PORSCHE PANAMERA TURBO MET BURMESTER SURROUND SOUND SYSTEEM
tested
Vier dimensionaal
genieten
60
Wanneer u dit verhaal leest zitten we al aan het begin van de decembermaand. De dagen zijn kort, de buitentemperatuur is gedaald en na dit economische crisisjaar hebben we eigenlijk vooral behoefte aan warmte, gezelligheid en vooral positief nieuws. Met gepaste trots stel ik u daarom voor aan waarschijnlijk het beste medicijn tegen een depressie, de nieuwe Porsche Panamera met Burmester surround sound systeem. Deze zeer comfortabele vierpersoons volbloedsportwagen heeft namelijk alle ingrediënten aan boord om zowel geciviliseerd te genieten als volledig ongeremd uit je dak te gaan. En dat dus met vier personen, een kofferbak vol bagage en topgeluidsweergave aan boord.
Mede door mijn vorig jaar gemaakte rit in de prachtige Bentley Continental Flying Spur met aan boord een volledig op maat gemaakt Naim audiosysteem en nog enkele andere grootheden op vier wielen met bovenmodale audiospullen
aan boord, kreeg ik onlangs het verzoek van mijn hoofdredacteur of ik misschien zin had in een rit in de nieuwe Porsche Panamera met een zeer geavanceerd Burmester audiosysteem aan boord! Zin hebben is in dit geval nog zacht uit-
gedrukt, want het Duitse Porsche is één van de weinige autofabrikanten ter wereld die er iedere keer opnieuw in slaagt om een aantal bijna tegenstrijdige eigenschappen zo naadloos te verenigen. Dus snelheid, (spannend) rijplezier en
tested
ultieme wegligging, maar ook betrouwbaarheid, duurzaamheid en waardevastheid staan allemaal op hetzelfde hoge niveau. Bij de Panamera gaat Porsche zelfs nog een hele stap verder en kunnen nu ook limousine comfort, weldadige luxe en zelfs gebruikersgemak worden bijgeschreven. Kennismaking
Op een buitengewoon mooie najaarsdag word ik samen met Burmester importeur Jelmer Hovinga bij de Nederlandse importeur van Porsche, Pon in Leusden verwacht. Doel van de oefening is het beoordelen van de Porsche Panamera turbo (het huidige topmodel van deze serie) met aan boord het Burmester surround sound systeem. In tegenstelling tot alle andere Porsche modellen die tweedeurs zijn uitgevoerd, is de Panamera het allereerste vierdeurs model van dit merk. Door de grote breedte zouden er theoretisch gemakkelijk drie passagiers op de achterband plaats kunnen nemen, maar Porsche heeft ervoor gekozen om de achterbank te vervangen door twee comfortabele ‘racefauteuils’. Deze gescheiden stoelen zitten niet alleen bijzonder comfortabel, ze zijn op allerlei mogelijke manieren te verstellen en bieden vooral veel zijlingse steun. Niet bepaald onbelangrijk voor de achterpassagiers bij een auto als de Panamera Turbo die door zijn sublieme wegligging en enorme motorvermogen in staat is tot het bereiken van duizelingwekkend hoge bochtsnelheden. Na een inleidend gesprek met de PR functionaris over het hoe en waarom van dit model, lopen we gezamenlijk naar onze testauto die in werkelijkheid toch een heel stuk groter toont dan op de foto’s. Hoe lang blijkt pas als we zien dat ‘onze’ toch netjes ingeparkeerde diepzwart gespoten Panamera Turbo, nog steeds een behoorlijk stuk uit het parkeervak blijft steken. De vormgeving is in mijn ogen zeer geslaagd te noemen met een profilering waarbij details van alle huidige Porsche modellen zijn terug te vinden. Qua zijprofiel lijkt de Panamera misschien nog wel het meeste op een 911 waarvan de daklijn een stuk is verlengd. Voordat we op pad gaan eerst
