9% tot van USD 19,2 miljard (EUR 13,1 miljard). De 53ste week buiten beschouwing gelaten, bedroegen de opbrengsten USD 18,9 miljard (EUR 12,8 miljard), een stijging van 3,8% tegenover 2007. De vergelijkbare omzet steeg met 2,5% in 2008, gesteund door de sterke groei van de drie operationele ondernemingen in de V.S. Dit was vooral het geval bij Sweetbay, dat dit jaar de hoogste vergelijkbare omzetgroei van de drie operationele ondernemingen in de V.S. realiseerde. Sweetbay blijft vooruitgang boeken in een moeilijke markt en met sterke concurrentie. De sterke verkoopimpuls in de operationele ondernemingen in de V.S. vloeide voort uit de positieve impact van initiatieven op gebied van prijzen en promoties, marktsegmentatie en -vernieuwing, assortimentwijzigingen en advies aan klanten over gezonde en voedzame voedingsproducten. De brutomarge steeg met 31 basispunten tot 27,7% dankzij de combinatie van verbeteringen in de omzetsamenstelling, voornamelijk als gevolg van een merkbaar hogere omzet in huismerkproducten en beter voorraadbeheer. De verkoop van huismerkproducten vertegenwoordigde eind 2008 meer dan 19% van de totale verkoop bij Food Lion, tegenover 17,3% in 2007. Deze verbeteringen in de brutomarge werden deels gecompenseerd door prijsinvesteringen, eerst bij Sweetbay, gevolgd door initiatieven bij Hannaford en Food Lion later op het jaar. De verkoop-, algemene en administratieve kosten stegen licht door hogere kosten voor bezoldigingen, stijgende brandstofkosten en hogere kosten voor gezondheidszorg, voornamelijk in balans gebracht met succesvolle kostenbesparingsinitiatieven. De bedrijfsmarge daalde met 12 basispunten tot 5,5% en de bedrijfswinst steeg met 3,6%.
Delhaize Groep Onze Strategie in een Oogopslag
Onze Onderneming in 2008
> Financieel Verslag > Operationeel Verslag
Corporate Governance Risicofactoren Jaarrekeningen
Aandeelhoudersinformatie
> Verenigde Staten > België > Griekenland > Rest van de Wereld
Winkelnetwerk •
• •
• • • • • • •• • • • •• ••• • ••• • VT • • • • • • NH ••• ••••••••• • • • • • • •••••••• •• • • •••• •• • MA • ••• • •• •• MA
• ••• • • ••
• • NY • •• •••• ••••• • • • •• •
•• ME •••
PA
••• • •• • ••••••••••• •••• • •• •••• • ••••••• ••••••••••••• ••• •• •• • • • •• • • ••••• ••••••••••••••MD • •• ••••••• •••••••• •• •DE WV ••• • • •••DC •• • • ••••• ••••••• ••••••••• ••••••• ••• •• • • • •• •• • • •••••••• • • • • • •• •• • •••••••• •• • • • • KY •••• VA • • •••••• ••••••• ••••••••• ••• • ••••••• •••••••••••••••• • • • • • • • •• ••• •••••••• • • • • ••• ••• •••••• • • • ••• • ••••• ••• • •••• •• •••• ••• • •••• • • • •• •••••• • •• • •• •• •• • • • ••••• ••• • •••••••••••••••••••••••••••••• ••••••• •••••••••••••••• •• ••• ••• • •••• •• • •••• ••••• •• • • •• •••••••••••••••••••••• ••••••• • ••• •• •• •• •••••••• • •• •••••••••••••••••••••••••••••••• ••••NC • •• • •• •••••• • • •••••• • • •••••••••• • • ••• •••••• • • •• •• • • ••••• •• •••••••• • •••••• •••• ••••• •••••••••••••• • •• •••••••••••• • • • •• •• • • •• •• • • •• • •••••••••• • ••• • •• ••• •••••••• •• • • • • •••••SC •••••••• ••• • • • •••••••••• • • • • • • • •• • • • • ••••••••• GA •••• • • • •• • • • • • • • • • • ••• •• • ••• •• •• • • • ••• • • • ••• •• •• •• • • • • •• • • • • • ••• • • • ••••••• ••• • • •• •••• •• •••FL • • •••••••••••••••••• ••••••••• •••••• • •• ••• •• •••••••• ••• •••
TN
In de V.S. legt Delhaize Groep de nadruk op de uitbating van supermarkten aan de oostkust, van Maine tot Florida.
Aantal winkels per staat (Op 31 december 2008) Delaware Florida Georgia Kentucky Maine Maryland Massachusetts New Hampshire New York North Carolina Pennsylvania South Carolina Tennessee Vermont Virginia West Virginia TOTAAL
18 145 104 11 51 79 25 32 45 503 7 147 65 14 330 18 1 594
35
›› België
Markt
Op 31 december 2008
Winkels 141 7 215 24 182 70 136 Aangesloten Zelfuitgebate Aangesloten Aangesloten Zelfuitgebate Concept Zelfuitgebate Zelfuitgebate supermarkten supermarkten supermarkten stadsbuurt- buurtwinkels buurtwinkels en winkels gefranchiseerde dieren speciaalzaken Gemiddelde 1 233 1 136 530 500 145 440 oppervlakte (m²) 1 912 Aantal 7 000 8 000 2 000 3 600 producten 19 500 13 000 12 000-18 000
In 2008 steeg het Belgische reële bruto binnenlands product met 1,4%, tegenover 2,6% in 2007(1). De totale tewerkstelling steeg met 1,5% in vergelijking met 2007. Het algemene consumentenvertrouwen verzwakte. De algemene inflatie bedroeg 4,5% en de nationale voedingsinflatie 5,8% (2). De prijs was het allerbelangrijkste voor de klant in 2008 door de hoge voedingsinflatie en economische onzekerheid. De competitieve omgeving was over het algemeen stabiel. Het marktaandeel van discountwinkels en buurtwinkels bleef stijgen.
Strategie
Winkelnetwerk 2008
2007 Wijziging
Aantal winkels
775
738
+37
Opbrengsten(1)
4 407
4 346
+1,4%
166
168
-1,1%
Bedrijfsmarge
3,8%
3,8%
-10bps
Investeringen(1)
117
114
+2,5%
17 167
17 190
-0,1%
Bedrijfsresultaat(1)
Aantal medewerkers (1)
In miljoenen EUR
Delhaize België is een marktspeler met verschillende zelfuitgebate en aangesloten winkelformules: supermarkten, buurtwinkels en gespecialiseerde winkels. Delhaize België bouwt zijn omzetgroei op een aantal strategische pijlers: een gedifferentieerd en zeer aantrekkelijk assortiment van verse en gebruiksvriendelijke voedingsproducten, aangename winkels waar het makkelijk winkelen is, een competitieve prijspositionering en voortdurende netwerkuitbreiding. (1) (2)
36 - Delhaize Groep - Jaarverslag 2008
Bron: Belgische Nationale Bank Bron: Belgische Federale Overheidsdienst Economie
Delhaize Groep Onze Strategie in een Oogopslag
Onze Onderneming in 2008
> Financieel Verslag > Operationeel Verslag > Verenigde Staten > België > Griekenland > Rest van de Wereld
In januari 2009, heeft Delhaize Groep in België een nieuwe conceptwinkel met de naam Red Market geopend. In deze winkel kunnen de klanten snel en gemakkelijk inkopen doen tegen zeer competitieve prijzen. De winkel onderschrijft de hoge kwaliteitsnormen voor voedingsproducten en dienstverlening waarvoor Delhaize bekend staat. Onder de nieuwigheden behoren de 100% self-scanning en een kassasysteem op basis van het volgendein-de-rijsysteem in luchthavens. De winkel voert zeer lage prijzen. Bij succesvolle innovaties zal men nagaan hoe deze ook in andere Belgische winkels, of ergens anders in de Groep, kunnen worden toegepast. In 2008 bedroegen de opbrengsten van Delhaize België EUR 4,4 miljard, een stijging met 1,4% tegenover 2007. De vergelijkbare omzetgroei steeg met 2,2%, een verbetering
In 2008 daalde de brutomarge van Delhaize België met 37 basispunten tot 19,3% van de opbrengsten door de negatieve invloed van de conversie van zelfuitgebate Cash Fresh-winkels naar aangesloten supermarkten en de verkoop van Di. De verkoop-, algemene en administratieve kosten daalden met 29 basispunten tot 16,4% van de opbrengsten voornamelijk door de verkoop van Di, de Cash Fresh-conversies en succesvolle kostenbesparingsinitiatieven. Als gevolg hiervan stabiliseerde de bedrijfsmarge van Delhaize België op 3,8% van de opbrengsten en de bedrijfswinst aan EUR 166 miljoen. De implementatie van ACIS (Average Cost Inventory System, het voorraadbeheersysteem op artikelniveau) in de winkels blijft Delhaize België ten goede komen. Het inventarisverlies in de winkels daalde snel. Het uitgebreide en ambitieuze plan “Excel 2008-2010” heeft zijn eerste resultaten voortgebracht. Het plan zal de komende jaren verder worden uitgewerkt. Het plan zal de omzet sneller doen stijgen en tegelijkertijd kosten verlagen, processen standaardiseren en de efficiëntie verhogen.
775
738 2007
2008
4 407
Opbrengsten (in miljoenen EUR)
2006
2007
2008
Bedrijfsmarge (% van de opbrengsten)
(1)
3,8
Het assortiment van het lageprijsmerk 365 werd in 2008 uitgebreid met nieuwe items en vertegenwoordigde bijna 4% van de verkoop. De opbrengsten van 365 stegen consistent met bijna 22% tegenover vorig jaar. De gestegen opbrengsten van het 365-assortiment vormen het bewijs dat de prijsperceptie van Delhaize België veranderd is.
2006
4 346
Eind 2008 bestond het verkoopnetwerk van Delhaize België uit 775 winkels, waaronder 141 zelfuitgebate supermarkten in België, 40 winkels in het Groothertogdom Luxemburg, 4 in Duitsland en 1 in Frankrijk. In 2008 werden er bovendien 15 supermarkten vernieuwd in België. De totale investeringen bedroegen EUR 117 miljoen in België, een stijging met 2,5 % sinds 2007. In januari 2009 kondigde Delhaize België aan dat het de vier Duitse winkels zou verkopen.
In 2008 ging Delhaize België verder met de prijsinitiatieven die in 2007 waren opgestart. Twee golven van prijsverlagingen leidden tot een opmerkelijke verbetering van de prijspositionering van de onderneming, terwijl opgedreven reclame- en communicatie-inspanningen in de loop van het jaar de prijsperceptie van Delhaize België gaandeweg wisten te veranderen. De interne voedingsinflatie, een meetinstrument dat de inflatie van de winkelprijzen volgt, lag gedurende het jaar gemiddeld 240 basispunten lager dan de nationale voedingsinflatie.
Aantal winkels(1)
3,8
Een belangrijk aandeel in de groei van Delhaize België rust op de voortdurende uitbreiding van het netwerk van aangesloten winkels uitgebaat onder Delhaize-uithangborden. Deze winkels omvatten zowel grote supermarkten als kleinschaligere buurtwinkels. De laatste jaren hebben deze aangesloten uitbaters zwaar geïnvesteerd in de vernieuwing van hun winkels en namen ze steeds meer nieuwe concepten over die ontwikkeld werden in de zelfuitgebate winkels, zoals open visateliers, traiteurafdelingen en vleesateliers.
tegenover de 1,6% van 2007, omwille van het hogere aantal klantentransacties. Het marktaandeel stond licht onder druk, maar in de loop van het jaar herstelde de trend zich en het aandeel bereikte 25,1% voor het hele jaar (bron: AC Nielsen).
711
In 2008 breidde Delhaize België zijn netwerk op nettobasis uit met 37 winkels waaronder 2 zelfuitgebate supermarkten in België, 26 aangesloten buurtwinkels en 10 aangesloten supermarkten. Delhaize België converteerde tevens 10 Cash Fresh-winkels naar Delhaizeuithangborden. De onderneming breidde haar netwerk van dierenspeciaalzaken uit met 10 nieuwe Tom & Co-winkels.
4 275
Winkelnetwerk
Resultaten
Aandeelhoudersinformatie
4,1
Corporate Governance Risicofactoren Jaarrekeningen
2006
2007
2008
E xclusief Di-winkels die in het tweede kwartaal van 2007 verkocht werden
Vooruitzichten 2009
› O pening van 29 tot 34 winkels › Lancering nieuw testconcept Red Market
› O pening nieuw distributiecentrum voor verse producten
› V oortzetting uitvoering “Excel 20082010” plan
37
›› Griekenland
Winkelnetwerk Op 31 december 2008
Winkels 135 13 22 19 10 2 Concept Zelfuitgebate Zelfuitgebate Aangesloten Aangesloten Cash & carry Supermarkt met supermarkt stads- buurtwinkels buurtwinkels winkels lage prijzen buurtwinkels Oppervlakte interval (m ) 700-3 500 380-550 200-350 500-700 1 450-3 550 900-1 000 Aantal producten 13 500 4 600 4 200 6 100 8 500 3 000 2
Aantal winkels Opbrengsten(1) Bedrijfsresultaat(1) Bedrijfsmarge Investeringen(1) Aantal medewerkers (1)
38 - Delhaize Groep - Jaarverslag 2008
In miljoenen EUR
2008
2007
Wijziging
201 1 335 46 3,4% 88 8 821
159 1 173 51 4,4% 37 7 545
+42 +13,8% -10,6% -94bps +140,1% +16,9%
Delhaize Groep Onze Strategie in een Oogopslag
Onze Onderneming in 2008
> Financieel Verslag > Operationeel Verslag
Aandeelhoudersinformatie
> Verenigde Staten > België > Griekenland > Rest van de Wereld
Winkelnetwerk
In 2008 breidde Alfa-Beta zijn verkoopnetwerk uit met 42 winkels, waarvan 8 zelfuitgebate supermarkten en 5 aangesloten buurtwinkels. Eind 2008 bestond het winkelnetwerk uit 201 winkels. Met de overname van Plus Hellas heeft AlfaBeta zijn aanwezigheid in het noorden van Griekenland, een regio waar het minder vertegenwoordigd was, verstevigd. Bijgevolg werd het netwerk uitgebreid met 29 winkels en een nieuw distributiecentrum. Het splinternieuwe distributiecentrum verschaft de nodige bijkomende capaciteit voor een snelle groei in het noorden van Griekenland. De totale investeringen van Alfa-Beta stegen van EUR 37 miljoen in 2007 tot EUR 88 miljoen in 2008, gedeeltelijk om de overgenomen Plus Hellas-winkels te vernieuwen.
In 2008, daalde de brutomarge met 24 basispunten tot 22,7% voornamelijk als gevolg van hogere kosten in de opslagplaatsen en het effect van de prijsinvesteringen die in de zomer werden doorgevoerd. Verkoop-, algemene en administratieve kosten stegen met 118 basispunten tot 20,0% van de opbrengsten, grotendeels als gevolg van de overname van Plus Hellas. De bedrijfsmarge van Alfa-Beta daalde van 4,4% in 2007 tot 3,4% in 2008, wederom te wijten aan de overname van Plus Hellas. De bedrijfswinst daalde met 10,6% tot EUR 46 miljoen.
159
201 2006
2007
2008
2006
2007
1 335
Opbrengsten (in miljoenen EUR)
2008
Bedrijfsmarge (% van de opbrengsten)
3,4
In 2008 heeft Alfa-Beta 2 nieuwe concept winkels geopend, Lion Food Stores genaamd. In deze winkels kunnen de klanten snel en gemakkelijk winkelen. Er worden aantrekkelijk geprijsde huismerkproducten en nationale merken aangeboden. Alfa-Beta wil de opgedane ervaring in deze winkels toepassen in andere supermarkten.
Alfa-Beta zette de uitbreiding van zijn productassortiment verder, met onder andere biologische producten en huismerkproducten. Midden 2008 investeerde Alfa-Beta in prijsverlagingen om te beantwoorden aan de noden van klanten die steeds meer onder druk staan. Alfa-Beta verbeterde ook zijn dienstverlening door de installatie van prijscheckers en nieuwe kassasoftware. Het voerde een dynamisch winkelvernieuwing- en openingprogramma. Alfa-Beta bleef ook investeren in de efficiëntie van de winkels en bevoor radingsketen. In 2008 werd er een stuk grond aangekocht waarop een nieuw opslag- en distributiecentrum voor verse producten zal worden gebouwd.
Aantal winkels
1 173
Alfa-Beta streeft ernaar de favoriete Griekse voedingsdistributeur te zijn, met bijzondere aandacht voor verse en biologische producten en lokale specialiteiten. Alfa-Beta staat bekend om zijn moderne infrastructuur, uitstekende dienstverlening en winkelgemak. De onderneming baat een snelgroeiend verkoopnetwerk uit in heel Griekenland met verschillende winkelformules: supermarkten, buurtwinkels en cash & carry-winkels.
In 2008 realiseerde Alfa-Beta opbrengsten van EUR 1,3 miljard, een stijging met 13,8% tegenover 2007. Dit was het derde opeenvolgende jaar met een dubbelcijferige opbrengstengroei. Dit opmerkelijke resultaat is te danken aan een zeer goede vergelijkbare omzetgroei en de voortdurende uitbreiding van het winkelnetwerk. Het marktaandeel van Alfa-Beta steeg daardoor van 13,7% in 2007 tot 14,5% in 2008 (bron: AC Nielsen).
4,4
Strategie
Resultaten
148
In 2008 steeg het reële bruto binnenlands product van Griekenland met 2,8% tegenover 4,1% in 2007. In vergelijking met 2007 bleef de werkloosheidsgraad dalen van 8,3% tot 8%. De algemene inflatie bedroeg 5,5% (2,9% in 2007) tegenover een nationale voedingsinflatie van 4,8% (3,2% in 2007)(1).
1 030
Markt
3,2
Corporate Governance Risicofactoren Jaarrekeningen
2006
2007
2008
Alfa-Beta streeft ernaar de favoriete Griekse voedingsdistributeur te zijn.
Vooruitzichten 2009
› 16 winkels toevoegen tot een totaal van 217
› A ssortiment en dienstverlening verder differentiëren
› B lijvend leren van Lion Food Stores (1)
B ron: Algemeen Secretariaat van de Nationale Statistische Dienst van Griekenland
39
Winkelnetwerk Op 31 december 2008
PLOIESTI BUCHAREST CONSTANZA
Het netwerk van Mega Image is geconcentreerd in de Roemeense hoofdstad Boekarest, één van de dichtstbevolkte gebieden van Europa.
40 - Delhaize Groep - Jaarverslag 2008
Winkels Regio Concept Gemiddelde oppervlakte (m²) Aantal producten
Aantal winkels Aantal medewerkers
40 Boekarest, Constanza, Ploiesti Supermarkt 800 6 500
2008
2007
Wijziging
40 1 877
22 1 247
+18 +50,5%
Delhaize Groep Onze Strategie in een Oogopslag
Onze Onderneming in 2008
> Financieel Verslag > Operationeel Verslag
Corporate Governance Risicofactoren Jaarrekeningen
Aandeelhoudersinformatie
> Verenigde Staten > België > Griekenland > Rest van de Wereld
est van de Wereld: ›› RRoemenië en Indonesië Mega Image in Roemenië en Lion Super Indo (voor 51% eigendom van Delhaize Groep) in Indonesië worden beide ingedeeld bij het segment “Rest van de Wereld”. Ze hebben elk hun eigen commerciële strate gie, aangepast aan de lokale gemeenschappen en markten.
› Roemenië
Mega Image baat buurtwinkels uit gericht op een gevarieerd aanbod, verse producten, nabijheid en competitieve prijzen. Het richt zich vooral op dichtbevolkte, stedelijke gebieden, met extra aandacht voor de vlotte bereikbaarheid van de locatie.
Winkelnetwerk en activiteiten
In 2009 zullen onze Roemeense ondernemingen het huismerkassortiment verder uitbreiden en hun versaanbod versterken, vooral in de vleesafdeling. Mega Image zal ook de bouw van een nieuw distributie centrum voorbereiden, dat zal bijdragen tot een efficiëntere bevoorradingsketen.
Aantal winkels 40
Strategie
Eind 2008 bestond het verkoopnetwerk van Mega Image uit 40 supermarkten, 18 meer dan in 2007 en bijna een verdubbeling van het winkelnetwerk. In 2008 nam Mega Image 14 winkels van La Fourmi over waarvan er 10 werden omgevormd. Mega Image plant in 2009 ongeveer 8 winkelopeningen. Het netwerk van Mega Image is geconcentreerd in de Roemeense hoofdstad Boekarest, één van de dichtstbevolkte gebieden van Europa. Mega Image zal de komende jaren (1)
Bron: Eurostat
22
In 2008 steeg het reële bruto binnenlands product van Roemenië met 8%. De algemene inflatie kende een significante stijging van 9,2%, tegenover 3,9% vorig jaar, terwijl de voedingsinflatie steeg tot 12%.(1)
haar aanwezigheid in deze regio blijven versterken. Mega Image heeft zijn winkels verder gemoderniseerd in 2008 met o.a. vernieuwde bakkerijafdelingen en meer aandacht voor vers vlees. Alle winkels van Mega Image bieden de huismerken 365 en CARE aan, evenals de huismerken die bij Delhaize België en Alfa-Beta worden aangeboden.
18
Markt
2006
2007
2008
Vooruitzichten 2009
› A anbod verse producten en
huismerkproducten uitbreiden
› D e aanwezigheid van onze winkels
in Boekarest versterken Onze positie als favoriete werkgever in de distributiesector versterken De bouw van een nieuw distributiecentrum voorbereiden
› ›
41
› Indonesië
Winkelnetwerk
Op 31 december 2008 Winkels Regio Concept Gemiddelde oppervlakte (m²) Aantal producten
Aantal winkels Aantal medewerkers
Aantal winkels
2006
56
50
63
Markt
2007
Het reële bruto binnenlands product steeg met 5,9% in 2008, tegenover 6,1% in 2007. De wereldwijde financiële crisis en de hoge voedsel- en olieprijzen hebben de groei licht afgeremd. In 2008 bedroeg de algemene inflatie in Indonesië 16,3%, een flinke stijging in vergelijking met de 11,3% van 2007(1).
2008
Strategie
Lion Super Indo (voor 51% eigendom van Delhaize Groep) baat supermarkten uit in Jakarta, de hoofdstad van Indonesië, en in andere grote steden op het eiland Java. Super Indo-supermarkten zijn efficiënt gerunde winkels die een ruim assortiment verse producten aanbieden, met extra aandacht voor fruit en groenten en vers vlees, tegen lage prijzen. Het aanbod vers vlees van hoge kwaliteit is een belangrijk element waarmee Super Indo zich onderscheidt van de concurrentie.
Vooruitzichten 2009
› O ngeveer 10 winkels aan het netwerk toevoegen
› H et huismerkassortiment verder ontwikkelen Distributie centraliseren
›
Winkelnetwerk en activiteiten
Tegen het jaareinde bestond het verkoopnetwerk van Lion Super Indo uit 63 winkels, 7 meer dan in 2007. Delhaize Groep plant haar verkoopnetwerk in Indonesië in 2009 uit te breiden met 11 winkels, tot een totaal van 74 winkels. De Super Indo-winkels zijn gelegen in zeer dichtbevolkte steden als Jakarta, Bandung en Yogakarta. (1)
42 - Delhaize Groep - Jaarverslag 2008
Bron: Centrale Bank van Indonesië
63 Java, Sumatra Supermarket 950 8 000
2008
2007
Wijziging
63 4 319
56 3 929
+7 +9,9%
In 2008 breidden de Super Indo-winkels hun aanbod huismerken uit. Zij hebben o.a. lokale versies van de merken 365 en CARE. Deze assortimenten zullen in 2009 verder worden ontwikkeld, net als het zuivel- en diepvriesassortiment. Super Indo blijft investeren in de bevoorradingsketen. Het gebruik van radiofrequentietechnologie werd uitgebreid in 2008 door middel van de introductie van een nieuw bestellingsysteem voor de winkels. In 2009 zal de onderneming haar leveringen verder centraliseren met haar bestaande magazijnen en het aantal rechtstreekse leveringen aan de winkels door leveranciers verminderen. Super Indo heeft een sterke bedrijfscultuur en investeert veel in personeelsontwikkeling. De onderneming doet actief aan campusrekrutering en gelooft rotsvast in loopbaanontwikkeling op alle niveaus van de onderneming.
Delhaize Groep Onze Strategie in een Oogopslag
Onze Onderneming in 2008
> Financieel Verslag > Operationeel Verslag
Corporate Governance Risicofactoren Jaarrekeningen
Aandeelhoudersinformatie
> Verenigde Staten > België > Griekenland > Rest van de Wereld
› R esultaten van het
Segment Rest van de Wereld
De opbrengsten van het segment “Rest van de Wereld“ van Delhaize Groep (Roemenië en Indonesië(1)) bedroegen EUR 201 miljoen in 2008, een uitzonderlijke stijging met 35,8% tegenover het voorgaande jaar bij identieke wisselkoersen. De opmerkelijke opbrengststijging werd ondersteund door een sterke vergelijkbare omzetgroei en de ontwikkeling van het winkelnetwerk.
165 166
201
Opbrengsten ((in miljoenen EUR)
137
De financiële resultaten van Mega Image in Roemenië en Super Indo in Indonesië worden samen gerapporteerd en vertegenwoordigen het segment “Rest van de Wereld“ van Delhaize Groep.
2006
2007
2008
Bedrijfsmarge (% van de opbrengsten)
0,2
1,5
2,3
In Roemenië werd de opbrengstengroei gedragen door de voortdurende uitbreiding van het assortiment, winkelmodernisering en de aankoop en succesvolle conversie van de La Fourmi-winkels.
2006
2007
2008
In Indonesië leidden nieuwe winkelopeningen en een lageprijzenpolitiek, samen met efficiënt winkelen, opnieuw tot een dubbelcijferige omzetgroei. De bedrijfswinst bedroeg EUR 3 miljoen, een daling met 22,1% in vergelijking met 2007, voornamelijk als gevolg van operationele wisselkoersverliezen bij Mega Image door de verzwakking van de lokale munt ten opzichte van de euro. (1)
e Indonesische operationele onderneming Lion Super Indo is voor 51% D eigendom van Delhaize Groep.
Opbrengsten(1) Bedrijfsresultaat(1) Bedrijfsmarge Investeringen(1) (1)
2008
2007
Wijziging
201 3 1,5% 20
165 4 2,3% 12
+21,8% -22,1% -84bps +63,1%
In miljoenen EUR
43
Corporate Governance Raad van Bestuur Graaf Jacobs de Hagen (1940)
Pierre-Olivier Beckers (1960)
Claire Babrowski (1957)
Hugh G. Farrington (1945)
François Cornélis (1949)
Robert J. Murray (1941)
Graaf Goblet d’Alviella (1948)
Didier Smits (1962)
Graaf de Pret Roose de Calesberg (1944)
Jack L. Stahl (1953)
Jacques de Vaucleroy (1961)
Baron Vansteenkiste (1947)
Voorzitter sinds 2003 Voormalig Voorzitter van het Directiecomité van UCB Voormalig Voorzitter van de Raad van Bestuur van UCB Bestuurder bij Belgacom, SN Brussels Airlines Voormalig Voorzitter van het Verbond van Belgische Ondernemingen en BUSINESSEUROPE Dr. in de Rechten, Master in Econ. Wetenschappen Benoemd in 2003
EVP en Chief Operating Officer van Toys “R” US Voormalig COO en acting CEO van RadioShack Voormalig Senior EVP and Chief Restaurant Operations Officer van McDonald’s Corp. MBA Benoemd in 2006
Vicevoorzitter van het Executief Comité van Total en Voorzitter van Chemicals Voorzitter van de European Chemical Industry Council (CEFIC) en de Royal Automobile Club of Belgium en lid van de Global Advisory Council of the Conference Board en Voorzitter van het Europese Bestuurscomité hiervan Bestuurder bij Sofina Burgerlijk ingenieur Benoemd in 2008
Afgevaardigd Bestuurder van Sofina Vicevoorzitter van de Raad van Bestuur van Sofina Bestuurder bij GDF Suez, Eurazeo, Danone, Caledonia Investments Voormalig Managing Director van Paine Webber Group Handelsingenieur, MBA Benoemd in 2001
Voormalig CFO van Umicore en UCB Bestuurder bij Anheuser-Busch Inbev, Umicore, UCB en Sibelco Lid van de Raad van Commissarissen van Lesaffre & Cie Handelsingenieur Benoemd in 2002
Lid Executive Board ING Group en CEO van ING Insurance Europe Master in de Rechten, Master of Business Law Benoemd in 2005
44 - Delhaize Groep - Jaarverslag 2008
Voorzitter van het Executief Comité en Afgevaardigd Bestuurder sinds 1999 Voorzitter van het Belgisch Olympisch en Interfederaal Comité Voorzitter bij CIES en Bestuurder bij het Food Marketing Institute (FMI) Master in Toegepaste Econ. Wetenschappen, MBA Benoemd in 1995
Voormalig President en CEO van Hannaford Voormalig Vicevoorzitter van Delhaize America Voormalig EVP van Delhaize Groep BA in History, MA in Education Benoemd in 2005
Voormalig Chairman, President en CEO van New England Business Service Voormalig EVP North Atlantic Group Gillette Voormalig Bestuurder bij Hannaford Bestuurder bij LoJack Corp., The Hannover Insurance Group, IDEXX Laboratories, Tupperware Brands Corp. BA in Science in Business Administration, MBA Benoemd in 2001
Managing Director van Papeteries Aubry Voormalig Manager van Advanced Technics Company Master in Econ. en Fin. Wetenschappen Benoemd in 1996
Voormalig President en CEO van Revlon Voormalig President en COO van Coca-Cola Voormalig Group President en CFO van Coca-Cola America Bestuurder bij Schering-Plough, Dr. Pepper Snapple Group Bestuurder bij non-profitorganisaties MBA Aangesteld door de Raad van Bestuur in 2008
Afgevaardigd Bestuurder van Recticel Voorzitter van de Raad van Bestuur bij Spector Photo Group en Telindus Bestuurder bij Sioen, Ter Beke Vleeswaren, Compagnie du Bois Sauvage, Fortis Bank Voormalig Voorzitter van het Verbond van Belgische Ondernemingen Burgerlijk Ingenieur Benoemd in 2005
Delhaize Groep Onze Strategie in een Oogopslag
Onze Onderneming in 2008
Corporate Governance Risicofactoren Jaarrekeningen
Aandeelhoudersinformatie
Executief Comité Pierre-Olivier Beckers (1960)
Richard A. Anicetti (1957)
Renaud Cogels (1949)
Michel Eeckhout (1949)
Ronald C. Hodge (1948)
Nicolas Hollanders (1962)
Stéfan Descheemaeker (1960)
Michael R. Waller (1953)
Voorzitter van het Executief Comité en Afgevaardigd Bestuurder van Delhaize Groep Manager van het Jaar 2000 (Trends/Tendances) Master in Toegepaste Econ. Wetenschappen, MBA Vervoegde Delhaize Groep in 1983
EVP Delhaize Groep, Head of Global Sourcing en CEO Southeastern Europe and Asia Master in Econ. Wetenschappen Vervoegde Delhaize Groep in 1977
EVP Delhaize Groep, CEO van Hannaford BS in Business Administration Vervoegde Hannaford in 1980
EVP en CFO van Delhaize Groep Handelsingenieur Vervoegde Delhaize Groep in 2009
EVP Delhaize Groep, CEO van Food Lion sinds 2002 BA in Political Science Vervoegde Hannaford in 1980
EVP Delhaize Groep and CEO Delhaize België Master in Econ. Wetenschappen, Executive Master in General Management Vervoegde Delhaize Groep in 1978
EVP of Human Resources and Organizational Development Delhaize Groep Master in Rechten en Notarieel Recht, Postgraduaat in Econ. Wetenschappen Vervoegde Delhaize Groep in 2007
EVP, General Counsel en General Secretary Delhaize Groep BA in Psychology, Juris Doctorate Vervoegde Delhaize Groep in 2000
De volgende voormalige Bestuurders en managers ontvingen een eretitel uit erkentelijkheid voor hun bijdrage tot Delhaize Groep: > Erevoorzitter en Ere-Afgevaardigd Bestuurder: Ridder Guy Beckers, Baron de Vaucleroy > Erevoorzitter en Erebestuurder: de heer Frans Vreys > Erebestuurder: de heer Jacques Boël, de heer Roger Boin, Baron de Cooman d’Herlinckhove, de heer William G. Ferguson, mevrouw Victor Wolff-Vieujant > Eresecretaris-Generaal en Erelid van het Executief Comité: de heer Jean-Claude Coppieters ‘t Wallant > Ereleden van het Executief Comité: de heer Pierre Malevez, de heer Arthur Goethals > Eresecretaris van het Executief Comité: de heer Pierre Dumont De heer Raymond-Max Boon overleed op 11 november 2008. Delhaize Groep is hem dankbaar voor zijn bijdrage tot het succes van de onderneming en biedt zijn familie haar oprechte deelneming aan.
45
De Raad van Bestuur en het management van Delhaize Groep zorgen ervoor dat de vennootschap de belangen van haar aandeelhouders en andere belangrijke stakeholders dient met de hoogste standaarden op het gebied van verantwoordelijkheid, integriteit en naleving van de toepasselijke wet- en regelgeving. Delhaize Groep streeft er continu naar het vertrouwen van de belegger te verdienen door een leider te zijn in goede corporate governance, door de wet na te leven op alle plaatsen waar zij actief is en door het verschaffen van een duidelijke, consistente en transparante communicatie rond haar resultaten en strategie. Het naleven van deze verbintenissen is in lijn met onze hoge ethische normen en is van cruciaal belang voor ons verder succes.
Corporate Governance Charter van Delhaize Groep
Delhaize Groep volgt de corporate governanceprincipes voorgeschreven door de, als referentiereglement aangenomen, Belgische Corporate Governance Code. De Belgische Corporate Governance Code is beschikbaar op: www.corporategovernancecommittee.be. In overeenstemming met de aanbevelingen en richtlijnen van de Belgische Corporate Governance Code, wordt het corporate governance-kader waarbinnen Delhaize Groep handelt, uiteengezet in het Corporate Governance Charter van Delhaize Groep. Het Corporate Governance Charter wordt regelmatig herzien en bijgewerkt. De recentste versie van het charter is beschikbaar op de website van de vennootschap (www.delhaizegroep.com). Het Corporate Governance Charter van Delhaize Groep omvat de regels en beleidslijnen van de vennootschap die, samen met de geldende wetgeving, de reglementen van de aandelenbeurzen en de statuten van de vennootschap, de wijze bepalen waarop de vennootschap handelt. Terwijl de vennootschap verwijst naar haar Corporate Governance Charter voor wat haar corporate governance-kader betreft, spitst dit Corporate Governance-hoofdstuk in het jaarverslag zich, zoals aanbevolen door de Belgische Corporate Governance Code, toe op feitelijke informatie betreffende de corporate governance van de vennootschap, met inbegrip van aanpassingen in de corporate governance-structuur van de vennootschap en relevante gebeurtenissen in 2008.
46 - Delhaize Groep - Jaarverslag 2008
Raad van Bestuur Opdracht van de Raad van Bestuur
De Raad van Bestuur van Delhaize Groep is verantwoordelijk voor de strategie en het beheer van de vennootschap in het belang van de vennootschap. Deze verantwoordelijkheid beoogt de maximalisatie van aandeelhouderswaarde, met inbegrip van de optimalisatie van het financiële langetermijnrendement, terwijl ook rekening wordt gehouden met de verantwoordelijkheden die de vennootschap heeft ten aanzien van haar klanten, werknemers, leveranciers en de gemeenschappen waarin ze actief is. Om deze doelstelling te bereiken, werden aan de Raad van Bestuur, als hoogste besluitvormingsorgaan van de vennootschap, alle bevoegdheden toegekend die door de wet niet zijn voorbehouden aan de Algemene Vergadering van de Aandeelhouders. Het intern reglement van de Raad vindt u als Bijlage A bij het Corporate Governance Charter van de vennootschap.
Samenstelling van de Raad van Bestuur
Op 31 december 2008 bestond de Raad van Bestuur van Delhaize Groep uit twaalf leden, waarvan elf niet-uitvoerende bestuurders en één uitvoerende bestuurder. Zoals aangegeven in het intern reglement van de Raad van Bestuur, herziet de Raad regelmatig de criteria voor lidmaatschap van de Raad in het licht van de samenstelling van de Raad en zijn comités op dat ogenblik, rekening houdende met de heersende en toekomstige voorwaarden en omstandigheden. Hierbij evalueert de Raad kennis, ervaring, integriteit, diversiteit, aanvullende vaardigheden zoals inzicht in de distributiesector, financiële zaken en marketing, en de bereidheid voldoende tijd te besteden aan de taken van de Raad. De Raad en het Auditcomité moeten te allen tijde minstens 1 lid tellen dat “Auditcomité financial expert” is zoals gedefinieerd in de Amerikaanse federale effectenwetgeving.
Raad van Bestuur Delhaize Groep en lidmaatschap van de Comités in 2008 Naam (geboortejaar)
Graaf Jacobs de Hagen (1940) Pierre-Olivier Beckers (1960)
Claire Babrowski (1957) François Cornélis (1949) Graaf de Pret Roose de Calesberg (1944) Jacques de Vaucleroy (1961) Hugh G. Farrington (1945) Graaf Goblet d’Alviella (1948) Robert J. Murray (1941) Dr. William L. Roper (1948) Didier Smits (1962) Jack L. Stahl (1953) Baron Vansteenkiste (1947)
Functie
Bestuurder sinds
Einde termijn
Voorzitter(1) Voorzitter van het Executief Comité en Afgevaardigd Bestuurder Bestuurder(1) Bestuurder(1) Bestuurder(1) Bestuurder(1) Bestuurder(1) Bestuurder(1) Bestuurder(1) Bestuurder(1) Bestuurder(1) Bestuurder(3) Bestuurder(1)
mei 2003 mei 1995
2009 2009
mei 2006 mei 2008 mei 2002 mei 2005 mei 2005 mei 2001 mei 2001 juli 2003 mei 1996 aug. 2008(2) mei 2005
2009 2011 2011 2011 2011 2010 2010 juli 2008(2) 2009 2009 2011
Lidmaatschap Auditcomité
Lidmaatschap Vergoedingsen Benoemingscomité
Voorzitter
X X
Voorzitter
X X X
X
nafhankelijk bestuurder overeenkomstig het Belgisch Wetboek Vennootschappen, de Belgische Corporate Governance Code en de NYSE-regels. O De heer Roper legde zijn mandaat voor de Raad van Bestuur neer in juli 2008, en de vrijgekomen plaats in de Raad van Bestuur werd ingevuld door de heer Stahl. (3) De heer Stahl is een onafhankelijk lid van de Raad overeenkomstig de Belgische Corporate Governance Code en de NYSE-regels. Hij zal ook beschouwd worden als onafhankelijk zoals bepaald in het Belgisch Wetboek Vennootschappen na de erkenning van zijn onafhankelijkheid op de vergadering van aandeelhouders van de vennootschap. De Raad van Bestuur zal de Gewone Algemene Vergadering van 28 mei 2009 vragen te erkennen dat de heer Stahl beantwoordt aan de vereisten voor onafhankelijkheid zoals bepaald in het Belgisch Wetboek Vennootschappen en hem aan te stellen als onafhankelijk bestuurder overeenkomstig de criteria van het Belgisch Wetboek Vennootschappen. (1)
(2)
Delhaize Groep Onze Strategie in een Oogopslag
Onze Onderneming in 2008
Activiteitenverslag van de Raad van Bestuur in 2008
In 2008 vergaderde de Raad van Bestuur zeven keer. Alle bestuurders waren aanwezig op alle vergaderingen behalve Graaf Arnoud de Pret Roose de Calesberg, de heer Jacques de Vaucleroy, de heer William L. Roper en Baron Luc Vansteenkiste, die elk op een vergadering verontschuldigd waren, en Graaf Richard Goblet d’Alviella en de heer François Cornélis, die elk op twee vergaderingen verontschuldigd waren. In 2008 hielden de activiteiten van de Raad o.a. in: > Regelmatige gesloten sessies met en zonder de Afgevaardigd Bestuurder van Delhaize Groep > Jaarlijkse tweedaagse strategische sessie over belangrijke strategische kwesties en daaraan verbonden opvolgingsgesprekken > Goedkeuring van het jaarlijks budget en van het driejaarlijks financieel plan > Regelmatige evaluatie van de activiteiten > Nazicht van de winstverwachtingen > Nazicht en goedkeuring van de kwartaalen jaarlijkse financiële rekeningen > Aanvaarding van de statutaire jaarrekening, inclusief voorgestelde winstbestemming en dividendvoorstel, de geconsolideerde jaarrekening, beheersverslag betreffende de statutaire en de geconsolideerde jaarrekeningen en het jaarverslag > Goedkeuring van persmededelingen omtrent opbrengsten en resultaten > Goedkeuring van de publicatie van het Duurzaamheidsverslag 2007 > Controle en goedkeuring van mogelijke overnames en desinvesteringen > Regelmatige controle en update van kwesties inzake thesaurie > Verslaggeving door de Voorzitters van de comités en beslissingen omtrent aanbevelingen van de comités > De bijeenroeping en vastlegging van de agenda’s van de Buitengewone en Gewone Algemene Vergaderingen > Aanstelling van een bestuurder, voordracht van bestuurders voor de hernieuwing van hun bestuurdersmandaat, voordracht van een nieuwe bestuurder, en controle van hun onafhankelijkheid > Nazicht van het intern reglement van de Raad van Bestuur en zijn comités > Zelf-evaluatie van de prestaties van de verplichtingen van de Raad van Bestuur zoals beschreven in het intern reglement
Corporate Governance Risicofactoren Jaarrekeningen
Benoeming en mandaat van bestuurders
Overeenkomstig de statuten van de vennootschap kunnen bestuurders benoemd worden voor een maximale termijn van zes jaar. In de praktijk worden de leden van de Raad benoemd voor een maximale termijn van drie jaar. Vanaf de leeftijd van 70 jaar kan een bestuurder niet meer in aanmerking komen om opnieuw te worden voorgedragen of benoemd in de Raad. Bestuurders kunnen op elk moment uit hun functie worden ontheven door een meerderheidsbesluit genomen op een Algemene Vergadering van de Aandeelhouders. De Gewone Algemene Vergadering die gehouden werd op 22 mei 2008 besliste de heer François Cornélis aan te stellen als bestuurder voor een termijn van drie jaar en het bestuurdersmandaat van Graaf de Pret Roose de Calesberg, de heer Jacques de Vaucleroy, de heer Hugh Farrington en Baron Luc Vansteenkiste te verlengen met drie jaar. Op 1 augustus 2008 benoemde de Raad van Bestuur Jack L. Stahl als bestuurder om het vrijgekomen bestuurdersmandaat ten gevolge van het vertrek van Dr. William Roper op 31 juli 2008 te vervullen als onafhankelijk bestuurder. Overeenkomstig de Belgische wetgeving en de statuten van Delhaize Groep, zal de aandeelhouders op de eerstvolgende Algemene Vergadering na zijn aanstelling als lid van de Raad van Bestuur gevraagd worden de benoeming van Jack L. Stahl te bevestigen als bestuurder tot de Gewone Algemene Vergadering die gehouden wordt in mei 2010. De heer Stahls (1953) recentste functie was Voorzitter en Afgevaardigd Bestuurder van het cosmeticabedrijf Revlon van 2002 tot zijn pensioen in september 2006. Voor hij bij Revlon aan de slag ging, had de heer Stahl een 22 jaar lange managementcarrière bij Coca-Cola achter de rug, die hij beëindigde als Voorzitter en Chief Operating Officer. Hij bekleedde ook de functie van Group President van Coca-Cola Americas en van Chief Financial Officer. De heer Stahl startte zijn professionele carrière als auditor bij Arthur Andersen & Co. Hij is momenteel lid van de Raad van Bestuur van het farmaceutisch bedrijf Schering-Plough en de frisdrankproducent Dr. Pepper Snapple Group. Tevens is hij lid van de Raad van Bestuur van verschillende nonprofitorganisaties zoals de Boys and Girls Clubs of America (B&GCA) en het United Negro College Fund (UNCF).
Aandeelhoudersinformatie
De heer Stahl behaalde een undergraduate degree aan de Emory University en heeft een MBA-diploma van de Wharton Business School van de University of Pennsylvania.
Voorgestelde hernieuwing van mandaten van bestuurders
Tijdens de Gewone Algemene Vergadering van 28 mei 2009 zal de Raad, op aanbeveling van het Vergoedings- en Benoemingscomité, de hernieuwing van het mandaat van de volgende zetelende bestuurders voor een termijn van 3 jaar voorleggen aan de aandeelhouders: Graaf Jacobs de Hagen, Pierre-Olivier Beckers, Claire Babrowski en Didier Smits.
Onafhankelijkheid van bestuurders
In maart 2009 nam de Raad van Bestuur alle criteria in overweging die van toepassing zijn op de evaluatie van de onafhankelijkheid van bestuurders overeenkomstig het Belgisch Wetboek Vennootschappen, de Belgische Corporate Governance Code en de regels van de New York Stock Exchange (NYSE). Op basis van informatie verleend door de bestuurders over hun relaties met Delhaize Groep, nam de Raad van Bestuur de beslissing dat alle bestuurders, behalve Pierre-Olivier Beckers en Didier Smits, onafhankelijk zijn overeenkomstig de criteria van het Belgisch Wetboek Vennootschappen, de Belgische Corporate Governance Code en de NYSE-regels. Voorafgaand aan de beslissing van de Raad van Bestuur in maart 2009, beschouwde de Raad van Bestuur de heer Smits als onafhankelijk. Met ingang van 28 mei 2009 zal de heer Smits echter niet langer onafhankelijk zijn overeenkomstig het Belgisch Wetboek Vennootschappen omdat hij meer dan drie ambtstermijnen zetelde als nietuitvoerend bestuurder in de Raad van Bestuur. Hoewel de Raad van Bestuur van oordeel was dat meer dan drie ambtstermijnen de onafhankelijkheid van de heer Smits ingevolge de Belgische Corporate Governance Code niet beïnvloedden, hebben recente wijzigingen in het Belgisch Wetboek Vennootschappen de bevoegdheid van de Raad om hierover te oordelen geschrapt (zie “Naleving van de Belgische Corporate Governance Code” op p. 56). Op basis van beslissingen genomen tot aan en inclusief de Gewone Algemene Vergadering van 2008, hebben de aandeelhouders beslist dat de huidige bestuurders onafhankelijk zijn overeenkomstig de criteria van het Belgisch Wetboek Vennootschappen, behalve Jack L. Stahl, wiens status de aandeelhouders nog niet
47
hebben kunnen beoordelen, en Afgevaardigd Bestuurder Pierre-Olivier Beckers. Deze beslissingen werden genomen, naargelang het geval, ofwel op het ogenblik van hun verkiezing of herkiezing als bestuurder door een Gewone Algemene Vergadering of op de Gewone Algemene Vergadering van 2004 overeenkomstig de geldende overgangsregels. De Raad van Bestuur zal op de Gewone Algemene Vergadering van 28 mei 2009 voorstellen dat de aandeelhouders erkennen dat Graaf Jacobs de Hagen, Claire Babrowski en Jack L. Stahl onafhankelijk zijn in de zin van het Belgisch Wetboek Vennootschappen.
Comités van de Raad van Bestuur
De Raad van Bestuur heeft twee vaste comités: het Auditcomité en het Vergoedings- en Benoemingscomité. De tabel op p. 46 geeft een overzicht van het lidmaatschap van de vaste comités van de Raad van Bestuur. De comités kijken jaarlijks hun intern reglement na en leggen eventuele wijzigingsvoorstellen ter goedkeuring voor aan de Raad van Bestuur.
Auditcomité
Het Auditcomité werd aangesteld door de Raad om bij te staan bij de controle van de integriteit van de financiële rekeningen van de vennootschap, de naleving door de vennootschap van de wettelijke en reglementaire vereisten, de geschiktheid en onafhankelijkheid van de Commissaris, de werking van het departement Interne Audit en van de Commissaris van de vennootschap en de interne controles en het risicobeheer van de vennootschap. De specifieke verantwoordelijkheden van het Auditcomité worden uiteengezet in het intern reglement van het Auditcomité dat werd opgenomen als Bijlage B bij het Corporate Governance Charter van de vennootschap. Het Auditcomité bestaat enkel uit niet-uitvoerende bestuurders, die allemaal onafhankelijk zijn overeenkomstig het Belgisch Wetboek Vennootschappen, de Belgische Corporate Governance Code en de NYSE-regels. De samenstelling van het Auditcomité vindt u in de tabel op p. 46. Met ingang van 28 mei 2009 zal de heer Smits zijn functie neerleggen als lid van het Auditcomité omdat hij vanaf die dag niet langer onafhankelijk zal zijn overeenkomstig het Belgisch Wetboek Vennootschappen (zie “Raad van Bestuur – Onafhankelijkheid van bestuurders op p. 47). De Raad van Bestuur stelde vast dat de heer Robert J. Murray, Graaf de Pret Roose de Calesberg, en mevrouw Claire Babrowski “Auditcomité financial experts”
48 - Delhaize Groep - Jaarverslag 2008
zijn, zoals gedefinieerd door de toepasselijke Amerikaanse wetgeving. Het Vergoedings- en Benoemingscomité en de Raad van Bestuur hebben de competenties en de vaardigheden van de leden van het Auditcomité in overweging genomen, zowel op individuele als collectieve basis, en kwamen tot de bevinding dat de leden over de vereiste competenties en vaardigheden beschikken om hun functies in het Auditcomité uit te oefenen. Alle leden van het Auditcomité zijn houders van een diploma in handelswetenschappen, economische wetenschappen of een MBA en de meesten onder hen bekleedden in het verleden of nog steeds de functie van Chief Executive Officer, Chief Financial Officer of Chief Operating Officer in multinationale groepen. Alle leden van het Auditcomité worden daarom voor de Belgische wet geacht experten te zijn op het gebied van accounting en auditing. In 2008 vergaderde het Auditcomité vijf maal. Alle leden van het Auditcomité woonden alle vergaderingen bij. De activiteiten van het Auditcomité hielden in 2008 o.a. in: > Nazicht van de financiële rekeningen en van de persmededelingen omtrent opbrengsten en resultaten > Nazicht van de invloed van regelgevende en boekhoudkundige initiatieven en van buitenbalansstructuren op de financiële rekeningen > Nazicht van eventuele wijzigingen in boekhoudprincipes en waarderingsregels > Nazicht van het Interne Auditplan > Nazicht van de Management Representation Letter > Controle van de Audit Committee Charter Required Actions Checklist > Nazicht van verslagen i.v.m. de beleidsregels inzake klachten (SOX 301 Reports Policy/Sentinel Lijn) > Controle van het SOX 404 nalevingsplan voor 2008 > Controle van de verslagen van de General Counsel > Nazicht en evaluatie van de verantwoordelijke partner van de Commissaris > Houden van afzonderlijke gesloten sessies met de Commissaris en de Chief Audit Officer van de vennootschap > Nazicht en goedkeuring van de beleidsregels voor voorafgaande goedkeuring door het Auditcomité van dienstverlening door de Commissaris
> Controle van de verplichte mededelingen door de Commissaris > Controle en goedkeuring van het algemene auditplan van de Commissaris voor 2008 > Nazicht van het beleid inzake transacties met verbonden partijen > Nazicht van het intern reglement van het Auditcomité > Zelf-evaluatie van de prestaties van het Auditcomité zoals beschreven in het intern reglement
Vergoedings- en Benoemingscomité
De verantwoordelijkheden, samenstelling en activiteiten van het Vergoedings- en Benoemingscomité worden besproken bij het onderdeel vergoeding van dit hoofdstuk.
Uitvoerend Management Afgevaardigd Bestuurder en Executief Comité
De Afgevaardigd Bestuurder van Delhaize Groep, Pierre-Olivier Beckers, is verantwoordelijk voor het dagelijks beheer van de vennootschap en wordt daarin bijgestaan door het Executief Comité (samen vormen zij het “Uitvoerend Management”). Volgens de Belgische wetgeving is de Raad van Bestuur gemachtigd om onder bepaalde voorwaarden de globale bestuursbevoegdheden te delegeren aan een directiecomité. De Raad van Bestuur heeft echter nooit de globale bestuursbevoegheden gedelegeerd aan het Executief Comité van Delhaize Groep. Het Executief Comité, voorgezeten door de Afgevaardigd Bestuurder, bereidt de strategische voorstellen voor de Raad van Bestuur voor, houdt toezicht op de operationele activiteiten en analyseert de resultaten van de vennootschap. Het intern reglement van Uitvoerend Management vindt u als Bijlage D bij het Corporate Governance Charter van de vennootschap. De samenstelling van het Executief Comité kan u nalezen op p. 45 van dit jaarverslag. De heer Craig Owens verliet het bedrijf op 30 september 2008 en werd vervangen door de heer Stéfan Descheemaeker die in januari 2009 startte. De leden van het Executief Comité worden aangesteld door de Raad van Bestuur. De Afgevaardigd Bestuurder is het enige lid van het Executief Comité dat tevens lid is van de Raad van Bestuur van Delhaize Groep.
Vergoedingsverslag
Delhaize Groep streeft ernaar consistente en transparante informatie over de vergoe-
Delhaize Groep Onze Strategie in een Oogopslag
Onze Onderneming in 2008
dingen van de leden van de Raad van Bestuur en van het Executief Comité ter beschikking te stellen van de aandeelhouders en alle andere belanghebbenden. Dit vergoedingsverslag bevat informatie over de volgende onderwerpen: > toegepast vergoedingsbeleid in 2008; > rol van de diverse betrokkenen in de analyse en besluitvorming omtrent de vergoedingen van de leden van de Raad van Bestuur en van het Executief Comité; > vergoeding bestuurders; > vergoeding Uitvoerend Management; en > richtlijnen aandeelhouderschap.
Vergoedingsbeleid toegepast in 2008
Tijdens het rapporteringsjaar paste de vennootschap het vergoedingsbeleid voor bestuurders en Uitvoerend Management toe zoals omschreven in Bijlage E van het Corporate Governance Charter. Dit charter is beschikbaar op de website van de onderneming www. delhaizegroep.com. Delhaize Groep gelooft sterk in de beloning van talent en ervaring. Bijgevolg is het vergoedingsbeleid van Delhaize Groep gericht op beloning bij de verwezenlijking van een sterke groei en hoog rendement voor de aandeelhouders en het aantrekken en behouden van getalenteerde leden van uitvoerend management en bestuurders. Het beleid heeft als doel de individuele en ondernemingsprestaties te belonen op een manier die de belangen van de executives, bestuurders en aandeelhouders van de vennootschap op één lijn brengt, rekening houdend met marktgebruiken en de onderlinge verschillen tussen de operationele ondernemingen van de Groep. Delhaize Groep heeft dit beleid de voorbije jaren consistent toegepast.
Rol van de diverse betrokken partijen in analyse en besluitvorming van de vergoedingen van de leden van de Raad van Bestuur en van het Uitvoerend Management Rol van het Vergoedings- & Benoemingscomité De specifieke verantwoordelijkheden van het Vergoedings- en Benoemingscomité worden omschreven in het intern reglement van het Vergoedings- en Benoemingscomité (“VBC”) dat Bijlage C vormt van het Corporate Governance Charter van de onderneming. Het VBC bestaat enkel uit niet-uitvoerende bestuurders die allen onafhankelijke bestuur-
Corporate Governance Risicofactoren Jaarrekeningen
ders zijn overeenkomstig het Belgisch Wetboek Vennootschappen, de Belgische Corporate Governance Code en de regels van de NYSE. De samenstelling van het Vergoedings- en Benoemingscomité vindt u op p. 46. In 2008 kwam het VBC 5 keer samen. Alle leden van het comité waren aanwezig op alle vergaderingen, behalve Graaf Richard Goblet d’Alviella die op één vergadering verontschuldigd was. Het VBC beoordeelde alle componenten van het vergoedingsbeleid voor leden van het Uitvoerend Management, keurde ze goed en maakte zijn aanbevelingen over aan de Raad van Bestuur. De activiteiten van het VBC hielden in 2008 o.a. in: > Goedkeuring van parameters voor vergelijking en aanverwante gegevens voor de herziening omtrent de vergoeding voor 2008 > Nazicht van en aanbeveling over de vergoeding van het Senior Management op individuele basis en nazicht van de variabele vergoeding voor de andere managementsniveaus op globale basis > Goedkeuring van richtlijnen voor aandeelhoudersschap van toepassing vanaf 2008 > Aanbevelingen omtrent de goedkeuring door de Raad van de voordracht van leden voor de Raad en van de vergoeding van bestuurders > Goedkeuring van de financiering van de jaarlijkse bonus voor 2007 (uitbetaling in 2008) > Controle en aanbevelingen omtrent lange termijn-aanmoedigingsprogramma’s > Aanbeveling omtrent de vergoedingen van de Raad voor 2008 > Aanbeveling omtrent de verlenging van bestuurdersmandaten en controle van de onafhankelijkheidskwalificaties > Controle van en aanbeveling omtrent onafhankelijkheid van de leden van de Raad van Bestuur > Controle van onafhankelijkheid van externe compensation consultants en goedkeuring van aanstelling van deze consultants > Controle en aanbevelingen omtrent opstelling en invoering van pensioenplannen voor Amerikaanse executive managers > Nazicht van het intern reglement van het Vergoedings- en Benoemingscomité > Zelf-evaluatie van de prestaties van het VBC zoals beschreven in het intern reglement
Rol van de Afgevaardigd Bestuurder in besluitvorming vergoeding Uitvoerend Management De Afgevaardigd Bestuurder van de onderneming stelt aanbevelingen op voor de vergoeding
Aandeelhoudersinformatie
van alle leden van het senior management, met uitzondering van zichzelf, en legt deze aanbevelingen voor aan het VBC. De aanbevelingen voor vergoeding houden rekening met de jaarlijkse evaluatie van de individuele prestaties. De Executive Vice President Human Resources staat de Afgevaardigd Bestuurder bij in dit proces.
Rol van de externe compensation consultant In 2008 schakelde de vennootschap net als de vorige jaren een onafhankelijke compensation consultant in om het VBC te adviseren bij de analyse en beoordeling van de marktgebruiken en algemeen toegepaste vergoedingsniveaus. Deze consultant werkte samen met het management van de onderneming voor het verzamelen van achtergrondinformatie en andere elementen nodig voor de formulering van de aanbevelingen.
Vergoeding bestuurders
De bestuurders van de vennootschap worden vergoed voor hun diensten met een vaste jaarlijkse vergoeding die wordt vastgelegd door de Raad van Bestuur en die de maximumbedragen vastgelegd door de aandeelhouders van de vennootschap niet overschrijdt. Het maximumbedrag goedgekeurd door de aandeelhouders is EUR 80 000 per jaar, per bestuurder, verhoogd met een bijkomend bedrag tot EUR 10 000 per jaar voor de Voorzitter van een vast comité van de Raad en tot EUR 5 000 per jaar voor de leden van een vast comité van de Raad. Voor de Voorzitter van de Raad is het maximumbedrag EUR 160 000 per jaar (inclusief het bedrag dat hem zou toekomen als Voorzitter of lid van een vast comité). De bestuurders ontvangen geen andere vergoeding, voordelen, op aandelen gebaseerde of andere aanmoedigingspremies van de vennootschap dan de vergoeding voor hun diensten als bestuurder van de vennootschap. Voor enkele niet-Belgische leden van de Raad draagt de vennootschap bij in de kosten voor de voorbereiding van de Belgische en Amerikaanse belastingaangiftes van deze bestuurders. Delhaize Groep heeft geen kredieten verleend, noch gezorgd voor kredietverlenging, en heeft geen kredietverlenging hernieuwd in de vorm van een persoonlijke lening aan of voor een lid van de Raad van Bestuur. De individuele vergoeding van bestuurders voor de boekjaren 2006, 2007 en 2008 wordt in de onderstaande tabel weergegeven. Alle bedragen zijn brutobedragen vóór belastingen.
49
2006
2007
2008
Graaf Jacobs de Hagen Claire Babrowski(1) Graaf de Pret Roose de Calesberg François Cornélis(2) Hugh G. Farrington Graaf Goblet d’Alviella Robert J. Murray Dr. William L. Roper Didier Smits Jack L. Stahl(4) Baron Vansteenkiste Jacques de Vaucleroy(5) Totaal Niet-uitvoerende Bestuurders Uitvoerend Bestuurder
150 000 45 000 80 000 80 000 80 000 90 000 75 000 80 000 75 000 80 000 835 000
150 000 79 000 80 000 80 000 80 000 90 000 75 000 80 000 75 000 75 000 864 000
160 000 85 000 85 000 48 791 85 000 85 000 95 000 46 739 85 000 33 261 80 000 80 000 968 791
Pierre-Olivier Beckers(6) Totaal
75 000 910 000
75 000 939 000
80 000 1 048 791
(in EUR)
Niet-uitvoerende Bestuurders
P ro rata: mevr. Babrowski werd lid van het Auditcomité op 14 maart 2007 en werd lid van de Raad van Bestuur op 24 mei 2006. (2) Pro rata: dhr. Cornélis werd lid van de Raad van Bestuur op 22 mei 2008. (3) Pro rata: dhr. Roper verliet de Raad van Bestuur op 31 juli 2008.
Pro rata: dhr. Stahl werd lid van de Raad van Bestuur op 1 augustus 2008. Dhr. de Vaucleroy verliet het Auditcomité op 31 december 2006. (6) De bedragen hebben enkel betrekking op de remuneratie van de uitvoerend bestuurder en houden geen rekening met zijn compensatie als CEO, hetgeen hieronder apart wordt vermeld.
(1)
Vergoeding Uitvoerend Management
De term “Uitvoerend Management” verwijst naar de personen die deel uitmaken van het Executief Comité van Delhaize Groep. Het vergoedingsbeleid van Delhaize Groep is ontworpen om sterke jaarlijkse opbrengstengroei en de continuïteit van de prestaties op lange termijn te bevorderen. Terwijl kortetermijnprestaties in contanten worden vergoed, worden langetermijnprestaties deels in contanten en deels met op aandelen gebaseerde instrumenten vergoed. In de volgende paragrafen worden de verschillende componenten alsook de evolutie in de tijd van de vergoeding van het Uitvoerend Management besproken. Het vergoedingspakket voor leden van het Executief Comité omvat de volgende elementen: > basisloon; > jaarlijkse bonus; > langetermijn-aanmoedigingspremies; en > overige premies, pensioen- en post-tewerk stellingsvergoedingen. Bij het bepalen van het vergoedingspakket neemt het VBC al deze elementen in overweging.
50 - Delhaize Groep - Jaarverslag 2008
(4) (5)
Deze componenten kunnen beschouwd worden als vast of variabel. Het basisloon en de overige premies, pensioen- en post-tewerkstellingsvergoedingen worden beschouwd als vaste componenten, terwijl de jaarlijkse bonus en de langetermijn-aanmoedigingspremies als variabel worden beschouwd.
Vaste en variabele vergoeding CEO 66,2% Variabel 33,8% Vast
Vast - Basisloon - Overige premies
Variabel Korte termijn
- Jaarlijkse bonus
Lange termijn
- Aandelenopties / Warrants - Toekenningen van Restricted Stock - Prestatiepremies in cash
Delhaize Groep is van mening dat de huidige verhouding vast versus variabel loon het Uitvoerend Management de juiste vorm van aanmoediging biedt om zowel de korte- als de langetermijndoelstellingen van de onderneming en haar aandeelhouders te optimaliseren. De volgende grafieken illustreren de verhouding tussen vaste en variabele vergoeding voor de Afgevaardigd Bestuurder en de andere leden van het Uitvoerend Management. Deze grafieken zijn een weergave van het basisloon, de jaarlijkse bonus en de prestatietoekenningen
Vaste en variabele vergoeding andere leden van het Uitvoerend Management 62,0% Variabel 38,0% Vast
in cash toegekend in 2008. De diagrammen die verder in dit verslag worden gebruikt zijn gebaseerd op de reële betaalde vergoedingen ontvangen in de loop van het jaar en niet op de bedragen die toegekend werden voor het jaar. Zo omvatten de vergoedingen voor 2008 de contante betalingen van de jaarlijkse bonus voor prestaties in 2007 en prestatiepremies in cash voor de prestatieperiode 2005-2007.
Corporate Governance Risicofactoren Jaarrekeningen
2,9
Variabele vergoeding CEO per component
0,7 2008
0,9
0,9
0,9
0,4
0,7 2007
2007
2008
CEO Andere leden Uitvoerend Management
0,5
0,3
0,5
(in miljoenen EUR)
2006
2006
Basisloon(1)
CEO
(in miljoenen EUR)
LTI – Prestatiepremies in cash
Andere leden van het Uitvoerend Management(2) Aantal personen
Jaarlijkse bonus
LTI – Prestatiepremies in cash Jaarlijkse bonus
Basisloon Het basisloon is de sleutelcomponent van het vergoedingspakket, enerzijds op zichzelf en anderzijds omdat variabele jaarlijkse prestatiepremies en langetermijn-aanmoedigingspremies uitgedrukt worden als vastgelegde percentages van het basisloon. De basislonen worden vastgelegd en aangepast op jaarbasis na een evaluatieproces dat rekening houdt met de marktgebruiken. In 2008 vergeleek het VBC de basislonen met wat gangbaar is bij werkgevers in het algemeen, en met de trends in de retailsector en bij bedrijven gespecialiseerd in fast moving consumer goods. Waar nodig hield het VBC ook rekening met specifieke Europese of Amerikaanse vergelijkingsinstrumenten. Het volgende diagram geeft een overzicht van het basisloon dat uitgekeerd werd aan de Afgevaardigd Bestuurder en andere leden van het Uitvoerend Management voor de periode 2006-2008.
2,9 3,3 3,3
B edragen zijn bruto vóór aftrek van belastingen en sociale bijdragen, behalve de vergoeding van de CEO als bestuurder van de onderneming. Voor 2007 zijn deze cijfers inclusief de pro-rata compensatie van Arthur Goethals en Joyce Wilson-Sanford die afstand hebben genomen van hun uitvoerende posities op 30 juni 2007 en de pro-rata compensatie van Nicolas Hollanders, benoemd op 26 februari 2007. Voor 2008 behelsen de cijfers eveneens de pro-rata compensatie van Craig Owens die het bedrijf verliet op 30 september 2008 en werd vervangen door Stéfan Descheemaeker die gestart is in januari 2009.
