Februari 2014
44 JAARGANG NR.2 Verenigingsgebouw De Vesting Achter de Vest 34 1621 GK Hoorn 0229-215544 Dagelijks bestuur: Voorzitter: Peter Manshanden
[email protected] 0229-218436 Secretaris: Petra Stam
[email protected] Penningmeester: Kees Guichelaar
[email protected] 0229-241454 Bankrelatie: Rabobank Hoorn Bankrekening: 32.97.10.230 t.n.v. ShowBand Hoorn Redactie: Tanja Suijker, Jolanda van Roode, Frank Wiggers, Hayo Stam I N H O U D:
Inhoud Redactie Erepagina Uit het bestuur Instructiepagina Agenda Verjaardagen Ledenbestand Nieuwjaarsreceptie 2014 Instructie Ophaaldata oudpapier 2014 Puzzel Oudlid, nieuwe vriend
03 04 05 06 08 09 10 11 12 14 15 16 17
Gespot Horoscoop Beiers Festival update Recept Korte muziek geschiedenis Techniek
17 18 20 21 23 27
Kleine Trom Gespot Kleurplaat Creatief
33 34 35 36 03
Redactioneel
Elke maand wijzigen we wel weer wat in de opmaak van ons clubblad. Meestal gebeurt dit op de achtergrond, maar zo niet deze maand. Waarom niet meer kleur gebruiken als we ons clubblad wel in kleur te zien krijgen? Peter verhaalt in “uit het bestuur” over het belang van de ledenvergadering en hoe het stemmen binnen onze vereniging geregeld is. Ook geeft Peter uitleg over hoe je je kan aanmelden als bestuurslid. We hebben een aantal leden (mag best vaker en meer….) bereid gevonden om een stukje te schrijven en we hebben weer 2 gespotjes! Deze maand is Jolanda weer op zoek gegaan naar een lekker winters recept. Deze maand dus een keer geen “koken met Peter” maar een ouderwetse “Recept van de maand”. Dan gaan we nog even in op een stukje techniek bij het musiceren en duiken we geschiedenisboeken in. Al met al weer genoeg te lezen en te leren. Veel leesplezier en tot de volgende trom! Tanja
04
Jan Reinderman Jaap Ay Leo Burggraaff Martien Stam Jac. Loos (Ere Voorzitter) Siem Loos Henk Verduijn Arie Koning Piet Stam
Rietje Wagemaker
Leden van verdienste Corry van Alten Jan Bakker Marie-Therese Bakker Irma Janken Nora Stam Piet Stam Theo Leek Peter Manshanden Annerie Nat Jan van Veen Kees Guichelaar Klaas Burggraaff Nora Stroosnijder José Stoffers Piet Bijman Frank Molenaar Cor Loos Bart de Block Mary de Block
05
Uit het bestuur
Hier is alweer de tweede Trom van dit jaar. Is dat zo bijzonder? Nee, maar ik realiseer me gewoon weer even hoe snel de tijd gaat. De kruitdampen nog in de neus en de smaak van oliebollen nog niet vergeten is gewoon de eerste maand van dit jaar al weer om. Dat betekent dat de dagen ook weer zichtbaar lengen, we gaan weer vooruit. Dat is iets wat we met de vereniging ook willen, vooruitgaan. Dat is natuurlijk iets wat voor het grootste deel bij de leden zelf ligt, oefenen, oefenen en nog eens oefenen geeft de grootste vooruitgang. En dat ook thuis eens doen buiten de repetities om, kan heus geen kwaad. Een andere mogelijkheid om vooruitgang te boeken, zij het minder dan repeteren, is de ALV. De algemene leden vergadering. Deze is op zondag 23 februari. Een uitnodiging ligt al of komt te liggen op de leesplank. Tijdens deze vergadering bespreekt het bestuur met de leden het afgelopen jaar en blikken we vooruit naar het lopende jaar. Wat willen we bereiken, muzikaal en sociaal (een vereniging is toch een kleine eigen gemeenschap op zich) en wat denken we daar financieel voor nodig te hebben en hoe willen we dat bij elkaar krijgen. Allerlei zaken waar het bestuur niet zelfstandig over wil en mag beslissen. Het bestuur doet een voorzet, maar de leden moeten dit voor akkoord verklaren. Hoe meer leden op de ALV aanwezig zijn hoe breder de steun voor het bestuursbeleid. Dergelijke steun is goed voor de vereniging, daarmee kunnen we vooruit. Ook zullen op deze vergadering enkele bestuursleden moeten aftreden. In de vorige Trom heb ik reeds aangegeven dat dit om Kees Guichelaar, Mirjam Guichelaar en Frank Wiggers gaat. Kees en Mirjam hebben hun termijn van 3 jaar erop zitten. Voor Frank ligt het iets anders. Hij is officieel nog maar twee jaar in het bestuur. We kennen binnen de vereniging een rooster van aftreden om te voorkomen dat in een jaar het hele bestuur moet aftreden. Maar ieder jaar 3. Dit waarborgt de continuïteit. Soms stoppen bestuursleden eerder dan die 3 jaar. Om dit rooster toch volgens het vaste schema te laten lopen neemt een nieuw bestuurslid in dat schema de plaats in van zijn voorganger, waardoor zijn of haar termijn minder dan 3 jaar kan zijn. Deze situatie is nu van toepassing op Frank. Vorige Trom zei ik ook dat we alleen van Kees wisten dat hij herkiesbaar was. Inmiddels kan ik mededelen dat ook Frank en Mirjam zich herkiesbaar willen stellen. 06
