Drugstoeristen in Roosendaal & Bergen op Zoom
Tellingen na de valreep
Roosendaal/Rotterdam, april 2010
1
Deze studie is uitgevoerd door: Dr. E.J. van der Torre E. Lagendijk Msc Dr. E. Bervoets Ronald van Tiggelen Ramses Nijpels Mark Donkersloot Mark Horsten Jack Ambags Dennis Hopstaken Pascal van Broekhoven Patrick Smout Michael Verdult
2
Inhoudsopgave
Samenvatting
4
1.
Inleiding
5
2. 2.1 2.2 2.3
Tellingen: Franse en Belgische toeristen Inleiding Bergen op Zoom Roosendaal
7 7 7 9
3. 3.1 3.2 3.2.1 3.2.2 3.3 3.3.1 3.3.2
Volgactie: schattingen van het aantal drugstoeristen Inleiding Bergen op Zoom Schattingen Bergen op Zoom Geschatte drugstoeristen in 2008 en 2010 Roosendaal Schattingen Roosendaal Geschatte drugstoeristen in 2008 en 2010
12 12 12 14 18 18 20 24
Bijlagen: -
Bijlage 1: Verantwoording (26) Bijlage 2: Resultaten van de tellingen in 2008 (29) Bijlage 3: Telschema toeristen (31) Bijlage 4: Notitieschema politieteam Courage: volgacties (33)
3
Samenvatting
Het aantal geschatte drugstoeristen is in Bergen op Zoom en Roosendaal fors afgenomen. De totale schatting van het aantal drugstoeristen dat - tussen 09.00 en 20.00 uur - in 2008 in de onderzoeksweek over één van de drie onderzochte invalswegen Bergen op Zoom bezoekt bedraagt 12.194 personen. In 2010 komt dezelfde schatting van het aantal drugstoeristen dat in de onderzoeksweek naar Bergen op Zoom komt uit op 402 personen. De totale schatting van het aantal drugstoeristen dat - tussen 09.00 en 20.00 uur - in 2008 in de onderzoeksweek over één van de drie onderzochte invalswegen Roosendaal bezoekt bedraagt 13.636 personen. In 2010 komt dezelfde schatting van het aantal drugstoeristen dat in de onderzoeksweek naar Roosendaal komt uit op 337 personen. Verdachte bestemming Bij de bovenstaande schattingen betitelen we een persoon alleen als drugstoerist als duidelijk is dat hij (en zelden zij) naar een bekende drugsbestemming gaat. Bij de schatting in 2008 hebben we Belgen en Fransen met een verdachte bestemming buiten beschouwing gelaten. We merkten echter dat in 2010 het relatieve belang van verdachte bestemmingen is toegenomen. Immers, drugstoeristen die naar een gedoogde coffeeshop reden behoefden zich geen zorgen te maken over achtervolging door de politie en waren daar dan ook zelden alert op. Vandaag de dag is elke drugstoerist per definitie een illegale drugsklant, waardoor de alertheid is toegenomen en het lastiger is om door middel van een volgactie de precieze (drugs)bestemming vast te stellen. De inschatting van de politiemensen is bepalend geweest bij het geven van de kwalificatie ‘verdacht’. De Belgische of Franse auto rijdt bijvoorbeeld afwijkend: meerdere malen keren, stoppen langs de weg na een doelloze rondrit door de stad en vervolgens de stad weer verlaten. Of de drugstoeristen rijden e.o. lopen richting een illegaal verkooppunt, maar het is niet geheel zeker dat dit de bestemming is. Als we in 2010 ook toeristen met een verdachte bestemming meetellen, dan komt de schatting van het aantal drugstoeristen in de onderzoeksweek voor Bergen op Zoom uit op 1.072 drugstoeristen. Als we hetzelfde doen in Roosendaal, dan komt de schatting uit op 967 drugstoeristen.
4
1.
Inleiding
Een herhaling De gemeenten Roosendaal en Bergen op Zoom telden tot 16 september 2010 vier gedoogde coffeeshops. Op deze datum is het gedoogbeleid beëindigd. De coffeeshops kenden een grote toestroom van drugstoeristen, voornamelijk afkomstig uit België en (in veel mindere mate) Frankrijk. In januari 2008 zijn per gemeente een week lang tellingen en volgacties uitgevoerd om een schatting te maken van het aantal drugstoeristen.1 We hebben dit onderzoek in week 8 (Bergen op Zoom) en in week 10 (Roosendaal) van 2010 herhaald. Deze rapportage presenteert de resultaten van de tellingen en volgacties in 2010 en treft vergelijkingen met de uitkomsten in 2008. Dit geeft een indicatie van het aantal drugstoeristen en van de veranderingen hierin vanwege de beëindiging van het gedoogbeleid.
De werkwijze Er zijn - net als in 2008 - twee onderzoeksactiviteiten uitgevoerd: tellingen en volgacties door politiemensen. De tellingen zijn uitgevoerd door studenten, met permanent toezicht en aansturing door een onderzoeker. Gedurende één week zijn per gemeente op drie invalswegen van 09.00 tot 22.00 uur alle inkomende Belgische en Franse voertuigen en inzittenden geteld. Dat is per uur vastgelegd. De tellingen zijn in Bergen op Zoom op de volgende invalswegen uitgevoerd: • Randweg Noord • Rooseveltlaan • Olympialaan (nabij de kruising met de Antwerpsestraatweg) In Roosendaal is op de volgende invalswegen geteld: • Burgemeester Freijterslaan • Antwerpseweg • Van Beethovenlaan Er zijn, in aanvulling op deze tellingen, in dezelfde onderzoeksweken aselect zoveel mogelijk getelde voertuigen gevolgd, door medewerkers van het politieteam Courage. De bestemming is genoteerd. Daarbij worden vijf bestemmingen onderscheiden: •
Een (bij de politie bekend) illegaal verkooppunt
1
E.J. van der Torre, M. Wigmans en E.D. Cachet, Drugstoeristen in Roosendaal en Bergen op Zoom: Tellingen, Den haag, mei 2008.
5
• • •
•
Een voormalige gedoogde coffeeshop2 Een niet drugsgerelateerde bestemming Een verdachte situatie: de (precieze) bestemming is onbekend. De auto rijdt afwijkend, bijvoorbeeld meerdere malen keren, stoppen langs de weg na een doelloze rondrit door de stad en vervolgens de stad weer verlaten. Of de drugstoeristen rijden e.o. lopen richting een illegaal verkooppunt, maar het is niet geheel zeker dat dit de bestemming is. De inschatting van de politiemensen is bepalend geweest bij het geven van de kwalificatie ‘verdacht’. Een onbekende bestemming, maar niet verdachte bestemming. Bijvoorbeeld een auto die niet meer gevolgd kon worden vanwege de verkeersdrukte of die (zonder enige verdenking) wordt geparkeerd op een parkeerplaats of parkeergarage.
De bijlage van dit onderzoek bevat een nadere verantwoording van de gehanteerde werkwijze.
Dankwoord We zijn de studenten die de tellingen hebben verricht dank verschuldigd. Zij waren afkomstig van een uitzendbureau voor studenten. De politiemensen van Courage hebben belangrijk werk geleverd met de volgacties, omdat het daardoor mogelijk is onderscheid te maken tussen toeristen en drugstoeristen. Ze hebben zich voortreffelijke gehouden aan de werkwijze om aselect te volgen en om – omwille van de betrouwbaarheid van het onderzoek – niet in te grijpen bij verdachte omstandigheden.