Jaarlijkse bonus De jaarlijkse bonus beloont de kortetermijnprestaties van het Uitvoerend Management. Deze jaarlijkse bonus is een contante vergoeding voor het bereiken van prestatiedoelstellingen op individueel en ondernemingsniveau. De jaarlijkse bonus is een variabele component van de vergoeding voor het Uitvoerend Management.
Delhaize Groep gebruikt een formule die de werkelijke prestatie en de prestatiedoelstelling correleert om het bedrag van de bonus uitbetaling te bepalen. Voor de uitbetaalde bonus van 2008 moest ten minste 80% van de prestatiedoelstelling gehaald worden om een uitkering mogelijk te maken van 50% (“Funding Percent”) van de bonusdoelstelling. Het uit te betalen bonusbedrag stijgt als de prestaties meer dan 80% van de prestatiedoelstelling halen. Als de prestaties 110% of meer van de prestatiedoelstelling halen, dan zal het bonusbedrag 125% bedragen van de bonusdoelstelling, hetzij het maximale bedrag. Indien de werkelijke prestatie minder dan 80% van de prestatiedoelstelling haalt, dan moet de Raad van Bestuur op discretionaire wijze op aanbeveling van het VBC beslissen over de uitkering van een jaarlijkse bonus. De volgende grafiek geeft weer hoe deze formule werkt.
Bonus uitbetaling (in %) 140 120 100 80 60 40 20 0
Jaarlijkse bonus (in miljoenen EUR)
CEO
2006
50
60
70
80
90
100
110
120
130
140
150
Prestatie als % van budget
1,8
2008
7 9 8
1,8
2007
Uitbetaling
1,3
2006
(2)
0,5
1,8
1,8
1,3
0,8
1,0
1,6
(1)
0,9 0,9 0,9
0,7
(in miljoenen EUR)
2008 2007 2006
0,7
Variabele vergoeding andere leden Uitvoerend Management per component
Aandeelhoudersinformatie
De bonusdoelstelling voor het huidige jaar wordt uitgedrukt als percentage van het individueel basisloon van dat jaar. De werkelijk betaalde jaarlijkse bonus is gebaseerd op de prestaties ten aanzien van de door de Raad van Bestuur goedgekeurde financiële doelstelling voor het resultaat van de onderneming voor aftrek van belastingen.
Basisloon (in miljoenen EUR) 3,3
De volgende grafieken illustreren de verdeling van de uitgekeerde variabele verloning per component voor de Afgevaardigd Bestuurder (CEO) en andere leden van het Uitvoerend Management.
Funding Percent
Onze Onderneming in 2008
3,3
Delhaize Groep Onze Strategie in een Oogopslag
2007
2008
Andere leden Uitvoerend Management
De jaarlijkse bonus die betaald wordt in het ene jaar is een weergave van de prestatie van het voorgaande jaar ten aanzien van de door de Raad van Bestuur goedgekeurde doelstellingen.
De jaarlijkse bonus voor de Afgevaardigd Bestuurder is afhankelijk van de resultaten op geconsolideerd groepsniveau. Voor de overige leden van het Uitvoerend Management is de jaarlijkse bonus in verhouding tot hun respectievelijke verantwoordelijkheden. Dat kan op een geconsolideerd groepsniveau zijn, of een niveau dat een mix is van de operationele ondernemingen, regio’s en het geconsolideerde groepsniveau. De tabel op p.52 herneemt de bedragen voor de jaarlijkse bonus uitbetaald in 2006, 2007 en 2008 (gebaseerd op de prestaties in het voorgaande jaar).
51
Jaarlijkse bonus(1)
(In miljoenen EUR)
2008 2007 2006 (1)
CEO
Andere leden van het Uitvoerend Management
Uitbetaling
Aantal Uitbetaling personen
0,7 0,7 0,5
7 9 8
1,8 1,8 1,3
Bedragen zijn bruto vóór aftrek van belastingen en sociale bijdragen
In 2009 zullen de Afgevaardigd Bestuurder en de andere leden van het Uitvoerend Management uitbetalingen ontvangen voor de jaarlijkse bonus betreffende hun prestaties in 2008. Overeenkomstig de eerder vermelde formule zal aan de Afgevaardigd Bestuurder EUR 0,6 miljoen uitgekeerd worden en in totaal EUR 1,3 miljoen aan de overige leden van het Uitvoerend Management (brutobedragen voor aftrek van belasting en sociale bijdragen).
Langetermijn-aanmoedigingspremies Het langetermijn-aanmoedigingsplan is opgesteld om het Uitvoerend Management te behouden en om het langetermijnsucces van de Groep te belonen. Het langetermijn-aanmoedingsplan van Delhaize Groep bestaat uit drie componenten. > Aandelenopties en warrants; > Toekenningen van Restricted Stock (voor het grootste deel in de V.S.); > Prestatiepremies in cash Deze componenten vertegenwoordigden bij benadering respectievelijk 25%, 25% en 50% van de totale waarde van de langetermijnaanmoedigingspremies. Aandelenopties / Warrants In 2008 werden er 176 400 aandelenopties toegekend aan het Uitvoerend Management van Delhaize Groep. De uitoefenprijs per aandeel voor de aandelenopties toegekend in 2008 bedroeg EUR 49,25 voor opties op gewone aandelen verhandeld op Euronext, en USD 74,76 voor opties op de American Depositary Shares van de vennootschap, die worden verhandeld op de New York Stock Exchange. De opties die in mei 2008 werden toegekend onder het aandelenoptieplan Delhaize Groep 2002 Stock Incentive Plan, worden toegekend voor een periode van drie jaar volgend op de dag van de toekenning. Dit plan is bestemd voor directieleden van de operationele ondernemingen van de Groep in de V.S. Opties toegekend in mei 2008 onder het aandelenoptieplan uit 2007, dat bestemd is voor andere directieleden, worden toegekend na een periode van drie- en een half jaar volgend op de dag van de toekenning.
52 - Delhaize Groep - Jaarverslag 2008
Zie Toelichting 29 bij de jaarrekening voor meer details over de op aandelen gebaseerde aanmoedigingsplannen. De verwachte waarde van de toekenning van aandelenopties bepaalt hoeveel opties er worden toegewezen, rekening houdend met de reële waarde van de optie op het moment van toekenning. Deze reële waarde zal van jaar tot jaar verschillen en wordt berekend aan de hand van de Black-Scholes-formule. Bijgevolg zal ook het totale aantal toegekende opties verschillen van periode tot periode. In onderstaande tabel wordt het aantal aandelenopties weergegeven, toegekend aan de Afgevaardigd Bestuurder en aan de verschillende leden van het Uitvoerend Management, in de periode 2006-2008.
stock-eenheden die werden toegekend aan de Afgevaardigd Bestuurder en de verschillende leden van het Uitvoerend Management gedurende de periode 2006-2008. Aantal toegekende Restricted Stock Units
Pierre-Olivier Beckers Rick Anicetti Renaud Cogels Michel Eeckhout Ron Hodge Nicolas Hollanders Craig Owens Michael Waller Joyce Wilson-Sanford TOTAAL
2006
2007
2008
10 043 8 744 6 322 7 240 6 072 1 027 39 448
8 445 5 305 3 839 4 804 3 710 657 26 760
12 234 7 109 5 139 1 660 6 437 4 967 37 546
Aantal toegekende aandelenopties 2006
2007
2008
Pierre-Olivier Beckers 35 000 26 216 42 000 Rick Anicetti 20 989 17 982 26 900 Renaud Cogels 13 500 11 475 18 000 Michel Eeckhout 4 000 3 400 16 500 Arthur Goethals 10 000 8 500 0 Ron Hodge 15 175 13 012 19 500 Nicolas Hollanders 10 910 10 500 Craig Owens 17 378 16 283 24 200 Michael Waller 14 575 12 574 18 800 Joyce Wilson-Sanford 2 842 2 227 133 459 122 579 176 400 TOTAAL
Toekenning van Restricted Stock Onder de restricted stock-plannen toegekend in 2008 verbindt de onderneming zich ertoe om aan de begunstigde aandelen van de onderneming te geven, zonder kosten voor deze laatste (één restricted stock unit komt overeen met één gewoon aandeel). De aandelen worden gegeven over een periode van vijf jaar die begint op de tweede verjaardag van de toekenning. Deze aandelen mogen te allen tijde verkocht worden door de begunstigde overeenkomstig de richtlijnen en beperkingen vervat in de beleidslijnen van de onderneming inzake effectenhandel. De waarde van de toekenningen van restricted stock bepaalt het aantal eenheden dat zal worden toegekend. De waarde wordt jaarlijks bepaald op de datum van toekenning, op basis van de prijs van het aandeel op die dag. De waarde van de toekenning van restricted stock kan variëren van jaar tot jaar. Daardoor kan het totale aantal toegekende restricted stock-eenheden ook verschillen van periode tot periode. Volgende tabel toont het aantal restricted
Prestatiepremies in Cash Het langetermijn-aanmoedigingsprogramma omvat een contante betaling (“Performance Cash Plan”) in het jaar dat volgt op de drie jaar durende prestatieperiode. Het bedrag van de contante betaling is afhankelijk van de financiële doelstellingen voor rendement op geïnvesteerd kapitaal (“ROIC”) en opbrengstengroei die door de Raad werden goedgekeurd. Dit zijn kritieke prestatie-indicatoren (KPI’s) die nauw samenhangen met het creëren van langetermijnwaarde voor aandeelhouders. Het relatieve gewicht voor deze maatstaven is 70% voor ROIC en 30% voor opbrengstengroei. De vennootschap bepaalt haar doelstellingen op basis van haar groeiverwachtingen voor de drie jaar durende prestatieperiode. Deze doelstellingen worden zodanig bepaald dat de personen die meewerken aan het programma worden beloond als ze de doelstelling halen. De beloning wordt echter verlaagd als de doelstellingen net niet worden gehaald en verhoogd als de doelstellingen worden overtroffen. De Raad van Bestuur bepaalt ieder jaar de doelstellingen, op basis van de aanbevelingen van het VBC. Deze doelstellingen leggen minimumdrempels op als voorwaarde voor contante betaling en voorzien in de maximumbeloning wanneer de doelstellingen worden overtroffen. Deelnemers kunnen tot 150% van het contante premiebedrag ontvangen als hun werkelijke prestaties 120% van de prestatiedoelstellingen, zowel voor het ROIC als voor de opbrengstengroei, bedragen of overtreffen. Op het einde van elke periode van drie jaar worden de reële ROIC en opbrengstengroei gemeten tegen de prestatiedoelstellingen voor beide maatstaven en wordt de werkelijke uitbetaling berekend. De contante betaling gebeurt in het jaar dat volgt op het einde van
Delhaize Groep Onze Strategie in een Oogopslag
Onze Onderneming in 2008
de periode van drie jaar. De bedragen die werden betaald in 2008 zijn bijvoorbeeld afhankelijk van het behalen van de doelstellingen die werden bepaald voor de periode 2005-2007. Dit principe wordt geïllustreerd in volgende grafiek.
Betalingsbereik (in %) Resulterende betaling
160 140 120 100 80 60 40 20 0
80
85
90
95
100
105
110
115
120
125
130
153
140
Prestaties (als % van doelstelling)
Onderstaande tabel toont de bedragen die in 2006-2008 werden betaald voor de prestaties in de loop van de respectievelijke periodes 20032005, 2004-2006 en 2005-2007. Prestatie premies in cash(1) (In
CEO
Andere leden van het Uitvoerend Management
Corporate Governance Risicofactoren Jaarrekeningen
cultuur van de Groep en de marktgebruiken. De leden van het Uitvoerend Management genieten van bedrijfspensioenplannen die verschillen per regio. Voor Europese leden omvat dit een toegezegd-pensioen-groepsverzekeringsplan, waaraan de managementleden bijdragen en dat gebaseerd is op de lengte van de individuele loopbaan. Amerikaanse leden van het Uitvoerend Management nemen deel aan winstdeelnemingsplannen, alsook aan toegezegdpensioenregelingen bij hun respectieve operationele ondernemingen. In de loop van de komende 18 maanden zal de vennootschap overstappen op een toegezegde bijdrageregeling voor alle leden van het Uitvoerend Management. De door de onderneming betaalde bedragen zijn opgenomen in de samenvattende tabel in de volgende alinea.
Totaaloverzicht van betaalde vergoedingen Deze tabel geeft een overzicht van de componenten zoals beschreven in de voorgaande paragrafen en die een contante betaling tijdens het jaar voorstellen. CEO
(In miljoenen EUR)(1)
Andere leden van het Uitvoerend Management(2)
miljoenen EUR)
Uitbetaling
Aantal personen
Uitbetaling
0,4 0,5 0,3
7 9 8
1,0 1,6 0,8
2008 2007 2006 (1)
Bedragen zijn bruto vóór aftrek van belastingen en sociale bijdragen.
Andere premies, pensioen- en
Basisloon Jaarlijkse bonus(3) LTI – Prestatiepremies in cash(4) Andere premies Pensioen- en post-tewerkstellingsvergoedingen TOTAAL
2007
2008
2006
2007
2008
0,9 0,5 0,3 0,02 0,4 2,12
0,9 0,7 0,5 0,04 0,4 2,54
0,9 0,7 0,4 0,05 0,4 2,45
3,3 1,3 0,8 0,2 1,1 6,7
3,3 1,8 1,6 0,2 1,0 7,9
2,9 1,8 1,0 0,2 1,8 7,7
B edragen zijn bruto vóór aftrek van belastingen en sociale bijdragen. 7, 9 en 8 leden in respectievelijk 2008, 2007 en 2006 inbegrepen. (3) Gebaseerd op de prestaties in Jaar-1.
(4)
Totaal vergoedingscomponenten voor CEO
Totaal vergoedingscomponenten voor andere leden van het Uitvoerend Management
(2)
(in miljoenen EUR)
ebaseerd op de prestaties in de 3-jaar durende periodes Jaar-1, G -2 en -3.
0,4 0,4
0,5
(in miljoenen EUR)
0,3 CEO
2006
2006
(1)
0,8
1,0
1,6
Prestatiepremies in cash (in miljoenen EUR)
Aandeelhoudersinformatie
0,04 2007
2008
Andere leden van het Uitvoerend Management
post-tewerkstellingsvergoedingen Andere kortetermijnpremies zijn bv. het gebruik van vervoermiddelen, levensverzekeringen voor werknemers en personen ten laste, maatschappelijke voordelen en financiële planning voor leden van het Uitvoerend Management in de V.S. Delhaize Groep acht deze voordelen gepast voor de verantwoordelijkheden van het Uitvoerend Management en gelooft dat ze in lijn liggen met de filosofie en
0,4
0,5
0,4 0,05 0,4
0,02 0,3
1,0
1,8
1,1
0,2
0,2 0,8
1,6
0,2 1,0
0,5
0,7
0,7
1,3
1,8
1,8
0,9
0,9
0,9
3,3
3,3
2,9
2006 2007 2008 Basisloon Jaarlijkse bonus LTI – Prestatiepremies in cash Andere premies Pensioen- en post-tewerkstellingsvergoedingen
2006 2007 2008 Basisloon Jaarlijkse bonus LTI – Prestatiepremies in cash Andere premies Pensioen- en post-tewerkstellingsvergoedingen
53
Richtlijnen voor aandelenbezit
Delhaize Groep gelooft dat het Uitvoerend Management moet worden aangemoedigd om een minimum aantal aandelen te bezitten. Zo wil ze de belangen van de aandeelhouders en van het Uitvoerend Management op één lijn brengen. In 2008 nam de Raad van Bestuur richtlijnen voor aandelenbezit aan op basis van de aanbevelingen van het VBC. Onder deze richtlijnen en tijdens hun actieve tewerkstelling wordt er van de Afgevaardigd Bestuurder en de andere leden van het Uitvoerend Management verwacht dat ze aandelenkapitaal van Delhaize Groep aankopen en behouden ter waarde van een veelvoud van het jaarlijkse basisloon. Deze veelvouden worden als volgt bepaald: Veelvoud van jaarlijks basisloon
Afgevaardigd Bestuurder Uitvoerend Management USD payroll Uitvoerend Management EUR payroll
300% 200% 100%
Het verschil tussen management in de V.S. en in Europa komt door de verschillen in marktgebruiken tussen deze regio’s en de verschillen in de beschikbare verloningsinstrumenten voor het Uitvoerend Management. In de V.S. wordt op aandelen gebaseerde verloning veel meer aangemoedigd dan in Europa. Er wordt verwacht dat de leden van het Uitvoerend Management de niveaus van aandelenkapitaal tegen eind 2012 bereiken. Aan nieuwe leden van het Uitvoerend Management wordt het toegestaan om de aanbevolen niveaus van aandelenkapitaal te bereiken in een periode van 5 jaar. Het VBC zal minstens een keer per jaar nagaan of deze richtlijnen worden nageleefd. Momenteel is de Raad van Bestuur tevreden over de vooruitgang die tot nu toe werd geboekt.
Voornaamste contractuele bepalingen inzake arbeids- en opzeggingsovereenkomsten voor het Uitvoerend Management
Overeenkomstig arbeidsovereenkomsten en de geldende wetgeving worden de leden van het Uitvoerend Management van de vennootschap vergoed in lijn met het Vergoedingsbeleid van de vennootschap en krijgen zij taken en verantwoordelijkheden toegewezen in lijn met de huidige marktgebruiken voor hun functie en met het intern reglement van het Uitvoerend Management van de vennootschap.
54 - Delhaize Groep - Jaarverslag 2008
Zij worden geacht de beleidsregels en procedures van de vennootschap na te leven, inclusief haar Code van Bedrijfsvoering en Ethische Normen, en zij zijn onderworpen aan vertrouwelijkheids- en niet-concurrentieverplichtingen voor zover toegelaten door de wet. Zij zijn tevens onderworpen aan andere bepalingen die men gewoonlijk terugvindt in arbeidsovereenkomsten voor leidinggevenden. De arbeidsovereenkomsten van de Afgevaardigd Bestuurder Pierre-Olivier Beckers en de andere leden van het Uitvoerend Management die een Belgische arbeidsovereenkomst hebben, voorziet geen verbrekingsvergoeding in geval van beëindiging van het contract. In geval van beëindiging van het contract, zullen de partijen te goeder trouw onderhandelen om te bepalen welke bepalingen en voorwaarden van toepassing zijn op deze beëindiging. In geval van betwisting zal een rechtbank die de Belgische wetgeving toepast een beslissing nemen. Voor de Amerikaanse leden van het Uitvoerend Management bepaalt het contract de uitbetaling van twee à drie keer het basisloon en een jaarlijkse aanmoedigingspremie voor de Uitvoerend Manager, en de voortzetting van gezondheids- en welzijnsvoordelen van de vennootschap gedurende een vergelijkbare periode, in geval van opzegging zonder dringende reden door de vennootschap of met gegronde reden door het lid van het Uitvoerend Management. De opzegging zou ook aanleiding geven tot de versnelde toekenning van alle of bijna alle langetermijnaanmoedigingspremies.
Aandeelhouders
Elke houder van gewone aandelen van Delhaize Groep mag deelnemen aan een Algemene Vergadering van Aandeelhouders en stemmen over alle agendapunten; onder voorbehoud dat de aandeelhouder voldoet aan de voorwaarden vermeld in de oproeping voor de vergadering. Om te kunnen stemmen op een Algemene Vergadering van Aandeelhouders moet een aandeelhouder van Delhaize Groep zijn of haar gewone aandelen van Delhaize Groep waaruit stemrecht zal ontleend worden, neerleggen bij de maatschappelijke zetel van Delhaize Groep, of een andere plaats zoals bepaald in de oproeping voor de vergadering, tenminste vier werkdagen voordat de vergadering wordt gehouden. Eén aandeel geeft recht op één stem. Evenzo moet een houder van Delhaize Groep American Depositary Shares (ADS’s) die stem-
instructies geeft aan de depositaris, zorgen dat transfers van deze ADS’s geblokkeerd zijn vanaf de periode dat deze instructies door de mandataris ontvangen werden tot de dag na de vergadering. De Belgische wetgeving vereist geen quorum voor een Gewone Algemene Vergadering van Aandeelhouders. Beslissingen worden genomen op basis van een gewone meerderheid van de stemmen uitgebracht tijdens de vergadering, ongeacht het aantal gewone aandelen van Delhaize Groep dat aanwezig is of vertegenwoordigd wordt op de vergadering. Voorstellen om een bepaling in de statuten van de vennootschap te wijzigen, waaronder een besluit om het kapitaal te verhogen of een wijziging die een nieuwe aandelenklasse zou creëren, vereisen het behalen van een quorum van 50% van het uitstaande kapitaal tijdens een Buitengewone Algemene Vergadering (indien dit quorum niet bereikt wordt, mag de Raad een tweede Buitengewone Algemene Vergadering bijeenroepen waarvoor geen quorum vereist is), en de positieve stem van minstens 75% van de aanwezige of vertegenwoordigde aandelen die deelnemen aan de stemming op de vergadering, of 80% van deze aandelen als het maatschappelijk doel van Delhaize Groep zou wijzigen of de Raad zou machtigen om gewone aandelen van Delhaize Groep te verwerven.
Buitengewone Algemene Vergadering van 25 april 2008
Op 25 april 2008 riep de Raad een Buitengewone Algemene Vergadering samen. Aangezien het vereiste quorum niet werd bereikt, werden geen beslissingen genomen tijdens deze vergadering en werd op 22 mei 2008 samen met een Gewone Algemene Vergadering een tweede Buitengewone Algemene Vergadering samengeroepen met dezelfde agenda.
Gewone en Buitengewone Algemene Vergadering van 22 mei 2008
De Gewone Algemene Vergadering wordt jaarlijks gehouden na bijeenroeping van de Raad van Bestuur. De Gewone en Buitengewone Algemene Vergadering van 2008 werden gehouden op 22 mei 2008. Tijdens het luik Gewone Algemene Vergadering gaf het management van de vennootschap uitleg over het beheersverslag, het verslag van de Commissaris en de geconsolideerde jaarrekening. De Gewone Algemene Vergadering
Delhaize Groep Onze Strategie in een Oogopslag
Onze Onderneming in 2008
keurde vervolgens de niet-geconsolideerde jaarrekening voor het boekjaar 2007 goed en verleende de bestuurders van de vennootschap en de Commissaris kwijting voor de uitoefening van hun mandaat gedurende 2007. De Gewone Algemene Vergadering besliste de heer François Cornélis te benoemen als bestuurder voor drie jaar en het bestuurdersmandaat van Graaf de Pret Roose de Calesberg, de heer Jacques de Vaucleroy, de heer Hugh Farrington en Baron Luc Vansteenkiste te verlengen met drie jaar. De Gewone Algemene Vergadering benoemde de heer Cornélis, Graaf de Pret Roose de Calesberg, de heer de Vaucleroy, de heer Farrington en Baron Vansteenkiste als onafhankelijk bestuurders volgens het Belgisch Wetboek Vennootschappen. De Gewone Algemene Vergadering besliste het mandaat van de Commissaris te verlengen met drie jaar. De Gewone Algemene Vergadering keurde (i) een clausule van controlewijziging in een kredietlijn goed en (ii) een bepaling in geval van controlewijziging over de vennootschap die de vervroegde terugbetaling mogelijk maakt aan de houders van obligaties of thesauriebewijzen bij bepaalde transacties waarop de vennootschap zou intekenen voor de volgende Gewone Algemene Vergadering. Tijdens het luik Buitengewone Algemene Vergadering verlengden de aandeelhouders de bevoegdheid van de Raad van Bestuur om de eigen aandelen van de vennootschap te verwerven en keurden amendementen goed bij de statuten betreffende transparantiekennisgevingen, het gebruik van een elektronisch register van geregistreerde effecten en elektronisch stemmen op de algemene vergadering van aandeelhouders. De notulen van de Gewone en Buitengewone Algemene Vergadering van 22 mei 2008, inclusief de stemresultaten, zijn beschikbaar op de website van de vennootschap, samen met alle andere relevante documenten van deze Vergadering.
Aandeelhoudersstructuur en kennisgeving van deelnemingen
Overeenkomstig de geldende wetgeving en de statuten van de vennootschap moet iedere natuurlijke of rechtspersoon (hierna “persoon” genoemd) die aandelen of andere effecten van de vennootschap bezit of verwerft (rechtstreeks of onrechtstreeks, d.m.v. eigendom van American Depositary Shares (ADS’s) of op een andere manier) die hem stemrecht verlenen (die al dan niet het aandelenkapitaal vertegenwoordigen) de vennootschap en de Belgische Commissie
Corporate Governance Risicofactoren Jaarrekeningen
voor het Bank-, Financie- en Assurantiewezen (CBFA) in kennis stellen van het aantal effecten dat hij bezit, alleen of gezamenlijk, indien de stemrechten verbonden aan deze effecten de drempel van drie percent of meer bereiken van het totaal aantal bestaande stemrechten van de vennootschap. Deze persoon moet dezelfde kennisgeving doen in geval van bijkomende overdracht of verwerving van effecten indien de stemrechten in zijn bezit de drempel van vijf percent bereiken, tien percent en zo verder per schijf van vijf percent, of indien zijn of haar stemrechten zakken onder een van deze drempels. Dezelfde kennisgevingsvereiste is van toepassing indien een persoon de rechtstreekse of onrechtstreekse controle overdraagt over een bedrijf of andere rechtspersoon, die zelf ten minste drie percent van het stemrecht van de vennootschap bezit. Evenzo is kennisgeving vereist als ten gevolge van gebeurtenissen die de verdeling van de stemrechten hebben gewijzigd, het percentage van de stemrechten een van bovenvermelde drempels bereikt, overschrijdt, of onderschrijdt, ook al vond er geen verwerving of overdracht van effecten plaats (vb. ten gevolge van kapitaalverhoging of –verlaging). Ten slotte is kennisgeving ook vereist wanneer personen een akkoord van onderling overleg sluiten, wijzigen of beëindigen en als gevolg daarvan het percentage van de stemrechten een van bovenvermelde drempels bereikt, overschrijdt of onderschrijdt. De kennisgeving moet worden overgemaakt aan de CBFA en de vennootschap ten laatste op de vierde handelsdag volgend op de dag waarop de gebeurtenis, die aanleiding gaf tot de kennisgeving, zich stelde. Behoudens wettelijk andersluidende bepaling zal een aandeelhouder enkel mogen stemmen op aandeelhoudersvergaderingen van de vennootschap in verhouding tot het aantal effecten waarvan hij of zij op een geldige manier heeft kennisgegeven ten laatste 20 dagen voor de betreffende vergadering. Delhaize Groep is niet op de hoogte van het bestaan van aandeelhoudersovereenkomsten over de stemrechten verbonden aan de effecten van de vennootschap. Met uitzondering van de aandeelhouders vermeld in onderstaande tabel, had op 11 maart 2009 geen enkele aandeelhouder of groep van aandeelhouders aangegeven meer dan 3% van de uitstaande aandelen, warrants en converteerbare obligaties van Delhaize Groep te bezitten.
Aandeelhoudersinformatie
Naam van aandeelhouder
Aantal aandelen in bezit
Percentage van totale stemrechten op de datum van kennisgeving
24 oktober 2008(1)
Rebelco NV (dochtervennootschap van Sofina NV) Nijverheidsstraat 31 1040 Brussel België
4 050 000
4,04%
28 november 2008
AllianceBernstein L.P. 1345 Avenue of the Americas, NY 10105 New York, USA
3 277 251
3,27%
18 februari 2009
Citibank N.A.(2) 10 682 499 388 Greenwich Street - 14th Floor New York, NY 10013
10,62%
Datum
(1) (2)
Situatie op 1 september 2008. C itibank, N.A volgde op 18 februari 2009 The Bank of New York Mellon op als depositaris voor het American Depositary Receipts-programma van Delhaize Groep. Citibank, N.A. zal de stemrechten verbonden aan zulke aandelen uitoefenen in overeenstemming met de Deposit Agreement die o.a. stelt dat Citibank, N.A. deze stemrechten enkel kan uitoefenen in overeenstemming met de steminstructies die zij krijgt van de houders van American Depositary Shares.
Op 31 december 2008 bezaten de bestuurders en het Uitvoerend Management van de vennootschap gezamenlijk 389 141 gewone aandelen en ADRs van Delhaize Groep NV, wat overeenkomt met ongeveer 0,39% van het totaal aantal uitstaande aandelen van de vennootschap op dat ogenblik. Op 31 december 2008 bezat het Uitvoerend Management van de vennootschap gezamenlijk 657 604 aandelenopties, warrants en restricted stock units op evenveel bestaande of nieuwe gewone aandelen of ADRs van de vennootschap.
Externe Audit
De externe audit van Delhaize Groep NV wordt tot de Gewone Algemene Vergadering in 2011 uitgevoerd door Deloitte Reviseurs d’Entreprises/ Bedrijfsrevisoren, vertegenwoordigd door de heer Philip Maeyaert.
Certificering van de jaarrekeningen van 2008
In 2009 certificeerde de Commissaris dat de statutaire en de geconsolideerde jaar rekeningen van de vennootschap voor het jaar eindigend op 31 december 2008, opgemaakt overeenkomstig de wettelijke en reglementaire vereisten die van toepassing zijn in België, een juist en getrouw beeld geven van haar activa, financiële situatie en resultaten. Het Auditcomité onderzocht de resultaten van het auditwerk van de Commissaris en besprak deze met hem.
55
Vergoeding van de Commissaris voor diensten met betrekking tot 2008
De volgende tabel geeft een overzicht van de verloning van de Commissaris en de aan hem verbonden vennootschappen met betrekking tot diensten aangaande het boekjaar 2008 aan Delhaize Groep NV en haar dochtervennootschappen. (in EUR)
2008
a. Statutaire audit van Delhaize Groep nv (1) 468 400 b. Audit van de geconsolideerde financiële 222 480 rekeningen (1) Subtotaal a, b: vergoeding zoals 690 880 goedgekeurd door de aandeelhouders van de Gewone Algemene Vergadering van 22 mei 2008 c. Statutaire audit van dochterondernemin- 1 710 782 gen van Delhaize Groep Subtotaal a, b, c: Statutaire audit van 2 401 662 de Groep en dochterondernemingen d. Audit van het Form 20-F (jaarverslag 39 975 neergelegd bij de U.S. Securities and Exchange Commission) e. Andere wettelijk vereiste diensten 12 659 Subtotaal d, e 52 634 f. Adviezen en overige niet-recurrente 67 500 auditdiensten g. Fiscale dienstverlening 3 852 Subtotaal f, g 71 352 TOTAAL 2 525 648 (1)
et inbegrip van de erelonen voor beperkte auditcontroles van M financiële kwartaal- en halfjaarlijkse informatie.
Aangezien Delhaize Groep effecten heeft die geregistreerd zijn bij de U.S. Securities and Exchange Commission (SEC), moet de vennootschap een beheersverslag voorleggen aan het SEC over de doeltreffendheid van haar interne controle, zoals uiteengezet in sectie 404 van de Amerikaanse Sarbanes-Oxley Act van 2002 en de regels die deze wet uitvoeren (zie “Bijkomende Governance Aangelegenheden – Sectie 404 van de Sarbanes-Oxley Act van 2002” hieronder ). De vergoeding voor dit werk maakt deel uit van de erelonen van de Commissaris voor de “Statutaire audit Delhaize Groep NV”, de “Statutaire audit dochterondernemingen van Delhaize Groep NV” en de wettelijke “Audit van de geconsolideerde financiële rekeningen” in 2008. Het Auditcomité heeft toezicht gehouden op de onafhankelijkheid van de Commissaris overeenkomstig de pre-approval policy, die strikte procedures oplegt voor de goedkeuring van non-auditdiensten geleverd door de Commissaris.
56 - Delhaize Groep - Jaarverslag 2008
Bijkomende Governance aangelegenheden Transacties met verbonden partijen
In lijn met de aanbevelingen van de Belgische Corporate Governance Code, voerde de vennootschap de beleidslijnen inzake Transacties met Verbonden Partijen in die van toepassing zijn op de leden van de Raad van Bestuur en het Uitvoerend Management, bovenop de voorschriften inzake belangenconflicten in de Code van Bedrijfsvoering en Ethische Normen van de vennootschap. De beleidslijnen inzake Transacties met Verbonden Partijen en de Code van Bedrijfsvoering en Ethische Normen van de vennootschap vindt u respectievelijk als Bijlage G en F bij het Corporate Governance Charter van de vennootschap. De leden van het senior management van de vennootschap en van haar filialen hebben in 2008 een vragenlijst met betrekking tot transacties met verbonden partijen ingevuld voor interne controledoeleinden. Meer informatie omtrent Transacties met Verbonden Partijen, zoals gedefinieerd onder International Financial Reporting Standards, vindt u in Toelichting 38 bij de jaarrekening.
Beleidslijnen inzake handel met voorkennis en koersmanipulatie
De vennootschap heeft beleidsregels inzake effectenhandel en het verbod op koersmanipulatie (Trading Policy) die de Belgische regels inzake marktmisbruik weerspiegelen (die betrekking hebben op handel met voorkennis en koersmanipulatie). De Trading Policy van de vennootschap omvat onder andere strenge handelsbeperkingen die van toepassing zijn op personen die op regelmatige basis toegang hebben tot voorkennis. Meer details betreffende de Trading Policy van de vennootschap vindt u in haar Corporate Governance Charter. De vennootschap houdt een lijst bij van de personen die toegang hebben tot voorkennis en lichtte hen in 2008 regelmatig in over komende sperperiodes voor het handelen in effecten van de vennootschap.
Sectie 404 van de Sarbanes-Oxley Act van 2002
Aangezien Delhaize Groep effecten heeft die geregistreerd zijn bij de U.S. Securities and Exchange Commission (SEC), moet de vennootschap de volgende documenten voorbereiden: (i) een beheersverslag over de doeltreffendheid van de interne controle op de financiële verslaggeving van de vennootschap, (ii) de beoordeling
van de Commissaris over de interne controle op de verslaggeving van de financiële resultaten, zoals uiteengezet in sectie 404 van de Amerikaanse Sarbanes-Oxley Act van 2002 en de regels die deze wet uitvoeren. De verslagen van het management en de beoordelingen van de Commissaris voor het jaar eindigend op 31 december 2008 zullen opgenomen worden in het jaarverslag onder Form 20-F voor 2008, dat moet worden neergelegd bij de U.S. SEC voor 30 juni 2009. Het jaarverslag 2007 van de Groep onder Form 20-F bevat het besluit van het management dat de interne controle op de financiële verslaggeving van de vennootschap effectief was op 31 december 2007. De Commissaris besloot dat de Groep in alle materiële aspecten een doeltreffende controle behield op de financiële verslaggeving op 31 december 2007.
Naleving van de Belgische Corporate Governance Code
In lijn met het “toepassen of verklaren”-principe van de Belgische Corporate Governance Code, besloot de vennootschap dat het in het beste belang van de vennootschap en haar aandeelhouders is om in een beperkt aantal specifieke gevallen af te wijken van de Code. Deze afwijkingen worden hierna uitgelegd: > Bepaling 2.3 van de Belgische Corporate Governance Code stelt dat bij de beoordeling van de onafhankelijkheid van bestuurders rekening moet worden gehouden met alle criteria opgenomen in Bijlage A van de Belgische Corporate Governance Code. Delhaize Groep hield rekening met al deze criteria, behalve met de vereiste dat een onafhankelijk bestuurder niet gedurende meer dan 3 ambtstermijnen in de Raad van Bestuur mag hebben gezeteld als niet-uitvoerende bestuurder. De Raad van Bestuur was van mening dat een lange termijn op zich geen afbreuk doet aan de onafhankelijkheid van een bestuurder en meende daarom dat hij geen beperking moest opleggen inzake het aantal termijnen dat een bestuurder mag zetelen als onafhankelijk bestuurder. Het opleggen van dergelijke beperking heeft het nadeel de bijdrage te verliezen van bestuurders die gedurende een zekere periode een groter inzicht ontwikkelden in de vennootschap en haar activiteiten en dus een toenemende bijdrage kunnen leveren aan de Raad in zijn geheel. Bijgevolg heeft de Raad van Bestuur telkens een bestuurder in aanmerking kwam voor herverkiezing, controleren of de voortzetting van zijn/haar lidmaatschap gepast
Delhaize Groep Onze Strategie in een Oogopslag
Onze Onderneming in 2008
is. De Raad van Bestuur heeft deze controle uitgevoerd naar aanleiding van de voorgestelde hernieuwing van het mandaat van de heer Smits in 2006. De Raad oordeelde dat het lange-termijn mandaat van de heer Smits zijn onafhankelijkheid niet beïnvloedde. > Bepaling 4.5 van de Belgische Corporate Governance Code vermeldt o.a. dat bestuurders niet meer dan 5 bestuursmandaten in beursgenoteerde vennootschappen zouden mogen aanvaarden. De Raad van Delhaize Groep houdt zich het recht voor een afwijking toe te staan op deze regel op verzoek van een niet-uitvoerende bestuurder. Bij het nemen van zijn beslissing zal de Raad o.a. rekening houden met de tijd die de niet-uitvoerende bestuurder waarschijnlijk zal moeten besteden aan de vennootschap. De Raad heeft een dergelijke afwijking toegestaan voor Baron Vansteenkiste en Graaf Goblet d’Alviella. Beiden maken deel uit van de Raden van Bestuur van meer dan 5 beursgenoteerde vennootschappen. > Bepaling 8.8 van de Belgische Corporate Governance Code schrijft voor dat het vereiste percentage aandelen dat een aandeelhouder moet bezitten om voorstellen te kunnen indienen voor de Algemene Vergadering van Aandeelhouders niet hoger mag liggen dan 5% van het maatschappelijk kapitaal. Hoewel het management van de vennootschap of de Raad van Bestuur altijd elk voorstel ingediend door aandeelhouders in het belang van de vennootschap in overweging nemen, is de Raad van mening dat de drempel van 5% van het maatschappelijk kapitaal te laag is om de vennootschap te verplichten om eender welk voorstel op de agenda van de Algemene Vergadering van Aandeelhouders te plaatsen. Daarom houdt de Raad van Bestuur in dit opzicht vast aan de principes zoals voorgeschreven door artikel 30 van de statuten van de vennootschap en door artikel 532 van het Belgisch Wetboek Vennootschappen, die het recht voorzien voor aandeelhouders die 20% aanhouden van het maatschappelijk kapitaal om de Raad te verzoeken een Algemene Vergadering van Aandeelhouders samen te roepen.
Verbintenissen in geval van controlewijziging over de vennootschap
Kaderleden van niet-Amerikaanse operationele vennootschappen hebben warrants ontvangen die door de Raad van Bestuur werden uitgegeven onder het 2000 Warrant Plan, dat aan de begunstigden het recht toekent om nieuwe
Corporate Governance Risicofactoren Jaarrekeningen
gewone aandelen van de vennootschap te verwerven. Daarnaast hebben zij aandelenopties gekregen, die door de Raad van Bestuur werden uitgegeven in het kader van de aandelenoptieplannen 2001-2007, die aan de begunstigden het recht toekennen om gewone aandelen van de vennootschap te verwerven. Kaderleden van Amerikaanse operationele vennootschappen hebben aandelenopties ontvangen, die volgens de Belgische wetgeving als warrants gelden, die door de Raad van Bestuur werden uitgegeven in het kader van het Delhaize Groep 2002 Stock Incentive Plan, zoals gewijzigd, dat aan de begunstigden het recht verleent om nieuwe American Depositary Receipts van de vennootschap te verwerven. De Algemene Vergadering van Aandeelhouders keurde een bepaling goed over deze plannen die voorziet dat in geval van controlewijziging over de vennootschap, de begunstigden het recht hebben hun opties en warrants van de vennootschap uit te oefenen ongeacht hun verwervingsperiode. Het aantal uitstaande aandelen en warrants onder deze plannen op 31 december 2008 kan teruggevonden worden onder Toelichting 29 bij de jaarrekening. De Algemene Vergadering van Aandeelhouders keurde eveneens een bepaling goed in de relevante documenten over converteerbare obligaties die de vennootschap uitgaf in april 2004 voor een bedrag van EUR 300 miljoen die bepaalt dat de houders van zulke converteerbare obligaties het recht hebben om hun obligaties terug te betalen in geval van een openbaar bod op de vennootschap. Op 31 december 2008 was de nominale waarde van de converteerbare obligaties EUR 170,8 miljoen. In 2003 keurde de vennootschap een globaal langetermijnaanmoedigingsprogramma goed met inbegrip van een Performance Cash Plan. De toekenningen onder dit Performance Cash Plan voorzien in cash betalingen aan de begunstigden aan het einde van een periode van drie jaar die afhangen van de prestaties van de vennootschap inzake door de Raad goedgekeurde financiële doelstellingen in relatie tot het opbouwen van aandeelhouderswaarde op lange termijn. De Algemene Vergadering van Aandeelhouders keurde een bepaling van het Performance Cash Plan goed die begunstigden toelaat om een volledige cash uitbetaling van een uitstaande toekenning te ontvangen in geval van een controlewijziging over de vennootschap. Op 27 juni 2007 gaf de vennootschap voor EUR 500 miljoen 5,625% senior notes uit met looptijd tot 2014 en voor USD 450 miljoen 6,50% senior notes met looptijd tot 2017 in een private
Aandeelhoudersinformatie
plaatsing aan gekwalificeerde investeerders. In een bod tot omruiling geregistreerd onder de U.S. Securities Act werden de 6,50% U.S. dollar notes vervolgens omgeruild voor 6,50% U.S. dollar notes die in de V.S. vrij kunnen getransfereerd worden. De Algemene Vergadering van Aandeelhouders keurde de opname van een bepaling in elk van deze reeks notes goed die haar houders het recht geeft op vervroegde terugbetaling voor een bedrag dat 101% van het kapitaalbedrag niet overschrijdt in geval van een wijziging in de controle over de vennootschap. De Gewone Algemene Vergadering van Aandeelhouders die gehouden werd op 22 mei keurde een clausule tot “controlewijziging” goed aangaande de kredietlijn van USD 5 miljoen over 5 jaar afgesloten op 21 mei 2007 door o.a. Delhaize Groep, Delhaize Amerika, JP Morgan Chase Bank, en de leners in deze kredietlijn, waarbij deze clausule wordt gebruikt om een geval van wanprestatie (“Event of Default”) te bepalen, beschreven in de kredietlijn. Op diezelfde Gewone Algemene Vergadering keurden de aandeelhouders het opnemen van een bepaling goed die aan de houders van obligaties, converteerbare obligaties en thesauriebewijzen op middellange termijn die de vennootschap kan uitgeven binnen een periode van 12 maanden na de gewone algemene vergadering van aandeelhouders van mei 2008, in een of meerdere schijven of aanbiedingen, in U.S. dollar of in euro, die een looptijd of looptijden van 30 jaar niet mogen overschrijden, voor een maximum totaalbedrag van EUR 1,5 miljard, het recht toekent om de terugbetaling te bekomen of om de terugkoop te eisen van dergelijke obligaties of thesauriebewijzen voor een bedrag dat de 101% niet overschrijdt van het kapitaalbedrag, vermeerderd met opgelopen en onbetaalde interesten van dergelijke obligaties of thesauriebewijzen, in geval van controlewijziging over de vennootschap, zoals zou worden voorzien in de bepalingen en voorwaarden van deze obligaties en/of thesauriebewijzen. Op 2 februari 2009 gaf de vennootschap voor USD 300 miljoen 5,875% senior notes uit met looptijd tot 2014 aan gekwalificeerde investeerders na een registratieverklaring vanwege de vennootschap bij de Amerikaanse Securities and Exchange Commission. Deze senior notes bevatten een bepaling inzake controlewijziging die de houders het recht geeft op vervroegde terugbetaling voor een bedrag dat de 101% van het kapitaalbedrag niet overschrijdt in geval van controlewijziging over de vennootschap.
57
Risicofactoren De onderstaande tekst geeft de zakelijke risico’s weer zoals geëvalueerd door het management en de Raad van Bestuur. Dit hoofdstuk moet zorgvuldig gelezen worden samen met onze vooruitzichten en commentaren over de toekomst in dit jaarverslag. Elk van deze risico’s zou een aanzienlijke negatieve impact kunnen hebben op onze financiële situatie, bedrijfsresultaten of liquiditeit en zou kunnen leiden tot bijzondere waardeverminderingsverliezen op goodwill en immateriële vaste en andere activa. Er kunnen bijkomende risico’s zijn waarvan de Groep zich niet bewust is. Er kunnen ook risico’s zijn waarvan Delhaize Groep nu denkt dat ze beperkt zijn, maar die uiteindelijk een aanzienlijk negatief effect kunnen hebben.
Wisselkoersrisico – Bedrijfsactiviteiten
De activiteiten van Delhaize Groep bevinden zich hoofdzakelijk in de V.S. en België en in mindere mate in andere delen van Europa en in ZuidoostAzië. De bedrijfsresultaten en de financiële positie van elk van de ondernemingen van Delhaize Groep buiten de eurozone worden geboekt in de betrokken lokale munteenheid en dan omgezet naar euro aan de toepasselijke wisselkoers voor opname in de geconsolideerde jaarrekening van de Groep. Wisselkoersschommelingen tussen deze munteenheden en de euro kunnen een aanzienlijk negatief effect hebben op de geconsolideerde jaarrekening van de Groep die opgesteld is in euro. Deze risico’s worden op centraal niveau regelmatig opgevolgd. Omdat een aanzienlijk deel van haar activa, verplichtingen en bedrijfsresultaten uitgedrukt zijn in U.S. dollar, is Delhaize Groep voornamelijk blootgesteld aan wisselkoersrisico’s verbonden aan schommelingen in de waarde van de U.S. dollar tegenover de euro. De Groep dekt zich niet in tegen de blootstelling aan dit omzettingsrisico. De transactierisico’s die ontstaan door het aanzienlijke aantal Amerikaanse activiteiten worden beheerd door te streven naar een natuurlijk evenwicht in valuta tussen activa en passiva, opbrengsten en kosten uitgedrukt in U.S. dollar. Overige intra-Groep transactierisico’s met verschillende valuta die niet op natuurlijke wijze geneutraliseerd worden, hebben voornamelijk betrekking op dividenden uitbetaald door de Amerikaanse operationele ondernemingen en leningen met verschillende valuta. Indien nodig sluit de Groep overeenkomsten af om zich in verband met deze dividendbetalingen in te dekken tegen wisselkoersrisico’s tussen de datum waarop het dividend toegekend wordt door de Amerikaanse operationele ondernemingen en de datum van betaling. Intra-groepleningen met verschillende valuta die niet op natuurlijke wijze geneutraliseerd worden, worden in het algemeen volledig gedekt door het gebruik van termijncontracten of wisselkoersswaps. Na wisselkoersswaps stonden 78,6% van de netto
58 - Delhaize Groep - Jaarverslag 2008
financiële schulden uit in U.S. dollar en werden eveneens 78,6% van de kasstromen gegenereerd in U.S. dollar. Belangrijke andere posities in valuta verschillend van de functionele munteenheden van de operationele bedrijven worden over het algemeen volledig afgedekt om resterende wisselkoersrisico’s in te perken. Indien de gemiddelde wisselkoers van de U.S. dollar op het einde van het jaar 1 cent hoger/ lager was en alle andere variabelen constant gehouden waren, zou de nettowinst van de Groep zijn toegenomen/afgenomen met EUR 2 miljoen (2007: toename/afname met EUR 2 miljoen; 2006: toename/afname met EUR 4 miljoen). Dit kan hoofdzakelijk toegeschreven worden aan de blootstelling van de Groep aan wisselkoersrisico’s op haar opbrengsten in U.S. dollar.
Wisselkoersrisico – Financiële instrumenten
Het wisselkoersrisico op financiële instrumenten bestaat uit het risico op schommelingen van de reële waarde of toekomstige kasstromen van een financieel instrument door mogelijke wijzigingen in de wisselkoersen. Wisselkoersrisico’s komen voor bij financiële instrumenten die uitgedrukt zijn in vreemde munten, d.w.z. in een andere munteenheid dan de functionele munteenheid waarin de financiële instrumenten worden uitgedrukt. Vanuit boekhoudkundig oogpunt, wordt de Groep enkel blootgesteld aan wisselkoersrisico’s met betrekking tot monetaire items in de functionele munteenheid van de entiteit zoals handelsvorderingen uitgedrukt in een vreemde munteenheid, voor verkoop beschikbaar gestelde financiële activa, afgeleide financiële instrumenten die niet aangeduid werden als afdekkingen en leningen uitgedrukt in een vreemde munteenheid. De functionele munteenheid van de Groep is de euro. Indien op 31 december 2008 de U.S. dollar was verzwakt/versterkt met 28% (schatting gebaseerd op de standaardafwijking van de dagelijkse volatiliteit van de EUR/USD wisselkoers in 2008 met een betrouwbaarheidsinterval van 95%), zou de nettowinst van de Groep (waarbij alle andere variabelen constant worden gehouden) EUR 0,1 miljoen lager/hoger zijn geweest (2007: EUR 2,1 miljoen hoger/lager met 12% renteverschuiving; 2006: EUR 0,4 miljoen lager/hoger met 15% renteverschuiving). Door de financieringsstructuur van de Groep zou zulk een wijziging in de EUR/USD wisselkoers geen impact hebben op het eigen vermogen van Delhaize Groep.
Rentevoetrisico
Een rentevoetrisico is het risico verbonden aan rentedragende financiële instrumenten en verwijst naar het risico dat de reële waarde of verwachte kasstromen zullen schommelen door toekomstige wijzigingen in de marktrentevoeten. Delhaize Groep is blootgesteld aan
rentevoetrisico’s door de financiering van haar werkkapitaal en door haar algemene financieringsstrategie. De dagelijkse behoefte aan werkkapitaal wordt normaal gefinancierd met operationele kasstromen en door de aanwending van verschillende toegewezen en niet-toegewezen kredietlijnen en commercial paper-programma’s. Deze korte- en middellangetermijnovereenkomsten worden meestal afgesloten aan de interbancaire rentevoet op de datum van opname, vermeerderd met een vooraf bepaalde marge, of aan de marktrentevoeten zoals opgegeven door de banken. Delhaize Groep beheert haar rentevoetrisico met de bedoeling een optimaal evenwicht te vinden tussen de kostprijs van haar leningen en het beheer van de impact van rentevoetschommelingen op winst en kasstromen. De Groep beheert haar schulden en algemene financieringsstrategie door gebruik te maken van een combinatie van korte-, middellange- en langetermijnschulden en afgeleide financiële instrumenten met betrekking tot rentevoeten. Delhaize Groep herziet haar blootstelling aan rentevoetrisico’s op kwartaalbasis en bij de aanvang van elke nieuwe financieringsactiviteit. In het kader van het beheer van haar rentevoetrisico’s sluit de Groep indien nodig rentevoet swapovereenkomsten af. Eind 2008 stonden 79,2% van de netto financiële schulden na swaps van de Groep uit aan vaste en 20,8% aan variabele rentevoeten (2007: 74,7% vaste rentevoet; 2006: 86,7%). De sensitiviteitssanalyse, zoals opgenomen in de tabel hiernaast, schat de impact op de winsten verliesrekening en het eigen vermogen van een parallelle verschuiving in de rentevoetcurve in. De verschuiving in deze curve is gebaseerd op de standaarddeviatie van de dagelijkse volatiliteit van de referentierentevoeten. (Euribor 3 maanden en Libor 3 maanden) in de loop van het jaar met een betrouwbaarheidsinterval van 95%. De verwachte mogelijke impact op de nettowinst en het eigen vermogen is gestegen tegenover 2007 door een hogere volatiliteit van de rentevoeten in 2008.
Liquiditeitsrisico
Liquiditeitsrisico is het risico dat de Groep loopt moeilijkheden te ondervinden voor het nakomen van haar financiële verplichtingen. Delhaize Groep is blootgesteld aan liquiditeitsrisico’s, aangezien de Groep in staat moet zijn om haar korte- en langetermijnschulden af te lossen op het moment dat ze verschuldigd zijn. Delhaize Groep hanteert een gecentraliseerde aanpak om de blootstelling aan liquiditeitsrisico’s in te perken, namelijk door de contractuele looptijden van haar korte- en langetermijnschulden af te stemmen op haar liquiditeitspositie. Het beleid van de Groep bestaat erin de operationele ondernemingen te financieren door een combinatie van ingehouden winsten, externe
Delhaize Groep Onze Strategie in een Oogopslag
Onze Onderneming in 2008
Corporate Governance Risicofactoren Jaarrekeningen
31 december 2008 (in miljoenen EUR) Munteenheid
EUR USD Totaal
Referentie rentevoet
Verschuiving
Impact op nettowinst
Impact op eigen vermogen
2,89% 1,43%
+/- 58 basispunten +/- 101 basispunten Toename/afname
+/- 0,2 -/+ 5,4 -/+ 5,2
+/- 7,4 +/- 7,4
Referentie rentevoet
Verschuiving
Impact op nettowinst
Impact op eigen vermogen
4,68% 4,70%
+/- 46 basispunten +/- 78 basispunten
-/+ 0,3 -/+ 4,2
+/- 4,2
Toename/afname
-/+ 4,5
+/- 4,2
Referentie rentevoet
Verschuiving
Impact op nettowinst
Impact op eigen vermogen
3,73% 5,36%
+/- 32 basispunten +/- 33 basispunten Toename/afname
-/+ 0,5 -/+ 0,1 -/+ 0,6
+/- 1,6 +/- 1,6
31 december 2007 (in miljoenen EUR) Munteenheid
EUR USD Totaal
31 december 2006 (in miljoenen EUR) Munteenheid
EUR USD Totaal
leningen en kapitaalbijdragen en leningen van de moedervennootschap en de financieringsondernemingen van de Groep. Delhaize Groep beheert deze blootstelling door toezicht te houden op de geldmiddelen die nodig zijn om te voldoen aan de behoeften aan werkkapitaal, investeringen en de behoeften om schulden af te lossen. Bovendien volgt Delhaize Groep de contractuele looptijdprofielen, de hoeveelheid kortetermijnmiddelen en de verhouding van kortetermijnmiddelen tegenover haar totale schulden nauwlettend op, evenals de samenstelling van de totale schuld en de beschikbaarheid van toegewezen kredietlijnen in verhouding tot het niveau van de uitstaande kortetermijnschulden (zie ook Toelichting 17 bij de jaarrekening, “Langetermijnleningen”). Een liquiditeitsanalyse, waarin Delhaize Groep grote toekomstige inkomende en uitgaande kasstromen voorziet, wordt uitgevoerd op kwartaalbasis.
Kredietrisico / Tegenpartijrisico
Kredietrisico is het risico op financieel verlies voor de ene partij veroorzaakt door een andere partij doordat deze laatste er niet in slaagt haar verplichtingen na te komen verbonden aan financiële instrumenten, zoals handelsvorderingen, beleggingen in effecten, in geldmiddelen en kasequivalenten en in afgeleide instrumenten. Delhaize Groep beheert de risico’s door middel van een kredietverzekering voor de handelsvorderingen en door minimum kredietkwaliteitsvereisten te stellen voor haar financiële beleggingen. . De kortetermijnbeleggingen van de Groep dienen minstens een A1 (Standard & Poor’s) / P1 (Moody’s) rating te hebben. De richtlijnen van Delhaize Groep voor langetermijnbeleggingen vereisen voor haar financiële beleggingen minstens een kredietrating A-/A3. De blootstelling van de Groep aan wijzigingen in kredietratings van haar tegenpartijen wordt
voortdurend opgevolgd en de totale waarde van afgesloten transacties wordt verdeeld onder de goedgekeurde tegenpartijen. Het tegenpartijrisico wordt steeds geëvalueerd voor de globale blootstelling aan een tegenpartij of een groep betrokken partijen teneinde het concentratierisico te vermijden of te minimaliseren. Delhaize Groep’s financiële derivaten worden gereguleerd door een ISDA-overeenkomst van de International Swap Dealer Association met een Credit Support Agreements (CSA) die, om het tegenpartijrisico te beperken, de melding van collateral vereist wanneer de marked-tomarket-waarde van het financiële derivaat een bepaalde drempelwaarde bereikt.
Pensioenplanrisico
De meeste operationele ondernemingen van Delhaize Groep hebben pensioenregelingen. De vorm en voordelen van deze plannen zijn afhankelijk van de voorwaarden en gebruiken in de betrokken landen. Pensioenbeloningen kunnen worden opgebouwd via toegezegde-bijdragenregelingen of toegezegd-pensioenregelingen. Een toegezegde-bijdragenregeling is een pensioenregeling waarbij Delhaize Groep en/of de werknemer vaste bijdragen afdraagt, meestal aan een aparte entiteit. Bij zulke regeling is er geen in rechte afdwingbare of feitelijke verplichting om verdere bijdragen te betalen ongeacht het vermogen van de fondsen om toekomstige pensioenbijdragen uit te betalen. De huidige pensioenuitkeringen worden bepaald aan de hand van de totaliteit van de betaalde bijdragen en de waarde uit belegging van deze bedragen. Een toegezegd-pensioenregeling is een pensioenregeling die normaal het bedrag van de beloningen vastlegt die de werknemer zal krijgen bij het bereiken van de pensioengerechtigde leeftijd, hetgeen meestal afhankelijk is van één of meerdere factoren zoals leeftijd, anciënniteit, salaris en/of gegarandeerd rendement op betaalde bijdragen.
Aandeelhoudersinformatie
Delhaize Groep hanteert toegezegd-pensioenregelingen bij verschillende van haar ondernemingen. In totaal werden eind 2008 ongeveer 20% van alle medewerkers van Delhaize Groep gedekt door toegezegd-pensioenregelingen. Wanneer op de balansdatum de reële waarde van de activa van een eventuele toegezegdpensioenregeling onder de verplichtingen dalen (gebaseerd op actuariële berekeningen), is de Groep op dat moment blootgesteld aan een onderfinancieringsrisico. Eind 2008 bedroeg de onderfinanciering voor de toegezegd-pensioenregelingen van Delhaize Groep EUR 69 miljoen (2007: EUR 61 miljoen; 2006: EUR 75 miljoen). Meer details over de pensioenregelingen van Delhaize Groep en haar dochterondernemingen vindt u in Toelichting 24 bij de jaarrekening, “Pensioenregelingen”.
Macro-economisch risico
De voornaamste macro-economische risico’s voor Delhaize Groep zijn lagere consumentenbestedingen en kosteninflatie. Economische omstandigheden zoals tewerkstellingsgraad, conjunctuur, rentevoeten, energie- en brandstofkosten en belastingtarieven kunnen zorgen voor een dalende consumptie of wijzigingen in het aankoopgedrag van de klant. Zwakke consumentenbestedingen kunnen de winstgevendheid negatief beïnvloeden via druk op de omzet en marges. Indien de kostprijs van arbeid en verkochte goederen, de voornaamste operationele kosten van de Groep, meer stijgen dan de verkoopprijzen, kan dit een negatief effect hebben op de winstgevendheid van de Groep. Bovendien kunnen stijgingen van de brandstof- en energieprijzen de kosten van de Groep voor verwarming, verlichting, koeling en transport verhogen. Waar mogelijk worden hogere kostprijzen gecompenseerd door aanpassingen van de verkoopprijzen en operationele kostenbesparingen. Delhaize Groep is in het bijzonder onderhevig aan macro-economische risico’s in de V.S. In 2008 werd 68,8% van de omzet van de Groep gerealiseerd in de V.S. (2007: 69,9%), waar al haar winkels gelegen zijn aan de oostkust. Bijgevolg hangen de activiteiten van Delhaize Groep in belangrijke mate af van de omstandigheden in deze regio.
Risico verbonden aan concurrentiële activiteiten
De voedingsdistributie is een competitieve sector met krappe winstmarges. Delhaize Groep wordt geconfronteerd met hevige concurrentie van talrijke winkelketens. De winstgevendheid van de Groep zou beïnvloed kunnen worden door beslissingen van deze concurrenten inzake prijszetting, aankoop, financiering, publiciteit en promoties. In de mate dat Delhaize Groep prijzen verlaagt of kosten ter ondersteuning van de verkoop verhoogt in het kader van de
59
concurrentie, kan dit het nettoresultaat en de kasstromen van haar activiteiten beïnvloeden.
Risico verbonden aan sociale acties
Eind 2008 had Delhaize Groep syndicale vertegenwoordigingen in haar activiteiten in België, het Groothertogdom Luxemburg, Roemenië en Griekenland. In haar Amerikaanse activiteiten heeft de Groep een vakbondsafvaardiging in 1 van de 3 distributiecentra van Hannaford. In dit distributiecentrum heeft Hannaford een collectieve arbeidsovereenkomst met de vakbond die loopt tot februari 2012. De activiteiten en resultaten van Delhaize Groep zouden negatief beïnvloed kunnen worden door sociale acties op initiatief van de vakbonden of van een aantal van haar werknemers, daar zij in dit geval niet kan garanderen dat ze afdoend zal kunnen voldoen aan de verwachtingen van haar klanten.
Risico verbonden aan informaticasystemen
De activiteiten van Delhaize Groep zijn voor vele functies en processen afhankelijk van informaticasystemen, die ontwikkeld en onderhouden worden door interne experts of door externe leveranciers. Storingen in deze systemen zouden mogelijk onderbrekingen in de activiteiten van Delhaize Groep kunnen veroorzaken en zo de omzet en winstgevendheid beïnvloeden. Delhaize Groep heeft bedrijfscontinuïteitsplannen teneinde de nodige maatregelen te kunnen treffen om de negatieve invloed van computerstoringen op haar activiteiten te beperken. Wij kunnen aansprakelijk worden gesteld wanneer derden of onze medewerkers erin slagen onze netwerkbeveiliging te omzeilen of op een andere wijze misbruik maken van de persoonsgegevens of debet- of kredietkaartgegevens van onze klanten, of wanneer wij derden of onze medewerkers onrechtmatig toegang verlenen tot de persoonsgegevens of debet- of kredietkaartgegevens van onze klanten. Deze aansprakelijkheid kan bijvoorbeeld leiden tot vorderingen betreffende ongemachtigd gebruik van kredietkaartgegevens voor aankopen, claims voor identiteitsdiefstal of andere gelijkaardige fraudeclaims. De aansprakelijkheid voor deze verduistering van informatie kan onze winstgevendheid verminderen. Onze beveiligingsmaatregelen zijn erop gericht zulke beveiligingsinbreuken te voorkomen, maar indien wij hierin falen, lopen wij het risico aansprakelijk te worden gesteld, en kan onze reputatie en de waarde van onze merknamen schade worden toegebracht. Meer informatie over een ongeoorloofde inbreuk in componenten van de informaticasystemen van Hannaford en Sweetbay met informatie over de krediet- en debetkaarttransacties van de klanten, vindt u in Toelichting 40 bij de jaarrekening, “Voorwaardelijke verplichtingen en activa”.
60 - Delhaize Groep - Jaarverslag 2008
Expansierisico
Of Delhaize Groep erin slaagt nieuwe winkels te openen, hangt af van de aankoop of van het afsluiten van leases voor geschikt vastgoed aan commercieel verantwoorde voorwaarden. Indien de Groep er niet in slaagt tijdig vastgoed te verwerven, kunnen haar groeiplannen onder druk komen te staan. Op dezelfde wijze kunnen haar activiteiten nadeel ondervinden indien de Groep er niet in slaagt leases van bestaande winkels aan commercieel aanvaardbare voorwaarden te vernieuwen.
Overname- en integratierisico
Als onderdeel van haar strategie blijft Delhaize Groep haar activiteiten versterken door het nastreven van overnamemogelijkheden in de voedingsdistributie. Delhaize Groep kijkt uit naar overnames van activiteiten die dezelfde of gelijkaardige winkelformules uitbaten in haar huidige of aangrenzende geografische markten. Wanneer zij andere activiteiten overneemt, staat de Groep bloot aan de risico’s die gewoonlijk verbonden zijn aan de integratie van deze activiteiten. Het gebrek aan geschikte overnamedoelen tegen verantwoorde prijzen kan de groei van de Groep belemmeren.
Risico verbonden aan uitzonderlijke gebeurtenissen
De activiteiten, activa en medewerkers van Delhaize Groep kunnen blootgesteld worden aan risico’s verbonden aan gebeurtenissen van uitzonderlijke aard, zoals onder andere extreme weersomstandigheden, natuurrampen, terroristische aanslagen, gijzelingen, politieke onrust, brand, stroomonderbrekingen, storingen in informaticasystemen, voedselvergiftiging, epidemieën en ongelukken. Dergelijke gebeurtenissen kunnen een aanzienlijke impact hebben op de relatie van de Groep met haar klanten en op haar financiële situatie, resultaten en kasstromen. De mogelijke dreiging van externe gebeurtenissen wordt door de Groep permanent geëvalueerd en beheerd. De Groep beschikt over bedrijfscontinuïteitsplannen en crisisprocedures. De doeltreffendheid van deze plannen in het beperken van de financiële verliezen zal variëren afhankelijk van de aard en de ernst van de uitzonderlijke gebeurtenissen.
Risico verbonden aan rechtszaken
Delhaize Groep is af en toe betrokken bij rechtszaken, met als voorwerp personeels- en werkgerelateerde zaken, letselschade, antitrustzaken en andere gerechtelijke acties die voortvloeien uit onze normale bedrijfsactiviteiten. De Groep heeft haar blootstelling aan vorderingen en gedingen in de normale uitoefening van haar activiteiten geëvalueerd en meent dat ze hiervoor voldoende voorzieningen heeft aangelegd. Desondanks houdt elk geschil risico’s in en kan de onverwachte uitkomst van dergelijke zaken een negatieve impact hebben op de jaarrekening van de Groep. Meer informatie over
lopende geschillen vindt u in Toelichting 40 bij de jaarrekening, “Voorwaardelijke verplichtingen en activa”.