Je vraagt je misschien af; En als ik nu in het bestuur wil moet ik dan wachten tot er een gat valt? Nee, dat hoeft niet. Als je denkt ik wil graag meedenken en meebeslissen over het reilen en zeilen van de vereniging dan kun je je gewoon aanmelden als bestuurskandidaat. Als er meer kandidaten dan plaatsen zijn, dan vallen er gewoon enkelen buiten de boot. En dat beslist dan ook weer de ALV. Op zich is het voor de democratie (De medezeggenschap) zelfs beter als er meer kandidaten dan plaatsen zijn, dan krijg je een echte verkiezing en krijg je een bestuur waarin de mensen zitten die volgens de leden er het meest geschikt voor zijn. Dat voelt voor degenen die in het bestuur zitten ook veel beter. Dus heb je interesse je kunt je tot een week voor de vergadering dus tot en met zondag 16 februari aanmelden bij de secretaris. Je moet dan minimaal 16 jaar zijn en je moet je aanmelding ondersteunen met handtekeningen van vijf medeleden. Ieder lid mag op de ALV stemmen. Maar tot je 16de jaar kan een van je ouders voor je stemmen als je ouders vinden dat je er nog te jong voor bent. Ben je als lid verhinderd om naar de ALV te komen en je wilt toch stemmen dan kun je een ander lid die zelf gaat stemmen machtigen. Ieder lid mag naast zijn eigen stem maar een stem namens een ander lid uitbrengen. Dus als je ouders je te jong vinden om zelf te stemmen, mag je ook niet voor een ander stemmen. De ouder die voor jou gaat stemmen, mag dit wel voor een ander doen, want die is op dat moment even jou, maar ben je nog geen 16 en je gaat zelf stemmen dan mogen je ouders niet voor een ander stemmen, of ze moeten zelf lid zijn natuurlijk. Als je voor een ander stemt moet dat door het lid voor wie je stemt schriftelijk kenbaar gemaakt worden. Ik hoop dat het verhaal voor iedereen zo duidelijk is. Nu maar afwachten of er zich kandidaten aanmelden en het tot een verkiezing komt. Graag tot ziens op 23 februari a.s. Tot de volgende Trom. Peter.
07
Instructiepagina
Band Jeroen Woelders: Piet Stam: Peter van Enter: Stefano van Neck: Hayo Stam:
Tamboer maître Coördinatie band
Leerlingen Jeroen: Leerlingen Piet: Groene orkest: Band:
elke dinsdagmiddag elke woensdagmiddag (individueel) elke dinsdag 19.00 t/m 19.30 elke dinsdag 19.45 t/m 21.30
Voorfront Mariëlle Nat: Tessa Verberne: Marie-Thérèse Bakker:
Instructie voorfront Instructie voorfront Coördinatie voorfront
In verschillende Instructie groepen:
elke vrijdag tussen 19.00 en 21.30
Hoofd begeleiding Frans Tielens
[email protected] Verenigingsgebouwgebouw "De Vesting" 0229 - 21 55 44
08
Agenda
*
Dikgedrukte datums zijn nieuw in de agenda.
Zo 23-02 Algemene Ledenvergadering Zo 02-03 Optie optreden Jong Hoorn (Ospylac) 05-04 t/m 06-04 Werkweekend Zo 13-04 Paaskienen Do 05-06 Optreden avondvierdaagse 29-06 t/m 05-07 Collecte Zo 17-08 BBQ-feest Za 04-10 Optreden Hoorn Zo 05-10 Optreden Hoorn Zo 05-10 Optie festival Hoogwoud Eerst volgende ophaaldata oud papier: feb 13-27 Maart 13-27 April 10-24 Mei 08-22
09
Verjaardagen 03-02 04-02 18-02 26-02 28-02
Tycho van Veen Carla Druijf Chantal Snoeren Melanie van Deelen Hayo Stam
In december zijn we haar helemaal vergeten... Dus nu alsnog! We hopen dat je een hele fijne dag hebt gehad! 27-12
Kirsten Huberts
10
Leden bestand Welkom Edwin Warmerdam - Trompet
Tot ziens
IJsbrand Boers - Begeleiding
Heb jij misschien vrienden of vriendinnen die opzoek zijn naar een leuke hobby? Neem ze dan eens mee naar een les/ oefenavond/ repetitie!
