De activiteiten van de VIA worden mede mogelijk gemaakt door:

VIAVIA

www.via.hu.nl

De activiteiten van de VIA worden mede mogelijk gemaakt door:

1

VIAVIA

www.via.hu.nl

De VIA De VIA is de studievereniging voor Industriële Automatisering van de Hogeschool Utrecht. Wij zijn verantwoordelijk voor een aantal belangrijke aspecten wat betreft deze opleiding. Zo verzorgen wij excursies, netwerkdagen, blokevaluaties etc. Wij zijn als het ware de schakel tussen studenten en docenten, en studenten en het bedrijfsleven. De VIA is voor alle studenten van de opleiding Industriële Automatisering. Als je op deze opleiding zit ben je automatisch lid van de VIA, en mag je deelnemen aan de activiteiten die worden georganiseerd door de VIA. Hieronder zie je een opsomming van onze hoofdactiviteiten. Excursie(weken): Minimaal twee maal per jaar gaan we er als vereniging een week tussenuit om opleidingsgerelateerde bedrijven te bezoeken. Één van deze weken is in Duitsland. We zullen dan onder andere naar de Hannover Messe gaan. Verder hebben we elk jaar een excursieweek in Nederland en in Zwitserland. Daarnaast wordt elk jaar een aantal dagexcursies georganiseerd. Al deze excursies zijn niet alleen leerzaam, maar ook erg gezellig. Netwerkdag: Tweemaal per jaar wordt de Netwerkdag georganiseerd. Op deze dag kun je je alvast oriënteren op wat je leuk lijkt als functie na deze opleiding of als (afstudeer)stage. Misschien staat het op dit moment nog ver van je vandaan, maar je kunt niet vroeg genoeg beginnen met netwerken. Blokevaluaties: Na elk semester verzorgt de VIA blokevaluaties. Dit houdt in dat we de projecten en vakken met de studenten gaan evalueren. Alle zaken kunnen hier aan de orde komen. Wat ging er fout, wat kan er verbeterd worden of wat ging juist heel goed? Hieruit volgt een verslag dat aangeboden wordt aan het management. Dit wordt dan weer besproken met de docenten. Borrels: Een aantal keren per jaar verzorgt de VIA een borrel. Dit is een goede gelegenheid om in informele sfeer met docenten en studenten van andere hoofdfases te spreken. Dit is erg nuttig voor je netwerk en het is natuurlijk altijd erg gezellig.

2

VIAVIA

www.via.hu.nl

Inhoudsopgaven. De VIA

2

Woordje Voorzitter:

4

Nieuwe sponsor Gain

5

Week Impressie excursieweek Nederland

7

Excursie Yokogawa

15

Excursie Van Der Lande

17

Excursie IAP & Stahl

21

Van Der Lande

23

Yellax

25

Excursie Trecom

27

Excursie AWL

29

Netwerkdag

31

Colofon

34

3

VIAVIA

www.via.hu.nl

Woordje Voorzitter: Beste VIAVIA lezer, Allereerst wil ik van de gelegenheid gebruik maken om iedereen een goed 2012 toe te wensen. Wij hopen natuurlijk als bestuur ook in 2012 weer juiste lijn door te trekken. Hiermee doel ik op een prettige samenwerking met de sponsoren, docenten en de niet te vergeten de studenten. Wij als studievereniging willen samen met onze studenten zo goed mogelijk het nieuwe jaar beginnen. Dit gebeurd aan de hand van een borrel. Dit jaar hebben we deze borrel georganiseerd samen met onze collega bestuurders van de verenigingen SROT (AOT), S!GN (PDE) en Micros (IPD). Ondanks het feit dat IA relatief weinig studenten heeft, waren wij toch in de meerderheid! De samenhorigheid binnen onze opleiding is iets om zeer trots op te zijn. Vorig jaar, eind november heeft excursieweek Nederland plaatsgevonden. Met een groep van 24 studenten zijn we bij velen bedrijven langs geweest . Het voornaamste doel van deze excursie is om de studenten in contact te brengen met bedrijven, waar ze na behalen van het diploma, eventueel kunnen gaan werken. Achteraf alleen maar positieve reacties gehad van de studenten. Hiervoor gaat mede onze dank uit naar de bedrijven! Na het succes van vorig jaar heeft Yellax dit jaar weer een dagcursus Eplan gegeven. Er wordt van onze studenten verwacht dat je met Eplan overweg kunt, maar vanuit school wordt er voor als nog geen cursus in gegeven. Dat Yellax dit wilt doen stellen wij als bestuur natuurlijk erg op prijs. Na de cursus waren de studenten zo enthousiast, dat Yellax twee weken later een demonstratie heeft gegeven van hun product Typical Manager. Ook Yellax willen wij hiervoor bedanken! Nog maar één week te gaan en we gaan op reis naar Zwitserland! Met maar liefst 45 studenten gaan we drie fabrieken bezoeken van het mega bedrijf Endress + Hauser. Net als de voorgaande jaren hopen we dit jaar weer op een gezellig, maar ook educatieve week. Door de grootte hoeveelheid inschrijvingen van dit jaar is het jammer genoeg niet gelukt om naast Endress + Hauser nog andere bedrijfen te bezoeken. Toch gaan we er vanuit dat het weer een top week wordt! In februari moet het huidige bestuur alweer plaats maken voor een nieuw bestuur. Wij hopen dat we weer een zeer enthousiast groep kunnen neerzetten. Als bestuur willen wij alvast iedereen bedanken voor de prettige samenwerking! Wij hebben met z’n alle zeer veel plezier beleefd aan het avontuur. Het was in vele opzichten een leuk en leerzaam jaar! Met vriendelijke groet, Ruud Smit

4

VIAVIA

www.via.hu.nl

Nieuwe sponsor Gain Na een aantal jaar heeft Huisman besloten te stoppen met het sponsoren van de VIA. Hierdoor moesten wij opzoek naar een nieuwe sponsor. Deze was echter snel gevonden, namelijk Gain. Gain is een private onderneming met de hoofdvestiging in Gorinchem en levert diensten en complete oplossingen voor proces- en fabrieksautomatisering en machinebesturing. Gain streeft ernaar om in 2015 meerdere regionale vestigingen in Nederland en België en willen doormiddel van ons te sponsoren meer naamsbekendheid verwerven. Voor meer informatie over Gain zie de website. www.gain.nl Wij hopen op een voorspoedige samenwerking en veelvuldig contact.

