- De LeeuwPers 16 december 2010
De LeeuwPers brult! Voor u ligt een eenmalige uitgave van “De LeeuwPers”, een schrijfproduct van deelnemers van Leeuwenborgh Opleidingen van 2010. “De LeeuwPers” geeft een uniek beeld van wat deelnemers kunnen bereiken door deel te nemen aan een cursus of opleiding. Zij hebben niet alleen de teksten geschreven en de foto’s gemaakt voor deze krant, maar hebben ook zelf de interviews geregeld en afgenomen. “De LeeuwPers” is op 16 december 2010 tijdens een feestelijke bijeenkomst in “De Hanenhof” te Sittard-Geleen gepresenteerd aan alle deelnemers en enkele genodigden en ligt vandaag bij u in de brievenbus. In de vrije dagen die komen is het zeker de moeite waard om de krant te lezen. Als u in ieder geval die moeite neemt, is laaggeletterdheid door Leeuwenborgh Opleidingen, maar vooral door hun deelnemers, onder de aandacht gebracht van 180.000 gezinnen in de regio MaastrichtMergelland en Westelijke Mijnstreek! Veel plezier bij het lezen van “De LeeuwPers”!
Lezen en schrijven (g)een probleem!
1
Aanmoedigingsprijs
2
Laaggeletterd
3
Een bezoek aan het LSO
4
Ambassadeurs van de laaggeletterdheid
5
Excursie bibliotheek
8
World Press Photo
11
De mannen van Sjoen Graas
13
Bezoek Banenmarkt
15
Maastricht Toeristenstad
17
Foto's uit mijn land
21
Eerst water
26
Puzzels
29
Colofon De LeeuwPers is een uitgave van Leeuwenborgh Opleidingen Sector Educatie Maastricht/Sittard Redactie: Marina Pex Vormgeving: Patrick Heuts Druk: MTB
Puzzel en win! Kijk op pagina 29 en 30 Los de puzzels op en maak kans op mooie prijzen!
© Leeuwenborgh Opleidingen 2010
������������ ��� ���������� �����
���� �� ������ ������ ��� ���������� ������ ���������������������� ������ ������������� �����������������������������
���� ����������������� ��������� ���������������������� ������� ��������������������� ��� ������������������������� ������������������ ���� ������ ��� �������������������������� ����������� ��� ����������� �������� ���������������� ������ ����������������������������� ������������������������������
����������������������������� �� ��������������������������� ��� ���������� ���������������� ������������������������ ��� ���� ������ ���� ���������������� ��������������������������� ������� ���������������������� ���������������� ������������ �������������� �������� ��������� !������� �������� ������������� ���������������������� ������ ������"���� ������������� � ���� ���������������������� �������� ����#�����$� %������&������'��(� ���������������� ����������������������������� ������ ���������������������� �� �������������������������� �� ���������������� ������ �� �������������� ����������� ���
�� ��������� ��!���"�#����� ������$ ������� ���
������������������������������������������� ��������
�����������������!���"
!� �����������������+�,,,�������������� ����������������-�������������������������� ������-�������� � ����������. /�� ������ ����������/�� ������������ �����������0,�,,,��������� ��������� .�!� ��������������1�� 2�*,,�������������� ����������������-�������������������������� ������-�������� �����������. /�� ������ ����������������0�*����������������� ��������� .�!� ��� �������34�������� � ���� ������������.�!� �5*4��������������������������������. "�������������������������������� �������������������������� ����������� ���������������� ���� ��-����������������������������6�������������������������������������������������78 ����������������������������������������������������������� ����������������������9�������������� ����������������������������������������������������� 9�������������������� ���� ����������� ��������� ������������ #��!������������������������������������������������������������� �������������������� �� �����������:;���%������������������������ ��<=��:!� ������������������ �����������������=��:�������������� ���������������������� ��������������=��:!� �����������������������������������<=������������������ �� ������������������������������������������������������ ������ ����������-��� �����������< $����������!������������%&�����������������'���������>���� ?�����������>��������$�������)����� �������������������������� ��� ����� �� ������ ���������������������� ����������������� �������� ���������������������� � ����������� $������������%�()��*�������&�� ���'����� ��������������������� ��������������������� ����������������������)��������@����� ��� �����������:"�������������������� �������=������������8����������������������������:)�������� ���������=���������������� ��������������������������� ��� �� ����� ������������������ ������ �� ��������@������������������������������� ���6�� �������7�����������A��� ������������������� ������ ������������ ����������������������� ���������������� ��������������� ������������������ ��������������
�������������0������ &���/�� �����+.���������� ��������������������� ���� ����� ������������� ���� ����� ����������� ����������� :)������� �������=8�
(1$��234������������� ��������������������� ��� ����� ��� ��� � �������� ����������������� ����6������������������ � �������������7�������� ��������������8
1����5�67 �� )��������������*�������������� ��� ����������������� ����������������
8���������/��4 ?�������.������57 )������������������������������ ����������������<
+�!�����%,���������-'��� �������������������� ���������� ���� ���������� ���������������������� ����8�B�����C������"�����������!����/���%�����!�����!������!��������$�� �����������>����������� D����'��������$�������)��������6�� �����������������7�"���(�#���� ��������������!��!����.��������������/� �������>� ���������������������������� �������8� ������������������������9����������� ���� $������� ��0
����������� ������������������� �����
– De LeeuwPers – 16 december 2010
Aanmoedigingsprijs laaggeletterdheid
schrijven” via zijn werkgever en heeft door dit kenbaar te maken bij zijn collega ’s anderen “over de streep getrokken” om eveneens een cursus te gaan volgen.
door Robert Leeuwenborgh Opleidingen heeft drie jaar geleden besloten elk jaar een “Aanmoedigingsprijs laaggeletterdheid” uit te reiken, die bestaat uit twee onderdelen: een prijs voor een deelnemer, die doorzettingsvermogen en moed heeft getoond bij het bestrijden van zijn of haar laaggeletterdheid; een schrijfproduct gemaakt door en bestemd voor deelnemers zelf. Het eerste jaar is deze prijs uitgereikt aan een vrouw. Zij is sinds enkele jaren oma en wil graag haar kleinkinderen kunnen
voorlezen. Zij zette de stap naar een cursus “Lezen en schrijven” en heeft dit kenbaar gemaakt aan haar man, kinderen en verdere familie. Dat jaar is als schrijfproduct “Nooit te laat!” gemaakt: een boekje, waarin op treffende wijze in teksten of gedichten gevoelens van deelnemers aan cursussen “Lezen en schrijven” zijn verwoord. Vorig jaar is deze prijs uitgereikt aan een man. Hij volgt zelf een cursus “Lezen en
Dat jaar is als schrijfproduct “Lekker makkelijk!” gemaakt: een boekje met een vijftigtal recepten van deelnemers; een multicultureel boekje, dat u een kijkje gunt in de keukens van diverse landen, dichtbij en veraf. Dit boekje is nog verkrijgbaar voor € 5,-. Bel vanaf 3 januari 2011 Leeuwenborgh Opleidingen (0880015379) en reserveer een exemplaar. Een leuk boekje om cadeau te doen of zelf te gebruiken!
© Leeuwenborgh Opleidingen 2010 –2–
Puzzel en win! Kijk op pagina 29
Los de puzzels op en maak kans op mooie prijzen!
Puzzelfoto 2
– De LeeuwPers – 16 december 2010
Het laaggeletterd zijn is lange tijd een taboe geweest. Niet in de laatste plaats, omdat laaggeletterden zelf meesters zijn in het niet laten blijken van hun laaggeletterdheid. Een mooi voorbeeld daarvan is het verhaal van twee broers, die naast elkaar in een dorp wonen in ons werkgebied. De ene broer gaat al enkele jaren twee keer per week met de sporttas de deur uit voor zijn wekelijkse training; de andere broer volgt twee keer per week diverse cursussen voor zijn werk. Tijdens een voor de deelnemers georganiseerde provinciale activiteit treffen de broers elkaar en wat blijkt: beiden volgen een cursus “Lezen en schrijven” op dezelfde avond, maar in een andere stad. Zij wisten dit niet van elkaar en ook
Laaggeletterdheid een taboe? door Robert
hun familie en werkgevers waren niet op de hoogte. Nu gaan beide broers trouwens samen naar de cursus en intussen is hun familie en hun werkgever op de hoogte. Dat levert hun ook nog wat voordelen op: de familie ondersteunt hun nu bij hun cursus en van beide werkgevers mogen zij een deel van de cursus onder werktijd doen.
post moet ontvangen. Hij maakt graag met iedereen een praatje en is op de hoogte van alle nieuwtjes in het dorp (en verspreidt die uiteraard zelf ook weer). Tot de dag dat zijn baas wil, dat hij via de computer werkbriefjes inlevert van zijn werkzaamheden. Hij kan lezen, noch schrijven! In eerste instantie raakt hij in paniek, want het zou kunnen betekenen, dat Een ander voorbeeld is het hij zijn baan verliest. Via een verhaal van de postbode in een goede vriend hoort hij van de dorp van ons werkgebied. Al meer mogelijkheid een cursus “Lezen dan twintig jaar bezorgt hij dag en schrijven” te kunnen volgen. in dag uit de post. Via een zelf Nu volgt hij al ruim een jaar een ontwikkeld systeem van symbolen cursus. en cijfers onthoudt hij wie welke
© Leeuwenborgh Opleidingen 2010 –3–
Hij heeft zijn baan behouden en kan nu gewoon via de straatnamen en de naambordjes op de deur de post bezorgen! Dankzij het doorzettingsvermogen van deze mensen en vele anderen komt het probleem laaggeletterdheid langzaam uit de taboesfeer!
Puzzel en win! Kijk op pagina 29 Los de puzzels op en maak kans op mooie prijzen!
Puzzelfoto 3
– De LeeuwPers – 16 december 2010
Een bezoek aan het LSO Gaat het Limburgs Symfonie Orkest naar Brabant? door Ald1 Maastricht Op woensdag 3 november 2010 brengen wij, 16 cursisten van de cursus NT2 van Leeuwenborgh Opleidingen een bezoek aan het Theater aan het Vrijthof. Daar hebben we een gesprek met de directeur van het LSO, meneer Broeren.
De Nederlandse werknemers hebben collega’s uit 14 verschillende landen.
En dan nog een leuke verrassing: we krijgen ieder twee gratis kaarten voor een concert in december. Daar gaan we zeker naar toe!
Hoeveel kost een kaartje voor 1 persoon? Tussen € 20, - en € 35, -.
(Advertentie)
Waar kun je leren pianospelen? Op het conservatorium. Dit duurt 5 tot 6 jaar. Je moet eerst ongeveer 10 jaar oefenen.
Hoeveel mensen werken bij het LSO? 94.
Misschien gaat het LSO samen met het Brabants Orkest. Wat vindt u van een fusie? Dat vind ik een slecht idee. Doe de fusie in de Randstad. Daar zijn meer orkesten. Limburg is trots op zijn eigen orkest!
Speelt het LSO alleen in Maastricht? Nee, ook in Sittard en Heerlen, Roermond, Weert en Venray. Soms ook in Utrecht, Groningen, Amsterdam, Rotterdam, Den Haag, Den Bosch, Eindhoven, Tilburg en Breda.
Puzzel en win! Kijk op pagina 29 Los de puzzels op en maak kans op mooie prijzen!
Hoe vaak speelt het orkest? Het orkest speelt ongeveer 100 keer per jaar. Hoeveel kost het LSO? € 6.500.000, - per jaar. Hoe lang bestaat dit orkest? 127 jaar. Het is het oudste orkest van Nederland. Werken bij het LSO alleen Nederlandse mensen? Nee, bij het LSO werken ook musici uit het buitenland.
Na het interview mogen we in de zaal luisteren naar een repetitie van het orkest. Er wordt hard gewerkt aan het concert voor vrijdag en zaterdag.
Puzzelfoto 4
© Leeuwenborgh Opleidingen 2010 –4–
– De LeeuwPers – 16 december 2010
De nieuwe ambassadeurs van de laaggeletterden door de ambassadeursgroep: Lambert, Barbara, Catrien en Marij
Kunnen jullie je voorstellen? Mijn naam is Catrien Terlinde en ik ben huisvrouw. Ik ben Barbara Pieters en ik ben werkzaam bij de MTB. Ik ben Lambert Vos en ik ben werkzaam bij een postbedrijf. En ik ben Marij Valcq en ook ik ben werkzaam bij de MTB. Wat betekent dit: ambassadeurs van de laaggeletterden? Wij proberen mensen die slecht kunnen lezen, schrijven of rekenen over de drempel te trekken zodat ze weer naar school gaan. Want ook al ben je ouder, je kunt nog altijd leren lezen, schrijven of rekenen. Misschien zelfs beter dan vroeger, je bent nu minder snel afgeleid en je hebt nu meer geduld en je weet nu waarvoor je het doet. Je hoeft je nergens voor te schamen want met jou zijn er nog 1.5 miljoen mensen die moeite hebben om zich te redden in deze maatschappij. Zij kunnen geen of bijna geen post lezen, ondertiteling van films gaat niet, boodschappenlijstjes kunnen ze niet maken of lezen, ze weten niet welke reclame er is in de winkel enz., enz. Waarom wilden jullie ambassadeurs worden? We zijn gevraagd door onze docente en hebben geen minuut getwijfeld om het te doen. Waarom zijn jullie gekozen? Omdat wij uit ervaring spreken.
