Extra praktijksituaties Sanna heeft astma

411: Verplegen van kinderen en jeugdigen

Extra praktijksituaties 411 11 Sanna heeft astma Het bestuderen van deze praktijksituatie en de bijbehorende vragen en opdrachten levert een bijdrage aan het behalen van de volgende eindtermen: 411-01.1-4, 411-02.1-2, 411-03.1-2, 411-03.5, 411-04.1, 411-05 en 411-06. Het is zaterdagmiddag, het regent buiten en Sanna ligt een beetje verveeld in haar bed tv te kijken. Ze kijkt op haar horloge en ziet dat het pas 13.00 uur is. Een mooi horloge, een echte ‘Swatch’, van opa gekregen, omdat ze naar het ziekenhuis moest. Ja, dat was best eng afgelopen dinsdag. Ze had meegedaan aan de gymles en eigenlijk ging alles prima, tot ze een aanval van benauwdheid kreeg die maar niet overging. Ze was al op het bankje gaan zitten nadat ze extra medicijnen had ingenomen, maar de benauwdheid werd niet minder. Ze weet eigenlijk ook niet meer precies wat er gebeurd is, want toen ze wakker werd lag ze in het ziekenhuis. Mama was erbij. Heel vaag kan ze zich nog herinneren dat er veel kinderen om haar heen stonden toen ze op de grond lag en dat ze de ziekenwagen in werd gereden. In het ziekenhuis kreeg ze zuurstof via een groen slangetje in haar neus, wat erg vervelend zat met dat stukje schuimrubber in haar neusgat. Als ze zich omdraaide schoof de slang er elke keer uit en dan moest mama hem er weer induwen. Zelf kon ze dat niet, want ze had een infuus gekregen. Ze was ook nog te benauwd om dingen zelf te kunnen en ze was er ook te moe voor. Sanna is een vrolijk meisje van acht jaar. Ze heeft astma. Zowel Sanna als haar ouders zijn daar inmiddels aan gewend. Toen Sanna nog klein was, was ze vaak verkouden en had ze ook al last van benauwdheid. Ze piepte dan vaak. Het ergste was dat ze bijna altijd ziek was wanneer er iets leuks te doen was: verjaardag, sinterklaas, noem maar op. Op heel veel foto’s van Sanna zie je een ziek aandoend meisje met opgetrokken schouders. Op haar tweede verjaardag was ze zo ziek dat ze moest worden opgenomen in het ziekenhuis en daar vertelde de arts dat Sanna astma had. Ze krijgt regelmatig onderzoeken, bloedonderzoeken en bepaalde testen om te controleren hoe het met haar longen gaat. Eigenlijk gaat het best goed de laatste tijd. Brigit is een leerling-verpleegkundige die nu tijdens haar BPV op de kinderafdeling is. Sanna is haar toegewezen de afgelopen dagen. Ze heeft Sanna ook opgenomen, samen met haar werkbegeleider Mari. Vandaag zorgt Brigit alleen voor Sanna. Sanna kan weer rondlopen zonder zuurstof en dus kan ze ook op eigen gelegenheid naar de speelkamer, alleen: op zaterdag is er geen spelleiding. Dat betekent dat Brigit ervoor zorgt dat Sanna toch kan spelen. Samen met Marjonne, de spelleidster van de afdeling, heeft Brigit een dagprogramma voor Sanna gemaakt. Sanna heeft daar zelf ook haar eigen inbreng in gehad toen ze daar weer toe in staat was. Een van de minder aangename dingen van het dagprogramma zijn de ‘schooluurtjes’, zoals Marjonne dat noemt, en de les van fysiotherapeut Leo. De school van Sanna heeft wat lesstof aan haar moeder meegegeven, zodat ze ook in het ziekenhuis kan leren. Moeder heeft aangeboden om de lesjes met Sanna door te nemen. Ze is toch een groot gedeelte van de dag bij Sanna en ze heeft er verstand van, want ze is leerkracht geweest op een basisschool. Het is wel fijn dat moeder erbij is wanneer Leo komt voor de inhaleringsoefeningen. Sanna wil niet zo graag oefenen met de nieuwe Turbuhaler®, maar samen met moeder Extra praktijksituaties

Tweede druk

Pagina 1


gaat dat een stuk beter. Leo heeft haar een video laten zien van een jongetje met astma die met de Turbuhaler® zijn medicijnen inhaleerde. Het lijkt een fluitje van een cent, maar dat valt toch vies tegen, zeker als je nog zo moe bent. Ook Brigit is bij deze oefeningen geweest en dat komt goed uit, want vandaag komt Leo niet en heeft Brigit deze taak op zich genomen. Om 13.30 uur moet Sanna haar medicijnen inhaleren. De medicijnen kunnen hun werk dan goed doen, want daarna komen de vriendinnen op bezoek en dan wil Sanna natuurlijk fit zijn. Brigit legt de medicijnen klaar voor de inhalatie en laat deze controleren door Mari. Samen zetten zij hun paraaf op de medicijnverantwoordingslijst van de apotheek. Ze krijgt een afgesproken dosis Ventolin®, Atrovent® en Pulmicort®. Brigit laat Sanna eerst vertellen hoe het inhaleren werkt. Vervolgens laat ze Sanna een keer droog oefenen en dan gaan de medicijnen in de Turbuhaler®. Het gaat prima en Brigit is trots op Sanna. Omdat het inhaleren zo snel is gegaan hebben Brigit en Sanna tijd over om nog een spelletje vier-op-een-rij te doen. Om 14.00 uur komt het eerste vriendinnen van Sanna en gaat alle aandacht naar de cadeautjes die Sanna heeft gekregen. Brigit gaat naar de teamkamer waar zij het verpleegdossier van Sanna bijwerkt. Maandag is er een multidisciplinair overleg met alle behandelaars van Sanna en Brigit wil zich alvast voorbereiden op die bijeenkomst.