5

VIAVIA

www.via.hu.nl

6

VIAVIA

www.via.hu.nl

Week Impressie excursieweek Nederland Maandag, 14-11-2011 Het was dan zover, de eerste excursieweek van het nieuwe VIA bestuur was een feit. Een groep van 25 personen deels 2e en 3e jaar studenten (die deels zijn overgehaald om lege plaatsen op te vullen) en een klein gedeelte uit volle enthousiasme stonden klaar om op excursie te gaan. Na eerst wat spam mailtjes ontvangen te hebben over de hoeveelheid bagage die we mochten meenemen kwamen we er al snel achter dat de meeste kofferruimte in de drie busjes (Opel Vivaro) waren bestemd voor het nodige alcohol gebruik. Dit jaar was er de mogelijkheid om vanuit je luie bureau stoel thuis aan te geven welke bedrijven je in deze week wilde bezoeken. We konden kiezen tussen twee verschillende bedrijven van maandag tot woensdag. Donderdag had de VIA ervoor gekozen om met de gehele groep naar Van Der Lande af te reizen om daar de excursie af te sluiten. Achteraf een juiste beslissing…! Vooruit, na wat bakken koffie te hebben gedronken bij de kiosk en afgerekend te hebben op de VIA pas, wat eigenlijk tot fraude behoort, zijn we met de verschillende busjes vertrokken richting Yokagawa en Trecom. Eenmaal aangekomen in Amersfoort, Headquarters van Yokogawa, kreeg iedereen een pasje met zijn eigen naam erop en even voelde we ons heel belangrijk. Na een verse kop koffie, cappuccino of water kregen we een presentatie over het bedrijf en de werkzaamheden die werden uitgevoerd. Vervolgens werd er een practicum betreffende DCS-systemen gegeven, dit was voor de heren 3e jaar minor IA (proces-automatisering) gebakken peren, en voor de overige twee mannen vanuit de minor TCI (Technisch Commercieel Ingenieur) even aanpoten maar alsnog goed te begrijpen. De 2e jaars studenten kwamen aardig mee na veel afkijken. Hierdoor zijn we allemaal weer bij met de lesstof in de minor van IA, twee vliegen in één klap. Tussen het practicum door hebben we tevens een goede verzorgde lunch gekregen en hadden we even tijd om door het bedrijf een kijkje te nemen. Na een practicumboek, pen, overige informatie en een Japans strespoppetje, en nadat we onze eigen naamkaartjes weer in hadden geleverd was de eerste excursie aan ons bedrijf geslaagd. Na een geslaagde excursie bij Yokogawa vertrokken de twee bussen richting ons verblijf van deze excursieweek. Het verblijf was gelegen in het zuiden van Nederland en wel in Heeze, dat is gevestigd onder Eindhoven, en dit was vanaf Amersfoort nog een takkeneind rijden. Eenmaal aangekomen in de jeugdherberg genaamd Ferme de Jean kwamen we erachter dat de groep van Trecom al was gearriveerd en die hadden de beste kamers al ingepikt. In de herberg is er volop gelegenheid te poolen, tafeltennissen en… tafelvoetbal (Belgische tafel, de poppen stonden allemaal de verkeerde kant op) te spelen. Dit tot ontevredenheid van de echte voetballiefhebbers onder ons.

7

VIAVIA

www.via.hu.nl

8

VIAVIA

www.via.hu.nl

Toen was het tijd om te eten, hiervoor is de VIA aangewezen en deze vervulde hun taak door met een lijst rond te gaan waarop iedereen kon aangeven welke snack die bij z’n patat wilde hebben. Eenmaal de patat aangekomen waarop iedereen begon te roepen en te schreeuwen dat ze als eerst wilde hebben werd onze tafel als eerst na voren geroepen om het eten op te halen, deze tafel bedroeg studenten uit het derde leerjaar die opnieuw het juiste voorbeeld gaven aan de onderstelde. Het opmerkelijke was dat de patat inclusief snack eerder op was dan het geschreeuw van de tweede leerjaar studenten. Nadat iedereen zijn buikje goed had gevuld met prachtig voedsel werd er besloten door de VIA om de toko om te bouwen waardoor er ’s avonds een beamer (met dank aan Erwin van Akkeren) werd aangesloten om vervolgens weer allemaal technische snufjes op internet te bekijken. Dit werd een supergezellige avond. Omdat niet alle filmpjes erg interessant waren is een gedeelte hun eigen weg ingeslagen door te gaan kaarten of een van de andere spelgelegenheden die in het pand te vinden waren te gebruiken. Gelukkig was er ook een goede openhaard te vinden, die ons kon voorzien van wat warmte. Onder het genot van wat alcoholische versnaperingen en chips was de eerste avond zeer geslaagd. Rond half 3 werd het stil en waren de heren vermoeid van hun eerste dagje uit.