even wat gegevens. De 2.045 kilo zware Panamera turbo is 497 cm lang, 196 cm breed en 1,42 cm hoog. De kofferbak telt ondanks de stroomlijn nog steeds een nette 432 liter inhoud en bij omgeklapte rugleuning (jawel) zelfs 1.250 liter. Maar de gegevens waar het natuurlijk echt om gaat vinden we voornamelijk onderhuids. Wat te denken van een cilinderinhoud van 4.806 cm3 verdeeld over acht cilinders, 500(!) pk vermogen, een koppel van 700 Nm, constante vier wielaandrijving en Porsches dubbele koppeling (PDK) 7 versnellingsbak met schakelflippers. Waar dit toe leidt? Een acceleratie van 0-100 in 4 seconden en een topsnelheid van maarliefst 303 km per uur! Waanzinnige waarden voor welke sportwagen dan ook, laat staan een luxe reislimousine! Een beetje vreemd is
in mijn ogen voor een auto met dit soort ambities maar toch realiteit door de steeds strengere milieuwetgeving, het automatisch afslaan van de motor wanneer je bijvoorbeeld stilstaat voor een stoplicht. Maar gelukkig is het ook heel gemakkelijk weer uitschakelbaar. Het Burmester surround sound systeem
Het in 1977 opgerichte Duitse high-end audiomerk Burmester hoeft denk ik weinig introductie. Ook vandaag de dag maken oprichter Dieter Burmester en zijn team nog net zulke tot de verbeelding sprekende top audioproducten als in 1977. Het modellenpallet is voor zo’n relatief kleine onderneming werkelijk indrukwekkend groot en onder te verdelen in een Reference, Top, Classic en
61
NEXT
ELMER HOVINGA VAN SOUNDDESIGN
tested 62
Rondo serie. Terwijl zelfs aan een uitgebreide Home Theater reeks invulling is gegeven. Het merk Burmester streeft naar een compleet eigen productenpallet van het hoogste kwaliteitsniveau, zonder inmenging van externe invloeden. Dus buiten de apparaten zijn er ook eigenmerk kabels, audiomeubels, netfilters en niet te vergeten zeer hoogwaardige bijpassende luidsprekers die onder andere gebruikmaken van Air Motion Transformers voor de hogere frequenties. Dit oorspronkelijk door Dr. Oscar Heil ontwikkelde magnetostatische principe, werkt met een flinterdun als een accordeon gevouwen folie. Doordat de luchtmoleculen tijdens het spelen er als het ware uit worden geperst, ontstaat een buitengewoon snelle reactietijd met veel kracht en dynamiek. Alle Burmester luidsprekers maken voor de tweeter gebruik van dit principe. Voor de Porsche Panamera heeft Burmester een geheel nieuw op maat gemaakt audiosysteem ontworpen, waarbij het geluid onderverdeeld wordt over 16 actief aangestuur-
de en strategisch geplaatste luidsprekers. Hierbij word voor de allereerste keer ter wereld in een auto daadwerkelijk gebruik gemaakt van deze zeer snelle AMT tweeters voor de hoge tonen! Echt goede muziekweergave in een auto krijgen is overigens absoluut geen sinecure. Hoe goed ook, iedere auto is in basis een sterk resonerende en lawaaierige omgeving waar vele stoorinvloeden proberen roet in het eten te gooien. Daarbij is het een kleine ruimte met afwisselend heel harde (glas) en heel dempende (stoelen, vloerbedekking, plafondbekleding) invloeden. Als extra hindernis wil men vooral in een sportwagen, het gewicht uiteraard zo laag mogelijk houden, wat weer in strijd is met de krachtige en daardoor vaak zware luidsprekermagneten en versterkers die nodig zijn voor hoogwaardige weergave. Toch heeft een auto-interieur ook de nodige voordelen. Anders dan de thuisomgeving zijn alle eigenschappen, vormen en afmetingen van een auto in basis 100% bekend. Er kan dus de hulp
worden ingeroepen van allerlei geavanceerde computerprogramma’s om tot een zo egaal mogelijke energieafgifte te komen. En dat is precies wat Porsche en Burmester hebben gedaan. Uiteindelijk is letterlijk ieder onderdeel helemaal op maat voor de Panamera ontworpen en met veel kennis en kunde in de daarvoor bestemde openingen en ruimtes geplaatst. Alle 16 kanalen/luidsprekers met grotendeels zeer krachtige en lichte neodymium magneten, worden daarbij DSP (Digital Signal Processing) met klasse A/B versterkers aangestuurd, terwijl de 25 cm grote subwoofer in zijn speciaal gevormde kunststof behuizing zijn vermogen door een 300 Watt klasse D versterker krijgt aangeleverd. In totaal is er maarliefst 1000 Watt beschikbaar en is een onwezenlijk laag totaalgewicht van minder dan 12 kilo voor het totale audiosysteem bereikt. In de eindfase is bij het inregelen en tunen erg veel aandacht besteed aan het hoorbaar maken van het Burmester-DNA. Oftewel een echt hoogwaardige high-end geluids-
