p.505379
September 2014 • nr.07
Maandblad van
Brussels Enterprises, Commerce & Industry
DOSSIER GREEN 6 vooroordelen over duurzame ontwikkeling Gaëtan Dartevelle (Greenloop): duurzaam eten brengt opportuniteiten Focus energiebesparing
(Reporters)
EDITORIAAL
Thierry Willemarck, Voorzitter van BECI
Een rooskleurige toekomst?
Back to Brussels, Back to Business, en ook Back to School! Meer dan 700.000 Brusselaars en inwoners van de Rand hervatten het werk om, elk op hun niveau, de economie nieuw leven in te blazen. Welja, die is nu eenmaal de bron van onze welvaart en ons welzijn. In dit opzicht juicht BECI de regering van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest toe, die – eindelijk – een alliantie werkgelegenheid-onderwijs wil bewerkstelligen! In onze wereld waar bekwaamheid en talenkennis echt het verschil maken, is het van vitaal belang bruggen tussen het onderwijs en het beroepsleven te bouwen. Genoeg gepraat. Laten we nu Wij stellen echter vast dat de steunmaatregelen aan zeer snel tot actie overgaan! De ondernemingen zijn bereid algemene investeringen stilgevallen zijn. Het budget de handen uit de mouwen te is naar verluidt op. Sommige ondernemingen oversteken om gekwalificeerde leven zoiets niet! arbeidskrachten te vinden. Weg met de voorbijgestreefde opleidingen die het vinden van een baan toch niet bevorderen! Waar zijn de ingenieurs, de informatici, de technici, de verkopers en andere professionals waar de bedrijven zo naar hunkeren? De ondernemingen zijn dus bereid een stap in de richting van het onderwijs te zetten, maar in omgekeerde richting dient dit ook te gebeuren. Het Brussels Hoofdstedelijk Gewest en de twee Gemeenschappen moeten resoluut een systeem uitwerken waardoor elke burger werkelijk de kans krijgt om aan een baan te geraken. Aan halve oplossingen hebben wij geen behoefte. BECI verwacht van Brussel daarom ook een gunstig zakelijk klimaat. De regeringsverklaring belooft een rooskleurige toekomst. Prima, voor zover al deze maatregelen niet eens te meer bijkomende verplichtingen voor de bedrijfswereld inhouden! Jazeker, wensen wij onze gewestelijke beleidsmensen veel succes toe, maar daarom moet het budget op de hoogte van de verwachtingen zijn. Wij stellen echter vast dat de steunmaatregelen aan algemene investeringen stilgevallen zijn. Het budget is naar verluidt op. Sommige ondernemingen overleven zoiets niet, andere stellen hun investeringen uit en nog andere verhuizen … Een eerste gele kaart? Wie weet …
1 NR.07 - SEPTEMBER 2014 - DYNA MI EK
Z
iezo! We mogen nu allemaal het werk hervatten. BECI wenst u veel succes toe, en een flink pak uitdagingen die u, met onze ondersteuning, ongetwijfeld vlot zult overwinnen!
Inhoud S EPTEMBER 14 BECI 5 6 8
Interview: Joël Riguelle, Burgemeester van Sint-
12
Vraaggesprek met Denis Coderre, Burgemeester
14 16 18
Het politieke nieuws met een knipoogje Voor of tegen een stemsysteem op internet? Agatha-Berchem van Montreal
Laattijdige betalingen: de nieuwe Europese regels Brussels Metropolitan Colloquium over mobiliteit en groei
DOSSIER GREEN 21 Zes vooroordelen over duurzame ontwikkeling 24 Duurzaam inkopen 2.0: de economie van de func26 30 32 34 37 38
tionaliteit
De Brusselse hotelsector gaat voor duurzame ontwikkeling
Duurzame voeding: bron van jobs in Brussel? Kwalitatief eten, ook in de bedrijfswereld Bike Experience: snel met de fiets naar het werk Zonder wagen naar het werk. Wedden? Brussels Waste Network, vier en een half jaar later
FOCUS ENERGIE 43 Quick wins om snel en goed op energie te bespa46 48
ren
Zijn groene investeringen werkelijk rendabel? Vorming voor duurzame renovatie
HET BEDRIJF, DAG IN, DAG UIT 52 Atrium, ten dienste van de handel in Brussel 54 e-Procurement weldra verplicht 56 Sociale verzekeringen 2016: de voorbereiding 57 58 59 60 61
begint nu al
BECI antwoordt: wacht niet om hulp in te roepen Starter: Urban Farm Company Self-employed corner
Dynamiek is het maandblad van BECI (Kamer van Koophandel & Verbond van Ondernemingen te Brussel) Verantwoordelijke uitgever Olivier Willocx
[email protected] Louizalaan 500 – 1050 Brussel
t +32 2 648 50 02 • f +32 2 640 93 28 www.beci.be
Redactie Media coordinator: Emmanuel Robert
[email protected]
Productie & Abonnementen Administratie: Emmanuel Robert
[email protected] Opmaak en druk: DB Print Vertaling: Litteris Alle rechten voorbehouden – Nadruk zonder toestemming is verboden
Abonnementen Prijs: 80 € voor 10 nummers
Info:
[email protected] • t +32 2 563 78 44
PUBLICITEIT
Dynamiek/Entreprendre wordt maandelijks door meer dan 23.000 decision makers gelezen. Gemiddelde oplage per nummer: 15.500 ex Inlichtingen en reservaties: Max Saey • T 02 563 68 53
F 02 640 93 28 •
[email protected]
MEMBERSHIP:
Catherine Mertens • T 0032 (0)2 643 78 16
[email protected]
ONS VOLGEND DOSSIER Dynamiek – Entreprendre October 2014
• Dossier Logistiek & Mobiliteit
Impression of a Brit Restotip: Henri & Agnes
BRUXELLES ENVIRONNEMENT
ENTREPRISE DYNAMIQUE E C O DYNAMISCHE
BECI & CO 62 Agenda 64 Leden trefpunt 65 In het kort 66 In beeld: allen aanwezig op de Garden Party! 68 Toetredingsaanvragen
ONDERNEMING LEEFMILIEU BRUSSEL
10-32-2225
label n. 2014/351/2
PRINTED ON TCF PAPER
Voor elk archief een oplossing.
Van klein tot groot.
zoveel meer dan archiveren
Papier- en filmarchivering
Demagnetiseren
Magnetische dragers bewaren
Digitaliseren en digitale archieven
www.merak.eu
Software Escrow
Labo en Farmaceutisch (ULT)-archief
Consultancy
Bac ck to school "Investeren in k enn is
zal steeds d e b este rentevoet opleveren".
Annual Event 16 oktober 201 4 - 18u.
M eer info www.beci.be
Brussel moet een Smart Cit y worden!
Beci
PSYCHANALYSE VAN HET NIEUWS: HET POLITIEKE GEDOE
“B
ruxelles, ma belle” zong Dick Annegarn … Wat werd er niet gezegd en gezongen om onze liefde voor onze hoofdstad te verklaren! Dat heeft onze nieuwe regering heel goed ingezien, onder andere toen Minister-President Rudi Vervoort op de tribune van het Parlement zei dat ons Gewest herboren wordt. Het Gewest beschikt voortaan over splinternieuwe bevoegdheden en een paritaire regering. Nu, zo paritair is die nu ook weer niet. Naast de uitspraken, de werkelijkheid: de voornaamste ministerposten zijn weer in mannenhanden. En de nieuwe bevoegdheden gaan met nieuwe budgettaire inspanningen gepaard. Het programma van de nieuwe legislatuur zou kunnen uitdraaien op een lange lijst saneringsmaatregelen… en een even lange lijst frustraties.
(Reporters)
Een vernieuwd Gewest
Sommige saneringsingrepen doen echter deugd. Neem nu het toerisme: de toevloed van toeristen draagt bij tot onze economie. De fusie van de zes structuren die verondersteld worden voor het goede onthaal van deze bezoekers te zorgen, getuigt gewoon van gezond verstand. Maar van een leien dakje zal het niet lopen, want bepaalde gevoeligheden dienen gespaard, budgetten ondergaan een vermageringskuur, dubbel werk mag niet meer en het geheel is aan optimalisatie toe. Ook de Alliantie Werkgelegenheid-Onderwijs kon zijn publiek blijkbaar overtuigen. Moeten we ons verheugen of “Eindelijk!” zuchten?
NR.07 - SEPTEMBER 2014 - DYNA MI EK
5
Dreamteam?
Laten we even bij dit nieuwe Brusselse Gewest stilstaan. Aan het hoofd staat natuurlijk Rudi Vervoort. Wel, zo natuurlijk is dit in feite niet. Een tijdje geleden werd aangekondigd dat de socialisten in de federale oppositie zouden belanden. Laurette Onkelinx deed toen haar uiterste best om de onderhandelingen rond de vorming van de Brusselse regering aan een hels tempo rond te krijgen. Is het daarom dat Vervoort overleefde? Super Laurette besliste inderdaad dat hij zijn job zou behouden. Een mooi gebaar, maar laten we niet vergeten dat Laurette Onkelinx als fractieleider in de Kamer en vooral als hoofd van de Brusselse socialisten noch aan macht, noch aan zichtbaarheid zal tekortschieten. Ze bereidt zich op de toekomst voor, mocht de zogenaamde Zweedse coalitie plots in nood verkeren. Of mocht Elio Di Rupo opnieuw het roer aan de Keizerslaan loslaten. Al de ministers zijn ervaren mensen. Op zich een goede zaak, al vindt men dan ook niet veel jong bloed. Guy Vanhengel is Minister van Financiën en Budget, zoals vroeger (zoals steeds?). Pascal Smet probeert blijkbaar aan de Vlaamse Regering te ontsnappen om naar Brussel terug te keren. En dan is er natuurlijk ook Didier Gosuin, een gewiekst politicus die, met zijn accent en zijn lokale inzet, trekjes van Charles Picqué vertoont. De man (‘God’ in zijn gemeente Oudergem) staat vooral bekend om zijn gave om mensen achter zich te scharen, ook buiten zijn kamp. Ontegensprekelijke troeven, maar zelfs na 10 jaar in de oppositie, is Gosuin niet echt een frisse nieuwkomer. De wederopleving van het Brusselse Gewest zou dan eerder te maken hebben met de aankomst van vrouwen in de functies van Staatssecretaris. Bianca Debaets zal Brigitte Grouwels ver-
vangen en vooral het imago van de CD&V verjongen. Dit wordt een hele opdracht want Brigitte Grouwels (“Minder Frans, meer Brigitte”) had doorheen de jaren haar bevoegdheid zodanig uitgebreid dat ze over meer macht beschikte dan wat ze in feite binnen de regering vertegenwoordigde. Cécile Jodogne zal de gemeente Schaarbeek vertegenwoordigen. Een heel symbool, want het is de gemeente van Bernard Clerfayt, een van de hoge pieten van de FDF die doorheen de legislatuur zijn invloed zal uitoefenen. Schaarbeek moet haar imago van Brusselse Bronx kwijtspelen om zich eerder te positioneren als een divers, populair en tegelijk burgerlijke gemeente (naargelang van de wijk, natuurlijk). Last not least, Fadila Laanan. Ze zweert dat ze dolgraag deel wilde uitmaken van het Brusselse team. Het woord van een Franse Légion d’Honneur kan niet in twijfel worden getrokken. Na 10 jaar beheer van de magere maar symbolische portefeuille van cultuur, verheugt Laanan zich voortaan onder andere het dossier van de brandweer te mogen beheren. Een maand? Een jaar? Hoelang zal het duren vooraleer de stoere brandweermannen de gevel van haar huis komen besproeien? Brussel, we houden van jou. En wij willen geloven dat je met dit team nog prachtiger wordt! Michel Geyer
VOOR OF TEGEN
Een stemsysteem op internet? Na de computer bug tijdens de jongste verkiezingen, lieten de voorstanders van het papieren
stembiljet duidelijk van zich horen. Anderen pleitten voor een modernere en op het eerste gezicht
eenvoudigere oplossing: de stemming via internet. Twee standpunten over een controversieel concept. VOOR Hugues Dorchy, CEO van de Brusselse onderneming Elegio NV. Zijn bedrijf ontwikkelde een SaaS oplossing (Software as a Service) voor een papierloze stemming, die onder andere tijdens de sociale verkiezingen van 2012 met succes werd ingezet.
NR.07 - SEPTEMBER 2014 - DYNA MI EK
6
Ik zit op dezelfde golflengte als de vereniging VoorEVA wat betreft de democratische doelstelling. Ik ben het ook eens met het merendeel van haar conclusies: het huidige elektronische stemsysteem in België is niet betrouwbaar en kost te veel. We moeten hiermee stoppen. Ik ben er echter van overtuigd dat een correcte elektronische oplossing kan worden aangewend, vandaag al, en zonder opnieuw papier te gebruiken. Wat we niet langer kunnen aanvaarden, is een systeem dat hardware en software combineert. Dit is voorbijgestreefd. Ons systeem innoveert omdat het, via een virtuele web technologie, een oplossing biedt voor de paradox tussen de authenticatie van de kiezer via de elektronische identiteitskaart en de gewaarborgde anonimiteit van de stemming. Bij elke stap van de stemming worden de gegevens in PDF’s vergrendeld. De integriteit, de transparantie en de bewaring van de stembiljetten voor een latere hertelling worden op die manier gegarandeerd. De stemming via internet, via toegewezen en beveiligde lijnen, is best haalbaar. Dit kan vrij gemakkelijk gebeuren via stemzuilen die bijvoorbeeld in supermarkten of in bankkantoren zouden worden geïnstalleerd. Nu, thuis stemmen, via het openbare internet, is een ander paar mouwen. Vandaag is het bijzonder moeilijk de veiligheid langs het ganse traject tot bij de burger thuis te garanderen. Ik heb nochtans vertrouwen in de technologische vooruitgang en ben er van overtuigd dat we ook dit in een nabije toekomst zullen kunnen aanbieden. Verder vind ik dat de eisen die aan elektronisch stemmen worden opgelegd, enigszins mogen worden gerelativeerd. Dezelfde eisen zouden trouwens op de papieren stemming moeten worden toegepast, maar ook daar gebeurt het niet! Per definitie is geen enkel systeem totaal betrouwbaar, al was het maar omdat de mens er zich mee bemoeit. Hoeveel problemen zijn er al niet geweest met de papieren stemming? Als we daar van uitgaan, dan hebben we behoefte aan een systeem dat voldoende vertrouwen en transparantie biedt om het resultaat aanvaardbaar te maken. Andere landen en culturen hebben dit gegeven al aanvaard. Info: www.elegio.be
TEGEN David Glaude, vertegenwoordiger van de vereniging VoorEVA (Voor een Ethiek van de VerkiezingsAutomatisering) Politieke verkiezingen moeten we eerst en vooral van andere vormen van stemmingen onderscheiden, o.a. sociale verkiezingen, algemene vergaderingen enz. Bij niet-politieke verkiezingen zie ik niet waar er een probleem zou kunnen zijn, als alle partijen met elektronisch stemmen akkoord gaan. In het geval van politieke verkiezingen, vragen wij dat de kiezer echt de touwtjes in handen zou hebben en dat de stemming niet van een dienstverlener zou afhangen. Het probleem met elektronisch stemmen – waarvan de stemming via internet slechts een variante is – zit in de controle die de burger hierop moet kunnen uitoefenen. Wie kan de integriteit van de input garanderen? 99,9% van de mensen beschikt niet over de nodige vaardigheden en wordt dus verplicht op het systeem te vertrouwen. Met internet rijzen er, naast de controle op de resultaten, andere specifieke problemen op: de kiezer die van thuis uit op zijn eigen PC stemt, kan ten prooi vallen aan hackers, virussen, botnets, noem maar op. Wie kan garanderen dat elke computer beveiligd is? Als de kiezer zich bovendien moet identificeren, bijvoorbeeld via zijn elektronische identiteitskaart, is de stemming niet langer geheim. En dan kampen we nog met het principiële probleem van de stemming op afstand – het zelfde als bij de stemming per briefwisseling: niemand kan nagaan wie de stem werkelijk heeft uitgebracht. Ik zou bijvoorbeeld in de plaats van mijn echtgenote kunnen stemmen. Mijn werkgever of de directeur van mijn rusthuis zou eveneens in mijn plaats kunnen stemmen. Hier vergeet men dat elke kiezer zelf moet stemmen en waarom men de stemhokjes heeft uitgevonden: precies om de kiezer van elke vorm van beïnvloeding af te zonderen. Ook het burgerschap heeft hier niets bij te winnen: zodra technologie zich tussen de stemming en de burger opdringt, wordt de mens uitgesloten. Talloze mensen hebben niet het minste besef van informatica. Met internet zal het in geen geval beter gaan. Nu, wat betreft de snelheid van de verwerking van de resultaten, ik ben er niet van overtuigd dat dit op zich een doelstelling is. Hoe lang hebben wij niet op de resultaten van 25 mei moeten wachten? En hoelang zullen we nog geduld moeten uitoefenen voor de vorming van een regering? Meer info: www.vooreva.be
Emmanuel Robert
Scan deze QR-code en geef ons uw mening.
exhibitions
•
EVENTS
the meeting point in the heart of Europe
•
CONFERENCES
Beci
BELEIDSMENSEN
Joël Riguelle, burgemeester van Sint-Agatha-Berchem De ‘H’ van cdH? Typisch Joël Riguelle, zijn visie op de samenleving en de projecten die hij in zijn gemeente
leidt. Zijn opvallend humanisme staat gelijk met aandacht voor de anderen. Maar deze pragmatische en
(R.T.)
veelzijdige1 man is ook een doorbijter die zich zelfs voorstander van een ‘dienst voor het land’ verklaart!
de institutionalisering van zaken die nu al vlot functioneren.
Welke zijn de uitdagingen van uw gemeente? De 18.500 Berchemenaars van 1995 moesten volgens een gemeentelijk ont-
“Wij bewijzen dat je sociaal kan zijn en niet socialistisch, open staan voor de markteconomie zonder de liberale toer op te gaan, en het milieu kan beschermen zonder groen te stemmen!”
8 NR.07 - SEPTEMBER 2014 - DYNA MI EK
nog met lopende inkomsten moeten worden gecompenseerd. Vergelijk dit met een hypothecaire lening die u zou moeten terugbetalen in het jaar waarin u ze aangaat! Dit is verontrustend. Enerzijds omdat de lokale overheden (dus ook de gemeenten) de voornaamste inves-
Dynamiek: Wat is kenmerkend voor Joël Riguelle en voor de cdH in uw taak als burgemeester? Joël Riguelle: Collegialiteit. Mijn lijst wou zoveel mogelijk mensen samenbrengen en dat geldt ook in al onze grote principes. Wij hechten veel belang aan een goede samenleving en besteden extra aandacht aan de meest kwetsbaren. Wij bouwen vandaag een ‘inclusieve’ school die ook 10% minder valide leerlingen zal integreren. Wij ondersteunen het HOPA project voor het onthaal van gehandicapten en met het OCMW ondersteunen wij een toekomstig ‘Huis van Respijt’ om de ouders van zwaar gehandicapte kinderen wat te laten uitblazen. Wij bewijzen dat je sociaal kan zijn en niet socialistisch, open staan voor de markteconomie zonder de liberale toer op te gaan, en het milieu kan beschermen zonder groen te stemmen! Een bekwaamheid tot synthese, dus, die ook een essentiële vaardigheid van een burgemeester moet zijn. Het is een moeilijke positionering naar de kiezer toe, maar ze is oprecht. Andere politieke partijen overtuigen met gecontrasteerde uitspraken, maar voeren nadien, pragmatisch, een nogal centristisch beleid. Ik geloof in de kracht van het privé verenigingsleven. En ik ben fel gekant tegen 1 Cf zijn sketches op YouTube… 2 Emile Vandervelde Instituut – www.iev.be -
[email protected]
wikkelingsplan in 2020 23.000 worden. Mis! Wij zijn nu al 23.500 en tegen 2020 worden 25.000 inwoners verwacht! Dit gaat gepaard met alle uitdagingen van een snelle demografische groei: nieuwe scholen en crèches, het behoud van een vredige samenleving en de sociale cohesie, onder andere door nieuwe vrijetijds- en cultuurstructuren, noem maar op. Daarom hebben we bijvoorbeeld het voormalige sportdomein van de Nationale Bank (1% van ons grondgebied) voor € 4,5 miljoen overgenomen. Wij lanceren een concessiemarkt om een privé exploitant te vinden.
Kunnen zulke investeringen nog met de nieuwe boekhoudkundige norm ESR 95 (Europees systeem van nationale en regionale rekeningen) die ook in de gemeenten zal worden toegepast?
Waarschijnlijk niet. Daarom hebben we de investeringen vervroegd! De norm is als dusdanig onmogelijk in gemeenten toe te passen. Bij een lening om een dergelijke investering te financieren, wordt de uitgave op meerdere jaren in de gemeentelijke boekhouding gespreid, terwijl de lening zelf als een inkomen wordt geboekt. Met ESR 95 zijn investeringen uitgaven die hetzelfde jaar
teringsbron in België zijn (47% van de overheidsinvesteringen in België2, nvdr). Anderzijds omdat het Brusselse Gewest, via de gemeenten, massief zal moeten investeren omwille van de demografische groei.
Er heerst in het Gewest een tekort aan industrieterreinen. Moesten die 26.000 m2 dan worden gebruikt voor niet productieve infrastructuren?
Zeker. De samenleving en de sociale cohesie hebben behoefte aan dit type project. Een gewest, stad of gemeente beperkt zich niet tot werken en wonen: het is een ‘leefmilieu’. Voor laag gekwalificeerde werkgelegenheid bestaan er trouwens mogelijkheden buiten het Gewest. Brussel richt zich resoluut op de tertiaire sector en de jongeren moeten hierop worden voorbereid. Onze gemeente heeft diverse acties ondernomen om de arbeidsmarkt toegankelijker te maken. Via ‘mentorschap’ helpen wij mensen hun eigen KMO of ZKO onder leiding van een ervaren persoon op te richten. Voor jongeren die aan de re-integratie toe zijn, hebben wij ‘Solidaire Zomer’ gecreëerd, waardoor ze tijdens de vakantie de gemeente, het OCMW en/ of het verplegingscentrum Valida een
Design: www.acg-bxl.be
BRUSSEL, HAVENSTAD IN HET HART VAN EUROPA.
UITGELEZEN LIGGING De Brusselse haven ligt op vijf uur varen van Antwerpen en biedt een uitzonderlijke toegankelijkheid voor binnenschepen en zeeschepen tot 4.500 ton. De haven ligt bovendien midden in een dicht netwerk van snelwegen en spoorwegen. PERFORMANT
WERKTUIG
In de voorhaven is er een containerterminal operationeel die aansluit op de vier transportmodi: binnenvaart, zeevaart, spoorwegen en autowegen. Behalve de terreinen langsheen de waterweg heeft de Haven van Brussel ook nog 160.000 m 2 pakhuizen in het TIR-centrum.
BRUSSEL
TEN DIENSTE VAN
Het havendomein bedient een afzetgebied van twee miljoen
inwoners en vertegenwoordigt een belangrijk economisch gewicht: zowat 350 ondernemingen, goed voor 12.000 directe en indirecte jobs, een jaartrafiek over de waterweg van 6,6 miljoen ton.
Design: www.acg-bxl.be
Jaarlijks 618 000 vrachtwagens minder in de stad. Een jaarlijkse besparing van 96 000 ton CO2.
www.havenvanbrussel.be Redersplein, 6 B - 1000 Brussel T: +32 (0)2 420 67 00
Ganshoren, Koekelberg, Berchem: zouden die drie kleine gemeenten niet samen kunnen? En zouden die niet met grotere eenheden als Anderlecht of Molenbeek kunnen fuseren?
In de lijst van de 589 Belgische gemeenten staat Ganshoren op de 113e plaats, Koekelberg op de 142e en Sint-AgathaBerchem op de 118e: er is dus nog speelruimte. En de ervaring met Antwerpen toont aan dat dit een verkeerde zet zou zijn. Nu, er bestaat samenwerking: de politiezones omvatten op een doeltreffende manier meerdere gemeenten, voluntaristische intercommunale projecten gaan van start en wij zoeken naar synergieën. Alles loopt redelijk vlot. Het gemeentelijk niveau is een van de meest doeltreffende.
Wat het Gewest en de gemeenten betreft, hebt u ooit Rudi Vervoort aangeraden globaal na te denken over de taken en de verdeling van de lasten. Is het niet eerder de verdeling van de bevoegdheden die dringend aan herziening toe is?
Dit project staat duidelijk in de overeenkomsten van de nieuwe regering. Er is
Het sportcomplex, dat onlangs van de Nationale Bank werd overgenomen
inderdaad ruimte voor rationalisering, waar ik altijd voorstander van ben geweest. De acties van spelers als Citydev of het toepassen van de ruimtelijke ordening moeten in een samenhangend stedelijke-ordeningsproject kaderen, onder het toezicht van een ‘gewestelijke verantwoordelijke’. Op die manier vermijdt men dat interessante gebieden, zoals de wijk van Berchem station onder andere, een soort no man’s land blijven waarvan het lot afhangt van de MIVB voor de herinrichting, van de NMBS voor het GEN station, van Citydev voor de kleine aanpalende industriezone enzovoort. Al deze spelers zouden gedwongen zijn een samenhangend project uit te werken onder het toezicht van een gewestelijke overheid met een brede ontwikkelingsvisie. Met dit tekort hadden wij te kampen tijdens de herinrichting van ons Schweitzerplein, dat nochtans een belangrijk kruispunt van het Gewest vormt. Bij de eerste vergadering hadden wij 20 mensen rond de tafel en evenveel verschillende meningen. Bij gebrek aan een verantwoordelijke voor mobiliteit neemt de MIVB steeds de leiding en presenteert ze een project dat uitsluitend haar eigen
“De acties van spelers als Citydev of het toepassen van de ruimtelijke ordening moeten in een samenhangend stedelijke-ordeningsproject kaderen, onder het toezicht van een ‘gewestelijke verantwoordelijke’.”
doelstellingen … en afschrijvingen beoogt. Uit de combinatie van openbaar vervoer, Villo en gedeelde wagens, zal nooit een mobiliteitsproject ontstaan. Hiervoor is een specifieke overheid nodig, een soort ‘baas’ van de mobiliteit in Brussel, die ook met andere gewesten overleg zal plegen en bepaalde koppige spelers, onder wie de NMBS, zou kunnen doen buigen!
Sociale aangelegenheden, economie, investeringen in vastgoed, mobiliteit, stedelijke ordening enz. Een burgemeester moet heel wat petjes opzetten…
Inderdaad. Als burgemeester ben je constant bezig, al was het maar door de aanhoudende dialoog met de bevolking. Maar het is boeiend want het is de uitvoerende macht en er wordt tegelijk op korte, middellange en lange termijn in allerlei domeinen gewerkt. Dagelijks moeten keuzes worden gemaakt en vallen er beslissingen waarvoor wij verantwoordelijk zijn (wij zijn burgerlijk en strafrechtelijk aansprakelijk, terwijl een minister gewoon zijn ontslag kan indienen). Het is een passie maar waarschijnlijk moet je wel een beetje gek zijn om dit soort beroep uit te oefenen.
Interview afgenomen door Didier Dekeyser
11 NR.07 - SEPTEMBER 2014 - DYNA MI EK
handje kunnen toesteken. ‘Job Jump’ gaat hier verder op in om ook de lokale bedrijven erbij te betrekken: wij bieden een coaching en een premie voor studentenjobs van minimum twee weken, bestemd voor jongeren die minder kans maken spontaan te worden aangeworven. Zulke initiatieven willen bepaalde ontbrekende soft skills aanleren, bepaalde mythes over de arbeidsmarkt ontkrachten en het imago van de jongeren bij de werkgevers bijsturen. Verder wierven wij minder valide stagiairs aan want wij willen met dit voorbeeld een handicap free samenleving promoten. Iedereen in het burgerleven integreren, mensen sensibiliseren voor het algemeen belang en de mogelijkheid bieden om onze gemeenschappelijke waarden uit te testen: daar gaat het om. Een soort ‘dienst voor het land’, militair of burgerlijk, zou daartoe kunnen bijdragen.
(R.T.)
Beci
Beci
EEN VRAAGGESPREK MET DENIS CODERRE, DE BURGEMEESTER VAN MONTREAL
Montreal, toegangspoort tot de NoordAmerikaanse markt
Hij is een begaafd spreker, een fijngevoelig politicus, een man van macht en autoriteit, een gewiekst onderhandelaar en een visionair. Al zijn medeburgers, ook diegenen die minder van hem houden, beschrijven Denis Coderre als een bijzonder veelzijdige en talentvolle persoon. De samenhang van deze troeven valt
bijzonder op: de burgemeester van Montreal is vooral een leider van formaat. Dit talent zal zeker niet
overbodig zijn om zijn stad een rol en plaats toe te kennen tussen de metropolen van wereldformaat die
(R.T.)
hij als economische politieke centra van de toekomst beschouwt.
NR.07 - SEPTEMBER 2014 - DYNA MI EK
12
Denis Coderre, burgemeester van Montreal en president van de ‘Communauté métropolitaine de Montréal’
Dynamiek: Uw visie van de ontwikkeling van Montreal gaat er vanuit dat de metropolen het in de toekomst voor het zeggen zullen hebben, niet alleen op economisch vlak, maar ook politiek. BECI is dezelfde mening toegedaan, maar deze opvattingen hebben ook hun tegenstanders.
Denis Coderre: Wereldwijd groeit de bevolking in en rond de steden die, zoals Montreal en Brussel, als uitwisselingsplatforms fungeren. Deze stedelijke gebieden bezitten een eigen dynamiek die moet worden gevat, geleid, gehomogeniseerd en gemarketed om er aantrekkelijke oorden van te maken voor de creatie van activiteiten, onderzoek en groei. De metropolen vormen een sleutelelement van het globaliseringsparadigma. Zij zullen de nationale en internationale identiteiten van de actoren van onze toekomst bepalen. De globalisering is een gewel-
dige uitdaging die een zekere behoudzucht kan veroorzaken terwijl precies de tegenovergestelde houding aangewezen is. Bovendien woedt de concurrentie in alle hevigheid, zelfs in het binnenland – China is daar een mooi voorbeeld van. De metropolen dienen dus snel de middelen te krijgen die hun aantrekkelijkheid zal versterken. Dit vereist onder andere partnerschappen. Omdat Brussel in vele opzichten op Montreal lijkt en omdat wij al zovele jaren nauwe en bijzonder positieve1 relaties onderhouden, is het niet meer dan vanzelfsprekend dat ik hier langskom.
