focus ad Kunst Stichting kleinschalig en ideëel door zelfwerkzaamheid betaalbare werkruimte genereren
initiatiefrapport Garageloods 1955
volledige restauratie aan de hand van het originele bestek herbestemmen en verbouwen tot atelierruimten degelijk en deugdelijk regulier onderhoud milieuvriendelijk en energiezuinig beheer verhuur van atelierruimten aan conceptueel werkende kunstenaars educatie en voorlichting middels expositie, gastdocentschap en stageplekken organisatie culturele evenementen i.s.m. o.m. CBK, en geïnteresseerden
fort aan de Klop 1
Colofon initiatiefrapport Stichting focus ad Kunst
[email protected] © 2006, 2e druk april 2008
2
Inhoudsopgave Deel 1 inleiding & aanleiding .............................. 5 HArtbeat Garage..............................................................5 Nieuwe Hollandse Waterlinie & fort aan de Klop ..................6 Garageloods ....................................................................8 Ontwikkelingsvoorstel .......................................................9 herbestemming .................................................................10 Qua Qua Qua Qua
Gebouw.............................................................................................................. 11 doelstellingen .............................................................................................. 12 exploitatie....................................................................................................... 13 collegeprogramma 2006−2010, "Utrecht voor elkaar"........................... 14
Deel 2 beheer & organisatie .............................. 15 stichting focus ad Kunst ..................................................15 Huurders ........................................................................17 Oskar de Kiefte.......................................................................................................... 20 Lazy Marie................................................................................................................. 22 Stephan van Leiden.................................................................................................... 24 MEERtv...................................................................................................................... 26 Ronald Nijhof............................................................................................................. 28 Tejo Remy & René Veenhuizen.................................................................................. 30
samenwerking en ondersteuning .........................................33 Centrum Beeldende Kunst Utrecht............................................................................ 33 Hogeschool voor de Kunsten Utrecht........................................................................ 34 Zimihc (o.m. Stefanuskerk Overvecht en Vorstelijk complex Zuilen)........................ 34 Stichting Zuilen en Vecht (Antje Drijver Paviljoen & Springertuin) ........................ 34 Buurtbewoners........................................................................................................... 34
culturele evenementen ....................................................35
Deel 3 uitvoering & financien ............................ 37 Aanvraag bouwvergunning ................................................ 37 Aannemingsbedrijf René Cevat .......................................... 38 Metname−architectuur .....................................................39 Verklaring dekkingsoverzicht.............................................41 subsidiemogelijkheden ...................................................... 42 planning ........................................................................45
met dank aan................................ aan ............................................... ................................ ...............46 ............... 46
3
4
Deel 1
inleiding & aanleiding
HArtbeat Garage voertuigen- en goederenmagazijn op de gronden van het fort de Klop te Utrecht. Ik ben een Utrechtse kunstenaar en maak veel groot werk. Daarom heb ik meestal twee ateliers in gebruik. Veelal tijdelijke ateliers, waardoor ik bijna altijd op zoek ben naar nieuwe ruimte. Vanwege mijn fascinatie voor transportmiddelen heb ik ook een fascinatie voor schuren, loodsen en garagepanden en de soms bijzondere bestrating van wegen. Ik ben dan ook aangenaam getroffen door Fort aan de Klop, waar een dergelijk mooie simpele garageloods staat, waar 10 houten garagedeuren in zitten met een prachtige, in keperverband gelegde uitrijstrook ervoor. Het is een stoer complex dat doet vermoeden dat er nog een grote verborgen capaciteit in zit. Binnen is het complex bestraat en mooi hoog. Eigenlijk is het een overdekte buitenruimte. Het is inmiddels zo dat mijn werk bestaat uit een perfecte combinatie van mijn opleidingen, MTS-werktuigbouwkunde, MTS-motorvoertuigentechniek (o.m. restauratie) en de HKU-3d. Ik heb sinds '88 een eigen bedrijf. Mijn 'kunstwerken' (veelal ontwerpvoorstellen voor voertuigen) zijn gemakkelijk toegankelijk voor mensen en boeien zelfs kinderen ("Klokhuis", "boekie boekie", tienerworkshops) Deze garageloods inspireert mij en past mij en mijn werk als een tweede huid. Zeker nu ik in mijn werkruimte een combinatie wil maken van werken, opslag en presentatie. Ik wil mijn werk direct zichtbaar presenteren in hoge stellingen. Ik wil de mogelijkheid hebben om groepen uit te nodigen, bijvoorbeeld van een technische- of kunstopleiding. Dit ideaalbeeld wil ik verwezenlijken en geeft het volgende scenario. Mijn lange ervaring met techniek en onderhoud en met het huren van ruimtes, alleen en in gezamenlijkheid heb ik getoetst aan mijn wens. Als ik deze kennis nu eens koppel aan de kennis die anderen hebben op het gebied van organisatie, bestuur, buurtbelang, financiën, kunst en architectuur. Deze mensen koppel in de vorm van een bestuur voor een stichting die dit pand gaat beheren. Het pand laat gebruiken door een geselecteerde groep van conceptueel werkende kunstenaars of organisaties die elkaar in hun artisticiteit kunnen versterken. Het pand indeel op zo’n manier dat er meer faciliteiten zijn dan alleen die, die benodigd zijn voor een atelier. Af en toe binnen- en buitenexposities organiseer en importeer. …Dan staat er iets dat stevig, bijzonder en positief aanvullend is en dit Fort zijn verdiende meerwaarde geeft. De aanbeveling om ons, enthousiaste particulieren, te organiseren tot een volwaardige en zakelijke partner is opgevolgd door een stichting op te richten en mensen uit verschillende relevante disciplines te vragen voor advies en ondersteuning. Met zijn allen zijn we allengs nog enthousiaster geworden en we wensen u veel plezier met het lezen van het initiatiefrapport. Oskar de Kiefte namens stichting focus ad Kunst
5