Ook wij zijn laaggeletterd geweest of we zijn het nog. Maar het belangrijkste is dat wij een aantal kwaliteiten hebben die een ambassadeur nodig heeft zoals: goed kunnen praten, zich vrijwillig ergens voor willen inzetten, goed kunnen luisteren, iemand kunnen overhalen, inleven in iemand anders. Zijn jullie nooit naar school geweest? Natuurlijk wel, dit is verplicht in Nederland. Maar niet iedereen deed zijn best op school. Een aantal van ons knutselde liever dan de leervakken doen. Sommigen waren veel ziek, anderen werden gepest. Een van ons ging altijd met de kermis mee en de kermisschool was alleen bij grote steden, dus onregelmatig naar school. Iemand anders kwam uit een groot gezin en moest al vroeg gaan werken Hebben jullie al ambassadeurswerk gedaan? Een van ons, Lambert, heeft in zijn eentje ong. 700
handtekeningen opgehaald om te protesteren tegen de bezuinigingen van de overheid. Door deze bezuinigingen staan de projecten voor laaggeletterden op de tocht. Dit mag niet gebeuren. Marij is goed aan het werven op haar werk en heeft al een aantal mensen attent gemaakt op de lees-, schrijf- en rekenlessen. Catrien heeft haar man meegenomen naar school. Deze zit niet alleen bij de Nederlandse les maar heeft zelfs computercursussen gedaan. Zo ziet u dat we langzamerhand allerlei dingen doen die een ambassadeur doet. Hebben jullie contact met de landelijke stichting ABC? Ja, ze weten dat we de cursus ambassadeurschap gevolgd hebben. Een aantal van hen zijn bij onze presentatie geweest toen we ons levensverhaal verteld hebben. Tevens zijn we uitgenodigd voor de landelijke trainingsdag voor ambassadeurs. Deze was in Utrecht en we
© Leeuwenborgh Opleidingen 2010 –5–
hebben daar workshops kunnen volgen in o.a.: “Hoe praat je met een wethouder?” en ”Hoe kom je binnen bij een gemeente?” “Waarom is een portfolio belangrijk?” We hebben ook geleerd wat het nut van een mediatraining is. Deze dag was heel erg zinvol en heel erg leerzaam. Willen jullie nog iets zeggen tegen de lezers van deze krant? Ja, je hoeft je nergens voor te schamen! Er zijn zoveel mensen die niet of nauwelijks kunnen lezen of schrijven. Kom naar het ROC Leeuwenborgh Opleidingen of een ander ROC. Daar zijn niet alleen goede docenten maar ook medeleerlingen die je willen helpen en die je op je gemak stellen.
KOM ACHTER DE TELEVISIE UIT EN GA WEER LEREN WANT DAARVOOR BEN JE NOOIT TE OUD OF TE DOM!!!!!!
– De LeeuwPers – 16 december 2010
Denken aan… door Ald1 Sittard: Qinying, Jinghe en Zhongfa, Zoubida, Fatna en Marzouk, Jasna
Ik woon in Nederland Ik denk aan … Amsterdam mooi koe kaas ei melk bloemen bomen schoon Maastricht Limburg Koningin Beatrix
Ik kom uit Marokko Ik kom uit Montenegro Ik denk aan … familie Podgorica paprika olijven kool kaas vis baklava Suikerfeest president Filip Vujanovic
Supitsha geslaagd! door Nbd6 Sittard: Hassan, Bülent, Siroesj en Kye Suk
We hebben gepraat met Supitsha T. Ze heeft het inburgeringsexamen gehaald. Wij moeten nog naar het examen. Wij hebben vragen gesteld. Hoe was het examen in Eindhoven? Voor mij was KNS (= Kennis Nederlandse Samenleving) en Elektronisch Praktijkexamen niet moeilijk. KNS waren 45 vragen en Elektronisch Praktijkexamen ook. TGN (= Toets Gesproken Nederlands) vond ik wel heel moeilijk. Dat duurde 45 minuten.
Ik denk aan … familie Rabat sinaasappels olijven Berkane en Nador (geboorteplaatsen) yajin couscous baklava Suikerfeest Koning Mohammed VI
Ik kom uit China
Ze vroegen heel veel over mijn taalstage. Bijvoorbeeld waar ik taalstage gedaan had, hoe het daar ging met praten, of ik het leuk vond etc. Ze vroegen ook welk portfoliobewijs ik belangrijk vond en waarom.
Met wie heb je gepraat? Hoe ging het gesprek?
Wat moeten wij volgens jou doen om te slagen voor het Centraal Examen? Alles heel veel oefenen. En veel luisteren en praten. Maar vooral heel veel oefenen, thuis ook.
Ik denk aan… familie Peking rijst bami mooi heel warm president Hu Jintao
Wanneer kreeg je de uitslag van het examen? Ik had binnen 2 weken de uitslag van het Centraal Examen. De uitslag van het panelgesprek kreeg ik na 1 week.
Wat vond je het leukst om te doen voor je portfolio? Eigenlijk vond ik alle portfoliobewijzen leuk. Ik ben niet bang om te praten. Maar het leukst vond ik praten met ouders van andere kinderen.
Toen je het diploma kreeg, hoe voelde je je toen? De diploma-uitreiking was 29 september. Dat was heel fijn. Ik was heel blij. En mijn man was trots op mij. Ik had vrij gevraagd van mijn werk voor de diplomauitreiking. Ik had heel hard gewerkt voor het examen en het is fijn dat ik er niet meer aan hoef te denken.
Hoe lang duurt het panelgesprek (examen portfolio)? Officieel duurt dat 45 minuten. Ik was klaar na 25 minuten.
Supitsha werkt nu bij een bedrijf in Sittard. Ze wil misschien een opleiding gaan doen voor verkoopster.
Welk examen is het moeilijkst? Voor mij was dat TGN. Ik heb problemen met de uitspraak, omdat ik uit Thailand kom. Ik heb Wat hebben ze gevraagd TGN 2x opnieuw moeten doen. tijdens het panelgesprek?
Ze vroegen ook van alles over Nederland. En ik heb ook moeten schrijven. Ik kreeg vijf vragen over bewijzen en daar moest ik iets over schrijven. Bijvoorbeeld:
© Leeuwenborgh Opleidingen 2010 –6–
– De LeeuwPers – 16 december 2010 Hoe heet U? Hajer Harzi. Waar woont U? In Geleen, in de Plutostraat 8. Hoe oud bent U? Dat mag je een vrouw eigenlijk niet vragen maar ik ben 47 jaar.
Interview Hajer door Kld1 Sittard: Amal, Chantana, Sabah en Naima
Welke tips heeft U voor ons om Bent U getrouwd? Ik ben Nederlands te leren? Het getrouwd geweest maar ik ben nu allerbelangrijkste advies: leren gescheiden. doe je niet alleen maar samen. Je leert op school maar ook van Hebt U kinderen? Ik heb 1 contacten buiten school, van biologisch kind en 4 contact met andere culturen, pleegkinderen en ik heb 2 iemand die ervaring heeft. Je kleinkinderen. moet de taal oefenen, oefenen en nog eens oefenen!!! En je moet Wat is een pleegkind? Dit is een natuurlijk doorzetten! kind dat niet kan wonen bij zijn eigen gezin want de eigen vader Hoe lang bent U nu in en moeder kunnen niet goed voor Nederland? 31 jaar. dat kind zorgen. Dat kind woont in mijn gezin. Mijn eigen kind is 30 jaar, de pleegkinderen zijn 20, 18, 10 en 7 jaar. Ze zijn gekomen toen ze 9, 7 en 4 jaar waren, eentje is gekomen als baby.
Sittard-Geleen. Ik zie U wel eens op de markt, als er gemeenteverkiezingen zijn. Wat doet U dan? In Nederland zijn er 3 soorten verkiezingen; landelijk, provinciaal en gemeentelijk. Ik vind het belangrijk om te weten wat de gemeente allemaal voor mij doet. Ik wil graag de emancipatie, vooral van de vrouwen stimuleren, ook de ontwikkeling van de vrouw vind ik
Uit welk land komt U? Ik kom uit Tunesië. Waarom bent U naar Nederland gekomen? Mijn man werkte hier al 20 jaar, ik ben in 1979 naar Nederland gekomen want ik wilde bij mijn man wonen. Heeft u een opleiding gevolgd in uw eigen land? Ja, ik heb lagere school en middelbare school gevolgd en een cursus voor horeca en toerisme. Hoe heeft U Nederlands geleerd? Dat was voor mij heel erg moeilijk! Ik heb gewerkt in een fabriek, er waren toen nog geen cursussen. Ik heb Nederlands geleerd van mijn collega’s, mijn buren en mijn andere Nederlandse contacten. Later heb ik SPW opleiding gedaan en via het LOI een schrijfcursus Nederlands op de pc.
Welke activiteiten zijn er speciaal voor de vrouwen? In 2006 zijn we in Sittard-Geleen gestart met het PAVEM traject van prinses Maxima voor allochtone vrouwen bij Leeuwenborgh. Nu zijn er in Sittard–Geleen; het moedercentrum, het project duizendeneenkracht (vrijwilligers helpen allochtone vrouwen,), Vluchtelingenwerk en Partners en Welzijn zorgen voor een taalmaatje, (ze helpen je met het leren van de Nederlandse taal.), allochtonen geven meer kleur, allochtonen platform Geleen organiseert conversatie en schilderbijeenkomsten, pc cursus, koffie uurtje en naailes bijeenkomsten op vrijdagmorgen in het Wiekhoes van 9.00-12.00 uur in Geleen Zuid. Is er ook een fietscursus? Dit is een kwestie van vraag en aanbod. Zijn er minimaal 6 vrouwen die serieus belangstelling hebben dan wil ik het wel organiseren. (Naima wordt onze contactpersoon om met Hajer afspraken te maken over het starten van een fietscursus.) Helpt U ook buitenlandse mensen, als ze problemen hebben? Ik help iedereen die in Sittard-Geleen woont met school, woning kinderen etc. Ik help iedereen; dat doe ik graag.
erg belangrijk. Ik vind dat Heeft U een baan? Ik heb iedereen gelijk is en gelijke gewerkt tot 2006, ik ben daarna kansen moet krijgen. Daarom wil ziek geworden en ik ben nu ik mensen overtuigen. Daarom Ik wil nog een belangrijke datum afgekeurd. ben ik op de markt om mensen dit noemen. 18 november is de te vertellen. opening van de tentoonstelling in Waar werkte U? Ik heb gewerkt de bibliotheek over de eerste in een fabriek, daarna als Van welke politieke partij bent generatie migranten. Deze verkoopster bij V&D Geleen, dan U raadslid? Van Groen Links. tentoonstelling duurt drie als verkoopster bij de Bijenkorf maanden en moeten jullie zeker in Maastricht, daarna als Waarom vindt U die partij bezoeken. Op zaterdag is er een vloermanager bij BP. De baas bij belangrijk? Voor deze partij is rondleiding. BP heeft de cursus detailhandel iedereen gelijk. Alles wat leeft is bij de BP academie voor mij belangrijk; mensen, planten en Bedankt voor uw gesprek. betaald. dieren. Groen Links past bij mij! Ik ben een mensenmens! Deze Welk werk doet U nu? Ik werk partij heeft ook de asielzoekers nu als raadslid bij de gemeente binnen gehaald.
© Leeuwenborgh Opleidingen 2010 –7–
– De LeeuwPers – 16 december 2010 Voor de rest is alles gratis. Volwassenen moeten betalen voor een abonnement, kinderen krijgen het gratis. Het was een mooie excursie!
Excursie Bibliotheek Maastricht door Alvd2 en Alvd3: Ali, Hussein, Rooda, Ahmed, Hui Fang, Abaas, Lohou, Fatiha, Najat, Fadumo, Feng, Xiang
We gaan op bezoek bij de bibliotheek. We drinken koffie in het restaurant. Annemie geeft informatie over de bibliotheek. We lopen in twee groepen door de bibliotheek, een groep met Annemie en een groep met Pia. Beneden zijn: leesboeken voor volwassenen, kinderboeken, spelletjes, dvd’s. Ook is er een speciale hoek: ANDERS LEZEN PUNT. Hier zijn makkelijke boeken voor volwassenen, boeken voor mensen met slechte ogen en ook een speciale computer met grote toetsen en spelletjes.
restaurant, er zijn grote leestafels, kranten en tijdschriften en een mooie maquette van het oude Maastricht. De tweede etage: hier zijn informatieboeken, bijvoorbeeld
Ik zou ………… door NE1a1 Sittard
Naar aanleiding van het nieuws in de krant hebben we gepraat over wat je graag zou willen als je de keuze hebt;
De begane grond: hier moet je de boeken terugbrengen en is de uitleen van de boeken. Er is ook een informatiebalie en een podium voor bijvoorbeeld muziek. Hier is ook een automaat voor o.a. de bonnen om te werken op de computer. De eerste etage: hier is het
woordenboeken, reisboeken, cd’s en luisterapparatuur. Er zijn ook kleine studeerkamers. Computers: in het hele gebouw zijn computers. Iedereen mag de computers gebruiken. Je hebt een pasje nodig of een bonnetje. Abonnement: om te lenen heb je een abonnement nodig.
Ik zou …. - graag een goed leven willen hebben - vroeger beter opletten op school en zo beter leren lezen en schrijven. - graag 10 miljoen willen winnen en dan stoppen met werken - graag gezond willen blijven - graag goed kunnen leren en gezond blijven - graag een rijke man zijn - graag gezond willen zijn - graag gezond willen blijven en hetzelfde werk doen - beter willen lezen en schrijven; ik ben te laat hiermee begonnen!
© Leeuwenborgh Opleidingen 2010 –8–
– De LeeuwPers – 16 december 2010
Op de markt door Nbd1 Sittard: Salado en Raad
Salado kijkt naar de kleding. Maar zij koopt niets. Zij vindt de kleding mooi.
Beeker amateurkunstenaars exposeren
Salado staat naast de Aldi. De Aldi ligt bij onze school De Aldi is goedkoop.
door Nbd2 Sittard
Maar de markt is goedkoper. Salado wil een tas kopen. Maar zij weet niet welke tas. Er zijn zo veel tassen. Ik heb heel veel kleuren gezien. Wat mooi!
Op de markt kan ik ook pinnen. Salado vraagt hoeveel de tomaten kosten. De man wil op de foto.
Veel kippen in de oven. Wat warm! Wat lekker!
In het gemeentehuis te Beek is er van 8 oktober tot en met 5 november een kunstexpositie. Iedereen kan komen kijken: van maandag tot en met vrijdag van 9 uur tot 12.30 uur. Op woensdag van 14 uur tot 19 uur en op zondag van 14 tot 17 uur.
En heel veel vissen. Wat lekker!
