De lonen, premies en andere voordelen in de sector kappers, schoonheidszorgen en fitnesscentra

De lonen, premies en andere voordelen in de sector kappers, schoonheidszorgen en fitnesscentra

Een publicatie van ACV bouw – industrie & energie Trierstraat 31/33 - 1040 Brussel T 02 285 02 11 [email protected] • www.acvbie.be Uitgave 2013

Foto’s : UBK/UCB – ©Kortrijk Expo & Laurence Steyt - Dank Frisor & Kosmetiker Forbund UBK/UCB – ©IMPACTCOLLECTION autumn/winter 2012 Foto op de cover Fotolia : © Ariwasabi et © zyphyrus Verant. uitgever : François Laurent, Trierstraat 31-33 - 1040 Brussel Grafische vormgeving en lay-out : [email protected]

3

Voorwoord

D

eze uitgave van de sectorale brochure zal in de annalen bekend staan als de aankondiging van drie buitengewone bepalingen voor de werknemers uit de sector. Ten eerste, een verhoging met 30% in drie jaar tijd van de lonen van de kappers en met 10% voor de sector schoonheidszorgen. Ten tweede, het einde van het arbeidersstatuut en van de discriminaties tussen arbeiders en bedienden. Vanaf 2014, zullen alle werknemers hetzelfde statuut hebben. Ten derde, wij beschikken in België, en weldra in Europa, over een overeenkomst inzake preventie van de specifieke risico’s voor de gezondheid van kapsters en kappers. Samen met de werkgevers, willen wij het werk waarderen dat dagelijks uitgevoerd wordt in de kapsalons, de schoonheidscentra of de sportzalen, strijden tegen het zwartwerk en de sectoren van het Paritair Comité 314 professionaliseren. Tenslotte, herinneren wij eraan dat in geval van ziekte of moederschapsverlof een aanvullende sectorale uitkering bestaat en eveneens een terugbetaling voor een bezoek aan een dermatoloog. Dank u voor uw getrouwheid.

François LAURENT Nationaal secretaris ACVBIE

ACV BIE ••• De rechten ••• Kappers - Schoonheidszorgen - Fitnesscentra

Beste lid,

Inhoudstafel Voorwoord . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

3

Classificatie, lonen, premies en andere voordelen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 6 Classificatie (kappers, schoonheidszorgen en fitness) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 7 Lonen in de kapsalons . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 9 Lonen in de schoonheidscentra . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 10 Lonen in de fitnesscentra . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 11 Lonen van de administratieve bedienden . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 12 Aanvullende en forfaitaire vergoedingen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 13 Anciënniteitverlof . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 14 Eindejaarspremie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 14 Syndicale premie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 15 Arbeidsduur, deeltijds werk, overuren en meeruren . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 16 De arbeidsduur . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 17 Werken op zon- en feestdagen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 17 Specifieke bepalingen voor de fitnesscentra . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 18 Flexibiliteit voor onderhoudspersoneel . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 18 Tijdskrediet en loopbaanvermindering . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 18 Thematische verloven . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 20 Verplaatsingskosten, afschaffing van de carensdag, werkkledij en materiaal . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 22 Verplaatsingskosten . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 23 Afschaffing van de carensdag . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 24 Werkkledij . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 24 Materiaal . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 25 4


Vorming tijdens de loopbaan . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 26 Vormingsvergoeding van € 75 per dag . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 27 Recht op 16u vorming . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 28 Ervaringsbewijs . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 28 Stage beroepsinleving . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 28 De 5 opleidingscentra van de sector . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 29

Vakbondsvertegenwoordiging en de strijd tegen discriminatie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 30 Een syndicale ploeg om uw rechten te verdedigen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 31 De sectorale code voor non-discriminatie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 32 Einde van arbeidsovereenkomst en stelsel van werklosheid met bedrijfstoeslag (SWT of de vroegere brugpensioen) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 34 Einde van de arbeidsovereenkomst . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 35 Stelsel van werklosheid met bedrijfstoeslag (SWT of de vroegere brugpensioen) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 37 Veiligheid, gezondheid en strijd tegen sociale fraude . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 38 De Overeenkomst Veiligheid/Gezondheid . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 39 Enkele raadgevingen aangaande de lichaamshouding . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 41 De knappe kapper . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 43 Strijd tegen sociale fraude . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 44

Inschrijvingsformulier . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 45 Adressen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 48


5

Classificatie, lonen, premies en andere voordelen

•

Classificatie (kappers, schoonheidszorgen en fitness) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 7

•

Lonen in de kapsalons . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 9

•

Lonen in de schoonheidscentra . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 10

•

Lonen in de fitnesscentra . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 11

•

Lonen van de administratieve bedienden . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 12

•

Aanvullende en forfaitaire vergoedingen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 13

• Anciënniteitsverlof . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 14 • Eindejaarspremie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 14 • Vakbondspremie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 15

6


Classificatie

De functieclassificatie bepaalt uw loon en andere vergoedingen. Deze classificatie, overeengekomen met de sociale partners, bepaalt dus het minimumniveau van de lonen. Het spreekt voor zich dat men altijd kan proberen om een voordeliger loon te onderhandelen. Sinds 1 januari 2013, vallen alle werknemers van de sector Fitness en Schoonheidszorgen onder het statuut van « bediende »

Als beginneling krijg je :

Categorie I Ingroeibaan Deze categorie wordt toegepast op de werknemer die zonder diploma en zonder ervaring is tewerkgesteld en minder dan 6 maanden anciënniteit in de sector bezit. Categorie II Taken uitgevoerd onder toezicht Deze categorie is van toepassing op werknemers met een erkend diploma of een deelcertificaat of die 6 maanden anciënniteit in de sector hebben.

Eenmaal je wat ervaring hebt krijg je :

La categorie III Taken autonoom uitgevoerd De werknemer die zijn professionele taken zelfstandig uitvoert. In de sector kappers krijgt iedereen na maximum 5 jaar automatisch deze categorie. E en afwijking met behoud in categorie 2 is enkel mogelijk als de twee volgende voorwaarden gelijktijdig vervuld zijn: – de werkgever kan aantonen dat hij elk jaar minstens 16 uur opleiding heeft aangeboden. – de verzoeningscommissie die aangesteld is binnen het paritair comité 314 heeft de afwijking op vraag van de werkgever goedgekeurd. D e kapper of kapster kan altijd zijn/haar competenties bewijzen via het ervaringsbewijs (zie verder).


7

Voor de sector schoonheidszorgen is categorie 3 voorzien na maximum 2 jaar sectorale anciënniteit Voor de sector fitness behoort de lesgever-specialist tot categorie 3. Het gaat om een werknemer uit de sector fitness, maar die door zijn bijzondere kennis leden-klanten kan initiëren en vervolmaken in de uitoefening van een specifieke discipline.

Heb je meer verantwoordelijkheden, dan krijg je : Categorie IV Operationeel leidinggevende functie Deze categorie is voorbehouden aan de werknemer die een leidinggevende functie uitoefent.

8

Categorie V Functioneel leidinggevende functie Deze categorie is voorbehouden aan de werknemer die een leidinggevende functie uitoefent en beslissingsrecht heeft.


9


De lonen in de kapsalons De lonen worden regelmatig geïndexeerd om de evolutie van de prijzen te volgen. De laatste indexering met 2% vond plaats op 1 oktober 2012. Volgens recente verwachtingen wordt de volgende indexering pas verwacht tegen maart 2014. Reden hiervoor zijn de regeringsmanipulaties op het vlak van de indexkorf in januari 2013. Op grond van de Collectieve Arbeidsovereenkomst van 27 augustus 2012, werd eveneens een eerste conventionele loonsverhoging toegepast op 1 januari 2013. Het gaat om een verhoging met € 0,5/u voor categorie 2 en € 0,75/u voor de categorieën 3, 4 en 5. Deze overeenkomst voorziet gelijkaardige conventionele verhogingen op volgende data: 1 oktober 2013, 1 oktober 2014 en 1 juli 2015. Voor de werknemers die een loon hebben dat hoger ligt dan de classificatie, dienen de verhogingen individueel te worden onderhandeld.

