De activiteiten van de VIA worden mede mogelijk gemaakt door:

VIAVIA

www.via.hu.nl

De activiteiten van de VIA worden mede mogelijk gemaakt door:

1

VIAVIA

www.via.hu.nl

De VIA De VIA is de studievereniging voor Industriële Automatisering van de Hogeschool Utrecht. Wij zijn verantwoordelijk voor een aantal belangrijke aspecten wat betreft deze opleiding. Zo verzorgen wij excursies, netwerkdagen, blokevaluaties etc. Wij zijn als het ware de schakel tussen studenten en docenten, en studenten en het bedrijfsleven. De VIA is voor alle studenten van de opleiding Industriële Automatisering. Als je op deze opleiding zit ben je automatisch lid van de VIA, en mag je deelnemen aan de activiteiten die worden georganiseerd door de VIA. Hieronder zie je een opsomming van onze hoofdactiviteiten. Excursie(weken): Minimaal twee maal per jaar gaan we er als vereniging een week tussenuit om opleidingsgerelateerde bedrijven te bezoeken. Één van deze weken is in Duitsland. We zullen dan onder andere naar de Hannover Messe gaan. Verder hebben we elk jaar een excursieweek in Nederland en in Zwitserland. Daarnaast wordt elk jaar een aantal dagexcursies georganiseerd. Al deze excursies zijn niet alleen leerzaam, maar ook erg gezellig. Netwerkdag: Tweemaal per jaar wordt de Netwerkdag georganiseerd. Op deze dag kun je je alvast oriënteren op wat je leuk lijkt als functie na deze opleiding of als (afstudeer)stage. Misschien staat het op dit moment nog ver van je vandaan, maar je kunt niet vroeg genoeg beginnen met netwerken. Blokevaluaties: Na elk semester verzorgt de VIA blokevaluaties. Dit houdt in dat we de projecten en vakken met de studenten gaan evalueren. Alle zaken kunnen hier aan de orde komen. Wat ging er fout, wat kan er verbeterd worden of wat ging juist heel goed? Hieruit volgt een verslag dat aangeboden wordt aan het management. Dit wordt dan weer besproken met de docenten. Borrels: Een aantal keren per jaar verzorgt de VIA een borrel. Dit is een goede gelegenheid om in informele sfeer met docenten en studenten van andere hoofdfases te spreken. Dit is erg nuttig voor je netwerk en het is natuurlijk altijd erg gezellig.

2

VIAVIA

www.via.hu.nl

Inhoudsopgaven. Woordje Voorzitter:

4

Dagexcursie CoNet

5

Actemium Award

7

Yokogawa

9

Verloop van het Traineeship

9

Dagexcursie Van Lente

11

Excursieweek Nederland

13

Netwerkdag

14

Van den Pol

17

Dagexcursie Van Oord

19

Humiq

21

De VIA Barbecue

23

Endress + Hauser

25

Mededelingen

27

Colofon

28

3

VIAVIA

www.via.hu.nl

Woordje Voorzitter: Beste VIAVIA lezer, De zomervakantie zit er weer op. Grotendeels van de studenten is weer met volle moed begonnen aan het nieuwe studiejaar. Toch heerst er onrust onder een aantal van ons, dit is echter ook niet zo gek. Vlak voor de vakantie is bekend geworden dat IA zijn croho zal kwijtraken. Wij als bestuur met hart voor de opleiding waren verbijsterd en konden het eigenlijk niet geloven. Door de snel wisselende veranderingen binnen de redesign van het institute Engineering and design, zal er in dit nummer van de VIAVIA nog geen verhaal gedaan worden. Naast het vervelende nieuws, zijn er de afgelopen maanden ook heel veel leuke activiteiten geweest. Ten eerste, de jaarlijkse eindejaarsbarbecue. Tijdens deze barbecue is het de bedoeling om met zijn alle het afgelopen jaar goed af te sluiten en met een goed gevoel de vakantie in te gaan. Door de grootte opkomst en de goede sfeer bewijst de IA maar weer een sterke en hechte groep te zijn. Dit wordt nog eens benadrukt in de resultaten van de NSE (Nationale studenten Enquête). IA scoorde een 7,6. Dit was een tiende lager dan de nummer een. Dit studiejaar hebben er weer velen studenten zich aangemeld voor de studie IA. Elk jaar groeit dit aantal met gemiddeld 10 studenten. Om al deze studenten meteen vertrouwd te maken met de VIA is er de jaarlijkse welkomsborrel. Deze jaarlijkse traditie is elke keer weer een succes! 30 November heeft Van Oord ons uitgenodigd om te komen kijken bij twee megaschepen gelegen in de haven van Rotterdam. Deze uitnodiging konden we natuurlijk niet afslaan en zijn samen met een groep studenten richting de haven gegaan. Op het moment zijn we erg druk met het organiseren van Excursieweek Nederland. Deze zal plaatsvinden van 14 t/m 18 november. Hierbij gaan we weer vier dagen lang allerlei bedrijven(IAP, Trecom, AWL-techniek, NXP, VanDerLande, VMI-group en Yokogawa) langs om de studenten in contact te brengen met de bedrijven. Donderdagavond gaan we het goed afsluiten door met zijn alle Eindhoven onveilig te maken! Nog iets verder weg is excursieweek Zwitserland. Tijdens deze week gaan een kijkje nemen in drie fabrieken van Endress + Hausser. Met maar liefst 45 studenten beloofd dit een erg gezellige excursie te worden. Nog niet zo lang geleden heeft de Actemium Awards 2011 plaatsgevonden, tijdens dit event strijden tien teams voor de hoofdprijs van 2000 euro. Om deze prijs in de wacht te slepen moeten er een aantal engineers opdrachten uitgevoerd worden, wie dit het beste doet is de winnaar! Twee teams van de Hogeschool Utrecht hebben hier deelgenomen, waarbij een tweede plek behaald is! Een Belgisch team ging er met de hoofdprijs vandoor, dit betekend wel dat we onze studenten het beste team van Nederland mogen noemen. Goed gedaan mannen! Met Vriendelijke groet, Ruud Smit 4

VIAVIA

www.via.hu.nl

Dagexcursie CoNet Op 16 Juni 2011 zijn we met een groep van tien man op excursie geweest bij CoNet te Zaandam. CoNet is gevestigd in de oude fabriek van Verkade. De organisatie van CoNet en haar professionals voldoen aan hoge eisen wat kennis en ervaring betreft: CoNet is een gecertificeerd Siemens Solution Partner op het gebied van zowel Proces Automation gebaseerd op het proces control system Simatic (PCS7) als Factory Automation. Mocht er onverhoopt iets mis gaan in uw procesbesturing, dan moet u erop kunnen vertrouwen dat deze problemen snel, veilig en direct worden opgelost. CoNet heeft de beschikking over een eigen service organisatie, die actief is in het onderhouden van complete besturingssystemen in de industriële automatisering en werkt actief samen met gerenomeerde partners. Tijdens deze excursie is er ingegaan op productieprocessen en installaties. Dit sluit voor de H2 studenten goed aan op de IA Minor. Ook zal er een rondleiding gegeven worden bij Dutch Cocoa, waar CoNet een project heeft afgerond. Na een mooie rondleiding door de locatie van CoNet in de oude fabriek van Verkade, kregen we een paar presentaties over CoNet zelf en over hoe ze projecten aanpakken. Hierna kregen we ook nog van een engineer uitleg over hoe het DCS systeem van Siemens “Simatic PCS7” in elkaar zit. Na de middaglunch bij CoNet, zijn we naar de fabriek van Dutch Cocoa gegaan, om hier een interessante rondleiding te krijgen. De intentie van deze rondleiding was om PCS7 werkend te zien. CoNet heeft namelijk bij Dutch Cocoa een implementatie gedaan van PCS7. De rondleiding was erg interessant, omdat je nu in de praktijk kan zien hoe een fabriek overgenomen kan worden door een DCS systeem.

