De activiteiten van de VIA worden mede mogelijk gemaakt door:

VIAVIA

www.via.hu.nl

De activiteiten van de VIA worden mede mogelijk gemaakt door:

1

VIAVIA

www.via.hu.nl

Inhoud De VIA...................................................................................................................................................... 3 Woordje voorzitter ................................................................................................................................. 4 Nieuw bestuur ........................................................................................................................................ 5 Voorzitter, Egbert Kroon ................................................................................................................... 6 Excursie coördinator, Yorick Arens ................................................................................................... 6 Secretaris, Stefan Lekkerkerker. ....................................................................................................... 7 Penningmeester, Wim Doop.............................................................................................................. 7 PR-intern, Laurens Hidding ............................................................................................................... 9 PR-extern, René van der Veen .......................................................................................................... 9 Fred ........................................................................................................................................................ 10 Weekimpressie excursieweek Zwitserland .......................................................................................... 13 Maandag, 23-01-2012.......................................................................................................................... 13 Dinsdag, 24-01-2012............................................................................................................................ 15 Woensdag, 25-01-2012 ....................................................................................................................... 17 Donderdag, 26-01-2012 ..................................................................................................................... 19 Vrijdag, 27-01-2012 ............................................................................................................................. 21 Thermal Mass Flow meet principe ...................................................................................................23 Domotica................................................................................................................................................25 Excursie Hannover Messe .....................................................................................................................27 Festo.................................................................................................................................................. 29 Pilz ...................................................................................................................................................... 31 PCS7: Meer dan alleen PLC en SCADA ..................................................................................................32 ICT Automatisering............................................................................................................................32 Netwerkdag .......................................................................................................................................... 33 BBQ ....................................................................................................................................................... 34 Agenda .................................................................................................................................................. 35 Colofon.................................................................................................................................................. 36

2

VIAVIA

www.via.hu.nl

De VIA De VIA is de studievereniging voor Industriële Automatisering van de Hogeschool Utrecht. Wij zijn verantwoordelijk voor een aantal belangrijke aspecten wat betreft deze opleiding. Zo verzorgen wij excursies, netwerkdagen, blokevaluaties etc. Wij zijn als het ware de schakel tussen studenten en docenten, en studenten en het bedrijfsleven. De VIA is voor alle studenten van de opleiding Industriële Automatisering. Als je op deze opleiding zit ben je automatisch lid van de VIA, en mag je deelnemen aan de activiteiten die worden georganiseerd door de VIA. Hieronder zie je een opsomming van onze hoofdactiviteiten. Excursie(weken): Minimaal twee maal per jaar gaan we er als vereniging een week tussenuit om opleiding gerelateerde bedrijven te bezoeken. Dit betreft altijd een excursieweek Nederland waar we diverse bedrijven bezoeken en een excursieweek in het buitenland. Daarnaast wordt elk jaar een aantal dagexcursies georganiseerd. Al deze excursies zijn niet alleen leerzaam, maar ook erg gezellig. Netwerkdag: Tweemaal per jaar wordt de Netwerkdag georganiseerd. Op deze dag kun je je alvast oriënteren op wat je leuk lijkt als functie na deze opleiding of als (afstudeer)stage. Misschien staat het op dit moment nog ver van je vandaan, maar je kunt niet vroeg genoeg beginnen met netwerken. Blokevaluaties: Na elk blok verzorgt de VIA blokevaluaties. Dit houdt in dat we de projecten en vakken met de studenten gaan evalueren. Alle zaken kunnen hier aan de orde komen. Wat ging er fout, wat kan er verbeterd worden of wat ging juist heel goed? Hieruit volgt een verslag dat aangeboden wordt aan het management. Dit wordt dan weer besproken met de docenten. Borrels: Een aantal keren per jaar verzorgt de VIA een borrel. Dit is een goede gelegenheid om in informele sfeer met docenten en studenten van andere hoofdfases te spreken. Dit is erg nuttig voor je netwerk en het is natuurlijk altijd erg gezellig.

3

VIAVIA

www.via.hu.nl

Woordje voorzitter Rond maart is het nieuwe bestuur van de VIA aangetreden. Zes nieuwe bestuursleden zullen zich volop inzetten om in hun bestuursjaar verschillende leerzame, inspirerende en smakelijke activiteiten te organiseren. Wij hopen dat dit jaar weer een succes wordt! Wat zeker is, is dat het volgend cursusjaar de inschrijving voor de croho IA nog mogelijk is. Vanuit de VIA proberen wij zoveel mogelijk nieuwe studenten bekend te maken met het (nog bestaande) geweldige IA. Tevens hebben we de afgelopen weken meerdere 'meeloopstudenten' over de IA-vloer gehad, wat geresulteerd heeft in een aantal nieuwe inschrijvingen! Verder blijft het afwachten hoe het nu precies verdergaat. Wij zullen de ontwikkelingen op de voet volgen. Op dinsdag 10 april ontvingen wij het droevige nieuws dat Fred Weeda, docent Industriële Automatisering, plotseling is te komen overlijden. Met hart en ziel zette Fred zich dagelijks in voor zijn student, collega én opleiding. Het gemis van Fred wordt met de dag groter. Dankzij de hechte band tussen de (oud) IA-studenten, docenten en bedrijven blijven wij sterk en ondersteunen wij elkaar waar nodig. Naast het droevige nieuws, hebben er de afgelopen maanden ook leuke activiteiten plaatsgevonden. Het eerste 'grote' agendapunt(je) van het nieuwe bestuur was de tweedaagse excursie naar de Hannover Messe, waarbij meer dan 1300 IA-stands aanwezig waren. Met 27 personen vertrokken wij vanuit Amersfoort richting de Messe, waar voor vele werd bevestigd dat ze de juiste opleiding hebben gekozen! Eind mei was opnieuw een netwerkdag georganiseerd. Het atrium was voor 1/3 gevuld met IA gerelateerde bedrijven! Als we meer plek beschikbaar was dan konden wij deze zeker opvullen. Vele studenten (en bedrijven) hebben hun netwerk kunnen uitbreiden, dus: geslaagd! Ook de jaarlijkse (V)IA BBQ stond op de planning en was zeer geslaagd. De zomervakantie komt als maar dichterbij. Ook nu zullen wij van een aantal IA-studenten (bijna) afscheid nemen, welke de opleiding (succesvol!) gaan verlaten of gaan beginnen aan hun afstudeerstage. Bedenk maar eens: "Industriële Automatisering" op je diploma, dat is iets om trots op te zijn! Met Vriendelijke groet, Egbert Kroon

4

VIAVIA

www.via.hu.nl

Nieuw bestuur Per 15 maart beschikt de VIA weer over een vers bestuur. We zullen ons allemaal even voorstellen.

