De school als maatschappelijke hefboom Onderwijsbeleid stad Leuven
Mohamed Ridouani
Inhoud • Stad en onderwijs • Onderwijs en maatschappelijke uitdagingen • Onderwijsbeleid gericht op – – – –
Sterk draagvlak Meer toppers Link met opvang en ontplooiing Zelf meer en beter doen
Stad en onderwijs Invloed vanwege stad op het onderwijs kan door: • Beheer eigen net • SKLO: kleuter- en lager onderwijs, 283 leerlingen • SBLO Parkschool: buitengewoon onderwijs, 264 leerlingen • SLAC: academie en conservatorium (DKO), 5037 cursisten
• Sturende rol over de schoolnetten heen • Beheer projecten • Betoelaging • Overleg
Stad en onderwijs Leuven is een onderwijsstad. • •
Sterk uitgebouwd hoger en secundair onderwijs Veel basisscholen • • •
•
35 vestigingsplaatsen voor kleuteronderwijs 36 vestigingsplaatsen voor lager onderwijs 17 secundaire scholen
Grote aantrekkingskracht op leerlingen van buiten Leuven • • •
16% van de kleuters die in Leuven naar school gaat, komt van buiten Leuven 24% van de lagere school leerlingen die in Leuven naar school gaat, komt van buiten Leuven 63% van de leerlingen die in Leuven naar het secundair onderwijs gaat, komt van buiten Leuven
Stad en onderwijs • Aantal leerlingen basisonderwijs: 11.784 • Aantal leerlingen secundair onderwijs: 12.704 • Aantal leerlingen hoger onderwijs (012-013): 46.156 Stijging aantal leerlingen met 18% (evolutie 2030 t.o.v. 2010). •Het aantal schoolgaande leerlingen in het kleuteronderwijs stijgt met 13% •Het aantal schoolgaande leerlingen in het lager onderwijs stijgt met 30% •Het aantal schoolgaande leerlingen in het secundair onderwijs stijgt met 15%
Onderwijs en maatschappelijke uitdagingen Een aantal maatschappelijke trends vragen om bijsturing onderwijsbeleid: •
Er wordt alsmaar meer kwaliteit en prestatie verwacht van onderwijs
•
Kloof tussen sterkere en zwakkere leerlingen in onderwijs wordt groter
•
Allochtonen zijn oververtegenwoordigd bij de zwakkere leerlingen
•
‘Zwakke presteerders’ plaatsen ons voor groeiende economische uitdaging.
Beleid gericht op … STERK DRAAGVLAK Sterk draagvlak
Link met opvang en ontplooiing
Meer toppers
Zelf meer en beter doen
Overlegorganen • Lokaal Overlegplatform Leuven (LOP): basisonderwijs en secundair onderwijs • Overlegplatform tussen onderwijs en welzijn • Inschrijvingsbeleid Leuvense scholen • Aanmeldingsprocedure basisonderwijs
• Onderwijsraad: • Alle Leuvense onderwijsinstellingen en stad Leuven • Doel: • kansengelijkheid in het onderwijs verhogen en gezamenlijke nieuwe projecten een impuls geven • bestaande onderwijsprojecten in kaart te brengen • afstemmen en samenwerken rond gelijkaardige onderwijsinitiatieven diversiteit • Nieuwe werkgroep taalbeleid
Overlegorganen • Zorgcoördinatorenoverleg: • • • •
Zorgcoördinatoren van de Leuvense basisscholen alle thema’s m.b.t. onderwijs in de stad Leuven bespreken en delen van expertise over de onderwijsnetten heen 5 maal per jaar
• Leuvens Overleg Diversiteit: • Doelstelling: bewerkstelligen van diversiteit in Leuven • samenwerkingsverband tussen de stad Leuven, KU Leuven, OCMW Leuven, KHLeuven, Groep T, LOKO, LOP, Politie Leuven, provincie Vlaams-Brabant en onderwijs
Overlegorganen • Taksforce capaciteit • Vertegenwoordigers van alle Leuvense basisscholen, LOP en stad Leuven
• Stuurgroep Buddy-project Secundair onderwijs • Overleg en afstemming rond het buddy-project met vertegenwoordigers van de KU Leuven, hogescholen, coördinerend directeurs secundair onderwijs en de stad Leuven.