Nieuwe Hollandse Waterlinie & fort aan de Klop Nieuwe Hollandse waterlinie ↓ "Verdedigingslinies vormden tot in de twintigste eeuw belangrijke onderdelen van het Defensiebeleid. In Nederland bevond zich een twintigtal kleinere en grotere linies. De meeste daarvan zijn in de loop der tijden geheel of gedeeltelijk verdwenen. Enkele linies, waaronder de Grebbelinie, de Stelling van Amsterdam en de Nieuwe Hollandse Waterlinie zijn nog grotendeels in tact." "De militair en historisch belangrijkste linie is de Nieuwe Hollands Waterlinie, met een lengte van 85 km, die zich uitstrekt van het IJsselmeer tot aan de Biesbosch. Het systeem kenmerkte zich door uitgebreide onderwaterzettingen (inundaties). Om deze inundaties mogelijk te maken, werd er een ingenieus waterbouwkundig stelsel aangelegd, bestaande uit inundatiekommen, -kanalen, sluizen, duikers etc. Op strategische punten in de linie werden forten en andere werken gebouwd….De provincie Utrecht vormde het hart van deze verdedigingslinie. De stad Utrecht nam in de Nieuwe Hollands Waterlinie op zijn beurt weer een centrale positie in." "De structuur van de Nieuwe Hollands Waterlinie met zijn verboden kringen is in de vijf provincies nog grotendeels in tact. De voornaamste aantastingen zijn het gevolg van de aanleg van infrastructuur en de stedelijke uitleg vanaf de jaren zestig. De Nieuwe Hollandse Waterlinie is ondanks de verschillende aantastingen een zeer belangrijk waterbouwkundig monument en een structuur bepalend ruimtelijk ordeningselement dwars door het midden van Nederland. Het is opmerkelijk om te zien hoe een betrekkelijk onbekend verschijnsel de laatste jaren een geweldige opwaardering heeft meegemaakt. De Nieuwe Hollandse Waterlinie wordt thans gezien als één van de belangrijkste cultuurhistorische monumenten van ons land. In wezen gaat het om één groot geïntegreerd ruimtelijk defensiestructuur, waarvan alle elementen tezamen de cultuurhistorische waarde vormen. Als landschappelijk en ruimtelijk object is zij van groot belang. Dit gegeven wordt ook in steeds bredere zin erkend. " • • • • • • •
↓
4e nota ruimtelijke ordening extra Het structuurschema groene ruimte (LNV) Nota ecologische hoofdstructuur (LNV) UNESCO werelderfgoedlijst Nota Belvedère 1999 Panorama Krayenhoff (maart 2004) Eén linie, samen sterk in de uitvoering (december 2006)
Citaten uit de aankoopnotitie 1997 en de planidentificatie 2001
6
Fort aan de Klop "Fort aan de Klop behoort tot de oudste verdedigingswerken van de Nieuwe Hollandse Waterlinie. Het fort bestaat uit het binnenfort met diverse opstallen, de gracht, de toegangsbrug in geniestijl en het buitenfort met o.a. een fortwachterswoning. " "Daarnaast heeft een aantal forten zich ontwikkeld tot natuurgebieden met een bijzondere biotoop. Dat heeft ten eerste te maken met de afwijkende grondstructuur van de forten. De meeste aardwerken zijn opgeworpen met gebruikmaking van verschillende grondsoorten. Ten tweede komt dat omdat de fortgrachten worden gevoed met kwelwater. Dat is in vergelijking met het rivierwater van uitstekende kwaliteit. Ten derde heeft de natuur op deze forten zich kunnen ontwikkelen als gevolg van het extensieve gebruik. "
Aankoop en eigendom gemeente Utrecht In 1997 heeft de gemeente Utrecht o.m. Fort aan de Klop voor fl.1,- gekocht van Domeinen met daarbij een instandhoudingplicht. "Daarnaast is het eigendom van de forten een belangrijke voorwaarde om zaken te sturen en te bepalen. Wat ons betreft moet de gemeente bij de forten naast een actieve publiekrechtelijke rol ook een actieve privaatrechtelijke rol spelen. Wij zien deze aankoop dan ook als een daadwerkelijke bijdrage aan het beleid tot veiligstelling van de Nieuwe Hollandse Waterlinie." Cit. Aankoopnotitie 1997
Doelstellingen Planidentificatie voor fort aan de Klop 10 april 2001 Toeristisch, recreatief, kleinschalig, extensief Wandelaars, fietsers, openbaar vervoer Kort verblijf Rugzakcamping 25-40 plaatsen Theehuis/fietscafé Herberg, enkele overnachtingplaatsen in de bestaande bebouwing Enkele parkeerplaatsen Semi-openbaar karakter
BV1851 & Stichting tot behoud en exploitatie van Fort aan de Klop Vlak voor kerst 2004 heeft de selectiecommissie van de gemeente Utrecht het bedrijfsplan "Ideëel en zakelijk" van BV1851 bij monde van Joost Batelaan gekozen voor de exploitatie van de camping, het theehuis en de herberg. De gemeente Utrecht heeft besloten tot een getrapte constructie om te voorkomen dat de overheid een particuliere exploitant bevoordeelt door aan hem rechtstreeks investeringen over te dragen die met publiek geld tot stand zijn gekomen. Daarom is de stichting tot behoud en exploitatie van Fort aan de Klop opgericht.
7
Garageloods Nagenoeg alle onderdelen van het complex van fort aan de Klop hebben een Rijksmonumentale status, te weten; 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8.
omgracht fort, 1819-1821/ 1845 rond bomvrije wachthuis (gebouw A), 1850 artillerieloods (gebouw D), 1905 houten opslagloods (gebouw E), 1898 houten opslagloods (F) 4 betonnen groepsschuilplaatsen (type P), 1939-1940) fortwachterswoning (buiten fort), 1882 houten toegangsbrug, 1882
Luchtfoto van fort aan de Klop uit 1959, collectie Menno van Coehoornstichting te Utrecht
De garageloods, oorspronkelijk gebouw H en nu loods A genoemd, heeft deze monumentale status niet. Verder blijkt uit de planidentificatie (2001) dat de garageloods gesloopt zou mogen worden ten behoeve van een uitbreiding van de geplande rugzakcamping van 25 naar 40 plaatsen. Inmiddels zijn er al een aantal jaren voorbij gegaan en heeft de afdeling stedenbouw en monumenten, Dienst Stads Ontwikkeling van de gemeente Utrecht, bij monde van Bettina van Santen, opgemerkt dat sloop eigenlijk heel jammer zou zijn omdat het een typisch gebouw is uit de mobilisatietijd (jaren 50 vorige eeuw) en karakteristieke waarde heeft voor het ensemble fort aan de Klop. Douwe Koen van het Utrechts Archief schrijft over een vergelijkbare loods op fort Altena dat het een gebouw van positieve architectuur- en bouwhistorische waarde is omdat de sobere maar doelmatige architectuur en constructie kenmerkend zijn voor de utiliteitsbouw- en systeembouw uit de jaren 50. Ook de Menno van Coehoornstichting te Utrecht pleit voor het in stand houden. Deze mobilisatiegebouwen zijn in grote aantallen en in rap tempo neergezet maar even zo snel aan het verdwijnen. Wij zouden graag de garageloods als jong monument willen voordragen om het ensemble veilig te stellen. Ook hebben we daarmee veel meer mogelijkheden om de restauratie te bekostigen.
8
Ontwikkelingsvoorstel
Bestaande toestand Conform het originele bestek lijkt de loods nog grotendeels in tact. Er staan zoektochten bij verschillende militaire organisaties en depots uit naar de originele bouwtekeningen om op die manier eventuele details die verloren zijn gegaan, ook boven water te krijgen. In afwachting van deze gegevens is de bestaande toestand van de loods opgemeten en uitgetekend tot in detail. Voor zover het nu bekend is, ontbreken de originele deuren. Deze zijn vervangen door kunststof platen en deels draaiende en schuivende delen, eveneens van kunststof. De oorspronkelijke hangrail, de onderrail en de hengen zijn nog wel aanwezig. Douwe Koen (het Utrechts Archief) vermoedt dat er spiegelklampdeuren in zaten zoals op fort Altena te Uppel waar een garageloods uit 1956-1957 staat. Deze deuren zijn opgemeten en gefotografeerd. De hangrail komt overeen evenals de maat. Vervolgens zijn de deuren in de garageloods van fort aan de Klop gefotoshopt en is deze foto aan verschillende oud-gebruikers van het fort getoond. Zij hebben de positie van de loopdeurtjes aangewezen. Opmeten Metname-
architectuur
door
fotoshoppen door Oskar de Kiefte
Verder ontbreken er diverse details, zoals de goten in de klinkerbestrating, de originele hemelwaterafvoeren, het rabat van betontegels om de loods heen, de grote elektrakast en de originele dakbedekking. Ook zijn er diverse details, zoals de buitenlampen, de binnenlampen, de achterramen en de trekstangen, die allen hersteld en behandeld moeten worden. Na een voorlopige bouwkundige opname door aannemer René Cevat lijkt de loods bouwtechnisch gezien nog in een redelijke staat. Het restaureren van de loods is een enorme verbetering van het ensemble.