(Advertentie)
Sousmarkt: aardappelen groenten & fruit Bourgognestraat 1 6191 HX Beek
Belen Abad, onze cursiste uit de Nieuwe Buren groep, is kunstenares. Ze doet mee aan deze expositie met drie schilderijen. De schilderijen heten: “’s Middags in de hut”, “Voor de storm” en “De gracht”. Ze zijn op canvas geschilderd met olieverf.
(zie verder volgende pagina)
© Leeuwenborgh Opleidingen 2010 –9–
– De LeeuwPers – 16 december 2010 (vervolg)
Beeker amateur-kunstenaars exposeren
Wat vind je van Nederland en Nederlanders? ”Nederland is mooi groen, er is veel natuur. Daar houd ik van. Maar eerlijk gezegd: Nederlanders zijn een beetje saai.
Voor de opening van de expositie, door wethouder Thijs van Es, spreken twee medecursisten met haar. Waar kom je vandaan en wat doe je in je vrije tijd? “Ik ben geboren in Palma (op Mallorca). Ik heb lang in Madrid gewoond. Nu woon ik 2 jaar in Beek. Ik ben 38 jaar oud en ik woon samen met een Beekenaar. Ik gebruik voor mijn kunst diverse materialen: potlood, stift, olieverf, aquarelverf, pastelkrijt, papier en canvas. Ik schilder de natuur, mensen en dieren. Nu, vandaag ben ik bezig met een ruiter op een paard op het strand. Ik heb pas een huis in de bergen geschilderd, dat is nu klaar. Schilderen doe ik al 30 jaar, ik ben begonnen toen ik een kind was van 8 jaar en ben daarna nooit meer gestopt.” Waarom schilder je? “Ik hou van schilderen. Het ontspant mij. Mijn hobby doe ik elke dag in de woonkamer.
Waar wil je wonen? “Vlakbij de natuur en als ik 65 ben woon ik weer in Spanje. Nederland is te koud voor mij in de winter.” Op de laatste vraag heeft Belen meteen een antwoord. Wie is je favoriete schilder? “Vincent van Gogh vind ik heel goed, vanwege zijn fantastische kleuren en zijn magistrale penseelstreek. Dat kan maar één schilder op deze manier!” Belen, bedankt voor het interview en succes met je schilderscarrière.
Puzzel en win! ’s Middags van 2 tot 5 uur Ik hou van het leven en heb veel vanwege het licht, dat is de beste energie. In Spanje bijvoorbeeld tijd.” zijn de winkels ALTIJD open, hier is na 18 uur Zijn je schilderijen duur? niets meer te doen op straat. “Nee, mijn schilderijen zijn niet Dat vind ik jammer.” duur, 200 euro ongeveer. Ik heb al veel schilderijen Wat wil je in de toekomst verkocht.” doen? Werken? Studie? “In het café werken en salsa les Waarom ben je naar Nederland geven. Of een Hbo-Zorg opleiding gekomen? of kunstacademie als het mogelijk “Voor een relatie met een leuke is.” Nederlandse man.”
Kijk op pagina 29 Los de puzzels op en maak kans op mooie prijzen!
Puzzelfoto 5
Ontwikkeling! In een schoonmaakbedrijf behaalde ik mijn eerste vakdiploma van geschoold schoonmaakster plus mijn VCA veiligheid. In de jaren van mijn lagere school ben ik 3 Eindelijk na 46 jaar! Het voelde prettig en ik keer blijven zitten. Door dit gebeuren zat ik kreeg meer zelfvertrouwen. altijd in de laatste rij van de schoolbanken. Mijn kennis ben ik gaan uitbreiden bij mijn Door mijn leeftijd, 13 jaar, kon ik over de huidige werkgever, op 52 jarige leeftijd. andere kinderen, die slimmer waren dan mij, Tijdens mijn werk deed ik een heen kijken. opleiding van twee jaar en Met mijn veertiende ben ik gaan werken in behaalde het diploma “Helpende in de zorg” een fabriek. Daarna volgden alle op MBO niveau 2. voorkomende werkzaamheden zoals Nu leer ik de Nederlandse taal en voel mij kinderoppas en werken bij oude mensen. prettiger bij het schrijven van een verslag. door José, leerlinge NOM te Sittard
© Leeuwenborgh Opleidingen 2010 – 10 –
Als leerwerkbegeleider help ik mensen met een beperking. Vaak is lezen en schrijven een probleem voor hun. Met pictogrammen en kleuren leren zij het vak van schoonmaakster. Ontwikkelen is belangrijk voor het welzijn van de mens!
– De LeeuwPers – 16 december 2010
Ervaringen na twee weken werken met de krant
World Press Photo 10 door Ne3d1 Maastricht: Reinhild, Maurice, Michel, Robert, Mariama, Patricia
door NE1d1 Sittard
Ik vind het leuk en interessant want ik wil graag weten wat er in de regio gebeurt. Ik lees ook over de politiek en de sport. Ik vind het interessant. Ik vind het knutselwerk leuk. Ik lees de krant altijd via internet en teletekst. Ik lees de krant regelmatig. Ik lees de krant nooit, ik vind het veel te moeilijk. Ik vind het interessant, vooral wat er gebeurt in de regio. Ik lees altijd eerst de kop; als het me interesseert, lees ik verder. Sport interesseert me niet. Ik lees altijd het stripverhaal, het weer, de dodenadvertenties en af en toe een puzzel. Op 10 november zijn wij naar het Centre Céramique geweest. Hier is een tentoonstelling over de World Press Photo’s. Dit is een fotowedstrijd voor fotografen uit verschillende landen. Een jury heeft de beste nieuwsfoto’s van 2010 uitgekozen. De winnende foto’s hangen op deze tentoonstelling. Wij hebben de mooiste, de liefste, de gruwelijkste en de lelijkste foto’s uitgezocht. Hieronder volgt ons verslag.
mankementen toch vreugde en blijheid uitstraalt. Hij heeft rimpels, pleisters, grote oren en grote neus. Ik word helemaal gefascineerd door zijn gezicht. De liefste foto vind ik een foto over het dagelijks leven. Het is een foto van een vrouw met haar kind op de arm. De foto is gemaakt door Luca Santese in 2010 in Cesuralab (Italië). De vrouw, Mary, is een alleenstaande moeder en woont met haar zoon in een criminele wijk. De foto ziet er lief uit, de moeder houdt haar zoontje vast.
Israël en Palestina. De lelijkste foto is een portret van de Australiër Jack Mathieson (91 jaar). De foto is gemaakt door Craig Golding in 2009 in Sydney. Ik heb respect voor de man door zijn hoge leeftijd. Maar de foto van de man vind ik niet mooi.
De foto van Obama vind ik de mooiste foto van een persoon. Ik vind de uitstraling van Obama vlak voordat hij wordt beëdigd als president heel mooi. De drie foto’s van oude, actieve De foto is gemaakt door Charles mensen vind ik het mooist. De Ommammey op 20 januari 2009 foto’s zijn in 2009 door Craig aan de westzijde van het Capitool Golding in Sydney gemaakt. De gruwelijkste foto is de foto van een kinderlijkje. Hij is door in Washington D.C. Eén van deze foto’s is een foto Ik heb respect voor Obama als van de Australiër Jack Mathieson Mohammed Abed gemaakt op 17 januari 2008 in Israël. eerste, zwarte president van de (91 jaar) kort nadat hij de 800 meter vrije slag zwemmen heeft Het is een gruwelijke foto omdat U.S.A. Zijn naam wordt straks in er een kinderlijkje onder het puin de geschiedenis bewaard. gewonnen! Het is een oude man die in zijn wordt opgegraven. Dit is het naaktheid en met al zijn gevolg van de oorlog tussen
© Leeuwenborgh Opleidingen 2010 – 11 –
Ik heb er niets van geleerd. Ik vind een abonnement te duur, als hij gratis zou zijn zou ik graag elke dag de krant willen krijgen. Ik lees altijd de belangrijkste dingen. Ik heb de krant geprobeerd te lezen maar ik vind het te moeilijk! Er staan veel te veel moeilijke woorden in! (zie verder volgende pagina)
– De LeeuwPers – 16 december 2010 (vervolg)
Heeft u ook gemakkelijke boeken voor ons? Boven op de eerste etage is een afdeling speciaal voor jullie
Als ik het niet begrijp, wil ik niet verder lezen. Ik heb de krant gebruikt om mijn spullen in te pakken want ik ben aan het verhuizen. Ik heb de krant niet gelezen maar ik heb hem meteen in de krantenbak gelegd. Ik vind het erg moeilijk om de krant te begrijpen; ik heb er door Ling Ling, Mehdi, Sinta, uitleg bij nodig. Romi, Tamara, Mery, Diya, Fatima, Azemina, Atiek
Bezoek aan Biblionova te Sittard
Ik deel een abonnement met de buren want ik vind de krant erg duur. Ik lees altijd eerst de koppen en de kleine berichtjes en het weer. Bij de dodenadvertenties kijk ik naar de leeftijden en de plaatsnamen. De rest sla ik over. Ik vind het fijn om de reclames te weten.
Op dinsdag 2 november jl. zijn wij naar de bibliotheek (Biblionova) in Sittard geweest. We hebben gepraat met een medewerkster. Ze heeft ons ook alles laten zien: welke boeken er zijn, hoe je de boeken moet terugbrengen en meenemen, waar alles staat, de dvd’s en cd’s etc. We hebben haar ook vragen gesteld.
(mensen die moeten inburgeren). Daar staan ook boeken die gemakkelijk zijn (3 niveaus). Heeft u ook boeken in andere talen, bijvoorbeeld Engels of Perzisch? Er zijn ook boeken in andere talen, bijvoorbeeld Engels, Spaans. Op de eerste verdieping staan ook boeken in andere talen: Perzisch, Arabisch etc.
bibliotheek gebruiken. Je mag ook internetten. Dat is gratis. Je mag ook printen. Dat kost 8 cent per print. We kregen allemaal een informatieboekje. Daarna zijn we naar boven gegaan. Hier is een afdeling speciaal voor mensen die moeten inburgeren. Dit heet NL plein en het is een informatiepunt voor inburgering. Een andere mevrouw heeft ons hier alles laten zien. Hier kunnen nieuwkomers en oudkomers oefenen. Ze kunnen hun Nederlands oefenen en ze kunnen informatie krijgen over Nederland en de Nederlandse samenleving.
Ik heb een dochtertje van 2 jaar. Heeft u ook boeken voor haar? Er zijn heel veel boeken voor heel Er zijn (gemakkelijke) kleine kinderen. Dat zijn boeken leesboeken, boeken over met alleen plaatjes Nederland en er zijn programma’s (prentenboeken). op de computer. Ze kunnen oefenen voor het Hoeveel kost een abonnement? inburgeringsexamen of voor het Tot 18 jaar is het gratis. Vanaf Staatsexamen NT2. 18 jaar en ouder kost het 25 euro Er staan ook boeken in andere (en in 2011 30 euro). Er zijn ook talen, bijvoorbeeld Perzisch of andere prijzen, die staan in een Arabisch. informatieboekje. Het is gratis en je kunt er gewoon naartoe gaan. Je hoeft Hoeveel boeken mogen we elke geen lid te zijn van de keer meenemen? bibliotheek om hier te werken. Je mag maximaal 8 boeken Als je boeken wilt meenemen meenemen. Kunt u ons helpen om boeken te moet je wél lid zijn van de bibliotheek. kiezen? Hoe lang mogen we de boeken De mensen van de bibliotheek houden? willen jullie altijd helpen om Je mag de boeken 3 weken boeken te kiezen. houden. Als je de boeken langer Voor jullie staan vooral boeken wil, kun je via internet verlengen. boven, die zijn gemakkelijk. Als je de boeken te laat terugbrengt, moet je boete Mogen we de computer betalen: 10 cent per boek per gebruiken en wat kost dat? dag. Je mag de computers in de Hoe laat is de bibliotheek open? Dinsdag en woensdag van 11.00 – 18.00 uur. Donderdag en vrijdag van 11.00 – 20.00 uur. Zaterdag van 11.00 – 16.00 uur.
© Leeuwenborgh Opleidingen 2010 – 12 –
– De LeeuwPers – 16 december 2010
De mannen van Sjoen Graas
Op maandag 1 november zijn we met de groep een bezoek gaan door Ne2d1 Maastricht brengen aan een kudde van 250 schapen. Ze stonden op een stuk grond aan de weg naar Oost-Maarland ter hoogte van Maasveld. Deze schapen staan hier voor de begrazing, om het groen te onderhouden. Ze eten het gras en alle lekkere dingen die ze daar in kunnen vinden, vooral eikels vinden ze heerlijk. Ze hebben ook altijd een zoutblok met mineralen. Er lopen wel 6 generaties schapen door elkaar. De jongeren leren van de ouderen. Je hebt ook schapen die speciaal gefokt worden voor de melkproductie of voor vlees. De schapen zijn bijna allemaal zwanger van 5 rammen. Om te zien wie zwanger is, gebruiken ze een verfblok dat op de borst van de rammen hangt en afgeeft op de ooien als ze gedekt worden. Door iedere week de kleur te veranderen weten ze wanneer de lammetjes geboren worden. Na 145 dagen zwangerschap worden er 350 tot 400 lammetjes geboren. De drukste tijd is de lammerentijd. Deze start meestal in februari en duurt minstens tot eind maart. Lammeren die niet of niet genoeg kunnen drinken bij de moeder, kunnen drinken aan de lammerenbar. Als ze oud, ziek, of niet meer goed zijn voor het grazen dan gaan ze naar de slacht. Ook de meeste rammetjes, die geboren worden, worden na verloop van tijd geslacht, de ooitjes worden deels gebruikt om de kudde te verversen. Ieder jaar eind juni worden ze geschoren door een Australische schaapsscheerder, die woont in Zwitserland.
Hij komt hier 300 schapen per dag scheren, per schaap levert dit 2 kilo wol. De wol wordt verhandeld, zelfs tot helemaal in China.
Het is voor de mannen geen baan van 9 tot 5, soms zijn ze van heel vroeg tot heel laat bezig. Dag in, dag uit, ook in het weekend. Het is hun passie, hun manier van leven. A WAY OF LIFE.