Vragen en opdrachten 1

Waarom denk je dat Sanna zo benauwd is geworden tijdens de gymles?

2

Sanna heeft een zuurstofslang gekregen die er iedere keer uitschuift. Welke oplossing of welk alternatief kun je hiervoor bedenken?

3

Waarom heeft Sanna een infuus gekregen? Wat zijn in dit geval de specifieke controlepunten?

4

Waarom zie je Sanna op foto’s met opgetrokken schouders?

5

Welke onderzoeken worden er bij Sanna regelmatig gedaan en waarom?

6

Hoe betrek je de moeder van Sanna bij de verzorging van haar dochter?

7

Hoe ga je om met je eigen verantwoordelijkheid in de zorg van Sanna met betrekking tot rooming-in?

8

Marjonne heeft een dagprogramma voor Sanna gemaakt. Waarom doet ze dat en waarom betrekt ze Sanna daarbij?

9

Wat is de werking van de inhalatie van Sanna?

10 Waarom laat je Sanna zelf inhaleren? 11 Wat zijn de extra verzorgingspunten voor Sanna in verband met het inhaleren? Noem eventuele complicaties wanneer deze verzorging achterwege blijft. 12 Waarom regelt Brigit een multidisciplinair overleg bij Sanna?

Extra praktijksituaties

Tweede druk

Pagina 2


Zelfstandig leren De opdrachten worden in een groep van drie à vier personen uitgevoerd. De uitwerking van de opdrachten wordt in de leergroep mondeling gepresenteerd. Deze presentatie kan ondersteund worden door gebruik te maken van diverse hulpmiddelen, zoals sheets, flapovers, schriftelijke informatie, digitale presentatieprogramma's, enzovoort. Tijdens de verschillende presentaties noteert iedere deelnemer vragen en discussiepunten; deze worden na de presentaties besproken. Ten slotte stelt iedere subgroep de eigen uitwerking van de opdracht bij. Maak voor het uitwerken van de opdrachten gebruik van je leerboek en andere leermiddelen. Besteed voordat je begint met het uitwerken van de opdrachten aandacht aan het maken van een gezamenlijke planning. Dit betekent onder meer: - maak een duidelijke taakverdeling; - ga bij de docent na hoeveel tijd er beschikbaar is om te werken aan de opdrachten; - informeer bij de docent naar de hoeveelheid tijd die beschikbaar is voor de presentatie. 1

Sanna heeft astma. a

Inventariseer de symptomen, het ziekteverloop en de therapie die verband houden met het ziektebeeld van Sanna.

b

Gelden deze symptomen, het ziekteverloop en de therapie in zijn algemeenheid voor kinderen met astma? Of gelden ze in zijn algemeenheid voor kinderen met COPD?

2

Doe een suggestie voor een dagprogramma voor Sanna. Verantwoord de keuzen voor de verschillende activiteiten.

3

Ga na welke verschillende activiteiten Brigit overneemt van andere disciplines. Bespreek deze activiteiten kritisch en geef jullie mening erover. Is dit een voorbeeld van continuïteit van zorg? Zijn het activiteiten die tot de taak van een verpleegkundige horen? Is het terecht dat deze activiteiten door andere disciplines worden uitgevoerd?

4

Welke coördinerende taken heeft de verpleegkundige in de situatie van Sanna?

5

a Welke voorbereidingen zal Brigit treffen met betrekking tot het multidisciplinaire overleg?

6

b

Wat zal het doel van het overleg zijn?

c

Wie zullen er uitgenodigd worden voor het overleg?

Formuleer aan de hand van de beschreven gegevens de verpleegproblemen van Sanna en stel een verpleegplan samen.


Tweede druk

Pagina 3


12 Paul krijgt inhalaties met medicijnen ter bestrijding van pseudokroep Het bestuderen van deze praktijksituatie en de bijbehorende vragen en opdrachten levert een bijdrage aan het behalen van de volgende eindtermen: 411-01, 411-02, 411-03.1, 411-03.4, 411-04 en 411-05. Sanae werkt sinds twee maanden op de kinderafdeling. Samen met haar werkbegeleider Annette heeft ze de afspraak gemaakt om de aangekondigde spoedopname voor haar rekening te nemen. Vijf minuten geleden heeft de kinderarts gemeld dat er een kind onderweg is dat flink benauwd is en waarschijnlijk pseudokroep heeft. De opdrachten van de kinderarts zijn duidelijk:zorg dat op de kamer zuurstof, een uitzuigapparaat en een saturatiemeter aanwezig zijn. Aan de hand van deze registratie kan er voldoende zuurstof gegeven worden. De kinderarts vraagt ook om inhalatiemedicijnen klaar te maken, zodat meteen begonnen kan worden met inhaleren. Deze inhalatiemedicatie is een mengsel dat zowel de benauwdheid als de slijmvliesverdikking vermindert. Sanae zet alles klaar op de kamer waar het kind zal worden opgenomen en stelt de kamertemperatuur bij. Omdat ze geen weg weet met de apparatuur ondersteunt Annette haar bij dit gedeelte. Voor Sanae is dit niet de eerste keer dat ze inhalatiemedicijnen moet geven en ze heeft ook al vaker een benauwd kind opgenomen. Annette is dus alleen standby voor de apparatuur en eventueel in een later stadium voor het infuus. Om 23.10 uur komt Paul boven met zijn ouders. Ze zijn erg bezorgd en zien er doodmoe uit. Vader vertelt dat dit al de tweede avond is dat Paul zo piept en hoest, en afgelopen nacht zijn ze de hele nacht in de weer geweest. De adviezen die de ouders van de huisarts hadden gekregen hebben niet geholpen. Paul is een jongetje van tweeënhalf jaar oud. Hij heeft een duidelijk hoorbare inademing en een typische blafhoest. Hij heeft een erg bleke huid met knalrode oren. Hij hangt bij zijn vader op zijn schouders en wanneer hij Sanae en Annette ziet maakt hij kenbaar niet bij hen te willen zijn. Sanae legt de ouders uit dat Paul gewoon bij hen op schoot mag zitten en echt niet meteen in bed hoeft. Annette belt de kinderarts. Deze is er binnen 15 minuten. Zij stelt de ouders een aantal vragen over het gedrag van Paul en geeft opdracht om hem de medicijnen te laten inhaleren. Omdat de ouders dit nog nooit hebben gezien hebben ze liever dat Paul bij een van de verpleegkundigen op schoot zit en niet bij hen. Sanae legt uit dat het het beste is dat Paul rustig wordt, zodat hij kan luisteren naar de ademhalingsinstructies die zij hem probeert te geven. Bij erge onrust zal Paul de medicijnen niet goed inademen en heeft hij er onvoldoende profijt van. Wanneer blijkt dat het niet goed gaat in het bijzijn van de ouders stelt Sanae voor om het zonder hen te proberen . Deze zijn het hiermee eens en wachten op de gang. Bij