9
herbestemming
Nieuwe toestand Als de herbestemming "passend" is dan zal dit qua gebruik en programma van eisen het gebouw niet aantasten maar juist behouden en behoeden. Ateliers als herbestemming Deze herbestemming is op alle mogelijke gebieden passend en versterkend; • qua gebouw • qua doelstelling van overheid, omwonenden en natuur & milieu • qua exploitatie st. tot behoud en exploitatie van fort aan de Klop/ BV1851 • qua collegeprogramma 2006-2010, "Utrecht voor elkaar"
Garageloods fort aan de Klop, bestaande toestand april 2006
Garageloods fort aan de Klop, bestaande toestand na restauratie
10
Qua Gebouw
Inrichtingsvoorstel De garageloods kan eenvoudig op zijn eigen stramien ingericht worden, waarbij ieder atelier kan beschikken over zijn eigen ingang en daglicht. Omdat er in de achtergevel zes ramen zitten en de voorgevel voor een deel uit metselwerk bestaat, komt er een zodanige verdeling dat er vijf atelierruimten ontstaan. De klinkerbestrating wordt eruit gehaald omdat klinkerbestrating op slechts een zandbed onvoldoende draagkracht heeft voor een werkvloer. Het daaronder liggende zandbed wordt voorzien van een hoogwaardige isolatie waarover bouwstaalmatten worden gelegd. Daarop worden de vloerverwarmingslangen bevestigd waarna de schoongemaakte klinkers in het oorspronkelijke keperverband teruggelegd worden in gestabiliseerd zand. De scheidingswand tussen de verschillende ruimten bestaat uit een deel van gasbetonblokken (2,50mx 14 m), behangklaar afgewerkt met daaromheen staal met HR+ glas. De wanden zijn dus grotendeels transparant waardoor de loods te beleven blijft als één geheel. De hoogte van het gasbeton is bepaald door de onderzijde van de achterramen. Deze hoogte geeft tevens voldoende privacy en wandoppervlak. Vanuit elke ruimte blijft het achterraam van de naastgelegen ruimte zichtbaar. Alle houten spiegelklampdeuren worden conform het originele bestek gemaakt en aangebracht inclusief het hang- en sluitwerk. De deuren vouwen/schuiven naar buiten toe open waardoor er direct achter elke spiegelklampdeur een pui van staal met glas geplaatst kan worden voor daglicht, isolatie en ventilatie. Ook deze pui scharniert zodanig dat de opening nog steeds geheel toegankelijk blijft en voorzien is van een loopdeur voor dagelijks gebruik. De originele doorlopende verlichtingslijnen met armaturen worden opgenomen in de installatie maar kunnen per ruimte individueel geschakeld worden. Overige toe te voegen contactdozen zullen langs deze lijnen naar beneden hangen. Er zal aan- en afvoer van water worden aangebracht langs de achterwand. Dit zal onder de vloer doorgelegd kunnen worden nabij het bestaande riool. De mogelijkheid van grijs afvalwater/ gescheiden riool wordt onderzocht. Gebruik van toiletten bij voorkeur elders op het terrein, zoals destijds gebruikelijk. Anderszins zijn de mogelijkheden van composttoiletten of toiletpotten met urinescheiding ook onderzocht. Er komt een aardwarmtesysteem bestaande uit een open bron, een warmtepomp en een boiler die duurzaam verwarmt én koelt. De loods is, door het behoud van het originele karakter, niet goed te isoleren waardoor we met dit systeem toch een goede constante temperatuur kunnen behalen. Mocht uit de capaciteitsberekening blijken dat er uit de vloerverwarming onvoldoende vermogen kan worden gehaald, dan kan er ook nog wandverwarming opgenomen worden. Er is geen ontsierende dakdoorvoer voor de warmtepomp nodig. Er komt een technische ruimte met meterkast (<3m van ingang), Een enkeltariefmeter, 5 tussenmeters en Ecostroom. Al het metselwerk, binnen en buiten, wordt met een lagedruk straalsysteem onder toevoeging van water en onder andere milieuvriendelijk vulkanisch zand ontdaan van verontreiniging, waardoor zij haar oude glans terugkrijgt.
11
Qua doelstellingen Overheid, klankbordgroep omwonenden en aanwonenden Er is een groot draagvlak voor atelier- en werkruimte op het fort. Zowel van de zijde van de overheid als van de zijde van de klankbordgroep met omwonenden, getuige de volgende citaten uit de planidentificatie fort aan de Klop 10 april 2001 "voorts zou een combinatie gemaakt kunnen worden met een groep kunstenaars." "kleinschalige activiteiten die verband houden met…en beeldende kunst." "Mogelijk ook, afh. van de exploitant, kunnen er….atelier- of werkruimten…." "Gelet op het low-budget- en seizoensgebonden karakter van de camping zal een combinatie met andere activiteiten…(…educatief, cultureel, commercieel)" Kunstenaars Samen met o.a. de aankoopnotitie (1997) komen we tot een aantal randvoorwaarden waar de kunstenaars aan zouden moeten voldoen. De kunstenaar zal lopend, per fiets of per openbaar vervoer naar het fort moeten komen en alleen voor het vervoeren van noodzakelijk groot materiaal, van een auto of bus gebruik kunnen maken. Parkeren door auto's behoort op het fort niet tot de mogelijkheden. Parkeergelegenheid is binnen loopafstand (<500m.) ruimschoots voorhanden, zie bijlage 1. Door het semi-openbare karakter zal het atelier van de kunstenaar toegankelijk moeten kunnen zijn. Ook zal de kunstenaar bereid moeten zijn om aan evenementen mee te werken, bv culturele zondagen, open atelierroute e.d.. De werkzaamheden en werktijden zullen in nauw overleg met de gemeente Utrecht en/of de stichting tot behoud en exploitatie van Fort aan de Klop/ BV1851, de omwonenden en de geldende hinderwet bepaald gaan worden. Productiewerk en seriematige werkzaamheden zijn niet aan de orde. Natuur & milieu Ateliers genereren een kleinschalig en extensief gebruik. Deze kleinschaligheid en extensief gebruik komen als aandachtpunt naar voren uit de vooronderzoeken en is als voorwaarde gesteld door zowel de omwonenden middels de klankbordgroep als door natuur- en milieuorganisaties.
Instandhouding De bestemming voor- en het gebruik als ateliers zijn volledig in overeenstemming met het karakter van de loods en genereren inkomsten die onder andere voor de instandhouding worden gebruikt.
12
Qua exploitatie
Stichting tot behoud en exploitatie van fort aan de Klop / BV 1851 Het initiatief versterkt deze exploitatie met een derde poot "kunst & cultuur"
overnachten & verblijven
eten & drinken
kunst & cultuur
Voordelen voor de stichting tot behoud en exploitatie van fort aan de Klop; • • • •
een vast bedrag aan inkomen voor de loods middels een extensief gebruik restauratie en regulier onderhoud van de loods t.b.v. het ensemble versterkende bedrijvigheid (kunst en cultuur) door ateliers en exposities. facilitaire voorzieningen en mankracht bij innovaties en calamiteiten.
13
Qua collegeprogramma 2006−2010, "Utrecht voor elkaar" PvdA−GroenLinks−CDA−Christenunie, Goede Vrijdag 14 april 2006
1. Bewoners en bestuur Utrecht is een stad met veel actieve en betrokken bewoners. Wij vinden het belangrijk om initiatieven van bewoners te ondersteunen en hen actief te betrekken bij ontwikkelingen in de stad en hun directe leefomgeving.
2. Openbare ruimte en veiligheid De kwaliteit van de leefomgeving en van de openbare ruimte is een voorwaarde daarvoor. Een goed ingerichte en goed beheerde openbare ruimte houdt de stad aantrekkelijk om in te wonen, te werken en te recreëren. Zo’n stad is er niet zo maar. Het vergt een inspanning van iedereen in de stad om hieraan bij te dragen. Van het college in de eerste plaats, maar we nodigen bewoners, bedrijven en maatschappelijke organisaties nadrukkelijk uit zelf actief met inspirerende ideeën te komen en bij te dragen aan een schone, groene, hele en veilige stad.
3. Stedelijke ontwikkeling Het gaat ook om investeren in voorzieningen, scholen, ruimte voor cultuur (‘broedplaatsen’) en een aantrekkelijke woonomgeving. Voldoende draagvlak is een basisvoorwaarde voor ingrepen in de wijk. De inzet is dat in 2010 nog altijd tenminste 94 procent van de bewoners Utrecht een prettige woonstad vindt. 4. Bereikbaarheid, luchtkwaliteit en milieu We nemen maatregelen om de groei van de automobiliteit terug te dringen ten gunste van het openbaar vervoer en de fiets. Verbetering van de luchtkwaliteit is onderdeel van een breder beleid voor milieu en duurzaamheid. We streven naar een schone en groene stad, waar ook volgende generaties gezond kunnen leven. De gemeente neemt hierin haar verantwoordelijkheid en stimuleert bewoners en organisaties om datzelfde te doen.
5. Economie, stadspromotie, werk en sociaal beleid We werken aan verbreding van de economische basis van de stad, door onderzoek naar mogelijkheden om meer (schone) industrie aan te trekken, …en meer ruimte en vrijheid te bieden voor bedrijvigheid in de wijken en aan huis.
8. Welzijn, volksgezondheid, sport en cultuur Utrecht wil een stad zijn waar alle bewoners zelfstandig en gezond kunnen ‘meedoen’ aan de samenleving. Utrecht heeft een naam hoog te houden op het gebied van cultuur Deze positie van de stad willen we de komende jaren versterken. We gaan verder met de herontwikkeling van de Utrechtse forten.