2
Er zijn immers geen gedoogde coffeeshops meer in Roosendaal en Bergen op Zoom, zoals in 2008 nog wel het geval was.
6
2.
Tellingen: Franse en Belgische toeristen
2.1
Inleiding
We presenteren in deze paragraaf de resultaten van de tellingen die zijn uitgevoerd op de genoemde invalswegen. Het betreft tellingen van Franse en Belgische voertuigen en het aantal inzittenden. We spreken in deze paragraaf steevast over toeristen, omdat het nu eenmaal niet vast staat dat het drugstoeristen betreft. In de volgende paragraaf brengen we dit onderscheid wel aan. Er zijn tellingen verricht tussen 09.00 uur en 22.00 uur. We maken een onderscheid tussen de periode van 09.00 uur tot 20.00 uur en die van 20.00 uur tot 22.00 uur. Dit deden we ook in 2008, toen dit onderscheid relevant was omdat de gedoogde coffeeshops om 20.00 uur de deuren sloten. Omwille van de vergelijking herhalen we dit.
2.2
Bergen op Zoom
Uit de tellingen die in Bergen op Zoom zijn uitgevoerd blijkt dat tussen 09.00 uur en 22.00 uur de meeste toeristen worden geteld op de Rooseveltlaan: 2.746 toeristen in 1.876 voertuigen. Dat is veel minder dan in 2008, toen de teller uit kwam op 7.949 toeristen in 5.131 voertuigen. Op de Randweg Noord tellen we in 2010 in totaal 1.886 toeristen tussen 09.00 en 22.00 uur. Dit aantal lag in 2008 op 1.699. We telden in 2010 de minste toeristen op de Olympialaan: 1.477. In 2008 lag de score hoger met 4.923 toeristen. De onderstaande tabel presenteert de precieze uitkomst van de tellingen in 2010. We vermelden expliciet de uitkomsten van de tellingen tot 20.00 uur, omdat in het verleden (tot 16 september 2009) de gedoogde coffeeshops op dit tijdstip de deuren sloten. Zie bijlage 2 voor de precieze uitkomsten van de tellingen in 2008.
7
Tabel 2.1: Aantal toeristen per tellocatie in Bergen op Zoom in 2010 Aantal getelde voertuigen
Aantal getelde
Aantal Inzittenden
Aantal Inzittenden
9.00 – 20.00
voertuigen
09.00-20.00
20.00-22.00
20.00 – 22.00
Totaallijst Bergen op Zoom Ma
Randweg Noord
175
8
218
9
Di
Randweg Noord
180
4
224
4
Wo
Randweg Noord
193
5
263
5
Do
Randweg Noord
187
16
242
24
Vr
Randweg Noord
207
7
273
8
Za
Randweg Noord
251
11
451
21
Zo
Randweg Noord
77
6
133
11
1.270
57
1.804
82
Totaal Ma
Rooseveltlaan
165
11
290
19
Di
Rooseveltlaan
280
14
375
20
Wo
Rooseveltlaan
282
12
382
17
Do
Rooseveltlaan
300
21
434
25
Vr
Rooseveltlaan
270
14
359
20
Za
Rooseveltlaan
357
16
566
29
Zo
Rooseveltlaan
117
17
196
14
1.771
105
2.602
144
Totaal Ma
Olympialaan
89
5
142
5
Di
Olympialaan
126
12
180
19
Wo
Olympialaan
118
10
193
12
Do
Olympialaan
97
6
133
8
Vr
Olympialaan
123
9
186
15
Za
Olympialaan
224
11
362
18
Zo
Olympialaan
94
7
194
10
871
60
1.390
87
222 = 4.134
5.796
Totaal TOTAAL
3.912
+
Voertuigen
+
Inzittenden
8
313 = 6.109
De onderstaande tabel treft een vergelijking tussen de uitkomsten van de tellingen in 2008 en die in 2010. Tabel 2.2: Aantel getelde voertuigen en inzittenden in Bergen op Zoom in 2008 en in 2010 Aantal getelde
Aantal getelde
Aantal inzittenden
Aantal inzittenden
voertuigen
voertuigen
9.00 - 20.00
20.00 – 22.00
9.00 – 20.00 2008: 1.168 2010: 1.270
20.00 – 22.00 2008: 41 2010: 57
2008: 2010:
1.635 1.804
2008: 2010:
64 82
Rooseveltlaan
2008: 2010:
5.008 1.771
2008: 2010:
123 105
2008: 2010:
7.772 2.602
2008: 2010:
177 144
Olympialaan
2008: 2010:
2.957 871
2008: 2010:
83 60
2008: 2010:
4.797 1.390
2008: 2010:
126 87
Randweg Noord
2.3
Roosendaal
Uit de tellingen die in Roosendaal zijn uitgevoerd blijkt dat tussen 09.00 uur en 22.00 uur de meeste toeristen worden geteld op de Antwerpseweg: 7.387 toeristen in 5.159 voertuigen. In 2010 telden we nog 15.736 toeristen in 10.255 voertuigen. Op de Van Beethovenlaan tellen we in 2010 in totaal 1.886 toeristen tussen 09.00 en 22.00 uur. Dit aantal lag in 2008 op 2.161. We telden in 2010 precies 1.577 toeristen op de burgemeester Freijterslaan. In 2008 lag de iets lager met 1.468 toeristen. De onderstaande tabel presenteert de precieze uitkomst van de tellingen in 2010. We vermelden expliciet de uitkomsten van de tellingen tot 20.00 uur, omdat in het verleden (tot 16 september 2009) de gedoogde coffeeshops op dit tijdstip de deuren sloten. Zie bijlage 2 voor de precieze uitkomsten van de tellingen in 2008.
9
Tabel 2.3 Aantal toeristen per tellocatie in Roosendaal in 2010 Aantal getelde voertuigen
Aantal getelde
Aantal Inzittenden
Aantal Inzittenden
9.00 – 20.00
voertuigen
09.00-20.00
20.00-22.00
20.00 – 22.00
Totaallijst Roosendaal Ma
V. Beethovenlaan
119
4
159
8
Di
V. Beethovenlaan
148
19
215
22
Wo
V. Beethovenlaan
111
8
155
14
Do
V. Beethovenlaan
114
12
153
15
Vr
V. Beethovenlaan
140
10
187
15
Za
V. Beethovenlaan
163
10
283
19
Zo
V. Beethovenlaan
89
6
158
9
884
69
1.310
102
Totaal Ma
Antwerpseweg
694
45
1.046
50
Di
Antwerpseweg
596
18
756
25
Wo
Antwerpseweg
726
37
996
50
Do
Antwerpseweg
692
33
918
33
Vr
Antwerpseweg
880
39
1.215
54
Za
Antwerpseweg
974
28
1.501
44
Zo
Antwerpseweg
367
30
653
46
4.929
230
7.085
302
Totaal Ma
Bm Freijterslaan
149
141
168
8
Di
Bm Freijterslaan
147
8
203
8
Wo
Bm Freijterslaan
158
4
221
4
Do
Bm Freijterslaan
134
5
180
6
Vr
Bm Freijterslaan
180
27
264
41
Za
Bm Freijterslaan
166
8
250
8
Zo
Bm Freijterslaan
107
7
204
12
1.041
200
1.490
87
499 = 7.352
9.885
Totaal TOTAAL
6.854
+
Voertuigen
10
+
Inzittenden
491 = 10.376
De onderstaande tabel treft een vergelijking tussen de uitkomsten van de tellingen in 2008 en die in 2010. Tabel 2.4: Aantel getelde voertuigen en inzittenden in Roosendaal in 2008 en in 2010 Aantal getelde
Aantal getelde
Aantal inzittenden
Aantal inzittenden
voertuigen
voertuigen
9.00 - 20.00
20.00 – 22.00
9.00 – 20.00 2008: 1.403 2010: 884
20.00 – 22.00 2008: 189 2010: 69
2008: 2010:
2.030 1.301
2008: 2010:
131 102
Antwerpseweg
2008: 2010:
9.944 4.929
2008: 2010:
311 230
2008: 2010:
15.230 7.085
2008: 2010:
506 302
Bm Freijterslaan
2008: 2010:
955 1.041
2008: 2010:
46 200
2008: 2010:
1.403 1.490
2008: 2010:
65 87
Van Beethovenlaan
11
3.
