gemeente ………. Thema Subthema(s)
Ambitie Taakstelling
SLoK project 1
F: Grootschalige duurzame energieopties Grootschalige en/of collectieve DE opties
Actief
Voorlopend
Innovatief
3 % Van de energie die binnen de gemeentegrenzen wordt gebruikt wordt duurzaam opgewekt en geleverd via grootschalige en/of collectieve opties:
5 % Van de energie die binnen de gemeente-grenzen wordt gebruikt wordt duurzaam opgewekt en geleverd via grootschalige en/of collectieve opties:
10 % Van de energie die binnen de gemeente-grenzen wordt gebruikt wordt duurzaam opgewekt en geleverd via grootschalige en/of collectieve opties:
Wind Biomassa Waterkracht Warmte/Koude-opslag
Wind Biomassa Waterkracht Warmte/Koude-opslag
Wind Biomassa Waterkracht Warmte/Koude-opslag
Projecttitel: Regionaal duurzame energieplan Trekker Afdeling Contactpersoon Telefoonnummer Doelstelling
MARB;
[email protected]; 076-529 92 52 Milieu / Economische zaken / Ruimtelijke Ordening
Resultaat
In 2012 is er sprake van lopende (sub)regionale duurzame energieprojecten (ten minste gestart) en is een aandeel van 5% duurzame energie gerealiseerd.
Doelgroep(en)
Gemeenten in MARB-verband Gemeenten in de regio West Brabant
Project-aanpak
Inventarisatie lopende trajecten (klimaatlandschap; windplan; DEscans; bio-energie e.d.) Opstellen (regionale) visie a.d.h.v. de Verklaring van Dussen Opstellen en begeleiden (regionaal) uitvoeringsplan Instellen uitvoeringsgerichte themawerkgroep(en) ten behoeve van lokale ondersteuning voor het uitvoeringsplan Projectcoördinatie: MARB Kennis en kunde worden regionaal gebundeld en ingezet. Er worden 3 themawerkgroepen opgericht, namelijk voor wind, bio-energie en gebouwgebonden opties. Bij het uitvoeringsplan zullen externe partijen zoals ZLTO, Waterschappen, woningcorporaties e.d. Voor gebouwgebonden opties wordt samenwerking gezocht met het Regiobureau. De gemeente draagt bij in financiele zin en geeft mede uitvoering aan het uitvoeringsplan. De werkgroepen bepalen welke communicatie-uitingen en –middelen in de projecten zullen worden toegepast.. In projectbegroting is hiervoor een stelpost aangegeven.
Projectorganisatie
Communicatie
Planning
In te vullen door de individuele gemeenten
e-mail Het uitvoering geven aan de verklaring van Dussen, waarin ten aanzien van duurzame energie wordt uitgegaan van de rijksdoelstelling voor 2020 waarin aandeel duurzame energie minimaal 20% bedraagt.
doorlooptijd project: 4 jaar, start: z.s.m. na toekenning subsidie eind: 2012
Inspanning over 4 jaar
Projectkosten over 4 jaar Financiering Effectmeting
Projectcoördinatie MARB: 800 uur Gemeenten leveren 3 werkgroepen, totaal 3600 uur. Van het totaal aan loonkosten hiervoor neemt de gemeente € [zie excel-bestand] voor haar rekening. Bijdrage aan uitvoeringsplan: pm Inschakelen extern bureau voor ondersteuning, onderzoek en communicatie: [bedrag overnemen uit excel-bestand verdeeld per gemeente] Subsidies anders dan SloK’08-’12: n.n.b. Introductie van nieuwe subsidieregelingen zal worden gevolgd. De wijze van monitoren zoals nu jaarlijks plaatsvindt, uitgedrukt in een percentage duurzame energie, zal worden voortgezet.