5

VIAVIA

www.via.hu.nl

6

VIAVIA

www.via.hu.nl

Actemium Award

Vier studenten Industriële Automatisering (foto) gingen er donderdagavond 13 oktober met de tweede prijs vandoor tijdens de Actemium Automation Award 2011. Het was de eerste keer dat studenten van de HU aan de wedstrijd meededen. De competitie voor HBO-studenten Industriele Automatisering wordt jaarlijks in Veghel georganiseerd door het EduLab, een praktijk- en trainingsruimte binnen Actemium, bedoeld voor scholieren en studenten. Na de vakantie kreeg de opleiding Industriële Automatisering van Actemium een uitnodiging om mee te doen aan de Actemium Automation Award. De Actemium Automation Award is een jaarlijks terugkerende wedstrijd in het EduLab te Veghel voor HBO studenten op het gebied van industriële automatisering. High-tech automatiseringsopdrachten, verzorgd door 'EduLab partnerbedrijven' worden onder toeziend oog van deze 'EduLab Partners' en oudstudenten uitgevoerd. De Award wordt uitgereikt aan het team dat de beste resultaten heeft bereikt bij het oplossen van uiteenlopende automatiseringsuitdagingen. Alle hogescholen in Nederland waren uitgenodigd om deel te nemen met een team.

7

VIAVIA

www.via.hu.nl

Tien teams van elk 4 HBO-studenten deden mee aan de wedstrijd. Zij moesten ‘s middags en ‘s avonds in totaal tien technische opdrachten uitvoeren waarmee ze hun vaardigheden moesten tonen op het gebied van industriële automatisering. Iedere opdracht duurde een half uur, waarbij zowel technische kennis als teamwork een rol speelden. De opdrachten waren IA-gerelateerd en hadden te maken met facetten als productieautomatisering, procesautomatisering, marketing en management. Facetten die ook in de opleiding aan bod komen. Naast twee teams van de HU deden de volgende hogescholen mee: Avans Breda, Avans Den Bosch (2x), Fontys Eindhoven (2x), Windesheim Zwolle, de Haagse Hogeschool en een team van HoWest, een hogeschool uit het Belgische Kortrijk. Het team dat namens de Hogeschool Utrecht de tweede prijs in beslag mocht nemen bestond uit Mark Borreman, Lambertus Blomberg, Theo Klaassen en Loc Pham. Alle vier deze studenten zijn momenteel bezig met hun afstudeeropdracht. Volgens het HU-team was het tijd om de opleiding, de docenten en de studenten van de opleiding Industriële Automatisering eens goed in het zonnetje te zetten. Theo Klaassen: “Het is met name aan de goede opleiding te danken (tijdens de Nationale Studenten Enquete scoort de HU-opleiding IA een algemeen rapportcijfer van 7.6) dat we in Veghel zo hoog gescoord hebben. We zijn zeer te spreken over de kwaliteit van de opleiding en de docenten die ons les geven. Ook zijn we zeer tevreden over de studievereniging VIA die een belangrijke schakel in het geheel is! Vandaar dat we als studenten van de HU-opleiding Industriële Automatisering mee wilden doen en het is prachtig om de kwaliteit van de opleiding op deze manier bevestigd te zien worden.” De studenten van de Belgische Hogeschool Zuid-west Vlaanderen uit Kortrijk hadden vooraf al een selectie gemaakt en een interne competitie opgezet; zij hadden dus hun beste team afgevaardigd. “Zij waren hier al een dag van tevoren om onder andere te werken aan teambuilding. Het was een leuk team, ze hebben veel gedaan aan teambuilding en aan voorbereiding en het waren stuk voor stuk professionals”, aldus Actemiumwedstrijdleider Hans van Wijk. “De partnerbedrijven en de jury waren unaniem in hun beslissing dat het Vlaamse team het allerbeste was.” Hans van Wijk gaf verder aan dat “volgens de bedrijven de studenten allemaal van hoog niveau waren.” Het winnende team kreeg een cheque van 2000 euro en een wisselbeker overhandigd. “Onze” jongens mochten het mooie bedrag van 1000 euro en een trofee mee naar huis nemen. We hopen dat er volgend jaar weer een enthousiaste groep studenten klaar zal staan. We willen Mark, Lambertus, Theo en Loc nogmaals van harte feliciteren met het behaalde resultaat. IA mag zich een jaar lang het beste team van Nederland noemen. En dat nota bene bij de allereerste deelname!

