Duurzaam Slochteren Een duurzame toekomst voor het Land van Slochteren 2010-2013
1 Inhoudsopgave
1 2
3
4
5 6 7
8
Inhoudsopgave ........................................................................................................... 2 Inleiding .................................................................................................................... 3 2.1 Voorwoord ......................................................................................................... 3 2.2 Samenhang met ander beleid ................................................................................ 4 2.3 Verantwoording .................................................................................................. 5 Doelstelling: een duurzame toekomst voor het Land van Slochteren .................................. 6 3.1 Duurzame kwaliteit.............................................................................................. 6 3.2 Samen in actie .................................................................................................... 7 Wonen en werken....................................................................................................... 8 4.1 Duurzaam wonen ................................................................................................ 8 4.2 Duurzaam werken ............................................................................................. 11 Buitengebied en recreatie en toerisme ......................................................................... 14 Meedoen en voorzieningen......................................................................................... 15 Planning en uitvoering ............................................................................................... 17 7.1 Wonen en werken ............................................................................................. 17 7.2 Buitengebied en recreatie en toerisme .................................................................. 20 7.3 Meedoen en voorzieningen ................................................................................. 21 Bijlage: overzicht aanvragen SLOK-regeling .................................................................. 22
Pagina 2
2 Inleiding 2.1 Voorwoord In 2008 is de toekomstvisie vastgesteld door de gemeenteraad. Hierin zijn de ambities van de gemeente, inwoners, bedrijven en maatschappelijke organisaties voor de korte en lange termijn duidelijk geformuleerd. Deze is tot stand gekomen in een interactief proces met de Slochter samenleving. Inwoners, organisaties en ondernemers hebben actief meegewerkt aan deze toekomstvisie. Dit vormt voor het gemeentelijk beleid het uitgangspunt; daarin opgenomen doelstellingen zijn leidend. Hierin is het vastgelegd dat Slochteren een gemeente is waar mensen graag duurzaam wonen, werken en leven. In de nota Duurzaam Slochteren werken we onze ambities uit vanuit de toekomstvisie Slochteren 2020. Milieu- en duurzaamheidsbeleid zijn voor Slochteren niet nieuw. De afgelopen jaren hebben we op vele beleidsterreinen hieraan in praktijk invulling gegeven. Variërend van groenbeheer tot energieinkoop; van bouw van scholen tot het aanleggen van fietspaden. Voor Meerstad zijn, mede door de gemeente Slochteren, ambities op het gebied van duurzaamheid uitgewerkt. In onze ambities zetten we de al ingezette lijn voort. De toekomstvisie vormt het uitgangspunt. In 2008 is door ons het energieakkoord Noord-Nederland ondertekend waarmee het belang mede hebben onderstreept voor energiereductie en het toepassen van duurzame energie. In 2008 hebben we een aanvraag ingediend voor de SLOK-regeling (Stimulering LOkale Klimaatinitiatieven), welke gehonoreerd is. Hierin hebben we onze ambities neergelegd en concrete acties beschreven om deze te behalen. Dit vormt een integraal onderdeel van deze nota Duurzaam Slochteren. 1 In deze nota Duurzaam Slochteren formuleren we het kader voor milieu- en duurzaamheidsbeleid waarin we al onze ambities integraal benoemen. Hierbij leggen we verbanden met andere beleidsterreinen. Denk hierbij aan Ruimtelijke Ordening, bouwregelgeving, afvalbeleid, groen- en landschapsbeleid, verkeer en geluid (zie figuur 2). De gemeente Slochteren wil de wettelijke taken die gericht zijn op het bewaken van een goede milieukwaliteit goed op de rails hebben. Daarnaast wil de gemeente kansen die zich voordoen om een bijdrage te leveren aan een duurzame ontwikkeling van Slochteren optimaal benutten.
1
In 2008 heeft het college een aanvraag ingediend bij de Rijksoverheid voor de regeling SLOK: Stimulering Lokale Klimaatinitiatieven. Het doel van deze regeling is het stimuleren van het lokale klimaatbeleid door gemeenten en provincie. Voor de regeling konden meerdere projecten ingediend worden. Door het college is voor 14 projecten subsidie aangevraagd. De uiteindelijke toekenning is gebaseerd op het inwoneraantal gekoppeld aan punten die aan projecten zijn toegekend. De SLOK aanvraag is toegekend. De subsidie en projecten binnen de SLOK-aanvraag zijn integraal meegenomen in de nota Duurzaam Slochteren. In de bijlage treft u een samenvatting aan van deze aanvraag.
Pagina 3
Leeswijzer De nota Duurzaam Slochteren sluit qua indeling aan op de toekomstvisie en is onderverdeeld in de thema’s: • wonen en werken • buitengebeid, recreatie en toerisme • meedoen en voorzieningen Van elk hoofdstuk van de toekomstvisie is het doel uit de toekomstvisie opgenomen. De ambities binnen elk thema worden benoemd en toegelicht. Bij de ambities worden de concrete acties benoemd om de ambities te behalen. In het hoofdstuk planning en uitvoering worden deze samengevat weergegeven en wordt het geplande jaar van uitvoering benoemd. Een nadere jaarlijkse uitwerking en verantwoording wordt verwerkt in de vaste instrumenten voor planning en control: de zomerbrief, de begroting, de BURAPs en de jaarrekening
2.2 Samenhang met ander beleid Als uitgangspunt voor de nota Duurzaam Slochteren zijn de Toekomstvisie ‘Land van Slochteren’ 2020, het Europees beleid, nationaal, provinciaal, regionaal beleid en het energieakkoord NoordNederland gebruikt. De nota Duurzaam Slochteren werkt ook door op andere beleidsterreinen. In de visie, de ambities en de uitwerking wordt hiermee verbanden en koppelingen gelegd. Figuur 2. Europees, landelijk, provinciaal en regionaal beleid
Waterplan Gemeentelijk Rioleringsplan
Toekomstvisie ‘Land van Slochteren’ 2020
Nota Duurzaam Slochteren
Energieakkoord Noord-Nederland
Bestemmingsplannen Actualisatie slag
Bodembeleidsplan
Groenstructuurplan Gemeentelijk Verkeers en vervoersplan
Afvalbeleidsplan Jaarlijkse planning en control instrumenten
Pagina 4
2.3 Verantwoording In deze beleidsvisie wordt een uitvoeringsprogramma op hoofdlijnen geformuleerd met projecten die erop gericht zijn de ambities en doelstellingen zoals genoemd in de nota Duurzaam Slochteren te bereiken. Dit programma wordt nader uitgewerkt in de vaste instrumenten voor planning en control: de zomerbrief, begroting, BURAP’s en jaarrekening. Conform de Wet Milieubeheer dient gelijktijdig met de begroting een milieujaarprogramma te worden opgesteld waarin de uitvoering van ambities eveneens zal worden opgenomen. Deze nota Duurzaam Slochteren heeft een looptijd van 2010 tot 2013. In 2009 zetten we voorbereidende stappen om in 2010 stevig in te zetten op de verduurzaming van de bestaande woningvoorraad. Dit is reeds aangekondigd in de bestuurlijke agenda 2009-2010.