Het ogenblik is waarschijnlijk gunstig gekozen, in het raam van de Algemene Economische en Commerciële Overeenkomst (Accord économique et commercial global – AECG ) waarover Canada en de Europese Unie momenteel onderhandelen. Als men weet dat de AECG voor de Canadezen gunstiger zou kunnen uitvallen dan voor de Europeanen omwille van de omvang van beide markten, wat heeft Montreal ons te bieden en wat kunnen wij u voorstellen?
Ik ben een voorstander van vrijhandel. De geschiedenis leert ons dat een overeenkomst op deze basis per slot van rekening voor alle partijen positief blijkt. Ik geloof dus niet dat de overeenkomst voor Canada gunstiger zal zijn dan voor Europa, wel dat hiermee de voorwaarden van een bijzonder interessante win-win situatie tot stand komen. Dit geldt ook voor de samenwerkingsovereenkomst tussen Brussel en Montreal. Brussel ligt middenin de zogenaamde ‘blauwe banaan’, een gebied waar de productie van
rijkdom en de goederenstromen de hoogste toppen scheren in Europa. Anderzijds vormt Montreal een soort bevoorrechte toegang tot het ganse Noord-Amerikaans gebied. Natuurlijk is er de lokale markt – Groot Montreal telt nagenoeg 4 miljoen inwoners – maar wij zijn ook een van de voornaamste handelskruispunten van het Amerikaanse continent. Wij liggen op amper één uur vliegen van New York, Boston of Toronto. Onze internationale haven2 ligt het dichtst bij het hart van de Noord-Amerikaanse markt. De reis naar Chicago is bijvoorbeeld sneller via Montreal dan via New York! Ons vrachtvervoersysteem, dat spoorweg en wegvervoer combineert, is bijzonder efficiënt. Dit zijn slechts een paar voorbeelden. Als eersterangs hubs hebben Brussel en Montreal in gemeen dat ze naar buiten zijn gericht. Zij hebben dus de kennis van zaken en een goed inzicht in de specifieke troeven die op de wereldmarkt moeten worden onderstreept. Onze beide steden zijn business centra, echter op verschillende maar elkaar aanvullende markten. Dit is een ideale context voor samenwerking, de uitwisseling van kennis en partnerschappen. Onze samenwerking is bijzonder beloftevol. Ik voeg eraan toe dat onze sociale relaties bijzonder hartelijk zijn en dat humor er even vaak aan bod komt als in Brussel. Daarom zult u zich in Montreal thuis voelen. Wij hebben een flink deel culturele codes in gemeen, wat een aanzienlijke troef betekent. En bij deze culturele codes horen onder andere de geest van onze wetgeving en onze houding ten opzichte van het recht.
U zet hier de voordelen van Montreal in de verf, voordelen die
1 http://www.canadainternational.gc.ca/belgium-belgique/bilateral_relations_bilaterales/index.aspx?lang=fra 2 Afschaffing van douanerechten, opening van de openbare aanbestedingen van de Canadese provincies, versterking van de investeringsstromen, onder andere dankzij een verhoging van de controledrempel van de Canadese overheidsdiensten voor buitenlandse investeringen; bescherming van de intellectuele eigendom enz. 3 De havens van Montreal en van Antwerpen hebben onlangs een partnerschap gesloten om “de handen in elkaar te slaan en op meerdere vlakken samen te werken”, namelijk om de Aziatische en Noord-Amerikaanse markten beter te benaderen.
de Belgische ondernemers die uw conferentie bijwoonden unaniem hebben bevestigd. In feite bent u hier niet alleen om investeerders te zoeken maar ook om onze eigen markt te ontdekken.
Dat klopt. Dit is te danken aan mijn opvatting van Montreal als een toekomstige grote metropool. Het is een stad vol dynamisme, wetenschap (met vijf universiteiten) en ondernemerschap. Ze moet echter haar aanpak gaan toetsen en het concept van organisatiestad verder verdiepen. In dit opzicht hebben wij heel wat van jullie te leren, onder andere omdat jullie erin geslaagd zijn de voornaamste internationale organisaties aan te trekken, waardoor uw regio en specifieke meerwaarde kan voorleggen. Wij hebben veel zaken gemeen, al is het dan onder een andere invalshoek. Van hieruit kunnen wij onze vaardigheden aanvullen en onze respectievelijke handelswijzen verfijnen. Ik denk bijvoorbeeld aan de sociale, de digitale of nog de groene economie: Brussel wordt hoe langer hoe meer herkend als koploper in passiefbouwen, maar wist u dat er in Montreal al veertigduizend passieve gebouwen staan? Wij zijn inderdaad bereid investeerders te onthalen en bieden fiscale steunmaatregelen, gekwalificeerd personeel, performante infrastructuren, een gunstig business klimaat en vooral heel wat mogelijkheden tot ontwikkeling en succes. Hiervan getuigen de steeds toenemende uitwisselingen met Europa. Het samenwerkingsakkoord dat onze beide steden hebben onderte-
kend moet er voor zorgen dat zowel onze overheids- als privé-organisaties gebruik kunnen maken van een efficiënte formele structuur waarin elke vorm van toekomstige samenwerking kan ontstaan en bevorderd worden. Het akkoord vormt ook een stramien voor het ontdekken en het delen van nuttige projecten. Onze initiatieven op het vlak van stedelijke evenementen zullen bijvoorbeeld door de Stad Brussel worden bestudeerd. Verder vormt de uitdaging van de intelligente steden een ander grootschalig project dat wij vanzelfsprekend succesvol samen zullen voeren. Kortom, we hebben nu alle troeven in de hand om een schitterende win-win op gang te brengen. “Creëer de toekomst. Het is de beste manier om hem te voorspellen”, zei Peter Drucker. Doen, dus!
In heel wat opzichten lijkt uw stad op Brussel, onder andere door haar kosmopolitisme, de bevolkingsgroei, een soms moeilijk in evenwicht te houden budget, een nogal ingewikkeld beheer enzovoort. Heeft dit een weerslag op het investeringsklimaat?
Ja, maar in positieve zin. Zoals andere metropolen staat Montreal op een keerpunt, maar hier wordt aan gewerkt. Er werd bijvoorbeeld een plan ontwikkeld om de loonmassa van de stad te verminderen. Onze vaste activa worden voortaan door een boekhoudkundig plan beheerd. Hierdoor krijgen we de middelen om ten minste 10 jaar lang massaal in infrastructuren te in-
vesteren. Wij hebben grootse projecten die Brusselse ondernemingen zouden moeten interesseren. Verder gaan wij aan de volgende regering van Québec vragen ons het Québec investeringsbudget voor de regio van Montreal toe te vertrouwen in het raam van een structuur genaamd Investissement Montréal en van de Loi Montréal, die ons statuut als metropool bepaalt en erkent en in dit opzicht onze bevoegdheden uitstippelt op het vlak van economische ontwikkeling, sociale aangelegenheden en beleid. Ook hier kunnen wij wederzijds inspirerend optreden omdat uw gewest eveneens een grondige hervorming van zijn verhouding met de centrale staat op gang brengt. In het algemeen gaan wij met een grotere verscheidenheid aan hulpbronnen te werk en brengen wij meer transparantie bij het aanwenden van staatsgelden. Wat ons beleid betreft, dit is waarschijnlijk eenvoudiger dan in Brussel en het werkt doeltreffend. Persoonlijk ben ik altijd op zoek naar wat mensen samenbrengt eerder dan scheidt. In dit opzicht krijgt een efficiënt beleid de steun van de stakeholders en de mensen.
Is dit een methode voor een gezond beleid?
Waarschijnlijk. We moeten gewoon inzien dat gelijkenissen misschien minder belangrijk zijn dan solidariteit… Interview afgenomen door Didier Dekeyser
Montreal in enkele cijfers ◗ De tweede grootste stad van Canada ◗ De metropool van de provincie Québec en bovendien haar cultureel en financieel centrum ◗ De voornaamste Franstalige stad van Amerika en een van de grootste Franstalige steden ter wereld ◗ 1,7 miljoen inwoners, 4 miljoen voor de ganse agglomeratie ◗ 53% van de bevolking is Franstalig van cultuur en taal; 13% is Engelstalig en 34% behoort tot een andere cultuur.
13 NR.07 - SEPTEMBER 2014 - DYNA MI EK
(Reporters)
Beci
Beci
ENTERPRISE EUROPE BRUSSELS
Een nieuwe Europese reglementering tegen laattijdige betalingen Het volume aan achterstallige betalingen blijft maar stijgen en bereikt vandaag 360 miljard euro. Hoe langer hoe meer Europese bedrijven riskeren het faillissement omwille van onbetaalde facturen. In België ligt de gemiddelde betalingstermijn voor verrichtingen tussen ondernemingen rond 49 dagen. Tussen overheid
en ondernemingen loopt deze termijn tot 68 dagen op. Ongeveer 70% van de Belgische ondernemingen kampen met cash problemen door laattijdige betalingen.
D
NR.07 - SEPTEMBER 2014 - DYNA MI EK
14
eze cultuur van achterstallige betalingen zorgt in de Europese zakenwereld al heel lang voor aanzienlijke ergernis. De Europese Commissie wil deze praktijk een halt toeroepen met een nieuwe richtlijn die vertragingen in handelsverrichtingen bestrijdt. Het initiatief kadert in het Small Business Act en getuigt van de wil van de Commissie om de KMO’s een centrale plaats in de Europese economie toe te kennen. De Commissie erkent hiermee dat effectieve toegang tot financiering een van de voornaamste moeilijkheden van KMO’s blijft. Deze ondernemingen hebben de grootste moeite om hun recht tot snelle betaling te verdedigen. Achterstallige betalingen gaan vaak gepaard met hoge kosten en aanzienlijk tijdverlies. Een geschil kan de relaties met een klant bovendien zeer snel bederven.
Directie Ondernemingen en Industrie; Guy Colpaert, Intrum Justitia; Valérie Vandermeersch, Ministerie van Justitie. Jean-Luc Louis vertegenwoordigde BECI/ Enterprise Europe Brussels in het panel, omwille van zijn ervaring met de sector van de kredietverzekering en in het raam van het platform.
De nieuwe regels
Het is belangrijk dat de Europese ondernemingen, en dan voornamelijk de KMO’s, hun rechten kennen en bovendien weten hoe ze die optimaal kunnen uitoefenen. De richtlijn voorziet in een juridisch kader om debiteuren te vervolvervolgen. De nieuwe regels zijn eenvoudig:
S T A
De richtlijn gaf aanleiding tot een ininformatiecampagne om de voornaamste Europese spelers – en dan voornamelijk de KMO’s en de overheden – te sensibisensibiliseren voor de nieuwe rechten die ze toekent, en voor een snelle toepassing ervan. In het raam van deze campagne werd BECI/Enterprise Europe Brussels betrokken bij de organisatie van een informatieseminar dat in juni in het Brusselse conferentiecentrum Albert Borschette plaatsvond.
LA
Interveniënten waren Joseph Jamar, Hoofd van de Vertegenwoordiging van de Europese Commissie in België; Philippe De Backer, Europese volksvertegenwoordiger; Antti Peltomäki, Adjunct Directeur-Generaal van de Algemene Directie Ondernemingen en Industrie; Maciej Gorka, Eenheidshoofd Algemene
P E RO
P O TE
◗ Overheidsinstellingen moeten de ontontvangen goederen en diensten binnen de 30 dagen betalen; in uitzonderlijke gevallen kan dit binnen de 60 dagen. ◗ Contractuele vrijheid bij handelsver handelsverrichtingen. Ondernemingen moeten hun facturen binnen de 60 dagen be betalen, behalve indien voorafgaandelijke overeenkomsten dit anders hebben geregeld en voor zover de voorwaarden ten opzichte van de schuldeiser billijk blijven. ◗ Ondernemingen hebben automatisch het recht een intrest te eisen bij een laattijdige betaling en mogen een minimaal vast bedrag van 40 euro vragen ter vergoeding van de inningskosten. Ze mogen eveneens een vergoeding vragen voor alle andere redelijke inningskosten. ◗ De werkelijke verwijlintrest bij achterstallige betaling wordt vermeerderd met ten minste 8% boven de referentievoet van de ECB. De overheden hebben niet het recht om een lager verwijl-
intrestvoet op te leggen in geval van laattijdige betaling. ◗ De ondernemingen kunnen onrechtvaardige procedures en oneerlijke praktijken gemakkelijker voor de nationale rechterlijke instanties betwisten. ◗ Meer transparantie en sensibilisering: de lidstaten moeten intrestvoeten publiceren voor achterstallige betalingen zodat alle betrokken partijen degelijk worden geïnformeerd. De lidstaten worden aangemoedigd codes te bepa bepalen voor snelle betaling en krijgen de toestemming om wetten en reglemen reglementeringen ten voordele van de schuldei schuldeisers te behouden of in te voeren.
onDe nieuwe regels zijn opties voor de on dernemingen, die zulke maatregelen voortaan mogen treffen, maar zonder verplichting. In sommige gevallen zal een onderneming de betalingstermijn met enkele dagen of weken willen verlengen om een goede handelsrelatie met een specifieke klant te behouden. De nieuwe richtlijnen zijn echter verplicht voor de overheidsinstellingen, die het voorbeeld moeten tonen en hun betrouwbaarheid en doeltreffendheid moeten bewijzen door een correcte naleving van contracten. Jean-Philippe Mergen
BMW EfficientDynamics
BMW 2 Reeks Active Tourer
Minder verbruik. Meer rijplezier.
Echt rijplezier
RIJPLEZIER + ADRENALINEPLEZIER. DE NIEUWE BMW 2 REEKS ACTIVE TOURER. PLEZIER VOOR AL UW PLANNEN. Een weekend mountainbiken met de vrienden. Met z’n tweetjes op citytrip. Naar zee met de kinderen, én de kleinkinderen. Wie er een actieve levensstijl op nahoudt, heeft nood aan een polyvalente wagen. De eerste BMW 2 Reeks Active Tourer koppelt het ongeëvenaarde BMW rijplezier aan een verrassende functionaliteit. Onder z’n sportieve design gaat een ruim en luxueus interieur schuil, dat comfortabel plaats biedt aan vijf inzittenden. De nieuwste generatie motoren, een innovatieve stuurinrichting en vernuftige chassisregelsystemen zorgen voor een onvergelijkbare rijervaring. Het resultaat: de ideale wagen om elke dag al uw plannen te realiseren. Ontdek hem bij ons tijdens het Opendeurweekend op 27 en 28 september, of boek nu al uw proefrit op www.bmw.be/2activetourer
Milieu-informatie (KB 19/03/04): www.bmw.be
BMW Brussels Filiaal van BMW Belux Leuvensesteenweg 864 1140 Evere Tel. 02 730 49 11
[email protected] www.bmwbrussels.be
Gregoir Jette Tentoonstellingslaan 317 1090 Jette Tel. 02 474 04 74
[email protected] www.gregoir.bmw.be
4,1- 6,0 L/100 KM • 109 -139 G/KM CO2
Beci
Brussels Metropolitan and its method Brussels Metropolitan is in the midst of organising its next annual symposium, titled “A method for the
Brussels Metropolitan Community. 2014-2018: five years for a breakthrough with the new Ministers-Presi-
dents of our 3 Regions”, and which will be held next Tuesday 28 October at Flagey. The goal of this year’s
symposium is to present and explain its ambitious development strategy for the Brussels metropolis and
The Brussels Metropolitan’s strategy
NR.07 - SEPTEMBER 2014 - DYNA MI EK
16
Brussels Metropolitan refined a number of its main lines and priority actions to be followed. Because we are entering a 4 year period without any election of any kind, this is an opportunity to pursue fundamental and long-term decisions. Brussels Metropolitan calls upon political representatives to give/provide their support for the next 5 years of legislation to the topics listed below. With the help of a key message, Brussels Metropolitan illustrates the necessity for the following measures: ◗ Introduction of a mileage fee; ◗ List the missing links in infrastructures; ◗ Exchange and virtual consolidation of land and planning information; ◗ Re-enforcement in Brussels of economic and political heavy-weights’ presence; ◗ Promotion of Brussels as the European capital of Arbitration and Mediation; ◗ Sustainable management of Brussels’ Airport’s growth; ◗ Lowering the legal age for entering school; ◗ Boosting collaboration between cultural institutions. Brussels Metropolitan considers these 8 measures as being key measures, decisive for the future development of the Brussels metropolis and which require political interventions. Brussels Metropolitan, on its side, engages itself to actively pursue the preparation and the achievement of these measures. Throughout the first part of 2014, midterm reviews were held to review and assess the above topics. 8 groups have been defined in 2 major practices: 4 groups (War for Time, War for Jobs, War for Talent, War for Space) dedicated to social and political issues; 4 groups (ICT Media, EU Legal and Public Affairs, Fi-
nance, Biotech) focused on niche markets and economies, where growth opportunities exist.
(Reporters)
how to implement it.
Each group gathered top CEOs and managers from the business world, who gave their time to brainstorm and elaborate concrete action plans for each theme.
The Brussels Metropolitan’s method
What makes this method so different, compared to other organisations sharing the same interest, i.e. Brussels and its future? Brussels Metropolitan has and continues to build a global approach about it. Brussels Metropolitan does not limit itself to Brussels but includes in its project Brussels and a wide geographical area including large parts of the province of Flemish Brabant (district of Halle-Vilvoorde) and of the province of Walloon Brabant (district of Nivelles). Thanks to its partners (FEB-VBO, BECI, VOKA and UWE) and the involvement of our working groups’ leaders, Brussels Metropolitan tackles complex socioeconomic and transregional issues like mobility, land and urban planning, housing, sustainability, talent, jobs, … and develops propositions aimed at every level of power (Federal and federated entities). Brussels Metropolitan‘s main goal is to go across regional borders to offer common solutions to shared issues! Its enlarged vision asks for a new approach, with more and better cooperation between the different governmental bodies involved, which is crucial for a sustainable growth in this geographical area.
The Brussels Metropolitan’s Symposium – next October
The symposium’s aim is to showcase the preliminary results from the work-
Brussels Metropolitan Midterm Event, last March.
ing groups. Working group’s leaders will engage and confront a political representative about one topic. Through the symposium, Brussels Metropolitan wants to present and elaborate its vision, which will become the instrument to implement initiatives for the benefit of the metropolis’ community. Brussels Metropolitan’s area is in urgent need of an integrated vision for its long-term social-economic development. Why? Because this region is the economic driver for the entire nation. Because this region and the Brussels brand offer huge opportunities to engage the world economy which we should not throw away. Because we have to rise above everyday politics. Come and join us. For more information on the Brussels Metropolitan project and on the symposium, please refer to www.brusselsmetropolitan.eu.
Beci
Colloquium over mobiliteit en groei Op vrij korte termijn wordt mobiliteit voor bedrijven een essentieel vraagstuk. Om te overleven zullen die dan snel beslissingen moeten treffen. BECI en de Union Wallonne des Entreprises (UWE) hebben besloten
hier gezamenlijk over na te denken, onder andere tijdens een colloquium dat op 24 april met de medewerking van de Stichting Free in Genval kon doorgaan. Het doel bestond erin de ondernemingen beter inzicht
(Reporters)
NR.07 - SEPTEMBER 2014 - DYNA MI EK
18
Alain Deneef (Intendant Brussels Metropolitan): "Waarom zouden wij de ontradingsparkings niet verder ontwikkelen en meer gebruik maken van verbeterd openbaar vervoer?"
de Stichting Free Baudouin Dubuisson trouwens van meetaf aan.
Verzadigd Brussel
Bij ons speelt Brussel deze rol volop. De gewesten hangen in ruime mate af van onze hoofdstad, een van de metropolen waarvan de groei veel hoger ligt dan de uitbreiding van de bevolking en de oppervlakte. De bijdrage van Brussel tot het nationaal BBP nadert vandaag 20%. Deze veelzeggende statistiek wijst erop dat meer dan de helft van de wereldbevolking vandaag in steden leeft. Dit percentage zou trouwens binnen de 25 jaar 70% moeten bereiken. “Alles loopt langs Brussel”, bevestigt Benoît Gilson (Infrabel). “Door de proporties die het fenomeen aanneemt, valt dit misschien te betreuren. Het spoorwegnet rond de hoofdstad is volledig verzadigd. Ik geloof dat een rondweg dat Brussel omzeilt een oplossing voor de toekomst kan zijn.” Jacques Dehalu (Sofico) beaamt dit standpunt: “We moeten absoluut meer verantwoorde routes ontwikkelen en de huidige structuren optimaliseren.
In gans het land zouden bijvoorbeeld de luchthavens, de ondernemingen en de klinieken dichter bij elkaar moeten liggen.” Laurent Ledoux (FOD Mobiliteit en Transport) waarschuwt echter: “Een vlotter verkeer, uiteraard, maar ook de nieuwe technologieën moeten worden ingeroepen, want wij zullen niet einde-
(Reporters)
I
edereen zal het erover eens zijn dat de mobiliteit al jarenlang op een eindeloze werf lijkt. “Wij wensen allen een betere mobiliteit, maar daar komt niets van in huis”, horen we vaak zeggen. Vandaag moet ons land het hoofd bieden aan een felle internationale concurrentie; concrete beslissingen moeten dus nù vallen. In dit opzicht hebben BECI en de UWE meerdere denkpistes uitgewerkt, die tijdens een lang debat werden aangekaart. De (begaafde) moderator was onze kroniekschrijver Jean Blavier, van wie de redekunst nagenoeg het ganse gezelschap heeft geboeid. Dit heeft vergemakkelijkte het werk van de zeer talrijke sprekers. Op internationaal vlak moet worden gewezen op de steile groei van de bevolking in de steden. De mensen- en goederenstromen naar de steden toe blijven aanzwellen. Voor het lopende jaar voorziet de WHO bijvoorbeeld een groei van 3% op wereldschaal. Dit cijfer ligt echter 2 à 3% lager dan de groei van de werkelijke handelsstromen, zowel qua waarde als qua volume. Dit betekent dat de mensen- en goederenstromen veel sneller toenemen dan de productie. Dit onderstreepte voorzitter van
(Reporters)
te geven in de uitdagingen en tegelijk een aantal oplossingen te bestuderen. De tijd dringt!
Jannie Haek (CEO van de Nationale Loterij): "De jonge generatie schrikt niet meer voor gemeenschappelijk gebruik terug. Ook langs die weg kan een nieuwe mobiliteit tot stand komen."
“Daarnaast reizen 30 à 40% van de pendelaars met de trein naar Brussel. De wagen hoeft niet te verdwijnen maar wij kunnen overstapparkings aanleggen en het openbaar vervoer verbeteren, zoals in Stockholm, waar 60% van de bewoners zich voortaan mee verplaatsen”, oordeelt Alain Deneef (Brussels Metropolitan).
(Reporters)
(Reporters)
Beci
2.
loos kunnen blijven bouwen en in beton investeren.” Laten we ook niet vergeten dat het gebrek aan mobiliteit bijzonder duur uitvalt: het zou volgens de OESO de wereldgroei met 1 à 2% afremmen. “Verkeerd gebruikte middelen kunnen de gemeenschap heel veel kosten”, stelt Benoît Gilson. “Vandaag mag er echter geen sprake meer zijn van verspilling.” Ook hier kunnen de cijfers binnen afzienbare tijd enorm gaan stijgen want investeringen in mobiliteitsinfrastructuren kosten hoe langer hoe meer, terwijl de staten al onder een bijzonder zware schuldenlast gebukt gaan! Het gevolg is, zowel nationaal als internationaal, dat de best uitgeruste regio's ook de zwaarste verkeersoverlast ondergaan, ondanks de vertraging van de groei. Deze slang bijt zijn eigen staart, in feite!
4 denkpistes
Ondanks deze verontrustende vaststellingen, stappen we de toekomst liefst optimistisch tegemoet. Met deze ingesteldheid hebben BECI, de UWE en Free een jaar lang een veertigtal mensen laten werken op een tiental voorstellen, dat wij hier in vier denkpistes indelen.
1.
Laten we de absolute voorrang geven aan de zogenaamde ‘missing links’. Ze blokkeren nutteloos het verkeer, zowel binnen als rond Brussel en belemmeren economische synergieën tussen de verschillende regio's van het land. “In onze onderneming zorgen wij er voor dat al onze vrachtwagens volledig gevuld de baan opgaan”, zegt Jean de Leu de Cecil (Colruyt). “Ze leggen dagelijks 130.000 kilometers af, maar wij verliezen nog steeds te veel tijd in de files.”
3.
De mogelijkheden van de nieuwe technologieën kunnen beter worden benut dankzij de nieuwe werkformules en door een goede verspreiding van real-time informatie over de mobiliteit. “Laten we niet vergeten dat de jonge generatie, die van Facebook, niet meer voor gemeenschappelijk gebruik terugschrikt. De jongeren delen hun fiets, hun wagen en hun kantoor. Ook via dit kanaal komt er misschien een revolutie in de mobiliteit”, aldus Jannie Haeck (CEO van de Nationale Loterij).
4.
De gedragingen kunnen worden beinvloed om ook de vraag naar mobiliteit te veranderen. “De mensen wensen hoe langer hoe meer thuis te werken. Dit is een belangrijke en zelfs essentiële factor”, vindt Laurence Janssens (Belgacom).
Een gezamenlijke inspanning
Wat ook de uitkomst moge zijn, de verderzetting van de groei zal een flinke inspanning vereisen op het vlak van governance, aan de hand van een geintegreerde kijk op de ontwikkelingsuitzichten. Dit reikt veel verder dan de institutionele structurele grenzen: alle spelers van de mobiliteit, zowel overheid als privé, maar ook de gewesten moeten zich voor deze coördinatie inzetten. “Aan meerdere visies hebben we geen behoefte, wel aan één globale visie!” Laurent Ledoux (FOD Mobiliteit en Transport) is dezelfde mening toegedaan: “Wij willen bijdragen tot deze essentiële gemeenschappelijke visie van
Thierry Willemarck (Voorzitter van BECI): "Afstand nemen van zuiver lokale benaderingen, ten gunste van een betere samenwerking tussen de gewesten."
deze mobiliteit, terwijl wij blijven investeren in bepaalde infrastructuren en nieuwe technologieën, die wij trouwens dichter bij de inwoners willen brengen. Bepaalde lijnen kunnen duidelijk beter worden geëxploiteerd. Alles moet volledig worden herdacht en vereist een permanente dialoog tussen alle spelers.” Als conclusie verklaart Jean-François Heris, voorzitter van de UWE: “Iedereen heeft ondertussen begrepen dat mobiliteit een essentieel bestanddeel van de economische groei is. Wallonië is een belangrijk economisch gebied en een open streek, die nog veel aansluitingsmogelijkheden biedt. Ook de band tussen Brussel en Wallonië is vitaal, omdat beide gewesten elkaar nodig hebben. De relaties tussen het noorden en het zuiden van het land moeten we nog verbeteren. Het is een evidentie omdat iedereen daar wel bij vaart.” Thierry Willemarck, voorzitter van BECI: “Niets doen is in elk geval onmogelijk. Brussel is een van de steden met de zwaarste verkeersoverlast in Europa. Ruimtelijke ordening is een bijzonder serieuze aangelegenheid. Op dit vlak kan nog heel wat worden verbeterd. Verder kunnen we treinen beter vullen en de organisatie van de werkende bevolking verder optimaliseren. Het delen van hulpmiddelen is een oplossing. Ook met telewerk moet een rol spelen, al was het maar om verplaatsingen vlotter te laten verlopen. Wij denken echter dat er geen betere mobiliteit komt zonder een degelijk beleid op het hoogste niveau. Stop met de lokale maatregelen. Laten we beter tussen gewesten samenwerken.” David Hainaut
19 NR.07 - SEPTEMBER 2014 - DYNA MI EK
Jean-François Heris (Voorzitter van de UWE): "De band tussen Brussel en Wallonië is een evidentie."
De bestaande infrastructuur verdient beter te worden gebruikt, bijvoorbeeld door een tarifering van elk vervoermiddel volgens de werkelijke kost en door een betere spreiding van het gebruik van de bestaande infrastructuren in de tijd. “Een doordachte vorm van rekeningrijden kan een interessante vorm van financiering zijn”, meent Marc Derycke (Deloitte).
www.petercam.com
VANDAAG IS HET GROOTSTE RISICO NIETS DOEN Ontnuchterd door de opeenvolgende crisissen hebben veel spaarders en beleggers de financiële markten vaarwel gezegd. Ontgoocheld en afkerig van elk risico heroriënteerden ze massaal hun vermogen naar beleggingen met een label "100% veilig". Helaas kennen inflatie en daar bovenop de vele fiscale maatregelen geen genade voor deze vorm van beleggingen. Al biedt de actuele periode iets betere vooruitzichten, toch denken wij bij Petercam dat deze kapitaalerosie door inflatie en fiscaliteit onomkeerbaar is. Daarom is het belangrijk dat uw vermogen aangroeit, en enkel een actief beheer kan het efficiënt beschermen. Dat is onze diepste overtuiging als beheerder van uw vermogen. Wilt u ontdekken wat Petercam voor uw vermogen kan doen? Raadpleeg www.petercam.com of bel ons rechtstreeks op 02 229 64 50
PRIVATE BANKING BEHEER & VERMOGENSBEGELEIDING
DOSSIER GREEN
Zes vooroordelen over duurzame ontwikkeling Bij een ‘hot topic’ als duurzame ontwikkeling zijn de beste oplossingen niet systematisch de meest voor
Is gerecycled papier werkelijk milieuvriendelijker?