8

VIAVIA

www.via.hu.nl

Yokogawa Start je carrière als Trainee bij Yokogawa! Yokogawa biedt je een mooie carrièrestart als Trainee. Het Traineeship houdt in dat je gedurende een jaar bij Yokogawa komt werken en leren tegelijk. Gedurende dit jaar krijg je trainingen, werk je mee aan projecten, bezoek je site locaties en doe je veel ervaring op. Je bent direct volwaardig medewerker van Yokogawa en het betekent dus jouw eerste echte baan. Na afloop van het jaar ben je in staat om als engineer mee te draaien op projecten en zelfstandig jouw werkzaamheden uit te voeren. Verloop van het Traineeship Ieder jaar beginnen we op 1 maart en op 1 september met de Traineeships. Omdat we 2 verschillende engineering afdelingen binnen Yokogawa hebben (te weten Services en Delivery) bepalen we eerst voor welke afdeling we denken dat je geschikt bent. Dit doen we door middel van een selectiedag. Op deze dag zul je uitgebreide informatie over de twee verschillende afdelingen krijgen en zul je met diverse personen binnen Yokogawa kennismaken. Doel van deze dag is om zowel jou als Yokogawa de gelegenheid te bieden een juiste keuze te maken. Eenmaal gestart als Trainee begin je met algemene introductiedagen waarbij je ons bedrijf beter leert kennen. Vervolgens start je met de technische trainingen. Afhankelijk van de afdelingskeuze zitten er verschillen in de systemen waar je mee aan het werk gaat. Dit is of het Yokogawa DCS systeem of het Yokogawa Safety systeem. Ieder systeem brengt andere technische trainingen met zich mee. Dit bepaalt het soort trainingen wat je als Trainee gaat volgen. Daarnaast trainen we je onder andere op projectmatig werken, Yokogawa procedures, Modbus en vergunningen die nodig zijn om als Yokogawa Engineer je werk te kunnen doen. Ook is onderdeel van het programma een bezoek aan de site locatie GLT Slochteren. Een sprekend voorbeeld van hoe een gas-/oliewinningslocatie eruit ziet, welke regels er gelden en wat voor procedures er gevolgd moeten worden. Gedurende het Traineeship wordt er regelmatig een persoonlijk evaluatiegesprek met je gehouden. Hierin word je gevraagd naar ervaringen en je voortgang. Voor zowel jou als ons erg belangrijk om je de juiste persoonlijke groei te laten doormaken. Op 1 maart 2012 zullen we weer een volgend Traineeship gaan starten. Mocht je interesse hebben of heb je nog vragen naar aanleiding van dit artikel, neem gerust contact met mij op. Mijn naam is Eefke Ruisbroek, ik ben Recruiter bij Yokogawa. Mijn email adres is [email protected]. Mijn telefoonnummer is 088-4641183.

