Drents Museum
Wat als de stoel van meneer Rietveld kon praten?
Groep 3 Thema-overzicht
Thema-overzicht
Drents Museum Groep 3
Essentie van het thema Beeldcultuur kan omschreven worden als een maatschappelijke ontwikkeling waarbij visuele beelden een rol spelen in communicatieve situaties. De dingen om ons heen hebben ons een hoop te vertellen en dat geldt zeker voor de toegepaste kunst die gemaakt werd rond 1900. Kunstenaars probeerden toen veel nieuwe manieren uit om voorwerpen en gebouwen (dikwijls in opdracht) bepaalde verhalen te laten vertellen. Het doel van deze lessenserie is leerlingen er bewust van te maken dat voorwerpen iets te vertellen hebben en hoe ze dat doen. Met alle kennis en ervaring die ze hebben opgedaan, maken de leerlingen een maquette van een stoel die een hoop te vertellen heeft. Het thema wordt als volgt uitgewerkt: Les 1 ‘Pratende dingen' In les 1 gaat het over communiceren. Hoe vertellen wij elkaar dingen? Hoe doen dieren (wezens die niet kunnen praten) dat en kunnen voorwerpen ook praten? De leerlingen ontdekken dat verkeersborden ons veel te vertellen hebben en dat ze communiceren met behulp van vorm, kleur, materiaal en (mate van) versiering. De les wordt afgesloten met het bekijken van twee filmpjes waarin wordt getoond hoe fout het kan gaan als er geen of onvoldoende verkeersborden zijn die vertellen wat de bedoeling is. Daarna bedenken de leerlingen zelf een verkeersbord. Ze tekenen het bord in het portfolio. Les 2 ‘Een opdracht voor Van Lokhorst' Aan het begin van les 2 wordt teruggeblikt op de zeggingskracht van verkeersborden. De leerlingen bespreken in tweetallen het verkeersbord dat een van de medeleerlingen heeft getekend. Kan iedereen ontdekken wat de diverse borden vertellen en hoe ze dat doen? Klassikaal wordt vervolgens gekeken naar afbeeldingen van objecten die de leerlingen tijdens het bezoek aan het Drents Museum (les 3) gaan zien. Aan de hand van een quiz wordt opnieuw geoefend met het achterhalen van de manieren waarop de voorwerpen ons iets willen vertellen. De sfeer van de tijd rond 1900 wordt vervolgens aangescherpt door de leerlingen te laten luisteren naar het verhaal over architect Van Lokhorst. Hij kreeg als opdracht een sjiek gebouw te ontwerpen dat een aantal zaken te vertellen had. In groepjes bekijken de leerlingen vervolgens foto's van verschillende gebouwdetails. Kunnen ze ontdekken welke fragmentjes ze in het Drents Museum (het gebouw van Van Lokhorst) terug gaan zien? Elk groepje knipt drie stukjes uit en die stukjes gaan mee naar het museum. Les 3 ‘Naar het museum' In het museum gaan de leerlingen drie onderdelen doen. Ze bekijken de objecten waarvan ze in les 2 al afbeeldingen hebben gezien en vernemen van een museumdocent de verhalen erachter. In de tentoonstellingszalen 'Kunst 1885-1935' zoeken ze ook naar een object dat veel te vertellen heeft en zien ze de stoel van meneer Rietveld. Thema-overzicht Drents Museum Groep 3 - Wat als de stoel van meneer Rietveld kon praten?
2
Het tweede onderdeel is een zoektocht langs en door het gebouw van architect Van Lokhorst. Samen met een museumdocent kijken de leerlingen of de geselecteerde knipsels uit les twee terug te vinden zijn. Er wordt gezocht naar het antwoord op de vraag of Van Lokhorst de opdracht die hij kreeg goed heeft gedaan. Het derde onderdeel vindt plaats in een van de sjieke zalen die Van Lokhorst (mede) ontwierp. In groepjes gaan de leerlingen daar zelf voorwerpen naar opdracht iets te laten zeggen. Met de door hen gepimpte kast of lamp gaan ze op de foto en uiteraard wordt besproken hoe ze het vonden de opdracht te doen en wat kan worden gezegd over het eindresultaat. Les 4 ‘De opdracht ...' Er is een opdracht meegegeven in het museum. De leerlingen gaan tijdens deze les een stoel ontwerpen en bouwen voor in de entreehal van het Drents Museum. Stapsgewijs komen ze tot het maken van een maquette. Alle maquettes worden, voorzien van een uitleg over dat wat de stoel wil zeggen, gefotografeerd. De foto's worden verstuurd naar de medewerkers educatie van het Drents Museum. Zij laten per mail weten wat ze van de werkstukken vinden. Tot slot gaan de leerlingen aan de slag in het portfolio. Naast het verkeersbord tekenen ze een stoel die ze met behulp van overtrekpapier kunnen pimpen. Ook wordt besproken wat ze van de lessenserie vonden, van het museumbezoek en van de afsluitende opdracht.
Vakoverstijgende aansluiting Verkeer: in les 1 en 2 komen verkeersborden aan de orde. Alhoewel het met name gaat over de zeggingskracht van de borden als voorwerpen, wordt ook aandacht besteed aan de betekenis van de borden. De verkeersfilmpjes die in les 2 worden getoond, laten zien dat er chaos ontstaat als verkeersregels niet duidelijk zijn. Geschiedenis: in les 2 en 3 maken de leerlingen kennis met de tijd rond 1900. Beeldende vakken: in les 3 wordt in het museum gewerkt met diverse knutselmaterialen. Ook tijdens de afsluitende les moeten de leerlingen creatief aan de slag. In die les wordt eveneens behandeld wat schetsen is en hoe je een schets kunt maken.