Gerelateerd beleid, mogelijke bijkomstige effecten
RO (bestemmingsplan), Provinciaal Streekplan, Wet milieubeheer
Mogelijke valkuilen
(Te lang) vasthouden aan minder kansrijke projecten. Projectaanpak moet zich (zeker in aanvang) beperken tot de meest kansrijke projecten die daadwerkelijk tot realisatie kunnen komen. Onduidelijkheid over provinciale invulling landelijke windenergiedoelstelling www.senternovem.nl www.klimaatlandschap.nl www.duurzameenergie.nl
Achtergrondinformatie
gemeente
SLoK project 2
Thema Subthema(s)
Woningen Nieuwbouw
Ambitie Taakstelling
Actief
Voorlopend
Innovatief
Realiseren van woningen met een 10% verscherpte EPC
Realiseren van woningen met een 25% verscherpte EPC
Realiseren van woningen met 75% verscherpte EPC of:
Realiseren van een EPL van 7,0 tot 8,0 bij woningbouwprojecten met meer dan 200 woningen
Realiseren van een EPL van 8,0 tot 9,0 bij woningbouwprojecten met meer dan 200 woningen
Realiseren van energieneutrale woningen Realiseren van een EPL van 9,0 tot 10,0 bij woningbouwprojecten met meer dan 200 woningen
Projecttitel: Regionale aanpak nieuwbouw woningen Trekker Afdeling Contactpersoon Telefoonnummer Doelstelling
Resultaat
Doelgroep(en)
Project-aanpak
Projectorganisatie
Communicatie
Planning
Inspanning over 4 jaar
MARB:
[email protected], 076-529 92 52 Volkshuisvesting e-mail Realiseren van woningen met een 10% verscherpte EPC Realiseren van een EPL van 7,0 tot 8,0 bij woningbouwprojecten met meer dan 200 woningen. Een geimplementeerde regionale standaardaanpak waarmee de gemeente op efficiente wijze invulling geeft aan de hiervoor genoemde doelstelling. Hierbij worden regionaal uitgewerkte standaardconcepten, checklisten en een daarbij behorend draaiboek ingezet. Gemeenten in de Marb-regio Regiobureau Projectontwikkelaars/aannemers Woningcorporaties Kennis en kunde worden regionaal gebundeld en ingezet. Er wordt een regionale werkgroep woningbouw ingesteld, met de volgende taken: Inventarisatie van mogelijkheden (innovatief/experimenteel bouwen, eenduidige regionale aanpak/instrumentarium) Uitwerken standaardconcepten, checklisten en draaiboek. De standaardconcepten hebben een oplopende ambitie zodat ook kan worden geschakeld naar een hoger ambitieniveau. Ondersteuning/vraagbaak bij implementatie bij gemeenten Bij de nieuwbouw van woningen maakt de gemeente gebruik van de regionale standaardaanpak. Projectcoordinatie: MARB Werkgroep: MARB en gemeenten (waarbij verschillende gemeentelijke disciplines vertegenwoordigd zijn). Voor proces, inhoud en communicatie wordt gebruik gemaakt van externe ondersteuning Welke communicatie-uitingen en –middelen zullen worden gebruikt, zal worden bepaald door de werkgroep. Deze is in elk geval gericht op de relevante, uitvoerende afdeling van de gemeente. Doorlooptijd: 2 jaar Start: oktober 2009 Eind: oktober 2010 (producten) en 2012 uitvoering (structureel) MARB: projectcoordinatie: 300 uur Gemeenten leveren werkgroep voor vakinhoudelijk inbreng: 1200 uur en communicatie: 120 uur. Voor het totaal aan loonkosten hiervoor neemt de
gemeente € [zie excel-bestand] voor haar rekening. De gemeente benut genoemde producten: pm Projectkosten raming Financiering Effectmeting
Gerelateerd beleid, mogelijke bijkomstige effecten Mogelijke valkuilen Achtergrondinformatie