De Yokogawa Trainees die gestart zijn in september 2011 met hun begeleiders. 9

VIAVIA

www.via.hu.nl

10

VIAVIA

www.via.hu.nl

Dagexcursie Van Lente Op 14 Juni 2011, zijn we met een groep van dertien man op excursie geweest bij Van Lente B.V. te Deventer. Van Lente Elektrotechniek B.V. is een dienstverlener op het gebied van industriële automatisering, elektrotechniek, service & onderhoud, panelenbouw en beheer & inspecties. Tot haar industriële klantenkring behoren grote en middelgrote bedrijven in de zuivel, veevoeder, aardappel- en vleesverwerking en binnen de utiliteit zijn ze actief binnen de kantoren, gezondheidsinstellingen, waterschappen en bedrijfsgebouwen. Van Lente biedt haar klanten innovatieve totaal oplossingen voor het productie proces en acteert als een partner van ideevorming tot oplevering. Hun motto is "Samen Denken, Samen Doen" en ze bieden daarom diensten aan van advies tot en met onderhoud. Van Lente levert al meer dan 75 jaar kwaliteit en is uitgegroeid tot een organisatie van meer dan 100 medewerkers. Samenwerken betekent gaan voor een lange termijn relatie en klant tevredenheid en flexibiliteit staan daarom hoog op onze lijst van kernwaarden. De excursie was onder leiding van Max Kampen, hoofd van de afdeling industriële automatisering. We werden verwelkomd met een lekkere bak koffie, waarna we een presentatie kregen over wie Van Lente is en wat ze precies doen. Hierna kregen we een rondleiding, waar we alle verschillende afdelingen konden bezichtigen. Op de afdeling industriële automatisering kregen we een mooie simulatie van een DCS systeem te zien van een afgerond project. Het ging om het DCS systeem “Simatic PCS7”. Na een goede en mooie uitleg over PCS7 kregen we nog een presentatie over de hardware die Van Lente gebruikt bij projecten.

11

VIAVIA

www.via.hu.nl

12

VIAVIA

www.via.hu.nl

Excursieweek Nederland De VIA komt met een aanbod om in contact te komen met bedrijven waar je later misschien kan werken of mee gaat werken. Dit aanbod is: Excursieweek Nederland! Dit is het moment om in aanraking te komen met nieuwste technieken, moderne bedrijven, toekomstige werkomgeving en natuurlijk alvast te contacten. Ook gebruiken wij ‘s avonds uitgebreid om elkaar op een gezellige manier te leren kennen. Dit is een ruime omschrijving van de excursie week Nederland. Ieder jaar gaan we met ongeveer 36 studenten voor vijf dagen bedrijven bezoeken. Daarnaast zullen we vier keer overnachten in een jeugdherberg te Heeze. Dit ligt onder Eindhoven. Vanuit deze locatie zullen we ook met gehuurd vervoer ons naar de bedrijven verplaatsen, waar een excursie georganiseerd is. Omdat 36 man vaak voor bedrijven te veel is, wordt de groep op maandag, dinsdag en woensdag opgesplitst in twee groepen, en worden verschillende bedrijven bezocht. Hierdoor kunnen de studenten kiezen naar welk bedrijf ze het liefst willen. De bedrijven die bezocht worden tijdens de excursie week Nederland van 14 t/m 18 November zijn:  Yokogawa  Trecom  AWL Techniek  VMI Group  NXP Nijmegen  IAP  Van der Lande

13

VIAVIA

www.via.hu.nl

Netwerkdag Beste lezer, Ook afgelopen mei hebben we weer een netwerkdag georganiseerd. Samen met studievereniging Micros en SROT en faculteitsvereniging Cabo Bianci hebben we er weer een mooie informatieve dag van gemaakt. Net zoals andere keren was hier weer de mogelijkheid voor bedrijven om zich te presenteren. Het belangrijkste was hier natuurlijk wel het netwerken met de student. Op deze dag mochten wij 19 bedrijven welkom heten.

De bedrijven die voor de VIA stonden waren:  Van den Pol  IAP  Edison  Yokogawa  Humiq  Cellro bv Als afsluiting van de dag was er weer een borrel. Hier konden studenten en bedrijven nog even verder netwerken onder het genot van een hapje en een drankje. Terugkijkend op deze mooie dag kunnen wij zeggen dat het weer een groot succes was. Bij deze wil de VIA alle bedrijven die afgelopen netwerkdag aanwezig zijn geweest nogmaals hartelijk bedanken voor hun betrokkenheid. Wij hopen dat de studenten op deze manier de vruchtbare contacten zullen opdoen die een positieve werking zullen hebben op de verdere carrière.

