De puzzel van Samen Sterk

Nieuwsbrief nr. 2 - juni 2013

De puzzel van Samen Sterk Ik stam nog uit het pre-digitale tijdperk, de tijd van de kolenkachel en de zwart-wit televisie, van mens-erger-je-nieten en van de legpuzzels. Bij mij thuis legden we eerst de randen van de puzzel; lekker makkelijk want dat waren vier hoeken en een hoop rechte stukjes. We volgden dan meestal het voorbeeldplaatje op de doos. Met het besluit tot decentralisatie van rijks- en provinciale taken naar de gemeente, heeft de rijksoverheid er vanuit de gemeente bezien een moeilijke puzzel van gemaakt. Het plaatje op de puzzeldoos is helder: een zelfredzame samenleving, waarin mensen op eigen kracht en met elkaar de ondersteuning krijgen die ze echt nodig hebben. Maar in de praktijk lijkt het er soms op of een aantal puzzelstukjes in de verkeerde doos zijn gestopt. De randen van de puzzel: toegang en (financiële) sturing De transities van de Jeugdzorg, de AWBZ en de Participatiewet vormen het hart van de puzzel. Maar de rand van de puzzel ontbreekt, namelijk het antwoord op de vraag ‘Hoe organiseren we de toegang tot zorg en hoe houden we (financiële) sturing? Want niet alleen onze taak wijzigt, ook het beschikbare budget. De bijeenkomst ‘Toegang’ op 7 maart was een goede eerste stap waarin we de mogelijke scenario’s van toegang en sturing met elkaar hebben verkend. Goede onderdelen behouden, maar vooral vernieuwen We denken nog op onze oude vertrouwde manier, maar het is tijd voor vernieuwing! Als gemeente moeten we dus op zoek naar de nieuwe puzzelstukjes. Maar dat kunnen we en willen we niet alleen. Samen met u als professionals in het sociale domein, gaan we de goede onderdelen behouden én vernieuwen. Het sociaal akkoord is net gesloten, Stichtse Vecht gaat intensief samenwerken met Weesp en Wijdemeren. Dit lijkt nog onduidelijk, maar bevestigt ook eerder gemaakte keuzes. Wat betekent dit voor Samen Sterk? En hoe doen we ‘het’ eigenlijk al in de praktijk? De burger centraal, op eigen kracht, doorvoeren van forse bezuinigingen? Lennart de Vries, teamleider Wmo, vertelt zijn verhaal. En nieuws over een samenwerking tussen vrijwilligersmaatjes en maatschappelijk werkers, een pilot om de formele en informele zorg met elkaar te verbinden op wijkniveau. 1

U leest er alles over in deze nieuwsbrief. Veel puzzelplezier, wij vertrouwen op uw eigen inzet en kracht! Dick Passchier gemeente Stichtse Vecht

Lennart de Vries, teamleider Wmo

‘Keukentafelgesprek is hart van onze Wmo-aanpak’ Lennart de Vries is bij gemeente Stichtse Vecht teamleider Burgerzaken en waarnemend teamleider Wmo. Hij is enthousiast over zijn werk voor de Wmo: “Het is een nieuw vakgebied voor mij en er gebeurt veel op dit terrein.” Het interview gaat over de andere manier van denken en doen rondom de Wmo, als voorbeeld van het concept Samen Sterk in Stichtse Vecht. Hoe gaat de gemeente om met de eigen kracht en het sociale netwerk van een cliënt bij een Wmo-aanvraag? “Sinds vorig jaar werken we al volgens de nieuwe manier. Als iemand een Wmo-voorziening wil, gaan we in gesprek. Vraag is dan wat de betrokkene nog zelf kan, of er andere mogelijkheden zijn om te ondersteunen en of familie en vrienden een rol kunnen spelen. Bij Wmo-aanvragen gelden geen automatismen meer, in de trant van ‘u vraagt en wij draaien’. Het is echt maatwerk.” Kun je een voorbeeld van deze werkwijze noemen? “Stel, iemand wil huishoudelijke hulp. Dan kijken we wat de cliënt nog zelf kan en of er vanuit de eigen kring ondersteuning is. De uitkomst kan zijn dat we wel hulp leveren, maar misschien wat minder uren. Laat ik nog een voorbeeld noemen. Een gezin met diverse problemen komt organisatorisch en administratief in de knel en vraagt om hulp. Vroeger zouden we een voorziening voor langere tijd regelen om dat gezin te ontzorgen. Nu bedenken we met elkaar een andere oplossing. Bijvoorbeeld tijdelijk ondersteunende begeleiding via de Wmo om voor één keer de zaken op orde te krijgen. Voor de lange termijn vragen we hen om zelf mantelzorg en/of ondersteuning via vrijwilligerswerk te regelen, zodat de administratie ook op orde blijft. Het gezin is op deze manier goed geholpen. Het gaat er ook niet om iedereen zo maar af te wijzen. Je bent echt op >> 2