Cat. 1 – Cat. 2 – Cat. 3 – Cat. 4 – Cat. 5 –

Ingroeibaan Diploma of 6 maand anciënniteit in de sector Meer dan 5 jaar anciënniteit in de sector Operationeel leidinggevende functie Functioneel leidinggevende functie Met 10 jaar anciënniteit in de functie (+10%) Met 20 jaar anciënniteit in de functie (+20%)

Bedragen vanaf 01/01/2013

Bedragen vanaf 01/10/2013

9,4607 €/u 10,5426 €/u 11,2665 €/u 12,6891 €/u 2.246,22 €/u 2.470,84 €/u 2.695,46 €/u

9,4607 €/u 11,0426 €/u 12,0165 €/u 13,4391 €/u 2.369,72 €/m 2.606,69 €/m 2.843,66 €/m

Lonen in de schoonheidscentra De lonen worden regelmatig geïndexeerd om de evolutie van de prijzen te volgen. De laatste indexering met 2% vond plaats op 1 oktober 2012. Volgens recente verwachtingen wordt de volgende indexering pas verwacht tegen maart 2014. Reden hiervoor zijn de regeringsmanipulaties op het vlak van de indexkorf in januari 2013. Op grond van de Collectieve Arbeidsovereenkomst van 27 augustus 2012, worden de conventionele loonsverhogingen gewijzigd met ingang van 1 januari 2013, in functie van de sectorale anciënniteit. Zo wordt categorie 3 toegekend vanaf een maximale sectoranciënniteit van 2 jaar. In categorie 3, worden verschillende verho-

gingspercentages voorzien in functie van de sectorale anciënniteit. Dit is eveneens het geval voor de categorieën 4 en 5. De overeenkomst voorziet ook een verhoging van de lonen met minimum 10% voor het geheel van de categorieën. Deze verhogingen zullen plaats vinden in 4 schijven van 2,5%. De eerste schijf werd reeds toegepast op 1 januari 2013 (zie tabel hieronder). Gelijkaardige verhogingen zullen dus eveneens nog gebeuren op volgende data: 1 oktober 2013, 1 oktober 2014 en 1 juli 2015. Voor de werknemers die een loon hebben dat hoger ligt dan de classificatie, dienen de verhogingen individueel te worden onderhandeld.

Bedragen vanaf 01/01/2013 Cat. 1 – Ingroeibaan 1.596,11 €/m Cat. 2 – Diploma of 6 maand anciënniteit in de sector 1.695,49 €/m Cat. 3 – Na 2 jaar sectorale anciënniteit 1.775,56 €/m Na 5 jaar (+5 %) 1.864,34 €/m Na 10 jaar (+5 %) 1.953,12 €/m Na 15 jaar (+5 %) 2.041,89 €/m Na 20 jaar (+5 %) 2.130,67 €/m Cat. 4 – Operationeel leidinggevende functie 2.015,68 €/m Na 10 jaar sectorale anciënniteit 2.217,25 €/m Cat. 5 – Functioneel leidinggevende functie 2.175,79 €/m Met 10 jaar anciënniteit in de functie (+10%) 2.393,37 €/m Met 20 jaar anciënniteit in de functie (+20%) 2.610,95 €/m 10


Bedragen vanaf 01/10/2013 1.636,01 €/m 1.737,88 €/m 1.819,95 €/m 1.910,95 €/m 2.001,95 €/m 2.092,94 €/m 2.183,94 €/m 2.066,07 €/m 2.272,68 €/m 2.230,18 €/m 2.453,20 €/m 2.676,22 €/m

11

De lonen worden regelmatig geïndexeerd om de evolutie van de prijzen te volgen. De laatste indexering met 2% vond plaats op 1 oktober 2012. Volgens recente verwachtingen wordt de volgende indexering pas verwacht tegen maart 2014. Reden hiervoor zijn de regeringsmanipulaties op het vlak van de indexkorf in januari 2013. In overeenstemming met de Collectieve Arbeidsovereenkomst van 27 augustus 2012, hebben de sociale partners een beperkte werkgroep samengesteld om een nieuwe functieclassificatie op te stellen die loonsverhogingen zal mogelijk maken. Deze werkgroep is nog steeds actief en wij zullen het niet nalaten u op de hoogte te houden van de evoluties binnen deze discussies. Voor de werknemers die een loon hebben dat hoger ligt dan de classificatie, dienen de verhogingen individueel te worden onderhandeld.

Bedragen van toepassing vanaf 01/10/2012

Cat. 1 – Ingroeibaan Cat. 2 – Taken uitgevoerd onder toezicht Cat. 3 – Taken uitgevoerd zonder toezicht Lesgever-specialist Cat. 4 – Operationeel leidinggevende functie Cat. 5 – Functioneel leidinggevende functie Met 10 jaar anciënniteit in de functie (+10%) Met 20 jaar anciënniteit in de functie (+20%)

1.557,86 €/m 1.653,68 €/m 1.731,72 €/m 2.434,38 €/m 1.965,97 €/m 2.122,72 €/m 2.334,99 €/m 2.547,26 €/m


Lonen in de fitnesscentra

Lonen van de administratieve bedienden De lonen worden regelmatig geïndexeerd om de evolutie van de prijzen te volgen. De laatste indexering met 2% vond plaats op 1 oktober 2012. Volgens recente verwachtingen wordt de volgende indexering pas verwacht tegen maart 2014. Reden hiervoor zijn de regeringsmanipulaties op het vlak van de indexkorf in januari 2013. Bedragen van toepassing vanaf 01/10/2012

Cat. 1 – Ingroeibaan 1.557,18 €/m. Cat. 2 – Taken uitgevoerd onder toezicht 1.654,14 €/m. Cat. 3 – Taken uitgevoerd zonder toezicht – Autonome uitvoering Na 2 jaar 1.732,25 €/m. Na 5 jaar 1.810,33 €/m. Na 10 jaar 1.966,52 €/m. Cat. 4 – Operationeel leidinggevende functie 1.966,52 €/m. Cat. 5 – Functioneel leidinggevende functie 2.122,72 €/m. Na 10 jaar anciënniteit in de functie (+10%) 2.334,99 €/m. Na 20 jaar anciënniteit in de functie (+20%) 2.547,26 €/m.

Voor de werknemers die een loon hebben dat hoger ligt dan de classificatie, dienen de verhogingen individueel te worden onderhandeld. 12


Aanvullende vergoedingen in geval van arbeidsongeschiktheid en tijdelijke werkloosheid Sinds 1 januari 2009, komt het Fonds van Bestaanszekerheid in bepaalde gevallen tussen door aanvullende vergoedingen uit te keren bij bepaalde vervangingsinkomens. Aanvullende vergoeding in geval van arbeidsongeschiktheid ten gevolge van een arbeidsongeval, een beroepsziekte, een gewone ziekte, een ongeval in gemeen recht (zoals een auto-ongeval, een geval van agressie, een ongeval in het privéleven,…) of moederschapsverlof. Er wordt vanaf de 31ste dag volledige arbeidsongeschiktheid een aanvullende vergoeding toegekend en dit voor maximum 120 (krediet-) dagen per jaar. Een dagvergoeding van € 5 (gebaseerd op een vergoedingsstelsel van 6 dagen/week) wordt via de vakbondsorganisaties overgemaakt, ten laste van het Fonds. Via de site van het Fonds Voor Bestaanszekerheid van het Paritair Comité 314 (www.fbz-pc314.be) en bij ACV bouw - industrie & energie kan je een formulier bekomen. Dit formulier moet ingevuld worden ingediend bij je ACV-dienstencentrum (de adressen en openingsuren zijn beschikbaar op onze site www.acv-online.be). Speciale gevallen worden aan het Fonds voorgelegd.