Ze worden ook preventief ingeënt tegen de Q-koorts. De twee schaapherders, Peter en Remco en twee herdershonden, bordercollies Gem en Star, zorgen voor de kudde. De twee mannen van “Sjoen Graas” doen aan landschapsbeheer en werken in opdracht van de Gemeente, en ook voor CNME en Natuurmonumenten. Het natuurlijk grazen wat de schapen doen is totaal niet belastend voor het milieu en zorgt ervoor dat verschillende planten weer terugkomen. Ze lopen in optocht met de kudde van plek naar plek waar begraasd moet worden en als het moet zelfs dwars door de stad.
Hans houdt (van) duiven door Ne1a Sittard Hans Schürmann is cursist van de lees- en schrijfgroep op woensdagavond. Hij heeft altijd als stukadoor gewerkt en is nu met pensioen. Hij is 72 jaar oud, maar hij lijkt veel jonger. De andere cursisten vragen hem: “Hans wat houdt jou zo jong?” “Mijn duiven,” zegt hij. En dan praat hij zonder ophouden over zijn geliefde sport. Hij heeft veel ervaring. “Ik doe het al vijftig jaar,
© Leeuwenborgh Opleidingen 2010 – 13 –
duiven verzorgen in een hok achter mijn huis.” “Hoeveel duiven zijn het? En is je hobby duur?” “Het zijn er tachtig. De duivensport kost mij 600 euro per jaar aan duivenvoer, voor een leuke hobby is dat geen probleem. Ik heb jonge en oude duiven. Als ze echt te oud zijn, dan kun je ze naar de poelier brengen.
(zie verder volgende pagina)
– De LeeuwPers – 16 december 2010
(vervolg)
Hans houdt (van) duiven
Je krijgt er dan nog 1 euro voor. De slager maakt er duivenpastei van. Maar ik ga niet mijn duiven opeten! Ik doe aan vliegwedstrijden mee, niet voor het geld hoor.
Ik win kleine prijzen.” “Waarom vliegen die duiven zo hard?” “Je zet een mannetje in het hok in de buurt van een vrouwtje en de volgende dag gaat hij op reis. Die mannetjesduif vliegt dan zo snel mogelijk terug naar huis, hij wil naar zijn vrouwtje. Hij heeft een soort Tomtomnavigatiesysteem en vindt altijd de weg naar huis.”
Björn van de Appaloosahoeve
“Gaan alle duiven met een vrachtauto naar een ander land?”
“Ja, met een grote vrachtauto. Mijn duiven vliegen van de stad Orléans of Reims in Frankrijk terug naar huis. Dat is een hele prestatie; ze vliegen door drie landen. Door Frankrijk, België, en Nederland.” “Gelukkig is er geen douane meer!” zegt een andere cursist. Iedereen moet lachen en wenst Hans veel succes met zijn duiven.
Wat eet het paard? In de zomer eet hij gras met af en toe een worteltje. Nu staat hij op stal en eet hij hooi, appeltjes en tot zijn tweede jaar krijgt hij veulenstarter. Dit is speciaal voer voor jonge paarden. Hij krijgt geen brood. Dit is slecht, hier kan hij spierverlamming van krijgen.
door Ne1a1: Jack, Door, Pierre, Eugène, Jo
Wij hebben een gesprek met Jo. Jo heeft een heel speciaal paard. Wij stellen hem vragen over dit paard.
Is het paard lief? Hij is heel jong, hij is pas anderhalf jaar. Hij kan lief zijn maar ook ondeugend. Als ik hem roep lacht hij en trekt hij met zijn bek.
Hoe heet het paard? Het paard heet Björn (v. d. Appaloosahoeve). Hoe oud is het paard? Björn is geboren op 14 mei 2009. (Leuk hé, op mijn verjaardag!). Hij is nu bijna anderhalf jaar.
Heeft het paard hoefijzers? Voorlopig nog niet, want hij groeit nog. Na twee jaar krijgt hij hoefijzers voor op de weg want anders gaat het vlees van zijn pootjes open. Speelt Björn in de wei? Hij doet gek in de wei. Hij rollebolt door het gras. Hij lacht als we bij hem komen in de wei. Is het paard gefokt? Dit ras komt uit Australië. Je vindt ze nergens anders. Het zijn minipaardjes.
Is het een mannetje of een vrouwtje? Het is een hengst (een mannetje).
Waar heb je het paard gekocht? Ik heb het gekocht in Groningen, dit was vier uur heen en vier uur terug. Ik heb Björn in de VW kever gehaald. Ik had de achterbank eruit gehaald en zo kon hij op de vloer staan. Nu is hij 15 cm groter en past hij niet meer in de auto!
Hoe groot is het paard? Björn is maar 75 cm. Er zijn nog kleinere paarden. Zijn vader is 80 Waarom heb je dit paard gekocht? cm, zijn moeder is 78 cm. Ze komen oorspronkelijk uit Australië. Het Ik heb hem voor mijn kleinzoon gekocht. In de toekomst wil ik een is een speciaal ras. sulky kopen en samen met mijn kleinzoon gaan toeren. Is dit niet zwaar trekken voor Björn? Nee, want de sulky is heel licht, hij is Welk ras is het? van polyester. Björn is best sterk. Ik ga Björn vaak met de fiets Appaloosa, een minipaard. halen en dan moet ik opletten dat hij mij niet omver trekt! Welke kleur heeft het paard? Hij is wit met twee bruine vlekjes op zijn billen.
Bedankt voor dit interview en heel veel plezier met Björn!
© Leeuwenborgh Opleidingen 2010 – 14 –
– De LeeuwPers – 16 december 2010
Donderdag 7 oktober jl. heeft het UWV een banenevenement georganiseerd om werkgevers en werknemers met elkaar in contact te brengen met als slogan “Laat je zien!“. Het was al de achtste keer dat dit landelijk gebeuren plaatsvond en het had veel meer te bieden dan alleen het in contact brengen van werkgevers met eventuele toekomstige werknemers. Zo waren naast vacatures, ook activiteiten zoals workshops in het presenteren van jezelf tijdens een sollicitatie. Zaken waar je op moet letten zoals je kleding, lichaamshouding, wat je wel en niet moet zeggen, maar vooral hoe je je moet voorbereiden op een sollicitatiegesprek n.l. het verdiepen in het bedrijf en de baan waar je naar solliciteert. Je kon vrijblijvend je CV of je portfolio laten nakijken.
Bezoek de Banenmarkt! door Ne3a1 Sittard: Caro
afstemmen van de baan waar je naar solliciteert. Je kon ook arbeidsjuridische Er werd ook aandacht besteed vragen stellen, je informeren aan de rode draad van je persoon: naar opleidingen; leerwerkbanen wie ben ik, wat wil ik en hoe kan of werken in Europa met het ik dat het beste bereiken. Ervaringscertificaat (EVC). De laatste lijn van het opstellen van een sollicitatiebrief op het
(Advertentie)
© Leeuwenborgh Opleidingen 2010 – 15 –
De werknemers van het UWV heetten de mensen van harte welkom bij het binnenkomen en reikten de informatie aan die men nodig had om het opgestelde traject goed te kunnen doorlopen. Aan de computers werd je wegwijs gemaakt hoe je banen kunt opzoeken en er werd informatie gegeven op de vragen die er werden gesteld. Verschillende instanties en bedrijven hadden hun stand uitgestald met folders en presentaties over hun bedrijf en de werknemers die ze zochten. Activiteiten die de kansen op de arbeidsmarkt vergroten werden aangereikt terwijl ballonnen het geheel opfleurden en er hing een energieke sfeer. Kortom, men kan zeggen dat het geheel met veel enthousiasme werd gepresenteerd.
Gebruik die computer! Staat uw computer thuis maar te staan en zou u dolgraag willen leren surfen op internet, e-mailen, tekstverwerken? Kortom, ingewijd worden in de geheimen van de computer? Volg dan de basiscursus Wegwijs op de computer, een cursus voor beginners waarin u stapsgewijs leert omgaan met de computer. Deze cursus wordt door Leeuwenborgh Opleidingen aangeboden, uitsluitend voor inwoners van de gemeente Maastricht. Tijdens deze basiscursus leert u omgaan met: • Windows XP • het tekstverwerkingsprogramma Word • internet • e-mail Vergeet uw computerangst en krijg plezier in het werken met de computer. Met deze cursus wordt u de computer de baas! Cursusnaam: Cursusduur: Start: Kosten: Aantal deelnemers:
Wegwijs op de computer 10 bijeenkomsten van 2,5 uur 2011 boekengeld en de kosten voor een USB-stick (ong. € 45,-) maximaal 15 per groep
Vul onderstaande aanvraag in en stuur dit naar: Leeuwenborgh Opleidingen, Sector Educatie T.a.v. de administratie Antwoordnummer 5527 6200 WE Maastricht Een postzegel is niet nodig!!
"----------------------------------------------------------------------------------------------------------Ik wil graag meedoen met de cursus ‘Wegwijs op de computer’. Bel mij voor meer informatie. Naam:
_______________________________________________________
Geboortedatum:
_________________________ M / V ________________________
Adres:
_______________________________________________________
Postcode:
_______________________________________________________
Woonplaats:
_______________________________________________________
Telefoonnummer:
_________________________GSM: _________________________
(Advertenties)
© Leeuwenborgh Opleidingen 2010 – 16 –
– De LeeuwPers – 16 december 2010
Maastricht, toeristenstad Waarom zou iemand voor een uitstapje naar Maastricht moeten komen? Moeilijke vraag! Maastricht is namelijk een stad met vele gezichten. Men zou kunnen komen voor de prachtige winkelstraten, voor de mooie terrassen of voor de fantastische restaurants. Men zou ook kunnen komen omdat Maastricht een groot historisch verleden heeft. Dat is ook de reden waarom Maastricht zo bijzonder rijk aan monumenten is: stadsmuren, kerken, kloosters, openbare gebouwen en woonhuizen vaak met gevelsteen. Maar je kunt ook alleen maar komen voor de sfeer die je in deze oude Romeinse stad kunt vinden.
Sint Amorsplein Het is zeven jaar dat ik in deze stad woon en nog steeds voel ik me op vakantie elke keer als ik tijd heb om te slenteren door haar straten. Een van mijn favoriete plekken is het Sint Amorsplein, een erg intiem pleintje dat tussen het Vrijthof en het Onze Lieve Vrouweplein ligt.
(1)
door Nmd2: Claudia, Tatsiana, Barbara, Ilona
Maar wie is Sint Amor? Volgens de legende was Sint Amor een priester of een diaken uit de 9e eeuw uit Aquitanië (Frankrijk). Hij bezocht als pelgrim het graf van Petrus in Rome en maakte ook regelmatig een pelgrimstocht naar het graf van Sint Servaas. Tijdens zijn laatste pelgrimstocht naar Maastricht overleed hij en hij werd begraven in een kapel, die op het huidige Sint Amorsplein werd gebouwd. Zijn kapelletje bestaat niet meer. Het werd in de tweede helft van de 17e eeuw afgebroken om plaats te maken voor een groentemarkt. In de Maastrichtse taal wordt dit plein namelijk nog steeds “Moosmerret” genoemd, dus groentemarkt. Rond het standbeeld van Sint Amor is een erg mooie bank geplaatst, waar je, als het mooi weer is, kunt zitten, genieten van de zon en lekker wegdromen.
Onze Lieve Vrouwebasiliek Ik vind het allermooiste plekje van Maastricht de Onze Lieve Vrouwebasiliek, want daar kun je de oudste tijd van de stad zien. Daar kun je ook bidden, kaarsjes zetten en rust krijgen. Binnen in de kerk kun je ook heel mooie beelden van Jesus en Maria zien. Je kunt ook het gevoel krijgen, dat je op een echt heilig plekje bent.
Naast de kerk kun je ook een kopje koffie drinken en een hapje eten. Heel veel toeristen komen de Onze Lieve Vrouwebasiliek bezoeken om een kaarsje te branden.
De Sint Servaasbrug Bijna iedereen is een keer over haar gelopen. Bijna iedereen is een keer met zijn fiets erover heen gereden.
Sinds 1932 draagt de brug de naam van H. Servatius. De brug werd tussen 1280 en 1298 ter vervanging van de in 1275 ingestorte eerste Romeinse brug gebouwd. Tijdens de tweede wereldoorlog had de brug op 13 september 1944, de dag van de bevrijding van Wyck en slechts één dag voor de bevrijding van Maastricht zelf, ernstig te lijden gehad, toen de Duitsers de brug gedeeltelijk opbliezen. Zelfs vandaag is deze brug een aantrekkelijke punt voor iedereen die Maastricht voor de eerste keer bezoekt. Voor mij is deze brug een mooie plek om eventjes bij een kop koffie op het terras van Café Servaas uit te rusten. Ik kijk naar de mensen die over de brug stappen en zelfs als het hefgedeelte (uniek, omdat de andere vier bruggen deze functie niet hebben) naar boven getrokken wordt is dit niet alleen een spannende ervaring voor kinderen.
Ik wil jullie iets over een van de vijf belangrijkste bruggen in Maastricht vertellen. De Sint Servaasbrug wordt als de oudste hoogbrug niet alleen van Maastricht maar ook van Nederland beschouwd. Sommige Maastrichtenaren spreken nog over de “Aw Brögk”.
Herberg als hotel Het woord herberg bestaat uit twee worden: heer (leger) en berg (bergplaats). Het woord herberg duidt meestal op de eenvoudige hotels uit vroeger tijden. Vroeger had men het niet herberg genoemd maar hotel of pension en meestal beschikten ze ook over stallen voor paarden, ruiters en (post)koetsen. Herbergen waren vestigingen tussen de wegen waar meestal veel reizigers langs kwamen. Daar konden ze ook hun paarden wisselen. De herberg beschikte over een gelagkamer, daar kon gegeten en gedronken worden. (zie verder volgende pagina)
© Leeuwenborgh Opleidingen 2010 – 17 –
– De LeeuwPers – 16 december 2010 (vervolg) 'Maastricht Toeristenstad (1)'
Het gerechtshof keerde naar het Dinghuis terug na de Spaanse bezetting in 1579-1632. Maar het huis was erg onderkomen. Men besloot een nieuw stadhuis op de markt te bouwen.
