De puzzel MS oplossen
• Een korte inleiding in MS • Wat is het VUmc MS Centrum Amsterdam • Wat voor MS-onderzoek wordt er gedaan
Wat is MS?
• Chronische ziekte van het centraal zenuwstelsel • Auto-immuunziekte, het lichaam valt zichzelf aan • Kenmerkend zijn ontstekingen in het centraal zenuwstelsel
Wat gebeurt er bij MS?
• Een belangrijk kenmerk van MS is de afbraak van myeline (demyelinisatie) in de laesies
• Als gevolg daarvan wordt de overdracht van signalen in de hersenen minder efficiënt, en ontstaan verlammingen
Neurologische consequenties van MS
Afhankelijk van waar demyelinisatie optreedt. • Verlamming • Gevoelsstoornis • Niet goed kunnen zien • Coördinatiestoornis
Moeheid
• Komt heel veel voor • Veel hinder voor de patiënt • Oorzaak onbekend
Psychisch functioneren
Komt voor bij 45-65%: • tragere informatieverwerking; • verminderde aandacht; • verminderde geheugenfunctie; • verminderde taalvaardigheid.
Ziekteverloop in de tijd: relapsing remitting MS (RRMS)
oogzenuwontsteking
loopstoornis
dubbelzien
RRMS
Ziekteverloop in de tijd: secundair progressieve MS (SPMS)
RRMS
SPMS
Hoe verloopt MS?
MS is een grillig verlopende ziekte, waarbij de patiënt geen zekerheid heeft over de beloop.
Wie kan MS krijgen?
• In Nederland prevalentie 1 : 1000 • Elke week komen er 10 nieuwe MS-patiënten bij • Elke volwassen Nederlander kent twee mensen met MS, maar weet dat niet altijd (16.000 mensen met MS in Nederland)
• MS ontstaat tussen het 20ste tot 40ste levensjaar • Vrouwen hebben een grotere kans dan mannen (2:1)
Wat is de oorzaak van MS?
Genetische factoren
Infectie
omgevingsfactoren
abnormale immuunreactie
MS
Is MS te genezen?
• Er is nog geen behandeling gevonden die leidt tot volledige genezing
• Wel zijn er behandelingen die de symptomen verminderen, uitstellen en/of onderdrukken
• Een korte inleiding in MS • Wat is het VUmc MS Centrum Amsterdam • Wat voor MS-onderzoek wordt er gedaan
VUmc MS Centrum Amsterdam = Bundeling van de krachten
Neurologie
Moleculaire celbiologie en immunologie
GGZinGeest
Radiologie
Fysica
Pathologie
Epidemiologie en biostatistiek
Revalidatie
Neurowetenschappen Klinische Chemie
Multidisciplinair centrum voor MS
Patiënt staat centraal ONDERZOEK
OPLEIDING ZORG
Unieke rol binnen de Nederlandse patiëntenzorg
• Het MS Centrum Amsterdam heeft een leidende rol in de introductie van de nieuwste behandelmethodes in Nederland;
• Meer dan de helft van alle nieuwe MS patiënten in ons land wordt door het MS Centrum gezien;
Internationaal leidende rol in MS-onderzoek
• Wereldwijd erkend, baanbrekend wetenschappelijk onderzoek (top 5 MS-centra)
• Van alle markten thuis: veelsoortige expertise in een goed samenwerkingsverband
• Sterke internationale samenwerkingsverbanden
Missie
tijd Genezing
Disability
Vroege behandeling
standaard behandeling
geen behandeling invaliditeit
Kennis overdragen
• Doorgeven van kennis aan patiënten via o.a. website, nieuwsbrief, themabijeenkomsten en MS-dag
• Neurologen in Nederland bijscholen op gebied van MS via MSMasterclasS
• Het MS Centrum Amsterdam leidt MS-specialisten op (onderzoekers, neurologen en radiologen), zowel nationaal als internationaal
• Een korte inleiding in MS • Wat is het VUmc MS Centrum Amsterdam • Wat voor MS-onderzoek wordt er gedaan
MS is een immuunziekte Systemic Immunecompartment
BBB
Central Nervous System
APC
T
Reactivation & Expansion
MΦ Φ
TH1 IL-4 IL-6
-
IL-10 TGF-β β
B TH 2
B
Wiendl & Kieseier, 2003
Pathologie van MS laesies
Inflammation
Demyelination
Axonal Damage
Babinski, 1885
MRI: Magnetic Resonance Imaging
•
Diagnose
•
Prognose
•
Ontrafelen ziekteproces
Gezond persoon
Patiënt met MS afwijkingen
“Barkhof” diagnostische criteria: - internationale standaard -
Klinisch onderzoek
• Zoektocht naar betere therapieën • Onderzoek naar verbeterde behandelstrategieën • Verbetering van criteria van diagnosestelling • Meten van ziekteprogressie
MS in de witte en grijze stof?
Grijze stof
Witte stof
Immunopathogenese van MS
Inflammation Regeneration Destruction
t
Verlies van hersencellen
Verlies van hersencellen is een vroeg verschijnsel bij MS 0,5-1,0% per jaar (0,1-0,2% bij controles) herstel hiervan is tot op heden niet mogelijk.
Neurology 1999;53:16981999;53:1698-704.
Overzicht
Meer onderzoek is nodig om..
• Te voorkomen dat MS-laesies ontstaan Dr. Elga de Vries, afd. Moleculaire celbiologie en immunologie
• Het ziekteverloop te voorspellen met MRI Dr.Ir. Hugo Vrenken, afd. Radiologie en afd. Fysica
• Geheugenverlies te beperken Dr. Jeroen Geurts, afd. Radiologie en afd. Pathologie
Korte samenvattingen van deze presentaties vindt u in een folder in uw tas
En dan is er nog CCSVI………………
• Bob van Oosten zal een korte inleiding geven over CCSVI en MS en zal u de resultaten van ons onderzoek geven.