14
Deel 2
beheer & organisatie
stichting focus ad Kunst Doelstelling De stichting focus ad Kunst is kleinschalig en ideëel van opzet en wil door o.m. zelfwerkzaamheid goede betaalbare werkruimte genereren voor een aantal, geselecteerde, kunstenaars. Dit initiatiefrapport betreft de Garageloods, fort aan de Klop • volledige restauratie aan de hand van het originele bestek • herbestemmen en verbouwen tot atelierruimten • degelijk en deugdelijk regulier onderhoud van de garageloods • milieuvriendelijk en energiezuinig beheer • verhuur van atelierruimten aan conceptueel werkende kunstenaars • educatie en voorlichting door expositie, gastdocentschap en stageplekken • organisatie van culturele evenementen i.s.m. o.m. CBK, Stichting Zuilen en Vecht, Zimihc, Vrede van Utrecht e.a. Verantwoording De Stichting focus ad Kunst huurt de garageloods, gerestaureerd en volledig bouwkundig aangepast op ateliergebruik voor kunstenaars, met bijbehorende buitenruimte, als omschreven in het originele bestek. In de huurovereenkomst wordt duidelijk omschreven hoe de eigendomsverhoudingen, de verantwoordelijkheden en het gebruik liggen van beide partijen ten aanzien van de loods, de bijbehorende buitenruimte, de bouwkundige voorzieningen (nagelvast), de installaties, de ontsluiting, het semi openbare terrein en de gemeenschappelijke voorzieningen. Indien de Stichting focus ad Kunst financieel in gebreke blijft kan er op korte termijn een nieuwe huurder worden aangetrokken en vervallen alle bouwkundige voorzieningen (nagelvast) aan de gemeente Utrecht. Statuten en huishoudelijk reglement. De statuten en huishoudelijk reglement goedkeuring overlegd aan de gemeente
worden eerst ter Utrecht
Website De stichting focus ad Kunst zal een website opzetten en beheren. Er komt informatie over; • nieuwe Hollandse waterlinie, evt. met links • garageloods als onderdeel van fort aan de Klop, evt. met links • kunstenaars/huurders met directe link naar eigen website
15
16
Huurders Er zijn een aantal conceptueel werkende kunstenaars en organisaties benaderd voor dit initiatief. De reacties zijn meer dan positief. Zij hebben, op alfabetische volgorde, een presentatie van hun werk en een motivatie op 2xA4 opgesteld zodat het initiatief ook al een daadwerkelijke invulling heeft
17
Gerard van den Berg
Sinds 1998 ben ik als kunstenaar actief in Utrecht en probeer ook een actieve binding met het culturele klimaat in de stad te onderhouden. Mijn ateliersituatie heeft daaraan nog weinig bij kunnen dragen. Door steeds van tijdelijke locaties te moeten vertrekken naar de volgende op weinig uitnodigende plekken, is de mogelijkheid om het contact te leggen naar de stad of een publiek erg moeilijk. Daarom ben ik zeer enthousiast over de plannen over het fort aan de Klop, en blij in die plannen betrokken te worden. Door de mogelijkheid om daar ateliers te vestigen ontstaat op het fort een actief artistiek klimaat dat een dragende basis voor andere culturele activiteiten kan vormen. En andersom creëren de culturele activiteiten op het fort een uitnodigende context om de activiteiten in de ateliers en het werk van de kunstenaars naar een publiek tot uitdrukking te brengen. Ik heb dan ook zeer hoopvolle verwachtingen over de betekenis die het fort als culturele locatie kan krijgen, en wil mijn werkzaamheden daar graag aan koppelen.
In mijn werk als kunstenaar houd ik mij vooral bezig met maken van beelden, objecten en ruimtelijke installaties. Aan het werk gaat altijd een inhoudelijk motief vooraf. In mijn beelden wil ik niet een vorm creëren als visueel eindresultaat, maar wil ik via vragen in relatie tot wat er wordt waargenomen, het bewustzijn prikkelen. Door vervreemdende beelden te koppelen aan uitdagende teksten, probeer ik aan de orde te stellen hoe de cultuur onze omgeving beïnvloedt en daarmee de visuele werkelijkheid waarin wij leven.
1. Spijkertank, 2006 textiel 1e prijs in kunstwedstrijd, ter gelegenheid van de “push this button” introductiecampagne 13 april 2006 in Utrecht ( stichting sophia)
2. Schetsopdracht voor de Veiligheidsprijs Utrecht (2005) geen afbeelding 2. Schetsopdracht voor de Veiligheidsprijs Utrecht (2005)
18
3. Cameraman, 2006 Keramiek Onderdeel van project Gebakken! van het centrum voor de beeldende kunst Utrecht ( cbk-U), bestaande uit het ontwikkelen van een herbestemmingplan voor oude steenfabriek Wijk bij Duurstede en een tentoonstelling bij het CBK door zes Utrechtse kunstenaars. 4. Artist/ autist 2004 Getoond tijdens “werk in kunst,” project van Meertv bestaande uit een documentairereeks over 9 Utrechtse kunstenaars, een publikatie en een tentoonstelling in het oude Gerechtsgebouw te Utrecht.
5. Sinds 2005 lid van de toetsingscommissie van het CBK-U.
6. Urban Utopia, 2003 keramiek Thans te bezichtigen bij galerie de Besselaer Utrecht
7. Plotslich diese Ubersicht, 2006 keramiek. Onderdeel van een overzichtstentoonstelling in de toren van Babel, stichting Sophia 8. Projectsubsidie gemeente Utrecht ( 1997 en 2003) 9. Kunstuitleen Utrecht Diverse aankopen en opdracht Rembrandtjaar
10. Overig; kunst in de openbare ruimte: Bankgebouw, 2002 Hoek van Holland
11. Sinds 2007 lid van de toetsingscommissie van de NBKS.
19
Oskar de Kiefte
20
Oskar de Kiefte Afbeelding omschrijving; - Windturbine fiets, tegenwind als energiebron - The converted Lada saloon - Vliegende Hollander, Cycle Vision 2006, winnaar coverfoto Ligfiets& nr. 3 - Looping t.b.v. fietspad in Houten - Fiat Public, rijdende openbare bank - De dikke buizen fiets - Universele produktvorm, hier als slaapruimte voor festival “Motel Mozaique” - Indelings voorstel presentatie/ opslag atelier, Concordialaan - Transport 1, fiets van plaatstaal, eigendom Centraal museum C.V. Opleiding en werk Gewerkt als autorestaurateur o.a. bij; 3D-Design Zakelijke Training Beeldend Kunstenaar
o.a. www.kunstenaar.nu
Bart Holland H.K.U. Bureau T&W
Bodegraven Utrecht Utrecht
1982 1996 1998
Opdrachten Demolition Car Beeld voor fietspad A Sweet Car Eindelijk! Iets functioneels DAF 75 jaar stalen verbandsdelen Taatshek Havenloods Loopbrug Havenpost 5 rotondes
Artis Gemeente Gemeente de Player Samenw. Verb. Regio en Gem. de kolonie Veilinghaven, gemeente Utrecht Veilinghaven, Bouwfonds Fortis Volkel rondweg
Den Bosch Houten Zaandam Rotterdam Eindhoven Houten Utrecht Utrecht Uden
2001 2001 2003 2004 2006 2005 2006 2008 2008
Subsidies Promotie-gift Flankerend Beleid Financial support of exhibition Individuele Projectsubsidie Basis Stipendium Individuele Projectsubsidie
VvK Wik Mondriaan Stichting Culturele Zaken Utrecht fonds BKVB Culturele Zaken Utrecht
Amsterdam Utrecht Amsterdam Utrecht Amsterdam Utrecht
2002 2002 2002 2002 2002 2004
Exposities "Werk in Kunst" "Rotterdam Exposure 2004" "Motel Mozaique" muziekfestival "SCAR" “PROTO” “A1-start” The cycle vision / the energy beachtour Kunstvaarroute / Zonnehof Tien Spirit De Nieuwe Salon The National Motor Museum
MeerTV, oude gerechtsgebouw Boijmans van Beuningen Maasboulevard Vishal op loc. de "Appelaar" De Fabriek A1 en Design centre Ligfiets& KVR De Kunstlinie CBKU Beaulieu Brockenhurst
Utrecht Rotterdam Rotterdam Haarlem Eindhoven Enter Zandfoort Amersfoort Almere Utrecht UK
2004 2004 2005 2005 2005 2005 2006 2007 2008 2008 2008
21
Lazy Marie
22
Gesproken met Joeri de Vos op 21 juni jl. in de Toren van Babel te Utrecht De lokatie én de loods zijn prachtig Qua etalagefunctie zou de lokatie meer in het publieke domein moeten liggen De afstand naar het centrum is eigenlijk te groot. Wel kun je dat oplossen met 2 lokaties. De Garageloods als basis, veel werkruimte die betaalbaar is. en daarnaast nog een pand in de binnenstad zoeken als etalage. Ook dat het voor onbepaalde tijd zou zijn is fantastisch want raken veel tijd en geld kwijt aan de tijdelijke behuizingen De prijs van € 55,-/ m2 incl. is alleszins redelijk De oppervlakte van 115m2 zou i.s.m. met MEERtv volstaan Ook i.g.v. een fusie Een langlopend contract is voor ons niet haalbaar want de toekomst is onzeker en we zijn afhankelijk van subsidies. Stichting Lazy Marie is een stichting.
