T EEN KRAN ER V O S P I T VOL N E N E D E OPVO IN N E I E O R OPG JK I W L A A W
IN VERWACHTING!
POSITIEF OPVOEDEN
PAG. 7
PAG.10
EEN PUBER IN HUIS
PESTEN
PAG.10
PAG.15
AAN E E M D O E E K VA N D E W E OEDING2 V KTOBER 201 DEN 1OT/P M7O AG. 19 VA
MMA P
OGRA ZIE PR
0800 - 3 65 65 65 WWW.JEUGDENGEZINWAALWIJK.NL
K
WAALWIJ
R E S I G J C T HE N E E R E D E I OOR
V
Colofon Uitgave in opdracht van de gemeente Waalwijk, verzorgd door: ETT Media Postbus 70112 9704 AC Groningen Telefoon: 050 - 313 76 00 E-mail:
[email protected] Internet: www.ettmedia.nl
akis niet altijd gem en ed vo op nd ki Een hoe eten ouders wel kelijk. Meestal w r nnen pakken, maa ze dingen aan ku Dan t even niet meer. soms weten ze he voor t bij het Centrum kunnen ze terech lwijk. in BaLaDe in Waa Jeugd en Gezin
Sjoerd Potters, wethouder Jeugd: “Opvoeden is leuk en uitdagend, maar kan soms ook lastig zijn. Ook over opgroeien kun je vragen hebben. Een peuter met driftbuien die weigert te eten, een puber die te veel drinkt, een kind dat niet luistert: alle ouders lopen wel eens tegen problemen aan. De gemeente vindt het belangrijk dat deze ouders een steuntje in de rug kunnen krijgen. En dat kinderen en jongeren ergens met hun vragen terecht kunnen. In Waalwijk is er daarom één aanspreekpunt voor alle vragen over opvoeden en opgroeien. In het Centrum voor Jeugd en Gezin werken onder regie van de gemeente Waalwijk allerlei organisaties samen. Dit zijn De Twern, GGD Hart voor Brabant, MEE Brabant Noord, Algemeen Maatschappelijk Werk Juvans en Stichting Jongerencentra Waalwijk. Het is de bedoeling van het kabinet om steeds meer taken op het gebied van jeugd en jeugdzorg bij de gemeente neer te leggen. Dus wordt het CJG alleen maar belangrijker. Ik hoop dat onze inwoners er goed gebruik van maken als het nodig is. Want het CJG is er voor iedereen.”
Teksten: gemeente Waalwijk, &Teksten, Monique van Mierlo. De teksten op pag. 7, 10 en 14 zijn mede gebaseerd op de Opvoedkrant 2011 van ‘s-Hertogenbosch en Heusden. Foto’s: gemeente Waalwijk Concept en realisatie: ETT Media en Geografisch BV Drukker: Hoekstra Boom Offset Rotatie BV, Emmeloord Oplage: 21.400 exemplaren Overname van artikelen is in beginsel toegestaan mits hieraan vooraf toestemming van ETT Media of de gemeente Waalwijk wordt verkregen. Deze krant is met de grootst mogelijke zorgvuldigheid samengesteld. Zowel ETT Media als de gemeente Waalwijk is niet aansprakelijk voor fouten en/of omissies in deze krant. Gemeente Waalwijk Taxandriaweg 6 5141 PA Waalwijk Telefoon: (0416) 683 456 Fax: (0416) 683 438 E-mail:
[email protected]
Wethouder Sjoerd Potters
Het CJG-team in BaLaDe ANT
KR MATIE
INFOR
JEUGD VOOR ZIN EN GE
3
K
WAALWIJ
R O O V M U R T N E C N I Z E G N E D G U E J K J I W L WAA aar groeien is leuk, m Opvoeden en op rmaal stig. Het is heel no soms ook best la bij het vragen. Dat kan om er hulp bij te JG) in ugd en Gezin (C Je or vo m tru en C uders igd in BaLaDe. O Waalwijk, gevest nnen bij het CJG en verzorgers ku groeien n vragen over op terecht, met al hu tis en zonder ver en opvoeden. Gra tot eren en jongeren wijzing. Ook kind nnen nnenlopen. Zij ku 23 jaar kunnen bi er vragen stellen ov bij het CJG hun eld, vriendschap, bijvoorbeeld zakg les . Kortom: over al ng vi la rs ve of en pest dt jongeren bezighou wat kinderen en ien. Maar ook tijdens het opgroe et vrijwilligers die m professionals en n en hun ouders kinderen, jeugdige t voor j het CJG terech werken kunnen bi vies. informatie en ad
Samenwerkende partners In het CJG werken verschillende instanties op het gebied van jeugdgezondheidzorg samen. Zij spannen zich in om vragen en problemen op samenhangende wijze aan te pakken en op te lossen, samen met ouders/ verzorgers, kinderen en jongeren. De volgende organisaties werken met elkaar samen in het CJG Waalwijk: • Gemeente Waalwijk • Mozaïek/De Twern • GGD Hart voor Brabant • MEE Brabant noord • Juvans, maatschappelijk werk Door de instellingen wordt intensief samengewerkt met het onderwijs, de kinderopvang en andere vindplaatsen voor kinderen en jeugdigen. Voor meer complexe hulpvragen wordt vanuit het CJG samen gewerkt met Bureau Jeugdzorg.
Help! ■ Mijn peuter wil niet eten, hoe weet ik of hij/zij voldoende binnenkrijgt? ■ Ik maak me zorgen over de ontwikkeling van mijn kleutertweeling. Waar kan ik naartoe? ■ Mijn zoon van 9 plast nog in bed. Wat kan ik doen? ■ Mijn dochter van 17 jaar heeft vrienden die drugs gebruiken. Hoe voorkom ik dat zij verslaafd raakt? Op deze, en al uw andere vragen over opvoeden en opgroeien geeft het CJG graag antwoord. Neem dus vooral eens contact op met het CJG in BaLaDe.
