Deskundigheid en objectiviteit bij bouwkundige schade door ing. J.C. (Johan) Kok
Test: Welke toren staat schever?
Deskundigheid en objectiviteit bij bouwschade Het begrip objectiviteit en de betekenis voor de deskundige; Schets van het vakgebied bouwkunde; De aard van bouwgeschillen; Enige juridische context; Dilemma’s en valkuilen; Enkele praktische aanwijzingen.
1. Het begrip objectiviteit Een filosofische benadering: ‘Objectiviteit bestaat niet’. Een praktisch definitie volgens Van Dale: zich bepalen tot de feiten, niet beïnvloed door eigen gevoel of door vooroordelen.
Wat betekent objectiviteit voor de deskundige? Een willekeurige selectie: dat de deskundige de waarheid spreekt; dat hij zich baseert op de beschikbaar gestelde gegevens; en op de actuele kennis van zijn vakgebied; dat hij betrouwbare en relevante onderzoeksmethoden toepast; dat hij de onderzoeksresultaten op een correcte wijze interpreteert; dat de gedachtegang van de deskundige navolgbaar is;
2. Kenmerken bouwsector Ieder gebouw is anders; Veel verschil in constructies en materiaalgebruik; Weinig gestandaardiseerd; Nog veel ambachtelijk werk; Weinig gedetailleerde regelgeving; Soms weinig gedetailleerde contracten; → aanzienlijk risico op gebreken en geschillen.
3. De aard van bouwgeschillen Verhoudingen: Opdrachtgever aannemer;
Probleemstelling: Is geleverd wat overeengekomen is;
Koper – verkoper;
Deed het gebrek zich voor ten tijde van de levering;
Gebouweigenaar – derden.
Is er sprake van een causaal verband.
4. Enige juridische context
Grondslagen voor bouwgeschillen: 1. Wanprestatie; 2. Onrechtmatige daad.
4. Enige juridische context Wanprestatie: Er is sprake van een overeenkomst; Beoordeling op basis van de overeenkomst; Aanvullende beoordelingscriteria: Wet- en regelgeving; Gewoonte; Redelijkheid en billijkheid.
4. Enige juridische context
Onrechtmatige daad: Geen overeenkomst tussen partijen; Toerekenbaar onrechtmatig handelen; Er is schade; Schade is gevolg van onrechtmatig handelen;
5. Dilemma’s. Het oordeel van een deskundige dient om de rechtbank (beter) in staat te stellen tot het nemen van een beslissing. De deskundige dient een objectief oordeel te geven over bepaalde vraagpunten. Daarbij kunnen zich dilemma’s of valkuilen voordoen die een objectief oordeel in de weg staan.
5. Dilemma’s Dilemma 1. Sloopkosten waterbassin - Verwarring over de feiten, uitgangspunten en vraagstelling.
Dilemma 2: resultaat buiten de marges van verwachting
Specificatie van de sloopkosten.
Dilemma 3: op welke wijze observeren we.
Lopen de lijnen recht of scheef?
Dilemma 3: op welke wijze observeren wij.
Welke oranje cirkel is groter?
Dilemma 3: op welke wijze observeren we. Bepaal, afhankelijk van de omstandigheden, de meest geëigende onderzoeksmethode. Vaak geldt (naar Kamerlingh Onnes):
‘Door meten tot weten’. (in plaats van ‘meten is weten’.)
Dilemma 4. Welke beoordelingscriteria
Welke beoordelingscriteria dienen gehanteerd te worden wanneer hierover geen specifieke afspraken zijn gemaakt?
Dilemma 4. Welke beoordelingscriteria Indien geen criteria zijn overeengekomen: sluit aan bij een gangbare praktijkrichtlijn; of bepaal zelf een genuanceerd, redelijk en duidelijk criterium.
Dilemma 5: mandelige muur wordt zijgevel Wat als u een aspect tegenkomt dat buiten uw opdracht valt, waarover u vanuit uw deskundigheid een ander oordeel hebt dan de rechtbank. (De rechtbank oordeelde in uw visie onredelijk).
Dilemma 6: Diepgang onderzoek en rapportages derden. Sommige vragen zijn alleen na zeer ingrijpend onderzoek te beantwoorden. Hoe diep moet een onderzoek gaan? En hoe verhoudt zich het deskundigenrapport ten opzichte van (soms vele) voorgaande rapportages?
Dilemma 6: diepgang onderzoek
Fragment van foto uit verkoopdocumentatie
Dilemma 7: Een algemene waarheid geldt niet altijd.
Huidige toestand woning: instortingsgevaar?
Dilemma 7: Een algemene waarheid geldt niet altijd.
Schematische weergave aangetroffen kelders.
Dilemma 7: Een algemene waarheid geldt niet altijd.
Deze amateuristische werkwijze zou normaal de veiligheid en samenhang van het gebouw aantasten. Ondanks de bouwvallige aanblik heeft in deze situatie de uitbreiding van de kelder de stabiliteit van het gebouw niet wezenlijk geschaad.
Samenvattend Objectiviteit betekent voor de deskundige: Trek niet te snel conclusies; Kijk zorgvuldig naar de specifieke omstandigheden; Overweeg alle mogelijke invloeden; Houd steeds de vraagstelling in gedachten; Zet de feiten gestructureerd op een rij; Ontrafel en analyseer het probleem; Dan volgt de conclusie als vanzelf; Wees concreet, met behoud van nuance.
Deskundigheid en objectiviteit in één zin:
Richt u op de feiten en waak voor verkeerde beïnvloeding.
PRC B.V. Delftechpark 10 2628 XH Delft Postbus 598 26000 AN Delft t (015) 361 72 40 f (015) 361 72 22 e
[email protected] i www.prc.nl
PRC B.V. is onderdeel van ARCADIS
Colofon
Project Datum Status Auteur Bijdrage
: Symposium LRGD ‘Deskundigheid en objectiviteit’ : 19 november 2010 : versie 14.11.2010 : ing. J.C. (Johan) Kok :
© PRC B.V. Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag gebruikt, gekopieerd of openbaar gemaakt worden zonder de uitdrukkelijke schriftelijke toestemming van PRC B.V.