Inschakelen extern bureau voor onderzoek haalbaarheid, uitwerking concepten, communicatie en procesondersteuning. € [Bedrag uit excelbestand overnemen] Subsidies anders dan SloK’08-’12: n.n.b. Om te meten welk effect de ontwikkelde documenten hebben zal per gemeente worden bijgehouden hoeveel woningen op welk ambitieniveau (epc) zijn gerealiseerd. RO, stedebouwkundig, volkshuisvesting, vergunning & handhaving Regionale aanpak Duurzaam bouwen
Streef naar een regionaal eenduidige aanpak en (minimum) ambitieniveau, maar beperk de koplopers niet om met een hogere ambitie aan de slag te gaan. http://www.senternovem.nl/kompas/ http://www.senternovem.nl/gemeenten/
Lokaal klimaatbeleid gemeente X – projectnummer 03 Thema Subthema(s)
Woningen Bestaand
Ambitie Taakstelling
Actief Verbeteren van de energetische kwaliteit van de woningvoorraad, uitgedrukt in het Energielabel, met gemiddeld 1 % per jaar
Voorlopend Verbeteren van de energetische kwaliteit van de woningvoorraad, uitgedrukt in het Energielabel, met gemiddeld 2 % per jaar
Innovatief Verbeteren van de energetische kwaliteit van de woningvoorraad, uitgedrukt in het Energielabel, met gemiddeld 4 % per jaar of: Realiseren van energieneutrale woningen (binnen voorbeeldprojecten)
Projecttitel: Regionale aanpak bestaande huurwoningen Trekker Afdeling Contactpersoon Telefoonnummer Doelstelling Resultaat
Doelgroep(en) Project-aanpak
Projectorganisatie
Communicatie
Planning
Inspanning over 4 jaar
MARB
[email protected]; 076-529 92 52 Milieu, Volkshuisvesting In te vullen door de individuele gemeenten
e-mail Het verbeteren van de energetische kwaliteit van de woningvoorraad, uitgedrukt in het Energielabel, met gemiddeld 1 % per jaar In de MARB regio hebben woningcorporaties prestatieafspraken gemaakt met de gemeenten en voeren dit uit. In de prestatieafspraken is onder andere bovenstaande doelstelling geïntegreerd. Woningcorporaties en gemeenten Kennis en kunde worden regionaal gebundeld en ingezet. Instellen voorbereidingsgroep voor de taken: Inventarisatie lopende afspraken Ambitiebepaling en draagvlakvergroting adhv een regionale workshop Formuleren regionale afspraken. Begeleiden en ondersteunen van lokale uitvoering. Instellen gemeentelijke werkgroep voor de lokale uitvoering. Projectcoördinatie MARB. Voorbereidingsgroep bestaande uit: verschillende gemeentelijke disciplines vertegenwoordigers van woningcorporaties Uitvoeringsgerichte gemeentelijke werkgroep, bestaande uit: verschillende gemeentelijke disciplines lokale woningcorporatie(s) Voor wat betreft communicatie wordt aangesloten bij bestaande structuren en kanalen bij wonincorporaties en gemeenten. Zowel bij de voorbereidingsgroep als bij de werkgroepen zijn communicatiemedewerkers aanwezig. Binnen de werk- en voorbereidingsgroep wordt bepaald waar de communincatie zich op dient te richten. Doorlooptijd 4 jaar Regionale voorbereidingsgroep: (eerste) 2 jaar Gemeentelijke werkgroep: gehele periode van 4 jaar MARB coördinatie: 300 uur Gemeenten leveren een voorbereidingsgroep: 1200 uur Van het totaal aan loonkosten hiervoor neemt de gemeente € [zie excelbestand] voor haar rekening. Gemeentelijke werkgroep: 216 uur
Lokale in/uitvoering: pm Projectkosten
Bijdrage aan een regionale workshop en kosten voor communicatie € [zie excel-bestand]
Financiering Effectmeting
Mogelijk kansen voor Meer met Minder Het aantal verbeterde woningen en de verbetering in termen van energielabel wordt per gemeente (en per woningcorporatie) bijgehouden.