Volgactie: schattingen van het aantal drugstoeristen
3.1
Inleiding
Het is de vraag hoeveel van de getelde Belgische en Franse toeristen nu drugstoeristen zijn. Om hiervan een schatting te kunnen geven heeft de politie aselect Belgische of Franse voertuigen gevolgd om zo te proberen vast te stellen wat hun bestemming is. We herhalen het onderzoek uit 2008. Dit betekent dat we de schatting van het aantal drugstoeristen baseren op volgacties die tussen 09.00 en 20.00 uur zijn verricht: de openingstijden van de coffeeshops ten tijde van het gedoogbeleid. We presenteren wel ook de uitkomsten van de volgacties tussen 20.00 en 22.00 uur en geven daarmee een indicatie van het drugsverkeer gedurende die uren. Bij de schatting die in 2008 is gemaakt zijn voertuigen die verdacht waren buiten beschouwing gelaten. We herhalen dit. We maken nu echter ook een schatting waarbij we de verdachte voertuigen meetellen, omdat het relatieve belang van verdachte bestemmingen is toegenomen. Immers, drugstoeristen die naar een gedoogde coffeeshop reden behoefden zich geen zorgen te maken over achtervolging door de politie en waren daar dan ook zelden alert op. Vandaag de dag is elke drugstoerist per definitie een illegale drugsklant, waardoor de alertheid is toegenomen en het lastiger is om door middel van een volgactie de precieze (drugs)bestemming vast te stellen. We vatten een bezoek van Belgische of Franse toeristen aan een voormalig gedoogde coffeeshop op als een ‘bekende drugsbestemming’. Het zou niet mogelijk moeten zijn om hier (vandaan) nog softdrugs te kunnen kopen. Het is mogelijk dat Belgen of Fransen voor een sociaal bezoek of een kop koffie naar een voormalig gedoogde coffeeshop komen gereden, maar zonder uitzondering maakte het geringe aantal Belgen of Fransen met deze bestemming een verdachte indruk. Zie hierover de verantwoording in de bijlage. Verreweg de meeste drugstoeristen zijn Belgen. Van de gevolgde auto’s met een bekende drugsbestemming (een illegaal verkooppunt of een voormalig gedoogde coffeeshop) of met een verdachte bestemming is 87,2% van de inzittenden een Belg en dus 12,8% zijn Fransen.
3.2
Bergen op Zoom
Er zijn in Bergen op Zoom in totaal 643 voertuigen gevolgd, waarvan 571 tussen 09.00 en 20.00 uur. In Bergen op Zoom rijden in de onderzoeksweek tussen 09.00 en 20.00 uur in totaal 26 voertuigen naar een illegaal verkooppunt en 1 naar een voormalig gedoogde coffeeshop. Precies 57 voertuigen hebben een verdachte bestemming. De onderstaande tabellen geven een overzicht van de volgacties op de drie onderzoekslocaties in Bergen op Zoom.
12
Tabel 3.1: Gevolgde voertuigen op de Randweg Noord Ma
Di
Woe
Don
Vrij
Zat
Zon
Totaal
%
Niet drugsgerelateerd
20
24
12
29
30
26
22
163
87,6%
Vml. ged. coffeeshop
0
0
0
0
0
0
0
0
0%
Illegaal verkooppunt
0
0
1
0
0
2
0
3
1,6%
Onbekend, niet verdacht
4
0
1
1
0
0
0
6
3,2%
Verdacht
Aantal gevolgde voertuigen 09:00 – 20:00 uur
0
2
5
1
0
5
1
14
7,5%
Onduidelijk
0
0
0
0
0
0
0
0
0%
Totaal
24
26
19
31
30
33
23
186
100%
Don
Vrij
Zat
Zon
Totaal
%
Aantal gevolgde voertuigen
Ma t.m. Zon
20:00 – 22:00 uur Niet drugsgerelateerd
20
Vml. ged. coffeeshop
0
Illegaal verkooppunt
2
Onbekend, niet verdacht
3
Verdacht
0
Onduidelijk
1
Totaal
26
Tabel 3.2: Gevolgde voertuigen op de Rooseveltlaan Aantal gevolgde voertuigen
Ma
Di
Woe
09:00 – 20:00 uur Niet drugsgerelateerd
20
23
28
30
24
30
15
170
80,2%
Vml. ged. Coffeeshop
0
0
0
0
0
0
0
0
0%
Illegaal verkooppunt
1
2
3
2
1
1
0
10
4,7%
Onbekend, niet verdacht
2
2
1
1
2
0
0
8
3,8%
Verdacht
3
5
1
2
0
4
8
23
10,8%
Onduidelijk
0
0
1
0
0
0
0
1
0,5%
Totaal
26
32
34
35
27
35
23
212
100%
Aantal gevolgde voertuigen
Ma t.m. Zon
20:00 – 22:00 uur Niet drugsgerelateerd
16
Vml. ged. Coffeeshop
0
Illegaal verkooppunt
1
Onbekend, niet verdacht
2
Verdacht
8
Onduidelijk
0
Totaal
27
13
Tabel 3.3: Gevolgde voertuigen op de Olympialaan Ma
Di
Woe
Don
Vrij
Zat
Zon
Totaal
%
Niet drugsgerelateerd
10
4
21
12
25
29
20
121
69,9%
Vml. ged. coffeeshop
1
0
0
0
0
0
0
1
0,6%
Illegaal verkooppunt
0
2
2
1
3
1
4
13
7,5%
Onbekend, niet verdacht
3
5
3
2
1
0
2
16
9,2%
Verdacht
Aantal gevolgde voertuigen 09:00 – 20:00 uur
2
7
0
5
2
4
0
20
11,6%
Onduidelijk
0
1
1
0
0
0
0
2
1,2%
Totaal
16
19
27
20
31
34
26
173
100%
Aantal gevolgde voertuigen
Ma t.m. Zon
20:00 – 22:00 uur Niet drugsgerelateerd
11
Vml. ged. coffeeshop
0
Illegaal verkooppunt
4
Onbekend, niet verdacht
4
Verdacht
0
Onduidelijk
0
Totaal
19
3.2.1 Schattingen Bergen op Zoom Als we er vanuit gaan dat de resultaten van de volgacties representatief zijn voor de bestemming van de getelde voertuigen, dan kunnen we per locatie het aantal drugstoeristen (d.w.z. toeristen met een drugsbestemming) in de onderzoeksweek schatten. We maken bij deze schatting een onderscheid tussen: a. b.
Voertuigen met een illegaal verkooppunt of een voormalig gedoogde coffeeshop als bestemming (we spreken dan van een bekende drugsbestemming). Voertuigen met een verdachte bestemming of met een illegaal verkooppunt danwel voormalig gedoogde coffeeshops als bestemming (we spreken dan van een bekende drugsbestemming of een verdachte bestemming).