11
Nieuwjaarsreceptie 2014 Een paar maanden terug kwam Harold Kleipoel met het idee om op het Beiers Festival 2014 als Erika kapel te spelen. De Erika kapel toen, zoals u misschien wel weet, was in slaap en het was dan ook een klusje voor Harold om allemaal oud-leden bij elkaar te rapen. Het is geluk, en hoe! We zijn gaan repeteren en het idee ontstond om op de nieuwjaarsreceptie van de showband te spelen. Je kan het allemaal leuk hebben tijdens de repetities, maar uiteindelijk zal je het ook in uitvoering moeten brengen! 5 januari 2014. het was zover. Deze middag stond in het teken van gezelligheid, een natje en vooral heel belangrijk, muziek! Ik had onwijs veel zin in deze dag en was toch wel wat zenuwachtig. Om 12:00 uur was het verzamelen voor de kapel om op te bouwen en voor te bereiden. Ook kwam de meneer van de krant (weet niet hoe hij heet) langs om een stukje te schrijven. Hij vroeg naar wat nummers die we spelen en of we een programma hadden voor deze middag. Piet legde uit dat we ons repertoire op nummers hebben en niet op alfabet/naam en dat we geen programma op de tafels hadden. Voor deze meneer dus de taak om goed op te letten en de titels op te schrijven. 14:00 uur: De herkenningsmelodie (Holzhackers mars) werd door ons ingezet. De kop was eraf en wat had iedereen er een zin en lol in. We hebben gedurende de middag korte setjes gespeeld en korte pauzes gehouden. Tussendoor nog even geposeerd voor Frank W., die weer een mooie groepsfoto van de kapel heeft gemaakt. om 17:00 uur was het afgelopen en als slot hebben we deze muzikale middag afgesloten met een biertje of borrel toe. Graag wil ik nog even kwijt dat we een super leuke groep hebben bij de Kapel! We raken steeds meer op elkaar ingespeeld en vind dat we ook steeds meer een band met elkaar opbouwen. Ik ben hier stiekem best trots op als lid zijnde. Ik wil dan ook Piet Stam bedanken voor de fijne repetities die we tot nu toe hebben gehad en deze topmiddag! Laat het Beiers festival maar komen, Ik heb er nu al zin in en het is nog best een aantal nachtjes slapen... Luciënne
12
13
Instructie
Piet wil jij nog een stukje schrijven over de instructie? Die vraag werd mij gesteld door de redactie en ik had ja gezegd, dus daar gaan we dan. Je bedenkt je wat zal ik schrijven en ineens wist ik het. Twee jaar terug namen een aantal leerlingen van Jong Hoorn de beslissing wat voor instrument ze wilden leren te bespelen. Samen met Jeroen hebben we afgesproken wie wie zou nemen en hebben we een maand of negen de leerlingen begeleid. Onder leiding van Jeroen is toen een orkestje gestart met als eerste stukje Mieke heeft een lammetje. In april hebben we hoog bezoek gehad van Maxima en daar hebben honderden mensen plezier van gehad. Dan valt er min of meer een stilte na al die feestvreugde, toch? Nee hoor, we gaan met zijn allen (en het is ook met zijn allen, want er is nog niemand afgevallen) lekker door. Een aantal optredens gehad en ervaring opdoen. Jeroen en ik zijn alle twee enorm trots op onze jeugd. Die zo dapper de ene na de andere drempel overwinnen. Trouwens, ik denk dat Stefano ook trots is op jullie. Het instructie team wil proberen om jullie mee te laten doen met het “grote”orkest op 4 en 5 oktober. Dat is een heel mooi weekend voor Showband Hoorn. Het is wel ver weg nog, maar vergis je niet, daar moet nog veel voor geoefend worden. Maar tot zover aan de “Maxima groep”. Ook aan het voorfront een dikke tien van de instructie voor jullie inzet. Ga lekker zo door dan kunnen we veel van en met elkaar genieten. Piet
14
Ophaaldata Oud Papier 2014
Showband Hoorn
wijk: Kersenboogerd
2-16-30 Januari 13-27 Februari Maart 13-27 April 10-24 8-22 Mei 5-19 Juni Juli 3-17-31 Augustus 14-28 September 11-25 Oktober 9-23 6-20 November 4-18 December Januari 2015
>> 5 Juni is het tevens Avond-4-Daagse!
15-29
15
Puzzel
16
Oudlid, Nieuwe Vriend
Wendy Doornink (nu woonachtig in Enkhuizen)
Gezien op Facebook van Danielle Veltrop Wie? Wat?