tested
weergave voor in de auto. Velen hebben dit ooit beweerd, maar nog maar weinig hebben het ook daadwerkelijk weten waar te maken. Rijden
Wanneer dan het grote moment is aangebroken, de portieren worden ontgrendeld en we ons in de veel steun biedende leren stoelen laten zakken, worden we beiden toch wel wat nerveus. Eigenlijk beseffen we nu pas echt dat we met een auto op pad gaan die zéér kostbaar is (€ 240.000,-!), héél veel motorvermogen bezit en waarbij door de vele knopjes bijna de vergelijking met een vliegtuig kan worden gemaakt. Zowel aan het plafond bij de spiegel als rond de automatische pook is er werkelijk een enorm aantal druktoetsen met bijbehorende rode LED’s zichtbaar. Een korte laatste uitleg van de PR functionaris geeft gelukkig al snel meer duidelijkheid en veel van deze mogelijkheden blijken zich bij andere auto’s onder een grote draai- en drukknop te bevinden en moeten stuk voor stuk in een menu worden opgezocht en geselecteerd. Porsche vind dit veel te omslachtig, verkeersonveilig en wil gewoon duidelijkheid. Je hebt in de Panamera dan wel veel functies tot je beschikking, maar ziet ook in één oogopslag wat je er in- of uitgeschakeld staat. Door de vaste plek van al deze functies kunnen deze na enige gewenning, zelfs bijna blindelings onder het rijden worden bediend. Met een draai aan het contact gaat een lichte siddering door de stijve carrosserie en komt de achtcilinder indrukwekkend tot leven. Het is vooral een hele diepe maar geciviliseerde brul die voor een eerste keer de nekharen omhoog laat komen en waarbij de turbo eventjes subtiel zijn visitekaartje achterlaat. En laat ik verklappen dat dit zeker nog niet de laatste keer zal zijn. Omdat we het raadzamer vinden om ons eerst even op de auto zelf te concentreren, blijft de Burmester audioset in eerste instantie nog even uit. Het wegrijden gaat boven verwachting vlot en soepel, waarbij de Panamera zowel licht als direct stuurt en veel informatie over het wegdek doorgeeft. Na het starten is het verder opvallend stil
aan boord. De motor draait in zijn normale programma, maar heel weinig toeren en schakelt snel op. ‘Goh, wat rijdt dit eigenlijk gemakkelijk en ontspannen’ zeggen we plotseling tegelijkertijd tegen elkaar. En daar slaan we de spijker op zijn kop want ondanks het surplus aan vermogen is deze rassportwagen net zo goed hanteerbaar als iedere andere ‘normale’ auto. In eerste instantie toeren we even wat rond in Leusden en merken zo dat de actief instelbare schokdempers en vering in de normale comfortstand heel goed werk doen en niet de minste moeite hebben met slecht wegdek. Dan wordt het tijd om de snelweg op te gaan en hier voelt de auto zich als een vis in het water. Bij snelheden rond de 100 km per uur toert de Porsche bij rustig gassen al in het 7e verzet en zelfs bij 120 km per uur zitten we nog steeds
heel ruim onder de 2.000 toeren! Omdat we langzamerhand meer vertrouwd raken met zijn eigenschappen, besluiten we de Panamera wat meer de sporen te geven en daar geeft de auto ogenblikkelijk gehoor aan. Al bij wat fermer gaspedaalgebruik komt de geciviliseerde gretigheid van de krachtige motor naar boven. Met een goed gedempte maar duidelijke grom versnellen we dermate bovengemiddeld dat de snelheidsmeter bijna een duw lijkt te krijgen. We laten dus weer snel het gas los. ‘Hé, waar zijn al die auto’s van net toch gebleven?’ Reden we net nog in een soort van karavaan met druk verkeer, in een oogwenk hebben we onszelf als het ware ‘vrij gereden’ waarbij het krachtige en imposante uiterlijk van deze auto zeer zeker heeft bijgedragen. Mensen zijn schijnbaar toch sneller geneigd dit soort bo-
