Cultuurpodia in Enschede September 2011
1. Achtergrond De gemeente Enschede doet op dit moment onderzoek naar de theaters en de muziekpodia in de stad. Daarbij wordt ook gekeken naar hoe het Enschedese aanbod zich verhoudt tot de podia in buurstad Hengelo. De gemeente wil hiermee bereiken dat wat er op de podia te zien en te horen is (voorstellingen, concerten e.d.) beter op elkaar wordt afgestemd. Ook wil de gemeente weten op welke punten de podia momenteel wellicht tekort schieten. Van 25 augustus tot en met 11 september is daarom een peiling gehouden onder het EnschedePanel over het aanbod en de kwaliteit van de cultuurpodia in Enschede en Hengelo. Voor deze peiling is niet het gehele panel uitgenodigd. Er zijn 5.739 panelleden uitgenodigd voor de peiling over cultuurpodia en 1.000 panelleden voor de gelijktijdig lopende peiling over digitale dienstverlening. Om te corrigeren voor oververtegenwoordiging en ondervertegenwoordiging van bepaalde groepen deelnemers aan deze peiling zijn de resultaten gewogen naar leeftijd, geslacht en woonbuurt. In totaal hebben 2.201 panelleden van 12 jaar en ouder deelgenomen aan de peiling. Hiermee is een respons van 38 procent behaald. In de bijlage zijn de achtergrondkenmerken van de deelnemers na te lezen. Ruim driekwart van de tien deelnemers (73 procent) vond de inhoud van de peiling interessant en het grootste deel van de panelleden vond ook de lengte goed. Acht procent vond de peiling te kort en drie procent vond de peiling te lang.
2. Cultuurpodia: bekendheid en bezoek bezoek Vrijwel alle panelleden kennen 1 of meerdere cultuurpodia Vrijwel alle deelnemers aan de peiling kennen een of meerdere cultuurpodia in Enschede of Hengelo, al is het maar van naam (tabel 1). De meeste bekendheid genieten de Stadsschouwburg Enschede en Muziekcentrum Enschede. Maar ook het Rabotheater in buurstad Hengelo is onder een groot deel van de deelnemers aan de peiling (87 procent) bekend. Podia waar minder dan de helft van de deelnemers van gehoord heeft zijn het Harrie Banninktheater (12 procent), de Nix BBBluesclub (26 procent) en poppodium Metropool in Hengelo (49 procent).
Bijna zeven op de tien panelleden bezocht cultuurpodia in afgelopen 12 maanden Bijna zeven op de tien deelnemers aan deze peiling (69 procent) heeft in de afgelopen 12 maanden één of meerdere cultuurpodia bezocht in Enschede of Hengelo. De meestbezochte podia in de afgelopen 12 maanden zijn het Muziekcentrum & Stadsschouwburg Enschede.
Vrouwen, jongeren, hoge inkomens, autochtonen, pragmatici en plichtsgetrouwen bezoeken vaker podia. Er is gekeken of het aandeel podiumbezoekers bij bepaalde groepen panelleden groter is dan bij andere. Er is gekeken naar verschillen in leeftijd, geslacht, inkomen, etniciteit en burgerschapstijl. Hieruit komt naar voren dat in de afgelopen 12 maanden vaker een podium is bezocht door vrouwen dan mannen, vaker door inwoners met een hoog inkomen dan met een gemiddeld of laag inkomen, vaker door autochtone dan allochtone Enschedeërs, vaker door pragmatici en verantwoordelijken dan door plichtsgetrouwen en buitenstaanders, vaker door 16-29 jarigen dan door andere leeftijdsgroepen.