Men ging er heel lang van uit dat de CO2 uitstoot kon worden beperkt door gerecycled papier te gebruiken in plaats van papier geproduceerd met nieuwe vezels. Dit debat wordt slechts zinvol als rekening wordt gehouden met alle vergelijkingselementen en als men zich de correcte vragen gesteld. Alleen dan kan over dit vraagstuk een finaal advies worden gegeven. Laten we om te beginnen duidelijk bepalen over welke type gerecycled papier we het hebben: grijs nietontinkt, met waterstofperoxide gebleekt of een mengeling van gerecycled papier en nieuwe vezels? 0,06 kWh volstaat om gerecycled papier te produceren, tegen 0,08 kWh voor wit papier, maar als het bleekproces inderdaad weinig milieuvriendelijk is, gaat het lichte voordeel van gerecycled papier op het vlak van energiegebruik en CO2 uitstoot al gauw verloren. Wil u echt milieuvriendelijk met papier omgaan? Print dan rectoverso. De meeste copiers bieden voortaan deze mogelijkheid zonder het voor de gebruiker al te ingewikkeld te maken. Laten we daar dan voordeel uit halen …
2. Telewerk niet noodzakelijk voordelig
Thuis werken – of op een andere plaats dan de gewone werkplaats – is zeker een manier om onnodige verplaatsingen te vermijden. Dit interessant initiatief vermindert effectief de uitstoot van broeikaseffectgassen. Nu, een absolute oplossing is telewerk nu ook weer niet. Onlangs publiceerde de Carbon Trust een studie die de veronderstellingen over telewerk bevestigt. De Carbon Trust stelt
3. Wat men van e-mail niet weet
Volgens cijfermatige ramingen van de Franse Agence de l’Environnement et de la Maîtrise de l’Energie (Ademe) in samenwerking met het kabinet Bio Intelligence Service, zou de overdracht van een e-mail van de ene server naar de andere (en de opslag) ongeveer 20 g CO2 uitstoot veroorzaken, tenminste als rekening wordt gehouden met de energie die
(Reporters)
1. Misvattingen rond gerecycled papier
vast dat thuis werken – of vanuit een gedecentraliseerd kantoor – de uitstoot van CO2 inderdaad vermindert, maar dat de winst in sommige gevallen niet de moeite loont. Dit gebeurt onder andere wanneer de telewerker thuis werkt, in een woning die slecht geïsoleerd is. Als hij tijdens de dag in dit huis bezig is, zal hij een energieverslindend gebouw moeten verwarmen en misschien een minder efficiënte verlichting gebruiken dan op kantoor. Als bovendien de persoonlijke computerapparatuur van deze werkkracht niet meer van de jongste is, bestaat de kans dat die op energetisch vlak niet meer overeenstemt met de recentste verbruiksnormen. Als de werknemer op een aanzienlijke afstand van zijn werkplaats woont, valt telewerk inderdaad te verkiezen. Maar als het traject zich tot enkele kilometers beperkt, zullen de voordelen van telewerk hoogstwaarschijnlijk niet opwegen.
De impact van telewerk op het milieu hangt van heel wat factoren af: de afstand, de apparatuur van de werknemer, de verwarming enz.
21 NR.07 - SEPTEMBER 2014 - DYNA MI EK
(Reporters)
de hand liggende. Dit illustreren we met zes concrete voorbeelden.
(Reporters)
DOSSIER GREEN
Een nieuwe wagen vermindert vaak de uitstoot.
NR.07 - SEPTEMBER 2014 - DYNA MI EK
22
voor de overdracht wordt vereist en met de ecologische balans van de apparatuur die voor de verzending van elektronische berichten instaat. Naast de CO2 uitstoot zou de verzending van een e-mail naar verluidt 4,8 g ijzer en 5,2 g aardolie ‘verbruiken’. En op de vraag of men nu beter zijn e-mails op het scherm of op papier leest, antwoordt de Ademe aan de hand van de tijd die nodig is om het document te lezen. Als u minder dan 3 min en 24 seconden nodig hebt om op het scherm een document van vier bladzijden door te nemen, dat u anders recto verso in zwartwit zou afprinten, dan beveelt de Ademe inderdaad aan op het scherm van dit document kennis te nemen. Als u hiervoor echter méér dan 3 min en 24 seconden nodig hebt, print u het document best af. Hieruit vloeien andere conclusies. Het is bijvoorbeeld nuttig om bijgevoegde bestanden te zippen om minder CO2 te produceren. Verder is het ook aan te raden foto's in lage resolutie door te sturen.
4. Verlichting uit: niet altijd de moeite waard
In tegenstelling tot wat men vaak denkt, bespaart u geen energie door het licht te doven en het enkele minuten later weer aan te doen als u even weg moet. In feite verkort het veelvuldig aan- en uitdoen van lampen gevoelig hun levensduur. Als u nog TL buizen gebruikt, kan het contraproductief zijn de verlichting vaak aan en uit te doen, vooral als deze buizen nog met klassieke starters zijn uitgerust. In dat geval flitst een hoge ontstekingsstroom naar de koude gloeidraden van
de lamp. Dit veroorzaakt een flikkering, een licht geknetter en een flinke verkorting van de levensduur van de lamp. Als u met fluo-compacte lampen uitgerust bent, zal het uit- en aanschakelen van het licht weinig opbrengen omdat u hiermee ook de levensduur van de lamp beperkt. In lokalen waar u niet lang blijft, het sanitair bijvoorbeeld, zal een dergelijk lamp slechts na tientallen seconden op volle kracht branden. Als u zulke lampen snel aan en uit doet, krijgt u geen goede verlichting. En in het geval van LED verlichting hebt u weliswaar in één of twee seconden tijd de volle lichtkracht maar zal, zoals bij de andere lampentypes, een veelvuldig aan- en uitdoen van de verlichting de levensduur van de LED lampjes serieus inkorten. De uitgespaarde energie zal wellicht helemaal niet opwegen tegen de meerprijs van een vaker te vervangen verlichting.
5. Bio, niet altijd beter
Is bio voeding werkelijk ‘duurzaam’ als ze 1000 km moet afleggen om tot in uw bord te geraken? Twijfelachtig! Vandaag reist een klein gedeelte van de in Zuid-Europa geteelde fruit en groenten per trein naar de noordelijke contreien, maar helaas nemen vrachtwagens nog het leeuwendeel van dit vervoer voor hun rekening. Om ‘duurzaam’ te eten, volstaat de bio sticker dus in geen geval. Kies eerder voor seizoengroenten en -fruit, waarvan de teelt veel minder energie vereist. En geef de voorkeur aan lokaal geteelde producten die hooguit enkele honderden of tientallen kilometers hebben moeten
afleggen. De eerbied voor de seizoenen is voor sommige verdelers terecht een even belangrijk criterium geworden als de oorsprong om aan te tonen hoe ‘groen’ hun producten wel zijn.
6. Houdt u die oude wagen?
Sommigen vinden dat het niet vervangen van een apparaat of een voertuig een milieubewuste keuze is, omwille van de natuurlijke hulpbronnen en de energie die de vervaardiging van zulke producten vereist. Bij deze redenering wordt rekening gehouden met het eerste gedeelte van de levenscyclus van het product, maar vergeet men het voornaamste gedeelte: de tijdspanne waarin het voorwerp effectief werd gebruikt. Dit gebruik vergt eveneens energie. Omwille van de vooruitgang die wordt geboekt op het vlak van energetische efficiëntie, is het soms aanbevolen een apparaat te vervangen eerder dan het te blijven gebruiken. Volgens Febiac lag het gemiddelde brandstofverbruik van alle in 2003 verkochte nieuwe wagens rond 6,2 l/100 km. In 1995 lag het gemiddelde nog rond 7,5 l/100 km. Het verbruik werd dus, in acht jaar tijd, met 17,2% teruggedrongen. De overeenkomstige CO2 uitstoot is van 186 g/km tot 158 g/km teruggevallen, een verbetering met 15 %. Volgens Christian Piguet, ingenieur bij het Centre Suisse d'Electronique et Microtechnique (CSEM), moet dit verschil echter worden gerelativeerd als men weet dat de productie van een voertuig 400.000 liter water en 30 ton grondstoffen verslindt. Johan Debière
Lagere energiekosten voor groter concurrentievermogen Concurrentievermogen van ondernemingen in een globaliserende wereld
De mondiale economische, geopolitieke en milieucontext laat ondernemers niet onberoerd. In dit verband vormt kostenbeheersing een grote uitdaging: zo denkt tot 14%* van de bedrijfsleiders dat de energiekosten gevolgen zullen hebben voor het concurrentievermogen van hun onderneming.(*bron: UCM 2013) Onder de mogelijke oplossingen nemen duurzameenergiealternatieven een belangrijke plaats in, aangezien die worden beschouwd als een investering op lange termijn in een context waarin energieprijzen onvermijdelijk zullen stijgen. Die keuze is niet alleen gunstig voor het concurrentievermogen, maar versterkt ook de maatschappelijke verantwoordelijkheid van de onderneming.
Mogelijkheden om energie te besparen in ondernemingen Verwarming en elektriciteit (onder meer voor verlichting) hebben een grote impact op de algemene kosten. Het gaat daarbij niet alleen om het verbruik, maar ook om het onderhoud of de vervanging van defecte componenten.
Verwarming
Als gevolg van economische prioriteiten zijn verwarmingsinstallaties in ondernemingen vaak verouderd. Bij de gedeeltelijke of volledige vervanging van die installaties kan een combinatie van oplossingen worden overwogen naargelang van de locatie van de onderneming en de beschikbare energiebronnen. De primaire energiebron kan worden aangevuld met energie uit natuurlijke bronnen, zoals een warmtepomp, thermische panelen of een thermodynamische boiler.
Elektriciteit
In de eerste plaats is het belangrijk om een goede stroomleverancier te kiezen, tariefformules te vergelijken en een contract af te sluiten dat rekening houdt met de specifieke behoeften van de onderneming. Maar ook zelf stroom produceren is economisch gezien vaak een verstandige keuze. Met een fotovoltaïsche installatie kan de energiefactuur drastisch worden verlaagd of kan de onderneming zelfs zelfvoorzienend worden. Op basis van de huidige energietarieven en met behulp van een fotovoltaïsch station dalen de kosten per verbruikte watt met 40% van de prijs op het geïnstalleerde vermogen gedurende vijfentwintig jaar. En daarbij is nog geen rekening gehouden met premies,
voordelen, afschrijvingen of rendement i.v.m. de toekenning van groenestroomcertificaten.
Verlichting Kiezen voor ledverlichting is een duurzame en rendabele investering. Momenteel biedt ledverlichting een levensduur van vijftien jaar, waarbij de goede werking gedurende vijf jaar wordt gewaarborgd. Na een (aanbevolen) voorstudie door een expert wordt met de vervanging van oude verlichting door leds een besparing tot 80% op het verbruik gegarandeerd. Voor dezelfde lichtopbrengst en hetzelfde comfort verbruikt een gloeilamp acht keer meer dan een ledlamp. Dezelfde redenering gaat op voor tl-lampen, die na enkele jaren minder licht geven en hinder voor de ogen veroorzaken met hun geflikker. Dankzij het plug-and-playsysteem kunnen oude tl-lampen door leds worden vervangen zonder dat ballast of armatuur hoeven te worden aangepast. Ook hier is een berekening noodzakelijk.
Hoe en met wie pak je dit aan? Ofwel beschikt de onderneming intern over de competenties om zelf oplossingen uit te werken, ofwel laat ze een volledige energieaudit uitvoeren en vertrouwt ze de studie en de uitvoering van de verbeteringen (geheel of gedeeltelijk) toe aan professionals zoals BELPOWER*. BELPOWER is pionier in photovoltaics in België en werd meteen na de liberalisering van de energiemarkt actief als leverancier. De zetel van het moederbedrijf, die de naam ‘Reibelhouse’ meekreeg, is de perfecte illustratie van wat hierboven is besproken. De zogenoemde zeer-lage-energieoplossing waarvoor bij de bouw van de zetel is gekozen, wordt gekenmerkt door een minimaal energieverbruik dankzij domotica (schakelaars zijn vervangen door aanwezigheidsdetectoren en het ledlicht wordt door sensoren automatisch aangepast aan het beschikbare daglicht), twee warmtepompen voor verwarming en koeling – gekoppeld aan een ventilatiesysteem – die werken met water van het kanaal, en een ruim bemeten fotovoltaïsche installatie met een capaciteit van 240 kWp, waarmee het grootste deel van de elektriciteitsbehoefte van de groep wordt ingevuld. Kortom, naargelang van de doelstellingen zijn er verschillende oplossingen om de kosten van het energieverbruik terug te dringen. Maar een goede keuze vereist een allesomvattende denkoefening, waarbij desgevallend experts kunnen worden ingeschakeld.
(*) BELPOWER INTERNATIONAL nv is een Brusselse onderneming die actief is op de markt van de elektriciteitslevering. De onderneming biedt ook oplossingen aan inzake hernieuwbare energie om de energiefactuur van bedrijven en zelfstandigen te verlagen. Kernwaarden zijn service van hoge kwaliteit, betrokkenheid en duurzame ontwikkeling.
Belpower International nv/sa – www.belpower.be – 02 421 99 99 –
[email protected]
DOSSIER GREEN
Functionaliteit binnenkort het nieuwe inkoopmodel? De inkoop is in ondernemingen tot een strategische functie uitgegroeid, die de levensduur van het
bedrijf beïnvloedt en soms bepaalt. Productcriteria, labellen en certificeringen volstaan niet langer, want nu dringen nieuwe handelsmodellen als de kringeconomie of de economie van de functionaliteit
zich hoe langer hoe sterker op, met als gevolg dat de gebruikswaarde belangrijker wordt dan de eigendomswaarde. Business & Society Belgium organiseerde onlangs een rondetafelgesprek over ‘duurzaam
I NR.07 - SEPTEMBER 2014 - DYNA MI EK
24
nkoop hoort vandaag bij de kernactiviteiten van het bedrijf. Naarmate de onderneming zich meer op haar corebusiness ging focussen, werden doorheen de decennia steeds meer functies uitbesteed: reiniging, catering, bewaking, IT, grafisch werk maar ook fabricage, call center, boekhouding enz. Dit is zo ver gegaan dat de inkoopfunctie vandaag soms voor de helft of driekwart van de omzet instaat, steeds meer bijdraagt tot de creatie van waarde en een flink deel van de relaties met stakeholders (klanten en leveranciers) voor zijn rekening neemt. De inkoop opent een heleboel mogelijkheden en uitzichten, dat is logisch. We denken hier aan de verbetering van het product of van de dienst aan de klant, innovatie, de optimalisatie van kosten e.d. Daar gaan uiteraard risico's mee gepaard want er moet met talrijke partners worden samengewerkt, die soms in naam van het bedrijf optreden of zelfs onder zijn merknaam. De risico's zijn van commerciële en operationele aard, naargelang van de omvang van de contracten, de financiële gezondheid van de partners of nog sociale risico's en milieugebonden parameters.
Kringeconomie en leasing
In heel wat bedrijven steunt het duurzaamheidsbeleid voortaan hoofdzakelijk op de inkoop. Het volstaat niet meer om ‘duurzame’ producten te kopen (bio koffie of gecertificeerd papier), want de opdracht bestaat er voornamelijk in de risico's en uitzichten van een duurzame strategie in de waardeketen te identificeren. Een dergelijke strategie garandeert niet alleen een duurzame ontwikkeling maar ook het voortbestaan van het bedrijf. De grondstoffen zijn hier een goed voorbeeld van: de toenemende schaarsheid aan bepaalde grondstoffen verhoogt het risico aan tekorten en de hiermee gepaard gaande prijsstijgingen. Een goede opsporing van
(Reporters)
inkopen 2.0”. Wij waren er bij.
In Antwerpen sloot Solvay een ‘chemische leasing’-overeenkomst met zijn leverancier van zwavelzuur.
dit risico laat toe om de samenwerking met partners stroomopwaarts en stroomafwaarts in de waardeketen te verbeteren om de ‘kring rond te krijgen’, terugwinning en recycling te organiseren, de behoeften aan grondstoffen te beperken en zodoende de kosten in te dijken. Het denkproces over de duurzaamheid van het inkoopbeleid mondt vandaag hoe langer hoe vaker uit op nieuwe economische modellen als de kringeconomie of de economie van de functionaliteit, waarbij de klemtoon voornamelijk op de gebruikswaarde van het product ligt, eerder dan op het bezit ervan. Het concept is niet echt nieuw. Leasing formules, die al op brede schaal voor het beheer van wagenparken en printers worden ingezet, zijn daar goede voorbeelden van. In het geval van voertuigen, huurt de klant een mobiliteitsoplossing voor zijn medewerkers. Als het printers gaat, huurt hij een printoplossing. In beide gevallen blijft de leverancier eigenaar van het product, dat hij op het einde van het contract terugneemt of vervangt. Het voordeel van dergelijke formules is niet louter van economische aard: ook op het vlak van duurzaamheid scoren ze goed. Bij leasing heeft de leverancier er bijvoorbeeld alle belang bij zijn product terug te krijgen
en te recyclen. Het product moet dus in functie van een toekomstige recycling worden ontworpen, moet gemakkelijk kunnen worden ontmanteld en zijn bestanddelen moeten vlot in andere producten of door recyclers kunnen worden gevaloriseerd. Daar waar de conventionele economie rechtlijnig te werk gaat (met stappen als ontginning, fabricage, gebruik en afdanking), functioneert de kringeconomie in een ‘lus’, waar het afval opnieuw een hulpbron wordt.
Afzien van volumes
Damien Dallemagne, CEO van het consultancybureau Innergic en spreker tijdens de Business & Society rondetafel, geeft echter de voorkeur aan een ‘economie van de functionaliteit’, verschillend van de kringeconomie en die volgens hem een ‘hoger niveau’ van duurzame ontwikkeling bereikt. “De kringeconomie bevordert de verwerking van afval tot grondstoffen, en de industriële ecologie. Maar hiermee blijven we in dezelfde volumegerichte logica als de conventionele economie. Het terugstuitrisico is reëel: de impact per stuk werd beperkt maar wat wordt de totale impact als het aantal stuks toeneemt? Wat dan met de grondstoffen en de energie? Dit wordt een doodlopend straatje. Met de economie van de functionaliteit krij-
DOSSIER GREEN (Ricoh)
FIGURE 7 The circular economy at work: Ricoh’s Comet Circle™
Materials manufacturer
Parts manufacturer
Product manufacturer Sales company
Reuse of parts Reuse of products
Long use Product recovery center
Maintenance company
User
Collection center
Parts recovery center
Closed loop materials recycling Materials recovery company
User of recycling materials Open loop materials recycling
Generation of raw materials • Chemical recycling Oil recovery • Metals recycling company, smelting company Metals
Thermal energy Energy recovery Disassembly oil collection (Energy, CO2) company
Sorting and disassembly Recycling center
© 1994 RICOH
Materials supplier
Final disposal company
Shredder company Crushing of products
Shredder dust
Landfill
‘The Comet Circle’: de formule waarmee Ricoh de impact op het milieu tracht te reduceren.
25 NR.07 - SEPTEMBER 2014 - DYNA MI EK
gen we eerder een geïntegreerde dienstenopop zijn Antwerpse sites te produceren, heeft terugwinning van wisselstukken. De vierde lossing met focus op het gebruik en opname Solvay grote hoeveelheden zwavelzuur noen laatste kring is die van de recycling. Elke Resource Recirculation at Ricoh van immateriële waarde-elementen. Ik koop dig, die moeten dienen voor de productie kring voorziet een optimaal gebruik van de geen auto, wel een mobiliteitsoplossing. Ik established van droge chloor. Dankzij een gemeenhulpbron, in een circuit dat zo doeltreffend portfolio with lower-cost models and In 1994, Ricoh the Comet serving range customers to koop geen verwarmingsketel, wel thermisch schappelijke investering euro a wider mogelijk moetof zijn. Circle™ as a catalyst for change. It van 2 miljoen rendering its offering more competitive expresses a comprehensive picture of comfort enz.” (die zich op twee jaar uitbetaalt), hebben by mixing Huurtapijt ‘new’ and recirculation how Ricoh can reduce itszijn environmental Volgens Damien Dallemagne “raakt de ecoSolvay en leverancier van zwavelzuur equipment. impact, not only in its activities as a nomie van de functionaliteit het hart van tussen elkaar een gesloten lus geïnstalleerd: Een laatst voorbeeld vinden wij bij tapijtmanufacturer company, butnaar de leveranhet businessmodel van de onderneming en and hetsales gebruikte zuur wordt producent Desso, die in ons magazine al aan Its evolvedbod relationship withfocus its op ‘ecodesign’ alsowordt upstream de manier waarop daar waarde gecre- and cierdownstream—along teruggestuurd, waardoor tussenstapkwam (zie onze products in use is producing further the entire lifecycle of its products. eerd.” In dit opzicht wordt ook innovatie gepen zoals opslag en waterzuivering (en hun in het nummer van de maand mei). Desso results: optimising the years that The Comet Circle™ centres on the stimuleerd: “In de klassieke economie is het impact op het milieu) gewoon verdwijnen. ontwikkelde met Composil – een firma machines are in operation at customer belief that all product parts should soms niet aanbevolen om een doeltreffender Het resultaat spreekt boekdelen: 90% bedie tapijten onderhoudt en reinigt – een sites and generating annuity; be designed and manufactured in product op de markt te brengen, want dan sparing op de grondstoffen, 20% op het huurformule voor vast tapijt volgens de generating additional revenue and a way that they can be recycled or water en 20% energie. Daar waar, in een ontstaat het risico dat er minder en minder van de cradle-to-cradle (C2C). margin by principes selling equipment more reused. Ricoh management uses the klassiek model, alleen de klant baat zou Hierbij koopt de gebruiker niet langer een vaak wordt verkocht. Op zijn beurt remt het than once; and of course making a Comet Circle™ as a real tool to plan its fenomeen de innovatie af.portfolio In de economie hebben bij deze beperking volume, tapijt dat na verloop tijd op de afvalcontribution tovan resource of products and activities. It van hetconsiderable van de functionaliteit heeft iedereen baat bij that lopen de belangen van leverancierconservation. en klant bergRicoh’s terecht komt: de klant kiest objectives are to eerder is on this basis Ricoh established doeltreffendheid: zowel de klant als de levein dit geval in dezelfde richting dankzij een voor een huuren onderhoudformule waar reduce the input of new resources by the GreenLine label as a concrete gericht op het gebruik: Solvay ook terugwinning enby recycling rancier.” Dallemagne onderstreept de drie 25% by 2020 and by 87.5% 2050in voorzien expression of itsinkoopmodel resource recirculation the level of 2007; anddat tode reduce grote uitdagingen van dezebusiness, ‘nieuwe econokoopt geen zwavelzuur betaalt zijn. Als men weet onderkant van with the priority focus on meer, maarfrom use of—or prepare alternative mie’: de terugloop van materiële factoren, ‘per ton droge chloor’, in functie the van zijn dergelijk tapijt uit polyolefine bestaat (een inner-loop recycling. materials majorproduct; materials eigen industrieel proces. Een dergelijk mo- for—the petrochemisch u wandelt dus op een toename van de immateriële factoren of products that are at high of dan wordt The benefits of moving on a ‘tighter (die voor meer werkgelegenheid zorgen) en del vergt een nauwe samenwerking tussen menig vierkante meterrisk aardolie), depletion (e.g., crude oil, copper, loop’—long use and reuse (the left side een vlotter beheer van externe dimensies partners – en de verdeling van de economihet duidelijk dat de formuleand zowel op het chromium)economische by 2050. vlak als voor het milieu heel the Comet —are manifold op sociaal vlak en wat hetof milieu betreft. Circle™) sche voordelen. Ricoh, from enhancing its product “Ook voor de voorschrijversfor betekent dit een wat voordelen inhoudt. revolutie: ze moeten aanleren hun vraag niet Concentrische kringen Een formule die kan worden toegepast langer volgens het ‘hoe’ en wel volgens het Een ander voorbeeld: Ricoh, een leverancier op chemische producten, printers en vast ‘wat’ te formuleren. Ze moeten dus eerder op van print- en documentbeheerdiensten, tapijt, is eveneens met een hele resem ande behoefte focussen dan op de manier om ontwikkelde vanaf 1994 een schema om dere producten en diensten inzetbaar. Het de impact op het milieu te verminderen, deze behoefte te beantwoorden.” resultaat is een handelsmodel dat minder waarin de ganse levenscyclus van zijn progrondstoffen vergt, zonder de winstgevendChemische leasing heid aan te tasten. ducten werd opgenomen. Het concept, dat Een paar concrete voorbeelden verduidelijde naam ‘Comet Circle’ draagt, voorziet een Emmanuel Robert ken dit betoog. Tijdens de rondetafel kwam aantal concentrische kringen (telkens een onder andere het verrassend model van herbruiklus), met de gebruiker in het cen‘chemische leasing’ ter sprake. Deze werd trum. In het geval van een printer die bij een ontwikkeld door verscheidene partners in klant staat, zal de eerste kring (de kleinste) de industriezone van Antwerpen in het die van het onderhoud zijn. De tweede is die raam van het Tabachem (take back chemivan de herbewerking en de herverkoop. De cals) project. Om natriumhydroxide en PVC derde kring voorziet de ontmanteling en de
DOSSIER GREEN
De Brusselse hotelsector gaat voor duurzame ontwikkeling Het Brusselse hotelwezen heeft, onder andere op aanvraag van zijn clientèle, resoluut gekozen voor
duurzame ontwikkeling. Milieuvriendelijk beheer van het badlinnen geldt bijvoorbeeld vandaag als de norm. Heel wat hotels pakken de zaken echter veel breder aan en zijn actief bezig met het verkrijgen
(Reporters)
van een label voor hun duurzame aanpak. Want duurzaam moet … duren!
NR.07 - SEPTEMBER 2014 - DYNA MI EK
26
T
alrijke aspecten zijn hierbij betrokken: duurzame bouw en renovatie, energetische efficiëntie, afvalbeheer, verantwoord waterverbruik, milieuvriendelijk bevoorradings- en inkoopbeleid, mobiliteit en welzijn van de werknemers, noem maar op. Een hotel
kan in feite worden vergeleken met een laboratorium – of met de combinatie van verscheidene vraagstukken rond duurzame ontwikkeling. Er kan op heel wat vlakken worden ingegrepen en sommige praktijken zouden trouwens door andere activiteitensectoren dankbaar kunnen
worden overgenomen. “Duurzame ontwikkeling is een fundamentele evolutie waar de sector spontaan voor open stond, omwille van zijn eigenheden, maar ook omdat de klanten – particulieren en ondernemingen – erom vroegen. Het valt toe langer hoe vaker voor dat internationale bedrijven die meerdere kamers in Brussel wensen te reserveren, milieucriteria in hun aanbestedingen opnemen”, merkt secretaris-generaal van de Brussels Hotels Association (BHA) Rodolphe Van Weyenbergh op. Na de keuze voor een milieuvriendelijk beleid zijn heel wat hotels vandaag volop bezig met het verkrijgen van een label. In Brussel geldt de Groene Sleutel waarschijnlijk als het meest bekende internationale label (zie hiernaast), specifiek ontwikkeld voor de toeristische sector, die hij trouwens promoot, met de steun van de Brusselse regering. De Fédération Inter-Environnement Wallonie (IEW) zorgt voor het vlotte verloop
De Groene Sleutel voor 18% van de Brusselse hotelkamers In juni ontving de Hilton Brussels City op zijn beurt het internationale ecolabel ‘Groene Sleutel’, een onderscheiding voor toeristische zaken die qua milieuvriendelijkheid opmerkelijk scoren. De Hilton voegt zich dus bij de 15 andere hotels die hun label ondertussen al hebben vernieuwd. Als we ook rekening houden met de Bed & Breakfasts en de jeugdherbergen, kregen tot nu toe in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest 28 zaken het label (dit vertegenwoordigt nagenoeg 18% van de door de Cocof erkende hotelkamers en 80% van de capaciteit van de jeugdherbergen). De toekenningcriteria dekken een tiental domeinen waarin de toeristische structuren hun impact op het milieu kunnen verminderen: het energieverbruik, het verbruik van water, de productie van afval, het sorteren van afval, de bevordering van een duurzamere mobiliteit en van hernieuwbare energiebronnen, een zeker percentage duurzame voeding voor de klanten, de inkoop van producten met een ecolabel, maatregelen ter bevordering van de biodiversiteit enzovoort. Meerdere criteria hebben bovendien betrekking op informatie en sensibilisering van het personeel en de klanten.
Klanten overtuigen
De informatie naar de clientèle toe blijkt van groot belang om een samenhangend en doeltreffend duurzaamheidsbeleid te voeren. De klant is koning: het wordt dus eerder overtuigen dan verplichten. Een bedrijf kan bijvoorbeeld strikte richtlijnen aan zijn personeel opleggen wat betreft afvalbeheer en -sortering. In een hotel liggen zulke zaken ten opzichte van de klanten delicater. Hier wordt dus eerder de voorkeur gegeven aan een intelligente en creatieve communicatie, waar een tikkeltje humor zeker bij mag. De lijst van en informatie over de zaken die het label hebben verkregen, vindt u op http://www.cleverte.be/?&lang=nl
OM STERK TE STAAN OP DE MARKT VAN MORGEN Opleidingen en diensten op maat van de bouwprofessional actief in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest
OPLEIDINGEN DUURZAAM BOUWEN • Passief en (zeer) lage energie // 7 d • De technieken (warmte, ventilatie, sanitair warm water): ontwerp en regeling // 3 d • Follow-up en monitoring van duurzame gebouwen // 1 d • Polluenten in het gebouw: hoe te verminderen? // 2d • Isolatiematerialen: hoe kiezen? // 1d • Mobiliteit: impact op het ontwerp // 1d • Renovatie met een hoge energieefficiëntie: technische details // 3,5 d • Energie in het gebouw van A tot Z // 6 tot 12 d
50€/DAG SEPTEMBER › DECEMBER 2014 INFO EN INSCHRIJVING : WWW.LEEFMILIEUBRUSSEL.BE/ OPLEIDINGENDUBO
© MDW Architecture - Foto Y. Glavie
FACILITATOR DUURZAME GEBOUWEN Een gratis helpdesk met experten voor uw projecten in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest 0800/85.775
[email protected]
GIDS DUURZAME GEBOUWEN Ontwerphulp voor de professional www.leefmilieubrussel.be/ gidsduurzamegebouwen
Als uw bedrijf haar verpakkingsafval sorteert, is dat niet alleen goed voor het milieu maar ook financieel voordelig. Want VAL-I-PAC biedt financiële steun aan bedrijven die hun verpakkingsafval selectief inzamelen en laten ophalen om gerecycleerd te worden. Niet verbazend dat zoveel kmo’ers er al werk van maken.
MEER WETEN OVER DE VOORWAARDEN VAN DE RECYCLAGEPREMIES? KIJK OP VALIPAC.BE EN VRAAG DE GRATIS FOLDER AAN!
“Duurzame initiatieven vertonen een grote diversiteit (nvdr: zie hiernaast). De gemene deler is de zoektocht naar structurele winst op het gebied van energie, door een verantwoord gebruik van water of op het vlak van bevoorrading. Er bestaat een duidelijke wil om de lokale eigenheid in de aangeboden horecadiensten te promoten. Vaak kiezen hotels voor lokale producten met korte bevoorradingsketens, die dus milieuvriendelijker zijn. Ook op sociaal vlak levert dit voordelen op, want het zorgt voor lokale tewerkstelling. Daarom geldt duurzame ontwikkeling voortaan als een onderdeel van de sociale verantwoordelijkheid van de onderneming.”