Contact met het CJG Waalwijk Telefoon: 0800 - 3 65 65 65 (maandag t/m vrijdag van 9.00 tot 17.00 uur, gratis nummer) Adres: Balade 8, 5142 WX Waalwijk Website: www.jeugdengezinwaalwijk.nl Langskomen: Voor vragen over opvoeden en opgroeien kunt u op de volgende tijden (zonder afspraak) terecht bij het Startpunt Waalwijk in BaLaDe: - Maandag, dinsdag, donderdag en vrijdag van 9.00 - 12.00 uur - Woensdag 13.00 - 17.00 uur Afspraken voor een persoonlijk gesprek kunt u maken via het nummer 0800 - 3 65 65 65.
ANT
KR MATIE
INFOR
JEUGD VOOR ZIN EN GE
5
K
WAALWIJ
S: K A R T S N OVER
DROME
E D N A A T S N A A EEN T L E T R E V R E D E MO e dat we best streng “Ik hoop en denk lief en . En dat we een ouders zullen zijn naar ijgen, dat luistert fatsoenlijk kind kr en en rs. Aan schreeuw de ou ar ha of jn zi we e niet, dat willen schelden doen w zijn, geven. En eerlijk ons kind ook mee langrijk.” dat vind ik erg be
Aan het woord is stralende aanstaande mama Ingrid Berendsen uit Waalwijk. Op het moment van het interview is ze 31 weken zwanger. “Alles verloopt goed. Ik geniet ontzettend van mijn groeiende buik en het feit dat we een kindje krijgen. Mijn vriend en ik fantaseren volop. Bijvoorbeeld dat we straks met zijn drietjes op vakantie met de kleine zwemmen in het zwembad.” Borstvoeding Dat ze zwanger is geworden, was niet vanzelfsprekend: “Ik heb diabetes type 1. Zwanger zijn met diabetes is mogelijk, maar je moet je bloedwaarden nauwkeurig in de gaten houden. Ik spuit nu tien keer zoveel insuline dan normaal en zelfs dan heb ik wel eens uitschieters. Borstvoeding geven is straks gelukkig ook mogelijk. Dat wil ik graag doen; ik denk dat het beter is voor de baby en het versterkt de band tussen moeder en kind. Ik heb weinig last van kwaaltjes. Ja, de gewone dingen die in de boekjes staan. Dan denk ik: ‘Hé, heeft hij nu de hik?’, om vervolgens in het boekje te lezen dat je dat inderdaad in die week kunt gaan voelen. In het begin was ik nog wel eens misselijk ’s ochtends en ik merk dat ik nu wat sneller moe word, maar dat heb ik er natuurlijk graag voor over!” Bevalling Vanwege haar diabetes staat ze onder controle van de gynaecoloog. “Ik had eerst elke maand een echo en nu een keer per twee weken. Het blijkt dat ons kindje wat groot is. Als je diabetes hebt word je bijna altijd rond de 38 weken ingeleid. Tegen de bevalling zie ik niet zo op. Ik weet dat ik in goede handen ben in het ziekenhuis.” Het was de bedoeling om voor de bevalling nog een nieuw huis te kopen. “Maar we krijgen ons appartement niet verkocht. Op zich wonen we er goed, alleen hebben we maar één slaapkamer. De kleine komt straks dus bij ons in de kamer te slapen. Hopelijk wordt het geen huilbaby”, lacht ze. “Ik denk dat ik een reëel beeld heb van hoe het straks zal zijn. Maar ik krijg regelmatig te horen ‘dat ik er wel achter kom dat het niet zo gaat als je denkt’. Nou, dat merk ik dan vanzelf wel.”
Tip:
Regel tijdens de zwangerschap niet alleen praktische zaken als het kinderkamertje, de wagen en de kleertjes, maar praat ook eens met je partner over hoe jullie het straks willen doen. Wie gaat er wanneer uit als het kindje huilt? Willen jullie vaste rituelen rondom het slapen en eten vaststellen?
Je kindje leren kennen Kraamverzorgster Willy: “Een kind krijgen is heel bijzonder. Alles verandert. Mijn advies: sta als kersverse ouders open voor hulp. Tijdens de kraamweek leer je je kindje kennen, neem daar de tijd voor. Houd je baby dichtbij je. De kraamverzorgster is er voor advies, praktische hulp en als steun in de rug. Probeer ook te genieten van die eerste dagen, want ze komen nooit meer terug. Al begrijp ik wel dat je na vijf dagen vrijwel geen slaap, een huilende baby en een herstellend lijf niet continu vrolijk kunt zijn. Wees daar ook reëel in.”