1
Tabel 1 Bekendheid met en bezoek van cultuurpodia in Enschede en Hengelo (n=2.201) van gehoord
bezocht in de afgelopen 12 maanden
Stadsschouwburg Enschede*
93%
36%
Muziekcentrum Enschede*
93%
42%
Rabotheater, Hengelo
87%
20%
Poppodium Atak *
83%
21%
Grote Kerk
78%
17%
Vestzak Theater
75%
6%
Theater Concordia
73%
11%
Theater Prismare
65%
14%
Helmer theater
57%
6%
Vrijhof Cultuurcentrum
52%
6%
Jazzpodium De Tor
51%
3%
Poppodium Metropool, Hengelo
49%
9%
Nix BBBluesclub
26%
3%
Harrie Banninktheater
12%
1%
Geen van bovengenoemde
1%
31%
* Maakt onderdeel uit van het Muziekkwartier
Cabaret, pop en klassieke muziek populairste genres Aan de panelleden die een of meerdere podia hebben bezocht, is gevraagd naar het genre dat zij hier gezien hebben (figuur 1). Het populairste genre was cabaret (42 procent), gevolgd door pop (32 procent) en klassieke muziek (32 procent). Een aantal panelleden gaf aan een ander genre te hebben gezien dan voorgelegd. Hierbij werden verschillende muziekgenres genoemd zoals blues, reggea, soul, gospel, metal enzovoort. Verder werd de opera genoemd, het harmonieorkest, uitvoeringen van koren en zangers, voordrachten en amateuroptredens. Figuur 1 Genres die bezoekers van podia in de voorgaande 12 maanden hebben gezien (n=1.517) cabaret pop klassieke muziek musical
42% 32% 32% 21% 21% 20% 15% 15% 12% 10% 9%
toneel rock wereldmuziek show dans jazz jeugdtheater dancemuziek literatuur mime iets anders
8% 5% 0% 12% 0%
25%
50%
75%
2
3. Redenen om podia niet te bezoeken Te duur, te onbekend, te oninteressant Eerder kwam al naar voren dat 31 procent van de panelleden in de afgelopen 12 maanden geen enkel podium heeft bezocht in Enschede of Hengelo. Deze panelleden is gevraagd naar een reden (tabel 2). Naast het nooit bezoeken van podia en persoonlijke redenen, heeft een deel van de nietpodiabezoekers, ook redenen die gerelateerd zijn aan het aanbod. Het gaat dan met name om de prijs van de kaarten, de onbekendheid met het aanbod en de aansprekendheid van het aanbod zelf. Er zijn weinig tot geen panelleden die niet naar een podia zijn geweest omdat zij de podia of de binnenstad in Enschede en Hengelo niet leuk vinden. De resultaten laten verder zien dat een aanzienlijk deel van de niet-podiabezoekers sowieso geen cultuurganger is. Men heeft de afgelopen 12 maanden geen podium bezocht, omdat men nooit naar theatervoorstellingen of concerten gaat (30 procent) of men heeft hier geen reden voor (18 procent). Bij de antwoordcategorie ‘anders’ worden vaak persoonlijke redenen aangedragen, zoals tijdgebrek, gezondheidsredenen en andere bezigheden of interesses. Tabel 2 Redenen om in de afgelopen 12 maanden geen podium in Enschede of Hengelo te bezoeken (n=684) ik ga nooit naar theatervoorstellingen of concerten
30%
te duur
26%
ik ken het aanbod niet
17%
Geen interessant aanbod
14%
lastig om kaarten te kopen
4%
ik vind de podia in Enschede en Hengelo niet leuk
1%
ik vind de steden Enschede en Hengelo niet leuk
0%
anders
16%
Geen van bovengenoemde redenen
18%
Groot deel van de podiumbezoekers vindt het aanbod in Enschede voldoende en trekt daarom niet naar Hengelo. Van alle podiumbezoekers heeft bijna tweederde (63 procent) wel een podium in Enschede bezocht, maar niet in Hengelo. De belangrijkste redenen om niet naar Hengelo te gaan, maar wel naar Enschede, zijn dat Enschede voldoende aanbod heeft (43 procent), het aanbod van Hengelo niet bekend is (31 procent) en de afstand tot Hengelo te ver is (25 procent). Ook geeft ruim een op de vijf podiumbezoekers aan de stad Hengelo niet leuk te vinden. Een klein deel van de podiumbezoekers die niet in Hengelo zijn geweest, geven andere dan genoemde redenen (tabel 2). Genoemd hierbij is dat de voorstelling van de eigen keuze toevallig in Enschede was en niet in Hengelo. Ook geven panelleden aan slechts een of enkele bezoeken per jaar te brengen aan een podium. Een aantal panelleden geeft aan niet aan Hengelo te denken. De kleine groep van 54 panelleden, 4 procent van de podiumbezoekers is wel in Hengelo, maar niet in Enschede naar een podium geweest. Panelleden die wel naar een podium in Hengelo, maar niet in Enschede zijn geweest, is eveneens gevraagd om een reden (tabel 3). Naast een oninteressant en onbekend aanbod in Enschede werden ‘andere redenen’ het meest genoemd. In de toelichting gaf men hierbij bijvoorbeeld aan dat men vanwege de komst van een bepaalde artiest dit jaar toevallig alleen in Hengelo was geweest. Daarnaast gaf een aantal panelleden als reden dat Hengelo beter bereikbaar is.