Media De leerlingen bekijken een stukje van een film die aan het eind van de 19e eeuw is gemaakt. Ze ontdekken dat films er in die tijd heel anders uitzagen. Aan het eind van les 4 gaan de leerlingen (zo mogelijk) zelf aan de slag met het maken van foto's die kunnen worden opgestuurd.
Thema-overzicht Drents Museum Groep 3 - Wat als de stoel van meneer Rietveld kon praten?
3
Kerndoelen Kerndoel 54: Leerlingen leren beelden, muziek, taal, spel en beweging te gebruiken, om er gevoelens en ervaringen mee uit te drukken en om er mee te communiceren. Tijdens de lessenserie moeten leerlingen een aantal maal mondeling aangeven wat zij denken dat een voorwerp wil vertellen. In les 1 wordt bovendien geoefend met diverse manieren van communiceren. In les 3 en 4 leren zij op een creatieve, beeldende manier boodschappen over te brengen. Kerndoel 55: De leerlingen leren op eigen werk en dat van anderen te reflecteren. Les 2 start met het reflecteren op het werk van een ander. Ook tijdens het creatieve deel in het museum en in de afsluitende les op school moet worden gereflecteerd op respectievelijk het groepsgewijs gemaakte werkstuk en het individueel vervaardigde product. Kerndoel 56: Leerlingen verwerven enige kennis over en krijgen waardering voor aspecten van cultureel erfgoed. De leerlingen maken kennis met de periode rond 1900 en leren een hoop over die tijd. Hoe zag het er toen uit, wat voor spullen gebruikten onze verre voorouder, hoe richtten ze hun huizen in, wat vonden ze belangrijk .... De leerlingen duiken gedurende de lessenserie regelmatig even in een andere, hen onbekende, tijd en krijgen zo waardering voor die periode. Er wordt eveneens aandacht besteed aan het voormalige provinciehuis van Drenthe (het gebouw dat Van Lokhorst ontwierp) Leerlingen leren e.e.a. over het ontstaan van het gebouw, over de vroegere en over de huidige functie.
Lifestyletalenten Cognitief talent, communicatief talent, creatief talent, sociaal talent, ondernemerstalent en technisch talent. In de lesbrieven staat omschreven welke talenten aan de orde komen en op welke manier
Thema-overzicht Drents Museum Groep 3 - Wat als de stoel van meneer Rietveld kon praten?
4
1. Pratende dingen
Tijd
Lesdoelen
Leerdoelen
Basistalenten
45 min
De leerlingen discussiëren over en oefenen met het overbrengen van boodschappen.
De leerlingen komen tot het besef dat ze overal worden omgeven door boodschappen.
Cognitief, communicatief en creatief
Ze verzinnen dingen die voorwerpen (verkeersborden in dit geval) als het ware zeggen.
De leerlingen ontdekken dat ze op verschillende manieren (en ook zonder woorden te gebruiken) iets kunnen laten weten aan een ander.
Ze kijken twee filmpjes (als opmaat naar de volgende. lessen) De leerlingen maken een creatieve verwerking in het portfolio.
2. Een opdracht voor Van Lokhorst
70 min
De leerlingen vertellen elkaar wat ze de vorige les hebben gemaakt. Ze verdiepen zich in en oefenen met het laten ‘spreken’ van voorwerpen. De leerlingen luisteren naar een verhaal. Ze selecteren foto’s van fragmenten die ze denken aan te zullen treffen in het Drents Museum.
3. Naar het museum
75 min
De leerlingen leren dat voorwerpen eveneens iets kunnen vertellen.
De leerlingen kunnen noemen dat voorwerpen vooral iets vertellen met behulp van kleur, vorm, materiaal en versiering. De leerlingen maken, vooruitlopend op het bezoek aan het Drents Museum, kennis met de kunst die rond 1900 werd gemaakt..
De leerlingen leren goed te De leerlingen ontdekken kijken naar gebouwen, dat de boodschap van een decoraties en objecten. voorwerp te veranderen is. Ze bekijken echte kunstvoorwerpen die lang De leerlingen maken geleden werden gemaakt. kennis met het Drents Ze gaan op verkenning in een deel van het museumgebouw. De leerlingen veranderen
Sociaal, creatief, cognitief en ondernemerstalent
Sociaal, cognitief, communicatief, technisch en creatief
Museum en met kunst die rond 1900 gemaakt is. De leerlingen ontdekken dat het leuk is in een museum.
Thema-overzicht Drents Museum Groep 3 - Wat als de stoel van meneer Rietveld kon praten?
5
de boodschap van een voorwerp door te spelen met vorm, kleur, materiaal en versiering..
4. De opdracht....
Eigen De leerlingen ontwerpen inzicht en bouwen een stoel voor het museum
De leerlingen worden voorbereid op de opdracht die ze in les vier (op school) gaan doen.
Een heel eigen, uniek 3Dproduct maken.
Presenteren van het Ze vertellen elkaar wat ze product (woordelijk, gemaakt hebben en hoe ze m.b.v. fotografie en evt. ’t hebben aangepakt ook in een tentoonstelling) De leerlingen zetten de stoel op de foto en sturen de foto op naar het museum. Evt. komt de stoel ook in een tentoonstellinkje op school.
Creatief, communicatief, cognitief, technisch en ondernemerstalent
Thema-overzicht Drents Museum Groep 3 - Wat als de stoel van meneer Rietveld kon praten?
6