Gerelateerd beleid, mogelijke bijkomstige effecten
Volkshuisvesting, EPBD, woonlastenbeleid
Mogelijke valkuilen Achtergrondinformatie
Breng energie niet als een afzonderlijk onderwerp, maar integreer het met strategisch voorraadbeheer. www.senternovem.nl/kompas/
gemeente
SLoK project 4
Thema Subthema(s)
Woningen Bestaand
Ambitie Taakstelling
Actief Verbeteren van de energetische kwaliteit van de woningvoorraad, uitgedrukt in het Energielabel, met gemiddeld 1 % per jaar
Voorlopend Verbeteren van de energetische kwaliteit van de woningvoorraad, uitgedrukt in het Energielabel, met gemiddeld 2 % per jaar
Innovatief Verbeteren van de energetische kwaliteit van de woningvoorraad, uitgedrukt in het Energielabel, met gemiddeld 4 % per jaar of: Realiseren van energieneutrale woningen (binnen voorbeeldprojecten)
Projecttitel: Regionale aanpak bestaande particuliere woningen Trekker Afdeling Contactpersoon Telefoonnummer Doelstelling Resultaat
Doelgroep(en) Project-aanpak
Projectorganisatie
Communicatie
Planning Inspanning over 4 jaar
MARB:
[email protected]; 076-529 92 52 Volkshuisvesting In te vullen door de individuele gemeenten
e-mail Het verbeteren van de energetische kwaliteit van de woningvoorraad, uitgedrukt in het Energielabel, met gemiddeld 1% per jaar Een regionale aanbiederspool (epa-adviseur, installateur, aannemer e.d.) waarmee de gemeente haar eigenaar-bewoners kan stimuleren tot energiebesparing. In optimale vorm ziet het maatregelenpakket er als volgt uit: Energielabel Epa: voorstel voor maatregelen Uitvoering van maatregelen Financiering van maatregelen Besparingsgaranties De aanbiederspool houdt zichzelf wegens succes in stand. Gemeenten in Marb-verband Eventueel gemeenten in de regio West Brabant Instellen regionale werkgroep bestaande particuliere woningen Voorbereiden instelling regionale aanbiederspool, waarbij natuurlijke momenten (o.a. het energielabel) worden aangegrepen, in combinatie met aantrekkelijke kortingen voor maatregelen, om energiebesparing bij de particuliere woningeigenaren te bevorderen. De individuele gemeenten houden zich voornamelijk bezig met de communicatie van dit deze projectaanpak. Projectcoördinatie MARB. Regionale werkgroep woningbouw, bestaande uit: verschillende gemeentelijke disciplines (o.a. volkshuisvesting, milieu, communicatie, buurtbeheer) Regiobureau (wordt op relevante momenten betrokken). Een goede communicatie vergroot de bekendheid met de aanbiederspool en dus het succes van dit project. Welke communicatie-uitingen en – middelen zullen worden gebruikt, zal worden bepaald door de werkgroep. Doorlooptijd, voorbereiding 1 (eerste) jaar; uitvoering 3-4 jaar MARB: projectcoördinatie 300 uur Gemeenten leveren werkgroep woningbouw: 1e jaar : 800 uur Daarna: 960 uur Van het totaal aan loonkosten hiervoor neemt de gemeente € [zie excelbestand] voor haar rekening. Gemeente verricht mede de communincatie: pm
Projectkosten
Externe procesondersteuning en communicatie € [zie excel-bestand]
Financiering
Mogelijk gemeentelijke bijdrage voor maatregelen beschikbaar Mogelijk kansen voor Meer met Minder Het aantal verbeterde woningen waarbij van de aanbiederspool gebruik is gemaakt en het bereikte resultaat in termen van energielabel worden per gemeente bijgehouden.
Effectmeting
Gerelateerd beleid, mogelijke bijkomstige effecten
Volkshuisvesting, buurtbeheer (voor eventuele wijkgerichte aanpak)
Mogelijke valkuilen Achtergrondinformatie
Het door makelaars en notarissen ontlopen van de verplichting om een energielabel te overleggen bij verkoop van de woning. www.senternovem.nl/energielabel
gemeente
SLoK project 5
Thema Subthema(s)
Woningen Bewonersgedrag
Ambitie Taakstelling
Actief
Voorlopend
Innovatief
5 % Van de huishoudens vertoont energiezuinig gedrag:
10 % Van de huishoudens vertoont energie-zuinig gedrag:
20 % Van de huishoudens vertoont energie-zuinig gedrag:
Toepassen nietwoninggebonden energiebesparende maatregelen Aanschaf energiezuinige apparatuur (A-label) Inkoop 100 % duurzame electriciteit
Toepassen niet-woninggebonden energiebesparende maatregelen Aanschaf energiezuinige apparatuur (A-label) Inkoop 100 % duurzame electriciteit
Toepassen niet-woninggebonden energiebesparende maatregelen Aanschaf energiezuinige apparatuur (A-label) Inkoop 100 % duurzame electriciteit
Projecttitel: Regionale bewonerscampagne Trekker Afdeling Contactpersoon Telefoonnummer Doelstelling
Resultaat Doelgroep(en) Project-aanpak
Projectorganisatie
MARB,
[email protected] ; 076-529 92 52 Milieu / Communicatie In te vullen door de individuele gemeenten
e-mail 5 % Van de huishoudens vertoont energie-zuinig gedrag: Toepassen niet-woninggebonden energiebesparende maatregelen Aanschaf energiezuinige apparatuur (A-label) Inkoop 100 % duurzame electriciteit Bewoners weten wat de mogelijkheden zijn voor energiebesparing en 5 % handelt er naar. Bewoners in de Marb-gemeenten In vervolg op de succesvol verlopen campagne in 2007-2008 wordt een vervolgcampagne georganiseerd. De resultaten van de evaluatie van de campagne 2007/2008 worden betrokken bij de projectopzet om een slag verder te komen gericht op het treffen en uitvoeren van maatregelen. MARB coördineert en organiseert in samenwerking een extern bureau een vervolgcampagne op. Een extern bureau voert de campagne uit.