Ingrid is inmiddels bevallen van een gezonde zoon. ANT
KR MATIE
INFOR
JEUGD VOOR ZIN EN GE
7
K
WAALWIJ
? K I TE D GROEIT
R A A D , H AC ... N E E H R E V O L E W J HI
r lf ook mollig. Daa “Ik was vroeger ze is el overheen.” Het groeit mijn kind w uitspraak van een veelgehoorde kindeoeien een hoop ouders. Helaas gr en. ren er niet overhe
Eén op de zes à zeven kinderen is te dik, een verdubbeling ten opzichte van twintig jaar geleden. Al deze kinderen lopen op latere leeftijd meer kans op hart- en vaatziekten, diabetes en slijtage aan gewrichten. Maar ook tijdens hun kindertijd hebben ze vaak al last van de extra kilo’s; ze worden gepest of buitengesloten, kunnen niet meekomen met voetbal of vinden dat ze geen leuke kleding kunnen dragen. Wat kun je als ouder nou doen om gezondheidsrisico’s te voorkomen en te zorgen dat je kind lekker in zijn vel zit? Scoren voor Gezondheid De gemeente Waalwijk probeert ouders een handje te helpen om hun kinderen een gezonde levensstijl aan te leren, zegt Marleen Houtepen van de gemeente. “Samen met de GGD geven we bijvoorbeeld ontbijtlessen op de basisschool. En met RKC Waalwijk hebben we afgelopen jaar ‘Scoren voor Gezondheid’ georganiseerd. Meer dan 500 kinderen uit groep 6, 7 en 8 hebben met de spelers van de selectie een contract getekend, waarin ze beloven twee maanden lang gezond te leven. Na onder meer een supermarktspeurtocht
8
bij C1000 Jansen, activiteiten op het Cruyff Court en themalessen op school over goede voeding en het belang van sport kregen de kinderen een diploma - met handtekening van een profvoetballer van RKC.” Een uur per dag buiten Om de jeugd tussen de 6 en de 16 jaar zo veel mogelijk aan het bewegen te krijgen in hun vrije tijd, kennen we in Waalwijk het buurtsportwerk. Want te veel kinderen komen niet toe aan dat ene uurtje per dag dat ze aan beweging nodig hebben. Rennen, fietsen, skaten, buitenspelen: alles waarbij je lekker warm wordt en waarvan je hart sneller gaat kloppen. De gemeente is ook van plan om de komende jaren met verenigingen, buitenschoolse opvang en het onderwijs de nodige sportieve activiteiten op te zetten. Nu al kunnen alle leerlingen van groep 3 tot en met 8 elk jaar gratis kennismaken met de sport van hun keuze; zij krijgen op school een boekje mee waaruit ze proeflessen honkbal, tennis, turnen, hockey of een andere tak van sport kunnen volgen.”
Tips om een kind op een gezond gewicht te houden ■ Laat je kind een uur per dag buiten spelen en bewegen ■ Zorg voor een goed ontbijt ■ Geef niet te veel tussendoortjes ■ Wees matig met gezoete (fris)dranken ■ Beperk tv-kijken en computergebruik
Sporten met korting Inwoners van de gemeente Waalwijk voor wie het lidmaatschap van een sportvereniging te duur is, kunnen wellicht via de PasWijzer een financiële vergoeding krijgen. De PasWijzer is er voor inwoners van de gemeente met een gezinsinkomen tot 110% van het sociaal minimum. Kijk voor de voorwaarden op www.waalwijk.nl/paswijzer of neemt contact op met het Zorgloket. Ook voor het aanvraagformulier kunt u hier terecht. Zorgloket gemeente Waalwijk Telefoon: 0416 683456 E-mail:
[email protected] Bezoekadres: Taxandriaweg 6, 5141 PA Waalwijk Openingstijden balie: maandag, woensdag, vrijdag 9.00 - 17.00 uur dinsdag en donderdag 9.00 - 13.00 uur
Voor vragen en advies over dit onderwerp kunt u - naast het CJG - ook terecht bij de GGD: www.ggdhvb.nl/mijnkind of 0900 - 4636 443.
K
WAALWIJ
: N E M A G , RINKEN
D N E V A L S VER
,D BLOWEN
st, ns een familiefee Een glaasje tijde op nden, een biertje indrinken met vrie inkt a iedere tiener dr de sportclub. Bijn geef vies aan ouders: wel eens. Het ad t Leg je kind uit da je grenzen aan. een r effect heeft op alcohol een ande i. iemand in de groe volwassene dan eren blijft tot hun Het brein van jong ling. 24ste in ontwikke
Het is bewezen dat kinderen die tot hun zestiende een drinkverbod hebben, op hun achttiende veel minder drinken. Als kinderen vroeg beginnen met het drinken van alcohol, is de kans groter dat ze daar op latere leeftijd verslaafd aan raken. Van de jongeren die voor hun dertiende beginnen met drinken is zelfs veertig procent op een bepaald moment in hun leven alcoholverslaafd. Alcoholgebruik op jonge leeftijd vergroot niet alleen de kans op alcoholverslaving: de gevoeligheid voor allerlei verslavingen neemt toe. Je kunt helaas niet altijd voorkomen dat je kind alcohol drinkt of blowt. Vroeg regels stellen Op een feestje of tijdens een vakantie zonder begeleiding is de verleiding voor kinderen om te drinken of te blowen groter dan wanneer hun ouders in de buurt zijn. Maar als je vroeg regels stelt, heb je meer invloed op het gedrag van je kind dan je denkt. Het is sowieso belangrijk om te blijven praten. Leg uit wat de gevaren zijn voor de hersenen, wat de mogelijke gevolgen zijn van drank en drugs. Er zijn ouders die “een Breezertje in het weekend niet zo erg” vinden, of: “als wij er zelf bij zijn, maakt het niet uit”. Maar het advies is niet voor niks: onder de 16 geen alcohol.
Sms’en onder het ontbijt? Met Twitter, waarmee je in een berichtje van een beperkt aantal tekens beschrijft waar je mee bezig bent, verbetert je kind zijn taalvaardigheid. Computerspellen zijn goed voor ruimtelijk inzicht, geheugen, reactiesnelheid en doorzettingsvermogen. Zorg er alleen wel voor dat je kind geen dagenlang achter de computer zit: buiten spelen en ‘live’ met iemand praten blijven belangrijke zaken voor een opgroeiend kind. Sms’en onder het gezamenlijke ontbijt: dat kan eigenlijk niet. En let er als ouder op wat je kind doet op internet, sociale media moeten wel sociaal blijven. Dus: niet online pesten, en geen gegevens die privé horen te zijn op het web zetten.
