a s - R ij n
- R h e i n Eu r eg
Ma
aas
io
M
o
gi
E u re
i oM
eu s e - R h i n Eu
re g
Best practices INTERREG III A in de Euregio Maas-Rijn
De Europese integratie – dat gebeurt bij ons!
Voorwoord
Sinds de eerste fase van dit programma in 1991 van start ging, zijn in de Euregio Maas-Rijn circa 300 projecten gerealiseerd door partners uit België, Duitsland en Nederland. In de Drielandenregio rondom Aken, Luik, Maastricht, Hasselt en Eupen is intussen in totaal bijna 115 miljoen euro aan INTERREG-middelen ingezet. Centraal daarbij staan met name de economische integratie van de partnerregio’s en de samenwerking bij de benutting van het economisch potentieel. Even zwaar wegen de concrete belangen van de burgers. Dit is terug te vinden in de talrijke activiteiten op het gebied van het kwalificatieaanbod, de intensivering van het informatie- en adviesaanbod, de verbetering van het grensoverschrijdende streekvervoer alsmede de steun aan verenigingen en organisaties bij sociaal-culturele activiteiten.
In het kader van INTERREG A wordt de grensoverschrijdende samenwerking op basis van grensoverschrijdend opgestelde programma’s gestimuleerd, waarbij de Europese Unie uit het Europees Fonds voor Regionale Ontwikkeling (EFRO) subsidiemiddelen ter beschikking stelt.
Het Communautair Initiatief INTERREG van de Europese Unie heeft een wezenlijke bijdrage geleverd aan de dynamische ontwikkeling van de grensoverschrijdende samenwerking in de Euregio Maas-Rijn.
Geachte lezer,
In de Euregio Maas-Rijn, als Europese ‘proeftuin’ waarin drie landen en vijf regio’s participeren, worden door grensoverschrijdende samenwerking op talrijke gebieden positieve synergieën, netwerken en een intensieve
Ondanks een groot aantal successen is de structuurwijziging in de Euregio nog geenszins voltooid. Vooral op het gebied van grensoverschrijdende infrastructuren is er sprake van een aantal concrete kwesties die voortdurende aandacht behoeven. Daartoe behoren de kwalificatie van werknemers voor de grensoverschrijdende arbeidsmarkt, het uitbouwen van de verkeersinfrastructuur, de modernisering van de gezondheidszorg en het versterken van de samenwerking op terreinen zoals life sciences, technologietransfer, biotechnologie of de automotive sector.
Met grensoverschrijdende samenwerking in een steeds verder integrerend Europa ondersteunen de INTERREG-subsidies tevens de economische structuurwijziging in de Euregio. Op weg naar een moderne kennis- en technologieregio met een concurrerende economie en een hoge levenskwaliteit zijn veel projecten gerealiseerd die illustratief zijn voor de toekomstmogelijkheden van de Drielandenregio: op het gebied van de arbeidsmarkt, de ontwikkeling van industrie, handel en dienstverlening, natuurbehoud, de samenwerking tussen universiteiten en hogescholen, het benutten van het aanbod in de gezondheidszorg en de samenwerking tussen politie en hulpverleningsdiensten.
M e e r i n f o r m a t i e : w w w. i n t e r r e g e m r. i n f o
Michel FORET Gouverneur van de provincie Luik Voorzitter van de Euregio Maas-Rijn
In deze brochure presenteren wij een selectie van actuele projecten waarin op grensoverschrijdende wijze wordt samengewerkt. Ik hoop dat deze voorbeelden de meerwaarde van de grensoverschrijdende samenwerking als bouwsteen bij de integratie van Europa duidelijk maken en dat de lidstaten en de Europese Commissie ook in de toekomst aandacht zullen hebben voor de daartoe noodzakelijke financiële ondersteuning.
samenhang gecreëerd. En dit alles voor het welzijn van 3,8 miljoen inwoners.
Index
Grensoverschrijdende marketing van agrarische producten uit de Drielandenregio.
Verbeterde marktkansen
Regionale marketing
Rijke toekomst voor de traditionele fruitteelt in de Euregio.
Traditie met een toegevoegde waarde
Europom
Actieve bescherming van het unieke landschap van de Eifel en de Hoge Venen.
Ongerepte natuur zorgt voor betere levenskwaliteit
Heide en veengronden
Kleinere gemeenten in de Euregio stimuleren gezamenlijk het grensoverschrijdende cultuurtoerisme.
Spannende tijdreis in de Drielandenregio
Tijdreizen Euregio
In de regio tussen Aken, Eupen, Hasselt, Luik en Maastricht wordt de hartslag van de life-sciences voelbaar.
Heartbeat of life-sciences
Life Sciences
Door een Euregionaal verkeersplan wordt het Drielandengebied beter ontsloten.
Meer mobiliteit
Euregionaal vervoersplan
11 - 12
9 - 10
7-8
5-6
3-4
1-2
M e e r i n f o r m a t i e : w w w. i n t e r r e g e m r. i n f o
Een voorbeeldige samenwerking tussen de Duitse en Nederlandse politie.
Veiligheid zonder grenzen
Duits-Nederlands Servicebureau
in de Euregio Maas-Rijn.
Succesvolle samenwerking tussen ziekenhuizen en ziektekostenverzekeraars
Meer vrijheid in de gezondheidszorg
Zorg over de grens in de Euregio Maas-Rijn
Over de grenzen van de Euregio heen groeit de verstandhouding met de buren.
Ontmoeting schept vertrouwen
People to People
Succesvolle strijd voor de preventie van geweld onder jongeren in de Euregio.
Geweldloos oplossen van conflicten
Euregio-Konekt
Een extra beroepskwalificatie als voorbereiding op de Euregionale arbeidsmarkt.