Tweede druk

Pagina 4


Sanae op schoot leidt Annette hem af met zijn knuffel en vertelt hem een verhaaltje. Nu gaat het goed. Halverwege de inhalatie valt Paul in slaap. Zijn ademhaling wordt rustiger en minder hoorbaar. Zijn ouders kunnen hem door het raam zien en wanneer ze zien dat hij in slaap valt komen ze weer binnen. Na de inhalatie wordt Paul aangesloten op de saturatiemeter. Nu kan Sanae onder begeleiding van Annette de zuurstofbehoefte van Paul in de gaten houden. De inhalatie is met zuurstof gegeven. Na de inhalatie heeft Paul geen extra zuurstof meer nodig. Annette legt aan de ouders uit dat ze hem blijft bewaken omdat de inhalatie maar tijdelijk helpt en Paul na een paar uur weer benauwd kan worden en dan wel extra zuurstof nodig heeft. Paul ligt inmiddels in bed en Sanae maakt van deze gelegenheid gebruik om met de ouders het opnamegesprek te doen.


Vertoont Paul alle symptomen behorend bij pseudokroep of zijn er nog meer?

2

Waarom wordt Paul toch opgenomen in het ziekenhuis?

3

Welke adviezen hebben de ouders van Paul mogelijk gekregen van de huisarts?

4

a

Welke hulpademhalingsspieren gebruikt Paul?

b

Waaraan kun je zien dat Paul deze gebruikt?

c

Waarom gebruikt Paul deze ademhalingsspieren?

5

Zou jij de ouders van Paul adviseren rooming-in te doen? Motiveer je antwoord.

6

Sanae kiest ervoor om Paul zonder ouders te laten inhaleren. Zou dit ook jouw keuze zijn, rekening houdend met de leeftijd en de onrust van Paul?

7

Komt de onrust van Paul alleen door zijn benauwdheid? Motiveer je antwoord.

8

Waarom wordt de inhalatie met zuurstof gegeven?

9

Wat leg je klaar om Paul te laten inhaleren en hoe maak je dit na gebruik schoon?

10 Worden er isolatiemaatregelen in acht genomen bij Paul? Zo ja, waarom? Zo nee, waarom niet? 11 Waarom past Sanae de kamertemperatuur aan? 12 Sanae beheerst de werking van de apparatuur nog niet. Hoe legt zij dit aan de ouders uit? Ze zorgt namelijk wel voor Paul.

Zelfstandig leren De opdrachten worden met een groep van ongeveer vier personen uitgevoerd en op een tekstverwerker uitgewerkt. De uitwerkingen worden bij de docent ingeleverd. In overleg met de docent worden de uitwerkingen of delen daarvan in de totale leergroep toegelicht. Maak voor het uitwerken van de opdracht gebruik van je leerboek. Daarnaast adviseren we ook gebruik te maken van de leerstof die behoort bij deelkwalificatie 401, Plannen van verpleegkundige zorg.


Tweede druk

Pagina 5


Besteed vóór het uitwerken van de opdrachten aandacht aan een gezamenlijke planning. Dit betekent onder meer: − maak een duidelijke taakverdeling; − ga bij de docent na hoeveel tijd er beschikbaar is om te werken aan de opdrachten. 1 a

Maak een standaardverpleegplan waarin alle zorgaspecten met betrekking tot het verplegen van een kind met pseudokroep aan de orde komen.

b

Pas dit standaardverpleegplan toe op de specifieke situatie van Paul. Geef aan welke aanpassingen er nodig zijn.

2

Werk precies uit hoe de verpleegtechnische zaken die bij Paul verricht dienen te worden, uitgevoerd moeten worden.

3

Pas de Wet BIG toe op de beschreven situatie.

4

Werk een preventie- en GVO-plan uit voor de ouders van Paul. Dit plan is bestemd voor de korte en de lange termijn.