Sint Amorsplein De oudere Maastrichtenaren kennen het plein o.a. als En natuurlijk kon men blijven middelpunt van “Petit Paris”. slapen in een gemeenschappelijke Volgens de legende heeft dit ruimte. plein de naam gekregen van de Ik vind de Herberg een hele diaken of priester “Sint Amor” mooie plaats, dat komt omdat het Ik vond het erg leuk om te zien afkomstig uit Frankrijk. een hele rijke geschiedenis hoe het vroeger was, Vooral waar Het beeld op het Amorsplein is heeft. Velen vinden het niet een precies de zitting werd een ontwerp van Charles Vos. Het unieke plaats, want het lijkt zo gehouden. Ik raad jullie aan beeld van Sint Amor, laat een kaal en simpel. Zodra men het tenminste een keer op bezoek te man zien gehuld in een lange pijn gaat bestuderen, komt men er gaan. met capuchon, die met beide achter dat het vroeger een van handen een pelgrimstraf vast de belangrijkste plaatsen was. houdt. Het werd onthuld op de ’t Zaat Herremenieke feestdag van Sint Amor, op 8 eerste gasleiding aangelegd. Op het Vrijthof in Maastricht is oktober 1951. van alles te beleven. Meestal in Door het plein kunnen wij Op de markt van Maastricht de zomer komen veel mensen op genieten van de mooie stad tussen de Sint Mathiaskerk en het terras zitten om een kopje Maastricht met mooie terrasjes. het stadhuis, staat zijn koffie te drinken met een stukje We kunnen het Sint Amorsplein standbeeld met de eeuwig Limburgse vlaai. vinden als wij richting het brandende vlam. En ook gaan ze de mooie beelden Vrijthof lopen. Wij kunnen dan Dat standbeeld geeft de stad bekijken die op het Vrijthof ook nog veel andere mooie Maastricht een mooie staan. Een van die gebouwen, winkels, restaurants bezienswaardigheid als zijnde beeldengroepen is ‘t Zaat en terrasjes zien. Maastricht toeristenstad. heeft veel pleinen met vele mooie Wat zou ik toch graag op een dag Herremenieke. interessante gebouwen. Als wij mijn pan met eten op zijn vlam door de stad wandelen, kunnen willen koken! wij profiteren van deze mooie bezienswaardigheden.
Maastricht, toeristenstad (2)
Het Dinghuis Gisteren was ik in de stad aan door Nmd1: Hanna, Fatima, het wandelen. Daar kwam ik een Mohammed, Ita, Galia, Eva, mooi gebouw, het Dinghuis tegen. Nabi, Daniël, Patranit en Het Dinghuis is gebouwd in 1470 Pawinee en daarin werd het gerecht en de bestuurlijke macht van Maastricht gehuisvest. Dit gold ‘t Zaat Herremenieke is een voor zowel de Luikse als voor de De Gasman groep met instrumenten die Brabantse zijde. Als iemand mij vraagt: “Hoe kan tijdens het carnavalsfeest door ik in het centrum van Maastricht de straat trekt. De mensen zijn terecht komen?” dan herinner ik verkleed in verschillende kleuren. mij de man met het vlammetje. Ze doen gekke dingen zoals Jan Pieter Minckeleers, de blazen op de trompet en veel gasuitvinder, is op 2 december alcohol drinken. In de bronzen 1748 geboren en op 4 juli 1824 beeldengroep zijn de bewegingen gestorven. Hij was een van die vingers en handen van de wetenschapper en uitvinder uit kunstenaar zichtbaar. Maastricht. Hij studeerde aan de De beeldengroep van vijf Universiteit van Leuven in België. carnavalsvierders is gemaakt Daar is hij professor in de door Johannes Han Van natuurkunde geworden en daar Wetering. Johannes Han Van ontdekte hij het gas, door Wetering is een kunstenaar, steenkool te verhitten zonder de geboren in Maastricht in 1948. aanwezigheid van zuurstof. In 1854 wordt in Maastricht de
© Leeuwenborgh Opleidingen 2010 – 18 –
De watermolen Op de plaats van de Bisschopsmolen in Maastricht staat al zeker sinds de 11de eeuw een watermolen. De huidige molen dateert uit de 17de eeuw. Deze molen was lange tijd in het bezit van Godfried van Bouillon. In 1906 werd hij aan de Luikse aartsbisschop verkocht en werd deze vanaf die tijd Bisschopsmolen genoemd.
(zie verder volgende pagina)
������������ ��� ���������� �����
���������
�������������������������� ������������������������������� �������������������������������� �������������������������������� ������������������������ ������������������������������� ������������������������������ ���� ����������!�������������� ������������������������������� ���������������������������������� �����������������"����������� #$$%��������������������������� ������������#$$&���������������� ��������������������������'���� ��������������������������������� ������������������������� �������������������������� � ������������������������������� �������(����������������������� �������������������������������� ��������������)�������*� �������������������� �������������������������������� ������������������������������� ��������������������������� ��������������������������� ����������������������������
����� ��������� ����������
�!
���������
���� �� ��� ��
���������������� ������������������ ���������������������4"5� ����������������������������� ���6���-�����������7��8���������� ������������������������������ ��������������������������������� ����������������������������������� ����������������������������������� ������������������ ��������������*��������������� �������������������������������� ��������� ����� ��������!���������������� !���������������������������� ���������������������������� ������������������������� ������� ������������� ���������������� ���������������+#,$������������ ����������������!������������������ ��������)��������-����-�������� �������������������������������� !��������������������������� ������������ �������������������������������� !���������������������������� ���������������������� ���������������+,������������ ���������������������� �������������9�������������� ��������������� ��������� ������������������������������ ��������������������+.,/����� ������������������������!��� +0+.����������������������+1/# ������������������������������ ����+1/%� ��������������������������������� ����������*���������������������� !��������������������������������� ������������������������� ���������������������������� ���������� �������������������� ����������������������!�������� ����������������������� �� ����������: ����������������2������!������� ����������������������������-���� -�����������
��������������� ������� 3���������������������������� ��������������������������������� ������������������������������
����������� ������������������� ������
�������������� )�������� ��� ��� "������������������������������ ����������������:
2�����*����.
– De LeeuwPers – 16 december 2010
Mijn taalstageplaats in het bejaardenhuis “De Baenje” te Sittard
Het gesprek in het bejaardenhuis personeel waren erg aardig en was met mevrouw Wendy van vriendelijk. Wijhe. Eerst ben ik geslaagd voor het Wendy heeft mij van alles examen Inburgering niveau A1 gevraagd, bv. Waar ik vandaan en daarna heb ik mijn diploma kom, welke school ik in mijn land Inburgering A2 gehaald. heb gevolgd en waarom ik graag Nu volg ik de cursus Nederlands stage wil lopen bij oudere bij Leeuwenborgh Sittard om in mensen. 2011 het Staatsexamen SE1 te door Sajida Toen heb ik een contract doen. getekend en daarna zijn wij samen naar een lokaal gegaan In 2009 heb ik bij Leeuwenborgh waar de mensen allerlei de cursus inburgering gedaan. In activiteiten doen, zoals januari kwam mijn begeleidster gymnastiek, liedjes zingen en nog naar mij toe en vroeg of ik graag meer. Ik heb kennis gemaakt met taalstage wilde doen. Zij legde de mensen en daarna ging ik met me uit wat je moet doen bij de Mara terug naar school. taalstage en waarom taalstage Ik was erg blij met mijn door Nbd4 Sittard belangrijk is. stageplaats. Taalstage is belangrijk om in contact te komen met andere In maart ben ik begonnen met de Ik wil iets vertellen over de muziekschool. mensen die de Nederlandse taal stage. De gesprekken met de Artamuse is een centrum voor goed spreken. Van die mensen kun oude dames waren erg leuk. Ook je de taal beter leren maar ook alleen gezelschap houden vond ik muziek, dans en cultuureducatie, kan je samenwerken met andere erg leuk. Jammer dat de mensen een hart voor de creatieve collega’s. dialect spraken, maar dan zei ik: kunsten. Het cursusprogramma is breed van opzet en rijk aan inhoud en vorm. Artamuse heeft een locatie in Geleen, Sittard, Stein en Buchten. Het is er; - Voor jong en oud - Voor beginners en gevorderden - Voor individuen en groepen - Van kort tot lang, van alleen tot samen
Verslag over Artamuse
Ik heb mijn begeleidster gezegd dat ik graag met oudere mensen wil werken. Zij heeft toen contact gehad met het bejaardenhuis “De Baenje” in Sittard en een afspraak voor een gesprek gemaakt. Het bejaardenhuis is een mooi en schoon gebouw.
Spreek a.u.b. Nederlands, ik kan u niet verstaan!
Met deze instrumenten leer je samen spelen of alleen optreden. Voor publiek spelen vindt de school belangrijk. Daarom kent Artamuse veel samen speelmogelijkheden en worden er regelmatig concerten georganiseerd voor en door de cursisten. Algemeen muzikale vorming (AMV) is een cursus voor 6 tot 12 jaar: vaak is de AMV de eerste stap naar zelf muziek leren maken. Aan deze klassieke AMV opleiding ligt de methode “Samenspelen” van de Hongaarse pedagoog en componist Sultan Corday ten grondslag. Er zijn binnen Artamuse veel samen spelen mogelijkheden in een van de bands, ensembles, combo’s of orkesten te komen. Soorten instrumenten: blaasinstrumenten bv. trompet, snaarinstrumenten bv. gitaar, slagwerkinstrument bv. drums, toetsinstrumenten bv. piano.
Beschrijf hoe een zangles verloopt. Waarmee begint de les en wat komt daarna? De zangles duurt 20 minuten. De zangles begint met verschillende soorten zangoefeningen 1-3 minuten. Dan herhalen we bekende liedjes en dat duurt 5-7 minuten. In de periode van 29-10-2008 Daarna leren we de nieuwe t/m 11-03-2009 heb ik een leuke liedjes in 5-7 minuten. taalstage in Artamuse locatie Vervolgens neemt Harrie Sittard gehad. Een keer per week huiswerk (2-6 minuten) voor een op elke woensdag van 14.15 tot kind op de iPod op. 18.00 uur in lokaal 6. Ik moest in Ten slotte praten we over wat de muziekschool zijn. het kind vandaag beter heeft Tijdens mijn taalstage heb ik gedaan. goed Nederlands geleerd.
Opdracht voor mijn In juli was mijn stage afgelopen. muziekschool: noteer de namen De periode was erg leuk en ik heb van 10 muziekinstrument: trompet, viool, blei, accordeon, veel geleerd. baja, piano, hobo, bazuin, Als ik meer tijd had, zou ik dat contrabas, klarinet. werk nog eens willen doen want de oude mensen maar ook het
© Leeuwenborgh Opleidingen 2010 – 20 –
Ik vind mij zeer actief en enthousiast. Ik heb veel ervaring in het geven van zangles aan koren gekregen. Ik ging goed met kinderen om. Ik wil mijn begeleiders bedanken.
– De LeeuwPers – 16 december 2010
Foto's uit mijn land door Ald2 Maastricht
Mazar-e-quaid Wij zijn Mohamuud en Yusuf. We komen uit Somalië. Somalië is mooi en groot. Dit is Mogadishu. Het is een moskee van 70 jaar oud. Ik ben Ahmed.
Habiba, Zohra, Manoubia
Ik kom uit Pakistan. Pakistan is mooi. Ik woon in Maastricht. Ik hou Maastricht. Het is mooi en veel lieve mensen.
Ik kom uit Irak. Irak is mooi. Dit is de Samarra moskee. Hij is 1000 jaar oud. Hij is 120 meter hoog.
Wij zijn uit Marokko en Tunesië. Dit is henna. Het is mooi. Het is voor een feest.
A.M.Sidhu
Ik ben Roza. Ik kom uit Armenië. Armenië is mooi. Dit is Sevan. Sevan is een meer. Veel zon en zwemmen. Water is warm. Fortalezza de Luanda Ik ben Luta Matondo. Ik kom uit Angola. Angola is mooi en groot.
Ik ben Geok Leng Goh. Ik kom uit Maleisië. Maleisië is mooi. Dit is Kuala Lumpur. Het is een flat. Het is heel hoog.
© Leeuwenborgh Opleidingen 2010 – 21 –
– De LeeuwPers – 16 december 2010
Mijn verklaring Sociale Hygiëne voor de Horeca door Nbd3 Sittard
Huda, Sonja en Karima praten met Ambia Begum over het behalen van haar SVH-verklaring voor het horeca bedrijf en stellen haar ook persoonlijke vragen.
Wat je allemaal leert: - Je leert gastvrijheid. Je moet altijd proberen vriendelijk te blijven tegen de klanten - Sociale vaardigheden: hoe kan ik het beste samenwerken met collega’s - Veiligheid: je leert wat je moet doen om je bedrijf veilig te maken - Wat allemaal moet en mag in jouw zaak, dit is het leren van de wetten voor de horeca
Gezondheidsbevorderaar door Nba1 Sittard: Ivalina, Eljona en Wassili.
Vandaag hebben wij een gesprek met de heer Bashir Ahmad Omar. Hij werkt als gezondheidsbevorderaar bij de G.G.D. Zuid Limburg. De heer Omar is 60 jaar oud. Hij is geboren in Kabul in Afghanistan.
“De problemen in mijn land werden zo groot dat ik daar niet meer kon blijven en in 2000 ben ik naar Nederland gevlucht. Eerst woonde ik in een AZC, maar nu woon ik in Schinnen,” vertelt de heer Omar.
