En dan ….? De rol van de huisarts
Marjolein Berger, afdeling huisartsgeneeskunde UMCG
Kanker in Nederland tot 2020 Trends en prognoses KWF Kankerbestrijding
Kanker in Nederland tot 2040 De bevolking zal met 6% toenemen De leeftijdsgroep ≥75 jaar zal verdubbelen tot 14% van totaal Door deze vergrijzing zal het aantal kankerpatiënten aanzienlijk toenemen
Het risico om te sterven aan kanker neemt af Volwassen kanker patienten overleven langer
5-jaarsoverleving 12% toegenomen in afgelopen 10 jaar
Siesling S. NTVG 2011;155:514-20
Toename aantal mensen die kanker overleven 350.000 300.000 250.000 200.000
Vrouwen Mannen
150.000 100.000 50.000 0 2009
2020
Resultaat Druk op de gehele kankerzorg neemt enorm toe
Dit wordt met name veroorzaakt door prostaatkanker, borstkanker, longkanker en dikkedarmkanker.
Houdt u uw jas maar aan..
20% minder consulttijd
De rol van de huisarts in zorg bij kanker Screening Diagnostiek
Behandel fase Chronische fase Terminale zorg
Terminale zorg
Screening voor baarmoederhals kanker jaarlijks overlijden
250 vrouwen aan
baarmoederhalskanker de helft van de diagnoses van baarmoederhalskanker doen zich voor bij vrouwen die niet meedoen aan de screening roep vrouwen op via de huisarts
Gezondheidsraad Screening op baarmoederhalskanker, 2011
Screening
Screening omvat
6% van alle vormen van kanker
85% start bij de huisarts met symptomen
Van symptoom naar diagnose
Brian R. McAvoy. MJA.2007;187:115-117
Bij delay in het diagnostisch proces stijgt mortaliteit
ML TørringBritish Journal of Cancer (2011) 104, 934 – 40
Diagnostiek Dokter’s delay
Afname
Richtlijnen
Toename
Verkeerde diagnose Geen lichamelijk onderzoek
Mitchell E. Br J Cancer 2008;98:60-70
Verkeerde aanvullende test
Behandelfase
Behandel fase borstkanker 2 keer zoveel contacten met huisarts als patiënt zonder kanker – Bijwerkingen behandeling – Psychologische symptomen – Endocriene therapie
Roorda C. Support Care Cancer 2011
Chronische fase
Chronische fase Recidief kanker Late effecten van behandeling: hart en vaatziekten, huidkanker
Psychosociale problematiek Angst/depressie Comorbiditeit: 70% heeft hart- en vaatziekten, DM en COPD Grotere rol voor de eerste lijn in de chronische fase Gezondheidsraad, KWF
Gezamenlijke zorg in de chronische fase
Vertrouwen in eigen kennis
Potosky AL. J Gen Intern Med 2011
Voorkeur voor follow-up in chronische fase Oncologen
Huisartsen
– 57% oncologen
- 25% oncologen
– 16% shared care
- 38% shared care
– 2% huisartsen
- 10% huisartsen
75% van de huisartsen en 38% van de oncologen vond dat de huisarts voldoende kennis had om de follow-up van patienten met mamma of coloncarcinoom te verzorgen 51% van de huisartsen en 8% van de oncologen vond dat de huisarts betere psychosociale zorg kan bieden Potosky AL. J Gen Intern Med 2011
Patiënt Huisarts heeft weinig tijd Huisarts stelt zich te afwachtend op Huisarts is niet goed op de hoogte van wat er in het ziekenhuis is gebeurd Huisarts is niet op de hoogte van zorgmogelijkheden
Kennis: richtlijnen Oncologen Vrijwel alle richtlijnen adviseren dat de huisarts een rol kan
spelen bij nazorg en nacontrole.
Huisartsen
Geen enkele NHG richtlijn besteed aandacht aan patiënten die in het verleden voor kanker behandeld zijn.
Aandachtsgebieden Capaciteit 1e lijn Kennis
– Gezamenlijke richtlijnen – Deskundigheidsbevordering Attitude proffesionals – Gezamenlijke verantwoordelijkheid van 1e en 2e lijn.
Aanbeveling KWF werkgroep nazorg bij kanker Kankerzorg moet hoog op de onderzoeksagenda van de universitaire afdelingen huisartsgeneeskunde komen te
staan
Onderzoek afdeling huisartsgeneeskunde UMCG Shared care bij overlevers van tumoren op de kinderleeftijd
De rol van de huisarts in de behandel- en chronische fase van borstkanker en colorectaalkanker
Late effecten van de behandeling van borstkanker
Ontwikkelen van zorgmodel “integrated care”