Risico verbonden aan regelgeving
Delhaize Groep is onderworpen aan nationale, federale, regionale, en lokale wet- en regelgeving in elk land waar zij actief is en dit met betrekking tot onder andere ruimtelijke ordening, vestiging en exploitatie, monopolievorming, veiligheid op de werkplaats, volksgezondheid, milieubescherming, informatieverplichtingen naar omwonenden, en de verkoop van alcohol en medicijnen. In bepaalde rechtsgebieden worden de licenties voor supermarkten, onder andere voor de verkoop van alcoholische dranken, van overheidswege geregeld. Onder bepaalde regels mag Delhaize Groep geen alcohol verkopen in sommige van haar winkels. Werkgevers zijn ook onderworpen aan wetgeving met betrekking tot hun relatie met werknemers, onder andere aangaande minimumlonen, overuren, werkomstandigheden, toegang voor mensen met een handicap en arbeidsvergunningen. De naleving van of wijzigingen in deze wetten kunnen leiden tot een daling van de opbrengsten en winstgevendheid van de winkels van de Groep en kunnen haar activiteiten, financiële situatie en resultaten negatief beïnvloeden. In de jurisdicties waarin ze actief is, wordt de Groep onderworpen aan talrijke wetten tegen monopolievorming en soortgelijke. In een aantal markten heeft de Groep marktposities die toekomstige belangrijke overnames kunnen bemoeilijken en haar capaciteit om - indien zij dat wenst - uit te breiden via een overname of fusie kunnen onder druk zetten. Bovendien is Delhaize Groep in vele van de jurisdicties waarin zij actief is, onderworpen aan wetgeving inzake oneerlijke concurrentiepraktijken en soortgelijk gedrag. Delhaize Groep werd al onderworpen en kan in de toekomst nog onderworpen worden aan beschuldigingen van dergelijke praktijken of verdere reglementaire inspecties of procedures. Zulke beschuldigingen, inspecties of procedures (ongeacht de gegrondheid ervan), kunnen de Groep verplichten om belangrijke beheersmiddelen in te zetten om zichzelf te verdedigen tegen zulke beschuldigingen. In geval dat zulke beschuldigingen bewezen worden, kan Delhaize Groep onderworpen worden aan zware boetes, schadevergoedingen en andere kosten en deze kunnen een ongunstige impact hebben op haar reputatie. Meer informatie over een lopende antitrustzaak in België vindt u in Toelichting 40 bij de jaarrekening, “Voorwaardelijke verplichtingen en activa”. Delhaize Groep streeft actief naar de naleving van alle wetten en regels waaraan ze onderworpen is. Ze heeft een Code van Bedrijfsvoering en Ethische Normen ontwikkeld en ingevoerd. De afgelopen jaren werden ook antifraude- en andere relevante trainingen georganiseerd en werd de interne-auditfunctie versterkt.
Delhaize Groep Onze Strategie in een Oogopslag
Onze Onderneming in 2008
Risico verbonden aan interne controle
Niet-vastgestelde lacunes in controle of controles die niet doeltreffend werken, houden het risico in van verliezen en / of verkeerde voorstellingen van de financiële toestand. Delhaize Groep evalueert regelmatig de kwaliteit en doeltreffendheid van haar interne controles. Interne controle op de financiële verslaggeving zal niet noodzakelijk onjuistheden vermijden of opsporen omwille van inherente beperkingen, waaronder een eventuele menselijke fout, het omzeilen of niet uitvoeren van controles, of fraude. Daarom kan zelfs een doeltreffende interne controleomgeving enkel een redelijke garantie geven met betrekking tot het opstellen en de getrouwe weergave van de jaarrekening. Indien de Groep er niet in slaagt de doeltreffendheid van haar interne controleomgeving in stand te houden, met inbegrip van elk onvermogen om de nodige nieuwe of verbeterde controles te implementeren, of als zij moeilijkheden ondervindt in de implementatie van interne controles, kunnen de activiteiten en de bedrijfsresultaten van de Groep negatief beïnvloed worden en zou het kunnen dat zij haar verplichtingen met betrekking tot verslaggeving niet kan nakomen. Als buitenlandse onderneming die rapporteert onder de Amerikaanse wetgeving, is de Groep verplicht de certificatieverplichtingen van Section 404 van de Sarbanes-Oxley Act uit 2002 na te leven. Deze vereisen dat het management en de Commissaris de doeltreffendheid van de interne controles van de Groep met betrekking tot de financiële rapportering evalueren en beoordelen. Het jaarverslag van 2007 van de Groep in de vorm van Form 20-F bevatte de conclusie van het management dat de interne controle van de Groep met betrekking tot de financiële rapportering effectief was op 31 december 2007. In dezelfde Form 20-F besluit de Commissaris dat de Groep, in alle materiële opzichten, een doeltreffende controle in stand houdt op haar financiële rapportering op 31 december 2007.
Risico verbonden aan fiscale controles
Delhaize Groep is in de verschillende rechtsgebieden waar ze actief is regelmatig onderworpen aan fiscale controles, waarvan zij meent dat ze deel uitmaken van haar lopende bedrijfsactiviteiten. Hoewel de uiteindelijke afloop van deze controles onzeker is, heeft de Groep de verdedigbaarheid van haar ingediende aangiftes in overweging genomen in haar algemene evaluatie van potentiële belastingverplichtingen en meent zij voor eventuele risico’s adequate voorzieningen te hebben geboekt in haar geconsolideerde jaarrekening. Mochten deze controles anders uitdraaien dan vooropgesteld, zou dit de jaarrekening van Delhaize Groep negatief kunnen beïnvloeden. Meer informatie over fiscale controles in de jurisdicties waar we actief zijn, vindt u in Toelichting 40 bij de jaarrekening, “Voorwaardelijke verplichtingen en activa”.
Corporate Governance Risicofactoren Jaarrekeningen
Risico verbonden aan productaansprakelijkheid
De verpakking, marketing, distributie en verkoop van voedingsproducten dragen risico’s in zich verbonden aan productaansprakelijkheid en -terugroeping, en de daaraan verbonden negatieve publiciteit. Producten kunnen contaminanten of vreemde voorwerpen bevatten die door Delhaize Groep onbedoeld verdeeld worden. Deze kunnen in bepaalde gevallen leiden tot ziekte, verwondingen of overlijden. Bijgevolg is Delhaize Groep blootgesteld aan vorderingen inzake productaansprakelijkheid. Indien een dergelijke vordering succesvol is, kan de verzekering van de Groep onvoldoende zijn om alle opgelopen verplichtingen te dekken. Bovendien kan dit voor de Groep leiden tot de onmogelijkheid om deze verzekering verder te zetten of een vergelijkbare verzekering af te sluiten tegen een redelijke kostprijs. Zelfs indien een vordering inzake productaansprakelijkheid niet succesvol is of de procedure niet tot het einde wordt gevoerd, kan de negatieve publiciteit als zouden de producten van de Groep ziekte of verwondingen veroorzaken, een ongunstige impact hebben op de reputatie, activiteiten, financiële situatie en resultaten van de Groep. Delhaize Groep benadert voedselveiligheid op actieve wijze teneinde haar klanten veilige voedingsproducten aan te bieden. De Groep beschikt over globale richtlijnen inzake voedselveiligheid en de naleving ervan wordt strikt opgevolgd.
Risico verbonden aan milieu-aansprakelijkheid
Delhaize Groep is onderworpen aan wet- en regelgeving omtrent activiteiten met een negatieve invloed op het milieu. Delhaize Groep kan verantwoordelijk worden gesteld voor het herstel van milieuschade en kan de daaraan verbonden kosten op zich moeten nemen met betrekking tot haar winkels en de terreinen waarop haar winkels, distributiecentra en kantoren gevestigd zijn, ongeacht of de Groep de winkels, distributiecentra of terreinen, huurt, onderhuurt of bezit, en ongeacht of deze milieuschade veroorzaakt werd door de Groep of door een voormalige huurder of eigenaar. De Groep heeft in haar operationele ondernemingen controleprocedures ingesteld om de milieu-impact vast te stellen en eventuele ongunstige omstandigheden prioritair te behandelen en te remediëren.
Risico met eigen dekking
Delhaize Groep beheert haar verzekerbare risico’s door de combinatie van externe verzekering en eigen dekking. Om te beslissen of ze een bepaald risico zal dekken via een externe verzekering of door eigen dekking, baseert de Groep zich op het succes van haar risicobeheer door middel van veiligheids- en andere interne programma’s enerzijds en op de kostprijs van externe dekking anderzijds.
Aandeelhoudersinformatie
Externe verzekering wordt gebruikt wanneer beschikbaar tegen een redelijke kostprijs. De verzekerde niveaus worden bepaald op basis van gegevens omtrent blootstelling verzameld door risicoanalyse, door vergelijking met de gebruiken in de sector en door analyse van de beschikbare financieringscapaciteit in de globale verzekeringsmarkt. De voornaamste risico’s die door Delhaize Groeps verzekeringspolissen worden gedekt zijn: > Schade aan eigendommen en onder breking van de activiteiten ten gevolge van brand, ontploffing, natuurrampen of andere gevaren. > Aansprakelijkheid voor schade aan derden veroorzaakt door de activiteiten, producten en diensten van de Groep. Naast de Groepspolissen onderschrijft Delhaize Groep in de verschillende landen waar ze actief is verzekeringspolissen van verplichte aard of om specifieke risico’s in te dekken, zoals ongevallen met voertuigen en arbeidsongevallen. De Amerikaanse activiteiten van Delhaize Groep hebben voorzieningen voor risico’s met eigen dekking in verband met arbeidsongevallen, algemene aansprakelijkheid, ongevallen met voertuigen, de verkoop van geneesmiddelen en gezondheidszorg (medische, apotheek- en tandartskosten, evenals tijdelijke invaliditeit). De provisies voor risico’s met eigen dekking in verband met arbeidsongevallen, algemene aansprakelijkheid en ongevallen met voertuigen zijn herverzekerd door The Pride Reinsurance Company, een Ierse herverzekeringsmaatschappij en volle dochtervennootschap van Delhaize Groep. De doelstelling van dit herverzekeringsprogramma is om de Amerikaanse activiteiten van de Groep permanente flexibiliteit te verschaffen in hun risicoprogramma en tegelijk bepaalde bescherming te geven in geval van overschrijding van de reserves door geanticipeerde herverzekeringscontracten bij Pride. Voorzieningen voor risico’s met eigen dekking zijn gebaseerd op actuariële analyses van ingediende vorderingen en een schatting van nog niet gerapporteerde vorderingen voor reeds opgelopen schade. De Groep is van oordeel dat de actuariële analyses redelijk zijn; ze zijn echter wel onderhevig aan mogelijke patroonwijzigingen voor schaderapportering en -regelingen, en wettelijke en economische voorwaarden. Hierdoor is het mogelijk dat haar bestaande reserves bij de afwikkeling van sommige van deze claims aanzienlijk overschreden worden. De provisie voor risico’s met eigen dekking op de passiefzijde van de balans bedraagt EUR 122 miljoen. Meer informatie over eigen dekking vindt u in Toelichting 23 bij de jaarrekening, “Voorziening voor risico’s met eigen dekking”.
61
Jaarrekeningen
62 - Delhaize Groep - Jaarverslag 2008
Delhaize Groep Onze Strategie in een Oogopslag
Onze Onderneming in 2008
Corporate Governance Risicofactoren
Jaarrekeningen
Aandeelhoudersinformatie
Geconsolideerde balansen Geconsolideerde winst- en verliesrekeningen Geconsolideerde staten van opgenomen opbrengsten en lasten Geconsolideerde kasstroomoverzichten Toelichtingen bij de jaarrekening 1. Algemene informatie 2. Overzicht van betekenisvolle opname- en waarderingsregels 3. Verwervingen van dochterondernemingen en minderheidsbelangen 4. Desinvesteringen 5. Groep van af te stoten balanselementen geclassificeerd als beschikbaar voor verkoop 6. Gesegmenteerde informatie 7. Goodwill 8. Immateriële activa 9. Materiële vaste activa 10. Vastgoedbeleggingen 11. Beleggingen in effecten 12. Overige financiële activa 13. Voorraden 14. Vorderingen 15. Dividenden 16. Eigen vermogen 17. Langetermijnleningen 18. Kortetermijnleningen 19. Leases 20. Afgeleide instrumenten 21. Voorzieningen 22. Voorzieningen voor winkelsluitingen 23. Voorziening voor risico’s met eigen dekking 24. Pensioenregelingen 25. Toe te rekenen kosten 26. Belastingen 27. Winst per aandeel 28. Beëindigde activiteiten 29. Verloning op basis van aandelen 30. Kostprijs van verkochte goederen 31. Kosten voor personeelsbeloningen 32. Andere bedrijfsopbrengsten 33. Andere bedrijfskosten 34. Financiële kosten 35. Inkomsten uit beleggingen 36. Nettoverliezen (winsten) uit wisselkoerswijzigingen 37. Bijkomende kasstroominformatie 38. Transacties met verbonden partijen 39. Verplichtingen 40. Voorwaardelijke verplichtingen en activa 41. Gebeurtenissen na balansdatum 42. Lijst van geconsolideerde en geassocieerde ondernemingen
Bijkomende informatie Historisch financieel overzicht Verklaring van verantwoordelijke personen Verslag van de commissaris Verkorte statutaire jaarrekening van Delhaize Groep NV
64 66 66 67 68 ›› ›› ›› ›› ›› ›› ›› ›› ›› ›› ›› ›› ›› ›› ›› ›› ›› ›› ›› ›› ›› ›› ›› ›› ›› ›› ›› ›› ›› ›› ›› ›› ›› ›› ›› ›› ›› ›› ›› ›› ›› ››
68 68 78 80 80 81 82 83 85 87 87 87 88 88 88 89 92 94 94 95 97 97 98 99 102 102 104 105 105 110 110 110 111 111 111 112 112 112 113 113 113 114
116 119 119 120 121
63
Geconsolideerde balansen
Geconsolideerde winst- en verliesrekening
Geconsolideerde staten van opgenomen opbrengsten en lasten
Geconsolideerde kasstroomoverzichten
Toelichtingen bij de jaarrekening
Geconsolideerde balansen Geconsolideerde activa (in miljoenen EUR)
Toelichting
2008
2007
2006
Goodwill 7 Immateriële activa 8 Materiële vaste activa 9 Vastgoedbeleggingen 10 Beleggingen in effecten 11 Overige financiële activa 12 Uitgestelde belastingvorderingen 26 Afgeleide instrumenten 20 Overige vaste activa Totaal vaste activa
2 607 597 3 832 39 123 23 8 57 11 7 297
2 446 552 3 383 40 116 25 6 53 4 6 625
2 697 605 3 400 26 121 12 8 4 6 873
Voorraden 13 Vorderingen 14 Belastingvorderingen Beleggingen in effecten 11 Overige financiële activa 12 Afgeleide instrumenten 20 Over te dragen kosten Overige vlottende activa Geldmiddelen en kasequivalenten 37 Activa geclassificeerd als beschikbaar voor verkoop 5 Totaal vlottende activa
1 338 608 8 28 7 1 41 50 320 2 2 403
1 262 565 19 36 7 - 29 30 249 - 2 197
1 338 527 2 32 2 39 26 305 151 2 422
Totaal activa
9 700
8 822
9 295
64 - Delhaize Groep - Jaarverslag 2008
Bijkomende informatie
Historisch financieel overzicht
Verklaring van verantwoordelijke personen
Verkorte statutaire jaarrekening van Delhaize Groep NV
Verslag van de commissaris
Geconsolideerde passiva en eigen vermogen (in miljoenen EUR)
Toelichting
2008
2007
2006
Kapitaal 16 Uitgiftepremie 16 Eigen aandelen 16 Overgedragen winst 16 Overige reserves 16 Cumulatieve omrekeningsverschillen 16 Eigen vermogen, deel van de Groep Minderheidsbelangen 16
50 2 725 (56) 2 678 (25) (1 229) 4 143 52
50 2 709 (59) 2 355 (12) (1 416) 3 627 49
48 2 515 (55) 2 076 (33) (1 026) 3 525 36
Totaal eigen vermogen
4 195
3 676
3 561
Langetermijnleningen 17 Financiële leaseverplichtingen 19 Uitgestelde belastingverplichtingen 26 Afgeleide instrumenten 20 Voorzieningen 21, 22, 23, 24 Overige langetermijnverplichtingen Totaal langetermijnverplichtingen
1 766 643 215 - 226 68 2 918
1 912 596 171 - 207 39 2 925
2 170 602 186 3 263 34 3 258
Kortetermijnleningen 18 Kortlopend deel van langetermijnleningen 17 Financiële leaseverplichtingen 19 Afgeleide instrumenten 20 Voorzieningen 21, 22, 23, 24 Te betalen belastingen Handelsschulden Toe te rekenen kosten 25 Overige kortetermijnverplichtingen 5 Verplichtingen in verband met activa beschikbaar voor verkoop Totaal kortetermijnverplichtingen
152 326 44 - 49 98 1 383 378 154 3 2 587
41 109 39 1 42 59 1 436 376 118 - 2 221
102 181 35 2 42 75 1 504 384 100 51 2 476
Totaal verplichtingen
5 505
5 146
5 734
Totaal passiva en eigen vermogen
9 700
8 822
9 295
65
Geconsolideerde balansen
Geconsolideerde winst- en verliesrekening
Geconsolideerde staten van Geconsolideerde opgenomen opbrengsten en lasten kasstroomoverzichten
Toelichtingen bij de jaarrekening
Geconsolideerde winst- en verliesrekeningen Toelichting
2008
2007(1)
2006(1)
Opbrengsten Kostprijs van verkochte goederen 30 Brutoresultaat Brutomarge Andere bedrijfsopbrengsten 32 Verkoop-, algemene en administratieve kosten 31 Andere bedrijfskosten 33 Bedrijfsresultaat Bedrijfsmarge Financiële kosten 34 Opbrengsten uit beleggingen 35 Resultaat vóór belastingen en beëindigde activiteiten Belastingen 26 Nettowinst van voortgezette activiteiten Resultaat van beëindigde activiteiten (na belastingen) 28 Nettowinst Nettowinst toe te rekenen aan minderheidsbelangen Nettowinst toe te rekenen aan aandeelhouders van de Groep (Deel van de Groep in de nettowinst)
19 024 (14 204) 4 820 25,3% 96 (3 962) (50) 904 4,8% (213) 11 702 (217) 485 (6) 479 12
18 943 (14 155) 4 788 25,3% 108 (3 923) (36) 937 4,9% (347) 15 605 (204) 401 24 425 15
19 215 (14 367) 4 848 25,2% 83 (3 965) (19) 947 4,9% (296) 20 671 (245) 426 (65) 361 9
467
410
352
4,76 4,70
3,95 4,20
4,40 3,71
4,65 4,59
3,80 4,04
4,19 3,55
99 385 103 131
97 666 103 448
94 939 101 906
(in miljoenen EUR)
(1) Aangepast voor de herklassering van de Duitse activiteiten naar beëindigde activiteiten.
(in EUR)
Winst per aandeel 27 Gewoon Nettowinst van voortgezette activiteiten Deel van de Groep in de nettowinst Verwaterd Nettowinst van voortgezette activiteiten Deel van de Groep in de nettowinst (in duizenden)
Gewogen gemiddeld aantal uitstaande aandelen Gewoon Verwaterd
Geconsolideerde staten van opgenomen opbrengsten en lasten (in miljoenen EUR)
2008
2007
2006
Afschrijving van overgedragen winst (verlies) op afdekking, na belastingen Niet-gerealiseerde winst (verlies) op effecten beschikbaar voor verkoop, na belastingen Actuariële winst (verlies) op toegezegd-pensioenregelingen, na belastingen Winst (verlies) op omrekeningsverschillen op buitenlandse activiteiten Netto-opbrengsten (lasten) rechtstreeks in het eigen vermogen geboekt Nettowinst Totaal opgenomen opbrengsten en lasten voor de periode Bedrag toe te rekenen aan minderheidsbelangen Bedrag toe te rekenen aan aandeelhouders van de Groep
1 6 (19) 185 173 479 652 12 640
11 1 7 (387) (368) 425 57 15 42
3 10 (357) (344) 361 17 8 9
66 - Delhaize Groep - Jaarverslag 2008
Bijkomende informatie
Historisch financieel overzicht
Verklaring van verantwoordelijke personen
Verkorte statutaire jaarrekening van Delhaize Groep NV
Verslag van de commissaris
Geconsolideerde kasstroomoverzichten (in miljoenen EUR)
2008
2007
2006
Bedrijfsactiviteiten Deel van de Groep in de nettowinst 467 410 352 Nettowinst toe te rekenen aan minderheidsbelangen 12 15 9 Aanpassingen voor: Afschrijvingen - voortgezette activiteiten 474 475 495 Afschrijvingen - beëindigde activiteiten 2 1 8 Bijzondere waardeverminderingsverliezen - voortgezette activiteiten 20 15 3 Bijzondere waardeverminderingsverliezen - beëindigde activiteiten 8 (1) 65 Waardeverminderingen op handelsvorderingen en voorraden 15 11 12 Verloning op basis van aandelen 21 22 23 Belastingen 217 203 242 Financiële kosten 214 350 300 Opbrengsten uit beleggingen (14) (37) (20) Overige niet-kaskosten (6) (7) 2 Wijzigingen in bedrijfsactiva en -passiva: Voorraden (16) (49) (56) Vorderingen (52) (61) (71) Over te dragen kosten en andere activa (26) (6) (9) Handelsschulden (97) (9) 112 Toe te rekenen kosten en andere passiva 28 75 13 Voorzieningen (25) (13) (32) Betaalde rente (198) (254) (292) Ontvangen rente 13 15 19 Betaalde belastingen (130) (223) (265) Vermeerdering van de thesaurie voortvloeiend uit bedrijfsactiviteiten 927 932 910 Investeringsactiviteiten Aankoop van belangen in geconsolideerde ondernemingen, verminderd met de verworven geldmiddelen en kasequivalenten (100) - Verkoop van belangen in geconsolideerde ondernemingen, verminderd met de verkochte geldmiddelen en kasequivalenten - 119 Aankoop van materiële en immateriële activa (investeringen) (714) (729) (700) Verkoop van materiële en immateriële activa 30 24 16 Beleggingen in schuldeffecten (66) (76) (102) Verkoop van en op vervaldag gekomen schuldeffecten 73 52 75 Aankoop van andere financiële activa - (20) Verkoop van en op vervaldag gekomen overige financiële activa 7 1 2 Afwikkeling van afgeleide instrumenten - (1) (13) Vermindering van de thesaurie voortvloeiend uit investeringsactiviteiten (770) (630) (722) Kasstroom vóór financieringsactiviteiten 157 302 188 Financieringsactiviteiten Ontvangsten ingevolge de uitoefening van warrants en aandelenopties 7 65 57 Inkoop van eigen aandelen (6) (36) (30) Betaalde dividenden (143) (131) (113) Dividenden door dochterondernemingen betaald aan derden (4) (2) (2) Vervallen borgstellingen 9 10 11 Langetermijnleningen (na financieringskosten) 80 911 1 Terugbetaling van langetermijnleningen (110) (1 052) (631) Terugbetaling van leaseverplichtingen (39) (40) (36) (Terugbetaling van) kortetermijnleningen 109 (51) 106 Afwikkeling van afgeleide instrumenten 4 (7) Vermindering van de thesaurie voortvloeiend uit financieringsactiviteiten (93) (333) (637) Invloed van omrekeningsverschillen 8 (34) (42) Nettobalansschommeling van de geldmiddelen en de kasequivalenten 72 (65) (491) Geldmiddelen en kasequivalenten bij het begin van de periode 249 314(1) 805 Geldmiddelen en kasequivalenten bij het einde van de periode 321(2) 249 314(1) (1) Waarvan EUR 9 miljoen opgenomen in activa beschikbaar voor verkoop. (2) Waarvan EUR 1 miljoen opgenomen in activa beschikbaar voor verkoop.
67
Geconsolideerde balansen
Geconsolideerde winst- en verliesrekening
Geconsolideerde staten van opgenomen opbrengsten en lasten
Geconsolideerde kasstroomoverzichten
Toelichtingen bij de jaarrekening
Toelichtingen bij de jaarrekening 1. Algemene informatie De voornaamste bedrijfsactiviteit van Delhaize Groep (hiernaar wordt eveneens verwezen samen met haar geconsolideerde en geassocieerde ondernemingen, behalve daar waar de context het anders vereist, door de benamingen “wij”, “ons”, “onze”, de “onderneming” en “de Groep”) is de uitbating van voedingssupermarkten in NoordAmerika, Europa en Zuidoost-Azië. Het verkoopnetwerk van Delhaize Groep omvat eveneens andere winkelformaten zoals buurtwinkels en gespecialiseerde winkels. Naast voedingsdistributie houdt Delhaize Groep zich bezig met de groothandel in voeding naar winkels binnen haar verkoopnetwerk en met de distributie van non-foodproducten zoals artikelen voor huisdieren. De onderneming is een naamloze vennootschap gelegen en gedomicilieerd in België, met aandelen genoteerd op Euronext Brussel en de New York Stock Exchange (“NYSE”). De geconsolideerde jaarrekening van het jaar eindigend op 31 december 2008 zoals in dit jaarverslag weergegeven, werd opgesteld onder de verantwoordelijkheid van de Raad van Bestuur en voor publicatie goedgekeurd door de Raad van Bestuur op 11 maart 2009, onder voorbehoud van de goedkeuring van de statutaire niet-geconsolideerde jaarrekening door de aandeelhouders tijdens de Gewone Algemene Vergadering, die zal plaatsvinden op 28 mei 2009. Conform de Belgische wetgeving zal de geconsolideerde jaarrekening tijdens dezelfde vergadering ter informatie voorgesteld worden aan de aandeelhouders van Delhaize Groep. De geconsolideerde jaarrekening is niet onderworpen aan wijzigingen, behalve als het gaat om wijzigingen als gevolg van eventuele beslissingen van de aandeelhouders betreffende de statutaire niet-geconsolideerde jaarrekening die een impact hebben op de geconsolideerde jaarrekening.
2. Overzicht van betekenisvolle opname- en waarderingsregels De voornaamste waarderingsregels die werden gehanteerd bij de voorbereiding van deze geconsolideerde jaarrekening zijn hieronder beschreven. Deze waarderingsregels werden consequent toegepast op alle weergegeven boekjaren, tenzij anders vermeld. De vergelijkbare winst- en verliesrekeningen van activiteiten die tijdens de huidige periode voorgesteld worden als een beëindigde activiteit, zijn weergegeven alsof ze beëindigd werden vanaf het begin van de vergelijkende periode (zie Toelichting 5).
Voorbereidingsbasis De geconsolideerde jaarrekening bevat de jaarrekeningen van Delhaize Groep en haar dochterondernemingen op 31 december 2008, behalve de dochterondernemingen van Delhaize Groep in de V.S. voor wie het boekjaar eindigt op de zaterdag die het dichtst bij 31 december aanleunt. Bijgevolg zijn de resultaten van de Amerikaanse dochterondernemingen voor de 53 weken t.e.m. 3 januari 2009, 52 weken t.e.m. 29 december 2007 en 52 weken t.e.m. 30 december 2006 inbegrepen in de geconsolideerde resultaten van Delhaize Groep voor 2008, 2007 en 2006. De geconsolideerde jaarrekening van Delhaize Groep is opgesteld conform de International Financial Reporting Standards (IFRS), zoals bepaald door de International Accounting Standards Board (IASB), en zoals aanvaard door de Europese Unie (EU). Het enige verschil tussen de effectieve IFRS zoals bepaald door de IASB en aanvaard door de EU betreft bepaalde alinea’s van IAS 39 “Financiële instrumenten: opname en waardering”, waarvan de toepassing niet verplicht is in de EU (de zogenaamde “carve-out”). Delhaize Groep wordt niet getroffen door de carve-out, dus is er voor de Groep geen verschil tussen de effectieve IFRS zoals bepaald door de IASB en aanvaard door de EU. Verder verwijzen we naar de opmerkingen die we maakten in verband met “Wijzigingen in de opname- en waarderingsregels en informatieverschaffing” en “Gepubliceerde normen en interpretaties die nog niet van kracht zijn”. Deze jaarrekening werd opgesteld volgens de methode van de historische kostprijs uitgezonderd afgeleide financiële instrumenten en financiële activa beschikbaar voor verkoop die opgenomen zijn tegen hun reële waarde, zoals verduidelijkt in de betreffende toelichtingen. Activa en groepen van af te stoten balanselementen geklasseerd als beschikbaar voor verkoop werden gewaardeerd aan de laagste waarde van boekwaarde en reële waarde minus verkoopkosten. De voorbereiding van de jaarrekening conform de IFRS-normen vereist dat er bepaalde cruciale boekhoudkundige ramingen worden gebruikt. Het vereist ook dat het management zich beroept op zijn beoordelingsvermogen bij de toepassing van de opname- en waarderingsregels van de Groep. De rubrieken waarbij een hogere mate van oordeel of complexiteit komt kijken, of rubrieken waarbij veronderstellingen en ramingen belangrijk zijn voor de geconsolideerde jaarrekening, worden verder in de tekst besproken.
Consolidatieprincipes Dochterondernemingen zijn entiteiten waarvoor de Groep – rechtstreeks of onrechtstreeks – bevoegdheid heeft om het financiële en operationele beleid te voeren, meestal – en voor Delhaize Groep steeds – in combinatie met het bezit van meer dan de helft van de stemgerechtigde aandelen. Het bestaan en het effect van potentiële stemrechten die op het einde van het jaar zouden kunnen worden uitgeoefend of geconverteerd, worden in aanmerking genomen wanneer er wordt geoordeeld of de Groep een andere entiteit al dan niet bezit. Alle dochterondernemingen worden volledig geconsolideerd vanaf de aankoopdatum, de datum waarop de Groep zeggenschap verkreeg, en worden verder geconsolideerd tot de datum waarop de zeggenschap ten einde loopt. Zie Toelichting 42 voor een lijst van dochterondernemingen. Joint ventures zijn entiteiten waarover de Groep gezamenlijke zeggenschap heeft, die verkregen is door middel van een contractuele overeenkomst en die unanimiteit vereist voor strategische, financiële en operationele beslissingen. Joint ventures worden proportioneel geconsolideerd vanaf de datum waarop de zeggenschap een feit is, tot de zeggenschap ten einde loopt (zie Toelichting 42). De Groep bezit momenteel geen investeringen in entiteiten waarop Delhaize Groep aanzienlijke invloed heeft, maar waarover ze geen zeggenschap heeft (geassocieerde ondernemingen). De geconsolideerde jaarrekening wordt opgesteld met behulp van uniforme waarderingsregels voor gelijksoortige transacties en andere evenementen in gelijkaardige omstandigheden. Waarderingsregels van dochterondernemingen of joint ventures zijn waar nodig gewijzigd om ze consistent te maken met de waarderingsregels van de Groep. Alle intra-groep balansen, inkomsten en uitgaven en niet-gerealiseerde winsten en verliezen die voortvloeien uit onderlinge transacties, worden volledig geëlimineerd wanneer de geconsolideerde jaarrekening wordt opgesteld. Minderheidsbelangen (ook “belangen zonder zeggenschap” genoemd) vertegenwoordigen het gedeelte winst of verlies en netto-activa die de Groep niet in haar bezit heeft en worden afzonderlijk voorgesteld in de geconsolideerde jaarrekening en bij het eigen vermogen op de geconsolideerde balans, apart van het eigen vermogen van de Groep. Verwervingen van minderheidsbelangen worden verantwoord door middel van de zogenaamde “parent entity extension”-methode, waarbij het verschil tussen de betaalde vergoeding en de boekwaarde van het verworven aandeel in de netto-activa als goodwill wordt opgenomen.
68 - Delhaize Groep - Jaarverslag 2008
Bijkomende informatie
Historisch financieel overzicht
Verklaring van verantwoordelijke personen
Verkorte statutaire jaarrekening van Delhaize Groep NV
Verslag van de commissaris
Bedrijfscombinaties en goodwill Bedrijfscombinaties worden geboekt volgens de overnamemethode. De kostprijs van een overname wordt berekend als de reële waarde van de afgestane activa, de uitgegeven eigen-vermogensinstrumenten en verplichtingen die werden aangegaan of overgenomen op de overnamedatum, vermeerderd met de direct aan de overname toewijsbare kosten. Identificeerbare verworven activa, verplichtingen en voorwaardelijke verplichtingen die worden overgenomen in een bedrijfscombinatie worden initieel gewaardeerd tegen hun reële waarde op de overnamedatum, ongeacht aanwezige minderheidsbelangen. Het verschil tussen de kostprijs van een overname en het belang van de Groep in de reële waarde van de overgenomen identificeerbare netto-activa wordt opgenomen als goodwill. Indien de kostprijs van de overname lager is dan de reële waarde van de netto-activa van de overgenomen dochteronderneming, wordt het verschil rechtstreeks in de winst- en verliesrekening opgenomen. Na de initiële opname wordt goodwill niet afgeschreven, maar jaarlijks getoetst op bijzondere waardeverminderingsverliezen en telkens er een aanwijzing is van een mogelijke bijzondere waardevermindering. Teneinde goodwill te testen op bijzondere waardeverminderingsverliezen, wordt deze toegewezen op het niveau van elke operationele entiteit van de Groep waarvan wordt verwacht dat ze voordeel zal halen uit de synergieën van de combinatie, ongeacht of andere activa of passiva van de overgenomen dochteronderneming aan deze entiteiten worden toegewezen. Wanneer Delhaize Groep een activiteit verwerft, worden in contracten besloten derivaten, die door de overgenomen dochteronderneming afgescheiden zijn van het oorspronkelijke contract, niet herbeoordeeld bij verwerving, tenzij de bedrijfscombinatie leidt tot een wijziging van de voorwaarden van het contract die de kasstromen, die anders contractueel vereist zouden zijn, ingrijpend zou wijzigen.
Vaste activa / Groepen van af te stoten balanselementen geclassificeerd als beschikbaar voor verkoop en beëindigde activiteiten Vaste activa en groepen van af te stoten balanselementen die de Groep van de hand wil doen, worden geklasseerd als beschikbaar voor verkoop indien hun boekwaarde zal worden gerealiseerd door de verkoop en niet door het voortgezette gebruik ervan. Dit wordt enkel toegepast wanneer de verkoop hoogstwaarschijnlijk is en wanneer het actief (of de groep van af te stoten balanselementen) beschikbaar is voor onmiddellijke verkoop in zijn huidige conditie. Het gepast managementsniveau moet een formeel plan hebben voor de verkoop en de transactie moet naar verwachting als een verkoop kunnen opgenomen worden binnen het jaar na de classificatie. Vlak voordat ze worden geklasseerd als beschikbaar voor verkoop worden de activa (of de groep activa die wordt afgestoten) geherwaardeerd in overeenstemming met de waarderingsregels van de Groep. Daarna worden vaste activa (of groep activa die wordt afgestoten) die beschikbaar zijn voor verkoop gewaardeerd aan de laagste waarde van hun boekwaarde of reële waarde verminderd met de verkoopkosten. Indien de waardevermindering de boekwaarde van de vaste activa overschrijdt binnen het toepassingsgebied van IFRS 5: “Vaste activa aangehouden voor verkoop en beëindigde bedrijfsactiviteiten”, neemt Delhaize Groep een afzonderlijke voorziening op om het verschil in haar jaarrekening weer te geven. Vaste activa worden niet in waarde verminderd of afgeschreven zodra ze geklasseerd staan als beschikbaar voor verkoop. Een beëindigde activiteit is een component van een entiteit die afgestoten is of die geklasseerd is als beschikbaar voor verkoop en: • een afzonderlijke significante bedrijfstak of geografisch activiteitengebied vertegenwoordigt; • deel uitmaakt van één gecoördineerd plan om een afzonderlijke significante bedrijfstak of geografisch activiteitengebied af te stoten; of • een dochteronderneming is die uitsluitend werd overgenomen met het oog op doorverkoop. Wanneer een activiteit als beëindigde activiteit wordt geklasseerd, worden de vergelijkende winst- en verliesrekeningen voorgesteld alsof de activiteit was beëindigd vanaf het begin van de vergeleken periode. De winst of het verlies na belastingen dat eruit voortvloeit, wordt afzonderlijk gerapporteerd in de winst- en verliesrekeningen (zie Toelichting 5).
Valuta-omrekeningen Transacties opgenomen in de jaarrekeningen van alle entiteiten van de Groep worden gewaardeerd in de munteenheid van de voornaamste economische omgeving waarin de entiteit actief is (“functionele munteenheid”). De jaarrekening van Delhaize Groep wordt weergegeven in (miljoenen) euro, de functionele munteenheid van de moedervennootschap en de rapporteringsmunt van de Groep, tenzij anders vermeld. Transacties in vreemde valuta worden initieel gewaardeerd op basis van de wisselkoers die geldt op de datum van de transactie of op de waarderingsdatum indien transacties worden geherwaardeerd. Nadien worden de monetaire activa en verplichtingen die uitgedrukt zijn in vreemde munten, omgezet aan de functionele wisselkoers op de balansdatum. Verliezen en winsten die voortvloeien uit de afloop van transacties in vreemde valuta en van de omrekening van monetaire activa en verplichtingen uitgedrukt in vreemde valuta worden opgenomen in de winst- en verliesrekening. Valutaverschillen die voortvloeien uit de omrekening van monetaire items die deel uitmaken van een netto-investering in een buitenlandse onderneming (i.e., items die verschuldigd zijn van of aan een buitenlandse onderneming, waarvoor er geen afwikkeling gepland is noch in een nabije toekomst zal plaatsvinden) worden in het eigen vermogen opgenomen onder “Cumulatieve omrekeningsverschillen”. Valutaverschillen die voortvloeien uit de omrekening van niet-monetaire items die opgenomen zijn aan reële waarde worden opgenomen in de winst- en verliesrekening, uitgezonderd verschillen die voortvloeien uit de omrekening van niet-monetaire items waarvoor verliezen en winsten rechtstreeks in het eigen vermogen worden opgenomen. Voor dergelijke niet-monetaire items wordt elke wisselkoerscomponent van die winst of dat verlies eveneens rechtstreeks in het eigen vermogen opgenomen. De resultaten en de financiële positie van alle ondernemingen van Delhaize Groep die een andere functionele munteenheid hebben dan de rapporteringsmunt van de Groep, worden als volgt omgerekend in de rapporteringsmunt: (i) de balansen van de buitenlandse filialen worden naar euro omgerekend op basis van de koers die geldt op datum van de afsluiting van het boekjaar (slotkoers); (ii) goodwill en aanpassingen van reële waarde die voortkomen uit de verwerving van een buitenlandse onderneming worden behandeld als activa en passiva van de buitenlandse onderneming en omgerekend naar de slotkoers; (iii) de winst- en verliesrekeningen worden omgerekend aan de gemiddelde dagkoers (het jaargemiddelde van de wisselkoersen van iedere werkdag). De verschillen voortkomend uit het gebruik van de gemiddelde dagkoers voor de resultaten en de slotkoers voor de balans worden onder de post “Cumulatieve omrekeningsverschillen” van het eigen vermogen opgenomen. Geen van de ondernemingen van de Groep hanteert de munteenheid van een hyper-inflatoire economie. Delhaize dekt evenmin netto-investeringen in buitenlandse activiteiten af. (in EUR)
1 USD 100 CZK 100 SKK 100 RON 100 THB 100 IDR
Slotkoers
Gemiddelde dagkoers
2008
2007
2006
2008
2007
2006
0,718546 - 3,319392 24,860162 2,071037 0,006562
0,679302 3,755445 2,977697 27,718491 2,283105 0,007232
0,759301 3,638348 2,904022 29,555194 2,138123 0,008443
0,679902 - 3,198802 27,154728 2,062906 0,007044
0,729661 3,601579 2,960814 29,982331 2,261727 0,007982
0,796433 3,528376 2,685711 28,362039 2,101122 0,008686
69
Geconsolideerde balansen
Geconsolideerde winst- en verliesrekening
Geconsolideerde staten van opgenomen opbrengsten en lasten
Geconsolideerde kasstroomoverzichten
Toelichtingen bij de jaarrekening
Immateriële activa De immateriële activa omvatten merknamen en voordelige leaserechten overgenomen in bedrijfscombinaties, computersoftware, diverse licenties en apotheekuitbatingsrechten die apart verworven werden. Afzonderlijk verworven immateriële activa worden initieel gewaardeerd aan hun kostprijs, terwijl immateriële vaste activa die werden verworven als onderdeel van een bedrijfscombinatie initieel tegen hun reële waarde worden gewaardeerd (zie “Bedrijfscombinaties en goodwill”). Investeringen in publiciteit of promotie-, opleiding- en opstartactiviteiten, en een gedeeltelijke en volledige relocatie of reorganisatie van een entiteit worden opgenomen als een opgelopen kost, d.w.z. wanneer Delhaize Groep toegang heeft tot de goederen of de diensten ontvangen heeft in overeenstemming met het onderliggende contract. Immateriële activa worden vervolgens gewaardeerd aan kostprijs, verminderd met de cumulatieve afschrijvingen en cumulatieve waardeverminderingsverliezen. De afschrijving begint wanneer het actief beschikbaar is voor gebruik, zoals voorzien door het management. Restwaarden van immateriële activa worden verondersteld nul te bedragen en worden op het einde van ieder boekjaar herzien. Kosten in verband met het up-to-date houden van computersoftware worden opgenomen als gemaakte kost. Ontwikkelingskosten die rechtstreeks kunnen worden toegewezen aan het ontwerpen en testen van identificeerbare en unieke “software voor eigen gebruik” in beheer van de Groep worden opgenomen als immateriële activa wanneer volgende criteria vervuld zijn: • het is technisch haalbaar om het softwareproduct af te werken zodat het beschikbaar is voor gebruik; • het management is van plan om het softwareproduct af te werken en te gebruiken; • men is in staat om het softwareproduct te gebruiken; • het is aantoonbaar dat het softwareproduct in de toekomst economisch voordeel zal opleveren; • de juiste technische, financiële en andere hulpbronnen om de ontwikkeling af te ronden en om het softwareproduct te gebruiken, zijn aanwezig; en • de investeringen voor de ontwikkeling van het softwareproduct kunnen op een betrouwbare manier worden gemeten. Rechtstreeks toewijsbare kosten, gekapitaliseerd als deel van het softwareproduct, zijn bv. personeelskosten voor de ontwikkeling van software en rechtstreeks toewijsbare overheadkosten. Andere ontwikkelingsinvesteringen die niet voldoen aan deze criteria worden opgenomen als kosten op het moment dat ze plaatsvinden. Ontwikkelingskosten die eerder als kost werden opgenomen, worden in een latere periode niet als activa opgenomen. Immateriële activa met een bepaalde gebruiksduur worden lineair afgeschreven over hun geschatte gebruiksduur. De gebruiksduur van immateriële activa met bepaalde gebruiksduur wordt jaarlijks herbekeken en is als volgt: • Apotheekuitbatingsrechten 15 jaar • Voordelige leaserechten resterende leaseperiode • Computersoftware 3 tot 5 jaar 3 tot 15 jaar • Andere immateriële activa Immateriële activa met een onbepaalde gebruiksduur worden niet afgeschreven, maar worden getest op bijzondere waardeverminderingsverliezen. Dit gebeurt jaarlijks en wanneer er aanwijzingen zijn van bijzondere waardeverminderingen van het actief. De Groep gelooft dat merknamen een onbepaalde gebruiksduur hebben omdat zij rechtstreeks bijdragen tot de kasstromen van de Groep als gevolg van de herkenning door de klant van de eigenschappen van ieder uithangbord. Er zijn geen wettelijke, bestuursrechtelijke, contractuele, concurrentiële, economische of andere factoren die de gebruiksduur van de merknamen beperken. De controle van de onbepaalde gebruiksduur wordt jaarlijks uitgevoerd om te bepalen of de veronderstelling van de onbepaalde gebruiksduur nog aanvaardbaar is. Eventuele wijzigingen zouden resulteren in een toekomstige afschrijving.
Materiële vaste activa Materiële vaste activa worden gewaardeerd aan hun kostprijs, verminderd met de eventuele cumulatieve afschrijvingen en cumulatieve waardeverminderingsverliezen (zie “Bedrijfscombinaties en goodwill” hierboven). De aanschaffingskosten omvatten de verwervingskosten die rechtstreeks toewijsbaar zijn aan de verwerving van het actief. Dergelijke kosten zijn bv. de kost van het gedeeltelijk vervangen van het actief, het afbreken van een actief en het herstel van het terrein waarop het actief zich bevindt, als er een wettelijke of feitelijke verplichting is en financieringskosten voor leningen voor bouwprojecten van aanzienlijke duur als aan de opnamecriteria is voldaan. Eruit voortvloeiende kosten zijn opgenomen in de boekwaarde van het actief of worden opgenomen als afzonderlijk actief, indien wenselijk, enkel wanneer toekomstige economische voordelen van het item waarschijnlijk aan de Groep zullen toekomen en de kost van het item op een betrouwbare manier kan worden gewaardeerd. Kosten van het dagelijkse onderhoud van materiële vaste activa worden opgenomen in de winst- en verliesrekeningen op het moment dat ze plaatsvinden. De afschrijvingen worden lineair berekend over de geschatte gebruiksduur van de betrokken activa en starten wanneer het actief bedrijfsklaar is zoals vooropgesteld door het management. Wanneer een deel van de materiële vaste activa een andere gebruiksduur heeft, wordt deze geboekt als een afzonderlijk component van de materiële vaste activa. Terreinen worden niet afgeschreven. De gebruiksduur van materiële vaste activa is als volgt: • Gebouwen 33 tot 40 jaar • Machines en uitrusting 3 tot 14 jaar • Meubilair, rollend materieel en andere materiële vaste activa 5 tot 10 jaar Winst en verlies op buitengebruikstellingen worden bepaald door de opbrengsten te vergelijken met de boekwaarde en worden opgenomen onder “Andere bedrijfsopbrengsten” of “Andere bedrijfskosten” in de winst- en verliesrekeningen. Restwaarden, gebruiksduur en afschrijvingsmethode worden op het einde van ieder boekjaar herzien, en indien nodig aangepast voor de toekomst.
Vastgoedbeleggingen Vastgoedbeleggingen worden gedefinieerd als beleggingen (grond of gebouw – of deel van een gebouw – of beide) aangehouden door Delhaize Groep om huuropbrengsten of een waardestijging te genereren, of beide, maar niet voor verkoop in de normale gang van zaken of om te worden gebruikt voor het leveren van goederen of diensten of voor administratieve doeleinden. Vastgoedbeleggingen worden aanvankelijk aan kostprijs gewaardeerd, transactiekosten inbegrepen. Vastgoed gebouwd voor toekomstig gebruik als vastgoedbelegging wordt geboekt als materiële vaste activa tot de bouw of de ontwikkeling is afgerond. Op dat moment wordt het geherklasseerd als vastgoedbelegging. Na de initiële opname waardeert Delhaize Groep vastgoedbeleggingen tegen kostprijs, verminderd met cumulatieve afschrijvingen en eventuele waardeverminderingsverliezen, door dezelfde waarderingsregels toe te passen als voor materiële vaste activa. De reële waarden, die de marktvoorwaarden weerspiegelen op datum van de balansafsluiting, worden toegelicht in Toelichting 10.
70 - Delhaize Groep - Jaarverslag 2008
Bijkomende informatie
Historisch financieel overzicht
Verklaring van verantwoordelijke personen
Verslag van de commissaris
Verkorte statutaire jaarrekening van Delhaize Groep NV
Lease-overeenkomsten Of een overeenkomst een lease is, of een lease bevat, wordt bepaald aan de hand van de inhoud van de overeenkomst op de aanvangsdatum. Een lease-overeenkomst wordt als financiële lease beschouwd wanneer vrijwel alle risico’s en voordelen verbonden aan de eigendom van een actief aan de Groep worden overgedragen. Alle andere leaseovereenkomsten worden gecatalogeerd als operationele leases. Activa onder financiële leases worden bij aanvang van de lease-overeenkomst als activa opgenomen aan de reële waarde van het geleasde actief of, indien lager, de actuele waarde van de minimale leasebetalingen. De overeenstemmende verplichting aan de leasinggever is opgenomen in de balans als leaseverplichting. De leasebetalingen worden zodanig toegewezen aan financiële lasten en aan de aflossing van de leaseverplichting zodat een vaste rentevoet voor de hele leaseperiode bekomen wordt. Financiële leases en investeringen in gehuurde activa worden afgeschreven over de geschatte gebruiksduur van gelijksoortige activa in bezit of, indien lager, de desbetreffende leaseperiode. Huur betaald in het kader van operationele leases wordt opgenomen als last volgens een lineaire methode over de looptijd van de lease. Ontvangen en te ontvangen voordelen als aanmoedigingsbonus voor het afsluiten van een lease-overeenkomst worden lineair gespreid over de desbetreffende leaseperiode als een vermindering van de huurlasten. Voor vastgoedbeleggingen, waar de Groep leasegever is, worden leases waarbij de Groep alle risico’s en voordelen verbonden aan de eigendom van vastgoedbeleggingen niet volledig doorgeeft, geklasseerd als operationele leases en genereren huuropbrengsten. Voorwaardelijke huuropbrengsten worden opgenomen als inkomsten in de periode waarin ze worden verkregen.
Financieringskosten Financieringskosten voor leningen die rechtstreeks toe te schrijven zijn aan de verwerving, bouw of productie van een actief dat een lange tijdspanne nodig heeft voor het klaar is voor het bedoelde gebruik ervan (“in aanmerking komende activa”) worden gekapitaliseerd als delen van de respectievelijke activa. Alle andere financieringskosten voor leningen worden in kosten genomen op het moment dat ze plaatsvinden. Financieringskosten voor leningen bestaan uit interesten en andere kosten die Delhaize Groep maakt in verband met het lenen van fondsen.
Subsidies van de overheid Subsidies vanwege de overheid worden opgenomen wanneer het voldoende zeker is dat de subsidie zal worden ontvangen en dat er is voldaan aan alle voorwaarden. Wanneer een subsidie verband houdt met een uitgave, wordt deze in de inkomsten genomen gedurende de periode nodig om op systematische wijze de gerelateerde kosten te compenseren. Wanneer een subsidie verband houdt met een actief, wordt ze opgenomen als uitgestelde inkomsten en systematisch opgenomen in de winst- en verliesrekeningen volgens de verwachte gebruiksduur van het actief in kwestie.
Voorraden De voorraden worden gewaardeerd aan kostprijs volgens de methode van de gewogen gemiddelde kostprijs of, indien lager, de netto-opbrengstwaarde. De voorraadkosten omvatten alle kosten die werden opgelopen om elk product tot zijn huidige lokatie en toestand te brengen. Een waardevermindering wordt geboekt op artikelniveau wanneer de geanticipeerde netto-opbrengstwaarde (geschatte verkoopprijs onder normale omstandigheden minus de geschatte kosten om de verkoop te realiseren) onder de boekwaarde van de voorraden daalt. Wanneer de reden voor de waardevermindering verdwijnt, wordt de waardevermindering teruggenomen. Delhaize Groep ontvangt kortingen en tussenkomsten van leveranciers, hoofdzakelijk voor promoties in de winkels, gezamenlijke publiciteit, introductie van nieuwe producten en volume-acties. Deze voordelen zitten vervat in de voorraadkostprijs en worden erkend wanneer het product verkocht is, behalve als het gaat om een terugbetaling van een specifieke, identificeerbare kost die door de Groep werd opgelopen om het product van de leverancier te verkopen. In dat geval worden ze opgenomen als een vermindering van de verkoop-, algemene en administratieve kosten. De tussenkomsten voor de introductie van nieuwe producten ter compensatie van de kosten verbonden aan de behandeling van het nieuwe product worden over de introductieperiode van het product in de kostprijs van verkochte goederen opgenomen.
Geldmiddelen en kasequivalenten Geldmiddelen en kasequivalenten omvatten contanten en direct opvraagbare deposito’s met een oorspronkelijke looptijd van drie maanden of minder. Negatieve bedragen (rekening-courantkredieten) worden op de balans geherklasseerd naar “overige kortetermijnverplichtingen”.
Bijzondere waardeverminderingen van niet-financiële activa Op elke rapporteringsdatum beoordeelt de Groep voor een niet-financieel actief (hierna “actief”) of er een indicatie van een waardeverminderingsverlies is. Als er dergelijke indicaties worden vastgesteld, wordt de realiseerbare waarde van het actief geraamd. Goodwill en immateriële activa met een onbepaalde gebruiksduur of die nog niet beschikbaar zijn voor gebruik worden minstens eenmaal per jaar getest op mogelijke waardeverminderingen. Bij Delhaize Groep gebeurt dit in het laatste kwartaal. De realiseerbare waarde van een actief of operationele eenheid is de hoogste waarde van de bedrijfswaarde en de reële waarde minus verkoopkosten. Bij het beoordelen van de bedrijfswaarde worden de verwachte toekomstige kasstromen verdisconteerd naar hun huidige waarde op basis van een discontovoet die de huidige marktomstandigheden van de tijdwaarde van geld en het specifiek risico van het actief weerspiegelen. Omdat afzonderlijke kasstromen vaak niet beschikbaar zijn voor individuele activa, moeten voor het testen op bijzondere waardeverminderingsverliezen de activa onderverdeeld worden in zo klein mogelijke groepen van activa die kasstromen voortbrengen uit voortgezette activiteiten en die hoofdzakelijk losstaan van de kasinstromen van andere activa of groepen activa (“kasstroomgenerende eenheden” of KGE’s). Delhaize Groep beschouwt elke winkel bijvoorbeeld als KGE. Goodwill verworven uit bedrijfscombinaties, bedoeld voor het testen op bijzondere waardeverminderingsverliezen, wordt toegekend aan de KGE’s waarvan wordt verwacht dat ze voordeel zullen halen uit synergieën van de combinatie. Bij het vaststellen van de reële waarde verminderd met de verkoopkosten voor de KGE’s in kwestie worden de juiste waarderingsmodellen gebruikt, die ondersteund worden door waarderingsfactoren, genoteerde aandeelprijzen voor openbaar verhandelde dochterondernemingen (bv. Alfa-Beta Vassilopoulos SA) of andere beschikbare indicatoren van reële waarde. Een waardeverminderingsverlies uit voortgezette activiteiten wordt opgenomen in de winst- en verliesrekeningen als de boekwaarde van een actief of zijn KGE zijn realiseerbare waarde overschrijdt. Waardeverminderingsverliezen opgenomen voor KGE’s worden eerst gebruikt om de boekwaarde van goodwill toegewezen aan de eenheden te verlagen, en daarna om de boekwaarde van de andere activa in de KGE op pro rata-basis te verlagen. Indien een waardeverminderingsverlies van activa, andere dan goodwill, niet langer van toepassing is vanwege het herstel van de reële waarde of de bedrijfswaarde van het actief, wordt de bijzondere waardevermindering teruggenomen. Een waardeverminderingsverlies kan enkel worden teruggenomen voor zover de boekwaarde van het actief de boekwaarde, exclusief waardevermindering of afschrijving en die zou worden bepaald als er geen waardeverminderingsverlies werd opgenomen, niet overschrijdt. Een waardevermindering op goodwill wordt nooit teruggenomen.
Niet-afgeleide financiële activa Delhaize Groep deelt haar niet-afgeleide financiële activa (hierna “financiële activa”) binnen het domein van IAS 39 “Financiële instrumenten: opname en waardering” in volgende categorieën in: aangehouden tot einde looptijd, leningen en vorderingen en beschikbaar voor verkoop. Delhaize Groep bezit geen activa die zouden worden geklasseerd als gewaardeerd aan reële waarde door winst of verlies. De Groep bepaalt de klassering van haar financiële activa bij de initiële opname. Deze financiële activa worden initieel opgenomen aan hun reële waarde vermeerderd met de transactiekosten die rechtstreeks kunnen worden toegekend aan de aankoop of uitgifte van de financiële activa.
71
Geconsolideerde balansen
Geconsolideerde winst- en verliesrekening
Geconsolideerde staten van opgenomen opbrengsten en lasten
Geconsolideerde kasstroomoverzichten
Toelichtingen bij de jaarrekening
• Beleggingen aangehouden tot einde looptijd: Financiële activa met vaste of bepaalbare aflossingen en vaste looptijden worden ingedeeld als beleggingen aangehouden tot einde looptijd wanneer de Groep de positieve intentie heeft en in staat is om ze aan te houden tot einde looptijd. Na de initiële waardering worden tot einde looptijd aangehouden financiële activa opgenomen aan geamortiseerde kostprijs door middel van de effectieve rentemethode. Deze methode maakt gebruik van een effectieve rentevoet die de geschatte toekomstige inkomsten tijdens de verwachte looptijd van het financieel actief exact verdisconteert tot de nettoboekwaarde van het financieel actief. Winst en verlies worden opgenomen in de geconsolideerde winst- en verliesrekening wanneer de beleggingen worden geboekt of een waardevermindering ondergaan, en door het afschrijvingsproces. In het geval de Groep een meer dan onbeduidend aantal van haar financiële activa aangehouden tot einde looptijd verkoopt (zie Toelichting 11) moeten alle resterende financiële activa aangehouden tot einde looptijd geherklasseerd worden als financiële activa beschikbaar voor verkoop. Vervolgens moeten er twee boekjaren verstrijken vooraleer Delhaize Groep financiële activa opnieuw kan klasseren als financiële activa aangehouden tot einde looptijd (“tainting rules”). • Leningen en vorderingen: Financiële activa met vaste of bepaalbare aflossingen die niet worden genoteerd in een actieve markt worden ingedeeld als leningen en vorderingen. Dergelijke financiële activa worden na de initiële opname opgenomen aan geamortiseerde kostprijs door middel van de effectieve rentemethode. Winst en verlies worden opgenomen in de geconsolideerde winst- en verliesrekening wanneer de leningen en vorderingen worden afgeboekt of een waardevermindering ondergaan en door het afschrijvingsproces. De leningen en vorderingen van de Groep omvatten “Vorderingen”, “Andere financiële activa” en “Geld en kasequivalenten”. Handelsvorderingen worden vervolgens gewaardeerd aan geamortiseerde kostprijs verminderd met de voorziening voor bijzondere waardeverminderingen. Een voorziening voor bijzondere waardeverminderingen van handelsvorderingen wordt opgesteld wanneer er objectief kan worden aangetoond dat de Groep alle verschuldigde bedragen niet zal kunnen innen volgens de originele voorwaarden van de vorderingen en het bedrag van het verlies opgenomen wordt in de winst- en verliesrekeningen in het gedeelte “Verkoop-, algemene en administratieve kosten.” Vorderingen die een waardevermindering ondergaan, worden afgeboekt wanneer deze als oninbaar worden bevonden. • Beleggingen beschikbaar voor verkoop: Beleggingen beschikbaar voor verkoop zijn niet-afgeleide financiële activa die ofwel in deze categorie worden ingedeeld ofwel in geen enkele andere categorie kunnen worden ingedeeld. Na de initiële waardering worden investeringen beschikbaar voor verkoop, gewaardeerd aan hun reële waarde waarbij niet-gerealiseerde winsten of verliezen rechtstreeks bij het eigen vermogen worden geboekt (zie “Staten van opgenomen opbrengsten en lasten”) tot de investering wordt afgeboekt of een waardevermindering ondergaat. Op dat moment wordt de cumulatieve winst of het cumulatieve verlies uit het eigen vermogen opgenomen in de winst- en verliesrekening. Delhaize Groep bezit vooral beursgenoteerde beleggingen en de reële waarde hiervan is gebaseerd op de huidige biedkoers. De Groep volgt de liquiditeit van de genoteerde beleggingen op om eventuele inactieve markten op te sporen. In een beperkt aantal gevallen, bv. wanneer de markt voor een financieel activa niet actief is (en voor niet-genoteerde fondsen), bepaalt de Groep de reële waarde door middel van waarderingstechnieken die zoveel mogelijk gebruik maken van marktgegevens en die zo weinig mogelijk uitgaan van eenheidspecifieke gegevens, zoals makelaarsprijzen van onafhankelijke partijen. In dat geval zorgt de Groep ervoor dat deze in lijn liggen met de bedoelde waardering van de reële waarde en met welke andere beschikbare marktinformatie dan ook. Delhaize Groep bezit momenteel enkel insignificante investeringen waarvoor dergelijke waarderingstechnieken vereist zijn. Voor financiële activa beschikbaar voor verkoop oordeelt de Groep bij elke balansdatum of er objectief kan worden aangetoond dat een belegging of groep van beleggingen een waardevermindering heeft ondergaan. Momenteel bezit Delhaize Groep vooral investeringen in schuldbewijzen. De waardevermindering wordt beoordeeld volgens dezelfde criteria als financiële activa opgenomen aan geamortiseerde kostprijs (zie boven: “Leningen en vorderingen”). Intrest groeit verder aan tegen de oorspronkelijke effectieve rentevoet op de verminderde boekwaarde van het actief. Als in een volgend jaar de reële waarde van het schuldbewijs stijgt en de stijging objectief in verband kan worden gebracht met een gebeurtenis na de opname van het waardeverminderingsverlies in de winst- en verliesrekening, wordt het waardeverminderingsverlies teruggenomen in de winst- en verliesrekening. Bovendien bezit Delhaize Groep insignificante beleggingen in eigen-vermogensinstrumenten waar objectief kan worden aangetoond dat er een waardevermindering is, door een opmerkelijke of langdurige daling van de reële waarde van de belegging onder de kosten ervan. Wanneer een waardevermindering kan worden aangetoond, wordt het cumulatieve verlies – gewaardeerd als het verschil tussen de aankoopkost en de huidige reële waarde, zonder eventuele waardeverminderingsverliezen op die belegging die voordien werden opgenomen in de winst- en verliesrekening – verwijderd uit het eigen vermogen en opgenomen in de winst- en verliesrekening. Waardeverminderingsverliezen op investeringen in eigen vermogen worden niet teruggenomen in de winst- en verliesrekening, stijgingen van hun reële waarde na waardevermindering worden rechtstreeks in het eigen vermogen opgenomen (Staten van opgenomen opbrengsten en lasten). Financiële activa beschikbaar voor verkoop worden opgenomen in “Beleggingen in effecten” (zie Toelichting 11). Ze worden geklasseerd als overige vaste activa, uitgezonderd beleggingen met een looptijd die minder bedraagt dan 12 maanden vanaf de balansdatum.
Niet-afgeleide financiële verplichtingen IAS 39 “Financiële instrumenten: opname en waardering” bevat twee categorieën niet-afgeleide financiële passiva (hierna “financiële passiva”): financiële passiva aan reële waarde door winst of verlies en financiële passiva gewaardeerd aan geamortiseerde kostprijs. Delhaize Groep bezit enkel financiële passiva gewaardeerd aan geamortiseerde kostprijs, en deze zijn opgenomen in “Leningen”, Handelsschulden” en “Overige verplichtingen”. Alle financiële verplichtingen worden aanvankelijk opgenomen aan hun reële waarde, plus, voor instrumenten niet aan reële waarde door winst of verlies, alle rechtstreeks toewijsbare transactiekosten. De reële waarde wordt bepaald op basis van de genoteerde biedprijzen bij het sluiten van de beurs op de balansdatum voor financiële verplichtingen die actief worden verhandeld in georganiseerde financiële markten. • Financiële verplichtingen gewaardeerd aan geamortiseerde kostprijs worden gewaardeerd aan geamortiseerde kostprijs na de initiële opname. Geamortiseerde kostprijs wordt berekend aan de hand van de effectieve rentemethode verminderd met waardverminderingen en aflossingen op de hoofdsom. Gerelateerde financieringskosten, premies en kortingen inbegrepen, worden afgeschreven of bij de financieringskosten gevoegd aan de hand van de effectieve rentemethode en worden toegevoegd aan of afgetrokken van de boekwaarde van het instrument. • Converteerbare obligaties zijn samengestelde instrumenten, bestaande uit een vreemd-vermogens- en een eigen-vermogenscomponent. Op datum van de uitgifte wordt de reële waarde van de schuldcomponent geschat aan de hand van de geldende marktrentevoet voor gelijkaardige niet-converteerbare schulden. Het verschil tussen de ontvangsten van de uitgifte van de converteerbare schuld en de reële waarde van de schuldcomponent van het instrument vertegenwoordigt de in het contract besloten optie om de schuld te converteren naar het eigen vermogen van de Groep en wordt opgenomen in het eigen vermogen. De transactiekosten worden verdeeld tussen de vreemd-vermogens- en de eigen-vermogenscomponent van het converteerbare instrument op basis van de toekenning van opbrengsten aan de vreemd-vermogens- en de eigen-vermogenscomponent bij de initiële opname van de instrumenten. De financiële vreemd-vermogenscomponent wordt gewaardeerd aan geamortiseerde kostprijs tot hij verdwijnt door conversie of redemptie. De boekwaarde van de in het contract besloten optie wordt de volgende jaren niet opnieuw gewaardeerd. Converteerbare obligaties worden opgenomen onder “Leningen” op de balans.
Afgeleide financiële instrumenten De boekhouding voor afgeleide financiële instrumenten hangt af van de vraag of het afgeleide financiële instrument bedoeld is als een effectieve afdekking en, zo ja, van de aard van het aldus afgedekte item (zie “Boekhoudkundige verwerking van afdekkingen” hieronder).
72 - Delhaize Groep - Jaarverslag 2008
Bijkomende informatie
Historisch financieel overzicht
Verklaring van verantwoordelijke personen
Verslag van de commissaris
Verkorte statutaire jaarrekening van Delhaize Groep NV
Delhaize Groep gebruikt afgeleide financiële instrumenten zoals valutatermijncontracten, renteswaps, valutaswaps en andere afgeleide instrumenten om de rentevoet- en wisselkoersrisico’s te beheren. In contracten besloten afgeleide instrumenten worden losgemaakt van het onderliggende contract en apart geboekt als de economische karakteristieken en risico’s van het onderliggende contract enerzijds en het in contracten besloten afgeleide instrument anderzijds geen nauwe band met elkaar vertonen, een apart financieel instrument met dezelfde modaliteiten als het in contracten besloten afgeleide instrument aan de definitie van een afgeleid instrument zou beantwoorden en de gecombineerde financiële instrumenten niet aan de reële waarde worden gemeten via winst of verlies. • Afgeleide instrumenten niet bedoeld als effectieve afdekking: afgeleide instrumenten worden geclassificeerd als aangehouden voor handelsdoeleinden tenzij ze zijn aangeduid als afdekkingsinstrumenten en initieel worden geboekt aan de reële waarde, met de hieraan toewijsbare transactiekosten geboekt als winst of verlies op het ogenblik waarop ze worden aangegaan. Vervolgens worden ze geherwaardeerd aan de reële waarde. De reële waarde van valutatermijncontracten is het verschil tussen de termijnkoers en de contractkoers. Afgeleide instrumenten worden geboekt als activa wanneer de reële waarde positief is en als passiva wanneer de reële waarde negatief is (zie Toelichting 20). Opbrengsten of verliezen voortvloeiend uit wijzigingen in de reële waarde van afgeleide instrumenten die niet in aanmerking komen voor de boekhoudkundige verwerking van afdekkingen, worden rechtstreeks in de winst- en verliesrekening opgenomen. Afgeleide instrumenten die niet als afdekking bedoeld zijn, noch als dusdanig gebruikt worden, worden geclassificeerd als vlottend of niet vlottend of opgedeeld in een vlottend of niet vlottend deel op basis van een inschatting van de feiten en omstandigheden. • Economische afdekkingen: Valutatermijncontracten en valutaswaps worden vaak niet aangeduid als afdekkingen en in dit geval worden deze dan ook niet als dusdanig in de boekhouding verwerkt. Dat komt omdat de opbrengst of het verlies uit de herwaardering van het afgeleide financiële instrument als winst of verlies wordt geboekt en van nature de opbrengst of het verlies compenseert die/dat voortvloeit uit de herwaardering van het onderliggende instrument aan de wisselkoers op de balansdatum. Delhaize Groep heeft verschillende contracten met afgeleide financiële instrumenten afgesloten om economische afdekkingseffecten te realiseren (zie Toelichting 20).