Werken over de grens
ProQua - Euregiocompetentie
23 -24
21 - 22
19 - 20
17 - 18
15 - 16
13 - 14
re
Grensoverschrijdende integratiehulp voor jongeren met psychische aandoeningen.
e - R h i n Eu
Terug in het beroepsleven
o gi
E ur e
i eus
Regenbogen
a s- R ij n
- R h e i n Eu r eg
Ma
aa s
io
M oM
g
re
in op de noodzaak om een integraal plan te ontwikkelen voor de Drielandenregio. Aangezien in Duitsland, België en Nederland de verantwoordelijkheden op het gebied van het openbaar vervoer op verschillende niveaus en middels uiteenlopende instellingen is geregeld, werden dergelijke samenwerkingen in het verleden vaak met moeilijkheden geconfronteerd. Dit alles moet nu veranderen door het opzetten van een “Euregionaal openbaar vervoersplatform”: binnen dit platform wordt voor het eerst door alle verantwoordelijke partijen en projectdragers binnen een rechtstreeks samenwerkingsverband een gemeenschappelijke, integrale en geïntegreerde strategie ontwikkeld voor het aanpassen en uitbouwen van het grensoverschrijdend regionale openbaar vervoer. “Een geïntegreerde oplossing is onmogelijk zonder de participatie van alle betrokken partijen, met inbegrip van overheden en beleidsmakers”, aldus Thomas Clemens van de Aachener Verkehrsverbund.
Euregionaal vervoersplan – Best practices INTERREG III A – Euregio Maas-Rijn
Voortbordurend op dergelijke initiatieven, gaat dit initiatief voor het eerst
In het verleden was er reeds sprake van vergelijkbare initiatieven: met het in 1998 geïntroduceerde Euregioticket bieden de vervoersbedrijven een dagkaart aan die grensoverschrijdend op bijna alle bus- en treintrajecten in de Euregio kan worden gebruikt. De grensoverschrijdende spoorlijnen euregiobahn van Stolberg naar Heerlen en euregioAIXpress van Aken naar Luik fungeren als belangrijke verbindingen tussen de diverse buurlanden.
Met het drie jaar durende project “Euregionaal vervoersplan” geeft de Drielandenregio het startschot voor een harmonisatie van de verschillende regionale openbaar vervoerssystemen. Hoe meer de afzonderlijke regio’s in economisch, sociaal en cultureel opzicht naar elkaar toe groeien, des te belangrijker wordt het om deze uitwisselingen te ondersteunen met een dienovereenkomstig mobiliteitsaanbod.
Een goed gestructureerde verkeersinfrastructuur vormt een basisvoorwaarde voor economische welvaart en voor levenskwaliteit. In de Euregio worden met behulp van INTERREG-middelen de verbindingen en het aanbod op het gebied van het regionale openbaar vervoer grensoverschrijdend verbeterd.
g
1
e - R h i n Eu
Meer mobiliteit
o gi
Eur e
i eus
Euregionaal vervoersplan – Door een Euregionaal verkeersplan wordt het Drielandengebied beter ontsloten.
a s- R ij n
- R h e i n Eu r eg
Ma
aas
io
M oM
eg
o
gi
e - R h i n Eu
re
2004 - 2006 Totaal: 439.000 € INTERREG: 219.500 € Euregio Maas-Rijn
Kosten Initiatiefnemer
g
Projectduur
E u re
i
eus
M e e r i n f o r m a t i e : w w w. i n t e r r e g e m r. i n f o
- R h e i n Eu r
a s- Rij n
aas
Ma
M
io
De hoofddoelstelling van het project ”Euregionaal vervoersplan” is het uitwerken van een in grensoverschrijdend opzicht functionerend tariefsysteem, waardoor voor bus en trein slechts één enkel kaartje noodzakelijk is. Daarnaast is het van belang dat er een uniforme structuur wordt ontwikkeld voor de marketingaanpak en de informatieverstrekking aan de klanten alsmede dat het aantal bus- en spoorlijnverbindingen wordt uitgebreid.
oM
2
re
De database van de internetstartpagina (www.heartbeatineurope.org) geeft informatie over de bedrijven die zich in de Euregio Maas-Rijn bezig houden
vakmensen. Sinds november 2002 geven zeven partners met een budget van 1,7 miljoen euro vorm aan een soort "Silicon Valley" van de medische technologie, biotechnologie, farmacie en aanverwante biowetenschappen. Een grote wens van Ute Steinbusch, coördinator van het project, is dat de Euregio onderdeel gaat uit maken van de corporate identity van deze partners en van alle bedrijven en instituten in de regio. "Wanneer wij bereikt hebben dat een bedrijf zichzelf niet meer ziet als bedrijf X, gevestigd in Luik, maar als bedrijf X uit de Euregio, en dit ook naar buiten toe zo presenteert, dan hebben we veel bereikt." Door activiteiten in de drie landen optimaal op elkaar af te stemmen, wordt de regio voor investeerders nog interessanter, aldus Steinbusch.
Life Sciences – Best practices INTERREG III A – Euregio Maas-Rijn
Het project "Heartbeat of Life Sciences in Europe – Meuse Rhine Triangle", dat drie jaar lang in het kader van INTERREG III gefinancierd wordt, heeft als doel dit toekomstpotentieel nog verder uit te breiden door grensoverschrijdende samenwerking en de groeikansen te versterken, bijvoorbeeld via extra werkgelegenheid voor hooggekwalificeerde
Het gaat daarbij niet alleen om bekende bedrijven zoals Philips Medical Systems B.V. in Heerlen, Grünenthal GmbH in Aken en Eurogentec S.A. in Luik, maar ook om kleine bedrijven en spin-offs vanuit universiteiten. Deze bedrijven profiteren allemaal van de uitstekende randvoorwaarden van een onderwijs- en onderzoeksklimaat in een gebied waar zich naast de universiteiten van Maastricht en Luik en de RWTH (RheinischWestfälischen Hochschule) enkele tientallen andere onderzoeksinstituten en interdisciplinaire centra op het gebied van life-sciences hebben gevestigd.
Life-sciences zijn booming – vooral in het grensgebied van de Euregio Maas-Rijn. Een groot aantal bedrijven in de sector van de medische technologie en biotechnologie heeft zich hier de afgelopen jaren gevestigd. Één van de INTERREG-projecten stimuleert de samenwerking tussen deze bedrijven.
g
3
e - R h i n Eu
Heartbeat of life-sciences
o gi
Eur e
i eus
Life Sciences – In de regio tussen Aken, Eupen, Hasselt, Luik en Maastricht wordt de hartslag van de life-sciences voelbaar.