23
Stephan van Leiden
24
Info over huurder - Stephan van Leiden - fotograaf Als locatiefotograaf -inmiddels 4 jaar freelance- heb ik het afgelopen decennium continu gespeurd naar bijzondere plekken, zowel in Nederland als (ver) over de grens. Voor reisreportages, architectuur-fotografie, portretten, noem het maar op. Nu ik toe ben aan een eigen ruimte zou natuurlijk niets mooiers zijn dan wanneer mijn uitvalsbasis zelf ook een unieke plek is: Fort aan de Klop! Een plek waar ik met gelijkgestemden onder het gerestaureerde dak van een historische garageloods tot nieuwe dingen kom, op een eiland te midden van andere kunstzinnige en sociale initiatieven. Met het bijzondere element van de aanwezigheid van een vleermuizen-kolonie. Vreemd genoeg dieren waarmee ik opgegroeid ben, als zoon van een 'vleermuis-specialist'. Voor mijn werk ben ik vooral bezig in de buitenlucht of in gebouwen op locatie. Ik hoef dus niet te beschikken over een fotostudio. Mijn benodigde ruimte beperkt zich tot een atelier, groot genoeg voor een bureau met computer, ladekast, lichtbak en tekentafel. Met voorkeur voor een toegankelijkheid met de auto, om (foto)apparatuur te laden en incidenteel als presentatiemeubel te gebruiken. Deze gelegenheid zou ik tevens willen aangrijpen om -liefst in samenwerking met de andere gebruikers- een expositieruimte op te zetten waar eigen (vrij) werk bijvoorbeeld wordt afgewisseld met thematische fotografie, al dan niet met Fort aan de Klop als inspiratiebron. Zoals bij werk ontstaan uit een workshop, gehouden met bezoekers/genodigden. Stephan van Leiden Tel. 06 55 79 87 80 www.vanleiden.nl
[email protected] Van Lennepstraat 1 3532 TK Utrecht
25
MEERtv
26
Gesproken met Henk van Voorst op 21 juni jl. in de Toren van Babel te Utrecht Wat voor Lazy Marie geldt geldt ook , zij het in mindere mate, voor Meer tv….
De lokatie én de loods zijn prachtig Qua etalagefunctie zou de lokatie meer in het publieke domein moeten liggen De afstand naar het centrum is eigenlijk te groot. Wel kun je dat oplossen met 2 lokaties. De Garageloods als basis, veel werkruimte die betaalbaar is. en daarnaast nog een pand in de binnenstad zoeken als etalage. Ook dat het voor onbepaalde tijd zou zijn is fantastisch want ze raken veel tijd en geld kwijt aan de tijdelijke behuizingen De prijs van € 55,-/ m2 incl. is alleszins redelijk De oppervlakte van 115m2 zou i.s.m. met Lazy Marie volstaan Ook i.g.v. een fusie Een langlopend contract is voor ons niet haalbaar want de toekomst is onzeker en afhankelijk van subsidies. MEERtv is een stichting.
27
Ronald Nijhof
28
Ronald Nijhof geboren te Doetinchem 08 05 1976 / woont en werkt in Utrecht opleiding studie en diploma 1e graads docentenopleiding aan de Hogeschool voor de Kunsten Utrecht / Faculteit Beeldende Kunst en Vormgeving 1996 – 1999 & studie en diploma Autonome Vormgeving / Beeldhouwen aan de Hogeschool voor de Kunsten Utrecht / Faculteit Beeldende Kunst en Vormgeving 1999 -2000 groepstentoonstellingen, projecten (selectie) • • •
• • • • • • • • • • • • • • • • • • • • •
‘TEGENBEELD’ (i.s.m. Harm van Ee), Vleeshal Haarlem. november 2000 ‘MIMICRY / MOMMIE CRIES’, Jansen&Kooy, Warnsveld. oktober 2001 ‘LIGHTBAR’, presentatie installatie, Lazy Marie, Louis Hartlooper Complex, Utrecht (in samenwerking met Christian Toonk). januari 2003 (ook op ‘Nomads in Paradise’, opening Beyond Utrecht in residence Bik vd Pol / Leidsche Rijn, Utrecht mei 2004 ) ‘VAN WORTEL TOT KRUIN’, Academiegalerie/ GAU, Utrecht. januari 2003 EDC 2004, BAK / Impakt, Utrecht (i.s.m. Bas van Koolwijk en Christian Toonk). maart 2004 ‘F ALS E’, Academiegalerie, Utrecht. juni 2004 ‘CAMPINGATELIERS’, GAU / Kunstuitleen Utrecht (i.s.m. Christian Toonk). augustus 2004 ‘VERDEDIGINGSWERKEN’ Moira op lokatie, Utrecht (i.s.m. Christian Toonk). september 2004 ‘HET SCHRALE EIND / SKOL’, Utrecht i.s.m. Bas van Koolwijk en Christian Toonk). september 2004 ‘SEGMENT XV: BASIS’ van Dijkman/Osterholt, Artis, Den Bosch. januari/februari 2005 ‘FINETUNING’, Gele Rijder/CBK, Arnhem. april 2005 ‘BARWARS’, Extrapool, Nijmegen (i.s.m. Christian Toonk). april 2005 ‘STORE’, Gele Rijder/CBK, Arnhem. mei 2005 ‘WETEN, DOEN, WORDEN’, Gele rijder/CBK, Arnhem. november 2005 ‘HET LANDSCHAP ONTVOUWEN’, de Vishal, Haarlem. januari 2006 ‘INDEX’, Gele Rijder/CBK, Arnhem. april 2006 ‘DE SCHONE INVAL’, Theaterfestival Boulevard, den Bosch. augustus 2006 ‘VOLKSREKORDERS’, internet-tv platform. Presentatie in B.A.D., Rotterdam. april 2007 ‘VOLKSREKORDERS’ Zagreb editie, 7 afleveringen voor Urban Festival Zagreb (HR). juni 2007 ‘HEEL ERG MOOI’, Academiegalerie, Utrecht. juni 2007 ‘INSTANT EASE’, Expodium, Utrecht. november/december 2007 ‘REDEFINING THE SPACE’, Soco, Amsterdam. november/december 2007 ‘CITIES AND OBJECTS’ , Nieuwe Vide, Haarlem. (met Volksrekorders). april 2008 ‘VOLKSREKORDERS’ Dresden editie, 6 afleveringen voor Filmfest Dresden (D). april 2008
solo/duo/trio tentoonstellingen • • • • • •
‘ER WERD WILD MET VLAGGETJES GEZWAAID’, Moira, Utrecht (i.s.m. met Frank Koolen en Falke Pisano). januari 2001 '®+©', duo-tentoonstelling in Expodium, Utrecht (in samenwerking met Christian Toonk). april 2002 ‘CAFE-BAR NERGENSHUIZEN’, definitieve uitvoering installatie, Lazy Marie, Huis aan de Werf, Utrecht (i.s.m. Christian Toonk). oktober 2003 ‘PETLAB’ , Academiegalerie, Utrecht (i.s.m. Bas van Koolwijk en Christian Toonk). mei/juni 2003 ‘THE LOW BEGINNING OF HIFI’, projectspace 5er, Rotterdam. maart 2004 ‘OUD PAPIER’, Stadhuis, Utrecht (i.s.m Tjeerd Maas). maart 2006
performances (selectie) • • • • • • • •
‘FESTIVAL NIEUWE BLIKKEN’, Gruitpoort, Doetinchem, met GIROTUNA. november 2000 ‘TEGENBEELD’ opening van tentoonstelling, Vleeshal, Haarlem, met GIROTUNA. november 2000 ‘PROEFLOKAAL’, Theater Kikker, Utrecht, met RENC. december 2002 ‘CLASH OF THE TITANS’, Db’s, Utrecht, met POLSMOFJES. april 2003 ‘DESKTOPJAM’, Fabrikaatavond, Artis, Den Bosch, met BAROCH. april 2005 ‘DESKTOPJAM’, GARAGE festival Stralsund (D), met BAROCH. augustus 2005 ‘GREAT PERFORMANCES’, Moira Utrecht, met ROCH. november 2005 Finisage van ‘HET LANDSCHAP ONTVOUWEN’ met BAROCH, Vishal Haarlem. januari 2006
nevenactiviteiten • • •
Docentschap Hogeschool voor de Kunsten Utrecht / Faculteit Beeldende Kunst en Vormgeving / Autonome Vormgeving / Schilderen januari 2001 t/m juni 2002 en september 2003 tot juli 2004 Docentschap Hogeschool voor de Kunsten Utrecht / Faculteit Kunst, Media en Technologie / afdeling Media. maart 2002 tot heden Commissielid van expositieruimte Moira, daarnaast organisatie van verschillende performance/muziek avonden in Zaal Moira. september 2005 tot maart 2007
29
Tejo Remy & René Veenhuizen
30
31
32
samenwerking en ondersteuning Voor de haalbaarheid en verwezenlijking van een aantal van onze doelstellingen hebben we contact gezocht met onderstaande organisaties, instellingen en personen.
