Vernieuwing beroepsgerichte programma’s vmbo Concept conceptexamenprogramma GROEN Versie 1.0_140512
Concept conceptexamenprogramma vmbo Profiel: groen
Voor u ligt het concept conceptexamenprogramma VMBO (versie 1.0 voor het profiel GROEN). Het totale examenprogramma bestaat uit een kern, een profiel en keuzedelen. Leerlingen kiezen één profiel en minimaal vier keuzedelen uit het aanbod van de school. De basis van het groene profiel bestaat uit een ordeningsprincipe, een zogenaamd scenario, waarmee de volledige breedte van de groene sector in beeld gebracht kan worden. Het scenario is opgebouwd uit twee assen die elkaar kruisen. Op elke as zijn uitersten benoemd. Op de verticale as staat het landelijk gebied tegenover het stedelijk gebied. Met het landelijk gebied wordt het gebied buiten de steden bedoeld, waar landbouw en natuur een belangrijke rol spelen. Het stedelijk gebied staat voor: 'het alleen liggende dorp', 'de enkele stad', een aaneenschakeling van dorpen, VINEX-locaties en de grote stad (bijvoorbeeld de Randstad). Op de horizontale as staat de producent tegenover de consument (of afnemer). Zo ontstaan vier kwadranten die onlosmakelijk met elkaar verbonden zijn, een duidelijk eigen karakter hebben en die tegelijkertijd de volledige breedte van de groene sector laten zien.
1. Groene productie
2. Tussen productie en verkoop
Nadruk op groene productie in landelijk gebied
Nadruk op transport, verwerking, opslag en beheer van groene (tussen)producten
3. Vergroening stedelijke omgeving
4. Groene vormgeving en verkoop
Nadruk op ontwerpen, inrichten, onderhouden, beheren en informeren van de stedelijke omgeving
Nadruk op verkoop en vormgeving van producten in een groene winkel
Stedelijk gebied (kleinschalig)
Het centrale uitgangspunt voor het groene profiel is bovenstaand scenario. De typering van de kwadranten (gecursiveerd in bovenstaand model) is als uitgangspunt gebruikt om voor het vmbo de profieldelen verder uit te werken, waarbij de nadruk ligt op de V van Voorbereidend.
1
Consument/afnemer
Producent
Landelijk gebied (grootschalig)
Vernieuwing beroepsgerichte programma’s vmbo Concept conceptexamenprogramma GROEN Versie 1.0_140512
Enkele aandachtspunten vooraf Kern Op verzoek van de sectorvernieuwingscommissie zijn de algemene kennis en vaardigheden in kern a vervangen door de algemene competenties gebaseerd op SHL. Dit omdat het groene onderwijs inmiddels zeer vertrouwd is met deze competenties. In het groene vmbo-onderwijs zijn de proeven van bekwaamheid en is het lesmateriaal gebaseerd op deze competenties. Ook in de doorstroom van vmbo naar mbo vervullen de competenties een belangrijke functie in het onderwijsleerproces. Uit het 1 vooronderzoek is gebleken dat de algemene competenties zoals die in het groene onderwijs gehanteerd worden voor een zeer groot deel gelijk zijn aan de algemene kennis en vaardigheden in kern a. Voor zover de algemene vaardigheden zich niet of onvolledig lieten vergelijken met de competenties zijn deze verwerkt in kern b of terug te vinden in kern c. Als service is een conversietabel opgesteld waaruit blijkt waar de algemene vaardigheden die gehanteerd wordt in de andere profielen, precies terug te vinden zijn in het groene examenprogramma. De conversietabel is als bijlage opgenomen. Leerwegdifferentiatie In de profieldelen is er sprake van differentiatie naar leerwegen. In de kern is niet gedifferentieerd naar leerweg. De kern is voor alle leerlingen gelijk. Het is aan de school de eindtermen te vertalen naar onderwijs dat past bij het niveau van de leerlingen. Dit zal met name tot uiting komen in de complexiteit van de taken. In de keuzedelen is alleen gedifferentieerd als eindtermen heel leerweg specifiek zijn. Ook hierbij geldt dat de school onderwijs maakt dat aansluit bij het niveau van de leerling. Keuzedelen De opdracht om onderscheidende keuzedelen te ontwikkelen heeft geleid tot dertien verdiepende of verbredende groene keuzedelen. Inmiddels zijn er ca. 130 keuzedelen beschikbaar. Ook profieldelen mogen aangeboden worden als keuzedelen. In het totale pakket aan keuzedelen zitten veel keuzedelen die ook interessant zijn voor de groene scholen. Suggesties hiervoor zijn opgenomen in het verantwoordingsdocument dat bij deze versie van het conceptexamenprogramma is opgesteld. Examenprogramma vmbo Het beroepsgerichte examenprogramma van een vmbo-leerling bestaat uit een kern, een profiel bestaande uit profieldelen en keuzedelen. Binnen het aanbod van zijn school kiest een leerling een profiel en keuzedelen. Een BB- en een KB-leerling kiest één profiel en tenminste vier keuzedelen. Voor een GL-leerling bestaat het examenprogramma uit twee aangewezen profieldelen - afkomstig uit één profiel - en tenminste twee keuzedelen. De kern bestaat uit 'algemene kennis en vaardigheden/competenties', 'professionele kennis en vaardigheden' en vaardigheden ten aanzien van 'loopbaanoriëntatie en -ontwikkeling'. Door de keuze voor een profiel ligt de kern van het examenprogramma van de leerling automatisch vast. De kennis en vaardigheden van de kern worden geëxamineerd in het profiel en de keuzedelen. In het examen kunnen (voorwaardelijke) kennis, vaardigheden en houdingen worden getoetst. Het examen bestaat uit een centraal examen (CE) en een schoolexamen (SE). Het profiel wordt geëxamineerd in het CE en de keuzedelen in het SE. Dit document beschrijft de kern en de inhoud van het groene profiel in de vorm van een conceptexamenprogramma. Daarnaast zijn er als aanvulling op de reeds ontwikkelde keuzedelen bij de andere profielen een aantal onderscheidende groene keuzedelen ontwikkeld. Uit het totaal aan keuzedelen kunnen scholen zelf een aanbod samenstellen. Ook profieldelen kunnen als keuzedelen aangeboden worden. 1
Groene examenprogramma's in lijn met de profielen? (SLO, 2013)
2
Vernieuwing beroepsgerichte programma’s vmbo Concept conceptexamenprogramma GROEN Versie 1.0_140512
Profiel: GROEN Inhoud De kern a. Algemene competenties (zie conversietabel met algemene kennis en vaardigheden in bijlage 1 en 2) b. Professionele kennis en vaardigheden c.