14

VIAVIA

www.via.hu.nl

De volgende netwerkdag zal op 24 November gehouden worden. Wij zijn momenteel al druk bezig met de voorbereidingen en de volgende bedrijven hebben zich al voor de VIA aangemeld.  Endress + Hauser  Van der Lande  Pilz  ATS  National Instruments  Yokogawa  Van den Pol Wanneer u interesse heeft om ook eens op een netwerkdag te staan kunt uw ons altijd mailen. Vriendelijke Groet, Ruud Bekema

15

VIAVIA

www.via.hu.nl

16

VIAVIA

www.via.hu.nl

Van den Pol Cultuurshock op VCA gebied Bedrijf: Van den Pol Elektrotechniek bv – Industriële Automatisering Project: Bendotti Foods - India In Agra vlakbij de beroemde Taj Mahal heeft Van den Pol Elektrotechniek B.V. in samenwerking met Kiremko B.V. de eerste frites fabriek in India gebouwd. In deze relatief kleine fabriek wordt sinds kort per uur 4.000 Kg frites geproduceerd. Voor de monteur en programmeur die op locatie aanwezig waren is dit een project anders dan alle andere projecten die zij realiseren. Zo was het erg wennen aan de vreemde levensstijl van het Indische volk en de manier van werken. Hun interpretatie van veiligheid is geheel anders zoals wij deze in Nederland kennen, slippers (de vervanger van de veiligheidsschoen) en werken op hoogte met een ladder gemaakt van bamboe en touw is geen uitzondering voor de Indiase monteurs, dit zijn slechts twee punten die in India heel normaal zijn. Voor de monteurs van ons dus een redelijke cultuurshock. Ook was elektrische apparatuur niet altijd voorradig waardoor bijvoorbeeld de doorvoeren in het verlaagd plafond voornamelijk met hamer en priem gedaan werden. De uitdaging bij deze fabriek was om de verbruikte energie zo laag mogelijk te houden wegens de schaarste aan energie. De gehele fabriek werkt namelijk op vier dieselgeneratoren. Voor het Indiase volk was het een hele belevenis om voor het eerst Frites te eten. Nu maar hopen dat ze het lekker vinden en meer gaan eten zodat er meer fabrieken gebouwd kunnen worden.