Tweede druk

Pagina 6


13 Rachelle heeft haar onderbeen gebroken Het bestuderen van deze praktijksituatie en de bijbehorende vragen en opdrachten levert een bijdrage aan het behalen van de volgende eindtermen: 411-01.1-4, 411-02.1-2, 411-02.4, 411-03.1-4, 411-04, 411-05 en 411-07. Het is 11.15 uur ’s morgens als op de kinderafdeling de telefoon gaat. De secretaresse neemt hem op en krijgt te horen dat er een meisje van vierenhalf jaar op de spoedeisende hulp is opgenomen met een onderbeenfractuur. Ze heet Rachelle. Het been zal onder narcose gereponeerd worden. Voordat Rachelle naar de operatiekamer gaat komt ze eerst naar de kinderafdeling, omdat er nog geen operatiekamer vrij is. Lia, een deelnemer in de laatste fase van haar BVP, hoort dat de secretaresse deze gegevens aan een van haar collega’s doorgeeft. Ze loopt naar Ans, haar collega, toe en vraagt of het goed is dat zij deze opname verzorgt. Het is een dagopname, omdat Rachelle aan het einde van de dag weer naar huis mag, als alles goed verloopt. ‘Het is nog een leerdoel van mij om een totale dagopname uit te voeren en te coördineren. We kunnen dan aan het einde van de dag evalueren of alles goed is verlopen.’ Dit vindt Ans een prima idee. Lia kijkt op het planbord van de afdeling waar ze Rachelle kan opnemen. Er is nog een eenpersoonskamer vrij en nog een plaatsje op een kamer met twee andere kleuters, waarvan er een in bed ligt en de ander uit bed mag. Ze besluit Rachelle bij de twee andere kleuters op te nemen, ook al gaat ze aan het einde van de dag weer naar huis. Ze gaat naar deze kamer en haalt er een bed vandaan. De twee nieuwsgierige Aagjes vragen direct wat ze gaat doen met het bed. Lia vertelt dat ze een meisje dat gevallen is gaat halen, en dat die hier op de kamer komt te liggen. Ze loopt naar de spoedeisende hulp, waar ze in een van de kamertjes Rachelle met haar moeder aantreft. Rachelle zit stilletjes op een brancard en de tranen lopen over haar wangen. Ze houdt stevig de hand van haar moeder vast. Lia stelt zich voor en zegt dat ze Rachelle komt halen om naar de kinderafdeling te gaan. Rachelle moet alleen nog op het andere bed getild worden. Dat wordt een probleem. Rachelle gilt het uit en wil niet aangeraakt worden, want haar been doet erg pijn. De verpleegkundige van de spoedeisende hulp zegt dat Rachelle een uur geleden al medicijnen tegen de pijn heeft gehad. ‘Het zal wel meer de schrik zijn dan de pijn’. Lia probeert, voordat Rachelle overgetild wordt, haar af te leiden door te vragen of ze een nieuwe beer heeft gekregen. Rachelle is even de schrik vergeten en laat haar nieuwe beer trots aan Lia zien, die ook net als Rachelle zijn been in het verband heeft zitten. Ook vraagt ze of de broeders van de ziekenwagen de sirene voor haar hebben aangezet. Rachelle knikt vol trots ja, maar zegt wel dat het maar heel eventjes was. Terwijl ze aan het vertellen is hebben twee verpleegkundigen van de spoedeisende hulp Rachelle toch overgetild naar het andere bed. Dit ging goed. Lia loopt samen met moeder en Rachelle naar de kinderafdeling. Op haar kamertje kijkt Rachelle nieuwsgierig om zich heen. ‘Waarom ligt dat kindje in zijn bedje? Is die ziek?’ De moeder van Rachelle vraagt of ze even stil wil zijn en dat ze dat niet moet vragen. ‘Waarom niet?’ vraagt Rachelle weer. Moeder slaakt een diepe zucht en mompelt: ‘Daar gaan we weer.’ Lia lacht en zegt dat ze wel wat gewend is. Ze vraagt aan Rachelle of ze weet wat er gebeurd is. Rachelle vertelt dat ze tijdens het buitenspelen op school op het klimrek is geklommen en daar vanaf gevallen is. Lia begint Rachelle uit te leggen wat ze allemaal gaat doen voordat Rachelle naar de operatiekamer gaat. Lia weet dat Rachelle op de spoedeisende hulp de röntgenfoto van haar been heeft gezien. Er was duidelijk te zien dat haar scheenen kuitbeen zijn gebroken. Lia haalt een fotoboek en de informatiekist. Ze laat Rachelle samen met haar moeder de foto’s van de voorbereiding van een operatie zien. Ze legt


