2
DUURZAAM? SHS Parkmanagementvereniging Slochteren Hoogezand-Sappemeer 15 februari 2011
Sietse Vlietstra Adviseur duurzaam ondernemen en innovatie Syntens
3
4
Wat is duurzaam? Het voorzien in de behoeften van de huidige generaties, zonder dat daarbij de mogelijkheid voor toekomstige generaties om hun behoeften te vervullen in gevaar wordt gebracht Bron: Brundlandt rapport uit 1987
5
Duurzaam ondernemen is beter balanceren Het zoeken naar de balans tussen drie elementen: 1. Goede rendementen halen 2. Beter met het milieu omgaan 3. Een betere wereld voor mensen willen bieden.
6
Voorbeelden duurzaam ondernemen
Profilering Sapa Nederland
7
8
Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen
9
Definitie MVO
Bron: www.iso26000scan.nl
“Het bewust richten van de ondernemingsactiviteiten op waardecreatie op langere termijn in de drie dimensies people, planet en profit, gecombineerd met de bereidheid de dialoog met de samenleving aan te gaan. MVO behoort tot de core business van ondernemingen.”
15-2-2011
10
Anders gezegd: MVO gaat om het vinden van een balans tussen de volgende dimensies van ondernemen:
• sociale (people), • ecologische (planet) • economische (profit) en het minimaliseren van negatieve duurzaamheidseffecten van de organisatie op haar stakeholders en de samenleving.
15-2-2011
11
Waarom MVO (=duurzaam) ? • • •
Omdat het moet: Omdat het hoort: Omdat het loont:
het wordt afgedwongen morele motivatie kostenbesparing en de markt beloont MVO en straft afwijkend gedrag af
15-2-2011
12
Voordelen MVO • • • • • • •
Verbeteren van de reputatie en publieke vertrouwen Verbeteren van de concurrentiekracht Vergroten loyaliteit en moraal medewerkers Verbeteren van relatie met stakeholders en voorkomen van conflicten Grotere langere termijn levensvatbaarheid organisatie Verbeteren van risico management Besparingen en resource efficiëncy
15-2-2011
ISO 26000
13
Bron:http://www2.nen.nl/cmsprod/groups/public/documents/bestand/241747.pdf
15
7 MVO principes • • • • • • •
(ISO 26000)
Het afleggen van rekenschap Transparantie Ethisch gedrag Respect voor stakeholderbelangen Respect voor wet- en regelgeving Respect voor internationale gedragsnormen Respect voor mensenrechten
15-2-2011
16
7 MVO kernthema’s (ISO 26000) 1. Behoorlijk bestuur 2. Mensenrechten
3. Arbeidsomstandigheden en volwaardig werk 4. Eerlijke zaken doen
PEOPLE (22)
5. Consumenten aangelegenheden 6. Milieu, grondstoffen, energie, emissies 7. Betrokkenheid bij, en ontwikkeling van de gemeenschap
PLANET(8) PROFIT(3)
Totaal 33 MVO onderwerpen / indicatoren 15-2-2011
17
Certificatie • •
•
(ISO 26000)
ISO 26000 is niet certificeerbaar NEN Zelfverklaring ISO 26000 (samenwerking MVO Nederland) Handleiding beschikbaar bij NEN 3 niveau’s: – Zelf assessment – Beoordeling door externe stakeholders – Beoordeling door externe deskundigen MVO Prestatieladder – Initiatief certificatie-instellingen DNV, KIWA, LRQA
15-2-2011
18
ISO 14000 = milieuzorgsysteem • • • • •
Directe hinder voor omgeving: Geluid en lucht (geur, stof) Direct effect op milieu: Afvalwater Indirect effect op lokale milieu: afval, bodem, grondwater Invloed op klimaat: lucht (koolwaterstoffen) en energie Overige milieuaspecten: productgericht en externe veiligheid
15-2-2011
19
ISO en NEN instrumenten Bijvoorbeeld: • ISO 14020-serie: Environmental labels en declarations • ISO 14064: Greenhouse gases (CO2-footprint bedrijf) • NEN-EN 16001: Energie management systeem Ontwikkeling • ISO 14067: CO2 footprint producten • ISO 14006: Richtlijnen voor Eco-Design • ISO 20121: Sustainable management system for events
15-2-2011
Sietse Vlietstra, adviseur (duurzame) innovatie Syntens
21
5 Gouden regels 1. Bepaal strategisch belang 2. Stel ambitie en maak er een project van 3. Bepaal hoe duurzaam u al bent 4. Focus op grootste kansen en hefboomwerking 5. Maak de businesscase sluitend
22
Ambitie niveau bepalen
15-2-2011
Product Dienst
Markt Marketing
Duurzaam ondernemen Technologie ICT
Organisatie Processen
25
LCA aanpak Bron: Syntens
28
29
Voorbeeld LCA studie koffiezetapparaat Bron: Ecolizer www.ovam.be/ecolizer
overwegen
direct doen
overwegen
direct doen
Emissieloze weg
32
overwegen
direct doen
overwegen
direct doen
Cargohopper
overwegen
direct doen
36
overwegen
direct doen
overwegen
direct doen
39
15-2-2011
40
42
Duurzaam is moeilijk te communiceren • Begrip met veel lagen • Beperkte kennis bij klant • Overtuigen en vooroordelen van klant
Duurzaamheid heeft meerdere merk dimensies
43
Bron: Onderzoeksbureau Intomart Gfk
Milieu
31
Fatsoenlijke klant behandeling
Ethiek 1
66
50
Filmpje Maatschappij
44
Vier soorten klanten Bron: Onderzoeksbureau Intomart Gfk
• • • •
Duurzamen (30%), Kritische burgers (32%), Ongeëngageerden (25%) Cynici (14%).