3
Tabel 3 Redenen om in de afgelopen 12 maanden geen podium in Hengelo te bezoeken, maar wel in Enschede en vice versa Redenen om niet naar podia in Hengelo maar wel in Enschede te gaan (n=994)
Redenen om niet naar podia in Enschede maar wel in Hengelo te gaan (n=54)
in Enschede is voldoende aanbod
57%
geen interessant aanbod
20%
ik ken het aanbod in Hengelo niet
31%
ik ken het aanbod niet
20%
afstand tot Hengelo
25%
te duur
17%
ik vind de stad Hengelo niet leuk
21%
lastig om aan kaarten te komen
5%
geen interessant aanbod in Hengelo
11%
in Hengelo is meer aanbod
4%
ik vind de podia in Hengelo niet leuk
4%
ik vind de podia in Enschede niet leuk
4%
te duur
3%
ik vind de stad niet leuk
1%
lastig om in Hengelo aan kaarten te komen
2%
Anders
47%
anders
9%
geen van bovengenoemde redenen
19%
geen van bovengenoemde redenen
9%
4. Jeugdvoorstellingen Tweederde van de bezoekers van jeugdvoorstellingen blijft hiervoor in Enschede Een op de zeven deelnemers aan deze peiling (14 procent) heeft in de afgelopen 12 maanden met een kind of kinderen een jeugdvoorstelling of jeugdconcert bezocht (tabel 4). Dit kon met eigen kinderen zijn, maar ook met kleinkinderen, neefjes, nichtjes of buurtkinderen. Tweederde van hen bezocht een voorstelling in Enschede. Jeugdtoneel en jeugdmusical waren de populairste genres. Vrijwel alle kindere reageerden (zeer) positief op de laatst bezochte voorstelling.
Tabel 4 Bezoek van jeugdvoorstelling/concert met kinderen van 6-17 jaar in de afgelopen 12 maanden Bezoek jeugdvoorstelling/concert in afgelopen 12 maanden
Soort voorstelling/concert dat laatst bezocht is
Reactie van kind op laatst bezochte voorstelling
(n=2.201)
(n=297)
(n=297)
ja, in Enschede
11%
toneel
32%
zeer positief
36%
ja, in Hengelo
2%
musical
29%
positief
58%
3%
concert
ja, buiten Enschede en Hengelo nee
86%
14%
neutraal
5%
vertelling/ voorlezen
7%
negatief
0%
dans
6%
zeer negatief
0%
12%
weet ik niet
1%
iets anders
5. Tevredenheid laatste bezoek Om inzicht te krijgen in de tevredenheid met het bezoek aan cultuurpodia is panelleden gevraagd hierbij het laatste podiumbezoek in de afgelopen 12 maanden in gedachten te houden. Voor de grootste groep panelleden was dit laatste bezoek aan muziekcentrum Enschede of stadsschouwburg Enschede. Bezoekers hebben hun laatste podiumbezoek beoordeeld voor zeven aspecten, namelijk: kwaliteit van de voorstelling, ambiance en sfeer, kwaliteit van het gebouw (denk aan uitstraling en comfort), behandeling door het personeel, aanwezige horeca bij het podium zelf, parkeergelegenheid. Bezoekers hebben hiervoor rapportcijfers gegeven. Ook hebben zij op een vijfpuntsschaal aangegeven hoe belangrijk zij elk van deze zeven aspecten vinden. De belangrijkheid is omgezet naar een rapportcijfer.
4
Alle zeven aspecten worden tamelijk tot zeer belangrijk gevonden en tevens ruim voldoende tot goed gewaardeerd. De kwaliteit van de voorstelling blijkt voor podiumbezoekers het belangrijkste aspect van hun beoordeling. Dit is met een 8,1 een ook het bestgewaardeerde aspect van het cultuurbezoek (tabel 5). Tabel 5 Tevredenheid over verschillende aspecten van het laatste podiumbezoek en het belang van deze aspecten, uitgedrukt in gemiddelde rapportcijfers (n=1.517) Beoordeling
Belangrijkheid
de kwaliteit van de voorstelling/het optreden
8,1
9,2
de behandeling door het personeel
8,0
7,9
de ambiance/sfeer
7,9
8,3
de kwaliteit van het gebouw (denk aan uitstraling en comfort)
7,7
7,6
de aanwezige horeca bij het podium zelf
7,6
7,2
de parkeervoorzieningen
7,6
7,0
de bereikbaarheid
7,6
7,8
Het meest tevreden over de kwaliteit van de voorstelling en de ambiance zijn de bezoekers van Jazzpodium De Tor. Het aantal bezoekers van dit podium dat deelnam aan deze vragenlijst was overigens wel beperkt. De kwaliteit van het gebouw werd het best beoordeeld door bezoekers van het Muziekcentrum Enschede. De behandeling door het personeel beoordeelden bezoekers van de Grote Kerk het best en in Concordia was de horeca het best verzorgd volgens bezoekers. De parkeergelegenheid beoordeelden bezoekers van Poppodium Metropool het best en over de bereikbaarheid waren bezoekers van Vrijhof Cultuurcentrum en Poppodium Metropool het meest tevreden (tabel 6).