Pagina 5
3 Doelstelling: een duurzame toekomst voor het Land van Slochteren In de toekomstvisie hebben inwoners, bedrijven, maatschappelijke organisaties en het gemeentebestuur een duidelijke koers uitgestippeld voor de komende decennia. Samen hebben we een keuze gemaakt: de keuze om een dynamische landelijke gemeente te zijn met een plus. Een gemeente waar mensen graag duurzaam wonen, werken en leven, waar mensen zich thuis voelen. Daarmee sluiten we nadrukkelijk aan bij wat in brede zin verstaan wordt onder duurzaamheid: rekening houden met het hier en met elders op de wereld; met het nu en met later: de toekomst. Rekening houden betekent hier tegemoet komen aan de behoefte van de huidige generatie zonder de mogelijkheden van toekomstige generaties in gevaar te brengen. Daarbij draait het om kwaliteit: kwaliteit van leven voor de huidige en de toekomstige generaties. Dit vormt het doel voor ons milieu-& duurzaamheidsbeleid: Slochteren is een gemeente waar mensen graag duurzaam wonen, werken en leven, waar mensen zich thuis voelen. Hierbij houden we rekening met hier en met elders op de wereld; met het nu en met later.
In praktische zin maken we al jaren werk van duurzaamheid. Daar waar het gemeentebestuur als opdrachtgever optreedt voor bijvoorbeeld gebouwen maken we bewuste keuzes. Keuzes waarbij we nadrukkelijk rekening houden met leefbaarheid in de toekomst. Bijvoorbeeld in ons materiaalgebruik – hout van de hoogste duurzaamheidsklasse bij het gemeentehuis en de gemeentewerf - , in ons energiegebruik – duurzame lampen en armaturen; zowel in de gebouwen als bij het licht langs onze wegen; warmtepomp in de Springplank -, in onze keuze voor energie – per 1 januari 2009 gebruiken we 100% groene stroom. Op de Borgstee zijn zonneboilers geplaatst die het water verwarmen waardoor het gasverbruik verminderd wordt. Aan ambitie geen gebrek. Aan de praktische uitwerking ervan evenmin. Er is ook een groot draagvlak, de keuzes in de toekomstvisie geven hieraan uiting. Waarom dan duurzaamheidsbeleid? Zeker niet omdat we het niet goed doen. Ook niet omdat we zoeken naar onze ambities. We stellen duurzaamheidsbeleid op omdat we de komende jaren structureel en planmatig onze ambities willen uitvoeren. Binnen de mogelijkheden van de samenleving en van de overheid. 3.1 Duurzame kwaliteit Rekening houden met hier en elders, met nu en later betekent investeren in kwaliteit. Kwaliteit van leven, van de samenleving en de leefomgeving. Met ons beleid sluiten we daarop aan. In de Wmo beleidsvisie, de jongerennota ‘Jong in Slochteren hebben we met elkaar afspraken gemaakt hoe we als mensen met elkaar omgaan. In de landschaps- en groenvisie, de waterstructuurvisie, het waterplan en het rioleringsplan hebben we beschreven hoe we met de fysieke leefomgeving willen omgaan. In het duurzaamheidsbeleid zoomen we in op de duurzame kwaliteit van de fysieke leefomgeving. We werken thematisch uit welke ambities we nastreven.
Pagina 6
Daaraan koppelen we concrete maatregelen waarin we vastleggen hoe we deze ambities kunnen bereiken. Niet met een keurslijf, maar in de vorm van deelprojecten. Zodat we weten welke inzet we moeten plegen om een bepaalde kwaliteit te kunnen behalen. Binnen de deelprojecten kunnen we keuzes maken, zodat investeringen maximaal duurzaam rendement opleveren. Keuzes die we met elkaar maken: samenleving en overheid.
3.2 Samen in actie In de toekomstvisie hebben – samenleving en overheid - afspraken vastgelegd over de rolverdeling. We hebben daarin de afspraak gemaakt - in zekere zin een contract gesloten - dat we ieder onze eigen verantwoordelijkheid bewust invullen. Dit heldere uitgangspunt vormt ook de kern van ons duurzaamheidsbeleid. Overheid, bedrijven, maatschappelijke organisaties en inwoners hebben ieder vanuit de eigen verantwoordelijkheid een eigen rol om de doelen te behalen. We maken ons samen sterk voor het eindbeeld, voor de duurzame samenleving. Er is reeds een grote mate van maatschappelijk bewustwording voor klimaatproblematiek in Nederland. Ook onder de inwoners, bedrijven en maatschappelijke organisaties van Slochteren. Om deze bewustwording te stimuleren zullen we actief richting de inwoners, bedrijven en maatschappelijke organisaties communiceren. Deze communicatie is gekoppeld aan concrete onderwerpen zodat dit in concrete acties omgezet wordt. Binnen diverse thema’s kiezen we ervoor om met anderen afspraken vast te leggen over de uitvoering van duurzame acties. Daarmee bieden we ruimte om de eigen rol in te vullen.
Pagina 7
4 Wonen en werken Doel – Toekomstvisie 2020 Slochteren is een gemeente waar mensen graag duurzaam wonen, werken en leven, waar mensen zich thuis voelen.
Ten behoeve van de leesbaarheid zijn de subthema’s wonen en werken in aparte paragrafen in dit hoofdstuk opgenomen. 4.1 Duurzaam wonen Ambities: • Bouwers bij nieuwbouw stimuleren tot het nemen van duurzame maatregelen • Eigenaren prikkelen om de bestaande woningvoorraad te verduurzamen - particulier en corporatie • Monitoren afvalinzameling en op basis hiervan ambities bepalen • Ambities voor duurzaam bodemgebruik uitwerken in bodembeleidsplan • Ambities voor geluidsbeleid uitwerken in geluidbeleidsplan • Aandacht geven aan duurzaamheid in de woonomgeving via uitvoering groenbeheersplan en inrichting dorpsrandparken
Bij duurzaam wonen draait het om kwaliteit. Van de woning en de woonomgeving. Een duurzame woning voldoet aan de hedendaagse eisen op het gebied van energieverbruik en levensloopbestendigheid. Bij realisatie van nieuwe woningen vormt dit vanzelfsprekend het uitgangspunt. De meeste nieuwbouwwoningen in de gemeente Slochteren worden de komende jaren gerealiseerd in Meerstad. Samen met ontwikkelaars en de andere overheden zijn reeds afspraken gemaakt om hierbij duurzaamheid een belangrijk en vanzelfsprekend uitgangspunt te laten vormen. In Meeroevers (deelplan 1) wordt ingezet op het gebruik van het benutten van aardwarmte met een warmtepomp. Bij andere projectmatige nieuwbouw in Slochteren willen we met bouwers, waaronder de Stichting Woningbouw Slochteren, afspraken maken over de te nemen duurzame maatregelen. Deze moeten leiden tot een EPC 2 die 10% beter is dan de wettelijke norm (vastgelegd in het bouwbesluit). Bij projecten met minimaal 200 woningen willen we bovendien voor de het totale project de Energie Prestatie op Locatie (EPL) 3 inzetten als norm om de totale energieprestatie te meten. We zetten hierbij in op en EPL van 7,0 tot 8,0.