Samen Sterk in Stichtse Vecht

>> zoek naar maatwerk. Mensen moeten er nog aan

ennen dat de overheid niet alles automatisch w voor hen regelt. Maar mijn ervaring is dat ze er wel begrip voor hebben. Het is goed uit te leggen. Door kritisch met gemeenschapsgeld om te gaan, kunnen we degenen die het het hardst nodig hebben, blijven ondersteunen.” Wat vraagt dit van de gemeente? “Het betekent een andere manier van omgaan met de cliënten. Het hart van onze aanpak is het keukentafelgesprek. Typerend is dat we op het gemeentekantoor geen Wmo-balie meer hebben. We bezoeken de mensen thuis en bespreken met elkaar de hulpvraag, een eventuele vraag achter de vraag en mogelijke oplossingen. Deze aanpak vraagt om een goede gespreksvaardigheid en inlevingsvermogen bij de medewerkers. Maar het werk is voor ons een stuk boeiender geworden. Het is geen kwestie van een formulier doorlopen, maar samen zoeken naar mogelijkheden.” En wat vraagt dit van de cliënt? “Van de cliënt vragen we besef dat een aanvraag niet automatisch wordt ingewilligd; hij of zij wordt gevraagd zelf mee te denken over oplossingen. We prikkelen het zelfredzaam vermogen.” Hoe zijn jullie ervaringen met de nieuwe werkwijze? “Met ons team van medewerkers vinden we dat het goed gaat met de nieuwe manier van werken. We bespreken casussen met elkaar, wisselen kennis uit en houden elkaar zo scherp. Vanuit de AWBZ komen er straks in de Wmo nieuwe doelgroepen bij, vaak nog met meer complexe problematiek. Dat vereist weer andere gesprekstechnieken. Daarom is het van belang dat de medewerkers zich verder ontwikkelen, maar de eerste stap in de goede richting is gezet!” Is de puzzel rondom de Wmo helemaal duidelijk of is het een kwestie van gaandeweg verder puzzelen? “Ik herken me wel in het puzzelbeeld. Met de huidige doelgroepen is de puzzel duidelijk. Maar voor de toekomst is nog veel onduidelijk. De randen van de puzzel kunnen zo maar anders worden door de nieuwe wetgeving, intergemeentelijke samenwerking en decentralisatie van de jeugdzorg. Maar ook de invulling van de puzzel vraagt nog aandacht, zoals de manier waarop cliënten zich bij ons aanmelden. We kijken ook hoe andere gemeenten het doen. Als we een keer een puzzelstukje missen, kunnen we dat misschien bij een ander lenen.”Tom van Helmond, voorzitter Wmo-raad