• Stuurgroep Buddy-project Basisonderwijs • Overleg en afstemming rond het buddy-project basisonderwijs met vertegenwoordiger van de hogescholen en de schoolcoördinatoren.
Beleid gericht op … MEER TOPPERS
Sterk draagvlak
Link met opvang en ontplooiing
Meer toppers
Zelf meer en beter doen
Beleid gericht op… MEER TOPPERS
Peuter/ Kleuterschool
Pijnpunt
Aanpak
Lagere school
Secundair ond.
Late inschrijving
Taalachterstand
Taalachterstand
Leerachterstand
Gerichte acties naar ouders met niet-ingeschreven kleuters
Hoger onderwijs
Lage instroom, ‘watervalfenomeen’
doorstroom, uitstroom
Leerling beter wapenen via studiebegeleiding
Jobspotters Doelstellingen: •
(Toekomst)perspectieven van jongeren verbreden door inzicht in eigen talenten en interesses te vergroten
Doelgroep: •
Gemotiveerde jongeren van de eerste graad secundair onderwijs uit ‘sociale kansengroep’.
Jobspotters Aanpak Jobspotters laat jongeren uit de eerste graad van een Leuvense middelbare school…
• • • • • •
verschillende beroepen uitproberen en ervaren ondersteund door een coach op de werkplek van de coach in kleine groep van 2 à 3 leerlingen en hierover ervaringen uitwisselen met betrokkenheid van ouders, klas en school/ organisatie
Jobspotters Wat en wanneer • • • •
Loopt in regio Leuven. In samenwerking met Leuvense scholen en naschoolse organisaties. Gaat door tijdens de schooluren of op woensdagnamiddag. Kennismaking van een tiental uren met verschillende aspecten van een beroep, steeds met zelfde coach.
Jobspotters
Buddy-project •
•
Naschoolse studiebegeleiding voor leerlingen met nood aan extra ondersteuning • Leren leren • motiveren Start in 2007 – 2008 in alle secundaire scholen
• • •
Nu alle secundaire scholen en 14 basisscholen Begeleiding van +/- 800 leerlingen vorig semester +/- 450 vrijwillige Buddy’s: •
•
•
studenten (leraren)opleiding en vrijwilligers
Samenwerking met: • KUL • KHL • CVO De oranjerie • Groep T Website www.buddyleuven.be
Zomerschool “Leuven speelt Nederlands” Start in 2008
Doelstellingen: • •
Taalstimulering Nederlands anderstalige leerlingen Overgang naar het nieuwe schooljaar vergemakkelijken
Zomerschool 2014: • • • • • •
85 à 100 kinderen Gericht op de 3e kleuterklas, het 1e en 2e leerjaar Talige, educatieve activiteiten Stagiaires en vrijwilligers Laatste drie weken van augustus Zorgcoördinatoren spreken ouders aan
Ouderbetrokkenheid Doelstellingen: •
• •
Bieden van ondersteuning aan scholen in het bevorderen van ouderbetrokkenheid Stimuleren van gelijke onderwijskansen Sociale samenhang bevorderen
Ouderbetrokkenheid Wat? •
Project Ouderbetrokkenheid • Jaarlijks dienen een 10-tal scholen een subsidie- aanvraag in • Voorbeelden van projecten: verteltassen, spelotheken, groots schoolproject zoals toneelvoorstelling, uitwerken van pictogrammen.
•
Zorgcoördinatorenoverleg
•
Werkmap “Sterke SCH’ouders” •
Good practices voor scholen om aan ouderbetrokkenheid te werken.
Brede School Onderwijs past in opvoedingstraject, koppelen van 4 O’s: Onderwijs, Opvoeding, Opvang, Ontplooiingskansen.
Brede School Een Brede School is gericht op de brede ontwikkeling van alle kinderen en jongeren door het ondersteunen en/of creëren van een brede leer- en leefomgeving waarbinnen kinderen en jongeren een brede waaier aan leer - en leefervaringen
kunnen opdoen.
Brede School Om dit doel te realiseren wordt een breed netwerk
opgezet tussen organisaties en overheden uit de verschillende sectoren die samen het leren/leven van kinderen en jongeren mee vormgeven en ondersteunen.