Het bestuur van 2012 (van links naar rechts): (Achter) René, Egbert, Yorick (Voor) Wim, Stefan, Laurens

5

VIAVIA

www.via.hu.nl

Voorzitter, Egbert Kroon Mijn naam is Egbert Kroon. Ik ben 22 jaar jong en doordeweeks woon ik op mijzelf in Renswoude (Ut.), in de weekenden ben ik te onder andere te vinden in mijn ouderlijk huis in Nieuwolda (Gr.). Nadat ik mijn VMBO had afgerond ben ik, na een welverdiende schoolvakantie, Mechatronica niveau 4 gaan studeren bij het Alfa-College in Groningen. Tijdens deze vier jaren is mijn interesse voor de techniek en met name de automatisering zeer groot geworden: Hier wil ik later wat mee doen! Toen ik vervolgens het welbekende MBO-papiertje heb mogen ontvangen, was het voor mij al duidelijk welke opleiding ik hierna zal gaan volgen: Industriële Automatisering! Hier studeer ik al bijna twee jaar met veel plezier en volle overtuiging. Dit gevoel wil ik ook overdragen aan alle mede IA-studenten. Ook wil ik graag mijn bestuurlijke vaardigheden verbeteren. De VIA geeft mij nu de kans om mij in te zetten voor de IA-student en tegelijkertijd mijn bestuursvaardigheden te verbeteren. Ik hoop dat wij, als nieuw bestuur, ook dit jaar weer veel voor de studenten en bedrijven kunnen betekenen. Ik wens iedereen een voorspoedige, inspirerende, leerzame en natuurlijk ook een gezellige IA-jaar toe!

Excursie coördinator, Yorick Arens Mijn naam is Yorick Arens en ben 19 jaar. Ik woon in Ter Aar, een dorp in de buurt van Alphen aan den Rijn. In mijn examenjaar ben ik gaan zoeken naar een passende vervolgopleiding. Ik ben eerst gaan kijken naar de studie systeembeheer. Nadat ik daar een presentatie had bezocht waarin ze vertelde wat de studie inhield had ik niet het idee dat dat dit een geschikte opleiding voor mij zou zijn. Ik ben hierna verder gaan kijken naar een opleiding die mij beter aansprak. Hierbij kwam ik dan terecht op Oudenoord 700. Hier sprak mij de opleiding Industriële Automatisering mij aan. Na een meeloopdag te hebben bezocht wist ik het zeker: dit wordt mijn opleiding. Ik ben inmiddels 2,5 jaar verder met de opleiding en waarin ik veel kennis en ervaring heb opgedaan. Hierbij heeft de VIA geholpen met het organiseren van excursies, borrels en niet te vergeten de barbecue. Hiermee leer je je medestudenten beter kennen en verkrijg je veel nieuwe informatie. Ik neem dit jaar daarom de taak als Excursiecoördinator over, zodat ik voor alle IA studenten interessante maar vooral gezellige excursies kan organiseren.

6

VIAVIA

www.via.hu.nl

Secretaris, Stefan Lekkerkerker. Mijn naam is Stefan Lekkerkerker, ben 22 jaar oud en woon in Montfoort. Ik heb voor mijn opleidingen gekozen om via een praktijk gerichte weg te gaan. En heb tijdens dit proces steeds mijzelf blijven ontwikkelen. Ook heb ik een redelijk opmerkelijke overstap gemaakt van een puur mechanische opleiding naar een opleiding die deels mechanisch en deels elektrisch is. Hierdoor vind ik dat ik bij IA zeker op mijn plaats zit. Door mij aan te sluiten bij het VIA bestuur hoop ik mijzelf te kunnen ontwikkelen op punten die achter zijn gebleven met mijn praktijk gerichte opleidingen. Hierbij wil ik graag werken samen met de studenten op de HU, de bedrijven die achter deze geweldige opleiding staan en niet te vergeten de docenten die zich dag in en dag uit inzetten om onze opleiding tot een plezierig en succesvolle opleiding te maken en behouden.

Penningmeester, Wim Doop Mijn naam is Wim Doop, 22 jaar oud en ik woon in Oudewater (de leukste provinciestad van Nederland). Voor mijn studie IA reis ik elke dag met de bus naar Utrecht heen en weer. Mijn hobby's zijn voetballen en uitgaan. Verder vind je me vaak achter de pc of laptop i.v.m. mijn studie en dergelijke. Voordat ik aan deze opleiding begon heb ik eerst drie jaar op de middelbare school HAVO gevolgd. Daar kon ik het redelijk volhouden totdat de talen een grote rol gingen spelen. Daardoor heb ik de overstap gemaakt van 3-HAVO naar MBOmechatronica niveau 4 in Utrecht. Deze heb ik gevolgd op het ROC-ASA op Kanaleneiland. Omdat ik na mijn MBO-diploma weinig zin had in studeren i.v.m. hoe alles gelopen is op het MBO (chaos), ben ik gaan werken. Tijdens dit werk, kwam ik erachter dat ik nog wel meer kon dan simpelweg werken en ben ik opzoek gegaan naar een interessante vervolgopleiding en toen kwam ik bij Industriële Automatisering uit. De opleiding zelf is erg uitdagend en vergt veel tijd voor mij. Het eerste jaar was ook wel het moeilijkste jaar, maar ben er goed door gekomen. Ik wist toen wel dat er een VIA aanwezig was, maar later in het tweede jaar werd er naar opvolgers gevraagd. Toen ik dat hoorde leek het me een leuke en leerzame keuze om daarbij te gaan en ervaring op te doen in het bestuursleven en meer voor toekomstige studenten te betekenen. Hier heb ik tot op heden nog geen spijt van.