45
Perceptie van de klant
Dossier Duurzaam begon in 2008 als een initiatief van DDB en Intomart GfK om inzicht te krijgen in de houding en perceptie van consumenten ten aanzien van duurzaamheid.
46
47
48
Top 10 meest duurzaam ondernemende consumentenelektronica merken*: 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10
49
Miele 26% in (zeer) sterke mate Philips 24% Bosch 22% Siemens 19% Whirlpool 16% Bauknecht 13% Apple 13% AEG 12% LG 11% HP 10%
*: In welke mate voeren de volgende bedrijven en merken volgens u een duurzaam beleid?
overwegen
direct doen
52
overwegen
direct doen
overwegen
direct doen
overwegen
direct doen
Filmpje
5 Voorbeeld profilering met duurzaamheid
56
Hoe profileert SITA zich nu?
57
SITA profileert zich sterk met duurzaamheid. Op de homepage en ook de sub-pagina’s wordt veel aandacht aan duurzaamheid besteed.
SITA biedt duurzame diensten aan
58
Hoe profileert van Gansewinkel zich nu? Afval bestaat niet. Cradle-to-cradle gecertificeerd. Helder, aannemelijk.
59
61
Carbon Footprint Bepalen van alle directe en indirecte energieconsumptie die te maken hebben met de verschillende activiteiten van een organisatie en die omzetten in CO2 uitstoot aan de hand van conversie factoren Methode: Green House Gas (GHG) Protol en NEN-ISO 14064 Een Carbon Footprint analyse bestaat uit drie scopes: – Scope I: directe emissie, zoals gas of brandstof verbranding en bijvoorbeeld het wagenpark; – Scope II: indirecte emissie, zoals elektriciteit, zakelijke km privéauto en vliegreizen; – Scope III: ingekochte indirecte emissie. Diensten of onderaannemers, die men als organisatie inhuurt om hun bedrijfsvoering mogelijk te maken.
Voorbeeld CO2 footprint (ingenieursburo) Bron: http://www.movares.nl/Movares/Duurzaamheid/CO2-prestatieladder.htm
Voorbeeld aanpak CO2-reductieplan Bron: http://www.movares.nl/NR/rdonlyres/584ED06F-6E3B-4BF6-84927E6931E6E4D2/0/3C_CarbonManagementMovares2009_exclbijlagen_v11.pdf
Voorbeeld CO2 reductiedoelstellingen
65
CO2 calculator Bron: http://www.climateneutralgroup.com/Business/Auth.aspx?lang=NL
66
67
68
overwegen
direct doen
overwegen
direct doen
overwegen
direct doen
overwegen
direct doen
overwegen
direct doen
overwegen
direct doen
overwegen
direct doen
overwegen
direct doen
Hoe nu verder? 1. Hoe = gouden regels 2. Wat = Neem uw eigen stalenboek duurzaam ondernemen ter hand. Projecteer de staalkaarten op uw bedrijf en ga aan de slag. 3. Verder praten en concreet maken van uw Duurzaam ondernemen actieplan = afspraak maken 4. Meer info en deze presentatie ook via http://www.syntens.nl/duurzaamondernemen 5. Maak gebruik van subsidiemogelijkheden voor de uitvoering (zie ook boekje kaart 17, 47) 79
80
5 Gouden regels 1. Bepaal strategisch belang 2. Stel ambitie en maak er een project van 3. Bepaal hoe duurzaam u al bent 4. Focus op grootste kansen en hefboomwerking 5. Maak de businesscase sluitend
Sietse Vlietstra, adviseur (duurzame) innovatie Syntens
Ruud Koornstra