Loopbaanoriëntatie en -ontwikkeling
De vier profieldelen 1. Groene productie (voor BB, KB ) 2. Tussen productie en verkoop (voor BB, KB en GL) 3. Vergroening stedelijke omgeving (voor BB, KB en GL) 4. Groene vormgeving en verkoop (voor BB en KB) De keuzedelen 1. Het groene machinepark 2. Tuinontwerp en -aanleg 3. Werk in tuin en landschap 4. Bloemwerk 5. Groene vormgeving en styling 6. Groene groei 7. Groei en oogst 8. Houden van dieren 9. Gezonde dieren 10. Water 11. Smakelijk eten 12. Groene zorg 13. Natuurlijk groen
3
Vernieuwing beroepsgerichte programma’s vmbo Concept conceptexamenprogramma GROEN Versie 1.0_140512
Kern Een kandidaat kan gebruik maken van de in de ‘kern’ genoemde kennis en vaardigheden in een (gesimuleerde) uitvoerende beroepssituatie of een daarop voorbereidende scholing. De kennis en vaardigheden zijn gerangschikt in competenties en professionele vaardigheden. De kern omvat ook kennis en vaardigheden rond loopbaanoriëntatie en –ontwikkeling. Kern a. Competenties (zie voor vergelijking met algemene kennis en vaardigheden, bijlage 1 en 2) De kandidaat kan: a.1. beslissen en activiteiten initiëren •
op adequate wijze beslissen en activiteiten uitvoeren
a.2. samenwerken en overleggen •
op adequate wijze met mensen samenwerken
a.3. ethisch en integer handelen •
op adequate wijze verantwoordelijk handelen
a.4. relaties opbouwen en netwerken •
op adequate wijze relaties opbouwen en onderhouden
a.5. presenteren •
op adequate wijze communiceren en zich presenteren, zowel verbaal (mondeling) als nonverbaal
a.6. formuleren en rapporteren •
op adequate wijze schriftelijk rapporteren
a.7. vakdeskundigheid toepassen •
op adequate wijze beroepshandelingen uitvoeren
a.8. materialen en middelen uitzetten •
op adequate wijze de juiste materialen en middelen inzetten
a.9. analyseren en problemen oplossen •
op adequate wijze met problemen omgaan
a.10. onderzoeken •
op adequate wijze informatie verwerven en verwerken om iets doelgericht te onderzoeken
a.11. leren •
op adequate wijze reflecteren op eigen toekomstmogelijkheden en interesses
a.12. plannen en organiseren •
op adequate wijze planmatig en doelgericht werken
a.13. op de behoeftenen verwachtingen van de "klant" richten •
op adequate wijze klanten helpen
a.14. kwaliteit leveren •
op adequate wijze zorgdragen voor een goede werkuitvoering en een goede kwaliteit van het
4
Vernieuwing beroepsgerichte programma’s vmbo Concept conceptexamenprogramma GROEN Versie 1.0_140512
Kern eindproduct a.15. instructies en procedures opvolgen •
op adequate wijze volgens instructie en geldende procedures werken
a.16. omgaan met verandering en aanpassen •
op adequate wijze met veranderingen omgaan en zich aanpassen
a.17. met druk en tegenslagen omgaan •
op adequate wijze omgaan met druk en tegenslagen
a.18. bedrijfsmatig handelen •
op adequate wijze met productiemiddelen omgaan
b. Professionele kennis en vaardigheden De kandidaat kan: b.1. het economisch en maatschappelijk belang van de groene sector benoemen en de positie op de wereldmarkt aangeven; b.2. het begrip duurzaamheid en kringloop (her)kennen, benoemen en toepassen. Op basis daarvan kan de kandidaat bewuste afwegingen maken en relaties leggen tussen milieu, mensen en werkprocessen in arbeid en beroep (people, planet en profit); b.3. het belang beschrijven en voorbeelden noemen van technologische en innovatieve ontwikkelingen in de groene sector; b.4. gangbare technieken hanteren ten behoeve van onderhoud, reparatie, creatie en realisatie in de groene context; b.5. gangbare gereedschappen, apparaten en materialen gebruiken en onderhouden; b.6. informatiebronnen gebruiken en met hulp van informatiebronnen (groepen van) organismen benoemen; b.7. onderzoeksactiviteiten verrichten, zoals vergelijken, meten, wegen, uitkomsten verwerken en op grond daarvan beargumenteerde keuzes maken b.8. meerdere oplossingen en variaties bedenken voor een ontwerp of een probleem en daarbij verschillende denkstrategieën gebruiken; b.9. omgaan met verschillen op basis van culturele gebondenheid en geslacht.