Boekhoudkundige verwerking van afdekkingen Bij het ontstaan van een afdekkingsrelatie wordt de afdekkingsrelatie formeel aangewezen en gedocumenteerd door de Groep, evenals de doelstelling van de Groep ten aanzien van het risicobeheer en haar strategie bij het aangaan van de afdekkingstransactie. De documentatie omvat de identificatie van het afdekkingsinstrument, de aldus afgedekte positie of (verwachte) transactie, de aard van het af te dekken risico en hoe de entiteit zal beoordelen in hoeverre het afdekkingsinstrument effectief is bij het compenseren van het risico van veranderingen in reële waarde van de afgeleide positie of aan het afgedekte risico toe te rekenen kasstromen. Van dergelijke afdekkingstransacties wordt verwacht dat ze zeer effectief zullen zijn in het compenseren van wijzigingen in de reële waarde of kasstromen en ze worden voortdurend beoordeeld om te kunnen vaststellen of ze feitelijk zeer effectief zijn geweest doorheen de verslagsperioden waarvoor ze bedoeld waren. Afdekkingsinstrumenten die beantwoorden aan de criteria voor de boekhoudkundige verwerking van afdekkingen worden als volgt geboekt: • Kasstroomafdekkingen: wijzigingen in de reële waarde van het afgeleide afdekkingsinstrument bedoeld ter dekking van een kasstroom worden rechtstreeks onder ‘eigen vermogen’ geboekt in de mate dat de afdekking effectief is. In de mate dat de afdekking niet effectief is, worden de wijzigingen in de reële waarde geboekt als winst of verlies. De onder eigen vermogen gecumuleerde bedragen worden overgeboekt in de winst- en verliesrekening in de periodes waarin de afgedekte post een winst of verlies genereert (bijvoorbeeld wanneer de verwachte afgedekte verkoop effectief plaatsvindt). • Reële-waardeafdekkingen: bij een reële-waardeafdekking wordt de opbrengst of het verlies uit de herwaardering van het afgedekte instrument aan de reële waarde geboekt als winst of verlies. Tegelijk wordt de boekwaarde van de afgedekte post aangepast met het bedrag van de overeenstemmende winst of verlies door de herwaardering van de boekwaarde van de afgedekte post. Beide aanpassingen van de reële waarde worden geboekt onder “Financiële kosten”. De Groep past momenteel de boekhoudkundige verwerking van reële-waardeafdekkingen alleen toe voor het afdekken van vaste renterisico’s op leningen (zie Toelichting 20). • Afdekkingen van netto-investeringen: Delhaize Groep dekt momenteel geen enkele van haar netto-investeringen in één van haar buitenlandse vestigingen af.
Aandelenkapitaal en eigen aandelen • Gewone aandelen: de gewone aandelen van Delhaize Groep worden geklasseerd als eigen vermogen. De bijkomende kosten die rechtstreeks toe te schrijven zijn aan de uitgifte van gewone aandelen en aandelenopties worden geboekt als een vermindering van het eigen vermogen, na aftrek van eventuele fiscale effecten. • Eigen aandelen: Aandelen van de Groep aangekocht door de Groep of vennootschappen binnen de Groep worden geboekt onder eigen vermogen aan de kostprijs (inclusief eventuele kosten rechtstreeks toe te schrijven aan de aankoop van de aandelen) tot de aandelen geannuleerd, verkocht of anderszins van de hand gedaan worden. Wanneer dergelijke aandelen vervolgens opnieuw worden uitgegeven, worden alle ontvangen vergoedingen, na aftrek van rechtstreeks toe te wijzen bijkomende transactiekosten en de hiermee verbonden effecten op het vlak van de winstbelasting, geboekt onder het eigen vermogen van de Groep.
Belastingen De belastingkost voor de periode omvat de actuele en de uitgestelde belastingen. De belasting wordt geboekt in de winst- en verliesrekening, behalve voor zover ze betrekking heeft op posten die rechtstreeks onder het eigen vermogen worden geboekt. In dit geval wordt deze belasting eveneens onder eigen vermogen geboekt. De actueel verschuldigde winstbelasting wordt berekend op basis van de belastingtarieven (en de belastingwetgeving) waarvan het wetgevingsproces materieel is afgesloten tegen het einde van de verslagperiode in de landen waarin de dochter- en geassocieerde ondernemingen van de vennootschap actief zijn en belastbaar inkomen genereren. Voorzieningen worden aangelegd op basis van de verwachte, aan de belastingautoriteiten te betalen bedragen. Uitgestelde belastingverplichtingen en –activa worden geboekt volgens de periode-toerekeningsmethode bij tijdelijke verschillen tussen de boekwaarde in de geconsolideerde jaarrekening en de fiscale waarde van activa en passiva. De uitgestelde winstbelasting wordt echter niet geboekt wanneer deze voortvloeit uit de initiële boeking van een vordering of verplichting in een transactie die geen bedrijfscombinatie is en op het ogenblik van de transactie geen invloed heeft op het boekhoudkundige, noch op het belastbare resultaat (winst of verlies). De uitgestelde winstbelasting wordt bepaald aan de hand van de belastingtarieven en –wetten waarvan het wetgevingsproces materieel is afgelopen tegen het einde van de verslagperiode en die in voege zouden zijn wanneer de tijdelijke verschillen aflopen. Uitgestelde belastingverplichtingen worden opgenomen voor tijdelijke belastbare verschillen die voortvloeien uit investeringen in dochterondernemingen, geassocieerde ondernemingen en belangen in joint ventures, behalve daar waar de Groep het tijdstip kan bepalen waarop het tijdelijke verschil wordt afgewikkeld en het waarschijnlijk is dat het tijdelijke verschil in de nabije toekomst niet zal worden afgewikkeld. Uitgestelde belastingactiva worden in de geconsolideerde jaarrekening opgenomen in de mate waarin het waarschijnlijk is dat er in de toekomst belastbare winst zal zijn waartegen de verrekenbare tijdelijke verschillen kunnen worden afgezet. Uitgestelde belastingactiva worden herzien op elke rapporteringsdatum en gereduceerd in de mate dat het niet langer waarschijnlijk is dat het desbetreffende belastingvoordeel zal worden gerealiseerd. Uitgestelde belastingactiva en -verplichtingen worden alleen gecompenseerd als er een juridisch afdwingbaar recht is om de actuele belastingactiva en –verplichtingen te verrekenen en de uitgestelde winstbelastingen betrekking hebben op dezelfde belastbare entiteit en dezelfde belastingsautoriteit. De Groep boekt intresten en boetes met betrekking tot winstbelastingen onder “Belastingen” in de winst- en verliesrekening.
73
Geconsolideerde balansen
Geconsolideerde winst- en verliesrekening
Geconsolideerde staten van opgenomen opbrengsten en lasten
Geconsolideerde kasstroomoverzichten
Toelichtingen bij de jaarrekening
Voorzieningen Voorzieningen worden opgenomen wanneer de Groep een in rechte afdwingbare of feitelijke verplichting heeft ten gevolge van gebeurtenissen uit het verleden en het meer dan waarschijnlijk is dat een uitstroom van middelen nodig zal zijn om deze verplichting af te lossen, en het bedrag van de verplichting op een betrouwbare manier kan worden ingeschat. Voorzieningen worden gewaardeerd op balansdatum volgens de best mogelijke schatting door het management van de uitgaven, die wellicht nodig zullen zijn om de verplichting na te komen, verdisconteerd volgens een discontopercentage vóór belastingen die de huidige marktwaarderingen inzake de tijdswaarde van geld en het specifieke risico van de verplichting, indien het een significante verplichting betreft, weerspiegelen. Wanneer een verdiscontering wordt toegepast, zal de verhoging van de voorziening ingevolge het verstrijken van de tijd (“afwikkeling van de verdiscontering”) worden geboekt onder “Financiële kosten”. • Kosten met betrekking tot winkelsluitingen: Delhaize Groep herbekijkt op regelmatige tijdstippen de bedrijfsprestaties van haar winkels en beoordeelt de plannen van de onderneming voor het sluiten van bepaalde winkels. Het sluiten van winkels leidt tot een aantal, door de IFRS opgelegde activiteiten om de waarde van de activa en passiva en de verbonden kosten voor de winkelsluiting op gepaste wijze weer te geven, zoals een herziening van de netto realiseerbare waarde van de voorraad of een herziening omwille van een waardevermindering van de activa of de kasstroomgenererende eenheden (zie voor beide activiteiten de hierboven opgenomen boekhoudkundige praktijken). Ook boekt Delhaize Groep “Voorzieningen voor winkelsluitingen”, die hoofdzakelijk bestaan uit voorzieningen voor verlieslatende contracten en opzeggingskosten. De geboekte kosten worden opgenomen onder “Andere bedrijfskosten”, behalve voor wat betreft de waardeverminderingen van de voorraad, die worden opgenomen onder “Kostprijs van verkochte goederen”. Indien gepast (zie boekhoudkundige praktijken inzake “Vaste activa/Groep van af te stoten balanselement geclassificeerd als beschikbaar voor verkoop en beëindigde activiteiten” hierboven), worden de winkels in de boekhouding opgenomen volgens IFRS 5 “Vaste activa aangehouden voor verkoop en beëindigde activiteiten” als winkels bedoeld voor de verkoop en/of de winkelsluitingskosten onder de posten inzake “Beëindigde activiteiten”. IAS 37 “Voorzieningen, voorwaardelijke verplichtingen en voorwaardelijke activa” verplicht de boeking van een voorziening voor een bestaande verplichting voortvloeiend uit een verlieslatend contract, wat wordt gedefinieerd als een contract waarbij de onvermijdelijke kosten om te voldoen aan de verplichtingen uit hoofde van het contract hoger zijn dan de economische voordelen die naar verwachting uit het contract worden ontvangen. Een inschatting is noodzakelijk om vast te stellen of men een bestaande verplichting heeft, rekening houdend met alle beschikbare bewijsdocumenten. Eenmaal het bestaan is vastgesteld, uiterlijk aan het eind van de verslagperiode, boekt Delhaize Groep voorzieningen voor de huidige waarde van het bedrag waarmee de onvermijdelijke kosten voor het nakomen van de overeenkomsten de verwachte voordelen uit deze overeenkomsten overtreft, m.a.w. de geschatte niet opzegbare leaseverplichtingen, inclusief contractueel opgelegde vastgoedbelastingen, onderhoud van gemeenschappelijke ruimten en verzekeringskosten, na aftrek van de verwachte inkomsten uit onderverhuur. De mate waarin de voorziening voor winkelsluitingen toereikend is, hangt af van de economische omstandigheden verbonden aan de gesloten winkels, hetgeen een invloed kan hebben op het vermogen van de Groep om de geraamde inkomsten uit onderverhuur te verwezenlijken. Bij opzeggingskosten voortvloeiend uit een winkelsluiting, wordt een schuld voor de opzeggingsvergoedingen geboekt overeenkomstig IAS 19 ”Personeelsbeloningen”, wanneer de Groep de geplande opzeg duidelijk kan aantonen alsook het geschatte bedrag; dit is het geval wanneer de uitvoering van een formeel plan is gestart of de hoofdkenmerken ervan aan de betrokken personen zijn meegedeeld (zie ook “Personeelsbeloningen” hieronder). Voorzieningen voor winkelsluitingen worden regelmatig herzien om zeker te zijn dat de opgenomen bedragen de uitstaande verbintenissen, zoals door het management naar best vermogen ingeschat, correct weergeven en dat bijkomende kosten opgenomen of bedragen die niet langer nodig zijn voor hun oorspronkelijke doel teruggenomen worden. • Risico’s met eigen dekking: De Groep staat in voor eigen dekking van arbeidsongevallen, algemene aansprakelijkheid, ongevallen met voertuigen, risico’s verbonden aan de verkoop van geneesmiddelen en gezondheidszorg in de V.S. Voorzieningen voor risico’s met eigen dekking zijn gebaseerd op actuariële analyses van ingediende claims en op een schatting van nog niet gerapporteerde claims voor reeds opgelopen schade. Verliezen die bepaalde maxima overschrijden worden verzekerd bij externe verzekeringsmaatschappijen.
Personeelsbeloningen • Een toegezegde-bijdragenregeling is een pensioenregeling waarbij de Groep vaste bijdragen afdraagt, meestal aan een aparte entiteit, en waarvoor de Groep geen in rechte afdwingbare of feitelijke verplichting heeft om verdere bijdragen te betalen ongeacht het vermogen van de fondsen om toekomstige pensioenbijdragen uit te betalen. De Groep stort bijdragen in toegezegde-bijdragenregelingen op contractuele en vrijwillige basis. De bijdragen worden opgenomen als “Personeelskosten” op het moment dat ze verschuldigd zijn. Zie Toelichting 24 voor meer details over de toegezegd-bijdrageregelingen van Delhaize Groep. • Een toegezegd-pensioenregeling is een andere pensioenregeling dan de toegezegde-bijdragenregeling (zie hierboven) die het bedrag van de beloningen vastlegt die de werknemer zal krijgen bij het bereiken van de pensioengerechtigde leeftijd, hetgeen meestal afhankelijk is van één of meerdere factoren zoals leeftijd, anciënniteit en salaris. De nettoverplichting van de Groep die in de balans wordt opgenomen voor toegezegd-pensioenregelingen is de actuele waarde van de verplichting van de toegezegd-pensioenregelingen op de balansdatum, verminderd met de reële waarde van fondsbeleggingen - die in het geval van gefinancierde plannen gewoonlijk in het bezit zijn van een langetermijnpensioenfonds of van in een aanmerking komende verzekeringspolis en niet beschikbaar zijn voor de schuldeisers van de Groep en ook niet rechtstreeks aan de Groep kunnen worden uitbetaald - en aangepast voor pensioenkosten van verstreken diensttijd. De verplichting van toegezegd-pensioenregelingen wordt regelmatig door onafhankelijke actuarissen bepaald op basis van de projected unit credit-methode. De actuele waarde van de toegezegd-pensioenverplichting wordt bepaald door de verwachte toekomstige kasuitstromen te verdisconteren aan de rentevoet van hoogwaardige bedrijfsobligaties uitgedrukt in valuta waarin de beloningen zullen betaald worden en met vervaltermijnen die nauw aansluiten bij deze van de pensioenverplichting. Wanneer de berekening resulteert in een opbrengst voor de Groep, wordt de geboekte vordering beperkt tot het totaal van alle nog niet opgenomen pensioenkosten van verstreken diensttijd en de huidige waarde van de economische opbrengsten beschikbaar in de vorm van toekomstige terugbetalingen vanuit het plan of reducties op de toekomstige bijdragen tot het plan. De Groep beschikt over een economische opbrengst wanneer deze gedurende de duur van het plan of bij de afwikkeling van de verplichtingen onder het plan kan worden gerealiseerd. Delhaize Groep boekt actuariële winsten en verliezen ter weerspiegeling van aanpassingen ingevolge de opgedane ervaring en wijzigingen in de actuariële veronderstellingen en dit volledig in de periode waarin deze zich voordoen in de staat van opgenomen opbrengsten en lasten. Pensioenkosten van verstreken diensttijd worden onmiddellijk als last opgenomen, tenzij de wijzigingen aan de pensioenregeling pas onvoorwaardelijk worden nadat de werknemers een bepaalde periode in dienst gebleven zijn (de wachtperiode). In dat geval worden ze lineair opgenomen over de wachtperiode. Pensioenkosten worden opgenomen in de “Kostprijs van verkochte goederen” en in de “Verkoop-, algemene en administratieve kosten”. Zie Toelichting 24 voor meer details over de toegezegd-pensioenregelingen van Delhaize Groep. • Andere pensioenregelingen: sommige ondernemingen van de Groep kennen aan hun gepensioneerde werknemers voordelen in de vorm van gezondheidszorg toe. De nettoverplichting van de Groep met betrekking tot personeelsbeloningsplannen op lange termijn, buiten de pensioenplannen, is het bedrag dat werknemers hebben verdiend in ruil voor hun diensten in de actuele of voorgaande periodes. Dergelijke voordelen worden verdisconteerd om hun huidige waarde vast te stellen en de reële waarde van een hiermee verbonden actief wordt in mindering gebracht. De berekening gebeurt volgens de projected unit credit-methode en alle eventuele actuariële opbrengsten of
74 - Delhaize Groep - Jaarverslag 2008
Bijkomende informatie
Historisch financieel overzicht
Verklaring van verantwoordelijke personen
Verslag van de commissaris
Verkorte statutaire jaarrekening van Delhaize Groep NV
verliezen worden opgenomen in de geconsolideerde staten van opgenomen opbrengsten en lasten in de periode waarin ze zich voordoen. Deze verplichtingen worden jaarlijks geëvalueerd door onafhankelijke gekwalificeerde actuarissen. Voor meer informatie over de andere post-tewerkstellingsplannen verwijzen we naar Toelichting 24. • Ontslagvergoedingen: worden geboekt wanneer de Groep aantoonbaar geëngageerd is tot de beëindiging van het dienstverband met werknemers voor de pensioenleeftijd als gevolg van een gedetailleerd formeel plan zonder mogelijkheid tot de intrekking van het plan. Daarnaast neemt Delhaize Groep kosten in verband met ontslagvergoedingen voor vrijwillige ontslagen op in het geval de Groep een bod tot vrijwillig ontslag gedaan heeft, wanneer het aanbod waarschijnlijk aanvaard zal worden en het aantal aanvaardingen op een betrouwbare manier kan worden berekend. • Winstdeelnemings- en bonusplannen: de Groep neemt een verplichting en een kost voor bonussen en winstdeelnames op, op basis van een formule die rekening houdt met de aan de aandeelhouders van de onderneming toerekenbare winst, na bepaalde aanpassingen. De Groep neemt een voorziening op wanneer ze dit contractueel verplicht is of wanneer een bestaande praktijk een feitelijke verplichting heeft gecreëerd. • Betalingen op basis van aandelen: de Groep voorziet in verschillende vergoedingsplannen op basis van aandelen, waarbij de entiteit diensten van haar werknemers krijgt als vergoeding voor eigen-vermogeninstrumenten (opties en warrants) van de Groep (zie Toelichting 29). De reële waarde van de prestaties van de werknemers in ruil voor de toekenning op basis van aandelen wordt opgenomen als kost. De totale kost wordt bepaald op basis van de reële waarde van de toekenningen op basis van aandelen en wordt berekend met behulp van de Black-Scholes-Merton waarderingsmethode. De Groepsplannen voor “betalingen op basis van aandelen” bevatten geen marktgerelateerde voorwaarden, maar enkel voorwaarden gerelateerd aan de dienstperiode. Het totaal uitgegeven bedrag wordt opgenomen in de winst- en verliesrekening – samen met een overeenkomstige verhoging in het eigen vermogen – over de wachtperiode van de verloning op basis van aandelen, dit is de periode gedurende dewelke alle bepaalde toekenningsvoorwaarden moeten worden vervuld. De cumulatieve kost opgenomen voor de met het eigen vermogen verrekende transacties op alle rapporteringsdata tot aan het verstrijken van de wachtperiode reflecteert de mate waarin de wachtperiode verstreken is en de beste inschatting van de Groep van het aantal eigen vermogensinstrumenten dat uiteindelijk zal worden toegekend. Op elke balansdatum herziet de Groep haar schattingen van het aantal opties dat naar verwachting zal worden toegekend. Delhaize Groep boekt de eventuele impact van de herziening van de oorspronkelijke schattingen in de winst- en verliesrekening, met een overeenkomstige aanpassing aan het eigen vermogen. In geval van een wijziging van de modaliteiten van een met het eigen vermogen verrekende verloning is de minimaal opgenomen kost de kost bij ongewijzigde modaliteiten. Een bijkomende kost zal worden opgenomen voor elke wijziging die de totale reële waarde van de betalingsregeling op aandeelbasis verhoogt of anderszins voordelig is voor de werknemer zoals gewaardeerd op de datum van de wijziging. Wanneer een met het eigen vermogen verrekende verloning wordt geannuleerd, wordt dit behandeld alsof deze op de datum van de annulering was toegekend en elke nog niet opgenomen kost wordt dan onmiddellijk ten laste genomen. Wanneer echter een nieuwe verloning in de plaats komt van de geannuleerde verloning en deze op de datum van toekenning wordt aangeduid als een vervangende verloning, zullen de geannuleerde en nieuwe verloning worden behandeld als waren ze een wijziging van de oorspronkelijke verloning. Alle ontvangen opbrengsten, na aftrek van direct toewijsbare transactiekosten, worden gecrediteerd bij het aandelenkapitaal (nominale waarde) en bij de uitgiftepremies wanneer opties worden uitgeoefend.
Opname van opbrengsten van de bedrijfsactiviteiten Opbrengsten worden opgenomen in de mate dat het waarschijnlijk is dat de economische voordelen ten goede zullen komen van de Groep en de opbrengsten op betrouwbare wijze kunnen worden gewaardeerd. Opbrengsten worden gewaardeerd aan de reële waarde van de ontvangen vergoeding, exclusief reducties, kortingen en verkooptaksen of -heffingen. • De verkoop van producten aan kleinhandelsklanten wordt erkend bij afrekening aan de kassa en op het moment van de levering van producten aan klanten die via internet of telefoon besteld hebben. Daarnaast genereert Delhaize Groep opbrengsten van de verkoop aan groothandelsklanten, die worden erkend op het moment van de levering. Zoals hierboven vermeld wordt de verkoop opgenomen na verkoopbelastingen, belastingen op de toegevoegde waarde en kortingen en commerciële acties. Deze omvatten kortingen op de normale verkoopprijzen voor specifieke artikelen en initiatieven zoals “één kopen, tweede gratis”, die aan de klanten worden aangeboden via getrouwheidskaartprogramma’s. Er bestaan ook getrouwheidsprogramma’s waarbij de klanten punten kunnen sparen voor toekomstige aankopen. Leverancierstussenkomsten voor kortingen onder de vorm van kortingbons worden opgenomen als vordering. De opbrengst van de verkoop van geschenkkaarten en -cheques wordt opgenomen wanneer de geschenkkaart of -cheque gebruikt wordt door de klant. • De Groep genereert beperkte opbrengsten uit franchisevergoedingen, die worden geboekt wanneer de diensten worden geleverd of de franchiserechten worden gebruikt. • Voor bepaalde producten of diensten, zoals de verkoop van loterijbiljetten, vooraf betaalde telefoonkaarten van derden, enz. handelt Delhaize Groep als een agent en bijgevolg boekt ze het bedrag van de commissie-inkomsten bij de netto verkoop. • Huurinkomsten uit investeringseigendom wordt opgenomen als winst of verlies op evenredige basis over de duur van het huurcontract en geboekt onder “Andere bedrijfsopbrengsten” (zie Toelichting 32). • Renteopbrengsten worden opgenomen volgens de aangroei van rente (via de effectieve rentemethode) en opgenomen onder “Opbrengsten uit beleggingen” (zie Toelichting 35). • Dividendopbrengsten worden opgenomen wanneer de Groep recht heeft op het ontvangen van de betaling ervan. De inkomsten worden opgenomen onder “Opbrengsten uit beleggingen” (zie Toelichting 35).
Kostprijs van verkochte goederen De kostprijs van verkochte goederen omvat de aankoop van verkochte producten alsook alle kosten die gepaard gaan met het leveren van de goederen aan de winkels waaronder de aankoop, de opslag en het transport van de goederen. Tenslotte omvat de kostprijs van verkochte goederen leverancierskortingen (zie ook waarderingsregel voor “voorraden”).
Verkoop-, algemene en administratieve kosten De verkoop-, algemene en administratieve kosten omvatten de bedrijfskosten van de winkels, kosten verbonden aan activiteiten die dienen om de verkopen te garanderen, de administratieve en de publiciteitskosten.
Segmentrapportering Een segment is een goed te onderscheiden onderdeel van de Groep dat zich bezighoudt met het leveren van aanverwante producten of diensten (bedrijfssegment), of met het leveren van producten of diensten binnen een specifieke economische omgeving (geografisch segment), waardoor ze onderhevig is aan risico’s en rendementen die verschillend zijn van die van andere segmenten. De interne organisatorische structuren en managementstructuren van een onderneming en haar systeem van interne finan-
75
Geconsolideerde balansen
Geconsolideerde winst- en verliesrekening
Geconsolideerde staten van opgenomen opbrengsten en lasten
Geconsolideerde kasstroomoverzichten
Toelichtingen bij de jaarrekening
ciële rapportering aan het leidinggevende management zullen doorgaans de basis vormen voor het identificeren van de dominante bron en de aard van de risico’s en de verschillende rendementpercentages voor de betreffende onderneming. De primaire segmentatiebasis van Delhaize Groep is geografisch omdat haar risico’s en rendement hoofdzakelijk beïnvloed worden door het feit dat zij in verschillende landen actief is. Rapporteerbare segmenten omvatten de Verenigde Staten, België (dat België, het Groothertogdom Luxemburg en Duitsland omvat), Griekenland en “Rest van de Wereld”, en stemmen overeen met de interne rapporterings- en managementstructuur. Het segment “Rest van de Wereld” omvat de activiteiten van de Groep in Roemenië en Indonesië. Delhaize Groep heeft slechts één bedrijfssegment, aangezien in 2008 de uitbating van voedingssupermarkten ongeveer 90% van de geconsolideerde opbrengsten van de Groep vertegenwoordigde.
Gebruik van ramingen, veronderstellingen en beoordelingen Het opstellen van de geconsolideerde jaarrekening in overeenstemming met IFRS vereist de toepassing van het beoordelingsvermogen van Delhaize Groep bij het selecteren van gepaste veronderstellingen voor het berekenen van financiële ramingen, die intrinsiek een bepaalde graad van onzekerheid bevatten. Deze ramingen zijn gebaseerd op ervaring en veronderstellingen die wij als redelijk beschouwen gezien de omstandigheden en vormen de basis van beoordelingen die een invloed hebben op de boekwaarde van activa en passiva en de opbrengsten en kosten. Per definitie kunnen en zullen de reële resultaten vaak verschillen van deze ramingen. Schattingen en beoordelingen worden continu geëvalueerd en zijn gebaseerd op historische ervaring en andere factoren, met inbegrip van verwachtingen inzake toekomstige gebeurtenissen die als redelijk worden beschouwd onder de gegeven omstandigheden. In het verleden weken onze schattingen over het algemeen niet significant af van de actuele resultaten. Informatie over belangrijke domeinen waarvoor onzekere schattingen zijn opgenomen en over cruciale beoordelingen bij de toepassing van de boekhoudkundige praktijken met een significant effect op de bedragen in de geconsolideerde jaarrekeningen is waar nodig opgenomen, onder andere in, maar niet beperkt tot de volgende punten: • Toelichtingen 5 en 28 - Groep van af te stoten balanselementen geclassificeerd als beschikbaar voor verkoop en beëindigde activiteiten; • Toelichtingen 7, 8, 9, 11 – Beoordeling van waardevermindering van activa en reële waarden van financiële instrumenten; • Toelichting 19 – Classificatie van leases; • Toelichting 22 – Voorzieningen voor winkelsluitingen; • Toelichting 23 – Voorziening voor risico’s met eigen dekking; • Toelichting 24 - Pensioenregelingen; • Toelichting 26 – Belastingen; • Toelichting 29 – Verloning op basis van aandelen.
Wijzigingen in de opname- en waarderingsregels en informatieverschaffingen De aangenomen boekhoudkundige praktijken zijn consistent met die van het voorgaande boekjaar behalve voor de volgende nieuwe en gewijzigde IFRS (International Financial Reporting Standards = internationale boekhoudkundige standaarden voor jaarverslagen) en IFRIC (International Financial Reporting Interpretation Committee = commissie ter interpretatie van de internationale boekhoudkundige standaarden) interpretaties die zijn toegepast vanaf 1 januari 2008: • IFRIC 11 IFRS 2 – Transacties in groepsaandelen en ingekochte eigen aandelen: deze interpretatie legt regelingen op waarbij, wanneer aan een werknemer rechten worden toegekend op eigen-vermogensinstrumenten van de entiteit, deze moeten worden geboekt als in eigen-vermogensinstrumenten afgewikkelde transacties, zelfs als de entiteit de instrumenten van een andere partij koopt of de aandeelhouders de benodigde eigen-vermogensinstrumenten leveren. De interpretatie is van toepassing op boekjaren beginnend op of na 1 maart 2007. In de Europese Unie moet IFRIC 11 worden toegepast uiterlijk vanaf de begindatum van het boekjaar 2008, behalve voor ondernemingen met een begindatum in januari of februari, waarvoor IFRIC 11 uiterlijk vanaf de begindatum van het boekjaar 2009 van toepassing zal zijn. Delhaize Groep verkoos om de twee data van inwerkingtreding (IASB [International Accounting Standards Board = Raad voor Internationale Boekhoudkundige Standaarden] en EU) te laten samenvallen (nl. op 1 januari 2008) en daarom heeft de Groep haar opname - en waarderingsregels dienovereenkomstig aangepast. De interpretatie had geen impact op de jaarrekeningen van Delhaize Groep omdat de verloningsplannen van de Groep op basis van aandelen reeds als door eigen-vermogensinstrumenten waren gekwalificeerd. • IFRIC 12 Concessieovereenkomsten: deze interpretatie heeft betrekking op concessiehouders en legt uit hoe de hiermee verbonden infrastructuur, de aangegane verplichtingen en de ontvangen rechten bij dienstverlening uit concessieovereenkomsten moeten worden geboekt. De IASB heeft de datum van inwerkingtreding vastgesteld op boekjaren beginnend op of na 1 januari 2008, terwijl de interpretatie niet verplicht – maar wel toegelaten – is in de Europese Unie vanaf 2008. Omdat geen van de entiteiten van Delhaize Groep een exploitant is van een serviceconcessieovereenkomst, heeft IFRIC 12 geen impact op de Groep. • IFRIC 14 IAS 19 - De limiet voor een actief uit hoofde van een toegezegd-pensioenregeling, vereisten inzake minimale financiering en de wisselwerking hiertussen: deze interpretatie geeft richtlijnen voor het vaststellen van de limiet in IAS 19 (International Accounting Standard = Internationale Boekhoudkundige Standaard) inzake het bedrag van het surplus dat als activa kan worden beschouwd. Ze legt ook uit hoe pensioenactiva of –verplichtingen kunnen worden beïnvloed door een statutair of contractueel opgelegde minimale financieringsvereiste. De IASB legt de toepassing van deze interpretatie op voor boekjaren beginnend op of na 1 januari 2008. IFRIC 14 is verplicht toepasbaar in de Europese Unie voor boekjaren beginnend op of na 1 januari 2009, waarbij een vroegere toepassing toegelaten is. Delhaize Groep heeft ervoor gekozen om IFRIC 14 vervroegd toe te passen voor EU-doeleinden om verschillen tussen de IFRS zoals uitgevaardigd door de IASB en overgenomen door de EU te vermijden. Delhaize Groep heeft de impact van de interpretatie op haar jaarrekeningen geëvalueerd en de IFRIC 14 richtlijnen toegepast voor de berekening van alle post-tewerkstellingsplannen en andere toegezegde-pensioen om tot de conclusie te komen dat de eerste toepassing geen impact had op de jaarrekeningen van de Groep. • Wijzigingen aan IAS 39 & IFRS 7 Herclassificatie van financiële activa en datum van inwerkingtreding en overgangsperiode: in oktober 2008 vaardigde de IASB wijzigingen uit aan IAS 39 en IFRS 7, welke de herclassificering van financiële activa uit de categorieën “aangehouden voor handelsdoeleinden“ en “beschikbaar voor verkoop“ mogelijk maakte. De wijziging laat een entiteit toe om niet-afgeleide financiële activa (buiten diegene aangeduid door de entiteit aan de reële waarde als winst of verlies bij de initiële boeking) in bepaalde omstandigheden te herclassificeren, weg van de reële waarde via de winst- of verliesrekening. De wijziging laat een entiteit ook toe om financiële activa over te zetten van de categorie “beschikbaar voor verkoop“ naar de categorie “leningen en vorderingen“ indien deze financiële activa zouden beantwoorden aan de definitie van “leningen en vorderingen“ (als ze niet als “beschikbaar voor verkoop“ waren aangeduid), als de entiteit de intentie en de mogelijkheid heeft om die financiële activa voor de nabije toekomst in haar bezit te houden. De entiteiten zullen deze wijzigingen toepassen vanaf 1 juli 2008. De entiteiten zullen financiële activa niet herclassificeren volgens paragraaf 50B, 50D of 50E van IAS 39 vóór 1 juli 2008. Elke herclassificering van financiële activa verricht in periodes beginnend op of na 1 november 2008 zal slechts in werking treden vanaf de datum waarop de herclassificering werd doorgevoerd. De wijziging werd bekrachtigd door de EU op 16 oktober 2008. Delhaize Groep heeft de financiële activa in haar bezit geëvalueerd en geconcludeerd dat de wijzigingen geen impact hebben op de Groep omdat ze geen financiële activa heeft die onder deze wijzigingen zouden kunnen vallen.
76 - Delhaize Groep - Jaarverslag 2008
Bijkomende informatie
Historisch financieel overzicht
Verklaring van verantwoordelijke personen
Verslag van de commissaris
Verkorte statutaire jaarrekening van Delhaize Groep NV
Kort nadat de wijzigingen van oktober 2008 werden uitgevaardigd, werd duidelijk dat de datum van inwerkingtreding en de overgangsbepalingen van het amendement van oktober dubbelzinnig waren opgesteld en bijgevolg de intenties van de IASB niet volledig correct werden weergegeven. De IASB heeft dit vervolgens gecorrigeerd. Aangezien de initiële amendementen geen impact hadden op de Groep, was dit evenmin het geval voor de daaropvolgende verduidelijkingen wat betreft de datum van inwerkingtreding en de overgangsbepalingen.
Gepubliceerde normen en interpretaties die nog niet van kracht zijn De onderstaande normen, wijzigingen en interpretaties op bestaande normen en interpretaties, zijn gepubliceerd en zijn effectief vanaf 1 januari 2009 of later, maar worden door Delhaize Groep niet vervroegd toegepast: • Verbeteringen in IFRS: het IASB heeft een jaarlijks proces aangenomen om kleine toevoegingen aan IFRS, die niet dringend maar wel noodzakelijk zijn, aan te pakken (het “jaarlijkse verbeteringsproces”). De eerste verbeteringen aan IFRS werden gepubliceerd op 22 mei 2008 in twee delen. Deel I omvat de wijzigingen die resulteren in boekhoudkundige veranderingen voor presentatie, herkenning of waardering. Deel II omvat de wijzigingen die enkel veranderingen op vlak van terminologie of weergave betreffen, waarvan het IASB verwacht dat ze geen of weinig boekhoudkundige gevolgen hebben. De meeste wijzigingen van deel I en alle wijzigingen van deel II worden effectief op 1 januari 2009, met één ervan die effectief wordt voor boekjaren vanaf 1 juli 2009. Delhaize Groep heeft de 34 wijzigingen aan de verschillende normen geanalyseerd en verwacht niet dat deze wijzigingen een impact zullen hebben op de financiële prestaties of positie van de Groep, hoewel sommige wijzigingen misschien bijkomende toelichtingen vereisen. Delhaize Groep zal waar nodig haar opname- en waarderingsregels actualiseren om de wijzigingen van het IASB weer te geven. • Wijzigingen IFRS 1 en IAS 27 Kost van een deelneming in dochterondernemingen, joint ventures of geassocieerde deelnemingen (boekjaren beginnend op of na 1 januari 2009): de wijzigingen laten bij een eerste toepassing toe om voor deelnemingen in dochterondernemingen, joint ventures of geassocieerde deelnemingen een schatting van ofwel de reële waarde ofwel de boekwaarde van de vroegere boekhoudpraktijken als initiële waardering te boeken in de enkelvoudige jaarrekening. De wijziging annuleert ook de definitie van de kostprijsmethode van IAS 27 en vervangt deze met de vereiste om dividenden weer te geven als inkomst in de enkelvoudige jaarrekening van de investeerder. De wijzigingen zullen geen enkele impact hebben op de geconsolideerde jaarrekening van de Groep. • Wijziging IFRS 1 Eerste toepassing van IFRS (boekjaren beginnend op of na 1 januari 2009): deze norm vervangt IFRS 1 Eerste toepassing van IFRS oorspronkelijk uitgebracht in 2003 en daarna verschillende keren aangepast om de eerste toepassing af te stemmen op een nieuwe of gewijzigde IFRS-norm. De herziene versie uitgegeven in 2008 behoudt de essentie van de eerdere versie (waaronder de hierboven vermelde wijziging), maar wijzigde de structuur van de norm om de lezing te vergemakkelijken. De herziene norm zal geen impact hebben op Delhaize Groep. • Wijziging IFRS 2 Verwervingsvoorwaarden en opzeggingen (boekjaren vanaf 1 januari 2009). De aangepaste norm behandelt de verwervingsvoorwaarden en opzeggingen. Het verduidelijkt dat verwervingsvoorwaarden enkel gerelateerd zijn aan de dienstperiode en prestatie gerelateerde voorwaarden zijn. Andere elementen van op aandelen gebaseerde betalingen zijn geen verwervingsvoorwaarden. Deze elementen zouden moeten opgenomen worden aan de reële waarde op de toekenningsdatum voor transacties met werknemers en anderen die gelijkaardige diensten leveren; deze zouden geen impact mogen hebben op het aantal verwachte verworven toekenningen of op de waardering daarvan volgend op de toekenningsdatum. Alle opzeggingen, door de entiteit of door andere partijen, moeten dezelfde boekhoudkundige behandeling krijgen. Zoals hierboven aangegeven bevatten de op aandelen gebaseerde vergoedingsplannen van Delhaize momenteel enkel dienstperiode gerelateerde voorwaarden. Daarom heeft de wijziging geen impact op geconsolideerde jaarrekening van de Groep. • Wijziging IFRS 3 Bedrijfscombinaties (toepasbaar op bedrijfscombinaties waarvoor de overnamedatum op of na het begin van de eerste verslagperiode vanaf 1 juli 2009 ligt). Terwijl de gewijzigde IFRS 3 de overnamemethode blijft toepassen, worden een aantal wijzigingen ingevoerd bij de boekhoudkundige verwerking van bedrijfscombinaties die een impact zullen hebben op de opgenomen goodwill, de gerapporteerde resultaten in de periode van de verwerving en de toekomstige resultaten. De belangrijkste veranderingen betreffen de definitie van een bedrijf, de verwerking van een voorwaardelijke vergoeding en transactiekosten, de verwerking van een reeds bestaand belang in de verworven partij en de waardering van minderheidsbelangen (nu omschreven als “belangen zonder zeggenschap”), waarbij de verwervende partij de mogelijkheid heeft (op individuele basis) om deze te waarderen ofwel tegen de reële waarde, ofwel tegen het evenredige belang in de identificeerbare activa en passiva van de verworven partij (wat gelijkstaat met de huidige methode gebruikt in IFRS 3). Delhaize Groep zal de herziene IFRS 3 in de toekomst toepassen voor bedrijfscombinaties die plaatsvinden na 1 januari 2010. Daarom zal er geen impact zijn op de geconsolideerde jaarrekening van de Groep voor 2010. • IFRS 8 Operationele segmenten (toepasbaar voor boekjaren beginnend op of na 1 januari 2009): deze norm vervangt IAS 14 Segmentatierapportering en introduceert de zogenaamde “managementbenadering” van gesegmenteerde informatie in de IFRS-literatuur. Deze norm vereist een entiteit om financiële en beschrijvende informatie te rapporteren over haar rapporteerbare segmenten. Rapporteerbare segmenten zijn operationele segmenten of samenvoegingen van operationele segmenten die aan bepaalde criteria beantwoorden. Operationele segmenten zijn onderdelen van een entiteit waarover afzonderlijke financiële informatie beschikbaar is die regelmatig wordt geëvalueerd door de hoofdverantwoordelijke voor operationele beslissingen (chief operating decision maker) om te beslissen hoe middelen worden toegekend en de prestaties te beoordelen. Het algemene principe is dat de te rapporteren gesegmenteerde financiële informatie dient aan te sluiten op de interne informatie op basis waarvan de prestaties van operationele segmenten worden beoordeeld en middelen worden toegekend aan de verschillende segmenten. Zoals hierboven aangegeven stelt Delhaize Groep nu de belangrijkste segmentinformatie voor, op basis van geografische segmenten (zie Toelichting 6). De Groep heeft haar beoordeling van de impact van de herziene norm vervolledigd en heeft besloten dat IFRS 8 geen impact zal hebben op de te rapporteren segmenten van de Groep. • Wijziging IAS 1 Presentatie van de jaarrekening (boekjaren beginnend op of na 1 januari 2009): deze gewijzigde norm introduceert verschillende (kleinere) wijzigingen aan IAS 1, met als belangrijkste de vereiste om wijzigingen in transacties met eigenaars en niet-eigenaars te onderscheiden en de invoering van een overzicht van gerealiseerde en niet-gerealiseerde resultaten. Dit overzicht bevat alle elementen van de opgenomen opbrengsten en lasten en kan gepresenteerd worden in één of twee overzichten. Aangezien het op dit moment gebruikte overzicht, “Staten van opgenomen opbrengsten en lasten”, geen overzicht meer is van mutaties in het eigen vermogen, is een belangrijk gevolg van deze nieuwe vereisten voor de Groep dat het geconsolideerd mutatieoverzicht van het eigen vermogen (zie Toelichting 16) niet langer als toelichting mag gepresenteerd worden maar als een afzonderlijk overzicht. Aangezien alle veranderingen alleen verband houden met presentatie, zal de invoering van de herziene IAS 1 geen impact hebben op de financiële prestaties van de Groep. Delhaize Groep is nog aan het evalueren of ze twee overzichten zal blijven voorstellen of toch zou overgaan naar één overzicht. Gebaseerd op de gedetailleerde analyse die de Groep maakte van de veranderingen, besloot Delhaize Groep dat ze alle informatie in handen heeft om te voldoen aan alle herziene presentatievereisten. Financiële informatie, conform aan IAS 1, zal worden opgenomen in de eerste tussentijdse rapportering van 2009, die wordt opgesteld in overeenstemming met IAS 34. • Wijziging IAS 23 Financieringskosten (toepasbaar voor boekjaren beginnend op of na 1 januari 2009): de wijziging vereist een entiteit om financieringskosten die rechtstreeks toe te schrijven zijn aan de verwerving, constructie of productie van in aanmerking komende activa (die een wezenlijke periode nodig heeft om klaar te zijn voor gebruik of verkoop) te kapitaliseren als deel van de kost van die activa. De optie om deze financieringskosten rechtstreeks op te nemen in het resultaat zal worden verwijderd. Zoals hierboven uitgelegd, past Delhaize Groep de optie om financieringskosten te kapitaliseren al toe. Daarom heeft de toepassing van de gewijzigde IAS 23 geen impact op de jaarrekening van de Groep.
77
Geconsolideerde balansen
Geconsolideerde winst- en verliesrekening
Geconsolideerde staten van opgenomen opbrengsten en lasten
Geconsolideerde kasstroomoverzichten
Toelichtingen bij de jaarrekening
• Wijziging IAS 27 Geconsolideerde en enkelvoudige jaarrekeningen (toepasbaar voor boekjaren beginnend op of na 1 juli 2009): het herziene IAS 27 vereist dat veranderingen in het eigendombelang in een dochteronderneming (zonder verlies van zeggenschap) geboekt worden als transacties met aandeelhouders en daarom niet langer zullen resulteren in goodwill of winst. Bovendien verandert de gewijzigde norm de boekhoudkundige verwerking van verliezen die door de dochteronderneming opgelopen zijn, evenals het verlies van zeggenschap over een dochteronderneming. Elk resterend belang in de entiteit wordt geherwaardeerd aan de reële waarde, en winst of verlies wordt opgenomen in de winst- en verliesrekening. Delhaize Groep zal de herziene norm prospectief toepassen op transacties voor “belangen zonder zeggenschap” vanaf 1 januari 2010 en zal haar huidige boekhoudingsbeleid op dit vlak moeten wijzigen, aangezien de Groep momenteel de zogenaamde “parent entity extension” methode toepast. • Wijziging IAS 32 en IAS 1 Financiële instrumenten met terugnameverplichting en verplichtingen voortvloeiend uit afwikkeling (toepasbaar voor boekjaren beginnend op of na 1 januari 2009): de wijzigingen voorzien een beperkte uitzondering voor instrumenten met terugnameverplichting om als eigen vermogen geclassificeerd te worden wanneer ze aan een aantal specifieke kenmerken voldoen. De wijzigingen aan de normen zullen geen impact hebben op de financiële positie of prestaties van de Groep, aangezien de Groep geen zulke instrumenten heeft uitgegeven. • Wijziging IAS 39 In aanmerking komende afdekkingsinstrumenten (toepasbaar voor boekjaren beginnend op of na 1 juli 2009): de wijziging gaat over de aanduiding van een eenzijdig risico in een afdekkingsinstrument en de aanduiding van inflatie als een afgedekt risico of deel in bepaalde situaties. De wijziging verduidelijkt dat een entiteit een deel van de veranderingen van de reële waarde of de kasstroomvariabiliteit van een financieel instrument als afgedekt mag aanduiden. De Groep heeft de wijzigingen bestudeerd en heeft besloten dat deze geen impact zullen hebben op de financiële positie of prestaties van de Groep, aangezien de Groep geen zulke transacties heeft aangegaan. • IFRIC 13 Loyaliteitsprogramma’s (toepasbaar voor boekjaren beginnend op of na 1 juli 2008): deze interpretatie vereist dat spaarpunten opgenomen worden als een afzonderlijk bestanddeel van de verkooptransactie waarbinnen ze toegekend worden. Een deel van de reële waarde van de ontvangen vergoeding wordt toegekend aan de spaarpunten en uitgesteld. Deze worden dan in opbrengst genomen gedurende de periode dat de spaarpunten worden ingewisseld. De Groep heeft verschillende loyaliteitsprogramma’s met punten en meent dat de huidige manier van erkenning grotendeels in lijn ligt met IFRIC 13. Daarom besluit de Groep dat de toepassing van de interpretatie geen significante impact zal hebben op de geconsolideerde jaarrekening. • IFRIC 15 Contracten voor de bouw van onroerend goed (toepasbaar voor boekjaren beginnend op of na 1 januari 2009): deze interpretatie verduidelijkt wanneer en hoe inkomsten en gerelateerde kosten uit de verkoop van vastgoed zouden moeten opgenomen worden indien een overeenkomst tussen een ontwikkelaar en een koper bereikt is voordat de bouw van het vastgoed is afgerond. Bovendien, en dit is belangrijker voor heel wat bedrijven, voorziet de interpretatie een leidraad om te bepalen of een overeenkomst valt onder IAS 11 of IAS 18 en voert het concept van “permanente overdracht van risico’s en voordelen“ in binnen de IAS 18-literatuur. De Groep heeft de leidraad in IFRIC 15 zorgvuldig bekeken en heeft besloten dat dit geen impact heeft op de geconsolideerde jaarrekening. • IFRIC 16 Afdekkingen van een netto-investering in een buitenlandse activiteit (toepasbaar voor boekjaren beginnend op of na 1 oktober 2008): IFRIC 16 geeft richtlijnen over de boekhoudkundige verwerking van een afdekking van een netto-investering. Meer bepaald geeft ze richtlijnen over de identificatie van de wisselkoersrisico’s die in aanmerking komen voor de boekhoudkundige verwerking van een netto-investeringsafdekking, waar binnen de groep de afdekkingsinstrumenten van een netto-investering opgenomen kunnen worden en hoe een entiteit het bedrag van de wisselkoersopbrengsten of –verliezen (op te nemen in de winst- en verliesrekeningen), zowel met betrekking tot de netto-investering als met betrekking tot het afdekkingsinstrument, bij de afwikkeling van de netto-investering, moet bepalen. De Groep concludeerde dat er momenteel geen impact is op de jaarrekeningen van de Groep omdat ze geen netto-investeringen in buitenlandse entiteiten afdekt. • IFRIC 17 Uitkering activa in natura aan aandeelhouders (toepasbaar voor boekjaren beginnend op of na 1 juli 2009): deze interpretatie geeft richtlijnen over hoe de uitkering van activa in natura aan aandeelhouders moet worden geboekt en verduidelijkt dat een te betalen dividend moet worden opgenomen wanneer het dividend door de juiste bevoegdheid is goedgekeurd en dus niet langer een voorstel van de entiteit is. IFRIC 17 wijst er verder op dat de verplichting moet worden gewaardeerd aan de reële waarde van de uit te keren activa. IFRIC 17 wijzigde IFRS 5 in verband met vaste activa beschikbaar voor uitkering, welke moeten worden gewaardeerd aan de laagste waarde van hun boekwaarde of aan de reële waarde min de uitkeringskosten. Bij de uitkering van de activa in natura aan de aandeelhouder wordt het verschil tussen de boekwaarde van de verplichting en de effectief uitgekeerde activa opgenomen in een afzonderlijke post als winst of verlies. Delhaize Groep heeft de vereisten van de interpretatie geëvalueerd en is tot het besluit gekomen dat er momenteel geen impact is op de jaarrekeningen van de Groep. • IFRIC 18 Overdrachten van activa van klanten (toepasbaar voor overdrachten van activa van klanten ontvangen op of na 1 juli 2009): deze interpretatie is van toepassing op overeenkomsten waarbij de klant een materieel vast actief (of betalingen daarvoor) aan de onderneming levert, waarbij deze activa worden ingezet voor aansluiting op een netwerk van de onderneming of waarbij de klant permanente toegang verwerft tot de levering van goederen of diensten, of beiden. De interpretatie merkt op dat het actief moet worden opgenomen aan de reële waarde als het voor de entiteit activa vertegenwoordigt en verduidelijkt de opname van de opbrengst die in een dergelijke overdrachtovereenkomst vervat zit. Delhaize Groep is momenteel bezig met een evaluatie van de vereisten van IFRIC 18 en heeft nog niet geconcludeerd wat de impact van de interpretatie op de jaarrekeningen van de Groep zou kunnen zijn.
Financieel risicobeheer, objectieven en praktijken De belangrijkste financiële verplichtingen van Delhaize Groep, buiten afgeleide financiële instrumenten, omvatten vooral schulden en leningen en handelsschulden en andere uitstaande betalingen. Deze financiële verplichtingen worden voornamelijk aangegaan om fondsen in te zamelen voor de activiteiten van de Groep. Anderzijds bezit de Groep schuldvorderingen, andere uitstaande vorderingen en geldmiddelen en kasequivalenten die rechtstreeks uit de activiteiten van de Groep worden gegenereerd. De Groep bezit ook verschillende beleggingen beschikbaar voor verkoop en gaat ook transacties met afgeleide financiële instrumenten aan. De Groep is dus blootgesteld aan markt-, krediet- en liquiditeitsrisico’s die worden geëvalueerd door het management en de Raad van Bestuur van Delhaize Groep en worden besproken in het hoofdstuk “Risicofactoren” in dit jaarverslag.
3. Verwervingen van dochterondernemingen en minderheidsbelangen Bedrijfscombinaties Overname van P.L.L.C. Op 14 februari 2008 kocht Delhaize Groep 100% van de aandelen en stemrechten van P.L.Logistics Center – Dianomes – Apothikefsis – Logistics (P.L.L.C.) voor een bedrag van EUR 12 miljoen. Deze onderneming bezit voornamelijk een terrein en bouwvergunningen in Inofyta, Griekenland, waarop een nieuw distributiecentrum voor verse producten wordt gebouwd. De reële waarde van het overgenomen terrein bedraagt EUR 9 miljoen en er werd een goodwill van EUR 5 miljoen geboekt. P.L.L.C. werd opgenomen in de geconsolideerde jaarrekening sinds 14 februari 2008.
78 - Delhaize Groep - Jaarverslag 2008
Bijkomende informatie
Historisch financieel overzicht
Verklaring van verantwoordelijke personen
Verkorte statutaire jaarrekening van Delhaize Groep NV
Verslag van de commissaris
Overname van Plus Hellas Op 1 april 2008 rondde Delhaize Groep, via haar dochteronderneming Alfa-Beta, de overname af van 100% van de aandelen en stemrechten van de Griekse distributeur Plus Hellas, een dochteronderneming van de Tengelmann Groep. De oorspronkelijke overnameprijs van EUR 70 miljoen werd vervolgens aangepast tot EUR 65 miljoen op basis van de overeenkomst tussen beide partijen. Het netwerk van Plus Hellas bestaat uit 34 winkels en een distributiecentrum, waarvan 11 winkels en het distributiecentrum in eigendom zijn. Ondertussen werden vijf Plus Hellas-winkels gesloten en werden de overige 29 winkels geconverteerd naar Alfa-Beta-uithangborden. De reële waarden van de identificeerbare activa en passiva van Plus Hellas op datum van de overname (1 april 2008) waren als volgt: (in miljoenen EUR) Reële waarden geboekt op datum van de overname
Immateriële activa Materiële vaste activa Andere vaste activa Voorraden Vorderingen en andere activa Geldmiddelen en kasequivalenten Langetermijnverplichtingen Handelsschulden Andere kortetermijnverplichtingen Nettoactiva Goodwill voortvloeiend uit de overname Totale overnameprijs
2 67 3 8 2 1 83 (10) (18) (4) 51 14 65
De totale overnameprijs bestaat uit een contante betaling en transactiekosten van EUR 0,5 miljoen, die rechtstreeks toe te wijzen zijn aan de overname. (in miljoenen EUR)
Kasuitstroom bij overname
Betaalde cash (na contractuele aanpassingen en inclusief transactiekosten) Netto geldmiddelen overgenomen met de dochteronderneming Nettokasuitstroom
65 (1) 64
De geboekte goodwill is toe te schrijven aan de verwachte synergieën, het overgenomen klantenbestand en andere voordelen voortvloeiend uit de combinatie van de activa en verkoopsactiviteiten van Plus Hellas met deze van de Groep. Sinds de datum van de overname heeft Plus Hellas ongeveer EUR 36 miljoen bijgedragen tot de opbrengsten van de Groep in 2008 en met EUR -6 miljoen tot de nettowinst van de Groep voor het jaar. Als de combinatie had plaatsgevonden in het begin van het jaar zouden de opbrengsten van de Groep ongeveer EUR 24 miljoen hoger zijn. Vóór zijn overname door de Groep paste Plus Hellas de Griekse boekhoudnormen toe (“Greek GAAP”). Bijgevolg werden de boekwaarden van de activa en passiva net voor de overname, alsook de geschatte jaarimpact op de geconsolideerde resultaten van de Groep, hier niet opgenomen.
Overname van La Fourmi Op 1 september 2008 heeft Delhaize Groep 100% van de aandelen en stemrechten van La Fourmi overgenomen met 14 supermarkten (waaronder vier in eigendom) in Boekarest. Deze supermarkten worden momenteel geïntegreerd in de Roemeense dochteronderneming van Delhaize Groep, Mega Image. De aankoopprijs voor het 100% eigendom van La Fourmi bedroeg EUR 19 miljoen, vervolgens volgens de contractuele bepalingen aangepast tot EUR 12 miljoen. De voorlopige reële waarden van de identificeerbare activa en passiva van La Fourmi op datum van de overname (1 september 2008) waren als volgt: (in miljoenen EUR) Voorlopige reële waarden geboekt op datum van de overname
Immateriële activa Materiële vaste activa Voorraden Vorderingen en andere activa Langetermijnverplichtingen Handelsschulden Andere kortetermijnverplichtingen Nettoactiva Goodwill voortvloeiend uit de overname Totale overnameprijs
3 7 1 2 13 (2) (7) (3) 1 11 12
De totale overnameprijs omvat een contante betaling en transactiekosten van EUR 0,2 miljoen, die rechtstreeks toe te wijzen zijn aan de overname. (in miljoenen EUR)
Kasuitstroom bij overname
Betaalde cash (na contractuele aanpassingen en inclusief transactiekosten) Netto geldmiddelen overgenomen met de dochteronderneming Nettokasuitstroom
12 12
Delhaize Groep is momenteel bezig met de allocatie van de definitieve aankoopprijs en verwacht dit af te ronden tegen het einde van het tweede kwartaal van 2009, maar verwacht geen belangrijke wijzigingen. De voorlopige goodwill is toegekend aan de strategische en locatiegebonden voordelen, alsook aan de overname van het klantenbestand van de La Fourmi-winkels.
79
Geconsolideerde balansen
Geconsolideerde winst- en verliesrekening
Geconsolideerde staten van opgenomen opbrengsten en lasten
Geconsolideerde kasstroomoverzichten
Toelichtingen bij de jaarrekening
Sinds de datum van de overname hebben de winkels van de voormalige La Fourmi Groep ongeveer EUR 6 miljoen bijgedragen tot de opbrengsten van de Groep in 2008 en EUR -0,2 miljoen tot de nettowinst van de Groep voor het jaar. Als de combinatie had plaatsgevonden aan het begin van het jaar zouden de opbrengsten van de Groep in 2008 ongeveer EUR 20 miljoen hoger zijn. De boekwaarden van de activa en passiva van La Fourmi net vóór de overname alsook de geschatte impact voor het jaar op de geconsolideerde resultaten worden hier niet opgenomen, aangezien La Fourmi Groep voorheen de Roemeense boekhoudnormen toepaste (“Romanian GAAP”) en het niet praktisch zou zijn de bedragen conform IFRS te berekenen/in te schatten.
Verwerving van bijkomende minderheidsbelangen Minderheidsbelangen in Alfa-Beta Vassilopoulos S.A. Tijdens het 4de kwartaal van 2008 heeft de Groep in verschillende stappen een bijkomende deelneming van 3,95% in Alfa-Beta Vassilopoulos S.A. verworven, voor een totaalbedrag van EUR 12 miljoen in contanten. Deze aankoop van aandelen verhoogde het aandeelhouderschap en stemrechten van Delhaize Groep van 61,28% tot 65,23%. Overeenkomstig de waarderingsregels van Delhaize Groep werd het verschil tussen de betaalde vergoeding en de boekwaarde van het deel van de verworven nettoactiva geboekt in goodwill en bedraagt EUR 7 miljoen.
4. Desinvesteringen Op 15 maart 2007 bereikte Delhaize Groep een bindende overeenkomst voor de verkoop van Di, haar Belgische schoonheids- en verzorgingsketen, aan NPM/CNP en Ackermans & van Haaren. Deze transactie werd goedgekeurd door de Europese mededingingsautoriteiten op 1 juni 2007 en werd afgerond op 30 juni 2007. Delhaize Groep ontving het bedrag van EUR 33 miljoen in contanten en boekte een winst vóór belastingen van EUR 2 miljoen, waarvan EUR 3 miljoen andere bedrijfsopbrengsten, EUR 2 miljoen andere bedrijfskosten en EUR 1 miljoen opbrengsten uit beleggingen. Het Di-netwerk bestond uit 132 zelfuitgebate en aangesloten winkels, en droeg EUR 96 miljoen bij aan de opbrengsten van Delhaize Groep in 2006.
5. Groep van af te stoten balanselementen geclassificeerd als beschikbaar voor verkoop Geplande verkoop van Delhaize Deutschland GmbH In december 2008 besloot het management van Delhaize Groep tot een strategiewijziging en verbond het zich tot de verkoop van haar Duitse activiteiten ingevolge blijvende verlieslatende activiteiten en onvoldoende langetermijnperspectieven voor het ombuigen van deze trend. Pogingen om de groep van af te stoten balanselementen te verkopen, zijn opgestart en de voltooiing van de transactie wordt verwacht binnen het jaar. De activa en passiva van Delhaize Deutschland GmbH, die tot het Belgische segment behoren, zijn voorgesteld als “beschikbaar voor verkoop” en het bijhorende totale resultaat wordt opgenomen in de winst- en verliesrekening onder “Resultaat van beëindigde activiteiten”. De boekwaarde op 31 december 2008 van activa geclassificeerd als activa beschikbaar voor verkoop en van de verplichtingen verbonden met activa beschikbaar voor verkoop is als volgt: voorraden (EUR 1 miljoen), geldmiddelen (EUR 1 miljoen), voorzieningen (EUR 2 miljoen) en andere verplichtingen (EUR 1 miljoen). Een bijzonder waardeverminderingsverlies van EUR 8 miljoen, waarvan EUR 5 miljoen in verband met materiële vaste activa, werd geboekt onder “beëindigde activiteiten” om de waarde van Delhaize Deutschland af te schrijven tot haar reële waarde min de verkoopkosten.
Verkoop van Delvita In november 2006 bereikte Delhaize Groep een bindend akkoord voor de verkoop van Delvita, haar activiteiten in de Tsjechische Republiek (deel van het segment “Rest van de Wereld”), aan de Duitse distributiegroep Rewe, voor een bedrag van EUR 100 miljoen, onderworpen aan contractuele aanpassingen. De activa en passiva van Delvita werden vanaf 30 september 2006 geclassificeerd als activa beschikbaar voor verkoop en verplichtingen in verband met activa beschikbaar voor verkoop. De boekwaarden van activa geclassificeerd als beschikbaar voor verkoop en verplichtingen in verband met activa beschikbaar voor verkoop waren op 31 december 2006 als volgt: (in miljoenen EUR)
Materiële vaste activa Andere vaste activa Voorraden Andere vlottende activa Geldmiddelen en kasequivalenten Activa geclassificeerd als beschikbaar voor verkoop Langetermijnverplichtingen Handelsschulden Toe te rekenen kosten Activa geclassificeerd als beschikbaar voor verkoop, verminderd met verplichtingen in verband met activa beschikbaar voor verkoop
100 3 23 15 10 151 (2) (37) (12) 100
In 2006 werd een bijzonder waardeverminderingsverlies van EUR 64 miljoen opgenomen in beëindigde activiteiten teneinde de waarde van Delvita af te schrijven tot de reële waarde verminderd met de kosten verbonden aan de verkoop. Op 31 mei 2007 werd de transactie afgerond, na de onvoorwaardelijke goedkeuring door de Europese mededingingsautoriteiten op 26 april 2007. Een opbrengst van EUR 23 miljoen, waarvan een positief cumulatief wisselkoersverschil van EUR 24 miljoen, werd geboekt onder “Resultaat van beëindigde activiteiten”. Delhaize Groep betrad de Tsjechische markt in 1991 via haar nieuw opgerichte dochteronderneming Delvita. In 2005 verkocht Delvita zijn Slowaakse winkels aan Rewe. Eind maart 2007 bestond het verkoopnetwerk van Delvita uit 97 winkels. Eind 2006 stelde Delvita ongeveer 3 700 personen tewerk. Zie Toelichting 28 over beëindigde activiteiten.
80 - Delhaize Groep - Jaarverslag 2008
Bijkomende informatie
Historisch financieel overzicht
Verklaring van verantwoordelijke personen
Verkorte statutaire jaarrekening van Delhaize Groep NV
Verslag van de commissaris
6. Gesegmenteerde informatie Zoals meegedeeld in Toelichting 2 vertegenwoordigt de uitbating van supermarkten ongeveer 90% van de geconsolideerde opbrengsten van Delhaize Groep en is daarom haar enige rapporteerbare bedrijfssegment. Bijgevolg is de enige segmentatiebasis van de Groep geografisch, gebaseerd op de locatie van haar klanten en activa. In 2008 werden bepaalde kosten, die voorheen opgenomen werden in het segment “Corporate en niet-toegewezen”, toegewezen aan het segment “België”. Vóór 2008 werden bepaalde Corporate kosten enkel toegewezen aan segmenten die in afzonderlijke juridische entiteiten actief waren. De gesegmenteerde informatie voor vroegere periodes, die gepresenteerd worden ter vergelijking, werden in functie hiervan aangepast. Deze aanpassing heeft geen invloed op de geconsolideerde jaarrekening van Delhaize Groep. De geografisch gesegmenteerde informatie voor 2008, 2007 en 2006 is als volgt: Jaar eindigend op 31 december 2008 (in miljoenen EUR)
Opbrengsten(1) Kostprijs van verkochte goederen Brutoresultaat Brutomarge Andere bedrijfsopbrengsten Verkoop-, algemene en administratieve kosten Andere bedrijfskosten Bedrijfsresultaat Bedrijfsmarge Bedrijfsresultaat van beëindigde activiteiten Andere informatie Activa(4) Verplichtingen(5) Investeringen Overname van activiteiten Niet-kas bedrijfsactiviteiten: Afschrijvingen Bijzondere waardeverminderingsverliezen(6) Verloning op basis van aandelen
Verenigde Griekenland Staten België(2)
Rest van de Wereld(3)
Corporate en niet-toegewezen
Totaal
13 081 (9 453) 3 628 27,7% 42 (2 904) (46) 720 5,5% -
4 407 (3 558) 849 19,3% 40 (722) (1) 166 3,8% (8)
1 335 (1 032) 303 22,7% 13 (267) (3) 46 3,4% -
201 (161) 40 20,0% 1 (38) - 3 1,5% -
- - - - - (31) - (31) - -
19 024 (14 204) 4 820 25,3% 96 (3 962) (50) 904 4,8% (8)
6 745 1 095 481 -
1 640 783 117 -
612 294 88 88
84 34 20 12
619 3 299 8 -
9 700 5 505 714 100
356 20 18
82 8 2
25 - -
4 - -
9 - 1
476 28 21
(1) Omvat enkel opbrengsten van externe partijen. (2) België omvat de activiteiten van Delhaize Groep in België, het Groothertogdom Luxemburg en Duitsland (deze laatste is opgenomen in beëindigde activiteiten zie Toelichting 5). (3) “Rest van de Wereld” omvat de activiteiten van de Groep in Roemenië en Indonesië. De activiteiten in Slowakije (geliquideerd in 2008) zijn opgenomen in beëindigde activiteiten (zie Toelichting 5). (4) Segmentactiva omvatten niet: geldmiddelen en kasequivalenten, financiële activa, afgeleide instrumenten en belastingvorderingen, die opgenomen zijn in “Corporate en niet-toegewezen”. (5) Segmentverplichtingen omvatten niet: financiële verplichtingen waaronder schulden, financiële leases, afgeleide instrumenten en belastingverplichtingen, die opgenomen zijn in “Corporate en niet-toegewezen”. (6) Er werd geen bijzonder waardeverminderingsverlies opgenomen in het eigen vermogen.