a s- R ij n
- R h e i n Eu r eg
Ma
aas
io
M oM
eg
o
gi
e - R h i n Eu
re
Totaal: 1.706.734 € INTERREG: 853.367 € AGIT mbH, Rheinisch-Westfälische Technische Hochschule Aachen (RWTH), UM Holding (Universiteit Maastricht), Université de Liège (Interface EntreprisesUniversité), Wirtschaftsförderungsgesellschaft Ostbelgien, NV Industriebank LIOF (Maastricht), Gemeente Maastricht
Initiatiefnemers
2002 - 2005 Kosten
g
Projectduur
E u re
i
eus
M e e r i n f o r m a t i e : w w w. i n t e r r e g e m r. i n f o
- R h e i n Eu r
a s- Rij n
aas
Ma
M
io
met life-sciences. Dankzij deze lijst, die meer dan 3500 adressen bevat, is het makkelijk om met elkaar contact op te nemen. Regelmatige vergaderingen en informele bijeenkomsten zoals de "biostamtafel", of de gemeenschappelijke marketingactiviteiten tijdens internationale beurzen en conferenties vormen ook een wezenlijk bestanddeel van de samenwerking. Bovendien hebben de projectpartners reeds gemeenschappelijke kerncompetenties gebundeld, waardoor de vele verschillende adressen moeten uitgroeien tot een eenheid.
oM
4
re
Dankzij een gemeenschappelijk vignet en een eigen corporate design moet een merk worden gecreëerd dat overal herkend wordt. Het merk staat voor cultuurtoerisme van hoge kwaliteit en voor samenwerking tussen de partners. Twee keer per jaar wordt het CULTour Journal uitgegeven in de drie talen van de Euregio. Met een oplage van 150.000 stuks geniet deze uitgave een grote belangstelling. Met deze uitgave wordt een lacune opgevuld die bestond op het gebied van grensoverschrijdende informatievoorziening omtrent cultuurtoeristische bezienswaardigheden. Ook innovatief is de uitklapbare CULTour Voucher, die een combinatie van een ansichtkaart, een bonussysteem en een prijsvraag bevat. Iedereen die bij een tijdreis minimaal vier CULTour-bouwwerken bezoekt, ontvangt een bonus en mag deelnemen aan de halfjaarlijkse loterij. Naast de publicitaire maatregelen ondersteunt het project ook een internetwebsite en zogenaamde
zijn er nog genoeg andere culturele schatten; ze moeten alleen nog door
de inwoners en bezoekers van de Euregio Maas-Rijn in de Drielandenregio
ontdekt worden. Het INTERREG III-project "Tijdreizen Euregio", een samen-
werkingsverband van 38 Belgische, Duitse en Nederlandse gemeenten,
ondersteunt de activiteiten ter ontsluiting van deze bezienswaardigheden.
De deelnemende gemeenten hebben zich verenigd in "CULTour Euregio",
die verantwoordelijk is voor de uitvoering van het project. Of het nu gaat
om sprookjesachtige kastelen, indrukwekkende vestingwerken, industrie-
en ambachtsmusea of pittoreske dorpskernen – de mensen in de
Drielandenregio moeten op de bezienswaardigheden attent worden gemaakt
en gestimuleerd worden deze te bezoeken. Door de grensoverschrijdende
samenwerking en de duurzame netwerken van projectpartners en de
CULTour-bouwwerken wordt ook de gemeenschappelijke geschiedenis
Tijdreizen Euregio – Best practices INTERREG III A – Euregio Maas-Rijn
van deze Drielandenregio onder de aandacht gebracht.
Ook buiten de in toeristisch opzicht grotendeels ontsloten grote steden
Kastelen, kerken, fabrieken, burchten en mijnen – ook kleinere steden en gemeenten in de Euregio bezitten hoogwaardige cultureel-toeristische bouwwerken en bezienswaardigheden. Deze worden met hulp van één van de INTERREG-projecten systematisch ontsloten en onder de aandacht gebracht.
g
5
e - R h i n Eu
Spannende tijdreis in de Drielandenregio
o gi
Eur e
i eus
Tijdreizen Euregio – Kleinere gemeenten in de Euregio stimuleren gezamenlijk het grensoverschrijdende cultuurtoerisme.
a s- R ij n
- R h e i n Eu r eg
Ma
aas
io
M oM
M e e r i n f o r m a t i e : w w w. i n t e r r e g e m r. i n f o
Euregio deelnemen.
Vereniging „CULTour Euregio“ – Kerkrade
Initiatiefnemers
2003 - 2006 Totaal: 532.580 € INTERREG: 266.290 €
g
Kosten
Projectduur
re
ontwikkeling van cultuurtoerisme, waaraan alle vijf deelregio's van de
o
gi E u re
i
e - R h i n Eu
Tijdreizen en CULTour dragen door hun activiteiten bij aan de economische
eg
eus
bouwwerken.
thematische groepsreizen ontwikkeld langs verschillende CULTour-
- R h e i n Eu r
a s- Rij n
aas
Ma
M
io
CULTour Ervaringsreizen. Er wordt bovendien een reisaanbod van
oM
6
re
In de plaats daarvan dient een duurzaam beheer van het gebied te worden geïntroduceerd om ervoor te zorgen dat het bosbestand behouden blijft. Het feit dat het gebied is opgenomen in bestaande
het herstel van deze biotopen. Nog maar 150 à 180 jaar geleden werd dit gebied niet alleen door heide en veengronden gekenmerkt maar ook door vochtige weiden en borstelgras, dat vooral diende om er schapen te laten grazen. Door de introductie van runderteelt en de mechanisering van de landbouw veranderde het aanzicht van het landschap van de Eifel radicaal. De schrale hoogvlakten werden niet meer gebruikt en verwaarloosden. Door maatregelen als afgraving van de graslaag, de verwijdering van nietinheems struikgewas en het herstel van de natuurlijke waterlopen moet dit gebied zijn oorspronkelijke karakter terugkrijgen. Daarnaast komt een einde aan de intensieve bosbouw in dit gebied.
Heide en veengronden – Best practices INTERREG III A – Euregio Maas-Rijn
Om te zorgen dat de resterende hoogwaardige natuur in de grensregio behouden blijft, is een duurzaam beheer noodzakelijk. Dit is dan ook het doel van het INTERREG-project "Heide en veengronden", ten behoeve van een Duits-Belgisch biotoopnetwerk. In het kader van het grensoverschrijdende natuurpark Hoge Venen – Eifel is de eerste prioriteit
De ruig-romantische, schrale hoogvlakten van de Duitse en Belgische Eifel zijn uiterst waardevol: zij herbergen een groot aantal inheemse bedreigde planten- en diersoorten en vallen als natuurlijke biotopen onder de bijzondere beschermingsgebieden van de Europese Habitat-richtlijn en het Europese Ecologische Netwerk. De bescherming van deze gebieden is geen doel op zich, maar zorgt ervoor dat ook de landbouw en het toerisme in deze economische zwakke gebieden nieuwe economische impulsen krijgen.