Eco-innovatie
Via de BHA neemt de hotelsector bovendien deel aan het Paneuropees ResilieNtWEB project, dat in Brussel door BECI wordt gedragen. Dit intersectoraal programma dat door Europa wordt gefinancierd, promoot uitwisselingen en synergieën tussen KMO’s om eco-innovatie aan te moedigen. Op dit vlak spelen sectoren als voeding, bouw en toerisme een
drijvende rol omwille van hun transverse aanwezigheid en hun invloed op andere economische sectoren. Bepaalde hieron-
gebruik van natuurlijke hulpbronnen, zijn niet alleen milieuvriendelijk maar openen bovendien, zowel lokaal als inter-
“Wij concentreren heel wat vraagstukken die ook talrijke andere sectoren aanbelangen.” der vermelde initiatieven van hotels, die onder andere instaan voor een optimaal
Bijenkorven op het dak … Meerdere Brusselse hotels hebben bijenkorven op hun dak geïnstalleerd. De productie is hier natuurlijk zeer beperkt, maar ze past binnen een samenhangend inkoopbeleid dat voorrang geeft aan lokale voedingsmiddelen. Hieronder vindt u een aantal andere voorbeelden van initiatieven, zonder vermelding van naam: ◗ Installatie van een verwarmings- en koelsysteem rechtstreeks verbonden met de bezette kamers om de gewenste temperatuur constant te houden en op die manier een brutale verwarming of verkilling van de kamer bij elk binnen- en buitengaan te vermijden. ◗ Inachtneming van de mening van de klanten over milieuvraagstukken, via een vragenlijst waarin ze zich kunnen uitspreken over de genomen acties en de zoektocht naar nieuwe oplossingen. ◗ Een participatief managementbeleid waarbij alle afdelingshoofden bij het milieuproject worden betrokken. ◗ Beschikbaarheid van meerdere types fietsen voor de klanten. ◗ Productie van hernieuwbare energie ter plaatse, dankzij meer dan 1000 zonnepanelen. ◗ Gebruik van milieuvriendelijke reinigingsproducten, zowel voor de reiniging van de kamers als voor de afwas. ◗ Installatie van LED verlichting en sensoren in de vergaderzalen en de openbare ruimten. ◗ Opstart van een diepgaand recyclingprogramma. ◗ Seizoengebonden menu's die voorrang geven aan lokale producenten.
nationaal, nieuwe commerciële uitzichten, wat op zijn beurt bijdraagt tot het behoud van de bestaande ondernemingen. De hotelsector is verder betrokken bij het Brussels Waste Network, een gemengd overheid/privé-programma dat een efficiënter en reiner afvalbeleid nastreeft. Ook de bevordering van korte bevoorradingsketens ten voordele van de Brusselse economie komt hier aan bod. In 2012 publiceerde de BHA voor zijn leden, in het raam van Brusselicious smuljaar, een minigids die de ‘Brusselse producten’ in de kijker bracht. Dit initiatief werd zowel door onafhankelijke hotels als door hotelketens gevolgd omdat deze Belgische dimensie niet alleen goed bleek voor duurzame ontwikkeling, maar bovendien een prima marketingargument was. Olivier Fabes
29 NR.07 - SEPTEMBER 2014 - DYNA MI EK
van het labelproces, in samenwerking met verscheidene partners als WallonieBruxelles Tourisme, Visit Brussels en de BHA. Ondertussen pronken 16 Brusselse hotels met het Groene Sleutel-label.
(Reporters)
DOSSIER GREEN
DOSSIER GREEN
Duurzame voeding om de Brusselse werkgelegenheid te voeden? Goed eten is een plezier, misschien nog meer in Brussel dan waar dan ook. En gezond eten draagt bij tot
ons welzijn. Heel wat mensen besteden hieraan de nodige aandacht. Maar is dit eveneens goed voor de tewerkstelling. Het valt weinig op maar de voedingssector is een flinke bron van nieuwe banen, zeker als
I NR.07 - SEPTEMBER 2014 - DYNA MI EK
30
n het raam van een update van zijn studie “Potentiële tewerkstelling door duurzame voeding in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest”, die voor rekening van het Brussels Instituut voor Milieubeheer werd verwezenlijkt, kwamen Greenloop en het ‘Centre d'Etudes Régionales Bruxelloises’ (Université Saint-Louis) tot de conclusie dat het aantal mogelijke nieuwe banen in een tijdspanne van 10 tot 15 jaar zou kunnen verdubbelen. “Aan de hand van de bijgewerkte hypothesen blijkt dat de sector die de beste mogelijkheden biedt om nieuwe banen te creëren de stadslandbouw is: het gaat hier om meer dan 1400 banen die tot stand zouden kunnen komen dankzij milieuvriendelijke teelttechnieken die heel wat arbeidskracht vereisen”, schrijft Gaëtan Dartevelle, directeur bij Greenloop. Uit de becijferde voorspellingen wordt duidelijk dat de afzetmogelijkheden van deze stedelijke productie een bijkomende 1300 banen zouden kunnen creëren in sectoren als de verwerking, de distributie en de horeca. Ten slotte zouden nagenoeg 200 banen kunnen ontstaan in de verwerking van het afval en in opleidingen. Globaal betekent dit dus een potentieel van meer dan 2900 banen. Hiermee zou men dus in 10 of 15 jaar tijd een verdubbeling van de tewerkstelling in deze sectoren kunnen verkrijgen.
Veelbelovende verwerkingsactiviteiten
De directeur van Greenloop geeft toe dat de studie uitgaat van de veronderstelling dat een wilskrachtig beleid wordt gevoerd om de werkgelegenheid binnen een tijdspanne van 10 à 15 jaar te verdubbelen. Zal zolang moeten worden gewacht om de economische activiteit in deze sector te zien bloeien? “Zeker niet”, antwoordt Gaëtan Dartevelle, daarbij verwijzend naar het onwaarschijnlijk
(Reporters)
we ook rekening houden met de sector van de duurzame voeding. Dit blijkt uit een studie van Greenloop.
hoog aantal dossiers rond voeding dat in het raam van de Business Sustainable Academy werd ingediend. Andere concrete gegevens bevestigen Gaëtan Dartevelle in zijn werkhypothese. De studie heeft bijvoorbeeld de opstart van een aantal mooie economische activiteiten vastgesteld, waarmee aan bestaande en gekende behoeften in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest kan worden voldaan. Volgens de directeur van Greenloop zijn de behoeften op het vlak van duurzame voeding aanzienlijk omwille van de verwerkingsactiviteiten: “Fruit en groenten die in de stad worden geteeld, moeten worden gewassen, versneden en in zakjes ingepakt om ze naar de kantines te brengen.” Dit soort werk
wordt al verricht door Brusselse spelers als Werk en Leven. Deze beschutte werkplaats heeft geïnvesteerd in een grootschalige keuken om op bestelling de overschotten van een coöperatieve van bio landbouwers te verwerken.
De troeven van stedelijke gebieden
Er zijn andere dergelijke voorbeelden. Zo is de werkplaats Groot Eiland in dezelfde richting geëvolueerd door de valorising van al wat kan worden gerecupereerd in de klassieke agro-voedingscircuits. De voedingswaren worden onder andere tot soep en jam verwerkt. Deze producten worden nadien in de sociale kantines van het Brusselse Gewest verdeeld. Ook bij vleesgroothandelaar Viangros
Slow food versus fast food
(Reporters)
De auteurs van de studie geven toe dat de productiemogelijkheden in het Brusselse Gewest praktisch beperkt blijven omdat er rond de stad geen groene gordel bestaat waar ook op grotere oppervlak-
Voorbeelden van stedelijke serres vindt men al in andere grote steden, zoals hier, in Berlijn.
ten aan landbouw zou kunnen worden gedaan. Toch zijn er in het Gewest mooie ontwikkelingen mogelijk, onder andere dankzij technologische nieuwigheden en de uitbreiding van activiteiten zoals hydrocultuur. “We kunnen een voorbeeld nemen aan de verwezenlijkingen die al sinds een aantal jaren in andere grote (buitenlandse) steden bestaan, namelijk grote serres boven opslagplaatsen of supermarkten”, vertelt Gaëtan Dartevelle. Een ander potentieel gegeven is de eventuele mix van ‘high-tech’ en ‘low-tech’ activiteiten. Ook hier verwijst de direc-
Veelzeggende cijfers
Het Brussels Observatorium van de Werkgelegenheid Actiris raamt dat er vandaag al 2500 banen in deze sector van het Brusselse Gewest bestaan, als men rekening houdt met de duurzame voeding. Een duizendtal van deze banen betreffen de distributiesector; andere zijn in de horeca en de verwerking te vinden. En de rest wordt verdeeld tussen productie, afvalbeheer, opleiding e.d. Uit de studie blijkt dat de ontwikkeling van de duurzame voeding ook tijdens de
Gaëtan Dartevelle (Greenloop) : “De sector die de beste mogelijkheden biedt om nieuwe banen te creëren is de stadslandbouw : het gaat hier om meer dan 1400 banen die tot stand zouden kunnen komen.” teur van Greenloop naar doorbraken in het buitenland. In vele grotere steden van industrielanden bestaat al meerdere jaren een trend naar kwalitatieve, lokaal geproduceerde voeding. Bio en/ of fair-trade voeding is in volle opkomst, evenals tendenzen als de ‘slow food’, die van een grondige ommekeer van de mentaliteiten getuigen. (Nvdr: de voeding die aanbevolen is door de ‘slow food’ trend vergt heel veel tewerkstelling). Naast deze ietwat geïnstitutionaliseerde bewegingen moet ook melding worden gemaakt van een aantal randverschijnselen zoals de ontwikkeling van solidaire inkoopgroepen of de opkomst van collectieve moestuinen…
crisis steeds meer mensen heeft tewerkstelt. Vergeleken met andere activiteiten stelt deze sector veel arbeiders, werknemers van minder dan 25 jaar, laag en middelmatig geschoolde werkkrachten en inwoners van de stad Brussel tewerk. Dit is bijzonder positief voor een Gewest dat op zoek is naar werkgelegenheid voor werkloze jongeren die vaak weinig of te weinig gekwalificeerd zijn. Johan Debière
31 NR.07 - SEPTEMBER 2014 - DYNA MI EK
gaat men op die manier te werk, met de zeer goede gewoonte vlees af te staan waarvan de uiterste versheidsdatum nadert. En dan is er het Permafungi initiatief dat koffiedik op het grondgebied van het Brusselse Gewest recyclet als kweekbodem voor oesterzwammen en voor de productie van meststoffen. Eveneens het vermelden waard: de toekomstige stadsboerderij over nagenoeg 4000 m², boven een gebouw bij de slachthuizen van Anderlecht. “In vele gevallen stelt zich de vraag van de rendabiliteit. De rendementen die in de stad worden verkregen, moeten worden vergeleken met wat de landbouwers op het platteland bereiken, in gebieden waar ze natuurlijk op zeer grote schaal kunnen werken, met alle schaalvoordelen van dien”, aldus Gaëtan Dartevelle. Nu, de bevordering van zulke projecten in Brussel houdt eveneens een aantal flinke voordelen in: “Naast de productie van fruit en groenten kunnen de spelers van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest andere activiteiten overwegen: didactische bezoeken, het aanbieden van maaltijden enz.”, zegt de directeur van Greenloop. Een andere nieuwigheid zijn de machines om zeer snel keukenafval tot compost te verwerken. Twee bedrijven die deze apparatuur aanbieden, trachten zich momenteel in Brussel te vestigen. Met deze bijkomende economische activiteit zou de cyclus rond zijn.
(Reporters)
DOSSIER GREEN
DOSSIER GREEN
Kwalitatief eten, een concept dat zijn weg baant in de bedrijfswereld Goed eten, in de zin van gezond en bio, is als concept in volle opgang in de bedrijfswereld. Ondernemingen kunnen op die manier aantonen dat zij heel veel aandacht besteden aan de gezondheid en het welzijn van hun werknemers, én van al de werkers die stroomopwaarts tot de productie van de
E
NR.07 - SEPTEMBER 2014 - DYNA MI EK
32
en veelzeggend teken is dit: met de steun van Brussel Leefmilieu heeft Simply Food onlangs een handboek gepubliceerd rond duurzame voeding in kantines en gemeenschapsrestaurants. Het boek bevat 20 praktische fiches, 50 receptenfiches en in totaal meer dan 400 bladzijden die bol staan van allerlei types hulpmiddelen en tips om zowel overheids- als privé organisaties te helpen bij een vlotte en snelle overgang naar duurzame voeding. In de gids pronkt ook een lijst van enkele organisaties die in hun kantine de stap al hebben gezet: onder meer de Kanselarij van de Eerste Minister, in 2011 een van de eerste instellingen die aan het door de POD Duurzame Ontwikkeling opgezette programma voor duurzame voeding deelnamen.
(Dauranta)
maaltijden hebben bijgedragen.
Minder vlees en minder CO2
Zonder in te spelen op het bioregister heeft Toyota Motor Europe van zijn kant beslist de hoeveelheden vlees op de borden van de medewerkers in Evere met 17% te beperken. Rekening houdend met de 85.000 vleesmaaltijden die jaarlijks worden geserveerd, betekent dit een besparing van ongeveer 45 ton CO2 equivalent. Het handboek komt bijzonder goed uit voor bio traiteurs als Biorganic Factory, een dienstverlener die zich specialiseert in bio buffetten voor inhuldigingen, congressen, incentives en vernissages van tentoonstellingen. Eveneens op het grondgebied van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest werd vier jaar geleden de vereniging zonder winstbejag Dauranta opgericht met een zeer duidelijke maar ook zeer ambitieuze doelstelling: een opleiding als ober of keukenhulp in catering, feestzalen of bedrijven aanbieden aan mensen die moeilijk aan een baan geraken. In 2013 besliste de vzw haar activiteiten uit te breiden met de oprichting van een coöperatieve vennootschap met maatschappelijk doel die bio en/of fair trade
Chris Derudder (Dauranta): “Waarom slecht eten als het ook gezond en bio kan?”
voeding aanbiedt, onder andere aan bedrijven. Chris Derudder, de topman van Dauranta, verklaart dat hij ‘principieel’ een voorstander is van ingrediënten en producten van biologische teelt en/of fair trade oorsprong. Deze cooking freak stelt een heleboel zaken in vraag: “Waarom slecht eten als het ook gezond en bio kan? Waarom rundvlees eten, waar een aanzienlijke CO2 uitstoot mee gepaard gaat, als men ook insecten kan eten?” Onder de referenties van Dauranta staan weinig verrassende namen van ondernemingen en verenigingen als Greenpeace, Ecover of Belfius waarvan de maatschappelijke inzet ondertussen wel bekend is. Maar ook meer klassieke ondernemingen als Essilor, Coca Cola Services of Wolters Kluwer hebben voor Dauranta gekozen.
produceerd en seizoengebonden. Bovendien zet Biorganic Factory zich in om zo weinig mogelijk energie te verbruiken bij de voorbereiding van de gerechten. Na de maaltijd worden het tafellaken en de decoratie elementen gerecycled. Dit alles wordt aangeboden voor vieringen, doopsels, huwelijksfeesten of incentives... terwijl de prijzen niet hoger liggen dan de tarieven van conventionele traiteurs. Bij de beste herinneringen van de directie hoort een feest dat een onderneming voor de gezinnen van zijn personeelsleden in het Koning Boudewijn stadion organiseerde. Op het menu stond een vieruurtje met seizoenvruchten en bio ijs, en in de avond een fastfood met hamburgers, kippedips, hotdogs en heerlijke sauzen, dit alles uitsluitend met de bio ingrediënten.
Een bio bedrijfsfeest
Het engagement van Sodexo
Bij traiteur Biorganic Factory zijn de gebruikte ingrediënten vanzelfsprekend bio gecertificeerd, maar ook lokaal ge-
Sodexo geldt natuurlijk als een referentie in de sector van catering en diensten aan gemeenschappen. De groep heeft
De Brusselse traiteur Biorganic Factory geeft voorkeur aan ingrediënten die bio gecertificeerd zijn, maar ook lokaal geproduceerd en seizoengebonden.
de media, maar van een verandering van mentaliteiten is er tot nu toe geen sprake. Heel wat spelers hanteren economische argumenten als een voorwendsel om op dezelfde manier verder te werken. Sodexo is van deze lijn afgeweken en heeft beslist het probleem frontaal aan te pakken: “Tegen 2015 zullen wij in alle landen waar wij aanwezig zijn uitsluitend producten opnemen uit duurzame bronnen. En tegen 2020 zullen wij precies hetzelfde doen voor alle uitrustingen en benodigdheden, die eveneens van duurzame bronnen afkomstig zullen moeten zijn”, verklaart de groep. Achter deze inzet schuilt bij Sodexo de wil om bij te dragen tot een duurzame landbouw, gericht op de bescherming van de natuurlijke hulpbronnen, eerbied voor de biodiversiteit, maatschappelijke rechtvaardigheid en economische duurzaamheid.
Stroomopwaarts
De zorg waarmee alle stappen worden gecontroleerd is duizelingwekkend. Naast alle aspecten en eigenheden van het geserveerde voedsel, volgt de groep ook heel nauwkeurig zijn energieverbruik en de CO2 uitstoot op. Het afvalwater, de materialen en de afvalstoffen worden aan een duurzaam beheer onderworpen. Deze aanpak beperkt zich in geen geval tot voeding: het betreft eveneens de onderhoudsproducten, de producten voor eenmalig gebruik, de uitrustingen en kantoorbenodigdheden of bijvoorbeeld ook benodigdheden voor technisch onderhoud.
Infos
Johan Debière
http://www.simplyfood.be http://www.dauranta.be http://www.biorganicfactory.be
Oproep voor projecten in duurzame voeding
Tegen 2015 zal Sodexo systematisch producten opnemen uit duurzame bronnen.
Bij Brussel Leefmilieu ligt de reden van het zeer grote aantal duurzame initiatieven rond voeding in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest. In september 2013 lanceerde Brussel Leefmilieu namelijk voor het derde opeenvolgende jaar een oproep voor projecten rond duurzame voeding. Het was hierbij de bedoeling initiatieven te ondersteunen die zowel door particulieren als door verenigingen, ondernemingen of besturen (met uitzondering van scholen) werden genomen. Voorwaarde is wel dat de projecten voldoende innoverend zijn om het gedrag van Brusselaars op het vlak van duurzame voeding in gunstige zin te beïnvloeden. Zulke initiatieven zouden dan toegang krijgen tot een bijzonder aantrekkelijke financiële steun die tot 15.000 euro kan oplopen.
33 NR.07 - SEPTEMBER 2014 - DYNA MI EK
(Biorganic Factory)
duidelijk de nodige stappen gezet om op een onberispelijke manier met de bevoorradingsketen om te gaan. Tegen 2015 zullen de verantwoordelijken van Sodexo alles in het werk stellen om de bevoorrading conform de gedragscode van de groep te laten verlopen. En dit niet alleen in België of in Europa, maar overal ter wereld waar de groep actief is. Omdat hiervan niets in huis komt zonder de medewerking van de leveranciers, zal Sodexo zich met hart en ziel inzetten om al deze partners te overtuigen de gedragscode van de groep voor het aanleveren van producten en diensten te ondertekenen. Dit wordt in geen geval een oppervlakkig engagement: de onderneming – of een extern certificerend orgaan – zal controles uitvoeren om er zich van te vergewissen dat de code wel degelijk wordt nageleefd. Tussen nu en 2015 zal de groep in alle landen waar hij actief is, lokale, seizoengebonden en duurzaam geteelde producten in zijn aanbod opnemen. In 30 jaar tijd is de consumptie van vis en andere producten van de zee verdrievoudigd. De overleving van bepaalde vissoorten komt in het gedrang omdat 75% hiervan aan een overdreven visvangst wordt onderworpen. Bezorgdheid hierover komt heel regelmatig aan bod in
(Sodexo)
DOSSIER GREEN
DOSSIER GREEN
Snel met de fiets tussen thuis en werk Zachte mobiliteit op twee wielen, wel ja, het kan in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest, zelfs voor werkne-
mers die slechts heel zelden hun fiets gebruiken. De Bike Experience heeft onlangs aangetoond dat het
I
NR.07 - SEPTEMBER 2014 - DYNA MI EK
34
n de lente organiseerde Pro Velo een nieuwe editie van de Bike Experience om Brusselaars aan te zetten zich met de fiets te verplaatsen, dankzij een begeleiding van ‘beginnelingen’ door coaches die ervaring hebben met het gebruik van dit vervoermiddel in een stedelijke omgeving. Vincent Campeol, mobiliteitsadviseur bij BECI, besliste het coach-petje even op zijn hoofd te zetten. “Zo had ik de gelegenheid Ines Boudghene, een inwoonster van SintLambrechts-Woluwe, gedurende enkele dagen te scholen op de afstand tussen haar woonplaats en haar werk.” Vincent Campeol kreeg eerst zelf een opleiding van Pro Velo. Pas nadien mocht hij zijn beschermeling de goede reflexen in het verkeer aanleren. “Het traject van Ines volgde een flink deel van de zogenaamde ‘Spoorwegwandeling’. Ideaal om zonder al te veel moeilijkheden te beginnen.”
Eerst even onder de douche
Een van de voornaamste redenen die heel wat mensen terughoudt om zich met de fiets naar hun werk te begeven, is transpiratie. “In dit opzicht kan de installatie van douches in het bedrijf doorslaggevend zijn om aarzelende medewerkers toch te overtuigen voor dit type vervoer te kiezen”, vertelt Vincent Campeol. Bij BECI is het mogelijk om een douche te nemen. Sinds de renovatie van een gedeelte van het gebouw, kunnen de medewerkers hiervan gebruik maken. Vincent Campeol geeft toe dat hij met genoegen op de fiets stapt voor initiatieven zoals de Bike Experience, maar dat hij niet systematisch naar zijn werk fietst: hij geeft dan
(R.T.)
volstaat zich te laten begeleiden.
Drie bikers van het BECI team. Van links naar rechts: Geneviève Boxus, Vincent Campeol en Laurie Verheyen.
de voorkeur aan een andere tweewieler: “Ik verplaats me dagelijks met een scooter. Dit is veel handiger dan een wagen; de scooter biedt tegelijk de voordelen van de auto van de fiets. Ik verplaats me hiermee snel en sluip overal door.”
Biker2biker, een permanent platform
Of hij dat coachpetje nog zal opzetten? “Waarom niet, maar dan niet meer voor de Bike Experience, die door het permanente biker2biker.be initiatief werd
Een autosnelweg voor fietsen, in Brussel? Langs het parcours van de vroegere spoorweglijn Brussel-Tervuren ligt nu een wandel- en fietsweg van ongeveer 6 km die ter hoogte van Beaulieu in Oudergem vertrekt en via een reeks bruggen de Invalidenlaan, de Waverse Steenweg en de Park van Woluwelaan doorkruist. De weg loopt langs het gelijknamige park en via een brug over de Tervurenlaan ter hoogte van het Brusselse Trammuseum. Hij loopt dwars door Sint-Pieters-Woluwe tot in Stokkel, langs het Bronnenpark. Een deel van dit parcours werd trouwens opgenomen in de groene wandeling van het Brusselse Gewest.
vervangen.” Wij zijn dus ons licht gaan opsteken bij Brussel Mobiliteit, waar wij vernemen dat de tijdelijke actie Bike Experience nu inderdaad de plaats ruimt voor het permanente biker2biker portaal, waarmee coaches en mensen die de fiets willen uittesten tussen hun woonplaats en hun werk, elkaar kunnen ontmoeten aan de hand van het traject dat de kandidaat voorlegt. Biker2biker ging in april van start en telde bij het schrijven van dit artikel ongeveer 200 coaches voor een honderdtal kandidaat fietsers. Dit aantal zal in de volgende maanden moeten toenemen, aldus Pedro Dos Santos, secretaris bij de divisie Strategie van Brussel Mobiliteit: “Om er zeker van te zijn over voldoende coaches te beschikken, heeft onze communicatie in eerste instantie op die mensen gefocust. Daarna wordt het bestaan van het nieuwe platform aan de kandidaat fietsers bekendgemaakt.” Meer informatie vindt u op: www.biker2biker.be. Johan Debière
Doe de materialenscan en ontdek hoe duurzaam materialengebruik zowel uw onderneming als de maatschappij ten goede komt. U voelt de noodzaak om te innoveren zodat u uw marktpositie kunt versterken. En u beseft dat efficiënt omspringen met grondstoffen en energie de logische stap is die zal zorgen voor meer bedrijfszekerheid, ook in de toekomst. Laat uw bedrijf dan nu doorlichten door de materialenscan. Die screening is GRATIS en wordt uitgevoerd en opgevolgd door een erkend adviseur. Meer info en het inschrijvingsformulier vindt u op
www.materialenscan.be
MOBILITY MANAGEMENT TRAINING
Mobility Manager,
een functie van de toekomst voor de bedrijven van morgen
6 OPLEIDINGSDAGEN Dag 1 De sleutel tot een succesvol BVP Dag 2 Projectbeheer - Voorafgaande analyse van uw mobiliteitsplan Dag 3 De verschillende maatregelen Deel 1: de “actieve modi”, het openbaar vervoer, de New Ways of Working Dag 4 De verschillende maatregelen Deel 2: de auto… anders Dag 5 Communicatie en sensibilisatie - Intermodaal bezoek Dag 6 In de praktijk: “Aan het werk!” Traject Mobility Management - Tel : 02/242.32.80 Email :
[email protected] - www.traject.be Brussel Mobiliteit - Tel : 02/204.18.48 www.brusselmobiliteit.be
De verplaatsingen die werknemers en bezoekers genereren is een onontkoombaar thema geworden binnen elke onderneming, zowel in de publieke als in de privé sector. Economisch concurrentie, het welzijn van uw personeel alsook het milieuaspect inherent verbonden aan milieuvervuiling en klimaatverandering verplichten bedrijven een innovatief beheer van de verplaatsingen van hun werknemers en bezoekers te ontwikkelen. De mobiliteitsmanager biedt hulp binnen het bedrijf voor het uitwerken van een echte strategie rond mobiliteit en verzekert een goede opvolging en evaluatie ervan. De opleiding “Mobility Manager” is een zeer praktische opleiding die realistische en positieve oplossingen biedt ter bevordering van een duurzame mobiliteit binnen uw bedrijf. De sprekers zijn experts in het mobiliteitsbeheer en geven het woord aan belanghebbenden uit de openbare, de particuliere en de non-profit sector. Dit programma is bedoeld voor iedereen die mobiliteit hoog in het vaandel draagt. We focussen ons vooral op de verantwoordelijken voor het opstellen van een bedrijfsvervoerplan (BVP): • • • • • • •
Mobility Manager Fleet Manager Facility Manager Corporate Social Responsability Manager (CSR) Human Resources Manager (HR) Compensation & Benefits Manager Preventie- en veiligheidsadviseur
Leefmilieu Brussel - Tel : 02/563.41.61 www.leefmilieubrussel.be
PRAKTISCHE INFORMATIE UURROOSTER
- 6 opleidingsdagen verdeeld over 4 maanden, telkens op vrijdagen van 9u tot 17u. - NL opleiding: 10/10, 24/10, 07/11, 21/11, 05/12 2014 en 16/01 2015 - FR opleiding : voorjaar 2015
PLAATS Gewestelijke Overheidsdienst Brussel - Brussel Mobiliteit Communicationcentrum Noord (boven het Noordstation) Vooruitgangsstraat 80 - 1030 Brussel
PRIJS - 250 EUR voor bedrijven > 200 werknemers - 125 EUR voor bedrijven < 200 werknemers, openbare instellingen, gemeenten en vzw’s
DOSSIER GREEN
Zonder wagen naar het werk. Wedden? Sinds 2008 streeft het initiatief ‘Zonder wagen naar het werk’ een zeer duidelijk doel na: duurzame vervoermodi bevorderen door de perceptie die automobilisten ervan hebben, te veranderen. 20% van de personen die de formule hebben uitgetest, verplaatsen zich nu op een andere manier!
“D
e opzet is vrij eenvoudig: de mensen die in Brussel werken aanzetten het openbaar vervoer uit te testen. Velen beseffen niet dat het perfect haalbaar is zonder wagen te gaan werken. Anderen zijn gewoon vergeten hoe zoiets werkt”, verklaart Christian Van de Velde, attaché bij Brussel Mobiliteit, de overheidsdienst die hier aan het roer staat.
In het begin beperkte de actie zich tot de dag van 22 september. Het initiatief, waar een zestigtal bedrijven bij betrokken is, werd sinds 2011 over de ganse Week van de Mobiliteit verspreid, dit jaar dus van 15 tot 22 september. Een oproep tot kandidaturen vond plaats in februari en in maart werden tien overheids- en privé ondernemingen geselecteerd. “De ondernemingen moeten blijk geven van belangstelling en motivering en, zo mogelijk, uitleggen hoe ze deze actie met andere initiatieven gaan combineren, bijvoorbeeld een infostand over mobiliteit in het bedrijf, een demo van elektrische voertuigen of een opleiding over veiligheid op de weg”, aldus Christian Van de Velde. Dit jaar zijn de 10 uitverkorene bedrijven BNP Paribas Fortis, Vivaqua, Marsh, de GIMB, het OCMW van Vorst, de ACV-CSC, de P&V-Groep, de Regie der Gebouwen, het Europese Parlement en Allianz. Elke onderneming krijgt een aantal gratis
37 vervoerbewijzen in func functie van haar aantal me medewerkers dat zich met de wagen verplaatst. Brussel Mobiliteit biedt aan de deelne deelnemende werkgevers een link naar een internet formulier waarmee elke belangstellende werk werknemer zich kan inschrijven. Verleden jaar namen zowat 650 werknemers aan de actie deel.
vraagden beweert dat de actie niets aan hun gewoonten zal veranderen.
Balans
Hier dient wel onderstreept dat de werknemers dit op een totaal vrijwillige basis doen. Vandaar het belang van een originele en doeltreffende communicatie binnen de ondernemingen. “Een hiervan heeft in 24 uur 70 NMBS tickets uitgedeeld. Andere hebben weken nodig om hun quota aan tickets verdeeld te krijgen.”
