"Gezonde" tussendoortjes In de supermarkt zijn tegenwoordig erg veel tussendoortjes te vinden, maar waar laat je de keuze van afhangen; calorieën, koolhydraten of juist het aandeel aan vet. DNO nieuws is daarom de supermarkt ingegaan om een en ander uit te zoeken.
Door: Kirsten Weerstand, redactielid DNO Nieuws
“Er zijn erg veel verschillende tussen-
ook een redelijke hoeveelheid aan zoetstof-
doortjes in de supermarkt te vinden,
fen en conserveringsmiddelen.
van gezond tot ongezond. Met de groei
Het ruime, groeiende assortiment maakt
van het aanbod, neemt de overzichte-
het voor de consument vaak niet gemakke-
lijkheid af. DNO nieuws is de super-
lijk om de juiste keuze te maken. Wanneer
markten langs gegaan om de nodige
is een tussendoortje gezond en geschikt
informatie te verzamelen over de
voor iemand met diabetes?
meest gangbare koeken en graanre-
Het voedingscentrum geeft als maat aan dat
pen. In een overzicht proberen we wat
een vrouw ongeveer 300 kcal per dag extra
meer duidelijkheid te scheppen in de
kan eten in de vorm van tussendoortjes
tussendoortjes wildernis.
voor mannen ligt dit rond de 400 kcal. Waarbij een maximum wordt gesteld van
Traditioneel werden tussendoortjes thuis
ongeveer 110 kcal per tussendoortje.
bereid van ingrediënten die we nog in huis
Bij een snelle blik in de tabel is te zien, dat
hadden. Vaak kliekjes, wat noten en/of
er een aantal koeken binnen deze grens
fruit. Maar daar is veel in veranderd. Het
vallen, maar helaas gaat het dan vaak over
ontwikkelen van tussendoortjes is tegen-
1 koek in een verpakking van 2 of zelfs 3.
woordig een aantrekkelijke markt die in-
De keuze wordt dan in één keer een stuk
speelt op onze tijdgeest: Snel, makkelijk en
lastiger.
“gezond”. De consument wordt verleidt door
Het aandeel aan koolhydraten loopt zeer
de verpakking! Helaas bevatten ze naast
uiteen, wat een keuze voor mensen met
natuurlijke en aantrekkelijke ingrediënten
diabetes moeilijk maakt. Een op het eerste
zoals chocolade, pinda en gedroogd fruit
gezicht gezond product lijkt bij nader bestu-
Juli 2014 "Gezonde" tussendoortjes
1
deren soms wel meer koolhydraten te be-
Bewust omgaan met het gebruik van tus-
vatten dan een gemiddelde lunch. Zijn je
sendoortjes en de keuzes hierin zijn een
patiënten daarvan op de hoogte en ben je
belangrijk aspect wat niet moet worden
er zelf ook bewust van dat bepaalde tus-
vergeten in de diabeteseducatie.
sendoortjes zoveel koolhydraten bevatten.
Er is gelukkig genoeg keuze binnen het tus-
Natuurlijk is er geen eenduidig advies in te
sendoortjes-assortiment, daar hoeft
geven, maar is het wel van belang om men-
niemand zich zorgen om te maken, alleen
sen bewust te maken van de samenstelling
ondersteuning bij het maken van die keuze
en voedingswaarde. Wat is de reden om een
is een taak van de dietist.
tussendoortje te eten en waarom kiezen ze voor een bepaald product. Heeft dit te maken met het gezond ogende uiterlijk, het idee toch wat chocolade te kunnen eten zonder echt te zondigen of juist om hun suikers op peil te willen houden tussen de hoofdmaaltijden door.
Criteria aan Snacks opgesteld door het Voedingscentrum Energie ≤110 kcal/portie Verzadigd vet ≤13 en% Transvetzuren ≤1.3 en% Na ≤400 mg/100 gram Toegevoegd suiker ≤20 gram/100 gram
Gelukkig is het niet nodig alle tussendoortjes als negatief te beoordelen. De hoeveelheid vezels in bepaalde producten is prima en zelfs vaak meer dan in een portie fruit, het aandeel in verzadigd vet neemt steeds verder af door het gebruik van gezondere grondstoffen en daarnaast neemt de hoeveelheid onverzadigd vet toe vanwege het veelvuldig gebruik van bijvoorbeeld noten. De kanttekeningen bestaan voornamelijk bij bepaalde tussendoortjes, die veel koolhydraten, in verhouding veel vet en maar weinig eiwitten en vezels bevatten. Waardoor de gemiddelde diabeet moeite zal houden om een goede keuze te maken, omdat ook veel producten erg op elkaar lijken.