5
Vernieuwing beroepsgerichte programma’s vmbo Concept conceptexamenprogramma GROEN Versie 1.0_140512
c. Loopbaanoriëntatie en –ontwikkeling De kandidaat is in staat zijn eigen loopbaanontwikkeling vorm te geven. Hij doet dat door middel van reflectie op het eigen handelen en reflectie op ervaringen met een oriëntatie op een toekomstige opleiding en (loop)baan. c.1. De kandidaat heeft de vaardigheid de eigen loopbaan vorm te geven door op systematische wijze om te gaan met ‘loopbaancompetenties’: 1. Wat kan ik het best en hoe weet ik dat? [kwaliteitenreflectie] 2. Waar ga en sta ik voor en waarom dan? [motievenreflectie] 3. Waar ben ik het meest op mijn plek en waarom daar? [werkexploratie] 4. Hoe bereik ik mijn doel en waarom zo? [loopbaansturing] 5. Wie kan mij helpen mijn doel te bereiken en waarom die mensen? [netwerken] c.2. De kandidaat maakt zijn eigen loopbaanontwikkeling inzichtelijk voor zichzelf en voor anderen doormiddel van een ‘loopbaandossier’. In een loopbaandossier is opgenomen welke activiteiten zijn uitgevoerd die hebben bijgedragen tot het ontwikkelen van de ‘loopbaancompetenties’. In het loopbaandossier wordt beschreven bij een aantal uitgevoerde activiteiten: I.
de beoogde doelen;
II.
de resultaten;
III.
de evaluatie en een conclusie;
IV.
welke vervolgactiviteiten gepland zijn op basis van de opgedane ervaringen en de daarbij horende conclusies.
6
Vernieuwing beroepsgerichte programma’s vmbo Concept conceptexamenprogramma GROEN Versie 1.0_140512
Profieldelen Profiel: Groen 1. Groene productie Taak: o eigentijds en duurzaam ondernemen in de groene sector o plantaardige producten vermeerderen, gewassen/planten telen en oogsten en hiervoor gangbare technologie gebruiken o dieren houden voor diverse productiedoeleinden, dieren verzorgen en hiervoor gangbare technologie gebruiken P/GR/1.1 Deeltaak: eigentijds en duurzaam ondernemen in de groene sector, rekening houdend met omgevingsfactoren
BB
KB
GL
De kandidaat kan: 1. de meest gangbare bedrijfsvisies herkennen en de relatie leggen tussen bedrijfsvisie en bedrijfsvoering:
x
x
2. teeltmaatregelen benoemen, kiezen en toepassen:
x
3. de effecten van teeltmaatregelen op het milieu en de kwaliteit van voeding beschrijven:
x
4. op basis van instructie teeltwerkzaamheden uitvoeren
x
5. op basis van instructies werkzaamheden uitvoeren met betrekking tot de bedrijfsvoering en het beheer in het landelijk gebied:
x
6. maatregelen toepassen in de bedrijfsvoering en het beheer van het landelijk gebied, rekening houdend met wet- en regelgeving:
x
x
P/GR/1.2 Deeltaak: plantaardige producten vermeerderen, telen en oogsten en daarbij gangbare technologie gebruiken De kandidaat kan: 1. op basis van instructies op generatieve en vegetatieve wijze vermeerderingsmethoden bij planten uitvoeren 2. generatieve en vegetatieve vermeerderingsmethoden bij planten toepassen 3. de groeivoorwaarden van planten in een teelt toepassen 4. op basis van instructies de oogstrijpheid vaststellen van een teelt en de teelt oogsten 5. bij een teelt de normen voor de oogstrijpheid gebruiken en deze toepassen bij de oogst 6. instructies geven over maatregelen en handelingen rond de oogst
x
x x
x
x
7. gangbare technologie gebruiken
7
x
Vernieuwing beroepsgerichte programma’s vmbo Concept conceptexamenprogramma GROEN Versie 1.0_140512
P/GR/1.3 Deeltaak: volgens voorgeschreven procedures dierlijke producten voortbrengen en dieren verzorgen en daarbij gangbare technologie gebruiken of (van taak overnemen) dieren houden voor diverse productiedoeleinden, dieren verzorgen hiervoor gangbare technologie gebruiken. De kandidaat kan: 1. gebruiksdoelen van dieren herkennen en benoemen 2. basisbegrippen van voortplanting bij dieren herkennen en benoemen 3. op basis van instructie productievoorwaarden bij het houden van dieren toepassen 4. productievoorwaarden bij het houden van dieren toepassen 5. op basis van instructies gangbare technologie gebruiken bij dierlijke productie 6. gangbare technologie gebruiken bij dierlijke productie Voor het uitvoeren van de taak beheerst de kandidaat de voorwaardelijke kennis, vaardigheden en houding.
