Ondersteuningsprofiel van de Kompasschool te Den Burg, onderdeel van Stichting
Samenwerkingsschool. Scholengroep 'Texel' en scholengroep 'Speciaal Onderwijs'
1.
Functie van het ondersteuningsprofiel In het ondersteuningsprofiel beschrijft de school haar mogelijkheden om leerlingen te ondersteunen wanneer het regulier aanbod van de school onvoldoende aansluit bij de ontwikkeling van de leerling. In het ondersteuningsprofiel zijn de daarvoor relevante gegevens opgenomen zodat voor ouders, samenwerkingsverband en de overige scholen van de onderwijsgroep de mogelijkheden van de school duidelijk zijn. Het ondersteuningsprofiel maakt een onderscheid in basisondersteuning en extra ondersteuning. De basisondersteuning ligt bij voorkeur bij alle scholen op een gelijk niveau. Afspraken over een minimumniveau worden in het samenwerkingsverband gemaakt en gelden voor alle scholen. Extra ondersteuning kan per school verschillen. Bij extra ondersteuning gaat het om specifieke kwaliteiten van de school gericht op leerlingen die deze vorm van ondersteuning vragen. Extra ondersteuning vertaalt zich in arrangementen die de school kan bieden en waarvoor doorgaans extra middelen worden ingezet. Arrangementen kunnen deels structureel deel uitmaken van het ondersteuningsaanbod en deels een tijdelijk karakter hebben. Een arrangement geeft aan: - welke deskundigheid wordt ingezet - de tijd die beschikbaar is - het programma dat uitgevoerd wordt en de gebruikte materialen - het mogelijke specifieke gebruik van het schoolgebouw - samenwerking met ouders, onderwijs en mogelijke ketenpartners Het ondersteuningsprofiel geeft eveneens informatie over de basiskwaliteit van de school. Daarom is het oordeel van de inspectie over deze basiskwaliteit opgenomen in het ondersteuningsprofiel. Het ondersteuningsprofiel van de school vormt voor ouders een houvast bij schoolkeuze en voor de scholen/besturen een houvast bij de toelating van leerlingen en het vinden van de meest geschikte plek voor een leerling. De inhoud van dit schoolondersteuningsprofiel (SOP) bestaat uit: gegevens van de school karakteristiek en onderwijsvisie van de school kengetallen oordeel van de onderwijsinspectie organisatie van de ondersteuning ondersteuning sociaal emotionele ontwikkeling ondersteuning lezen en spelling ondersteuning rekenen en wiskunde grenzen aan ondersteuning professionalisering
1
2.
Gegevens van de Kompasschool te Den Burg Directeur
: Thijs Conijn
Tel.
: 0222-312655
E-mail
:
[email protected]
Website school
: www.kompasschooltexel.nl
Website stichting : www.speciaalonderwijsdenhelder.nl
3.
Karakteristiek en onderwijsvisie van de school
De Kompasschool is een Speciale School voor Basisonderwijs (SBO) in Den Burg, Texel. Leerlingen met veelal een hulpvraag op het gebied van de schoolse vaardigheden en/of sociale emotionele ontwikkeling gaan bij ons naar school. Vaak hebben onze leerlingen moeite met de werkhouding en het opnemen van de leerstof. Wij beschikken over de deskundigheid deze leerlingen kansen en mogelijkheden te bieden zich zo goed mogelijk te ontwikkelen. De leeftijd van onze leerlingen varieert van 6 t/m 12/13 jaar. Het schoolgebouw staat aan Wilhelminalaan 20 in Den Burg. De school heeft een regionale functie. De leerlingen komen uit diverse dorpen van het eiland. We streven naar het realiseren van een duidelijk en veilig schoolklimaat. In een duidelijke en veilige omgeving kan een kind zich optimaal ontwikkelen. De omgang met elkaar dient een bijdrage te leveren aan de waardering voor elkaars verscheidenheid. Een veilig klimaat bereiken we door het creëren van structuur, veiligheid en zekerheid waarbinnen we de leerlingen bemoedigen, uitdagen en accepteren zoals ze zijn. In contact met ouders is ons uitgangspunt dat school en ouders partners zijn. We hebben immers een gezamenlijk belang: het