Centrum Beeldende Kunst Utrecht Centrum Beeldende Kunst Utrecht (CBK Utrecht) is in 1992 opgericht. De statutaire doelstelling luidt: het bevorderen van productie en spreiding van beeldende kunst in de provincie Utrecht door middel van: • het verlenen van diensten aan kunstenaars, provinciaal bestuur, gemeentebesturen, non-profitorganisaties, particulieren en bedrijven bij de uitvoering van activiteiten met een publiek belang; • het geven van voorlichting over beeldende kunst; • het adviseren en bemiddelen bij aankopen, verkopen, opdrachten en tentoonstellingen; • het ontwikkelen en instandhouden van een documentatie- en informatiefunctie; • het initiëren van activiteiten die van belang zijn voor de ontwikkeling van de publieke discussie over beeldende kunst. Op 1 januari 2007 fuseert het CBK met het Grafisch Atelier Utrecht (GAU). Het pand aan de Plompetorengracht 4 wordt in 2007 ingrijpend verbouwd en wordt daarna de nieuwe huisvesting van het gefuseerde CBK en GAU. Activiteiten CBK Utrecht Het CBK heeft zijn opdracht in twee programma’s vertaald: Kunst in Utrecht en Kunst in Opdracht. De activiteiten van deze programma’s zijn divers, soms experimenteel voor fijnproevers, soms gericht op bepaalde doelgroepen en soms interessant voor een gemêleerd publiek. De activiteiten van het programma Kunst in Utrecht richten zich enerzijds op presenteren en anderzijds op informeren. Het CBK wil met tentoonstellingen, lezingen en publicaties Utrechtse kunstenaars profileren en de aandacht richten op de kwaliteit van kunst in de openbare ruimte. De presentaties vinden zowel plaats in de eigen expositieruimte als op locaties elders. Daarnaast biedt het CBK een bron van informatie over kunst in de provincie Utrecht door middel van het tijdschrift LucasX, de website www.kunstinutrecht.nl, diverse digitale documentatiebestanden en nieuwsbrieven. Met het programma Kunst in Opdracht sluit het CBK aan bij en geeft invulling aan het provinciaal cultuurbeleid, dat zich in de periode 2005-2008 vooral richt op culturele planologie. Het CBK hecht hierin belang aan een interdisciplinaire samenwerking in het verbinden en integreren van beeldende kunst en erfgoed met de beleidsvelden ruimtelijke ordening, architectuur, natuur, landschap, recreatie, toerisme en stedelijke vernieuwing. Opdrachtgevers, beleidsmedewerkers en beeldend kunstenaars kunnen bij het CBK terecht voor advies en begeleiding bij de voorbereiding en de uitvoering van kunstopdrachten, en de verwerving van subsidies. Het advies en de begeleiding betreft zowel de artistiek-inhoudelijke kwaliteit van het kunstwerk als de procesgang en de zakelijke ondersteuning van betrokken partijen. Het CBK vervult de rol van kwaliteitsbewaker, procesbegeleider, aanjager, initiator en versterker.
33
Het CBK begeleidt op verzoek tijdelijke kunstprojecten van anderen. Tijdelijke projecten kunnen fungeren als proef voor permanente opdrachten, en resulteren in materiële of mentale producten zoals een gebeurtenis of een beleving. Deze activiteiten scherpen de ‘geest’. Het CBK initieert ook zelf projecten om in te spelen of te reageren op de actualiteit. Waar mogelijk legt het CBK verbindingen tussen tijdelijke projecten en andere opdrachten of presentaties. Aanknopingspunten met ‘Garage Loods, Fort aan de Klop’ Het CBK Utrecht onderschrijft het belang van het programma ‘Garage Loods, Fort aan de Klop’ en ziet vanuit zijn eigen activiteiten verschillende aanknopingspunten met het programma; • De mogelijkheid om op de locatie tentoonstellingen rondom het werk van Utrechtse kunstenaars te organiseren. De Utrechtse kunstenaar en instellingen die benaderd zijn voor de locatie kunnen hierbij een aanknopingspunt zijn; • het initiëren van tijdelijke kunstprojecten en culturele evenementen in en om De Loods, die aansluiten bij de locatie en/of het gebruik van de locatie (verblijfplek). In het verleden heeft het CBK tijdelijke projecten geproduceerd, bijvoorbeeld: o De Schuilplaats (Nieuwe Hollandse Waterlinie), rond Fort bij Vechten met de groepsschuilplaatsen als centraal thema; o Het Campingatelier, 5 kunstenaars verbleven op campings in de provincie en confronteerden de campingbezoekers met het ontstaan van een kunstwerk. Project in samenwerking met het GAU. Het CBK was verantwoordelijk voor de selectie van de kunstenaars. • artist-in-residence; • aansluiten bij het meerjaren kunstprogramma Zangsporen.
Hogeschool voor de Kunsten Utrecht Een aantal kunstenaars/ huurders zijn al verbonden aan de HKU als gastdocent en geven lezingen en workshops. Ook hebben de afgelopen jaren al diverse eindexamenstudenten hun stages gevolgd bij een aantal van deze kunstenaars. Naast deze individuele werkzaamheden willen we als stichting focus ad Kunst ook kennisoverdracht en ervaringsplaatsen gaan bieden. Het blijkt dat het begeleiden van een stagiair erg arbeidsintensief is en voor een ZZP-er nauwelijks te behappen valt. Als kunstenaarscollectief kunnen en willen we gezamenlijk een heel scala aan disciplines, tijd en vakmanschap bieden.
Zimihc (o.m. Stefanuskerk Overvecht en Vorstelijk complex Zuilen) Appie Alferink (directeur) is enthousiast over het initiatief en ziet vele mogelijkheden voor een leuke samenwerking. Ook het feit dat de garageloods precies tussen de Stefanuskerk en het Vorstelijk complex ligt zorgt dat west Utrecht, cultureel gezien, ineens op de kaart staat.
Stichting Zuilen en Vecht (Antje Drijver Paviljoen & Springertuin) Gerard Joost Esser en Elz Mooij.
Buurtbewoners Voor het welslagen van ons initiatief is steun nodig van de buurt. We hebben het ontwikkelingsvoorstel aan omwonenden gegeven en tot op heden enkel positieve reacties ontvangen. Belangrijk blijkt dat het een kleinschalig, extensief, non profit en wijkgericht initiatief is en blijft.
34
culturele evenementen Het hoofddoel van de Stichting focus ad Kunst is door zelfwerkzaamheid een goede en betaalbare werkruimte genereren voor een aantal geselecteerde kunstenaars. Daarnaast willen we ter ondersteuning van het semi-openbare karakter van het fortterrein ongeveer drie keer per jaar een cultureel evenement organiseren. Dit zullen we doen i.s.m. met verschillende organisaties en in samenspraak met de Stichting tot het behoud en exploitatie van Fort aan de Klop. Te denken valt aan Culturele zondag, Het Campingatelier, open atelierroute, kunstfort, zangsporen, Vrede van Utrecht, de kleine biënnale, september fortenmaand, De Schuilplaats…
35
36
Deel 3
uitvoering & financien
Aanvraag bouwvergunning Brandweer, vooroverleg Joost Polak ma. 24 april 2006; De voorgestelde herbestemming en inrichting leveren geen enkel bezwaar op. Aandachtspunt is een primaire blusvoorziening binnen de gestelde afstand. Bouw en Woning Toezicht, vooroverleg Wout den Teuling do. 29 juni 2006; Het volgende komt uit de toets aan het Bouwbesluit naar voren. Het plan valt onder de definitie industriefunctie. Dit is de lichtst mogelijke categorie. Toilet Isolatie Daglicht Ventilatie Leges
Voor bestaande bouw geldt de eis dat er 2 toiletten moeten zijn die gemeenschappelijk mogen zijn (4.41). Bestaand, Rc > of gelijk dan 1,3 , voor ramen en deuren is geen eis gesteld. Voor zowel bestaand als nieuw geldt geen eis Voor bestaande bouw 0,4 dm³/s per m²(VG en VR) Regulier 1,9% x de bouwsom als het plan past in het bestemmingsplan, anders 2,05% x de bouwsom.