Meneer Omar begon in Nederland te werken als assistent hulp bij de school Open Leercentrum van Wat is je naam en hoe oud ben het AZC, asielzoekerscentrum in je? Groningen. Vanaf 2004 gaf hij Hoe heb jij de opleiding horeca Mijn naam is Ambia Begum en ik advies over ziektes als aids en gedaan? ben 40 jaar. soa's in dienst van de Stichting Ik heb twee jaar lang thuis met “Peer Educator” en HIV de computer gestudeerd. Dat was Waar kom je vandaan? consulent bij Aserag. Hij geeft erg moeilijk omdat de cursus in Ik kom uit Bangladesh, een land asielzoekers informatie over die het Nederlands was en ik in het zuiden van Azië. De heer Omar staat links op de foto. gevaarlijke ziektes. begreep niet alle woorden. De heer Omar vindt zijn werk erg Ben je getrouwd en waar ben je Zijn opleiding als ingenieur heeft interessant en kreeg in 2008 een Waar heb je examen gedaan? getrouwd? baan als assistent bij een De eerste keer heb ik examen in hij in Moskou gedaan. In 1972 Ik ben getrouwd in Sylhet in heeft hij zijn master in Moskou organisatie in Zuid-Limburg. In Utrecht gedaan maar ik was Bangladesh. gehaald. In 1982 heeft hij het 2010, toen hij in het AZC in gezakt. De tweede keer was het examen diploma P.H.D. (doctor Phylosophy Schinnen woonde, heeft de G.G.D Heb je kinderen? Technical Science) gehaald. Ook Zuid-Limburg hem gevraagd om in Maastricht. Toen ben ik Ja, ik heb 4 kinderen. heeft de heer Omar gewerkt aan als gezondheidsbevorderaar te geslaagd. de Technische Universiteit in werken voor de doelgroep Wanneer kwam je naar Kabul waar hij werkte als decaan asielzoekers van Echt, Wat doe je nu? Nederland? Waarom? Ik ben nu bezig bij Leeuwenborgh aan de faculteit Bouw. Bovendien Sweikhuizen en Heerlen. Ik kwam op 17 augustus 1991 was hij 3 jaar werkzaam bij het “Daar bezoek ik regelmatig de Opleidingen met de cursus naar Nederland omdat mijn man ministerie van Buitenlandse mensen om hun voorlichting te Inburgering niveau A1. Ik hoop hier woont. Hij heeft hier in Zaken, afdeling cultuur. geven over die ziektes” zo dat ik in februari 2011 mijn Sittard sinds 13 jaar een vertelt meneer Omar. “Vaak diploma Inburgering heb! restaurant. gebeurt die voorlichting in het Engels maar soms ook in de Hoe heb je Nederlands Nederlandse taal.” geleerd? Ook bezoekt hij regelmatig met Ik ben 1 jaar in Den Bosch naar andere collega's congressen om de cursus inburgering geweest. (Advertentie) zelf alle nieuwe informatie te krijgen en die informatie weer Jij wilde de cursus SVH-horeca door te geven aan de mensen die volgen. Waarom? dat nodig hebben. Mijn man heeft een restaurant “Ik doe mijn werk heel graag en en ik wilde samen met hem het ik ben trots op wat ik doe,” restaurant doen. Horeca eindigt de heer B.A. Omar zijn betekent hotel, restaurant en verhaal. café. Heb je nu dat diploma? Ja, en ik ben erg blij met mijn diploma.
Wat betekent SVH-horeca? SVH betekent: Verklaring Sociale Hygiëne.
© Leeuwenborgh Opleidingen 2010 – 22 –
– De LeeuwPers – 16 december 2010
Ik wok, jij wokt, kok Wu wokt Hoe lang ben je in Nederland? “Ik ben 11 jaar in Nederland. Eerst heb ik in het AZC van Utrecht gewoond. Nu woon ik in Sittard met mijn Chinese vriendin en ben ik tevreden. Het contact met de gasten in het restaurant vind ik leuk, ik begrijp nu beter wat ze zeggen. Alleen het “Zittesj dialek” is een groot probleem voor mij. Wie heeft dat verzonnen: elke stad een dialect! Waarom is dat?”
We gaan vandaag naar de Markt, naar het eerste Wok-restaurant van Sittard. Het heet “Mister Li door Aldo3 Sittard wok-restaurant”. Vroeger was hier een bank, nu staan er terrasstoelen buiten. Het is druk. De mensen doen hun boodschappen bij de kraampjes. De zaak is nog gesloten. Wu haalt de sleutel uit zijn zak en opent de voordeur. Hij is 4 ochtenden per week Alfa cursist van Leeuwenborgh Opleidingen. In dit restaurant staat hij sinds 1 jaar met plezier achter de bakplaat om de gerechten die de gasten hem aanreiken, te bakken. We gaan naar binnen, het ruikt hier naar sojasaus. We krijgen een rondleiding en maken foto’s. Dan beginnen we het interview: Welke producten bak je op de bakplaat? Wu antwoordt, terwijl hij naar zijn werkplek loopt: ”vis of vlees, ik doe er zout en peper op, een lente-uitje, knoflook en paprika. Ik gebruik de beste slaolie die er is. De gasten kiezen zelf de sauzen die ze erbij willen eten.”
vrijdag en zaterdag van13:00 uur tot 22:30 uur.” Hoeveel dagen werk jij in dit restaurant? “Ik werk 3 of 4 dagen per week.”
Waar heb jij koken geleerd? “Ik heb koken geleerd van mijn baas in het restaurant en van de collega’s.”
Hoeveel mensen komen per dag/per weekend eten? “Per dag komen 30 of 40 mensen en in het weekend 300 of 400 gasten.” Hoeveel zitplaatsen zijn er eigenlijk? “Er zijn 120 stoelen en dan is alles vol.” Wat kost een compleet menu? “Een compleet menu kost 25 euro, inclusief drinken. Iedereen mag twee en een half uur blijven zitten en genieten van de sfeer en het eten.” Hoe laat is het restaurant open? “Van dinsdag tot donderdag van16:00 uur tot 22:30 uur en op
© Leeuwenborgh Opleidingen 2010 – 23 –
Wat zijn je hobby’s? “Ik heb niet veel hobby’s. Ik ga naar school om Nederlands te leren en in mijn vrije tijd kijk ik voetbal op televisie. Ik wil na de winter autorijlessen nemen. En belangrijk voor mij: ik heb werk, dat ik leuk vind.” De andere cursisten knikken. We maken achter het fornuis een actiefoto en gaan weer naar buiten. Wu sluit de deur en zegt: “Kom een keer bij mij eten. Lekker hoor!”
– De LeeuwPers – 16 december 2010
Verslag van een informatiebijeenkomst over peuterspeelzalen
De ene keer vinden Veronique en Annelie het begeleiden erg leuk, de andere keer weer moeilijk. "Het is erg afwisselend om met kleine kinderen te werken", zeggen ze.
Op 28 november hebben we een leuk praatje gehad met Veronique en Annelie, medewerkers van een peuterspeelzaal in SittardGeleen. door NBd4 Sittard We hebben heel veel interessante informatie over peuterspeelzalen gekregen.
Peuterspeelzalen vervullen een belangrijke rol in de ontwikkeling van jonge kinderen.
De ouders moeten goed op kleine kinderen oppassen. Maar soms werken de vader en moeder allebei. Een kind kan dan niet alleen thuis zijn. In Nederland is er daarom kinderopvang waar kinderen overdag kunnen zijn. Er zijn verschillende soorten kinderopvang: - het kinderdagverblijf, dit is voor kinderen van 0-4 jaar - de voorschool, dit is voor kinderen van 2-5 jaar - de peuterspeelzaal, voor kinderen vanaf 2 tot 4 jaar De ouders schrijven de kinderen in door het invullen van een formulier.
Puzzel en win!
Kijk op pagina 29 Los de puzzels op en maak kans op mooie prijzen!
Iedere dag zitten ze in een kring de taal. Bij dat programma leren en praten Nederlands met elkaar. de kinderen communiceren, samen praten, Nederlands etc. Ze praten over wat ze samen Voor dit programma moeten de gedaan hebben en over andere ouders 10 Euro voor 16 keer dingen. Op die manier leren ze betalen. Als de kinderen dit van elkaar en ze leren om met programma niet volgen, moeten elkaar samen te werken tijdens de ouders meer betalen. die kringgesprekken. Ook eten ze samen fruit en koekjes en ze drinken iets. Dit krijgen ze van de leiding.
Kinderen leren daar samen spelen en met elkaar omgaan. Ze gaan Buiten spelen vinden de kinderen meestal 2- 4 ochtenden per week heerlijk maar dit is niet altijd naar de speelzaal. veilig. De medewerkers moeten goed opletten dat de kinderen Veronique en Annelie vertelden niet de straat op lopen en zij ons wat ze allemaal met de vertellen de kinderen hoe kinderen doen tijdens die gevaarlijk het op straat is. ochtenden. De kinderen willen allemaal De peuterspeelzaal kost geld. De spelen; daarom hebben ze heel ouders moeten zelf een deel veel spelletjes en speelgoed bv. betalen. De belastingdienst en de auto's voor de jongens en poppen gemeenten betalen ook een deel voor de meisjes. De kinderen ( 100 euro per jaar). mogen niet alleen spelen, ze moeten ook iets leren. VVE is een programma voor kinderen die moeite hebben met
© Leeuwenborgh Opleidingen 2010 – 24 –
Puzzelfoto 7
(Advertentie)
– De LeeuwPers – 16 december 2010
Jan Janssen door Ne2d2 Maastricht
rondleidingen en het vertellen van verhalen in Maastricht.
Vollekstejater zijn inmiddels door bijna alle Maastrichtenaren bezocht!
Jan verzekert ons dat hij voorbereid is om trefzekere “toeken” uit te delen!
Zelf is Jan een theaterproductie aan het schrijven voor de 7jaarlijkse Heiligdomsvaart welke in 2011 wordt gehouden. Hierbij worden 9 scènes, vanaf de geboorte van Christus tot nu, opgevoerd. De voorstellingen worden gehouden in de St. Janskerk aan het Vrijthof in Maastricht.
Met Jan kun je uren, wat heet dagen, kletsen. We hebben nog “Unne moeljaan” en ”unne over allerlei onderwerpen gepraat moulpie” zijn twee Maastrichtse zoals het jaarlijkse woorden die zeker van toepassing “Preuvenemint”, het Maria zijn op de gast die wij Congres, het ontstaan van het geïnterviewd hebben. Hij is Vollekstejater, waarom de bovenal een Maastrichtenaar in voorstellingen van de hart en nieren die zeker geen Heiligdomsvaart in de St. Jan onbekende is in Maastricht. worden gehouden enz, enz. We hopen zeker dat hij nog een keer Maar wie is hij eigenlijk? Het is Ook geeft hij rondleidingen door terugkomt want we kunnen nog Jan Janssen, een “doezendpoet” het zgn. “Jekerkwartier”, een van uren naar hem luisteren. (duizendpoot) van jewelste! de oude wijken in het centrum Hij en zijn compagnon Rob Meurders geven rondleidingen in van Maastricht. Deze zgn. Fons Olterdissen-rondleidingen de oude stadswijken van Puzzel en win! starten telkens in de Grote Maastricht waarbij ze Looiersstraat bij het standbeeld (zelfverzonnen) verhalen Kijk op pagina 29 vertellen. Heel veel mensen willen van de Maastrichtse Los de puzzels op en maak dialectschrijver Fons dit graag horen en gaan met ze kans op mooie prijzen! mee. Je wordt dan ’s avonds door Olterdissen. Deze straat is volgens Jan de mooiste straat een gedeelte van Maastricht geleid waar je niet zo vaak komt. van Maastricht. We proberen hem aan de hand Beiden zijn verkleed en hebben van dit interview aan de rest van een oude lamp bij zich, daardoor Limburg voor te stellen. creëren ze een sfeer die zeer zeker de moeite waard is om Jan werd geboren in het erbij te zijn. Dit jaar vertrekken Puzzelfoto 8 stadsdeel Wijck. Hij verhuisde ze vanuit het zgn. Pesthuys met zijn ouders naar Wijckerveld waarbij ze 4 verhalen vertellen waar hij nu nog altijd woont met en een toneelstukje opvoeren. zijn vrouw Anneke en de leasekat We maken ons wel ongerust hoe Krak. Hij is werkzaam geweest Jan is ook een van de oprichters het nu moet gaan bij de sleutelbij KPN tot aan zijn 55ste, toen overdracht op de zaterdag voor van het Mestreechs mocht hij met prepensioen. carnaval. Jan, die een prominent Vollekstejater. Dit Meteen na zijn pensionering door ALd4 Sittard lid is van de Tempeleers, de theatergezelschap heeft heeft hij een eigen bedrijfje carnavalsvereniging die o.a. ieder inmiddels een groot aantal opgericht “Stylo Communicatie” jaar de stadsprins levert, is dan We hebben de voedselbank musical- en theateruitvoeringen waar hij teksten schrijft voor de opperspreekmeester. bezocht. Eén van de cursisten is gebracht zoals: ”Trosse los, anderen. Jan heeft o.a. wekelijks In zijn rede die hij tijdens de daar vrijwilliger. We hebben humme oet” en de laatste een column in de Maastrichtse uitvoering: ”Geef mich mer hits“. sleuteloverdracht voert, deelt hij vragen gemaakt. We hebben krant “de Ster”. Hij schrijft dan Deze succesvolle productie is een “toeken“ (schimpen) uit naar het antwoorden opgeschreven. ook veel in het Maastrichts. college van burgemeester en bewerking van de beroemde wethouders en andere Wat is een voedselbank? Amerikaanse film “Some like it Een maal per jaar verkleedt hij prominenten van de stad. De voedselbank geeft mensen hot”, waarin Marilyn Monroe en zich en wordt volgens eigen Heeft Jan wel tijd genoeg om eten en kleren. Jack Lemmon de hoofdrollen zeggen een “oude, statige heer” zich voor te bereiden voor de vertolken. In de Maastrichtse met een lange grijze baard en Waarom komen mensen bij de versie speelt Jan de miljonair die sleuteloverdracht van 2011, een mijter op. Hij wordt niet aangezien we sinds kort een voedselbank? verliefd wordt op de als vrouw Sinterklaas, nee hij is nieuwe burgemeester en een hele De mensen hebben weinig geld. verklede man Josefien (Jack Sinterklaas! nieuwe ploeg wethouders Minder dan €700 per maand. Lemmon in de film). In de maand december heeft hij hebben? Deze steeds uitverkochte het heel druk met het geven van (verder op volgende pagina) voorstellingen van het
De voedselbank
© Leeuwenborgh Opleidingen 2010 – 25 –
– De LeeuwPers – 16 december 2010
(vervolg)
De voedselbank Hoeveel voedselbanken zijn er in Nederland? In Nederland zijn meer dan 100 voedselbanken. In Limburg zijn er 12. Hoeveel keer per week mogen mensen komen? De mensen mogen één keer per week komen. Je moet een brief hebben van de gemeente.