Maak je je zorgen over het rook-, drink- of computergedrag van je kind? Je kunt terecht bij het CJG voor een doorverwijzing.
Wilt u meer informatie over dit onderwerp? Dan kunt u - naast het CJG - ook terecht bij Novadic Kentron: www.novadic-kentron.nl of 013 - 5837 500.
ANT
KR MATIE
INFOR
Gamen en sociale media Niet verslaafd aan alcohol of drugs, maar aan computerspelletjes: uit cijfers blijkt dat van de Nederlandse tieners van 13 tot 16 jaar zo’n 1,5% verslaafd is aan gamen. Bovendien lijken alle jongeren vergroeid met hun mobiele telefoon: ze pingen, whatsappen, twitteren, Hyven, Facebooken, gamen en chatten wat af. Toch hoeven ouders zich niet té snel zorgen te maken als hun kind bijvoorbeeld veel computert of Facebookt. Pubers storten zich vaak vol overgave ergens in. Het lijkt dan alsof ze erin verdrinken, maar de kans is groot dat het binnen enkele maanden weer minder is. Als een kind verder lekker in z’n vel zit, is er niets aan de hand. Sterker nog, gamen en sociale media hebben ook positieve effecten. Zo vergroten en verdiepen kinderen via Facebook en Hyves hun kennissenkring.
JEUGD VOOR ZIN EN GE
9
K
WAALWIJ
Bron: Triple P
: N E D E O IEF OPV
IT S O P R O TIPS VO
N A V T H C A R K DE T N E M I L P M O C EEN
TOP 10
niet met een geKinderen worden kt geboren. Dat maa g in ijz nw aa ks ui br ms een hele klus dat opvoeden so jn dere ouder kan zi kan zijn. En ja, ie plakhter het behang kind wel eens ac de worden meestal ken. Toch is boos t et een complimen slechtste optie. M r. bereik je veel mee
beeld zei: “We gaan naar huis” en Lisa riep boos dat ze dat niet wilde, zei ik altijd: “Oké nog een minuutje dan.” En dat ene minuutje werd tien minuten. Ik werd ondertussen steeds bozer, omdat ik weg wilde. Als ik haar dan uiteindelijk na tien minuten meesleurde werd ze enorm driftig. Waarop ik hard terugschreeuwde dat ze ondankbaar was, ze had tien minuten extra mogen spelen en daarna wou ze nog niet mee.”
Stefan uit Waspik merkte dat in de praktijk: “Mijn dochter Lisa is een schat van een kind, met een heel eigen wil. Zo’n kind waarvan mensen zeggen: “Die komt er wel!”. Als Lisa iets in haar hoofd heeft moet dat ook precies zo gebeuren. Wij dachten altijd, het is een fase, dit is nu de peuterpubertijd, het gaat wel over. Maar het ging helemaal niet over, het werd alleen maar erger. Toen Lisa op een dag gillend op het terras in de Efteling lag, omdat ze niet weg wilde, was voor mij de maat vol en ben ik naar een opvoedadviseur
Zeurgedrag niet belonen “De methode Positief Opvoeden heeft mij in laten zien dat ik niet duidelijk was naar Lisa”, zegt Stefan. “Ik zei wel dat ze moest komen, maar beloonde haar zeurgedrag. Zij leerde dat als ze ging zeuren, ze nog wat langer in de speeltuin mocht blijven. Ik blijf nu rustiger, omdat ik nu meteen ingrijp als ze niet luistert. Ik sta dus niet meer tien minuten boos te worden. Eigenlijk hoef ik nu nooit meer in te grijpen, want als ik haar roep en ze komt meteen zeg ik altijd: “Wat goed dat je gekomen bent.” En dat vind ze geweldig. Ze kan zichzelf nu ook weer rustig maken tijdens een driftbui. Dat heb ik haar geleerd doordat ik dan kalm zeg (terwijl ik door mijn knieën ga en contact met haar maak): “Lisa, ik wil nu dat je rustig praat.” Ze leerde zo dat ik wel naar haar luisterde als zij dingen op een normale manier aan mij vroeg. Bijvoorbeeld als ik een broek voor haar had uitgezocht die ze niet aanwilde.
gegaan die met Positief Opvoeden werkt. Daar leerde ik dat ik zelf ook invloed had op Lisa’s driftbuien. Als Lisa driftig werd, gaf ik toch vaak toe. Als ik bijvoor-
Vroeger gilde ze dan en werd ik boos. Nu vraagt ze gewoon of ze alsjeblieft haar lievelingsjurk aan mag. Als vader smelt je dan toch? Natuurlijk mag dat dan!”
Tip 1:
Tip 2:
Besteed tijd aan je kind
Geef je kind een knuffel
Als je kind jou iets wil laten zien, stop dan waarmee je bezig bent en geef aandacht aan je kind. Het is belangrijk om vaak korte periodes in elkaars gezelschap te zijn en samen dingen te doen die jij en je kind allebei leuk vinden.
Geef je kind vaak blijk van je affectie door lichamelijk contact. Meestal vinden kinderen het fijn om geknuffeld te worden of je hand vast te houden.
Triple P staat voor Positief Pedagogisch Programma. Positief Opvoeden volgens de methode Triple P biedt ouders en andere opvoeders informatie en advies bij veelvoorkomende vragen en problemen. Het is een programma voor ouders met kinderen van 0 tot 16 jaar. Meer weten? www.positiefopvoeden.nl (voor ouders) en www.triplep-nederland.nl (voor professionals). U kunt natuurlijk ook bellen met het CJG in Waalwijk via 0800 – 3 65 65 65.