kind. Kinderen floreren bij een goede samenwerking tussen school en thuis. Die ontstaat niet zomaar. Zowel school als ouders moeten er allebei in investeren. Door samen te werken kun je het beste uit een kind halen en kan wederzijds vertrouwen ontstaan. Door met elkaar te werken in een open sfeer met respect en begrip voor elkaars positie. Onderwijs geven is de verantwoordelijkheid van de school. Hiermee bedoelen we het pedagogisch klimaat, de didactiek (het lesgeven), de klassenorganisatie, de onderwijsinhoud, de groepssamenstelling. Opvoeden is de primaire verantwoordelijkheid van ouders. Om als partners te kunnen samenwerken is het van belang elkaars verantwoordelijkheden te erkennen en te respecteren. Het onderwijsprogramma stemmen we af op de leerlingen. De individuele vooruitgang is de norm. We kijken goed naar wat het kind kan en stemmen het aanbod af op de mogelijkheden van de kinderen. Alle leerkrachten, inclusief directie, zijn gediplomeerd Master Special Educational Needs (M SEN) en hebben een cursus Agressie Beheersing en Conflicthantering gehad. Alle teamleden 2
zijn bedrijfshulpverlener (BHV). Eén teamlid heeft de opleiding Remedial Teaching en de opleiding Interne Begeleiding gedaan. Eén teamlid heeft de basis- en vervolgcursus voor ondersteunde communicatie gedaan. Daarnaast gaan teamleden geregeld naar cursussen, workshops en lezingen. Voornamelijk als het gaat om onderwerpen dicht bij onze doelgroep, zoals ADHD, autisme (PDD-NOS), dyslexie en leerproblemen. Centrum Jeugd en Gezin (CJG) maakt één keer per maand gebruik van een lokaal als inlooppunt voor ouders en leerkrachten. Zij kunnen hier terecht, bij de schoolmaatschappelijk werker, voor advies en ondersteuning. In de schoolgids en kalender op de website is opgenomen wanneer de schoolmaatschappelijk werker aanwezig is. Voor verdere informatie verwijzen wij u naar onze website: www.kompasschooltexel.nl
4.
Kengetallen Leerlingaantallen
01-10-2011
01-10-2012
01-10-2013
01-10-2014
01-10-2015
21
20
16
17
22
Verwijzingen naar: -
SO
1
0
0
0
0
-
BaO
0
0
0
0
0
Schooljaar VSO /ZML Praktijkonderwijs VMBO/BBL (LWOO) VMBO KBL VMBO TL HAVO VSO /ZMOK Totaal uitstroom
5.
2010/2011
1 4 3 2 1
11
2011/2012
1 1 4
2012/2013
3 4
2013/2014
2014/2015
3 1
5
4
5
1 1 1 7
9
Oordeel van de onderwijsinspectie
Kompasschool heeft het vertrouwen van de Inspectie van het Onderwijs. Hieronder volgen enkele onderdelen uit het inspectie rapport. Dit rapport is ook online te vinden op de website van de onderwijs inspectie.
3
Schoolklimaat en tijd De afgelopen twee jaar is er veel inzet geweest op het verbeteren van het schoolklimaat. Dit blijft een speerpunt voor de school. Zo heeft de school gekozen voor een programma om structureel aandacht te besteden aan een positieve en respectvolle omgang met elkaar. Dit heeft de inspectie terug gezien in de lesbezoeken, waarbij het geven van complimenten en positieve feedback herkenbaar was. Ordeverstoringen en verlies van leertijd vindt nu nauwelijks meer plaats.
Kwaliteitszorg De school heeft in voldoende mate zicht op de onderwijsbehoeften van haar leerlingenpopulatie en stemt haar onderwijsaanbod hierop af. Meer aandacht voor lezen en spelling zijn hier voorbeelden van. De school evalueert regelmatig de resultaten van de leerlingen en verbindt daaraan conclusies. Als gevolg van tegenvallende resultaten op begrijpend lezen is er nu extra tijd gepland voor begrijpend lezen en het toepassen van de strategieën bij de zaakvakken. Daarnaast evalueert de school de kwaliteit van het leren en onderwijzen. Ouders en leerlingen worden hier ook bij betrokken. Het team werkt op planmatige wijze aan de verbetering van de onderwijskwaliteit. Gemaakte afspraken liggen vast. Verder vinden er regelmatig klassenbezoeken plaats door de directeur, al dan niet met een kijkwijzer, om de onderwijskwaliteit te borgen.
6.