8
x x x
x x
x x
x
x
x
Vernieuwing beroepsgerichte programma’s vmbo Concept conceptexamenprogramma GROEN Versie 1.0_140512
Profiel: Groen 2. Tussen productie en verkoop Taak: o voedingsmiddelen uit de groene sector adequaat, hanteren, verwerken, bereiden en bewaren o producten uit de groene sector, sorteren, verpakken en transport klaar maken o een voorraadbeheersysteem gebruiken, bestelopdrachten in ontvangst nemen, verwerken en klaarzetten van orders in een groene context en mutaties in het systeem doorvoeren P/GR/2.1 Deeltaak: voedingsmiddelen uit de groene sector adequaat, hanteren, verwerken, bereiden en bewaren De kandidaat kan: 1. de kwaliteit van voedingsmiddelen bewaken in de keten 'van producent tot consument’ 1. voedingsmiddelen bewerken en/of bereiden tot houdbare basisproducten 2. een gezond product bereiden of een gezonde maaltijd samenstellen 3. een gezond product/gezonde maaltijd bereiden en het belang ervan toelichten aan derden 4. een verpakking inclusief opdruk, ontwerpen en maken voor een gezond product P/GR/2.2 Deeltaak: producten uit de groene sector, sorteren, verpakken en transportklaar maken, bijvoorbeeld: bloemen, fruit, eieren, bloembollen, groenten De kandidaat kan: 1. producten uit de groene sector selecteren aan de hand van kwaliteitsvoorschriften 2. producten uit de groene sector volgens voorschrift verpakken voor transport 3. op basis van instructies producten uit de groene sector sorteren 4. op beargumenteerde wijze producten uit de groene sector sorteren 5. passende verkoopkanalen kiezen bij de verkoop van groene producten vanaf de producent P/GR/2.3. Deeltaak: een voorraadbeheersysteem gebruiken, bestelopdrachten in ontvangst nemen, verwerken en klaarzetten van orders in een groene context en mutaties in het systeem doorvoeren De kandidaat kan: 1. bestelopdrachten in ontvangst nemen, bevestigen en verwerken 2. een voorraadbeheersysteem in de groene context gebruiken 3. mutaties doorvoeren in een voorraadbeheersysteem 4. orders klaarzetten voor verzending 5. orders klaarzetten voor verzending vanuit een digitale omgeving Voor het uitvoeren van de taak beheerst de kandidaat de voorwaardelijke kennis, vaardigheden en houding.
9
BB
KB
GL
x
x
x
x x
x x
x x
x
x
x
x
x x
x
x
x
x x
x x x x
x
x
x x
x x x x
x
x
x
Vernieuwing beroepsgerichte programma’s vmbo Concept conceptexamenprogramma GROEN Versie 1.0_140512
Profiel: Groen 3 Vergroening stedelijke omgeving Taak:
BB
KB
GL
x
x x
x x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
in een stedelijke omgeving: o een ontwerp maken voor een kleinschalige, groene, ruimtelijke invulling (flora en fauna) o (een deel van) een ontwerp voor een groene ruimtelijke invulling (planten en dieren) realiseren o een kleinschalig, groene, ruimtelijke invulling beheren en de planten en dieren verzorgen derden informeren over het belang van planten en dieren en over de herkomst van natuurlijke (of groene) producten P/GR/3.1 Deeltaak: in een stedelijke omgeving een ontwerp maken voor een kleinschalige, groene, ruimtelijke invulling (flora en fauna) o
De kandidaat kan: 1. een ontwerptekening lezen en gebruiken 2. een ontwerptekening maken voor een kleinschalig groen(e) object/ruimte in een stedelijke omgeving 3. innovatieve ontwikkelingen, die geschikt zijn voor een groene, duurzame invulling van een stedelijke omgeving toepassen in een ontwerp 4. aan de hand van gegeven eisen voor een bepaald diersoort een huisvesting of kooiverrijking ontwerpen 5. voor een bepaalde diersoort een geschikte huisvesting of kooiverrijking ontwerpen en de gemaakte keuzen toelichten P/GR/3.2 Deeltaak: in een stedelijke omgeving (een deel van) een ontwerp voor een groene ruimtelijke invulling (planten en dieren) realiseren De kandidaat kan: 1. aan de hand van een (deel van een) tekening een kleinschalige ruimte aanleggen 2. met behulp van instrumenten en apparaten, schattingen en metingen uitvoeren om een ontwerp (in de ruimtelijke omgeving) te realiseren, zoals uitzetten 3. op basis van een beplantingsplan een ruimte beplanten 4. op basis van instructies een huisvesting voor dieren realiseren 5. huisvesting of kooiverrijking van dieren realiseren en beoordelen P/GR/3.3 Deeltaak: in een stedelijke omgeving een kleinschalig, groene, ruimtelijke invulling beheren en de planten en dieren verzorgen De kandidaat kan: 1. in een stedelijke omgeving groene onderhoudswerkzaamheden inventariseren en uitvoeren 2. dieren in een stedelijke omgeving huisvesten, voeren en verzorgen, rekening houdend met: 3. groei en productievoorwaarden voor stadslandbouw toepassen 4. door middel van (microbiologisch) onderzoek aantonen of water in stedelijke omgeving veilig is voor gebruik door flora en fauna
10
x
x x
Vernieuwing beroepsgerichte programma’s vmbo Concept conceptexamenprogramma GROEN Versie 1.0_140512
P/GR/3.4 Deeltaak: in een stedelijke omgeving derden informeren over het belang van planten en dieren en over de herkomst van natuurlijke (of groene) producten De kandidaat kan: 1. (op eigentijdse wijze) informatie geven over de functie en het belang van planten en dieren: 2. informatie geven over de herkomst van natuurlijke producten, met name voeding 3. informatie geven over innovatieve ontwikkelingen in de stedelijke omgeving 4. educatieve activiteiten realiseren over planten, dieren en de herkomst van natuurlijke producten Voor het uitvoeren van de taak beheerst de kandidaat de voorwaardelijke kennis, vaardigheden en houding.