Tip 3:
Tip 4:
Tip 5:
Tip 6:
Praat met je kind
Geef je kind complimenten
Geef het goede voorbeeld
Maak duidelijke afspraken
Praat met je kind over dingen waar het geïnteresseerd in is en vertel je kind ook wat je zelf die dag hebt meegemaakt.
Prijs je kind gericht als het iets doet, dat voor jou voor herhaling vatbaar is, bijvoorbeeld: “Wat goed dat je meteen doet wat ik vraag”.
Leer je kind nieuwe vaardigheden door die eerst voor te doen en geef je kind dan de kans om het zelf te doen. Spreek bijvoorbeeld thuis op een beleefde manier met elkaar en stimuleer je kind ook om netjes te praten, bijvoorbeeld door “alsjeblieft” of “dankjewel” te zeggen. Geef je kind een complimentje als het zijn best doet om dat ook te doen.
Het ligt voor de hand, dat kinderen vervelend zijn als ze zich vervelen. Zorg voor genoeg materiaal en activiteiten voor binnen en voor buiten, bijvoorbeeld brooddeeg, kleurpotloden en kleurboeken, kartonnen dozen, verkleedpartijen, een speelhut of speeltent.
Tip 7:
Tip 8:
Tip 9:
Tip 10:
Maak duidelijke afspraken
Blijf rustig
Perfecte ouders bestaan niet
Zorg goed voor jezelf
Maak duidelijk dat er grenzen zijn aan wat je van je kind accepteert. Neem de tijd om met het hele gezin te praten over de regels die in huis gelden en maak je kind ook duidelijk wat de consequentie is als regels overtreden worden.
Als kinderen ongehoorzaam of stout zijn, blijf dan rustig en geef de duidelijke instructie dat het afgelopen moet zijn. Vertel ook wat je wel wilt, bijvoorbeeld: “Hou op met ruziemaken en ga samen spelen”. Geef een complimentje als ze dat ook doen. Als ze doorgaan, geef dan de consequentie aan die daaraan vast zit, die natuurlijk wel in verhouding moet zijn.
Wees realistisch in de verwachtingen die je hebt. Alle kinderen zijn van tijd tot tijd ongehoorzaam of stout en het zal zeker voorkomen dat discipline problemen geeft. De perfecte ouder proberen te zijn leidt alleen maar tot frustraties en teleurstellingen.
Zorg ook goed voor jezelf. Het is moeilijk om een rustige en ontspannen ouder te zijn als je je zorgen maakt of als je gestrest bent. Probeer elke week genoeg tijd vrij te maken om te ontspannen of dingen te doen die je leuk vindt.
ANT
KR MATIE
INFOR
JEUGD VOOR ZIN EN GE
11
K
WAALWIJ
, P L HE EEN
! S I U H N I PUBER
veel n tieners vinden Het opvoeden va nog ieve taak. Kun je ouders een intens achterover leunen redelijk tevreden of ar of tien is, korte als je kind een ja n moeten alle zeile langere tijd later het Je puber stelt in worden bijgezet. sie en regels ter discus le al l va ge e st be otseslechtste geval pl verandert in het is een ander kind’. Het ling in ‘een heel overslaat. Sterker fase die geen kind oeien nodig om uit te gr lfs ze is t he g: no als je volwassene. En tot een gezonde ’ met etje ‘meebeweegt als ouder een be los. t met die last wel je puber, loopt he
Stel grenzen Veel ouders van pubers vragen zich af of ze eigenlijk nog wel grenzen mogen stellen. Jazeker, is het algemene advies. Ook al zegt je kind continu dat jouw bemoeienis met zijn zaken overdreven is en heeft het geen goed woord over voor waar jij als ouder de grens stelt (“Om elf uur thuis? Dan gáát iedereen pas!”), die grenzen hebben wel degelijk nut. Natuurlijk moet een tiener stukje bij beetje de ruimte krijgen om zelf beslissingen te nemen. Maar houd wel vast aan de normen en waarden die je een kind wilt meegeven, hoe onzinnig die volgens je puber ook mogen zijn. Ouders die duidelijk maken waar ze voor staan, komen uiteindelijk als betrouwbaar uit de bus. Met zulke ouders heeft een puber het liefst te maken. Timing en toon Goed communiceren is met kinderen in de puberleeftijd belangrijker dan ooit. Ouders moeten letten op hun timing, hun toon en hun woordkeuze. Dat vraagt veel van een ouder. Openstaan voor het feit dat je kunt wachten op weerwoord, bijvoorbeeld. Zelfs: accepteren dat je gekwetst wordt. Alleen dan kun je een kind corrigeren als het in jouw ogen te ver gaat, zonder dat
Het puberbrein In sommige opzichten is een puber tot minder in staat dan jongere kinderen. Zo blijkt uit onderzoek dat pubers minder goed emoties van gezichten kunnen lezen. En een kind dat op zijn tiende prima in staat was om zijn zaakjes te regelen, krijgt het in het voortgezet onderwijs soms niet voor elkaar om zijn huiswerk te plannen. Probeer je kind daar dan ook mee te helpen.