7

VIAVIA

www.via.hu.nl

8

VIAVIA

www.via.hu.nl

PR-intern, Laurens Hidding Mijn naam is Laurens Hidding en ben 22 jaar oud. Ik woon in Beilen (Hartje van Drenthe). Ik reis elke dag van Beilen naar Utrecht en natuurlijk ook weer terug. Ondanks dat mijn geboortedag gelijk is als aan de voorzitter zijn we beslist geen familie. Voordat ik aan mijn HBO-opleiding begon heb ik een MBO-opleiding Industriële Geautomatiseerde Installaties en Systemen (IGIS, Elektrotechniek) gedaan aan het Noorderpoortcollege te Groningen. De opleiding IA was een voor de hand liggende keuze, met name omdat ik met een MBO diploma geen genoegen nam. Op de HU ervaar ik de opleiding als uitdagend. Voor nog meer uitdading heb ik gekozen om een steentje bij te dragen in het bestuur van de VIA. In eerste instantie had ik hier geen behoefte aan maar na lang twijfelen heb ik dit toch gedaan. De functie die ik ga vervullen zal de functie PR-intern zijn. Ik zal mij bezig gaan houden met blokevaluaties, website, VIAVIA en nog veel meer. Tot op heden heb ik hier nog zeker geen spijt van, ik hoop dat dit bestuur jaar weer vol met leerzame momenten zit.

PR-extern, René van der Veen Mijn naam is René van der Veen en ben 21 jaar oud. Ik woon in het mooie Mariënberg, een plaatsje in de kop van Overijssel. Dagelijks reis ik op en neer tussen Mariënberg en Utrecht. Op het VMBO heb ik de Theoretische Leerweg gevolgd. Daarna ben ik naar het ROC van Twente in Almelo gegaan om de opleiding Elektrotechniek te volgen. Ik heb hier na 2 jaar gekozen voor de richting EIT ofwel Elektrische Installatie Techniek. Binnen deze opleiding kwam ik in aanraking met Industriële Automatisering door het vak besturingstechniek en door de stages die ik heb gelopen. Hier heeft mijn interesse voor Industriële Automatisering zich ontwikkeld. Aan het eind van deze opleiding heb ik lang nagedacht over het doen van deze opleiding Industriële Automatisering in Utrecht. Na het bezoeken van een open dag was ik overtuigd en heb ik me ingeschreven voor deze opleiding. Tijdens de excursieweek Zwitserland en daarna kwam het idee bij me boven om deel te nemen aan het VIA-bestuur. Het lijkt mij leuk om voor de studenten allerlei activiteiten te organiseren. Het komende jaar zal ik de functie PR-Extern gaan invullen. Ik kijk ernaar uit en ik hoop, en ga ervan uit, dat het een zeer actief en succesvol jaar wordt.

9

VIAVIA

www.via.hu.nl

Fred

Frederik Willem Weeda Fred * 21 -04-1954 Rotterdam † 10-04-2012 Utrecht

10

VIAVIA

www.via.hu.nl

11

VIAVIA

www.via.hu.nl

12

VIAVIA

www.via.hu.nl

Weekimpressie excursieweek Zwitserland Maandag, 23-01-2012 Maandag 23 Januari was het dan zover, de excursieweek naar Zwitserland. Met maar liefst 45 man werd er met 5 minibussen vertrokken richting het buitenland. Deze dag stond iedereen weer vol enthousiasme, slaap en beladen met bier en ander snoepgoed te trappelen om weg te gaan. Bijna het gehele VIA-bestuur was weer aanwezig, en werd versterkt door een leraar, en wel de welgewaardeerde heer Karsemeijer. Er werd vanaf Oudenoord 700 weggereden in de richting van de snelweg. Ondertussen waren de eerste blikken bier al losgetrokken. Eenmaal op de snelweg waren de motoren ondertussen al goed warm gelopen, en zodoende kon bij Arnhem das gas aus. Dat menige VIA-leden, net als in de vorige excursie binnen Nederland, niet met de (Friese) tomtom overweg konden was een feit. Onderweg moest er hier en daar gestopt worden, om ons van voorraden eten/drinken te voorzien. Tijdens de stop werden de verschillen tussen wasbak en pisbak niet meer herkend. Dit resulteerde in een smerige bende daarop werd besloten bij de volgende stop maar tegen bomen aan te urineren. Ook wilden menige VIA-bestuursleden een foto met bus en al als aandenken. Die Deutsche polizei heeft de taak gekregen om de VIA te voorzien van enkele foto’s met bijbehorende acceptgiro’s. Eenmaal aangekomen in Jugendherberge Lörrach na een veel te lange rit van +/- 7 uur, werden gelijk de lakens letterlijk en figuurlijk uitgedeeld door een wat oudere receptioniste. Aangezien niemand Duits durfde of kon praten offerde een van de VIA-leden zich op om het een en ander te regelen. De kamers bestonden uit twee stapelbedden, met een douche en wc. Voordat we de sleutel kregen moesten we eerst 10 euro per kamer aftikken als borg. Nadat dit was gedaan was er een vrije keuze op verdieping 2 en 3, zelfs met variatie van zeezicht tot een mooie kijk op de bergen of het dorpje Lörrach. Om 18:00 werd door Heidi sr. (die naam had ze zichzelf toegewezen door uiterlijk en manier van doen) het eten op tafel gezet. We kregen rijst met kipkerrie + een bordje sla met een overheerlijk yoghurt toetje. Zo had iedereen vast een bodempje voor de avond. Deze avond had een vrije invulling. Opmerkelijk was dat iedereen voor de kroeg koos, en direct rond 8 uur werd de strooptocht ingezet. Wij kwamen neer bij de eerste de beste kroeg. Deze kroeg zag voor het eerst +/-40 man binnenkomen en lag onderaan de berg waarvan wij af kwamen te voet. Na een pokke-eind lopen en velen kilometers achter de rug konden we eindelijk verder zuipen. Helaas hebben ze in Lörrach geen druk op de tap, en duurde het soms erg lang voordat het glas was gevuld. Hierdoor gingen wij over op plan B. Dit plan bestond uit ‘’ein groschen bier’’, die met liters tegelijk gevuld werden. Hierdoor hadden we langer genot van de pilsch, en kwam de sfeer er al goed in! Ook omdat Heidi sr. niet genoeg had gekookt, hebben wij nog gezocht naar de grote gele M. Deze werd gevonden aan het eind van het dorp (iets wat ze in Nederland ook zouden moeten hebben) en hier werd door een aantal onder ons goed geschranst. Daarna werd de hoge hill weer door iedereen beklommen om wat uurtjes rust te kunnen pakken. De volgende dag naderde zeer snel. 13