3


Reactie voorzitter WMO-raad “De Wmo-raad denkt voortdurend na over een goede invulling van het sociale domein. De gemeente moet daarbij borgen dat kwetsbare burgers die niet zelfstandig mee kunnen doen aan de maatschappij, geholpen en ondersteund worden (compensatiebeginsel). Het keukentafelgesprek zet de burger centraal en dat is een goede zaak. Wij vinden het daarbij cruciaal dat ‘eigen kracht’ geen bezuinigingsinstrument wordt. Eigen kracht waar het kan, maar gegarandeerde hulp van de gemeente waar het niet kan. Om die reden roepen wij burgers van harte op om hun ervaringen met ons te delen. Wij zien het als onze taak om die signalen te delen met de gemeente en als Wmoraad voorstellen te doen om deze nieuwe werkwijze verder te verbeteren. Ondertussen moedigen wij de gemeente aan om een cliëntgerichte benadering breder in te zetten. Want waarom aan dezelfde keukentafel niet meteen aanpalende problematiek oplossen (bijvoorbeeld: jeugdzorg, uitkeringskwesties, schuldhulpverlening)? Wel zo fijn voor de burger en wel zo efficiënt voor de gemeente.” Tom van Helmond voorzitter Wmo-raad

Uit de praktijk

Elkaar een handje helpen! De gemeente zet in op meer maatwerk en beter afgestemde ondersteuning en zorg. Waar mogelijk schuiven we van de ‘achterkant van de keten’ naar de ‘voorkant’, naar het veld van vóórliggende (vaak vrijwilligers)voorzieningen. Dan ben je er eerder bij, voordat eenvoudige vragen tot ingewikkelde (en dus dure) problemen worden. Dat vergt een goede samenwerking tussen professionals en vrijwilligers, tussen formele en informele ondersteuning en zorg. Sinds maart jl. loopt er in onze gemeente een samenwerkingspilot tussen Handjehelpen, een organisatie die werkt met gespecialiseerde vrijwilligersmaatjes, en het Algemeen Maatschappelijk Werk (Careyn). Bij het maatschappelijk werk komen relatief veel volwassenen die moeite hebben om hun leven op de rails te houden. Met het inzetten van goed toegeruste vrijwilligers(maatjes) wordt een brug geslagen tussen de formele zorg en burgers die het in hun eigen netwerk (tijdelijk) niet redden. Dit vereist een goede afstemming en rolverdeling tussen professional en vrijwilliger. De eerste vijf verwijzingen zijn met veel energie en enthousiasme gerealiseerd. Een enthousiaste maatschappelijk werkster, al snel na de start van het project: “Ik heb al twee cliënten van ons overgedragen aan Handjehelpen! Ik vind het een soort sport worden, en ben enthousiast over onze samenwerking!”

In gesprek over Eerstelijnszorg Op 16 april vond weer een ‘eerstelijnscafé’ plaats, dit keer in Maarssen. Tijdens deze bijeenkomst delen diverse partners in de eerstelijnszorg informatie en gaan met elkaar in gesprek over versterking van de samenwerking. In Maarssenbroek werken huisartsen, fysiotherapeuten, wijkverpleegkundigen en maatschappelijk werkers nauw samen. Die samenwerking richt zich vooral op kwetsbare ouderen. Huisarts Peter van Koningsbruggen, voorzitter van de seniorenraad Jan Onnes en kaderhuisarts ouderen Eugenie Hodes gingen tijdens het eerstelijnscafé in op dit thema. Iny Bosdriesz, adviseur gezondheidsbeleid van gemeente Stichtse Vecht: “Goed dat de professionals in de eerstelijnszorg de samenwerking opzoeken. Dat past goed in de visie van ‘Samen Sterk in 4


Stichtse Vecht’: professionals werken integraal en op wijkniveau. Ouderen krijgen zo de zorg die ze nodig hebben, zonder van de één naar de ander te worden doorgestuurd. Mogelijk wordt de scope van de samenwerking in de eerstelijnszorg verbreed. De eerste lijn, met name de huisarts, krijgt straks een belangrijke rol in de toegang tot het hulpaanbod voor jeugdigen. Als het gaat om jeugdzorg heeft de gemeente ook een rol. Hier liggen dus gezamenlijke nieuwe taken voor gemeente en huisartsen. Een goede samenwerking is een eerste vereiste.” Ook naar het eerstelijnscafé? De voorbereidingen voor een volgende b ijeenkomst van het eerstelijnscafé Breukelen-Loenen zijn g estart. Het thema wordt ‘overgewicht en preventie’. De bijeenkomst vindt plaats in september in Loenen. We houden u op de hoogte.

