4/09/2015
Welkom
Gevaarlijke producten Basisvorming preventie & bescherming Gemeenschappelijke preventiedienst Lesgever: Karen Brems
Wat is een gevaarlijk product?
Blootstelling aan gevaarlijke stoffen
Gevaarlijke producten in scholen
Voorbeeld: Carboline (=Verboden) Ademhaling
Vluchtige organische stoffen (VOS)
⇒ Schade aan luchtwegen
Mond PAK’s
Huid
Naftaleen (aardolie)
⇒ Huid- en blaaskanker
⇒ Brandwonden
1
4/09/2015
Hoe herken je een gevaarlijk product? ETIKET!
Etikettering Duidelijk zichtbaar & leesbaar Minimum afmetingen:
Onuitwisbaar, contrasterende kleur Op elke deelverpakking aanbrengen Goed vastzitten op de verpakking
Nieuwe etiket
Oude etiket
Nieuwe Gevarensymbolen
Veiligheidsgevaren Betekenis
Oude gevarensymbool
Nieuwe gevarensymbool
Explosief
Ontvlambaar Vb: aceton
Oxiderend
=Houder onder druk (zuurstof, acetyleen)
= direct veiligheidsbedreigend
2
4/09/2015
Nieuwe Gevarensymbolen
Nieuwe Gevarensymbolen
Gezondheidsgevaren
Milieugevaren
Betekenis
Oude gevarensymbool
Nieuwe gevarensymbool
Betekenis
Oude gevarensymbool
Nieuwe gevarensymbool
Schadelijk/ Irriterend Vb: vernis, afbijtmiddelen, solventen, cement,…
Milieugevaarlijk Vb: pesticiden, zware metalen, CFK’s
Giftig Vb: metaaldampen (kwik, lood), benzeen, waterdicht makende sprays,…
Corrosief/bijtend Vb: ontkalker, bijtende soda, ontstopper,…
Schadelijk voor de gezondheid (op lange termijn)
Hoe omgaan met deze producten? 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8.
Beleid – Aankoopprocedure
Beleid – Aankoopprocedure Inventarisatie. Elimineren, vervangen van het gevaar. Veilige opslag. Collectieve en persoonlijke bescherming. Organisatorische maatregelen: informatie, opleiding,… Schadebeperkende maatregelen: EHBO, noodplan,… Afvalbeheer
• Veiligheidseisen bij de bestelling www.g-o.be/preventie - A1 Bestelbon
PREVENTIEHIËRARCHIE
Inventarisatie Gevaarsymbool Nr
Product
Elimineren – vervangen van het gevaar Omschrijving
Verpakking
Hoeveelheid
(vb bus, vat, …)
(vb. liter, gr,…)
01
02
03
04
05
06
www.zonderisgezonder.be
3
4/09/2015
Veilige opslag
Veilige opslag
Achter slot – ‘verboden voor onbevoegden’ Ventilatie Kamertemperatuur Stockbeheer (FIFO) Originele verpakking → eGkeHering Kleine hoeveelheden Lekbakken
Compartimentering Brandgevaarlijke stoffen → veiligheidskast • Brandwerend • Ventilatie GiIige stoffen → veiligheidskast Schadelijke / irriterende en corrosieve stoffen
Collectieve bescherming (CBM)
Persoonlijke bescherming (PBM)
Vaste afschermingen en/ of beveiligingen Afzuiging van verontreinigde lucht Afzuiging van vrijkomend stof/damp
• aparte (geventileerde) kasten • basen en zuren → gescheiden • lekbakken
Oog- en gelaatbescherming Adembescherming Lichaamsbescherming Handbescherming Voetbescherming
Persoonlijke bescherming Filtermasker – stofmasker • Soorten filters : P1 : beschermt tegen weinig schadelijk stof P2 : beschermt tegen schadelijk stof P3 : beschermt tegen giftig stof Veiligheidshandschoenen • Juist materiaal kiezen i.f.v. de toepassing • Vloeistofdicht & chemisch bestendig • Vloeistofdicht & lage chemische resistentie
Persoonlijke bescherming Beschermkledij
•
De persoonlijke kleding volledig omsluiten
•
Moet isoleren tegen koude of warmte
•
Moet goed passen
•
Lichaam beschermen tegen omgevingsrisico’s
Gebruik • • •
Vervuilende werkzaamheden Koude Contact met gevaarlijke producten
4
4/09/2015
Informatie Etiket Inventaris MSDS-fiche/ veiligheidsinformatieblad • Bevat veel ingewikkelde of wetenschappelijke informatie (technisch) • Vaak te downloaden via de website van de fabrikant. • Vraag ernaar bij uw leverancier!
Informatie Veiligheidsinstructiekaart • • • •
Verkorte versie met belangrijkste informatie Gemakkelijk herkenbaar (huisstijl) Opmaken o.b.v. gegevens MSDS Aangepast aan de doelgroep
Signalisatie
Opleiding
Als het toch fout loopt… schade beperken
Afvalbeheer
Noodplan Hulpverleners EHBO – oogspoelfles Etiket/ MSDS-fiche voor behandelende arts
Bedrijfsafval => erkend ophaler Afvalemmer zelfdovende type
Brandwonden = Eerst water, de rest komt later! Na inslikken = spoelen met water, niet laten braken! Contact met de huid = spoelen met water Inademen gas/damp = frisse lucht
5
4/09/2015
Wettelijk kader Gevaarlijke stof is een risico voor? Mens (veiligheid & gezondheid) Milieu Transport
Samengevat • Algemeen
↔ ARAB en Codex ↔ Vlarem ↔ A.D.R.*
*(Accord européen relatif au transport international des marchandises Dangereuses par Route)
Bijkomende wetgeving omtrent gevaarlijke stoffen: REACH (Registratie, Evaluatie, Autorisatie en beperkingen van CHemische stoffen) SEVESO (http://www.seveso.be/nl) GHS (Globally Harmonised System of Classification and Labelling of Chemicals)/ CLP (Classification and Labelling of Chemicals)
• • •
Overal aanwezig Blootstelling via ademhaling, mond of huid Schade voor mens en milieu zowel op KT als LT
• Hoe omgaan met gevaarlijke producten? • • • • • • • •
Beleid – aankoopprocedure Weten wat je hebt → Inventariseren. Vervangen van het gevaar → Elimineren Veilige opslag CBM & PBM Informatie, opleiding, signalisatie … EHBO, noodplan,… Afvalbeheer
6