Stempel v/d bemiddelende instelling

FBZ PC314 / FSE CP314 Vijfwindgatenstraat 21F, 9000 Gent T 09 224 18 73 - F 09 233 42 19 - [email protected]

Fonds betreffende de Aanvraagformulier voor tussenkomst van het Sociaal arbeidsongeschiktheid bijkomende vergoeding in geval van langdurige Gelieve dit formulier terug te zenden naar uw vakbond

of – indien u niet gesyndiceerd bent – naar het

adres v/h Fonds

ALGEMENE GEGEVENS …. ………………………………………………………………………… Werkgever : ……………………………………………………… ………….……… Nr. : ……………….. Bus : ………… Straat : ………………………………………………………………………… …………….………………...………………………………………… ………………… : Gemeente ….. ………………… : Postcode ………  : …..…/……………….………………………. RSZ-nr. : ………………………………………………………………………… r/-ster ononderbroken arbeidsongeschikt is/was Ondergetekende verklaart op eer dat de werkneme hap ongeval weg/werk – beroepsziekte – zwangersc wegens (*) : ziekte – ongeval – arbeidsongeval – (* schrappen wat niet past) – bezoek dermatologie (1) …………………………………………………………………… Werknemer/-ster : …………………….……………………………… ..……………… Nr. : ……………….. Bus : …………. Straat : ………………………………………………………………………… …………………………………………………….. ………………… Postcode : ……………………… Gemeente : ………………… ………………...…………………………………………………. RijksRegisterNr. : ……………………………………………………… BIC : ………………………………………… ………… ………………… ………………… IBAN : …………………………………… Arbeidsregime :

 arbeider/-ster  voltijds

 bediende  deeltijds

zijnde ……………… uren/week

: ………/………/………... tot en met : ……/……/……….... Volledige periode van de arbeidsongeschiktheid !!! Gelieve de loonfiche toe te voegen van de eerste

maand van de arbeidsongeschiktheid !!!

Datum : ………/………/….……….. Handtekening : (1) Bij de aanvraag tot terugbetaling van medisch onderzoek

voegen v/h bij een dermatoloog, dient men een kopie toe te

medisch attest afgeleverd door de specialist.

www.fbz-pc314.be - www.fse-cp314.be

Aanvullende vergoeding in geval van tijdelijke werkloosheid Per dag tijdelijke werkloosheid wordt er automatisch een vergoeding toegekend en dit voor maximum 100 (krediet-) dagen per jaar. Deze dagvergoeding van € 5 (gebaseerd op een vergoedingsstelsel van 6 dagen/week) zal door het ACV als uitbetalingsinstelling van werkloosheidsvergoedingen overgemaakt worden (dienstencentra in je gemeente). Er is echter wel een uitzondering: de werknemers die een statuut van zelfstandige in bijberoep hebben, komen niet in aanmerking voor deze aanvullende vergoeding. Forfaitaire vergoeding voor een medisch onderzoek bij de dermatoloog Sinds 1 januari 2009 zijn de bevoegdheden van de arbeidsgeneesheren bij medische onderzoeken bij aanwerving uitgebreid met huidziektes. Hun opdracht bestaat erin raad te geven en deze ziektes te voorkomen. Gezien de risico’s in de sector, zal een verplicht medisch onderzoek, ook voor wat dermatologische aspecten betreft, jaarlijks worden uitgevoerd. Om de kosten voor een bezoek aan een dermatoloog naar keuze te dekken, heb je elk jaar recht op € 20. Om deze terugbetaling te bekomen, moet je een formulier invullen dat ter beschikking is op de site van het FBZ (www.fbz-pc314.be) en bij ACV bouw - industrie & energie (www.acvbie.be).


13

Anciënniteitverlof

Eindejaarspremie

Sinds 2009, wordt per schijf van 5 jaar anciënniteit in de onderneming een betaalde verlofdag toegekend.

Toekenningsvoorwaarden

14

5 jaar anciënniteit 10 jaar anciënniteit 15 jaar anciënniteit 20 jaar anciënniteit 25 jaar anciënniteit 30 jaar anciënniteit 35 jaar anciënniteit 40 jaar anciënniteit 45 jaar anciënniteit

1 dag verlof extra 2 dagen verlof extra 3 dagen verlof extra 4 dagen verlof extra 5 dagen verlof extra 6 dagen verlof extra 7 dagen verlof extra 8 dagen verlof extra 9 dagen verlof extra


Alle arbeiders en bedienden van de sector hebben recht op een eindejaarspremie op voorwaarde dat ze minstens 32 dagen of gelijkgestelde dagen gewerkt hebben in de referteperiode. De referteperiode begint op 1 juli van het vorige jaar en eindigt op 30 juni van het huidige jaar.

Het bedrag van de eindejaarspremie Sinds 2009 ontvangen de werknemers van de sector een eindejaarspremie die 9 % bedraagt van het verdiende brutoloon in de referteperiode (1/07 tot 30/06). Indien het bedrag lager is dan € 25 volgt er geen betaling.

15

Begin december ontvangen de werknemers van de sector thuis een formulier van het Sociaal Fonds – Paritair Comité 314, met als titel «Eindejaarspremie - Prime de fin d’année». Dit document bevat informatie over het brutoloon tijdens de referteperiode, over de werkdagen, gelijkgestelde dagen, de bruto eindejaarspremie, fiscale en sociale inhoudingen, het nettobedrag van de premie, het rekeningnummer waarop de premie moet gestort worden, enz. Dit document moet zo snel mogelijk aan het ACV bezorgd worden, die de betaling zeer snel zal uitvoeren.

De syndicale premie Bovenop de eindejaarspremie ontvangen de werknemers die aangesloten zijn bij een vakbond een syndicale premie. Deze syndicale premie wordt betaald door het ACV via het attest eindejaarspremie. Zelfs als je geen recht hebt op de eindejaarspremie, geeft dit attest wel recht op een syndicale premie. Voor 2013 bedraagt deze premie € 135.


Betalingsmodaliteiten

Arbeidsduur, deeltijds werk, overuren en meeruren •

De arbeidsduur . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 17

•

Werken op zon- en feestdagen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 17

•

Specifieke bepalingen voor de fitnesscentra . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 18

•

Flexibiliteit voor onderhoudspersoneel . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 18

•

Tijdskrediet en loopbaanvermindering . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 18

•

Thematische verloven . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 20

•

16


Arbeidsduur

Voor voltijdse werknemers Sinds 1 julie 2002 is de werkweek begrensd op 38 uren per week. De ondernemingen die willen afwijken van de 38-urenweek, kunnen dit doen door middel van een overeenkomst, ondertekend door minstens één van de sociale partners. Bijvoorbeeld: 40 uren per week werken met een dag inhaalrust per maand. Men spreekt over overuren als de arbeidsduur 38 uren per week of 9 uren per dag overschrijdt. Per overuur moet een salaristoeslag van 50% worden betaald en moet er inhaalrust worden toegekend. De op een zondag of een feestdag gepresteerde overuren openen het recht op een overloon van 100% en op een recuperatie van de gepresteerde uren.

Voor deeltijdse werknemers We weten dat werknemers die deeltijds werken vaak worden gevraagd hun overeengekomen arbeidstijd te overschrijden. Dit zijn meeruren. Als in de arbeidsovereenkomst een wekelijkse arbeidsduur van minder dan 19 uren is voorzien, beschikken de werkgevers van de

sector over een krediet van 3 meeruren per kalendermaand, zonder loontoeslag. Sinds 1 oktober 2007, moet een loontoeslag van 50% betaald worden vanaf het vierde meeruur.

Voorbeeld: Ik heb een arbeidsovereenkomst van 15 u/week en heb in de maand 70 uren gewerkt. Dat zijn dus 10 meeruren. De 3 eerste meeruren zullen normaal betaald worden, dus aan 100%. De 7 resterende meeruren zullen aan 150% betaald worden. Als in de arbeidsovereenkomst een wekelijkse arbeidsduur van meer dan 19 uren is voorzien, beschikken de werkgevers van de sector over een krediet van 6 meeruren per kalendermaand, zonder loontoeslag. Sinds 1 oktober 2007, moet een loontoeslag van 50% betaald worden vanaf het zevende meeruur.

Werken op zon- en feestdagen Op basis van de arbeidswet is zondagen nachtwerk in de sector verboden. Twee koninklijke besluiten en een sectorale overeenkomst maken het echter mogelijk van dit principe af te wijken. Kapsalons in badplaatsen, luchtkuuroorden en toeristische centra en fitness centra mogen hun werknemers op zon-feestdagen tewerkstellen. Sinds 2 september 2010 wordt er een toeslag van 50% toegekend bovenop de betaalde uurlonen voor alle prestaties op zon- en feestdagen. Bovendien worden aan elke werknemer 12 vrije zondagen per kalenderjaar gewaarborgd. Deze bepalingen bestonden al voor de fitness.