Dinsdag, 15-11-2011 De volgende dag kon iedereen uitslapen tot 9 uur en dat viel niet mee voor de meeste die stiekem tot de vroege uurtjes zijn doorgegaan. Maar goed, de VIA had een uitstekend ontbijt geregeld met koffie die genoeg cafeïne bevat om alsnog de zware ochtend door te komen. Na het ontbijt vertrok de groep van Frank na Epe, hier werd een bezoek gebracht aan het bedrijf VMI-group. En de groep van Gerben mocht helemaal na Harderwijk waar een bezoek aan AWL gepland stond. Bij VMI-group zijn de heren voorzien van een kop koffie en een bedrijfs presentatie, hetzelfde gold ook voor de mensen bij AWL-techniek, echter deze kregen ook een presentatie over veiligheid binnen de machinerichtlijn die in dat bedrijf gehanteerd werd en een extra koekje tijdens de tweede bak koffie. Beide groepen hebben een verzorgde rondleiding binnen de bedrijven gekregen, hier werd een snelle kijk genomen in de kantoren en daarna werd door gegaan na de werkplaatsen. Bij VMI zijn ze gericht op het bouwen van allerlei machines die banden kunnen produceren die bestemd zijn voor auto’s en vrachtwagens. Deze banden zijn in verschillende geuren en misschien ook kleuren te verkrijgen. Bij AWL techniek zitten ze ook in de auto branche, echter maken ze hier volledige installaties die allerlei onderdelen van bijvoorbeeld een voertuig in elkaar kunnen lassen. Het leveren van Smart lasmachine oplossingen, die zich door tal van pluspunten weten te onderscheiden, dat is het uitgangspunt van het AWL. Daarbij krijgen innovaties zoals een intuïtieve Human Machine Interface (HMI), veel aandacht. Maar minstens zo belangrijk zijn de innovaties die gericht zijn op productiviteitsverbeteringen, verhoging van de betrouwbaarheid en een constante kwaliteit van de eindproducten. Oké, genoeg hierover laten we verder gaan na de mooie kartavond die gepland stond! Na een bord vol macaroni met een overheerlijke saus (recept graag vermelden volgende keer) zijn we vertrokken naar Tilburg. Na twee dagen lang zelf in een kart te hebben meegereden was er hier de mogelijkheid om zelf keihard te scheuren in allerlei bochten. 9

VIAVIA

www.via.hu.nl

De groep werd in twee groepen verdeeld, zodat iedereen voldoende ruimte had om zo lomp mogelijk de snelste tijd neer te zetten. De eerste heat voor beide groepen was een feit, na veel overtredingen en botsingen waren sommige mensen er al klaar mee en besloten met bowlingballen te gaan gooien in hetzelfde kartcentrum. Nu kon de strijd in de derde en vierde heat dan eindelijk beginnen. Iedereen die behoefte had om zichzelf opnieuw te bewijzen in de knock-out fase stond klaar en al snel werden de tijden verbeterd van elkaar. Omdat mensen van de TCI minor klaarblijkelijk een speciale gaven hebben zetten we even voor het gemak de beste drie tijden van de avond op een rij: 1. Frank van Velzen: met een prachtige tijd van 0:35.205 min. 2. Jetze Waltje (VIA bestuur): reed een keurige 0:35.386 min 3. Gerben de Leeuw: reed vervolgens het brons op 0:35.732 min Alle dank gaat uit na de VIA die de totale kosten voor zich op heeft genomen, echter wachten de drie winnaars nog altijd op hun prijs. Omdat er Bavaria werd geschonken, wat door meerdere mensen werd bestempeld als slootwater, zijn we vertrokken naar ons eigen Hertog-Jan paradijs. Na lange kart rondes en nog meer rondes om de tafeltennis tafel heen werd besloten rond half 3 de stekker eruit te trekken en te gaan slapen.

Woensdag, 16-11-2011 De volgende ochtend brak aan en opnieuw was hetzelfde ontbijt geregeld, tot genoegen van iedereen. Opnieuw werden er twee bedrijven bezocht. Frank en consorten vertrokken richting IAP (op bezoek bij Stahl) En de andere groep waarin Gerben zich bevond vertrok na Nijmegen waar NXP zichzelf had gevestigd. IAP is hoofdsponsor van deze excursieweek, en heeft geholpen deze excursieweek voor ons rendabel te maken. Namens IAP waren wij te gast bij Stahl. Het bedrijf Stahl is werkzaam in het kleuren van verschillende soorten leder (je wilt niet weten waarvan je leren spullen gemaakt zijn). IAP heeft hierbij de besturing tot zijn hoede. Dit was best een lange excursie, waarin ook nog eens zelf uit te kiezen lunch (gesponsord door IAP) genuttigd werd in de bedrijfskantine. Een werknemer van IAP heeft ook nog zijn woordje gedaan over zijn werkzaamheden, en dit gebeurde tijdens de rondleiding. Waarna wat stevige handdrukken werd vertrokken na het prachtige Brabant. Eenmaal de andere groep bij NXP aangekomen kregen we een keurige presentatie over het bedrijf en wat weetjes over de transistors die dit bedrijft gebruikt in een chip om fabrikanten zoals Apple en Samsung te voorzien van allerlei producten. Na een zeer uitgebreide lunch in het nabij geleden gebouw, wat aardig donker was en leek op een mix van de toren van Pizza en een van de gebouwen van de Twintowers werd ons bezoek voortgezet naar ****, een dochteronderneming van NXP. Deze onderneming was gespecialiseerd in het zo snel mogelijk produceren van deze transistors die NXP weer gebruikte in hun chips. We hebben verschillende presentaties gekregen over de facetten binnen dat bedrijf. Erg interessant was de presentatie over algoritmen en terugkoppeling van eigen apparaat na hun systeem toe. 10

VIAVIA

www.via.hu.nl

Dit werd nadrukkelijk uitgelegd met voorbeelden en schema’s die velen nog herkenden van de lessen uit systeemleer 1 en 2. Na velen koppen koffie en geduld keerden we slaperig terug na Heeze. Die avond stond pizza op de planning, de keuze kon worden gemaakt tussen Margherita, Hawaï en Salami, vers van Mario en Luigi. Na opnieuw lekker te hebben gegeten werd er al snel na wat goudgeel vocht gepakt om opnieuw een gezellige avond ervan te maken. De beamer zond allerlei cabaret shows uit, de haard stond aan en de tafeltennis balletjes en snooker ballen vlogen om de oren, net als de pepernoten die hier en daar werden genuttigd. Na een lange zware dag brak definitief de nacht al aan en werd het heel rustig rond half 4 s’ nachts.