Jaar eindigend op 31 december 2007 (in miljoenen EUR)
Opbrengsten(1) Kostprijs van verkochte goederen Brutoresultaat Brutomarge Andere bedrijfsopbrengsten Verkoop-, algemene en administratieve kosten Andere bedrijfskosten Bedrijfsresultaat Bedrijfsmarge Bedrijfsresultaat van beëindigde activiteiten Andere informatie Activa(4) Verplichtingen(5) Investeringen Overname van activiteiten Niet-kas bedrijfsactiviteiten: Afschrijvingen Bijzondere waardeverminderingsverliezen(6) Verloning op basis van aandelen
Verenigde Griekenland Staten België(2)
Rest van de Wereld(3)
Corporate en niet-toegewezen
Totaal
13 259 (9 623) 3 636 27,4% 52 (2 919) (23) 746 5,6% (1)
4 346 (3 493) 853 19,6% 50 (725) (10) 168 3,8% -
1 173 (904) 269 22,9% 5 (221) (2) 51 4,4% -
165 (135) 30 18,3% 1 (27) - 4 2,3% 4
- - - - - (31) (1) (32) - -
18 943 (14 155) 4 788 25,3% 108 (3 923) (36) 937 4,9% 3
6 215 1 046 547 -
1 595 837 114 -
413 263 37 -
43 23 12 -
556 2 977 19 -
8 822 5 146 729 -
368 13 19
78 2 2
20 - -
3 (1) -
7 - 1
476 14 22
(1) Omvat enkel opbrengsten van externe partijen. (2) België omvat de activiteiten van Delhaize Groep in België, het Groothertogdom Luxemburg en Duitsland (deze laatste is opgenomen in beëindigde activiteiten zie Toelichting 5). (3) “Rest van de Wereld” omvat de activiteiten van de Groep in Roemenië en Indonesië. De activiteiten in de Tsjechische Republiek en Slowakije zijn opgenomen in beëindigde activiteiten (zie Toelichting 5). (4) Segmentactiva omvatten niet: geldmiddelen en kasequivalenten, financiële activa, afgeleide instrumenten en belastingvorderingen, die opgenomen zijn in “Corporate en niet-toegewezen”. (5) Segmentverplichtingen omvatten niet: financiële verplichtingen waaronder schulden, financiële leases, afgeleide instrumenten en belastingverplichtingen, die opgenomen zijn in “Corporate en niet-toegewezen”. (6) Er werd geen bijzonder waardeverminderingsverlies opgenomen in het eigen vermogen.
81
Geconsolideerde balansen
Geconsolideerde winst- en verliesrekening
Geconsolideerde staten van opgenomen opbrengsten en lasten
Jaar eindigend op 31 december 2006 (in miljoenen EUR)
Verenigde Griekenland Staten België(2)
Opbrengsten(1)
13 773 (10 024) 3 749 27,2% 40 (3 009) (15) 765 5,6% (2)
4 275 (3 430) 845 19,8% 37 (703) (3) 176 4,1% -
6 660 1 139 528 - 394 1 20
Kostprijs van verkochte goederen Brutoresultaat Brutomarge Andere bedrijfsopbrengsten Verkoop-, algemene en administratieve kosten Andere bedrijfskosten Bedrijfsresultaat Bedrijfsmarge Bedrijfsresultaat van beëindigde activiteiten Andere informatie Activa(4) Verplichtingen(5) Investeringen Overname van activiteiten Niet-kas bedrijfsactiviteiten: Afschrijvingen Bijzondere waardeverminderingsverliezen(6) Verloning op basis van aandelen
Toelichtingen bij de jaarrekening
Geconsolideerde kasstroomoverzichten
Rest van de Wereld(3)
Corporate en niet-toegewezen
Totaal
1 030 (801) 229 22,2% 5 (200) (1) 33 3,2% -
137 (112) 25 18,1% 1 (25) - 1 0,2% (62)
- - - - - (28) - (28) - -
19 215 (14 367) 4 848 25,2% 83 (3 965) (19) 947 4,9% (64)
1 548 883 107 -
383 243 38 -
33 19 12 -
671 3 450 15 -
9 295 5 734 700 -
76 1 2
19 1 -
10 65 -
4 - 1
503 68 23
(1) Omvat enkel opbrengsten van externe partijen. (2) België omvat de activiteiten van Delhaize Groep in België, het Groothertogdom Luxemburg en Duitsland (deze laatste is opgenomen in beëindigde activiteiten zie Toelichting 5). (3) “Rest van de Wereld” omvat de activiteiten van de Groep in Roemenië en Indonesië. De activiteiten in de Tsjechische Republiek en Slowakije zijn opgenomen in beëindigde activiteiten (zie Toelichting 5). (4) Segmentactiva omvatten niet: geldmiddelen en kasequivalenten, financiële activa, afgeleide instrumenten en belastingvorderingen, die opgenomen zijn in “Corporate en niet-toegewezen”. (5) Segmentverplichtingen omvatten niet: financiële verplichtingen waaronder schulden, financiële leases, afgeleide instrumenten en belastingverplichtingen, die opgenomen zijn in “Corporate en niet-toegewezen”. (6) Er werd geen bijzonder waardeverminderingsverlies opgenomen in het eigen vermogen.
7. Goodwill (in miljoenen EUR)
2008
2007
2006
Brutoboekwaarde op 1 januari Cumulatieve waardeverminderingen op 1 januari Nettoboekwaarde op 1 januari Verwervingen door bedrijfscombinaties en aanpassingen aan de oorspronkelijke waarde volgens de overnamemethode Verwerving van minderheidsbelangen Bedrag geclassificeerd als beschikbaar voor verkoop Wisselkoerseffect Brutoboekwaarde op 31 december Cumulatieve waardeverminderingen op 31 december Nettoboekwaarde op 31 december
2 516 (70) 2 446
2 774 (77) 2 697
3 081 (84) 2 997
30 7 - 124 2 677 (70) 2 607
6 - - (257) 2 516 (70) 2 446
(2) 1 (17) (282) 2 774 (77) 2 697
Goodwill wordt toegewezen en op bijzondere waardevermindering getest op het niveau van de kasstroomgenererende eenheid die geacht wordt voordeel te halen uit synergieën van de combinatie waaruit de goodwill voortvloeide, dat bij Delhaize Groep het niveau van de operationele entiteit is, hetgeen eveneens het laagste niveau is waarop de goodwill opgevolgd wordt voor interne managementdoeleinden: (in miljoenen EUR)
2008
2007
2006
Food Lion Hannaford Verenigde Staten België Griekenland Rest van de Wereld Totaal
1 213 1 103 2 316 160 120 11 2 607
1 147 1 043 2 190 160 94 2 2 446
1 282 1 159 2 441 160 94 2 2 697
In overeenstemming met de opname- en waarderingsregels in Toelichting 2 toetst Delhaize Groep elk jaar de goodwill op bijzondere waardeverminderingsverliezen en telkens wanneer er een aanwijzing is van een mogelijke bijzondere waardevermindering. De test op bijzondere waardevermindering op goodwill bestaat uit het vergelijken van de realiseerbare waarde van elke operationele entiteit met haar boekwaarde, inclusief goodwill en een bijzonder waardeverminderingsverlies wordt opgenomen indien de boekwaarde hoger is dan de realiseerbare waarde. De realiseerbare waarde van elke operationele entiteit is de bedrijfswaarde of, indien hoger, de reële waarde min de verkoopkosten: • De berekeningen van de bedrijfswaarde maken gebruik van kasstroomprognoses gebaseerd op de meest recente door het management goedgekeurde financiële plannen voor drie jaar. De kasstromen na deze periode van drie jaar worden geëxtrapoleerd aan de hand van geschatte groeipercentages. De groeipercentages zijn niet hoger dan het gemiddelde groeipercentage op lange termijn voor de supermarktsector. • De reële waarde min de verkoopkosten van elke operationele onderneming is gebaseerd op winstveelvouden betaald voor gelijkaardige ondernemingen in de markt en / of de marktkapitalisatie van beursgenoteerde dochterondernemingen (d.w.z. Alfa-Beta Vassilopoulos SA).
82 - Delhaize Groep - Jaarverslag 2008
Bijkomende informatie
Historisch financieel overzicht
Verklaring van verantwoordelijke personen
Verkorte statutaire jaarrekening van Delhaize Groep NV
Verslag van de commissaris
In 2008, 2007 en 2006 werd de goodwill van de entiteiten in de Verenigde Staten getest door middel van de verdisconteerde kasstroommethodes om de bedrijfswaarde te berekenen en een marktveelvoudenmethode bij het bepalen van de reële waarde min de verkoopkosten. De goodwill van de andere entiteiten van de Groep werd getest op bijzondere waardeverminderingen op basis van de marktveelvoudenmethode of de marktkapitalisatiemethode, indien mogelijk, om de reële waarde min de verkoopkosten te bepalen en verdisconteerde kasstroommethodes om de bedrijfswaarde vast te stellen. De voornaamste veronderstellingen voor de bedrijfswaardeberekeningen voor de Amerikaanse entiteiten: (in miljoenen EUR)
2008
2007
2006
Groeivoet* Discontovoet**
3,3% 7,25%
2,0% 8,5%
2,0% 8,8%
* Gewogen gemiddelde groeivoet gebruikt om de omzet te extrapoleren na de periode van drie jaar. ** Discontovoet na belastingen gebruikt voor de respectievelijke kasstroomprognoses.
In 2006 werd EUR 17 miljoen aan goodwill in verband met Delvita geclassificeerd als beschikbaar voor verkoop en werd een bijzonder waardeverminderingsverlies opgenomen ten belope van dit bedrag teneinde de boekwaarde van Delvita te verminderen tot de reële waarde verminderd met de kosten in verband met de verkoop (zie Toelichting 5). In 2008, 2007 en 2006 werden geen bijkomende bijzondere waardeverminderingsverliezen opgenomen. Het management meent dat de veronderstellingen gebruikt in de bedrijfswaardeberekening van de test op bijzondere waardevermindering op goodwill de beste inschattingen geven van de toekomstige ontwikkelingen en is van mening dat geen redelijkerwijze mogelijke verandering in eender welke van de voornaamste veronderstellingen, hierboven vermeld, zou leiden tot een boekwaarde van de kasstroomgenererende eenheden die hun realiseerbare waarden materieel zou overstijgen. Louter ter informatie, een verhoging van de discontovoet toegepast op de verdisconteerde kasstromen van bv. 100 basispunten en een vermindering van de toekomstige kasstromen met bv. 10 %, zou de totale bedrijfswaarde met EUR 3,1 miljard in 2008 verlagen en dit zou niet geleid hebben tot de opname van een waardeverminderingsverlies door de Groep.
8. Immateriële activa Immateriële activa bestaan hoofdzakelijk uit merknamen, aangekochte en ontwikkelde software, voordelige leaserechten, apotheekuitbatingsrechten en andere licenties. Delhaize Groep heeft bepaald dat haar merknamen een onbepaalde gebruiksduur hebben en daarom niet afgeschreven worden, maar op bijzondere waardevermindering getest worden telkens wanneer er een aanwijzing bestaat dat zij mogelijk een bijzondere waardevermindering hebben ondergaan. Merknamen worden getest op bijzondere waardevermindering door hun realiseerbare waarde, zijnde hun bedrijfswaarde, te vergelijken met hun boekwaarde. De bedrijfswaarde van merknamen wordt geschat door middel van winstprognoses van elke operationele entiteit (zie Toelichting 7) en de toepassing van een geschatte royalty-coëfficiënt van respectievelijk 0,45% en 0,70% voor Food Lion en Hannaford. Er werden geen bijzondere waardeverminderingsverliezen opgenomen voor merknamen in 2008, 2007 en 2006. Zie Toelichting 9 voor een beschrijving van de waardeverminderingstest voor activa met een bepaalde levensduur.
83
Geconsolideerde balansen
Geconsolideerde winst- en verliesrekening
Geconsolideerde staten van opgenomen opbrengsten en lasten
Geconsolideerde kasstroomoverzichten
Toelichtingen bij de jaarrekening
(in miljoenen EUR)
Merk- namen
Ontwikkelde software
Aangekochte software
Voordelige leaserechten
Andere
Totaal
Brutoboekwaarde op 1 januari 2008 Toevoegingen Overdrachten en buitengebruikstellingen Verwervingen door bedrijfscombinaties Overboekingen van/naar andere rekeningen Wisselkoerseffect Brutoboekwaarde op 31 december 2008 Cumulatieve afschrijvingen op 1 januari 2008 Cumulatieve waardeverminderingen op 1 januari 2008 Afschrijvingen Overdrachten en buitengebruikstellingen Wisselkoerseffect Cumulatieve afschrijvingen op 31 december 2008 Cumulatieve waardeverminderingen op 31 december 2008 Nettoboekwaarde op 31 december 2008 Brutoboekwaarde op 1 januari 2007 Toevoegingen Overdrachten en buitengebruikstellingen Overboekingen van/naar andere rekeningen Wisselkoerseffect Brutoboekwaarde op 31 december 2007 Cumulatieve afschrijvingen op 1 januari 2007 Cumulatieve waardeverminderingen op 1 januari 2007 Afschrijvingen Overdrachten en buitengebruikstellingen Overboekingen van/naar andere rekeningen Wisselkoerseffect Cumulatieve afschrijvingen op 31 december 2007 Cumulatieve waardeverminderingen op 31 december 2007 Nettoboekwaarde op 31 december 2007 Brutoboekwaarde op 1 januari 2006 Toevoegingen Overdrachten en buitengebruikstellingen Overboekingen van/naar andere rekeningen Wisselkoerseffect Bedrag geclassificeerd als beschikbaar voor verkoop Brutoboekwaarde op 31 december 2006 Cumulatieve afschrijvingen op 1 januari 2006 Cumulatieve waardeverminderingen op 1 januari 2006 Afschrijvingen Overdrachten en buitengebruikstellingen Overboekingen van/naar andere rekeningen Wisselkoerseffect Bedrag geclassificeerd als beschikbaar voor verkoop Cumulatieve afschrijvingen op 31 december 2006 Cumulatieve waardeverminderingen op 31 december 2006 Nettoboekwaarde op 31 december 2006
354 - - - - 20 374 -
86 36 - - (3) 4 123 (42)
120 22 (3) - 7 6 152 (57)
224 - (22) 4 - 11 217 (124)
46 5 - 1 (3) 3 52 (18)
830 63 (25) 5 1 44 918 (241)
(32) - - (2) -
- (12) - (2) (56)
- (22) 3 (4) (80)
(5) (15) 22 (7) (124)
- (3) - (1) (22)
(37) (52) 25 (16) (282)
(34) 340 396 - - - (42) 354 -
- 67 75 20 - (2) (7) 86 (35)
- 72 96 30 - 3 (9) 120 (43)
(5) 88 272 1 (21) (1) (27) 224 (141)
- 30 45 8 (2) - (5) 46 (19)
(39) 597 884 59 (23) (90) 830 (238)
(36) - - - 4 -
- (10) - - 3 (42)
- (19) - - 5 (57)
(5) (20) 21 1 15 (124)
- (3) 2 - 2 (18)
(41) (52) 23 1 29 (241)
(32) 322 442 - - - (46) - 396 -
- 44 57 21 - 2 (5) - 75 (29)
- 63 82 26 (1) (1) (8) (2) 96 (33)
(5) 95 322 1 (16) (2) (33) - 272 (149)
- 28 45 4 - 1 (5) - 45 (17)
(37) 552 948 52 (17) (97) (2) 884 (228)
(40) - - - 4 - -
- (9) - - 3 - (35)
- (16) - - 4 2 (43)
(5) (24) 17 (1) 16 - (141)
- (4) - - 2 - (19)
(45) (53) 17 (1) 29 2 (238)
(36) 360
- 40
- 53
(5) 126
- 26
(41) 605
Merknamen worden als volgt toegewezen: (in miljoenen EUR)
31 december
2008
2007
2006
Food Lion Hannaford Verenigde Staten
185 155 340
175 147 322
196 164 360
Afschrijvingen zijn opgenomen in verkoop-, algemene en administratieve kosten.
84 - Delhaize Groep - Jaarverslag 2008
Bijkomende informatie
Historisch financieel overzicht
Verklaring van verantwoordelijke personen
Verkorte statutaire jaarrekening van Delhaize Groep NV
Verslag van de commissaris
9. Materiële vaste activa (in miljoenen EUR) Terreinen en Investeringen gebouwen in gehuurde activa
Brutoboekwaarde op 1 januari 2008 Toevoegingen Overdrachten en buitengebruikstellingen Verwervingen door bedrijfscombinaties Overboekingen van/naar andere rekeningen Wisselkoerseffect Bedrag geclassificeerd als beschikbaar voor verkoop Brutoboekwaarde op 31 december 2008 Cumulatieve afschrijvingen op 1 januari 2008 Cumulatieve waardeverminderingen op 1 januari 2008 Afschrijvingen Bijzonder waardeverminderingsverlies Overdrachten en buitengebruikstellingen Overboekingen van/naar andere rekeningen Wisselkoerseffect Bedrag geclassificeerd als beschikbaar voor verkoop Cumulatieve afschrijvingen op 31 december 2008 Cumulatieve waardeverminderingen op 31 december 2008 Nettoboekwaarde op 31 december 2008 Brutoboekwaarde op 1 januari 2007 Toevoegingen Overdrachten en buitengebruikstellingen Overboekingen van/naar andere rekeningen Wisselkoerseffect Desinvesteringen Brutoboekwaarde op 31 december 2007 Cumulatieve afschrijvingen op 1 januari 2007 Cumulatieve waardeverminderingen op 1 januari 2007 Afschrijvingen Bijzonder waardeverminderingsverlies Overdrachten en buitengebruikstellingen Overboekingen van/naar andere rekeningen Wisselkoerseffect Desinvesteringen Cumulatieve afschrijvingen op 31 december 2007 Cumulatieve waardeverminderingen op 31 december 2007 Nettoboekwaarde op 31 december 2007 Brutoboekwaarde op 1 januari 2006 Toevoegingen Overdrachten en buitengebruikstellingen Overboekingen van/naar andere rekeningen Wisselkoerseffect Bedrag geclassificeerd als beschikbaar voor verkoop Brutoboekwaarde op 31 december 2006 Cumulatieve afschrijvingen op 1 januari 2006 Cumulatieve waardeverminderingen op 1 januari 2006 Afschrijvingen Bijzonder waardeverminderingsverlies Overdrachten en buitengebruikstellingen Overboekingen van/naar andere rekeningen Wisselkoerseffect Bedrag geclassificeerd als beschikbaar voor verkoop Cumulatieve afschrijvingen op 31 december 2006 Cumulatieve waardeverminderingen op 31 december 2006 Nettoboekwaarde op 31 december 2006
1 443 41 (6) 62 16 48 - 1 604 (340) - (49) - 3 1 (13) - (398) - 1 206 1 474 45 (13) 30 (93) - 1 443 (319) (1) (47) (2) 4 3 22 - (340) - 1 103 1 606 57 (17) 43 (88) (127) 1 474 (323) (6) (47) - 10 2 18 26 (319) (1) 1 154
1 333 101 (23) 10 114 66 (8) 1 593 (705) (8) (106) (9) 19 - (32) 8 (820) (13) 760 1 290 117 (54) 94 (114) - 1 333 (712) (4) (105) (6) 51 3 60 - (705) (8) 620 1 253 125 (13) 70 (103) (42) 1 290 (680) (9) (109) (1) 12 2 57 12 (712) (4) 574
Meubilair, uitrusting en rollend materieel
Activa in aanbouw en vooruit- betalingen
Eigendom onder financiële leases
Totaal materiële vaste activa
2 561 281 (123) 5 60 111 (3) 2 892 (1 431) (27) (220) (7) 115 1 (62) 3 (1 595) (33) 1 264 2 525 296 (109) 60 (210) (1) 2 561 (1 418) (27) (224) (7) 99 2 116 1 (1 431) (27) 1 103 2 637 304 (157) 16 (204) (71) 2 525 (1 486) (32) (246) (2) 149 (1) 114 59 (1 418) (27) 1 080
77 226 (2) 2 (208) 2 - 97 - - - - - - - - - - 97 91 200 (1) (205) (8) - 77 - - - - - - - - - - 77 81 150 (2) (128) (7) (3) 91 - - - - - - - - - - 91
754 53 (8) 4 (6) 42 - 839 (265) (9) (46) (8) 8 2 (16) - (317) (17) 505 757 75 (2) - (76) - 754 (248) (8) (46) (2) 2 1 27 - (265) (9) 480 785 55 (7) 2 (76) (2) 757 (229) (8) (47) - 5 - 23 - (248) (8) 501
6 168 702 (162) 83 (24) 269 (11) 7 025 (2 741) (44) (421) (24) 145 4 (123) 11 (3 130) (63) 3 832 6 137 733 (179) (21) (501) (1) 6 168 (2 697) (40) (422) (17) 156 9 225 1 (2 741) (44) 3 383 6 362 691 (196) 3 (478) (245) 6 137 (2 718) (55) (449) (3) 176 3 212 97 (2 697) (40) 3 400
85
Geconsolideerde balansen
Geconsolideerde winst- en verliesrekening
Geconsolideerde staten van opgenomen opbrengsten en lasten
Toelichtingen bij de jaarrekening
Geconsolideerde kasstroomoverzichten
Afschrijvingen worden als volgt in het resultaat opgenomen: (in miljoenen EUR)
2008
2007
2006
Kostprijs van verkochte goederen Verkoop-, algemene en administratieve kosten Resultaat van beëindigde activiteiten Totaal afschrijvingen
42 377 2 421
43 379 - 422
45 397 7 449
De materiële vaste activa per segment zijn als volgt: (in miljoenen EUR)
31 december
2008
2007
2006
Verenigde Staten België Griekenland Rest van de Wereld Corporate Totaal materiële vaste activa
2 696 746 339 38 13 3 832
2 407 738 202 22 14 3 383
2 462 723 186 15 14 3 400
In overeenstemming met de opname- en waarderingsregels beschreven in Toelichting 2 test Delhaize Groep activa met een bepaalde gebruiksduur op bijzondere waardeverminderingen telkens wanneer er een aanwijzing bestaat dat deze activa mogelijk een bijzondere waardevermindering hebben ondergaan. De boekwaarde van de winkels, het laagste niveau van een groep van activa waarin identificeerbare kasstromen onafhankelijk zijn van andere groepen van activa (“kasstroomgenererende eenheid”), wordt door de Groep opgevolgd voor eventuele waardeverminderingen op basis van historische en geraamde kasstromen. De realiseerbare waarde wordt geschat op basis van de geprojecteerde verdisconteerde kasstromen gebaseerd op de ervaring uit het verleden en kennis van de markten waarin de winkels gelokaliseerd zijn, aangepast voor verschillende factoren zoals inflatie en algemene economische omstandigheden. Soms worden onafhankelijke externe waarderingen gevraagd om de reële waarden te helpen schatten op basis van de locatie en toestand van de winkel. Het management denkt dat de toegepaste veronderstellingen bij de test van de bijzondere waardevermindering redelijke schattingen zijn van de economische toestand en prestaties van de verschillende kasstroomgenererende eenheden. Veranderingen in deze omstandigheden of prestaties zullen een invloed hebben op de toekomstige kasstromen die gebruikt worden om de realiseerbare waarde van de kasstroomgenererende eenheden te bepalen en kunnen daardoor leiden tot meer winkels die geïdentificeerd worden als mogelijk onderhevig aan een bijzondere waardevermindering en/ of op het berekende bedrag van de bijzondere waardevermindering. In 2008, 2007 en 2006 werden respectievelijk EUR 24 miljoen, EUR 17 miljoen en EUR 3 miljoen bijzondere waardeverminderingsverliezen voor afschrijfbare activa opgenomen in andere bedrijfskosten. De bijzondere waardeverminderingsverliezen voor afschrijfbare activa opgenomen in het resultaat van beëindigde bedrijfsactiviteiten (verbonden aan activa beschikbaar voor verkoop, zie Toelichtingen 5 en 28) bedroegen respectievelijk EUR 5 miljoen en EUR 48 miljoen in 2008 en 2006. In 2007 werd een waardeverminderingsverlies van EUR 3 miljoen teruggenomen, waarvan EUR 1 miljoen opgenomen in resultaat van beëindigde activiteiten in 2007. Het bijzonder waardeverminderingsverlies van EUR 24 miljoen in 2008 (2007: EUR 17 miljoen) bestaat voornamelijk uit een waardeverminderingsverlies van EUR 19 miljoen (2007: EUR 14 miljoen) verbonden aan 26 (2007: 25) Sweetbay-winkels waarvan 7 in de nabije toekomst gesloten worden (deel van het segment Verenigde Staten) en EUR 5 miljoen verbonden aan 4 winkels in Duitsland (deel van het segment België). Het waardeverminderingsverlies bij Sweetbay was gebaseerd op de evaluatie door het management van 36 winkels (2007: 25) met waardeverminderingsindicatoren, waarvan de resultaten niet voldeden aan de verwachtingen. De winkels met waardeverminderingsverliezen werden geïdentificeerd op basis van de schatting van de reële waarde verminderd met de verkoopkosten van winkels. Deze reële waarde werd bepaald door onafhankelijke waarderingsexperts aan de hand van de kostenbenadering. De waardevermindering per categorie van de materiële vaste activa is als volgt: (in miljoenen EUR)
31 december
2008
2007
2006
Investeringen in gehuurde activa Meubilair, uitrusting en rollend materieel Gebouwen Eigendom onder financiële leases Totaal
9 7 - 8 24
6 7 2 2 17
1 2 3
Eigendom onder financiële lease bestaat voornamelijk uit gebouwen. Het aantal winkels in eigendom versus het aantal geleasde winkels per segment op 31 december 2008 is als volgt: Eigendom Financiële lease Operationele lease
Verenigde Staten België Griekenland Rest van de Wereld Beëindigde activiteiten Totaal
86 - Delhaize Groep - Jaarverslag 2008
134 135 53 8 - 330
705 26 - - - 731
755 237 148 95 4 1 239
Aangesloten en gefranchiseerde winkels in het bezit van hun uitbaters of rechtstreeks door hun uitbater geleased van een derde partij
Totaal
- 373 - - - 373
1 594 771 201 103 4 2 673
Bijkomende informatie
Historisch financieel overzicht
Verklaring van verantwoordelijke personen
Verkorte statutaire jaarrekening van Delhaize Groep NV
Verslag van de commissaris
10. Vastgoedbeleggingen Vastgoedbeleggingen bestaan voornamelijk uit verhuurbare ruimtes in eigendom gelegen naast bestaande supermarkten en uit overtollig vastgoed. Ze worden aangehouden om op lange termijn huuropbrengsten of een waardestijging te genereren en worden niet gebruikt door de Groep. Overeenkomstig de opname- en waarderingsregels van de Groep beschreven in Toelichting 2 worden de vastgoedbeleggingen opgenomen aan kostprijs, verminderd met eventuele cumulatieve afschrijvingen en waardeverminderingsverliezen. De reële waarde van de vastgoedbeleggingen bedroeg op 31 december 2008, 2007 en 2006 respectievelijk EUR 52 miljoen, EUR 50 miljoen en EUR 37 miljoen. De reële waarden voor informatiedoeleinden werden bepaald door externe onafhankelijke waarderingsexperts of door interne waarderingsexperts, door een combinatie van de actuele waarde van de toekomstige kasstromen en de waarneembare marktwaarde van vergelijkbare onroerende goederen. De huuropbrengsten van vastgoedbeleggingen opgenomen in andere bedrijfsopbrengsten bedroegen EUR 3 miljoen voor 2008, 2007 en 2006. Bedrijfskosten verbonden aan vastgoedbeleggingen die huuropbrengsten genereren, opgenomen in de verkoop-, algemene en administratieve kosten, bedroegen respectievelijk EUR 4 miljoen, EUR 3 miljoen en EUR 2 miljoen voor 2008, 2007 en 2006. (in miljoenen EUR)
2008
2007
2006
Brutoboekwaarde op 1 januari Toevoegingen Overdrachten en buitengebruikstellingen Overboekingen van/naar andere rekeningen Wisselkoerseffect Brutoboekwaarde op 31 december Cumulatieve afschrijvingen op 1 januari Afschrijvingen Overdrachten en buitengebruikstellingen Waardevermindering Overboekingen van/naar andere rekeningen Wisselkoerseffect Cumulatieve afschrijvingen op 31 december Nettoboekwaarde op 31 december
48 - (10) 12 3 53 (8) (3) 2 (1) (3) (1) (14) 39
30 8 (5) 19 (4) 48 (4) (3) 1 1 (4) 1 (8) 40
32 (2) 3 (3) 30 (3) (1) (1) 1 (4) 26
11. Beleggingen in effecten Beleggingen in effecten vertegenwoordigen vooral schuldeffecten die ofwel voor verkoop beschikbaar zijn, of waarvan de Groep voornemens en in staat is deze aan te houden tot einde looptijd. In 2008 verkocht de Groep een meer dan gering bedrag van haar financiële activa aangehouden tot einde looptijd en herklasseerde daarom alle resterende beleggingen die oorspronkelijk als activa tot einde looptijd gehouden werden naar beschikbaar voor verkoop. Effecten worden opgenomen in de vaste activa, met uitzondering van effecten met een looptijd van minder dan 12 maanden vanaf de balansdatum, welke worden opgenomen in de vlottende activa. De boekwaarde van de beleggingen in effecten is als volgt: (in miljoenen EUR)
31 december
2008
Beschikbaar voor verkoop
Vast Vlottend Totaal
2007
Aange- Totaal Beschikbaar houden voor tot einde verkoop looptijd
123 28 151
- - -
123 28 151
2006
Aange- Totaal Beschikbaar houden voor tot einde verkoop looptijd
68 28 96
48 8 56
116 36 152
53 23 76
Aange- Totaal houden tot einde looptijd
68 9 77
121 32 153
De reële waarden worden hoofdzakelijk bepaald aan de hand van huidige biedprijzen in een actieve markt (zie Toelichting 2). De reële waarden van de beleggingen in effecten op 31 december 2007 en 2006 bedroegen respectievelijk EUR 153 miljoen en EUR 152 miljoen. In 2008, ten gevolge van de kredietcrisis, werd er een waardevermindering van EUR 1 miljoen geboekt in de winst- en verliesrekening. In 2007 en 2006 waren geen enkele beleggingen in effecten vervallen of onderhevig aan een bijzondere waardevermindering. De maximum blootstelling aan kredietrisico op de balansdatum is de boekwaarde van de beleggingen. Op 31 december 2008, 2007 en 2006 werden respectievelijk EUR 15 miljoen, EUR 22 miljoen en EUR 34 miljoen op een geblokkeerde rekening gestort met betrekking tot uitstaande schulden bij Hannaford en waren daardoor niet beschikbaar voor algemene bedrijfsdoelstellingen (zie Toelichting 17).
12. Overige financiële activa Overige financiële activa, zowel vast als vlottend, omvatten vorderingen, waarborgen, geldmiddelen op geblokkeerde rekeningen en termijndeposito’s en worden gewaardeerd tegen geamortiseerde kostprijs, verminderd met eventuele bijzondere waardeverminderingsverliezen. De reële waarde van de overige financiële activa benadert hun boekwaarde en vertegenwoordigt het maximum kredietrisico. In 2007 hield Delhaize Groep EUR 20 miljoen op een geblokkeerde rekening in verband met de verkoop van Delvita. Vanaf 2008 wordt dit bedrag vrijgemaakt in drie gelijke jaarlijkse afbetalingen, resulterend in een boekwaarde van EUR 13 miljoen op 31 december 2008.
87
Geconsolideerde balansen
Geconsolideerde winst- en verliesrekening
Geconsolideerde staten van opgenomen opbrengsten en lasten
Toelichtingen bij de jaarrekening
Geconsolideerde kasstroomoverzichten
13. Voorraden Er werd op 31 december 2008, 2007 of 2006 geen voorraad afgeschreven en er werden in 2008, 2007 of 2006 geen eerdere waardeverminderingen teruggenomen.
14. Vorderingen (in miljoenen EUR)
2008
2007
2006
Handelsvorderingen Handelsvorderingen - voorziening voor dubieuze debiteuren Overige vorderingen Totaal vlottende vorderingen
542 (20) 86 608
488 (15) 92 565
437 (19) 109 527
De classificatie van de vlottende vorderingen van Delhaize Groep volgens ouderdom wordt als volgt gedetailleerd: (in miljoenen EUR)
Nettoboek- waarde op 31 december 2008
Vervallen - minder dan 30 dagen
Vervallen - tussen 30 en 180 dagen
Vervallen - meer dan 180 dagen
Andere
542
402
107
21
12
-
(20) 86 608
(4) 71 469
(2) 5 110
(3) 7 25
(11) 3 4
-
Nettoboek- waarde op 31 december 2007
Noch afgeschreven, noch vervallen op datum van de verslaggeving
Vervallen - minder dan 30 dagen
Vervallen - tussen 30 en 180 dagen
Vervallen - meer dan 180 dagen
Andere
488
357
106
15
10
-
(15) 92 565
(2) 78 433
(1) 4 109
(2) 6 19
(10) 4 4
-
Handelsvorderingen Handelsvorderingen - voorziening voor dubieuze debiteuren Overige vorderingen Totaal
(in miljoenen EUR)
31 december 2008
Noch afgeschreven, noch vervallen op datum van de verslaggeving
Handelsvorderingen Handelsvorderingen - voorziening voor dubieuze debiteuren Overige vorderingen Totaal
31 december 2007
(in miljoenen EUR)
31 december 2006
Nettoboek- waarde op 31 december 2006
Noch afgeschreven, noch vervallen op datum van de verslaggeving
Vervallen - minder dan 30 dagen
Vervallen - tussen 30 en 180 dagen
Vervallen - meer dan 180 dagen
Andere
437
329
57
36
13
2
(19) 109 527
(3) 78 404
(1) 7 63
(2) 12 46
(13) 12 12
-
Handelsvorderingen Handelsvorderingen - voorziening voor dubieuze debiteuren Overige vorderingen Totaal
2
De analyse hierboven geeft de ouderdomsbalans van vorderingen weer. Teneinde een meer nauwkeurige analyse van de vervaldagen van de vorderingen weer te geven, werden de vorderingen van filialen met beëindigde activiteiten in de kolom “Andere” opgenomen. De maximale blootstelling aan risico’s voor de vorderingen is de boekwaarde verminderd met mogelijke verzekeringstussenkomsten. Handelsvorderingen zijn hoofdzakelijk volledig te betalen binnen de 30 à 60 dagen.
15. Dividenden Op 22 mei 2008 keurden de aandeelhouders de uitkering goed van een brutodividend van EUR 1,44 per aandeel (EUR 1,08 per aandeel na aftrek van 25% Belgische roerende voorheffing), hetzij een totaal brutodividend van EUR 144 miljoen. Op 24 mei 2007 keurden de aandeelhouders de uitkering goed van een brutodividend van EUR 1,32 per aandeel (EUR 0,99 per aandeel na aftrek van 25% Belgische roerende voorheffing), hetzij een totaal brutodividend van EUR 130 miljoen. Op 24 mei 2006 keurden de aandeelhouders de uitkering goed van een brutodividend van EUR 1,20 per aandeel (EUR 0,90 per aandeel na aftrek van 25% Belgische roerende voorheffing), hetzij een totaal brutodividend van EUR 115 miljoen. Met betrekking tot dit boekjaar, stelt de Raad van Bestuur de uitkering van een brutodividend van EUR 1,48 per aandeel op 4 juni 2009 voor, aan de houders van gewone aandelen tegen afgifte van coupon 47. Dit dividend is onderworpen aan de goedkeuring door de aandeelhouders tijdens de Gewone Algemene Vergadering op 28 mei 2009 en werd niet opgenomen als een verplichting in de geconsolideerde jaarrekening van Delhaize Groep, opgesteld onder IFRS. Het totale geschatte dividend, op basis van het aantal uitstaande aandelen op 11 maart 2009 is EUR 149 miljoen. De uitbetaling van dit dividend zal geen fiscale gevolgen hebben voor de Groep. Als gevolg van de mogelijke conversie van converteerbare obligaties uitgegeven in april 2004 en/of de uitoefening van warrants uitgegeven in het kader van het Delhaize Groep 2002 Stock Incentive Plan, is het mogelijk dat de Groep tussen de datum van de goedkeuring van de jaarrekening door de Raad van Bestuur en de datum van de goedkeuring door de Gewone Algemene Vergadering op 28 mei 2009 nieuwe aandelen moet uitgeven die recht geven op de betaling in 2009 van het dividend voor 2008. De Raad van Bestuur zal op de Gewone Algemene Vergadering van 28 mei 2009 het totale aantal aandelen die recht geven op het dividend voor het jaar 2008 meedelen en het uiteindelijke totaalbedrag van het dividend ter goedkeuring voorleggen. De statutaire jaarrekening van 2008 zal overeenkomstig worden aangepast. Aangenomen dat alle converteerbare obligaties worden geconverteerd en alle uitoefenbare warrants worden uitgeoefend, bedraagt het aantal aandelen dat zou kunnen worden uitgegeven tussen 11 maart 2009 en 28 mei 2009 maximaal 5 423 056. Dit zou resulteren in een stijging van het totaal uit te betalen dividend met EUR 8 miljoen.
88 - Delhaize Groep - Jaarverslag 2008
Bijkomende informatie
Historisch financieel overzicht
Verklaring van verantwoordelijke personen
Verkorte statutaire jaarrekening van Delhaize Groep NV
Verslag van de commissaris
16. Eigen vermogen Geconsolideerd mutatieoverzicht van het eigen vermogen (in miljoenen EUR, behalve aantal aandelen)
Toewijsbaar aan aandeelhouders van de Groep
Kapitaal
Eigen aandelen
Aantal Bedrag Uitgifte- Aantal Bedrag Overge- Overige Cumulatieve Eigen aandelen Premie aandelen dragen winst reserves omrekenings- vermogen verschillen Saldo op 1 januari 2006 94 705 062 Netto-opbrengsten (lasten) rechtstreeks in het eigen vermogen opgenomen - Nettowinst - Totaal opgenomen opbrengsten en lasten voor de periode - Kapitaalverhogingen 1 751 862 Inkoop van eigen aandelen - Eigen aandelen verkocht in het kader van de uitoefening van aandelenopties - Bijkomend belastingvoordeel op aandelenopties en restricted shares - Belasting op verworven restricted shares - Verloning op basis van aandelen - Verklaarde dividenden - Verwerving van minderheidsbelangen - Saldo op 31 december 2006 96 456 924 Netto-opbrengsten (lasten) rechtstreeks in het eigen vermogen opgenomen - Nettowinst - Totaal opgenomen opbrengsten en lasten voor de periode - Kapitaalverhogingen 1 556 055 Conversie van converteerbare obligatie 2 267 528 Inkoop van eigen aandelen - Eigen aandelen verkocht in het kader van de uitoefening van aandelenopties - Bijkomend belastingvoordeel op aandelenopties en restricted shares - Belasting op verworven restricted shares - Verloning op basis van aandelen - Verklaarde dividenden - Saldo op 31 december 2007 100 280 507 Netto-opbrengsten (lasten) rechtstreeks in het eigen vermogen opgenomen - Nettowinst - Totaal opgenomen opbrengsten en lasten voor de periode - Kapitaalverhogingen 302 777 Inkoop van eigen aandelen - Eigen aandelen verkocht in het kader van de uitoefening van aandelenopties - Belastingsverlies op aandelenopties en restricted shares - Belasting op verworven restricted shares - Verloning op basis van aandelen - Verklaarde dividenden - Verwerving van minderheidsbelangen - Desinvesteringen - Saldo op 31 december 2008 100 583 284
Minder- Totaal heids- eigen belangen vermogen
47
2 428
595 586
(34)
1 838
(50)
(665)
3 564
31
3 595
- -
- -
- -
1 -
- 352
17 -
(361) -
(343) 352
(1) 9
(344) 361
- 1 -
- 55 -
- - 481 400
1 - (30)
352 - -
17 - -
(361) - -
9 56 (30)
8 - -
17 56 (30)
-
(4)
(158 387)
8
-
-
-
4
-
4
- - - - - 48
15 (2) 23 - - 2 515
- - - - - 918 599
- - - - - (55)
- - - (114) - 2 076
- - - - - (33)
- - - - - (1 026)
15 (2) 23 (114) - 3 525
- - - (2) (1) 36
15 (2) 23 (116) (1) 3 561
- -
- -
- -
1 -
- 410
21 -
(390) -
(368) 410
- 15
(368) 425
- 1 1 -
- 56 125 -
- - - 536 275
1 - - (36)
410 - - -
21 - - -
(390) - - -
42 57 126 (36)
15 - - -
57 57 126 (36)
-
(19)
(515 925)
31
-
-
-
12
-
12
- - - - 50
14 (4) 22 - 2 709
- - - - 938 949
- - - - (59)
- - - (131) 2 355
- - - - (12)
- - - - (1 416)
14 (4) 22 (131) 3 627
- - - (2) 49
14 (4) 22 (133) 3 676
- -
- -
- -
- -
- 467
(13) -
186 -
173 467
- 12
173 479
- - -
- 15 -
- - 123 317
- - (6)
467 - -
(13) - -
186 - -
640 15 (6)
12 - -
652 15 (6)
-
(8)
(147 550)
9
-
-
-
1
-
1
- - - - - - 50
(3) (9) 21 - - - 2 725
- - - - - - 914 716
- - - - - - (56)
- - - (143) - (1) 2 678
- - - - - - (25)
- - - - - 1 (1 229)
(3) (9) 21 (143) - - 4 143
- - - (4) (5) - 52
(3) (9) 21 (147) (5) 4 195
Gewone aandelen Op 31 december 2008, 2007 en 2006 stonden respectievelijk 100 583 284, 100 280 507 en 96 456 924 gewone aandelen, volledig volstort, van Delhaize Groep uit met een nominale waarde van EUR 0,50 elk, waarvan op deze data respectievelijk 914 716, 938 949 en 918 599 gewone aandelen aangehouden werden als eigen aandelen. Gewone aandelen van Delhaize Groep kunnen gedematerialiseerd, aan toonder of op naam zijn, zoals voorgeschreven door de desbetreffende wetgeving. Elke aandeelhouder heeft recht op één stem per gewoon aandeel in bezit voor om het even welke kwestie die ter stemming aan de aandeelhouders wordt voorgelegd. In het geval van vereffening, ontbinding of opheffing van Delhaize Groep hebben de houders van gewone aandelen van Delhaize Groep recht op een pro rata van alle inkomsten uit de verkoop van de overblijvende activa die beschikbaar zijn voor verdeling. Volgens de Belgische wetgeving is de goedkeuring van de houders van gewone aandelen van Delhaize Groep vereist voor alle toekomstige kapitaalverhogingen. Bestaande aandeelhouders hebben het voorkeurrecht om in te tekenen op een pro rata deel van elk van deze toekomstige kapitaalverhogingen van Delhaize Groep, mits een aantal beperkingen.
Toegestaan kapitaal De Buitengewone Algemene Vergadering van 24 mei 2007 gaf de Raad van Bestuur de toestemming om, voor een periode van 5 jaar, die vervalt in juni 2012, binnen bepaalde wettelijke bepalingen, het kapitaal van de Groep te verhogen of converteerbare obligaties of inschrijvingsrechten uit te geven, wat kan leiden tot een verdere verhoging van het maatschappelijke kapitaal met een maximum van EUR 9,7 miljoen. Dit komt overeen met ongeveer 19,4 miljoen aandelen. De kapitaalverhoging onder deze toelating kan gebeuren door de inbreng van geld, de inbreng in natura, voor zover wettelijk toegestaan, of door de incorporatie van beschikbare of onbeschikbare reserves of van de rekening “Uitgiftepremie”. In geval van dergelijke kapitaalverhoging heeft de Raad van Bestuur van Delhaize Groep de toestemming om het voorkeurrecht van de aandeelhouders van Delhaize Groep binnen de limieten van de wet te beperken of op te heffen.
89
Geconsolideerde balansen
Geconsolideerde winst- en verliesrekening
Geconsolideerde staten van opgenomen opbrengsten en lasten
Geconsolideerde kasstroomoverzichten
Toelichtingen bij de jaarrekening
In 2008 gaf Delhaize Groep 302 777 gewone aandelen uit (2007: 3 823 583; 2006: 1 751 862) ter waarde van EUR 15 miljoen (2007: EUR 183 miljoen, 2006: EUR 56 miljoen), na aftrek van EUR 6 miljoen (2007: EUR 52 miljoen, 2006: EUR 44 miljoen) voor het deel van de inschrijvingsprijs betaald door Delhaize America in naam van en voor rekening van de optiehouders en na aftrek van de uitgiftekosten van EUR 0,1 miljoen na belastingen (2007: EUR 0,1 miljoen, 2006: EUR 0,1 miljoen). Het bedrag van 2007 was eveneens na aftrek van EUR 3,6 miljoen (na belastingen) niet-afgeschreven korting op de converteerbare obligatie. Van deze uitgegeven aandelen vertegenwoordigen er 2 267 528 converteerbare obligaties die in 2007 in kapitaal werden omgezet, wat leidde tot een verhoging van het kapitaal van EUR 1 miljoen en van de uitgiftepremie met EUR 125 miljoen. De Groep heeft verschillende plannen voor verloningen op basis van aandelen waaronder opties en warrants op de aandelen van de Groep die werden toegekend aan bepaalde werknemers van de Groep (zie Toelichting 29). Recente kapitaalverhogingen (in EUR, behalve aantal aandelen) Kapitaal op 1 januari 2006 Kapitaalverhoging als gevolg van de uitoefening van warrants onder het 2002 Stock Incentive Plan Kapitaal op 31 december 2006 Kapitaalverhoging als gevolg van de uitoefening van warrants onder het 2002 Stock Incentive Plan Kapitaalverhoging als gevolg van de conversie van obligaties (43% van de converteerbare obligaties werden omgezet in 2 267 528 aandelen) Kapitaalverhoging als gevolg van de uitoefening van warrants onder het 2000 non U.S. stock option plan Kapitaal op 31 december 2007 Kapitaalverhoging als gevolg van de uitoefening van warrants onder het 2002 Stock Incentive Plan Kapitaal op 31 december 2008
Uitgiftepremie(1)
Aantal aandelen
47 352 531 2 374 920 005
94 705 062
875 931 98 585 162 48 228 462 2 473 505 167
1 751 862 96 456 924
Kapitaal
774 227
107 345 804
1 548 455
1 133 764
128 115 332
2 267 528
3 800 475 760 50 140 253 2 709 442 063
7 600 100 280 507
151 389 15 101 524 50 291 642 2 724 543 587
302 777 100 583 284
(1) Uitgiftepremie zoals opgenomen in de niet-geconsolideerde jaarrekening van Delhaize Groep NV, opgesteld volgens de Belgische boekhoudnormen.
Toegestaan kapitaal - Status (in EUR, behalve aantal aandelen) Maximum aantal Maximumbedrag aandelen
(zonder uitgifte- premie)
Toegestaan kapitaal zoals goedgekeurd op de Algemene Vergadering van 24 mei 2007 met effect vanaf 18 juni 2007 30 mei 2008 - Uitgifte van warrants onder het Delhaize Group 2002 Stock Incentive Plan
19 357 794 (528 542)
9 678 897 (264 271)
Saldo van het resterend toegestaan kapitaal op 31 december 2008
18 829 252
9 414 626
Inkoop van eigen aandelen Op 22 mei 2008, tijdens een Buitengewone Algemene Vergadering, verleenden de aandeelhouders van de Onderneming aan de Raad van Bestuur, bij de normale gang van zaken, hun toestemming om tot 10% van de uitstaande aandelen van de Onderneming te verwerven tegen een minimum aandelenprijs van EUR 1,00 en een maximum aandelenprijs die niet hoger is dan 20% boven de hoogste slotkoers van het Delhaize Groep-aandeel op Euronext Brussel gedurende de 20 beursdagen die de aankoop voorafgaan. Deze goedkeuring, die verleend werd voor 18 maanden, vervangt de goedkeuring die in mei 2007 werd verleend. Dergelijke goedkeuring heeft eveneens betrekking op de aankoop van aandelen van de Onderneming door een of meerdere rechtstreekse dochtermaatschappijen van de Onderneming, zoals bepaald door wettelijke voorzieningen bij de aankoop van aandelen van de Onderneming door dochtermaatschappijen. In mei 2004 gaf de Raad van Bestuur goedkeuring om van tijd tot tijd op de open markt eigen aandelen of ADR’s (American Depositary Receipt) in te kopen voor een maximumbedrag van EUR 200 miljoen, conform de geldende wetgeving en onderworpen aan en binnen de grenzen van een bestaande goedkeuring gegeven door de aandeelhouders aan de Raad van Bestuur, om te voldoen aan uitoefeningen onder de aandelenoptieplannen die Delhaize Groep haar medewerkers aanbiedt. Voor deze inkopen van eigen aandelen of ADR’s werd geen tijdslimiet bepaald. In 2008 kocht Delhaize Groep NV 51 867 aandelen van Delhaize Groep voor een totaalbedrag van EUR 3 miljoen, wat ongeveer 0,05% van het kapitaal van Delhaize Groep vertegenwoordigt, en droeg ze 28 604 aandelen over voor de uitoefening van aandelenopties toegekend aan medewerkers van niet-Amerikaanse dochterondernemingen. Bijgevolg beschikte het management van Delhaize Groep NV eind 2008 over een resterende toestemming voor de inkoop van eigen aandelen of ADR’s voor een maximumbedrag van EUR 144 miljoen onderworpen aan en binnen de grenzen van een bestaande goedkeuring van de aandeelhouders aan de Raad van Bestuur. Daarnaast kocht Delhaize America, Inc. in 2008 71 450 ADR’s van Delhaize Groep voor een totaalbedrag van USD 4 miljoen, of ongeveer 0,07% van het kapitaal van Delhaize Groep op 31 december 2008, en droeg 118 946 ADR’s over voor de uitoefening van aandelenopties toegekend aan Amerikaanse kaderleden onder het Delhaize America 2000 Stock Incentive Plan en het Delhaize America 2002 Restricted Stock Unit Plan. Eind 2008 bezat Delhaize Groep 914 716 eigen aandelen (inclusief ADR’s), waarvan 791 399 vóór 2008 waren ingekocht, goed voor ongeveer 0,91% van het kapitaal van Delhaize Groep NV. Delhaize Groep NV heeft een Belgische kredietinstelling een discretionair mandaat gegeven voor de inkoop van 500 000 aandelen van Delhaize Groep op Euronext Brussel tussen 10 maart 2008 en 9 maart 2010, en dit voor de uitoefening van aandelenopties door kaderleden van niet-Amerikaanse operationele ondernemingen. Deze kredietinstelling neemt haar beslissingen voor de inkoop van aandelen van Delhaize Groep in overeenstemming met de richtlijnen uiteengezet in het discretionair mandaat, onafhankelijk van verdere instructies van Delhaize Groep en zonder invloed van Delhaize Groep NV op de timing van de inkopen. De financiële instelling kan enkel aandelen kopen wanneer het aantal aandelen van Delhaize Groep dat bij een bank in bewaring is gegeven onder een bepaalde limiet valt, welke bepaald wordt in het discretionair mandaat. In augustus 2008 contracteerde Delhaize America een Amerikaanse financiële instelling om namens deze Delhaize Groep ADR’s aan te kopen op de New York Stock Exchange. Deze verbintenis werd aangegaan om zich ervan te verzekeren te kunnen voldoen aan bepaalde aandelenopties in handen van werknemers van Amerikaanse dochtermaatschappijen van Delhaize Groep en bepaalde restricted stock unit awards voorzien voor Amerikaanse kaderleden. De financiële instelling maakte haar beslissing om ADR’s aan te kopen volgens deze verbintenis overeenkomstig de richtlijnen vermeld in een desbetreffend plan voor inkoop van eigen aandelen, zonder verdere instructies van Delhaize America. De financiële instelling voltooide de aankopen toegestaan volgens het plan in oktober 2008, en kocht in totaal 71 450 ADR’s.
90 - Delhaize Groep - Jaarverslag 2008
Bijkomende informatie
Historisch financieel overzicht
Verklaring van verantwoordelijke personen
Verkorte statutaire jaarrekening van Delhaize Groep NV
Verslag van de commissaris
Overgedragen winst Volgens de Belgische wetgeving moet elk jaar 5% van de statutaire nettowinst van de moedervennootschap overgedragen worden naar de wettelijke reserve tot die wettelijke reserve 10% van het kapitaal bedraagt. Op 31 december 2008, 2007 en 2006, bedroeg de wettelijke reserve van Delhaize Groep EUR 5 miljoen en werd ze opgenomen in overgedragen winst. Normaal kan deze reserve niet verdeeld worden onder de aandeelhouders, behalve in het geval van een vereffening. De Raad van Bestuur kan de uitkering van een dividend aan de aandeelhouders voorstellen tot een maximumbedrag van de beschikbare reserves van de moedervennootschap, inclusief de winst van het afgelopen boekjaar, onderhevig aan de restrictietest op dividenden (zie Toelichting 18). De aandeelhouders moeten dergelijk dividend goedkeuren tijdens de Gewone Algemene Vergadering van Delhaize Groep.
Overige reserves Overige reserves omvatten een overgedragen verlies op de afwikkeling van een afdekkingsovereenkomst in 2001 voor het afdekken van de financiering voor de overname van Hannaford door Delhaize America, en een overgedragen winst verbonden aan de herfinanciering van de schuld in 2007 (zie Toelichting 20). Zowel het overgedragen verlies als de overgedragen winst worden afgeschreven over de looptijd van de onderliggende schuldeffecten. Overige reserves omvatten ook actuariële winsten en verliezen op toegezegd-pensioenregelingen en niet-gerealiseerde winsten en verliezen op schuldeffecten beschikbaar voor verkoop. (in miljoenen EUR)
Overgedragen winst (verlies) op afdekking: Bruto Belastingeffect Actuariële winst (verlies) op pensioenplannen: Bruto Belastingeffect Bedrag toe te rekenen aan minderheidsbelangen Niet gerealiseerde winst (verlies) op schuldeffecten beschikbaar voor verkoop: Bruto Belastingeffect Totaal overige reserves
31 december
2008
2007
2006
(17) 7
(16) 6
(37) 14
(38) 15 -
(6) 2 1
(16) 5 1
9 (1) (25)
2 (1) (12)
(33)
Cumulatieve omrekeningsverschillen De cumulatieve omrekeningsverschillen hebben betrekking op de wijzigingen in de activa en passiva als gevolg van wijzigingen in de functionele valuta van de dochterondernemingen ten opzichte van de presentatiemunteenheid van de Groep. Het saldo van de cumulatieve omrekeningsverschillen wordt vooral beïnvloed door de stijging of de daling van de U.S. dollar ten opzichte van de euro.
Beheer van het kapitaal De Groep beheert haar kapitaal teneinde de aandeelhouderswaarde te maximaliseren en tegelijkertijd voldoende flexibiliteit te behouden om strategische projecten uit te voeren. Wij volgen het kapitaal op aan de hand van dezelfde classificatie schuld/eigen vermogen die wij in onze IFRS verslaggeving toepassen.
Minderheidsbelangen Minderheidsbelangen vertegenwoordigen het deel van derden in het eigen vermogen van de integraal geconsolideerde ondernemingen die niet volledig in het bezit zijn van Delhaize Groep. Minderheidsbelangen (in miljoenen EUR)
31 december
2008
2007
2006
België Griekenland Totaal
1 51 52
1 48 49
36 36
91
Geconsolideerde balansen
Geconsolideerde winst- en verliesrekening
Geconsolideerde staten van opgenomen opbrengsten en lasten
Geconsolideerde kasstroomoverzichten
Toelichtingen bij de jaarrekening
17. Langetermijnleningen Delhaize Groep beheert haar schulden en haar algemene financieringsstrategie door gebruik te maken van een combinatie van korte-, middellange- en langetermijnschulden en van rentevoet- en valutaswaps. De Groep financiert haar dagelijks vereist bedrijfskapitaal, indien nodig, via verschillende al dan niet toegewezen kredietlijnen. De leningen op korte en middellange termijn hebben meestal een rentevoet gebaseerd op de interbancaire rentevoet op de datum van ontlening vermeerderd met een vooraf bepaalde marge. Delhaize Groep maakt eveneens gebruik van een programma voor thesauriebewijzen. De boekwaarden van langetermijnleningen (exclusief financiële leases) na kortingen en premies, uitgestelde transactiekosten en voor aanpassingen aan de reële waarde van hedge accounting, kunnen als volgt worden samengevat: (in miljoenen EUR) Nominale rentevoet
Looptijd
31 december
Munteenheid
2008
2007
2006
Obligaties, ongewaarborgd 9,00% 2031 USD Obligaties, ongewaarborgd 8,05% 2027 USD Obligaties, ongewaarborgd 6,50% 2017 USD 2014 EUR Obligaties, ongewaarborgd(1) 5,625% 2013 EUR Obligaties, ongewaarborgd(2) 5,10% Obligaties, ongewaarborgd 8,125% 2011 USD 2010 EUR Obligaties, ongewaarborgd(2) 3,895% Converteerbare obligaties, ongewaarborgd 2,75% 2009 EUR Obligaties, ongewaarborgd 4,625% 2009 EUR Obligaties, ongewaarborgd 8,00% 2008 EUR Obligaties, ongewaarborgd 7,55% 2007 USD 7,25% 2018 USD Andere schulden(3) Hypotheekleningen 7,55% tot 8,65% 2008 tot 2016 USD Senior obligaties 6,31% tot 7,41% 2007 tot 2016 USD Andere obligaties, ongewaarborgd 7,50% tot 14,15% 2007 tot 2013 USD Lening met variabele looptijd, ongewaarborgd LIBOR 6m+45bps 2012 USD Middellangetermijnobligaties, ongewaarborgd 3,354% tot 4,70% 2007 EUR Bankleningen Totaal niet-achtergestelde leningen Min: kortlopend deel van langetermijnleningen Totaal niet-achtergestelde langetermijnleningen
572 87 320 537 80 36 40 170 150 - - - 3 12 1 81 - 3 2 092 (326) 1 766
541 82 302 504 - 34 40 165 150 99 - - 4 19 1 77 - 3 2 021 (109) 1 912
642 92 829 40 283 149 99 110 10 5 31 50 11 2 351 (181) 2 170
(1) Obligaties als deel van afdekkingsrelatie (zie Toelichting 20). (2) Obligaties uitgegeven door de Griekse dochteronderneming van Delhaize Groep, Alfa-Beta. (3) Bevat leasingschuld opgenomen in financiële leases vanaf 2007.
Op 31 december 2008, 2007 en 2006 bedroeg de rentevoet op langetermijnschulden (zonder financiële leases) gemiddeld respectievelijk 5,6%, 6,7% en 7,3%. Deze rentevoeten werden berekend rekening houdend met de hieronder vermelde rentevoetswaps. Delhaize Groep heeft in België een programma voor thesauriebewijzen in verschillende valuta. Onder dit thesaurieprogramma kan Delhaize Groep zowel kortetermijnthesauriebewijzen (waardepapieren) als thesauriebewijzen op middellange termijn uitgeven voor bedragen tot EUR 500 miljoen, of het equivalent hiervan in andere valuta (het “Treasury Program”). Op 31 december 2006 had de groep voor een bedrag van EUR 50 miljoen aan thesauriebewijzen op middellangetermijn uitstaan. Er waren geen uitstaande obligaties op 31 december 2008 en 2007.
Terugkoop van leningen in USD Om haar gemiddelde kost van langetermijnschuld te verminderen kocht Delhaize Groep leningen in juni 2007 terug voor een totaalbedrag van USD 1,1 miljard (USD 1,05 miljard vervallend in 2011 en USD 50 miljoen vervallend in 2031). De terugkoop werd gefinancierd met een gelijktijdige uitgifte van een EUR 500 miljoen zevenjarige obligatie aan 5,625%, een USD 450 miljoen 10-jarige obligatie aan 6,50% en een vijfjarige variabele termijnlening van USD 113 miljoen. De Euro-obligatie werd vervolgens volledig in USD omgewisseld teneinde overeen te komen met de valuta van de betrokken winstprocessen (zie Toelichting 20).
Converteerbare obligaties In april 2004 gaf Delhaize Groep converteerbare obligaties uit ter waarde van EUR 300 miljoen voor een netto-opbrengst van EUR 295 miljoen (de “converteerbare obligaties”). De converteerbare obligaties vervallen in april 2009 en geven recht op een rente van 2,75%, post-numerando betaalbaar op 30 april van elk jaar. De netto-opbrengst van de uitgifte van de converteerbare obligatie werd gesplitst in een schuld- en een eigen-vermogenscomponent. De reële waarde van de schuldcomponent werd berekend aan de hand van een marktrentevoet voor een gelijkaardige niet-converteerbare obligatie. Het restbedrag, hetzij de waarde van de conversie naar eigen vermogen optie, is opgenomen in het eigen vermogen, na belastingen. De rentelast voor het jaar wordt berekend door een effectieve rentevoet van 5,4% toe te passen op de schuldcomponent. De conversieprijs bedraagt initieel EUR 57,00 per aandeel en is onderhevig aan bepaalde gebeurtenissen, zoals voorgeschreven in de akte voor de obligaties. De conversie van het totaalbedrag van de converteerbare obligaties aan de oorspronkelijke conversieprijs zou resulteren in de uitgifte van 5 263 158 gewone aandelen. In 2007 werden EUR 129 miljoen converteerbare obligaties omgezet in 2 267 528 aandelen, resulterend in een bedrag van EUR 171 miljoen uitstaande obligaties.
Annulering van Hannaford Senior Notes In 2003 beriep Hannaford zich op de contractuele bepalingen van zijn uitstaande obligaties en plaatste voldoende fondsen op een geblokkeerde rekening om de uitstaande hoofdsom en de verschuldigde rentebetalingen te garanderen (zie Toelichting 11). Als gevolg hiervan is Hannaford niet langer onderworpen aan de negatieve kredietverplichtingen die in de obligatieovereenkomsten opgenomen zijn. Op 31 december 2008, 2007 en 2006 bedroeg de totale uitstaande hoofdsom van deze obligaties respectievelijk USD 18 miljoen (EUR 13 miljoen), USD 30 miljoen (EUR 20 miljoen) en USD 42 miljoen (EUR 32 miljoen). De geldmiddelen die toegezegd werden om de geblokkeerde rekening te financieren zijn beperkt en niet beschikbaar voor het verwezenlijken van de bedrijfsdoelstellingen. Op 31 december 2008, 2007 en 2006 werden niet-beschikbare effecten ten belope van respectievelijk USD 21 miljoen (EUR 15 miljoen), USD 32 miljoen (EUR 22 miljoen) en USD 45 miljoen (EUR 34 miljoen) opgenomen in de balanspost “Beleggingen in effecten”.
92 - Delhaize Groep - Jaarverslag 2008
Bijkomende informatie
Historisch financieel overzicht
Verklaring van verantwoordelijke personen
Verkorte statutaire jaarrekening van Delhaize Groep NV
Verslag van de commissaris
Langetermijnleningen per munteenheid De voornaamste valuta waarin Delhaize Groep langetermijnleningen heeft uitstaan, zijn (uitgezonderd financiële leases): (in miljoenen EUR)
31 december
2008
2007
2006
U.S. dollar Euro Totaal
1 112 980 2 092
1 060 961 2 021
1 719 632 2 351
Kapitaalaflossingen (premies en kortingen niet in acht genomen) en eraan verbonden rentevoeten (vóór effect van rentevoetswaps) van de langetermijnleningen van Delhaize Groep per munteenheid (vóór effect van rentevoetswaps met verschillende valuta) kunnen als volgt samengevat en vergeleken worden met de reële waarden van de schulden: Schulden in USD (in miljoenen USD) Obligaties, vervallend in 2011 Gemiddelde rentevoet Obligaties, vervallend in 2017 Gemiddelde rentevoet Obligaties, vervallend in 2027 Gemiddelde rentevoet Obligaties, vervallend in 2031 Gemiddelde rentevoet Termijnlening Gemiddelde rentevoet Andere obligaties Gemiddelde rentevoet Hypotheekleningen Gemiddelde rentevoet Totaal schulden in USD Totaal schulden in USD omgezet in miljoenen EUR
Schulden in EUR (in miljoenen EUR) Obligaties, vervallend in 2009 Gemiddelde rentevoet Converteerbare obligaties, vervallend in 2009 Gemiddelde rentevoet Obligaties, vervallend in 2010 Gemiddelde rentevoet Obligatie, vervallend in 2013 Gemiddelde rentevoet Obligaties, vervallend in 2014 Gemiddelde rentevoet Bankleningen Gemiddelde rentevoet Totaal schulden in EUR Totaal schulden
2009
2010
2011
2012
2013
Daarna
Reële waarde
- - - - - - - - - - 6 7,17% 1 7,75% 7
- - - - - - - - - - 2 6,58% 1 7,75% 3
50 8,13% - - - - - - - - 2 6,58% 1 8,25% 53
- - - - - - - - 113 2,28% - - 1 8,25% 114
- - - - - - - - - - - - - - 0
- - 450 6,50% 126 8,05% 805 9,00% - - 9 7,06% 1 8,25% 1 391
52 418 116 796 115 19 5 1 521
5
2
38
82
0
1 000
1 093
2009
2010
2011
2012
2013
Daarna
Reële waarde
150 4,63% 171 2,75% - - - - - - - - 321 326
- - - - 40 3,90% - - - - - - 40 42
- - - - - - - - - - - - 0 38
- - - - - - - - - - - - 0 82
- - - - - - 80 5,10% - - - - 80 80
- - - - - - - - 500 5,63% 3 6,72% 503 1 503
150 172 40 85 420 3 870 1 963
Reële waarde van de langetermijnleningen De reële waarde van de langetermijnleningen van de Groep is gebaseerd op de huidige marktprijzen voor publiek verhandelde schulden. De reële waarde van niet-publieke schulden wordt geschat op basis van de huidige marktrentevoeten die aan de Groep en haar dochterondernemingen worden aangeboden voor schulden met vergelijkbare looptijden: (in miljoenen EUR)
31 december
2008
2007
2006
Reële waarde van de langetermijnleningen Boekwaarde langetermijnleningen: Kortlopend deel Langlopend deel Totaal
1 963
2 146
2 653
326 1 766 2 092
109 1 912 2 021
181 2 170 2 351
93
Geconsolideerde balansen
Geconsolideerde winst- en verliesrekening
Geconsolideerde staten van opgenomen opbrengsten en lasten
Geconsolideerde kasstroomoverzichten
Toelichtingen bij de jaarrekening
Borgstellingen Het deel van Delhaize Groeps langetermijnleningen dat gewaarborgd werd door hypotheken of zakelijke zekerheden toegekend of onherroepbaar beloofd op activa van Delhaize Groep bedroeg EUR 4 miljoen op 31 december 2008 en 2007 en EUR 12 miljoen op 31 december 2006. Op 31 december 2008, 2007 en 2006 was respectievelijk EUR 17 miljoen, EUR 13 miljoen en EUR 30 miljoen aan activa in waarborg gegeven voor hypotheken.