17

Specifieke bepalingen voor de fitnesscentra Werken na 20 uur

Recht op tijdskrediet

Klanten komen vaak naar fitnesscentra buiten de gewone werkuren, na 20 uur en in het weekend. De sectorale voorschriften houden hier rekening mee en zijn niet van toepassing in andere subsectoren. Voor het werken tussen 20 en 23 uur moet een toeslag van 5% betaald worden op het werkelijke loon. Werken na 23 uur is niet toegestaan.

Ten gevolge van het regeringsakkoord van 1 december 2011, hebben de sociale partners binnen de Nationale Arbeidsraad een nieuwe Collectieve Arbeidsovereenkomst onderhandeld tot instelling van een algemeen stelsel voor tijdskrediet en een eindeloopbaanstelsel. In de sector van de kappers, schoonheidszorgen en fitness kan een werknemer, ongeacht de grootte van de onderneming, tijdkrediet opnemen. Hij moet er zich wel toe verbinden zich niet als zelfstandige in dezelfde sector te vestigen tijdens de periode van schorsing van de arbeidsovereenkomst. Het recht op tijdkrediet wordt echter slechts toegekend vanaf een bepaalde anciënniteit. Voor meer informatie is er een brochure van het ACV ter beschikking in de gewestelijke secretariaten en in de dienstencentra van het ACV.

Flexibiliteit voor onderhoudspersoneel Deze sectorale voorschriften zijn van toepassing op arbeiders die machines en materiaal onderhouden en/of lokalen schoonmaken. Deze categorie personeel voert vaak taken uit buiten de openingsuren en mogen enkel tewerkgesteld worden binnen de volgende tijdsbeperkingen: – Op weekdagen, zaterdag inbegrepen, van 6 tot 20 uur. – Op zon- en feestdagen, enkel van 7 tot 10 uur ‘s morgens.

18

Tijdkrediet en loopbaanvermindering


Een kort overzicht van de verschillende formules Een algemeen stelsel: A) V oorziet in de mogelijkheid het werk te onderbreken, zonder duidelijk motief, voltijds gedurende maximaal 12 maanden of halftijds gedurende maximaal 24 maanden of met 1/5de gedurende maximaal 60 maanden.

19

B) Een bijkomende maximale volledige opschorting van 36 maand of halftijdse vermindering van de prestaties of vermindering met 1/5de tijd1 is eveneens mogelijk om de zorg op te nemen voor zijn kind tot de leeftijd van 8 jaar, om palliatieve zorgen te verstrekken, om een ernstig ziek gezinslid of familielid bij te staan of te verzorgen of om een erkende opleiding te volgen.

Een eindeloopbaanstelsel: A) Vanaf de leeftijd van 55 jaar, heeft de werknemer, die minstens 25 jaar beroepsloopbaan bereikt, recht op een vermindering tot halftijds of met 1/5de tijd tot de pensioenleeftijd. In de sector hebben wij een overeenkomst ondertekend die het mogelijk maakt, vanaf 23 april 2013, een tijdskrediet einde loopbaan op te nemen vanaf de leeftijd van 50 jaar op voorwaarde dat de werknemer een zwaar beroep heeft uitgeoefend3 of dat hij ten minste 28 jaar beroepsloopbaan telt. 1 1 2 maand zonder motief + 36 maand met motief «zorgen en opleiding». De periodes toegekend met motief «ziek kind», met uitzondering van de eerste 12 maand, worden in mindering gebracht van de 36 maand. 2 12 maand zonder motief + 48 maand met motief «ziek kind». De periodes toegekend met motief «zorgen en opleiding» worden in mindering gebracht van de 48 maand. 3 Zie lijst knelpuntberoepen.

1. ALGEMEEN STELSEL ➜ ONGEACHT DE LEEFTIJD VAN DE WERKNEMER 1.1.Voltijds tijskrediet – Zonder of met motief Minder dan 5 jaar anciënniteit bij de werkgever 5 jaar anciënniteit of meer bij de werkgever 432,30 € 576,40 € 1.2. ½-tijds tijdskrediet – Zonder of met motief Minder dan 5 jaar anciënniteit bij de werkgever Samenwonend1 Alleenwonend2 3 168,36 € 199,27 € Source www.rva.be. Het Vlaams Gewest kent ook nog bijkomende aanmoedigingspremies toe.

C) Een bijkomende onderbrekingsvergoeding voor een totaal van maximaal 48 maand volledige schorsing of vermindering van prestaties tot halftijds of met 1/5de tijd2 is eveneens mogelijk om zorgen te verstrekken aan zijn gehandicapt kind tot de leeftijd van 21 jaar of om zijn minderjarig kind of zijn ernstig ziek minderjarig kind bij te staan of te verzorgen.

Tijdskrediet netto vergoedingen (vanaf 01.12.2012)

1.3. tijdskrediet 1/5 – Zonder of met motief Samenwonend1 102,95 €

5 jaar anciënniteit of meer bij de werkgever Samenwonend1 Alleenwonend2 3 224,48 € 265,69 € Alleenwonend2 132,86 €

4

169,34 € 5

2. STELSEL EINDELOOPBAAN ➜ VANAF 55 JAAR (OF 50 JAAR INDIEN UITZONDERING) 2.1. ½-tijds tijdskrediet Werknemer tussen 50 en 51 jaars Werknemer van 51 jaar of ouder Minder dan 5 jaar anciënniteit 5 jaar anciënniteit of meer 1 2 1 2 Samenwonend Alleenwonend Samenwonend Alleenwonend Samenwonend1 Alleenwonend2 156,34 € 199,27 € 208,45 € 265,69 € 311,39 € 396,91 € 2.2. tijdskrediet 1/5 Werknemer tussen 50 en 51 jaar Werknemer van 51 jaar of ouder Samenwonend1 Alleenwonend2 Samenwonend1 Alleenwonend2 102,95 € 132,86 € 4 169,34€ 5 144,64 € 174,55 € 4 222,48 € 5 1. Samenwonend = is hij die met andere volwassenen (al dan niet familieleden) samenwoont en eventueel met één of meerdere kinderen ten laste →in geval van ½ TK → Bedrijfsvoorheffing = 30% indien werknemer jonger is dan 50 // Bedrijfsvoorheffing = 35 %. In de werknemer is 50 of ouder. →in geval van 1/5 TK (ongeacht de leeftijd) → Bedrijfsvoorheffing = 35 %. 2. Alleenwonende = werknemer die alleen woont of enkel samenwoont met één of meerdere kinderen ten laste. →ingeval van ½ TK → Bedrijfsvoorheffing = 17,15%, ongeacht de leeftijd. 3. In geval van ½ TK in het algemeen stelsel, indien de werknemer is 50 jaar of meer en samenwonend : Bedrijfsvoorheffing = 35 %. In dit geval: tussen 2 en 5 jaar anciënniteit : netto-uitkering voor de samenwonende = 156,34 € en indien 5 jaar anciënniteit of meer : nettouitkering voor de samenwonende: 208,45 € 4. 1/5 TK → voorziene uitkering indien de werknemer alleenwonende is → Bedrijfsvoorheffing = 35% 5. 1/5 TK → voorziene uitkering indien de werknemer enkel samenwoont met één of meerdere kinderen ten laste→ Bedrijfsvoorheffing = 17,15%

Thematische verloven Ouderschapsverlof

Elke werknemer die beschikt over een anciënniteit van 12 maanden in de 15 maanden voorafgaand aan zijn/haar aanvraag heeft een individueel recht op ouderschapsverlof. Dit recht op ouderschapsverlof wordt toegekend zolang het kind de leeftijd van 12 jaar niet heeft bereikt. Met ouderschapsverlof kan een werknemer zijn/haar loopbaan gedurende 3 maanden volledig onderbreken, overgaan op halftijds werk gedurende maximum 6 maanden of zijn/haar loopbaan gedurende een periode van maximum 15 maanden met 1/5 verminderen. Deze periodes kunnen opgenomen worden naar keuze van de werknemer. Er zijn specifieke bepalingen in geval van adoptie of voor een kind dat voor meer dan 66% gehandicapt is.