2
EPC in een norm voor de energiezuinigheid van een woning. De minimale EPC is vastgelegd in wetgeving. Een woning met een betere EPC is dus een woning die energiezuiniger is dan de wettelijke norm 3 EPL is een maat om de energiezuinigheid van een groep woningen (bv. een wijk) te meten.
Pagina 8
Voor projecten waarbij we zelf (mee) ontwikkelen hebben we als ambitie om alleen woningen te realiseren met een EPC die 25% beter is dan de wettelijke norm. Bij projecten van minimaal 200 woningen is het doel een EPL van 8,0 tot 9,0. Het toetsen en handhaven van bouwaanvragen aan het bouwbesluit vergt specialistische kennis. Op het vlak van duurzaamheid hebben de afgelopen jaren forse ontwikkelingen plaatsgevonden. Het kennisniveau van de organisatie wordt het komende jaar op dit punt up-to-date gemaakt. Door de optimalisering van kennis over recente technieken kunnen onze medewerkers klanten op het punt van duurzaamheid bovendien beter van advies voorzien. Onze ambities gaan nadrukkelijk verder dan handhaven van de wettelijke ondergrens. De uitdaging ligt vooral in het verduurzamen van de bestaande woningvoorraad. Zowel in absolute aantallen als in energielast is hier een kwaliteitsslag richting duurzaamheid noodzakelijk en mogelijk. Het succes van regelingen van Rijk en Provincie tonen dit aan. We willen specifieke en doelgerichte eigen instrumenten ontwikkelen en inzetten om de bestaande woningvoorraad toekomstvast en daarmee ook waardevast te maken. Daarbij richten we ons op het particulier bezit. Met de corporatie willen we afspraken maken over de aanpak van de huurwoningen. Centraal hierbij staat energiereductie. Bijvoorbeeld door isolatie, energiebesparende beglazing of plaatsing van zonneboilers. We sluiten hiermee aan op het Energieakkoord Noord-Nederland. Daarbij willen we een dubbelslag maken: werken aan de kwaliteit van woningen en van de woonomgeving. Gedacht wordt aan een prikkelende methodiek, gebaseerd op een koppeling tussen investeringen van particulieren in de eigen woningen en investeren van de overheid in de kwaliteit van de collectieve woonomgeving. Het is de bedoeling dat bij elke euro die een woningeigenaar in zijn woning steekt, de gemeente ook een nader te bepalen bedrag beschikbaar stelt waarmee door de bewoner(s) aangegeven kan worden op welke wijze zo geïnvesteerd kan worden in de openbare ruimte dat de waarde van de woning en van de woonomgeving, zowel in objectieve als in subjectieve zin toeneemt. Een werkwijze die heel goed aansluit bij de Toekomstvisie 2020 (bij initiatief wordt gefaciliteerd), maar waarmee in den lande nog erg weinig ervaring is opgedaan. Slochteren zou hier het voortouw kunnen nemen. Vanwege het vernieuwende karakter van de methodiek, bestaat kans op (gedeeltelijke) externe financiële ondersteuning, maar daarnaast zullen we ook binnen de reguliere begroting ruimte moeten vinden voor deze aanpak. Ook op andere aspecten van duurzaam wonen en leven willen we inzetten. Een duurzame afvalinzameling en -verwerking is hierbij een belangrijk thema. Om onze huidige prestaties in beeld te brengen en de toekomstige ambities te kunnen bepalen zullen we het huishoudelijk afval gaan monitoren. Bij de bescherming van de bodem tegen verontreiniging nemen we een duurzaam bodemgebruik als uitgangspunt. In het bodembeleidsplan werken we deze ambitie verder uit. Het terugdringen en voorkomen van geluidshinder draagt bij aan een duurzame leefomgeving. Naast de uitvoering van wettelijke taken we gebruik maken van de mogelijkheid om een eigen beleid te voeren en dit vast te leggen in een geluidbeleidsplan. De afgelopen jaren hebben we met het groenbeheersplan en de inrichting van dorpsrandparken ingezet op een duurzame woonomgeving. Deze lijn wordt voortgezet. Hier ligt een relatie met het de landschaps- en groenvisie en het waterplan. De landschaps- en groenvisie wordt in 2010 geactualiseerd om dit beleid ook in de toekomst te verankeren.
Pagina 9
Acties: • Met bouwers afspraken maken om woningen te realiseren met een 10% betere EPC • Met bouwers afspraken maken om EPL van 7 tot 8 te behalen bij projecten met minimaal 200 woningen • Voor eigen projecten woningen realiseren met een 25% betere EPC • Voor eigen projecten EPL van 8 tot 9 bij projecten met minimaal 200 woningen • Project verduurzamen bestaande woningvoorraad: o In 2009 onderzoeken welke belemmeringen ervaren worden o In 2010 methodiek uitwerken o In 2010 experiment uitvoeren met methodiek o Evalueren en op basis daarvan methodiek toepassen in de rest van de gemeente • Met SWS afspraken maken verbetering van de energieprestatie van bestaande woningen • Kennis van de organisatie up-to-date brengen door middel van een cursus en toepassen van de kennis in advies, toetsing en handhaving. • Uitvoeren nul meting naar samenstelling afvalstromen • Op basis hiervan ambities afvalbeleid bepalen en maatregelen uitvoeren • Opstellen bodembeleidsplan en uitvoeren maatregelen uit bodembeleidsplan • Opstellen geluidbeleidsplan en uitvoeren maatregelen uit geluidbeleidsplan • Actualisatie van landschaps- en groenvisie
Pagina 10
4.2 Duurzaam werken
Ambities Eigen bedrijfsvoering • Duurzame inkoop van energie, goederen en diensten • Duurzaamheid uitgangspunt bij onderhoud en realisatie van gebouwen, weg- en waterwerken en groenvoorziening • Werken aan een duurzamer wagenpark Duurzaam ondernemen • Bedrijven stimuleren tot duurzaam ondernemen in reguliere contacten en in een speciale campagne • Benutten van de Wabo als integraal toetsings- en handhavingskader voor milieuaspecten • Invulling geven aan het beleid voor externe veiligheid
Eigen bedrijfsvoering In onze eigen bedrijfsvoering willen we onze voorbeeldfunctie vervullen. Onze ambities moeten een aansporing zijn voor anderen. We richten ons hierbij op duurzame inkoop, energiebesparende maatregelen en door te kiezen voor vernieuwbare energiebronnen. Dit werkt door in alle onderdelen van onze organisatie. Bij de inkoop van materialen, het onderhoud en realiseren van gebouwen, de openbare verlichting, onze wagenpark etc. Dit is een ambitie waaraan we al invulling geven. Op het gebied van inkoop van energie hebben we reeds in 2009 een grote stap gezet door te kiezen voor 100% groene stroom. Bij contractvernieuwing zal dit opnieuw het uitgangspunt vormen. Bij de inkoop van veel producten, uiteenlopend van papier tot houten bruggen is duurzaamheid nu reeds het uitgangspunt. In veel gevallen betekent dit dat gekozen wordt voor een product met een keurmerk dat garant staat voor duurzaamheid. Deze lijn wordt in de toekomst voortgezet. Het doel is om te voldoen aan de afspraken van gemeenten met de rijksoverheid om met ingang van 2010 meer duurzaam in te kopen. Wij zetten in op 40% duurzame inkoop met ingang van 2010. Bij de inkoop van diensten is het mogelijk in de aanbesteding normen vast te leggen waaraan inschrijvers moeten voldoen. Per aanbesteding wordt dit aspect meegenomen in de afweging met andere aspecten zoals prijs, kwaliteit, betrouwbaarheid. De afgelopen jaren is bij de realisatie van gemeentelijke gebouwen veel aandacht besteed aan duurzaamheid. Voorbeelden hiervan zijn de warmtepomp en warmte-terug-winningsinstallatie bij OBS de Springplank, de warmte-terug-winningsinstallatie voor de luchtbehandeling in het gemeentehuis en zonneboilers op de Borgstee. In bijna alle scholen is de verlichting aangepast tot hoogfrequente (energiezuinige) verlichting. Bij de realisatie van nieuwe gebouwen en bij het onderhoud van bestaande gebouwen nemen we duurzaamheid integraal mee in het ontwerp en onderhoud. Het wagenpark van de gemeente wordt gefaseerd vervangen op basis van meerjarige afschrijving van de verschillende voertuigen. Om een duurzamer wagenpark te realiseren is het nodig om hierop aan te sluiten. Daartoe zal een meerjarenplan worden opgesteld waarbij per vervanging de
Pagina 11
mogelijke alternatieven in kaart worden gebracht voor een meer duurzame keuze. Onderzocht wordt of het mogelijk is om gebruik te maken van de Slochter brandstof bij uitstek: aardgas. Daartoe wordt samenwerking gezocht met investeerders die plannen ontwikkelen voor de realisatie van aardgasvulpunten.