Intensieve samenwerking Stichtse Vecht, Weesp en Wijdemeren Stichtse Vecht, Weesp en Wijdemeren gaan een intensieve samenwerking met elkaar aan op het gebied van de decentralisaties. Dat hebben de drie gemeenten onlangs in een brief aan het Kabinet kenbaar gemaakt. De decentralisaties vereisen een ingrijpende herinrichting van het sociale domein en de drie gemeenten hebben besloten hierin met elkaar op te gaan trekken. De keuze van de drie gemeenten om op het so ciale domein te gaan samenwerken, vraagt om een heroriëntatie op de voorbereidingen die tot nu toe getroffen zijn. Bijvoorbeeld als het gaat om de personele capaciteit en inzet, of de gevolgen voor de huidige samenwerkingsverbanden met andere gemeenten.

Projectwethouder Decentralisaties Jaap Verkroost: “Stichtse Vecht kiest voor intensieve samenwerking met de gemeenten Weesp en Wijdemeren. Naast samenwerking op het terrein van onder meer toerisme en recreatie, zien wij goede samenwerkingsmogelijkheden met deze gemeenten op het gebied van de decentralisaties. Natuurlijk had Stichtse Vecht voor deze samenwerkingsplannen, contacten met andere gemeenten. Het komt erop aan dat we het beste van die ervaringen benutten. Stichtse Vecht, Weesp en Wijdemeren vormen de basis om de decentralisaties kwalitatief en zelfbewust in te kunnen voeren met het oog op de gewenste resultaten voor onze inwoners. Voor die taken waar de schaalgrootte niet toereikend is, zullen we ook aansluiting zoeken bij andere Jaap Verkroost gemeenten. Die deur zetten we graag open.”

Sociaal akkoord en zorgakkoord: nog veel onduidelijk De gemeente volgt de ontwikkelingen rond het Sociaal akkoord en het Zorgakkoord op de voet. Hieronder een kort overzicht. Sociaal akkoord Op 11 april 2013 hebben werkgevers, werknemers en het Kabinet een Sociaal akkoord gesloten. Doel van dit akkoord is om werk en economische zelfstandigheid te garanderen voor zoveel mogelijk mensen. Er zijn afspraken gemaakt over onder meer flexibilisering van de arbeidsmarkt, het pensioenstelsel, en het creëren van een nieuwe infrastructuur van de arbeidsmarkt. Het Sociaal akkoord beschrijft een stelsel van 35 arbeidsmarktregio’s. Binnen zo’n arbeidsmarktregio maken gemeenten en sociale partners afspraken over de wijze waarop mensen met een beperking op de arbeidsmarkt kunnen worden ingezet en zo naar vermogen zelfredzaamheid kunnen bereiken. Werkgevers hebben al toegezegd, dat zij uiterlijk in 2026 100.000 banen hebben geschapen voor deze groep, te beginnen in 2014. De overheid draagt ook een steentje bij met nog eens 25.000 banen. Pas wanneer de afspraken hierover niet worden nagekomen, kan het Kabinet de quotumregeling met dwang en boetes voor de werkgevers inzetten. Het wettelijke kader, waarin deze afspraken worden vastgelegd, zal pas in 2015 ingaan. 5