VIAVIA

www.via.hu.nl

14

VIAVIA

www.via.hu.nl

Dinsdag, 24-01-2012 Na een te korte nacht en een overheerlijk ontbijt waarbij iedereen koos voor de witte bollen + eventueel sesam zaad erop en limonade of koffie werd om half 8 ’s ochtends de eerste excursiedag ingeluid. Vroeg zijn wij vertrokken naar, hoe kan het ook anders, het bedrijf Endress+Hauser. Helaas hadden we onderweg vertraging omdat de Friese tomtom ViaVia haar naam aandeed en het verschil tussen Frankrijk, Duitsland en Zwitserland niet herkende. (Mocht u ViaVia tegenkomen in de tekst weet u voldoende over de exotische en toeristische tripjes die vooraf plaatsvonden) Bij Endress+Hauser viva la France werden wij hartelijk ontvangen, met een goede sterke bak koffie, en overheerlijke croissants met chocolade en vette suikers. Hier werd informatie gegeven middels een presentatie over E+H France en haar deelvestigingen. Tevens werd er in dit pand een rondleiding gegeven over de assemblage van flowmeters en dergelijke. Voordat die rondleiding plaatsvond kreeg iedereen een kastje met ontvanger + oortje mee, hierdoor kon je de begeleider die al het gebrabbel over het bedrijf aan ons over probeerde te brengen duidelijker volgen. Dit systeem werkte perfect en zodoende kan in de andere verslagen van mede studenten duidelijk worden gelezen wat er die dag exact is verteld! Aan het begin van de middag zijn we vervolgens vertrokken naar E+H Zwitserland, waar meerdere presentaties werden gegeven over verschillende flowmeters en de mogelijkheden bij E+H, de laatste presentatie ging inhoudelijk wel ergens over wat waarschijnlijk niemand meer weet, aangezien alle ogen op de blonde presentatrice vielen, en voor het eerst de voorste rijen gevuld waren. Hier werd trouwens tussen de middag weer een goede warme lunch verzorgd waarbij er keuze was tussen verschillende menu’s. Later op deze middag werd de dag afgesloten met een factory tour in dezelfde vestiging. Omdat het schijnt dat bepaalde leraren contacten hebben met E+H, kregen wij de gelegenheid om te gaan avondeten en karten bij een kartcenter. Omdat een ieder nog niet zo losjes was en niet in een kart durfde te stappen (met name tweedejaars studenten), werden al snel de eerste biertjes genuttigd om wat extra moed in te drinken. Het eten wat werd voorgeschoteld bestond uit kipvleugels, platgeslagen gehaktballen en stokbrood met allerlei salades. Dit ging onder veel geluid goed naar binnen. Hierna was de mogelijkheid om 4x te karten (warm-up + 3 heats). Helaas weet niet iedereen wat de regels bij het karten zijn, en hadden de baanofficials het druk met karts van de vangrail te halen. Dit werden zij zelf ook al snel zat, en de laatste heat kwam er een nieuwe regel bij: ‘’Es sind keine weiteren Flags‘‘. Wij (Frank en Gerben) van de minor TCI willen gebruik maken om de top 3 te presenteren: 1. Goud TCI: Gerben de Leeuw Tijd: First finish 2. Zilver: 2e jaars: Naam kwijt! Tijd: +00:13:06 3. Brons: IA Minor: Jetze Waltje Tijd: + 2 laps Hier is wederom bewezen dat mensen van de IA Minor nog veel te leren hebben…..

15

VIAVIA

www.via.hu.nl

16

VIAVIA

www.via.hu.nl

Woensdag, 25-01-2012 De volgende dag werd er snel een ‘‘fruhstuck’’ naar binnen gestopt, om vervolgens te vertrekken naar E+H Zwitserland, maar dan nu op een andere afdeling. Het pand was vooralsnog hetzelfde als de dag voorheen. Opnieuw werden wij zeer hartelijk ontvangen, en opnieuw voorzien van koffie en croissants en andere lekkernijen. Kortom we hadden de buik aardig vol gegeten voordat de presentaties begonnen. Heel de dag door hebben wij hier presentaties gekregen, dit varieerde van marketing en sales tot diehard communicatie maken middels verschillende bussystemen. Dit was erg interessant en werd door een enthousiaste jonge Duitser aan ons medegedeeld. Deze man nam ons tevens mee naar verschillende demomodellen, hierop werd al snel duidelijk hoe E+H zijn systemen kon instellen en waarborgen. De andere presentaties later die dag richten zich meer op af en toe zinloos gebrabbel wat op den duur erg saai werd. Wat hier allemaal verteld is, is te lezen in andere verslagen, wij beperken ons even tot de weekimpressie. Gelukkig was er de mogelijkheid om af en toe na de WC te kunnen lopen, dit werd ook veelvuldig gedaan. Gelukkig kwam er een uitkomst toen we allemaal erg moe werden, en jawel we mochten eindelijk aan de lunch beginnen! Wederom was dit in hetzelfde complex en was dit uitstekend geregeld. Opnieuw de keuze uit verschillende menu’s. Jammer dat meerdere studenten zich niet netjes konden gedragen en weer met de toetjes moesten gaan gooien of dienbladen lieten vallen. Eenmaal terug bij de jeugdherberg na ViaVia wat verschillende etappes stond Heidi sr. weer moeite te doen om ons te voorzien van een bodempje voor de pubnight. We kwamen er achter dat de receptioniste ineens van +65 naar tienermeisje was veranderd zodat de drukte rond de voedselzaal enorm was toegenomen! Het voedsel bestond uit brädwurst mit kartofflenscheis en het verdere gebruikelijke recept. In de avond zijn wij vertrokken naar dezelfde kroeg onderaan de berg, eenmaal onderweg begonnen alle botten en spieren tegen te werken van het weinige alcohol in ons bloed, daarop besloot menig student te rollen in plaats van te lopen. Toen we eenmaal maar aan de bar zijn gaan zitten, wat resulteerde in snellere bediening kwamen wij erachter dat er ‘’ein schone dame’’ achter de bar stond. Dit zorgde ervoor dat later op de avond de gehele bar vol zat met TCI-studenten die hier de IA-minor studenten een lesje bierologie en hectolitorogie probeerde te geven. Hier werden de grote pullen, en later shotjes Sambuka (idee van de TCI minor) goed achterover gegooid. Iedereen hield nog alles binnen, en werd er aan het einde van de avond weer de enorme hoge hill beklommen. Tijdens deze klimtocht hebben meerdere van ons verschillende deuntjes gehoord van deurbellen en werden er zelfs attributen meegenomen. Eenmaal aangekomen dook iedereen snel onder de lakens omdat de volgende dag zeer snel aanbrak.