Tweede druk

Pagina 7


dit ook uit aan de hand van de spullen die in de informatiekist zitten, zoals een masker en ballon. ‘Waarom heeft iedereen een groene jas aan? Waarom ruikt dat kapje zo vies?’ De waaromvragen blijven komen en Lia probeert ze zo goed mogelijk te beantwoorden. De vader van Rachelle is inmiddels ook gearriveerd en Rachelle begint volop te vertellen. Lia hoopt dat de operatieafdeling snel belt over het tijdstip dat Rachelle geholpen wordt. Ze is bang dat de werking van de pijnmedicatie dadelijk ook over is. Gelukkig is Rachelle om 12.15 uur aan de beurt. Lia heeft al doorgegeven aan de operatieafdeling dat de moeder van Rachelle bij haar wil blijven tot ze slaapt. Lia heeft moeder daarover de nodige informatie gegeven. Rachelle zal met een kapje in slaap worden gebracht, en hoewel ze het haar van tevoren hebben laten zien, verzet ze zich hevig als het kapje bij haar neus komt. Ze begint met haar armen te slaan. Moeder probeert haar wat te kalmeren en ook het operatiepersoneel doet zijn best, maar Rachelle werkt niet mee. Ze moeten haar even stevig vasthouden terwijl ze het kapje op haar gezicht zetten. Lia ziet aan moeder dat ze dit afschuwelijk vindt. Er is met moeder afgesproken dat ze in een wachtruimte blijft tot Rachelle weer wakker wordt. Lia moet weer terug naar de kinderafdeling. Ze neemt zich voor om de gebeurtenissen tijdens het inslapen nog met moeder te bespreken. Als Lia op de afdeling komt geeft ze dit wel door aan Ans. Ze vraagt of ze dit had kunnen voorkomen door moeder hierop voor te bereiden. Ans vertelt dat het wel vaker voorkomt dat kinderen zich hevig verzetten en dat het geen leuk gezicht is voor ouders. Lia vindt het vervelend dat ze dit niet van tevoren heeft nagevraagd. Maar ja, ze heeft ook nog niet zoveel kinderen naar de operatiekamer gebracht. Ze loopt nog even bij vader langs, die in het dagverblijf zit te wachten en vertelt dat Rachelle slaapt. Na een uurtje wordt er vanuit de operatieafdeling gebeld dat Rachelle weer wakker is en gehaald kan worden. Vader loopt mee naar de operatieafdeling en samen met Ans haalt Lia Rachelle en haar moeder weer op. Bij de uitslaapkamer krijgt Lia te horen hoe de operatie is verlopen en dat de chirurg in de loop van de middag nog even naar Rachelle komt kijken om afspraken te maken. Het been van Rachelle ligt op een kussen. Rachelle is nog erg slaperig. Op de afdeling legt Lia een droog kussen onder het been met daaroverheen een celstof matje. Ze voelt meteen of de tenen van Rachelle warm zijn, en kijkt naar de kleur. Lia loopt die middag ieder half uur even binnen om de tenen te controleren. Rond 15.15 uur is Rachelle goed wakker en vraagt ze om wat drinken. Ze zegt ook dat ze honger heeft. Lia gaat wat lekkers voor haar halen. Ze vraagt aan Rachelle of ze pijn heeft. Ze heeft hiervoor een pijnscorelijst meegenomen met daarop allemaal verschillende gezichtjes. Deze gezichtjes gaan van lachend naar huilend en aan de hand hiervan kan Rachelle aangeven hoe zij de pijn in haar been ervaart. Ze komt op een 7 uit. De chirurg heeft pijnmedicatie voor na de operatie en voor thuis afgesproken, maar regelmatige controle blijft belangrijk. Dit legt Lia ook aan de ouders uit. Tijdens een van de controles van Rachelle wil Lia nog even de gebeurtenissen bij het inslapen evalueren met moeder. Deze zegt dat een verpleegkundige op de operatiekamer dit al gedaan heeft en dat het zo goed is. Lia laat het hierbij. Rond 16.00 uur uur mag Rachelle van de chirurg naar huis. Ze moet de eerste week bedrust houden, met haar been omhoog op een kussen. Ze mag er niet op steunen. Lia benadrukt nogmaals bij de ouders dat ze ook thuis regelmatig de tenen van Rachelle moeten controleren. Als er iets is wat ze niet vertrouwen kunnen ze altijd contact opnemen met de spoedeisende hulp. Voor het ontslag bespreekt Lia samen met de ouders hoe de dag is verlopen. Zelf heeft ze het idee dat de ouders zo snel mogelijk naar huis willen. Tijdens de evaluatie over de opname met Ans zegt Lia duidelijk dat ze niet tevreden is over het ontslaggesprek.


Tweede druk

Pagina 8



Lia bekijkt, voor ze Rachelle van de spoedeisende hulp gaat halen eerst waar ze haar kan opnemen. Ze kiest een kamer met andere kinderen. Ben jij het met die keuze eens?

Motiveer je antwoord. 2

Lia gaat met een bed van de afdeling naar de spoedeisende hulp. Kan dit niet met een rolstoel? Motiveer je antwoord.

3

Waaruit bestaat de preoperatieve zorg bij Rachelle?

4

Als voorbereiding op de operatie maakt Lia gebruik van een fotoboek en een infokist.

Wat voor soort foto’s en welke materialen uit de infokist zijn geschikt voor Rachelle? 5

Waarom kijkt Lia direct na de operatie naar de kleur van de tenen, waarom voelt ze aan de tenen en waarom voert ze deze controle regelmatig uit?

6

Wat zou jij Rachelle te eten geven op het moment dat ze na de operatie zegt dat ze wil eten? Motiveer je antwoord.

7

8

a

Welke hulpmiddelen kunnen ouders bij de thuiswinkel halen om Rachelle de eerste week thuis goed te verzorgen?

b

Wat vind jij tijdens deze opname het beste moment om dit door te geven? Motiveer je antwoord.

Lia vindt zelf dat ze de gesprekken met ouders anders had moeten doen. Heb jij alternatieven? Beschrijf hoe jij in deze situatie de gesprekken zou voeren.

Zelfstandig leren De opdrachten worden in een groep van drie à vier personen uitgevoerd en schriftelijk uitgewerkt. De diverse uitwerkingen worden volgens een roulatiesysteem over de verschillende groepen verdeeld. Iedere groep bestudeert alle uitwerkingen. Kritische kanttekeningen en onduidelijkheden bespreken de groepen onderling. Ten slotte bestudeert iedere groep zijn eigen opdrachten opnieuw en brengt verbeteringen en eventuele extra informatie aan. Maak voor het uitwerken van de opdrachten gebruik van je leerboek en andere leermiddelen. Besteed voordat je begint met het uitwerken van de opdracht, aandacht aan het maken van een gezamenlijke planning. Dit betekent onder meer: − maak een duidelijke taakverdeling; − informeer bij de docent hoeveel tijd er beschikbaar is om te werken aan de opdracht;


Tweede druk

Pagina 9


− 1

informeer bij de docent naar de hoeveelheid tijd die beschikbaar is voor de verwerking van de opdrachten. Maak aan de hand van de theorie van de ontwikkelingsfasen van een kind duidelijk of Lia rekeninghoudt met de fase waarin Rachelle zich bevindt.

2

Welke aanbevelingen hebben jullie voor Lia om deze dagopname beter te laten verlopen?

3

Werk precies uit welke preoperatieve en postoperatieve zorg voor Rachelle van belang is.