Er zijn nog veel onduidelijkheden over de doorwerking van het akkoord in het sociale domein. In afwachting van meer duidelijkheid gaat de gemeente verder op de weg, die al een aantal maanden geleden is ingeslagen, namelijk zowel lokaal als regionaal een goede samenwerking met de werkgevers tot stand brengen. Zorgakkoord Op 24 april 2013 hebben de minister en staatssecre taris van Welzijn, Volksgezondheid en Sport een brief aan de Tweede kamer geschreven over het zogenoemde ‘Zorgakkoord’. In dit akkoord verzacht het kabinet diverse aangekondigde bezuinigingen in de langdurige zorg. De forse structurele bezuinigingen vanaf 2015 blijven echter overeind. Ook het Zorgakkoord roept nog veel vragen op. Bijvoorbeeld over de planning van de benodigde wijziging van de Wmo. Omdat de bezuinigingen ingaan vanaf 2015, is het van belang dat deze wetswijziging spoedig tot stand komt, zodat er voldoende voorbereidingstijd is. Zowel over het Zorgakkoord als over het Sociaal akkoord moet de Tweede Kamer nog beslissen. Meer weten over het Sociaal akkoord of het Zorgakkoord? Kijk op www.vng.nl, www.divosa.nl of www.rijksoverheid.nl

Samen met u!

Maarssenbroek, we gaan het doen Contact, nieuwe verbindingen en positieve energie: daarmee ontstaan de mooiste dingen! Met deze ingrediënten zijn vanuit bewoners veel ideeën ontstaan om Maarssenbroek nog leuker en prettiger te laten worden. Om deze ideeën tot leven te brengen, organiseert de gemeente de bijeenkomst ‘Maarssenbroek, we gaan het doen’. Maandag 10 juni vanaf 19.00 uur bent u welkom in Safari, het nieuwe multifunctionele gebouw in Bisonspoor. Groen&duurzaam, sociale samenhang en veilig&verkeer zijn thema’s waarover inwoners hun ideeën hebben gevormd. Voor het slagen van deze avond is het van belang dat er verschillende organisaties aanwezig zijn, het liefst met een medewerker die direct kan reageren op de ideeën vanuit de wijk. Deze ideeënveiling wordt georganiseerd om bewoners onderling, maar ook aan u als professionals, aan elkaar te koppelen. Naast het aanbieden van uw hulp, kunt u een flitspresentatie geven (max. 2 minuten) en een marktkraam vullen. Meer informatie vindt u op www.stichtsevecht.nl/ gebiedsgerichtwerken

Terugblik Participatiegroep Toegang Een drukte van belang was het afgelopen 7 maart op de zolder van Goudestein in Maarssen. Daar waren verzameld vertegenwoordigers van vrijwilligers, welzijns-, gezondheids(zorg)-, jeugdzorg-, begeleiding- en cliëntenorganisaties en medewerkers van werk & inkomen. De gemeente is aan zet bij het bepalen hoe de toegang tot de voorzieningen op het sociaal domein wordt georganiseerd. Tijdens de bijeenkomst hoorden we hoe u daar tegenaan kijkt en wat uw tips en ideeën daarover zijn. Het leverde een geanimeerde discussie op die uitmondde in een unanieme keuze voor het scenario ‘regie en uitvoering bij de wijkteams’. Hebt u het verslag nog niet ont vangen? Kijk dan op de website: www.stichtsevecht.nl/samensterk

6


Vraag het ons Heeft u een vraag naar aanleiding van deze nieuwsbrief of over de visie Samen Sterk in Stichtse Vecht? Vraag het ons: [email protected]

Colofon Deze nieuwsbrief is een uitgave van gemeente Stichtse Vecht. Bezoekadres: Endelhovenlaan 1, 3601 GR Maarssen Postadres: Postbus 1212, 3600 BE Maarssen T 0346 25 40 00 E [email protected] I www.stichtsevecht.nl Teksten: gemeente Stichtse Vecht Eindredactie en vormgeving: Zwaneveld Communicatie

De puzzel van Samen Sterk

Recommend Documents