Organisatie van de ondersteuning Klasse of groepsniveau
De leerlingenzorg neemt een centrale plaats in op onze school en is een continue inspanning om de leerlingen te stimuleren zich optimaal te ontwikkelen. Steeds analyseren we de resultaten van ons onderwijs en bezien waar we tot verbeteringen kunnen komen en/of waar we het beter kunnen aanpassen aan de leerlingen. De basis van de zorg voor alle kinderen is handelingsgericht weken (HGW). De leerkracht is de eerste verantwoordelijk voor het onderwijs. In de groep kan de leerkracht door middel van klassenmanagement tijd en ruimte organiseren om structureel en incidenteel tegemoet te komen aan kinderen met speciale onderwijsbehoeften. Hiervoor is het GIP-model binnen het klassenmanagement een krachtig middel. GIP staat voor: ‘van Groepsgericht naar Individueel gericht Pedagogisch en didactisch handelen van de leerkracht.’ De structurele hulp krijgt vorm middels het groepshandelingsplan (GHP). Het GHP is een plan voor een half schooljaar en wordt opgesteld door de leerkracht voor een aantal vakgebieden.
4
In het GHP worden groepjes kinderen met vergelijkbare onderwijsbehoeften geclusterd in instructiegroepjes. In sommige gevallen wordt een individueel handelingsplan (IHP) opgesteld. Naast deze ‘kleine’ cyclus kennen we de ‘grote’ cyclus: het vaststellen van het ontwikkelingsperspectief (OPP) en daaruit voortvloeiend het vaststellen van het onderwijsaanbod voor het komend half jaar. Binnen onze school worden de kinderen door middel van een leerlingvolgsysteem (LVS) in kaart gebracht. Dit systeem geeft een beeld van de stand van zaken met betrekking tot het kind gedurende de schoolloopbaan en dient ter signalering en analyse. Bij constatering van achterstanden wordt er nader onderzoek gedaan om de onderwijsbehoeften in kaart te brengen. Dit alles binnen een kader van handelingsgericht werken. Twee keer per jaar evalueert de leerkracht met de Intern Begeleider het OPP van alle kinderen. Hierbij wordt gereflecteerd op het afgelopen handelingsaanbod en ontwikkeling van het kind (wat moest bereikt worden, wat is aangeboden, wat is behaald). In het geval van afwijkende ontwikkeling wordt in eerste instantie gekeken naar wat er in het leerkrachtgedrag en klassensituatie kan veranderen om de gewenste ontwikkeling toch te realiseren. Schoolniveau
De Kompasschool zet in op een brede ondersteuning van kinderen met zowel enkelvoudige als meervoudige ondersteuningsbehoeften op Speciaal Basisonderwijs (SBO) als Speciaal Onderwijs (SO) niveau. Wat betreft het SO niveau richten wij ons voornamelijk op de kinderen met gedragsproblemen. Op het gebied van gedrag ligt de grens daar waar het gedrag het kind zelf en/of de omgeving in gevaar brengt. Scholengroepniveau
Wanneer extra ondersteuning, die de school niet alleen kan bieden, noodzakelijk lijkt, kunnen we op basis van het groeidocument een zogenaamd "arrangement" aanvragen bij het ondersteuningsteam (OTG) van de expertisegroep. Bij toekenning van een arrangement voor extra ondersteuning, kan die ondersteuning zowel op de eigen SBO school als op een andere SBO school of een SO school worden geboden. Ook in deze fase blijven ouders direct betrokken.
Samenwerkingsverbandniveau
Wanneer plaatsing naar speciaal onderwijs of terugplaatsing naar het reguliere basisonderwijs aan de orde lijkt, dan dienen wij in overleg met de ouders deze aanvraag in bij het CTO (Commissie Toelaatbaarheid Onderwijsvoorzieningen). Het CTO geeft een toelaatbaarheidsverklaring af die nodig is voor plaatsing op één van deze voorzieningen.