11
x x
x x
x x
x
x x
x
x
x
Vernieuwing beroepsgerichte programma’s vmbo Concept conceptexamenprogramma GROEN Versie 1.0_140512
Profiel: Groen 4 Groene vormgeving en verkoop Taak: in de groene sector: o verschillen tussen winkelconcepten benoemen en hier naar handelen o producten bestellen o bestelde goederen en producten in ontvangst nemen en die controleren, verwerken en/of verzorgen o ontwerpen, promoten, inrichten en presenteren aan de hand van een winkelconcept o producten verkopen P/GR/4.1 Deeltaak: in de groene sector: o verschillen tussen winkelconcepten benoemen en hier naar handelen o bestelde goederen en producten in ontvangst nemen en die verwerken en/of verzorgen De kandidaat kan: 1. verschillen tussen de groene winkelconcepten benoemen en hiernaar handelen 2. met behulp van instructies passende inkoopkanalen kiezen bij de inkoop van groene producten en groen producten bestellen 3. op beargumenteerde wijze de geschikte inkoopkanalen kiezen bij de inkoop van groene producten en groen producten bestellen: 4. binnenkomende levende, dode en levenloze producten in ontvangst nemen, controleren en verwerken 5. levende, dode en levenloze producten in de winkel beheren en/of verzorgen
BB
KB
x x
x
x
x
x
x
x
P/GR/4.2 Deeltaak: o ontwerpen, promoten, inrichten en presenteren aan de hand van een winkelconcept De kandidaat kan: 1. een marketingmix volgens instructie toepassen aansluitend bij het winkelconcept 2. marketingtechnieken gebruiken 3. een promotieactiviteit en promotiemateriaal ontwerpen en maken met groene producten, passend bij het winkelconcept, rekening houdend met bijvoorbeeld seizoenen, trends, symboliek 4. een artikelpresentatie ontwerpen en maken met groene producten 5. een decoratie ontwerpen en maken met bind- en steektechnieken 6. een etalage ontwerpen en inrichten met groene materialen, passend bij het winkelconcept, de doelgroep, seizoenen en trends
12
x x
x x
x
x
x x
x x
GL
Vernieuwing beroepsgerichte programma’s vmbo Concept conceptexamenprogramma GROEN Versie 1.0_140512
P/GR/4.3 Deeltaak: in de groene sector producten verkopen De kandidaat kan: 1. een verkoopgesprek voeren afgestemd op de klant en rekening houdend met het winkelconcept 2. de klant adviseren bij de verkoop van groene producten 3. een prijsberekening maken: 4. een offerte maken 5. betalingshandelingen verrichten: Voor het uitvoeren van de taak beheerst de kandidaat de voorwaardelijke kennis, vaardigheden en houding.
13
x
x
x x x
x x x x
x
x
Vernieuwing beroepsgerichte programma’s vmbo Concept conceptexamenprogramma GROEN Versie 1.0_140512
Keuzedelen Profiel Groen Keuzedeel 1Het groene machinepark Taak: in de groene context: o brandstofmotoren herkennen, benoemen en onderhouden o getrokken en aangedreven machines herkennen, benoemen en onderhouden o elektrische circuits voor verlichting op landbouwvoertuigen tekenen, realiseren en repareren o overbrengingen voor aangedreven machines herkennen, benoemen en toepassen K/GR/1.1 Deeltaak: in de groene context brandstofmotoren herkennen, benoemen en onderhouden De kandidaat kan: 1. brandstofmotoren herkennen en benoemen op basis van de toegepaste energiebron 2. dagelijks en periodiek onderhoud verrichten aan brandstofmotoren 3. de werking van brandstofmotoren verklaren K/GR/1.2 Deeltaak: in de groene context getrokken en aangedreven machines herkennen, benoemen en onderhouden De kandidaat kan: 1. getrokken en aangedreven machines herkennen en benoemen 2. op basis van de te verrichten taak, de juiste machine toepassen 3. dagelijks en periodiek onderhoud verrichten aan getrokken en aangedreven machines 4. veiligheidsaanduidingen op een machine herkennen, verklaren en er naar handelen K/GR/1.3 Deeltaak: elektrische circuits voor verlichting op landbouwvoertuigen tekenen, realiseren en repareren De kandidaat kan: 1. algemene symbolen voor elektrische circuits herkennen, benoemen en toepassen in een 2D-tekening 2. het belang van kleuraanduiding voor elektrische bedrading herkennen, benoemen en toepassen 3. aan de hand van een tekening een elektrisch circuit realiseren 4. een storing aan een elektrisch circuit opzoeken en verhelpen met gebruikmaking van een digitale spanningsmeter
14
BB
KB
GL
x
x
x
x x
x x
x x
x x x
x x x
x x x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x x
x x
x x
Vernieuwing beroepsgerichte programma’s vmbo Concept conceptexamenprogramma GROEN Versie 1.0_140512
K/GR/1.4 Deeltaak: in de groene context overbrengingen voor aangedreven machines herkennen, benoemen en toepassen De kandidaat kan: 1. mechanische overbrengingen herkennen, benoemen en toepassen 2. toepassingen van hydrauliek herkennen, verklaren en hanteren 3. toepassingen van pneumatiek herkennen, verklaren en hanteren Voor het uitvoeren van de taak beheerst de kandidaat de voorwaardelijke kennis, vaardigheden en houding.