17

VIAVIA

www.via.hu.nl

18

VIAVIA

www.via.hu.nl

Donderdag, 26-01-2012 De laatste excursiedag stond in het teken van E+H Duitsland. Na het opnieuw prima ontbijt naar binnen gepropt te hebben, en de droge broodjes tijdens de busrit onderhand de strot weer uitkwamen reden we rustig door na E+H. Hier kreeg men door dat iedereen aardig wat slaap nodig had, en dus op alles ja knikte. Deze dag bestond uit presentaties en een factorytour. De presentaties ging over de volgende onderwerpen: Korte historie van het bedrijf en….. de rest is ergens anders terug te vinden in andere verslagen. Tijdens de presentatie was er de mogelijkheid om met appelsap, jus d' orange, of raar water met bubbels om de nasmaak van de vorige avond weg te spoelen. Opnieuw werd voor de factory–tour een uitstekende lunch verzorgd en was er de keuze uit spaghetti met bolognesesaus of kartofflen suppe met een overheerlijk bakje sla met dressing wat door meerdere mensen aan de kant werd geschoven. De rondleiding werd gegeven door drie hoogbejaarde personen. Opnieuw werden de welbekende kastjes met zender en ontvanger functie uitgedeeld. Doordat wij Nederlandsche studenten afkomstig zijn van een Technische Högschule werd al snel uitgevonden dat je de kastjes van verschillende frequentiekanalen kon veranderen. Hierdoor waren wij in staat om de spreker van de ene groep te volgen den de gebaren van de eigen spreker te kunnen detecteren. Twee vliegen in een klap en het bewijs dat mannen kunnen multitasken was een feit. De dag werd afgesloten met een bedankje en een mooie pen, opnieuw werd er ViaVia vertrokken naar de Jügendherberge. Wij zaten in de bus bij Jetze, die het heel de week voor elkaar kreeg om altijd VIA een omweg op de bestemming te komen. Omdat onze busjes gehuurd bij Europcar er nog te schoon uitzagen, zijn wij off-road gegaan om zo de winterbanden zonder sneeuwketting uit te testen. Dit leverde vele mooie en prachtige plaatjes en filmpjes op. Deze zijn te vinden bij de VIA ergens op een internetsite vol met spam en onzin reclame. In de avond hebben wij de eigenaren blij gemaakt door nog eenmalig met +/-40 man voor een aardige omzet te zorgen. Deze avond werden er veel nieuwe shotjes bedacht en ook besteld. Met name de Asbach en Sambuka stalen de show. Onze blonde ‘’Tatjana’’ zoals ze genoemd is die achter de bar stond kon hier echter goed om lachen en al helemaal toen er een Fotze mit sahne besteld werd. Wij hadden meer pret naar mate we meer gedronken hadden en ze veelvuldig de afwasmachine moest uitruimen en daardoor erg diep moest bukken. De bar zat wederom vol met studenten, toevallig aan weerszijde van deze machine. Omdat Heidi sr. ons had voorzien van te weinig schnitzels, ging een student op strooptocht naar de grote gele M. De bareigenaar was zo blij met ons, dat wij ons fastfood in zijn kroeg op mochten eten. Dit werd weer een hele gezellig avond met ‘’vielen groschen bier’’. Er werd duidelijk afgesproken dat we maar een paar biertjes zouden binnenwerken, echter waren deze van liter formaat. Hierna werd de tocht richting de hoge hill weer ingezet. Helaas ging de ‘’Blumentopf Gruppe‘‘ niet mee, en zorgden zij voor veel rumoer deze nacht.