Donderdag, 17-11-2011 Donderdag eerst lekker uitslapen tot 12 uur en daarna heerlijk ontbijten! Verder stond het in het teken van één excursie, en die van Van Der Lande. Zelfs met TomTom weet onze enige (Friese) VIA-bestuurslid, die het met karten ver schopte tot de tweede plaats, het mega grote Van Der Lande-park voorbij weten te rijden. Uiteindelijk na veel geschreeuw van de crew kwamen we aan en waren we alsnog op tijd voor de excursie. Bij Van Der Lande werden we verwelkomd door een LEUKE meid die behoorde tot zoals eerder genoemd in een van de VIA verslagen tot categorie 1, waarna we allemaal in een centrum na een bakje koffie wachten op de bedrijfspresentatie. Na een mooie presentatie over het bedrijf en eerdere bouwprojecten bij van Der Lande met een mooie video werd het ons allemaal stukken duidelijker. Hierna werd de gezamenlijke groep opgedeeld in 3 deelgroepen. Ieder van deze groep ging met een werknemer mee en maakte een ronde over het complex. Er werd met ons een rondje gelopen over de werkplaats en de R&D-afdeling. Dit is een grote hal waarin je alle lopende banden/distributiesystemen ziet testdraaien. Dit zal dan ook grotendeels de plek worden voor een afstudeerstage binnen dit bedrijf. Dit was echt een indrukwekkende excursie, helaas mochten er geen foto’s gemaakt worden. Na veel gewandeld te hebben en paar keer dachten te verdwalen vertrokken we weer terug naar Heeze, deze keer wel zonder verkeerd te rijden. Deze keer stond er Chinees op het menu. Na wat scheppen nasi en een overheerlijke saté saus was de laatste avond van de excursieweek een feit! Deze avond stond in het teken van stappen in Eindhoven, ofwel 040 genoemd door meerdere excursieleden. Voordat we vertrokken werd er eerst nog een film afgespeeld van onze held Jason Statham om wat adrenaline op te doen en hierbij werden de laatste biertjes weggedronken. De film Crank, wat een toepasselijke keuze. Na wat afhakers onder andere Ruud Smit (VIA-bestuur), de voorzitter die na Utrecht moest om onze opleiding te redden en wat anderen die een goed excuus hadden om niet mee te gaan vertrokken de karts eindelijk naar de lichtstad.

11

VIAVIA

www.via.hu.nl

12

VIAVIA

www.via.hu.nl

Eerst werd er gezocht naar een gratis parkeerplekje na anderhalf uur rijden en de bussen te hebben geparkeerd werd er binnen de eerste kroeg meteen geld gelapt om zo nodig hier en daar wat alcoholische drankjes te halen. Iedereen ging los en even werd het gezeur van het VIA bestuur vergeten. Uiteindelijk na een paar uurtjes te hebben gehangen werd er besloten om naar de plaatselijke karaoke bar te gaan waar ook vorig jaar zangtalenten zich ontpopten. Jammer dat de tent snel leegliep toen meerdere hun nummertje mochten zingen, en uiteindelijk hadden de heren er genoeg van en werd er gesnakt naar overheerlijk voedsel. Al snel kwamen we uit in de kebab tent terecht waar iedereen als zwijnen zat te schransen. Na hier een lekkere kebabje naar binnen gewerkt te hebben, liepen we richting de busjes die ongeveer een dorp verderop stonden. Eenmaal terug in Heeze werden stiekem de allerlaatste biertjes genuttigd en vertrok iedereen naar bed toe.

Vrijdag, 18-11-2011 Vrijdag ochtend om 10 uur liep de wekker af en ruimde iedereen zijn eigen gemaakte bende van de afgelopen week op. Dit verliep best goed en al snel stonden de tassen van iedereen verdeeld in de busjes. We hadden als groep twee opties: 1. Terug met de bussen na Utrecht 2. Via Eindhoven centraal je eigen weg zoeken De emoties liepen hoog op toen we allemaal onze eigen weg kozen. En dit maakt een einde van de excursieweek Nederland. We willen iedereen bedanken voor de gezelligheid en een zeer geslaagde excursieweek, met goede bedrijven en een juiste planning en gezag door de VIA. De volgende excursie na Zwitserland staat alweer op de planning en dit beloofd wederom een groot succes te worden.

De Excursieweek werd medemogelijk gemaakt door IAP. Onze dank hiervoor!

13

VIAVIA

www.via.hu.nl

14

VIAVIA

www.via.hu.nl

Excursie Yokogawa Yokogawa is een wereldwijde organisatie met meer dan 19.000 medewerkers en telt 19 fabrieken en 85 vestigingen in 40 verschillende landen. Klanten van Yokogawa zijn ondernemingen voornamelijk in de procesindustrie. Denk hierbij aan olie-en gaswinning, energieopwekking, (petro)chemische-, farmaceutische- en voedingsmiddelenindustrie. Het Europese hoofdkantoor van Yokogawa is gevestigd in Amersfoort en daar zijn wij geweest. DCS systeem: DCS staat voor Distributed Control System. Distributed Control Systems worden veel gebruikt in de industrie voor het volgen, sturen en controleren van processen. Dit word gedaan met een procescomputer met visualisatie van het proces en bediening. Omdat Yokogawa zelf veel in de hierboven genoemde industrieën werkt hebben ze een eigen Distriubuted Control System ontwikkeld. Via een Distributed Control System kun je bijvoorbeeld functies van pompen kleppen enz regelen. Zo’n systeem kan dan ook zonder operator functioneren, meestal zit er nog wel een operator achter een computerscherm waarop de visualisatie van het proces te zien is. De proces operator kan vanuit deze positie het proces volgen, sturen en controleren. Functie’s van een DCS zijn onder andere: - PLC functies ( digitale signalen) - Het regelen van proceswaarden - Het opslaan/loggen van gebeurtenissen - Visualisatie van het proces - Het kunnen uitlezen van trends - Het beheren van alarmen Verschil tussen een DCS en PLC systeem: DCS systemen worden voornamelijk gebruikt in continu processen terwijl een PLC systeem vaak gebruikt word in discrete processen (assemblage). Een DCS systeem is in principe een controle- en regelsysteem voor kritische toepassingen. Dit houd in dat de controllers van een DCS systeem heel veel functionaliteit bevatten wat je niet terug ziet in een PLC systeem. Wel is hierin tegen de aanschaf prijs van een DCS systeem veel hoger. Technisch kunnen beide architecturen een groot aantal besturingsfuncties van de ander aan. Het grote verschil tussen beide systemen is wel de responstijd. Van enkele milliseconden voor een PLC tot een 100 milliseconden en meer voor het DCS systeem. Dit wil niet zeggen dat een DCS systeem geen snellere responsietijden kan realiseren maar dat dit in de procesindustrie niet altijd nodig is. Denk hierbij aan bijvoorbeeld een CPU die binnen enkele milliseconden een klep aanstuurt met een doorlooptijd van 30 seconden of langer. Een DCS systeem vereist ook een zeer hoge mate van redundantie. Omdat het vaak om kritische processen gaat. Niet alleen systeemredundantie maar ook component redundantie. 15