Wie betaalt de voedselbank? De gemeente betaalt de voedselbank.
Hoeveel mensen komen naar de voedselbank? Er komen ongeveer 65 mensen.
Wat krijgen de mensen bij de voedselbank? Ze krijgen bijvoorbeeld brood, groente en vlees. Maar ook melk en olie. Hoeveel mensen werken bij de voedselbank. Er werken 6 mensen.
Wanneer is de voedselbank open? De voedselbank is op woensdag open. Van 13.00 uur tot 17.00 uur. Mag mijn docent ook komen voor een voedselpakket? Ja, maar hij krijgt niks.
Groep ALd4 voor de voedselbank.
Krijgt iedereen evenveel? Nee. Een grote familie krijgt meer dan een kleine familie.
Hoelang mag je komen? Je mag drie jaar komen.
Wat kun je thuis zelf doen om brandwonden te voorkomen? Hoe maak je je eigen huis veiliger en waar moet je op letten? Wat moet je doen wel en niet doen als de vlam in de pan slaat? door Ald0 Geleen Hannie laat een rookmelder en een blusdeken zien en hoe je Bij een eerstegraads brandwond deze moet gebruiken. Op donderdag 7 oktober heeft Er is vooral veel aandacht voor is de huid pijnlijk en rood. mevr. Hannie Ackermans, Bij een tweedegraadsverbranding het gevaar van brandwonden bij consulente van de kleine kinderen. zijn er blaren te zien en is de Brandwondenstichting, een presentatie gehouden voor de huid rood en pijnlijk. Pas op met kleine kinderen in alfabetiseringsgroep migranten in Bij een derdegraadsverbranding de keuken; draai de steel van de het Reüniegebouw te Geleen. is de huid vaak zwart en doet pan naar achteren en kook zoveel geen pijn. mogelijk achter op het fornuis. Met behulp van een Brandwonden zijn vaak zeer Hete dranken zoals thee zijn ernstige verwondingen. powerpointpresentatie geeft vaak de oorzaak van Hannie Ackermans uitleg over Hoe kunnen we helpen brandwonden te voorkomen en de brandwonden. eerste, tweede en derdegraads brandwonden. gevolgen te beperken? Hannie Ackermans gaat in op goede eerste hulp bij brandwonden; wat moet je wel en wat niet doen.
Eerst water, de rest komt later
Haar belangrijkste advies: EERST WATER, DE REST KOMT LATER! 10 minuten koelen met lauw water.
Pas op met snoeren waar kinderen aan willen trekken! Leer kinderen hoe ze de kraan Wanneer ga je naar de huisarts van douche of bad moeten of het ziekenhuis? gebruiken zonder dat ze zich Ze vertelt ook over preventie verbranden; altijd eerst de (dus hoe voorkom ik koudwaterkraan opendraaien! brandwonden). © Leeuwenborgh Opleidingen 2010 – 26 –
Heb je thuis een vluchtplan voor als er brand ontstaat? De cursisten vinden het verhaal van Hannie Ackermans zeer duidelijk en herkennen de situaties die zij laat zien. De presentatie was zeer leerzaam en veel cursisten besluiten om zelf een blusdeken en rookmelders aan te schaffen.
– De LeeuwPers – 16 december 2010
Seizoenen door Ald04 Sittard: Vicky, Albert, Xue Yan, Acih, Abshir, Ajad
Een verslag over het weer in verschillende landen.
Het weer in Sri Lanka Noord Sri Lanka heeft een korte zachte winter. De noordoostelijke moesson (Maha) is van december tot maart en de zuidwestelijke moesson (Yala) is van juni tot oktober. Dan valt heel veel regen.
Moesson betekent seizoen. In Nederland denken we aan regen. Het oosten is droger dan het westen. Het is overdag altijd ongeveer 30o C, in het midden van het land is het 22o C tot 30o C.
Het weer in Irak De herfst Bladeren vallen Veel wind Beetje koud Beetje regen Temperatuur ongeveer 25o C De winter Geen bladeren Koud Hagel
Het weer in zuid-China Ik woonde in het zuiden van China, in Wenxi. China is een groot land, 239 keer groter dan Nederland. Doordat het een uitgestrekt land is, heeft het vele verschillende klimaten. In het zuidoosten heerst een tropisch klimaat. In de lente is het zonnig weer met temperaturen tussen de 20 en 25 graden. In de zomer wordt het warmer, het is dan 35 tot 38 graden, met harde regenbuien zo nu en dan. De herfst kent veel regen en weinig zon. De temperaturen liggen dan tussen de 10 en 15 graden. De winter is er kort en zacht, de temperatuur ligt tussen de -5 en 7 graden. Bliksem Regen Temperatuur -15oC tot +20o C
Het weer in Indonesië Indonesië ligt op de evenaar daarom is het daar warm. In het westen is veel regen. In Indonesië is het gemiddeld 26 tot 27 graden. Overdag is het 30 tot 32 graden. In de bergen in het kouder. Tussen november en maart is de noordoost moesson en tussen mei en september is de zuidoost moesson. Dat betekent dat een deel van het land dan veel Somalië heeft een onweersbuien krijgt. woestijnklimaat. Er zijn twee regenseizoenen, van maart tot juni en van september tot december. Somalië heeft vier seizoenen: Jilal begint in januari en het is warm tot maart. Gu is van maart tot juni met regen. Hagaa begint in augustus en dan is het één maand heel droog. Dayr is van september tot december en dan valt ook regen. Er valt 50 cm regen per jaar in Indonesië heeft maar twee het zuiden. Het is heet en klimaten zon en moesson. vochtig. De droogte is een groot probleem in Somalië. Het weer in Somalië Het hele jaar door heerst er een hoge temperatuur tot ongeveer 42o C. De lente Nieuwe bladeren Alles mooi Zon Warm Temperatuur 25o C tot 35o C De zomer Veel zon Heet Zandstormen Temperatuur 45o C tot 50o C
© Leeuwenborgh Opleidingen 2010 – 27 –
�� ��� � � � � � � � � � � � �� ���������� �����
������������� � ������ ����
��������������������� � �������� �� ��! ������� ������������
����������������
����������� ������������ ������������������������������ ��������������
�������������������������
��������������������
�������������������� ����������������������������
���������������������� ��������������
��$�%�����������������
����������!���� ���������!���� ������ �"�
������
���������#����������������
���������������������
��������������������������
����������� ������������������� ������
��������������
– De LeeuwPers – 16 december 2010
LeeuwPers Voorwerpenpuzzel door Ald3 Maastricht
Puzzel en win! Verspreid in deze krant staan 11 foto's van voorwerpen. Zoek de juiste foto in deze krant bij de onderstaande voorwerpen.
Jalaaba
Dirac
Draakje
Garbasar
Een Marokkaanse jas voor vrouwen. Feestkleding uit Somalië. De draak moet geluk brengen in een Chinees huis. Een Somalische hoofddoek. Hij wordt bij feesten gedragen.
Schoenen
Feestschoenen uit Marokko.
Subeciya
Trouwkleding voor Somalische vrouwen. De eerste dag van het trouwfeest wordt deze gedragen. Het is een gebruik dat al 200 jaar oud is. Het is een grote doek die om het lichaam gewikkeld wordt.
Waaier
De waaier wordt in China gebruikt om koelte te geven.
Meracha
Een fles voor rozenwater, speciaal voor feesten of voor bezoek, je haalt de dop eraf en giet een beetje van het water over je handen.
Macawis
Tajine
Lampion
Dit is een broek voor mannen om in te slapen uit Somalië.
Oplossing Voorwerpenpuzzel Foto 1 = …......................
Een pan om eten in te maken uit Marokko.
Foto 2 = …...................... Foto 3 = …......................
De lampion wordt in China in huis gebruikt. Er wordt een lichtje in gedaan.
Foto 4 = …...................... Foto 5 = …...................... Foto 6 = …...................... Foto 7 = …...................... Foto 8 = …...................... Foto 9 = …...................... Foto 10 = …...................... Foto 11 = …......................
© Leeuwenborgh Opleidingen 2010 – 29 –
Stuur de oplossing vóór 7 januari 2011 per e-mail naar:
[email protected] of per post naar: Leeuwenborgh Opleidingen Sector Educatie t.a.v. M. Ropers-Close Antwoordnummer 5527 6200 WE Maastricht Een postzegel is niet nodig! Denk aan het vermelden van uw naam en adres! Onder de goede inzendingen worden een cadeaubon van € 25,en 5 kookboekjes “Lekker Makkelijk” verloot!
– De LeeuwPers – 16 december 2010
LeeuwPers Woordzoeker door Ne3d1 Maastricht
Zoek de woorden over school in de letterreeksen in het onderste vak
KLAPPER ADMINISTRATIE LERAAR AGENDA LERARES ATLAS LEERLING BOEK LES BORD LESLOKAAL COMPUTER LESROOSTER CONCIËRGE LINIAAL DIRECTEUR MENTOR EXAMEN NATUURKUNDE FIETSENSTALLING PC GUM PEN GYMZAAL PRESENTIELIJST HUISWERK RAPPORT INKT REKENMACHINE KANTINE
A T L A S I S M U G D R O B T R A M S
V R E P P A L K B L E S L O K A A L I
O G K O I C E N I T N A K E X A M E N
M E E M J O G D R O B L O O H C S N K
E E O I B M E K R E W S I U H E O I T
N L B U E P R D I R E T S O O R S E L
T E R Z L U F L E R A A R P C S R L S
O R U R E T A L R E V L O O H C S P E
R A E E N E R G N I L R E E L H G L L
T R T V E R T I L A A I N I L O C O H
R E C T A S S N K E O B N E D R O O W
O S E P N E D A L B B A T E S S N H I
De overgebleven letters vormen een zin.
Stuur de oplossing vóór 7 januari 2011 per e-mail naar:
[email protected]
SCHOOLBORD SCHOOLPLEIN SCHOOLVAKANTIE SCHOOLVERLATER SCHORSING SMARTBORD SPIJBELEN STIFT STRAFREGELS TABBLADEN TAS VERZUIM WISKUNDE WOORDENBOEK
P P R E S E N T I E L I J S T I C C S
P N I N A T U U R K U N D E I N I S K
A A D M I N I S T R A T I E F G E D U
R E K E N M A C H I N E E U T N R R N
L A G E N D A G J L L A A Z M Y G O D
S C H O O L V A K A N T I E W B E B E
of per post naar: Leeuwenborgh Opleidingen Sector Educatie t.a.v. M. Ropers-Close Antwoordnummer 5527 6200 WE Maastricht Een postzegel is niet nodig! Denk aan het vermelden van uw naam en adres! Onder de goede inzendingen worden een cadeaubon van € 25,- en 5 kookboekjes “Lekker Makkelijk” verloot!
P E N L G N I L L A T S N E S T E I F
© Leeuwenborgh Opleidingen 2010 – 30 –
Puzzel en win! Kijk op pagina 29 Los de puzzels op en maak kans op mooie prijzen!
Puzzelfoto 9
– De LeeuwPers – 16 december 2010
Jana’s dinsdag
Nee, Anouk, ik wil niet naar alle kunstjes op het klimrek kijken. Oké, drie koprollen en dan gaan wij.
door Jana, leerlinge NOM te Sittard
17.45 uur Ha, het is gelukt. We zitten aan tafel. De aardappels zijn aan de zachte kant. De spruitjes zijn redelijk. Het vlees had wat langer gekund. Maar goed.
Jana is cursiste op dinsdagavond bij Nederlands op maat. Moeder van twee meisjes, Aranka 11 jaar en Anouk 6 jaar. 7.00 uur Biep biep biep Grrr, ik wil niet opstaan. Nog eventjes. 7.10 uur Biep biep biep Nu moet ik echt al opstaan. Wat voor dag is het? Even denken, hmmm, dinsdag. Ooo jeee, de langste dag van de week. 7.20 uur Biep biep biep Oké, oké ik sta al op. Ga de kinderen wakker maken. Meisjes opstaan!!! Aankleden, wassen, haren kammen… !!! Nog de lunchpakketten maken, vuilnisbak buiten zetten. Waar is toch de gymtas van Anouk gebleven? Hè, hè die lag in haar kamer onder het bed. Ik had het kunnen weten.
Puzzel en win! Kijk op pagina 29 Los de puzzels op en maak kans op mooie prijzen!
Puzzelfoto 10
18.30 uur Ik zit in de auto. Moet naar de les Nederlands op maat. Pfff, ik heb geen zin. Wil liever rustig koffie drinken. Waarom ben ik er aan begonnen? Moest ik zo nodig beter in taal worden? Is het zo belangrijk? 18.55 uur Ik zet de eerste stap in de klas 16.45 uur en daar is Lilian. Lilian is de Thuis. Dat hebben wij gehad. lerares. Zij begroet me 8.30 uur vriendelijk en als een wonder is Pfffff, dat was op het nippertje. Even wat drinken. Wat gaan wij eten? Hmmm, aardappels schillen, de zin om te leren weer terug. Ik De kinderen zijn naar school. spruitjes schoonmaken. Alles op sta open voor nieuwe informatie. Morgen moet ik echt op tijd een laag pitje koken en Anouk bij opstaan. de dansles ophalen. Onze kleinste 22.00 uur heeft tijd genoeg. Zij begrijpt Hè, hè thuis. Even mijn man 9.00-16.15 uur begroeten, bijpraten en naar bed. Werken. Ik werk 18 uur per week niet dat de aardappels maar 20 bij de Gemeente Landgraaf. Mijn minuten moeten koken. Als zij functie is Civiel- en niet opschiet, hebben we in 7.00 uur plaats van aardappels een Biep biep biep……………. cultuurmedewerkster. Ik maak tekeningen en kostenramingen. aardappelpuree.