14
3
Tabel 3.4 Aantal in Bergen op Zoom gevolgde voertuigen in 2010 met bekende drugsbestemming : van 09.00 tot 20.00 uur. Bergen op Zoom
Aantal gevolgde voertuigen met bekende drugsbestemming
Aantal inzittenden van voertuigen met bekende drugsbestemming: absoluut en gemiddeld
Totaal aantal gevolgde voertuigen met bekende bestemming
Percentage voertuigen met bekende drugs bestemming van totaal aantal gevolgde voertuigen met bekende bestemming
Randweg Noord
3
5 (gem 1,67)
166
1,8%
Rooseveltlaan
11
19 (gem 1,72)
182
6,04%
Olympialaan
14
28 (gem 2)
135
10,37%
Tabel 3.5 Aantal in Bergen op Zoom gevolgde voertuigen in 2010 met bekende drugsbestemming of verdachte 4 bestemming: van 09.00 tot 20.00 uur. Bergen op Zoom
Aantal gevolgde voertuigen met bekende drugsbestemming of verdachte bestemming
Aantal inzittenden van voertuigen met bekende drugsbestemming of verdachte bestemming: absoluut en gemiddeld
Totaal aantal gevolgde voertuigen met bekende bestemming of verdachte bestemming
Percentage voertuigen met bekende drugsbestemming of verdachte bestemming van totaal aantal gevolgde voertuigen met bekende bestemming of verdachte bestemming
Randweg Noord
17
38 (gem 2,24)
180
9,44%
Rooseveltlaan
34
53 (gem. 1,56)
205
16,59%
Olympialaan
34
57 (gem 1,68)
155
21,94%
Dit levert voor Bergen op Zoom de volgende schattingen op: •
Randweg Noord: o In de onderzoeksweek geteld aantal Belgische of Franse voertuigen tussen 09.00 en 20.00 uur: 1.270 (zie tabel 2.1). o Percentage tussen 09.00 en 20.00 uur gevolgde voertuigen met bekende drugsbestemming op deze locatie in de onderzoeksweek: 1,8%. o Schatting van het aantal voertuigen met drugstoeristen in de onderzoeksweek tussen 09.00 en 20.00 uur: 1,8% van 1.270 = 23 voertuigen. o Schatting van het aantal drugstoeristen met illegaal verkooppunt als bestemming in de onderzoeksweek tussen 09.00 en 20.00 uur: 23 voertuigen x 1,67 (gemiddeld aantal inzittenden per auto met een drugsbestemming op deze locatie) = 38 drugstoeristen.
3
Dit is dus exclusief verdachte bestemmingen De inschatting van de politiemensen is bepalend geweest bij het geven van de kwalificatie ‘verdacht’. De Belgische of Franse auto rijdt bijvoorbeeld afwijkend: meerdere malen keren, stoppen langs de weg na een doelloze rondrit door de stad en vervolgens de stad weer verlaten. Of de drugstoeristen rijden e.o. lopen richting een illegaal verkooppunt, maar het is niet geheel zeker dat dit de bestemming is. 4
15
Tabel 3.6: Vergelijking tussen schattingen van drugstoeristen in 2008 en in 2010 op de Randweg Noord 2008
Tellingen tussen 09:00
..van Belgische of Franse
Schatting
uur en 20:00 uur
drugstoeristen
drugstoeristen:
met
aantal
bekende drugsbestemming
437 2010
Tellingen tussen 09:00
..van Belgische of Franse
Schatting
uur en 20:00 uur
drugstoeristen
drugstoeristen:
met
aantal
bekende drugsbestemming
38
Indien we er vanuit zouden gaan dat de inzittenden van Franse en Belgische auto’s met een verdachte bestemming ook drugstoeristen zijn, dan komt de schatting van het aantal drugstoeristen in de onderzoeksweek uit op: o Percentage tussen 09.00 en 20.00 uur gevolgde voertuigen met bekende drugsbestemming of verdachte bestemming op deze locatie in de onderzoeksweek: 9,44%. o De schatting van het aantal voertuigen met drugstoeristen in de onderzoeksweek tussen 09.00 en 20.00 uur komt dan uit op: 9,44% van 1.270 = 120 voertuigen. o Schatting van het aantal drugstoeristen met bekende drugsbestemming of verdachte bestemming in de onderzoeksweek tussen 09.00 en 20.00 uur: 120 voertuigen x 2,44 (gemiddeld aantal inzittenden met deze drugsbestemming op deze locatie) = 293 drugstoeristen.
•
Rooseveltlaan: o In de onderzoeksweek geteld aantal Belgische of Franse voertuigen tussen 09.00 en 20.00 uur: 1.771 (zie tabel 2.1). o Percentage tussen 09.00 en 20.00 uur gevolgde voertuigen met bekende drugsbestemming op deze locatie in de onderzoeksweek: 6,04%. o Schatting van het aantal voertuigen met drugstoeristen in de onderzoeksweek tussen 09.00 en 20.00 uur: 6,04% van 1.771 = 107 voertuigen. o Schatting van het aantal drugstoeristen met een bekende drugsbestemming in de onderzoeksweek tussen 09.00 en 20.00 uur: 107 voertuigen x 1,72 (gemiddeld aantal inzittenden per auto met een drugsbestemming op deze locatie) = 184 drugstoeristen.
16
Tabel 3.7: Vergelijking tussen schattingen van drugstoeristen in 2008 en in 2010 op de Rooseveltlaan 2009
Tellingen tussen 09:00
..van Belgische of Franse
Schatting
uur en 20:00 uur
drugstoeristen
drugstoeristen:
met
aantal
bekende drugsbestemming
7.240 2010
Tellingen tussen 09:00
..van Belgische of Franse
Schatting
uur en 20:00 uur
drugstoeristen
drugstoeristen:
met
aantal
bekende drugsbestemming
184 Indien we er vanuit zouden gaan dat de inzittenden van Franse en Belgische auto’s met een verdachte bestemming ook drugstoeristen zijn, dan komt de schatting van het aantal drugstoeristen in de onderzoeksweek uit op: o Percentage tussen 09.00 en 20.00 uur gevolgde voertuigen met bekende drugsbestemming of verdachte bestemming op deze locatie in de onderzoeksweek: 16,59%. o De schatting van het aantal voertuigen met drugstoeristen in de onderzoeksweek tussen 09.00 en 20.00 uur komt dan uit op: 16,59% van 1.771 = 294 voertuigen. o Schatting van het aantal drugstoeristen met bekende drugsbestemming of verdachte bestemming in de onderzoeksweek tussen 09.00 en 20.00 uur: 294 voertuigen x 1,56 (gemiddeld aantal inzittenden per auto met een drugsbestemming op deze locatie) = 459 drugstoeristen. •
Olympialaan: o In de onderzoeksweek geteld aantal Belgische of Franse voertuigen tussen 09.00 en 20.00 uur: 871 (zie tabel 2.1). o Percentage tussen 09.00 en 20.00 uur gevolgde voertuigen met bekende drugsbestemming op deze locatie in de onderzoeksweek: 10,37%. o Schatting van het aantal voertuigen met drugstoeristen in de onderzoeksweek tussen 09.00 en 20.00 uur: 10,37% van 871 = 90 voertuigen. o Schatting van het aantal drugstoeristen met illegaal verkooppunt als bestemming in de onderzoeksweek tussen 09.00 en 20.00 uur: 90 voertuigen x 2 (gemiddeld aantal inzittenden per auto met een drugsbestemming op deze locatie) = 180 drugstoeristen.