19

VIAVIA

www.via.hu.nl

20

VIAVIA

www.via.hu.nl

Vrijdag, 27-01-2012 Afijn, gebroken en al kwam iedereen zijn bed weer uit, om het laatste ontbijtje naar binnen te stoppen. Nadat iedereen zijn beddengoed had afgehaald en de kamer had geveegd, hier en daar werden stukken glas en andere troep aangetroffen, was het tijd om weer terug naar Nederland te vertrekken. Onderweg na 5 uur of iets dergelijks, we hadden ondertussen al honderden eetschuren gepasseerd, werd er ook nog even gestopt bij een pompstation, en jawel om te eten. Gelukkig stond er achter het hek een bij dat station grote gele M, waarna direct twee bussen er naartoe gereden zijn. Hier werd er hard gevochten voor een basisplek in de bus. Daarna moest natuurlijk even snel getankt worden. Gezien de VIA geen genoegen nam met maar 2 brieven van die deutsche polizei, zorgde de excursiecoördinator er nog even voor de tussenruimte tussen bus en paal te voorzien van o millimeter. Dus ook Europcar zal nog een bedankbriefje met cijfertjes opsturen naar het bestuur. De mac-bussen moesten uiteraard ook nog tanken, en kostte het maar +/- 25 km om weer VIA omwegen bij dezelfde pomp aan te komen. Bij het tanken werden verschillenden mensen opgepikt die wel besloten om bij het tankstation te eten. Hierna ging natuurlijk het gas er weer vol op. Helaas hebben we nog een uurtje vertraging opgelopen door file in Duitsland. Omdat de douane ons van vele kilometer afstand al rook, werden wij natuurlijk van de weg gehaald. Na eenmaal uitgelegd te hebben dat wij in Frankrijk, Duitsland en Zwitserland geweest te zijn, werden onze pedopassen gecontroleerd op echtheid. De douane wilde nog speurhonden de auto insturen om te zoeken naar verstopte luchtjes, echter kwamen de luchtjes gelijk tegemoet toen de schuifdeur van de bus openging en liep de speurhond snel achteruit. Hierna werd er doorgereden naar Utrecht, om vervolgens de bus uit te mesten en te voorzien van een nieuwe scheut diesel. Eenmaal aangekomen bij Utrecht werden hier en daar mensen gedropt en vlogen die zo snel mogelijk door na huis. De drang en regels van de VIA werd ons allen fataal. Bij deze willen wij de gehele (aanwezige) VIA bedanken. Het was weer een top excursie, met een hele grote gezellige groep. De volgende excursie staat nog niet op het programma, maar hier zal zeker nog over nagepraat worden!

De Excursieweek werd medemogelijk gemaakt door:

Onze dank hiervoor! 21

VIAVIA

www.via.hu.nl

22

VIAVIA

www.via.hu.nl

Thermal Mass Flow meet principe Meetprincipe Thermische flow metingen gebruiken afkoeling om de stroming te meten. De mate van afkoeling is afhankelijk van de hoeveelheid stroming. Hoe groter de stroming hoe meer warmte er onttrokken wordt door het medium. Ook speelt de dichtheid van het medium een rol. Hoe groter de dichtheid hoe groter het absorptie vermogen van het medium is. B.v lucht van 20°C neemt minder warmte van je af dan als je in een bad met water van 20°C gaat liggen. Sensor De sensor bestaat uit twee temperatuur sensoren van het type PT-100. Deze staan in contact met het medium en zitten in de meetbuis. De eerste sensor meet de temperatuur van het medium ongeacht zijn stroomsnelheid. De tweede temperatuursensor zorgt voor de meting. Deze sensor wordt verwarmt met een elektrische stroom. Deze sensor heeft een vaste temperatuur offset vanaf de temperatuur van het medium.

Als er geen stroming is, is deze afwijking tussen het medium en de tweede sensor stabiel. Zodra het medium begint te stromen onttrekt het warmte van de sensor. Omdat deze een vaste offset moet houden, wordt deze sterker verwarmt. De hoeveelheid energie die hier voor nodig is staat gelijk aan de hoeveelheid opgenomen energie van het medium. De massa van het medium wordt hiermee dus gemeten.

Om goede meetresultaten te krijgen, dient de diameter van de meetbuis en eigenschappen van het medium in te worden gevoerd in de sensor. De eigenschappen van het medium moeten constant zijn, om afwijkingen in de meetresultaten te voorkomen De toepassing is vooral geschikt voor het meten van de flow van gassen, denk aan luchtbehandeling. Door de kleine afmeting brengt het ook haast geen drukval met zich mee.

23

VIAVIA

www.via.hu.nl

24

VIAVIA

www.via.hu.nl

Domotica Mijn naam is Luuk van der Gun en voor mijn laatste jaar van de opleiding Industriële Automatisering aan de Hogeschool Utrecht ben ik op zoek gegaan naar een afstudeeropdracht. Ik ben Ronald Kiens meerdere keren tegen gekomen op de netwerkdagen die twee maal per jaar op de Hogeschool Utrecht worden georganiseerd. Mede daardoor is mijn oog destijds gevallen op Van den Pol Elektrotechniek B.V. Sinds februari 2012 ben ik werkzaam op de afdeling Industriële Automatisering. Daar houd ik mij bezig met domotica. Domotica hoort van oorsprong niet bij Industriële Automatisering thuis, ik wist van tevoren dus niet precies wat domotica zoal inhield. Ik ga graag een uitdaging aan en daarom leek mij deze richting interessant. Met mijn opdracht is het zaak een aantal onderdelen van domoticaprojecten te standaardiseren. Hier valt de voorbereiding onder, de opbouw van het project en de standaardisering van de programmering met ETS4 en de programmering voor de verschillende Grafische User Interfaces. Ik heb gemerkt dat Van den Pol een vooruitstrevend en innoverend bedrijf is dat zich graag bezig houd met de nieuwste technieken. De ontwikkelingen gaan daarom met een razend tempo. Het werk wordt hierdoor extra uitdagend, omdat je elke keer met nieuwe technieken moet werken en daarom goed op de hoogte blijft van de huidige technieken. Op de werkvloer hangt een prettige werksfeer. Met een lekker muziekje op de achtergrond en een ruime werkplek die voorzien is van alle benodigde faciliteiten, heb ik hier niks te klagen als stagiair. De ondersteuning en begeleiding tijdens mijn stage is hier ook goed georganiseerd, met vragen kan ik altijd wel ergens terecht. Ik ben dan ook van mening dat Van den Pol Elektrotechniek B.V. een uitstekende plek is om stage te lopen. Luuk van der Gun