Een paar tips voor ouders
■ Kijk allereerst positief naar jezelf en naar je kind. ■ Geef verantwoordelijkheid en schenk vertrouwen. ■ Neem je kind serieus. ■ Toon respect voor de zich ontwikkelende persoonlijkheid van je kind; vergelijk hem of haar niet steeds met anderen. ■ Stel belang in het doen en laten van je kind, maar hang niet de ‘politieagent’ uit. ■ Onderneem samen activiteiten die aansluiten bij de belevingswereld van je kind. ■ Geef toe dat je als ouder ook fouten kunt maken. ■ Motiveer je regels en praat erover met je kind. ■ Pubers hoeven geen volmaakte ouders. Niets is voor een puber zo vervelend als ouders die alles maar begrijpen.
Cursus ‘Beter omgaan met pubers’ In het najaar staan weer cursussen ‘Beter omgaan met pubers’ - speciaal voor ouders van pubers gepland. Daarnaast vindt er in de Week van de Opvoeding een voorlichtingsavond voor ouders van pubers plaats in BaLaDe. Kijk voor meer informatie op pagina 19 van deze krant.
ANT
KR MATIE
INFOR
het gesprek al te beladen wordt. Ouders van pubers moeten beseffen dat hun kinderen zich wel van hen af moeten zetten om groot te kunnen worden. En dat kinderen er bij gebaat zijn om figuurlijk juist tegen hun ouders aan te schoppen, zonder dat die ouders omvallen of wegrennen. En vooral: zonder dat kinderen zich daar stiekem al te schuldig over voelen. Want misschien lijkt het soms niet zo, pubers hebben hun ouders nog steeds heel hard nodig.
JEUGD VOOR ZIN EN GE
13
K
WAALWIJ
? S O N D MET PD
! E E M S I M S NIK
LEVEN
tistische stoornis Leven met een au rker et erg te zijn. Ste hoeft helemaal ni lang les mee doen. Zo nog, je kunt er al nen deren leert herken je emoties van an erordt van hoe je ov en je je bewust w en ram van der Zand komt. Dat vindt B inste. le (15 jaar) tenm el ap C gan pr S t ui last van mijn “Ik heb zelf geen PDD-NOS.”
Tip Houd je spreekbeurt eens over PDD-NOS of een andere aan autisme verwante stoornis en vertel volwassenen en andere kinderen wat dat voor jou betekent en hoe het bij jou werkt.
Hij zit in de vierde klas van het VWO, luistert graag naar Metallica en speelt Guitar Hero op de computer. Op het eerste gezicht is er niks afwijkends aan Bram. Een normale tiener. En dat is hij eigenlijk ook: “Er worden geen uitzonderingen voor mij gemaakt. Ik ben wie ik ben.” De ouders van Bram kwamen erachter dat Bram ‘anders’ was dan leeftijdgenootjes toen hij in groep drie van de basisschool zat. Drukker “Hij was drukker dan andere kinderen”, vertelt zijn moeder. “Ook kon hij in paniek raken van harde geluiden; hij was vaak bang. En hij was geobsedeerd door getallen. Zijn leraar op de basisschool dacht toen óf aan hoogbegaafdheid, want Bram had zichzelf geleerd om te lezen, te schrijven en te rekenen, óf een aan autisme verwante stoornis. Het bleek het laatste.”
Kinderen met PDD-NOS hebben vaak problemen met de taalontwikkeling, hun motorische ontwikkeling, het reageren op prikkels en met sociale intuïtie: hoe ze ‘gewoon’ om moeten gaan met anderen. Niet raar Bram: “Er zijn heel veel symptomen, maar je hebt ze eigenlijk nooit allemaal. Veel kinderen met PDD-NOS hebben behoefte aan structuur. Ik heb dat helemaal niet, ik ben juist heel chaotisch. En in mijn klas zitten nog twee kinderen met een autistische stoornis, maar behalve dat we alle drie iets sneller geïrriteerd zijn, lijken we verder totaal niet op elkaar.” Zijn klasgenoten, vrienden en omgeving weten allemaal wat hij heeft en vinden het niet raar. “Ik heb het nooit verborgen. Al op de basisschool heb ik mijn spreekbeurt gedaan over PDD-NOS.” Het is namelijk niks om je voor te schamen, vindt Bram. “Ik heb er zelf ook totaal geen last van.” Lichaamstaal Zijn vader vindt dat juist zo knap aan hem. “Bram neemt het leven zoals het is. Hij is een echte optimist. Daar kunnen veel mensen nog een voorbeeld aan nemen.” Sinds twee jaar slikt Bram Ritalin, een medicijn dat ook veel voorgeschreven wordt aan ADHD-patiënten. “Toen gingen mijn cijfers ineens omhoog”, zegt hij. “Al merk ik zelf niet dat ik zonder pillen drukker ben, hoor. Maar de leraren wel. Ik zit dan blijkbaar de hele tijd te wiebelen, frummelen en bewegen. Met Ritalin ben ik rustiger.” Daarnaast volgde Bram een TOM-training bij MEE Brabant Noord, partner in het Centrum voor Jeugd en Gezin Waalwijk. Deze sociale vaardigheidstraining voor kinderen is gericht op het herkennen van emoties en lichaamstaal. “Nu kan ik beter inschatten hoe anderen over mij denken. Dat is handig. Ik maak bijvoorbeeld veel minder ruzie.”
Trainingen
Behalve TOM-trainingen (zie pagina 19) voor kinderen verzorgt MEE Brabant Noord ook trainingen voor ouders van kinderen in de gemeente Waalwijk met autisme of soortgelijke stoornissen. Is dit verhaal herkenbaar of zijn er vragen? Neem dan contact op met het CJG Waalwijk.