Het landschap aan de Duits-Belgische grens wordt gekenmerkt door een zeer unieke flora en fauna. In het kader van het INTERREG-project "Heide en veengronden" worden deze waardevolle landschappen beheerd en winnen zij aan waarde – ook in economisch opzicht.
g
7
e - R h i n Eu
Ongerepte natuur zorgt voor betere levenskwaliteit
o gi
Eur e
i eus
Heide en veengronden – Actieve bescherming van het unieke landschap van de Eifel en de Hoge Venen.
a s- R ij n
- R h e i n Eu r eg
Ma
aas
io
M oM
eg
o
gi
e - R h i n Eu
re
Totaal: 1.505.410 € INTERREG: 752.705 € Biologische Station im Kreis Aachen e.V., Biologische Station im Kreis Düren e.V., Biologische Station im Kreis Euskirchen e.V., Naturpark Nordeifel e.V. - Sektion Rheinland-Pfalz, Verwaltungskommission des Naturparks Hohes Venn-Eifel, Réserves naturelles RNOB a.s.b.l., Université de Liège - Station scientifique des Hautes-Fagnes
Initiatiefnemers
2004 - 2005 Kosten
g
Projectduur
E u re
i
eus
M e e r i n f o r m a t i e : w w w. i n t e r r e g e m r. i n f o
- R h e i n Eu r
a s- Rij n
aas
Ma
M
io
natuurbeschermingsprogramma's vormt de garantie voor een duurzaam beheer van de schrale hooglandbiotopen en de bevordering van kleinschalige landbouw. Deze maatregelen leveren al met al een wezenlijke bijdrage aan de algehele aantrekkelijkheid van de totale regio, zowel voor de plaatselijke bevolking als voor de toeristen.
oM
8
9
Door een gecentraliseerde aanpak bij het verzamelen van oude fruitsoorten in proeftuinen wordt voorkomen dat fruitboomsoorten helemaal verdwijnen als gevolg van ziekten of andere oorzaken. Daarnaast kunnen geïnteresseerden door middel van de educatieve fruitboomroute in deze proeftuinen praktische tips krijgen over het onderhoud en het beheer van deze bomen. Hierbij wordt onder andere aandacht besteed aan het snoeien
Europom – Best practices INTERREG III A – Euregio Maas-Rijn
Het INTERREG-project "Europom" richt zich op de grensoverschrijdende herintroductie van de traditionele fruitteelt. Het project omvat onder andere het behoud en het beheer van de hoogstamboomgaarden in de Euregio; voorts wordt er door herbeplanting en aanleg van nieuwe boomgaarden voor gezorgd dat de variëteit in soorten die typisch zijn voor de regio behouden blijft. De vijf projectpartners uit de regio's van de drie landen brengen hun specifieke kennis en vaardigheden mee: van de verzameling van honderden verschillende fruitsoorten en technieken voor het telen van
oude cultuurplanten tot praktische beheersmaatregelen. Door de onderlinge ervaringsuitwisseling werken de deelregio's in het kader van Europom op basis van gelijkwaardigheid samen. Niet alleen zorgen de partners voor het in kaart brengen van bestaande boomgaarden, maar planten zij ook oude regionale fruitsoorten aan en bieden zij inmiddels bijvoorbeeld ook de mogelijkheid om oude kersenboomsoorten te adopteren. Op die manier kunnen geïnteresseerden ook een bijdrage leveren en identificeren zij zich dankzij "hun" fruitbomen met het doel van het project.
g
In de Euregio Maas-Rijn vormen hoogstamfruitbomen een onmiskenbaar element in het landschap en zijn deze een uniek grensoverschrijdend cultureel erfgoed van onschatbare waarde. Zij leveren een belangrijke bijdrage aan het milieu en aan de algehele kwaliteit van leven. Door de recreatieve functie en de aantrekkingskracht voor het "groene" toerisme is deze fruitteelt van rechtstreekse invloed op de regionale ontwikkeling.
re
Appels, peren, pruimen en kersen worden al generaties lang in de drie landen van de Euregio in een grote variëteit geteeld. Een erfgoed met toekomstperspectief: cultureel en economisch. INTERREG ondersteunt deze activiteiten.
e - R h i n Eu
Traditie met een toegevoegde waarde
o gi
Eur e
i eus
Europom – Rijke toekomst voor de traditionele fruitteelt in de Euregio.
a s- R ij n
- R h e i n Eu r eg
Ma
aas
io
M oM
eg
o
gi
e - R h i n Eu
A: Nationale Boomgarden Stichting (Vliermaal-Kortessem), Stichting IKL (Roermond), Stichting Botanische Tuin (Kerkrade), Nature & Technique (Bilstain) B: RWTH Aachen für das LFA Lehr- u. Forschungsgebiet Abfallwirtschaft, Freundeskreis Botanischer Garten Aachen e.V.
Initiatiefnemers
INTERREG: 202.331 €(A)–40.025 €(B)
2002 - 2004 Totaal: 404.662 €(A)–80.050 €(B)
Kosten
re g
Projectduur
E u re
i
eus
M e e r i n f o r m a t i e : w w w. i n t e r r e g e m r. i n f o
- R h e i n Eu r
a s- Rij n
aas
Ma
M
io
en de veredeling van fruitbomen, alsmede aan de oogst, opslag en verwerkingstechnieken van fruit. Een doelgerichte marketing, de sensibilisering van het publiek voor dit thema, bijvoorbeeld door tentoonstellingen en schoolconcepten, en de verbinding met ecotoerisme door het uitzetten van een boomgaardroute, zullen het duurzame beheer van het fruitbomenbestand ook in de toekomst ondersteunen.