Tanja Suijker en Lara AL Tanja kwam een dagje les geven bij Lara (dochter van Danielle) en Steijn (Zoon van onze adverteerder Henco Kleipoel) in de klas Waarom? De eigen juf was ziek Wanneer? 16 januari
17
Horoscoop
Ram 21 maart – 20 april Met iemand uit uw omgeving of met een oudere persoon heeft u een wat gespannen relatie. Toch zijn deze spanningen redelijk goed weg te strijken. Duidelijkheid en structuur bieden een oplossing. Ook een vriendin heeft een goed advies. Ze brengt u op nieuwe ideeën en stimuleert uw zelfstandigheid.
Stier 21 april – 21 mei Een gesprek met iemand werkt door in uw dromen. Probeer uw dromen te analyseren want het geeft u meer informatie over uw huidige situatie. Zeker als u zich in een conflictsituatie begeeft. Op internet vindt u ook uitleg. Verder houdt uw gezondheid u bezig. U wilt gezonder eten of meer sporten. Maar dat is niet altijd even gemakkelijk.
Tweeling 22 mei – 21 juni Gesprekken over de toekomst geven u veel energie. U heeft zin om nieuwe plannen te maken en ze kunnen u niet gek genoeg zijn. Praat eens met iemand die u inspireert of bezoek een interessante lezing. Zo komt op nog betere ideeën. Uw behoefte om dingen voor uzelf te doen en zelfstandig te zijn strookt niet met uw dienstbaarheid naar anderen toe.
Kreeft 22 juni – 22 juli Veranderingen in uw omgeving zetten u aan tot nadenken. Vooral over wat in uw leven echt belangrijk is en wat voor u prioriteit heeft. Als u deze week keuzes moet maken is dit handig om te weten. U bent druk bezig in uw huis. Er moet van alles opgeknapt of opgeruimd worden. Daarnaast wilt u uw huis mooier maken.
Leeuw 23 juli – 23 augustus U bent ongeduldig of schiet uit u slof. Mogelijk heeft u het te druk. Zorg thuis voor meer rust en structuur zodat u niet voor verrassingen komt te staan. Als uw basis goed is, kunt u spanningen beter aan. Zo reageert u rustiger op situaties die u normaal gesprokken stress opleveren.
Maagd 24 augustus – 23 september U heeft een sterk verantwoordelijkheidsgevoel naar anderen toe, maar zo komt u zelf nauwelijks aan de beurt. Toch is het een kwestie van goed plannen. Maak tijd voor uzelf, anderen komen vaak vanzelf wel aan bod.
18
Horoscoop
Weegschaal 24 – 23 oktober Een gesprek met uw man over geld is zeer vruchtbaar. U komt er achter dat u meer geld kunt besparen dan u dacht. Bijvoorbeeld door aanpassingen in huis of door zuiniger met energie om te gaan. U wilt alleen dit soort aanpassingen te snel doorvoeren en dat lukt niet meteen omdat u met anderen mensen of instanties te maken heeft.
Schorpioen 24 oktober – 22 november U weet goed uit te leggen wat u voelt en denkt, ook al heeft u soms een zetje nodig. En daar heeft u profijt van, op uw werk of in uw privéleven. Wilt u iets voor elkaar krijgen, grijp dan nu uw kans. Relaties lopen deze week ietwat stroef. U heeft geen zin om aan voorwaarden of verwachtingen te voldoen.
Boogschutter 23 november – 21 december U moet deze week voor uzelf opkomen. Als u van uzelf anders mag zijn of denken dan lukt u dat prima. Heeft u moeite om uzelf op sommige vlakken te accepteren dan vindt u dit lastiger. Geef uzelf de ruimte! Het werkt deze week goed om uw gevoelens en gedachtes op te schrijven zodat u meer inzicht en overzicht krijgt in uw eigen beweegredenen.
Steenbok 21 december - 21 januari U voelt zich ietwat gespannen maar een vriendin weet u weer op te vrolijken. Zij wijst u erop dat u niet alles zo serieus hoeft te nemen. Laat uw verantwoordelijkheden los en maak wat meer plezier deze week.
Waterman 21 januari – 20 februari U heeft een sterke intuïtie maar u moet er wel naar leren luisteren. Als u het afdoet als onzin dan heeft u er inderdaad niks aan. Daarnaast is uw intuïtie net als een spier die u moet trainen. Het minste wat u kunt doen is nagaan of het klopt wat u voelt.
Vissen 21 februari – 20 maart U snapt niet waarom sommige mensen zo geïrriteerd of heftig op u reageren. U bent zich waarschijnlijk niet bewust van wat u uitstraalt of tussen de regels door zegt. Kijk ook naar uw eigen aandeel hierin.