Duurzaam ondernemen Vanuit de voorbeeldfunctie informeren we andere bedrijven over nut, noodzaak en mogelijkheden. We willen hen daarmee stimuleren om duurzaam te ondernemen. We nemen dit mee in onze reguliere contacten met bedrijven maar willen daarnaast extra hierop inzetten met een speciale campagne. In een communicatiecampagne, die bijvoorbeeld branchegewijs kan worden uitgevoerd, gaan we bedrijven intensiever informeren samen met partners. We onderzoeken of het mogelijk is om samen met bedrijven een quick-scan uit te voeren naar energiebesparingsopties en andere duurzame maatregelen. Hiermee geven we een extra impuls aan duurzaam ondernemen. De Wabo is wetgeving die de aparte bouw- en milieuwetgeving gaat vervangen. De geïntegreerde benadering die in de wet is bedoeld biedt mogelijkheden om het informeren, toetsen en handhaven van duurzaamheidsaspecten ook integraal op te pakken. In een meerjarenprogramma voor de WABO gaan we hier invulling aan geven. Hiervoor is het, zoals eerder genoemd, nodig om de kennis van de organisatie op dit punt te optimaliseren. Externe veiligheid heeft tot doel het beheersen van risico’s die ontstaan in de omgeving bij het gebruik, opslag en vervoer van gevaarlijke stoffen. Bij externe veiligheid vindt een voortdurende afweging plaats tussen veiligheid, haalbaarheid en kosten. Wij hebben de ambitie om hierbij aan te sluiten op nieuwe wet- en regelgeving en deze strikt toe te passen. De veiligheidsrisico’s inperken draagt bij aan de kwaliteit van de leefomgeving en past daarom geheel binnen onze duurzaamheidsambitie. Kern van externe veiligheid is het toepassen van de wet- en regelgeving en handhaving daarvan. Veiligheid heeft bij handhaving de hoogste prioriteit; dit wordt meegenomen in het WABO-brede handhavingsbeleid. Een ander belangrijk aspect is het informeren van onze inwoners over externe risico’s. Hierbij speelt de provinciale risicokaart een centrale rol. Acties Eigen bedrijfsvoering • Bij contractvernieuwing energie opnieuw kiezen voor 100% groene stroom • Bij inkoop van producten kiezen voor product met duurzaam keurmerk • Ten minste 40% duurzaam inkopen vanaf 2010 • Bij aanbesteding van diensten aspect duurzaamheid meenemen in de aanbestedingsnormen • Energiezuiniger maken van openbare verlichting door uitvoering van het beleidsplan Openbare Verlichting • Duurzame keuzes maken in ontwerp van nieuwe gebouwen • Duurzaamheidsaspecten integraal meenemen in meerjarenonderhoudsplannen • Duurzaamheid is uitgangspunt bij onderhoud van de openbare ruimte • Meerjarenplan opstellen voor vervanging van voertuigen en duurzame keuzemogelijkheden in kaart brengen
Pagina 12
•
Onderzoeken in samenwerking met investeerders of het mogelijk is om een aardgasvulpunt te realiseren en deze brandstof zelf te benutten Duurzaam ondernemen • Bedrijven informeren over duurzaam ondernemen in reguliere contacten • Uitvoeren van een communicatiecampagne richting bedrijven gericht op energiebesparing en andere duurzame maatregelen • De mogelijkheid onderzoeken om bedrijven een quick-scan te laten uitvoeren • In WABO beleidsplan informeren, toetsen en handhaven van duurzaamheidsaspecten integraal meenemen • Toepassen van wet- en regelgeving op het gebied van externe veiligheid en hoge prioriteit geven aan handhaving hiervan • Informatie over externe veiligheid naar de bevolking geven; o.a. via de risicokaart en deze actueel houden
Pagina 13
5 Buitengebied en recreatie en toerisme Doel – Toekomstvisie 2020 In het buitengebied is duidelijk zichtbaar dat de focus op ruimtelijke kwaliteit en ondernemerschap vruchten afwerpen. Landschap en ondernemerschap krijgen er de ruimte. Landbouw, natuur en landschap zijn met elkaar in harmonie.