Zorgverlof (zorgen voor een zwaar ziek familielid)

Werknemers die voltijds werken hebben het recht om hun loopbaan volledig te onderbreken (maximum 12 maanden per patiënt) of met de helft of 1/5 te verminderen (maximum 24 maanden), op voorwaarde dat ze beschikken over een medisch attest. Werknemers die deeltijds minimum ¾ werken, kunnen kiezen tussen een volledige of een halftijdse onderbreking.

Palliatief verlof

De duur van dit verlof bedraagt één maand en kan verlengd worden met een maand. Dit verlof kan worden opgenomen onder de vorm van een volledige onderbreking of een vermindering met de helft of 1/5 van de loopbaan. 20


Volledig onderbreking (ongeacht uw leeftijd) Loopbaanvermindering tot een halftijdse betrekking

707,08 €*

Loopbaanvermindering met 1/5

- 50 jaar + 50 jaar

325,92 € 552,84 € (1)

- 50 jaar

110,57 € 148,70 € (2) 221,14 € (1)

Netto-uitkeringen voor thematische verloven In de tabel vind je de bedragen van de nettovergoedingen vanaf 1 december 2012. Het Vlaams Gewest kent ook nog bijkomende aanmoedigingspremies toe.

+ 50 jaar

Nettobedragen vanaf 01.12.2012

Source : WWW.RVA.be

* B ij een volledige onderbreking op basis van een deeltijdse betrekking, wordt de uitkering berekend in verhouding tot uw arbeidsregime. (1) Neem contact op met uw personeelsdienst of met de RVA om te weten of u recht hebt op dit verhoogde bedrag. (2) Enkel voor alleenwonende werknemers (behalve voor de statutairen van het onderwijs), d.w.z. voor de personen die uitsluitend met 1 of meerdere kinderen ten laste samenwonen.


21

Verplaatsingskosten, afschaffing van de carensdag, werkkledij en materiaal •

Verplaatsingskosten . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 23

•

Afschaffing van de carensdag . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 24

• Werkkledij . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 24 • Materiaal . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

22


25

Verplaatsingskosten Vanaf 1 juli 2011 betaalt de werkgever 100% van de prijs van een weektreinkaart van de NMBS (i.p.v. de vroegere 80%) ongeacht het gebruikte vervoermiddel, met uitzondering van de fiets (zie pagina 24). De terugbetaling wordt berekend op basis van de werkelijke afstand tussen de woonplaats en het werk. Deze afstand mag gecontroleerd worden door de werkgever. De werkgever betaalt een dagvergoeding, enkel voor de dagen effectieve aanwezigheid (zie tabel). Wanneer de werknemer het openbaar vervoer gebruikt

(NMBS, MIVB, DE LIJN, TEC) en de prijs van het vervoer is een eenheidsprijs (kaart voor 1 of meerdere trajecten, abonnement, …), dan bedraagt de tussenkomst van de werkgever 100% van de reële prijs die door de werknemer werd betaald, en dit ongeacht de afstand. Als de werknemer een abonnement gebruikt is er dus ook een tussenkomst voor de dagen afwezigheid, op voorwaarde dat deze dagen binnen de geldigheidsduur van het abonnement vallen en dat de werknemer het bedrag niet kan terugbetaald krijgen.

Tussenkomst van de werkgever in de vervoerkosten PC314 (01/02/2013) KM/Afstand 1 dag KM/Afstand 1 € 1,62 18 2 € 1,80 19 3 € 1,98 20 4 € 2,14 21 5 € 2,32 22 6 € 2,46 23 7 € 2,62 24 8 € 2,76 25 9 € 2,92 26 10 € 3,06 27 11 € 3,20 28 12 € 3,36 29 13 € 3,50 30 14 € 3,66 31-33 15 € 3,80 34-36 16 € 3,94 37-39 17 € 4,10 40-42

1 dag € 4,24 € 4,40 € 4,54 € 4,70 € 4,84 € 4,98 € 5,10 € 5,30 € 5,40 € 5,60 € 5,70 € 5,90 € 6,00 € 6,30 € 6,60 € 7,00 € 7,40

KM/Afstand 43-45 46-48 49-51 52-54 55-57 58-60 61-65 66-70 71-75 76-80 81-85 86-90 91-95 96-100 101-105 106-110 111-115

1 dag € 7,70 € 8,10 € 8,50 € 8,70 € 9,00 € 9,20 € 9,60 € 10,00 € 10,40 € 10,80 € 11,40 € 11,80 € 12,20 € 12,60 € 13,00 € 13,40 € 13,80

KM/Afstand 116-120 121-125 126-130 131-135 136-140 141-145 146-150 151-155 156-160 161-165 166-170 171-175 176-180 181-185 186-190 191-195 196-200

1 dag € 14,40 € 14,80 € 15,20 € 15,60 € 16,00 € 16,40 € 17,00 € 17,40 € 17,80 € 18,20 € 18,60 € 19,00 € 19,60 € 20,00 € 20,40 € 20,80 € 21,20


23

Verplaatsing met de fiets Voor werknemers die zich met de fiets verplaatsen bedraagt de werkgeverstussenkomst sinds 1 juni 2009 € 0,15 per km met een maximum van 10 km per traject, hetzij een maximum van 20 km heen en terug.

Afschaffing van de carensdag Als je beginneling bent moet je weten dat de eerste dag van werkongeschiktheid wegens ziekte of ongeval, bij arbeiders de carensdag genoemd, volgens de wet niet wordt betaald als de duur van de werkongeschiktheid minder dan 14 kalenderdagen bedraagt. Vanaf 1 juli 2011 wordt de carensdag definitief afgeschaft voor werknemers met minstens 6 maand anciënniteit in de onderneming (vroeger was dit 12 maanden). In het raam van de toenadering van de statuten, werd besloten de carensdag volledig af te schaffen maar bepaalde modaliteiten moeten nog worden verduidelijkt. 24


Werkkledij De werkgever dient de wetgeving betreffende ter beschikking stellen en onderhoud van beschermende kledij na te leven. Deze kledij moet voldoen aan de geldende technische normen. In de kapperssector moet de werkgever een schort en handschoenen voor eenmalig gebruik ter beschikking stellen van zijn personeel. In de sector van de schoonheidszorgen moet een tuniek en een schort ter beschikking gesteld worden. Als de vrijheid van werkkledij uitdrukkelijk in het arbeidsreglement of in de arbeidsovereenkomst vermeld staat, moet de werkgever de werknemers niet vergoeden volgens de hieronder vermelde modaliteiten. Als de werkgever niet de nodige werkkledij, zoals een hemd, een broek of een jurk ter beschikking stelt en niet instaat voor de reiniging en het onderhoud ervan, mag de werknemer zelf instaan voor de aankoop en het onderhoud van deze werkkledij. In dit laatste geval betaalt de werkgever een vergoeding van € 1.50 per gepresteerde of aangevatte arbeidsdag aan de werknemer. Indien de werkgever voorziet in de nodige werkkledij, maar het onderhoud ervan niet voor zijn rekening neemt, zal hij een vergoeding van € 1.00 betalen aan de werknemer per gepresteerde of aangevatte arbeidsdag


25

Materiaal Sinds 1 september 2012, kan u, als kapper/kapster, bij uw werkgever een forfaitaire jaarlijkse terugbetaling vragen van € 400 netto (kosten eigen aan de werkgever) indien hij u het minimum aan werkmateriaal dat nodig is voor de goede uitvoering van uw ver-

schillende taken niet ter beschikking stelt en hij het onderhoud van dit materiaal niet zelf verzekert. Bijkomende informaties kunnen op eenvoudige aanvraag steeds worden bekomen bij ACV bouw - industrie & energie.

Vorming tijdens de loopbaan •

Vormingsvergoeding van € 75 per dag . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 27

•

Recht op 16u vorming . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 28

• Ervaringsbewijs . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 28

26


•

Stage beroepsinleving . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 28

•

5 opleidingscentra . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 29

Conform het generatiepact heeft de sector zich er bij de laatste onderhandelingen toe verbonden de deelname aan vorming met ten minste 5% te verhogen. Sinds 2010 bieden de opleidingscentra van de sector meer dan 150 kwaliteitsopleidingen aan, tegen een zeer lage prijs. Bovendien krijgt elke werknemer voor elke dag vorming een premie van € 75 (zie verder). Voor meer informatie, surf naar de website van « campus Coach » www.coachbelgium.be Tijdens de laatste onderhandelingen, heeft de sector zich er eveneens toe verbonden de kwalificerende en voortgezette opleiding te verbeteren.