Tabel 3.8: Vergelijking tussen schattingen van drugstoeristen in 2008 en in 2010 op de Olympialaan 2008
Tellingen tussen 09:00
..van Belgische of Franse
Schatting
uur en 20:00 uur
drugstoeristen
drugstoeristen:
met
aantal
bekende drugsbestemming
4.517 2010
Tellingen tussen 09:00
..van Belgische of Franse
Schatting
uur en 20:00 uur
drugstoeristen
drugstoeristen:
met
bekende drugsbestemming
180
17
aantal
Indien we er vanuit zouden gaan dat de inzittenden van Franse en Belgische auto’s met een verdachte bestemming ook drugstoeristen zijn, dan komt de schatting van het aantal drugstoeristen in de onderzoeksweek uit op: o Percentage tussen 09.00 en 20.00 uur gevolgde voertuigen met bekende drugsbestemming of verdachte bestemming op deze locatie in de onderzoeksweek: 21,94%. o De schatting van het aantal voertuigen met drugstoeristen in de onderzoeksweek tussen 09.00 en 20.00 uur komt dan uit op: 21,94% van 871 = 191 voertuigen. o Schatting van het aantal drugstoeristen met bekende drugsbestemming of verdachte bestemming in de onderzoeksweek tussen 09.00 en 20.00 uur: 191 voertuigen x 1,68 (gemiddeld aantal inzittenden per auto met een drugsbestemming op deze locatie) = 320 drugstoeristen.
3.2.2 Geschatte drugstoeristen in 2008 en 2010 De totale schatting van het aantal drugstoeristen dat - tussen 09.00 en 20.00 uur - in 2008 de onderzoeksweek over één van de drie onderzochte invalswegen Bergen op Zoom bezoekt bedraagt dus (437 + 7.240 + 4.517) = 12.194 personen. In 2010 komt de totale schatting (eveneens op basis van volgacties van 09:00 tot 20:00 uur) van het aantal drugstoeristen dat in de onderzoeksweek naar Bergen op Zoom komt uit op: 38 + 184 + 180 = 402 personen Als we voor 2010 ook toeristen met een verdachte bestemming meenemen bij de schatting, dan komt de schatting van het aantal drugstoeristen dat in de onderzoeksweek naar Bergen op Zoom komt uit op: 293 + 459 + 320 = 1.072 personen.
3.3
Roosendaal
Er zijn in Roosendaal in totaal 816 voertuigen gevolgd, waarvan 729 tussen 09.00 en 20.00 uur. In Roosendaal rijden in de onderzoeksweek tussen 09.00 en 20.00 uur in totaal 12 voertuigen naar een illegaal verkooppunt en 10 naar een voormalig gedoogde coffeeshop. Precies 46 voertuigen hebben een verdachte bestemming. De onderstaande tabellen geven een overzicht van de volgacties op de drie onderzoekslocaties in Roosendaal. Enkele zaken vallen op: •
Op de Van Beethovenlaan gaan 13 van de in totaal 28 gevolgde voertuigen tussen 20.00 en 22.00 uur naar een bekende drugsbestemming (illegaal verkooppunt of voormalig gedoogde coffeeshop) of naar een verdachte bestemming. In deze uren rijden 13 (van de 38) voertuigen over de Antwerpseweg naar een illegaal verkooppunt of naar een verdachte bestemming.
18
•
Op zondag rijden tussen 09.00 en 20.00 in totaal 5 voertuigen over de Antwerpsestraatweg naar een voormalig gedoogde coffeeshop.
Tabel 3.9: Gevolgde voertuigen op de Van Beethovenlaan Ma
Di
Woe
Don
Vrij
Zat
Zon
Totaal
%
Niet drugsgerelateerd
18
24
23
18
20
27
30
160
83,3%
Vml. ged. Coffeeshop
0
0
0
0
0
0
0
0
0%
Illegaal verkooppunt
1
1
0
0
0
0
0
2
1%
Onbekend, niet verdacht
1
2
3
0
4
5
1
16
8,3%
Verdacht
3
1
1
4
3
1
1
14
7,3%
Onduidelijk
0
0
0
0
0
0
0
0
0%
Totaal
23
28
27
22
27
33
32
192
100%
Aantal gevolgde voertuigen 09:00 – 20:00 uur
Aantal gevolgde voertuigen
Ma t.m. Zon
20:00 – 22:00 uur Niet drugsgerelateerd
15
Vml. ged. Coffeeshop
2
Illegaal verkooppunt
1
Onbekend, niet verdacht
0
Verdacht
10
Onduidelijk
0
Totaal
28
Tabel 3.10: Gevolgde voertuigen op de Antwerpseweg Ma
Di
Woe
Don
Vrij
Zat
Zon
Totaal
%
Niet drugsgerelateerd
38
33
44
46
46
40
35
282
88,1%
Vml. ged. Coffeeshop
0
1
0
0
0
0
5
6
1,8%
Illegaal verkooppunt
1
0
0
1
1
0
0
3
0,9%
Onbekend, niet verdacht
0
3
1
1
0
1
3
9
2,8%
Verdacht
5
1
5
3
0
4
2
20
6,3%
Onduidelijk
0
0
0
0
0
0
0
0
0%
Totaal
44
38
50
51
47
45
45
320
100%
Aantal gevolgde voertuigen 09:00 – 20:00 uur
Aantal gevolgde voertuigen
Ma t.m. Zon
20:00 – 22:00 uur Niet drugsgerelateerd
25
Vml. ged. Coffeeshop
0
Illegaal verkooppunt
5
Onbekend, niet verdacht
0
Verdacht
8
Onduidelijk
0
Totaal
38
19
Tabel 3.11: Gevolgde voertuigen op de Burgemeester Freijterslaan Ma
Di
Woe
Don
Vrij
Zat
Zon
Totaal
%
Niet drugsgerelateerd
25
22
26
31
30
23
27
184
86%
Vml. ged. coffeeshop
0
1
0
1
1
0
0
3
1,4%
Illegaal verkooppunt
0
1
0
1
3
0
0
5
2,3%
Onbekend, niet verdacht
1
3
2
3
0
0
1
10
4,7%
Verdacht
3
3
0
1
0
3
2
12
5,6%
Onduidelijk
0
0
0
0
0
0
0
0
0%
Totaal
29
30
28
37
34
26
30
214
100%
Aantal gevolgde voertuigen 09:00 – 20:00 uur
Aantal gevolgde voertuigen
Ma t.m. Zon
20:00 – 22:00 uur Niet drugsgerelateerd
15
Vml. ged. coffeeshop
0
Illegaal verkooppunt
1
Onbekend, niet verdacht
3
Verdacht
2
Onduidelijk
0
Totaal
21
3.3.1 Schattingen Roosendaal Als we er vanuit gaan dat de resultaten van de volgacties representatief zijn voor de bestemming van de getelde voertuigen, dan kunnen we per locatie het aantal drugstoeristen (d.w.z. toeristen met een drugsbestemming) in de onderzoeksweek schatten. We maken bij deze schatting een onderscheid tussen: a. b.
Voertuigen met een illegaal verkooppunt of een voormalig gedoogde coffeeshop als bestemming (we spreken dan van een bekende drugsbestemming). Voertuigen met een verdachte bestemming of met een illegaal verkooppunt danwel voormalig gedoogde coffeeshops als bestemming (we spreken dan van een bekende drugsbestemming of een verdachte bestemming).
20
Tabel 3.12 Aantal in Roosendaal gevolgde voertuigen in 2010 met bekende drugsbestemming: van 09.00 tot 20.00 uur.