Ambities • Inzetten op een duurzaam gebruik van het buitengebied met een balans tussen de verschillende functies. • Bestaand beleid voor landschap, groen en water voortzetten en waar nodig of mogelijk aanscherpen Het duurzaam gebruik van het buitengebied staat in onze visie gelijk aan balans tussen de verschillende gebruikers. Landbouw, natuur, recreatie en wonen zijn verschillende functies die elk hun eigen dynamiek kennen. Alleen door deze goed op elkaar af te stemmen kunnen we de kwaliteiten van het buitengebied benutten en behouden voor de toekomst. In bestaand beleid zoals de landschaps- en groenvisie, het waterplan en het groenbeheersplan hebben we hier al invulling aan gegeven. Voor de langere termijn continueren we deze lijn en sturen bij waar dat nodig is. De landschaps- en groenvisie wordt in 2010 geactualiseerd; duurzaam behoud van het groene karakter van Slochteren is hierbij het uitgangspunt. In het opstellen van nieuwe bestemmingsplannen wordt dit in ruimtelijke kaders vastgelegd. In de komende jaren geven we met Meerstad, de visie Steendam-Schildmeer, en de inrichting van het EHS natuurgebied Midden Groningen een impuls aan recreatie en toerisme in Slochteren. Bijvoorbeeld door het aanleggen van fietspaden en kanopstapplaatsen. In een duurzaam buitengebied past geen grootschalig toerisme. Kleinschalig toerisme sluit wel uitstekend aan bij de structuur van het buitengebied en de verschillende functies die de ruimte in het buitengebied gebruiken. Het beleid om kleinschalig toerisme te stimuleren en daarmee het groene profiel van Slochteren te versterken is verankerd in het beleid. Dit beleid leggen we vast in ruimtelijke plannen zoals het nieuwe Bestemmingsplan Buitengebied. Stimuleren van de toeristische sector en andere vormen van duurzaam ondernemen vindt onder andere plaats via projecten die worden ingebracht bij de subsidieregeling Vitaal Platteland. Ook het aanleggen of verbeteren van fiets, wandel- en vaarmogelijkheden draagt bij aan een duurzaam gebruik en beleving van het buitengebied. Acties • 2010: landschaps en groenvisie herzien • Beleid voor het kansen bieden aan kleinschalig toerisme verankeren in het bestemmingsplan buitengebied • Stimuleren van kleinschalige toerisme en andere vormen van duurzaam ondernemen inbrengen in Vitaal Platteland • Aanleggen en verbeteren van fiets-, wandel en vaarmogelijkheden
Pagina 14
6 Meedoen en voorzieningen Doel - Toekomstvisie 2020 In Slochteren doet iedereen mee: kinderen zo vroeg mogelijk en ouderen zo lang mogelijk. Mensen ontmoeten elkaar nog steeds, zijn er voor elkaar als het nodig is, en voelen zich veilig en welkom in de gemeente. Inwoners, maatschappelijk middenveld, bedrijven en de gemeente werken samen aan het Slochteren van de toekomst. Iedereen levert een bijdrage aan het prettig met elkaar wonen, werken en leven in Slochteren.
Ambities Meedoen • Inzetten op structurele communicatie en educatie over duurzaamheid Duurzame voorzieningen • Private eigenaren van voorzieningen stimuleren tot het nemen van duurzame maatregelen • Duurzaamheid integraal meenemen in Lokaal maatwerk (aanpassing schoolgebouwen) • Leefkwaliteit in gebouwen vergroten via project Frisse Scholen Verkeer en vervoer • Bevorderen van het gebruik van openbaar vervoer in samenwerking met partners • Vergroten van het fietsgebruik
Meedoen Een bijdrage leveren aan een duurzame samenleving kan alleen als men zich bewust is van de noodzaak en de mogelijkheden om dit te doen. De gemeentelijke overheid -de overheid die het dichtst bij de inwoners staat- kan een relevante bijdrage leveren aan de verdere bewustwording en gedragsverandering van haar inwoners. Wij pakken dit actief op. Speciale aandacht is er voor de doelgroep onderwijs; de jeugd heeft immers de toekomst. In de afgelopen jaren is hier reeds invulling aan gegeven. Bijvoorbeeld met educatieve projecten over duurzaam wonen in samenwerking met Meerstad. Het doel is dit verder uit te bouwen en zo mogelijk een structureel aanbod richting het onderwijs te creëren. Slochteren is te klein voor een eigen natuur- en milieueducatieve dienst zoals grotere gemeenten die kennen. We zoeken daarom samenwerking met onze vaste partners Groningen en Hoogezand-Sappemeer op dit vlak. Er liggen ook kansen om met bijvoorbeeld NOVO in Harkstede (kinderboerderij) en Meerstad hieraan invulling te geven.
Duurzame voorzieningen Evenals bij particuliere woningen liggen ook bij private voorzieningen voldoende kansen voor verdere verduurzaming. Energiebesparing levert bovendien een bijdrage aan reductie van exploitatiekosten. Als eigenaren van private voorzieningen bij de gemeente aankloppen voor een bijdrage uit het accommodatiefonds wordt het duurzaamheidsaspect onder de aandacht gebracht van de aanvrager. Hierbij willen we een stimulerende rol spelen. Voor de schoolgebouwen (gemeentelijk eigendom) werken we aan aanpassing van de gebouwen via het programma Lokaal maatwerk.
Pagina 15
Hier maakt duurzaamheid integraal onderdeel uit van de maatregelen. Via het programma Frisse Scholen koppelen we hieraan het ventilatiegedrag van de gebruiker om de leefkwaliteit in de gebouwen te vergroten. Voor de nieuwbouw van onderwijs gebouwen leggen we de lat hoog: bij de realisatie van de Brede School in deelplan 1 van Meerstad gaan we uit van de ambitie ‘zeer energiezuinige school’ met hogere eisen dan de wettelijke normen.
Verkeer en vervoer Het gebruik van fiets en/of openbaar vervoer in plaats van de auto heeft een positief effect op de woon- en leefkwaliteit van onze inwoners. Bovendien draagt het bij aan verlaging van het gebruik van fossiele brandstoffen. We willen hierin dan ook een stimulerende rol spelen; samen met partners zoals het OV-bureau Groningen-Drenthe. Daar waar wij partij zijn in aanbestedingsprocedures moet duurzaamheid een aspect zijn dat meeweegt. Om het gebruik van openbaar vervoer te bevorderen wordt actief over de verschillende mogelijkheden gecommuniceerd. Al jaren investeren we samen met partners als DLG stevig in ons fietspadennetwerk. Daarbij wordt vaak de dubbelslag gemaakt om fietspaden aan te leggen langs wegen die voor het woonwerk-school verkeer gebruikt worden maar ook vaak een toeristisch-recreatieve functie hebben. Een nadere uitwerking van onze ambities voor verbetering van het OV- en fietsgebruik leggen wij vast in het op te stellen gemeentelijk verkeers- en vervoersplan (GVVP). Acties Meedoen • Communicatie inzetten voor duurzame bewustwording en gedragsverandering • Inzetten op een structureel aanbod van natuur- en milieueducatie voor het onderwijs met partners (Groningen, Hoogezand-Sappemeer, Meerstad, NOVO) Duurzame voorzieningen • Bij aanvragen voor het accommodatiefonds wijzen op de mogelijkheden en voordelen van duurzaam verbouwen • Programma Frisse scholen uitvoeren: mogelijkheden inventariseren, plan van aanpak opstellen en uitvoeren • Brede school Meerstad (deelplan 1) realiseren als zeer energiezuinige school Verkeer en vervoer • Vergroten van het OV gebruik door het informeren van doelgroepen over OVmogelijkheden • Duurzaamheid als uitgangspunt opnemen in aanbestedingprocedures voor openbaar- en doelgroepenvervoer • Ambities nader uitwerken in gemeentelijk verkeers- en vervoersplan