VIAVIA

www.via.hu.nl

16

VIAVIA

www.via.hu.nl

Excursie Van Der Lande Wat doet het bedrijf Tijdens onze gezellige en ook leerzame excursie van 1 week zijn wij ook naar Van der Lande Industries geweest. Van der Lande is een internationaal bedrijf dat zich voornamelijk bezig houd met het maken van transport systemen voor bijvoorbeeld vliegvelden en post sorteer plaatsen. Dit doen ze met behulp van geavanceerde machines. Deze machines hebben ze grotendeels zelf ontwikkeld en gemaakt en hebben als doel het beter sorteren, opslaan en verplaatsen van producten. Doordat ze een grote R&D (research en development) afdeling hebben ontwikkeld bij dit bedrijf lopen ze voor op andere bedrijven. Deze geavanceerde machines kunnen sneller en beter pakketten verplaatsen, opslaan en sorteren. Ook worden de machines in standaard onderdelen opgezet en aangevuld met onderdelen die klant specifiek zijn zoals de mogelijkheid om grotere en meer verschillenden soorten producten te verplaatsen. Dit alles maakt Van der Lande een erg interessant bedrijf, en wij hebben dan ook genoeg gezien wat bij ons in de smaak viel. Hieronder volgt een kort overzicht van onze impressie van dit bedrijf. Presentatie De excursie begon met koffie en een presentatie van een engineer van het bedrijf. Deze man vertelde over zijn ervaringen en activiteiten binnen Van Der Lande. Ook hield hij een algemeen praatje over het bedrijf zelf, de geschiedenis en hoe het nu in elkaar zit. Bijvoorbeeld dat het bedrijf nu meer dan 1700 werknemers heeft, meer dan 55 jaar bestaat en een omzet van 600 miljoen euro en zowel in Nederland als in het buitenland opereert. Deze positie hebben ze kunnen bereiken door de grote R&D afdeling waardoor ze veel kunnen innoveren en verbeteren. Fabriekshal Na de presentatie kregen we een rondleiding door de fabriek. In deze fabriek worden alleen onderdelen die niet in het standaard assortiment zitten van dit bedrijf maar apart gemaakt moeten worden. Bijvoorbeeld een bevestigingsbeugel die op maat gemaakt moet worden voor een klant. Deze hal bestaat uit verschillende gedeeltes zoals het metaalbewerking gedeelte met lasersnijders draaimachines en lassers. Bij het assemblage gedeelte in dezelfde hal werden alle componenten in elkaar gezet en geschroefd en bij de spuiterij dat zich ook in dit gedeelte bevond werden kleine onderdelen gespoten. De grote onderdelen daarintegen besteden ze uit aan een gespecialiseerd bedrijf. Dit was goedkoper en dus meer geliefd dan zelf spuiten.

17

VIAVIA

www.via.hu.nl

18

VIAVIA

www.via.hu.nl

Magazijn In het magazijn was niet zo veel te zien behalve dat er enkele ingepakte machines staan en het ontzettend groot is. In deze hal stond ook een transport machine die soms gebruikt wordt om testen mee te doen om zo te kijken of alles werkt. Aan het einde van de hal was er een R&D gedeelte waar ze op dit moment bezig waren met het doornemen van nieuwe software waarmee pakketten live gevolgd kunnen worden tijdens hun verblijf in en op de machine. Demo Hal In deze hal stonden hun nieuwste producten uitgestald om getoond te worden aan klanten en getest te worden op gebreken en duur. Enkele machines die er stonden waren een bagage transport systeem met extra lange bakken waar bagage in kan. En een machine waar banden en dozen mee gesorteerd kunnen worden en afgeleverd bij het goede vakje. Aan het einde van de demo hal gingen we weer terug naar de presentatie ruimte om daar nog wat na te praten en laatste vragen te stellen alvorens we weer vertrokken naar onze accommodatie.