5
7. Ondersteuning Sociaal Emotionele Ontwikkeling 7.1 Basiskwaliteit
We streven naar het realiseren van een duidelijk en veilig schoolklimaat. In een duidelijke en veilige omgeving kan een kind zich optimaal ontwikkelen. De omgang met elkaar dient een bijdrage te leveren aan de waardering voor elkaars verscheidenheid. Een veilig klimaat bereiken we door het creëren van structuur, veiligheid en zekerheid waarbinnen we de leerlingen bemoedigen, uitdagen en accepteren zoals ze zijn. Werken aan een veilig pedagogisch klimaat vraagt deskundigheid van de leerkrachten, een planmatige aanpak en medewerking van de ouders. Om dit goed vorm te geven gebruiken we de methodes: De Vreedzame School en Grip op de Groep. Daarnaast worden elementen uit de methode Positive Behavior Support (PBS) gebruikt. Aan de hand van deze methodes stellen we jaarlijks klassenregels en schoolregels op. Centraal staat daarbij het volgende: Veiligheid – voor jezelf, de ander en de omgeving. Verantwoordelijkheid – voor jezelf, de ander en de omgeving. Respect – voor jezelf, de ander en de omgeving. 7.2 Basisondersteuning
Het kan gebeuren dat kinderen zich minder snel ontwikkelen op sociaal-emotionele gebied. Mogelijk ligt hier een oorzaak als ADHD, autisme gerelateerde stoornis (ASS), faalangst, hechtingsstoornis of een andere reden aan ten grondslag. Het is dan aan de leerkracht om deze kinderen hier specifiek in te begeleiden. Binnen het team van De Kompasschool is veel kennis en vaardigheden aanwezig voor het bieden van extra ondersteuning bij de sociaal emotionele ontwikkeling van een leerling. Echter: begeleiding en ondersteuning kunnen bieden is geen "vast" gegeven, maar zal steeds moeten worden afgestemd op de specifieke ondersteuningsbehoeften van het kind. Het hieronder genoemde aanbod geeft dan ook vooral een indicatie weer van de ondersteuning die we in principe kunnen bieden, gerelateerd aan onze ondersteuningsstructuur. Begeleiding zal altijd afgestemd worden in overleg met de ouders en moet passen binnen de mogelijkheden van de school. 7.3 Extra ondersteuning
Voor enkele kinderen is er meer specialistische ondersteuning gewenst. Mocht dit voorkomen, dan wordt in overleg met ouders en het ondersteuningsteam bekeken welke ondersteuning er voor dit kind nodig is. Mogelijk zou een arrangement aangevraagd kunnen worden bij het 6
samenwerkingsverband. Met het arrangement kan een deskundige worden ingehuurd, of kunnen bijvoorbeeld materialen aangeschaft worden om de gevraagde specialistische ondersteuning te kunnen bieden. Het aanvragen van een arrangement of advies bij het ondersteuningsteam van de scholengroep gebeurt altijd met een groeidocument, dit document wordt door school samen met de ouder(s) opgesteld en werkt als leidraad in de procedure. 8.
Ondersteuning lezen en spelling 8.1 Basiskwaliteit
Leeslijn In de onderbouw wordt gelezen met de methode Leeslijn. De methode bevat naast voorbereidend en aanvankelijk lezen ook voortgezet technisch lezen verdeeld over 8 verschillende leesfasen: Kennismaken met geschreven taal; ervaringen opdoen met geschreven taal; met hulp geschreven taal gebruiken; zelf woorden maken en lezen (basisniveau), steeds moeilijker woorden lezen (AVI 1-4),steeds moeilijker zinnen lezen (AVI 57), leren voorlezen (AVI 8-9) en functioneel leren lezen (AVI 9+). Leeslijn bestaat uit twee leerwegen: Leespad voor leessterke kinderen en Leesweg voor leeszwakke kinderen. AVI staat voor: 'Analyse van Individualiseringsvormen.' Taaltrapeze De methode Taaltrapeze is een populaire methode op SBO-scholen. De methode bestaat, naast uitgebreide instructie lessen, ook uit lessen zelfstandig werken en samenwerken in kleine groepjes. Tijdens de lessen worden de volgende onderdelen aangeboden: lezen, spreken, luisteren, uitbreiding van de woordenschat, taalspel, stellen (dit is het schrijven van verhalen, werkstukken e.d.) en kijken naar taal. De methode “Taaltrapeze” sluit aan bij de kerndoelen zoals die in het onderwijs voor de Nederlandse