Pagina 16
7 Planning en uitvoering 7.1 Wonen en werken
Duurzaam wonen ambities
acties
Jaar van uitvoering
•
Met bouwers, waaronder de woningstichting, afspraken maken om woningen te realiseren met een 10% betere EPC (SLOK 8 en 9)
2010-2013
Met bouwers afspraken maken om EPL van 7 tot 8 te behalen bij projecten met minimaal 200 woningen (SLOK 8)
2010-2013
•
• •
• •
Bouwers bij nieuwbouw stimuleren tot het nemen van duurzame maatregelen Eigenaren prikkelen om de bestaande woningvoorraad te verduurzamen - particulier en corporatie Monitoren afvalinzameling en op basis hiervan ambities bepalen Ambities voor duurzaam bodemgebruik uitwerken in bodembeleidsplan Ambities voor geluidsbeleid uitwerken in geluidbeleidsplan Aandacht geven aan duurzaamheid in de woonomgeving via uitvoering groenbeheersplan en inrichting dorpsrandparken
Voor eigen projecten woningen realiseren met een 25% betere EPC (SLOK 12 en 13)
2010-2013
Voor eigen projecten EPL van 8 tot 9 bij projecten met minimaal 200 woningen (SLOK 12 en 13)
2010-2013
Project verduurzamen bestaande woningvoorraad: • In 2009 onderzoeken welke belemmeringen ervaren worden • In 2010 methodiek uitwerken • In 2010 experiment uitvoeren met methodiek • Evalueren en op basis daarvan methodiek toepassen in de rest van de gemeente
2009-2011
Met SWS afspraken maken verbetering van de energieprestatie van bestaande woningen (SLOK 9)
2010-2013
Kennis van de organisatie up-to-date brengen door middel van een cursus Toepassen van de kennis in advies, toetsing en handhaving (SLOK 10)
2009
Uitvoeren nul meting naar samenstelling afvalstromen Op basis hiervan ambities afvalbeleid bepalen en maatregelen uitvoeren
2010
Ambities voor duurzaam bodemgebruik uitwerken in bodembeleidsplan
2010
Ambities voor geluidsbeleid uitwerken in geluidbeleidsplan
2010
Pagina 17
ambities
acties
Jaar van uitvoering
Actualisatie landschaps- en groenvisie
2010
Pagina 18
Duurzaam werken ambities
acties
Jaar van uitvoering
Eigen bedrijfsvoering: • Duurzame inkoop van energie, goederen en diensten • Duurzaamheid uitgangspunt bij onderhoud en realisatie van gebouwen • Werken aan een duurzamer wagenpark
Bij contractvernieuwing energie opnieuw kiezen voor 100% groene stroom (SLOK 7)
Na afloop contract
Bij inkoop van producten kiezen voor product met duurzaam keurmerk
Doorlopend
Duurzaam ondernemen: • Bedrijven stimuleren tot duurzaam ondernemen in reguliere contacten en in een speciale campagne • Benutten van de Wabo als integraal toetsings- en handhavingskader voor milieuaspecten • Invulling geven aan het beleid voor externe veiligheid
Ten minste 40% duurzaam inkopen vanaf 2010
2010
Bij aanbesteding van diensten aspect duurzaamheid meenemen in de aanbestedingsnormen
Doorlopend
Energiezuiniger maken van openbare verlichting door uitvoering van het beleidsplan Openbare Verlichting
Conform beleidsplan
Duurzame keuzes maken in ontwerp van nieuwe gebouwen
Doorlopend
Duurzaamheidsaspecten integraal meenemen in meerjarenonderhoudsplannen (SLOK 14)
Doorlopend
Duurzaamheid is uitgangspunt bij onderhoud van de openbare ruimte
Doorlopend
Meerjarenplan opstellen voor vervanging van voertuigen en duurzame keuzemogelijkheden in kaart brengen (SLOK 2)
2010
Onderzoeken in samenwerking met investeerders of het mogelijk is om een aardgasvulpunt te realiseren en deze brandstof zelf te benutten
2010
Bedrijven informeren over duurzaam ondernemen in reguliere contacten
Doorlopend
Uitvoeren van een communicatiecampagne richting bedrijven gericht op energiebesparing en andere duurzame maatregelen
2011
De mogelijkheid onderzoeken om bedrijven een quick-scan te laten uitvoeren
2011
In WABO beleidsplan informeren, toetsen en handhaven van duurzaamheidsaspecten integraal meenemen
2010 en verder
Toepassen van wet- en regelgeving op het gebied van externe veiligheid en hoge prioriteit geven aan handhaving hiervan
2010 en verder
Informatie over externe veiligheid naar de bevolking geven; o.a. via de risicokaart en deze actueel houden
Doorlopend
Pagina 19
7.2 Buitengebied en recreatie en toerisme
ambities
acties
Jaar van uitvoering
•
Landschaps- en groenvisie herzien
2010
Beleid voor het kansen bieden aan kleinschalig toerisme verankeren in het bestemmingsplan buitengebied
2010
Stimuleren van kleinschalige toerisme en andere vormen van duurzaam ondernemen inbrengen in Vitaal Platteland
Doorlopend
Aanleggen en verbeteren van fiets-, wandel en vaarmogelijkheden
Doorlopend
•
Inzetten op een duurzaam gebruik van het buitengebied met een balans tussen de verschillende functies Bestaand beleid voor landschap, groen en water voorzetten en waar nodig of mogelijk aanscherpen
Pagina 20
7.3 Meedoen en voorzieningen ambities
acties
Jaar van uitvoering
•
Communicatie inzetten voor duurzame bewustwording en gedragsverandering (SLOK 4 en 5)
2010 - 2013
Inzetten op een structureel aanbod van natuur- en milieueducatie voor het onderwijs met partners
2010 - 2013
Bij aanvragen voor het accommodatiefonds wijzen op de mogelijkheden en voordelen van duurzaam verbouwen
Doorlopend
Programma Frisse scholen uitvoren: mogelijkheden inventariseren, plan vaan aanpak opstellen en uitvoeren (SLOK 3 en 11)
2009-2013
Brede school Meerstad in deelplan 1 realiseren als zeer energiezuinige school (SLOK 1)
2011
Vergroten van het OV gebruik door het informeren van doelgroepen over OVmogelijkheden
2009
Duurzaamheid als uitgangspunt opnemen in aanbestedingprocedures voor openbaaren doelgroepenvervoer
Doorlopend
Ambities nader uitwerken in gemeentelijk verkeers- en vervoersplan
2010
•
•
•
•
•
Inzetten op structurele communicatie en educatie over duurzaamheid Private eigenaren van voorzieningen stimuleren tot het nemen van duurzame maatregelen Duurzaamheid integraal meenemen in Lokaal maatwerk (aanpassing schoolgebouwen) Leefkwaliteit in gebouwen vergroten via project Frisse Scholen. Bevorderen van het gebruik van openbaar vervoer in samenwerking met partners Vergroten van het fietsgebruik
Pagina 21
8 Bijlage: overzicht aanvragen SLOK-regeling Projectnummer :
1
Projecttitel
Brede school Meerstad
Doelstelling van het project
Voor nieuwbouw van gemeentelijke gebouwen verscherping EPC ten opzichte van de standaard EnergiePrestatieCoëfficient (EPC) conform het Bouwbesluit.
Resultaten
•
Gemeentelijke nieuwbouw met een goede energieprestatie (in de vorm van een scherpe EPC) Mogelijke bijkomende voordelen: • Verbetering van comfort en gezondheid; • Lage exploitatielasten; • Toename van kwaliteit; • Betere ARBO-omstandigheden.