De meerderheid van de deelnemers verkiest het openbaar vervoer eerder dan de fiets ter vervanging van de wagen. Twee derde van de betrokken werknemers leeft namelijk buiten Brussel en de ganse rit per fiets afleggen vereist dan wel enige aanleg voor sport. Dit neemt niet weg dat nagenoeg een derde van de deelnemers toch de fiets willen uittesten. Wanneer ze meteen na de actie worden ondervraagd, beweert 50% van de deelnemende werknemers dat ze van plan zijn van vervoermiddelen te veranderen. Deze bereidheid tot verandering gaat uiteraard gepaard met de vraag naar meer comfort, kortere wachttijden enzovoort. Slechts 30% van de onder-
Een grondigere analyse van de actie in 2012 toont aan dat ongeveer 20% van de werknemers die met de wagen naar het werk reden en een alternatief hebben uitgetest, ondertussen effectief van vervoermiddel zijn veranderd. “Dit is een zeer positief resultaat, al moeten we toegeven dat de deelnemers op voorhand al open stonden voor een eventuele verandering.”
Brussel Mobiliteit meldt bovendien dat naast de 10 ondernemingen die voor het initiatief ‘Zonder wagen naar het werk’ werden geselecteerd, alle Brusselse bedrijven, groot en klein, gratis affiches en brochures kunnen bestellen om hun personeelsleden tijdens de Week van de Mobiliteit te sensibiliseren voor ‘alternatieve’ vervoermodi. Olivier Fabes
NR.07 - SEPTEMBER 2014 - DYNA MI EK
Concreet betekent dit dat een aantal bedrijven jaarlijks een aantal vervoertickets krijgt om de MIVB, de NMBS, De Lijn, de TEC en Villo uit te testen. Deze tickets worden nadien uitgedeeld aan de werknemers die er naar vragen en die een ander vervoermodus dan de wagen wensen uit te proberen.
DOSSIER GREEN
Brussels Waste Network, vier en een half jaar later Afval… beheer. Gemakkelijker gezegd dan gedaan. Afval is immers zo divers, zo omvangrijk, zo vervuilend ook… Een gewestelijke wetgeving stippelt specifieke regels voor zelfstandigen en ondernemingen uit. Nodige verplichtingen, zeker en vast, maar weer zo log en zo tijdrovend!
Dankzij de vorming en informatie die Atrium had verleend, konden wij met de tweede fase van het project van start: de effectieve invoering van afvalsortering. De resultaten zijn aanmoedigend, o.a. met 110% toename van het gesorteerde PMD afval. Het leveren van vuilnisbakken ontworpen voor gesorteerd afval, zoals Atrium het voor bepaalde handelaars deed, verbetert de sorteerdiscipline aanzienlijk.”
Brusselse hotels
De snacks-sector is een van de doelgroepen van het Brussels Waste Network.
D
aarom ontwikkelde BECI, met de steun van Brussel Leefmilieu, de Brussels Waste Network (BWN) hulpdienst die al heel wat ondernemingen uit de penarie heeft geholpen (13 projecten sinds 2013, 5000 deelnemende bedrijven waarvan 140 concrete hulp kregen). Twee zeer verschillende categorieën van economische spelers in het Gewest kregen onlangs specifieke aandacht: de snacks en de hotels. Met succes.
Marie Gillet, Atrium Wat leverde de samenwerking met BWN op? (R.T.)
NR.07 - SEPTEMBER 2014 - DYNA MI EK
38
(R.T.)
Hotels zijn weinig opvallende bedrijven, maar een economisch zwaargewicht in onze stad. De Brussels Hotels Association (BHA) vertegenwoordigt ongeveer 130 hotels, 15.000 kamers en 12.500 banen in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest en het
Snacks en sandwich bars
Onder de begeleiding van BECI ging Atrium (Gewestelijke Handelsagentschap) van start met een project om handelszaken receptief te maken voor een doeltreffend afvalbeheer. Laurie Verheyen, die bij BECI het BWN runt en coördineert, vertelt ons over de inzet en de resultaten: “Brussels Waste Network wist al hoe je deze doelgroep moet benaderen (in 2010 werden Molenbeek en de wijk van de Naamse Poort bij een specifiek project betrokken). Wij schrokken dus niet voor de nagenoeg onbestaande kennis van afvalbeheer in Sint-Joost-ten-Node en Vorst. Een doelmatig actieplan kon dus gewoon niet zonder een voorafgaandelijke sensibiliseringsactie. Sommige handelaars sorteerden hun afval al, maar op een onvoldoende of verkeerde manier. De meesten sorteerden helemaal niet, bij gebrek aan tijd en/of opslagruimte, wat best te begrijpen valt (het afval wordt soms in de keuken opgeslagen!). We moesten de sensibilisering dus met een terechte communicatie verderzetten om een verandering van de gedragingen tot stand te brengen.
“Een efficiënter projectbeleid en het verwerken van alle aspecten. Dankzij BWN voegden wij ons bij een netwerk waar wij vele spelers van het afvalbeheer hebben ontmoet. Deze mensen hebben ervaring met andere projecten en komen op met ideeën. We hebben daar contacten kunnen leggen die nergens anders mogelijk waren. We hebben bijvoorbeeld een indrukwekkend sorteercentrum kunnen bezoeken en de directie van Net Brussel leren kennen. BECI laat ons gebruik maken van zijn communicatienetwerk en meldt ons bestaan bij de potentiële doelgroepen van onze acties. Omdat ons project weerhouden werd, kregen we ook bijkomende subsidies, die altijd welkom zijn. En dan hebben we het nog niet over de permanente inzet van het BWN, dat van A tot Z met veel enthousiasme aan het project deelneemt.”
HIER SORTEREN WE
NET ALS THUIS
Thuis sorteren we bijna perfect. Samen kunnen we dit succesverhaal verder uitbreiden door PMD ook op onze werkplek te sorteren. Fost Plus, het Belgisch beheersorganisme voor huishoudelijk verpakkingsafval, ondersteunt daarom bedrijven bij het opstarten of optimaliseren van de PMD-inzameling. Kijk snel op SorterenOpHetWerk.be voor advies, nuttige tips en communicatiemateriaal.
Samen > Goed sorteren > Beter recycleren
DOSSIER GREEN Rodolphe Van Weyenbergh, Secretaris Generaal van de BHA Waarom zijn jullie ingegaan op het project van het Brussels Waste Network?
“Het project speelt in op een groeiende vraag bij onze leden. Vandaar onze belangstelling. Een samenwerking had heel wat te bieden omwille van de intersectorale kennis van zaken van het BWN. Dit is heel nuttig omdat het groot aantal uiteenlopende spelers een van de struikelblokken van elk initiatief blijkt te zijn: we moeten er de diverse categorieën en teams van het personeel bij betrekken, en natuurlijk ook de klanten. Dankzij het BWN kunnen we gebruik maken van
economische hinterland. In 2012 reageerde de BHA op een projectoproep van het BWN en Brussel Leefmilieu, met de actie Let’s all recycle with Brussels hotels, om een positieve dynamiek tot stand te brengen in het afvalbeheer van de Brusselse hotels. Laurie Verheyen geeft hiervan een samenvatting:
NR.07 - SEPTEMBER 2014 - DYNA MI EK
40
“Met dit project kregen zes hotels van het Brusselse Gewest een diepgaande afvaldiagnose en het voorstel van een actieplan: sensibilisering van personeel, management en klanten, afval sorteren in elke dienst, maar ook in de kamers en in de gemeenschappelijke ruimten, herziening van het inkoopbeleid en andere acties die op snelle en veelbelovende resultaten uitmondden. Het gaat hier uiteraard om een langdurig proces dat met duidelijke procedures voor het personeel zijn duurzaamheid moet verankeren.
een bewezen proces: de opmaak van een diagnose, de acties zelf, een schitterende follow-up en zelfs het behoud van de motivatie bij alle deelnemers.”
Zal het project zich in uw netwerk verder ontwikkelen?
“Inderdaad. Deze ervaring zullen we gebruiken om een gids te schrijven waarmee andere hotels op een snelle en doeltreffende manier hun eigen afvalplan zullen kunnen aanwenden.”
ongesorteerd afval, 38% meer gesorteerd volume: zulke resultaten mogen er zijn! Deze duurzame gedragsverandering gaat ook met wat moeilijkheden gepaard (menselijke en financiële middelen, versplintering van de sorteerregels en -normen in België en Europa enz.) en ze vergt tijd. De hotels vragen dus steun voor hun motivatie, om het verantwoordelijk gedrag in te burgeren. Hier wordt bijvoorbeeld gedacht aan de verspreiding van een gids over goede praktijken, de begeleiding door de projectdrager, ook na de actie, regelmatige communicatie over de afvalwetgeving enz.”
Didier Dekeyser
De actie is nog niet voorbij, maar nu al is het volume aan ‘wittezak’-afval flink gedaald terwijl de drie andere afvalstromen (PMD, glas en papier/karton) gevoelig zijn gestegen. 30% minder
De sorteerplicht Alle uitvoeringsbesluiten van de ordonnantie van juni 2012 zijn ondertussen van kracht, met de volgende verplichtingen voor de ondernemingen: ◗ De sortering van de afval en de gescheiden ophaal ervan in de bedrijven, respectievelijk voor PMD, papier/karton, glas en groen afval ◗ Een verplicht contract met een dienstverlener wanneer de onderneming meer dan de volgende hoeveelheden produceert of opslaat: ➤ 30l/week restafval OF ➤ 50l/week PMD OF ➤ 30l/week papier en karton
donnantie. Sorteren betekent echter ook geld uitsparen! De ophaal van gesorteerde afvalstromen kost inderdaad minder dan de ophaal van gemengd afval.
Waarom sorteren?
Info en contact: http://www.brusselswastenetwork.eu/ – Laurie Verheyen –
[email protected] – 02/ 210 01 75
Om de wetgeving na te leven en om een boete van het Gewest te vermijden wegens de niet-naleving van de Or-
Praktisch:
Om de ondernemingen bij te staan, lanceert BECI een gratis diagnosedienst voor afval. Ervaart u moeilijkheden om de sortering van afval in uw bedrijf op gang te krijgen? Wenst u een stap verder te gaan op het vlak van preventie en beheer? Wenst u uw werknemers te sensibiliseren? Contacteer de Adviseur Afvalbeleid bij BECI voor doelgerichte bijstand.
DOSSIER GREEN Stanhope: een voorbeeldig vijfsterrenhotel nemen. In ons hotel tonen wij dat we ons op die manier gedragen. De klanten worden aangezet het voorbeeld te volgen via onze green corner, onze sorteermogelijkheden enz.”
(R.T.)
Ilse Huenaerts, Executive Officer van de Stanhope in de Europese wijk, heeft geen moeite gespaard om het internationale ‘Groene Sleutel’ label voor haar hotel in de wacht te slepen, naast een tweede – gewestelijke – onderscheiding: het label Ecodynamische Onderneming van Brussel Leefmilieu. Geen wonder dat ze inging op de projectoproep van de BHA en het BWN.
Voorbeelden van concrete acties in uw hotel?
BECI: Zijn uw klanten voor zulke onderscheidingen gevoelig? Wordt een hotel ook gekozen omdat het milieubewust te werk gaat? Ilse Huenaerts: “Onze gasten letten daar thuis en in hun
werkomgeving op. Ze gedragen zich op dezelfde manier hier. Het milieubewustzijn is redelijk goed bij onze klanten doorgedrongen en er bestaat een duidelijke wil om waar mogelijk, een duurzame en verantwoorde houding te
“Al wat een negatieve impact op het milieu kan beperken of vermijden (spaarlampen, spaarkoppen op kranen…), onze herhaalde deelname aan de Europese week van de afvalbeperking, onze vouchers voor klanten die zorg dragen voor hun kamer enz. Bovendien lanceren we jaarlijks een nieuw project, zoals hetgene dat het BWN heeft voorgesteld. We hebben hiervoor gekozen omdat het overeenstemt met onze aanpak en bovendien en professionele bijstand biedt. Wij hechten er belang aan een beroep te kunnen doen op een bewezen proces en op een hoogstaande prestatiekwaliteit.”
Bent u op zoek naar een kwaliteitswerkplek en staat extra dienstverlening daarbij centraal ? Cofinimmo is de belangrijkste Belgische beursgenoteerde vastgoedonderneming, gespecialiseerd in vastgoed bestemd voor verhuring. De portefeuille van de onderneming bestaat voornamelijk uit kantoorgebouwen, zorginstellingen en corporate uitbatingsgebouwen in België, Frankrijk en Nederland. De onderneming bezit een portefeuille van meer dan 1,8 miljoen m², goed voor meer dan € 3 miljard. Cofinimmo is een onafhankelijke onderneming die zelf instaat voor het beheer van haar gebouwen en van haar klanten-huurders portfolio.
www.cofinimmo.com | Tel: +32 (0)2 373 00 00 |
[email protected]
Annonce_130x180_Horiz_NL.indd 1
20/01/2014 21:16:34
NR.07 - SEPTEMBER 2014 - DYNA MI EK
41
Advies en beheer
En wat als uw uitdagingen een hoge vlucht nemen ?
ETHIAS SERVICES
EEN PARTNER VOOR AL UW OPDRACHTEN MET CERTIFICAAT ISAE 3402 Berekening van loonverplichtingen, optimalisering van pensioenkosten, administratief beheer, betaling van pensioenen voor personeelsleden, juridische studies, actuariële verslagen, audit van de verzekeringsportefeuille... Tal van dagdagelijkse uitdagingen die Ethias Services voor u kan aannemen !
Meer hierover weten ? www.ethiasservices.be Ethias Services NV. Ondernemingsnummer 0825.876.113. Contact : Prins-Bisschopssingel 73 – 3500 HASSELT
Services
Focus op energie
Quick wins om snel en goed op energie te besparen Energiebesparingen vereisen niet noodzakelijk dure investeringen of moeizame audits. De voornaamste besparingen zijn meestal ‘quick wins’ dankzij soms zeer beperkte investeringen of enige herschikking van
Bescherm uw gebouw tegen oververhitting
In een bedrijfsgebouw gaat men er meestal van uit dat het risico op te hoog oplopende temperaturen binnenin meer aandacht verdient dan de strijd tegen energieverliezen. In de zomer hebben sommige kantoren de neiging om snikheet te worden, vooral als de beglaasde oppervlakte aanzienlijk is. In dergelijke gevallen draait de airconditioning op volle toeren, met alle gevolgen van dien op het elektriciteitsverbruik. Deze situatie kan (in sommige gevallen) gedeeltelijk worden vermeden door de aanplanting van loofbomen nabij de gevel die het meest aan de zon wordt blootgesteld. In de zomer ontstaat er op die manier een natuurlijke schaduw die de kantoor-
43
Isolatie – en dan eerst en vooral het dak – is een van de meest doeltreffende besparingsmaatregelen.
ramen tegen de te felle zon afschermt. In de winter zullen de blaren van de bomen zijn gevallen, waardoor de zon opnieuw de kantoren zal kunnen opwarmen. Indien het niet mogelijk blijkt bomen te planten, bestaat er nog de mogelijkheid om de glaspartijen met een zonnefilm te beschermen. Andere oplossingen zijn zonneweringen of afschermlamellen aan de buitenkant, boven de vensters. Ze houden de zonnestralen in de zomer tegen zodat het broeikaseffect in de kantoorruimten gevoelig wordt gedempt.
Isoleer het dak!
De strijd tegen oververhitting betekent in geen geval dat de zoektocht naar energieverliezen mag worden verwaarloosd. In dit opzicht kunnen indrukwekkende resultaten worden verkregen met nochtans zeer beperkte investeringen. Isolatie is vanzelfsprekend de beste manier om het energieverbruik drastisch te beperken. Algemeen wordt aangenomen dat het energieverlies in een gebouw zich in-
deelt in 30% via het dak, 20% door de weinig of niet gecontroleerde verversing van de lucht, 16% door de muren, 16% door de grond, 13% door de deuren en ramen en 5% door thermische bruggen. Om de energiefactuur te verlichten, zou men dus eerst het dak moeten isoleren. Zulke ingrepen hebben een aanzienlijke economische weerslag, terwijl de aanpassingen soms veel eenvoudiger zijn dan wat men zich inbeeldt. Enkele dagen volstaan vandaag om een bedrijfsgebouw te isoleren zonder de bedrijfseigen activiteit te verstoren. De controle op de luchtverversing en de dichting van eventuele lekken in het omhulsel van het gebouw zorgen eveneens voor indrukwekkende resultaten. Vooral de deuren, de ramen en de voegen verdienen de aandacht. Niet meer luchtdichte voegen kunnen met silicone of polyurethaanschuim worden hersteld. Geen enkel detail mag worden verzuimd: een gat in een buitenmuur waar een kabel werd doorgetrokken, kan op zich een enorm warmteverlies
N°07 - SEPTEMBRE 2014 - E NTREPREN DRE
E
nergie besparen kost niet noodzakelijk een bom geld en hoeft niet moeilijk te zijn. Vaak volstaat het om zich een aantal eenvoudige vragen te stellen en ze even eenvoudig te beantwoorden. Hiermee oogst u al indrukwekkende resultaten. Om u te helpen op een snelle manier mogelijke energiebesparingen op te sporen, hebben wij hier een lijstje van quick wins opgesteld waar de bedrijfswereld gewoonlijk gebruik van maakt. Eenvoudig toe te passen besparingsmaatregelen identificeert u best als u een bepaalde methodologie volgt. Zo gaat u niet averechts te werk. Een van de meest interessante van deze ‘light’ methodologieën wordt aanbevolen door Fedesco, een overheidsbedrijf in energiediensten, dat in maart 2005 door de federale regering in het leven werd geroepen. Er is hier geen sprake van ingewikkelde en diepgaande audits met een heleboel aanbevelingen die kleine of middelgrote ondernemingen met moeite kunnen toepassen. De quick scan die Fedesco voorstelt, is een meer pragmatische manier om essentiële informatie te verkrijgen, ook wanneer over investeringen moet worden beslist.
(Reporters)
bestaande elementen.
(Reporters)
Focus op energie in te spelen op de lucht- en brandstoftoevoer in de brander. De goede werking wordt nagegaan door een controle op de temperatuur van de verbrande gassen en hun gehalte aan koolstofdioxide.
Een klare kijk dankzij ‘relighting’
NR.07 - SEPTEMBER 2014 - DYNA MI EK
44
Het onderhoud van verwarmingsketels: meer veiligheid en meer besparingen.
veroorzaken door de winterse koude buitenlucht binnen te laten.
Een jaarlijkse controle van de verwarmingsketel
De verwarmingsinstallatie verdient een jaarlijkse onderhoudsbeurt. Het is niet alleen een kwestie van veiligheid, maar ook van rendement. Wist u bijvoorbeeld dat een laagje roet van enkele millime-
ters het rendement van uw installatie met 10% kan verlagen? Een degelijke onderhoudsbeurt vereist meerdere ingrepen: de reiniging van de afvoerbuis voor verbrande gassen, van de verwarmingselementen en van de brander, de controle op de dichtheid van alle verbrandingsbuizen en een zorgvuldige check-up van de veiligheidssystemen. De regeling gebeurt voornamelijk door
Een ‘quick scan’, zei u? De quick scan is een snelle en gerichte energie-audit om een overzicht te verkrijgen van het energieverbruik en van de voornaamste verbruikspunten in een gebouw. Aan de hand hiervan wordt een lijst van de voornaamste energiebezuinigingsmaatregelen opgesteld. Dankzij de quick scan bepaalt men het verbruik van elektriciteit, gas, stookolie en eventueel water evenals de voornaamste verbruikers. Het onderzoek kan desnoods leiden tot een benchmarking, om de energieprestaties van het gebouw te vergelijken met gelijkaardige gebouwen waarvan de oppervlakte of de verbruiksparameters ongeveer dezelfde zijn. Op het einde van deze procedure kan men via een tabel berekenen welke de voornaamste te treffen maatregelen zijn, met voor elk hiervan, een raming van de kosten, de mogelijke energiebesparingen en een schatting van de return on investment. De quick scan is zeker minder volledig dan een volwaardige energieaudit, maar hij heeft al bewezen dat hij aan kleine en middelgrote ondernemingen voldoende informatie verstrekt om een ‘go/no go’ beslissing bij elk van de overwogen maatregelen te staven. http://www.fedesco.be
De verlichting wordt in een bedrijfsgebouw vaak onderschat. Probeer in de mate van het mogelijke de inbreng van daglicht te verbeteren. Soms volstaat het de plaats en/of de schikking van de bureaus te veranderen om meer daglicht in het gebouw binnen te laten. Sommige bedrijven maken hoe langer hoe meer gebruik van lichtkokers en dakramen, onder andere in opslagplaatsen. Het gaat hier meestal om lichtdoorlatende koepels op het dak. Dankzij een systeem van spiegels slagen deze koepels erin een grote hoeveelheid licht tot in het hart van het gebouw door te laten. Daarnaast is het ook mogelijk de oude gloeilampen en de spaarlampen van de eerste generatie te vervangen door een moderne en milieuvriendelijke verlichting. Zulke relighting ingrepen vereisen slechts beperkte budgetten en worden meestal zeer snelle gerentabiliseerd, onder andere omdat de prijzen van LED verlichting tijdens de afgelopen maanden fors zijn gedaald.
Denk aan de menselijke factor
Dit alles zal weinig opleveren als u niet voldoende aandacht besteedt aan de menselijke factor, uw personeel dus. Het zijn namelijk uw medewerkers die er voor moeten zorgen dat de technische maatregelen effectief worden toegepast, zodat de voorziene acties op een efficiënte en duurzame wijze worden uitgevoerd om energie te besparen. Probeer in de mate van het mogelijke iemand als verantwoordelijke voor energiebesparingen aan te stellen. Deze persoon zal op regelmatige tijdstippen over de evolutie van het energieverbruik verslag moet afleggen. Ze kan desnoods worden belast met de opleiding van medewerkers in het verkrijgen van extra energiebesparingen. Als bovendien meerdere personen worden belast met een opname van het energieverbruik in de verscheidene zones van het bedrijf, zullen de personeelsleden meer aandacht besteden aan hun dagelijkse verantwoorde houding tegenover energie. Johan Debière
“E-facturatie laat me toe om sneller en efficiënter facturen na te kijken en te laten goedkeuren.” Veerle Gevaert
E-facturatie
Factuur
online
De e-factuur: handig, efficiënt en milieuvriendelijk Elektronische facturatie is een snelle, flexibele en efficiënte manier om uw facturen te beheren. Tijd om uw facturatieproces te optimaliseren? Wist u dat sinds 1 januari 2013 elektronische facturen legaal gelijkgesteld zijn aan hun papieren equivalent? Uw bedrijf kan voortaan op elektronische manier facturen opmaken, versturen, ontvangen en bijhouden. De voordelen hiervan zijn legio: efficiënter beheer, minder druk- en papierkosten, minder portkosten,… Het ‘vergroenen’ van de facturatiecyclus door over te schakelen op e-facturen heeft duidelijk een positief effect op het milieu en op de bedrijfskosten. Bedrijven hebben hier dan ook een belangrijke rol te spelen. Volgens Agoria, wordt momenteel al 20% van de facturen in ons land elektronisch verstuurd. In Finland en Denemarken verloopt zelfs al meer dan 90% van de facturatie via elektronische weg. Een te volgen voorbeeld.
Kostenbesparend Via e-facturatie bespaart u op administratieve kosten. Volgens Forrester Research kost het handmatig verwerken van een binnenkomende factuur zo’n 22 euro. Hoe meer de verwerking geautomatiseerd wordt, hoe groter de kostenbesparing zal zijn.
Voor het milieu In ons land worden jaarlijks 1 miljard facturen verzonden. Dat komt overeen met zo’n 5 000 ton geprint papier en 120 000 gebruikte bomen. En dan houden we nog geen rekening met de enveloppen, of met het feit dat grote bedrijven soms tot maar liefst 6 kopieën van facturen bijhouden!
Electrabel doet mee Om haar dienstverlening te optimaliseren stelt Electrabel sinds begin dit jaar e-facturatie voor aan haar businessklanten. Uw officiële facturen vindt u dan terug in Energy Bill, een online toepassing op uw Customer Area. Telkens nieuwe facturen beschikbaar zijn, informeren wij u per e-mail.
Eenvoudig en efficiënt beheer van facturen Naast een rechtstreekse kostenbesparing en een positief effect op het milieu heeft werken met e-facturen nog andere voordelen: Eenvoud en efficiëntie: u kunt uw facturen gemakkelijk opvolgen omdat ze gecentraliseerd zijn op een plaats. Bovendien hoeft u geen papieren facturen meer te archiveren en/of in te scannen en kunt u ze ook niet verliezen. Snelheid: uw factuur wordt onmiddellijk naar de juiste persoon of personen gestuurd. Zij worden per e-mail ingelicht zodra nieuwe facturen beschikbaar zijn. Grotere flexibiliteit: u kunt uw facturen gemakkelijk delen en ze zijn ook altijd en overal te raadplegen. Bovendien blijven uw facturen 36 maanden online beschikbaar via Energy Bill.
• Om elektronische facturatie te stimuleren heeft de federale overheid een site gelanceerd: www.efactuur.belgium.be • Doel van de Europese Unie: 50% elektronische facturatie tegen 2020.
Bronnen: 400 miljoen facturen naar particulieren/ 1 miljard facturen per jaar: www.efactuur.belgium.be Forrester research: www.zdnet.be/pcmagazine/149505/e-facturatie-hoe-zit-dat-precies Agoria: artikel “Twintig procent facturatie Belgische bedrijven gebeurt elektronisch”, 8 oktober 2013
Bij koekjesfabrikant Jules Destrooper zijn ze volop bezig met het digitaliseren van hun facturatieproces. “In dat opzicht was het een logische stap om ook onze Electrabel facturen elektronisch te ontvangen”, vertelt Veerle Gevaert, Financial Clerk bij biscuiterie Jules Destrooper. “E-facturatie laat me toe om sneller en efficiënter facturen na te kijken en te laten goedkeuren. Zodra een e-factuur beschikbaar is in Energy Bill op mijn Customer Area, kan ik die zonder problemen integreren in ons boekhoudpakket. Op die manier behoud ik het overzicht en weet ik op elk moment wat de status van de factuur is.” MEER WETEN Wilt u meer weten over de voordelen van e-facturatie? Surf naar www.electrabel.be/kmobill
Focus op energie
Zijn groene investeringen werkelijk rendabel? De petroleumprijzen blijven maar stijgen en gas volgt de trend. Nooit was de elektriciteit zo duur als vandaag. De energieprijzen wegen hoe langer hoe zwaarder door op de ondernemingen. Een goede beheersing
van het verbruik is vandaag onontbeerlijk, om het milieu te beschermen uiteraard, maar ook om de kosten te drukken. Maar hoe evalueert u de rentabiliteit van zulke investeringen? U leest hier het standpunt van deskundigen.
E NR.07 - SEPTEMBER 2014 - DYNA MI EK
46
(R.T.)
nergiebesparingen zijn voor de bedrijven vandaag een noodzaak. Zowel op economisch vlak als voor een betere bescherming van het milieu, trouwens. Volgens een door McKinsey verrichte studie, zal België, met het oog op de Europese klimaatdoelstellingen, in de komende 20 jaar ongeveer 30 miljard euro in de verbetering van de energetische prestaties van gebouwen en industrie moeten investeren. De Belgische gebouwen nemen 30% van ’s lands energieverbruik voor hun rekening. Evenals andere werkingsparameters, wordt energiebeheer een absolute must voor de bedrijven. Meer en meer ondernemers beslissen trouwens in de energetische prestaties van hun gebouwen te investeren.
Een hulpmiddel om de rentabiliteit van investeringen te meten
Investeringen in energiebesparingen vereisen in vele gevallen een externe financiering. Daar kunnen moeilijkheden zich voordoen. De banken aarzelen soms projecten te financieren bij gebrek aan zekerheid over de potentiële winsten. In 2010 ontwikkelden Agoria, Febelfin en het VBO samen een evaluatietool voor groene investeringen. Meteen verdwijnen de onzekerheden. “Dit hulpmiddel werd ontworpen aan de hand van technische en wetenschappelijke studies, aangevuld met de praktijkervaring van technologische ondernemingen. Het helpt de banken in de evaluatie van kredietaanvragen voor groene investeringen. Concreet bestaat het uit een referentielijst van energiezuinige technologieën, met een detail van hun verbruiksbesparende eigenschappen. Elke technologie wordt in een duidelijke taal beschreven, met vermelding van minimale en maximale referentiewaarden. In de lijst vindt u bijvoorbeeld warmtekrachtkoppelingssystemen (20-25% energiebesparing), warmtepompen (15-35%), elektronische voorschakelapparaten voor verlichting (20-50%), enz.”, vertelt Freddy Vandaele, Senior Business Development Manager bij Agoria. Bob De Leersnyder, Spokesman commercial banking and consumer affairs bij Febelfin, bekijkt dit onder een andere invalshoek: “De bankier weet graag in welke mate de uitgaven van de onderneming zullen verminderen, want besparingen betekenen meer betaalvermogen voor de onderneming. Een groene investering kan dus de financiële middelen van een bedrijf verruimen, waardoor het gemakkelijker investeringen met betrekking tot zijn corebusiness kan overwegen.”
Minder energiekosten voor meer liquide middelen
De banken beginnen hun houding gevoelig te versoepelen. Belfius ondersteunt bijvoorbeeld graag dit type investering.
Bob De Leersnyder (Febelfin): “Besparingen betekenen meer betaalvermogen voor de onderneming.”
Een eerste financieringsprogramma met de EIB stelde de bank in staat om voor meer dan 300 miljoen euro investeringen te ondersteunen in hernieuwbare energie en energie-efficiëntie.
Steunmaatregelen en financiële stimuli Er bestaat een brede waaier aftrekbare bedragen, steunmaatregelen en premies om ondernemers te ondersteunen in hun zoektocht naar energetische efficiëntie. De Belgische Staat laat de ondernemingen en de zelfstandigen bijvoorbeeld toe een aanzienlijk aandeel van hun energiebesparende investeringen af te trekken. Vaste activa voor een rationeler energieverbruik, de energetische verbetering van processen of de terugwinning van energie, het maakt niet uit: meer dan 12 categorieën geven recht op aftrekbaarheid van de investeringen. De provincies en gemeenten bieden eveneens subsidies om bepaalde productiesystemen te promoten. Het is dus aangewezen informatie in te winnen bij deze administraties alvorens u de werkzaamheden van start laat gaan. Zulke financiële stimuli worden vaak te weinig door de zelfstandigen en de ondernemers gebruikt. Spijtig, want hiermee kunnen energiebesparende werkzaamheden of investeringen vrij snel worden gerentabiliseerd.
Focus op energie
(R.T.)