Tweede druk

Pagina 10


14 Adil heeft paratyfus Het bestuderen van deze praktijksituatie en de bijbehorende vragen en opdrachten levert een bijdrage aan het behalen van de volgende eindtermen: 411-01.1-4, 411-02.1-2, 411-02.5, 411-03.2, 411-03.6-7, 411-05 en 411-06. Het is zondagmiddag. Nicole heeft net gevraagd of ze een paar overuren mag opnemen. Het is zulk lekker weer en omdat het zo rustig is kan ze net zo goed nog een terrasje gaan pikken in de stad. Dan gaat de telefoon. Via de eerste hulp wordt er een opname aangekondigd. Adil, een knul van twaalf, is een dag thuis van een zes weken durende vakantie in Turkije bij zijn grootouders. Hij heeft vreselijke diarree en de huisarts heeft besloten om hem te laten opnemen. Hij heeft de laatste dagen nauwelijks gedronken en heeft koorts. Het probleem is echter dat Adil ook in Turkije in het ziekenhuis heeft gelegen vanwege een gebroken arm die operatief gezet moest worden. Op de eerste hulp heeft men besloten om de opname rechtstreeks van thuis naar de afdeling te vervoeren vanwege het MRSA-protocol. Nicole besluit om het terrasje maar uit te stellen. De afdeling is even in rep en roer. Hoe was het ook alweer: het MRSA-protocol? Nicole werkt al behoorlijk zelfstandig. Ze werkt al vier maanden op de kinderafdeling, maar dit is voor haar de eerste keer dat er een kind wordt opgenomen waarbij een MRSA-protocol van kracht is. Gelukkig zijn deze protocollen goed beschreven en is er altijd direct informatie te verkrijgen bij de ziekenhuishygiënisten. Het is helaas wel zondag. Nicole heeft een half uur de tijd voordat Adil er is. Ze maakt een isolatiekamer in orde en legt alle benodigdheden klaar voor kweken. Verder overweegt ze rustig wat ze denkt nodig te hebben voor de opname en de verzorging van Adil. Ook legt ze een presentielijst klaar, waarop iedereen die bij Adil is geweest zich kan inschrijven. De afdeling eerste hulp zal bellen wanneer Adil arriveert, zodat hij meteen naar zijn eigen afdeling kan. Om 15.00 uur komt Adil, vergezeld door zijn ouders en een broer. Hij ziet er echt ziek uit. Nicole nodigt iedereen uit in de kamer die bestemd is voor Adil. Ze informeert de ouders uitgebreid over het MRSA-protocol en vertelt wat dat protocol precies inhoudt. De oudere broer van Adil spreekt perfect Nederlands en tolkt voor zijn ouders. Nicole neemt de anamnese af. Adil is in Turkije aangereden door een bromfiets en behoorlijk ongelukkig terechtgekomen, waardoor hij een gecompliceerde breuk opliep in zijn rechterbovenarm. Dat kostte hem al een paar dagen ziekenhuis. Er zit nu een pen in


Tweede druk

Pagina 11


en zijn arm is gegipst. De arts komt binnen en onderzoekt Adil eerst helemaal. Hij stelt hem ook allerlei vragen over zijn ontlasting, wanneer het begonnen is, hoe vaak Adil ontlasting heeft en wat hij de laatste 24 uur heeft gedronken . De arts legt uit dat hij een infuus gaat inbrengen en bloed gaat prikken om allerlei onderzoeken te doen. Ook wil hij graag een feceskweek van Adils ontlasting, omdat daar misschien toch wel een bacterie in zit. Het infuus is nodig om Adil weer voldoende vocht en voedingsbestanddelen te geven en de kweek geeft de mogelijkheid een goede therapie voor te schrijven. Terwijl Nicole de kinderarts assisteert, blijven de ouders en broer van Adil bij hem. Adil vindt het maar niets, dat geprik en laat dat ook duidelijk merken. Het lijkt zo’n grote knul, maar als de arts gaat prikken begint hij vreselijk te jammeren. Nicole krijgt hem uiteindelijk toch rustig en binnen de kortste keren zit het infuus erin. Nicole sluit het infuus aan na het bloed afnemen, start een vochtbalans in opdracht van de arts en laat het bloed naar het laboratorium brengen. Binnen een half uur zijn er al een aantal uitslagen bekend en het is duidelijk dat Adil voorlopig het infuus nodig heeft om extra vocht binnen te krijgen. De feceskweek moet uitsluitsel geven met welke medicijnen er begonnen kan worden en dat duurt een paar dagen. De MRSA-kweken worden afgenomen. De uitslagen hiervan zijn binnen 48 uur bekend. Gelukkig blijkt Adil MRSA-negatief. Hij voelt zich al een stuk beter en wil niets liever dan veel bezoek. Het is dan ook een drukte van jewelste tijdens het bezoekuur. Nicole en haar collega’s moeten regelmatig ingrijpen om het op de kamer van Adil wat rustiger te krijgen. Het belang van goed handenwassen is tegen dovemansoren gezegd. Pas wanneer Nicole een pittig gesprek heeft gehad met Adil en zijn oudere broer, wordt er beter rekening gehouden met de afgesproken regels. Adil blijkt paratyfus te hebben. De arts spreekt met de ouders en Adil af dat hij, wanneer hij weer alles zelf eet en drinkt en geen temperatuurverhoging meer heeft, niet in het ziekenhuis hoeft te blijven tot de paratyfus helemaal weg is. Hij mag wel eerder naar huis, maar moet de voorgeschreven hygiënische maatregelen ook thuis in acht nemen, anders worden de andere familieleden besmet. Na vijf dagen mag Adil naar huis.


Adil krijgt een infuus omdat hij uitgedroogd is. a

Wat zijn de verschijnselen van uitdroging?

b

Wat kun je zien aan de bloeduitslagen van Adil?

2

Het is belangrijk om je goed voor te bereiden op wat je nodig hebt voor de kamer en de verzorging van Adil. Maak hier een lijst van.