Opleidingsvergoeding van € 75 per dag (vervangt de kwalificatiekaart) Sinds 1 juli 2010 vervangt de opleidingsvergoeding, die betaald wordt door het Fonds voor Bestaanszekerheid, de kwalificatiepremie. Het systeem van de kwalificatiekaart bleek inderdaad weinig efficiënt met veel te lange betalingstermijnen.

De opleidingsvergoeding is een aanvulling bij uw loon. Zij wordt als volgt vastgelegd: – € 37,5 bruto voor erkende sectorale vorming van een halve dag (minimum 3 uur) of voor een avondopleiding. – € 75 bruto voor een erkende sectorale vorming van een volledige dag (minimum 6 uur). – € 25 bruto voor een bezoek aan een erkend professioneel vakbeurs. Een werknemer kan deze opleidingsvergoeding ontvangen voor een maximum van € 750 bruto per jaar. De opleiding moet wel erkend zijn door het sectoraal fonds en geregistreerd zijn. De controle gebeurt enerzijds via de elektronische identiteitskaart en anderzijds door de ondertekening van de aanwezigheidslijst. De vergoeding wordt betaald in de tweede helft van de maand volgend op de maand waarin de opleiding werd gevolgd (dus niet meer met de jaarlijkse betaling van de eindejaarspremie). Voorbeeld: Wie een erkende opleiding van campus Coach heeft gevolgd begin september 2011, zal de vergoeding op de rekening betaald krijgen rond half oktober.

De lijst met erkende opleidingen /erkende professionele salons is te vinden op de website van het Fonds (http://www.fbz-pc314.be).


27

Recht op 16 uur vorming per jaar Aangezien de sector sterk beïnvloed wordt door mode en nieuwe producten, leek het ons belangrijk de werkgevers aan te moedigen hun personeel opleidingen aan te bieden en het personeel uit te nodigen hieraan deel te nemen. Ten gevolge van de laatste onderhandelingen, hebben de werkgevers de verplichting ten minst 16 uur vakopleiding of technische opleiding per kalenderjaar voor te stellen aan de werknemers. Deze opleidingen mogen zowel binnen als buiten de onderneming plaatsvinden, op voorwaarde dat de vorming geaccrediteerd is door het sectorale vormingssysteem (zie verder). .

Deze vorming zal ook aan een controle worden onderworpen in het kader van de reglementering op sectoraal niveau. De werknemers van de sector kunnen, in bepaalde gevallen, ook genieten van een volledige of gedeeltelijke dekking van de opleidingskosten door de Gemeenschappen en de Gewesten. (Opleidingscheque, taalcheque, enz.).

Ervaringsbewijs Sinds 2008, is het voor kappers mogelijk een officiële erkenning of ervaringsbewijs te bekomen. Deze titel is tevens het bewijs van je vaardigheden voor toegang tot het beroep. Neem ook eens een kijkje op de site www.ervaringsbewijs.be (Nl) of www.validationdescompetences.be (F)

Beroepsinlevingsstage Stagiaires met een beroepsinlevingsovereenkomst (programmawet van 02/08/2002, artikels 104 tot 112) genieten een brutovergoeding die overeenkomt met de eerste categorie van de sectorclassificatie. 28


De 5 opleidingscentra van de sector

BLd Joseph Tirou 209-211 6000 Charleroi 071 36 64 28 • 0476 88 14 60 [email protected]

Verantwoordelijke: Di Placito Stéphanie

Verantwoordelijke: Di Placito Stéphanie

Voor meer informatie, bezoek de website www.coachbelgium.be.

m

Rue Pré du Cygne 2 4020 Bressoux 04 341 39 73 • 0476 88 14 60 [email protected]

ru nt

Opleidingscentrum Charleroi

n

Opleidingscentrum Luik

(FR) Di Placito Stéphanie 0476 88 14 60 (NL) Cindy Coucke 0473 47 14 83

ra Ve

Dankzij de tussenkomst van het Fonds voor Bestaanszekerheid, hebben werknemers van de sector recht op een voordelig inschrijvingstarief voor « campus Coach ». Voor € 50 per jaar in plaats van € 150 kan men gratis deelnemen aan meer dan 150 vormingen. De gids met de opleidingen Campus Coach werd je al samen met de inschrijvingsformulieren toegestuurd.

Marguerite Bervoetsstraat 136 1190 Vorst 02 344 88 07 • 0478 58 92 31 [email protected]

6 ce gs are 3 - B din sel 36 83 lei oe weg lare 14 Op R en se 47 be e e t s Ro 0473 ium. ucke gse 00 o g Bru 88 0 • bel dy C 8 4 ch Cin 0 2 coa lijke: @ e 12 05 cindy oord tw

De sector heeft vijf opleidingscentra opgericht om het personeel van kapsalons, fitnesscentra en schoonheidsinstituten de mogelijkheid te bieden opleidingen te volgen in de beste omstandigheden. In deze centra bieden in opleiding gespecialiseerde ondernemingen stages, cursussen, evenementen, enz... aan.

Opleidingscentrum Brussel


29

Opleidingscentrum Antwerpen Karel Geertsstraat 2B 2140 Borgerhout 03 235 88 80 • 0473 47 14 83 [email protected] Verantwoordelijke: Cindy Coucke

Vakbondsvertegenwoordiging en de strijd tegen discriminatie

30


•

Een syndicale ploeg om uw rechten te verdedigen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 31

•

De sectorale code voor non-discriminatie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 32

Een syndicale ploeg om uw rechten te verdedigen

ACV bouw - industrie & energie is er zich van bewust dat het leven niet altijd gemakkelijk is in de KMO’s van de sector en dat problemen met het respecteren van de arbeidsduur of het nemen van verlof schering en inslag zijn. Binnen het PC 314 werd een verzoeningscommissie opgericht, die zal helpen om een snelle oplossing te vinden voor eventuele geschillen. Opdat de sociale wetgeving en de collectieve arbeidsovereenkomsten zouden gerespecteerd worden, stelt ACV bouw - industrie & energie een ploeg van secretarissen en juridische diensten ter beschikking. De adressen van de secretariaten zijn achteraan in de brochure te vinden.

Een vakbondsafvaardiging per schijf van 20 werknemers Voor ons is het een traditie om met vakbondsafgevaardigden te werken in de bedrijven. Sinds 2007 kunnen de vakbonden van de sector afgevaardigden (uit het personeel) aanstellen in bedrijven waar er in het kalenderjaar voorafgaand aan de aanstelling gemiddeld 20 werknemers waren.

De definitie van onderneming is relatief breed. Meerdere kapsalons met slechts één “baas” vormen een onderneming. Meerdere bedrijven die door één en dezelfde persoon geleid worden zijn ook een onderneming. Als je vragen of twijfels hebt, aarzel nooit om je secretaris om raad te vragen. De vakbonden mogen vanaf 20 werknemers twee afgevaardigden en twee plaatsvervangers aanstellen. Deze afgevaardigden, gesteund en geadviseerd door de secretaris, kunnen hun collega’s vertegenwoordigen, de toepassing van de sociale wetgeving en de classificaties controleren, arbeidsovereenkomsten onderhandelen, enz. Ze zullen een conventionele bescherming genieten bij het uitoefenen van hun mandaat en kunnen op basis van hun syndicale activiteiten niet worden ontslagen.


31

De sectorale code voor niet-discriminatie De sociale partners van de sector hechten veel belang aan preventie en aan de strijd tegen elke ongewenste vorm van discriminatie op basis van geslacht, ras, kleur, afkomst, nationale of etnische oorsprong, seksuele geaardheid, burgerlijke staat, geboorte, leeftijd, religieuze of filosofische overtuiging, handicap of fysieke kenmerken. De sector heeft er zich trouwens ook toe verbonden voor 2013 en 2014 de werkgelegenheid en de opleiding van risicogroepen te promoten. Een arbeidsovereenkomst voorziet dat de werkgevers worden verwacht bij de aanwerving, de selectie, de beoordeling of het vastleggen van het loon iedereen gelijk te behandelen. Een vertrouwenspersoon moet aangesteld worden om eventuele klachten te beluisteren. Als je het slachtoffer bent van discriminatie of als je er getuige van bent geweest, contacteer dan je secretaris.