5
Bergen op Zoom
Aantal gevolgde voertuigen met bekende drugsbestemming
Aantal inzittenden van voertuigen met bekende drugsbestemming: absoluut en gemiddeld
Totaal aantal gevolgde voertuigen met bekende bestemming
Percentage voertuigen met bekende drugs bestemming van totaal aantal gevolgde voertuigen met bekende bestemming
V. Beethovenlaan
2
2 (gem 1)
162
1,23%
Antwerpseweg
9
16 (gem 1,78)
291
3,1%
Bm Freijterslaan
76
10 (gem 1,43)
191
3,66%
Tabel 3.13 Aantal in Roosendaal gevolgde voertuigen in 2010 met bekende drugsbestemming of verdachte bestemming: van 09.00 tot 20.00 7 uur.
Bergen op Zoom
Aantal gevolgde voertuigen met bekende drugsbestemming of verdachte bestemming
Aantal inzittenden van voertuigen met bekende drugsbestemming of verdachte bestemming
Totaal aantal gevolgde voertuigen met bekende bestemming of verdachte bestemming
V. Beethovenlaan
148
16 (gem 1,14)
176
Percentage voertuigen met bekende drugsbestemming of verdachte bestemming van totaal aantal gevolgde voertuigen met bekende bestemming of verdachte bestemming 7,95%
Antwerpseweg
27
46 (gem 1,70)
311
8,7%
Bm Freijterslaan
19 9
31 (gem 1,63)
203
9,36%
Dit levert voor Roosendaal de volgende schattingen op: •
Van Beethovenlaan: o In de onderzoeksweek geteld aantal Belgische of Franse voertuigen tussen 09.00 en 20.00 uur: 884 (zie tabel 2.3). o Percentage tussen 09.00 en 20.00 uur gevolgde voertuigen met bekende drugsbestemming op deze locatie in de onderzoeksweek: 1,23%. o Schatting van het aantal voertuigen met drugstoeristen in de onderzoeksweek tussen 09.00 en 20.00 uur: 1,23% van 884 = 11 voertuigen. o Schatting van het aantal drugstoeristen met illegaal verkooppunt als bestemming in de onderzoeksweek tussen 09.00 en 20.00 uur: 11 voertuigen x 1 (gemiddeld aantal inzittenden per auto met een drugsbestemming op deze locatie) = 11 drugstoeristen.
5
Dit is dus exclusief verdachte bestemmingen Bij één gevolgde auto was het aantal inzittenden niet zichtbaar. 7 De inschatting van de politiemensen is bepalend geweest bij het geven van de kwalificatie ‘verdacht’. De Belgische of Franse auto rijdt bijvoorbeeld afwijkend: meerdere malen keren, stoppen langs de weg na een doelloze rondrit door de stad en vervolgens de stad weer verlaten. Of de drugstoeristen rijden e.o. lopen richting een illegaal verkooppunt, maar het is niet geheel zeker dat dit de bestemming is. 8 Bij één gevolgde auto was het aantal inzittenden niet zichtbaar. 9 Bij één gevolgde auto was het aantal inzittenden niet zichtbaar. 6
21
Tabel 3.14: Vergelijking tussen schattingen van drugstoeristen in 2008 en in 2010 op de Van Beethovenlaan 2008
Tellingen tussen 09:00
..van Belgische of Franse
Schatting
uur en 20:00 uur
drugstoeristen
drugstoeristen:
met
aantal
bekende drugsbestemming
1.003 2010
Tellingen tussen 09:00
..van Belgische of Franse
Schatting
uur en 20:00 uur
drugstoeristen
drugstoeristen:
met
aantal
bekende drugsbestemming
11 Indien we er vanuit zouden gaan dat de inzittenden van Franse en Belgische auto’s met een verdachte bestemming ook drugstoeristen zijn, dan komt de schatting van het aantal drugstoeristen in de onderzoeksweek uit op: o Percentage tussen 09.00 en 20.00 uur gevolgde voertuigen met bekende drugsbestemming of verdachte bestemming op deze locatie in de onderzoeksweek: 7,95%. o De schatting van het aantal voertuigen met drugstoeristen in de onderzoeksweek tussen 09.00 en 20.00 uur komt dan uit op: 7,95% van 884 = 70 voertuigen. o Schatting van het aantal drugstoeristen met bekende drugsbestemming of verdachte bestemming in de onderzoeksweek tussen 09.00 en 20.00 uur: 70 voertuigen x 1,14 (gemiddeld aantal inzittenden met deze drugsbestemming op deze locatie) = 80 drugstoeristen. •
Antwerpseweg: o In de onderzoeksweek geteld aantal Belgische of Franse voertuigen tussen 09.00 en 20.00 uur: 4.929 (zie tabel 2.3). o Percentage tussen 09.00 en 20.00 uur gevolgde voertuigen met bekende drugsbestemming op deze locatie in de onderzoeksweek: 3,1%. o Schatting van het aantal voertuigen met drugstoeristen in de onderzoeksweek tussen 09.00 en 20.00 uur: 3,1% van 4.929 = 153 voertuigen. o Schatting van het aantal drugstoeristen met illegaal verkooppunt als bestemming in de onderzoeksweek tussen 09.00 en 20.00 uur: 153 voertuigen x 1,78 (gemiddeld aantal inzittenden per auto met een drugsbestemming op deze locatie) = 272 drugstoeristen.
Tabel 3.15: Vergelijking tussen schattingen van drugstoeristen in 2008 en in 2010 op de Antwerpseweg 2008
Tellingen tussen 09:00
..van Belgische of Franse
Schatting
uur en 20:00 uur
drugstoeristen
drugstoeristen:
met
aantal
drugsbestemming
12.201 2010
Tellingen tussen 09:00
..van Belgische of Franse
Schatting
uur en 20:00 uur
drugstoeristen
drugstoeristen:
met
bekende drugsbestemming
272
22
aantal
Indien we er vanuit zouden gaan dat de inzittenden van Franse en Belgische auto’s met een verdachte bestemming ook drugstoeristen zijn, dan komt de schatting van het aantal drugstoeristen in de onderzoeksweek uit op: o Percentage tussen 09.00 en 20.00 uur gevolgde voertuigen met bekende drugsbestemming of verdachte bestemming op deze locatie in de onderzoeksweek: 8,7%. o De schatting van het aantal voertuigen met drugstoeristen in de onderzoeksweek tussen 09.00 en 20.00 uur komt dan uit op: 8,7% van 4.929 = 429 voertuigen. o Schatting van het aantal drugstoeristen met bekende drugsbestemming of verdachte bestemming in de onderzoeksweek tussen 09.00 en 20.00 uur: 429 voertuigen x 1,7 (gemiddeld aantal inzittenden met deze drugsbestemming op deze locatie) = 729 drugstoeristen.
•
Burgemeester Freijterslaan: o In de onderzoeksweek geteld aantal Belgische of Franse voertuigen tussen 09.00 en 20.00 uur: 1.041 (zie tabel 2.3). o Percentage tussen 09.00 en 20.00 uur gevolgde voertuigen met bekende drugsbestemming op deze locatie in de onderzoeksweek: 3,66%. o Schatting van het aantal voertuigen met drugstoeristen in de onderzoeksweek tussen 09.00 en 20.00 uur: 3,66% van 1.041 = 38 voertuigen. o Schatting van het aantal drugstoeristen met illegaal verkooppunt als bestemming in de onderzoeksweek tussen 09.00 en 20.00 uur: 38 voertuigen x 1,43 (gemiddeld aantal inzittenden per auto met een drugsbestemming op deze locatie) = 54 drugstoeristen.