63
NEXT
tested 64
lides vrij baan te geven. Nu het nodige zelfvertrouwen is opgedaan besluiten we op een rustig stuk snelweg de auto in de sportstand te zetten met de schokdempers en vering in de meest stugge stand en uiteraard alle veiligheidselektronica nog aan. Pal daarna vloer ik voor een eerste keer het gaspedaal waarbij vrijwel direct de extreme krachten voelbaar zijn die uit het motorblok kunnen worden geperst. Werkelijk alle haren komen nu omhoog waarbij het ongeloof op onze gezichten is af te lezen hoe snel een auto van 2.000 kilo wel niet in staat is om te versnellen. De motor is nu duidelijk nadrukkelijker aanwezig met een diepe roffel die al snel overgaat in een diepe donkere huil, maar het wordt nooit oorverdovend of onprettig. De versnelling gaat zo soepel en versneld met zo’n aanhoudende krachtige druk, dat we daadwerkelijk de sensatie voelen alsof je gelanceerd wordt. Al snel gaat dit sensationele gevoel over in een euforische roes. Wauw, zo krijgt autorijden een geheel nieuwe dimensie, fantastisch gewoon! Maar omdat we al veel te snel op hoogst illegale snelheden aan het rijden zijn, wordt het de hoogste tijd om af te
remmen of bijna letterlijk, om het anker uit te gooien. Mijn hemel zeg, gaat het versnellen al met bijna bovennatuurlijke krachten, de remcapaciteit is zo mogelijk nog indrukwekkender. De enorme keramische remmen zijn in staat om zo adequaat en daardoor op veilige wijze te vertragen, dat het bijna beangstigend is. We hebben tenslotte echt het gevoel om met een supersportwagen op pad te zijn, maar wel een met het comfort en de ruimte van een bijzonder luxe limousine. We schakelen vervolgens terug naar de normale comfort stand en al snel bewegen we ons weer op normale wijze mee in het verkeer. Burmester
Nu we de rijsensatie hebben ondervonden ben ik benieuwd wat het Burmester systeem hier nog aan toe kan voegen. Om alles overzichtelijk te houden haalt Jelmer een door Burmester samengestelde cd te voorschijn. Hierop staan allerlei verschillende hoogwaardige nummers van solo-instrumenten en mooie geschikte korte stukken van klassiek, rock, jazz en pop. De cd wordt voor de gleuf onder het display gehou-
den en verdwijnt ogenblikkelijk soepel uit het gezicht. Het display schakelt nu over naar de audiostand en er verschijnt een rustige en overzichtelijke lay-out. Meteen wordt de trackinformatie zichtbaar maar uiteraard wil ik dieper in het systeem duiken om te kijken tot wat het in staat is. Hier blijkt meteen dat het Burmester team voor duidelijkheid heeft gekozen. Er zijn een beperkt aantal hoofdopties beschikbaar die ieder apart subtiel zijn bij te stellen. Een goede beslissing voor een auto omgeving. Zeker als blijkt dat hier weldoordachte keuzes zijn gemaakt. Buiten de luisterposities ‘voor, gelijkmatig verdeeld’ of ‘achter’ kan gekozen worden tussen ‘Smooth’, ‘Surround’, ‘Live’ en ‘Sound Conditioner’. Voor het serieuze luisteren, starten we met de optie ‘gelijkmatig in de auto verdeeld’ en komen voor de hoogste geluidskwaliteit uit op de stand ‘Live’. Heel opvallend lijkt het rijkarakter van deze Panamera naadloos aan te sluiten bij de audiokwaliteiten. Komt in de stand ‘Smooth’, de weergave heel soepel, evenwichtig en ontspannen over, bij ‘Live’ gaan audiofiel gezien alle remmen los en hoor ik een dermate