oM
10
11
Regionale marketing – Best practices INTERREG III A – Euregio Maas-Rijn
Tot de maatregelen die noodzakelijk zijn bij het opbouwen van een marketingnetwerk, behoort het opzetten van een Euregionale logistieke structuur, waardoor de distributie en beschikbaarheid van de regionale producten wordt verbeterd en het productassortiment wordt uitgebreid. In de stedelijke centra Aken, Luik en Maastricht kunnen deze uit de
Binnen het informatieaanbod speelt een gemeenschappelijke internetpresentatie een centrale rol: op deze wijze wordt voor de drie talen van de Euregio voor zowel consumenten als producenten een uiterst gevarieerd communicatieplatform gecreëerd waarop alle belangrijke kwesties en thema‘s met betrekking tot de regionale producten kunnen worden besproken. De belangenorganisatie van Duitse producenten Mergelwind is er onlangs in geslaagd om in het kader van het project Regionale
verschillende deelgebieden van de Euregio afkomstige producten rechtstreeks aan de consumenten worden gepresenteerd. Daarnaast profiteren alle partners van een compleet uitgewerkt marketingconcept. Omdat de consumenten erop vertrouwen dat de regionale producten op duurzame wijze verbouwd en vervolgens verwerkt zijn, is het daarom van groot belang dat de integriteit van de producenten en aanbieders duidelijk aan de consument wordt gecommuniceerd en middels keurmerken kan worden gewaarborgd.
g
De doelstelling van het INTERREG III-project “Regionale marketing” is om reeds bestaande marketinginitiatieven grensoverschrijdend aan elkaar te koppelen. Dit resulteert in synergetische effecten die een versterking vormen van de marktpositie van in de Euregio Maas-Rijn verbouwde agrarische producten. Het uitgangspunt voor dit initiatief vormen de principes van duurzame ontwikkeling. Naast de Euregio Maas-Rijn behoort ook Noord-Luxemburg tot het projectgebied. Een belangrijk effect van deze stimulering van regionale economische kringlopen is dat de productiemeerwaarde bij de agrarische en kleine verwerkende bedrijven in de regio blijft.
re
De consument heeft de regionale markten opnieuw ontdekt: wat de kwaliteit betreft heeft men vaak een groot vertrouwen in lokale agrarische producten. Met behulp van een INTERREG-project wordt daarom nu de marketing van regionale producten systematisch gestimuleerd.
e - R h i n Eu
Verbeterde marktkansen
o gi
Eur e
i eus
Regionale marketing – Grensoverschrijdende marketing van agrarische producten uit de Drielandenregio.
a s- R ij n
- R h e i n Eu r eg
Ma
aas
io
M oM
eg
o
gi
e - R h i n Eu
Totaal: 622.694 € INTERREG: 311.347 € Agentur für Nachhaltige Entwicklung V.o.E. (Eupen), Kathy-Beys-Stiftung (Aachen), Landwirtschaftskammer Rheinland – Kreisstelle Aachen-Düren, Interessengemeinschaft Regionale Produkte (IG-Regionale Produkte e.V. Monschau), Les 4 Aliments (Liège), Provincie Limburg (NL), Mergelwind e.V.
Initiatiefnemers
2003 - 2005 Kosten
re g
Projectduur
E u re
i
eus
M e e r i n f o r m a t i e : w w w. i n t e r r e g e m r. i n f o
- R h e i n Eu r
a s- Rij n
aas
Ma
M
io
Marketing nieuwe partners in België te vinden. Door de uitwisseling van producten tussen de beide landen zijn bij de netwerkpartners en de afzonderlijke bedrijven resp. directe en indirecte arbeidsplaatsen ontstaan. In het Belgische Hergenrath biedt het eerste verkooppunt van het REGIOmarché-netwerk naast eigen producten van de boerderij nu ook uit Luxemburg, Duitsland en Nederland afkomstige producten aan: een eerste succes op weg naar het uiteindelijke doel, het in de hele Euregio kunnen aanbieden van uit de hele Euregio afkomstige agrarische producten.
oM
12
13
Regenbogen – Best practices INTERREG III A – Euregio Maas-Rijn
Dankzij de intensieve uitwisseling van ervaringen, levert de grensoverschrijdende samenwerking tussen de drie partners een aanzienlijke bijdrage aan het succes van het project. Ook na de projectfase zullen de
In de projectperiode van januari 2002 tot juli 2004 werd het geplande aantal deelnemers (55 tot 70) met in totaal 84 opgeleide deelnemers reeds duidelijk overtroffen. In het kader van het project werden 16 duurzame arbeidsplaatsen gecreëerd en werden de deelnemers gedurende de eerste drie maanden op de arbeidsmarkt begeleid. De drie bedrijven hebben daarnaast zelf 38 deelnemers met een arbeidscontract in dienst – ook hier acht personen méér dan oorspronkelijk verwacht.
gebied van het promoten van de eigen producten die vervolgens zonder transportkosten bij mensen aan huis worden afgeleverd, op het gebied van verkoop, klantencontact en advisering.
g
Het aantal jongeren en jonge volwassenen dat vanwege een verslaving psychische aandoeningen krijgt, neemt ook in de Drielandenregio toe. In de meeste gevallen is een klinische psychiatrische behandeling voldoende om de betrokkenen terug te begeleiden naar een zelfstandig privé- en beroepsleven. Er is echter in toenemende mate behoefte aan geschikte kwalificatiemaatregelen die, in aanvulling op de noodzakelijke beroepsmatige vaardigheden, ook het gevoel van eigenwaarde en het vertrouwen in zichzelf versterken. Deze aanpak staat centraal in het grensoverschrijdende project “Regenbogen”, dat gesitueerd is binnen de ecologische landbouw. De boerderijen van de drie projectpartners, VIA Aachen “Regenbogen”, Tagesstätte Hergenrath “Tierhof” en Stichting WAD Heerlen, werden uiten omgebouwd tot opleidings- en werkplaatsen voor mensen met een psychische aandoening. De deelnemers krijgen niet alleen les in ambachtelijke vaardigheden op het gebied van de groenteteelt en de ecologische veeteelt, maar krijgen al werkend tevens een opleiding op het
re
Meer gevoel van eigenwaarde, meer zelfstandigheid: op een drietal boerderijen in de Euregio Maas-Rijn worden jongeren met psychische aandoeningen voorbereid op een terugkeer in het beroepsleven. Dit project werd mogelijk gemaakt door INTERREG-subsidies.
e - R h i n Eu
Terug in het beroepsleven
o gi
Eur e
i eus
Regenbogen – Grensoverschrijdende integratiehulp voor jongeren met psychische aandoeningen.