14
K
WAALWIJ
T
EPES G T D R O ND W
N A K WAT N? E O D IK
MIJN KI
t ver, daar zit een groo Plagen of pesten wordt, je kind geplaagd schil tussen. Als ende chen. En de volg kan het daarom la Bij urt om te plagen. keer is het zijn be eerel anders. Het is pesten ligt dat he s aan En je kunt er niet der om te huilen. wel, der is sterker. Hoe an de t an w , en do htes ouder niet mac niets? Je hoeft al ordt wanneer je kind w loos toe te kijken er het zelf pest! gepest… of wanne
Wat zijn de signalen? Kinderen vertellen niet altijd dat ze gepest worden. Als het gedrag van je kind opeens sterk verandert, is de kans groot dat er iets aan de hand is. De volgende signalen kunnen een aanwijzing zijn dat je kind gepest wordt. ■ Je kind ging altijd graag naar school, haalde goede cijfers en was eigenlijk nooit ziek. Maar de laatste tijd heeft hij vaak hoofdpijn of buikpijn. Hij gaat niet meer zo graag naar school. ■ Je kind is steeds vaker iets kwijt als het thuiskomt van school. Een boek, een muts, een agenda of iets anders. ■ Je kind gaat allang zelfstandig naar school. Maar ineens vraagt het of je hem wilt brengen en halen. Als dat niet kan, komt hij te laat op en van school. Onderneem actie Wat kun je doen als je kind gepest wordt? Praat met je kind en laat merken dat je samen naar een aanpak zoekt. Is je kind niet het slachtoffer, maar juist de pestkop of doet hij mee aan het pesten? Dan is het ook belangrijk om dit met je kind te bespreken. En ook dan
Cyberpesten Maar liefst 98% van de jongeren surft dagelijks op het internet, 15% is slachtoffer van digitaal pesten. Dit nieuwe pesten, via internet of telefoon, neemt steeds meer toe. Een pesterij op het internet wordt vaak harder aangepakt dan een scheldpartij op het schoolplein. Maar het is allebei even erg. Je moet dan ook dezelfde maatregelen nemen.
Zo help je je kind ■ Neem je kind serieus. Vertel dat pesten veel voorkomt, maar dat het niet normaal is. ■ Zeg dat je gaat proberen het pesten te stoppen. ■ Bespreek alles wat je doet eerst met je kind. Benadruk dat je niets zult doen zonder dat je kind het weet. ■ Bespreek en oefen met je kind wat hij kan doen in verschillende situaties. ■ Spreek met je kinderen en hun vrienden over wat ze doen en meemaken op Internet en hoe ze dat beleven. Zo zullen ze eerder naar je toekomen als het nodig is.
Meer weten? Meer informatie over (digitaal) pesten vind je op: www.mijnkindonline.nl www.mijndigitalewereld.nl www.pestweb.nl
Sociale vaardigheidstraining In het najaar staan er weer sociale vaardigheids trainingen gepland voor kinderen in alle leeftijden. In deze training wordt onder andere aandacht besteed aan opkomen voor jezelf, je eigen grenzen aan durven geven en zelfvertrouwen ontwikkelen. Kijk voor meer informatie op pagina 19 van deze krant.
ANT
KR MATIE
INFOR
is het goed om contact op te nemen met de school. Zo kun je samen bespreken wat de beste oplossing is. Misschien wil je kind dat niet. Is hij of zij bang dat het pesten alleen maar erger wordt. De pester is bang dat hij niet langer de baas kan spelen. Toch is actie ondernemen de beste manier om de vicieuze cirkel te doorbreken. Anders kan pesten jarenlang doorgaan met ernstige gevolgen, vooral voor het gedupeerde kind. Veel scholen hebben een onderwijsprotocol tegen het pesten. Praat erover met de leerkracht. Betrek ook de pestkop bij het zoeken naar een oplossing. Ook voor hem kan dat een opluchting zijn.
JEUGD VOOR ZIN EN GE
15
K
WAALWIJ
IDEN
CHE S N A A G AMA
N E V E L R E D N I EEN K P O K N J I Z P O
M PAPA EN
ingt grote verander en br g in id he sc Een een , met name voor gen met zich mee iets en een gezin als kind. Kinderen zi n . Als de ouders va vanzelfsprekends n het staat het leven va , en id he sc ar ka el kind op z’n kop.
Emoties “Was ik maar lief geweest, dan waren papa en mama vast nog bij elkaar.” “Moet ik nu tussen papa en mama kiezen?” Dit zijn reacties die ouders vaak te horen krijgen als ze over de aanstaande scheiding vertellen. Schuldgevoel is een van de vele emoties die een kind
kan uiten als de ouders uit elkaar gaan. Maar soms schrikken kinderen erg, worden boos of juist heel verdrietig. Ook na de scheiding blijft een kind vaak nog lange tijd verdrietig. Het mist het gezin zoals het was. Of het schaamt zich omdat het gezin niet meer ‘gewoon’ is. Duidelijkheid Schep zoveel mogelijk duidelijkheid voor je kind. Wees eerlijk en open. De scheiding is iets tussen jou en je partner, het ligt niet aan het kind. De reden van de scheiding is minder belangrijk. Vertel alleen wat er gaat gebeuren. Als je het moeilijk vindt om over de scheiding te praten, vertel dit dan eerlijk aan je kind. Het belangrijkste is dat het kind de tijd en ruimte krijgt om zijn gevoelens te uiten.
Kiezen Er verandert veel voor een kind. Ineens moet het heen en weer reizen tussen twee huizen die beide niet als ‘thuis’ voelen. Kinderen doen veel moeite om loyaal te blijven aan beide ouders. Maar een kind hoeft natuurlijk helemaal geen keuze te maken tussen zijn ouders. Respecteer eventuele loyaliteitsgevoelens van je kind. Hij houdt van beide ouders en wil niet kiezen. Geef het de gelegenheid om over de andere ouder te praten en hem of haar te bellen. Hulp Hulp zoeken bij het omgaan met een scheiding is heel normaal. Wacht niet te lang als jij en je kind het zwaar hebben. Zoek steun bij goede vrienden en familie of bij het CJG Waalwijk.