17

VIAVIA

www.via.hu.nl

18

VIAVIA

www.via.hu.nl

Dagexcursie Van Oord Wij zijn vrijdag 23-09-2011 door het bedrijf van Oord uitgenodigd om op twee van hun megaschepen een rondleiding te krijgen. Dit was voor ons een unieke kans omdat deze schepen normaal gesproken niet stil liggen in de haven maar op open zee aan het werk zijn. We zijn dus met veel nieuwsgierigheid en zin naar de haven van Rotterdam vertrokken. Eenmaal aangekomen in de haven van Rotterdam werden wij ontvangen door twee werknemers van het bedrijf van Oord. Beide werken op de afdeling Process Control. Een richting die perfect aansluit op onze opleiding. Wat des te meer blijkt uit het feit dat een van hun is afgestudeerd aan de Hogeschool Utrecht in de richting IA. De rondleiding begon op het schip de Athena. De Athena is een gloednieuw schip dat nog niet in bedrijf was geweest. Het is een cutterschip en heeft als doel om door harde grond en rotsbodem heen te baggeren en het vervolgens op te zuigen met krachtige centrifugaalpompen. De Athena is uitgerust met de modernste baggertechnologie en kan daardoor de grond verwerken tot een diepte van ruim 30 meter. Nog een zeer interessant deel van de Athena is de accommodatie die erop zit. Deze staat volledig los van het schip door middel van 84 luchtveren. Deze worden op druk gebracht tijdens het cutteren van harde grondsoorten en zo worden de trillingen in de hutten voorkomen. Tijdens het reizen op zee wordt de accommodatie vastgezet omdat schommelingen van het schip op zee versterkt zouden kunnen worden door deze veren. Al met al een zeer innovatief en mooi schip om een rondleiding op te krijgen. Het tweede schip is genaamd de Stornes. De Stornes is één van de grootste valpijpschepen ter wereld. Het schip kan door middel van een Remotely Operated Vehicle (ROV) stenen zeer nauwkeurig op de zeebodem positioneren tot een diepte van meer dan 1000 meter. Na wat navragen op het schip is het diepste wat ze gestort hebben een diepte van 950 meter. Om de elektronica op de ROV te beschermen tegen de hoge water drukken is een speciale kast ontworpen om deze tegen te gaan. Dit wordt gedaan door olie op druk te brengen die een tegendruk geeft aan het water waardoor maximaal 0,8 bar drukverschil op de elektronica komt te staan. Na de rondleiding zijn we op de kade nog getrakteerd op koffie en broodjes. Bij dezen willen wij het bedrijf van Oord en in het specifiek de werknemers Johan van Rikxvoort en Bart de Graaf, een oud student en VIA-bestuurslid, bedanken voor de fantastische rondleiding op deze schepen. Het is voor ons een mooie gelegenheid geweest om te zien waar we terecht kunnen komen met het IA diploma op zak.

19

VIAVIA

www.via.hu.nl

20

VIAVIA

www.via.hu.nl

Humiq IT-security in de industriële omgeving De werelden van productieautomatisering en administratieve automatisering komen steeds meer met elkaar in aanraking. IT-security van automatiseringssystemen in productieinstallaties wordt dan ook steeds belangrijker. In kantooromgevingen bestaat al langer een standaard voor IT-security, maar in productiebedrijven wordt het belang van een goede informatiebeveiliging vaak nog onderschat. Tegelijkertijd neemt het aantal aanvallen vanuit de cybercrime schrikbarend toe en krijgen hackers steeds meer belangstelling voor industriële installaties zoals recentelijk het Stuxnet virus heeft aangetoond. Industriële systemen zijn echter niet op dezelfde manier te beveiligen als de kantoorsystemen. Bedieningsschermen staan immers altijd open en process control systemen lopen per definitie enkele versies achter t.o.v. de laatste Windows update. Verschillen ontstaan doordat de het primaire doel van de systemen verschilt. In de productieomgeving is de gevoeligheid van data vaak minder van belang en gaat het er veel meer om dat de systemen 24h/7d beschikbaar zijn en naar behoren functioneren. Dit probleem is door de ISA onderkend. Op basis van de ISO 27001 standaard, die al succesvol in de kantooromgeving is toegepast, heeft de ISA de ISA-99 opgezet, de internationale standaard voor veiligheid in industriële automatiserings- en controlesystemen. De standaard geeft een leidraad voor het in kaart brengen van de risico's voor deze systemen op het gebied van IT-security en het opstellen en gebruiken van een veiligheidsprogramma. Ook beschrijft het de eisen die worden gesteld aan de technische invulling van deze vorm van informatiebeveiliging. ISA-99 is met name bedoeld voor industriële productiebedrijven en kritische infrastructuur. De standaard reikt veel verder dan alleen de technische invulling en richt zich ook op risicoanalyse en het inrichten van de organisatie. HUMIQ HUMIQ is een IT-bedrijf dat zich met name richt op toepassingen in de industriële automatisering. Behalve uitvoering van projecten, heeft HUMIQ reeds vele jaren ervaring met het praktisch toepassen van ISA-standaarden. Op basis van ISA-99 heeft HUMIQ een Security Scan ontwikkeld, waarmee bedrijven snel inzicht kunnen krijgen in het niveau waarop hun IT-beveiliging in de productieomgeving zich bevindt. Deze Security Scan bestaat uit een gerichte assessment waarmee de mogelijke IT-security problemen in het huidige process control landschap, de risico’s en een plan van aanpak worden vastgelegd. Met behulp van de uitkomst van dit assessment zijn de klanten in staat om een stappenplan voor de toekomst te maken en de meest risicovolle systemen als eerste aan te pakken. Honderd procent veiligheid is onmogelijk, maar ook bij cybercrime geldt dat een goed slot op de deur al heel veel ellende kan voorkomen. Voor meer informatie: [email protected] 21