Bob De Leersnyder beaamt dit: “De energieprijzen zijn in de afgelopen jaren continu gestegen en niets laat een omkering van deze trend vermoeden. Daarom zijn projecten die een lager energieverbruik beogen, ook bijzonder interessant. Wanneer de energiekosten dalen, beschikken de ondernemingen over meer liquide middelen voor andere plannen. Elke gespaarde euro in energie, kan in andere projecten worden geïnvesteerd. Beleggingen brengen praktisch niets meer op; energie besparen is dan ook veel rendabeler.”
François Franssen (Belfius Bank): “Louter financieel bekeken, bieden groene investeringen de facto een beter rendement dan een spaarrekening.”
Freddy Vandaele (Agoria): “Om groene investeringen aan te moedigen, bestaat er de groene huurovereenkomst.”
Belemmeringen
Ondanks de duidelijke winst op lange termijn, heerst er nog een zekere terughoudendheid in de bedrijfswereld. Een van de belangrijkste redenen is de duur van de return on investment. “ESCO’s (Energy Services Company) kunnen een goede manier zijn om het probleem te omzeilen”, verklaart Freddy Vandaele. “Concreet zorgen de ESCO’s voor het ontwerp, de installatie en de uitbating van energiebesparende projecten. De ESCO verkoopt dan een turn-key project aan de klant, met gegarandeerde energiebesparingen gedurende de ganse terugbetalingsperiode van het project. De ESCO kan eventueel het project integraal zelf financieren en de verkregen energiebesparingen gebruiken om zichzelf tijdens een op voorhand bepaalde periode terug te betalen. In dat geval zijn de risico's verbonden aan de return on investment integraal overgedragen naar de onderneming die voor de energiediensten instaat.” Een ander paradox is de winst, die zal verschillen naargelang de onderneming eigenaar of huurder van het gebouw is. Voor een huurder kan het interessant zijn de energieprestaties te verbeteren, want hierdoor verminderen de maandelijkse facturen en komen geldmiddelen vrij voor andere projecten. Maar de huurder kan ook aarzelen om werkzaamheden te verrichten aangezien het gebouw ten slotte niet zijn eigendom is. De eigenaar zou wél voordeel halen uit de waardeverhoging van zijn vastgoed, maar hierdoor wordt niets bespaard. “Om groene investeringen toch aan te moedigen, bestaat er de groene huurovereenkomst”, zegt Freddy Vandaele. “We hebben het hier over ‘green leasing’. Het contract voorziet dat eigenaar en huurder van het gebouw informatie uitwisselen over de kenmerken van de uitrustingen en systemen in het pand, evenals over het energie- en waterverbruik en de hoeveelheden geproduceerd afval. Huurder en verhuurder kunnen op die manier samenkomen om de balans van de energie- en milieuprestaties van het gebouw te berekenen. En ze kunnen zich samen inzetten om de resultaten te verbeteren.” In Frankrijk is een dergelijke overeenkomst zelfs verplicht voor alle handelspanden van meer dan 2000 m². Wordt dit de volgende stap om groene investeringen in België aan te moedigen? Gaëlle Hoogsteyn
47 NR.07 - SEPTEMBER 2014 - DYNA MI EK
François Franssen, Marketing Public & Wholesale Banking bij Belfius Bank: “Wij zijn ervan overtuigd dat ondernemingen best in groene energieën investeren. Daar bestaan meerdere redenen voor. Ten eerste maken zulke investeringen de bedrijven minder gevoelig voor de stijging van de energieprijzen. Ten tweede liggen de huidige rentevoeten op spaarrekeningen en investeringen bijzonder laag. Louter financieel bekeken, bieden groene investeringen de facto een beter rendement dan een spaarrekening. Zo bijvoorbeeld in Vlaanderen: het rendement van elektrische zonnepanelen wordt op ongeveer 5% per jaar gedurende 15 jaar geraamd. Ook andere elementen spelen hier een rol. Zulke investeringen zijn noodzakelijk om bestaande of nieuwe gebouwen passief of althans nagenoeg neutraal te maken en zodoende aan de toekomstige energienormen te voldoen. Bovendien wordt er op die manier in de economie geïnvesteerd, vaak in het voordeel van onderaannemers of lokale leveranciers. Met groene investeringen levert de onderneming haar bijdrage tot de Europese ‘3x20’ doelstelling (20% minder CO2, 20% verbetering van de energetische efficiëntie, 20% productie van hernieuwbare energie). En ten slotte genereren investeringen in groene energieën meer dan een financiële waarde voor de onderneming: ze dragen ook bij tot een positief imago en onderstrepen haar verantwoorde maatschappelijke betrokkenheid.”
(R.T.)
Van zijn kant zal het splinternieuwe Smart Cities & Sustainable Development programma bijkomende ‘milieubewuste’ investeringen mogelijk maken voor een bijkomend bedrag van 400 miljoen euro.
Focus op energie
Vorming, een duwtje in de rug van duurzame renovatie Minder dan 10% van de jonge Brusselaars die in het bouwwezen werden geschoold, werken effectief in de
sector. De vormingsinspanningen, die de Alliantie Werkgelegenheid-Leefmilieu al heeft aangemoedigd, moeten worden opgevoerd zodat duurzame bouw – en meer specifiek zware renovatie – een echte ‘win-
win-win’ wordt voor de overheid, de bewoners en de sector. Laten we een kijkje nemen naar de uitdagingen zoals de Confederatie Bouw Brussel-Hoofdstad ze aanvoelt.
V
NR.07 - SEPTEMBER 2014 - DYNA MI EK
48
(Reporters)
andaag renoveren de Belgen meer dan ze bouwen. Zoveel te beter, want in de krant Le Soir stond eind juli nog te lezen dat 75% van het vastgoed in België van vóór de jaren 80 dateert. Om binnen 30 jaar niet opnieuw zwaar te gaan renoveren, zorgen we er misschien best voor dat onze ingrepen vandaag bovendien ‘duurzaam’ zijn.
Overgangsfase volop bezig
In het Brusselse Gewest dient zware renovatie, waarbij meer dan 75% van het warmteverliesoppervlak van het gebouw wordt betrokken en de technische installaties volledig worden vervangen, voortaan zoals nieuwbouw de EPB ‘passief’ reglementering na te leven, waarvan de meeste bepalingen in principe in de loop van 2015 van kracht worden. Deze verplichting om panden op energetisch vlak doeltreffender te maken, betreft zowel kantoorgebouwen als woningen. Tijdens de afgelopen jaren heeft de sector met de Brusselse overheden samengewerkt om deze uitdaging kordaat aan te pakken. “En vandaag hoort Brussel tot de Europese steden die aan de spits staan van duurzaam bouwen”, verklaart Laurent Schiltz, adjunct directeur van de Confederatie Bouw Brussel-Hoofdstad. “Onder andere het project Voorbeeldgebouwen aangevuld met energiepremies werkte stimulerend op de vraag. De energieprestaties van gebouwen worden nu als een win-win-win beschouwd: voor de overheid die hier een middel vindt om haar doelstellingen ter bescherming van het klimaat te bereiken; voor de bewoners die graag op een milieubewuste manier hun energiefactuur zien dalen; en ten slotte voor de bouwsector zelf, die nu projecten met een grotere toegevoegde waarde kan realiseren.” Op lange termijn zijn de voordelen duidelijk, maar laten we eerlijk zijn: op
korte termijn komt de investering minder rooskleurig over. “Een gebouw met goede energieprestaties kost meer, ook al wordt het merendeel van de investering ruimschoots tijdens de levensduur van het gebouw onder de vorm van energiebesparingen teruggewonnen.” De meerprijs is moeilijk te ramen maar zou zich naar verluidt tussen 10 en 20% situeren, naargelang van de gebruikte technologieën. Uit hun praktijkervaring waarschuwen de deskundigen van de Confederatie Bouw tegen de gevaren van een reglementering die overdreven gedetailleerde voorschriften over de te gebruiken hulpmiddelen zou inhouden om de doelstel-
lingen te bereiken. “Voorbeeld hiervan is de bepaling van een minimaal luchtdichtheidsniveau voor de gebouwen, een maatregel die in 2018 van kracht zou worden. Een dergelijke luchtdichtheid is misschien niet in alle gevallen gerechtvaardigd. Bovendien wordt met deze factor al rekening gehouden bij de berekening van de meer globale doelstellingen op het vlak van netto energiebehoeften voor het gebouw of de verwarming. De reglementering mag in geen geval de opkomst van nieuwe innoverende technieken uit de praktijk belemmeren.” De verbetering van de energetische prestaties van gebouwen vormt de eerste, de
Een nieuwe onlinetool om op de hoogte te blijven van de evoluties binnen uw sector !
Houd uw ogen en oren open, er beweegt wat in uw sector! Om u van deze evoluties op de hoogte te houden hebben Leefmilieu Brussel en de SPW (Service Public de Wallonie) hun krachten gebundeld en samen een nieuwe portaalsite online gezet. Bedoeling? Ervoor zorgen dat informatie over duurzaam bouwen gemakkelijker toegankelijk wordt, voor alle professionelen. Voor wie ? De portaalsite Duurzaam Bouwen is een gecentraliseerde informatieve ruimte voor alle beroepslui uit de bouwsector, zoals : • ontwerpers • aannemers • studiebureaus • handelaars in bouwmaterialen, …
Wat ? Een eenvoudige, snelle en intuïtieve tool, met daarin • praktische informatie • technische details • informatie over normen, beschikbare financiële ondersteuning en opleidingen • ontwerpondersteunende tools…
Hoe ? Er wordt alles aan gedaan om de informatie gemakkelijker toegankelijk te maken. Naargelang uw noden zijn er verschillende opzoekingsmogelijkheden : • per activiteitensector • per bijzonder thema (water, …) • per type van specifieke informatie zoals normen of technische fiches.
> LEEFMILIEU BRUSSEL – BIM Gulledelle 100 1200 Brussel Tel. +32 (0)2 775 75 75 www.leefmilieubrussel.be
In tegenstelling tot een opzoeking langs een klassieke motor gaart de portaalsite niet zomaar alles bijeen, maar is er evaluatie en sortering, zodat de informatie gericht en relevant is. De voorgestelde inhoud werd geselecteerd door een panel van vertegenwoordigers uit de sector die samenzitten binnen een redactioneel comité. Het hoort ook een participatieve en groeiende tool te zijn, die met de inbreng van alle sectorvertegenwoordigers dynamisch wordt opgebouwd. Aarzel dus niet om u in te schrijven en op uw beurt artikels aan te reiken ! Deze portaalsite wordt u aangeboden door Leefmilieu Brussel en het departement Développement durable van de SPW, in het raam van hun respectieve Werkgelegenheid-Leefmilieu-allianties, in partnerschap met het WTCB en de Confederatie Bouw.
www.portaalduurzaambouwen.be
(R.T.)
Focus op energie
Laurent Schiltz, (adjunct directeur van de Confederatie Bouw Brussel-Hoofdstad)
NR.07 - SEPTEMBER 2014 - DYNA MI EK
50
belangrijkste en de meest evidente stap naar duurzaam bouwen. Daarna komt een veralgemening van het gebruik van ‘duurzame’ materialen, die trouwens nog op een definitie staan te wachten waar iedereen mee zou instemmen. Hoe duurzaam zijn namelijk zogenaamde ‘milieuvriendelijke’ materialen als deze uit verre oorden worden ingevoerd? De sociale en economische dimensie mogen we uit het debat over duurzaamheid niet wegdenken. Het beroep op duurzaam materiaal, met een waarschijnlijk niet te onderschatten meerprijs, zal misschien moeilijker te slikken zijn dan de communicatie rond energetische efficiëntie, die de burgers met een financieel voordeel op middellange termijn associëren. “Er moet waarschijnlijk over stimuli worden nagedacht, maar het voorbeeld van de overheidsdiensten zullen ook moeten kunnen dienen om ondernemingen te overtuigen”, aldus Laurent Schiltz.
Vorming: de uitdaging
De grootste zorg van de Brusselse bouwsector zit bij de vorming die nodig zal zijn voor een vlotte overgang naar duurzaam bouwen. De Alliantie WerkgelegenheidLeefmilieu, die door de uittredende regering werd opgericht, oefende een positieve invloed uit, onder andere door de creatie van een specifiek Opleidingsplatform Duurzaam Bouwen. “Tussen 2012 en 2013 werden ongeveer 600 werknemers opgeleid voor de nieuwe technologieën en technieken waardoor een betere EPB kan worden verkregen. We zitten vandaag aan
een opleidingstempo van 400 mensen per jaar. De sector heeft een zekere deskundigheid ontwikkeld, maar het opleidingsproces moet verder gaan en dit vergt tijd. Niet iedereen kan zomaar van de ene dag op de andere zonder voorafgaande opleiding ‘passief’ gaan bouwen”, waarschuwt Laurent Schiltz. De vorming tot duurzaam bouwen is een omvangrijke werf: de bouwsector vertegenwoordigt ongeveer 30.000 werkers in Brussel, van wie naar schatting 20% specifiek voor deze nieuwe technieken moet worden opgeleid. Volgens de Confederatie Bouw moeten de vormingsinspanningen worden verdriedubbeld als van de sector wordt verwacht dat hij de normen in 2018 naleeft, meer bepaald wat betreft de luchtdichtheid. Het vormingsaanbod in duurzaam bouwen dat in de loop van de jongste twee jaar in samenwerking met het BRC (Brussels Beroepsreferentiecentrum voor de
Bouwsector) werd ontwikkeld, richt zich tot alle bevoegdheidsniveaus, van kaderlid tot arbeider. De opleidingen focusten eerst op het energievriendelijke omhulsel van de gebouwen: isolatie, dichtheid, koeling, ruwbouw, speciale technieken enz. Nieuwe pedagogische hulpmiddelen werden ontwikkeld, o.a. een maquette van een passiefhuis op 1/1 schaal waar tot 30 personen in kunnen worden opgeleid. De trend moet zich nu uitbreiden om de overgang tot duurzaam bouwen succesvol te laten verlopen en werkgelegenheid te creëren die niet kan worden gedelokaliseerd. “Het is daarom van groot belang ook het technisch en het beroepsonderwijs te benaderen, want minder dan 10% van de jongeren die in bouwtechnieken werden geschoold, is effectief in de sector werkzaam. Een zorgwekkende situatie.” Olivier Fabes
Een Velux ‘Active House’ in Anderlecht De multinational van Deense oorsprong Velux, waarvan de dakramen nu een algemeen begrip zijn geworden, promoot een eigen renovatieconcept onder de naam ‘Active House’. Hierbij is het de bedoeling de energieprestaties en het comfort van een woning te verbeteren dankzij een ‘betaalbare’ renovatie die de klemtoon vooral legt op de verspreiding van daglicht (via glazen daken, uiteraard) en door een betere ventilatie. Begin van dit jaar pakte de onderneming in Brussel uit met een eerste renovatieproject rond ‘klimaat’. Het project tracht een hoge energetische efficiëntie te koppelen aan gezondheid en welzijn. Velux ondertekende een samenwerkingsakkoord met de Anderlechtse Haard die zowat 3600 sociale woningen in het Brusselse Gewest beheert. De Haard stelde een klein rijhuis ter beschikking. Het pand dateert uit de jaren 20 en is in zeer slechte staat. Het project begon met een architectuurwedstrijd gewonnen door ONO Architecture. De winnaar verbond er zich toe het huis strikt volgens het ‘Active House’ lastenboek te renoveren. Dit architectenkantoor werd gekozen omwille van het rationeel gebruik van de ruimte, de kost-doeltreffendheid verhouding en zijn aanpak dat tegelijk eenvoudig en gemakkelijk in andere gelijkaardige projecten kan worden overgenomen. De werkzaamheden zouden tegen eind 2014 van start moeten gaan. Het project zal twee jaar lang worden opgevolgd om daar lering uit te trekken.
Alternatie bevorderen Er ontstaan nu initiatieven om het technisch en beroepsonderwijs dichter bij de werkelijkheid op het terrein te brengen. Vijf bouwondernemingen en hun school voeren voor het ogenblik in Brussel een pilootproject dat een langdurige stage inhoudt, wat dicht aanleunt bij de alternerende beroepsopleiding. Leerlingen van het vierde jaar middelbaar onderwijs nemen hieraan deel om zo vroeg mogelijk met de werkelijkheid op de werf geconfronteerd te worden. De meeste van deze jongeren kregen al aanwervingsbeloften.
Wij vinden de netten uit voor de energiestromen van morgen Naast klassieke energiebronnen komen nieuwe bronnen aan het licht. Zon, zee en wind bieden eindeloze mogelijkheden. Maar ze vormen ook grote uitdagingen, die wij dag na dag vol overgave aangaan. Want als internationale speler in het transport van elektriciteit, creëert de Elia groep de energienetten van de toekomst.
HET BEDRIJF, DAG IN, DAG UIT
DE GROTE BRUSSELSE SPELERS
Atrium Brussels, ten dienste van de handel in Brussel Arnaud Texier is werkelijk iemand van de ‘field’, en dat mag wel wanneer men zich bezighoudt met de
kleine handelszaken in het Brusselse Gewest. Deze economische sector behoort zeker niet tot de grootste, maar zijn maatschappelijke impact is aanzienlijk. De nieuwe kopman van Atrium (sinds april 2013) beschikt
bovendien over heel wat andere troeven om een agentschap dat tot voor kort aan zichzelf twijfelde, nieuw
(R.T.)
leven in te blazen.
NR.07 - SEPTEMBER 2014 - DYNA MI EK
52
BECI: Onlangs nog kenmerkte Atrium zich door zijn onopvallendheid. Vandaag heeft de instelling aan zichtbaarheid gewonnen, onder andere dankzij allerlei partnerschappen of deelnamen aan projecten, het Brussels Waste Network onder andere. Wat is er veranderd? Arnaud Texier: “Wij positioneren ons vandaag veel beter tussen de Brusselse instellingen. Wij werken namelijk onder het toezicht van de Minister van Economie en zijn voor het ganse Brusselse Gewest bevoegd. Dit is veel logischer dan vroeger, toen wij uitsluitend in het raam van de stadsvernieuwing optraden, en dan nog alleen in de zogenaamde Prioritaire Interventiegebieden1. Alle spelers van het Gewest beschouwen de buurtwinkels als een belangrijk economisch gegeven – dat bovendien bedreigd is en waar een maatschappelijk luik mee gepaard gaat. Ondertussen raakte het begrip transversaliteit beter ingeburgerd en worden wij gevraagd aan meer projecten deel te nemen. Volgens de huidige trend staat een stad gelijk met een globaal project waaraan diverse instellingen (gemeenten, federaties en allerlei verenigingen) mogen en moeten deelnemen. De uitvoering van hun
specifieke doelstellingen moet coherent zijn met het stedelijk project waar de nieuwe Brusselse regering zich voor zal inzetten. In deze verduidelijkte context kan Atrium dankzij zijn deskundigheid aanbevelingen formuleren voor het behoud of de opening van handelszaken in diverse wijken van het Gewest, in samenspraak met andere Brusselse spelers. Wij zullen dus hoe dan ook zichtbaarder worden dan vroeger.”
duurzaamheid en de ontwikkeling van de handel kunnen slechts worden verzekerd als de handel zich onderscheidt door een origineel productaanbod, een betere service dan in grotere winkels, de kwaliteit van de omgeving en het uitgesproken professionalisme van de handelaar. Dit laatste aspect is van vitaal belang. Als je bijvoorbeeld aan een bakker vraagt welke ingrediënten of type meel zijn brood bevat, zal hij u het antwoord
Arnaud Texier (Atrium Brussels): “Er bestaan nog te weinig winkels die inspelen op de verwachtingen van de hedendaagse klant.” Buurtwinkels zijn niet altijd bijzonder aantrekkelijk, in vergelijking met shoppingcenters of verkooppunten van grote winkelketens. Is het niet paradoxaal dat sommige politieke beleidsmensen de lokale handel als een bron van werkgelegenheid voor laaggeschoolden werkkrachten beschouwen? “Voor de handel zoals hij vandaag wordt gedreven, bestaan er inderdaad hoe langer hoe minder klanten. We zouden ook kunnen zeggen dat te weinig handelszaken aan de verwachtingen van de hedendaagse klant beantwoorden. De
schuldig blijven, want hij is in feite geen bakker, wel de exploitant van een broodwinkel. U zult verder merken dat huizen die hoog aangeschreven staan, nooit om klanten verlegen zijn. De Brusselse klant is bereid kilometers af te leggen om ergens kwaliteit en uitmuntendheid te vinden. Zulke winkels kennen veel succes omdat ze zich op de voldoening van de klant richten. De klant wil bij een echte professional kopen, iemand die zijn beroep onder de knie heeft, een werkelijke kennis van zaken kan voorleggen en dit alles in kwaliteitsvolle producten of diensten omzet. In de meeste han-
Atrium Brussels is het Gewestelijke Agentschap voor Handel. Het stimuleert de ontwikkeling van handelsactiviteiten in het Brusselse Gewest, versterkt de identiteit van de handelswijk en voert een strategie van stedelijke marketing. Het agentschap beschikt over een budget van 5 miljoen euro, stelt 130 mensen tewerk van wie de helft dagelijks het Gewest bezoekt. Dit gewest wordt in vijf zones ingedeeld, voor een totaal van 104 handelskernen die als dusdanig in het Gewestelijk Bestemmingsplan zijn opgenomen. De belangstelling van het Gewest voor de kleinhandel wordt duidelijk als men weet dat deze sector meer dan één persoon op zeven tewerkstelt. Samen 100.000 banen, die echter op verscheidene manieren bedreigd worden.
1 Het Prioritaire Interventiegebied bevindt zich op de oost- en westoevers van het kanaal, van het noorden tot het zuiden van het Gewest.
(R.T.)
HET BEDRIJF, DAG IN, DAG UIT
De school biedt beroepsopleidingen aangepast aan handelszaken, en zelfs leertrajecten, die weliswaar nogal wat kritiek ondergaan. De overdracht van technieken, van kennis en van vaardigheden kan per slot van rekening slechts al doende plaatsvinden. Is zoiets haalbaar? “Dit is in elk geval de context waarin wij bij Atrium het concept van ‘professionaliserende functie’ hanteren. Het heeft iets te maken met het begrip ‘compagnonnage’, met de ‘gilde’ als leerplaats enz. Voorbeeldige handelszaken zijn een bron van beroepen en ambachten waarvan heel veel vaardigheden kunnen worden overgedragen. Van deze bron
wordt echter niet het minste gebruik gemaakt. En daarom vinden sommige succesvolle handelszaken gewoon geen overnemer! Enerzijds rust de duurzaamheid van de buurtwinkels, zoals gezegd, op de professionalisering. Anderzijds zijn vele mensen op zoek naar een beroep waarin ze zich echt positief kunnen ontplooien. De handel is dus een mogelijke bron van kwalificerende vormingen die de noden van de sector zouden kunnen beantwoorden en tegelijk op de motivatie van de kandidaten zouden inspelen. Een opwaardering van dit type vormingen zou ook vermijden dat mensen dergelijke beroepen zouden beginnen bij gebrek aan beter. Dit is de reden waarom zoveel jonge zelfstandigen falen: ze worden soms te snel aangespoord om ondernemer te worden, onder andere via allerlei premies. Met de nieuwe aanpak zou de handelaar het vrij negatieve beeld dat hij van zichzelf heeft (aldus de enquêtes), kunnen kwijtspelen. Op die manier zouden twee bevolkingsgroepen die vandaag met problemen kampen, elkaar wederkerig kunnen verrijken. Dit zou een werkelijke stimulans zijn voor een vitale sector van onze economie die bovendien bijzonder bijdraagt tot het gevoel van welvaart in onze stad. De handel als kwalificerende leerplaats moet dus serieus onderzocht worden. Op ons niveau hebben we al een vijftigtal stagiairs kunnen plaatsen, onder anderen met de hulp van BECI.”
Hoe gaat u tegenover de diversiteit van de handel tewerk en wat bent u van plan om deze sector nieuw leven in te blazen?
“Om te beginnen hebben wij de werking van het agentschap grondig herzien. Vandaag stippelt een Beheerscontract de richtlijnen van onze activiteiten uit. De voorstellen worden in operationele maatregelen omgezet, die nadien zullen worden beoordeeld. Daarnaast bouwen
Twee voorbeelden van de deskundigheid van Atrium ten dienste van de vernieuwing van de Brusselse handel: La Mercerie en La Gazzetta.
wij bruggen naar de diverse spelers van de gewestelijke economie. Zo hebben wij een fantastisch tool ontwikkeld, waar onze buren jaloers naar lonken: een ‘jaarbarometer’ die zeer nauwgezet het complete profiel van de Brusselse handelswijken beschrijft: het detail van het commerciële aanbod, de voetgangersstromen en het profiel van de potentiële kopers, inclusief zijn aanbevelingen. Al deze gegevens verkrijgen wij via kwantitatieve en kwalitatieve studies. Met onze strategie willen wij de identiteit en de eigenheid van elke handelswijk versterken, met inbegrip van zijn diversiteit en zijn eigen aantrekkelijkheid. Dit gebeurt eerst via de contacten die wij ter plaatse met de handelaars, de lokale overheden en de eigenaars leggen om nieuwe zaken die echt met de wijk overeenstemmen, te bevorderen. Denk maar aan de Jean Volderslaan in Sint-Gillis of het Spiegelplein in Jette. Wij beoefenen een soort ruimtelijke marketing aan de hand van de praktijkervaring van het publiek. Op de technocratische planners van vroeger doen we geen beroep meer. Ik geloof dat onze motivatie en onze innoverende aanpak hun vruchten afwerpen. Atrium ontving trouwens onlangs de Mapic Award voor de stad die op het vlak van commerciële aantrekkelijkheid best presteert!” Interview afgenomen door Didier Dekeyser
53 NR.07 - SEPTEMBER 2014 - DYNA MI EK
delszaken constateren we helaas dat de handelaar de klant volledig uit zijn economisch model heeft gewist! Ik ben dus niet te vinden voor wat ik maar al te vaak hoor: dat de handel tewerkstellingsuitzichten aan laaggeschoolden moet bieden. Ik kan zoiets gewoonweg niet aanvaarden, want als de handel op die manier verder moet, dan loopt hij nog sneller op de klippen. Stel u voor: een klant loopt een banale winkel binnen, waar een niet-professionele exploitant bijgestaan door een laaggeschoolde dezelfde producten aanbiedt als wat de klant ook ergens anders kan vinden, en dit zonder de minste vorm van service. Denkt u nu echt dat deze klant terugkomt? Dit is waanzin in het tijdperk van e-commerce, met een consument die totaal van gedrag is veranderd, die perfectie en full service eist, zijn mening over de kwaliteit uitstuurt en snelle transacties als een minimum beschouwt! De ontwikkeling van de handel willen promoten om ongeschoolde werkzoekenden aan een baan te helpen, is een waanbeeld dat nergens op slaat, want hiermee versterkt men de voornaamste oorzaak van de achteruitgang: het gebrek aan professionalisme.”
HET BEDRIJF, DAG IN, DAG UIT
e-Procurement: weldra verplicht, nu al een aanrader Het is nog een kwestie van jaren voor de procedure voor alle overheidsaanbestedingen volledig elektronisch
moet verlopen. En toch kunnen we u alleen maar aanraden om het nu al grondig te overwegen. U plukt er voordelen van op verschillende niveaus.
e
NR.07 - SEPTEMBER 2014 - DYNA MI EK
54
-Procurement is geen nieuw fenomeen. Al sinds het begin van de e-commerce dagen werden de voordelen van elektronisch bestellen van producten en diensten uitgebreid bejubeld. Maar omdat de technologie toen nog in de kinderschoenen stond, keken de meeste bedrijven liever de kat uit de boom. De enkele organisaties die e-Procurement aandurfden, beperkten zich dan meestal nog tot het online plaatsen van de opdrachten voor aanbesteding. Zo ook de Federale Overheidsdienst Defensie. Aanvankelijk plaatsten zij enkel opdrachten voor de eigen dienst maar na enkele jaren, in het begin van het vorige decennium, begonnen ze dit ook voor andere FOD's uit te voeren. Al gauw leden ze onder het succes van hun initiatief, en vormde dit een te grote overlast. Toen werd besloten om deze taak over te hevelen naar de FOD Personeel & Organisatie.
Verschillende modules
In februari 2005 ging de dienst e-Procurement in zijn nieuwe thuishaven van start. Deze dienst telde aanvankelijk slechts 3 personen, maar is intussen al uitgegroeid tot een afdeling met 14 medewerkers. En ook het eProcurement platform zelf kende een forse uitbreiding. We overlopen even de huidige mogelijkheden. ◗ e-Notification: de applicatie waarop aanbestedende overheden hun overheidsopdrachten kunnen publiceren en waarop ondernemingen deze publicaties kunnen raadplegen. In deze toepassing is het Bulletin der Aanbestedingen geïntegreerd, het verplichte officiële kanaal voor opdrachten boven de 85.000 euro, maar ze bevat ook een Free Market omgeving waarin opdrachten voor een lager bedrag kunnen worden geplaatst als de aanbestedende overheidsdienst dit wil.
Deze publicaties zijn gratis raadpleegbaar en u kunt er een zoekprofiel op instellen waardoor u aankondigingen die beantwoorden aan uw interesse, in uw mailbox ontvangt. ◗ e-Notification: met deze toepassing kunnen bedrijven hun offerte en/ of aanvraag tot deelneming elektronisch indienen. De overheidsdienst kan hier de offertes openen en een PV van opening maken, waardoor alle deelnemende partijen weten wie hun concurrenten zijn. De aankopende overheidsdienst bezorgt de ingediende dossiers elektronisch aan de evaluatiecommissie. ◗ e-Catalogue: in deze module kunnen ondernemingen hun catalogus voor kleinere bestellingen (kantoormateriaal, sanitaire benodigdheden, ...) beschikbaar stellen voor overheidsdiensten. Deze catalogi worden uitvoerig gecontroleerd en slechts een beperkt aantal leveranciers mag zijn catalogus voor een specifieke productcategorie online plaatsen. Wanneer een overheidsdienst hiervan gebruik wil maken, kunnen zij elektronisch een bestelling plaatsen en beheren via deze catalogus ◗ e-Awarding: hiermee kunnen aankopers de procedures van evaluatie en gunning volledig elektronisch laten verlopen ◗ e-Auction: met deze virtuele (omgekeerde) veiling kunnen bedrijven zien welk bod hun concurrentie heeft geplaatst en 'live' hun offerte aanpassen om hoger in de ranking te eindigen. Het resultaat van de aanpassing is meteen zichtbaar. Hoewel de laatste twee modules nog nauwelijks of niet worden gebruikt, is het duidelijk dat e-Procurement binnen de overheid heel wat volwasse-
Waldo Van den Broeck, Dienstverantwoordelijke e-Procurement bij de FOD P&O.
ner is geworden de voorbije jaren. Ze hebben ook weinig keuze aangezien de Europese Commissie alle lidstaten heeft opgelegd dat binnen enkele jaren het hele e-Tendering proces volledig elektronisch moet verlopen.