a s- R ij n
- R h e i n Eu r eg
Ma
aas
io
M oM
eg
o
gi
e - R h i n Eu
Totaal: 1.185.000 € INTERREG: 592.500 € Verein für Integration durch Arbeit (Aachen), Tagesstätten Kelmis und Umgebung, V.o.E. „König Baudouin“ (Hergenrath), AIGS (Vottem), Stichting WAD (Kerkrade)
Initiatiefnemers
2001 - 2003 Kosten
re g
Projectduur
E u re
i
eus
M e e r i n f o r m a t i e : w w w. i n t e r r e g e m r. i n f o
- R h e i n Eu r
a s- Rij n
aas
Ma
M
io
bedrijven op het gebied van de arbeidsbegeleiding, marketing en verkoop alsmede de veeteelt verder blijven samenwerken. Daarnaast stimuleert hun bijdrage aan het opzetten van de Euregionale marketingketen REGIOmarché alsmede het openstellen van hun boerderijen en werkplekken in het kader van een grensoverschrijdend toeristisch aanbod aan de integratie van mensen met een psychische aandoening.
oM
14
15
ProQua - Euregiocompetentie – Best practices INTERREG III A – Euregio Maas-Rijn
In het kader van het project werden eerst de betreffende kwalificatiespeerpunten ontwikkeld. Een werkgroep met vertegenwoordigers
Het Euregiocompetentie-certificaat wordt toegekend en erkend door de Euregio Maas-Rijn en alle bevoegde ministeries en onderwijsinstanties van alle vijf partnerregio's. De scholieren die aan de proef hebben meegedaan, kunnen als eerste met dit certificaat in de hand hun Euregiocompetentie bewijzen.
van de bevoegde ministeries, de regionale onderwijsinstanties, de KvK's en sociale partners van de vijf Maas-Rijn-regio's toetste de resultaten, op basis waarvan in het schooljaar 2003/2004 aan HBO-instellingen en andere onderwijsinstellingen van de Euregio proef werd gedraaid met ongeveer 250 scholieren. Na de ondertekening van de eerste overeenkomsten met de Euregio Maas-Rijn in december 2003 over de invoering van de nieuwe extra beroepskwalificatie door de bevoegde instanties werden de materialen aangevuld en verder ontwikkeld. De afronding van het project bestaat uit de duurzame integratie van deze kwalificatie in de systemen van de Euregio.
g
Het INTERREG III-project "ProQuA – Euregiocompetentie" moet worden beschouwd als een aanvulling op de nationale beroepsopleidingen en cursussen. De ProQua-deelnemers worden bijgeschoold op het gebied van vreemde talen en interculturele en informatiecompetentie. Dankzij beroepsspecifieke talencursussen en gerichte kennis van de cultuur in het buurland worden barrières op het gebied van mobiliteit en persoonlijke contacten geslecht. De informatiecompetentie is er met name op gericht de cursisten te leren op een zinvolle en efficiënte manier om te gaan met de informatie over de sociale voorzieningen en rechtssystemen van de arbeidsmarkt van het buurland. Na het theoretische gedeelte lopen de deelnemers stage in een ander taal- en cultuurgebied, zodat zij de verworven kennis en competentie onmiddellijk in de praktijk kunnen brengen.
re
Een andere taal, een ander rechtssysteem en een andere cultuur op het werk: wie de beroepsmogelijkheden van de grensoverschrijdende arbeidsmarkt wil benutten, moet zijn kennis uitbreiden. Één van de INTERREG-projecten ondersteunt initiatieven hiertoe.
e - R h i n Eu
Werken over de grens
o gi
Eur e
i eus
ProQua - Euregiocompetentie – Een extra beroepskwalificatie als voorbereiding op de Euregionale arbeidsmarkt.
a s- R ij n
- R h e i n Eu r eg
Ma
aas
io
M oM
o
gi
re
2001 - 2004 Totaal: 1.489.810 € INTERREG: 744.905 € Euregio Maas-Rijn
Initiatiefnemer
g
Kosten
E u re
i
e - R h i n Eu
M e e r i n f o r m a t i e : w w w. i n t e r r e g e m r. i n f o
eg
eus
Projectduur
a s- Rij n
- R h e i n Eu r
Ma
aas
io
M
oM
16
re
op het gebied van “Bemiddeling – een onderdeel van geweldpreventie” voor leraren voor het einde van het project tot in totaal negen zou worden verhoogd. Het doel van deze multiplicatorscholingen is om het geschillenbeslechtingsmodel op grensoverschrijdende wijze op scholen te introduceren. Het overgrote merendeel van de tot nog toe 40 scholen die leraren naar deze bijscholingscursussen hebben gestuurd, is gestart met bemiddeling, d.w.z. dat scholieren tot bemiddelaars zijn opgeleid of dat dit staat te gebeuren.
Geweldpreventie in de Euregio” van start. Dit grensoverschrijdende initiatief
heeft zich tot taak gesteld jongeren en jonge volwassenen manieren aan
te leren om conflicten op geweldloze wijze op te lossen en dit te oefenen.
In het kader van Euregio-Konekt worden naast de jongeren zelf met name
de ‚multiplicatoren’ binnen het jongerenwerk met concrete
handelingsmodellen vertrouwd gemaakt. Een wezenlijk onderdeel van deze
geweldpreventiestrategie is het toepassen van ‘bemiddeling’ om geschillen
te beslechten. Euregio-Konekt wordt gedragen door het Jugendamt
werkers en voor gebruik in kleuterschool- en crèchesituaties. Het aantal hiermee samenhangende pedagogische conferenties is met ca. 75
en concepten op systematische wijze worden uitgewisseld, ontstaan echte
synergetische effecten waar het de projectdoelstellingen betreft.