19
Beiers Festival, update
De voorverkoop gaat begin februari van start! Inderdaad je leest het goed, de kaarten voor het Beiers Festival zijn binnenkort te bestellen via het internet, ook voor ons is dat helemaal nieuw. We hebben hiervoor 3 februari als startdatum gekozen! Kaartverkoop via de website, hoe werkt het? Op de website komt op korte termijn nog een uiteenzetting over de werking van via de website bestellen en betalen. Je zal zien: het wijst zichzelf. Entreeprijzen: Vrijdagavond € 10,Zaterdagmiddag vrij entree Zaterdagavond € 17,50 Zondagochtend € 5,Zondagavond € 17,50 Passe Partout € 50,(Passe Partout is incl. het befaamde Katerfrühstück maandagochtend) Groepskorting: neem gerust je vrienden mee! Ook nieuw: een groepskorting voor groepen vanaf 15 personen. (op de website volgt meer informatie) Gedrukte entreekaarten vanaf eind april beschikbaar Op de echte gedrukte versie moeten jullie dus nog even wachten, deze komen eind april beschikbaar. Fysiek voorverkoopadres (Zwaag) Voor de mensen die de Entreekaarten niet via de site willen (of kunnen) bestellen, is wederom een fysiek voorverkoopadres in Zwaag beschibaar. Menselijk contact, handje contantje afrekenen en gelijk met de entreekaarten en het boekje in handen de deur uit. Het kan, dankzij Assurantiekantoor Jan de Reus op de Krijterslaan 62 a in Zwaag. Jan ontving alvast een mooie poster en zal deze binnenkort ter herkenning achter het raam hangen. Programma Het voorlopige programma is ook bekend. We kunnen momenteel nog geen zekerheid bieden over de tijden van de optredens. Wij zijn namelijk nog in afwachting van informatie over de lokale wijzigingen die per 1 januari 2014 van kracht zijn (nieuw, vervroegd, tijdstip van evenementensluiting).
20
Recept van de maand Echte winter ovenschotel Ingrediënten: 1 - 1, 5 kg aardappels , kruimige soort (geschild gewicht) kipbouillon (b.v., van een bouillon blokje) melk, wat roomboter magere spekjes (125- 250 gr.) scheut room nootmuskaat 500 gr. rundergehakt; paprikapoeder zout en peper voorgebakken of vers gebakken uitjes het sap van een uitgeperste sinaasappel beetje bruine suiker flinke theelepel sambal badjak scheut ketjap manis scheut ketchup pakje zuurkool Voorbereiding: Oven voorwarmen op 180 graden c. Bereidingswijze: Kook de aardappels in de kippenbouillon. Maak er een lekkere puree van door de aardappels te mixen met melk, klontje roomboter en flink wat nootmuskaat. Ondertussen staat de zuurkool te pruttelen met wat magere spekjes, een scheut room en met een flinke bodem water. Het vlees maak je als volgt: Braad 500 gr. rundergehakt rul aan met zout en peper naar smaak. Zorg dat het vlees lekker bruin wordt, dat komt de smaak van de jus ten goede. Voeg paprikapoeder toe, twee eetlepels (voor)gebakken uitjes, het sap van een geperste sinaasappel, beetje bruine suiker en een flinke theelepel sambal badjak. Klein scheutje ketjap manis en een flinke scheut ketchup. Op smaak afmaken met 1 of meerdere van de ingredienten. Zorg dat alles redelijk “nat” blijft. Zet de oven aan op 180 graden c. vul een flinke ovenschaal met eerst de laag zuurkool, dan het vlees en vervolgens de aardappel puree. Beetje boter over de puree, en dan goudbruin bakken in ongeveer een half uur tot drie kwartier. Eet smakelijk!
21
22
Korte Muziek Geschiedenis
Wat is Muziek? Door de eeuwen heen hebben vele geleerden en filosofen zich gebogen over de vraag: wat is muziek? Een onomstotelijk vaststaand antwoord hebben zij niet weten te verkrijgen. Iedere cultuur, iedere generatie, als ook ieder persoon ervaart muziek op een andere manier. Natuurlijk een goede gang van zaken, want zo blijft de diversiteit gewaarborgd. Muziek doorgronden, afgezien van in de eigen belevingswereld, is eigenlijk ook niet noodzakelijk. De definitie van wat is muziek kan op veel manieren worden ervaren en dat is maar goed ook. Muziek is in eerste instantie als creatie een toonkunst die ontstaat door het maken van of het ontbreken van geluid.
Wanneer is muziek ontstaan? De exacte geschiedenis van muziek is niet bekend. Dit komt omdat muziek stamt uit de tijd voorafgaand aan de komst van de geschreven geschiedenis. In feite kunnen we ervan uit gaan dat er sinds mensenheugenis muziek wordt gemaakt. Wellicht in eerste instantie per ongeluk, maar het kan bijna niet anders dan nadat ontdekt werdt hoe aangenaam een geluid kan klinken mensen het idee hebben gekregen om geluiden in een bepaald ritme met stilten, in variaties en op verschillende geluidssterktes met elkaar af te wisselen. In de huidige context worden deze geluiden vaak pas tot muziek gerekend als het gebeurt met de intentie om muziek te maken. Muziek kan daardoor dus niet (meer) per ongeluk ontstaan.