Planning uitvoering
2009-2012
Projectnummer :
2
Projecttitel
Duurzaam wagenpark Slochteren
Doelstelling van het project
Het duurzaam aanbesteden en/of inkopen van wagenpark gericht op het reduceren van emissies door het gemeentelijk wagenpark.
Resultaten
De gemeente koopt duurzame voertuigen en transportbrandstoffen in; • Een beter imago voor de gemeente, vervulling van de voorbeeldfunctie; gemeente kiest bij vervanging van haar wagenpark voor zuinige, hybride en/of op alternatieve brandstoffen aangedreven voertuigen. • Stimulering van de vraag naar zuinigere, schonere voertuigen Mogelijk neveneffect: • Verbetering van luchtkwaliteit; • (Groter) aanbod van alternatieve brandstoffen in de regio.
Aanpak
1. 2. 3. 4. 5.
Inventariseren van stand van zaken gemeentelijk wagenpark; Inventariseren van alternatieven op het gebied van voertuigen en brandstoffen; Inventarisatie van natuurlijke momenten in wagenpark (vervanging, uitbreiding); Selectie geschikte alternatieven en opname in meerjarig plan voor wagenpark; Uitvoeren plan en (eventueel gefaseerde) overschakeling op alternatieve voertuigen en/of brandstoffen.
Pagina 22
Projectnummer :
3
Projecttitel
Frisse Scholen in Slochteren
Doelstelling van het project
De scholen binnen de gemeente fris maken.
Resultaten
Plan van aanpak Frisse Scholen opgesteld en 10 scholen zijn "fris" gemaakt.
Deelnemende pilotscholen
Aanpak
Naam school
Adres school
Oetkomst
Hoofdweg 42 Kolham
De Zonnewijzer
Hoofdweg 79 Siddeburen
Ruitenvelder
Ruitenweg 39 Froombosch
Schaldmeda
Meerweg 16 Overschild
De Meent
H.G. Borgessiusstr 52 Schildwolde
De Wiekslag
Hoofdweg 4 Schildwolde
Lutje Til
Hoofdweg 75 Tjuchem
De Wegwijzer
Hoofdweg 200 Slochteren
De Ent
Bovenpad 13 Hellum
De Spil
Slochterdiep 5 a Lageland
Inventariseren van de 10 schoolgebouwen middels de ééndagsmethode van de GGD. De eendagsmethode levert advies op maat op omtrent ventilatiegedrag (incl. bouwkundig advies). Na deze inventarisatiefase volgt de ambitiebepaling met de projectgroep (betrokken schoolbesturen, beleidsmedewerker onderwijshuisvesting, medewerker gebouwenbeheer Openbare Werken. Bepaal hoe fris en energiezuinig de schoolgebouwen binnen de gemeente moeten worden en welke gebouwen daarbij prioriteit krijgen. Start aanbesteding en uitvoering waarin de 10 schoolgebouwen fris gemaakt worden. De leerervaringen hiervan worden opgeschaald naar andere scholen. Aangesloten wordt bij het project van de provincie Groningen
Pagina 23
Projectnummer :
4
Titel
Promotie Klimaatstraatfeest
Doelstelling
Doel is het verlagen van het energieverbruik door de doelgroep en het vergroten van hun energiebewustzijn.
Resultaten
• •
Bekendheid van de doelgroep met Klimaatstraatfeest wat zal leiden tot deelname van veel straten in de eigen gemeente. Energiezuinig gedrag bij de doelgroepen waar het project zich op richt.
Mogelijke neveneffecten: • Versterking van de sociale samenhang in de betrokken straten/buurten. • Verlaging van de woonlasten van minder draagkrachtige groepen. • Extra publiciteit genereren voor gemeentelijk klimaatbeleid. Aanpak
1. 2. 3. 4.
Projectnummer :
Publicatie van ondersteuning van de actie door de gemeente (levert straten extra punten op) Plaatsen van Banner / klimaatstraatfeest gadget op website van de gemeente Plaatsen van artikel op gemeentepagina Plaatsen van advertentie / informatie in lokaal weekblad
5
Projecttitel
Communicatie naar de inwoners van Slochteren
Doelstelling van het project
Bewustwording creëren voor energie en klimaat
Resultaten
Twee pagina’s in het Bokkeblad over inkoop groene stroom, duurzame maatregelen in de gemeente Slochteren, bekendheid geven aan de milieubeleidsvisie, Voorbeeld functie gemeente, Ruchtbaarheid geven aan de inkoop van groene stroom.
Aanpak
Bekendheid geven aan de milieubeleidsvisie waar duurzaamheid onderdeel van is. Hiermee wil de gemeente de inwoners, organisaties en bedrijven betrekken bij de gemeentelijke doelstellingen en projecten.
Pagina 24
Projectnummer : Projecttitel
6 Beleidsplan Openbare Verlichting
Doelstelling van het Het formuleren van de het gewenste verlichtingsniveau in de gemeente project Slochteren voor de diverse te onderscheiden deelgebieden van de openbare ruimte rekening houdend met de verkeersveiligheid, de sociale veiligheid, het milieu en de kosten, met als gevolg een aanzienlijke energiebesparing bij plaatsen en toepassen energie zuinige verlichting. Resultaten
Het beleidsplan schept een basis waarbinnen energiebesparing, dagelijks beheer, onderhoud, exploitatiekosten, criteria voor uitbreidingen, vervangingen en vervangingsinvesteringen zijn geregeld.
Aanpak
Ieder jaar worden de, vanuit het beleidsplan in de meerjarenraming opgenomen gelden, beschikbaar gesteld voor de uitvoering. Met dit budget als basis worden de jaarlijkse uitvoeringsplannen gemaakt.
Projectnummer : Projecttitel
7 Inkoop van duurzame energie
Doelstelling van het Integratie van energiezorg met het gemeentelijk beleid voor duurzaam project inkopen. Resultaten
De gemeente koopt duurzame energie (elektriciteit en gas) in voor eigen gebouwen, pompen, gemalen en openbare verlichting; Directe en structurele milieuwinst door het verantwoordelijk inkopen; Een beter imago voor de gemeente, vervulling van de voorbeeldfunctie; De vraag naar duurzame producten en diensten van onderaf zal de ontwikkeling van duurzame producten stimuleren.
Aanpak
Inkoop van duurzame energie als onderdeel van duurzaam inkopen; Adviseur inkoop en energiecontract inschakelen; Europese aanbesteding energie waarin in het bestek is opgenomen tot inkoop van duurzame energie; Vergelijken van offertes voor groene energie op basis van criteria die vooraf vastgesteld zijn; Selectie leveranciers; Besluit door het college van burgemeester en wethouders tot afname van duurzame energie en opname paragraaf in inkoopbeleid.
Pagina 25
Projectnummer : Projecttitel
8 Energiedoelstellingen in gemeentelijk volkshuisvestingsbeleid
Doelstelling van het Realiseren van woningen met een 10 % verscherpte EPC project Realiseren van een EPL van 7,0 tot 8,0 bij woningbouwprojecten met meer dan 200 woningen •
Resultaten
In volkshuisvestingsbeleid zijn uitgangspunten opgenomen ten aanzien van energetische prestatie; Duidelijke beleidslijn en uniformiteit voor bouwpartijen gedurende een langere periode binnen een bepaald gebied; Rechtsgelijkheid voor alle vergelijkbare bouwprojecten.