32



33

Einde van de arbeidsovereenkomst, stelsel van werkloosheid met bedrijfstoeslag (SWT of het vroegere brugpensioen)

34


•

Einde van de arbeidsovereenkomst . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 35

•

Stelsel werkloosheid met bedrijfstoeslag (SWT of het vroegere brugpensioen) . . . . . . . 37

Einde van de arbeidsovereenkomst Het einde van de arbeidsovereenkomst is op dit ogenblik in volle ontwikkeling. We moeten hier ook rekening houden met de toenadering van de statuten arbeiders-bedienden. Vanaf 1 januari 2014 zal er geen verschil meer bestaan inzake opzeg tussen arbeiders en bedienden. Er bestaat nu een compromis dat discriminatie in de arbeidsovereenkomsten afschaft. Indien de werkgever de arbeidsovereenkomst beëindigt voor 31 december 2013 Voor de arbeiders/arbeidsters maakt het Koninklijk Besluit van 2 december 2011 een opzegtermijn verplicht in geval van ontslag. Indien u geniet van de nieuwe op Anciënniteit Opzegtermijn zegtermijnen (arbeidersovereenkomst Minder dan 6 maand 42 dagen aangevat vanaf 1 januari 2012), zal de RVA u een vergoeding storten van 6 maand tot 3 jaar 42 dagen € 1.250. Voor de andere werknemers, 3 tot 5 jaar 49 dagen bedraagt deze premie € 1250 indien 5 tot 10 jaar 56 dagen zij minder dan 5 jaar anciënniteit heb 10 tot 15 jaar 77 dagen ben, € 2.500 na 5 jaar anciënniteit en 15 tot 20 jaar 112 dagen € 3.750 na meer dan 10 jaar anciën + 20 jaar 147 dagen niteit.


35

Indien de werknemer de arbeidsovereenkomst beëindigt Voor arbeiders die hun overeenkomst willen beëindigen, is de opzegtermijn 14 kalenderdagen en 28 kalenderdagen na ten minste 20 jaar anciënniteit. In dit geval kan het einde van de arbeidsovereenkomst worden aangekondigd door middel van een aangetekende brief, waarin de begindatum en de duur van de opzegperiode worden vermeld. De opzegtermijn gaat pas in op de maandag die volgt op de week waarin de aankondiging is gebeurd. Voor de bedienden is de opzegtermijn bij ontslag door de werknemer in principe gelijk aan de helft van de opzegtermijn bij ontslag door de werkgever, met een maximum van: - 3 maanden als het jaarloon lager is dan € 32.254 bruto; - 4,5 maanden als het jaarloon lager is dan € 64.508 bruto; - 6 maanden als het jaarloon hoger is dan € 64.508 bruto.

Indien de werkgever de overeenkomst beëindigt na 1 januari 2014 In dit geval zullen nieuwe bepalingen van toepassing zijn op alle werknemers (arbeiders en bedienden) met langere opzegtermijnen voor de vroegere arbeiders. Op dit ogenblik kunnen wij u uitsluitend de opzegduur meedelen volgens het compromis van de regering. Er dienen echter nog talrijke modaliteiten te worden bepaald. 36


Anciënniteit

Compromis regering

0 3m 6m 9m 1j 1j3m 1j6m 1j9m 2j 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 ...

2w 4w 6w 7w 8w 9w 10w 13w 12w 13 15 18 21 24 27 30 33 36 39 42 45 48 51 54 57 60 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71 72 73 74 +1w/j

Het Stelsel werkloosheid met bedrijfstoeslag (SWT of het vroegere brugpensioen) Sinds 1 januari 2012, werd het brugpensioen het ‘Stelsel werkloosheid met bedrijfstoeslag’. Zelfs al blijven weinig werknemers werkzaam in de sector tot de leeftijd van het brugpensioen, moeten we toch vaststellen dat het generatiepact de anciënniteitvoorwaarde serieus verhoogd heeft.

Het brugpensioen op 58 jaar Dit brugpensioenstelsel blijft mogelijk tot 31 december 2013 met akkoord van de werkgever en steeds strengere anciënniteitsvoorwaarden (38 jaar voor mannen, 35 jaar voor vrouwen). De sector heeft nochtans de mogelijkheid dit stelsel te verlengen tot 31 december 2014 met steeds strengere anciënniteitsvoorwaarden (38 jaar voor de vrouwen op 1 januari 2014).

Het brugpensioen op 56 jaar voor lange loopbanen Het stelsel conventioneel brugpensioen vanaf 56 jaar met een beroepsloopbaan van 40 jaar werd verlengd in de sector kappers, fitness en schoonheidszorgen en dit tot 31 december 2015.


37

Veiligheid, gezondheid en strijd tegen sociale fraude

38


•

De Overeenkomst Veiligheid/Gezondheid . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 39

•

Enkele raadgevingen aangaande de lichaamshouding . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 41

•

De knappe kapper . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 43

•

Strijd tegen sociale fraude . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 44

39

ACV bouw - industrie & energie blijft heel actief inzake de preventie van de risico’s voor de gezondheid van de werknemers in de sector. Wij zetten trouwens onze ambitie voort om op korte termijn te komen tot de uitwerking van een Europese richtlijn over deze materie. Wat België betreft, hebben wij reeds een stap vooruit gezet daar wij op 25 januari 2012 hieromtrent een collectieve arbeidsovereenkomst hebben getekend. Hierin staan een zeker aantal verbintenissen vanwege de sociale partners, en eveneens maatregelen betreffende de verschillende risicofactoren zoals daar zijn:  Gebruik van producten, bescherming van de huid en de luchtwegen;  Musculoskeletale aandoeningen;  Werkomgeving en werkorganisatie;  Bescherming van het moederschap;  Mentale belasting. Deze overeenkomst geeft ook richtlijnen aan werkgevers en werknemers in de kapsalons.

Individuele beschermingsmaatregelen  Het dragen van werkkledij aangepast aan het uit te voeren werk en meer bepaald van schoenen met een antislipzool.  Geen juwelen dragen aan de handen of de polsen tijdens het werk. Water en chemische producten onder juwelen werken huidaandoeningen in de hand.  De handen goed spoelen en afdrogen wanneer men in contact is gekomen met oplossingen die irriterende producten bevatten.  De handen niet afdrogen met handdoeken die voor de klanten bestemd zijn.  Dragen van beschermingshandschoenen, liefst voor éénmalig gebruik, ter beschikking gesteld door de werkgever bij:  to kleurspoelingen, het aanbrengen van mechen en kleuringen (ook bij controle van het resultaat) en bij emulgerende eindspoelingen;  permanents en fixatie; testpacks inbegrepen;  voorbereiden, mengen en overgieten van chemische stoffen;  wassen van het haar;  schoonmaken of ontsmetten van toestellen, instrumenten, werkmateriaal en lokalen.  Aanbrengen van een handbeschermende crème vóór elke activiteit, tijdens de pauzes en aan het eind van de werkdag.  Handen wassen met pH-neutrale zeep.


De overeenkomst Veiligheid/Gezondheid

Beschermingsmaatregelen op het vlak van organisatie  Om hygiënische redenen verbod op eten, drinken of roken op de werkplaats.  Gebruik van mengrecipiënten, van verdelers van individuele doses en van recipiënten die geschikt zijn voor het verdunnen van geconcentreerde producten.  Plaats waar de handen worden gewassen en verzorgd voorzien van huidverzorgingsproducten en handdoeken bestemd voor eenmalig gebruik.  In de organisatie van de activiteiten voor iedereen rekeningen houden met voldoende evenwicht tussen nat en droog werk.  Gebruik van beschermingshandschoenen met de juiste maat die voldoende dicht zijn en geen allergie veroorzaken.  Gebruik van handschoenen die boven de pols komen bij het wassen van het haar.  Geen werkmateriaal gebruiken (zoals haarspelden, scharen, enz...) dat nikkel kunnen vrijgeven.  Schoonmaken en ontsmetten van werkmateriaal (kam, schaar, haarspelden, scheermes, tondeuse) en correct onderhoud van de lokalen en meer bepaald van de toiletten.  Onderhoud van de vloer  De producten voor individuele bescherming moeten ter beschikking gesteld worden van de werknemers op verschillende plaatsen van het salon, zoals in de personeelslokalen, de karretjes, …  De werknemers moeten minsten één maal per jaar een opleiding krijgen over de beschermingsmaatregelen op het werk of bij het 40


introduceren van nieuwe producten of bij aanwerving.  De saloneigenaars moeten zich eveneens vormen over deze beschermingsmaatregelen op het werk. Wij kunnen u alleen nog aanraden de Risktrainer te raadplegen op de site van het FBZ (www.fbz-pc314.be) die als sectorale referentie geldt inzake preventie.