Tips ■ Geef je kind positieve aandacht. Geef complimenten voor de dingen die je kind goed doet. ■ Probeer boosheid ten opzichte van je expartner niet over te dragen op je kind. ■ Maak geen ruzie met je ex-partner in het bijzijn van je kind. ■ Probeer als ouders de zorg voor het kind te blijven delen. Ga bijvoorbeeld samen naar ouderavonden. ■ Zoek momenten waarop je er helemaal kunt zijn voor je kind. Zo laat je merken dat je echt aandacht hebt.
KIES-training: Kinderen in Echtscheidingssituaties Het CJG organiseert in het najaar van 2012 KIES-trainingen, speciaal voor kinderen in echtscheidingssituaties. Deelname aan deze training is kosteloos. Kijk voor meer informatie op pagina 19 van deze krant.
ANT
KR MATIE
INFOR
JEUGD VOOR ZIN EN GE
17
K
WAALWIJ
N E T I E T I V I T AC N
A V K E E IN DE W OEDING DE OPV
de Week van de Alle activiteiten in atis. Om mee te Opvoeding zijn gr t u zich wel van te kunnen doen dien den bij het voren aan te mel mmer a het telefoonnu vi , ijk lw aa W JG C . 0800 - 3 65 65 65
Lezing Positief Opvoeden Voor ouders van kinderen van alle leeftijden. Maandag 1 oktober, 19.30 uur, BaLaDe. Workshop Omgaan met Boosheid Interactieve workshop voor ouders met kinderen tot 12 jaar. Maandag 1 oktober, 19.30 tot 21.00 uur, BaLaDe. Voorlichtingsavond Omgaan met pubers Voorlichtingsavond voor ouders van pubers. Dinsdag 2 oktober, 19.30 uur, BaLaDe. Informatiemiddag Voeding, beweging & kinderen inclusief kookworkshop ‘Gezonde traktaties’! Deze informatiemiddag en kookworkshop is voor ouder én kind (vanaf 6 jaar) samen. Woensdag 3 oktober, 15.00 tot 17.00 uur, BaLaDe.
Vaders en kinderen op avontuur Doe-activiteit voor vaders en kinderen van 2 tot 12 jaar. Woensdag 3 oktober, 18.30 tot 19.30 uur, start bij BaLaDe. Informatieavond Jongeren & Alcohol Informatieavond voor jongeren (10 - 14 jaar) en hun ouders. Donderdag 4 oktober, 19.30 tot 21.00 uur, BaLaDe. Kennismaken met het opvoedondersteunings programma Home-Start Informatiemiddag voor ouders van kinderen tussen 0 en 7 jaar. Vrijdag 5 oktober, 13.00 tot 15.00 uur, BaLaDe.
TRAININGEN EN CURSUSSEN 2012 - 2013 Aanbod CJG
Aanbod partners CJG
Het CJG biedt - samen met haar partners de volgende cursussen aan: ■C ursus peuter in zicht - voor ouders/verzorgers met peuters van 2 en 3 jaar ■T raining voor kinderen in echtscheidings situaties (KIES-training) (zie pag. 21) ■C ursus Beter omgaan met pubers - voor ouders/verzorgers van pubers (zie pag. 15) ■S ociale vaardigheidstraining - voor kinderen in de leeftijd van 9 - 12 jaar en 12 - 18 jaar (zie pag. 19)
Cursussen GGD Jeugdgezondheidszorg ■ Als u pas een baby hebt ■ Opvoeden enzo - voor ouders van kinderen van 4 - 12 jaar ■ Thematische bijeenkomsten (geld en opvoeden, alcohol en opvoeden) Bovenstaande cursussen starten bij voldoende deelname. Daarnaast kunnen ouders én jongeren bij de GGD terecht voor advies op maat tijdens spreekuren of (huis)bezoeken. Neem voor meer informatie contact op met de GGD via telefoonnummer 0900 - 4636 443 of kijk op www.ggdhvb.nl/mijnkind of www.ggdjongeren.nl.
Voor meer informatie over deze trainingen en cursussen, zoals de startdata en locaties, kunt u terecht bij het CJG Waalwijk via telefoonnummer 0800 - 3 65 65 65.
Training Juvans ■ Assertiviteitstraining 18+ Data: in het najaar van 2012 en het voorjaar van 2013 (bij voldoende aanmelding). Neem voor de exacte data en meer informatie contact op met Juvans via telefoonnummer 073 - 6444244 of kijk op www.juvans.nl.
ANT
KR MATIE
INFOR
Training- en cursusaanbod MEE Brabant Noord ■ Oudercursus Autisme - voor ouders/verzorgers ■ TOM training - voor kinderen van 9 - 12 jaar (zie pag. 17)
■ Beware of Loverboys - voor meisjes van 12 - 17 jaar ■ Vriendschap, liefde en seksualiteit - voor meisjes van 14 - 18 jaar ■ Opvoeden enzo- voor ouders/verzorgers die zelf speciaal (basis) onderwijs hebben gevolgd en kinderen in de leeftijd van 4 t/m 10 jaar Voor het volledige overzicht van alle cursussen kunt u terecht op www.meebrabantnoord.nl. Voor meer informatie kunt u ook contact opnemen met MEE Brabant Noord via telefoonnummer 0416 - 675500.
JEUGD VOOR ZIN EN GE
19