Communicatie
Communicatiemogelijkheden worden afgestemd met de individuele gemeenten
Planning Inspanning
2009/2010, doorlooptijd: 4 maanden Coördinatie MARB: 100 uur Gemeente: 30 uur Van het totaal aan loonkosten hiervoor neemt de gemeente € [zie excelbestand] voor haar rekening. Kosten voor uitvoeren van regionaal opgezette, gemeentelijke communicatiecampagne,door extern bureau: €130.000,Daarvan neemt de gemeente € [zie excel-bestand] voor haar rekening. Subsidiemogelikheden anders dan SLoK zullen worden nagegaan Bij wijze van steekproef zal het proces en tevredenheid bij bewoners worden geevalueerd. Daarnaast zal worden getracht resultaten op brancheniveau (verkoop van A-label apparatuur, afname duurzame energie) na te gaan. …..
Projectkosten
Financiering Effectmeting
Gerelateerd beleid, mogelijke bijkomstige effecten
Mogelijke valkuilen Achtergrondinformatie
De campagne niet uitvoeren in de zomervakantie www.senternovem.nl www.milieucentraal.nl
gemeente
SLoK project 6
Thema Subthema(s)
Woningen Handhaving EPC
Ambitie Taakstelling
Actief Toetsing van EPCberekeningen en toezicht op de EPN op de bouwplaats bij 40 % van de bouwvergunningen
Voorlopend Toetsing van EPCberekeningen en toezicht op de EPN op de bouwplaats bij 70 % van de bouwvergunningen
Innovatief Toetsing van EPCberekeningen en toezicht op de EPN op de bouwplaats bij 90 % van de bouwvergunningen
Projecttitel: Handhaving EPC woningen Trekker Afdeling Contactpersoon Telefoonnummer Doelstelling
MARB;
[email protected]; 076-529 92 52 Vergunning en handhaving/ Bouw- en woningtoezicht
Resultaat
Woningen worden wat betreft energieaspecten gerealiseerd overeenkomstig de uitgangspunten in de bouwvergunning (o.a. EPCberekening). MARB-gemeenten Indirect: architecten en bouwkundige adviesbureaus Instellen projectteam uit gemeentelijkek bouw- en woningtoezichten Uitwerken plan van aanpak. Inventariseren huidige situatie (o.a. aantal aanvragen, toetsniveau en tijdbesteding). Opzetten regionaal standaard handhavingsprotocol. (Her)instellen regionaal overleg bouw-en woningtoezicht (met EPC als terugkerend agendapunt). Mogelijkheden bezien voor een regionaal toets- en handhavingsteam. MARB coördineert de organisatie. De gemeentelijke bouw- en woningtoezichten pakken dit project op.