3

Hoe komt Adil aan paratyfus en waarom denk je daar als eerste aan wanneer iemand in mediterrane of andere zuidelijke landen op vakantie is geweest?

4

Op wat voor manier zou je Adil de eerste dagen kunnen vermaken buiten bezoekuren om?

5

Wat betekent MRSA en waarom zijn daar strikte handelingsprotocollen voor?

6

Hoe zou je het dieet van Adil willen samenstellen? Met welke factoren moet je rekening houden?

7

Wat zijn je extra aandachts- en verzorgingspunten ten aanzien van de botbreuk van Adil?

8

De dag van opname was Adil flink ziek en tijdens de anamnese en de uitleg van de MRSA maakt Nicole gebruik van de Nederlandse kennis van zijn broer. Wat is


Tweede druk

Pagina 12


je mening hierover? Stel dat je het anders zou willen oplossen, kun je ook alternatieven verzinnen?

Zelfstandig leren De opdrachten worden in een groep van vier personen gemaakt en schriftelijk uitgewerkt. Na het uitwerken van de opdrachten wordt in de groep besproken welke aspecten men met de begeleidend docent wil bespreken. Besteed, voordat je begint met het uitwerken van de opdrachten aandacht aan het maken van een gezamenlijke planning. Dit betekent onder meer: − maak een duidelijke taakverdeling; − informeer bij de docent hoeveel tijd er beschikbaar is om te werken aan de opdracht. 1 Beschrijf precies welke kennis en vaardigheden een verpleegkundige over MRSA moet hebben om Adil verantwoord te kunnen verplegen. 2

Formuleer de verpleegproblemen die Adil heeft gedurende de eerste 48 uur van zijn verblijf in het ziekenhuis. Stel aan de hand van deze verpleegproblemen een verpleegplan op.

3

Formuleer de verpleegproblemen die Adil aan het eind van de praktijksituatie geeft. Stel aan de hand van deze verpleegproblemen het verpleegplan van Adil bij.

4

5

a

Welke culturele aspecten kunnen in deze praktijksituatie een rol spelen?

b

Hoe kan de verpleegkundige daarop inspelen?

Op welke wijze willen jullie, in deze situatie, preventie- en GVO-maatregelen nemen?


Tweede druk

Pagina 13


15 De amandelen van Jelle worden geknipt Het bestuderen van deze praktijksituatie en de bijbehorende vragen en opdrachten levert een bijdrage aan het behalen van de volgende eindtermen: 411-01.1-4, 411-02.1-4, 411-03.1, 411-03.4, 411-04.1, 411-05.1 en 411-06. Het is 07.00 uur. Margriet werkt tijdens haar BPV op de kinderafdeling en moet nu een week werken op de unit dagbehandeling. Op deze unit komen kinderen van alle leeftijden en alle specialismen terecht die een onderzoek of operatie ondergaan, maar die dezelfde dag ook weer naar huis mogen. Er werken vaste verpleegkundigen en een pedagogisch medewerker. Vandaag komen er onder andere zes kinderen die worden geholpen aan hun amandelen. Het is een drukte van belang. De kinderen komen allemaal tegelijk met hun ouders en moeten worden voorbereid op de ingreep. Jelle is vier jaar en komt heel stoer met zijn handen in zijn zakken binnen. Zijn ouders lopen achter hem. Margriet heeft met haar werkbegeleider Jeroen afgesproken dat ze vandaag onder begeleiding werkt om vervolgens morgen zelfstandig kinderen op te nemen, te begeleiden en te verzorgen. Jelle is met zijn ouders al naar de voorlichtingsmiddag geweest. Samen met een verpleegkundige heeft Sonja, de pedagogisch medewerker, de kinderen die binnen twee weken worden geholpen, voorbereid op deze gedenkwaardige dag. Op dia’s hebben ouders en kinderen kunnen zien hoe deze dag gaat verlopen. Ze hebben gespeeld met operatiemateriaal. Jelle vertelt dat hij heel goed in het kapje kan blazen, maar dat hij lekker toch niet in slaap valt. De ouders hebben de afgelopen week ook een fotoboek geleend om Jelle thuis goed voor te kunnen bereiden. Vader blijft vandaag bij Jelle. Dat betekent dat hij meegaat naar de operatiekamer waar Jelle in slaap wordt gebracht, en daarna op hem wacht tot Jelle weer uit de operatiekamer komt, zodat hij zijn vader meteen ziet. Jeroen vraagt of Margriet Jelle wil meten, wegen en temperaturen. Jelle vraagt honderduit en zijn vader probeert hem wat rustiger te krijgen. Alle papieren zijn de dag van tevoren al klaargelegd, maar Margriet kijkt nog even na of alles klopt (naam, geboortedatum) en checkt dit samen met moeder. Ook loopt ze met haar een ‘verkorte’ anamneselijst door. Is Jelle in aanraking geweest met bepaalde kinderziekten? Is hij onlangs verkouden geweest? Is hij allergisch voor bepaalde medicijnen? Enzovoort. Wanneer alle controles zijn gedaan krijgt Jelle een T-shirt aan dat zijn moeder speciaal voor deze gelegenheid heeft meegebracht, en een armbandje waar zijn naam, geboortedatum en de soort ingreep op staan. Naast de kinderen die vandaag aan hun amandelen worden geholpen, worden er ook kinderen opgenomen met andere KNOproblemen en het is natuurlijk van het grootste belang dat er geen fouten worden gemaakt.