Euregio-Konekt – Best practices INTERREG III A – Euregio Maas-Rijn
ééndaagse evenementen meer dan verdubbeld ten opzichte van de
Daarnaast zijn aanvullende cursussen ontwikkeld voor opvoeders, sociale
partners uit Eupen, Luik/Waremme en Genk. Doordat ervaringen, aanpak
Würselen in samenwerking met het Bildungswerk Aachen en de Belgische
Reeds in oktober 2004 bleek dat het geplande totaal van vijf kwalificaties
Op 1 maart 2002 ging het INTERREG III-project “Euregio-Konekt –
Onder jongeren neemt de bereidheid geweld te gebruiken toe – een stelling die van toepassing is op alle gebieden van de Euregio. Om deze tendens een halt toe te roepen, is in 2002 een grensoverschrijdend project op het gebied van geweldpreventie van start gegaan. Dit succesvolle project werd mogelijk gemaakt door INTERREG-subsidies.
g
17
e - R h i n Eu
Geweldloos oplossen van conflicten
o gi
Eur e
i eus
Euregio-Konekt – Succesvolle strijd voor de preventie van geweld onder jongeren in de Euregio.
a s- R ij n
- R h e i n Eu r eg
Ma
aas
io
M oM
- R h e i n Eu r
eg
gi
e - R h i n Eu
re
Totaal: 557.400 € INTERREG: 278.700 €
M e e r i n f o r m a t i e : w w w. i n t e r r e g e m r. i n f o
Stadt Würselen, Bildungswerk Aachen, A.I.G.S., Á l´Écoute des Jeunes, Centrum voor Maatschappelijke Gelijkheid en Jeugdwelzijn, Deutschsprachige Gemeinschaft Belgiens
Initiatiefnemers
2002 - 2005
g
Kosten
E u re
i
eus
Projectduur
aas
a s- Rij n
M
Ma
waarborgt.
io
o
de verdere ontwikkeling van de geweldpreventie in de Euregio
jeugdinrichtingen en crèches, dat op zeer gevarieerde wijze
efficiënt grensoverschrijdend netwerk van scholen,
oorspronkelijk geplande 35. In totaal is Euregio-Konekt een
oM
18
re
van een seniorenfeest en de aanleg van biotopen tot de bouw van een hangbrug. Op het "Europees Muziekfestival voor de Jeugd" dat in 2003 in Neerpelt onder het motto "Alle Menschen werden Brüder" werd gehouden, kwamen jonge mensen uit heel Europa bij elkaar om samen te musiceren. Een ander voorbeeld is het "Europese Figuren Festival" in 2003 in Eupen, St. Vith, Aken en Maastricht: kunstenaars uit vier landen voerden vijf fantasierijk geënsceneerde stukken op. Dankzij de grote belangstelling kon dit festival in 2004 al zonder INTERREG-subsidie worden georganiseerd. Ook de Euregio Sport- en Speldag voor gehandicapten, die elk jaar door één van de partnerregio's samen met een gehandicaptensportvereniging
organisaties zelf worden gepland en uitgevoerd. Het gaat om een grote
diversiteit aan initiatieven, zoals voorlichtingsbijeenkomsten, Euregionale
cultuurdagen, grensoverschrijdende jongerenontmoetingen,
tentoonstellingen, festivals, sportevenementen, publicaties, partnerscholen,
symposia, enz. Het doel daarbij is om bij deze activiteiten zoveel mogelijk
partnerregio's van de Euregio te betrekken en de burgers direct met elkaar
in contact te brengen. Als mensen elkaar beter leren kennen, verdwijnen
de wederzijdse vooroordelen en groeit het vertrouwen tussen mensen.
De burgers worden zich ervan bewust dat zij deel uitmaken van een regio,
met specifieke omstandigheden, kansen en kenmerken.
is een succes gebleken. Op deze dag komen ieder jaar ongeveer 2500
People to People – Best practices INTERREG III A – Euregio Maas-Rijn
Een voorbeeld van een geslaagd initiatief in dit verband is de actie
realiseerden in groepsverband een aantal verschillende projecten, variërend
grensoverschrijdende initiatieven die door de burgers, verenigingen of
en sociaal-maatschappelijke instanties in de Euregio wordt georganiseerd,
"Contaction": 6000 jongeren uit de bisdommen Luik, Roermond en Aken
Middels een financieel fonds ondersteunt "People to People" kleinschalige
Het INTERREG-project "People to People" is direct gericht op de mensen in de Euregio Maas-Rijn. Het project heeft ten doel de grensoverschrijdende contacten tussen de burgers te stimuleren en te ondersteunen.
g
19
e - R h i n Eu
Ontmoeting schept vertrouwen
o gi
Eur e
i eus
People to People – Over de grenzen van de Euregio heen groeit de verstandhouding met de buren.
a s- R ij n
- R h e i n Eu r eg
Ma
aas
io
M oM
M e e r i n f o r m a t i e : w w w. i n t e r r e g e m r. i n f o
Euregio Maas-Rijn
Initiatiefnemer
2002 - 2003 Totaal: 460.000 € INTERREG: 230.000 €
g
Kosten
Projectduur
re
op alle gebieden van het maatschappelijk leven.
o
gi E u re
i
e - R h i n Eu
die ervoor zorgen dat er een cultuur ontstaat van voortdurende ontmoeting
eg
eus
Naast de hier genoemde initiatieven zijn er nog talrijke andere initiatieven
- R h e i n Eu r
a s- Rij n
aas
Ma
M
io
mensen uit de drie verschillende landen samen.
oM
20
21
Zorg over de grens – Best practices INTERREG III A – Euregio Maas-Rijn
Daarnaast resulteert het project tevens in een toegenomen transparantie met betrekking tot de verzorgingsmogelijkheden van chronisch zieken, met name waar het de Europese geneesmiddelenmarkt en de kosten voor klinische verzorging betreft. Tegelijkertijd heeft de grensoverschrijdende
De internationale gezondheidskaart (chipkaart) vormt een waardevol hulpmiddel bij de noodzakelijke vereenvoudiging van de goedkeuringsprocedures bij de ziekenfondsen. Een belangrijke taakstelling van het project is het verstrekken van uitgebreide informatie over de gezondheidszorg in het buurland aan patiënten, artsen en alle andere in de gezondheidszorg werkzame personen. Dankzij de grensoverschrijdende samenwerking tussen de ziekenhuizen is het daarnaast nu mogelijk de dure medische apparatuur efficiënter te benutten.
na een behandeling in het buitenland is gewaarborgd.
g
Het INTERREG-project “Zorg over de grens in de Euregio Maas-Rijn” ondersteunt de inspanningen van ziekenhuizen en ziektekostenverzekeraars om de bewoners eenvoudiger gebruik te laten maken van de gezondheidszorg in het buurland. Concrete doelstellingen waaraan de projectgroep momenteel op succesvolle wijze werkt, zijn de medische verzorging, grensoverschrijdend en zo dicht als mogelijk bij de woonplaats, en de snellere ambulante hulp ter plaatse. Daarbij wordt gewerkt aan een grensoverschrijdende verzorgingsketen, waarmee bijvoorbeeld ook thuiszorg
Nog steeds vormen de eigenheden van de diverse nationale systemen van gezondheidszorg (verschillende procedures op het gebied van afrekening, verzekering en administratie) een belemmering voor het grensoverschrijdend gebruik ervan. Daarbij is het voor burgers die vlakbij de grens wonen, vanwege de geringere afstand nu al vaak zinvoller om naar een dokter in het buurland te gaan.