Doelgroep(en) Project-aanpak
Projectorganisatie Communicatie
Planning Inspanning over 4 jaar
Projectkosten
Financiering Effectmeting
e-mail Toetsing van EPC-berekeningen en toezicht op de EPN op de bouwplaats bij (kies 40,70,90) % van de bouwvergunningen
Bij dit project speelt overwegend interne communicatie binnen de gemeenten. Is het project opgezet en zijn de protocollen klaar, dan kunnen externe partijen hierover worden geïnformeerd. Betere controle stimuleert nauwkeurig ontwerpen en rekenen. Start 2009 doorlooptijd: structureel MARB, coördinatie: 80 uur Opzetten: regionaal toetsteam: 100u Van het totaal aan loonkosten hiervoor neemt de gemeente € [zie excelbestand] voor haar rekening. In- en uitvoering toetsprotocol en eventueel inschakelen op te zetten regionaal team: pm kosten voor externe begeleiding en inhoudelijke ondersteuning: € [zie excel-bestand] Maandelijks wordt het aantal bouwvergunningen bijgehouden dat met het ontwikkelde protocol is getoetst.
Gerelateerd beleid, mogelijke bijkomstige effecten
Mogelijke valkuilen Achtergrondinformatie
Aandacht voor gezondheid. Positieve invloed van Inspectie VROM bij controle op naleving. Dit project krijg eventueel een doorvertaling naar de uitwerking van de Strategische Agenda van de West Brabantse Vergadering, waarbij onder andere op het vlak van inzet van specialsisten in regionaal verband samenwerking gezocht wordt. Prioritering toetsaspecten. Veiligheidsaspecten vaak hoogste prioriteit. Daardoor weinig ruimte voor energieaspecten. www.senternovem.nl/epn www.vereniging-bwt.nl
gemeente
SLoK project 7
Thema Subthema(s)
Bedrijven Vergunningverlening en handhaving
Ambitie Taakstelling
Actief Alle relevante inrichtingen waarvan de gemeente bevoegd gezag is op basis van de Wet Milieubeheer hebben een actuele vergunning (BBT) op het gebied van energie Handhaving van vergunningen en Activiteitenbesluit, gericht op energieaspecten heeft prioriteit, is gepland en vindt plaats Handhaving van afspraken MJA-bedrijfstakken waarvan gemeente bevoegd gezag is, heeft prioriteit, is gepland en vindt plaats
Voorlopend Extra energieefficiencyverbetering en/of verduurzaming van gemiddeld 2 % per jaar bij de bedrijven waarvan de gemeente bevoegd gezag is op grond van de Wet Milieubeheer
Innovatief Extra energieefficiencyverbetering en/of verduurzaming van gemiddeld 4 % per jaar bij de bedrijven waarvan de gemeente bevoegd gezag is op grond van de Wet Milieubeheer
Projecttitel: Energie in vergunningverlening en handhaving bedrijven Trekker Afdeling Contactpersoon Telefoonnummer Doelstelling
Resultaat Doelgroep(en) Project-aanpak
Projectorganisatie
MARB;
[email protected] 076-529 92 52 Milieu / Vergunning en handhaving e-mail Alle relevante inrichtingen waarvan de gemeente bevoegd gezag is op basis van de Wet Milieubeheer hebben een actuele vergunning (BBT) op het gebied van energie. Handhaving van vergunningen en Activiteitenbesluit, gericht op energie-aspecten heeft prioriteit, is gepland en vindt plaats. Handhaving van afspraken MJA-bedrijfs-takken waarvan gemeente bevoegd gezag is, heeft prioriteit, is gepland en vindt plaats. Doelstelling is tevens het gewenste resultaat Gemeenten in de Marb-regio Bedrijven in MARB gebied De in de regio aanwezige kennis en kunde wordt gebundeld en ingezet door het instellen van een regionaal projectteam: Uitwerken toetsprotocol Inventarisatie huidige situatie bij gemeenten. Opzetten en uitwerken verbeteringsplan, met uitgangspunt: maatregelem met een terugverdientijd van 5 jaar verplicht maatregelen met een terugverdientijd van meer dan 5 jaar worden gestimuleerd Instellen regionaal energieteam vergunningen & handhaving ter ondersteuning van gemeenten Instellen regionaal projectteam bestaande uit gemeenten. Lokale vertegenwoordigers van bedrijven kunnen worden betrokken bij de te kiezen aanpak. Idem voor een partij als Energiecentrum MKB. Opzetten regionaal energieteam V&H is een optie waarvoor de mogelijkheden nader zullen worden bezien.
Communicatie
Communicatieactiviteiten worden uitgewerkt in het verbeteringsplan.