In Nederland moesten we flink wennen. Het was er vaak koud, veel regen en sneeuw. We kwamen aan met de boot in door Vixiagroep: Johan, Fieny, Silvie, Louisa, Marcella, Corry, Rotterdam. Daarna werden we met de bus naar Sittard José, Marco gebracht. Zou ik nog eens naar Indonesië Ik ben met de boot van terug willen? Op vakantie wel. Surabaja (Indonesië) naar Maar niet om er te blijven wonen. Nederland gekomen. Met mijn Want ik ben nu te lang al in hele familie. Dat was in 1956. Nederland. En zou niet meer Ik was toen een kleine jongen. kunnen wennen in Indonesië. Wij moesten daar toen weg uit Als kleine jongen vond ik het Indonesië. Omdat er oorlog was allemaal erg spannend. Toch zou tussen Nederland en Indonesië. soldaten geholpen. En dus ik het niet meer nog eens willen Wij hadden toen de Nederlandse moesten we het land uit. meemaken. De bootreis duurde drie weken. (verder volgende pagina)
Dit zou ik wel/niet nog een keer willen meemaken
© Leeuwenborgh Opleidingen 2010 – 31 –
– De LeeuwPers – 16 december 2010 Ik ben 40 jaar bij Vixia. En heb daarom pas een groot feest gehad. ’s Middags werd ik thuis opgehaald met een taxi. Ze brachten me naar de feestzaal. Dat was in de kantine bij Vixia. Ik heb toen een rondleiding gehad bij alle afdelingen bij Vixia. Terug in de feestzaal kregen we eten: koffie met lekkere vlaai. Om half vier kwamen mijn collega’s. Ik kreeg toen een mooi speldje. Daarna kwamen ze mij een handje geven. En mocht ik de gekregen kadootjes uitpakken. Er zat geld in, sieraden en chocolade. Ook kreeg ik bloemen. Het was een erg mooi feest. En ik zou het best graag nog eens overdoen.
Dit zou ik wel/niet nog een keer willen meemaken
Zo’n certificaat halen wil ik graag nog eens meemaken.
Ik heb 20 jaar met mijn groei door Vixiagroep: Johan, Fieny, Silvie, Louisa, Marcella, Corry, gesukkeld. José, Marco Ik lag jaren lang op de afdeling kindergeneeskunde. In het Radboud ziekenhuis in Nijmegen. dag. Ik zou die dag best nog een die het hadden gezien. Toen werden er veel foto’s van keer overdoen. Ze schreeuwden op de man van mijn rug gemaakt. Die rug was de vrachtwagen dat hij moest toen helemaal scheef. Ook wilde stoppen. Anders was hij door ik maar niet groter groeien. Ik ben getrouwd geweest. gereden. En dan zou ik er niet Als kind ging ik toen ook naar En heb 18 jaar bij hem samen meer geweest zijn. school in het ziekenhuis zelf. gewoond. Maar op een gegeven Zoiets wil ik echt nooit meer Maar ik miste veel lessen door al moment was het in ons huwelijk meemaken! die onderzoeken. niet zo goed meer. Op vrijdag en zaterdag deed ik Ik was er achter gekomen dat hij voor het ziekenhuis een zich ophield aan een andere Ik kan niet goed meer horen. radioprogramma voor kinderen. vrouw. Ik ben daar achter Ik hoor dus ook niet goed meer gekomen door een brief. wat de mensen tegen mij zeggen. Ik werd toen eens gebeld door Ik heb hem toen onder vier ogen Ik moet altijd heel erg mijn best een klein meisje. Die vroeg een plaatje uit de jaren 80 aan: Love gesproken en hij bleef maar nee doen om te luisteren. is a battlefield van Pat Benatar. zeggen. Ook zei hij: “Wat is dit En dat is erg lastig allemaal. Een paar jaar geleden was er Dat gaf mij ontzettend veel nou een brief? Hoe durf je zo te Mijn oren worden nooit meer een deelnemersdag. Alle kracht. Dat was wel leuk. snuffelen in mijn spullen?” Ik zei goed. Toch hoop ik dat het deelnemers gingen naar het Ook hadden ze een aangepaste toen tegen hem: “Vanavond misschien nog eens goed komt. kasteel in Hoensbroek. kelder voor de zieke kinderen. Er eruit!” Toen ik na het werk thuis Ik hoop dat ze een nieuw Ik vond het echt hartstikke leuk. kwam, was hij al weg. was een bioscoop en er stonden apparaat uitvinden. Waarmee ik In het kasteel mochten we de flipperkasten. Ook dat heb ik Dat is iets in mijn leven wat ik toch weer goed kan luisteren. kleren van een prins of een altijd erg leuk gevonden. nooit meer wil meemaken. Dat zou ik heel graag nog een prinses aandoen. Ook zaten er Op een dag kreeg ik bezoek van keer willen meemaken. prachtige hoedjes bij. Ik voelde mijn peetoom. Die kwam met zijn me een echte prinses. collega’s kijken naar de liften. Ik was pas 18 jaar geworden. Ik ben toen met de juf op de Die waren toen het nieuwste van En ik was onderweg op mijn fiets Ik werk bij Vixia. En doe naast foto gegaan. Ik heb toen ook met om naar huis te gaan. Ik stond bij dit werk ook nog oppassen op het nieuwste. de juf in een schavot gehangen. Ook ik mocht mee. een stoplicht om naar links af te mijn twee kleinkinderen. Ik ben een erg technische slaan. Ik had groen licht maar Elke dag van half 3 tot half 10. jongen. Dus ik vond die nieuwe een vrachtwagen naast mij ook. Omdat hun vader en moeder liften hartstikke interessant. De man van de vrachtwagen had allebei werken. Ook de liftmotoren mocht ik zien. mij niet gezien. En toen kwam ik Ik heb daar wel een opleiding Dat vond ik helemaal te gek. Dus met mijn fiets onder de voor moeten doen. Bij ook in dat ziekenhuis waren er vrachtwagen terecht. Leeuwenborgh. hele leuke momenten. Momenten Ik zat helemaal vast onder de Deze opleiding heet: Welzijn en Dat zijn 2 planken met een groot Kind. Ik ben hier een tijdje terug waar ik dankbaar naar terug zie. gat en twee kleine gaten. Het voor geslaagd. Maar de Engelse grote gat is voor het hoofd. En taal moet ik nog overdoen. Dat (Advertentie) de kleine gaten zijn voor de was nog niet goed genoeg. handen. Dan wordt de bovenste Ik dacht altijd: leren is niks voor plank over je nek geschoven. En mij. dan zit je gevangen. Ik zit ook nog op school voor de Vroeger werd dit gebruikt voor Nederlandse taal. Ik wil beter gevangenen. De mensen konden leren schrijven. eieren of modder naar ze gooien. Ik ben trots op mijn resultaten. vrachtwagen. En kon geen kant Dat was hun straf. Ook van dit En ik ben blij dat ik met mijn meer op. schavot heb ik een foto. leren begonnen ben. Maar gelukkig waren er mensen Ik vond het een geweldig mooie
© Leeuwenborgh Opleidingen 2010 – 32 –
– De LeeuwPers – 16 december 2010
Wat ik graag nog een keer zou willen over doen
Dat had dus al in 2007 gebeurd moeten zijn. Maar ik woon er nog steeds. En Toen ik 9 maanden was ging ik zo zijn er nog 8 gezinnen die er door Lucy, Garry, Hendrik, John, Miepie, Bert, Jean naar mijn tante. Zij voedde mij ook nog steeds wonen. Het e op. Dat duurde tot mijn 6 jaar. laatste jaar is het nog steeds Ik ben 63 jaar en hoop dat de fijn wonen. Veel huizen zijn al Dat moet een hele fijne tijd zijn gewoon verstoppertje, maar dan jeugd van nu dat niet meer geweest. Ik weet er zelf niet zo alles op de fiets. afgebroken. Maar we maken het Dat vond ik altijd heel spannend. hoeft mee te maken. veel van af. Ik weet het alleen er toch nog gezellig. In het Er zat ook altijd veel actie in. En Mij lieten ze vroeger op school van de verhalen, die mijn tante weekend hebben we altijd groot veel snelheid. met een hoop andere leerlingen altijd weer opnieuw vertelt, als ik kampvuur. Echt gezellig. Een ander ding wat we toen graag maar aanmodderen. bij haar op bezoek ga. In juli 2011 moet alles weg zijn. deden was skelters bouwen. En daar heb ik al die jaren Ze zegt altijd dat ik een echt En nu moet ik dus echt weg. daarna, tot nu toe, nog altijd last Ik wacht op een ander, nieuw clowntje was. Omdat ik overal en Ik pakte dan het onderste deel van. altijd allerlei gekke dingen deed. van een oude kinderwagen. Daar huis. Pas als dat een mooi huis is, maakte ik dan een plaat op. Ik kan dus niet zo erg goed lezen. Jammer dat ze in die tijd niet ga ik verhuizen. Ook al wordt het Daarop een dwarse plank met 2 En schrijven is al helemaal konden filmen. Ik zou mezelf nieuwe huis nog zo mooi, ik zal wieltjes. Aan de uiteinden van de moeilijk. heel graag eens willen zien als toch met pijn in mijn hart plank kwam een dik touw. Daarom ben ik nu bij dat lieve en gekke clowntje. vertrekken! Leeuwenborgh Opleidingen mijn Nederlandse taal aan het Dat ik dit nog moet meemaken! bijspijkeren. Ik heb een probleem. Ik heb Ik moet op mijn werk bepaalde longemfyseem. cursussen gaan doen. En daar En dat was dan het stuur. moet ik voor slagen, wil ik op mijn Wat dat is? Dat is als de longen Naast het achterwiel zat een steeds slechter worden. werkplek kunnen blijven. stok met een rubber. Als je er niks aan doet, dan ben Dat was dan de rem. We deden er Wat ik graag nog eens zou je gauw moe. Moet je een trap ook wedstrijdje mee. Ja, het was Dat doet pijn! willen overdoen? oplopen, dan ben je bekaf! Dat is mijn jeugd. Toen ik zo’n 13, een ontzettend fijne tijd. Daarom moet ik twee keer per 32 jaar geleden ben ik in 14 jaar was. Tienbunder komen wonen. Dat is week oefeningen doen om de Ik speelde toen heel veel op een wijk in de gemeente Sittard. longblaasjes te stimuleren. Maar Dit wil ik echt niet meer straat. Met een groepje van zo’n de longen worden er helaas niet In 1979 zijn de huizen allemaal meemaken! 10 kinderen. opgeknapt. In februari ben ik er meer beter van. Verstoppertje spelen op de fiets In 1985 ben ik met mijn vrouw op toen komen wonen. En in augustus Mijn leven is door deze ziekte vakantie geweest in Joegoslavië. is mijn dochter geboren. bijvoorbeeld. Dat is net als beperkt geworden. Rustig lopen In het begin was het allemaal De kleuterschool lag midden in de gaat wel. En rustig fietsen ook. heel mooi. Leuke mensen, goed wijk. En ook was er een speeltuin. Maar als er veel wind staat gaat eten, mooi hotel. Dat was fijn voor de kinderen. De het fietsen niet meer. Want zo’n Maar na een paar dagen ben ik inspanning vraagt te veel van mijn kinderen konden gewoon op Puzzel en win! met mijn vrouw de bergen in straat spelen. Want het was een zieke longen. gegaan met een auto. De man die woonerf. Kijk op pagina 29 de auto reed, zei: “In de bergen We hebben er altijd graag Los de puzzels op en maak kun je zien hoe de mensen daar gewoond. Drie jaar terug kregen Dit zou ik heel graag nog eens kans op mooie prijzen! leven.” overdoen. we te horen dat alle huizen Mijn stemming was toen heel zouden worden afgebroken. En de Ik kom uit een gezin van 12 goed en ook die van mijn vrouw. kinderen. straat waar ik woonde was het Aangekomen in de bergen zagen Toen ik nog heel klein was, moest eerst aan de beurt. we toen een hoop ellende van ik met het draaiorgel mee. mensen die geen eten hadden en Ik ben dan ook niet vaak naar kinderen die van de honger school geweest. Daarom dat ik nu huilden. dus problemen heb met het lezen Zoiets willen wij niet meer en schrijven van de Nederlandse meemaken. Een vakantie moet taal. leuk blijven, vinden wij. Wat ik graag nog eens zou willen overdoen?
(zie verder volgende pagina)
Puzzelfoto 11
© Leeuwenborgh Opleidingen 2010 – 33 –
– De LeeuwPers – 16 december 2010 (vervolg)
Wat ik graag nog een keer zou willen over doen Wij moesten er van vader iedere dag op uit met ons draaiorgel. Toch heb ik dit altijd met veel plezier gedaan. Ik droom nu nog wel eens dat ik een draaiorgel heb. Maar helaas komt die droom toch nooit meer uit.
Toen mijn vader is gestorven is alles verkocht. Ook het draaiorgel. En dat vind ik nog steeds jammer. Mijn broers hebben nog een orgel. En die trekken er nog steeds mee de stad in. Met veel plezier. En dat mis ik nou ook. Zij krijgen ook geen uitkering van de gemeente. Want zij kunnen er goed van leven. Ik hoop dat die droom van mij ooit nog een keer toch nog uit komt. Dan zou ik gelukkig zijn. Dat is mijn allergrootste wens.
Wij stonden vroeger iedere dag in een andere stad. Van ’s morgens 9 uur tot ’s avonds 6 en soms zelfs tot 9 uur. Vooral met de feestdagen waren het lange dagen. Die dagen waren altijd heel goed voor ons. Je kon er goed van leven. Maar als wat kapot ging,
De kledingwinkel door Nbd1
Leuke kleding voor man en vrouw uitgezocht in de kledingwinkel.
© Leeuwenborgh Opleidingen 2010 – 34 –
dan moest je dat laten maken. En dat kostte meestal veel geld. Zo ook als je nieuwe boeken met muziek nodig had. Je moest immers met de tijd meegaan. De mensen hoorden dan dat je weer een nieuw boek had. Ze bleven dan langer luisteren naar wat het orgel speelde.