15
x x x
x x x
x x x
x
x
x
Vernieuwing beroepsgerichte programma’s vmbo Concept conceptexamenprogramma GROEN Versie 1.0_140512
Profiel Groen Keuzedeel 2 Tuinontwerp en -aanleg Taak: o oriëntatie op ontwerpen en aanleggen van tuinen o ontwerpen en aanleggen van tuinen o oplevering van de werkzaamheden K/GR/2.1 Deeltaak: oriëntatie op ontwerpen en aanleggen van tuinen De kandidaat kan: 1. diverse tuinstijlen herkennen en benoemen 2. plantrubrieken toepassen in een ontwerp 3. verschillende aanlegmaterialen toepassen in een ontwerp 4. gereedschappen en materialen voor de aanleg gebruiken en onderhouden 5. de meest voorkomende grondsoorten bewerken 6. tuintrends herkennen en deze toepassen in een ontwerp 7. een opdracht aannemen 8. een begroting opstellen voor het ontwerp K/GR/2.2 Deeltaak: ontwerpen en aanleggen van tuinen De kandidaat kan: 1. een werktekening lezen 2. het ontwerp omzetten in een werktekening met behulp van een digitaal tekenprogramma 3. beplantingsplan maken 4. aan de hand van een tekening (een deel van) het ontwerp aanleggen 5. de werkzaamheden op milieubewuste wijze uitvoeren K/GR/2.3 Deeltaak: oplevering van de werkzaamheden De kandidaat kan: 1. het resultaat van zijn werkzaamheden opleveren 2. de werkzaamheden en de werkwijze evalueren met de opdrachtgever 3. herstelwerkzaamheden uitvoeren in kader van de gegeven opdracht 4. een onderhoudsadvies opstellen Voor het uitvoeren van de taak beheerst de kandidaat de voorwaardelijke kennis, vaardigheden en houding.
16
BB
KB
GL
x x x x x x x
x x x x x x x x
x x x x x x x x
x
x x
x x
x x x
x x x
x x x
x x x x
x x x x
x
x
x
x x
Vernieuwing beroepsgerichte programma’s vmbo Concept conceptexamenprogramma GROEN Versie 1.0_140512
Profiel Groen Keuzedeel 3 Werk in tuin en landschap Taak: o een opdracht aannemen o (recreatieve) voorzieningen plaatsen en technisch onderhoud uitvoeren aan (recreatieve) voorzieningen o gangbare planten herkennen en benoemen o seizoenswerk verrichten in tuin en of landschap K/GR/3.1 Deeltaak: een opdracht aannemen De kandidaat kan: 1. op correcte wijze met klanten omgaan 2. wensen en eisen van een opdrachtgever inventariseren en interpreteren 3. op basis van wensen en eisen van de opdrachtgever een onderhoudsplan voor een tuin of (een deel van) een landschap opstellen, rekening houdend met het seizoen 4. een offerte voor het onderhoud opstellen K/GR/3.2 Deeltaak: (recreatieve) voorzieningen plaatsen en technisch onderhoud uitvoeren aan (recreatieve) voorzieningen De kandidaat kan: 1. (recreatieve) voorzieningen plaatsen 2. (recreatieve) voorzieningen inspecteren en een onderhoudsplan opstellen 3. technisch onderhoud en herstelwerkzaamheden uitvoeren aan (recreatieve) voorzieningen K/GR/3.3 Deeltaak: plantrubrieken herkennen en benoemen De kandidaat kan: 1. gangbare planten herkennen en benoemen met de Nederlandse naam 2. gangbare planten herkennen en benoemen met Nederlandse en wetenschappelijke naam 3. advies geven over seizoensgebonden onderhoud 4. seizoensgebonden onderhoud uitvoeren in tuin en/of landschap K/GR/3.4 Deeltaak: seizoenswerk verrichten De kandidaat kan: 1. gangbare tuinmachines gebruiksklaar maken voor onderhoud aan tuin en landschap 2. gereedschappen en gangbare tuinmachines gebruiken en onderhouden 3. (op basis van instructies) seizoenswerk verrichten in tuin en landschap 4. op basis van instructies voorbereidende werkzaamheden verrichten bij het aanleggen van een gazon 5. afval verwijderen en scheiden 6. eigen werkzaamheden op een juiste wijze beoordelen Voor het uitvoeren van de taak beheerst de kandidaat de voorwaardelijke kennis, vaardigheden en houding. 17
BB
KB
GL
x
x x x
x x x
x
x
x x x
x x x
x
x
x
x x
x x
x
x
x
x x x
x x x
x x x
x
x
x x
x
x
x
x x
x
Vernieuwing beroepsgerichte programma’s vmbo Concept conceptexamenprogramma GROEN Versie 1.0_140512
Profiel Groen Keuzedeel 4 Bloemwerk Taak: o bloemwerk maken o winkelproducten inpakken o bloemwerk maken voor speciale gebeurtenissen o in opdracht een bloemstuk maken K/GR/4.1 Deeltaak: bloemwerk maken De leerling kan: 1. levend materiaal verzorgen bij binnenkomst 2. verschillende schikkingen maken 3. een handgebonden boeket korenschoof maken 4. een draadgebonden bloemwerk maken 5. de meest voorkomende snijbloemen herkennen en benoemen K/GR/4.2 Deeltaak: winkelproducten inpakken De kandidaat kan: 1. diverse winkelproducten inpakken op eenvoudige en luxe wijze en daarbij het juiste verpakkingsmateriaal kiezen 2. op basis van instructies een handgeschreven kaartje toevoegen aan het ingepakte product K/GR/4.3 Deeltaak: bloemwerk maken voor speciale gebeurtenissen De kandidaat kan: 1. een symbolische betekenis in een bloemwerk toepassen 2. een themawerk maken K/GR/3.4 Deeltaak: in opdracht een bloemstuk maken De kandidaat kan: 1. een klantgesprek voeren over een opdracht voor een bloemstuk 2. aan de hand van een gegeven opdracht een bloemstuk maken 3. het resultaat tonen 4. controleren of de opdracht naar wens is uitgevoerd 5. het bloemstuk inpakken 6. de werkplek schoonmaken Voor het uitvoeren van de taak beheerst de kandidaat de voorwaardelijke kennis, vaardigheden en houding.