Enkel in Vlaanderen verplicht
Binnen België reageren de regio's en de federale overheid erg verschillend op deze richtlijn. In Vlaanderen is het sinds 2012 al verplicht voor alle ondernemingen om hun aanvraag tot deelneming elektronisch in te dienen. Papieren inzendingen worden gewoonweg niet meer aanvaard. Zij maken hiervoor gebruik van het hierboven beschreven e-Procurement platform, dat door de federale overheid ook aan de gewesten ter beschikking wordt gesteld. Op federaal niveau en in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest zijn elektronische offertes wel toegestaan maar worden ze niet altijd even enthousiast gepromoot door de overheden. Op federaal niveau is het percentage elektronische indieningen op dit moment 40%. In het Waalse Gewest maakt geen enkele overheid ge-
HET BEDRIJF, DAG IN, DAG UIT
bruik van het federaal e-Procurement platform, maar dat is volledig te wijten aan het feit dat zij al jaren een eigen e-Procurement omgeving draaien. Hoeveel overheidsdiensten daarvan gebruik maken is ons niet bekend. In totaal werd het e-Procurement platform tot nu toe gebruikt voor 100.000 bekendmakingen (e-Notification) en 10.000 elektronische openingen van offertes. Hiermee zit België bij de betere leerlingen van Europa, ver na modelleerling Portugal (dat al 100% elektronisch werkt sinds vele jaren) maar toch voldoende om door Europa als 'best practice' naar voren geschoven te worden.
Niet verplicht? Toch gebruiken!
Ook al is het elektronisch indienen van offertes lang niet overal verplicht, toch raadt Waldo Van den Broeck, Dienstverantwoordelijke e-Procurement bij de FOD P&O, alle ondernemingen van ganser harte aan om de e-Tendering module te gebruiken wanneer mogelijk: "Volgens recente cijfers herleid je de kosten voor het indienen met maar liefst 80% vergeleken met een papieren offerte. Op zich al voldoende reden om naar elektronische dossiers over te schakelen, lijkt me." In manuren gerekend zou men per offerte twee uren tijdsbesparing realiseren.
Maar er zijn nog meer argumenten pro elektronische indieningen, vervolgt Waldo Van Den Broeck: "Er is voor iedereen een veel grotere transparantie: iedereen weet wie een offerte heeft ingediend, en er wordt dus meer met open vizier gestreden." Van open vizier gesproken: ook de kans op corruptie daalt met het gebruik van elektronische 'tendering', aangezien alle cijfers en details veel beter gedocumenteerd en beschikbaar zijn voor alle betrokken partijen. Het is wellicht geen toeval dat de Regie der Gebouwen, die enkele jaren geleden wegens corruptie onder vuur kwam te liggen, nu heel rigoureus gebruik maakt van het elektronische indieningssysteem. Voor de overheden is er overigens ook een financieel voordeel verbonden aan het digitaliseren van het gehele aanbestedingstraject, vertelt Van den Broeck: "Ieder jaar wijden de Europese landen van 15 tot 20% van hun bruto binnenlands product (BBP) aan overheidsopdrachten. In België vertegenwoordigen die +/- 17% van het BBP. Volgens een Europese studie, kan er een besparing van 5 tot 20% worden verwezenlijkt wanneer alle stappen van een overheidsopdracht zich elektronisch zouden voordoen. Dit betekent dat dankzij de informatisering van de overheidsopdrachten, de lidstaten tussen de 0,75% en 1% van hun BBP kun-
nen uitsparen, zonder de kwaliteit van hun diensten op de helling te zetten. Bij wijze van voorbeeld: Portugal, dat bij de pioniers is op het gebied van e-Procurement, heeft de gunning van alle procedures en transacties die verband houden met overheidsopdrachten online verplicht gemaakt sedert 2009. Deze maatregel levert Portugal een besparing van ongeveer 28 miljoen euro per jaar op." Maar ook de e-Notification module verdient meer erkenning dan ze momenteel krijgt, daarvan is Waldo Van Den Broeck overtuigd: "Kijk alleen maar naar wat je allemaal gratis krijgt, en waar je in het verleden veel geld moest voor neerleggen bij 'gespecialiseerde partijen': waarschuwingen wanneer er bekendmakingen zijn van opdrachten met de kernwoorden die jij hebt aangeduid als relevant, de mogelijkheid om een virtuele business card achter te laten op de site, zodat de openbare aankoper jou sneller kan opnemen in zijn lijst van te contacteren bedrijven. Zo verhoog je je zichtbaarheid en je kansen bij verschillende dossiers. Vooral voor KMO's kan dit vaak het verschil maken tussen wel of niet deelnemen."
Stef Gyssels
55 NR.07 - SEPTEMBER 2014 - DYNA MI EK
Het eind juli gelanceerde ‘gebruikersbeheer’-module omvat alle bestaande e-Procurement toepassingen. Gebruikers hoeven zich voortaan slechts eenmaal te identificeren om nadien vlot van de ene toepassing naar de andere over te schakelen. Meer info op: https://my.publicprocurement.be.
HET BEDRIJF, DAG IN, DAG UIT
NU AL TIJD OM MET DE VOORBEREIDING TE BEGINNEN
Sociale verkiezingen 2016: wat staat u te wachten?
Om wat voorsprong te nemen op een lang verkiezingsproces organiseren Partena en BECI in de herfst een informatiesessie voor bedrijven over wat hen te wachten staat tijdens een procedure die in 2015 van start gaat. Binnen enkele maanden, dus!
I
edereen weet dat de sociale verkiezingen om de vier jaar plaats vinden. Hiermee worden binnen de ondernemingsraden en de comités voor preventie en bescherming op het werk personeelsafgevaardigden benoemd – of vernieuwd. De volgende stembeurt zou normaliter in mei 2016 moeten plaatsvinden, maar de voorbereiding begint nu.
Minder impact
NR.07 - SEPTEMBER 2014 - DYNA MI EK
56
De gebeurtenis betekent voor de onderneming een zekere kost, zowel op logistiek als op menselijk vlak. Dankzij de evolutie van de technologie is het vandaag gelukkig best mogelijk de investering in geld, energie en tijd te beperken. “Laten we niet vergeten dat de organisatie van de sociale verkiezingen volledig door de werkgever wordt gedragen”, verklaart terecht spreker Alain Lancelot, van Partena Business Solutions NV. “De impact op de personeelsafdeling is aanzienlijk: mensen moeten worden opgeleid en de extra lasten vallen helemaal niet te onderschatten. De bedoeling van deze opleiding bestaat er dus voornamelijk in elke onderneming te leren rekening te houden met alle struikelblokken die zij kan tegenkomen. Dit geldt niet alleen voor bedrijven die hier voor de eerste keer mee geconfronteerd worden; ook voor de andere wordt dit een flinke geheugenopfrisser.”
Referentiejaar 2015
Verkiezingen worden best goed op voorhand voorbereid. Het jaar 2015 zal dus een beslissende rol spelen. Het wordt een referentiejaar wat betreft het aantal werknemers in loondienst en de beschrijving van de technische bedrijfseenheden. Laten we er hier aan herinneren dat de procedure 150 dagen in beslag neemt, een periode die in twee gesplitst is, met een pre-electorale tijdspanne van 60 dagen, gevolgd door de verkiezingsperiode, die 90 dagen duurt. In die tijd moeten de bedrijfsleiders meerdere essentiële beslissingen nemen (aantal mandaten, omvang van de onderneming, directie- en kaderfuncties…) “1 januari staat vlak voor de deur!”, waarschuwt Alain Lancelot. “Als er dus fusies of splitsingen van ondernemingen op stapel staan, moeten we dit zo snel mogelijk te weten komen, en dan liefst voor 1 januari 2015.”
Elektronisch stemmen
In 2008 kozen slechts acht bedrijven voor de elektronische stemming, maar vier jaar later gebruikten tientallen duizenden werknemers deze technologie. In België ligt het potentieel rond 1,3 miljoen mensen, zodat het aandeel van de elektronica in 2016 nog zou moeten toenemen. De klemtoon zou er trouwens worden op gelegd. “Merkwaardig genoeg weten de meeste bedrijven van meer dan 50 werknemers nog steeds niet dat het wettelijk mogelijk is elektronisch te stemmen. En ze weten evenmin hoe zoiets in zijn werking gaat!”, betreurt de deskundige Hugues Dorchy
(Elegio). “Het wordt onze taak iedereen hiervan zo goed mogelijk op de hoogte te brengen en vooral uit te leggen dat wij een technologisch vooruitstrevend en betrouwbaar systeem gaan gebruiken, dat niets te maken heeft met het totaal voorbijgestreefd systeem dat tijdens de jongste federale verkiezingen werd ingezet.” Dit type verkiezing gaat wel met een aantal voorwaarden gepaard: een vlot verloop, een eenvoudige en doeltreffende methode en vooral een maximaal vertrouwen. Maar dit vergt tijd. “Het systeem had heel wat voeten in de aarde, zeker in het begin, toen iedereen met ons de spot dreef. Maar sinds 2010 hebben wij in samenwerking met BECI een hulpmiddel ontwikkeld dat aan alle verwachtingen beantwoordt. Niets werd aan het lot overgelaten: wij hebben twee jaar lang met de drie voornaamste banken van het land (Fortis, ING en KBC, nvdr) samengewerkt, die met zeer uitvoerige stalen van werknemers als pilootonderneming hebben gediend. Het succes werd overweldigend. Zelfs de wet werd hiervoor aangepast! Ik blijf ervan overtuigd dat wij nog heel wat vooruitgang kunnen boeken.” De opleiding bespreekt natuurlijk ook andere belangrijke aspecten, zoals de betekenis van de Technische Bedrijfseenheid, de impact van het eenheidsstatuut of de samenstelling van de patronale delegatie en de vakbondsafvaardiging. Een welgevuld en boeiend programma, dus! David Hainaut
Infosessie op 24/10 BECI en Partena organiseren een informatieve bijeenkomst met vragenuurtje over wat de ondernemingen mogen verwachten tijdens de verkiezingsprocedure. Ontdek het volledige programma op www.beci.be. Meer info : Myriam Michiels – 02-643 78 19 –
[email protected].
HET BEDRIJF, DAG IN, DAG UIT
ANTWOORDT
Een moeilijkheid? Wacht niet om hulp in te roepen Een onderneming kan in de loop van haar bestaan heel wat problemen tegenkomen: een dalende rentabiliteit, beta-
lingsmoeilijkheden, een sociaal conflict, een handelsgeschil, noem maar op. KMO’s zijn, met hun beperkte menselijke en financiële middelen, bijzonder kwetsbaar in zulke omstandigheden, zodat zelfs hun voortbestaan snel in het gedrang kan raken. Om deze ondernemingen te helpen een stand van zaken te maken en correct te reageren, richtte
BECI met de steun van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest het Centrum voor Ondernemingen in moeilijkheden op.
In zulke omstandigheden zijn heel wat ondernemers totaal radeloos. Bij gebrek aan kennis van de wetgeving en van de bijstandsmogelijkheden, weten ze niet hoe ze moeten reageren. De kans is dan groot dat zij de verkeerde beslissing nemen en dat een hachelijke situatie daardoor werkelijk hopeloos wordt. “Wij waren totaal wanhopig toen we het Centrum voor Ondernemingen in moeilijkheden hebben gecontacteerd”, vertelt de heer Hulot de Collart. “De situatie bleek totaal verward. Van het COm kregen we een morele steun die in dergelijke gevallen niet te verwaarlozen is. Daarna kwam de praktische hulp en het advies waarmee we aangepaste bewarende maatregelen hebben kunnen treffen. De raadgeefster van het COm heeft onze aandacht gevestigd op de mogelijkheden die de wetgeving biedt op het vlak van continuïteit van de on-
dernemingen. Wij wisten zelfs niet dat die bestond. In het raam van deze procedure heeft de handelsrechtbank ons een termijn verleend, waardoor wij onze positie hebben kunnen versterken.”
(BECI/Reporters)
Op tijd reageren
Voor COm Raadgeefster Fabienne Malaise is dit een typisch voorval: “Als een moeilijkheid zich voordoet, speelt de tijd in het nadeel van de ondernemer. Gelukkig heeft de heer Hulot de Collart tijdig gereageerd en was hij bereid de nodige stappen te zetten. Hierdoor heeft hij doeltreffend kunnen optreden.” “De wet betreffende de continuïteit van ondernemingen wordt stilaan beter bekend, maar niet altijd voldoende in detail”, aldus Malaise. “Veel ondernemers verwijzen nog naar het vroegere concordaat, dat veelal gelijk stond met een voorbereiding op het faillissement. Omdat ze voor succes zijn geprogrammeerd, zijn sommige ondernemers niet in staat een moeilijkheid toe te geven en de nodige stappen te zetten. Bovendien gaat het hier om een gerechtelijke procedure, met bekendmaking, die voor een zekere terughoudendheid zorgt. En dan is er nog het affectieve aspect, waardoor men het moeilijk heeft wat afstand te nemen.” “U hebt meer kansen op succes bij een gerechtelijke herstructureringsprocedure als u er zo vroeg mogelijk mee begint”, benadrukt Fabienne Malaise. “U moet nog over voldoende reserves beschikken om een relanceplan uit te werken. Een duidelijke financiële visie is een noodzaak, evenals een goede boekhoudkundige opvolging en een diepgaand strategisch denkproces. Veel ondernemers richten zich helaas tot ons als het al heel laat is. Wij dringen dus aan op de noodzaak van preventie. Daarom
57
Fabienne Malaise
organiseren wij gedecentraliseerde consultaties in de gemeenten of via de lokale economische loketten. En ten slotte nog dit: om een moeilijkheid aan te pakken, moet u psychologisch sterk staan. Ook daar zorgen wij voor met een psychologische bijstandsdienst per telefoon, die dag en nacht toegankelijk is, zeven dagen per week.” De dienstverlening van het COm is niet aan de leden van BECI voorbehouden: alle Brusselse ondernemingen zijn welkom. De vertrouwelijkheid wordt gegarandeerd en de diensten zijn totaal gratis. Het slotwoord van de heer Hulot de Collart: “Per slot van rekening heeft de onderneming haar activiteiten kunnen verderzetten. Ondertussen heb ik het bedrijf verlaten en werd het verkocht, maar dat is een ander verhaal. Ik ben ervan overtuigd dat het beheer van deze crisis, met de hulp van het COm, onze geloofwaardigheid heeft versterkt.” Emmanuel Robert http://ced-com/nl/ Fabienne Malaise -
[email protected]
NR.07 - SEPTEMBER 2014 - DYNA MI EK
“A
lles verliep vlotjes en plots moest onze onderneming van de ene dag op de andere nagenoeg alle betalingen staken. Wij riskeerden een faillissement op korte termijn.” Dit is de pijnlijke ervaring die de heer Hulot de Collart enkele jaren geleden heeft meegemaakt als gedelegeerd bestuurder van de NV Douchka, een vodkamerk. “Het product verkocht zeer goed en was zelfs het tweede merk op de Belgische markt geworden. Het werd in supermarkten verdeeld en de internationale ontwikkeling was van start gegaan. Plots liet onze voornaamste aandeelhouder ons in de steek om redenen die niets met het bedrijf te maken hadden. Wij hadden niet het minste voorteken gemerkt van wat ons te wachten stond. Een donderklap in een blauwe eeuw. De situatie was totaal onverwacht en bijzonder gevaarlijk, want onze cashflow was fel aangetast.”
HET BEDRIJF, DAG IN, DAG UIT
STARTER
Urban Farm Company: een tuin in de stad Een eeuw geleden leefde het merendeel van de wereldbevolking op het platteland. Vandaag is dit net omgekeerd en er wordt verwacht dat de rush naar de steden nog zal toenemen. Ondertussen blijft de
wereldbevolking groeien en zou ze tegen 2050 met nagenoeg 10 miljard mensen een piek bereiken (vandaag zijn we iets meer dan 7 miljard). 75% zal in een stedelijke omgeving leven. Bij deze onontkoom-
bare evolutie stelt zich het cruciale vraagstuk van de voeding, onder andere omdat de landbouwgronden
constant krimpen. Naar verluidt, valt de beschikbare landbouwoppervlakte per inwoner in de toekomst van 4.500 m² tot 1.500 m² terug. (Reporters)
een honderdtal zeer uiteenlopende projecten, van de kleine gemeenschappelijke ecologische moestuin tot de volwaardige stadsboerderij.
NR.07 - SEPTEMBER 2014 - DYNA MI EK
58
I
n zulke omstandigheden wint het concept van stedelijke landbouw veel aan relevantie. Jean-Patrick Scheepers, medeoprichter van de kookateliers Mmmmh, die eind verleden jaar samen met Professor Haissam Jijakli van Gembloux Agro-Bio Tech de Urban Farm Company oprichtte, heeft dit ook ingezien. Prof. Jijakli is een deskundige in stadslandbouw, een vak dat hoe langer hoe meer studenten bekoort en al in heel veel landen wordt toegepast. We eten vandaag al 20 à 30% producten die in een stedelijke omgeving werden geteeld. In Amerikaanse steden als New York of Chicago stijgt dit percentage tot 40%. In Singapore wordt meer dan de helft van de groenten in de stad geteeld. “Met stadslandbouw bedoelen we de teelt van producten als tomaten, komkommers, sla, pepers of kruiden, maar geen aardappelen of graangewassen”, verduidelijkt Jean-Patrick Scheepers. “Deze
productiemethode valt perfect te rijmen met duurzame ontwikkeling in haar drie dimensies: het milieu, de sociale aspecten en de economie. Met stadslandbouw gaan we voor korte distributieketens, met minder vervoer en minder broeikasgassen. Tegelijk genereren we lokale tewerkstelling.”
Van ecologische moestuin tot stadsboerderij
Urban Farm Company is in Brussel gevestigd en positioneert zich op deze ontluikende en veelbelovende markt als een adviesbureau dat de projecten van zijn klanten ontwikkelt en begeleidt. Deze klanten vallen in vier categorieën: vastgoed projectontwikkelaars die een aparte positionering op de markt zoeken, ondernemingen die voor het welzijn van hun personeel zorgen en die over voldoende oppervlakten beschikken om voedsel zonder CO2 afstoot te produceren, de grote distributie en de horecasector. Voor het ogenblik werkt Urban Farm Company op
Het bedrijf verricht studies zowel in Brussel als in andere Belgische steden, en in het buitenland. Deze spin-off onderzoekt bijvoorbeeld de mogelijke bouw van serres op het toekomstige TIR centrum in Brussel, of de aanleg van gemeenschappelijke tuinen in hartje Luik. In Parijs is het eerder in de Quartier de la Défense dat er groene projecten in voorbereiding zijn. Ze zouden rond 2019 worden uitgevoerd. “Zulke projecten zijn lange-termijnopdrachten”, aldus Jean-Patrick Scheepers. “Het gaat hier zowel om bestaande gebouwen, bijvoorbeeld in wijken die aan renovatie toe zijn, als om nieuwbouw. Deze uitdaging loopt over vele jaren.” De stadslandbouw gaat in de toekomst wellicht een flinke uitbreiding tegemoet, dankzij de verbetering van de kweektechnieken. Hierbij wordt vooral gedacht aan de zogenaamde ‘aquaponics’, een combinatie van aquacultuur (viskweek) en hydrocultuur (groenten- en aromatische-kruidenteelt zonder grond). Wat ook de technologie moge zijn, de stadslandbouw biedt de inwoners een gezondere en smaakvollere voeding. Omdat er nog nauwelijks van vervoer sprake is, kunnen ook andere groentevariëteiten worden geteeld en bij volle maturiteit worden geplukt, wanneer de smaak opperbest is. We gaan alvast een smakelijke toekomst tegemoet. Meer informatie:
[email protected]
Guy Van den Noortgate
HET BEDRIJF, DAG IN, DAG UIT
SELF-EMPLOYED CORNER
Vrije beroepen voortaan op gelijke voet met andere ondernemingen? Zou er voor de vrije beroepen een copernicaanse omwenteling aan de gang zijn? Tot nu toe leefden advocaten, artsen, apothekers, boekhouders enz. andere wettelijke en deontologische regels na dan handelaars
(informatie, reclame, verkoop via internet enz). Nochtans is op 31 mei 2014 een nieuwe wetgeving onopvallend van kracht geworden. Ze bepaalt voortaan de marktpraktijken voor vrije beroepen. Een stand van zaken.
V
an de nagenoeg één miljoen zelfstandigen in België, beoefent één op vier een vrij beroep – in Brussel, één op drie! Hun sociaal-economisch gewicht spreekt voor zich, maar verdient een bredere erkenning.
Ook deze definitie lijkt nog niet volledig waterdicht: tandartsen en kinesisten beschikken niet over een eigen tuchtorgaan en beantwoorden dus niet volledig aan de definitie. Ook voor de osteopaten en de psychotherapeuten blijven de zaken onduidelijk. En dan hebben we het nog niet over de nieuwe intellectuele en servicegerichte beroepen: coaches, consultants, webdeskundigen… Het vraagstuk overschrijdt de semantische dimensie aangezien ook het recht op bepaalde economische steunmaatregelen hiervan afhangt.
Krachtmeting tussen Europa en België
Europa beschouwt vrije beroepen als volwaardige ondernemingen. Voor België bleven ze echter een volledig aparte categorie, buiten het toepassingsveld van de wet van 2010 over de marktpraktijken en de bescherming van de consument. Meerderen besluiten van het Grondwettelijk Hof (in april 2011 en juli 2013) verklaarden deze uitzondering tegenstrijdig met de Grondwet. Volgens het Hof moeten beoefenaars van vrije beroepen en andere ondernemingen op dezelfde manier aan de regels van de marktpraktijken worden onderworpen, onder andere wat betreft de reglementering ter bescherming van consumenten en het algemeen geldende verbod op oneerlijke praktijken. De Belgische wetgever werd gedwongen onder de gecombineerde druk van Europa en van het Grondwettelijk Hof te reageren. Om dit nieuw wettelijk kader praktisch toe te lichten, organiseert IZEO in oktober een aantal seminars over de veranderingen die vrije beroepen in hun relaties met ‘consumenten’ en in hun marktpraktijken zullen moeten bewerkstelligen. Info: www.izeo.be
59
Apotheker, advokaat ... binnenkort een beroep als een andere?
Dat deed hij met de wet van 15 mei 2014, die op 31 mei 2014 van kracht werd. De nieuwe wet bepaalt een reeks verplichtingen die enerzijds betrekking hebben op de precontractuele fase (reclame, algemene informatie en prijsaanduidingen) en anderzijds op de contractuele fase (algemene voorwaarden, overeenkomsten op afstand, gezamenlijk aanbod, onrechtmatige bedingen enz.). De wet bepaalt verder de verboden handelspraktijken. Een diepgaande analyse van deze wet leest u van de hand van Meester Alex Tallon, advokaat bij het bureau Praetica, op de website www.izeo.be
Wat is veranderd?
Nu stelt zich de vraag van de praktische uitvoering van deze wet voor sommige vrije beroepen. Al worden ze voortaan met ondernemingen gelijkgesteld, toch blijven ze aan specifieke deontologische regels onderworpen. Bovendien behoudt de relatie tussen de beoefenaar van een vrij beroep en zijn ‘cliënt’ zijn eigenheid die veel te maken heeft met de geïndividualiseerde service en het vertrouwen. Dienen voor deze vorm van service algemene voorwaarden te worden uitgewerkt? En zo ja, hoe kunnen die aan de specifieke werkelijkheid van elk vrij beroep worden aangepast? Hoever staan we nu met de toestemming om aan reclame te doen, o.a. via het internet? Hoe transparant moeten de tarieven zijn? Welke grenzen mag de vrije mededinging niet overschrijden? Wat doen we met overeenkomsten op afstand? Zullen de klassieke regels van het herroepingsrecht toepasbaar zijn? Zal de controle op de naleving van deze wet het beroepsgeheim niet verstoren? De nieuwe wet voorziet talrijke bepalingen in al deze domeinen maar in heel wat gevallen wordt het onvermijdelijk een kwestie van interpretatie. Miguel Van Keirsbilck, IZEO Secretaris-generaal
NR.07 - SEPTEMBER 2014 - DYNA MI EK
Geruime tijd werden vrije beroepen op een vrij absurde manier gedefinieerd: de beoefenaar van een vrij beroep was een zelfstandige die noch handelaar, noch ambachtslid, noch landbouwer, noch kweker of teler was. Pas in 2010 kwam de wetgever met een gedeeltelijk positieve definitie van het begrip ‘beoefenaar van een vrij beroep’ op de proppen: ‘elke onderneming die geen koopman is in de zin van artikel 1 van het Wetboek van koophandel en die onderworpen is aan een bij wet opgericht tuchtorgaan.’
HET BEDRIJF, DAG IN, DAG UIT
The Europeans on holiday La Rentrée is a good time to talk about vacations. In Europe, like everywhere else, holiday habits are
changing. The elderly now go on cruises instead of flocking to Club Méditerranée resorts, and the young are combining their vacations with increasingly extreme sports.
B
ut, still, some habits die hard. The ‘packaged holiday’ boom, which got off the ground in the second half of the Sixties, opened up vistas for ordinary people whose perspective had been limited to their national frontiers. A glut of beer-drinking northerners in short pants and ‘kiss-me-quick’ hats destroyed large swathes of the Mediterranean littoral. Unfortunately, popular tourism has turned large, mainly coastal and alpine, areas of Europe into international ghettoes: one visit to Spain's Costa Blanca or Italy's Val d'Aosta should convince you.
NR.07 - SEPTEMBER 2014 - DYNA MI EK
60
The only major exception to this tourism trend has been the French, who more often than not prefer quite sensibly to stay in their own large and varied country. They still spend onethird of their holiday time visiting family and friends, by definition mainly in France. The Spanish also tend to stay at home because they are so attached to their roots and their relatives; they leave the Mediterranean coast to the foreigners. The other nations on the Mediterranean littoral also tend to be stay-athomes. One thing they all do is keep away from the beaches the northerners frequent, unless they are making money off them. The Germans are the European tourists par excellence. They are still the trendsetters, heading for exotic or romantic destinations which often take them as far away from home as they can possibly get – often in search of, among other things, Kultur. In the words of Karin Minke, a German escapee, “this is pure escapism”. Like the Dutch, they are also great caravaners, the difference being that their caravans are generally motorised and tend to be bigger. Where the Germans tend to the exotic in their choice of leisure activities, the Dutch prefer ‘the home away from home’ approach. They demonstrate
their native genius for saving money – a trait that outrages their Mediterranean hosts and one that prompted the Maire of a small Dordogne town to retaliate by suspending refuse collection services. Consider this cameo from the Wall Street Journal Europe: “It's a glorious summer afternoon here at the Petit Paradis campground in the Belgian Ardennes. Fred Buitenhuis [an invented name, I hope], a Dutch insurance man stripped down to his lime-green swimming trunks, is perched on a plastic chair outside his caravan. He looks up from the sports section of his Dutch newspaper. His Dutch neighbors’ laundry is strung from tree to tree around a murky pond. Gas canisters rust in the brush. Cars, many bearing Dutch license plates, buzz along the highway 20 meters away. ‘We came here to see the nature,’ Mr. Buitenhuis explains.” Good reporting, but… yuck! Evidently the northern Europeans like baring themselves. They certainly make an impression when enjoying themselves abroad. The Mediterraneans, by comparison, are positively discreet. They see the British get extrovert and boisterous, the French get
moody and assertive, the Germans get noisy and arrogant, the Dutch get devious and the Swedish get drunk - and they take their money. As a general rule the inhabitants of the smaller countries are less likely to change personality when they go abroad. There are still some hardy souls who remain loyal to the risky pursuit of trans-European hitchhiking - risky because, these days, the bourgeois motorist mind equates hitchhiking with promiscuity of some kind or another. Katie Wood, editor of The Hitchhiker's Guide to Europe, insists that the characteristics of each country are reflected in their attitudes to hitchhikers. “The French are their usual mean old selves and don't give rides. The Scandinavians are great, as are the British, especially the Scots and the Welsh.” Incidentally the Irish, more than anyone else, have been in the habit of spending a bigger percentage of their household budget on recreation, according to Eurostat. Presumably most of this goes on Guinness, gin-and-orange and whiskey. Richard Hill
HET BEDRIJF, DAG IN, DAG UIT
© Saskia Vanderstichele
DE RESTAURANTTIP VAN AGENDA MAGAZINE
HENRI & AGNES •••• Meestal zijn restaurants in hotels nogal zielloos en onderling inwisselbaar. Een opmerkelijke uitzondering op deze regel is Henri & Agnes, een karaktervol ‘atelier de fabrication de bonnes choses’ in het Chelton Hotel. Zelfs midden in de week kun je hier het gedruis van de Europese buurt even volledig ontvluchten: zodra de deur achter je dichtvalt, overvalt je een heerlijk zondaggevoel waarbij je meewiegend op Aretha, Otis en Louis de krant kunt lezen. De potten bestek staan al op tafel, heerlijk ongedwongen allemaal. Het concept is eenvoudig, maar de uitvoering is feilloos. Op het menu staan slechts drie zaken: soep(en), een dagschotel (die dag kip met gekonfijte citroen) en een bord (veelal biologische) groenten, met of zonder vers geiten-
kaasje (12,50 euro). Klinkt misschien een beetje vaag, maar in tegenstelling tot heel wat lunchadresjes waar ‘gezond’ eigenlijk een eufemisme is voor ‘flets’ of ‘veel te duur’, wordt hier ontzettend veel aandacht besteed aan smaken en combinaties. In totaal krijg je wel een tiental verschillende dingen op je groentenbord, die stuk voor stuk zorgvuldig en doordacht gekruid zijn zodat elke hap wel een gerecht op zich lijkt. Wij kregen een kleurrijk schilderij met onder meer een puree van artisjok, gestoofde wortelen, rapen, een coulis van paprika, zwarte rijst met een zalf van saffraan, pastinaak en een bolletje verse geitenkaas. Voor 3,5 euro extra kun je vooraf ook een warme of koude soep nemen – de ‘cæur de
AGENDA is het uitmagazine van Brussel dat elke week door meer dan 150.000 mensen gelezen wordt. Ze krijgen het volledige overzicht van wat er te beleven valt in de stad: muziek, expo, resto, cinema, en nog veel meer. Met een advertentie in AGENDA bereikt u de actieve Nederlandstalige, Franstalige en Engelstalige Brusselaar. Meer informatie vindt u op www.agendamagazine.be/adverteren
bæuf’-tomatensoep met die typische rijke smaak van gegrilde groenten is ronduit de beste die we ooit proefden. Bij onze maaltijd dronken we een al even heerlijke huisgemaakte ijsthee van rabarber en vanille, gepresenteerd met bloemenblaadjes in een groot glas. We eindigden met een frisse aardbeiensoep met een toef pistachecrème, en gingen naar huis op een wolk. Happy food! KAROLIEN MERCHIERS
Info Veronesestraat 48 , Brussel 0471-22.28.02, www.henrietagnes.com ma > vr 11.30 > 18.00 brunch: eerste zondag van de maand 11 > 15.00 Voor meer restauranttips: agendamagazine.be
NR.07 - SEPTEMBER 2014 - DYNA MI EK
61
res
Leden
70 €
Niet-leden
90 €
Een visum nodig voor een zakenreis in het buitenland? BECI zorgt ervoor! Snel, eenvoudig en veilig.