Tweede druk

Pagina 14


Jelle mag nog even spelen aan de Legotafel. Over een kwartier een drankje. Dit is bedoeld om hem wat rustiger te maken en om zijn slijmvliezen wat droger te maken. Ook krijgt hij een pijnstiller voor na de ingreep, die nu alvast kan inwerken. Wanneer het drankje gegeven moet worden protesteert Jelle. Zijn moeder moet het doen en hij vindt het nu toch allemaal wel een beetje eng worden. Hij mag in zijn bed zitten en laat zich troosten door zijn knuffel die zijn moeder voor hem heeft meegebracht. Dan komt Sonja vader en Jelle halen. Mam krijgt een dikke kus en het eerst zo stoere ventje gaat heel stil met papa mee naar de operatiekamer. Onderweg praat Sonja met hem en vraagt of hij nog weet hoe hij in het kapje moet blazen. Als hij Sonja ziet, is hij wel wat opgelucht. Deze mevrouw kent hij nog en ook de kamer waar ze nu naartoe gaan heeft hij in het fotoboek gezien. Hij krijgt een klipje op zijn vinger en terwijl hij naar zijn vader kijkt en zijn hand vasthoudt wordt hij in slaap gebracht. Jelle huilt wanneer hij wakker wordt en zijn vader ziet. Samen met de verpleegkundige en zijn vader gaat hij naar zijn kamer. Hier krijgt hij een paar slokjes oranje ranja te drinken. Dat doet best pijn en Jelle kijkt dan ook erg bedrukt bij het drinken. Hij wil niet in bed liggen, maar bij zijn vader op schoot. Zijn vader gaat met Jelle in bed zitten. De tweede keer drinken wordt moeilijker. Jelle protesteert enorm en er is aardig wat overredingskracht nodig om hem van het belang te overtuigen. Met zachte dwang en veel afleidingsmanoeuvres lukt het dan toch en met behulp van voorgeschreven pijnstillers wordt Jelle wat rustiger. Hij slaapt en speelt wat en kijkt tv. In de loop van de middag gaat het goed met hem. Hij pakt zelf de beker met ranja en geniet van het waterijsje dat hij van Margriet krijgt. In overleg met Jeroen maakt Margriet rond 16.00 uur de ontslagpapieren in orde. De temperatuur van Jelle is goed. Hij drinkt goed en hij spuugt niet, dus Jeroen verwacht wel dat de KNO-arts hem naar huis laat gaan. Om 17.00 uur komt de KNO-arts. Hij kijkt in Jelles keel, vraagt hoe het met hem gaat en besluit dat Jelle naar huis mag. Margriet heeft alle ontslagpapieren verzameld en laat het informatieformulier aan vader lezen, zodat hij nog vragen kan stellen als iets niet duidelijk is. Ook spreekt Margriet af dat een van haar collega’s morgenochtend nog even telefonisch zal informeren hoe het met Jelle gaat. Om 17.30 uur gaat Jelle naar huis met een witte snoet, maar met een prachtige nieuwe auto die hij cadeau heeft gekregen. Zijn moeder komt Jelle en zijn vader halen. Jeroen


Tweede druk

Pagina 15


en Margriet ruimen alles op als het laatste kind naar huis is en evalueren samen deze dag.


Waarom wordt er een pedagogisch medewerker ingeschakeld bij zo’n technische ingreep?

2

Vader blijft bij Jelle vandaag. Waarom wordt dit gestimuleerd? Jelle is ten slotte maar één dagje weg.

3

Jelle krijgt een drankje om de slijmproductie te reduceren. Kun je verklaren waarom hiervoor gekozen is?

4

Wat zijn de mogelijke complicaties waar je na de ingreep bij Jelle continu op bedacht moet zijn?

5

Welke nacontroles zul je in de loop van de dag blijven doen?

6

Welke informatie geef je de ouders tijdens het ontslag met het oog op de terugkeer naar huis?

Zelfstandig leren De opdrachten worden in een groep van drie à vier personen uitgevoerd en de uitwerking wordt in de leergroep mondeling gepresenteerd. Deze presentatie kan ondersteund worden door gebruik te maken van diverse hulpmiddelen, zoals sheets, flapovers, schriftelijke informatie, digitale presentatieprogramma's enzovoort. Tijdens de verschillende presentaties noteert iedere student vragen en discussiepunten; deze worden na de presentaties besproken. Ten slotte stelt iedere subgroep de eigen uitwerking van de opdracht bij. Maak voor het uitwerken van de opdrachten gebruik van je leerboek en andere leermiddelen. Besteed, voordat je begint met het uitwerken van de opdrachten aandacht aan het maken van een gezamenlijke planning. Dit betekent onder meer: − maak een duidelijke taakverdeling; − informeer bij de docent hoeveel tijd er beschikbaar is om te werken aan de opdrachten; − informeer bij de docent naar de hoeveelheid tijd die beschikbaar is voor de presentatie. 1

Maak een concrete uitwerking voor een voorlichtingsmiddag die aan zes kinderen gegeven zal worden. Bij al deze kinderen zullen de amandelen verwijderd worden. De kinderen hebben allemaal ongeveer de leeftijd van Jelle.

Bij de uitwerking dienen onder andere de volgende aspecten naar voren te komen: − − − −

de doelstelling van de middag; de wijze van voorlichten; de te gebruiken middelen; het ingaan op de individuele situatie van de verschillende kinderen en ouders; verantwoording van de gemaakte keuzen met betrekking tot de


Tweede druk

Pagina 16


−

wijze van voorlichting en de te gebruiken middelen; de rol van de pedagogisch medewerker en de rol van de verpleegkundige.

2 a

Bespreek op welke wijze jullie de onderdelen van het verpleegkundig proces en dus ook het verpleegplan in de situatie van Jelle zouden hanteren. Het gaat natuurlijk slechts om een dagopname. Trek conclusies uit de discussie.

b

Maak aan de hand van deze conclusies een concreet plan waar tijdens deze dagopname mee gewerkt kan worden.


Tweede druk

Pagina 17

Extra praktijksituaties Sanna heeft astma

Recommend Documents