19

VIAVIA

www.via.hu.nl

20

VIAVIA

www.via.hu.nl

Excursie IAP & Stahl De excursie begon met een introductiepresentatie van het bedrijf Stahl. Vervolgens kwam er een introductiepresentatie van het bedrijf IAP. Nadat de bedrijven zich geïntroduceerd hadden heeft IAP een presentatie gegeven over de samenwerking tussen de twee bedrijven en de gekozen automatiseringsoplossingen die zijn toegepast op het (batch-)proces bij Stahl. Een batchproces wil zeggen dat er een afgeronde hoeveelheid van een product wordt geproduceerd. De grondstoffen van de coatings worden in vaten bij elkaar gemengd waarna er een meting wordt gedaan om de kwaliteit en samenstelling te controleren. Vervolgens worden er eventueel grondstoffen toegevoegd om de juiste kwaliteit en samenstelling te behalen. In het nieuwe systeem van Stahl kan de coating dan via een piggingsysteem (PIG) getransporteerd worden naar een opslag of vulsysteem. Het voordeel van een piggingsysteem ten opzichten van het oude systeem, is dat je met 1 systeem meerdere verschillende vloeistoffen kan verplaatsen zonder dat de vloeistoffen elkaar of de leiding verontreinigen. Het piggingsysteem wordt gestart als het transportproces uitgevoerd is. De leidingen zitten op dat moment vol met verontreiniging van de getransporteerde vloeistof. De pig is een soort prop in de vorm van een bot met speciale kunststof ringen er omheen. Deze wordt door de leiding gestuurd (samen met een reinigingsvloeistof en water) waardoor alle overgebleven verontreinigingen worden meegenomen door de kunststofringen. In het midden van de pig zit een magneet zodat het automatiseringssysteem weet waar de pig zich bevind. Stahl is samen met IAP bezig dit systeem te testen zodat het binnenkort in gebruik genomen kan worden. Tijdens het testen van het systeem hadden ze de pig een keer met een te hoge snelheid door het systeem gestuurd waardoor de magneet los is gekomen van de pig. Dit gebeurden door dat bij bochten de (zware) magneet van de pig rechtdoor ging terwijl de rest de bocht volgde. De magneet was snel weer terug gevonden door gebruik te maken van een magneet pen, er hoefde dus geen leidingen opengemaakt te worden om er achter te komen waar hij zat. Wel moest er een beter ontwerp van de pig gemaakt worden. Het ontwerp van de pig is zo gemaakt dat hij uit verschillende onderdelen bestaat zodat de slijtage gevoelige onderdelen vervangen kunnen worden in plaats van de gehele pig. Wij kregen tijdens de excursie ook verschillende soorten pigs te zien.

21

VIAVIA

www.via.hu.nl

Tijdens de rondleiding zijn we ook in het testcentrum geweest. Hier staan verschillende machines die bij de klanten van Stahl en bij de leerlooierij gebruikt worden. Dit centrum heeft Stahl om zelf coatings te kunnen testen maar ook om klanten de kans te geven om nieuwe producten te testen in combinatie met hun eigen machines. Ook wordt er hier onderzoek gedaan naar oppervlaktebehandeling en wat de trends zijn op het gebied van kleur. Natuurlijk werden er ook kwaliteitstesten uitgevoerd door Stahl. Bijvoorbeeld: Een voetbal wordt opgevouwen getransporteerd. Eenmaal bij de winkel wordt deze bal opgeblazen en dan mag het leer natuurlijk geen scheuren vertonen. De coating moet hier dus tegen bestand zijn. Na de rondleiding hebben we nog twee presentaties van IAP gekregen. De eerste ging over de toepassing van DCS-systemen, PLC-systemen, Scada en Veldbussen. Ze gingen vooral in op de manieren van aansluiten en in op de voor en nadelen van DCS en PLC-systemen. De tweede presentatie ging over sensoren en hoe die kunnen worden toegepast in de industrie. Hierbij werd verteld hoe de sensoren werken en wat de voor en nadelen zijn van deze sensoren. Het automatiseringssysteem bij Stahl word geregeld doormiddel van een DC systeem (distributed control system). Van dit DC systeem gaat er een glasvezel kabel naar het profinet netwerk die vervolgens weer naar diverse I/O modules, besturingsschermen, printers en andere uitvoerende/sturende apparaten gaat. Vervolgens wordt het proces aangestuurd door de I/O modules. Een PLC systeem kan je zien als allemaal losse bouwstenen en een DC systeem is al opgebouwd. Een DC systeem kan dus PLC systemen bevatten. Bij een DC systeem is er veel interactie met de gebruiker/regeling mogelijk terwijl bij PLC systemen dit vaak een uitzondering is. Over IAP: IAP staat voor Industrial Automation Partners en is een bedrijft dat gespecialiseerd is in de procesindustrie. Ze geven advies en oplossingen aan bedrijven zoals Stahl, Imtech en Q8 Petroleum. Ook is IAP een leverancier voor op maat gemaakte automatiseringsoplossingen in de procesindustrie. Ze leveren DCS en PLC systemen van verschillende fabrikanten zoals: Siemens, Yokogawa, ABB, Honeywell enzovoort.

22

VIAVIA

www.via.hu.nl

Van Der Lande Twee jaar geleden is Tim van Beukering begonnen bij Vanderlande Industries als Controls Project Engineer op de afdeling Distribution, op dezelfde afdeling waar hij ook is afgestudeerd. Als Controls Engineer houd je je onder andere bezig met het schrijven van de functionele specificatie. Ook maak je design documenten, schrijf je software en implementeer je software specials. Je schrijft ook test cases en je voert Factory Acceptence tests uit. Dit is een test waarmee we in huis de software testen die ontwikkeld is voor een bepaald project aan de hand van een emulatiemodel. (computermodel van bijvoorbeeld een baggageafhandelingssysteem). Ik zorg voor de interface met scanners en screening machines. De fase van inbedrijfstelling vind ik erg leuk. Je merkt dan hoe belangrijk een goede voorbereiding is. Bij het opbouwen van het systeem komen ook alle facetten van de engineering samen. Als controls engineer ben je de laatste in de schakel (na de elektrische en mechanische installatie en engineering) en moet je zorgen dat het systeem volledig werkt. Omdat veel van onze projecten zich buiten Nederland bevinden, verblijf je dan vaak een tijdje in het buitenland. Dit bevalt mij erg goed. Ik werk nu aan drie bagageprojecten in drie verschillende landen. Het leuke is dat ze variëren in grootte. Het grote project bestaat uit 80 check-ins, een sorter met 37 chutes, 6 arrival en 6 departure carrousels en een early bagstore. Daarnaast bevat dit systeem een SAC en SCADA. SAC staat voor Sort Allocation Computer: deze route de bagage over het systeem. SCADA is een computerapplicatie die aan de hand van een lay-out laat zien of er problemen zijn in het systeem. De twee overige projecten zijn kleiner in omvang, maar dat betekent niet automatisch minder complex. Iets waar ik best trots op ben, is de eerste keer dat ik voor Vanderlande naar het buitenland moest. Ik werkte er toen pas een jaar. Hoewel het systeem zowel mechanisch als elektrisch nog niet volledig in orde was, ben ik er toch in geslaagd om de eerste fase binnen de tijd (2 en een halve week) in bedrijf te nemen. Het prettige aan werken bij Vanderlande vind ik de nauwe samenwerking met de mechanische en elektromechanische engineers en het brede takenpakket. Daarnaast vind ik het leuk om met verschillende culturen in aanmerking te komen. Er zijn hier ook groeimogelijkheden en de werksfeer is prima. Zelf vind ik het erg belangrijk om hetgeen waar ik aan begin samen met mijn collega’s goed en binnen de tijd af te ronden, ik heb een drive-to-win en een groot verantwoordelijkheidsgevoel. 23