Binnen de marges van bovenstaand regels zal een oplossing gezocht moeten worden die gelet op de minimale prestatie-eisen goed gerealiseerd kunnen worden. Dhr. Den Teuling is bereid om ontheffing te verlenen tot het bestaande niveau als geen sprake is van totale vernieuwing van bouwdelen. Welstand Gezien de voorgestelde, complete restauratie zal de welstandscommissie hier mee in kunnen stemmen. Verder zijn de voorgestelde ingrepen voor een passende herbestemming zo minimaal en is de materialisatie hiervan zo ingetogen, dat ook daar geen problemen mee zijn te verwachten. Uiteraard zal er ook met de welstandscommissie een vooroverleg gehouden worden. Monumenten Als het lukt om de garageloods voor te dragen als jong monument, dan zal deze volledige restauratie door de voorgestelde aannemer René Cevat alleen maar toegejuicht worden. Bestemming Gezien de voorgestelde ontwikkeling in de planidentificatie, de doelstellingen van de Stichting tot behoud en exploitatie van Fort aan de Klop en het gekozen bedrijfsplan “Ideëel en Zakelijk” is de verwachting dat dit initiatief binnen de toekomstige bestemming en exploitatie valt. Inspraak Het ontwikkelingsvoorstel is aan alle omwonenden gegeven en een ieder heeft positief gereageerd.
37
Aannemingsbedrijf René Cevat
Met René Cevat op 1 juli j.l. het ontwikkelingsvoorstel doorgesproken en op het fort, in en rond de loods gelopen. Hij was erg enthousiast en zag onmiddellijk de mogelijkheden. Hij heeft de elementenbegroting en de planning opgesteld. René Cevat heeft erg veel ervaring in restauratie en verbouwen voor een herbestemming, ook van voormalige defensieterreinen en opstallen. Een korte kennismaking en een relevante selectie van zijn kunnen willen we jullie niet onthouden. De selectie is o.a. van de website www.architectuurbureau.nl gehaald.
Op het terrein van de voormalige Kromhoutkazerne is het University College Utrecht gevestigd. Architectuurbureau Sluijmer en Van Leeuwen maakte ontwerpen voor o.a. nieuwbouw van studentenhuisvesting, renovatie van bestaande monumentale gebouwen en inrichting van het terrein.
Winnaar UN Publieksprijs Architectuur Utrecht 2003 Winnaar nationale staalprijs 2004 categorie woningbouw In het centrum van Utrecht is op een kavel van drie bij vijf meter een opvallende structuur van glas en staal van zeven lagen ontworpen die als huis bewoonbaar is. In dit huis is op inventieve wijze omgegaan met ruimte. De stalen hoofddraagconstructie markeert de verkeersruimte, welke ook conceptueel de kern van het huis vormt. Het huis verdwijnt in de grond waar men uitkomt op een kruising van twee veertiende-eeuwse werfkelders.
Ontwikkeling en afbouw van de U-trechters Voormalige zand- en grindtrechters als bedrijfsruimte i.s.m.: Architectuurbureau Sluijmer en van Leeuwen Metname Studio NL-D
38
Metname−architectuur www.metnamewww.metname -architectuur.nl
vormgeving, organisatie & coördinatie
Met Metname-architectuur het initiatief qua ontwerp en haalbaarheid uitgewerkt. Het bureau heeft ervaring in het ontwikkelen van initiatieven en de verwezenlijking ervan.
Artist impressie
Havenloods
voormalige Veilinghaven ingericht als historische Haven te Utrecht
1995 tot heden Initiatiefgroep Historische Haven Utrecht Behoud en advisering inrichting Veilinghaven Ontwerp en uitvoering havenloods voorzieningengebouw ligplaatsen in opdracht van O.G.U. Ontwerp en uitvoering Havenpost info, expo en horeca in opdracht van Bouwfonds fortis Ontwerp, ontwikkeling en uitvoering U-trechters Bedrijfsruimte in voormalige zand- en grindtrechters Zoeken en plaatsen van een kraan in opdracht van gemeente Utrecht Havenpost
U-trechters Kraan van Neerbos
39
40
Verklaring dekkingsoverzicht Overwegingen om de huurafdracht van de Garageloods te bepalen De ambtelijke projectgroep van de gemeente Utrecht heeft de huur voor het gehele fort aan de Klop vastgesteld op € 19.000,- op jaarbasis. Qua oppervlakte: Maakt de Garageloods ongeveer een derde van het uit te baten terrein uit. Het uit te baten terrein is minus onderstaande oppervlakten; • het entreegedeelte; voor gemeenschappelijke voorzieningen • de ecologische zone; die niet betreden mag worden • het campinggedeelte; niet volledig meerekenen omdat deze slechts een deel van het jaar gebruikt wordt • de eerste verdiepingen; in oppervlakte niet meerekenen. Qua exploitatie: Heeft de Stichting focus ad Kunst t.o.v. BV 1851 de volgende beperkingen • géén winstoogmerk • extensief gebruik • vaste inkomsten Genereert de Stichting focus ad Kunst omzet voor BV 1851 middels • bezoekers • publiciteit Versterkt het bedrijfsplan van BV 1851 door • 3e poot Kunst en Cultuur • restauratie en onderhoud van deel van de entourage en het ensemble • bieden van facilitaire voorzieningen (bv werkplaatsen en mankracht) Huurafdracht komt qua oppervlakte uit op € 6.500,- op jaarbasis. Maar zou qua exploitatiemogelijkheden lager uit moeten komen. Rente en aflossing van lening én onderhoud aan ramen en deuren In de eerste jaren is er nauwelijks onderhoud aan de ramen en deuren (schilderwerk en gangbaar houden) want deze zijn nagelnieuw. Gezien het geringe deel dat niet nagelvast is en de positieve reacties van diverse subsidiegevers zullenl er nauwelijks leningen afgesloten hoeven te worden en kunnen deze in betrekkelijk korte tijd (stel 5 jaar) afgelost worden. De lening wordt lineair afgelost terwijl het beoogde onderhoud in omgekeerde richting oploopt. Daarmee blijft deze post op de jaarlijkse begroting gelijk. Het onderhoud ten aanzien van het gangbaar houden van en het schilderwerk aan de 6 originele ramen en de 10 spiegelklampdeuren wordt middels zelfwerkzaamheid in eigen beheer uitgevoerd, conform het onderhoudsadvies van de aannemer c.q. leveranciers. De praktijk wijst uit dat maar weinig van dit onderhoud aan gerestaureerde panden voldoet. Er gaat veel detail verloren door onheus materiaal en wijze van uitvoering. Terwijl het een dergelijk wezenlijk deel van de uitstraling van de loods uitmaakt. Ergo, behalve de huurafdracht vrijwaart de Stichting focus ad Kunst de gemeente Utrecht van een groot deel van het onderhoud.
41
subsidiemogelijkheden We hebben onderstaande fondsen in juli 2006 het boekje met het ontwikkelingsvoorstel gestuurd. In de begeleidende brief stond onder andere het volgende verzoek; “Betreffende het financieel dekkingsoverzicht hebben we te maken met het kip en het ei verhaal. De gemeente Utrecht zou graag een financieel dekkingsoverzicht willen alvorens zij groen licht kan geven en wij kunnen een sluitend financieel dekkingsoverzicht maken als we groen licht hebben. Pas dan weten we wat de gemeente Utrecht als eigenaar bekostigd en wat wij als huurder voor onze rekening krijgen. Ook kunnen we dan, gericht, subsidie aanvragen. Onze vraag is of jullie kunnen aangeven of het voorstel past binnen jullie richtlijnen en zo ja, of jullie al in dit stadium kunnen aangeven wat jullie wellicht kunnen betekenen voor het financiële dekkingsoverzicht.” In het kort vermelden we de eerste reacties:
Overige mogelijkheden als Provincie, Belvedère/ ILG, Mondriaan, Triodos cultuurfonds, VSB, Bedrijven, BNG, Wijk Overvecht, Syntens e.d worden nog aangeschreven.