VIAVIA

www.via.hu.nl

22

VIAVIA

www.via.hu.nl

De VIA Barbecue Het is alweer even geleden, 7 juni om precies te zijn, toch staat het nog fris in ons geheugen: de jaarlijkse IA barbecue. De opkomst wordt elk jaar beter. Zo ook dit jaar. Met een aantal van 73 studenten en docenten is dit een nieuw record! Omdat het weer wat wisselvallig was waren er grote tenten opgezet maar dit bleek achteraf niet nodig want het bleef gelukkig droog. De sfeer was zeer goed te noemen, er werd bijgepraat over het afgelopen jaar onder het genot van een hapje en een drankje. Toen rond 9 uur iedereen uitgegeten was, werd er door veel van de aanwezigen geholpen met opruimen. Op deze manier was dit snel gedaan en konden de mensen naar huis of verder het jaar afsluiten in de stad. Al met al is de barbecue van dit jaar weer een succes te noemen. Studenten bedankt!

23

VIAVIA

www.via.hu.nl

24

VIAVIA

www.via.hu.nl

Endress + Hauser Draadloos: praktische oplossingen voor echte toepassingen. Endress+Hauser WirelessHART oplossingen kan gebruikers een grote sprong voorwaarts laten maken in de beschikbaarheid van de installatie en de transparantie. Het is een bekend feit dat belangrijke proces en diagnostische informatie niet wordt gecommuniceerd. Draadloze communicatie in procesautomatisering biedt mogelijkheden waarmee de gebruiker kan profiteren van voordelen, zonder verlies van integriteit binnen de systemen:   

Controle van de belangrijke, maar voorheen ontoegankelijk meetpunten Asset Management Solutions Inventory Control in afgelegen locaties zonder elektrische infrastructuur

Endress+Hauser's draadloze leveringsprogramma omvat:   

WirelessHART Adapter WirelessHART Fieldgate DTM's en DDS voor systeemintegratie Project management en engineering om WirelessHART projecten te implementeren

De batterijgevoede WirelessHART-adapter kan worden gemonteerd op ieder 4 ... 20 mAinstrument en waar nodig de voeding leveren. De adapter zorgt ervoor dat informatie uit afgelegen, moeilijk toegankelijke en mobiele meetpunten centraal toegankelijk wordt. Deze retrofit oplossing is bijzonder rendabel. De WirelessHART Fieldgate verzamelt de gegevens en integreert deze in bestaande platforms met Modbus / OPC via Ethernet en RS485. Het netwerk is zelforganiserend en self-healing, dat wil zeggen, het detecteert verbroken verbindingen en vindt alternatieven.

25

VIAVIA

www.via.hu.nl

26

VIAVIA

www.via.hu.nl

Mededelingen Agenda: November  

14 t/m 18 24 Juni.

Excursieweek Nederland Netwerkdag

23 t/m 27

Excursieweek Zwitserland

Januari 

Excursies & workshops Weet jij een interessant bedrijf voor een excursie of wil jij meer weten van een bepaald onderwerp of technologie, mail dan de VIA op [email protected].

27

VIAVIA

www.via.hu.nl

Colofon Redactie:

Jetze Waltje

Tekstbijdrage:

VIA bestuur, VIA leden & Sponsoren

Opdrachtgever:

Vereniging Industriële Automatisering Oudenoord 700 3513 EX Utrecht www.via.hu.nl [email protected]

28