18
BB
KB
GL
x x x x x
x x x x x
x x x x x
x
x
x
x
x
x
x x
x x
x x
x x x x x x
x x x x x x
x x x x x x
x
x
x
Vernieuwing beroepsgerichte programma’s vmbo Concept conceptexamenprogramma GROEN Versie 1.0_140512
Profiel Groen Keuzedeel 5 Groene vormgeving en styling Taak: o vormgeven o technieken gebruiken en combineren bij de vormgeving van een plantaardig product o een plantaardig product vormgeven en de vormgevingsprincipes toepassen o een plantaardig product vormgeven vanuit een kunsthistorisch perspectief o een stijlkamer ontwerpen en sfeer geven aan een interieur
BB
KB
GL
x x x x x x
x x x x x x
x x x x x x
x x x x
x x x x
x x x x
x x x x
x x x x
x x x x
x
x
x
x x
x x
x x
K/GR/5.1 Deeltaak: vormgeven De leerling kan: 1. principes van kleurenleer gebruiken 2. symbolische betekenis van kleur benoemen 3. kleur in verband brengen met de seizoenen 4. onderscheid aangeven tussen geometrische vormen en organische vormen 5. beeldbegrippen toepassen 6. onderscheid aangeven tussen structuur en textuur K/GR/5.2 Deeltaak: technieken gebruiken en combineren bij de vormgeving van een plantaardig product De kandidaat kan: 1. een ondergrond maken 2. een eigen ondergrond ontwerpen en uitvoeren 3. decoratietechnieken gebruiken 4. een blad- en conifeerbekleding maken K/GR/5.3 Deeltaak: een plantaardig product vormgeven en de vormgevingsprincipes toepassen De kandidaat kan: 1. een plantaardige of natuurlijke vorm schetsen 2. een bloemwerk of plantaardig arrangement schetsen 3. een plantaardig product vormgeven en de vormgevingsprincipes toepassen 4. een plantaardig product presenteren en de gemaakte keuzes toelichten K/GR/5.4 Deeltaak: een plantaardig product vormgeven vanuit een kunsthistorisch perspectief De kandidaat kan: 1. zich oriënteren op (vorm en functie van) bloem en bloemwerk door de eeuwen heen 2. een plantaardig product vormgeven vanuit kunsthistorisch perspectief 3. een plantaardig product presenteren en de keuzes daarin toelichten
19
Vernieuwing beroepsgerichte programma’s vmbo Concept conceptexamenprogramma GROEN Versie 1.0_140512
K/GR/5.5 Deeltaak: een stijlkamer ontwerpen en sfeer geven aan een interieur De kandidaat kan: 1. verschillende doelgroepen beschrijven en een relatie leggen tussen doelgroep en stijl 2. in een presentatietechniek verschillende stijlen verbeelden 3. zich (vanuit kunsthistorische perspectief) oriënteren op verschillende inrichtingsstijlen 4. aan de hand van een programma van eisen een stijlkamer ontwerpen en sfeer geven aan een interieur 5. het product presenteren en de gemaakte keuze toelichten Voor het uitvoeren van de taak beheerst de kandidaat de voorwaardelijke kennis, vaardigheden en houding
20
x
x
x
x x
x x
x x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
Vernieuwing beroepsgerichte programma’s vmbo Concept conceptexamenprogramma GROEN Versie 1.0_140512
Profiel Groen Keuzedeel 6 Groene groei Taak: o het teeltmedium gereed maken voor een teelt en deze onderhouden o met plantmateriaal omgaan o plantmateriaal zaaien, planten en poten K/GR/6.1 Deeltaak: het teeltmedium gereed maken voor een teelt en deze onderhouden De kandidaat kan: 1. de meest voorkomende grondsoorten en substraten herkennen, gereed maken en onderhouden 2. de eigenschappen van grondsoorten en substraten gebruiken bij de teelt 3. de meest relevante grondbewerkingen herkennen en benoemen bij een teelt 4. de rol van grondbewerkingsmachines benoemen bij de toepassing voor en tijdens de teelt 5. een teeltwisseling plannen en organiseren K/GR/6.2 Deeltaak: met plantmateriaal omgaan De kandidaat kan: 1. de meest gangbare gewassen in zijn sector herkennen en benoemen 2. de eigenschappen van planten opzoeken, herkennen en toepassen 3. plantaardig uitgangsmateriaal benoemen en gebruiken 4. vermeerderingsmethoden voor plantaardig uitgangsmateriaal toepassen K/GR/6.3 Deeltaak: plantmateriaal zaaien, planten en poten De kandidaat kan: 1. de zaai, plant, pootafstand van gewassen herkennen, opzoeken en toepassen 2. verschillende plantverbanden benoemen en toepassen 3. gebruik maken van hulpmiddelen bij het zaaien, planten en poten 4. plantmateriaal zaaien, planten en poten Voor het uitvoeren van de taak beheerst de kandidaat de voorwaardelijke kennis, vaardigheden en houding