42
Afd. Culturele Zaken (DMO) ☺ 14 jul. 2006, vooroverleg met mw. Klein Douwel. Er zijn zeker mogelijkheden. Qua beheer en organisatie het liefst wat breder dan enthousiaste particulieren.
☺ 3 aug. 2006, telefonisch zeer positief. Het plan komt zeker in aanmerking voor subsidie. Het betreft een percentage van de begroting voor restauratie en inrichting mits de gemeente ook subsidie geeft, zie voorwaarden op website. Zeer prettig als jullie inderdaad een stichting worden.
☺ 23 aug. 2006, emailbericht Met belangstelling heb ik uw boekje met daarin het ontwikkelingsvoorstel voor de garageloods fort de Klop gelezen. Het zou zeer te waarderen zijn wanneer de gemeente concrete daadkracht gaat tonen voor dit plan. Het Prins Bernhard Cultuur Fonds draagt nimmer bij aan kosten voor gebouwen, verbouwingen etc. Dat doen we incidenteel wel voor investeringen met een directe culturele toepassing, dat zijn dan - voor alle duidelijkheid - wel bescheiden bijdragen. Of daarvan in uw geval ook sprake kan zijn, kan ik op basis van deze ontvangen informatie niet zeggen. Daarvoor is een meer uitgewerkte omschrijving + begroting noodzakelijk. Op dit moment kan ik u helaas niet anders berichten. Ik hoop van ganser harte dat u de gemeente aan uw zijde krijgt. Ik wacht de voortgang daarvan graag af. Met vriendelijke groet, J.W.J.A. Rutten-Nass, adviseur
43
Cultuurfonds De Stichting Bouwfonds Cultuurfonds ondersteunt gemeentelijke culturele projecten in Nederland met een financiële bijdrage. Missie is “bij te dragen in de kosten van gemeentelijke culturele activiteiten of van particuliere culturele activiteiten waarin de gemeente participeert”. Bouwfonds Cultuurfonds ontvangt jaarlijks een bijdrage uit het bedrijfsresultaat van Bouwfonds.
Wat doet Bouwfonds Cultuurfonds? We sponsoren gemeentelijke culturele activiteiten die raakvlakken hebben met bouwen, de gebouwde omgeving, architectuur of ruimtelijke ordening. Door bij te dragen in de kosten brengen we een breed publiek in aanraking met uiteenlopende uitingen van kunst en cultuur.
☺ 6 sept. 2006, telefonisch door Linda van Dijk namens Fons van Meijgaarden Het is een project wat gezien het gebouw en de ruimtelijke ordening een redelijke kans maakt om voor behandeling in aanmerking te komen. Het voordragen als jong monument strekt tot aanbeveling. Evenals het investeren in duurzame, milieuvriendelijke en energiezuinige materialen en installaties. Ook is het afhankelijk van de mate van gemeentelijke financiële ondersteuning.
Stichting Algemeen Cultureel Fonds van de SHV
Fentener van Vlissingen Fonds Stichting Algemeen Cultureel Fonds van de SHV, het Fentener van Vlissingen Fonds, werd opgericht in 1961 op initiatief van de directie van SHV met als doel culturele activiteiten in de stad en provincie Utrecht te ondersteunen.
22 aug. 2006, telefonisch met mw. van de Burg Het is een sympathiek voorstel. Zó valt het niet geheel binnen de doelstelling. Als er meer bekend is kan er, gerichter, alsnog contact worden opgenomen.
M I LI E UZ OR G UT R E C HT Gratis advies en begeleiding Investeringssubsidie Energiefonds provincie Utrecht 50% van de meerprijs van de investering indien terugverdientijd> 5jaar is tot max. € 5.000,-
☺ 2 okt. 2006 Dhr. Brasser, Energie- en milieuadviseur
bezoek ter plaatse; Positief advies inzake open bron, en warmtepomp. Overige adviezen en maatregelen én subsidiabele investeringen zie bijlage 2
44
planning
Oktober 2006 indienen aanvraag bouwvergunning
Oktober 2008
Januari 2007 vergunning verleend
Januari 2009
Februari 2007 start bouw
Februari 2009
Juni 2007 Oplevering
Juni 2009
07 07 07
09 09 09
feestelijke opening 45
met dank aan Dit initiatiefrapport hebben we niet kunnen opstellen zonder de interesse, de adviezen en de bereidwillige medewerking van onderstaande personen. Waarvoor onze hartelijke dank.
Omwonenden H. Pijper, I. Dol, H. van Egmond, S. Voorwinden, J. van de Bor, A. Hoekendijk, W. Klein, M. Berkeljon, C. Buiskool, C. de Ruiter, H. Akkerman, P. van Poppel, W. Sukkel, A. M. Gunnink B. van der Post, M. Leewin e.a.. Behoudsorganisaties Douwe Koen, Het Utrechts Archief P.A.M. van der Meer, Nederlands Instituut voor Militaire Historie Den Haag Bettina van Santen, afd Stedenbouw en Monumenten, DSO Utrecht Herman van Bruggen en Eileen Wolse van Centraal Archievendepot te Den Haag René Janssen van het Nationaal Archief te Den Haag Anneke Kramer, stichting Menno van Coehoorn Menno Smit, DSO Monumenten & Archeologie gemeente Utrecht Culturele instellingen Iris Stelder, Wout Hoogendijk en Toon Kort van CBK Utrecht Elz Mooij en Gerard Joost Esser van Stichting Zuilen en Vecht Appie Alferink en Pieter Hessel van Zimihc Subsidie en investeringen Linda van Dijk, secretariaat Bouwfonds Cultuurfonds Hoevelaken Mw. Rutten-Nass, adviseur Prins Bernhard Cultuurfonds Utrecht Dhr. Zwitser, KF Hein fonds Utrecht Mw. Van de Burg, Fentener van Vlissingen Fonds Utrecht Mw. Klumpenaar, accountmanager Triodos Bank NV R. Cevat Holding B.V. Gemeente Wout den Teuling, Bouw en Woning Toezicht gemeente Utrecht Joost Polak, pro-actie en preventie Brandweer Gemeente Utrecht Klaas Gravesteijn, fractiemedewerker PvdA, comm.lid Stedelijke Ontwikkeling Tim Schipper, fractiemedewerker SP Utrecht, comm.lid Stedelijke Ontwikkeling Pepijn Zwanenberg, fractiemedewerker Groen Links Utrecht en comm.lid S.O. Mw. Klein Douwel, DMO afd. Culturele Zaken gemeente Utrecht
46
Overigen Hans van Lunteren, kunstenaar en initiatief Sjanghaidreefpark Overvecht Elz Mooij, voormalig beleidsmedewerker Cultuur Provincie Utrecht Ad Plateijn van Plateijn consultancy te Abcoude, woordvoerder omwonenden. Mw. Bolt, Grafhorst van Buitenen notarissen Utrecht Ab Hoekendijk, beheerder fort aan de Klop en eigenaar K9 Utrecht Hans Rademaker en René Fleur van Stichting op Dreef te Utrecht Hans Bonfrer, als externe aangetrokken door DSW van de Gemeente Utrecht Yvonne Pit, kwartiermeester Fort Altena Arthur de Crook, Mansur huurder Fort de Gagel te Utrecht Erik Winkel van BV1851/ St. tot het behoud en exploitatie van Fort aan de Klop Dhr. Bosma, De Grondwaterspecialist Dhr. Wijnmaalen van Thermo-Briljant Vloerverwarming Gerard Joost Esser, adviseur Kabinet commissaris van de Koningin prov.Utrecht Wim Schot en Toos Jansen, Kostenmaatschap De Kern Michael van Leeuwen, Architectuurbureau Sluijmer & van Leeuwen Joost Batelaan van BV1851/ St. tot het behoud en expl. van Fort aan de Klop Dhr. Bosch en dhr. Brasser, adviseur Milieuzorg Utrecht Peter Smit, Vechtse Banen Utrecht J. Reijngoudt, Reijngoudt Administratie Hilversum KvK Utrecht
47
48