bewuste keuze is geweest, want ook bij meer motorgeluid zoals bij ‘lanceringen’, moet er natuurlijk nog mooi laag boven de motor uit te horen zijn. Maar… er kwam nog een verrassing. Om het audiosysteem in alle rust wat beter te kunnen bestuderen hebben we de auto uiteindelijk geparkeerd op een parkeerterrein. Daar ben ik behalve voorin, ook eens achterin gaan zitten en hebben we alle standen nogmaals geprobeerd en in deze situatie is er grotendeels wel sprake van de ervaring welke plaatsvindt bij het beluisteren van een echt thuis highend systeem. Want ongelooflijk maar waar, achterin gezeten hoor je wel degelijk echte diepte en wordt een orkest of band wel behoorlijk geloofwaardig in een ruimte groter als de auto zelf neergezet! Aha, het kan dus wel en door slim gebruik te maken van het feit dat nu ook vóór mij geluid werd afgestraald, komt de audiofiele illusie veel geloofwaardiger tot stand. Een grootse prestatie. Conclusie
Ik ben geen autojournalist en heb over het algemeen met auto’s net zo veel ervaring als de gemiddelde Nederlander. Het bovenstaande verslag is dus ontstaan op eenzelfde wijze als u het
waarschijnlijk zelf zou hebben kunnen ervaren. Maar ook zonder extreme autokennis staat voor mij onomstotelijk vast dat de Porsche Panamera Turbo een waanzinnig mooie en goed rijdende auto is. Met een heel scala aan praktische en nuttige eigenschappen. Vaak ben ik het helemaal niet eens met reclame-uitingen, maar voor deze Panamera Turbo wil ik graag een keer een uitzondering maken. Het is inderdaad een luxe, praktische limousine met door een druk op de knop spatzuivere Porsche sportwageneigenschappen. En het Burmester Surround Sound systeem? Ik zal eerlijk zeggen dat ik er in eerste instantie wat sceptisch tegenover stond. Want om een verwende audiofiel in een auto tevreden te stellen, lijkt een schier onmogelijke opgave. Voorin gezeten is het een ontzettend goede auto audioinstallatie waarbij met name de stand ‘Live’ de boel op scherp weet te zetten met inderdaad voorin gezeten een belangrijk deel de stabiliteit en grandeur van een high-end set. Maar vooral achterin stijgt het genieten nog beduidend verder en is het vooral de grotere neutraliteit, evenwicht en de bijna spectaculaire toename aan ruimteafbeelding die de kloof naar een top huiskamerset een heel stuk kleiner weet te maken. Deze geluidsweergave zorgt samen met het onbeschrijfelijke gevoel dat deze auto onder het rijden geeft, daadwerkelijk voor vier dimensionaal genieten. Ik zou zeggen, importeur Pon, graag voor mij zo’n auto voor onder de kerstboom!
tested
hoogwaardige weergave als ik eigenlijk nooit tevoren in een auto heb gehoord. Echt bijzonder goed. Het geluid is daarbij zowel onder controle, goed gedefinieerd als vol en harmonisch rijk van karakter. Opvallend is ook de zuiverheid, definitie en openheid in de midden en hoge tonen. Absoluut zeldzaam in welke auto dan ook. De dynamische contrasten zijn hoog en realistisch en bovenal komt de weergave natuurlijk, ongekleurd en hoog oplossend over. Er is daarbij weinig voorkeur voor klassiek, jazz of pop en het is bijna bizar om in een auto bij een pianoconcert echte definitie en klankkleur te horen en geen vervelende diffuse, nasale wolk van geluid. Bij pop en rock weten basdrums echt te exploderen met een homogeniteit en kracht die zijn gelijke in een auto zoekt. Maar dan nu de hamvraag. Lijkt het nu op een echt topklasse high-end systeem in een huiskamer? Ja en nee. Ook bij Burmester is er geen echt gedefinieerd dieptebeeld en u ziet geen muzikanten voor u staan. Ook is het laag ondanks alle doortekening, klankkleur en controle, toch absoluut gezien wat meer aangezet en vooral luider dan voor echt 100% natuurlijke weergave wenselijk is. Iets dat waarschijnlijk een heel
65
Tekst: Werner Ero Fotografie: Porsche en Werner Ero PRIJZEN: GEREDEN UITVOERING PORSCHE PANAMERA TURBO (INCL. BURMESTER) € 240.000,BURMESTER SURROUND SOUND SYSTEEM € 6.549,PON PORSCHE IMPORT TEL: 033-4949944 WWW.PORSCHE.COM SOUNDDESIGN (O.A. IMPORTEUR BURMESTER) TEL: 0516-577236 E-MAIL:
[email protected] WWW.SOUNDDESIGN.NL END