Jardins d’Axa
Plus d’infos – Meer info:
[email protected] - 02 643 78 03
AGENDA
balle, rejoignez-nous sur le Management & RH, Personal e pour élargir votre cercle
Improvement
• 26.09.2014 gevorderde? Vergezel ons Business Model You*
ende sfeer om uw netwerk
La Tournette
• 30.09.2014 90 trucs pratiques pour mieux gérer votre temps* 50 €
den La Tournette 75 €en financien Fiscaliteit on 7505.11.2014 € • 15.10 tot
il + dinner
La gestion, 50 € I love (cycle de 4 modules)*
• 15.10.2014 La compta comme si elle vous était contée* • 22.10.2014 La gestion en TRES pratique*
Sociale wetgeving
• 18.09.2014 L’occupation d’agents contractuels dans le secteur public : éviter les pièges *
• 25.09.2014 Temps de travail et calcul des heures supplémentaires * • 02.10.2014 Statut unique, délais de préavis et motivation du licenciement *
• 17.09.2014 Welcome Session
• 19.09.2014 Welcome Lunch
• 16.10.2014 Vous souhaitez vous inscrire ? Regardez à la page suivante. • 23.09.2014 Le crédit-temps *
Kleine investeringen, grote energiebes➜ Frédéric Simon paringen Wenst zich78in17te–
[email protected] schrijven? Kijk naar de volgende pagina. +32 u 2 643 • 24.09.2014 Entrepreneurs Night
Nos équipes organisent continuellement de nouvelles activités en ➜ Beci.be lien avec l’actualité. Découvrez-les sur www.beci.be/international
Onze teams organiseren voortdurend nieuwe activiteiten in verband • 23.09.2014 * Enkel in het Frans met actualiteit. How de to write a successful Ontdek EU grant onze activiteiten op www.beci.be/ application? international • 26.09.2014 Meet Your Buyer – Gent
• 21 tot 23.10.2014 “Mission for Growth “ in China – Chengdu
62
➜ Beci’s International Department +32 2 643 78 02 -
[email protected]
NR.07 - SEPTEMBER 2014 - DYNA MI EK
13/03/2014 11:03:53
ALGEMENE VERGADERING
BECI - Verbond van Ondernemingen te Brussel vzw Onze leden worden uitgenodigd tot het bijwonen van de gewone algemene vergadering van BECI – Verbond van Ondernemingen te Brussel die zal plaatsvinden in de vergaderzalen van de Louizalaan 500 op
Woensdag 1 oktober 2014 om 16.30 uur Agenda
◗ Goedkeuring van de notulen van de Gewone Algemene Vergadering van 2 oktober 2013
◗ Verslag van de Raad van Bestuur ◗ Verslag van de Commissarisrevisor ◗ Goedkeuring van de rekeningen van het boekjaar 2013-2014 ◗ Goedkeuring van de ontwerpbegroting en vaststelling van het bedrag van het lidmaatschapsgeld voor het boekjaar 2014-2015 ◗ Kwijting aan de Bestuurders en Commissarisrevisor ◗ Statutaire benoemingen ◗ Toespraak van de Voorzitter Thierry Willemarck, Voorzitter
ALGEMENE VERGADERING
BECI - Kamer van Koophandel Brussel vzw Onze leden worden uitgenodigd tot het bijwonen van de gewone algemene vergadering van BECI - Kamer van Koophandel Brussel die zal plaatsvinden in de vergaderzalen van de Louizalaan 500 op
Woensdag 1 oktober 2014 om 16.00 uur Agenda
◗ Goedkeuring van de notulen van de Gewone Algemene Vergadering van 2 oktober 2013 ◗ Verslag van de Raad van Bestuur
◗ Verslag van de Commissarisrevisor ◗ Goedkeuring van de rekeningen van het boekjaar 2013-2014 ◗ Goedkeuring van de ontwerpbegroting en vaststelling van het bedrag van het lidmaatschapsgeld voor het boekjaar 2014-2015 ◗ Kwijting aan de Bestuurders en Commissarisrevisor ◗ Benoeming van de Raad van Bestuur ◗ Benoeming van de Commissarisrevisor ◗ Toespraak van de Voorzitter ◗ Uitreiking van de Medaille van BECI Thierry Willemarck, Voorzitter
Colloquium – 07/10/2014 De overheidsmissie in complex gebied
Vanaf 8.00 u
Onthaal deelnemers met koffie
12.00>13.30 u Lunch
8.45 u
Welkomstwoord van de voorzitter en de afgevaardigd bestuurder
13.30>14.30 u
9.00>10.00 u
DE PLAATS VAN DE ONDERNEMING IN DE STAD
François Menard, onderzoeker Plan Urbanisme Construction Architecture (PUCA), een Franse interministeriële dienst: “Functionele gemengdheid en stedelijke diversiteit: nieuwe uitdagingen van een oude kwestie” Albert Ravestein : Ontwikkelingsmanager Stadgenoot, Amsterdam: “SOLIDS: een experiment in aanpasbaarheid” Martine Gossuin, directrice Gemengde Projecten: “De ervaring van citydev.brussels in de ontwikkeling van gemengde projecten” Vragenkwartiertje
Mark Brearley, professor, Spatial Planning and Urban Design, Cass Business School, Londen: “Industrie in de stad” Philippe Antoine, directeur-generaal van de Economische Expansie: “Innovatieve oplossingen op maat van Brussel” Miriam Dubois, directrice departement Ontwikkeling: “Een concreet geval: Birmingham” Vragenkwartiertje 10.15>10.45 u Pauze 10.45>11.45 u
VERDICHTING TEN DIENSTE VAN DE LEVENSKWALITEIT?
Priscilla Ananian, professor-onderzoekster, département d’études urbaines et touristiques, Université de Québec: “De grote woonprojecten in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest: op naar nieuwe strategieën voor verdichting en stadsregeneratie” Gert Nys, directeur-generaal dd. van de Stadsvernieuwing: “Van stadsvernieuwing tot de bouw van middelgrote woningen” Vragenkwartiertje
DE FUNCTIONELE GEMENGDHEID TEN DIENSTE VAN DE BUURTSTAD
14.45>15.00 u Besluit door Benjamin Cadranel, administrateur-generaal 15.00 u
Verjaardagsdrink
LOCATIE Albert Hall, Eudore Pirmezlaan 9, 1040 Etterbeek INSCHRIJVING vóór 1 oktober via de website www.citydevbe/40years st
INLICHTINGEN citydev.brussels Tel. + 32 2 422 50 88
[email protected]
Leden trefpunt Deze rubriek staat ter beschikking van onze leden. Als u uw activiteiten wil bekendmaken, stuur dan een bericht van een vijftiental regels naar
[email protected] (onder voorbehoud van de beschikbare ruimte).
Toucan (s), the place to be for your rendez-vous with gastronomy style atmosphere, you will enjoy a "brasserie" cuisine with a Belgian-French touch on the menu and, among other, homemade “Croquettes aux Crevettes” (shrimp croquettes). At the other corner, Toucan sur Mer excels in seafood cuisine with its oysters selection and its “Bistronomique” atmosphere. Toucan is also the perfect place for your business lunch or any type of reception in the private dining room on the first floor of the Brasserie. It will transport your guest in a 19th century cozy atmosphere. A valet service is available 7 days a week at lunch and dinner time. Cherry on the cake: you can now enjoy the toucan cuisine experience at home by ordering our famous dishes via our new web interface.
NR.07 - SEPTEMBER 2014 - DYNA MI EK
64
It is nowadays a place of renown in Brugmann quarter. Toucan Brasserie is a contemporary restaurant of classical style: enameled 'bistro tables', creative lights directly from Belgian inventor Armand Jonckers' brilliant mind. In a delightful Mediterranean
Infos : www.toucanbrasserie.com – www.facebook.com/restaurantstoucan - Toucan Sur Mer – Av. Louis Lepoutre 17 1050 Bruxelles - Tél : +32 (0)2 340 07 40 Toucan Brasserie - Av. Louis Lepoutre 1 1050 Bruxelles - Tél : +32 (0)2 345 30 17
Dankzij de IT-oplossingen van Bisoft wordt uw werk vereenvoudigd Bisoft is sinds 1992 actief en heeft zich gespecialiseerd in het beheer van de ITinfrastructuur van haar klanten door het leveren van de juiste informatica oplossingen voor hun ontwikkeling en hun behoeften. Bisoft richt zich op de Microsoft technologieën dankzij de talenten en certificeringen waarover zij beschikt. Zo heeft zij een belangrijke plaats kunnen innemen zowel in de publieke sector (regio’s, lokale overheden, OCMW’s, ziekenhuizen, universiteiten, scholen), als in het bedrijfsleven en de KMO’s. Bisoft biedt haar diensten eveneens aan in de non-profit sectoren. Onze doelstelling: het verbeteren van de efficiëntie van uw werk om zo uw activiteit te boosten dankzij een doeltreffend en gecontroleerd computersysteem. De pluspunten van Bisoft? - Expertise op het gebied van collaboratieve technologieën, waaronder Office 365, Sharepoint® en Lync®. - Een “allround” aanbod via de zusterbedrijven van Bisoft, die allen deel uitma-
ken van de BDE Group (www.bde-group. be): DRP Agency, Ecologic en BDE Training Center. - Openheid naar onze klanten, wat resulteert in een vertrouwensrelatie en een reeel partnerschap. Bisoft zet haar klanten in het hart van het bedrijf en stimuleert hen om uit te blin-
ken in hun eigen bedrijf, via op maat gemaakte oplossingen. www.bisoft.be – 02/642.91.13
Leden trefpunt
Daoust, genomineerd voor de HR Excellence Awards 2014 Daoust is genomineerd voor de HR Excellence Awards in de categorie Best Interim & Staffing Company. Deze nieuwe erkenning volgt op de nominaties voor de HR Excellence Awards van 2012 & 2013, alsook de nominatie voor de titel “L’Entreprise de l’année 2011”. De HR Excellence Awards belonen HR-dienstverleners die uitblinken op het vlak van innovatie, kwalitatieve dienstverlening en toegevoegde waarde voor hun klanten. De prestigieuze ceremonie met de bekendmaking van de laureaten, dat vele leveranciers en beleidsmakers van HR zal samenbrengen, zal plaatsvinden op 13 november eerstkomend. Deze nominatie stelt de constante inspanningen van Daoust, op gebied van kwaliteitsservice, in het licht. De diensten van Daoust
voldoen aan de eisen van verschillende kwaliteitscertificaten zoals ISO 9001, VCU/LSI, FSE, die garant staan voor een optimaal, snel en efficiënt beheer. Daoust hecht bovendien een groot belang aan de preventie op vlak van veiligheid en hygiëne. Voor Daoust is Human Resources niet enkel een beroep: het is een passie sinds 1954! Welkom bij Daoust, Welcome to the Family ! Daoust n.v.
[email protected] – 070/22 11 40 www.daoust.be
In het kort
Het staat in de e-Mag
slechtzienden De week van de Braille Liga, dit jaar van 12 tot 30 september, bespreekt elk jaar een onderwerp dat slechtziende mensen direct aanbelangt. Na het stemrecht in 2012 en de mobiliteit in 2013, is het dit jaar de beurt aan de tewerkstelling. Blinden en slechtzienden hebben ook talent en bekwaamheden te bieden die werkgevers kunnen interesseren. Dit is precies het vraagstuk waarvoor de campagne van de Braille Liga het publiek dit jaar wil interesseren: welke zijn, voor de werkgevers, de mogelijkheden, de hindernissen en de beschikbare steunmaatregelen? Meer informatie vindt u op de website van de Braille Liga: www.braille.be
Prologistics hernieuwt zijn concept Prologistics vindt op 24 en 25 september plaats in Brussels Expo. De achtste editie van het Salon van het transport en de bevoorradingsketen, biedt dit jaar een vernieuwd concept waar nieuwe segmenten werden bij geïntegreerd. Naast opslag, handling en de intelligente bevoorradingsketen krijgen we nu ook thema’s als contractuele logistiek, luchtvracht, distributie van goederen en elektronische handel. Meer dan 100 exposanten worden verwacht. De beurs voorziet onder andere in een Knowledge Corner, waar de federaties en de partners van de sector vertegenwoordigd zullen zijn. Bezoekers zullen bovendien interactieve demonstraties kunnen volgen, het veiligheidsparcours van Febelsafe uittesten en de Green Track
Back to school Back to Belgium: 6de staatshervorming Back to Brussels: een nieuwe regering Back to work: mobiliteit in de onderneming Kostenvermindering Hoe gaan we nieuwe banen scheppen? De tram, 71 maal sneller? Eet beter, eet duurzaam! Gronden saneren Leer de noden van uw klanten kennen deze artikels staan ook op onze website : www.beci.be/newsletter/e_mag
volgen (de weg van de duurzame logistieke oplossingen en innovaties). In het Start-Up Pavillion ontdekken ze de jongste nieuwigheden, waaronder 3D scans en dronen, of komen ze luisteren naar gesprekken met beleidsmensen van de logistieke sector, in een live studio. Ook even aan herinneren dat het Salon van de verpakking Empack 2014 op hetzelfde tijdstip plaatsvindt. Daar worden 240 exposanten verwacht. Info: www.easyfairs.com
65 NR.07 - SEPTEMBER 2014 - DYNA MI EK
De week van de werkgelegenheid voor
Beci & co
Jullie waren er tijdens de Garden Party allemaal bij! De Garden Party van BECI hoort bij de grote networking events van Brussel. Dit bewees nogmaals de jongste editie, die op 25 juni meer dans 700 gasten in de zonovergoten tuinen van AXA mocht ontvangen.
NR.07 - SEPTEMBER 2014 - DYNA MI EK
66
NR.07 - SEPTEMBER 2014 - DYNA MI EK
Beci & co
67
toetredingsaanvragen bij beci
VOORGELEGD AAN DE RAAD VAN BESTUUR André Loïc NP Jachtstraat 8 - 1170 Brussel afg.: Loïc André Anebel NV Oscar Van Goidtsnovenlaan 27 - 1180 Brussel Nace: 46431 - Groothandel in elektrische huishoudelijke apparaten en audio- en videoapparatuur 46693 - Groothandel in elektrisch materiaal, inclusief installatiemateriaal 47592 - Detailhandel in verlichtingsartikelen in gespecialiseerde winkels afg.: Pierre Carniaux AOC Group NV Kolonel Bourgstraat 127 - 1140 Brussel Nace: 46423 - Groothandel in kleding, met uitzondering van werk- en onderkleding 47910 - Detailhandel via postorderbedrijven of via internet 63120 Webportalen afg.: Jean-Pol Boone
NR.07 - SEPTEMBER 2014 - DYNA MI EK
68
Atena Intercontinental BVBA Gentsesteenweg 14 - 1080 Brussel Nace: 5221004 - Exploitatie van oproepcentrales voor taxi's 52290 - Overige vervoerondersteunende activiteiten 7733001 - Verhuur en operationele leasing van kantoormachines, incl. computers, zonder bedieningspersoneel : computerapparatuur, duplicators, fotokopieermachines, schrijfmachines, tekstverwerkers, enz. afg.: Jean-Luc Surquin B & C BVBA Ringlaan 138 - 1180 Brussel Nace: 70220 - Overige adviesbureaus op het gebied van bedrijfsbeheer; adviesbureaus op het gebied van bedrijfsvoering 82990 - Overige zakelijke dienstverlening, n.e.g. afg.: Jean-Pierre Coene Belgium Visa Service BVBA Van Eyckstraat 30 - 1000 Brussel Nace: 53200 - Overige posterijen en koeriers afg.: Panayotis Doukissis BI Training VZW Louizalaan 475 - 1050 Brussel Nace: 85592 - Beroepsopleiding afg.: Cundy Raes BKCP CVBA Waterloosesteenweg 16 - 1000 Brussel Nace: 64922 - Verstrekken van hypothecair krediet afg.: Patrice Rojtman BMMA - Belgian Management & Marketing Association VZW Kolonel Bourgstraat 133 - 1140 Brussel Nace: 73200 - Markt- en opinieonderzoekbureaus afg.: Joëlle Liberman Compil international Commerce - CIC NVBA Rue Bénie Kaltmoun - 4016 MSakem Tunisie afg.: Amine Achour
Consensa BVBA Interleuvenlaan 62 - 3000 Leuven Nace: 70220 - Overige adviesbureaus op het gebied van bedrijfsbeheer; adviesbureaus op het gebied van bedrijfsvoering 82990 - Overige zakelijke dienstverlening, n.e.g. 85591 - Onderwijs voor sociale promotie afg.: Annick de Swaef d'Audiffret Yves NP Atrebatenstraat 127 1040 Brussel afg.: Yves d'Audiffret Daar Mohamoud Abdi NP Avenue de la Bergerie 113 - 1410 Waterloo afg.: Mohamoud Abdi Daar Dale Carnegie Training (People Performance Results) BVBA de Meeussquare 37 - 1000 Brussel Nace: 70210 - Adviesbureaus op het gebied van public relations en communicatie 70220 - Overige adviesbureaus op het gebied van bedrijfsbeheer; adviesbureaus op het gebied van bedrijfsvoering 82990 Overige zakelijke dienstverlening, n.e.g. afg.: Philippe Nemry De Hondt Pascale NP Rue de la Bruyère 31 1332 Genval afg.: Pascale De Hondt Des Idées Aux Mots BVBA Sint-Pieterskerkstraat 96 - 1090 Brussel Nace: 7311001 - Ontwerpen en voeren van reclame- en promotiecampagnes voor derden via de verschillende media 7311003 - Het ontwerpen van publicitaire teksten en slogans (copywriters) 7311006 - Concipiëren van reclametechnieken die ernaar streven de individuele consument te benaderen (direct marketing) door middel van geadresseerde reclame (direct mailing), telefonische koopvoorstellen, enz. afg.: Christophe Vanden Broeck Direct Search - Tram Wai-Feng NP Louizalaan 367 - 1050 Brussel Nace: 7810002 - Het zoeken en plaatsen van directieleden (headhunters) 7810003 - Het plaatsen voor rekening van de bedrijven van personeelsleden die werkloos zijn 78200 - Uitzendbureaus afg.: Wei-Feng Tram Econocom Group NV Leuvensesteenweg 510 - 1930 Zaventem Nace: 46431 - Groothandel in elektrische huishoudelijke apparaten en audio- en videoapparatuur 77330 - Verhuur en lease van kantoormachines, inclusief computers afg.: Chantal De Vrieze Elite Interim BVBA Henri Werriestraat 87 - 1090 Brussel Nace: 78100 - Arbeidsbemiddeling 78200 - Uitzendbureaus 78300 - Andere vormen van arbeidsbemiddeling afg.: Peggy Gohier
Emixis NV Rue du Bassin Collecteur 3 - 1190 Brussel Nace: 26400 - Vervaardiging van consumentenelektronica 58290 - Overige uitgeverijen van software 61200 - Draadloze telecommunicatie afg.: Didier Gélin Emove BVBA Huidevettersstraat 58-60 1000 Brussel Nace: 70220 - Overige adviesbureaus op het gebied van bedrijfsbeheer; adviesbureaus op het gebied van bedrijfsvoering afg.: Gauthier Demaret Euro DB NV Raketstraat 50 - 1130 Brussel Nace: 46510 - Groothandel in computers, randapparatuur en software 4741001 - De kleinhandel in computers en standaardprogrammatuur 63110 - Gegevensverwerking, webhosting en aanverwante activiteiten afg.: Burt Riské Eurospeak NV de Stassartstraat 49 - 1050 Brussel Nace: 82990 - Overige zakelijke dienstverlening, n.e.g. 85599 - Overige vormen van onderwijs afg.: Regine Castel EWA engineering NP Generaal Lotzstraat 40 - 1180 Brussel Nace: 7111101 - Het verlenen van bouwkundige adviezen aan de bouwheer 74909 - Overige gespecialiseerde wetenschappelijke en technische activiteiten afg.: Frédéric Oleksandrow Fibresson BVBA Emile Van Becelaerelaan 26A - 1170 Brussel Nace: 4676902 - Groothandel in papier en karton, bestemd om industrieel verder te worden bewerkt afg.: Johan Lilliehöök Gem Aerospace BVBA Jaargetijdenlaan 100-102 - 1050 Brussel Nace: 78100 - Arbeidsbemiddeling 82990 - Overige zakelijke dienstverlening, n.e.g. 85592 - Beroepsopleiding afg.: Mathias Elhaut GL Events Brussels NV Ravensteinstraat 2 1000 Brussel Nace: 82300 - Organisatie van congressen en beurzen - afg.: Eva Stefanovic Graph'in Beauty BVBA Louizalaan 284 1050 Brussel Nace: 85592 - Beroepsopleiding 96022 - Schoonheidsverzorging afg.: Caroline Chamut Holand Nathalie NP Maliestraat 19 - 1050 Brussel afg.: Nathalie Holand Iceco NV Begeertenlaan 29 - 1140 Brussel Nace: 10520 - Vervaardiging van consumptie-ijs 46389 - Groothandel in andere voedingsmiddelen, n.e.g. afg.: Alain Boribon
toetredingsaanvragen bij beci
IMSM BVBA Marnixlaan 74 - 3090 Overijse Nace: 7022001 - Verlenen van adviezen en hulp aan het bedrijfsleven en de overheid op het gebied van planning, organisatie, efficiëntie en toezicht, het verschaffen van informatie aan de bedrijfsleiding, enz. 82990 - Overige zakelijke dienstverlening, n.e.g. afg.: Philippe Andrieux IN.be - Immobilier Neuf.be BVBA Havenlaan 86C - 1000 Brussel Nace: 68201 - Verhuur en exploitatie van eigen of geleased residentieel onroerend goed, exclusief sociale woningen 68311 - Bemiddeling bij de aankoop, verkoop en verhuur van onroerend goed voor een vast bedrag of op contractbasis afg.: Gilbert Aelbrecht Infiniti - By Lentz NV Leuvensesteenweg 321 - 1932 Sint-Stevens-Woluwe Nace: 45113 - Detailhandel in auto's en lichte bestelwagens (= 3,5 ton) 45193 - Detailhandel in andere motorvoertuigen (> 3,5 ton) 45320 - Detailhandel in onderdelen en accessoires van motorvoertuigen afg.: Danny Vermylen ISC Intelligence in Science BVBA Troonstraat 4 - 1000 Brussel Nace: 7021001 - Verlenen van advies en praktische hulp aan de bedrijven i.v.m. public relations en communicatie 7022003 - Algemene audit-activiteiten 82300 - Organisatie van congressen en beurzen afg.: Pilar Gomez Istaffit NV Kolonel Bourgstraat 127 - 1140 Brussel Nace: 70210 - Adviesbureaus op het gebied van public relations en communicatie 7022001 - Verlenen van adviezen en hulp aan het bedrijfsleven en de overheid op het gebied van planning, organisatie, efficiëntie en toezicht, het verschaffen van informatie aan de bedrijfsleiding, enz. 85592 - Beroepsopleiding afg.: Pascal Dujardin Kinepolis Group NV Eeuwfeestlaan 20 1020 Brussel Nace: 59130 - Distributie van films en video- en televisieprogramma's 59140 - Vertoning van films 64200 - Holdings afg.: Mélanie Lisanti Korn/Ferry International, Futurestep BVBA Louizalaan 489 - 1050 Brussel Nace: 78100 - Arbeidsbemiddeling afg.: An Poelman Lee Chi Ko BVBA Vanderlindenstraat 20 - 1030 Brussel Nace: 46322 - Groothandel in vlees van wild en van gevogelte 47222
- Detailhandel in vlees van wild en van gevogelte in gespecialiseerde winkels afg.: Albert Lee Lee Hecht Harrisson NV Louizalaan 149 - 1050 Brussel Nace: 6920101 - Invullen van aangifteformulieren voor de loon- en inkomstenbelasting voor particulieren en bedrijven 73200 - Markt- en opinieonderzoekbureaus 78100 - Arbeidsbemiddeling afg.: Claudine Debice Les Ateliers Alfa BVBA Avenue Jean-Libert Hennebel 20 - 1348 Louvain-la-Neuve Nace: 10810 - Vervaardiging van suiker 1083001 - Branden van koffie en verwijderen van cafeïne : vervaardiging van gemalen koffie, van oploskoffie, van extracten en concentraten van koffie 2893003 - Vervaardiging van machines en toestellen voor brood- en banketbakkerijen of voor het vervaardigen van deegwaren : bakkerijovens, deegmengers, verdeel -, opmaak - en snijmachines, enz. afg.: Léonard Bosschaert MG COM (Pangloss Int) BVBA Kiekenmarkt 39 - 1000 Brussel Nace: 78100 - Arbeidsbemiddeling 78200 - Uitzendbureaus afg.: Gregory Van Woonsel MJ Fiduciaire Comptable & Fiscale NP Louizalaan 306 - 1050 Brussel Nace: 69202 - Boekhouders en boekhouders-fiscalisten afg.: José Mukota Kabambi MLD Interim - Mediors 45+ BVBA Waverse Steenweg 473 - 1040 Brussel Nace: 70220 - Overige adviesbureaus op het gebied van bedrijfsbeheer; adviesbureaus op het gebied van bedrijfsvoering 78200 - Uitzendbureaus 96099 - Overige persoonlijke diensten afg.: Maurice de Biolley Neos Interim Management BVBA Julius Caesarlaan 9 - 1150 Brussel Nace: 70220 Overige adviesbureaus op het gebied van bedrijfsbeheer; adviesbureaus op het gebied van bedrijfsvoering 78100 - Arbeidsbemiddeling afg.: Didier Woitrin NEVE VZW Huidevettersstraat 58 - 62 1000 Brussel afg.: Paula Hirsch Ovizio Imaging Systems NV Engelandstraat 555 - 1180 Brussel Nace: 71121 - Ingenieurs en aanverwante technische adviseurs, exclusief landmeters afg.: Philip Mathuis Racines Bruxelles BVBA Henri Jasparlaan 125 - 1060 Brussel afg.: Ugo Federico Seykad Breeschstraat 43 - 1020 Brussel afg.: Kadri Aldudak Sotrad BVBA Drève Richelle Bâtiment 161 -
1410 Waterloo Nace: 26200 - Vervaardiging van computers en randapparatuur 46492 - Groothandel in kantoor- en schoolbenodigdheden 46510 - Groothandel in computers, randapparatuur en software afg.: Daniel Vanderstraete Tempo Team Group Belgium NV Esplanade du Heyzel bus 56 - 1020 Brussel Nace: 78200 - Uitzendbureaus afg.: Bruno Thollebeke Training Solutions NV Louizalaan 475 1050 Brussel Nace: 70210 - Adviesbureaus op het gebied van public relations en communicatie 73200 - Markt- en opinieonderzoekbureaus 85592 - Beroepsopleiding afg.: Cindy Raes Travexco NV Charles Madouxlaan 71 - 1160 Brussel Nace: 49320 Exploitatie van taxi's 7711001 - De verhuur op korte termijn van personenauto's zonder chauffeur afg.: Alain Verhelst Van Piperzeel NV Jachtlaan 140 - 1040 Brussel Nace: 73110 - Reclamebureaus afg.: Christophe Reiter Virtuoso CVBA Buitenland 25 - 2880 Bornem Nace: 70220 - Overige adviesbureaus op het gebied van bedrijfsbeheer; adviesbureaus op het gebied van bedrijfsvoering afg.: Jacques Segers-Lyssens Vitess'ke NV Vilvoordsesteenweg 94a 1120 Brussel Nace: 81220 - Overige reiniging van gebouwen; industriële reiniging afg.: Nicolas Van der AA WorldBridge Partners BVBA Lennikse Baan 451 - 1070 Brussel Nace: 70220 - Overige adviesbureaus op het gebied van bedrijfsbeheer; adviesbureaus op het gebied van bedrijfsvoering 73200 - Markt- en opinieonderzoekbureaus 78100 - Arbeidsbemiddeling afg.: Veerle Vandervelde Y-Insure Heirbrant Yves NP Rue Centenaire 2ème Avenue 33 - 1332 Genval Nace: 70210 - Adviesbureaus op het gebied van public relations en communicatie 70220 - Overige adviesbureaus op het gebied van bedrijfsbeheer; adviesbureaus op het gebied van bedrijfsvoering afg.: Yves Heirbrant
69 NR.07 - SEPTEMBER 2014 - DYNA MI EK
Immo Stop BVBA Montjoielaan 58 - 1180 Brussel afg.: Evrard Hulot De Collart
Voor bedrijfs- en gezinsmanagers. De nieuwe Passat en Passat Variant. De nieuwe Passat wordt een even populaire fleetwagen als zijn voorgangers. Vooreerst trekt hij elke bestuurder aan die van karaktervol design, pittige rijdynamiek, royaal comfort en technologisch vernuft houdt. Als bedrijfsmanager waardeert u vooral zijn hyperefficiënte motoren, waarmee u fors bespaart op taksen en brandstof. En als gezinsmanager valt u meteen zijn grote laadruimte op, die u spelenderwijs aan lading en passagiers aanpast. Kortom, de nieuwe Passat krijgt van u een bevoorrechte plaats. Op uw bedrijfsparking én uw oprit.
Ontdek hem binnenkort bij uw concessiehouder of nu op volkswagen.be
4,1-5,2 L/ 100 KM • 108-122 G CO2/KM Milieu-informatie (KB 19/03/2004) : www.volkswagen.be