Verplichtingen en beperkingen verbonden aan langetermijnleningen Delhaize Groep is onderworpen aan bepaalde verplichtingen en beperkingen verbonden aan de hogervermelde schuldinstrumenten. De beperkingen omvatten een minimum fixed charge coverage ratio en maximum leverage ratios. Op 31 december 2008, 2007 en 2006 voldeed Delhaize Groep aan al deze verplichtingen en beperkingen.
18. Kortetermijnleningen Kortetermijnleningen per munteenheid (in miljoenen EUR)
31 december
2008
2007
U.S. dollar Euro Totaal
- 152 152
38 3 41
2006
102 102
De boekwaarden van kortetermijnleningen benaderen hun reële waarde.
Amerikaanse entiteiten In 2005 sloot Delhaize America, Inc. een ongewaarborgde doorlopende kredietovereenkomst (de “kredietovereenkomst”), die de entiteit voorziet in een ongewaarborgde toegewezen doorlopende kredietlijn ter waarde van USD 500 miljoen (EUR 359 miljoen) voor een periode van 5 jaar, met een onderlimiet van USD 100 miljoen (EUR 72 miljoen) voor de uitgifte van kredietbrieven en een onderlimiet van USD 35 miljoen (EUR 25 miljoen) voor overbruggingskredieten. Het maximum nominale bedrag beschikbaar onder de kredietovereenkomst mag verhoogd worden tot maximum USD 650 miljoen (EUR 467 miljoen). De fondsen beschikbaar onder deze kredietovereenkomst zijn bedoeld voor algemene bedrijfsdoeleinden. De kredietovereenkomst vervalt op 22 april 2010, tenzij Delhaize America, Inc. haar optie uitoefent om ze met één bijkomend jaar te verlengen. In mei 2007 werd de kredietlijn gewijzigd teneinde de financiële verplichtingen en beperkingen toe te passen op Delhaize Groep in plaats van op Delhaize America, Inc. De kredietlijn is gewaarborgd in het kader van de wederzijdse garanties tussen Delhaize Groep en Delhaize America, Inc. Delhaize America, Inc. heeft geen uitstaande leningen onder de kredietovereenkomst op 31 december 2008 en had USD 50 miljoen (EUR 34 miljoen) uitstaande leningen op 31 december 2007 en USD 120 miljoen (EUR 91 miljoen) op 31 december 2006. In 2008 had Delhaize America, Inc. onder deze kredietlijn gemiddelde dagelijkse leningen ter waarde van USD 25 miljoen (EUR 18 miljoen), in 2007 USD 36 miljoen (EUR 26 miljoen), en in 2006 USD 31 miljoen (EUR 25 miljoen). In 2008 en 2007 werd ongeveer USD 1 miljoen (EUR 1 miljoen) en in 2006 USD 47 miljoen (EUR 37 miljoen) van de kredietovereenkomst gebruikt voor de betaling van kredietbrieven. Naast de kredietovereenkomst had Delhaize America, Inc. op 31 december 2008 en 2007 respectievelijk ongeveer USD 77 miljoen (EUR 55 miljoen) en USD 73 miljoen (EUR 50 miljoen) aan uitstaande kredietbrieven, en geen uitstaande bedragen op 31 december 2006. Delhaize America, Inc. heeft bovendien periodieke kortetermijnleningen onder niet toegewezen kredietlijnen die kunnen opgenomen worden naar goeddunken van de lener en die op 31 december 2008 USD 120 miljoen bedroegen (EUR 86 miljoen). Op 31 december 2008 stonden er geen leningen uit onder deze overeenkomsten. Op 31 december 2007 en 2006 waren er respectievelijk USD 6 miljoen (EUR 4 miljoen) en USD 14 miljoen (EUR 11 miljoen) aan uitstaande leningen onder deze overeenkomsten.
Europese en Aziatische entiteiten Op 31 december 2008, 2007 en 2006 hadden de Europese en Aziatische ondernemingen van Delhaize Groep samen kredietlijnen (al dan niet toegewezen) van respectievelijk EUR 621 miljoen (waarvan EUR 275 miljoen toegewezen kredietlijnen), EUR 561 miljoen en EUR 511 miljoen, waaronder Delhaize Groep bedragen kan lenen op minder dan één jaar (kortetermijn-bankleningen) of op meer dan één jaar (middellangetermijn-bankleningen). De kortetermijn- en middellangetermijn-bankleningen worden meestal afgesloten aan de interbancaire rentevoet op de datum van opname vermeerderd met een vooropgestelde marge of aan de marktrentevoet gegeven door de banken. Op 31 december 2008 had Delhaize Groep EUR 152 miljoen in kortetermijn bankleningen uitstaan in Europa en Azië, tegenover EUR 3 miljoen op 31 december 2007 en geen leningen op 31 december 2006, met een gemiddelde rentevoet van respectievelijk 4,37% en 5,05%. In 2008 had Delhaize Groep gemiddeld EUR 106 miljoen Europese en Aziatische leningen uitstaan aan een gemiddelde dagelijkse rentevoet van 5,0%.
Verplichtingen en beperkingen verbonden aan kortetermijnleningen Kortetermijnleningen vereisen een aantal financiële en niet-financiële verplichtingen en beperkingen. De ongewaarborgde doorlopende kredietovereenkomst van Delhaize America, Inc. in het bijzonder bevat verplichtingen en beperkingen die van toepassing zijn op Delhaize Groep. De beperkingen omvatten een minimum fixed charge coverage ratio, maximum leverage ratios en een restrictietest op dividenden die het bedrag van de dividenden beperkt tot 12,5% van de geconsolideerde winst vóór interesten, belastingen en afschrijvingen voor dit en vorig jaar, tenzij de Groep een minimum kredietrating aanhoudt. Op 31 december 2008, 2007 en 2006 voldeed Delhaize Groep aan al deze verplichtingen en beperkingen.
19. Leases Zoals beschreven in Toelichting 2 hangt de classificatie van een lease-overeenkomst af van de toekenning van risico’s en voordelen verbonden aan de eigendom van het geleasde actief. Bij de evaluatie van de classificatie van een lease-overeenkomst moeten bepaalde schattingen en veronderstellingen gemaakt en toegepast worden, waaronder de bepaling van de verwachte leaseperiode en minimum leasebetalingen, de evaluatie van de mogelijke uitoefening van opties en de schatting van de reële waarde van de gehuurde eigendom.
94 - Delhaize Groep - Jaarverslag 2008
Bijkomende informatie
Historisch financieel overzicht
Verklaring van verantwoordelijke personen
Verkorte statutaire jaarrekening van Delhaize Groep NV
Verslag van de commissaris
De winkels van Delhaize Groep worden hoofdzakelijk in geleasde gebouwen uitgebaat (zie ook overzicht in Toelichting 9). De leasetermijnen variëren over het algemeen van 1 tot 30 jaar met hernieuwingsopties van 3 tot 27 jaar. De volgende tabel geeft een overzicht van de toekomstige minimumleasebetalingen op 31 december 2008, die niet verminderd werden met de minimuminkomsten uit onderverhuring ten bedrage van EUR 88 miljoen die over de looptijd van niet-opzegbare onderverhuring aan de onderneming verschuldigd zijn: (in miljoenen EUR)
2009
Financiële leases Toekomstige minimumleasebetalingen 122 Min rentebetalingen (78) Actuele waarde van de minimumleasebetalingen 44 Operationele leases Toekomstige minimumleasebetalingen (voor niet-opzegbare leases) 241 Leaseverplichtingen met betrekking tot gesloten winkels Toekomstige minimumleasebetalingen 13
2010
2011
2012
2013
Daarna
Totaal
117 (73) 44
110 (68) 42
107 (63) 44
102 (58) 44
919 (450) 469
1 477 (790) 687
232
212
192
176
1 132
2 185
11
9
8
6
22
69
De gemiddelde effectieve rentevoet voor financiële leases bedroeg 11,9%, 11,7% en 11,7% op respectievelijk 31 december 2008, 2007 en 2006. De reële waarde van de financiële leaseverplichtingen van Delhaize Groep op basis van een gemiddelde marktrentevoet van 8,3% bedroeg op 31 december 2008 EUR 817 miljoen (2007: 6,8%, EUR 827 miljoen; 2006: 6,9%, EUR 811 miljoen). Huurlasten, inclusief de geplande stijgingen van de huurprijzen, worden op lineaire basis opgenomen over de minimumleaseperiode. De totale huurlast onder operationele leases bedroeg in 2008, 2007 en 2006 respectievelijk EUR 245 miljoen, EUR 242 miljoen en EUR 247 miljoen, voornamelijk opgenomen in “Verkoop-, algemene en administratieve kosten”. Bepaalde lease-overeenkomsten omvatten ook voorwaardelijke leasebetalingen die meestal gebaseerd zijn op de omzet van winkels. De voorwaardelijke huurlasten voor 2008, 2007 en 2006 bedroegen EUR 1 miljoen. Ontvangen betalingen uit onderverhuringen opgenomen als inkomsten voor 2008, 2007 en 2006 bedroegen respectievelijk EUR 19 miljoen, EUR 20 miljoen en EUR 18 miljoen. Delhaize Groep tekende lease-overeenkomsten voor bijkomende winkellocaties, waarvan de bouw niet afgerond was op 31 december 2008. De respectievelijke lease termijnen en opties voor hernieuwing variëren gewoonlijk van 3 tot 30 jaar. De totale toekomstige minimumhuur onder deze overeenkomsten bedraagt ongeveer EUR 355 miljoen. Verplichtingen van EUR 32 miljoen, EUR 34 miljoen en EUR 67 miljoen werden respectievelijk op 31 december 2008, 2007 en 2006 opgenomen in “Voorzieningen voor winkelsluitingen” (zie Toelichting 22) voor de verdisconteerde waarde van de uitstaande leasebetalingen verminderd met de verwachte inkomsten van opbrengsten uit onderverhuring voor gesloten winkels. De discontovoet is gebaseerd op de marginale rentevoet voor schulden met soortgelijke looptijden als de leaseovereenkomst op het moment dat de winkel gesloten wordt. Verplichtingen uit hoofde van een financiële lease worden gewaarborgd door de eigendomsakte van de leasegever op de geleasde activa.
20. Afgeleide instrumenten De Groep gebruikt afgeleide financiële instrumenten met verscheidene tegenpartijen, voornamelijk financiële instellingen met investment grade kredietratings. De berekening van de reële waarde voor afgeleide financiële instrumenten is afhankelijk van het soort instrumenten: • Afgeleide rentevoetcontracten: de reële waarde van afgeleide rentevoetcontracten (bv. rentevoetswapovereenkomsten) wordt geraamd door de verwachte toekomstige kasstromen te verdisconteren aan de hand van de huidige marktrentevoeten en rendementscurve over de resterende looptijd van het instrument. • Afgeleide valutacontracten: de reële waarde van vreemde valuta termijncontracten is gebaseerd op termijnkoersen van vreemde valuta. • Afgeleide contracten ter afdekking van rente- en valutarisico’s (“cross-currency swap”): de reële waarde van afgeleide contracten ter afdekking van rente- en valutarisico’s wordt geraamd door de verwachte toekomstige kasstromen te verdisconteren aan de hand van de huidige marktrentevoeten en rendementscurve over de resterende looptijd van het instrument, omgerekend tegen de koers die van kracht is op de dag van de waardebepaling. Afgeleide instrumenten staan in de balans aan hun reële waarde, hetzij het bedrag waaraan een resulterend actief omgeruild, of een passief afgewikkeld kan worden: (in miljoenen EUR)
31 december
Activa
2008 Passiva
Activa
2007 Passiva
2006 Activa
Passiva
Rentevoetswaps 39 - 7 1 - Swap ter afdekking van rente- en valutarisico’s 18 - 46 - - Termijncontracten 1 - - - 2 Totaal 58 - 53 1 2 De maximale blootstelling van afgeleide instrumenten aan kredietrisico’s op datum van de verslaggeving is gelijk aan hun boekwaarden op de balansdatum EUR 58 miljoen op 31 december 2008).
3 2 5 (i.e.
95
Geconsolideerde balansen
Geconsolideerde winst- en verliesrekening
Geconsolideerde staten van opgenomen opbrengsten en lasten
Toelichtingen bij de jaarrekening
Geconsolideerde kasstroomoverzichten
De volgende tabel geeft de contractuele looptijden van afgeleide financiële instrumenten weer op 31 december 2008. De bedragen weergegeven voor valutaswaps en termijncontracten vertegenwoordigen de niet-verdisconteerde nominale bedragen die zullen betaald of geïnd worden: (in miljoenen EUR)
Rentevoetswaps Activa Swaps ter afdekking van rente- en valutarisico’s en termijncontracten Vorderingen Schulden Totaal
1-3 maanden
3 maanden- 1 jaar
+5 jaar
Totaal
-
-
39
39
7 (6) 1
8 (8) -
500 (482) 57
515 (496) 58
Rentevoetswaps Delhaize Groep gaf in 2007 EUR 500 miljoen aan obligaties uit, die gebruikt werden voor de financiering van kasstromen gegenereerd door de Amerikaanse ondernemingen van Delhaize Groep, met een 5,625% vaste rentevoet en een 7-jarige looptijd, waardoor de Groep werd blootgesteld aan veranderingen in de reële waarde door veranderingen in marktrentes (zie Toelichting 17). Teneinde dat risico te dekken wisselde Delhaize America, Inc. 100% van de opbrengsten om naar een EURIBOR voor 3 maanden met variabele rentevoet op 7 jaar. De vervaldata van rentevoetswapovereenkomsten komen overeen met die van de onderliggende schuld. De transacties werden geïdentificeerd en komen in aanmerking voor hedge accounting overeenkomstig IAS 39, en werden gedocumenteerd en weergegeven in de jaarrekening van Delhaize Groep als reële-waardehedges. Wijzigingen in de reële waarden werden opgenomen in de financiële kosten in de winst- en verliesrekening als volgt: (in miljoenen EUR)
31 december
2008
2007
2006
Verliezen (winsten) op Rentevoetswaps Aanverwante schuldinstrumenten Totaal
(31) 31 -
(7) 7 -
2 (2) -
In het tweede kwartaal van 2007 sloot Delhaize Groep een rentevoetswap af om de variabiliteit van de kasstromen met betrekking tot de herfinanciering van een deel van haar schuld in te dekken (zie Toelichting 17). De overeenkomsten vervielen vóór de afronding van de herfinanciering. Het hieruit vloeiende verlies van EUR 4 miljoen op de swapovereenkomst, gebonden aan het terugkoopbod, werd opgenomen in de financiële kosten van dat jaar. De swapovereenkomsten verbonden aan de nieuwe schulduitgifte werden aanvankelijk geïdentificeerd als kasstroomdekkingen en bijgevolg werd de hieruit voortvloeiende winst (EUR 2 miljoen) overgedragen en afgeschreven in financiële kosten over de looptijd van de onderliggende schuld, die in 2017 vervalt.
Valutaswaps De Groep gebruikt valutaswaps om sommige van haar valutarisico’s te beheersen. Deze contracten worden niet geïdentificeerd als ‘cash flow hedges’ (kasstroomhedges), ‘fair value hedges’ (reële-waardehedges) of netto-investering hedges en worden gewoonlijk gebruikt voor termijnen die overeenkomen met het valuta transactierisico. Bijgevolg komen dergelijke afgeleide instrumenten niet in aanmerking voor hedge accounting. In 2007 en gelijktijdig met het aangaan van de rentevoetswap hierboven vermeld, hebben de Amerikaanse ondernemingen van Delhaize Groep ook cross-currency swaps (ter afdekking van rente- en valutarisico’s) afgesloten. De hoofdsommen (EUR 500 miljoen voor USD 670 miljoen) en rentebetalingen (beide variabel) werden omgewisseld, teneinde het vreemde valutarisico van de entiteit te dekken. Delhaize Groep paste geen hedge accounting toe voor deze transactie omdat deze swap een economische hedge vormt met de onderliggende EUR 500 miljoen termijnlening van Delhaize America, Inc. Bovendien sluit Delhaize Groep valutaswapovereenkomsten af met verschillende commerciële banken teneinde een dekking te hebben voor wisselkoersschommelingen op intra-groepleningen die in een andere munteenheid uitstaan dan haar functionele munteenheid. De volgende tabel geeft de voornaamste voorwaarden van de uitstaande valutaswaps op 31 december 2008. Veranderingen in de reële waarde van deze swaps worden in de winst- en verliesrekening opgenomen onder “Financiële kosten” of “Opbrengsten uit beleggingen”: (in miljoenen) Valutaswapovereenkomsten Jaar Jaar start- verval- datum datum
Bedrag Rentevoet ontvangen van bank op start- datum, en te betalen aan bank op verval- datum
Bedrag Rentevoet betaald aan bank op start- datum, en te ontvangen van bank op vervaldatum
2008 2009 EUR 7 2007 2014 USD 670 2007 2008 EUR 7 2007 2008 RON 13 2006 2007 EUR 15 2006 2007 CZK 2 125
12m EURIBOR USD 10 1,31% 3m LIBOR EUR 500 +0,98% 12m EURIBOR USD 10 +1,37% 9m BUBOR EUR 4 +1,05% 12m EURIBOR USD 20 +1,21% 3,94% EUR 75
2006 2007 EUR 8
12m EURIBOR USD 10 +1,37%
96 - Delhaize Groep - Jaarverslag 2008
Reële waarde 31 dec. 2007 (EUR)
Reële waarde 31 dec. 2006 (EUR)
12m LIBOR - - +1,34% 3m EURIBOR 18 46 +0,94% 12m LIBOR - (1) +1,34% 3m EURIBOR - - +5,67% 12m LIBOR - - +1,23% 4,76% - -
-
12m LIBOR +1,34%
Reële waarde 31 dec. 2008 (EUR)
-
-
(2) -
Bijkomende informatie
Historisch financieel overzicht
Verklaring van verantwoordelijke personen
Verkorte statutaire jaarrekening van Delhaize Groep NV
Verslag van de commissaris
Vreemde valuta termijncontracten De Groep gebruikt een vreemde valuta termijncontract om bepaalde delen van haar valutarisico te beheersen. Deze contracten worden niet geïdentificeerd als ‘cash flow hedges’ (kasstroomhedges) of ‘fair value hedges’ (reële-waardehedges) en worden gewoonlijk afgesloten voor een termijn die overeenkomt met het valuta transactierisico. Bijgevolg komen dergelijke afgeleide instrumenten niet in aanmerking voor hedge accounting. In 2008 sloot Delhaize Groep verschillende termijncontracten in vreemde valuta af voor de aankoop op verschillende data gedurende 2009 voor een totaal van EUR 8 miljoen in ruil voor RON 30 miljoen om het valutarisico te dekken op intra-groepleningen aan Mega Image, uitgedrukt in RON. Veranderingen in de reële waarde van termijncontracten worden in de winst- en verliesrekening opgenomen onder “Financiële kosten” of “Opbrengsten uit beleggingen”.
21. Voorzieningen (in miljoenen EUR)
Toelichting
Winkelsluitingen: 22 Langetermijn Kortetermijn Risico’s met eigen dekking: 23 Langetermijn Kortetermijn Toegezegd-pensioenregeling en andere voorziening voor pensioenen: 24 Langetermijn Andere: Langetermijn Kortetermijn Totaal voorzieningen Langetermijn Kortetermijn
31 december
2008
2007
2006
40 11
38 13
74 10
90 32
83 28
89 29
74
64
81
22 6
22 1
19 3
226 49
207 42
263 42
22. Voorzieningen voor winkelsluitingen Zoals beschreven in Toelichting 2 boekt Delhaize Groep voorzieningen voor winkelsluitingen voor bestaande verplichtingen in verband met winkelsluitingsactiviteiten, die voornamelijk bestaan uit voorzieningen voor verlieslatende contracten en opzegvergoedingen. De geboekte bedragen reflecteren de beste raming van het management met betrekking tot de verwachte uitgaven nodig om de bestaande verplichtingen af te wikkelen op de balansdatum en vereisen de toepassing van beoordelingen en ramingen die kunnen beïnvloed worden door factoren zoals de toegepaste discontovoet, de mogelijkheid tot onderverhuring, de kredietwaardigheid van de onderverhuurder of het succes van de negotiatie van een vervroegde beëindiging van lease-overeenkomsten. De meeste factoren zijn zeer afhankelijk van algemene economische omstandigheden en de onderliggende vraag naar commercieel eigendom. Bijgevolg kunnen de geprojecteerde cashflows en de risico’s hierin opgenomen wijzigen indien de toegepaste veronderstellingen veranderen. De meeste geboekte verplichtingen hebben betrekking tot verlieslatende lease-overeenkomsten, voornamelijk voor winkels gelegen in de Verenigde Staten, met resterende leaseperiode van 1 tot 19 jaar. De gemiddelde resterende leaseperiode voor gesloten winkels bedraagt 4,6 jaar op 31 december 2008. Kleine bedragen, geboekt in 2008, hebben betrekking op opzegvergoedingen (nul in 2007 en 2006). De volgende tabel geeft de evolutie van de voorzieningen voor winkelsluitingen: (in miljoenen EUR)
2008
2007
2006
Voorziening voor winkelsluitingen op 1 januari Toevoegingen: Winkelsluitingen - leaseverplichtingen Winkelsluitingen - andere exitkosten Aanpassingen van voorzieningen Rentelasten (afwikkeling van verdiscontering) Gebruik: Leasebetalingen Beëindigde leases Betalingen van andere sluitingskosten Overboeking naar andere rekeningen Omrekeningsverschillen Voorziening voor winkelsluitingen op 31 december
51
84
115
6 2 1 4
4 5 - 5
6 1 (3) 9
(11) (3) (2) - 3 51
(14) (6) (3) (17) (7) 51
(21) (8) (4) (11) 84
In 2008, 2007 en 2006 boekte Delhaize Groep toevoegingen aan de voorzieningen voor winkelsluitingen voor een bedrag van respectievelijk EUR 8 miljoen, EUR 9 miljoen en EUR 7 miljoen, voornamelijk voor respectievelijk 19, 26 en 27 winkelsluitingen die plaatsvonden in de normale uitoefening van haar activiteiten.
97
Geconsolideerde balansen
Geconsolideerde winst- en verliesrekening
Geconsolideerde staten van opgenomen opbrengsten en lasten
Toelichtingen bij de jaarrekening
Geconsolideerde kasstroomoverzichten
De volgende tabel geeft een overzicht van het aantal gesloten winkels opgenomen in de voorzieningen voor winkelsluitingen:
Op 1 januari 2006 Bijkomende winkelsluitingen Verkochte winkels/beëindigde leases Op 31 december 2006 Bijkomende winkelsluitingen Verkochte winkels/beëindigde leases Op 31 december 2007 Bijkomende winkelsluitingen(1) Verkochte winkels/beëindigde leases Op 31 december 2008
Aantal gesloten winkels
207 27 (53) 181 26 (39) 168 19 (38) 149
(1) Waaronder 7 Sweetbay-winkels die in sluitingsproces zijn.
Kosten met betrekking tot de voorziening voor winkelsluitingen werden als volgt in het resultaat opgenomen: (in miljoenen EUR)
2008
2007
2006
Andere bedrijfskosten Rentelasten opgenomen in financiële kosten Resultaten van beëindigde activiteiten Totaal
9 3 1 13
8 4 2 14
3 8 2 13
23. Voorziening voor risico’s met eigen dekking De Amerikaanse ondernemingen van Delhaize Groep staan in voor de eigen dekking van risico’s in verband met arbeidsongevallen, algemene aansprakelijkheid, ongevallen met voertuigen en voor de verkoop van geneesmiddelen tot bepaalde vrijstellingen, en heeft daarbovenop verzekeringscontracten met externe verzekeraars voor alle kosten die niet in deze vrijstellingen opgenomen zijn. De voorziening voor risico’s met eigen dekking is actuarieel bepaald op basis van ingediende vorderingen tot schadeloosstelling en op basis van schattingen van opgelopen maar nog niet gerapporteerde schadegevallen. De veronderstellingen die gebruikt worden in de actuariële schattingen zijn gebaseerd op historische schadegegevens, zoals het gemiddelde aantal schadeclaims per maand en de gemiddelde periode tussen het moment waarop het schadegeval zich voordeed en de betaling van de schadeloosstelling. De maximale voorzieningen, inclusief rechtsbijstandkosten, zijn als volgt: • USD 0,5 miljoen tot USD 1,0 miljoen per individuele schadeclaim voor arbeidsongevallen; • USD 3,0 miljoen per geval voor algemene aansprakelijkheid, • USD 5,0 miljoen per geval voor ongevallen met voertuigen, en • USD 5,0 miljoen per geval voor de verkoop van geneesmiddelen. Delhaize Groep is in de V.S. eveneens verzekerd voor risico’s met eigen dekking in verband met gezondheidszorg, waaronder medische zorgen, medicijnen, tandheelkundige zorgen en werkonbekwaamheid van korte duur. De voorzieningen voor risico’s met eigen dekking voor opgelopen maar nog niet gerapporteerde schade wordt geschat op basis van beschikbare informatie en rekening houdend met jaarlijkse actuariële evaluaties van historische schadegegevens, procedures i.v.m. de afhandeling van schadeclaims en tendensen in medische kosten. De bewegingen van de voorzieningen voor risico’s met eigen dekking kunnen als volgt samengevat worden: (in miljoenen EUR)
2008
2007
2006
Voorziening voor risico’s met eigen dekking op 1 januari Kosten ten laste van het resultaat Betaalde schadevergoedingen Wisselkoerseffect Voorziening voor risico’s met eigen dekking op 31 december
111 153 (148) 6 122
118 145 (139) (13) 111
131 146 (146) (13) 118
De actuariële schattingen zijn veronderstellingen en onderhevig aan onzekerheden in verband met, onder andere, patroonwijzigingen voor schaderapportering en -regeling, wetgeving enz. Het management is van oordeel dat de veronderstellingen gebruikt om de voorzieningen voor risico’s met eigen dekking te schatten redelijk zijn en de beste ramingen vertegenwoordigen van het management van de vereiste uitgaven voor de afwikkeling van deze verplichting op de balansdatum. Niettegenstaande is het mogelijk dat de uiteindelijke afwikkeling van sommige van deze schadegevallen ons ertoe dwingt om aanzienlijke kosten te maken bovenop de reeds aangelegde voorzieningen over een langere periode en voor bedragen die niet redelijkerwijs geschat kunnen worden.
98 - Delhaize Groep - Jaarverslag 2008
Bijkomende informatie
Historisch financieel overzicht
Verklaring van verantwoordelijke personen
Verslag van de commissaris
Verkorte statutaire jaarrekening van Delhaize Groep NV
24. Pensioenregelingen De werknemers van Delhaize Groep beschikken over een aantal pensioenregelingen, zoals hieronder beschreven. De kost van toegezegd-pensioenregelingen en andere medische voordelen na de pensioenleeftijd alsook de huidige waarde van de pensioenverplichtingen worden bepaald door middel van actuariële waarderingen. Deze waarderingen vereisen het maken van een aantal veronderstellingen over bijvoorbeeld discontovoet, verwachte rendementsgraad op pensioenfondsbeleggingen, toekomstige loonstijgingen of sterfteratio’s. Bijvoorbeeld, bij het bepalen van de geschikte discontovoet, neemt het management de rentevoet van hoogwaardige bedrijfsobligaties (ten minste AA-rating) in het respectievelijke land in overweging, in de munt waarin de voordelen zullen worden uitbetaald en met de geschikte vervaldatum; sterfteratio’s worden gebaseerd op sterftetabellen die publiek beschikbaar zijn voor het specifieke land; het verwachte rendement op pensioenfondsbeleggingen wordt bepaald door de verwachte rendementen op de onderliggende activa van de langetermijnbeleggingsstrategie in aanmerking te nemen. Elke verandering in de toegepaste veronderstellingen zal de boekwaarde van de pensioenverplichtingen beïnvloeden, maar zal niet noodzakelijk een directe invloed hebben op toekomstige bijdragen. Alle belangrijke veronderstellingen worden regelmatig herzien. Pensioenfondsbeleggingen worden gewaardeerd tegen reële waarde, aan de hand van onmiddellijk beschikbare marktprijzen, of tegen het minimumrendement dat gegarandeerd wordt door een onafhankelijke verzekeringsmaatschappij. Actuariële winsten en verliezen (d.w.z., ervaringsaanpassingen en gevolgen van veranderingen in actuariële veronderstellingen) worden rechtstreeks opgenomen in de staat van opgenomen opbrengsten en lasten. De veronderstellingen worden hieronder samengevat.
Toegezegde-bijdragenregelingen • In België heeft Delhaize Groep een toegezegde-bijdragenregeling voor nagenoeg al haar medewerkers. Onder dit plan betalen de werkgever, en vanaf 2005 ook de medewerkers, een vaste maandelijkse bijdrage die jaarlijks wordt aangepast aan de Belgische index van de consumptieprijzen. Medewerkers die al vóór de start van het plan in dienst waren, konden opteren om niet aan het luik met persoonlijke bijdragen deel te nemen. Het plan verzekert de deelnemende medewerkers een eenmalige betaling bij pensionering op basis van de bijdragen. Conform de Belgische wetgeving voorziet het plan een gegarandeerde minimumopbrengst, dat verzekerd is door een externe verzekeringsmaatschappij die de bijdragen ontvangt en beheert. In 2008, 2007 en 2006 bedroegen de kosten verbonden aan het plan respectievelijk EUR 3 miljoen. • In de V.S. maakt Delhaize Groep bijdragen aan een winstdelend pensioenplan dat van toepassing is op alle werknemers van Food Lion en Kash n’ Karry (de legale entiteit die de Sweetbay winkels uitbaat) die minstens één jaar in dienst zijn. Vanaf jaar 2008 van de regeling wordt de winstdeelneming van de werknemers in de bijdragen gestort door hun respectievelijke werkgevers pas onvoorwaardelijk na een wachtperiode van 3 jaar ononderbroken dienst. Verbeuringen van winstdelende bijdragen worden gebruikt om kosten van het plan te dekken. De winstdelende bijdragen aan de pensioenplannen worden door de Raad van Bestuur van Delhaize America, Inc. naar eigen oordeel bepaald. Het winstdeelnemingsplan bevat ook zogenaamde 401(k)-kenmerken die de werknemers van Food Lion en Kash n’ Karry toelaten om te kiezen om een gedeelte van hun verloning over te dragen naar het pensioenplan en die Food Lion en Kash n’ Karry toelaten om gelijkaardige bijdragen te storten. Hannaford en Harveys beschikken ook over een 401(k) toegezegde-bijdragenregeling die voor bijna alle werknemers voorziet in het storten van gelijkaardige bijdragen door de werkgever. De toegezegde-bijdragenregelingen verschaffen uitkeringen aan hun deelnemers in geval van overlijden, pensionering of het beëindigen van het dienstverband. De kosten met betrekking tot deze Amerikaanse toegezegde-bijdragenregelingen bedroegen respectievelijk EUR 41 miljoen, EUR 41 miljoen en EUR 26 miljoen in 2008, 2007 en 2006. In 2006 werden de kosten verminderd met EUR 17 miljoen door verbeurde rekeningen in de pensioen- en winstdeelnemingsplannen van Food Lion en Kash n’ Karry. • Daarnaast heeft Delhaize Groep toegezegde-bijdragenregelingen in Griekenland en Indonesië voor slechts een beperkt aantal werknemers en waarvan de totale kosten onbeduidend zijn voor de Groep als geheel.
Toegezegd-pensioenregelingen Ongeveer 20% van de werknemers van Delhaize Groep wordt gedekt door een toegezegd-pensioenregeling. • Delhaize België heeft een gefinancierde toegezegd-pensioenregeling voor ongeveer 5% van zijn werknemers. De regeling is onderhevig aan wettelijke verplichtingen en wordt gefinancierd door leden en Delhaize België. De regeling verstrekt éénmalige vergoedingen aan de deelnemers bij overlijden of pensionering op basis van een formule toegepast op het laatste jaarloon van de werknemer vóór de pensionering. Een verzekeringsmaatschappij garandeert een minimumrendement op de activa van het plan en investeert voornamelijk in schuldeffecten om deze doelstelling te volbrengen. Delhaize Groep draagt elk risico bovenop de minimumgarantie. • In de V.S. heeft Delhaize Groep een gefinancierde toegezegd-pensioenregeling zonder werknemersbijdragen voor ongeveer 57% van de werknemers van Hannaford. Het plan heeft een minimum financieringsvereiste en de bijdragen gemaakt door Hannaford zijn beschikbaar als reducties in toekomstige bijdragen. Het plan investeert voornamelijk in effecten en is daarom blootgesteld aan beursevoluties. Verder heeft Delhaize Groep in de Verenigde Staten bijkomende pensioenplannen voor managementleden (niet-gefinancierd plan) dat een beperkt aantal managers van Food Lion, Hannaford en Kash n’ Karry dekt. De pensioenregelingen zijn meestal gebaseerd op de gemiddelde verloning, de anciënniteit en de leeftijd op het moment van de pensionering. Eind 2008 verminderde Delhaize Groep het aantal deelnemers aan dit bijkomend niet-gefinancierd pensioenplan aanzienlijk bij Food Lion in ruil voor toekomstige bijdragen door de Groep in een niet-gekwalificeerde uitgestelde vergoedingsregeling. Dit verminderd aantal deelnemers kenmerkte zich als een inperking volgens IAS 19 en de Groep boekte een nettowinst van USD 8 miljoen (EUR 6 miljoen) in “Verkoop-, algemene en administratieve kosten”, bestaande uit USD 12 (EUR 8 miljoen) winsten uit inperkingen, die wordt gecompenseerd door bijkomende kosten in verband met de toekomstige bijdragen van USD 4 miljoen (EUR 3 miljoen). • Alfa-Beta heeft een niet-gefinancierd post-tewerkstellingsplan met toegezegd pensioen. Dit plan heeft betrekking op opzeggingsvergoedingen zoals voorgeschreven door de Griekse wet en bestaat uit een eenmalige betaling bij normale pensionering of bij stopzetting van de arbeidsovereenkomst. Alle werknemers van Alfa-Beta zijn gedekt door dit plan. • Super Indo heeft een niet-gefinancierd post-tewerkstellingsplan met toegezegd pensioen, dat voorziet in vergoedingen bij pensionering, sterfte en invaliditeit, zoals voorgeschreven door de plaatselijke wetgeving en reglementering. Alle werknemers van Super Indo worden gedekt door dit plan. • Tenslotte verschaffen Hannaford en Kash n’ Karry een aantal voordelen met betrekking tot gezondheidszorg en levensverzekering voor gepensioneerde werknemers, die zich kwalificeren als toegezegd-pensioenregelingen. Bijna alle werknemers van Hannaford en sommige werknemers van Kash n’ Karry kunnen in aanmerking komen voor deze voordelen. De regeling die voorziet in de vergoeding van medische kosten na de pensioenleeftijd is een regeling met jaarlijks aangepaste werknemersbijdragen voor de meeste deelnemers.
99
Geconsolideerde balansen
Geconsolideerde winst- en verliesrekening
Geconsolideerde staten van opgenomen opbrengsten en lasten
Toelichtingen bij de jaarrekening
Geconsolideerde kasstroomoverzichten
Pensioenregelingen (in miljoenen EUR) Amerikaanse plannen
2008
2007
Niet- Totaal Amerikaanse Amerikaanse plannen plannen
Wijziging in pensioenverplichting: Pensioenverplichting op 1 januari 104 110 214 109 Actuele pensioenkosten 7 4 11 7 Rentelasten 6 6 12 6 Deelnemersbijdragen - 2 2 - Wijziging aan plan - - - 1 Actuariële (winsten)/verliezen 2 (2) - (1) Betaalde vergoedingen (6) (15) (21) (7) Planinperkingen (8) - (8) - Planovereenkomsten - 1 1 - Omrekeningsverschillen 6 - 6 (11) Pensioenverplichting op 31 december 111 106 217 104 Wijziging in de fondsbeleggingen: Reële waarde van de fondsbeleggingen op 1 januari 82 71 153 85 Verwacht rendement op fondsbeleggingen 6 4 10 6 Actuariële (winsten)/verliezen op fondsbeleggingen (28) (1) (29) (1) Werkgeversbijdragen 21 8 29 8 Deelnemersbijdragen - 2 2 - Betaalde vergoedingen (6) (15) (21) (7) Omrekeningsverschillen 4 - 4 (9) Reële waarde van de fondsbeleggingen op 31 december 79 69 148 82 Reëel rendement op fondsbeleggingen (22) 3 (19) 5 Bedragen opgenomen in de balans: Actuele waarde van gefinancierde verplichtingen 101 87 188 91 Reële waarden van fondsbeleggingen (79) (69) (148) (82) Tekort voor gefinancierde plannen 22 18 40 9 Actuele waarde van niet-gefinancierde verplichtingen 10 19 29 13 Niet-opgenomen voordelen (kosten) van verstreken diensttijd - - - (1) Nettoverplichting 32 37 69 21 Gewogen gemiddelde veronderstellingen ter bepaling van pensioenverplichtingen: Discontovoet 6,01% 5,55% 6,00% Stijgingscoëfficiënt van verloning 4,67% 3,38% 4,76% Prijsinflatiecoëfficiënt 3,50% 2,09% 3,50% (in miljoenen EUR) Amerikaanse plannen
2008
100 - Delhaize Groep - Jaarverslag 2008
Niet- Amerikaanse plannen
Totaal
116 5 5 2 - (10) (9) - 1 - 110
225 12 11 2 1 (11) (16) - 1 (11) 214
121 8 6 - - (6) (8) - - (12) 109
114 5 4 2 - (4) (5) - - - 116
235 13 10 2 (10) (13) (12) 225
65 3
150 9
82 6
60 2
142 8
- 10 2 (9) -
(1) 18 2 (16) (9)
4 10 - (8) (9)
(1) 7 2 (5) -
3 17 2 (13) (9)
71 3
153 8
85 10
65 1
150 11
92 (71) 21
183 (153) 30
96 (85) 11
99 (65) 34
195 (150) 45
18
31
13
17
30
- 39
(1) 60
- 24
- 51
75
5,32% 3,37% 2,08%
5,75% 4,60% 3,50%
4,34% 3,36% 2,07%
2007
Niet- Totaal Amerikaanse Amerikaanse plannen plannen
Componenten van de pensioenkosten: Bedragen opgenomen in de winst- en verliesrekening: Actuele pensioenkosten 7 4 11 Rentelasten 6 6 12 Verwacht rendement op fondsbeleggingen (6) (4) (10) Afschrijving van pensioenkosten van verstreken diensttijd 1 - 1 Gerealiseerde winst op inperking (8) - (8) Gerealiseerd verlies op afwikkeling - 1 1 Totaal pensioenkosten opgenomen in de winst- en verliesrekening - 7 7 Bedragen opgenomen in de staten van opgenomen opbrengsten en lasten: Actuariële (winsten)/verliezen onmiddellijk opgenomen 30 (1) 29 Cumulatief bedrag van opgenomen actuariële winsten en verliezen 28 5 33 Gewogen gemiddelde veronderstellingen ter bepaling van pensioenkosten: Discontovoet 6,00% 5,32% Verwachte langetermijnrentevoet voor rendement op fondsbeleggingen tijdens het jaar 7,75% 4,90% Stijgingscoëfficiënt van verloning 4,76% 3,37% Prijsinflatiecoëfficiënt 3,50% 2,08%
2006
Niet- Totaal Amerikaanse Amerikaanse plannen plannen
2006
Niet- Totaal Amerikaanse Amerikaanse plannen plannen
Niet- Amerikaanse plannen
Totaal
7 6 (6)
5 5 (3)
12 11 (9)
8 6 (6)
5 4 (2)
13 10 (8)
- - -
- - 1
- - 1
- - -
- - -
-
7
8
15
8
7
15
-
(10)
(10)
(10)
(3)
(13)
(2)
6
4
(2)
16
14
5,75%
4,34%
5,46%
3,65%
7,75% 4,60% 3,50%
4,15% 3,36% 2,07%
7,75% 4,59% 3,50%
4,25% 3,35% 2,06%
Bijkomende informatie
Historisch financieel overzicht
(in miljoenen EUR)
2008
Amerikaanse plannen
Historische informatie Verplichting van toegezegd pensioenregelingen Fondsbeleggingen Netto verplichting Gerealiseerde winsten en verliezen: Verbonden aan fondsbeleggingen Percentage van fondsbeleggingen Verbonden aan planverplichtingen Percentage van planverplichtingen
111 79 32 28 35,61% 2 1,83%
in miljoenen EUR)
106 69 37
2006
Niet- Totaal Amerikaanse Amerikaanse plannen plannen
217 148 69
104 82 21
110 71 39
214 153 60
109 85 24
1 29 0,87% 19,38% 1 3 1,13% 1,51%
1 0,30% 1 0,63%
- -0,14% - 0,09%
1 0,13% 1 0,37%
(4) -5,10% (3) -2,48%
Niet- Amerikaanse plannen
Totaal
114 60 54
235 142 93
95 65 30
100 61 39
195 126 69
1 0,68% 1 0,45%
1 1,01% 12 10,22%
2 0,85% 13 5,18%
(2) -2,29% (1) -1,07%
- 0,50% - -
(2) -0,95% (1) -0,52%
Amerikaanse plannen
Aansluiting van de balans: Balans op 1 januari 21 Pensioenkosten opgenomen in de winst- en verliesrekening van het jaar - Bedragen opgenomen in de staten van opgenomen opbrengsten en lasten tijdens het jaar 30 Werkgeversbijdragen tijdens het jaar (21) Vergoedingen rechtstreeks betaald door de onderneming in het jaar - Omrekeningsverschillen 2 Balans op 31 december 32
Niet- Amerikaanse plannen
Totaal
116 65 51
225 150 75
1 (3) 0,44% -2,73% 1 (2) 0,84% -0,76%
2004
Niet- Totaal Amerikaanse Amerikaanse plannen plannen
121 82 39
(in miljoenen EUR)
Verkorte statutaire jaarrekening van Delhaize Groep NV
Verslag van de commissaris
2007
Niet- Totaal Amerikaanse Amerikaanse plannen plannen
2005
Amerikaanse plannen
Historische informatie Verplichting van toegezegd pensioenregelingen Fondsbeleggingen Netto verplichting Gerealiseerde winsten en verliezen: Verbonden aan fondsbeleggingen Percentage van fondsbeleggingen Verbonden aan planverplichtingen Percentage van planverplichtingen
Verklaring van verantwoordelijke personen
2008
2007
Niet- Totaal Amerikaanse Amerikaanse plannen plannen
2006
Niet- Totaal Amerikaanse Amerikaanse plannen plannen
Niet- Amerikaanse plannen
Totaal
39
60
24
51
75
40
54
94
7
7
7
8
15
8
7
15
(1) (7)
29 (28)
- (7)
(10) (9)
(10) (16)
(10) (10)
(3) (6)
(13) (16)
(1) - 37
(1) 2 69
(1) (2) 21
(1) - 39
(2) (2) 60
- (4) 24
(1) - 51
(1) (4) 75
De fondsbeleggingen van de toegezegd-pensioenregelingen van Delhaize België worden gefinancierd door een groepsverzekeringsprogramma. De fondsbeleggingen, die van een gewaarborgd minimumrendement genieten, maken deel uit van de algemene beleggingen van de verzekeringsmaatschappij. De fondsbeleggingen van de verzekeringsmaatschappij waren als volgt:
31 december
2008
2007
2006
Aandelen Obligaties Vastgoed Andere beleggingen (vb. kasequivalenten)
11% 69% 3% 17%
12% 70% 3% 15%
12% 69% 4% 15%
In 2009 verwacht Delhaize België EUR 8 miljoen bij te dragen aan de toegezegd-pensioenregeling. Het verwachte langetermijnrendement voor de toegezegd-pensioenregeling van Delhaize België is gebaseerd op het gewaarborgde rendement door de verzekeringsmaatschappij en de verwachte winstdeelneming. De beleggingspolitiek van de toegezegd-pensioenregelingen van Hannaford beoogt een vooropgesteld evenwicht te bewaren tussen beleggingen in aandelen, obligaties en kasequivalenten. De portefeuille wordt op regelmatige tijdstippen in het jaar herbekeken en is daarom in staat om de strategie inzake korte- tot langetermijninvesteringen aan te passen in functie van ontwikkelingen in de algemene markt- en economische omstandigheden.
101
Geconsolideerde balansen
Geconsolideerde winst- en verliesrekening
Geconsolideerde staten van opgenomen opbrengsten en lasten
Toelichtingen bij de jaarrekening
Geconsolideerde kasstroomoverzichten
De fondsbeleggingen van Hannaford waren als volgt toegewezen:
31 december
2008
2007
2006
Aandelen Obligaties Andere (vb. kasequivalenten)
47% 30% 23%
78% 18% 4%
73% 23% 4%
De financieringspolitiek voor de toegezegd-pensioenregelingen van Hannaford is om de vereiste minimumbijdragen te storten en bijkomende aftrekbare bijdragen te betalen op vrijwillige basis. In 2009 verwacht Delhaize Groep pensioenbijdragen, inclusief vrijwillige bijdragen, te doen tot USD 10 miljoen (EUR 7 miljoen).
Andere post-tewerkstellingsvergoedingen (medische plannen) Zoals hierboven vermeld hebben andere post-terwerkstellingsvergoedingen betrekking op medische plannen beheerd door bepaalde Amerikaanse operationele entiteiten van Delhaize Groep. Deze vertegenwoordigen toegezegde-pensioenregelingen en worden bijgevolg ook zo opgenomen. De totale pensioenverplichting op 31 december 2008 bedraagt EUR 4 miljoen (2007: EUR 4 miljoen, 2006: EUR 5 miljoen). De medische plannen zijn niet-gefinancieerd en de totale nettoverplichting, beïnvloed door nietopgenomen voordelen van verstreken diensttijd, bedraagt voor 2008, 2007 en 2006 respectievelijk EUR 5 miljoen, EUR 4 miljoen en EUR 6 miljoen. Het cumulatieve bedrag van opgenomen actuariële winsten en verliezen opgenomen in de staten van opgenomen opbrengsten en lasten bedraagt EUR 2 miljoen op 31 december 2008 (2007: EUR 2 miljoen, 2006: EUR 2 miljoen). De veronderstellingen toegepast in de bepaling van pensioenverplichtingen- en kosten, zijn samengevat in de tabel hieronder:
2008
2007
2006
5,80% 9,77% 5,00% 2015
6,00% 8,55% 5,00% 2012
5,80% 9,00% 5,00% 2012
6,00% 8,55% 5,00% 2012
5,80% 9,00% 5,00% 2012
5,55% 10,00% 5,00% 2012
Gewogen gemiddelde actuariële veronderstellingen ter bepaling van pensioenverplichtingen: Discontovoet Evolutie kosten gezondheidszorg huidig jaar Uiteindelijke evolutie kosten gezondheidszorg per jaar Jaar van de uiteindelijke evolutie Gewogen gemiddelde actuariële veronderstellingen ter bepaling van pensioenkosten: Discontovoet Evolutie kosten gezondheidszorg huidig jaar Uiteindelijke evolutie kosten gezondheidszorg per jaar Jaar van de uiteindelijke evolutie
31 december
Een wijziging van de veronderstellingen m.b.t. de evolutie van de gezondheidszorg met 1,0% zou geen significant effect hebben op de verplichtingen of kosten voor postterwerkstellingsvergoedingen.
25. Toe te rekenen kosten (in miljoenen EUR)
31 december
2008
2007
2006
Toe te rekenen bezoldigingen en kortetermijnvoordelen Toe te rekenen rente Andere Totaal toe te rekenen kosten
286 40 52 378
298 23 55 376
288 45 51 384
Belastingen (in miljoenen EUR)
2008
2007
2006
Voortgezette activiteiten Winstbelasting over de verslagperiode Winstbelasting van voorgaande jaren in het huidige jaar opgenomen Uitgestelde belastingen Opname in uitgestelde belasting van eerdere niet-opgenomen belastingverliezen en -kredieten Uitgestelde belastingkosten verbonden aan wijzigingen in belastingvoeten of de heffing van nieuwe belastingen Totaal belastingen van voortgezette activiteiten Totaal belastingen van beëindigde activiteiten Totaal belastingen van voortgezette en beëindigde activiteiten
195 (14) 38 - (2) 217 - 217
213 (1) (8) - - 204 (1) 203
290 2 (46) (1) 245 (3) 242
26. Belastingen De voornaamste belastingcomponenten voor de jaren eindigend op 31 december 2008, 2007 en 2006 zijn:
102 - Delhaize Groep - Jaarverslag 2008
Bijkomende informatie
Historisch financieel overzicht
Verklaring van verantwoordelijke personen
Verkorte statutaire jaarrekening van Delhaize Groep NV
Verslag van de commissaris
Winst vóór belastingen kan als volgt naar nettowinst berekend worden (in miljoenen EUR): Winst vóór belastingen (in miljoenen EUR) Voortgezette activiteiten Beëindigde activiteiten Totaal winst vóór belastingen Voortgezette en beëindigde activiteiten Winstbelasting over de verslagperiode Winstbelasting van voorgaande jaren in het huidige jaar opgenomen Uitgestelde belastingen Opname in uitgestelde belasting van eerdere niet-opgenomen belastingverliezen en -kredieten Uitgestelde belastingkosten verbonden aan wijzigingen in belastingvoeten of de heffing van nieuwe belastingen Totaal belastingen van voortgezette en beëindigde activiteiten Nettowinst
2008
2007
2006
702 (6) 696
605 23 628
671 (68) 603
195 (14) 38 - (2) 217 479
213 (1) (9) - - 203 425
290 2 (49) (1) 242 361
Onderstaande tabel geeft de aansluiting tussen de Belgische wettelijke belastingvoet van toepassing op Delhaize Groep en haar effectieve belastingvoet:
2008
2007
2006
Belgische wettelijke belastingvoet Rubrieken die de Belgische wettelijke belastingvoet beïnvloeden: Belasting in niet-Belgische jurisdicties (voornamelijk door de toepassing van de Amerikaanse federale en staatsbelastingen op de winst van Delhaize America)(1) Niet-belastbare winst(2) Niet-aftrekbaar verlies verbonden aan de verkoop van Delvita Verminderingen op belastbare winst Effect van niet-opgenomen belastingverliezen en -kredieten Belastingen op inkomsten uit dividenden(3) Statutaire herwaardering van activa Belastingvoetwijzigingen Andere Effectieve belastingvoet
34,0%
34,0%
34,0%
2,5 - - (4,4) - - (0,5) (0,2) (0,2) 31,2%
3,5 (1,6) - (3,2) - (0,3) - - - 32,4%
4,2 (3,8) 3,6 0,3 1,1 0,8 40,2%
(1) In 2008 was ongeveer 78% (2007: 69%, 2006: 86%) van de geconsolideerde winst vóór belastingen van Delhaize Groep toe te wijzen aan Delhaize Groeps Amerikaanse activiteiten, welke een effectieve belastingvoet van 37,1% hadden (2007: 39,0%, 2006: 38,9%). (2) In 2007 heeft de niet-belastbare winst betrekking op de winst voortvloeiend uit de verkoop van dochterondernemingen. In 2006 had de niet-belastbare winst betrekking op de voordelen van het Belgische coördinatiecentrum. (3) Inclusief het effect van de terugbetaling in 2007 in verband met de roerende voorheffing voor een verklaard dividend van Delhaize America, Inc. aan Delhaize Groep in 2002.
Het totaalbedrag van belastingen over de verslagperiode en uitgestelde belastingen rechtstreeks in het eigen vermogen opgenomen, is als volgt: (in miljoenen EUR)
2008
Belastingen over de verslagperiode Uitgestelde belastingen Totaal belastingen rechtstreeks in het eigen vermogen opgenomen
(2) (5) (7)
2007
2006
(16) 11 (5)
(15) 7 (8)
Delhaize Groep heeft geen belastingen opgenomen op de niet-uitgekeerde winsten van haar dochterondernemingen en proportioneel geconsolideerde joint-ventures aangezien de niet-uitgekeerde winsten niet verdeeld zullen worden in de nabije toekomst. Het cumulatieve bedrag van niet-uitgekeerde winsten waarop Delhaize Groep geen belastingen heeft geboekt, bedroeg ongeveer EUR 2,2 miljard op 31 december 2008 en EUR 1,7 miljard op 31 december 2007 en 2006. Uitgestelde belastingen (vorderingen en verplichtingen) worden verrekend wanneer er een in rechte afdwingbaar recht is om dit te doen en wanneer de uitgestelde belastingen verband houden met belastingen die door dezelfde belastingautoriteiten worden geheven. Uitgestelde belastingen die in de balans opgenomen worden, zijn als volgt: (in miljoenen EUR)
31 december
2008
2007
2006
Uitgestelde belastingverplichtingen Uitgestelde belastingvorderingen Netto uitgestelde belastingen
215 8 207
171 6 165
186 8 178
103
Geconsolideerde balansen
Geconsolideerde winst- en verliesrekening
Geconsolideerde staten van opgenomen opbrengsten en lasten
Geconsolideerde kasstroomoverzichten
Toelichtingen bij de jaarrekening
De wijzigingen in de netto uitgestelde belastingen zijn als volgt: (in miljoenen EUR)
Versnelde fiscale afschrijvingen
Netto uitgestelde belastingen op 1 januari 2006 Toegerekend aan het eigen vermogen van het jaar Toegerekend aan winst of verlies van het jaar Bedrag geklasseerd als beschikbaar voor verkoop Overboekingen van/naar andere rekeningen Wisselkoerseffect Netto uitgestelde belastingen op 31 december 2006 Toegerekend aan het eigen vermogen van het jaar Toegerekend aan winst of verlies van het jaar Wisselkoerseffect Netto uitgestelde belastingen op 31 december 2007 Toegerekend aan het eigen vermogen van het jaar Toegerekend aan winst of verlies van het jaar Effect van wijzigingen in de belastingvoet Overname Overboekingen van/naar andere rekeningen Wisselkoerseffect Netto uitgestelde belastingen op 31 december 2008
422 - (34) 5 (40) (36) 317 - (14) (27) 276 - 40 (2) 1 (2) 15 328
Voorzieningen Leases Pensioenen Andere voor gesloten winkels
(63) - 8 - 19 5 (31) - 13 2 (16) - - - - 2 (1) (15)
(77) - (4) - 20 7 (54) - (9) 6 (57) - (7) - (1) (1) (3) (69)
(27) 5 (2) - - 1 (23) 3 (2) 1 (21) (10) 9 - - - (1) (23)
(18) 2 (17) (3) 1 4 (31) 8 3 3 (17) 5 (4) - 1 1 - (14)
Totaal
237 7 (49) 2 (19) 178 11 (9) (15) 165 (5) 38 (2) 1 10 207
Op 31 december 2008 heeft Delhaize Groep EUR 45 miljoen aan uitgestelde belastingvorderingen niet opgenomen, waaronder: • EUR 31 miljoen met betrekking tot overgedragen fiscale verliezen van EUR 627 miljoen (aan een effectieve Amerikaanse staatsbelastingvoet van 4,9%), die, wanneer er geen gebruik van wordt gemaakt, op verschillende data tussen 2010 en 2028 zullen vervallen, • EUR 2 miljoen met betrekking tot overgedragen fiscale verliezen van EUR 6 miljoen die gebruikt kunnen worden zonder tijdsbeperking, • EUR 9 miljoen met betrekking tot ongebruikte fiscaal verrekenbare tegoeden van EUR 9 miljoen, en • EUR 3 miljoen met betrekking tot verrekenbare tijdelijke verschillen van EUR 8 miljoen. De ongebruikte fiscale verliezen, de ongebruikte fiscaal verrekenbare tegoeden en de verrekenbare tijdelijke verschillen mogen niet gebruikt worden om de belastbare inkomsten of inkomstenbelastingen in andere rechtsgebieden te compenseren. Delhaize Groep heeft enkel uitgestelde belastingvorderingen opgenomen voor zover het waarschijnlijk is dat er toekomstige fiscale winst beschikbaar zal zijn waartegen de overgedragen fiscale verliezen, de ongebruikte fiscaal verrekenbare tegoeden en verrekenbare tijdelijke verschillen kunnen worden afgezet.
27. Winst per aandeel De gewone nettowinst per aandeel wordt berekend door de winst die toewijsbaar is aan de aandeelhouders van de Groep te delen door het gewogen gemiddelde aantal gewone aandelen dat uitstond tijdens het jaar, behalve gewone aandelen aangekocht door de Groep en aangehouden als eigen aandelen (zie Toelichting 16). De verwaterde nettowinst per aandeel wordt berekend door het gewogen gemiddelde aantal uitstaande gewone aandelen aan te passen om de omzetting van alle verwaterende potentiële gewone aandelen in rekening te brengen. De Groep heeft twee soorten verwaterende potentiële gewone aandelen: • Converteerbare leningen: Voor converteerbare leningen wordt verondersteld dat ze werden omgezet in gewone aandelen en de nettowinst wordt aangepast om de rentelasten, verminderd met de belastingimpact, te elimineren. • Verloning op basis van aandelen: Deze verwaterde aandelen bedoeld voor verloning worden verondersteld te zijn uitgeoefend en de veronderstelde opbrengsten van deze instrumenten worden beschouwd als opbrengsten ontvangen van de uitgifte van gewone aandelen tegen de gemiddelde marktprijs van gewone aandelen over die periode. Het verschil tussen het aantal uitstaande gewone aandelen en het aantal gewone aandelen dat uitgegeven zou zijn tegen de gemiddelde marktprijs van gewone aandelen over de periode, wordt beschouwd als een uitgifte van gewone aandelen zonder vergoeding. Voor het jaar eindigend op 31 december 2008, 2007 en 2006 werden respectievelijk ongeveer 2 549 989, 737 998 en 961 504 aandelen, die aan de uitoefening van uitstaande opties en warranten werden toegerekend, niet opgenomen in de berekening van de verwaterde nettowinst per aandeel omdat het effect antiverwaterend was.
104 - Delhaize Groep - Jaarverslag 2008
Bijkomende informatie
Historisch financieel overzicht
Verklaring van verantwoordelijke personen
Verkorte statutaire jaarrekening van Delhaize Groep NV
Verslag van de commissaris
De berekening van de gewone en de verwaterde nettowinst per aandeel voor de jaren eindigend op 31 december 2008, 2007 en 2006 is als volgt: (in miljoenen EUR, behalve aantal aandelen en winst per aandeel)
2008
2007
2006
Nettowinst van voortgezette activiteiten Nettowinst van voortgezette activiteiten toe te rekenen aan minderheidsbelangen Deel van de Groep in de nettowinst van voortgezette activiteiten Rentelasten op converteerbare obligaties, na belastingen Deel van de Groep in de verwaterde nettowinst van voortgezette activiteiten Resultaat van beëindigde activiteiten, na belastingen Deel van de Groep in de nettowinst voor verwaterde winst Gewogen gemiddeld aantal uitstaande gewone aandelen Aangepast voor: Verwaterend effect van toekenningen op basis van aandelen Verwaterend effect van converteerbare obligaties Gewogen gemiddeld aantal uitstaande verwaterde gewone aandelen Gewone winst per gewoon aandeel (in EUR): Van voortgezette activiteiten Van beëindigde activiteiten Gewone winst per aandeel toe te rekenen aan aandeelhouders van de Groep Verwaterde winst per gewoon aandeel (in EUR): Van voortgezette activiteiten Van beëindigde activiteiten Verwaterde winst per aandeel toe te rekenen aan aandeelhouders van de Groep
485 12 473 6 479 (6) 473 99 385 055
401 15 386 7 393 24 417 97 666 467
426 9 417 10 427 (65) 362 94 938 517
750 485 2 995 630 103 131 170
1 800 979 3 981 052 103 448 498
1 704 630 5 263 158 101 906 305
4,76 (0,06) 4,70
3,95 0,25 4,20
4,40 (0,69) 3,71
4,65 (0,06) 4,59
3,80 0,24 4,04
4,19 (0,64) 3,55
28. Beëindigde activiteiten In november 2006 bereikte Delhaize Groep een bindend akkoord voor de verkoop van Delvita, haar activiteiten in de Tsjechische Republiek, aan de Duitse distributeur Rewe, voor EUR 100 miljoen. Sinds 30 september 2006 zijn de activa en passiva van Delvita geklasseerd in de groep van af te stoten balans-elementen beschikbaar voor verkoop (zie Toelichting 5) en de verkoop werd in mei 2007 afgerond. De operationele resultaten van Delvita tijdens de eerste vijf maanden van 2007 werden geklasseerd in de resultaten van beëindigde activiteiten, alsook het positief cumulatief omrekeningsverschil van EUR 24 miljoen. In april 2008 werd Food Lion Thailand Ltd, een slapende vennootschap, vereffend en dit resulteerde in een winst van EUR 2 miljoen uit beëindigde activiteiten. In december 2008 besliste het management van Delhaize Groep om haar Duitse activiteiten te koop te stellen, omwille van voortdurende verliesmakende resultaten en gebrek aan langetermijnvooruitzichten om deze trend te veranderen (zie Toelichting 5). Vanaf 31 december 2008 werd Delhaize Deutschland GmbH geklasseerd als “Groepen van af te stoten balanselementen geclassificeerd als beschikbaar voor verkoop” en als een groep activa aangehouden voor verkoop en tegelijkertijd gekwalificeerd als een beëindigde activiteit. Delhaize Groep boekte een waardeverminderingsverlies van EUR 8 miljoen om de boekwaarde van Delhaize Deutschland GmbH af te schrijven naar haar reële waarde minus verkoopkosten. De resultaten van beëindigde activiteiten en de overeenkomende kasstroominformatie kan als volgt samengevat en met de voorgaande jaren vergeleken worden: (in miljoenen EUR, behalve informatie per aandeel)
2008
2007
2006
Opbrengsten Kostprijs van verkochte goederen Andere bedrijfsopbrengsten Verkoop-, algemene en administratieve kosten Andere bedrijfskosten Financiële opbrengsten (kosten) Resultaat vóór belastingen Belastingen Resultaat van beëindigde activiteiten (na belastingen) Gewone winst van beëindigde activiteiten per aandeel Verwaterde winst van beëindigde activiteiten per aandeel Kasstroom uit bedrijfsactiviteiten Kasstroom uit investeringsactiviteiten Kasstroom uit financieringsactiviteiten Totale kasstromen
20 (11) - (9) (8) 2 (6) - (6) (0,06) (0,06) 3 (1) - 2
135 (104) 2 (31) 1 20 23 1 24 0,25 0,24 (4) (2) (1) (7)
298 (231) 4 (68) (67) (4) (68) 3 (65) (0,69) (0,64) 5 (7) (1) (3)
(Het verlies) de winst vóór belastingen opgenomen als gevolg van de herwaardering of de verkoop van activa verbonden aan beëindigde activiteiten bedroeg respectievelijk EUR (8) miljoen, EUR 1 miljoen en EUR (64) miljoen in 2008, 2007 en 2006 en werd opgenomen in beëindigde activiteiten als andere bedrijfsopbrengsten of andere bedrijfskosten. De kosten met betrekking tot winkelsluitingen, opgenomen in andere bedrijfskosten van de beëindigde activiteiten, waren nihil in 2008 en EUR 1 miljoen in 2007 en 2006.
29. Verloning op basis van aandelen Delhaize Groep biedt bepaalde van haar kaderleden aanmoedigingsplannen op basis van aandelen aan: aandelenoptie- en warrantplannen aan medewerkers van haar niet-Amerikaanse operationele ondernemingen; aanmoedigingsplannen gebaseerd op aandelenopties, warrants en restricted stock aan medewerkers van Amerikaanse operationele ondernemingen. Onder een warrantplan resulteert de uitoefening door de medewerkers in de creatie van een nieuw aandeel. De aandelenoptieplannen en restricted stock-plannen zijn gebaseerd op bestaande aandelen. Toekenningen van restricted stock vertegenwoordigen het recht om het aantal in de toekenning bepaalde ADR’s te ontvangen na afloop van de wachtperiode zonder kosten voor de deelnemers aan het plan.
105
Geconsolideerde balansen
Geconsolideerde winst- en verliesrekening
Geconsolideerde staten van opgenomen opbrengsten en lasten
Geconsolideerde kasstroomoverzichten
Toelichtingen bij de jaarrekening
Het verloningsbeleid van Delhaize Groep kan gevonden worden in Bijlage E van het Delhaize Groep Corporate Governance Charter, beschikbaar op de website van de onderneming (www.delhaizegroep.com). Zoals beschreven in Toelichting 2 zijn de vergoedingsplannen op basis van aandelen beheerd door Delhaize Groep opgenomen in eigen vermogen afgewikkelde op aandelen gebaseerde transacties, bevatten geen alternatieve contante betalingen en de Groep heeft geen vroegere ervaring met betalingen in contanten. De kost van dergelijke transacties met werknemers wordt berekend op basis van de reële waarde van de eigen vermogeninstrumenten op de datum waarop ze toegekend werden en wordt gespreid over de wachtperiode ten laste genomen. Delhaize Groep maakt gebruik van de Black-Scholes-Merton waarderingsmethode om de reële waarde van de verloningen op basis van aandelen te bepalen. Dit vereist de selectie van een aantal veronderstellingen, waaronder de verwachte looptijd van de optie, de verwachte volatiliteit, de risicovrije rentevoet en het verwacht dividendrendement: • De verwachte looptijd van de optie is gebaseerd op de beste raming van het management op basis van de historische activiteit van de optie. • De verwachte volatiliteit wordt bepaald door de berekening van de historische volatiliteit van de koers van Delhaize Groep over de verwachte looptijd. • De risicovrije rentevoet wordt bepaald aan de hand van de generieke prijs van overheidsobligaties met overeenkomende looptijd. • Het verwacht dividendrendement wordt bepaald door de berekening van een historisch gemiddelde van dividendbetalingen door de Groep. De uitoefenprijs verbonden aan aandelenopties is afhankelijk van de regels van toepassing op het relevante aandelenoptieplan. De uitoefenprijs is ofwel de prijs per aandeel op de dag van de toekenning, ofwel de prijs per aandeel op de werkdag vóór het aanbod van de optie, ofwel de gemiddelde prijs van een aandeel van Delhaize Groep tijdens de 30 dagen vóór het aanbod van de opties. Het gebruik van historische data over een periode gelijk aan de looptijd van de opties gaat uit van de veronderstelling dat het verleden een aanwijzing is voor toekomstige tendensen, en - zoals dit het geval is met alle veronderstellingen - dit komt niet noodzakelijk overeen met de reële uitkomst. De veronderstellingen gebruikt voor de berekening van reële waarden voor verschillende vergoedingsplannen op basis van aandelen worden hieronder weergegeven. De totale geboekte kosten voor verloningen op basis van aandelen - voornamelijk in verkoop-, algemene en administratieve kosten - bedragen in 2008, 2007 en 2006 respectievelijk EUR 21 miljoen, EUR 22 miljoen en EUR 23 miljoen.