re
Meer keuzevrijheid voor de burgers: het INTERREG-project “Zorg over de grens” maakt het voor de bewoners van de Euregio eenvoudiger om gebruik te maken van de gezondheidszorg in het buurland.
e - R h i n Eu
Meer vrijheid in de gezondheidszorg
o gi
Eur e
i eus
Zorg over de grens – Succesvolle samenwerking tussen ziekenhuizen en ziektekostenverzekeraars in de Euregio Maas-Rijn.
a s- R ij n
- R h e i n Eu r eg
Ma
aas
io
M oM
eg
o
gi
e - R h i n Eu
re
Totaal: 2.086.793 € INTERREG: 1.043.396 € Academisch Ziekenhuis Maastricht (AZM), CZ Zorgverzekeringen, Stichting Centrale Zorgverzekeraars VZG (Nijmegen), Christelijke Mutualiteit Limburg (Hasselt), National Verbond der Socialistische Mutualiteiten (Bruxelles), Centre Hospitalier Universitaire - CHU (Lüttich), Ziekenhuis Oost Limburg (Genk), Universitätsklinikum Aachen, AOK Rheinland - Die Gesundheitskasse (Düsseldorf), BKK Landesverband NRW (Essen), VDAK - AEV, Landesvertretung NRW (Düsseldorf), Innungskrankenkasse Nordrhein - IKK (Bergisch Gladbach), St.-Nikolaus Hospital (Eupen)
Initiatiefnemers
2002 - 2005 Kosten
g
Projectduur
E u re
i
eus
M e e r i n f o r m a t i e : w w w. i n t e r r e g e m r. i n f o
- R h e i n Eu r
a s- Rij n
aas
Ma
M
io
samenwerking tussen de ziekenhuizen, ziektekostenverzekeraars en gezondheidsinstellingen een positief effect op de rol van Euregio als modelgebied voor de Europese gezondheidszorg. Aan het project “Zorg over de grens” is reeds een Cross Border Award toegekend vanwege de succesvolle en voorbeeldige grensoverschrijdende samenwerking.
oM
22
re
acties en wisselen informatie uit. één van de taken van het Servicebureau is het verstrekken van informatiemateriaal dat is afgestemd op het dagelijks leven in het grensgebied. Bij de bevolking van de twee landen wordt door deze samenwerking en de hogere presentie het gevoel van veiligheid versterkt. Het initiatief werd in totaal met 220.000 euro INTERREG-subsidie
Kerkrade en van de regiopolitie Limburg-Zuid en het Polizeipräsidium
Aachen ontstond in 2001 een gemeenschappelijk servicebureau voor de
burger. Dit bureau werd gevestigd in het Eurode Business Center, een
modern kantorencomplex, dat precies op de grens tussen Nederland en
Duitsland ligt.
in een grote internationale belangstelling. Vertegenwoordigers uit de politiek en media informeren regelmatig naar het concept en het draagvlak van het initiatief. Het project heeft inmiddels een voorbeeldfunctie en op
slachtofferhulp. Het servicebureau moet er bovendien voor zorgen dat de
bureaucratische wegen voor de burger kort zijn. Onder het motto
"Grenzenloos Vertrouwen" draaien Nederlandse en Duitse politieagenten
Duits-Nederlands Servicebureau – Best practices INTERREG III A – Euregio Maas-Rijn
Het project van het grensoverschrijdende Servicebureau kon zich verheugen
Noordrijn-Westfalen.
nog wat, bijvoorbeeld over veiligheid, criminaliteit, preventie en
en reizigers konden hier informatie en advies krijgen over van alles en
De inwoners van Herzogenrath en Kerkrade, maar ook bezoekers, toeristen
op patrouille, geven wederzijdse ondersteuning bij grensoverschrijdende
veiligheid en openbare orde van de buurgemeenten Herzogenrath en
ondersteund, en gecofinancierd door de provincie Limburg en de deelstaat
hier samen hun diensten. Zij gaan, afhankelijk van de aanleiding, samen
Uit het grensoverschrijdende samenwerkingsverband op het gebied van
Het gemeenschappelijke servicebureau van de Duitse en Nederlandse politie ligt precies op de grens tussen de twee landen. Vanuit heel Europa was er aandacht voor dit succesvolle project. Het project werd mogelijk gemaakt door INTERREG-subsidie.
g
23
e - R h i n Eu
Veiligheid zonder grenzen
o gi
Eur e
i eus
Duits-Nederlands Servicebureau – Een voorbeeldige samenwerking tussen de Duitse en Nederlandse politie.
a s- R ij n
- R h e i n Eu r eg
Ma
aas
io
M oM
M e e r i n f o r m a t i e : w w w. i n t e r r e g e m r. i n f o
g
Totaal: 221.889 € INTERREG: 110.944 €
2001 - 2004
Gemeente Kerkrade, Stadt Herzogenrath
Polizeipräsidium Aachen, Politie Limburg Zuid,
Initiatiefnemers
Kosten
Projectduur
re
samenwerking verder uit te breiden.
o
gi E u re
i
e - R h i n Eu
en gedeeltelijk overtroffen, zijn er goede redenen de grensoverschrijdende
eg
eus
Aangezien de verwachtingen met betrekking tot dit initiatief zijn vervuld
1 januari 2005 wordt het Duits-Nederlandse Servicebureau verzelfstandigd.
- R h e i n Eu r
a s- Rij n
aas
Ma
M
io
basis daarvan worden weer nieuwe Euregionale projecten opgestart. Sinds
oM
24
M e e r i n f o r m a t i e : w w w. i n t e r r e g e m r. i n f o
as -R i jn
- R h e i n Eu r
eg
Ma
aa s
io
M
o
gi
Eure
i
oM
eu s
e - R h i n Eu
re g
Deze brochure wordt mogelijk gemaakt met de financiële steun van de Europese Unie (INTERREG III A).
Photos: A. Berns / Initiatiefnemers Layout: GERMAX media Werbeagentur
Uitgever: Stichting Euregio Maas-Rijn www.euregio-mr.org
Best practices INTERREG III A in de Euregio Maas-Rijn www.interregemr.info