taal zijn opgesteld. Begrijpend lezen In de methode Taaltrapeze is een onderdeel begrijpend lezen opgenomen. Als aanvulling hierop is gekozen voor de methode Nieuwsbegrip. Deze methode leert kinderen niet alleen begrijpend lezen, maar met interactieve lessen en contextopgaven ook over de actualiteit. Technisch lezen Leerlingen lezen op hun eigen niveau. Als leerlingen op school komen en twee tot drie keer per jaar worden er testen afgenomen om dit niveau te bepalen. Met de resultaten uit de test worden na analyse de instructiebehoeften van de leerlingen vastgesteld. De school beschikt over een uitgebreide collectie leesboeken, welke zijn ingedeeld op AVI niveau. Dagelijks wordt er gelezen, via de zienswijze van Vernieuwd Niveau Lezen. Het vrij lezen heeft een vaste plaats in het leesonderwijs. Om het leesplezier nog meer te bevorderen wordt er zelfstandig gelezen in de boeken die de leerlingen zelf hebben uitgezocht. Naast de eigen collectie kinderboeken is ook de mogelijkheid om boeken te lenen bij de bibliotheek in de buurt. 7
Dyslexie Op het moment dat kinderen kenmerken vertonen van dyslexie, wordt het dyslexie protocol gevolgd. Voor een aantal leerlingen geldt dat zij bij de in aanmerking kunnen komen voor een ONL-traject. Dit is vergoede zorg voor leerlingen op de basisschool, vanaf 7 jaar, waar sprake is van ernstige, enkelvoudige dyslexie. Dat wil zeggen dat er bij deze leerlingen, naast dyslexie, geen sprake is van een of meer andere leer- of ontwikkelingsstoornissen (co-morbiditeit) die van invloed zijn op het leesproces. Voorafgaand aan het traject worden meerdere testen afgenomen bij de desbetreffende leerling. Wordt de diagnose ‘ernstige enkelvoudige dyslexie’ vastgesteld dan kunnen de leesbehandelingen beginnen. Over een periode van 1 tot 1 ½ jaar krijgt een leerling 40 tot 60 leesbehandelingen die vergoed worden. De behandeling wordt gedaan door een behandelaar vanuit ONL. ONL staat voor: 'Onderwijszorg Nederland.' Spelling Op de Kompasschool wordt voor spelling gewerkt met de methode “Spelling op Maat”. De methode is in 2015 ingevoerd op school. De methode heeft een overzichtelijke lesopbouw, wat voor onze kinderen als erg prettig wordt ervaren. Daarnaast kan met deze methode gemakkelijk worden gedifferentieerd op drie niveaus, zo kunnen wij ansluiten bij het individuele niveau van een kind. Tijdens de lessen worden vaardigheden aangeleerd om de juiste schrijfwijze van onbekende woorden te vinden of om deze zo goed mogelijk te kunnen benaderen. Op deze manier zou ieder kind kunnen beschikken over de schrijfwijze van veel voorkomende Nederlandse woorden en dit vervolgens toepassen. Voor Remedial Teaching wordt de methode "Spelling in de Lift plus" gebruikt. Deze methode is speciaal ontwikkeld voor SBO scholen. 8.2 Basisondersteuning
De basiskwaliteit van de school is van voldoende niveau om de meeste leerlingen een voldoende leesvaardigheid te laten verwerven. We toetsen spelling, het begrijpend en technisch lezen met behulp van het Cito-leerlingvolgsysteem en de methode-gebonden toetsen. Deze laten zien wanneer een leerling (on)voldoende leesvorderingen maakt. Wanneer er sprake is van een stagnatie of juist een versnelling in de leesontwikkeling, dan krijgen deze leerlingen een verlengde, intensievere instructie van de leerkracht of een ander aanbod. Wij zijn er op gericht dyslexie tijdig te herkennen. Er wordt gebruik gemaakt van groepshandelingsplannen. 8.3 Extra ondersteuning
Voor leerlingen die ondanks de uitbreiding van de instructie en oefentijd onvoldoende vorderingen maken treffen we extra maatregelen. Er wordt gebruik gemaakt van groepshandelingsplannen en individuele handelingsplannen. Op de handelingsplannen wordt “smart” aangegeven aan welke doelen/tussendoelen er gewerkt wordt op de korte en lange termijn, met welke inhoud en door wie en wanneer. Tenslotte wordt aangegeven wanneer en 8
hoe de evaluatie plaatsvindt. Tussentijdse evaluatie en bijstelling is altijd mogelijk en soms noodzakelijk.
9.