Optie- en warrantplannen voor niet-Amerikaanse operationele entiteiten Opties verleend aan medewerkers van niet-Amerikaanse operationele ondernemingen worden meestal uitoefenbaar na een dienstperiode van 3½ jaar. Opties vervallen gewoonlijk 7 jaar na de toekenningsdatum, hoewel in 2003 een verlenging van 3 jaar werd toegekend aan opties die toegekend werden in 2000, 2001 en 2002. De opties en warrants van Delhaize Groep toegekend aan medewerkers van niet-Amerikaanse operationele ondernemingen kunnen als volgt weergegeven worden: Plan Datum van Aantal Aantal Uitoefen- toekenning onderliggende onderliggende prijs aandelen bij uitgifte uitstaande aandelen op 31 december 2008
Aantal begunstigden (op het moment van de uitgifte)
Uitoefenperiode
2008 toekenning onder het 2007 aandelenoptieplan Mei 2008 237 291 236 845 EUR 49,25 318 Aandelenoptieplan 2007 Juni 2007 185 474 183 917 EUR 71,84 619 Aandelenoptieplan 2006 Juni 2006 216 266 211 893 EUR 49,55 601 Aandelenoptieplan 2005 Juni 2005 181 226 177 296 EUR 48,11 568 Aandelenoptieplan 2004 Juni 2004 237 906 205 391 EUR 38,74 561 Aandelenoptieplan 2003 Juni 2003 378 700 27 725 EUR 25,81 514 Aandelenoptieplan 2002 Juni 2002 158 300 94 000 EUR 54,30 425 Aandelenoptieplan 2001 Juni 2001 134 900 103 200 EUR 64,16 491 Warrantplan 2000 Mei 2000 115 000 92 700 EUR 63,10 461
1 jan. 201229 mei 2015 1 jan. 20117 juni 2014 1 jan. 2010 8 juni 2013 1 jan. 2009 14 juni 2012 1 jan. 2008 20 juni 2011 1 jan. 2007 24 juni 2010 1 jan. 2006 5 juni 2012(1) 1 jan. 2005 4 juni 2011(1) juni 2004 dec. 2009(1)
(1) Conform de Belgische wetgeving stemden de meeste begunstigden van de aandelenoptieplannen en/of warrantplannen in om de uitoefenperiode van hun aandelenopties en/of warrants te verlengen voor een periode van drie jaar. Het kleine aantal begunstigden dat niet akkoord ging met een verlenging van de uitoefenperiode van hun aandelenopties en/of warrants zijn nog altijd gebonden aan de initiële datum waarop de uitoefenperiodes van de plannen afliepen, respectievelijk 5 juni 2009 (onder het 2002 plan), 4 juni 2008 (onder het 2001 plan) en december 2006 (onder het 2000 warrantplan).
De evolutie van de niet-Amerikaanse optie- en warrantplannen is als volgt: Aandelen
Gewogen gemiddelde uitoefenprijs (in EUR)
2006
Uitstaand aan het begin van het jaar Toegekend Uitgeoefend Verbeurd Vervallen Uitstaand op het einde van het jaar Opties uitoefenbaar op het einde van het jaar
106 - Delhaize Groep - Jaarverslag 2008
1 182 031 216 266 (26 000) (11 200) (3 900) 1 357 197 724 300
43,02 49,55 54,30 50,02 63,10 43,73 42,53
Bijkomende informatie
Historisch financieel overzicht
Verklaring van verantwoordelijke personen
Verkorte statutaire jaarrekening van Delhaize Groep NV
Verslag van de commissaris
2007
Uitstaand aan het begin van het jaar Toegekend Uitgeoefend Verbeurd Vervallen Uitstaand op het einde van het jaar Opties uitoefenbaar op het einde van het jaar
1 357 197 185 474 (396 475) (11 766) - 1 134 430 557 138
43,73 71,84 30,20 50,67 52,99 49,61
1 134 430 237 291 (27 767) (8 587) (2 400) 1 332 967 700 312
52,99 49,25 37,75 51,30 64,16 52,63 49,66
2008
Uitstaand aan het begin van het jaar Toegekend Uitgeoefend Verbeurd Vervallen Uitstaand op het einde van het jaar Opties uitoefenbaar op het einde van het jaar
De gewogen gemiddelde resterende contractuele levensduur voor de uitstaande aandelenopties op 31 december 2008 bedraagt 3,96 jaar (2007: 4,41; 2006: 4,65). De gewogen gemiddelde aandelenkoers voor opties uitgeoefend in 2008 bedraagt EUR 52,34 (2007: EUR 67,12; 2006: EUR 62,75). De volgende tabel geeft een overzicht van de uitstaande opties en de opties die uitoefenbaar zijn op 31 december 2008, de gewogen gemiddelde resterende contractuele levensduur (in jaren) en de gewogen gemiddelde uitoefenprijs onder de Delhaize Groep aandelenoptieplannen voor niet-Amerikaanse operationele ondernemingen: Uitoefen- Aantal prijzen uitstaande opties
EUR EUR EUR EUR
25,81 - EUR 38,74 48,11 - EUR 54,30 63,10 - EUR 71,84 25,81 - EUR 71,84
Gewogen gemiddelde resterende contractuele levensduur (in jaren)
233 116 720 034 379 817 1 332 967
2,35 4,71 3,53 3,96
Gewogen gemiddelde uitoefenprijs (in USD)
37,20 49,72 67,62 52,63
Opties uitoefenbaar op het einde van 2008 hadden een gewogen gemiddelde resterende contractuele duur van 2,61 jaar (2007: 3,33; 2006: 3,94). In 2008, 2007 en 2006 bedroeg de gewogen gemiddelde reële waarde van toegekende opties respectievelijk EUR 7,38, EUR 16,61 en EUR 13,97 per optie. Deze werd geschat op datum van toekenning aan de hand van de volgende veronderstellingen:
2008
2007
Aandelenprijs Verwacht dividendrendement (%) Verwachte volatiliteit (%) Risicovrije rentevoet (%) Verwachte looptijd (jaren)
40,97 2,5 27,1 4,3 5,0
72,08 2,4 25,7 4,5 4,6
2006
54,05 2,4 26,5 3,6 5,0
De schatting van de verwachte volatiliteit voor de jaren 2007 en 2006 sloot een periode van abnormale volatiliteit uit die volgens het management niet representatief is voor de toekomstige verwachte evolutie van de aandelenkoers en naar verwachting niet opnieuw zal plaatsvinden tijdens de verwachte contractuele levensduur van de opties. Voor de 2008 berekening werd geen soortgelijke uitsluiting gemaakt. Zonder uitsluiting van de abnormale periode zou de totale reële waarde van de toekenning met minder dan een miljoen euro gestegen zijn, gespreid over de wachtperiode.
Optie- en warrantplannen van Amerikaanse operationele entiteiten Warrants toegekend onder het “Delhaize Groep 2002 Stock Incentive Plan” worden uitoefenbaar na een dienstperiode van drie jaar en vervallen tien jaar na de toekenningsdatum. Vóór de lancering van het “2002 Stock Incentive Plan” door Delhaize Groep had Delhaize America verschillende aandelenoptieplannen, die in 2002 omgezet werden naar een nieuw aandelenoptieplan. Houders van opties onder de oude plannen kregen de mogelijkheid om hun opties te converteren naar het nieuwe warrantplan. Op 31 december 2008 waren er uitstaande opties om 52 470 ADR’s te verwerven onder het “Delhaize America 2000 Stock Incentive Plan”, in verband met bepaalde werknemers van Food Lion en Hannaford die besloten hadden om niet naar het nieuwe plan te converteren in 2002. Er kunnen geen nieuwe opties toegekend worden onder deze plannen en de algemene voorwaarden van deze plannen zijn zo goed als dezelfde als deze van het huidige Delhaize Groep plan.
107
Geconsolideerde balansen
Geconsolideerde winst- en verliesrekening
Geconsolideerde staten van opgenomen opbrengsten en lasten
Geconsolideerde kasstroomoverzichten
Toelichtingen bij de jaarrekening
Opties en warrants toegekend aan medewerkers van Amerikaanse operationele ondernemingen onder de verschillende plannen: Plan Datum van toekenning
Aantal onderliggende aandelen bij uitgifte
Aantal Uitoefen- onderliggende prijs uitstaande aandelen op 31 december 2008
Aantal begunstigden (op het moment van de uitgifte)
Delhaize Groep 2002 Stock Incentive plan - warrants Mei 2008 528 542 483 749 USD 74,76 237 Juni 2007 1 165 108 1 074 676 USD 96,30 3 238 Juni 2006 1 324 347 938 709 USD 63,04 2 983 Mei 2005 1 100 639 482 337 USD 60,76 2 862 Mei 2004 1 517 988 335 646 USD 46,40 5 449 Mei 2003 2 132 043 205 396 USD 28,91 5 301 Mei 2002 3 853 578 442 825 USD 13,40 - 5 328 USD 76,87 Delhaize America 2000 703 162 52 470 USD 13,40 - 4 509 Stock Incentive plan - opties(1) Verscheidene USD 93,04
Uitoefenperiode
Uitoefenbaar tot 2018 Uitoefenbaar tot 2017 Uitoefenbaar tot 2016 Uitoefenbaar tot 2015 Uitoefenbaar tot 2014 Uitoefenbaar tot 2013 Uitoefenbaar tot 2012 Verscheidene
(1) Waaronder de aandelenopties toegekend onder het 1996 Food Lion Plan en het 1998 Hannaford Plan.
De evolutie van het “Delhaize Groep 2002 Stock Incentive Plan” en het “Delhaize America 2000 Stock Incentive Plan” is als volgt: Aandelen
Gewogen gemiddelde uitoefenprijs (in USD)
2006
Uitstaand aan het begin van het jaar Toegekend Uitgeoefend Verbeurd/vervallen Uitstaand op het einde van het jaar Opties uitoefenbaar op het einde van het jaar
5 038 861 1 324 338 (1 827 644) (222 007) 4 313 548 1 716 247
45,49 63,04 40,95 52,94 52,43 43,94
4 313 548 1 166 723 (1 345 887) (134 342) 4 000 042 1 483 762
52,43 96,30 48,35 62,98 66,22 48,96
4 000 042 531 393 (319 280) (196 347) 4 015 808 2 118 973
66,22 74,76 47,97 73,72 68,45 60,11
2007
Uitstaand aan het begin van het jaar Toegekend Uitgeoefend Verbeurd/vervallen Uitstaand op het einde van het jaar Opties uitoefenbaar op het einde van het jaar
2008
Uitstaand aan het begin van het jaar Toegekend Uitgeoefend* Verbeurd/vervallen Uitstaand op het einde van het jaar Opties uitoefenbaar op het einde van het jaar
* Inclusief warrants uitgeoefend door werknemers waarvoor op het einde van het jaar geen kapitaalverhoging had plaatsgevonden. Het aantal aandelen waarvoor er geen kapitaalverhoging plaatsvond bedroeg 18 273 op 31 december 2008.
De gewogen gemiddelde resterende contractuele levensduur voor de uitstaande aandelenopties op 31 december 2008 is 6,67 jaar (2007: 7,40; 2006: 7,40). De gewogen gemiddelde aandelenprijs voor opties uitgeoefend in 2008 bedraagt USD 76,14 (2007: USD 95,56, 2006: USD 73,78).
108 - Delhaize Groep - Jaarverslag 2008
Bijkomende informatie
Historisch financieel overzicht
Verklaring van verantwoordelijke personen
Verkorte statutaire jaarrekening van Delhaize Groep NV
Verslag van de commissaris
De volgende tabel geeft een overzicht van de uitstaande opties en de opties die uitoefenbaar zijn op 31 december 2008, en de gewogen gemiddelde resterende contractuele duur (in jaren) en de gewogen gemiddelde uitoefenprijs onder de Delhaize Groep aandelenoptieplannen voor medewerkers van Amerikaanse operationele ondernemingen: Uitoefen- Aantal prijzen uitstaande opties
USD USD USD USD
25,60 49,81 62,32 25,60
-
USD USD USD USD
46,40 60,76 96,30 96,30
607 873 2 534 4 015
Gewogen Gewogen gemiddelde gemiddelde resterende uitoefenprijs contractuele (in USD) levensduur (in jaren)
601 300 907 808
4,48 4,67 7,89 6,67
39,55 56,23 79,58 68,45
Opties uitoefenbaar op het einde van 2008 hadden een gewogen gemiddelde resterende contractuele duur van 5,49 jaar (2007: 5,48; 2006: 5,67). In 2008, 2007 en 2006 bedroeg de gewogen gemiddelde reële waarde van toegekende opties respectievelijk USD 14,35, USD 21,19 en USD 14,36 per optie. Deze werd geschat op datum van de toekenning aan de hand van de volgende veronderstellingen:
2008
2007
Aandelenprijs Verwacht dividendrendement (%) Verwachte volatiliteit (%) Risicovrije rentevoet (%) Verwachte looptijd (jaren)
74,76 2,4 25,7 3,2 3,9
96,30 2,3 26,9 5,1 3,7
2006
63,04 2,5 27,2 5,0 4,0
De schatting van de verwachte volatiliteit voor het jaar 2006 sloot de periode van juli 2001 tot juli 2002 uit, die volgens het management niet representatief is voor het toekomstige verwachte gedrag van de aandelenkoers en naar verwachting niet opnieuw zal plaatsvinden tijdens de verwachte contractuele duur van de opties. Voor de berekening van 2008 en 2007 werd geen soortgelijke uitsluiting gemaakt.
Restricted stock units van Amerikaanse operationele entiteiten Restricted stock unit awards worden meestal verworven na een periode van vijf jaar beginnende op het einde van het tweede jaar na de toekenning. Na verloop van de wachtperiode ontvangt de werknemer zonder kosten een aantal ADR’s gelijk aan het aantal Restricted Stock Units die uitoefenbaar zijn, zonder enige beperking. Vanaf mei 2002 kende Delhaize America geen restricted stock meer toe onder het “2000 Stock Incentive Plan” en startte het met de toekenning van restricted stock onder het “2002 Restricted Stock Unit Plan”. Overzicht van de restricted stock toegekend aan medewerkers van Amerikaanse operationele ondernemingen onder het “Delhaize America 2002 Restricted Stock Unit Plan”: Datum van de toekenning
Mei 2008 Juni 2007 Juni 2006 Mei 2005 Mei 2004
Aantal Aantal onderliggende onderliggende aandelen uitstaande aandelen bij uitgifte op 31 december 2008
466 102 155 145 179
503 512 305 868 567
Aantal begunstigden (op het moment van de uitgifte)
437 598 86 334 93 844 54 486 30 848
3 421 222 217 204 193
2006
Aandelen
Uitstaand aan het begin van het jaar Toegekend Hebben hun beperking verloren Verbeurd/vervallen Uitstaand op het einde van het jaar
495 892 155 305 (126 004) (9 872) 515 321
2007
Aandelen
Uitstaand aan het begin van het jaar Toegekend Hebben hun beperking verloren Verbeurd/vervallen Uitstaand op het einde van het jaar
515 321 102 512 (137 625) (11 267) 468 941
De evolutie van de restricted stock-plannen is als volgt:
109
Geconsolideerde balansen
Geconsolideerde winst- en verliesrekening
Geconsolideerde staten van opgenomen opbrengsten en lasten
Toelichtingen bij de jaarrekening
Geconsolideerde kasstroomoverzichten
2008
Aandelen
Uitstaand aan het begin van het jaar 468 941 Toegekend 466 503 Hebben hun beperking verloren (174 000) Verbeurd/vervallen (58 334) Uitstaand op het einde van het jaar 703 110 In 2008, 2007 en 2006 bedroeg de gewogen gemiddelde reële waarde van restricted stock op de toekenningsdatum respectievelijk USD 74,74, USD 96,30 en USD 63,04 op basis van de aandelenkoers op de toekenningsdatum.
30. Kostprijs van verkochte goederen (in miljoenen EUR)
2008
2007
2006
Productkosten, na leverancierstussenkomsten en kortingen Aankoop-, distributie- en transportkosten Totaal
13 665 539 14 204
13 631 524 14 155
13 844 523 14 367
Delhaize Groep ontvangt kortingen en tussenkomsten van leveranciers, hoofdzakelijk voor promoties in de winkels, gezamenlijke publiciteit, de introductie van nieuwe producten en volumeacties. Overeenkomstig Delhaize Groeps opname- en waarderingsregels beschreven in Toelichting 2, zitten deze kortingen vervat in de voorraadkostprijs en worden opgenomen als een vermindering van de kostprijs van verkochte goederen wanneer het product verkocht is, behalve als het gaat om een terugbetaling van een specifieke, identificeerbare kost die door de Groep werd opgelopen om het product van de leverancier te verkopen. In dat geval worden ze opgenomen als een vermindering van de “Verkoop-, algemene en administratieve kosten” (respectievelijk EUR 4,5 miljoen, EUR 4,3 miljoen en EUR 4,8 miljoen in 2008, 2007 en 2006).
31. Kosten voor personeelsbeloningen De kosten voor personeelsbeloningen van voortgezette activiteiten kunnen als volgt samengevat en vergeleken worden met de voorgaande jaren: (in miljoenen EUR)
Toelichting
2008
2007
2006
Bezoldigingen, lonen en kortetermijnbeloningen, inclusief sociale zekerheid Kosten voor aandelenopties 29 Pensioenen (inclusief toegezegde-bijdragen en toegezegd-pensioenregelingen, en andere pensioenverplichtingen) 24 Totaal
2 529 21
2 506 22
2 543 23
57 2 607
60 2 588
45 2 611
(in miljoenen EUR)
2008
2007
2006
Kostprijs van verkochte goederen Verkoop-, algemene en administratieve kosten Personeelsbeloningen voor voortgezette activiteiten Resultaat van beëindigde activiteiten Totaal
317 2 290 2 607 3 2 610
316 2 272 2 588 15 2 603
315 2 296 2 611 30 2 641
De kosten voor personeelsbeloningen worden in resultaat opgenomen als volgt:
32. Andere bedrijfsopbrengsten Andere bedrijfsopbrengsten omvatten opbrengsten gegenereerd uit andere activiteiten dan de verkoop en de dienstverlening in winkels aan consumenten en groothandelsklanten. (in miljoenen EUR)
2008
2007
2006
Huurinkomsten Inkomsten uit recyclage Diensten aan leveranciers Verkoop van activiteiten Winst op verkoop van materiële vaste activa Diensten aan groothandelsklanten Vergoedingen niet-gedekte cheques Andere Totaal
28 18 14 4 12 3 4 13 96
28 21 15 11 11 2 4 16 108
25 15 13 1 6 2 4 17 83
In 2007 verwijst “Verkoop van activiteiten” voornamelijk naar de verkoop van Cash Fresh-winkels aan zelfstandige uitbaters. Onder “Andere” verstaat men voornamelijk reclame in de winkels en opbrengsten voortvloeiend uit de afwikkeling van geschillen. Bepaalde aanpassingen en herklasseringen in de voorgaande jaren werden uitgevoerd voor een betere uitsplitsing van de andere bedrijfsopbrengsten.
110 - Delhaize Groep - Jaarverslag 2008
Bijkomende informatie
Historisch financieel overzicht
Verklaring van verantwoordelijke personen
Verkorte statutaire jaarrekening van Delhaize Groep NV
Verslag van de commissaris
33. Andere bedrijfskosten Andere bedrijfskosten omvatten kosten opgelopen buiten de normale kosten voor de uitbating van supermarkten. (in miljoenen EUR)
2008
2007
Winkelsluitingen en herstructureringskosten 17 Waardeverminderingsverlies 20 Verliezen op verkoop van materiële vaste activa 8 Andere 5 Totaal 50 De winkelsluitingen en herstructureringskosten in 2008 zijn voornamelijk toe te schrijven aan de sluiting van 5 “Plus Hellas”-winkels in Griekenland Sweetbay-winkels in de V.S.
2006
11 5 15 3 10 9 - 2 36 19 en de nog te sluiten 7
De waardeverminderingsverliezen in 2008 zijn voornamelijk het gevolg van de aanpassing van de boekwaarde van 26 Sweetbay-winkels (2007: 25 winkels hadden een waardevermindering van EUR 14 miljoen). Onder “Andere” verstaat men voornamelijk kosten gebonden aan orkanen en andere stormen.
34. Financiële kosten (in miljoenen EUR)
2008
2007
2006
Rente op korte- en langetermijnleningen Verlies op rate lock ter dekking van de terugkoopprijs Verliezen op vervroegde aflossing van schuld Kosten gebonden aan terugkoopbod Rente op verplichtingen onder financiële leases Rente toegerekend aan voorzieningen voor winkelsluitingen (afwikkeling van verdiscontering) Afschrijving van schuldkortingen (premies) en financieringskosten Afschrijving van uitgestelde verliezen op afdekking Reële waardeverliezen (winsten) op rentevoetswaps - schuldinstrumenten Reële waarde (winsten) verliezen op rentevoetswaps - afgeleide instrumenten Wisselkoersverliezen (winsten) op schuldinstrumenten Reële waarde (winsten) verliezen op valutaswaps Andere financiële kosten Min: geactiveerde rente Totaal
130 - - - 73 3 6 1 31 (31) (26) 29 1 (4) 213
159 4 74 2 76 4 15 16 7 (7) 46 (47) 1 (3) 347
201 78 8 10 5 (2) 2 (5) 4 (2) (3) 296
(in miljoenen EUR)
2007
Verliezen op vervroegde aflossing van de schuld Afschrijving van uitgestelde verliezen op afdekking Afschrijving van schuldpremies / kortingen en financiële kosten Verlies op rate lock ter dekking van de terugkoopprijs Kosten verbonden aan terugkoopbod Totaal
74 14 7 4 2 101
De financiële kosten werden in 2007 beïnvloed door de herfinancieringslast verbonden aan de terugkoop van de schuld van Delhaize America:
Financieringskosten voor leningen verbonden aan de oprichting of productie van in aanmerking komende activa werden in 2008, 2007 en 2006 geactiveerd op basis van een gemiddelde rentevoet van respectievelijk 6,6%, 7,4% en 7,9%.
35. Inkomsten uit beleggingen (in miljoenen EUR)
2008
2007
2006
Rente- en dividendinkomsten uit bankdeposito’s en effecten Afschrijving van kortingen (premies) op effecten Wisselkoers (verliezen) winsten op financiële activa Winsten (verliezen) van reële waarde op valutaswaps en termijncontracten in vreemde valuta Andere opbrengsten uit beleggingen Totaal
12 - (6) 5 - 11
12 - - - 3 15
20 2 (2) 20
Waardeverminderingsverliezen geboekt op financiële activa geklasseerd als beschikbaar voor verkoop zijn opgenomen in “Andere opbrengsten uit beleggingen” en bedragen EUR 1 miljoen in 2008. In 2007 en 2006 werden geen waardeverminderingsverliezen geboekt in verband met financiële activa gehouden tot einde looptijd. In 2007 omvatten de andere opbrengsten uit beleggingen een winst van EUR 1 miljoen op de verkoop van Di (zie Toelichting 4).
111
Geconsolideerde balansen
Geconsolideerde winst- en verliesrekening
Geconsolideerde staten van opgenomen opbrengsten en lasten
Geconsolideerde kasstroomoverzichten
Toelichtingen bij de jaarrekening
36. Nettoverliezen (winsten) uit wisselkoerswijzigingen De wisselkoersverschillen opgenomen in de winst- en verliesrekening waren als volgt: (in miljoenen EUR)
Toelichting
2008
2007
2006
Verkoop-, algemene en administratieve kosten Financiële kosten 34 Opbrengsten uit beleggingen 35 Resultaat van beëindigde activiteiten 28 Totaal
1 (26) 6 - (19)
- 46 - 1 47
1 (5) (2) (1) (7)
Omrekeningsverschillen opgenomen in de financiële kosten worden gecompenseerd door de reële waardewinsten en -verliezen op de betrokken valutaswap, die in 2008, 2007 en 2006 respectievelijk EUR 29 miljoen, EUR (47) miljoen en EUR 4 miljoen bedroegen.
37. Bijkomende kasstroominformatie (in miljoenen EUR)
2008
2007
2006
Niet-kas investerings- en financieringsactiviteiten: Conversie van schuld in eigen vermogen Opgelopen financiële leaseverplichtingen voor winkeleigendommen en uitrusting Beëindigde financiële leaseverplichtingen voor winkeleigendommen en uitrusting
- 53 1
126 75 3
54 3
(in miljoenen EUR)
2008
2007
2006
Termijndeposito’s met oorspronkelijke looptijd van drie maanden of minder Geld op bankrekeningen Geldmiddelen in kas Geldmiddelen en kasequivalenten op 31 december
25 249 46 320(2)
42 167 40 249
17 237 51 305(1)
(1) Bedrag exclusief EUR 9 miljoen die geklasseerd werden als activa beschikbaar voor verkoop op 31 december 2006. (2) Bedrag exclusief EUR 1 miljoen dat geklasseerd werd als activa beschikbaar voor verkoop op 31 december 2008.
38. Transacties met verbonden partijen Verschillende dochterondernemingen van de Groep bieden hun medewerkers pensioenplannen aan. Betalingen voor deze plannen en vorderingen van en schulden voor deze plannen worden uiteengezet in Toelichting 24. Het verloningsbeleid van de onderneming voor bestuurders en het Uitvoerend Management vindt u terug in Bijlage E van het Corporate Governance Charter op de website van de onderneming: www.delhaizegroep.com.
Vergoeding van bestuurders De individuele vergoeding van bestuurders, toegekend voor de boekjaren 2008, 2007 en 2006 wordt in het hoofdstuk Corporate Governance van dit jaarverslag weergegeven. De totale vergoeding van bestuurders wordt hieronder weergegeven. Alle bedragen zijn brutobedragen vóór belastingen. (in duizenden EUR)
2008
2007
2006
Totaal vergoeding niet-uitvoerende bestuurders Uitvoerend bestuurder Pierre-Olivier Beckers(1) Totaal
969
864
835
80 1 049
75 939
75 910
(1) De bedragen hebben enkel betrekking op de verloning van de uitvoerende bestuurder als bestuurder en houden geen rekening met de verloning voor zijn uitvoerende functies.
Vergoeding van leden van het Uitvoerend Management De onderstaande tabellen geven het aantal restricted stock units, aandelenopties en warrants die door de onderneming en haar dochterondernemingen in 2008, 2007 en 2006 werden toegekend aan leden van het Uitvoerend Management. Voor verdere details aangaande de aandelenoptieplannen, zie Toelichting 29.
2008
2007
2006
Toekenningen van restricted stock Aandelenopties en warrants
37 546 176 400
26 760 122 579
39 448 133 459
Voor informatie over het aantal toegekende restricted stock units, aandelenopties en warrants, alsook over de bezoldigingen die effectief werden betaald (voor diensten in al hun hoedanigheden aan de onderneming en haar dochterondernemingen) tijdens de respectievelijke jaren aan de Uitvoerend Bestuurder en de leden van het Executief Comité, refereren wij naar het hoofdstuk “Corporate Governance” in dit jaarverslag. Het totaalbedrag van de bezoldigingen voor de leden van het Uitvoerend Management, opgenomen in de winst- en verliesrekening, wordt in de tabel hieronder weergegeven. Alle bedragen zijn brutobedragen vóór aftrek van belastingen en sociale-zekerheidsbijdragen. Zij houden geen rekening met de vergoeding van de Afgevaardigd Bestuurder als bestuurder van de onderneming, die hierboven apart vermeld wordt in de rubriek “Vergoeding van bestuurders”. Voor 2008 omvatten de bedragen het pro-rata deel van de vergoeding van één lid van het Uitvoerend Management dat ontslag genomen heeft in september 2008. Voor 2007 omvatten de bedragen het pro-rata deel van de vergoeding van twee leden van het Uitvoerend Management, die hun functie neerlegden op 30 juni 2007 en het pro-rata deel van de vergoeding van het nieuwe lid van het
112 - Delhaize Groep - Jaarverslag 2008
Bijkomende informatie
Historisch financieel overzicht
Verklaring van verantwoordelijke personen
Verkorte statutaire jaarrekening van Delhaize Groep NV
Verslag van de commissaris
Uitvoerend Management dat benoemd werd op 26 februari 2007. (in miljoenen EUR)
2008
2007
2006
Kortetermijnbeloningen(1) Pensioen- en posttewerkstellingsvergoedingen(2) Andere langetermijnbeloningen(3) Verloning op basis van aandelen Werkgeversbijdrage sociale zekerheid Totale vergoeding opgenomen in de winst- en verliesrekening
6 1 2 3 1 13
7 1 4 3 2 17
7 1 3 4 1 16
(1) Kortetermijnbeloningen omvatten de jaarlijkse bonus betaalbaar in het jaar volgend op het jaar van de geleverde prestaties. (2) De leden van het Uitvoerend Management genieten van bedrijfspensioenplannen die verschillen per regio. Voor Europese leden omvat dit een toegezegd-pensioen-groepsverzekeringsplan, waaraan de managementleden bijdragen en dat gebaseerd is op de lengte van de individuele loopbaan. Amerikaanse leden van het Uitvoerend Management nemen deel aan winstdeelnemingsplannen, alsook aan toegezegd-pensioenregelingen. De cijfers vertegenwoordigen de werkgeversbijdragen aan de plannen voor toegezegde-bijdragenregelingen alsook de werkgeverskosten voor toegezegd-pensioenregelingen. (3) Andere langetermijnbeloningen omvatten de prestatiepremies in cash onder het langetermijnaanmoedigingsplan dat gecreëerd werd in 2003. De premies van het aanmoedigingsplan zorgen voor cashbetalingen aan de begunstigden aan het einde van periodes van 3 jaar op basis van het behalen van duidelijk gedefinieerde objectieven, met een overgangsperiode eindigend in 2006. De vermelde bedragen zijn bedragen die door de onderneming tijdens het referentiejaar in resultaat werden genomen, zoals geschat op basis van gerealiseerde en verwachte prestaties. Ramingen worden elk jaar aangepast en op het moment van de uiteindelijke uitbetaling.
39. Verplichtingen Aankoopverplichtingen omvatten overeenkomsten voor de aankoop van goederen of diensten die afdwingbaar en juridisch bindend zijn voor de onderneming en die alle belangrijke contractuele bepalingen vastleggen, inclusief vaste of minimum aan te kopen hoeveelheden, vaste-, minimale of variabele prijsbepalingen en de geschatte timing van de transactie. Aankoopverplichtingen bedroegen op 31 december 2008 EUR 229 miljoen (2007: EUR 157 miljoen, 2006: EUR 187 miljoen), waarvan EUR 129 miljoen voor de aankoop van materiële en/of immateriële vaste activa. Verplichtingen met betrekking tot huurverplichtingen worden uiteengezet in Toelichting 19.
40. Voorwaardelijke verplichtingen en activa Delhaize Groep is af en toe betrokken bij rechtszaken in de normale uitoefening van haar activiteiten. Delhaize Groep is niet op de hoogte van lopende of dreigende rechtsgedingen, arbitrage of administratieve procedures waarvan zij verwacht dat het waarschijnlijke resultaat (individueel of in totaal) een materiële negatieve invloed kan hebben op haar activiteiten of haar geconsolideerde jaarrekening. Desondanks houdt elk geschil risico’s en potentieel aanzienlijke kosten in. Delhaize Groep kan daarom niet met zekerheid stellen dat huidige geschillen of geschillen die eventueel in de toekomst kunnen ontstaan, geen significante negatieve invloed zullen hebben op de activiteiten of de geconsolideerde jaarrekening. Wij blijven in verschillende jurisdicties waarin we actief zijn belastingcontroles ondergaan, hetgeen wij beschouwen als onderdeel van de normale uitoefening van onze activiteiten. In het bijzonder stelden wij in 2008, 2007 en 2006 een toename van de belastingcontrole- en doorlichtingsactiviteiten vast in de V.S., in 2008 en 2006 in Griekenland, en in 2007 en 2006 in België. Hoewel sommige belastingscontroles afgewikkeld werden in de V.S. en in België in 2008, verwacht Delhaize Groep verdere controles in beide jurisdicties in 2009. Hoewel de uiteindelijke resultaten van deze controles niet zeker zijn, hebben wij de verdedigbaarheid van onze aangiftes in overweging genomen in onze algemene evaluatie van potentiële belastingverplichtingen en geloven wij dat wij in onze geconsolideerde jaarrekening toereikende voorzieningen hebben opgenomen voor onze risico’s dienaangaande. Op basis van de evaluatie van onze potentiële belastingverplichtingen en de verdedigbaarheid van onze aangiftes, geloven wij ook dat het onwaarschijnlijk is dat potentiële belastingrisico’s die hoger zijn dan de op dit ogenblik in de geconsolideerde jaarrekening opgenomen verplichtingen, een aanzienlijke impact zouden hebben op onze financiële situatie of de toekomstige resultaten van onze activiteiten. In februari 2008 werd Delhaize Groep het slachtoffer van een illegale gegevensinbraak in Hannafords computernetwerk, hetgeen resulteerde in de diefstal van krediet- en debetkaartnummers van klanten van Hannaford en Sweetbay. Sommige zelfstandig uitgebate supermarkten in het noordoosten van de V.S. die Hannaford-producten aanbieden, zijn eveneens betrokken. Delhaize Groep vermoedt dat deze informatie mogelijk tussen 7 december 2007 en begin maart 2008 werd blootgesteld. Er is geen aanwijzing dat enige persoonlijke informatie zoals namen of adressen werden achterhaald. Er werden verschillende klachten en vorderingen ingediend tegen Hannaford en geaffilieerden uitgaande van klanten op zoek naar schadevergoeding of andere compensatie naar aanleiding van deze gegevensinbraak. Hannaford is van plan zich met alle middelen te verdedigen tegen de ingediende klachten en vorderingen hoewel de onderneming de afloop van dergelijke geschillen niet kan voorspellen. Op dit moment beschikt Delhaize Groep niet over voldoende informatie om de mogelijke kosten en verliezen voortvloeiend uit de klachten en vorderingen in te schatten. In april 2007 brachten vertegenwoordigers van de Belgische mededingingsautoriteiten een bezoek aan ons aankoopdepartement in Zellik, België, en vroegen ons bepaalde documenten voor te leggen. Dit bezoek maakte deel uit van wat een lokaal onderzoek bleek te zijn dat in verschillende ondernemingen in België in de distributiesector werd uitgevoerd, en verband hield met de prijzen van gezondheids- en schoonheidsproducten en huishoudelijke producten.
41. Gebeurtenissen na balansdatum • Op 2 januari 2009 bereikte Delhaize Groep een overeenkomst om twee van haar aangesloten winkels, gebaseerd in Luxemburg, op te nemen in het verkoopsnetwerk van de Groep. De koopprijs bedraagt EUR 25 miljoen, onderhevig aan contractuele aanpassingen. • Op 2 februari 2009 deed de Delhaize Groep een uitgifte van een USD 300 miljoen obligatielening (“Senior Notes”) met een looptijd tot 2014 aan een jaarlijkse intrest van 5,875 %. De Senior Notes werden uitgegeven met een korting van 0,333% op de hoofdsom en de nettobedragen zullen worden gebruikt voor algemene ondernemingsdoeleinden, waaronder de terugbetaling van schulden die vervallen. De Senior Notes bevatten een clausule voor controlewijziging waardoor de houders kunnen eisen dat Delhaize Groep hun Senior Notes aan 101 % van hun totale nominale waarde terugkoopt. De Senior Notes zijn op geen enkele beurs genoteerd, maar deze obligatie-uitgifte werd geregistreerd bij de U.S. Securities and Exchange Commission (“SEC”) en richt zich tot gekwalificeerde investeerders. Tegelijkertijd heeft Delhaize Groep een vijfjarige swap ter afdekking van rente- en valutarisico’s afgesloten om de schommelingen van de kasstromen i.v.m. de Senior Notes door veranderingen in wisselkoersen in te dekken. De Groep heeft de transactie geïdentificeerd en gedocumenteerd overeenkomstig IAS 39 als een ‘cash flow hedge’ (afdekking van het risico op schommelingen in de kasstromen) en zal dit overeenkomstig boekhoudkundig verwerken vanaf de uitgiftedatum, zoals geformuleerd in Toelichting 2. De kritische voorwaarden van het indekkingsinstrument komen overeen met de voorwaarden van de afgedekte positie.
113
Geconsolideerde balansen
Geconsolideerde winst- en verliesrekening
Geconsolideerde staten van opgenomen opbrengsten en lasten
Geconsolideerde kasstroomoverzichten
Toelichtingen bij de jaarrekening
42. Lijst van geconsolideerde en geassocieerde ondernemingen A. Geconsolideerd volgens de integrale consolidatiemethode Aandelen in bezit in %
2008
2007
2006
Alfa-Beta Vassilopoulos S.A. 81, Spata Avenue, Gerakas, Athene, Griekenland 65,2 Aniserco NV Osseghemstraat 53, 1080 Brussel, België 100,0 Athenian Real Estate Development, Inc. PO Box 1000, Portland, ME 04104, V.S. 100,0 Atlas A.S.(1) Za Panskou zahradou 1018, 252 19 Rudna, Tsjechische Republiek - ATTM Consulting and Commercial, Ltd. Kyriakou Matsi, 16 Eagle House, 10th floor, Agioi Omologites, 100,0 P.C. 1082, Nicosia, Cyprus - Backambacht NV(2) Everdongenlaan 21, 2300 Turnhout, België - Bevermart NV(2) Everdongenlaan 21, 2300 Turnhout, België Boney Wilson & Sons, Inc. PO Box 1000, Portland, ME 04104, V.S. 100,0 CF Bugboort BVBA Wespelaarsebaan 126, 3190 Boortmeerbeek, België 100,0 Delhaize America, Inc. 2110 Executive Drive, Salisbury, NC 28145, V.S. 100,0 Delhaize Deutschland GmbH Kapuzinergraben 19, 52062 Aken, Duitsland 100,0 Delhaize Finance B.V. Martinus Nijhofflaan 2, 2624 ES Delft, Nederland 100,0 Delhaize Insurance Company, Inc. 76 St. Paul Street, Suite 500, Burlington, 100,0 VT 05401, V.S. Delhaize Luxembourg S.A. 6, Route d’Olm, Zone Industrielle, 8287 Kehlen, 100,0 Groothertogdom Luxemburg Delhaize The Lion America, Inc. East Paces Ferry Road, Atlanta, GA 30326, V.S. 100,0 Delhaize The Lion Coordination Center NV Osseghemstraat 53, 1080 Brussel, België 100,0 Delhaize “The Lion” Nederland B.V. Martinus Nijhofflaan 2, 2624 ES Delft, Nederland 100,0 Delhaize The Lion Pacific, PLC(2) Solid Group Building 104, Floor 5, Soi Pattanakarn 40 (Thavorn), - Keth Suan Luang, Bangkok 10250, Thailand Delhome NV Humaniteitslaan 219/221, 1620 Drogenbos, België 100,0 Delimmo NV Osseghemstraat 53, 1080 Brussel, België 100,0 Delnemo A.S.(1) Za Panskou zahradou 1018, 252 19 Rudna, Tsjechische Republiek - - Delshop NV (3) Osseghemstraat 53, 1080 Brussel, België Delvita A.S.(1) Za Panskou zahradou 1018, 252 19 Rudna, Tsjechische Republiek - 100,0 Delvita SK, s.r.o.(2) Slowakije Distri Group 21 NV Everdongenlaan 21, 2300 Turnhout, België 100,0 DZA Brands, LLC 2110 Executive Drive, Salisbury, NC 28145, V.S. 100,0 Ecad NV Everdongenlaan 21, 2300 Turnhout, België 100,0 ENA S.A. 81, Spata Avenue, Gerakas, Athene, Griekenland 65,2 - Esmart NV(4) Everdongenlaan 21, 2300 Turnhout, België - Essex Realty Corp., Inc.(2) PO Box 1000, Portland, ME 04104, V.S. Flashmarkt NV Lindenlaan 3, 2340 Beerse, België 100,0 FL Food Lion, Inc. PO Box 1330, Salisbury, NC 28145, V.S. 100,0 Food Lion, LLC 2110 Executive Drive, Salisbury, NC 28145, V.S. 100,0 Thailand - Food Lion (Thailand), Ltd.(5)(2) 100,0 Food Lion (Thailand), Inc.(5) 2110 Executive Drive, Salisbury, NC 28145, V.S. Gastro International S.R.L. Calea Grivitei, N°399, Sector 1, Boekarest, Roemenië 100,0 Guiding Stars Licensing Company PO Box 1000, Portland, ME 04104, V.S. 100,0 - Haagmart NV(2) Markt 10, 3150 Haacht, België Hannbro, Company PO Box 1000, Portland, ME 04104, V.S. 100,0 Hannaford Bros. Co. 145 Pleasant Hill Road, Scarborough, ME 04074, V.S. 100,0 Hannaford Licensing Corp. PO Box 1000, Portland, ME 04104, V.S. 100,0 Hannaford Procurement Corp. PO Box 1000, Portland, ME 04104, V.S. 100,0 Hannaford Trucking Company, Inc. PO Box 1000, Portland, ME 04104, V.S. 100,0 Harveys Stamping Company, LLC PO Box 646, Nashville, GA 31639, V.S. 100,0 Hermfri NV Molsebaan 34, 2480 Dessel, België 100,0 Heulcad NV Dorp 66, 2260 Westerlo/Heultje, België 100,0 Holding and Food Trading Co Ltd O.T. 41, 57022 BI.PE. Thessaloniki, Griekenland 65,2 Holding and Food Trading Co Ltd Partnership O.T. 41, 57022 BI.PE. Thessaloniki, Griekenland 65,2 Huro NV Wezenstraat 4, 2370 Arendonk, België 100,0 J.H. Harvey Co., LLC 727 South Davis Street, Nashville, GA 31639, V.S. 100,0 Jobmart NV Beukenlei 9, 2960 Brecht/Sint-Job-in’t-Goor, België 100,0 Kash n’ Karry Food Stores, Inc. 6422 Harney Road, Tampa, FL 33619, V.S. 100,0 Katdrink NV Everdongenlaan 21, 2300 Turnhout, België 100,0 Koermart NV Everdongenlaan 21, 2300 Turnhout, België 100,0 Kommar NV Nijverheidsstraat 14, 2350 Vosselaar, België 100,0 La Fourmi S.A. Siret Street nr. 95 et 1, Sector 1, Boekarest, Roemenië 100,0
61,3 100,0 100,0
61,3 100,0 100,0
100,0 100,0
100,0 100,0
100,0 100,0 100,0 100,0 100,0 100,0 100,0 100,0
100,0 100,0 100,0 100,0 100,0 100,0 100,0 100,0
100,0
100,0
100,0 100,0 100,0 -
100,0 100,0 100,0 100,0
100,0 100,0
100,0 100,0
- -
100,0 100,0
- 100,0 100,0 100,0 100,0 61,3 100,0 - 100,0 100,0 100,0 100,0 100,0 - - 100,0 100,0 100,0 100,0 100,0 100,0 100,0 100,0 100,0 - - 100,0 100,0 100,0 100,0 100,0 100,0 100,0 -
100,0 100,0 100,0 100,0 100,0 61,3 100,0 100,0 100,0 100,0 100,0 100,0 100,0 100,0 100,0 100,0 100,0 100,0 100,0 100,0 100,0 100,0 100,0 100,0 100,0 100,0 100,0 100,0 100,0 -
114 - Delhaize Groep - Jaarverslag 2008
Bijkomende informatie
Historisch financieel overzicht
Verklaring van verantwoordelijke personen
Verkorte statutaire jaarrekening van Delhaize Groep NV
Verslag van de commissaris
Ledemart NV Stadionsstraat 26, 9190 Stekene, België 100,0 100,0 Leoburg NV Jacoletstraat 24, 3970 Leopoldsburg, België 100,0 100,0 Lithia Springs, LLC 6472 East Church Street, Suite H, 60,0 60,0 Douglasville GA 30134, V.S. Maascad NV Rijksweg 379, 3630 Maasmechelen, België 100,0 100,0 Marion Real Estate Investments, LLC 2110 Executive Drive, Salisbury, NC 28187, V.S. 100,0 100,0 Martin’s Food of South Burlington, Inc. PO Box 1000, Portland, ME 04104, V.S. 100,0 100,0 Mega Doi S.R.L 39-49 Nidal Titulesco Avenue, block 12, entrance A+B 99,2 99,2 1st district, Boekarest, Roemenië Mega Image S.R.L. 95 Siret Street, 1st district 100,0 100,0 Boekarest, Roemenië Merelmart NV Fraterstraat 86/B, 9820 Merelbeke, België 100,0 100,0 Molmart NV ‘T Laar 2, 2400 Mol, België 100,0 100,0 Octomarket NV Everdongenlaan 21, 2300 Turnhout, België 100,0 100,0 Plain Street Properties, Inc. PO Box 1000, Portland, ME 04104, V.S. 100,0 100,0 Points Plus Punten NV Osseghemstraat 53, 1080 Brussel, België 100,0 100,0 P.L.L.C. S.A. 81, Spaton Ave 15344, Gerakas, Griekenland 65,2 - Progressive Distributors, Inc. PO Box 1000, Portland, ME 04104, V.S. 100,0 100,0 Rafo Com Construct S.R.L. Calea Rahovei, N°299, Sector 5, Boekarest, Roemenië 100,0 - Redelcover S.A. Rue de Merl 74, 2146 Luxemburg, 100,0 100,0 Groothertogdom Luxemburg Rethy NV Everdongenlaan 21, 2300 Turnhout, België 100,0 100,0 Risk Management Services, Inc. PO Box 1330, Salisbury, NC 28145, V.S. 100,0 100,0 Rovas 2001 Prodimpex S.R.L. Siret Street nr. 95, Sector 1, Boekarest, Roemenië 100,0 - Serdelco S.A. Avenue de la Créativité 4, 59650 Villeneuve d’Ascq, Frankrijk 100,0 100,0 7 Seasons NV Everdongenlaan 21, 2300 Turnhout, België 100,0 100,0 Shop ‘N Save - Mass., Inc. PO Box 1000, Portland, ME 04104, V.S. 100,0 100,0 100,0 100,0 Smart Food Shopping(6) Chaussée de Wavre 42A, 5030 Gembloux, België Supermarkten Voeten-Hendrickx NV Markt 18, 2470 Retie, België 100,0 100,0 The Pride Reinsurance Company, Ltd. The Metropolitan Building, 3rd Floor, James Joyce Street, 100,0 100,0 Dublin 1, Ierland Universal MVM Conexim S.R.L. Str. Constantin Rädulescu-Motru, N°12, Bl.27B, 100,0 - gelijkvloers, Sector 4, Boekarest, Roemenië Vangeelder NV Everdongenlaan 21, 2300 Turnhout, België 100,0 100,0 Victory Distributors, Inc. PO Box 1000, Portland, ME 04104, V.S. 100,0 100,0 Viginti NV Everdongenlaan 21, 2300 Turnhout, België 100,0 100,0 Wambacq & Peeters SA Isidoor Crockaertstraat 25, 1731 Zellik, België 85,0 85,0 Wilmart NV Everdongenlaan 21, 2300 Turnhout, België 100,0 100,0 Wintrucks NV Isidoor Crockaertstraat 25, 1731 Zellik, België 88,0 88,0
100,0 100,0 60,0 100,0 100,0 100,0 99,2 100,0 100,0 100,0 100,0 100,0 100,0 100,0 100,0 100,0 100,0 - 100,0 100,0 100,0 100,0 100,0 100,0 100,0 100,0 100,0 85,0 100,0 88,0
B. Joint ventures-proportioneel geconsolideerd Aandelen in bezit in %
2008
2007
2006
P.T. Lion Super Indo, LLC(7) JI. Ancol I n°9-10, Ancol Barat, Jakarta, Indonesië
51,0
51,0
51,0
(1) In november 2006 beëindigde Delhaize Groep haar activiteiten in de Tsjechische Republiek. (2) In vereffening. (3) Verkocht in juni 2007. (4) Opgenomen in Distri Group in juni 2008. (5) In augustus 2004 werden Delhaize Groepsactiviteiten in Thailand beëindigd. (6) Warenhuizen Troukens-Peeters NV werden hernoemd naar Smart Food Shopping in 2008. (7) P.T. Lion Super Indo, LLC (“Super Indo”) wordt geconsolideerd als een joint venture daar Delhaize Groep de zeggenschap deelt met een andere partij. Delhaize Groepsaandeel in de activa en passiva van Super Indo is als volgt:
(in miljoenen EUR)
2008
31 december 2007
2006
Vaste activa
7
7
5
Vlottende activa
12
13
12
Langetermijnverplichtingen
1
1
1
Kortetermijnverplichtingen
8
10
7
2006
De kasstromen van Super Indo opgenomen in de kasstroomtabel van Delhaize Groep zijn als volgt:
(in miljoenen EUR)
2008
2007
Vermeerdering van de thesaurie voortvloeiend uit bedrijfsactiviteiten
2
5
2
Vermindering van de thesaurie voortvloeiend uit investeringsactiviteiten
(2)
(3)
(2)
Vermindering van de thesaurie voortvloeiend uit financieringsactiviteiten
-
-
- -
De opbrengsten van Super Indo opgenomen in de resultaten van de Groep bedroegen voor 2008, 2007 en 2006 respectievelijk EUR 77 miljoen, EUR 72 miljoen en EUR 66 miljoen. Het nettoresultaat van Super Indo opgenomen in de resultaten van de Groep bedroeg in 2008, 2007 en 2006 EUR 2 miljoen.
115
Geconsolideerde balansen
Geconsolideerde winst- en verliesrekening
Geconsolideerde staten van opgenomen opbrengsten en lasten
Geconsolideerde kasstroomoverzichten
Toelichtingen bij de jaarrekening
Bijkomende informatie Kwartaalgegevens (niet-geauditeerd) (in miljoenen EUR, behalve winst per aandeel) 2008
Volledig jaar
1ste kwartaal
2de kwartaal
3de kwartaal
4de kwartaal
Opbrengsten Brutoresultaat Brutomarge Verkoop-, algemene en administratieve kosten als percentage van de opbrengsten Bedrijfsresultaat Bedrijfsmarge Nettowinst van voortgezette activiteiten Deel van de Groep in de nettowinst Deel van de Groep in de nettowinst per aandeel: Gewoon Verwaterd
19 024 4 820 25,3% (3 962) 20,8% 904 4,8% 485 467
4 494 1 136 25,3% (949) 21,1% 206 4,6% 105 102
4 450 1 109 24,9% (932) 21,0% 194 4,4% 113 116
4 662 1 172 25,1% (978) 21,0% 215 4,6% 103 100
5 418 1 403 25,9% (1 103) 20,4% 289 5,3% 164 149
4,70 4,59
1,02 1,00
1,17 1,14
1,01 0,98
1,50 1,46
2007
Volledig jaar
1ste kwartaal
2de kwartaal
3de kwartaal
4de kwartaal
Opbrengsten Brutoresultaat Brutomarge Verkoop-, algemene en administratieve kosten als percentage van de opbrengsten Bedrijfsresultaat Bedrijfsmarge Nettowinst van voortgezette activiteiten Deel van de Groep in de nettowinst Deel van de Groep in de nettowinst per aandeel: Gewoon Verwaterd
18 943 4 788 25,3% (3 923) 20,7% 937 4,9% 401 410
4 709 1 199 25,5% (986) 20,9% 230 4,9% 110 111
4 810 1 226 25,5% (998) 20,7% 249 5,2% 63 82
4 747 1 187 25,0% (995) 21,0% 215 4,5% 107 103
4 677 1 176 25,2% (944) 20,2% 243 5,2% 121 114
4,20 4,04
1,16 1,11
0,84 0,81
1,04 1,01
1,15 1,12
2006
Volledig jaar
1ste kwartaal
2de kwartaal
3de kwartaal
4de kwartaal
Opbrengsten Brutoresultaat Brutomarge Verkoop-, algemene en administratieve kosten als percentage van de opbrengsten Bedrijfsresultaat Bedrijfsmarge Nettowinst van voortgezette activiteiten Deel van de Groep in de nettowinst Deel van de Groep in de nettowinst per aandeel: Gewoon Verwaterd
19 215 4 848 25,2% (3 965) 20,6% 947 4,9% 426 352
4 733 1 212 25,6% (999) 21,1% 227 4,8% 98 97
4 828 1 217 25,2% (1 000) 20,7% 228 4,7% 97 95
4 810 1 204 25,0% (993) 20,6% 230 4,8% 109 45
4 844 1 215 25,1% (973) 20,1% 262 5,4% 122 115
3,71 3,55
1,03 0,99
1,00 0,96
0,48 0,47
1,20 1,14
116 - Delhaize Groep - Jaarverslag 2008
Bijkomende informatie
Historisch financieel overzicht
Verklaring van verantwoordelijke personen
Verkorte statutaire jaarrekening van Delhaize Groep NV
Verslag van de commissaris
Aantal winkels (jaareinde)
2009(1)
Verenigde Staten 1 605 - 1 België en G.H. Luxemburg 800 Griekenland Roemenië Indonesië Subtotaal 2 744 - 2 Gedesinvesteerde en beëindigde activiteiten Tsjechische Republiek Slowakije Thailand Singapore Super Discount Markets (V.S.) Frankrijk Duitsland Totaal 2 744 - 2
2008
2007
2005
2004
2003
610 805 217 48 74 754
1 594 771 201 40 63 2 669
1 570 734 159 22 56 2 541
1 549 1 537 840(2) 806 148 135 18 16 50 46 2 605 2 540
2006
1 523 745 129 16 42 2 455
1 515 726 119 15 38 2 413
1 485 1 459 707 675 111 104 12 10 34 29 2 349 2 277
1 420 1 276 615 553 53 48 10 20 14 2 118 1 891
- - - - - - - 754
- - - - - - 4 2 673
- - - - - - 4 2 545
97 - - - - - 3 2 705
97 11 - - - - 2 2 565
94 14 36 - - - 2 2 559
93 16 34 35 - - - 2 527 2
99 15 18 30 30 - - 2 310 2
94 - - - - - 2 2 636
2002
2001
94 16 26 31 - - - 444
2000
1999
99 14 13 25 20 50 112
(1) Schattingen op basis van geplande openingen en sluitingen. (2) Waaronder 132 Di-winkels verkocht in 2007.
Aantal medewerkers (jaareinde)
Voltijds Deeltijds Voltijds equivalent (VTE) Mannelijk Vrouwelijk Totaal
2008
64 76 106 69 71 140
400 592 247 774 218 992
2007
62 75 103 68 69 137
570 261 786 044 787 831
2006
64 77 106 69 73 142
726 790 648 137 379 516
Geografische splitsing
2008
2007
2006
Totaal
VTE(1)
Totaal
VTE
Verenigde Staten België Griekenland Tsjechische Republiek Roemenië Indonesië Totaal
108 808 17 167 8 821 - 1 877 4 319 140 992
78 782 14 370 6 930 - 1 846 4 319 106 247
107 920 17 190 7 545 - 1 247 3 929 137 831
78 076 14 527 6 016 - 1 238 3 929 103 786
Totaal
VTE
108 883 77 18 081(2) 15 7 209 5 3 714 2 1 095 1 3 534 3 142 516 106
965 348 764 943 094 534 648
(1) Voltijds equivalent. (2) Waaronder 492 medewerkers van zelfuitgebate Di-winkels, verkocht in 2007.
Berekening organische opbrengstengroei (in miljoenen EUR)
2008
2007
% Wijziging
Opbrengsten Effect van wisselkoersen Opbrengsten aan ongewijzigde wisselkoersen Desinvesteringen Overnames 53ste verkoopweek in de V.S. Organische opbrengstengroei
19 024 980 20 004 - (43) (277) 19 684
18 943 18 943 (47) - - 18 896
0,4% 5,6%
4,2%
117
Geconsolideerde balansen
Geconsolideerde winst- en verliesrekening
Geconsolideerde staten van opgenomen opbrengsten en lasten
Geconsolideerde kasstroomoverzichten
Toelichtingen bij de jaarrekening
Vrije cashflow Berekening vrije cashflow (in miljoenen EUR)
2008
2007
2006
Vermeerdering van de thesaurie voortvloeiend uit bedrijfsactiviteiten Vermindering van de thesaurie voortvloeiend uit investeringsactiviteiten Beleggingen in effecten Vrije cashflow
927 (770) (7) 150
932 (630) 24 326
910 (722) 27 215
Gebruik van vrije cashflow in 2008 (in miljoenen EUR)
Ontvangsten: Vrije cashflow Toevoegingen aan kortetermijnleningen (netto) Vrijgekomen borgstellingen voor obligatieleningen Verkoop van en op vervaldag gekomen schuldeffecten, na aftrek van beleggingen Afwikkeling van afgeleide instrumenten Uitoefeningen van aandelenopties, na inkoop eigen aandelen Uitgaven: Betaalde dividenden Terugbetaling langetermijnleningen (netto) Thesauriebewegingen voor omrekening Omrekeningsverschillen (op cash-gedeelte) Nettotoename van geldmiddelen en kasequivalenten
150 109 9 7 4 1 (147) (69) 64 8 72
Nettoschuld (in miljoenen EUR)
31 december
2008
2007
2006
Financiële langetermijnleningen Financiële kortetermijnleningen Afgeleide passiva Afgeleide activa Beleggingen in effecten - vast Beleggingen in effecten - vlottend Geldmiddelen en kasequivalenten Nettoschuld Nettoschuld tegenover eigen vermogen ratio
2 409 522 - (58) (123) (28) (320) 2 402 57,3%
2 508 189 1 (53) (116) (36) (249) 2 244 61,0%
2 772 318 5 (2) (121) (32) (305) 2 635 74,0%
Resultaten aan ongewijzigde wisselkoersen (in miljoenen EUR, behalve bedragen per aandeel)
2008
2007
2007/2008
Aan actuele Effect van Aan Aan actuele Aan actuele Aan wisselkoeren wisselkoeren ongewijzigde wisselkoeren wisselkoeren ongewijzigde wisselkoersen wisselkoersen
Opbrengsten Bedrijfswinst Nettowinst uit voortgezette activiteiten Deel van de Groep in de nettowinst Gewone winst per aandeel Verwaterde winst per aandeel Vrije cashflow
19 024 904 485 467 4,70 4,59 150
(in miljoenen EUR)
Nettoschuld
118 - Delhaize Groep - Jaarverslag 2008
980 53 26 25 0,25 0,23 13
20 004 957 511 492 4,95 4,82 163
31 december 2008
2 402
(52)
18 943 937 401 410 4,20 4,04 326
31 december 2007
2 350
2 244
+ 0,4% - 3,5% + 21,2% + 13,9% + 11,9% + 13,6% - 54,1%
+5,6% + 2,1% + 27,6% +19,9% +17,9% +19,3% - 50,2%
Wijziging
+ 7,1%
+ 4,7%
Bijkomende informatie
Historisch financieel overzicht
Verklaring van verantwoordelijke personen
Verkorte statutaire jaarrekening van Delhaize Groep NV
Verslag van de commissaris
Historisch financieel overzicht Resultaten (in miljoenen EUR) Opbrengsten Bedrijfsresultaat Netto financiële kosten Belastingen Nettowinst van voortgezette activiteiten Nettowinst (deel van de Groep) Vrije cashflow(1)
2008
2007
2006
2005(4)
2004(4)
2003(4)
19 024 904 (202) (217) 485 467 150
18 943 937 (332) (204) 401 410 326
19 215 947 (276) (245) 426 352 215
18 345 900 (297) (224) 380 365 149
17 597 862 (305) (200) 357 296 373
18 215 801 (319) (188) 294 279 441
FINANCIËLE POSITIE (in miljoenen EUR)
Totaal activa Totaal eigen vermogen Nettoschuld(1) Ondernemingswaarde(1)(3)
9 4 2 6
700 195 402 849
8 3 2 8
822 676 244 281
9 3 2 8
295 561 635 726
10 3 2 8
254 596 943 171
8 2 2 7
703 875 608 849
8 2 3 6
766 801 028 805
INFORMATIE PER AANDEEL (in EUR)
Gewone nettowinst per aandeel(2) Verwaterde nettowinst per aandeel(2) Vrije cashflow(1)(2) Brutodividend Nettodividend Pay-out ratio (nettowinst) Eigen vermogen(3) Aandelenkoers (jaareinde)
4,70 4,59 1,51 1,48 1,11 31,9% 41,19 44,20
4,20 4,04 3,35 1,44 1,08 35,2% 36,17 60,20
3,71 3,55 2,27 1,32 0,99 36,4% 36,55 63,15
3,89 3,71 1,59 1,20 0,90 31,4% 37,65 55.20
3,19 3,09 4,03 1,12 0,84 35,5% 30.34 55,95
3,03 3,02 4,79 1,00 0,75 33,2% 29,93 40,78
4,8% 30,9% 2,5% 57,3%
4,9% 33,7% 2,2% 61,0%
4,9% 36,5% 1,8% 74,0%
4,9% 37,1% 2,0% 81,8%
4.9% 35,9% 1,7% 90,6%
4,4% 39,0% 1,5% 108,1%
0,6799 0,7185
0,7297 0,6793
0,7964 0,7593
0,8038 0,8477
0,8039 0,7342
0,8840 0,7918
2 545 729 138 104 97 666
2 705 700 143 107 94 939
2 636 636 137 102 93 934
2 565 494 138 102 92 663
2 559 463 142 105 92 097
RATIO’S (%)
Bedrijfsmarge Effectieve belastingvoet van voortgezette activiteiten Nettomarge Nettoschuld tegenover eigen vermogen(1) WISSELKOERSINFORMATIE
Gemiddelde USD/EUR-koers USD/EUR-koers jaareinde ANDERE INFORMATIE
Aantal winkels 2 Investeringen (in miljoenen EUR) Aantal medewerkers (in duizenden) Voltijdse equivalenten (in duizenden) Gewogen gemiddeld aantal uitstaande aandelen (in duizenden) 99
673 714 141 106 385
(1) Zie hoofdstuk “Financieel overzicht” voor uitleg over de financiële maatstaven die niet gedefinieerd zijn door boekhoudnormen. (2) Berekend op basis van het gewogen gemiddelde aantal uitstaande aandelen doorheen het jaar. (3) Berekend op basis van het totale aantal aandelen op het einde van het jaar. (4) Niet aangepast voor de herklassering van de Duitse activiteiten naar beëindigde activiteiten.
Verklaring van verantwoordelijke personen De ondergetekenden, Pierre-Olivier Beckers, Voorzitter van het Executief Comité en Afgevaardigd Bestuurder van Delhaize Groep en Stéfan Descheemaeker, Executive VicePresident en Chief Financial Officer van Delhaize Groep, verklaren dat, voor zover hen bekend: a) de geconsolideerde jaarrekening voor het jaar eindigend op 31 december 2008 opgesteld zijn overeenkomstig de International Financial Reporting Standards (“IFRS”) en een getrouw beeld weergeven van de geconsolideerde financiële positie en van de geconsolideerde resultaten van Delhaize Groep en haar in de consolidatie opgenomen dochterondernemingen; b) het beheersverslag voor het jaar eindigend op 31 december 2008 een getrouw beeld geeft van de evolutie van de activiteiten, de resultaten en de situatie van Delhaize Groep en haar in de consolidatie opgenomen dochterondernemingen, alsmede een beschrijving van de voornaamste risico’s en onzekerheden waarmee Delhaize Groep geconfronteerd wordt.
Brussel, 11 maart 2009
Pierre-Olivier Beckers Voorzitter van het Executief Comité en Afgevaardigd Bestuurder
Stéfan Descheemaeker Executive Vice-President en CFO
119
Geconsolideerde balansen
Geconsolideerde winst- en verliesrekening
Geconsolideerde staten van opgenomen opbrengsten en lasten
Geconsolideerde kasstroomoverzichten
Toelichtingen bij de jaarrekening
Verslag van de commissaris Over de geconsolideerde jaarrekening afgesloten op 31 december 2008 gericht tot de algemene vergadering van aandeelhouders van de vennootschap Gebroeders Delhaize en Cie “De Leeuw” (Delhaize Groep) NV Aan de aandeelhouders, Overeenkomstig de wettelijke en statutaire bepalingen, brengen wij u verslag uit in het kader van ons mandaat van commissaris dat ons werd toevertrouwd. Dit verslag omvat ons oordeel over de geconsolideerde jaarrekening evenals de vereiste bijkomende vermelding.