23
Van Wanneer dateren de eerste muziekinstrumenten? De zangstem zal naar alle waarschijnlijkheid het eerste muziekinstrument zijn geweest. Het oudste (gemaakte) muziekinstrument wat tot op heden is gevonden is de ongeveer 55000 jaar oude Divje Babe fluit. Deze fluit gevonden in het noordwesten van Slovenië is gemaakt van het dijbeen van een holenbeer. De echtheid van de in 1995 gevonden fluit is echter onderwerp van \discussie. Mocht deze vondst niet een fluit bedoeld zijn geweest dan is het archeologisch bewezen oudste muziekinstrument de botfluit uit de latere oude steentijd gevonden in 2005 in Geissenklösterle (zuid Duitsland). De leeftijd van deze vondst werd beoordeeld door de radioactieve koolstof methode op ca. 36.000 jaar oud. Wanneer is muziek voor het eerst opgeschreven? De oudste (overlevende) genoteerde muziekwerken zijn de kleitabletten met Hurritische liederen uit ongeveer 1400 VC. Deze zijn in de Mesopotamische stad Ugarit gevonden. Tussen deze in het noorden van het huidige Syrië gevonden fragmenten zijn de namen van vier Hurritische componisten te vinden, Tapšiẖuni, Puẖiya, Urẖiya en Ammiya. Het muziekstuk is een klaaglied van een vrouw aan de godin Nikal omdat ze nooit kinderen had gekregen. De in spijkerschrift geschreven muzieknotatie bevatten naast een handleiding van hoe de lier (het indertijd belangrijkste muziekinstrument) bespeeld en gestemd moest worden ook gedetailleerde instructies voor de zanger. Echter met zekerheid mag aangenomen worden dat het noteren van muziek en het maken van muziek door middel van muziekinstrumenten nog verder in de tijd teruggaat.
24
Welke Soorten van muziek zijn er? De hoeveelheid verschillende genres muziek is te groot en divers om hier in één keer te definiëren. In hoofdlijnen kan muziek worden onderverdeelt in hoofd groepen en sub categorieën. Daarnaast lopen veel stijlen muziek in elkaar over. Waar komt het woord muziek vandaan? Het woord muziek komt van het Griekse mousikê. Wat weer is afgeleid van mousa, het Griekse woord voor muze. In de Griekse mythologie waren er negen muzen die samen de Godinnen van Kunst en wetenschap vormden. Van deze negen muzen waren er twee die veel betrekking hadden op muziek. Erato (De muze van de hymne, het lied en de lyriek) en Euterpe (De muze van het fluitspel). Alle negen muzen samen stelden inspiratie voor. Vandaar dat tegenwoordig het woord muze voornamelijk word gebruikt als de benaming voor een inspiratiebron.
25
26
Techniek Embouchure Onder embouchure verstaan we over het algemeen de manier waarop de mondspieren zich vormen naar het mondstuk. Maar behalve de mondspieren zijn er zijn nog meer factoren die bepalen hoe de embouchure zich vormt. Factoren zoals de ademhaling/ademsteun, de vorm van het gebit, de kaakstand, de keel, de positie van de tong, de rand en de grootte van het mondstuk en de bouw van het instrument beïnvloeden de embouchure ook. Een combinatie van de volgende 5 punten zijn van belang om goed te kunnen spelen: een gesloten lipstand (lipopening), mondstukdruk (niet teveel), lipspanning, lipcompressie en de luchtstroom (snelheid en ademsteun). Deze 5 punten controleren het bereik op het instrument. Er zijn veel variaties mogelijk op deze combinatie van 5 punten om een bepaalde noot te spelen. Je moet jouw eigen balans daarin zien te vinden.
Een overzicht van de mondspieren die de embouchure vormen.