Ondersteuning rekenen en wiskunde 9.1 Basiskwaliteit
Op de Kompasschool wordt gewerkt met de methode Wereld in Getallen. Deze methode is in het schooljaar 2014-2015 ingevoerd. De methode voldoet aan alle kerndoelen voor het vak rekenen. Ook zijn de referentieniveaus, die zorgen voor een doorlopende lijn tussen het basisonderwijs en het voortgezet onderwijs, verwerkt in de lessen. Centraal staat een zorgvuldige opbouw van veel oefening, herhaling en zelfstandig werken. De lessen worden door de groepsleerkracht gegeven in niveaugroepen. Zodat leerlingen geclusterd op hun niveau kunnen werken. Indien mogelijk wordt de groepsleerkracht bijgestaan door "extra handen in de klas". 9.2 Basisondersteuning
De methode voorziet in drie niveaus. Waarbij er een aanvulling is voor leerlingen die extra ondersteuning nodig hebben. Deze niveaus bestaan uit extra instructie, extra oefenstof of extra uitdagende opdrachten die het verder ontwikkelen bij leerlingen stimuleren. Tijdens de methodetoetsen kan blijken dat een leerling de basisstof nog niet voldoende beheerst, er wordt dan extra ondersteuning geboden door een kort remediërend programma aan te bieden. 9.3 Extra ondersteuning
Als leerlingen ondanks extra instructie en meer oefentijd niet de leervorderingen maken die we hadden mogen verwachten, worden er extra maatregelen genomen. Afhankelijk van de situatie zou onze orthopedagoog, die zich aan het specialiseren is in het gebied rekenenwiskunde, hiermee aan de slag kunnen gaan. Waarbij hij na observaties en rekentesten, in samenspraak met de groepsleerkracht, een individueel handelingsplan opstelt. Het plan wordt door de leerkracht uitgevoerd om de leervorderingen van de leerling alsnog op het gewenste niveau te brengen.
10.
Grenzen aan ondersteuning
Het is mogelijk dat we leerlingen met een bijzondere (geïndiceerde) zorgvraag niet kunnen toelaten. De redenen kunnen zijn:
9
- Gebrek aan opnamecapaciteit Het is niet mogelijk de leerling met een specifieke handicap in een geschikte groep te plaatsen, vanwege de reeds aanwezige problematiek in desbetreffende groep. - Verstoring van het leerproces van andere leerlingen De verhouding raakt zoek tussen “extra aandacht die deze leerling nodig heeft” en “de aandacht voor onze leerlingen” (die binnen onze school al extra veel aandacht krijgen). - Interferentie zorg en onderwijs De tijd die besteed wordt aan speciale zorg en behandeling ten koste gaat van de beschikbare onderwijstijd. - Verstoring van rust en veiligheid Bij ernstige gedragsproblemen zijn we niet in staat een veilige leeromgeving voor de leerling te scheppen. Als ons bestuur het advies “niet toelaten” opvolgt, kunnen ouders conform de Algemene Wet Bestuursrecht in beroep gaan tegen het besluit. Het kan ook zijn dat we om bovengenoemde redenen een reeds toegelaten leerling niet kunnen handhaven. Wanneer de grenzen van onze zorg bereikt zijn onderzoeken wij samen met de ouders waar hun kind beter geholpen kan worden.
11.
Professionalisering
Stichting Samenwerkingsschool heeft als missie hoogwaardig onderwijs te bieden aan jongeren tussen 4 - 20 jaar met (complexe) orthopedagogische en didactische ondersteuningsvragen. Om hoogwaardig onderwijs te kunnen bieden, wordt van alle onderwijsbetrokkenen een attitude verontsteld van continu gericht zijn op kwaliteitsverbetering. Hiervoor worden bij- en nascholingstrajecten aangeboden, worden functionerings- en beoordelingsgesprekken gehanteerd en wordt er nauw aangesloten bij ontwikkelingen binnen het onderwijsveld. Daarnaast wordt het nemen van intiatieven gewaardeerd en gestimuleerd en zijn wensen van ouders richtinggevend voor de inrichting van het onderwijs. Bovenstaande heeft er op de Kompasschool toe geleid dat: Alle leerkrachten, inclusief directie, zijn gediplomeerd Master Special Educational Needs (M SEN) en hebben een cursus Agressie Beheersing en Conflicthantering gehad. Alle teamleden zijn bedrijfshulpverlender (BHV). Eén teamlid heeft de opleiding Remedial Teaching en de opleiding Interne Begeleiding gedaan. Eén teamlid heeft de basis- en vervolgcursus voor ondersteunde communicatie gedaan. Daarnaast gaan teamleden geregeld naar cursussen, workshops en lezingen. Voornamelijk als het gaat om onderwerpen dicht bij onze doelgroep, zoals ADHD, autisme (PDD-NOS), dyslexie en leerproblemen. 10
In de periode 2013-2015 is er aan het team scholing gegeven op het gebied van gedrag (Positive Behaviour Support) en op het gebied van werkhouding. In het schooljaarplan staat omschreven welke gebieden er in de komende periode worden verbeterd.
11