VIAVIA

www.via.hu.nl

24

VIAVIA

www.via.hu.nl

Yellax Teken cursus Op vrijdag 2 december 2011 heeft de VIA in samenwerking met Yellax B.V. wederom een teken cursus voor onze H1 (2e jaars) studenten georganiseerd. Dit jaar is deze cursus voor de tweede maal georganiseerd en wordt dan ook erg op prijs gesteld door de studenten. De cursus begon met een korte inleiding wat Yellax B.V. is en doet. Voor deze cursus moesten alle studenten E-plan hebben geïnstalleerd, zodat na de inleiding dhr. A. Boven het woord kon overnemen en aan de hand van een voorbeeld project kon laten zien hoe er met E-plan getekend kan worden. Aan bod is gekomen hoe een project opgezet kan worden, hoe er getekend kan worden met de traditionele en functionele tekenwijze, en hoe de stamgegevens van E-plan ingesteld kunnen worden en natuurlijk allemaal handige truckjes hoe er sneller gewerkt kan worden. Tijdens de uitleg hebben de studenten mee kunnen klikken om feeling te krijgen met het programma. Na de uitleg zijn er uitgebreid vragen gesteld over allerlei zaken ten behoeve van tekenen. Tijdens de vragen werd er ook gevraagd om meer informatie over het digitale platform van Yellax B.V. “Typical manager”. Omdat dit niet even snel uit te leggen is hebben we besloten om hier een losse training voor te geven. Typical manager Training Slechts 3 weken later zijn wij dus met 18 studenten om woensdag 21 december s ’avonds naar de vestiging van Yellax gegaan. Daar werden we warm ontvangen met koffie en thee. Na de ontvangst werd er een presentatie gegeven door Theo Klaassen, Herbert van Donselaar en Patrick Vergeer. Theo en Herbert zijn beide oud bestuurs leden van de VIA en zijn bij Yellax bezig met hun afstudeer project. Patrick Vergeer, directeur van Yellax begon met de Introductie en inleiding tot Typical Manager. Hij heeft uitgelegd dat het een programma is waarmee Typicals ofwel macro’s kunnen worden beheerd. Door tags vanuit een P&ID te importeren en parameters aan te geven kunnen de tekeningen en PLC programma’s geëxporteerd worden met een aantal klikken. Na de Inleiding heeft Herbert het overgenomen en heeft hij uitgeleg gegeven over een configurator voor een bruggen en sluizen. In deze configurator kan een engineer invoeren wat voor slagbomen er bijvoorbeeld moeten komen en met hoeveel waarschuwings lampen erop. Na de uitleg heeft hij ook een demo project met de configurator ingevuld en dit geëxporteerd naar de E-plan tekeningen. Na de uitleg van Herbert heeft Theo een presentatie gegeven over hoe een engineer kan werken met de configurator. Dit deed hij door middel van een film en daar uitleg bij te geven. Achteraf gezien zijn beide trainingen erg nuttig geweest. De Teken cursus was vooral heel leerzaam en de studenten waren er dan ook erg enthousiast over. De Typical Manager training was moeilijk te volgen omdat het een uitgebreid programma is, maar was dan wel ook heel interessant om te zien wat de toekomst is.

25

VIAVIA

www.via.hu.nl

26

VIAVIA

www.via.hu.nl

Excursie Trecom Trecom is opgericht in 1999 geplaatst in Amersfoort. Het bedrijf is gefocust op het automatiseren van machines en productielijnen zoals de paneermeel lijn waar we naartoe zijn geweest. Het bedrijf focust zicht het meest op drogers. Het bedrijf staat voor betrouwbaarheid, innovatie en deskundigheid. De documentatie van het bedrijf is zeer duidelijk met handige codes voor alle motoren en sensoren. Het project wordt ook eerst ontworpen en getest voordat geïnstalleerd wordt op de site zodat het sneller kan worden geïnstalleerd dit is zowel efficiënt en kostenbesparend.

Na een hartelijk ontvangst met een korte introductie, is er een presentatie gegeven over de projecten die Trecom zoal aanpakt. De presentatie bestond uit twee delen waarvan het eerste deel vooral ging over de aanpak en kijk op projecten binnen Trecom. Het bedrijf heeft zich vooral groot gemaakt in zijn praktische aanpak van projecten. Hierbij is overleg met de klant en het documenteren van de klant het belangrijkste deel. Hierdoor kan het project zo goed gelijk worden omschreven. De presentatie ging over de standaardisering binnen het bedrijf. Elke sensor en/of actuator kan binnen elk afzonderlijk project terug worden gevonden aan de hand van zijn code. De sensor die vooraan werd gebruikt heeft altijd het zelfde nummer. De beschrijving van de projecten wordt hierdoor zo duidelijk dat storingen makkelijk te verhelpen zijn door de klant zelf. Eén van de klanten van Trecom heeft een nieuw project aanbesteed. Het ging hier om een oven voor het maken vaan paneermeel. Hier zijn wij een kijkje wezen nemen. We hebben gezien hoe het proces (bijna) volledig automatisch verloopt . Het volledig beheren van de Plant is daarom erg belangrijk. Trecom heeft daarvoor een heel SCADA pakket geleverd en is nog bezig om hier weer een aanpassing aan te doen. Binnen de Plant kwamen de sensoren en actuatoren waar eerder in de presentatie over was gesproeken duidelijk terug.