41

Deze foto’s spreken voor zich ACV BIE ••• De rechten ••• Kappers - Schoonheidszorgen - Fitnesscentra

Enkele raadgevingen aangaande de lichaamshouding De “musculoskeletale aandoeningen” zijn aandoeningen die pijn, zwakte, ongemak of onvermogen veroorzaken in gewrichten, spieren en pezen. Een groot aantal werknemers worden getroffen door osteo-articulaire aandoeningen of gewrichtsaandoeningen: lenden 47%, nek 37%, rug 37%, schouders 28% en pols 19%. Er worden bovendien veel aderaandoeningen in de onderste ledematen vastgesteld. 20% van de werknemers hebben spataders en 60% klagen over zware benen.

Belangrijkste oorzaken : – – – – – – – –

Lang rechtstaan Slechte houdingen Steeds terugkerende bewegingen Slechte plaatsing in hoogte en lengte van de wasbakken Gebruik van niet regelbare stoelen Bereikbaarheid van het gereedschap Gewicht van het gereedschap Afwezigheid van ergonomische scharen die de pink ondersteunen.

Enkele tips : – – – –

Hou het lichaam mooi recht Hou de schouders horizontaal Ellebogen niet optrekken Polsen niet overdreven buigen.

Goede lichaamshouding bij shampooing Goede lichaamshouding : – – – – –

Te vermijden houding : – – – – – –

42

Asymmetrische lichaamshouding Lichaam en schouders buigen naar links Gebogen linker pols Elleboog is omhoog Hoofd opzij Voeten staan niet comfortabel op de grond.


Lichaam mooi recht houden Hoofd staat in het verlengde van de wervelkolom Schouders zijn horizontaal Ellebogen en polsen zijn in een comfortabele houding En de kapster draagt beschermende handschoenen.

De knappe kapper Ter informatie herinneren wij u aan de site van de “Knappe Kapper” opgestart in 2011 door de Federale overheidsdienst Volksgezondheid. Deze site wil kappers aanzetten de elementaire voorzorgen te nemen wanneer ze werken met potentiële risicoproducten zoals haarverf- of permanentproducten. Wij raden u ten stelligste aan de talrijke raadgevingen hieromtrent op te volgen.

Voor meer informatie www.knappekapper.be


43

Strijd tegen de fraude Elk jaar worden er heel wat onwettelijke uren gepresteerd in de sector van de kappers en de fitnesscentra (niet aangegeven uren, prestaties in het zwart om de maand af te ronden). Deze fraude is een echte economische en sociale plaag die oneerlijke concurrentie in de hand werkt en die er bovendien voor zorgt dat onze sociale zekerheid heel wat inkomsten misloopt en de financiering ervan dan ook in gevaar brengt. Naar het voorbeeld van wat er gebeurt in andere sectoren, willen we actief meewerken aan het tot stand komen van een samenwerkingsakkoord met de inspectiediensten. Onze actie zal vooral gericht zijn tegen misbruiken in de sector. Meestal gaat

44


het hier om het niet naleven van arbeidsvoorwaarden zoals arbeidsduur en loon. Wij zijn er ook van overtuigd dat het in stand houden van de lage lonen en precaire overeenkomsten in de sector aanzetten tot fraude. ACV bouw - industrie & energie blijft voluit het principe verdedigen dat alle arbeid recht moet geven op een degelijk loon dat wordt aangegeven aan de RSZ. Om de fraudemechanismen beter te kunnen vaststellen komen de sociale partners samen met een werkgroep vanaf september 2013. Wij houden u zeker op de hoogte van de ontwikkelingen binnen deze werkgroep.

Inschrijvingsformulier Centrale (naam, code) Naam en vornaam

Lidnr Man / Vrouw - Gehuwd/ Ongeh., Gescheiden, Weduw(e)naar (*)

Straat Postnr Geboortedatum

Huisnr.

Bus

Gemeente Nat. Rijksregisternr

Bankrekening

Telnr.:

App

E-mail:

-

-

@

TEWERKSTELLINGSGEGEVENS OP DE KEERZIJDE INVULLEN A.U.B. !! Lid vanaf __________________________komt over van ______________________ Lid sinds_____________________ _________________________________________________________________________________________ _________________________________________________________________________________________ _________________________________________________________________________________________ Datum : ________ / ________ /__________

Handtekening: ____________________________

Tewerkstellingsgegevens Naam huidige (laatste) WERKGEVER Adres

Huisnr. App Bus

Postnr

Gemeente

Aard onderneming / Instelling

Beroep

(*) Schrappen wat niet past (**) Onderlijnen wat past

RSZ-nr Privé : Openbare sector :

Paritair Comité

Arbeider / Bediende / Kader (*) Onderwijspersoneel (basis, secundair, hoger)

+ functie _____________________________________________________________________

Ambtenaren : functie / graad: ________________________________________________________

Sinds : ________ / ________ /________ Tot ________ / ________ /________ Voltijds / Deeltijds / Ander (*) ________ / ________ uren. Niet Tewerkgesteld wegens : Ziekte, werkloosheid, wachtvergoeding, student, schoolverlater in wachttijd, loopbaanonderbreking (halftijds, voltijds), brugpensioen (halftijds, voltijds), pensioen (**) sinds : ________ / ________ /________ Gevolgde opleiding____________________________________________________________________________

Adressen Aalst - Oudenaarde Antwerpen Bastogne Bruxelles Charleroi Gent - Eeklo Hasselt Leuven Liège Mechelen Mons - La Louvière - Hainaut Occidental Namur - Brabant Wallon Turnhout Verviers Waas en Dender West-Vlaanderen

Aalst: Hopmarkt 45 Nati onalestraat 111 rue Pierre Thomas 12 Pleti nckxstraat 19 rue Prunieau 5 Gent: Poel 7 Mgr. Broekxplein 6 Martelarenlaan 8 boulevard Saucy 10 Onder Den Toren 5 Mons: rue Claude de Betti gnies 10 / 12 La Louvière: place Maugrétout 17 Tournai: avenue des Etats-Unis 10 bte 7 Bouge: chaussée de Louvain 510 Nivelles: rue des Canonniers 14 Korte Begijnenstraat 20 pont Léopold 4 / 6 Dendermonde: Oude Vest 146 Sint-Niklaas: Hendrik Heymanplein 7 Brugge: Oude Burg 17 Ieper: St.-Jacobsstraat 34 Kortrijk: President Kennedypark 16 D Oostende: Dr. L. Colensstraat 7 Roeselare: H. Horriestraat 31

ACV bouw - industrie & energie Trierstraat 31/33 - 1040 Brussel T 02 285 02 11 ■ [email protected]

■

www.acvbie.be

T 053 73 45 84 T 03 222 70 81 T 063 24 47 00 T 02 557 85 85 T 071 23 08 93 T 09 265 43 61 T 011 29 09 80 T 016 21 94 21 T 04 340 73 10 T 015 71 85 30 T 065 37 25 93 T 065 37 26 11 T 069 88 07 42 T 081 25 40 27 T 067 88 46 35 T 014 44 61 01 T 087 85 99 66 T 03 765 23 17 T 03 765 23 00 T 050 44 41 76 T 059 34 26 30 T 056 23 55 51 T 059 55 25 40 T051 26 55 31

De lonen, premies en andere voordelen in de sector kappers, schoonheidszorgen en fitnesscentra

Recommend Documents