27
De werking van de embouchure De embouchure doet eigenlijk hetzelfde als de stembanden: de luchtstroom omzetten in een trillende luchtstroom. De lucht wordt in trilling gebracht omdat de lippen gaan vibreren als er lucht tegenaan wordt geblazen als de mondspieren aangespannen zijn. Er ontstaat dan een “buzzend” geluid. Vandaar dat men het meestal over buzzen heeft i.p.v. vibrerende lippen. Er zijn 2 spiergroepen van belang om een goede embouchure te krijgen: populair gezegd zijn dat de “pucker” en “smile” spieren. De pucker spieren worden aangespannen als je “oo” zegt, je krijgt dan tuitende lippen, alsof je fluit. De smile spieren (de wang spieren) worden aangespannen als je “ee” zegt, alsof je lacht. Deze 2 spiergroepen moeten in balans zijn om een goede embouchure te verkrijgen. Als beginstand zet je de lippen op elkaar door de letter “m” te zeggen. De mondspieren worden dan op de juiste manier aangespannen. (Don Jacoby heeft het over een vuist maken met je lippen, Philip Farkas over het koud blazen van de soep. Anderen over een kaars uitblazen of een haar van de punt van de tong spugen.) Door de lippen iets vochtig te maken wordt de lipspanning iets verhoogd wat een betere buzz geeft. Het mondstuk staat ½ op de bovenlip en ½ op de onderlip en horizontaal in het midden. Dit is de ideale stand. Er kan natuurlijk van afgeweken worden omdat iedereen iets anders gebouwd is. Als de spieren meer aangespannen worden (meer lipspanning), worden ze stijver en gaan ze sneller vibreren.Omdat ze stijver worden heb je steeds meer luchtcompressie nodig om ze te laten buzzen. Als je hoger speelt heb je meer lipspanning nodig en ga je ook steeds meer lipcompressie gebruiken. Dat wil zeggen dat de boven- en onderlip iets meer tegen elkaar aan gaan drukken. Gebruik niet meer mondstukdruk. Er is wel enige mondstukdruk nodig om alleen het gedeelte van de lippen in het mondstuk te laten trillen en om geen lucht te laten ontsnappen, maar die druk moet redelijk constant blijven over het hele bereik. Als je alleen maar lipcompressie gebruikt als je hoger gaat spelen wordt het geluid steeds dunner omdat de ovale lipopening platter wordt. Het is dus zaak om de mondhoeken ook iets naar binnen te drukken om de lipopening ovaal en open te houden. Een ovale lipopening geeft namelijk de meest rijke klank. Je behoudt dan dezelfde vorm van lipopening alleen wordt hij iets kleiner naarmate je hoger speelt. Meestal gebruik je de lipspanning binnen het register en is er meer lipcompressie nodig om in een hoger register te komen. Verschillende tongposities kunnen daar ook nog een rol in vervullen (binnen het register). Maar zoals gezegd heeft iedereen zijn eigen variatie op de combinatie van 5 punten, je moet jouw eigen balans 28 daarin zien te vinden.
Embouchure methodes Er zijn veel verschillende meningen en opvattingen over hoe je een goed embouchure ontwikkeld. Op trompetfora zoals de Trumpetherald kun je 24 uur per dag de diverse discussies hierover volgen. Er zijn ook genoeg verschillende methodes ontwikkeld die, ieder op hun eigen manier, de embouchure behandelen. Bekende embouchure methodes zijn de Farkas embouchure (puckered-smile embouchure), de Tongue Controlled Embouchure (TCE), de Maggio embouchure (pucker) en de Stevens/Costello embouchure. Er zijn ook diverse methodes die jouw embouchure helpen te ontwikkelen, zoals Carmine Caruso’s "Musical Calistenics for Brass" , James Thompson’s "Buzzing Basics" , Jeff Smiley’s "The Balanced Embouchure" en de boeken van Donald S. Reinhardt en Claude Gordon. Daarnaast heb je nog beroemde leraren zoals Bill Adam en Arnold Jacobs, die niet echt een embouchure methode hebben, maar meer uitgaan van de kwaliteit van het geluid, het mentale aspect en de muzikale voorstelling (zie Arnold Jacobs boek “Song and Wind”). Ik heb meer met de laatste 2 en vindt de boeken van Clint McLaughlin ook erg interessant. Het is ook niet zo dat de ene methode beter is dan de andere, maar de ene methode kan wel beter geschikt zijn voor jouw ontwikkeling dan de andere. Het is vaak de moeilijkheid om dan de juiste methode te vinden. Maar alleen bezig zijn met de embouchure leidt nog wel eens tot frustratie. Ik zie dan ook meer in een geleidelijke natuurlijke ontwikkeling van het totale trompetspel. Dit bereik je ondermeer door de basis oefeningen zoals lipbindingen, staccato, toonladders en drieklanken dagelijks te studeren op de juiste manier in combinatie met een goede ademsteun. Let daarbij altijd op het geluid. Dat moet altijd vol en rijk klinken. Daarnaast moet de embouchure zo ontspannen mogelijk blijven, net zoals de ademhaling dat ook moet zijn. Dus ga niet forceren, maar probeer alles zo natuurlijk mogelijk te spelen. Trompetspelen moet altijd comfortabel aanvoelen, of dat moet in ieder geval het streven zijn. Maar trompet spelen blijft natuurlijk altijd een fysieke 29 aangelegenheid. Daarom moeten de spieren ook ontwikkeld worden.
Wat is een goed embouchure ? Je hebt pas een goed embouchure als je een mooie volle toon hebt over een zo groot mogelijk bereik en daarbij geen schade toebrengt aan het lichaam. Daarnaast moet je voldoende uithoudingsvermogen hebben en de spieren moeten comfortabel aanvoelen, net zoals bij de ademhaling. Dat wil niet zeggen dat je in het begin geen last kunt hebben van vermoeidheid of verzuring. De spieren moeten immers nog getraind en gesterkt worden, en die conditie van de lippen moet je jouw hele trompet leven blijven onderhouden en verbeteren. Trompet spelen is namelijk net zoals een marathon lopen, de conditie wordt gelijdelijk opgebouwd en moet onderhouden worden. Let bij alles wat je speelt op het geluid, een mooi vol geluid is altijd de leidraad tot een goed werkend embouchure. Een slecht functionerend embouchure kan mijns inziens nooit een goed geluid opleveren over een groot bereik, de toon zal dan geforceerd, dun of saai klinken, zeker als je hoger in het register komt.