Planning Inspanning
Start 2010 doorlooptijd: structureel MARB, projectcoördinatie: 120u Gemeenten 200 uur Opzetten energieteam V&H: 200u Van het totaal aan loonkosten hiervoor neemt de gemeente € [zie excelbestand] voor haar rekening. In- en uitvoeren toetsprotocol: pm Externe ondersteuning bij: uitwerken protcol, opnemen bestaande situatie bij gemeenten, opstellen verbeteringsplan, communicatie en organiseren regionaal energieteam : € [zie excel-bestand] Gemeenten (SLoK) uren en bijdrage/inwoner aan MARB. Jaarlijks vindt een verslag plaats over de verleende vergunningen, gecontroleerde activiteiten (Activiteitenbesluit) en MJA-bedrijven waarvan gemeente bevoegd gezag is, waarbij invulling is gegeven aan het toetsprotocol.
Projectkosten
Financiering Effectmeting
Gerelateerd beleid, mogelijke bijkomstige effecten Mogelijke valkuilen Achtergrondinformatie
www.sentenovem.nl www.energiecentrum.nl
gemeente Thema Subthema(s) Ambitie Taakstelling Nieuwbouw
SLoK project 8 Eigen gebouwen, voorzieningen, wagenpark, dienstreizen, woon-werkverkeer en inkoop Nieuwbouw gemeentelijke gebouwen Actief Realiseren met een met 20 % verscherpte EPC
Voorlopend Realiseren met een met 50 % verscherpte EPC
Innovatief Minimaliseren energievraag en duurzaam opwekken en/of inkopen resterende energievraag (energieneutraal)
Projecttitel: gemeente geeft goede voorbeeld: nieuwbouw Trekker Afdeling Contactpersoon Telefoonnummer Doelstelling
MARB;
[email protected]; 076-529 92 52 Milieu / Facilitaire dienst / Bouwkunde
Resultaat
e-mail De gemeente geeft zelf het goede voorbeeld bij de uitvoering van de verklaring van Dussen, waarin wordt uitgegaan van de rijksdoelstelling voor 2020 (2% energiebesparing perj aar, 20% duurzame energie in 2020). Nieuwe gebouwen met een epc 20% onder het wettelijk niveau
Doelgroep(en)
Gemeenten in de Marb-regio
Project-aanpak
Instellen regionale werkgroep nieuwbouw gemeentelijke gebouwen, met taken: Inventarisatie van mogelijkheden (innovatief/experimenteel bouwen, eenduidige regionale aanpak) Uitwerken standaardconcepten, checklisten en draaiboek. De standaardconcepten dienen een oplopende ambitie te hebben zodat zowel koplopers als beginners er direct mee aan de slag kunnen. Ondersteuning/vraagbaak bij implementatie bij gemeenten De uit de bovenstaande aanpak voorvoeiende producten worden in de gemeente toegepast. MARB coördineert Verder zijn betrokken: Interne partijen: Afdeling Facilitaire Zaken/gebouwbeheer; Afdeling Milieu; Afdeling Financiën. Externe partijen: Energieleverancier; Gebruikers gemeentelijke gebouwen, zoals onderwijs, sportverenigingen/zwembaden en andere huurders. Communicatieactiviteiten zijn voornamelijk intern gericht en worden meegenomen in de op te zetten aanpak.