Brede School • Aanbieden van een zinvolle naschoolse opvang met oog voor de totale ontwikkeling van het kind
• Bevorderen van de ouderbetrokkenheid bij het school- en vrijetijdsleven • Versterken van de buurtfunctie van de school voor de totale leefgemeenschap
Brede School Ontstaan • Sinds 2006 • Vanuit ideeën uit verschillende Leuvense overlegorganen • Flankerend onderwijsbeleid
• Proefproject 2007 • Uitbreiding naar alle scholen
Brede School Aanbod Vrij spel
Dans
Voorlezen
Koken Studiebegeleiding
Spel
Circus
ICT
Natuur
tricotheken
keramiek
Beweging
Muziek
yoga
Sport
Toneel Drama
Crea
Brede School • Projectmedewerker
• Oprichting Stimuleringsfonds en algemene oproep Brede School Leuven • Regie-functie en ondersteuning vanuit de stad
• Subsidie tot 10.000 euro
Brede School Vrijwilligers, ouders, leerkrachten,…
STUDENTEN
Professionele socio-culturele organisaties
Brede School Resultaten •
Bereik van meer dan duizend kinderen
•
Inclusie kansengroepen
•
Nieuwe dynamieken
•
Netoverschrijdend en sectoroverschrijdend werken
•
Uitwisseling van good practices
Spelenderwijs Doelstellingen • Betrokkenheid van ouders en buurt • Samenwerking tussen onderwijs, welzijn, cultuur, sport en jeugd
Wat? • (intergenerationeel) project van Brede School rond kunst en cultuur • Workshops o.l.v. studenten Groep T • In samenwerking met Ter Vlierbeke, Ter Putkapelle en kinderen uit de buurt • Van februari t.e.m. mei, elke woensdagnamiddag van 14.00u tot 16.00u
Open School Vergeet volwassenen niet!
Beleid gericht op … LINK MET OPVANG EN ONTPLOOIING
Sterk draagvlak
Link met opvang en ontplooiing
Meer toppers
Zelf meer en beter doen
Beleid gericht op … LINK MET OPVANG EN ONTPLOOIING Buitenschoolse Kinderopvang Wat •
de opvang vóór en na de schooluren
•
kinderen uit het basisonderwijs
•
‘Zinvolle’ opvang via allerhande activiteiten (Brede School)
Problematiek •
Geen werkingsmiddelen voor scholen
•
Zware administratieve last
•
Kwaliteit personeel
Beleid gericht op … LINK MET OPVANG EN ONTPLOOIING Gefaseerde aanpak • Fase 1: Onderzoek en voorbereiding • Fase 2: Invoeren centrale administratie (binnenring) • Fase 3: Overname van personeel door stedelijke vzw Kinderopvang • Fase 4: Uitrol in de gehele stad
• Fase 5: Verankering Brede School
Beleid gericht op … ZELF MEER EN BETER DOEN
Sterk draagvlak
Link met opvang en ontplooiing
Meer toppers
Zelf meer en beter doen
Beleid gericht op … ZELF MEER EN BETER DOEN Positie versterken als beleidssturende overheid Kwaliteit eigen schoolnet optimaliseren (zelf beter doen)
Link met
Capaciteit uitbreiden (zelf meer doen) Zelf meer en beter doen
Aanpakken capaciteit Door financiële ondersteuning: • Aanvraag extra Vlaamse middelen cijfermatig onderbouwd door de resultaten van de regelmatig te actualiseren capaciteitsstudie • Reglement voor de huur van tijdelijke onderwijsinfrastructuur
Met bijzondere aandacht voor de Vaartkom: • Nieuwe basisschool met 4 klassen kleuteronderwijs en 6 klassen lager onderwijs • Creatie van 240 extra plaatsen voor 96 kleuters en 144 lln lager onderwijs • “Vernieuwend concept” zowel op vlak van infrastructuur, ICT organisatievorm en –cultuur, qua pedagogische aanpak • Onderzoek naar de beste realisatie- en beheersformule voor een nieuwe school in een nieuwe wijk.
Aanpakken capaciteit Door coördinatie:
• Via de Lokale Taskforce capaciteit
• Samenwerking met het LOP en het lokale onderwijsveld rond een online aanmeldingsprocedure voor het basisonderwijs (bekijken buurtcriterium)