Het ontwikkelen van de embouchure Het is dus niet zo dat de embouchure vanaf het begin af aan al goed werkt. De manier waarop je speelt kan op zich wel goed zijn, maar je moet nog uithoudingsvermogen en meer controle krijgen over de spieren. Probeer dat niet te compenseren door meer te drukken met het mondstuk, die moet constant blijven. Over het algemeen kost het je toch een groot aantal jaren om een redelijk werkend embouchure op te bouwen. Ook moet je het spiergeheugen ontwikkelen. Dat betekent dat je, voordat je een noot speelt, de spieren automatisch in de juiste stand staan om die noot stemmend en in de kern te kunnen spelen met het gewenste geluid. Daar is veel dagelijkse studie voor nodig. Er zit namelijk maar weinig tijd tussen het lezen en het spelen van de noot, dus je kunt niet gaan nadenken over de lipstand, dat moet een automatisme zijn (of worden) zodat je alleen maar met de muziek bezig hoeft te zijn. Daarom moet je de noot al in je hoofd horen voordat je hem gaat spelen, zodat de embouchure zich kan vormen naar die noot. Als je de noot niet van te voren hoort kun je hem ook niet goed raken. Door veel en op een juiste manier te studeren kun je dit ontwikkelen, totdat dit proces vanzelf gaat, zodat je er niet meer zo gauw naast zit of slecht intoneert. Je kunt ook extra solfège oefeningen doen om dit beter onder de knie te krijgen. Probeer de muziek ook eens te zingen of neuriën voordat je het speelt. 30
De mondspieren moeten regelmatig getraind worden door de juiste oefeningen en efficiënte studie. Het is goed om de mondspieren te vergelijken met andere spieren in het lichaam. Ze werken namelijk allemaal hetzelfde. De spieren moeten voldoende kracht ontwikkelen maar ook voldoende soepel worden, zodat je uithoudingsvermogen en flexibiliteit krijgt. Verkrampte gespannen spieren werken alleen maar tegen. Door regelmatig te trainen en voldoende rust te nemen, zodat de spieren zich kunnen herstellen van de inspanning, bouw je die flexibiliteit en uithoudingsvermogen op. Het werkt dan ook veel beter om drie keer een korte oefensessie te doen per dag, dan één lange sessie. Dus studeer per dag bijvoorbeeld drie keer een half uur en neem tussen elke sessie minstens een half uur pauze. Daarmee bouw je in kortere tijd veel meer uithoudingsvermogen op dan door maar één sessie van anderhalf uur te doen. Plus je kunt je veel beter concentreren in korte sessies. De spieren moeten nu eenmaal de gelegenheid krijgen om zich te herstellen om sterker en flexibeler te worden. Ik neem, als mijn agenda dat toelaat, ook regelmatig een dag rust, met name als ik de dagen daarvoor zware concerten heb gehad. Na een dag rust heb je een veel beter gevoel in je lippen en je hebt ook weer meer zin om te spelen. Daar zit dus ook een mentaal aspect aan. Met een vermoeide geest of vermoeide lippen heeft het weinig zin om te gaan oefenen. De lippen werken tegen en je kunt je vaak slecht concentreren. Dat werkt alleen maar averechts. © copyright, 2006 Erik G. Veldkamp (www.erikveldkamp.nl)
31
32
Jeugdpagina’s
33
Gezien op Facebook van papa Ron! Wie? Ruth- en Ilse Meijs Wat? Kerstbomen inzamelen Waarom? De grote kerstboom verbranding d.d. 11 januari Wanneer? 9 December
Uiteindelijk kwam het totaal aantal ingezamelde kerstbomen uit op 18 stuks. Knap hoor!
34
Kleurplaat
35
Creatief Valentijn hart van kralen Knutsel spullen: chenille draad touw schaar kralen Bij valentijn horen natuurlijk hartjes, heel veel hartjes. Je kunt hartjes stempelen, vouwen, van playmais maken, maar je kunt ook een mooi valentijn hart van kralen en chenille draad maken. Draai 2 keer 2 chenille draden in elkaar en maak ze aan elkaar vast, zodat je een lang stuk chenille draad hebt. Buig daar een hart van. Rijg nu een chenille draad vol met kralen en buig daar ook een hart van. Vouw nu een chenille draad dubbel, draai dat in elkaar en buig er ook een hart van. Je hebt nu 3 hartjes van groot naar klein. Maak ze aan elkaar vast met touw en je krijgt een heel mooi valentijn hartjes mobiel! 36