Juli 2014 "Gezonde" tussendoortjes
2
gewicht per reep
kcal
koolhydraten
waarvan suikers
eiwit
vet
vezels
stuks per verpakking
Eat Natural Peanuts, cranberries, cashews, milkchocolate Brasil sultana, almond, peanut en hazelnut Cranberries/macadamia/chocolate
45 50 45
202 235 221
24.1 20.3 21.3
16.6 12.9 15.1
4.0 6.1 2.5
9.5 14.4 14.0
2.0 2.9 2.5
1 1 1
AH Excellent mueslireep Cashew & hazelnoten Noten en chocolade Pompoen zonnebloempit
35 35 35
173 190 185
16.5 15 11.2
9.1 9.1 7.0
3.8 3.8 6.3
9.8 12.6 12.3
1.8 1.8 2.5
1 1 1
Kellogg’s Special K biscuit moment chocolade Special K biscuit moment bosbes All Bran graanreep chocola All bran graanreep naturel
25 25 40 40
98 99 167 176
18 18 21 20
7.0 8.0 9.0 9.0
1.5 1.0 3.0 3.0
2.5 2.5 6.0 8.0
0.5 0.4 8.0 6.0
2 2 1 1
12.5 25.3 20.8 20.8 18.7 18.7 18.7 18.7 33 33 12.3 12.3 20.4 20.4
57 118 80 80 74 78 74 73 130 130 48 47 90 90
8.2 17 14 14 11.5 11 11.5 13 21 21 9.0 8.9 12.5 12.5
2.9 7.2 7.7 7.7 5.2 4.8 4.3 5.9 10.5 10.5 3.0 3.0 4.3 4.3
1.0 1.7 1.3 1.3 1.2 1.3 1.2 1.2 1.6 1.7 0.6 0.6 1.9 1.9
2.1 4.5 1.6 1.6 2.2 2.8 2.2 1.6 4.0 4.0 1.1 1.1 3.4 3.4
0.8 1.3 1.4 1.4 1.8 1.8 1.8 1.3 1.5 1.5 0.6 0.8 0.6 0.6
4 2 2 2 2 2 2 2 1 1 2 2 2 2
Product
Liga Continue vitamines en mineralen Continue duo chocolade hazelnoot Evergreen appel Evergreen bosvruchten Evergreen crunchy muesli & rozijnen Evergreen crunchy muesli & chocolade Evergreen crunchy appel en peer Evergreen Krenten Fruitkick appel Fruitkick bosvruchten Fruitcrisp bosvruchten Fruitcrisp appel - kaneel Milkbreak duo melk-aardbei Milkbreak melk
gewicht per reep
kcal
koolhydraten
waarvan suikers
eiwit
vet
vezels
stuks per verpakking
Lu Time Out granenbiscuit naturel granenbiscuit hazelnoot granenbiscuit choco mueslirepen hazelnoot mueslirepen chocolade
14 14.25 14.25 30 30
67 70 69 142 139
8.9 8.5 8.7 18 19
3.6 3.4 3.5 7.0 7.0
1.0 1.2 0.9 2.0 2.1
3.0 3.3 3.4 7.0 6.0
0.58 0.7 0.84 0.96 1.2
2 2 2 1 1
Peijnenburg Dubbel lekker naturel Dubbel lekker melk Hapklaar minder suiker Hapklaar naturel Lekkere start vezels Lekkere start fruit
49 49 40 45 65 65
161 159 114 136 198 196
33 32.9 25.5 30.2 41.2 43.3
19.5 19.3 10.2 15.5 22.2 25.9
1.2 1.3 1.2 1.2 2.4 2.0
2.4 2.4 0.4 0.5 1.5 0.6
1.3 1.3 3.4 3.0 5.1 4.9
1 1 1 1 1 1
Quaker havermoutreep Golden Syrup havermoutreep framboos/granaatappel
35 35
142 141
24 24
5.4 5.3
2.9 2.8
3.5 3.4
2.4 2.5
1 1
14.5 14.5 14.5 13.6 13.6 17.8 17.8
57 57 57 63 63 73 73
11.1 11.1 10.1 10.3 10 13.2 13.2
5.3 5.4 4.3 3.4 3.3 7.3 7.2
0.8 0.8 1.0 0.9 0.9 0.9 0.9
1.0 1.0 1.3 1.9 2.1 1.8 1.8
0.4 0.4 0.9 0.3 0.3 0.4 0.4
3 3 3 3 3 2 2
Product
Sultana Fruitbiscuit appel Fruitbiscuit bosvrucht Fruitbiscuits volkoren Knappers kaneel Knappers kokos Yofruit aardbei Yofruit bosvruchten
gewicht per reep
kcal
koolhydraten
waarvan suikers
eiwit
vet
vezels
stuks per verpakking
Wieger Ketellapper Snelle Jelle kruidkoek Snelle Jelle kruidkoek – kleine verpakking Snelle Jelle kruidkoek noten Snelle Jelle kruidkoek choco Snelle Jelle kruidkoek rozijnen Snelle Jelle ontbijtkoek Snelle Jelle ontbijtkoek minder suiker
70 36 53.5 53.5 70 55 50
218 112 177 171 217 170 142
50.1 25.8 35.1 36.6 50.2 39 28.6
28.9 14.8 20 21.5 29.8 21.4 28.6
2.0 1.0 1.8 1.4 1.8 1.4 1.7
0.6 0.3 2.9 1.7 0.5 0.6 0.6
2.5 1.2 2.0 1.8 2.5 1.8 8.5
1 1 1 1 1 1 1
Zonnatura Notenmixreep Notenreep appel/kaneel Pinda crunch Sesamcrunch
25 25 22.5 17
135 125 84 74
7.3 9.0 6.7 9.0
6.9 8.1 3.0 4.4
5.7 3.9 2.8 1.4
9.1 7.7 5.8 4.1
1.6 2.1 0.9 1.4
1 1 2 3
Product