• • Aanpak
•
Interne afstemming met backoffice Bouwen, Wonen en Bedrijven en overige collega’s. Bepalen van de gewenste energetische kwaliteit; Bepaling in te zetten middelen/instrumenten; Bestuurlijke vaststelling van volkshuisvestelijke visie.
• • •
Projectnummer :
9
Projecttitel
Energieprestatie-afspraken met St. Woningbouw Slochteren
Doelstelling van het project
Verbeteren van de energetische kwaliteit van de woningvoorraad i.s.m. St. Woningbouw Slochteren.
Resultaten
Ambities en verantwoordelijkheden zijn vastgelegd in prestatie-afspraken tussen gemeente en bouwpartijen (bv. woningcorporaties).
Aanpak
1. 2. 3.
4. 5.
Inventariseren gemeentelijke visie op de energetische kwaliteit van nieuw te bouwen woningen; Doorvertalen gewenste kwaliteit naar prestaties van woningcorporaties; Overleg met woningcorporaties over energieprestatieafspraken (als onderdeel van breder pakket aan afspraken) en ondersteuning vanuit gemeente; Vastleggen prestatieafspraken; Interne en externe communicatie van resultaten en implementatie van gemaakte keuzes.
Pagina 26
Projectnummer :
10
Projecttitel
Opname in werk- en (bouw)beleidsplan bouw- en woningtoezicht.
Doelstelling van het project
Het toetsen van EnergiePrestatieCoefficient (EPC) en het handhaven van deze normen op de locatie is een structureel onderdeel van de werkzaamheden van de ambtenaren van Bouw- en Woningtoezicht.
Resultaten
• Bouwvergunningaanvragen worden adequaat getoetst op de EPC; • De gemeente voert toezicht uit op EPC-aspecten tijdens de reguliere controles van BWT-inspecteurs op de bouwplaats. Een mogelijk neveneffect is de preventieve werking: bouwpartijen anticiperen op de inspectie en gaan vanzelf letten op het leveren van een deugdelijke EPC-berekening en goede realisatie op de bouwplaats.
Aanpak
1. 2. 3.
4. 5.
Draagvlak creëren draagvlak voor toetsing EPC en handhaving EPC op de bouwlocatie; Afstemming Slochtervisie en klimaatbeleid (Bestuurlijk) vaststellen van de toetsingsmethodiek: aandachtspunten bij het toetsen van EPC-berekeningen, aandachtspunten op de bouwlocatie; frequentie van toetsing (steekproefsgewijs of voor elk (deel)project; Opname controle EPC-berekening en toezicht op de bouwlocatie in bouwbeleidsplan Bouw- en Woningtoezicht; Voorlichting aan bouwende partijen (projectontwikkelaars, woningcorporaties, architecten, aannemers).
Ondersteunende maatregelen; • Digitale aanlevering EPC-berekeningen en gebruik van softwareprogramma’s (voorbeeld is EPCheck SenterNovem). • Ondersteuning door inhuur van deskundig extern bureau op het gebied van toetsing EPC-berekening of handhaving op de bouwplaats behoort tot de mogelijkheden.
Pagina 27
Projectnummer :
11
Projecttitel
Frisse Brede School De Borgstee Harkstede.
Doelstelling
De scholen binnen de gemeente fris maken.
Resultaten
Verbetering binnenklimaat Brede School De Borgstee.
Aanpak
Op basis van metingen is een pva geformuleerd voor het verbeteren van de binnenmilieukwaliteit in de brede school. Na deze inventarisatiefase is de ambitie bepaald. Start uitvoering van aanpassingen waardoor de onderdelen van de brede school fris gemaakt worden. De leerervaringen hiervan worden opgeschaald naar andere scholen en nieuwbouwlocaties.
Projectnummer :
12
Projecttitel
Nieuwbouwwoningen Meerstad
Doelstelling van het project
Bij de realisatie van het bouwcontingent van de gemeenten in Meerstad een duidelijke beleidslijn kenbaar maken, waardoor het terrein van duurzaamheid een onderscheid gemaakt kan worden in Meerstad. Een voorbeeld voor de andere ontwikkelende partijen geven. Toekomstige inwoners de keuze te geven voor een duurzaam concept.
Resultaten
De uitgangspunten zijn duidelijk verwoord in het gemeentelijke beleid in Meerstad. De gemeente Slochteren profileert zich richting bouwende partijen. Een lager energieverbruik en exploitatielasten voor de bewoners.
Aanpak
Interne afstemming met de gemeente Groningen. Inventariseren welke interne maatregelen noodzakelijk zijn om de doelstelling te verwezenlijken. In het keuze voor een ontwikkelaar de aangescherpte eisen opnemen. In de uitvoering in de projecten de maatregelen vertalen in de bouw van de woningen.
Pagina 28
Projectnummer :
13
Projecttitel
Nieuwbouw woningen
Doelstelling van het project
Bij de realisatie van nieuwbouwwoningen een duidelijke beleidslijn kenbaar maken, waardoor duurzaamheid een onderwerp wordt bij de bouwprojecten. Ontwikkelende partijen kennen de uitgangspunten van de gemeente en de gemeente kan selecteren op duurzaamheid.
Resultaten
De uitgangspunten zijn duidelijk verwoord in het beleid van de gemeente. De gemeente Slochteren profileert zich richting bouwende partijen. Rechtsgelijkheid voor alle vergelijkbare bouwprojecten. Een lager energieverbruik en exploitatielasten voor de bewoners.
Aanpak
Interne voorlichting en afstemming met backoffice Bouwen Wonen en Bedrijven. Inventariseren welke interne maatregelen noodzakelijk zijn om de doelstelling te verwezenlijken. In het woonplan de aangescherpte eisen opnemen. In de uitvoering in de projecten de maatregelen vertalen in de bouw van de woningen.
Projectnummer :
14
Projecttitel
Vervangingsinvesteringen gemeentelijke gebouwen
Doelstelling van het project
Vastleggen van uitgangspunten voor besluitvorming over energiebesparende maatregelen in programma van eisen van renovatie en in meerjarenonderhoudsplannen. Het verbeteren van de energieprestatie van bestaande gebouwen door het vergroten van de budgetruimte voor investeringen in energiebesparing en duurzame energie in die gebouwen.
Resultaten
Door het vastleggen van uitgangspunten en het opnemen van maatregelen in programma van eisen zal energie-efficiënter gebouwd worden en meer gebruik gemaakt worden van duurzame energiebronnen. Doelmatig gebruik van overheidsmiddelen Gemeentelijke gebouwen met een verbeterde energieprestatie, beter comfort en een gezond binnenmilieu. Lagere exploitatielasten.
Aanpak
Inventariseren van huidige procedure voor vaststelling van budgettaire ruimte voor energie-investeringen in gemeentelijke gebouwen. Inventariseren van mogelijkheden voor verbetering van de huidige procedure. Met praktische betrokkenen uitwerken van een voorstel voor de procedure voor het vaststellen van budgettaire ruimte voor energie-investeringen in bestaande gebouwen. Voordracht van het voorstel bij burgemeester en wethouders.
Pagina 29