Verklaring over de geconsolideerde jaarrekening zonder voorbehoud Wij hebben de controle uitgevoerd van de geconsolideerde jaarrekening van Gebroeders Delhaize en Co “De Leeuw” (Delhaize Groep) NV (“de vennootschap”) en haar dochterondernemingen (samen “de groep”), opgesteld in overeenstemming met de International Financial Reporting Standards zoals aanvaard binnen de Europese Unie en met de in België van toepassing zijnde wettelijke en bestuursrechtelijke voorschriften. Deze geconsolideerde jaarrekening bestaat uit de geconsolideerde balans op 31 december 2008, de geconsolideerde winst- en verliesrekening, de geconsolideerde staat van opgenomen opbrengsten en lasten, het geconsolideerde kasstroomoverzicht en een overzicht van de belangrijkste gehanteerde grondslagen voor financiële verslaggeving en toelichtingen. Het geconsolideerde balanstotaal bedraagt EUR 9 700 miljoen en de geconsolideerde winst (aandeel van de groep) van het boekjaar bedraagt EUR 467 miljoen. Het opstellen van de geconsolideerde jaarrekening valt onder de verantwoordelijkheid van de raad van bestuur. Deze verantwoordelijkheid omvat onder meer: het ontwerpen, implementeren en in stand houden van een interne controle met betrekking tot het opstellen en de getrouwe weergave van de geconsolideerde jaarrekening zodat deze geen afwijkingen van materieel belang, als gevolg van fraude of van fouten, bevat, het kiezen en toepassen van geschikte waarderingsregels, en het maken van boekhoudkundige ramingen die onder de gegeven omstandigheden redelijk zijn. Het is onze verantwoordelijkheid een oordeel over deze geconsolideerde jaarrekening tot uitdrukking te brengen op basis van onze controle. Wij hebben onze controle uitgevoerd overeenkomstig de wettelijke bepalingen en volgens de in België geldende controlenormen, zoals uitgevaardigd door het Instituut der Bedrijfsrevisoren. Deze controlenormen vereisen dat onze controle zo wordt georganiseerd en uitgevoerd dat een redelijke mate van zekerheid wordt verkregen dat de geconsolideerde jaarrekening geen afwijkingen van materieel belang bevat. Overeenkomstig deze controlenormen, hebben wij controlewerkzaamheden uitgevoerd ter verkrijging van controle-informatie over de in de geconsolideerde jaarrekening opgenomen bedragen en toelichtingen. De selectie van deze controlewerkzaamheden is afhankelijk van onze beoordeling welke een inschatting omvat van het risico dat de geconsolideerde jaarrekening afwijkingen van materieel belang bevat als gevolg van fraude of van fouten. Bij het maken van onze risico-inschatting houden wij rekening met de bestaande interne controle van de groep met betrekking tot het opstellen en de getrouwe weergave van de geconsolideerde jaarrekening ten einde in de gegeven omstandigheden de gepaste werkzaamheden te bepalen maar niet om een oordeel over de effectiviteit van de interne controle van de groep te geven. Wij hebben tevens de gegrondheid van de waarderingsregels, de redelijkheid van de boekhoudkundige ramingen gemaakt door de vennootschap, alsook de voorstelling van de geconsolideerde jaarrekening als geheel beoordeeld. Ten slotte, hebben wij van de raad van bestuur en van de verantwoordelijken van de vennootschap de voor onze controlewerkzaamheden vereiste ophelderingen en inlichtingen verkregen. Wij zijn van mening dat de door ons verkregen controle-informatie een redelijke basis vormt voor het uitbrengen van ons oordeel. Naar ons oordeel geeft de geconsolideerde jaarrekening een getrouw beeld van de financiële toestand van de groep per 31 december 2008, en van haar resultaat en kasstromen voor het boekjaar eindigend op die datum, in overeenstemming met de International Financial Reporting Standards zoals aanvaard binnen de Europese Unie en met de in België van toepassing zijnde wettelijke en bestuursrechtelijke voorschriften.
Bijkomende vermelding Het opstellen en de inhoud van het geconsolideerde jaarverslag vallen onder de verantwoordelijkheid van de raad van bestuur. Het is onze verantwoordelijkheid om in ons verslag de volgende bijkomende vermelding op te nemen die niet van aard is om de draagwijdte van onze verklaring over de geconsolideerde jaarrekening te wijzigen: Het geconsolideerde jaarverslag behandelt de door de wet vereiste inlichtingen en stemt overeen met de geconsolideerde jaarrekening. Wij kunnen ons echter niet uitspreken over de beschrijving van de voornaamste risico’s en onzekerheden waarmee de groep wordt geconfronteerd, alsook van haar positie, haar voorzienbare evolutie of de aanmerkelijke invloed van bepaalde feiten op hun toekomstige ontwikkeling. Wij kunnen evenwel bevestigen dat de verstrekte gegevens geen onmiskenbare inconsistenties vertonen met de informatie waarover wij beschikken in het kader van ons mandaat. Diegem, 11 maart 2009 De commissaris DELOITTE Bedrijfsrevisoren / Reviseurs d’Entreprises BV o.v.v.e. CVBA / SC s.f.d. SCRL Vertegenwoordigd door Philip Maeyaert
120 - Delhaize Groep - Jaarverslag 2008
Bijkomende informatie
Historisch financieel overzicht
Verklaring van verantwoordelijke personen
Verslag van de commissaris
Verkorte statutaire jaarrekening van Delhaize Groep NV
Verkorte statutaire jaarrekening van Delhaize Groep NV De statutaire jaarrekening van Delhaize Groep NV wordt hieronder voorgesteld in een verkort schema. Overeenkomstig het Belgisch Wetboek van Vennootschappen zullen de volledige jaarrekening, het beheersverslag en het verslag van de Commissaris neergelegd worden bij de Nationale Bank van België. Deze documenten zijn eveneens beschikbaar op de website van de onderneming, www.delhaizegroep.com, en kunnen op aanvraag verkregen worden bij Delhaize Groep NV, Osseghemstraat 53, 1080 Brussel, België. De Commissaris maakte geen voorbehoud bij de statutaire jaarrekening.
Samenvatting van de waarderingsregels De statutaire jaarrekening van Delhaize Groep NV is opgesteld in overeenstemming met de Belgische boekhoudnormen.
1. Oprichtingskosten Oprichtingskosten worden enkel op beslissing van de Raad van Bestuur geactiveerd en worden afgeschreven over een periode van 5 jaar of, indien het uitgiftekosten voor schulden betreft, over de looptijd van de schuld.
2. Immateriële vaste activa De immateriële vaste activa worden afgeschreven in functie van hun economische levensduur. De afschrijvingstermijnen van de belangrijkste immateriële activa zijn als volgt: • Goodwill 5 jaar • Software 5 jaar Intern ontwikkelde software Intern ontwikkelde software wordt beschouwd als immateriële activa en wordt gewaardeerd aan kostprijs in zoverre dat dergelijke kosten zijn waarde in gebruik voor het bedrijf niet overschrijden. Het bedrijf activeert intern ontwikkelde software als immateriële activa wanneer men verwacht dat dergelijke activa toekomstige economische voordelen zullen opleveren en wanneer het bedrijf zijn capaciteit heeft aangetoond om de activa te voltooien en te gebruiken. De kosten van intern ontwikkelde software bestaan uit de rechtstreeks of onrechtstreeks opgelopen kosten om de activa te ontwikkelen voor zijn voorzien gebruik en voor zover het kosten betreffen die de bedrijfsklaarheid van de activa voorafgaan. De intern ontwikkelde software wordt afgeschreven over een periode van 5 jaar.
3. Materiële vaste activa Materiële vaste activa worden opgenomen aan hun aankoopprijs of hun overeengekomen inbrengwaarde. De onder financiële lease gehouden vaste activa worden gewaardeerd voor een bedrag gelijk aan het deel van de in het contract voorziene termijnbetalingen die de kapitaalwaarde vertegenwoordigen.
De afschrijvingen worden toegepast volgens de lineaire methode tegen de fiscaal toegelaten percentages: • Terreinen 0,00% /jaar • Gebouwen 5,00% /jaar • Distributiecentra 3,00% /jaar • Diverse installaties 10,00% /jaar • Installaties, uitrusting 20,00% /jaar • Materiaal voor intensief gebruik 33,33% /jaar • Meubilair 20,00% /jaar • Rollend materieel 25,00% /jaar Bijkomende constructiekosten worden afgeschreven in het jaar waarin ze plaatsvinden.
4. Financiële vaste activa Financiële vaste activa worden gewaardeerd aan kostprijs, verminderd met gecumuleerde waardeverminderingen. Waardeverminderingen worden teruggenomen indien ze niet langer gerechtvaardigd zijn ingevolge een herstel van de waarde van het actief. De waarderingsmethode wordt objectief gekozen, rekening houdend met de aard en de kenmerken van het effect. Een traditionele waarderingsmethode, of een gepaste gewogen gemiddelde van verschillende traditionele waarderingsmethodes kan worden gebruikt. Over het algemeen is het de waarde van het nettoactief, desgevallend gecorrigeerd met mogelijke latente meerwaarden, die wordt gebruikt. Voor deelnemingen in buitenlandse ondernemingen gebeurt de waardering op basis van de wisselkoers op het einde van het boekjaar. De aldus voor een effect in aanmerking genomen waarderingsmethode wordt stelselmatig van het ene op het andere boekjaar gebruikt, behalve wanneer gewijzigde omstandigheden het verder gebruik niet meer toelaten. Wanneer uit de waardering een blijvende ontwaarding ten opzichte van de boekwaarde blijkt, wordt voor de effecten overgegaan tot een waardevermindering die gelijk is aan de duurzame minwaarde.
5. Voorraden Voorraden worden gewaardeerd aan kostprijs (op basis van gewogen gemiddelde kostprijs) of, indien lager, aan nettorealisatiewaarde. Voorraden worden geval per geval afgewaardeerd indien de geanticipeerde nettorealisatiewaarde onder de boekwaarde van de voorraden daalt. De nettorealisatiewaarde komt overeen met de geschatte verkoopprijs min de geschatte kosten voor de verkoop. Indien de reden voor de waardevermindering van de voorraden ophoudt te bestaan, wordt de waardevermindering teruggenomen.
6. Vorderingen en schulden Vorderingen en schulden worden opgenomen aan hun nominale waarde, verminderd met een waardevermindering voor elke vordering waarvan men meent dat zij op lange termijn niet meer invorderbaar is. Vorderingen en schulden in een andere munteenheid dan de munteenheid van de onderneming worden gewaardeerd aan de geldende wisselkoers op de balansdatum. Het wisselkoersverschil dat zo ontstaat, wordt in resultaat genomen wanneer het een verlies betreft of overgedragen indien het een winst betreft. De wisselkoers- en omrekeningsverschillen afkomstig van schulden aangegaan voor de financiering van niet-monetaire activa worden in het resultaat opgenomen volgens het overeenstemmingsprincipe waarbij de kosten aan de overeenkomstige opbrengsten worden toegekend.
121
Geconsolideerde balansen
Geconsolideerde winst- en verliesrekening
Geconsolideerde staten van opgenomen opbrengsten en lasten
Geconsolideerde kasstroomoverzichten
Toelichtingen bij de jaarrekening
7. Provisies voor schulden en kosten Provisies voor schulden en kosten worden opgenomen als dekking van waarschijnlijke of zekere verliezen van precies bepaalde aard, maar waarvan het bedrag op de balansdatum nog niet precies gekend is. Zij omvatten vooral: • Pensioenverplichtingen, voordelen voor vervroegde pensioneringen en gelijkaardige voordelen verschuldigd aan huidige en voormalige werknemers • Belastingen verschuldigd voor een herziening van belastbaar inkomen of belastingberekeningen die nog niet vervat zijn in de geschatte schulden op ten hoogste één jaar • Aanzienlijke kosten voor reorganisaties en winkelsluitingen • Kosten waarvoor de onderneming verantwoordelijk kan worden gesteld op basis van lopende geschillen
8. Schulden onder financiële lease en gelijkaardige schulden Op het einde van elk jaar worden deze verplichtingen gewaardeerd aan de fractie van de uitstaande uitgestelde betalingen die vervallen binnen meer dan één jaar, die overeenkomt met de kapitaalwaarde van de activa. De fractie van deze betalingen die contractueel vervalt binnen het jaar wordt opgenomen onder “Schulden op meer dan één jaar die binnen het jaar vervallen”. Samenvatting van de nettowinst (verlies) per aandeel van Delhaize Groep NV:
2008
2007
2006
Nettowinst (verlies) per aandeel
(1,53)
1,43
1,54
Verkorte statutaire jaarrekening Delhaize Groep NV Activa
31 december
(in miljoenen EUR)
2008
2007
Vaste activa Oprichtingskosten Immateriële vaste activa Materiële vaste activa Financiële vaste activa Vlottende activa Voorraden Handelsvorderingen op ten hoogste één jaar Geldbeleggingen Liquide middelen Overlopende rekeningen
5 554 6 81 398 5 069 781 227 466 34 43 11
5 532 7 57 396 5 072 887 225 560 42 47 13
Totaal activa
6 335
6 419
2 935 50 41 2 817 27 13 2 429 1 644 785 607 351 308 43 6 335
3 224 50 18 3 126 30 11 2 203 2 001 202 632 349 294 55 6 419
Passiva (in miljoenen EUR)
Eigen vermogen Kapitaal Beschikbare reserves Overige reserves Overgedragen winst Voorzieningen en uitgestelde belastingen Financiële schulden Op meer dan één jaar Op ten hoogste één jaar Handelsschulden Overige schulden Overige schulden op ten hoogste één jaar Overlopende rekeningen Totaal passiva
122 - Delhaize Groep - Jaarverslag 2008
Bijkomende informatie
Historisch financieel overzicht
Verklaring van verantwoordelijke personen
Verslag van de commissaris
Verkorte statutaire jaarrekening van Delhaize Groep NV
Resultatenrekening (in miljoenen EUR)
2008
2007
Bedrijfsopbrengsten Omzet Andere bedrijfsopbrengsten Bedrijfskosten Handelsgoederen, grond- en hulpstoffen Bezoldigingen, sociale lasten en pensioenen Overige bedrijfskosten Bedrijfsresultaat Opbrengsten uit financiële vaste activa Netto financiële kosten Winst uit gewone bedrijfsuitoefening vóór belastingen Uitzonderlijke opbrengsten Uitzonderlijke kosten Resultaat van het boekjaar vóór belastingen Overboeking naar (-) / onttrekking aan (+) uitgestelde belastingen Belastingen Resultaat van het boekjaar Overboeking naar (-) / onttrekking aan (+) belastingvrije reserves Te bestemmen resultaat van het boekjaar
4 406 4 285 121 (4 319) 3 274 578 467 87 43 (182) (52) 1 (104) (155) - - (155) 1 (154)
4 190 4 126 64 (4 100) 3 153 556 391 90 186 (143) 133 11 144 144 (1) 143
(in miljoenen EUR)
2008
2007
Overgedragen winst van vorig jaar Onttrekking aan de reserves Over te dragen winst (verlies) Dividenden(1)
30 300 27 (149)
31 30 (144)
Resultaatsbestemming
(1) Als gevolg van de uitoefening van warrants, uitgegeven in het kader van het 2002 Stock Incentive Plan van Delhaize Groep, is het mogelijk dat de onderneming tussen de datum van de goedkeuring van de jaarrekening door de Raad van Bestuur en de datum van haar goedkeuring tijdens de Gewone Algemene Vergadering van 28 mei 2009, nieuwe aandelen moet uitgeven, met coupon 47. aangehecht, die recht geeft op de uitbetaling van het dividend over 2008. De Raad van Bestuur zal tijdens de Gewone Algemene Vergadering van 28 mei 2009 het totaal aantal aandelen meedelen die recht geven op het dividend over 2008 en zal tijdens deze vergadering het uiteindelijk bedrag van het totale dividend ter goedkeuring voorleggen. De statutaire jaarrekening over 2008 zal overeenkomstig aangepast worden.
Staat van het kapitaal (31 december 2008) (in duizenden EUR)
Staat van het kapitaal Geplaatst kapitaal Op het einde van het vorige boekjaar 50 140 Uitgifte van nieuwe aandelen 152 Op het einde van het boekjaar 50 292 Samenstelling van het kapitaal Soorten aandelen Maatschappelijke aandelen zonder aanduiding van de nominale waarde Aandelen op naam of aan toonder Op naam Aan toonder Eigen aandelen in bezit van De vennootschap zelf Haar dochterondernemingen Verplichting tot uitgifte van aandelen Als gevolg van de uitoefening van de conversierechten Bedrag van uitstaande converteerbare obligaties 170 751 Bedrag van het te plaatsen kapitaal 1 498 Maximum aantal uit te geven aandelen Als gevolg van de uitoefening van de inschrijvingsrechten Aantal inschrijvingsrechten in omloop Bedrag van het te plaatsen kapitaal 2 028 Maximum aantal uit te geven aandelen Toegestaan niet-geplaatst kapitaal 9 415
Aantal aandelen
100 583 284 8 319 514 92 263 770 764 061 150 655
2 995 630 4 056 038 4 056 038
123
Aandeelhouders informatie (in EUR) 65 60 55
Delhaize Group aandeel (DELB)
50
Op 31 december 2008 sloot de ADR van Delhaize Groep op de New York Stock Exchange af op USD 62,90, 27,4% lager dan de slotkoers op 31 december 2007 (USD 86,60). In dezelfde periode daalde de S&P 500-index met 38,5% en de S&P 500 Food and Staple Retailing Index met 12,0%. Het gemiddelde dagvolume van de ADR’s van Delhaize Groep in 2008 bedroeg 35 149.
Aandelenindexen
45 40 35 30
EURONEXT 100
25 20 J
F
M
A
M
J
J
A
S
O
N
D
2008
(in USD) 100 90 80
S&P 500
Op 31 december 2008 bedroeg het gewicht van Delhaize Groep in de BEL20-index 724 aandelen. Met een gewicht van 8,16% bekleedde Delhaize Groep de vierde plaats in de index. Na een herziening van de gewichten in de index, bevat de BEL20 sinds 2 maart 2009 813 Delhaize Groep-aandelen. Daardoor nam het gewicht van Delhaize Groep in de BEL20-index toe met 8,9%. Op 31 december 2008 bedroeg het gewicht van Delhaize Groep in de Euronext 100-index 0,36%. Het aandeel van Delhaize Groep bekleedde de 63ste plaats in de index.
70
Delhaize Group ADR (DEG)
60
Op 31 december 2008 waren de aandelen van Delhaize Groep opgenomen in de volgende belangrijke aandelenindexen: BEL20, Euronext 100, Dow Jones Stoxx 600, FTSE Eurofirst 300 en MSCI Europe.
Dividend
50 40 J
F
M
A
M
J
J
A
S
O
N
D
2008
De aandelen van Delhaize Groep worden verhandeld op Euronext Brussel onder de kenletters DELB. American Depositary Shares (ADS’s), die elk een gewoon aandeel van Delhaize Groep vertegenwoordigen, zijn genoteerd op de New York Stock Exchange onder de kenletters DEG. ADS’s nemen de vorm aan van American Depositary Receipts (ADR’s). Informatie over de koersontwikkeling van het aandeel en de ADR’s van Delhaize Groep is beschikbaar op de website van Delhaize Groep (www.delhaizegroep.com), Euronext Brussel (www.euronext.com) en de New York Stock Exchange (www.nyse.com). Gedetailleerde informatie over de aandelenhandel en -koersen vindt u ook in de financiële bladzijden van vele kranten.
124 - Delhaize Groep - Jaarverslag 2008
Alfa-Beta, de operationele onderneming van Delhaize Groep in Griekenland, is genoteerd op de beurs van Athene (www.ase.gr) onder de kenletters BASIK.
Het aandeel in 2008
Op 31 december 2008 was het aandeel van Delhaize Groep op Euronext Brussel EUR 44,20 waard, een daling met 26,6% tegenover EUR 60,20 een jaar eerder. In dezelfde periode daalde de Euro Stoxx 50-index met 44,3% en daalde de BEL20 met 53,8%. In 2008 daalde de FTSE Eurofirst 300 Food and Drug Retailers Index met 39,8%. Eveneens in 2008, werd het aandeel van Delhaize Groep op Euronext Brussel verhandeld aan een gemiddelde slotkoers van EUR 46,33 en bij een gemiddeld dagvolume van 573 084 aandelen.
Het beleid van Delhaize Groep bestaat erin, wanneer mogelijk, een regelmatig toenemend dividend uit te keren, en daarbij vrije cashflow te behouden in lijn met de opportuniteiten om de toekomstige groei van de vennootschap te financieren. De Raad van Bestuur zal de aandeelhouders op de Gewone Algemene Vergadering van 28 mei 2009 de uitkering voorstellen van een brutodividend van EUR 1,48 per aandeel, tegenover EUR 1,44 vorig jaar. Na aftrek van 25% Belgische roerende voorheffing zal dit resulteren in een nettodividend van EUR 1,11 per aandeel (EUR 1,08 vorig jaar). Het nettodividend van EUR 1,11 zal betaalbaar worden gesteld aan de bezitters van gewone aandelen tegen afgifte van coupon nr. 47. Het Delhaize Groep-aandeel zal vanaf 1 juni 2009 ex-coupon verhandeld worden (beursopening). De record date (de dag waarop aandeelhouders in aanmerking
Delhaize Groep Onze Strategie in een Oogopslag
Onze Onderneming in 2008
komen voor het dividend) is 3 juni 2009 (beurssluiting) en de betaaldatum is 4 juni 2009. De betaling gebeurt op de maatschappelijke zetel van de vennootschap (Osseghemstraat 53, 1080 Brussel, België) evenals aan de loketten van de volgende financiële instellingen: > Bank Degroof, Nijverheidsstraat 44, 1040 Brussel > Dexia Bank, Koning Albert II laan 30-B2, 1000 Brussel > Fortis Bank, Warandeberg 3, 1000 Brussel > ING België, Marnixlaan 24, 1050 Brussel > KBC, Havenlaan 2, 1080 Brussel Voor aandelen die via een effectenrekening worden aangehouden, gebeurt de betaling van het dividend automatisch door de bank of makelaar. Aan de houders van ADR’s zal het dividend worden uitbetaald via Citibank.
Financiële kalender Persmededeling resultaten eerste kwartaal 2009 Uiterste datum neerlegging aandelen voor de Gewone Algemene Vergadering Gewone Algemene Vergadering Record date voor dividendbetaling aan ADR-houders
6 mei 2009(1)
20 mei 2009(2) 28 mei 2009
3 juni 2009
Betaalbaarstelling van het dividend voor het boekjaar 2008 aan de bezitters van gewone aandelen
4 juni 2009
Betaalbaarstelling van het dividend voor het boekjaar 2008 aan ADR-houders
9 juni 2009(1)
Persmededeling resultaten tweede kwartaal 2009
6 augustus 2009
Persmededeling - resultaten derde kwartaal 2009 5 november 2009(1) (1) U wordt vriendelijk uitgenodigd de hieraan verbonden teleconferentie te beluisteren. Meer info over de webcast vindt u op www.delhaizegroep.com. (2) Houders van aandelen aan toonder of gedematerialiseerde aandelen worden eraan herinnerd dat 1 mei 2009 en 21 mei 2009 wettelijke feestdagen zijn in België. Er wordt hen daarom aangeraden tijdig contact op te nemen met hun bank of makelaar.
Corporate Governance Risicofactoren Jaarrekeningen
Type aandelen van Delhaize Groep
Aandelen van Delhaize bestaan in drie verschillende vormen: gedematerialiseerde aandelen, aandelen aan toonder of aandelen op naam. Aandelen aan toonder zijn gedrukte aandelen. Gedematerialiseerde aandelen zijn aandelen die enkel kunnen vertegenwoordigd worden door een boeking op rekening bij een erkende rekeninghouder. Aandelen op naam zijn aandelen die enkel kunnen vertegenwoordigd worden door een inschrijving in het register van aandeelhouders dat bewaard wordt door de Onderneming. Op aanvraag kunnen de aandeelhouders op eigen kosten hun aandelen omzetten in een andere vorm. Het eigendom van aandelen op naam kan overgedragen worden door Delhaize Groep op de hoogte te stellen en het certificaat van inschrijving in het register van aandeelhouders terug te bezorgen aan de Onderneming. Vanaf 1 januari 2008 worden aandelen aan toonder geboekt op een effectenrekening automatisch omgezet in gedematerialiseerde aandelen. Aandelen aan toonder die zich nog niet op een effectenrekening bevinden, zullen automatisch worden omgezet in gedematerialiseerde aandelen van zodra zij op een effectenrekening worden geboekt. Alle andere aandelen aan toonder die niet zijn ingeschreven op een effectenrekening, worden afhankelijk van de wens van hun houder, omgezet in gedematerialiseerde aandelen of aandelen op naam tegen 31 december 2013.
Informatie voor ADR-houders
ADS’s (American Depositary Shares), die elk één gewoon aandeel van Delhaize Groep vertegenwoordigen, worden verhandeld op de New York Stock Exchange onder de kenletters DEG. Een ADS neemt concreet de vorm aan van een American Depositary Receipt (ADR). Het ADR-programma van Delhaize Groep wordt beheerd door: Citibank Shareholder Services P.O. Box 43077 Providence, RI 02940-3077 U.S.A. Tel. (vanuit de V.S.): 1-877-853-2191 (gratis nummer) Tel. (buiten de V.S.): 1-781-575-4555 E-mail:
[email protected] Website: www.citi.com/dr
Aandeelhoudersinformatie
Citibank heeft voor Delhaize Groep een International Direct Investment Plan opgezet, een plan voor rechtstreekse aankoop en herinvestering van dividenden gewaarborgd en beheerd door Citibank. Het programma biedt bestaande en nieuwe ADR-houders de mogelijkheid tot aan- of verkoop, herinvestering van dividenden en het in bewaring geven van certificaten. Voor meer informatie over het International Direct Investment Program voor Delhaize Groep van Citibank, kan u terecht op de website www.citi.com/ dr of kan u contact opnemen met de Citibank Shareholder Services op 1-877-248-4237 (1-877-CITIADR).
Belasting op dividenden op aandelen van Delhaize Groep
Voor de toepassing van de Belgische fiscale wetgeving en het Amerikaans-Belgische belastingverdrag wordt ervan uitgegaan dat eigenaars van ADR’s van Delhaize Groep op dezelfde manier behandeld worden als eigenaars van Delhaize Groep-aandelen en dat de ADR’s worden behandeld als aandelen van Delhaize Groep. Er moet evenwel worden opgemerkt dat deze veronderstelling niet bevestigd, noch gecontroleerd werd door de Belgische belastingdiensten. Voor Belgische belastingdoeleinden wordt het brutobedrag van alle uitkeringen van Delhaize Groep aan haar aandeelhouders (uitgezonderd de terugbetaling van volstort kapitaal overeenkomstig het Belgisch Wetboek Vennootschappen) over het algemeen belast als een dividend. Dividenden die worden toegekend of betaald op de aandelen worden in principe aan een bronbelasting van 25% onderworpen. Voor niet-Belgische ingezetenen - natuurlijke personen en ondernemingen - wordt ook 25% bronbelasting afgehouden, onderhevig aan de verminderingen of vrijstellingen die voorzien zijn in de Belgische belastingwet geving of in het dubbelbelastingverdrag afgesloten tussen België en het land waarvan de niet-Belgische begunstigde van het dividend een inwoner is. Deze bronbelasting is normaal de definitieve belasting in België. Voor dividenden die door Delhaize Groep uitbetaald worden aan een Amerikaanse houder van ADR’s, die de uiteindelijke gerechtigde is tot de dividenden, die de aandelen
125
niet aanhoudt via een in België gevestigde vaste inrichting of vaste basis en die de toepassing van het Amerikaans-Belgische belastingverdrag kan inroepen, wordt de bronbelasting verminderd van 25% tot 15%. Indien de uiteindelijke gerechtigde een onderneming is die rechtstreeks minstens 10% van de stemgerechtigde aandelen van Delhaize Groep bezit, geldt momenteel een verminderde bronbelasting van 5%. Deze bronbelasting is echter niet van toepassing indien de uiteindelijke gerechtigde tot de dividenden i) een ingezeten onderneming is van de Verenigde Staten die, gedurende een periode van 12 maanden, eindigend op de dag dat het dividend betaalbaar werd gesteld, rechtstreeks minstens 10% aandelen van het kapitaal van Delhaize Groep in haar bezit had of ii) een ingezeten pensioenfonds van de Verenigde Staten, op voorwaarde dat de dividenden niet het resultaat zijn van een handel door het pensioenfonds of een geassocieerde onderneming. Hoewel hierop uitzonderingen bestaan, is Delhaize Groep of het kantoor van betaling over het algemeen verplicht om de integrale bronbelasting van 25% in te houden en mag de niet-Belgische houder van Delhaize Groep-aandelen of ADR’s de terugbetaling vragen van de bedragen die ten opzichte van het percentage voorzien in het dubbelbelastingverdrag ten onrechte zijn afgehouden. Het formulier waarmee deze terugbetaling kan worden aangevraagd (Form 276 Div.Aut.) is te verkrijgen bij het AOIF - Centraal Taxatiekantoor Brussel Buitenland, North Galaxy Toren B7, Koning Albert II-laan 33, B-1030 Brussel, België (tel.: +32 2 576 90 02, fax: +32 2 576 17 78, e-mail: ctk.db.brussel.
[email protected]). Dit formulier moet in tweevoud worden ingevuld en overgemaakt aan de buitenlandse belastingdienst waarvan de niet-Belgische houder in zijn woonstaat afhangt en dit met het verzoek een exemplaar afgestempeld terug te sturen. Vervolgens kan de niet-Belgische houder de terugbetaling vragen aan het Centraal Taxatiekantoor op bovenstaand adres mits voorlegging van het afgestempelde formulier en van een document dat bewijst dat het dividend is geïnd. De aanvraag tot terugbetaling moet in principe bij het Centraal
126 - Delhaize Groep - Jaarverslag 2008
Taxatiekantoor zijn ingediend binnen de 3 jaar te rekenen vanaf 1 januari van het jaar dat volgt op het jaar waarin het dividend betaalbaar is gesteld. Toekomstige houders doen er goed aan hun belastingadviseur te raadplegen om te weten of zij bij de toekenning of uitbetaling van dividenden in aanmerking komen voor de verminderde bronbelasting en welke procedure dient gevolgd te worden voor het bekomen van een verminderde bronbelasting ofwel onmiddellijk bij toekenning of uitbetaling van dividenden ofwel door middel van een aanvraag tot terugbetaling.
Jaarverslag
Dit jaarverslag is beschikbaar in het Nederlands, Frans en Engels. U kan het downloaden op de website van Delhaize Groep, www.delhaizegroep.com. Een gedrukte of elektronische versie kan u aanvragen op dezelfde website of rechtstreeks bij het Departement Investor Relations (contactgegevens op het einde van dit hoofdstuk). Delhaize Groep is onderworpen aan de verplichtingen tot informatieverstrekking van de U.S. Securities and Exchange Commission (SEC) voor buitenlandse bedrijven die genoteerd zijn in de V.S. De Groep legt een jaarverslag neer bij de SEC in Form 20-F. Dit document zal beschikbaar zijn via de EDGAR-databank van de SEC, www.sec. gov/edgarhp.htm en op de website van de onderneming.
Raadpleging van documenten
Alle openbare documenten over Delhaize Groep kunnen worden geraadpleegd op de maatschappelijke zetel van de onderneming (Osseghemstraat 53, 1080 Brussel - België). In de V.S. is Delhaize Groep onderworpen aan de informatieverplichtingen van de U.S. Securities Exchange Act uit 1934, zoals geamendeerd (de “Exchange Act”), en conform de Exchange Act worden door Delhaize Groep verslagen en andere informatie ingediend bij de SEC. Deze verslagen en informatie kunnen worden ingekeken in de publieke naslagruimte van de SEC, Room 1024, Judiciary Plaza, 450 Fifth Street, N.W., Washington, D.C., U.S.A. 20549. De SEC beschikt eveneens over een website, www. sec.gov, waar u de verslagen en andere
informatie die elektronisch bij de SEC werden ingediend kan raadplegen. In de sectie “Aandeelhoudersinformatie” van de website van Delhaize Groep (www. delhaizegroep.com) kan u kosteloos de verslagen raadplegen die, conform de Exchange Act, elektronisch bij de SEC werden neergelegd, en dit zo snel mogelijk nadat de onderneming dit materiaal elektronisch heeft neergelegd bij de SEC. De verslagen en overige informatie van Delhaize Groep kunnen ook worden ingekeken en gekopieerd in de kantoren van de New York Stock Exchange, Inc., 20 Broad Street, New York, N.Y. 10005, U.S.A.
Gewone Algemene Vergadering
De volgende Gewone Algemene Vergadering zal plaatsvinden op donderdag 28 mei 2009 op het Corporate Support Office van Delhaize Groep, Square Marie Curie 40, 1070 Brussel, België. Gedetailleerde info over de Gewone Algemene Vergadering wordt gepubliceerd in de Belgische kranten De Tijd en L’Echo, evenals in het Belgisch Staatsblad en op de website van de onderneming.
Delhaize Groep Onze Strategie in een Oogopslag
Onze Onderneming in 2008
Aandeelhoudersinformatie
Corporate Governance Risicofactoren Jaarrekeningen
Gegevens Delhaize Groep-aandeel
2008
2007
2006
2005
2004
2003
2002
2001
2000
1999
1998
Aandelenkoers (in EUR) Koers: Jaareinde 44,20 60,20 63,15 55,20 55,95 40,78 17,72 58,45 50,65 74,8 75,36 Gemiddelde (slotkoers) 46,37 67,38 58,14 51,68 44,98 28,15 39,93 61,28 59,27 80,00 65,64 59,67 75,79 67,00 59,70 59,75 43,99 61,10 72,00 76,50 91,70 84,28 Hoogste (intraday) 32,80 54,5 49,12 45,95 36,61 11,90 15,00 48,72 48,05 64,90 46,60 Laagste (intraday) -26,6% -4,7% +16,1% +0,69% +39,9% +136,3% -69,1% +17,2% -31,3% +3,0% +63,6% Jaarlijkse return Delhaize Groep-aandeel(1) Evolutie Belgian All Shares Return index -47,6% -1,9% +26,2% +28,1% +38,2% +16,0% -22,5% -4,9% -5,0% -7,2% +43,5% Dividend (in EUR) Brutodividend 1,48 1,44 1,32 1,20 1,12 1,00 0,88 1,44 1,36 1,24 1,12 Nettodividend 1,11 1,08 0,99 0,90 0,84 0,75 0,66 1,08 1,02 0,93 0,84 Ratio’s Dividendrendement(2) 2,5% 1,8% 1,6% 1,6% 1,5% 1,8% 3,7% 1,9% 2,0% 1,2% 1,1% 1,07 1,66 1,73 1,47 1,84 1,36 - - - - Aandelenkoers/eigen vermogen(3) 9,4 14,3 17,0 14,2 17,5 13,5 - - - - Aandelenkoers/gewone nettowinst per aandeel(3) 9,6 14,9 17,8 14,9 18,1 13,5 - - - - Aandelenkoers/verwaterde nettowinst per aandeel(3) Aantal aandelen Jaaromzet verhandelde Delhaize Groep-aandelen (in miljoenen EUR; Euronext Brussel)(4) 6 754 8 141 6 548 3 686 3 581 2 021 2 569 3 199 1 521 1 930 1 688 Jaaromzet verhandelde Delhaize Groep-aandelen (in miljoenen aandelen; Euronext Brussel)(4) 146,7 121,9 113,1 71,9 81,1 72,7 69,3 51,9 26,4 24,6 25,9 100 583 100 281 96 457 94 705 93 669 92 625 92 393 92 393 52 032 52 017 51 963 Aantal aandelen (in duizenden; jaareinde) Beurskapitalisatie Beurskapitalisatie (in miljoenen EUR; jaareinde) 4 446 6 037 6 091 5 228 5 241 3 777 1 637 5 400 2 635 3 890 3 916 6 849 8 281 8 726 8 171 7 849 6 805 - - - - Ondernemingswaarde(3) (5) Koersevolutie tijdens het jaar, plus nettodividend en herinvestering nettodividend. Nettodividend gedeeld door koers op het einde van het jaar. Kan niet berekend worden voor jaren vóór 2003, daar voor die jaren geen cijfers onder IFRS beschikbaar zijn. (4) Zonder de aandelen verhandeld op de New York Stock Exchange. (5) Ondernemingswaarde = beurskapitalisatie + nettoschuld. (1)
(2) (3)
127
Woordenlijst Aangesloten winkel Een winkel uitgebaat door een onafhankelijke uitbater aan wie Delhaize Groep haar producten verkoopt aan groothandelsprijzen en die mee geniet van het imago en de expertise van Delhaize Groep. American Depositary Receipt (ADR) Een American Depositary Receipt vertegenwoordigt een American Depositary Share (ADS). American Depositary Share (ADS) Een American Share is een certificaat dat het eigendom van aandelen van een niet-Amerikaanse onderneming vertegenwoordigt. De onderliggende aandelen worden door een Amerikaanse bank in bewaring gehouden als depositaris. Via de bank die de ADS uitgegeven heeft, geniet de houder van een ADS de dividend- en stemrechten die verbonden zijn aan het onderliggende aandeel. Elke ADS van Delhaize Groep vertegenwoordigt één gewoon aandeel van Delhaize Groep en wordt verhandeld op de New York Stock Exchange. Andere bedrijfskosten Hoofdzakelijk kosten verbonden aan winkelsluitingen, bijzondere waardeverminderingsverliezen, verliezen op de verkoop van vaste activa en kosten verbonden aan orkanen. Andere bedrijfsopbrengsten Hoofdzakelijk huurinkomsten uit vastgoedbeleggingen, winst op de verkoop van vaste activa, opbrengsten uit recyclage en diensten aan groothandelsklanten. Bedrijfsmarge Bedrijfswinst gedeeld door opbrengsten. Brutomarge Brutowinst gedeeld door opbrengsten. Brutowinst Opbrengsten min kostprijs van verkochte goederen. Dagen leverancierskrediet Handelsschulden gedeeld door de kostprijs van verkochte goederen en verkoop-, algemene en administratieve kosten (zonder kosten voor werknemersbeloningen), vermenigvuldigd met 365. Delhaize België Delhaize België is geen afzonderlijke juridische entiteit. In de geconsolideerde jaarrekening verwijst Delhaize België naar de consolidatie van de statutaire rekeningen van de Belgische ondernemingen waarvan de belangrijkste Delhaize Groep NV, Delimmo NV, Delhome NV, Aniserco NV, Points Plus Punten NV, Wambacq & Peeters NV, Wintrucks NV en de ondernemingen verworven in het kader van de overname van Cash Fresh zijn, zonder de uitgaven op Corporate-niveau (zie Toelichting 42 bij de jaarrekening). In de rest van het document verwijst “Delhaize België” naar de activiteiten van Delhaize Groep in België, het Groothertogdom Luxemburg, Duitsland en Frankrijk. Directe goederen Goederen bestemd voor verkoop aan klanten. Eigen aandelen Aandelen ingekocht door één van de juridische entiteiten van de Groep en die niet vernietigd waren op het einde van het jaar. Eigen aandelen worden uitgesloten van de berekening van het aantal uitstaande aandelen en van het gewogen gemiddeld aantal aandelen voor de berekening van de winst per aandeel.
128 - Delhaize Groep - Jaarverslag 2008
Gemiddeld eigen vermogen Eigen vermogen (deel van de Groep) aan het begin van het jaar plus eigen vermogen (deel van de Groep) op het einde van het jaar, gedeeld door 2. Gewogen gemiddeld aantal uitstaande aandelen Aantal uitstaande aandelen in het begin van de periode zonder eigen aandelen, aangepast voor het aantal aandelen dat tijdens de periode vernietigd, teruggekocht of uitgegeven werd, vermenigvuldigd met een factor voor het gewicht in de tijd. Gewoon resultaat per aandeel Winst of verlies toegekend aan de gewone aandeelhouders van de moedervennootschap, gedeeld door het gemiddeld aantal uitstaande gewone aandelen tijdens de periode. Het gewoon resultaat per aandeel wordt berekend op het resultaat van voortgezette activiteiten min de minderheidsbelangen in voortgezette activiteiten, en op het deel van de Groep in het nettoresultaat. Indirecte goederen Goederen nodig voor de uitbating van de activiteiten, maar niet bestemd voor de verkoop aan klanten, zoals bureel- en winkeluitrusting. Kostprijs van verkochte goederen De kostprijs van verkochte goederen omvat de aankoop van verkochte producten alsook alle kosten die gepaard gaan met het leveren van de goederen aan de winkel waaronder de aankoop, de opslag en het transport van de goederen. Tenslotte omvat de kostprijs van verkochte goederen leverancierskortingen. Netto financiële kosten Financiële kosten min opbrengsten uit beleggingen. Nettomarge Nettoresultaat toewijsbaar aan aandeelhouders van de Groep gedeeld door opbrengsten. Nettoschuld Financiële langetermijnschulden, plus financiële korte termijnschulden en afgeleide passiva, verminderd met afgeleide activa, beleggingen in effecten en geldmiddelen en kasequivalenten. Nettoschuld tegenover eigen vermogen Nettoschuld gedeeld door het eigen vermogen. Ondernemingswaarde Beurskapitalisatie plus nettoschuld. Opbrengsten Opbrengsten omvatten de verkoop van goederen en winkeldiensten aan klanten, inclusief groothandels- en aangesloten klanten, verbonden aan de normale activiteiten van de onderneming (de verkoop van voeding en producten voor huisdieren), na aftrek van kortingen en tussenkomsten toegekend aan deze klanten. Operationale leases Een lease die niet voldoet aan de voorwaarden voor een financiële lease en die bijgevolg niet in de balans wordt opgenomen. Kosten voor operationele leases worden als huurlasten opgenomen in kostprijs van verkochte goederen en in verkoop-, algemene en administratieve kosten. Organische opbrengstengroei Opbrengstengroei gecorrigeerd voor opbrengsten door overnames en desinvesteringen aan ongewijzigde wissel koersen en aangepast voor kalendereffecten.
Pay-outratio (nettowinst) Voorgesteld dividend op de winst van het huidige boekjaar gedeeld door het deel van de Groep in het nettoresultaat van het boekjaar. Rendement op eigen vermogen Deel van de Groep in het nettoresultaat gedeeld door gemiddeld eigen vermogen. Roerende voorheffing (bronheffing) Inhouding door een bedrijf of financiële instelling van een bepaald percentage van een dividend ingevolge de fiscale wetgeving. SKU Stock Keeping Unit Totale schuld Financiële langetermijnschulden, inclusief financiële lange termijnschulden die binnen het jaar vervallen en verplichtingen onder financiële lease, plus financiële kortetermijnschulden, verminderd met afgeleide instrumenten verbonden aan financiële schulden Uitstaande aandelen Aantal aandelen uitgegeven door de onderneming, zonder eigen aandelen. Vergelijkbare omzet Omzet van dezelfde winkels, inclusief herlokalisaties en uitbreidingen, en aangepast voor kalendereffecten. Verkoop-, algemene en administratieve kosten De verkoop-, algemene en administratieve kosten omvatten de exploitatiekosten van de winkels, kosten gebonden aan activiteiten die dienen om de verkopen te garanderen, de administratieve en de publiciteitskosten. Verwaterd resultaat per aandeel Berekend door de winst of het verlies toegekend aan de gewone aandeelhouders van de moedervennootschap, gedeeld door het gemiddeld aantal uitstaande aandelen, aan te passen voor de effecten van verwatering met alle potentiële gewone aandelen, waaronder deze verbonden aan de converteerbare instrumenten, opties, warrants of aandelen uitgegeven onder bepaalde voorwaarden. Het verwaterde resultaat per aandeel wordt berekend op het resultaat van voortgezette activiteiten min de minderheidsbelangen op voortgezette activiteiten, en op het deel van de Groep in het nettoresultaat. Voorraadrotatie Voorraden op het einde van het jaar gedeeld door kostprijs van verkochte goederen, na aftrek van leverancierstussenkomsten en geldkortingen, vermenigvuldigd met 365. Vrije cashflow Cashflow vóór financieringsverrichtingen, beleggingen in schuldeffecten en verkoop van en op vervaldag gekomen schuldeffecten. Zelfuitgebate winkel Winkel rechtstreeks uitgebaat door Delhaize Groep.
Inhoud
Zie ook www.delhaizegroep.com voor meer informatie
Kerncijfers
Delhaize Groep in een Oogopslag Kerncijfers Brief van de Voorzitter en de Afgevaardigd Bestuurder Overzicht van de operationele ondernemingen
(in miljoenen USD, behalve bedragen per aan deel) (4)
(in miljoenen EUR, behalve bedragen per aandeel)
wijziging t.o.v. vorig jaar
Onze Strategie
2008
2007
2006
2008
2007
Opbrengsten
27 980
19 024
18 943
19 215
0,4%
-1,4%
Bedrijfswinst
Verenigde Staten - 68,8%
Resultaten 1 330
904
937
947
-3,5%
-1,0%
Nettowinst van voortgezette activiteiten
713
485
401
426
21,2%
-5,8%
Nettowinst (deel van de Groep)
687
467
410
352
13,9%
16,5%
Vrije cashflow (1)
221
150
326
215
-54,1%
51,9%
14 267
9 700
8 822
9 295
9,9%
-5,1%
Eigen vermogen
6 170
4 195
3 676
3 561
14,1%
3,2%
Nettoschuld (1)
3 533
2 402
2 244
2 635
7,1%
-14,8%
10 074
6 849
8 281
8 726
-17,3%
-5,1%
Ondernemingswaarde (1) (3)
4,70
4,20
3,71
11,9%
Verwaterde nettowinst per aandeel (2)
6,75
4,59
4,04
3,55
13,6%
13,8%
Vrije cashflow (1)
2,22
1,51
3,35
2,27
-54,9%
47,6%
Nettodividend
1,63
1,11
1,08
0,99
2,8%
9,1%
Eigen vermogen (3)
60,58
41,19
36,17
36,55
13,9%
-1,0%
Aandelenkoers (jaareinde)
62,90
44,20
60,20
63,15
-26,6%
-4,7%
EUR 19 miljard Bedrijfsresultaat(1)
4,8%
4,9%
4,9%
-19bps
2bps
29bps
33bps
13,2%
Nettomarge Nettoschuld tegenover eigen vermogen (1)
2,5%
2,2%
1,8%
57,3%
61,0%
74,0%
-3,8ppt -13,0ppt
Wisselkoersinformatie Gemiddelde EUR/USD-koers
0,6799
0,7297
0,7964
-6,8%
-8,4%
EUR/USD-koers jaareinde
0,7185
0,6793
0,7593
5,8%
-10,5%
2 545
2 705
5,0%
Investeringen
714
729
700
-2,1%
4,2%
Aantal medewerkers (in duizenden)
141
138
143
2,3%
-3,3%
Voltijds equivalenten (in duizenden)
106
104
107
2,4%
-2,7%
99 385
97 666
94 939
1,8%
2,9%
Financiële maatstaven die niet gedefinieerd zijn door boekhoudnormen. Berekend op basis van het gewogen gemiddeld aantal aandelen doorheen het jaar. Berekend op basis van het totale aantal aandelen op het einde van het jaar. (4) Berekend op basis van de volgende wisselkoers: 1 EUR = 1,4708 USD. (1)
(2) (3)
2005
2006
2007
2008
Bedrijfsresultaat (in miljoenen EUR) 900
947
937
904
Bedrijfsresultaat
Rest van de Wereld - 0,3%
EUR 904 miljoen
2005
2006
2007
2008
Nettowinst per aandeel
Aantal medewerkers Verenigde Staten - 77,2%
365
352
410
-5,9%
(in miljoenen EUR)
Nettowinst per aandeel
Rest van de Wereld - 4,4%
141 000 medewerkers (1)
eerspiegelt de bijdrage tot het bedrijfsresultaat van Delhaize W Groep. Deze weergave houdt geen rekening met de negatieve bijdrage tot het bedrijfsresultaat van Corporate.
2005
2006
2007
2008
Financieel verslag(1) Operationeel verslag(1) > Verenigde Staten > België > Griekenland > Rest van de Wereld
+2,1%
Het bedrijfsresultaat daalde met 3,5% aan actuele wisselkoersen maar steeg met 2,1% aan ongewijzigde wisselkoersen. Deze stijging is toe te schrijven aan opbrengstengroei, een aanhoudend sterke brutomarge en succesvolle kostenbesparingsinitiatieven.
467
Griekenland - 6,2%
+5,6%
Onze Onderneming in 2008
De opbrengsten bedroegen EUR 19 miljard, een stijging met 0,4% aan actuele wisselkoersen en 5,6% aan ongewijzigde wisselkoersen. Al onze operationale ondernemingen zetten een sterke prestatie neer in 2008.
België - 12,2%
2 673
Gewogen gemiddeld aantal aandelen (in duizenden)
Opbrengsten
Griekenland - 5,1%
Andere informatie Aantal winkels
19,0
België - 18,3%
Ratio’s (%) Bedrijfsmarge
18,9
Rest van de Wereld - 1,0%
Verenigde Staten - 79,7%
6,91
19,2
Griekenland - 7,0%
Informatie per aandeel (in EUR) Gewone nettowinst per aandeel (2)
18,3
België - 23,2%
Financiële positie Totaal activa
Winstgevende opbrengstENgroei genereren Uitmuntende uitvoering nastreven Handelen als een onderneming met burgerzin
Opbrengsten (in miljarden EUR)
Opbrengsten
2008
00
›› omslag ›› 02 ›› 04
+19,9%
06
›› 08 ›› 16 ›› 22
›› ›› ›› ›› ›› ››
26
28 32 32 36 38 40
Corporate Governance(1)
44
Risicofactoren(1)
58
Jaarrekeningen
Geconsolideerde balansen(1) Geconsolideerde winst- en verliesrekeningen(1) Geconsolideerde staten van opgenomen opbrengsten en lasten(1) Geconsolideerde kasstroomoverzichten Toelichtingen bij de geconsolideerde jaarrekeningen(1) Bijkomende informatie Historisch financieel overzicht verklaring van verantwoordelijke personen Verslag van de Commissaris verkorte statutaire jaarrekening van delhaize groep NV
62
›› 64 ›› 66 ›› 66 ›› 67 ›› 68 ›› 116 ›› 119 ›› 119 ›› 120 ›› 121
Aandeelhoudersinformatie
124
Woordenlijst
128
Het deel van de Groep in de nettowinst bedroeg EUR 467 miljoen, een stijging met 13,9% aan actuele wisselkoersen en 19,9% aan ongewijzigde wisselkoersen. De gewone winst per aandeel bedroeg EUR 4,70 en de verwaterde winst per aandeel EUR 4,59. (1)
eze hoofdstukken maken integraal deel uit van het Beheersverslag en bevatten de door het Belgische D Wetboek van Vennootschappen vereiste informatie rond de geconsolideerde jaarrekening.
Maatschappelijke zetel
Delhaize Groep NV Osseghemstraat 53 1080 Brussel - België Tel: +32 2 412 21 11 - Fax: +32 2 412 21 94
Company Support Office
Delhaize Groep Square Marie Curie 40 1070 Brussel - België Tel: +32 2 412 22 11 - Fax: +32 2 412 22 22 http://www.delhaizegroep.com Ondernemingsnummer: 0402 206 045 Gebroeders Delhaize en Cie. “De Leeuw” (Delhaize Groep) NV is een Belgische vennootschap naar Belgisch recht, opgericht in 1867 en omgevormd tot een naamloze vennootschap op 22 februari 1962.
Beleggers Operationele ondernemingen en media Verenigde Staten
FOOD LION P.O. Box 1330, 2110 Executive Drive Salisbury - NC 28145-1330 U.S.A. Tel: +1 704 633 8250 www.foodlion.com
HANNAFORD
145 Pleasant Hill Road Scarborough – ME 04074 U.S.A. Tel: +1 207 883 2911 - Fax: +1 207 883 7555 www.hannaford.com
SWEETBAY SUPERMARKET
3801 Sugar Palm Drive Tampa – FL 33619 U.S.A. Tel: +1 813 620 1139 - Fax: +1 813 627 9766 www.sweetbaysupermarket.com
België, G.H. Luxemburg
Het papier waarop dit verslag gedrukt werd
Om de impact op het milieu te beperken, werd dit verslag gedrukt op FSC-gecertificeerd papier, een garantie voor verantwoordelijk bosbeheer. Bovendien promoten wij het online raadplegen van dit verslag op onze corporate website www.delhaizegroep.com.
De afgebeelde personen in dit verslag
De meeste personen die werden afgebeeld in dit jaarverslag, inclusief de beelden bij “Onze strategie” en “Onze onderneming in 2008”, zijn werknemers van Delhaize Groep of familieleden van onze werknemers.
Officiële versie van het jaarverslag
Enkel de Franstalige versie van het jaarverslag is de officiële versie. De Nederlandstalige en Engelstalige versies zijn vertalingen van de originele Franstalige versie. De overeenkomst tussen de verschillende versies werd gecontroleerd door Delhaize Groep op haar eigen verantwoordelijkheid. LISTED
DELB
Colofon
NYSE
EURONEXT Ontwerp & productie: www.chriscom.be Foto’s: Patrick Schneider Photography (V.S.), Pascal Broze - Reporters (België) Herwerking: Corporate Report (V.S.) Drukwerk: Massoz (België) SM
DELHAIZE BELGIË Osseghemstraat 53 - 1080 Brussel België Tel: +32 2 412 21 11 - Fax: +32 2 412 21 94 www.delhaize.be
Griekenland ALFA-BETA VASSILOPOULOS 81, Spaton Ave. - Gerakas Attica Griekenland 153 44 Tel: +30 210 66 08 000 - Fax: +30 210 66 12 675 www.ab.gr
Voor alle vragen omtrent Delhaize Groep en haar aandeel kan u contact opnemen met: Delhaize Groep Investor Relations Department Square Marie Curie 40 1070 Brussel België Tel: +32 2 412 21 51 Fax: +32 2 412 29 76
Delhaize Groep is een Belgische internationale voedingsdistributeur met activiteiten in zeven landen op drie continenten. Delhaize Groep staat genoteerd op Euronext Brussel (symbool: DELB) en de New York Stock Exchange (symbool: DEG).
Delhaize Group Investor Relations Department P.O. Box 1330 Salisbury, NC 28145-1330 United States Tel: +1 704 633 8250, ext. 2529 Fax: +1 704 645 2050
Group strength Local expertise
Bedrijfs informatie
Delhaize Groep in een Oogopslag Profiel
Vragen kunnen gemaild worden naar
[email protected]. Op de website van Delhaize Groep, www. delhaizegroep.com, vindt u informatie over de Groep (persmededelingen, jaarverslagen, aandelenkoersen, ...) in drie talen (Nederlands, Frans en Engels). U kunt zich ook inschrijven op email alerts over verschillende onderwerpen: agenda’s van de algemene vergaderingen, persmededelingen, ontwerpen van statutenwijzigingen, bijzondere verslagen van de Raad van Bestuur, de publicatie van het jaarverslag, statutaire rekeningen, de uitbetaling van dividenden, het aantal uitstaande aandelen en warrants en kennisgevingen van deelnemingen.
Eind 2008 bestond het verkoopnetwerk van Delhaize Groep uit 2 673 winkels. Delhaize Groep boekte in 2008 opbrengsten van EUR 19 miljard en het nettoresultaat bedroeg EUR 467 miljoen. Delhaize Groep stelt ongeveer 141 000 mensen tewerk. Delhaize Groep bekleedt leidende posities in de voedingsdistributie in belangrijke markten. Onze operationele ondernemingen hebben hun leidende positie behaald dankzij hun bijzondere commerciële strategie. Delhaize Groep wil meerwaarde creëren door haar klanten een lokaal aangepaste winkelervaring te bieden. Tegelijk legt de Groep zichzelf hoge sociale, ethische en milieustandaarden op. De sterke punten van onze Groep worden ondersteund door de nauwe samenwerking van haar operationele ondernemingen op lokaal en globaal niveau.
Rest van de wereld MEGA IMAGE 95 Siret Str. - Sektor 1 - Bucuresti Roemenië Tel: +40 21 224 66 77 - Fax: +40 21 224 60 11 www.mega-image.ro
SUPER INDO
DELB
LISTED NYSE
EURONEXT SM
JL Ancol I nr. 9-10 Ancol Barat - Jakarta 14430 Indonesië Tel: +62 21 690 58 76 - Fax: +62 21 690 58 77 www.superindo.co.id
Colophon XXXXXXX Alle verklaringen, andere dan over feiten in het verleden, die in dit jaarverslag zijn opgenomen of waarnaar wordt verwezen, of die op een andere manier kunnen toegeschreven worden aan Delhaize Groep of aan personen die in opdracht van Delhaize Groep handelen, en die gaan over activiteiten, gebeurtenissen en ontwikkelingenXXXX waarvan Delhaize Groep verwacht of anticipeert dat ze in de toekomst zullen of kunnen plaatsvinden, zijn voorspellingen in de betekenis van de Amerikaanse federale financiële wetgeving en XXXXXXX houden een aantal risico’s en onzekerheden in. Deze omvatten, maar zijn niet beperkt tot, verklaringen omtrent financiële prestaties, expansie en groei van de activiteiten van Delhaize Groep, geplande winkelopeningen en -renovaties, toekomstige investeringen, verwachte omzetgroei of synergieën als gevolg van overnames en andere transacties, inspanningen voor kostenbeheersing en -vermindering, voor verbetering van de aankooppraktijken en voor beheersing van voorraadverliezen, niet in de balans opgenomen verplichtingen, toekomstige consumentenbestedingen, verwachte wisselkoersen of inflatie, verwachte concurrentie en de bedrijfsstrategie. Deze voorspellingen kunnen algemeen herkend worden aan uitdrukkingen zoals “geloven”, “schatten”, “beogen”, “voorspellen”, “begroten”, “voorzien”, “strategie”, “zou kunnen”, “doelstelling”, “anticiperen”, “nastreven”, “plannen”, “verwachten”, “vermoedelijk”, “zullen”, “zouden” of andere gelijkaardige woorden of zinnen. Hoewel Delhaize Groep gelooft dat dergelijke voorspellingen gebaseerd zijn op redelijke veronderstellingen, kunnen de eigenlijke resultaten aanzienlijk verschillen van de verwachtingen. Bijgevolg moeten alle voorspellingen beoordeeld worden met begrip voor hun inherente onzekerheid. Belangrijke factoren die zouden kunnen leiden tot aanzienlijke verschillen tussen de eigenlijke resultaten en de verwach tingen van Delhaize Groep omvatten, maar zijn niet beperkt tot, de factoren die in dit jaarverslag beschreven worden onder het hoofdstuk getiteld “Risicofactoren” op pagina 58 en in Sectie B van item 3 van het jaarverslag van Delhaize Groep in het formaat 20-F voor het jaar eindigend op 31 december 2007, zoals neergelegd bij de U.S. Securities And Exchange Commission op 27 juni 2008. Delhaize Groep neemt geen verplichting op zich om voorspellingen te actualiseren, zij het als gevolg van nieuwe informatie, ontwikkelingen of anderszins, en wijst elke verplichting in die zin af.
Zie ook onder de omslag
jaarverslag 2008
Voorzichtigheid omtrent voorspellingen
Zie ook www.delhaizegroep.com voor meer informatie
Group strength Local expertise jaarverslag 2008
2 673 winkels eind 2008.
19
miljard EUR opbrengsten in 2008.
467
miljoen EUR Deel van de Groep in het nettoresultaat in 2008.
141 000 medewerkers wereldwijd.
Zie ook www.delhaizegroep.com voor meer informatie
Maatschappelijke zetel
Delhaize Groep NV Osseghemstraat 53 1080 Brussel - België Tel: +32 2 412 21 11 - Fax: +32 2 412 21 94
Company Support Office
Delhaize Groep Square Marie Curie 40 1070 Brussel - België Tel: +32 2 412 22 11 - Fax: +32 2 412 22 22 http://www.delhaizegroep.com Ondernemingsnummer: 0402 206 045 Gebroeders Delhaize en Cie. “De Leeuw” (Delhaize Groep) NV is een Belgische vennootschap naar Belgisch recht, opgericht in 1867 en omgevormd tot een naamloze vennootschap op 22 februari 1962.
Beleggers Operationele ondernemingen en media Verenigde Staten
FOOD LION P.O. Box 1330, 2110 Executive Drive Salisbury - NC 28145-1330 U.S.A. Tel: +1 704 633 8250 www.foodlion.com
HANNAFORD
145 Pleasant Hill Road Scarborough – ME 04074 U.S.A. Tel: +1 207 883 2911 - Fax: +1 207 883 7555 www.hannaford.com
SWEETBAY SUPERMARKET
3801 Sugar Palm Drive Tampa – FL 33619 U.S.A. Tel: +1 813 620 1139 - Fax: +1 813 627 9766 www.sweetbaysupermarket.com
België, G.H. Luxemburg
Het papier waarop dit verslag gedrukt werd
Om de impact op het milieu te beperken, werd dit verslag gedrukt op FSC-gecertificeerd papier, een garantie voor verantwoordelijk bosbeheer. Bovendien promoten wij het online raadplegen van dit verslag op onze corporate website www.delhaizegroep.com.
De afgebeelde personen in dit verslag
De meeste personen die werden afgebeeld in dit jaarverslag, inclusief de beelden bij “Onze strategie” en “Onze onderneming in 2008”, zijn werknemers van Delhaize Groep of familieleden van onze werknemers.
Officiële versie van het jaarverslag
Enkel de Franstalige versie van het jaarverslag is de officiële versie. De Nederlandstalige en Engelstalige versies zijn vertalingen van de originele Franstalige versie. De overeenkomst tussen de verschillende versies werd gecontroleerd door Delhaize Groep op haar eigen verantwoordelijkheid. LISTED
DELB
Colofon
NYSE
EURONEXT Ontwerp & productie: www.chriscom.be Foto’s: Patrick Schneider Photography (V.S.), Pascal Broze - Reporters (België) Herwerking: Corporate Report (V.S.) Drukwerk: Massoz (België) SM
DELHAIZE BELGIË Osseghemstraat 53 - 1080 Brussel België Tel: +32 2 412 21 11 - Fax: +32 2 412 21 94 www.delhaize.be
Griekenland ALFA-BETA VASSILOPOULOS 81, Spaton Ave. - Gerakas Attica Griekenland 153 44 Tel: +30 210 66 08 000 - Fax: +30 210 66 12 675 www.ab.gr
Voor alle vragen omtrent Delhaize Groep en haar aandeel kan u contact opnemen met: Delhaize Groep Investor Relations Department Square Marie Curie 40 1070 Brussel België Tel: +32 2 412 21 51 Fax: +32 2 412 29 76
Delhaize Groep is een Belgische internationale voedingsdistributeur met activiteiten in zeven landen op drie continenten. Delhaize Groep staat genoteerd op Euronext Brussel (symbool: DELB) en de New York Stock Exchange (symbool: DEG).
Delhaize Group Investor Relations Department P.O. Box 1330 Salisbury, NC 28145-1330 United States Tel: +1 704 633 8250, ext. 2529 Fax: +1 704 645 2050
Group strength Local expertise
Bedrijfs informatie
Delhaize Groep in een Oogopslag Profiel
Vragen kunnen gemaild worden naar
[email protected]. Op de website van Delhaize Groep, www. delhaizegroep.com, vindt u informatie over de Groep (persmededelingen, jaarverslagen, aandelenkoersen, ...) in drie talen (Nederlands, Frans en Engels). U kunt zich ook inschrijven op email alerts over verschillende onderwerpen: agenda’s van de algemene vergaderingen, persmededelingen, ontwerpen van statutenwijzigingen, bijzondere verslagen van de Raad van Bestuur, de publicatie van het jaarverslag, statutaire rekeningen, de uitbetaling van dividenden, het aantal uitstaande aandelen en warrants en kennisgevingen van deelnemingen.
Eind 2008 bestond het verkoopnetwerk van Delhaize Groep uit 2 673 winkels. Delhaize Groep boekte in 2008 opbrengsten van EUR 19 miljard en het nettoresultaat bedroeg EUR 467 miljoen. Delhaize Groep stelt ongeveer 141 000 mensen tewerk. Delhaize Groep bekleedt leidende posities in de voedingsdistributie in belangrijke markten. Onze operationele ondernemingen hebben hun leidende positie behaald dankzij hun bijzondere commerciële strategie. Delhaize Groep wil meerwaarde creëren door haar klanten een lokaal aangepaste winkelervaring te bieden. Tegelijk legt de Groep zichzelf hoge sociale, ethische en milieustandaarden op. De sterke punten van onze Groep worden ondersteund door de nauwe samenwerking van haar operationele ondernemingen op lokaal en globaal niveau.
Rest van de wereld MEGA IMAGE 95 Siret Str. - Sektor 1 - Bucuresti Roemenië Tel: +40 21 224 66 77 - Fax: +40 21 224 60 11 www.mega-image.ro
SUPER INDO
DELB
LISTED NYSE
EURONEXT SM
JL Ancol I nr. 9-10 Ancol Barat - Jakarta 14430 Indonesië Tel: +62 21 690 58 76 - Fax: +62 21 690 58 77 www.superindo.co.id
Colophon XXXXXXX Alle verklaringen, andere dan over feiten in het verleden, die in dit jaarverslag zijn opgenomen of waarnaar wordt verwezen, of die op een andere manier kunnen toegeschreven worden aan Delhaize Groep of aan personen die in opdracht van Delhaize Groep handelen, en die gaan over activiteiten, gebeurtenissen en ontwikkelingenXXXX waarvan Delhaize Groep verwacht of anticipeert dat ze in de toekomst zullen of kunnen plaatsvinden, zijn voorspellingen in de betekenis van de Amerikaanse federale financiële wetgeving en XXXXXXX houden een aantal risico’s en onzekerheden in. Deze omvatten, maar zijn niet beperkt tot, verklaringen omtrent financiële prestaties, expansie en groei van de activiteiten van Delhaize Groep, geplande winkelopeningen en -renovaties, toekomstige investeringen, verwachte omzetgroei of synergieën als gevolg van overnames en andere transacties, inspanningen voor kostenbeheersing en -vermindering, voor verbetering van de aankooppraktijken en voor beheersing van voorraadverliezen, niet in de balans opgenomen verplichtingen, toekomstige consumentenbestedingen, verwachte wisselkoersen of inflatie, verwachte concurrentie en de bedrijfsstrategie. Deze voorspellingen kunnen algemeen herkend worden aan uitdrukkingen zoals “geloven”, “schatten”, “beogen”, “voorspellen”, “begroten”, “voorzien”, “strategie”, “zou kunnen”, “doelstelling”, “anticiperen”, “nastreven”, “plannen”, “verwachten”, “vermoedelijk”, “zullen”, “zouden” of andere gelijkaardige woorden of zinnen. Hoewel Delhaize Groep gelooft dat dergelijke voorspellingen gebaseerd zijn op redelijke veronderstellingen, kunnen de eigenlijke resultaten aanzienlijk verschillen van de verwachtingen. Bijgevolg moeten alle voorspellingen beoordeeld worden met begrip voor hun inherente onzekerheid. Belangrijke factoren die zouden kunnen leiden tot aanzienlijke verschillen tussen de eigenlijke resultaten en de verwach tingen van Delhaize Groep omvatten, maar zijn niet beperkt tot, de factoren die in dit jaarverslag beschreven worden onder het hoofdstuk getiteld “Risicofactoren” op pagina 58 en in Sectie B van item 3 van het jaarverslag van Delhaize Groep in het formaat 20-F voor het jaar eindigend op 31 december 2007, zoals neergelegd bij de U.S. Securities And Exchange Commission op 27 juni 2008. Delhaize Groep neemt geen verplichting op zich om voorspellingen te actualiseren, zij het als gevolg van nieuwe informatie, ontwikkelingen of anderszins, en wijst elke verplichting in die zin af.
Zie ook onder de omslag
jaarverslag 2008
Voorzichtigheid omtrent voorspellingen
Zie ook www.delhaizegroep.com voor meer informatie
Group strength Local expertise jaarverslag 2008
2 673 winkels eind 2008.
19
miljard EUR opbrengsten in 2008.
467
miljoen EUR Deel van de Groep in het nettoresultaat in 2008.
141 000 medewerkers wereldwijd.
Zie ook www.delhaizegroep.com voor meer informatie