Tabel 6 Tevredenheid van bezoekers over hun laatste bezoek aan een van de podia in Enschede of Hengelo Jazzpodium De Tor (n=22)*
kwaliteit kwaliteit bereikbaar- meestbezochte voorstelling ambiance gebouw personeel horeca parkeren heid genre 8,4 8,5 6,2 8,3 7,4 7,6 7,5 jazz
Muziekcentrum Enschede (n=459)
8,3
7,9
7,9
8,1
7,7
7,4
7,4
klassieke muziek
Poppodium Metropool, Hengelo (n=63)
8,3
8,0
7,7
7,8
7,4
8,2
8,0
popmuziek
Stadsschouwburg Enschede (n=377)
8,2
7,9
7,8
7,9
7,7
7,5
7,6
cabaret
Rabotheater, Hengelo (n=149)
8,2
7,8
7,8
8,0
7,5
7,3
7,6
cabaret
Nix BBBluesclub (n=21)*
8,0
7,7
6,7
7,9
7,7
5,5
6,6
rock
Theater Prismare (n=79)
8,0
7,6
7,6
7,7
7,3
7,7
7,9
wereldmuziek
Poppodium Atak (n=136)
7,9
7,9
7,8
7,9
7,7
8,0
7,8
rock
Vestzak Theater (n=79)
7,8
8,2
6,8
7,9
7,2
7,4
6,8
cabaret
Grote Kerk (n=72)
7,7
7,7
7,7
8,4
7,6
8,0
7,8
klassieke muziek
Theater Concordia (n=46)
7,7
7,8
7,7
7,8
8,0
7,6
6,8
cabaret/toneel
Helmer theater (n=36)
7,6
7,4
6,9
7,4
6,8
7,6
7,9
musical
Vrijhof Cultuurcentrum (n=25)
7,6
7,5
7,2
7,9
7,5
7,8
8,0
cabaret
NB: Over het Harrie Banninktheater heeft slechts 1 bezoeker een oordeel gegeven. Dit podium is daarom niet meegenomen in dit overzicht. * Over dit podium hebben minder dan 25 bezoekers een oordeel gegeven.
5
6. Totaaloordeel & aandachtspunten Aan alle deelnemers aan deze peiling is gevraagd om een totaaloordeel over het aanbod en de kwaliteit van Enschedese podia. Iets meer dan een op de tien panelleden (11 procent) had hier geen mening over. De overige panelleden beoordelen het aanbod en de kwaliteit gemiddeld genomen ruim voldoende tot goed (figuur 2). Het gemiddeld rapportcijfer voor het aanbod is een 7,4. Panelleden die de afgelopen 12 maanden een podium hebben bezocht geven een hoger rapportcijfer, namelijk 7,6 dan panelleden die geen podium hebben bezocht. Zij gaven gemiddeld een 6,8. Figuur 2 Rapportcijfer voor het aanbod en de kwaliteit van de cultuurpodia in Enschede (n=1.939) 50% 40%
42% 36%
30% 20% 10% 0%
0%
1%
1%
2%
1
2
3
4
5
9%
8%
1%
9
10
0% 6
7
8
Parkeergelegenheid, bereikbaarheid, kwaliteit van het gebouw en horeca actiepunten met lage prioriteit In figuur 3 is de tevredenheid over de zeven aspecten van cultuurpodia in Enschede en Hengelo door middel van een zogenoemde prioriteitenmatrix gerelateerd aan het belang dat aan elk aspect wordt gehecht door bezoekers. Zie hiervoor ook tabel 5. De horizontale as geeft de rapportcijfers voor de verschillende aspecten van de cultuurpodia weer. De verticale as geeft het belang van de verschillende aspecten weer. De prioriteitenmatrix is vervolgens opgedeeld in vier kwadranten: •
actiepunten met hoge prioriteit: aspecten die bezoekers relatief laag waarderen, maar wel relatief belangrijk vinden;
•
actiepunten met lage prioriteit: aspecten die bezoekers relatief laag waarderen en relatief onbelangrijk vinden;
•
handhaven (rechtsboven): aspecten die bezoekers relatief hoog waarderen en die ze relatief belangrijk vinden;
•
handhaven (rechtsonder): aspecten die bezoekers relatief hoog waarderen en die ze relatief onbelangrijk vinden.