25

VIAVIA

www.via.hu.nl

26

VIAVIA

www.via.hu.nl

Excursie Hannover Messe De excursie werd georganiseerd door de VIA. In deze twee dagen hebben wij de techniekbeurs van Hannover Messe te Duitsland bezocht. Hannover Messe is het grootste beursterrein van Europa die deze week in het teken stond van techniek en innovatie, perfect dus voor Industriële Automatisering. Met een groep van 27 man zijn wij twee dagen op de beurs geweest en hebben nog geen eens alle hallen kunnen doorlopen. Tijdens deze excursie verbleven wij in een Duitse jeugdherberg. In de kroeg bij de Duitse jeugdherberg was het erg gezellig, al was iedereen wel moe na zo’n lange dag. De rit van en na de excursie vond plaats doormiddel van de door de VIA gehuurde busjes. De beurs zelf was zeer indrukwekkend en uitgebreid: van servomotoren, 3D kleuren printers, robotarmen en windmolens tot elektrische bromfietsen. Wij hebben twee georganiseerde rondleidingen gehad op de beurs eerst eentje van PILZ B.V. over veiligheidssystemen en daarna eentje van CONET B.V. over de producten van Siemens. Wij hebben de excursie als zeer inspirerend, leerzaam en gezellig ervaren. Het kwam ons goed uit dat de excursie na onze tentamens was gepland. Hierdoor konden wij ons goed op de tentamens concentreren en toch deelnemen aan deze beurs. Wat wij anders hadden verwacht op de techniek beurs waren de soort mensen, veel mannen in pakken en weinig promotie door vrouwelijk schoon.

27

VIAVIA

www.via.hu.nl

28

VIAVIA

www.via.hu.nl

Festo Zoals gewoonlijk had Festo weer groots uitgepakt op de Hannover Messe. De aandachttrekkers waren dit keer de Sound Machines 2.0, Cogni-game, en een Exohand. Daarnaast hadden ze ook nog de Bionic Handling assistent. Sound Machines 2.0 Deze combo kan een deuntje afspelen dat vooraf geprogrammeerd is. Dit doen ze door middel van zuigerstandloze cilinders. Deze cilinders nemen steeds een andere positie in waardoor de snaar telkens weer anders gespannen wordt. Kleine hamertjes slaan tegen de snaar waardoor er een geluid ontstaat. Onderling “netwerken” ze om naar elkaar te luisteren. Cogni-game – controle door de gedachten In dit spel moet je een balk heen en weer bewegen zodat het balletje niet in jou doel terecht komt. Festo heeft dit uitgebreid door het balkje te laten bewegen naar de kant waar je aan denkt. Denk je links, dan gaat het balkje naar links. De software die Festo daar voor gebruikt noemen ze CogniWare. Deze sofware ligt de link tussen het Brain-Computer Interface (BCI) en het spel. Exohand Na het Exoskeleton heb je nu ook de skeleton hand. Festo introduceerde deze Exohand die de kracht van je hand overneemt. Je kunt hem als een handschoen aantrekken. De beweging die je met je hand maakt, worden geregistreerd en getransformeerd naar de Exohand. De Exohand beweegt dan mee. Met de Exohand kan je veel meer kracht zetten, hierdoor kan bepaald werk verlicht worden. Daarnaast kan de hand ook aan een robotarm gemonteerd worden. Doordat de vingertoppen zeer gevoelig zijn, kan een robotarm ook dingen oppakken die kwetsbaar zijn.

Bionic Handling Assistent Dit is al een ouder system van Festo, maar keerde wel terug op de beurs. Deze arm kan elke gewenste positie innemen, de grijper kan dat ook. Hierdoor kan een product heel makkelijk gedraaid, en gepositioneerd worden. Het systeem is gebaseerd op de slurf van de olifant. De grijper is zo geconstrueerd dat deze om bijvoorbeeld een appel heen kan vouwen. 29

VIAVIA

www.via.hu.nl

30

VIAVIA

www.via.hu.nl

Pilz Op de stand van Pilz stonden veel voorbeelden van sensoren, PLC’s en aansluitingen. Ook stonden er voorbeelden met machines. Eén van deze voorbeelden is een pers die muntjes uitstanste. Deze pers was beveiligd met een lichtscherm, een kooi om de machine en was alleen te bedienen met 2 handen. Op deze manier is de kans klein dat er wat mis kan gaan. Een ander voorbeeld was een camera die boven een robot arm hing. Op een scherm was te zien welke zones veilig waren en welke niet. Wanneer je binnen de onveilige zone kwam (te dicht bij de robotarm), hield die ermee op. Dit is een nieuwe techniek die nog niet veel toegepast wordt, maar wel potentie heeft. Voordeel van dit systeem is dat onderhoudsmonteurs en bedieners geen overbruggingen aan kunnen brengen, zoals bij sommige hekwerken nog wel eens gebeurd. De producten van Pilz zijn ontworpen voor een bepaalde mate van veiligheid waaraan de machine volgens de machinerichtlijn aan moet voldoen. De machinerichtlijn is de wet en geldt voor alles met een bewegend onderdeel. Als je procedures uit de machinerichtlijn opvolgt kan je tot een conclusie komen dat je in verband met veiligheid, beveiligingen aan moet brengen. U moet dan denken aan het plaatsen van hekken, bediening, sensoren of het dubbel uitvoeren van systemen (redundantie). Dit allemaal om ongevallen te voorkomen. Pilz heeft een programma ontworpen genaamd Safety Calculator PAScal. Dit is software waarmee je eenvoudig veiligheidsparameters zoals Performance Level (PL) en Safety Integrity Level (SIL) kan berekenen en verifiëren in machines en installaties. De basisnormen waar PAScal vanuit gaat zijn de geharmoniseerde normen EN ISO 13849-1 en de EN/IEC 62061. (Deze normen komen redelijk overeen met de machinerichtlijn). De ingevoerde waarden worden vergeleken met de vereiste veiligheidsparameters van de veiligheidsfuncties en worden daarna grafisch weergegeven. Zo hebt u in één oog opslag een goed beeld van wat er nog aan de installatie verbeterd moet worden en wat al veilig is. Een trend die wij bij Pilz veel hebben gezien is het gebruik van safety bus (profibus). Deze veldbus zorgt voor extra veiligheid dankzij zijn continue check of de sensor of andere veldapparatuur wel aanwezig zijn. Indien de safety bus word onderbroken bij loskoppeling, kabelbreuk of bij een defect van de sensor zal er een melding en of actie in het systeem (vaak een PLC) plaatsvinden. Ook deze veldbus kan, indien nodig, dubbel uitgevoerd worden. 31