Tabel 3.16: Vergelijking tussen schattingen van drugstoeristen in 2008 en in 2010 op de Burgemeester Freijterslaan 2008
Tellingen tussen 09:00
..van Belgische of Franse
Schatting
uur en 20:00 uur
drugstoeristen
drugstoeristen:
met
aantal
drugsbestemming
432 2010
Tellingen tussen 09:00
..van Belgische of Franse
Schatting
uur en 20:00 uur
drugstoeristen
drugstoeristen:
met
bekende drugsbestemming
54
23
aantal
Indien we er vanuit zouden gaan dat de inzittenden van Franse en Belgische auto’s met een verdachte bestemming ook drugstoeristen zijn, dan komt de schatting van het aantal drugstoeristen in de onderzoeksweek uit op: o Percentage tussen 09.00 en 20.00 uur gevolgde voertuigen met bekende drugsbestemming of verdachte bestemming op deze locatie in de onderzoeksweek: 9,36%. o De schatting van het aantal voertuigen met drugstoeristen in de onderzoeksweek tussen 09.00 en 20.00 uur komt dan uit op: 9,36% van 1.041 = 97 voertuigen. o Schatting van het aantal drugstoeristen met bekende drugsbestemming of verdachte bestemming in de onderzoeksweek tussen 09.00 en 20.00 uur: 97 voertuigen x 1,63 (gemiddeld aantal inzittenden met deze drugsbestemming op deze locatie) = 158 drugstoeristen.
3.3.2 Geschatte drugstoeristen in 2008 en 2010 De totale schatting van het aantal drugstoeristen dat - tussen 09.00 en 20.00 uur - in 2008 de onderzoeksweek over één van de drie onderzochte invalswegen Roosendaal bezoekt bedraagt dus (1.003 + 12.201 + 432) = 13.636 personen. In 2010 komt de totale schatting (eveneens op basis van volgacties van 09:00 tot 20:00 uur) van het aantal drugstoeristen dat in de onderzoeksweek naar Roosendaal komt uit op: 11 + 272 + 54 = 337 personen Als we voor 2010 ook toeristen met een verdachte bestemming meenemen bij de schatting, dan komt de schatting van het aantal drugstoeristen dat in de onderzoeksweek naar Bergen op Zoom komt uit op: 80 + 729 + 158 = 967 personen.
24
Bijlagen
25
Bijlage 1
Verantwoording De uitkomsten van dit onderzoek worden vergeleken met die uit 2008. Er zijn in 2008 en in 2010 twee onderzoeksactiviteiten uitgevoerd: tellingen en volgacties door politiemensen. De tellingen zijn uitgevoerd door studenten, met permanent toezicht en aansturing door een onderzoeker. Gedurende één week zijn per gemeente op drie invalswegen van 09.00 tot 22.00 uur alle inkomende Belgische en Franse voertuigen en inzittenden geteld. Dat is per uur vastgelegd in een schema (zie bijlage 3 voor dit schema). De tellingen zijn in Bergen op Zoom op de volgende invalswegen uitgevoerd: Randweg Noord; Rooseveltlaan; Olympialaan (nabij de kruising met de Antwerpsestraatweg). In Roosendaal is geteld op de Burgemeester Freijterslaan, op de Antwerpseweg en op de Van Beethovenlaan. Op de Van Beethovenlaan waren tijdens de onderzoeksweek wegwerkzaamheden aan de afrit van de snelweg en op de laan zelf. Er was een omleiding, maar dit stuurde de voertuigen wel over een afrit die uitkwam op de Van Beethovenlaan. We denken dat dit niet van invloed is geweest op de verkeersstroom, maar kunnen hier geen uitsluitsel over geven. Er zijn, in aanvulling op deze tellingen, in dezelfde onderzoeksweken aselect zoveel mogelijk getelde voertuigen gevolgd, door medewerkers van het politieteam Courage. De bestemming is genoteerd in een schema (zie bijlage 5). Daarbij worden vijf bestemmingen onderscheiden: • • • •
•
Een (bij de politie bekend) illegaal verkooppunt Een voormalige gedoogde coffeeshop Een niet drugsgerelateerde bestemming Een verdachte situatie: de (precieze) bestemming is onbekend. De inschatting van de politiemensen is bepalend geweest bij het geven van de kwalificatie ‘verdacht’. De auto rijdt afwijkend, bijvoorbeeld meerdere malen keren, stoppen langs de weg na een doelloze rondrit door de stad en vervolgens de stad weer verlaten. Of de drugstoeristen rijden e.o. lopen richting een illegaal verkooppunt, maar het is niet geheel zeker dat dit de bestemming is. Een onbekende bestemming, maar niet verdachte bestemming. Bijvoorbeeld een auto die niet meer gevolgd kon worden vanwege de verkeersdrukte of die (zonder enige verdenking) wordt geparkeerd op een parkeerplaats of parkeergarage.
De tellingen en volgacties zijn in 2010 uitgevoerd in week 8 (Bergen op Zoom) en in week 10 (Roosendaal). Het was de bedoeling om, net als in 2008, het veldwerk uit te voeren in week 2 en week 4. Dit werd echter verhinderd door de weersomstandigheden, want sneeuw en gladheid hadden in die weken te veel invloed op de verkeersstromen, waaronder die van (drugs)toeristen uit België en Frankrijk.
26
Het uitgevoerde veldwerk geeft een indicatie van de stroom drugstoeristen naar Bergen op Zoom in 2008 en in 2010. Het levert echter geen valide beeld op, onder meer om de volgende redenen: • • • •
•
•
•
• • •
•
Er zijn meer invalswegen dan de drie waarop we (per gemeente) veldwerk hebben verricht. Drugstoeristen die gebruik maken van het openbaar vervoer zijn niet meegeteld en ook niet gevolgd. Drugstoeristen die buiten de uren van het veldwerk naar Roosendaal of Bergen op Zoom komen, zijn buiten schot gebleven. De mogelijkheid bestaat dat drugstoeristen in de gaten hadden dat ze werden gevolgd door politieagenten en daarom niet door reden naar hun drugsbestemming. De agenten die volgden hebben ervaring met volgacties en probeerden dit te voorkomen. Indien agenten merkten dat toeristen reageerden op de mogelijke aanwezigheid van agenten, kan dit – in combinatie met andere factoren – een reden zijn geweest om te categoriseren als een verdachte bestemming. Indien een auto met klaarblijkelijke drugstoeristen meerdere inzittenden telt is het strikt genomen niet zeker dat alle inzittenden drugs kopen. We hebben ze dan wel allemaal beschouwd als drugstoerist. De tellingen en volgacties zijn een momentopname van een week. Er kan niet worden gesteld dat deze week representatief voor de gang van zaken gedurende een jaar. De voertuigen zijn gevolgd naar hun eerste bestemming. Het is dus niet bekend of ze vervolgens nog naar een andere (drugs)bestemming zijn gereden (of gelopen) in Bergen op Zoom of Roosendaal. Het aantal inzittenden valt soms moeilijk vast te stellen, vanwege lichtval of geblindeerde ramen. Er zijn louter geobserveerde inzittenden geteld. We zijn er vanuit gegaan dat auto’s met een Belgisch of Frans kenteken louter Belgische of Franse inzittenden hadden. Dat is echter niet zeker. Er is enkele keren geconstateerd dat (drugs)toeristen een voormalig gedoogde coffeeshop als bestemming hadden. We hebben dit gecategoriseerd als bekende drugsbestemming. Het valt echter niet met zekerheid te zeggen dat er ook softdrugs zijn gekocht. Deze toeristen maakten wel zonder uitzondering een verdachte indruk op de agenten die de volgacties uitvoerden. Het valt bepaald niet uit te sluiten dat drugsrunners en drugsdealers in de gaten hebben gekregen dat er ‘een actie’ was, in de vorm van tellingen en volgacties: weliswaar zonder aanhoudingen of interventies, maar daarvan waren zij niet op de hoogte. Dit kan zeer goed een reden geweest zijn om drugstoeristen niet over de invalswegen te laten rijden waar we telden en volgden. In allebei de gemeenten kregen de tellers en volgers op één onderzoekslocatie aan het eind van de telweek ‘bezoek’ van verdachte Marokkaanse jongemannen die poolshoogte kwamen nemen. Het is voor een onderzoeker overigens een merkwaardige gewaarwording dat deze jongemannen zich op deze wijze durven te tonen, terwijl ze met dit gedrag ogenschijnlijk als het ware toegeven dat ze zijn betrokken bij drugshandel. De omvang van dit eventuele effect op de schatting van het aantal drugstoeristen is voor ons onduidelijk.