Projectorganisatie
Communicatie Planning Inspanning
Projectkosten
start: 2010 doorlooptijd project: structureel MARB, coördinatie:100 uur Gemeenten leveren werkgroep: 200 u Van het totaal aan loonkosten hiervoor neemt de gemeente € [zie excelbestand] voor haar rekening. het toepassen van de hiervoor genoemde producten: pm Kosten onderzoek naar mogelijkheden energiebesparingsopties/concepten voor (relevante) gebouwen: € [zie excel-bestand]
Financiering Effectmeting Gerelateerd beleid, mogelijke bijkomstige effecten Mogelijke valkuilen
Achtergrondinformatie
Inzet MARB-uren, Investeringsbudgetten gemeenten Nieuwbouw: monitoren epc-resultaten; link met project utiliteitsgebouwen handhaving EPC Link met inkoopbeleid energie en eventueel energiecontracten. Geintegreerd ontwerpen
Uitvoeren van energiebesparende maatregelen vraagt investeringen, die in de exploitatiefase worden terugverdiend. Rekenen met kengetallen voor het bepalen van investeringsbudgetten werkt belemmerend omdat deze bijna altijd zijn gebaseerd op traditionele gebouwen/installaties. Installaties zijn vaak een sluitpost op de begroting Verstoring van continuïteit door personele wisselingen, verandering in prioriteiten, gebrek aan personele capaciteit;
Lokaal klimaatbeleid gemeente X – Thema Subthema(s) Ambitie Taakstelling Bestaande gebouwen
project 9
Eigen gebouwen, voorzieningen, wagenpark, dienstreizen, woon-werkverkeer en inkoop Bestaande gebouwen Actief Energiebesparing 2 % per jaar 40 % opwekking en/of inkoop duurzame energie
Voorlopend Energiebesparing 3 % per jaar 70 % opwekking en/of inkoop duurzame energie
Innovatief Energiebesparing 4 % per jaar 100 % opwekking en/of inkoop duurzame energie (energieneutraal)
Projecttitel: gemeente geeft goede voorbeeld: bestaande gebouwen Trekker Afdeling Contactpersoon Telefoonnummer Doelstelling
Resultaat Doelgroep(en) Project-aanpak
Projectorganisatie
Communicatie Planning Inspanning
MARB
[email protected]; 076-529 92 52 Milieu / Facilitaire dienst / Bouwkunde e-mail De gemeente geeft zelf het goede voorbeeld bij de uitvoering van de verklaring van Dussen, waarin ten aanzien van duurzame energie wordt uitgegaan van de rijksdoelstelling voor 2020 (2% jaarlijkse energiebesparing en 20% duurzame energie in 2020). Bestaande gebouwen hebben jaarlijks 2% minder energieverbruik 40% van de (ingekochte) energie is duurzaam opgewekt Gemeenten in de Marb-regio (Her)instellen regionaal overleg energiecoördinatoren Vaststellen gezamenlijke uitgangspunten, aanpak en ambitie. Koppeling met gebouwbeheer. Voorbeeldaanpak op te zetten door een werkgroep: 1. invoeren regionaal gecoördineert energiemanagement 2. opnemen van energieprestaties in de onderhoudsplanning, nieuwbouw en renovaties 3. vaststellen budgettaire randvoorwaarden voor energieinvesteringen 4. Optie: collectieve inkoop software voor gebouw/energiebeheer 5. Optie: colectieve inkoop energiespiegels MARB coördineert Verder zijn betrokken: Interne partijen: Afdeling Facilitaire Zaken/gebouwbeheer; Afdeling Milieu; Afdeling Financiën. Externe partijen: Energieleverancier; Gebruikers gemeentelijke gebouwen, zoals onderwijs, sportverenigingen/zwembaden en andere huurders. Communicatieactiviteiten zijn voornamelijk intern gericht en worden meegenomen in de op te zetten aanpak. start: 2010 doorlooptijd project: structureel Regionaal MARB: 100 u Projectorganisatie door werkgroep: 200 u Gemeente: 100 Van het totaal aan loonkosten hiervoor neemt de gemeente € [zie excelbestand] voor haar rekening. Gemeente neemt deel aan de overleggen en maakt bij het gebouwonderhoud gebruik van de verkregen producten: pm
Projectkosten
Kosten voor uitvoering van energiebesparingsonderzoek bij enkele representatieve gebouwen: € [zie excel-bestand]
Financiering Effectmeting
Investeringsbudgetten gemeenten met behulp van metingen (slimme meters) worden maandrapportages gemaakt waaruit het energieverbruik blijkt en kan worden gemeten of de voorgenomen besparing wordt gerealiseerd.
Gerelateerd beleid, mogelijke bijkomstige effecten
Link met inkoopbeleid energie en energiecontracten. Resultaten en successen zichtbaar maken;
Mogelijke valkuilen
Uitvoeren van energiebesparende maatregelen vraagt investering, zeker als er sprake is van achterstand in onderhoud en beheer; Installaties zijn vaak een sluitpost op de begroting Verstoring van continuïteit door personele wisselingen, verandering in prioriteiten, gebrek aan personele capaciteit;
Achtergrondinformatie