VIAVIA

www.via.hu.nl

PCS7: Meer dan alleen PLC en SCADA PCS7 is één van de meest toegepaste DCS systemen binnen europa, maar wat is PCS7 nu eigenlijk. PCS7 staat voor Process Control System en is een geïntegreerd besturingssysteem welke voornamelijk wordt toegepast in de proces industrie. Een PCS7 besturingssysteem bestaat in de basis uit een of meerder: •

Automation Systems (AS): Dit is de controller (PLC) gebaseerd op het Siemens S7-400 PLC systeem. • Operator Systems (OS): Dit is de PC voor de visualisatie (SCADA). De software hiervoor is gebaseerd op het Siemens WinCC Scada pakket. (OS Server – OS Cliënt) • Engineering Stations (ES): Dit is de PC met de ontwikkelomgeving voor het ontwerpen en beheren van de software applicatie voor het complete systeem. Een groot verschil met een PLC / SCADA toepassing is dat PCS7 verschillende uitbreidingsmogelijk-heden heeft. Zo kan vrij eenvoudig een batch control met Simatic Batch, een archive server voor het archiveren van de procesdata of Route Control voor het automatisch bepalen van routes in een proces geïntegreerd worden. Hierdoor is PCS7 geschikt voor kleine tot hele grote proces installaties. Naast deze uitbreidingsmogelijkheden bied PCS7 een tal van standaard functionaliteiten die binnen een conventionele PLC/SCADA toepassing niet aanwezig zijn of handmatig gerealiseerd dienen te worden. Denk hierbij aan het loggen van alle operator bedieningen, het automatisch genereren van Alarmteksten, het tonen van faceplates, het tonen van interlocks, en de standaard weergave van geprogrammeerde stappenprograma’s. In tegenstelling tot een PLC / SCADA toepassing vindt de engineering plaats binnen 1 engineering omgeving (ES). Dit is noodzakelijk omdat er binnen PCS7 gebruik gemaakt wordt van bibliotheken welke objecten bevatten voor de besturing (AS) en visualisatie (OS) van kleppen, pompen, analoge metingen, digitale signalen, PID, etc. Deze objecten zijn gekoppeld wat betekend dat er niet meer handmatig allerlei koppelingen gemaakt hoeven te worden tussen de PLC- en SCADA objecten. Ook worden de visualisatie objecten en de schermnavigatie automatisch gegenereerd waardoor het tekenwerk voor de SCADA plaatjes minimaal is. Ook de eningeering in de AS wijkt af, waar bij een normale PLC nog vaak gebruik gemaakt wordt van Ladder Diagram (LAD) of Statement List (STL), wordt binnen PCS7 gebruik gemaakt van Continuous Functions Chart (CFC), Sequential Function Chart (SFC).

ICT Automatisering ICT Automatisering, met vestigingen in Nederland, Duitsland en Polen, is al jarenlang één van de grootste Nederlandse softwareontwikkelaars. Met een professioneel team van vakspecialisten werken we aan hightech oplossingen voor technische automatiseringsvraagstukken in zes verticals: Automotive, Logistics, Industrial Automation, Machine & Systems, Healthcare en Energy. Binnen ons expertisegebied Industriële Automatisering bieden we technische oplossingen op het gebied van procesbesturing. Hierbij gaat het om technische automatiseringsmiddelen om bedrijfsprocessen, productieprocessen en machines te optimaliseren. Deze processen worden bestuurd middels PLC-, Scada-, DCS- en MES-systemen

32

VIAVIA

www.via.hu.nl

Netwerkdag Beste lezer, Ook in mei van dit jaar hebben we weer een netwerkdag georganiseerd. Samen met studievereniging S!gn, BGU, Micros, SROT en faculteitsvereniging Cabo Bianci hebben we er weer een mooie informatieve dag van gemaakt. In het totaal hebben we 21 bedrijven welkom kunnen heten en zo het atrium goed kunnen vullen. Namens de VIA waren de volgende bedrijven aanwezig:  Van der Pol  Gain  Powerspex  Yokogawa  Frames  Bellt  Van Riet Ook dit keer werden de bedrijven goed bezocht en was er de hele dag een aanloop van studenten. Afsluitend was er ook weer de gebruikelijke borrel waarbij er voor de bedrijven weer de mogelijkheid was om de studenten te spreken, onder het genot van een hapje en een drankje. Voor alle partijen is de dag een groot succes geweest. Graag wil ik van deze gelegenheid gebruik maken om alle bedrijven, namens de hele VIA, te bedanken voor hun medewerking. Ik hoop dat er voor de bedrijven en de studentenvruchtbare contacten uit zijn gekomen. Wanneer u interesse heeft ook eens op een netwerkdag te staan kunt u ons altijd mailen. Vriendelijke groet, Stefan Lekkerkerker

33

VIAVIA

www.via.hu.nl

BBQ Onder de naam 'BBCUE 2012', was het eindejaarsbarbecue weer een groots succes. Bijna 100 man/vrouw waren aanwezig om het jaar af te sluiten met een, door het bestuur gebakken, 'lekker' stukje vlees. Aan de oproep van de VIA om 'te zorgen voor gezelligheid' werd massaal gehoor aan gegeven. Wij kunnen dan ook, na het evalueren, concluderen dat het ‘barbecueëren’ is geslaagd! Lekkere tradities zijn altijd leuk.

34

VIAVIA

www.via.hu.nl

Agenda Oktober / November Lustrum met 15 10 20 30

jaar jaar jaar jaar

VAHU CROHO IA VIA opleiding IA +

75 jaar! Excursies & workshops Weet jij een interessant bedrijf voor een excursie of wil jij meer weten van een bepaald onderwerp of technologie, mail dan de VIA op [email protected].

35

VIAVIA

www.via.hu.nl

Colofon

Redactie:

Laurens Hidding

Tekstbijdrage:

VIA bestuur, VIA leden & Sponsoren

Opdrachtgever:

Vereniging Industriële Automatisering Oudenoord 700 3513 EX Utrecht www.via.hu.nl [email protected]

36