27
Bij de tellingen en volgacties is het geslacht niet geregistreerd. De drugstoeristen waren nagenoeg zonder uitzondering mannen. Bij het tellen is niet geregistreerd of het ging om Franse of Belgische voertuigen. Dit is bij de volgacties wel gedaan: zie bijlage 5. Bij de schatting die in 2008 is gemaakt zijn voertuigen die verdacht waren buiten beschouwing gelaten. We herhalen dit. We maken nu echter ook een schatting waarbij we de verdachte voertuigen meetellen, omdat het relatieve belang van verdachte bestemmingen is toegenomen. Immers, drugstoeristen die naar een gedoogde coffeeshop reden behoefden zich geen zorgen te maken over achtervolging door de politie en waren daar dan ook zelden alert op. Vandaag de dag is elke drugstoerist per definitie een illegale drugsklant, waardoor de alertheid is toegenomen en het lastiger is om door middel van een volgactie de precieze bestemming vast te stellen.
28
Bijlage 2
Resultaten van de tellingen in 2008
Tabel 1. Aantal toeristen per tellocatie in Bergen op Zoom Aantal getelde voertuigen
Aantal inzittenden
Aantal getelde
Aantal inzittenden
Totaallijst Bergen op Zoom
9.00 – 20.00
9.00 – 20.00
20.00 – 22.00
20.00 – 22.00
Ma
7-jan
Randweg Noord
143
194
3
5
Di
8-jan
Randweg Noord
146
192
7
8
Wo
9-jan
Randweg Noord
166
220
5
5
voertuigen
Do
10-jan
Randweg Noord
172
227
4
4
Vr
11-jan
Randweg Noord
162
209
10
16
Za
12-jan
Randweg Noord
193
300
6
13
Zo
13-jan
Randweg Noord
186
293
6
13
1.168
1.635
41
64
Totaal Ma
7-jan
Rooseveltlaan
694
1006
24
31
Di
8-jan
Rooseveltlaan
591
833
18
26
Wo
9-jan
Rooseveltlaan
665
997
13
18
Do
10-jan
Rooseveltlaan
769
11147
11
18
Vr
11-jan
Rooseveltlaan
659
991
26
37
Za
12-jan
Rooseveltlaan
1.003
1.754
7
20
Zo
13-jan
Rooseveltlaan
627
1.044
14
27
5.008
7772
123
177
Totaal Ma
7-jan
Olympialaan
342
554
15
19
Di
8-jan
Olympialaan
427
605
10
11
Wo
9-jan
Olympialaan
401
604
6
10
Do
10-jan
Olympialaan
386
647
17
27
Vr
11-jan
Olympialaan
442
714
10
14
Za
12-jan
Olympialaan
491
833
16
27
Zo
13-jan
Olympialaan
468
840
9
18
2.957
4.797
83
126
9.133
14.204
247
367
Voertuigen
Inzittenden
Totaal TOTAAL
29
Tabel 2. Aantal toeristen per tellocatie in Roosendaal Aantal getelde Aantal
Aantal
Aantal
voertuigen
getelde
inzittenden
inzittenden
voertuigen Totaallijst Roosendaal
9.00 – 20.00
9.00 – 20.00
20.00 – 22.00
20.00 – 22.00
Ma
21-jan
V. Beethovenlaan
217
270
6
8
Di
22-jan
V. Beethovenlaan
157
205
7
9
Wo
23-jan
V. Beethovenlaan
185
266
3
15
Do
24-jan
V. Beethovenlaan
182
250
18
27
Vr
25-jan
V. Beethovenlaan
220
298
15
21
Za
26-jan
V. Beethovenlaan
236
400
17
29
Zo
27-jan
V. Beethovenlaan
206
341
13
22
14.03
2.030
189
131
Totaal Ma
21-jan
Antwerpseweg
1238
1903
32
54
Di
22-jan
Antwerpseweg
1382
2100
96
150
Wo
23-jan
Antwerpseweg
1399
1934
34
50
Do
24-jan
Antwerpseweg
1130
1665
37
62
Vr
25-jan
Antwerpseweg
1385
2312
73
125
Za
26-jan
Antwerpseweg
1763
2837
24
39
Zo
27-jan
Antwerpseweg
1647
2479
15
26
9.944
15.230
311
506
Totaal Ma
21-jan
Bm Freijterslaan
115
149
9
12
Di
22-jan
Bm Freijterslaan
104
120
4
5
Wo
23-jan
Bm Freijterslaan
120
165
9
15
0Do
24-jan
Bm Freijterslaan
121
143
5
8
Vr
25-jan
Bm Freijterslaan
149
217
9
10
Za
26-jan
Bm Freijterslaan
170
297
4
6
Zo
27-jan
Bm Freijterslaan
Totaal TOTAAL
176
312
6
9
955
1.403
46
65
12.302
18.663
446
702
Voertuigen
inzittenden
30
Bijlage 3
Telschema toeristen
Datum
Dag van de week Locatie 1
Locatie 2
Locatie 3
Invalsweg toerist
Telperiode
Aantal voertuigen
Aantal inzittenden
09.00 – 10.00
10.01 – 11.00
11.01 – 12.00
12.01 – 13.00
13.01 – 14.00
14.01 – 15.00
15.01 – 16.00
31
16.01 – 17.00
17.01 – 18.00
18.01 – 19.00
19.01 – 20.00
20.01 – 21.00
21.01 – 22.00
Totaal aantal voertuigen:
Totaal aantal inzittenden:
32
Bijlage 4
Notitieschema politieteam Courage: volgacties
Tijdstip begin volgactie
Initialen Frans of Aantal van agent Belgisch inzitten die kenteken den volgactie uitvoert
Aantal Plaats van bestemming personen dat Locatie vermelden: naam coffeeshop; adres illegaal verkooppunt; locatie waar uit de auto auto stopt/parkeert; locatie of richting waar auto naartoe rijdt. Codes: stapt bij 1. Illegaal verkooppunt bestemming 2. Voormalige gedoogde coffeeshop 3. Niet drugsgerelateerd 4. Verdacht (manier van rijden, gedrag i.c.m. locatie/richting) 5. Onbekend en niet verdacht Locatie: Code: Locatie: Code: Locatie: Code: Locatie: Code: Locatie: Code: Locatie: Code: Locatie: Code:
33