Alle aspecten zijn terug te vinden in één van de kwadranten.
Figuur 3 laat zien dat de aspecten die bezoekers van cultuurpodia relatief belangrijk vinden bij het bezoek van een podium ook het best waarderen! Deze punten moeten vooral gehandhaafd blijven. Het gaat om de kwaliteit van de voorstelling, de ambiance en de behandeling door het personeel. De aspecten die bezoekers relatief minder goed waarderen worden ook minder belangrijk gevonden. Dit zijn actiepunten met een lage prioriteit. Het betreft hier de bereikbaarheid, de parkeergelegenheid, de kwaliteit van het gebouw en de horeca.
6
Figuur 3 Prioriteitenmatrix 9,30
kwaliteit voorstelling
Belang
9,10
Handhaven
8,90 8,70
Actiepunten: hoge prioriteit
8,50 8,30
ambiance
8,10 behandeling personeel 7,90
bereikbaarheid
7,70 kwaliteit gebouw 7,50
Handhaven
7,30 horeca 7,10
Actiepunten: lage prioriteit
6,90
parkeergelegenheid
6,70
Tevredenheid
6,50 7,4
7,5
7,6
7,7
7,8
7,9
8,0
8,1
8,2
Tot slot hebben ook panelleden diverse verbetersuggesties aangedragen. Een groot deel van de suggesties heeft te maken met het aanbod. Panelleden wensen onder andere een diverser aanbod, een beter onderling afgestemd aanbod, meer grote namen, een toegankelijker aanbod voor het brede publiek en een deel van de panelleden heeft specifieke wensen. Een andere veelgenoemde suggestie is om de prijzen te verlagen of op andere wijze het bezoek van podia betaalbaarder te maken. Ook de parkeergelegenheid noemt men als aandachtspunt, evenals de informatievoorziening. Verschillende panelleden hebben behoefte aan een tijdig overzicht van het aanbod met prijzen in alle podia. Een overzicht van alle suggesties is te vinden in de bijlage.
7
Bijlage Achtergrondkenmerken respondenten Opleiding (n=2 (n=2.171) 71) Geen opleiding
percentage < 1%
Lager onderwijs, basisonderwijs
1%
Lager beroepsonderwijs, voorbereidend beroepsonderwijs
8%
Middelbaar algemeen voortgezet onderwijs
10%
Middelbaar beroepsonderwijs
22%
Hoger algemeen voortgezet onderwijs
11%
Hoger beroepsonderwijs
32%
Wetenschappelijk onderwijs
14%
Anders
< 1%
Weet niet/ wil niet zeggen
Geslacht (n=2. (n=2.182 2.182) 182)
1%
percentage
Man
57%
Vrouw
43%
Leeftijd (n=2. (n=2.170)
percentage
15 e.j.
1%
16-24
3%
25-34
11%
35-44
14%
45-54
20%
55-64
29%
65-74
17%
75 e.o.
5%
Inkomen (n=2 (n=2.151) 151)
percentage
laag inkomen
18%
gemiddeld inkomen
59%
hoog inkomen
21%
weet niet/wil niet zeggen
2%
8
Wijken (n=2. (n=2.181) 181) 0 Binnensingelgebied
percentage 19%
1 Hogeland / Velve
8%
2 Boswinkel / Stadsveld
11%
3 Twekkelerveld
6%
4 Enschede-Noord
11%
5 Ribbelt / Stokhorst
8%
6 Enschede-Zuid
23%
7 Industrie- en Havengebied
<1%
8 Glanerbrug e.o.
9%
9 Landelijke gebied en kernen
5%
Burgerschapstijl (n=2 (n=2.201) 201)
percentage
Plichtsgetrouwen
14%
Pragmatici
14%
Buitenstaanders
15%
Verantwoordelijken
35%
Onbekend
22%
Etniciteit (n=2.010)
percentage
Nederlands
86%
Westers
8%
niet-Westers
6%
9