27

VIAVIA

www.via.hu.nl

Trecom is een vooruitstrevend bedrijf. Hierbij denken ze niet alleen binnen hun eigen branche maar ook daarbuiten. Zo zijn ze ook bezig met een proces aanpassing waarbij gas uit afval wordt gehaald. Het is dan heel belangrijk uit veiligheid oogpunt dat er goed gedocumenteerd wordt. Het leuke hiervan is dat de standaardisatie waar Trecom al jaren mee bezig is in onze opleiding terugkomt! Het bedrijf heeft een echt praktische industriële achtergrond. Een voorbeeld voor ons als automatiseerders.

28

VIAVIA

www.via.hu.nl

Excursie AWL Het bezoek begon met een algemene presentatie over AWL. De vestigingen in Nederland en Tsjechië en het afzetgebied. Verder werden de verwerkingsmaterialen en verbindingstechnieken besproken. AWL heeft een breed afzetgebied, maar een nog breder range aan te lassen producten. Wij kregen enkele voorbeelden van de lasproducten waar AWL machines en mallen voor ontwerpt en levert. Deze producten liepen uiteen van schaatsen tot volledige carrosserieën van auto’s. Het was leuk te zien hoe AWL zich de weg van opdracht tot oplevering van de machine voorstelt. Hierin was goed te zien welke verschillende disciplines binnen het bedrijf meewerken aan het eindproduct van de klant. Natuurlijk volgde hierop nog een opsomming van de functies die binnen de fabriek en op het kantoor vervult worden en welke banen AWL dus te bieden heeft. Na deze presentatie kregen wij nog een presentatie over veiligheid en machinerichtlijnen. AWL vindt dit erg belangrijk. Zowel voor eigen personeel als voor de klant. Onderwerpen waren persoonsveiligheid, die wettelijke bepaald is en letselschade moet voorkomen bij personeel, en machineveiligheid die niet in de wetgeving is opgenomen en bedoeld is om materiële schade aan producten en machines te voorkomen. Bij oplevering geeft AWL scholing aan bedienend personeel en technische dienst en levert documentatie mee. Als laatst kregen wij een rondleiding op kantoor en in de fabriek. Dit was natuurlijk het interessantst en leukst om te zien. Wat mij verraste was het feit dat AWL een onderzoekslab heeft die de verschillende lassen keurt, maar zich ook bezig houdt met lasontwikkelingen en kwaliteitsverbeteringen. Lastechnologieen Omdat AWL zich specifiek richt op het automatiseren van lastechnieken lichten we er een aantal kort toe uit drie verschillende categorieen. Bij deze categorieen behoren vele verschillende lastechnieken welke AWL lang niet allemaal toepast. De lastechnieken waar AWL voornamelijk mee werkt zijn:  Weerstandlassen o Puntlassen o Projectielassen o Rolnaadlassen  Booglassen o MID-MAG lassen o CMT lassen o TIG – Plasma lassen  Laserlassen o CO2 laser o Diode laser o Fiber laser o Disc laser

29

VIAVIA

www.via.hu.nl

30

VIAVIA

www.via.hu.nl

Netwerkdag Beste lezer, Afgelopen november heeft de VIA samen met studievereniging Micros, SROT, S!GN en faculteitsvereniging Cabo Bianci een netwerkdag op de hogeschool Utrecht oudenoord 700 georganiseerd. Net zoals andere keren was hier weer de mogelijkheid voor bedrijven om zich te presenteren en was er de mogelijkheid voor de studenten om te netwerken met de bedrijven. Op deze dag mochten wij 25 bedrijven welkom heten waarvan acht bedrijven voor de VIA. De bedrijven die voor de VIA stonden waren:  Van der Pol  ATS  Endress + Hauser  National Instruments  Pilz  VanderLande  Yokogawa  Arcadis Het verloop van de dag: Na het opbouwen van de verschillende stands was om 11:00 de officiële start van de netwerkdag. Tijdens de netwerkdag was de aanloop van de studenten goed te doen, waardoor bedrijven tevreden waren. Soms was het wat rustiger maar de studenten die langs kwamen waren zeer geïnteresseerd door deze interesse werden stage plaatsen en/of afstudeer plekken gevonden. Als afsluiting van de dag was er weer een borrel. Hier konden studenten en bedrijven nog even verder netwerken onder het genot van een hapje en een drankje. Terugkijkend op deze mooie dag kunnen wij zeggen dat het weer een groot succes was. Bij deze wil de VIA alle bedrijven die afgelopen netwerkdag aanwezig zijn geweest nogmaals hartelijk bedanken voor hun betrokkenheid. Wij hopen dat de studenten op deze manier de vruchtbare contacten zullen opdoen die een positieve werking zullen hebben op de verdere carrière. De volgende netwerkdag zal in mei plaats vinden, wanneer u interesse heeft ook wel eens op een netwerkdag te staan kunt uw ons altijd mailen. Vriendelijke Groet, Ruud Bekema

31

VIAVIA

www.via.hu.nl

32

VIAVIA

www.via.hu.nl Mededelingen

Agenda: Januari 

23 t/m 27

Excursieweek Zwitserland

Excursies & workshops Weet jij een interessant bedrijf voor een excursie of wil jij meer weten van een bepaald onderwerp of technologie, mail dan de VIA op [email protected].

33

VIAVIA

www.via.hu.nl

Colofon Redactie:

Jetze Waltje

Tekstbijdrage:

VIA bestuur, VIA leden & Sponsoren

Opdrachtgever:

Vereniging Industriële Automatisering Oudenoord 700 3513 EX Utrecht www.via.hu.nl [email protected]

34