21
BB
KB
GL
x
x
x
x x x
x x x
x x x
x
x
x x x x
x x x x
x x x x
x x x x
x x x x
x x x x
x
x
x
Vernieuwing beroepsgerichte programma’s vmbo Concept conceptexamenprogramma GROEN Versie 1.0_140512
Profiel Groen Keuzedeel 7 Groei en oogst
BB
KB
GL
x x x
x x x
x x x
x
x
x x
x
x
x x x
x x x
x x x
x x x x x
x x x x x
x x x x x x
x
x
x
Taak: plantmateriaal verzorgen bij de teelt gewassen oogsten o gewassen verwerken en bewaren en de kwaliteit beoordelen K/GR/7.1 Deeltaak: plantmateriaal verzorgen bij een teelt o o
De kandidaat kan: 1. groeivoorwaarden creëren 2. bemesting toepassen, gebruik makend van de meest gangbare begrippen 3. ziekten, plagen, onkruid herkennen en benoemen en materialen of eenvoudige apparatuur hierbij inzetten 4. de meest relevante machines herkennen bij de verzorging van een teelt 5. voedingselementen, meststoffen en het effect hiervan op landschap en milieu herkennen en benoemen 6. de uitslag van een grond- en bemestingsonderzoek interpreteren K/GR/7.2 Deeltaak: plantmateriaal oogsten De kandidaat kan: 1. aan de hand van rijpheidskenmerken het oogsttijdstip bepalen 2. gangbare oogstwerktuigen herkennen en de functie daarvan benoemen 3. de oogst organiseren K/GR/7.3 Deeltaak: gewassen verwerken, bewaren en de kwaliteit beoordelen De kandidaat kan: 1. de verwerking van geoogste producten organiseren 2. de geoogste producten verpakken 3. producten beoordelen aan de hand van de geldende kwaliteitseisen 4. geoogste producten (tijdelijk) bewaren 5. de bewaarde producten markt- en transportklaar maken 6. het effect van menselijk handelen op het milieu herkennen en beïnvloeden Voor het uitvoeren van de taak beheerst de kandidaat de voorwaardelijke kennis, vaardigheden en houding
22
Vernieuwing beroepsgerichte programma’s vmbo Concept conceptexamenprogramma GROEN Versie 1.0_140512
Profiel Groen Keuzedeel 8 Houden van dieren Taak: o diersoorten en rassen herkennen en benoemen o huisvesting van dieren met betrekking tot dierwelzijn beoordelen o dagelijkse en periodieke verzorgingswerkzaamheden uitvoeren
BB
KB
GL
x
x
x
x x x
x x x
x x x
x x
x x
x x
x
x
x
x x x x
x x x x
x x x x
x x x
x x x
x x x
x
x
x
K/GR/8.1 Deeltaak: diersoorten en rassen herkennen en benoemen De kandidaat kan: 1. van een bepaald aantal diersoorten de gangbare rassen herkennen en benoemen 2. de belangrijkste raseigenschappen herkennen en beschrijven 3. een signalement opstellen van een ras 4. een relatie leggen tussen (de uiterlijke kenmerken van) het dier, de raseigenschappen en zijn natuurlijke leefomgeving 5. exterieuronderdelen van het dier herkennen en beschrijven 6. anderen adviseren en informeren over rassen raseigenschappen K/GR/8.2 Deeltaak: huisvesting van dieren met betrekking tot dierwelzijn beoordelen De kandidaat kan: 1. voor verschillende dieren de huisvestingsvorm herkennen en beschrijven 2. voor- en nadelen noemen van verschillende huisvestingsmaterialen, in relatie tot de te huisvesten diersoort 3. controleren of een hok, stal of kooi voldoet aan de huisvestingseisen voor de betreffende diersoort 4. een hok, stal of kooi volgens de huisvestingseisen inrichten 5. de klimaateisen in een hok, stal of kooi controleren en aanpassen 6. een ethogram maken en beoordelen 7. advies geven bij de huisvesting van dieren K/GR/8.3 Deeltaak: dagelijkse en periodieke verzorgingswerkzaamheden uitvoeren De kandidaat kan: 1. dagelijkse verzorgingswerkzaamheden uitvoeren 2. periodieke verzorgingswerkzaamheden uitvoeren 3. een voedingsadvies geven en informatie verstrekken met betrekking tot de gezondheid en de dagelijkse en periodieke verzorging van het dier Voor het uitvoeren van de taak beheerst de kandidaat de voorwaardelijke kennis, vaardigheden en houding.
23
Vernieuwing beroepsgerichte programma’s vmbo Concept conceptexamenprogramma GROEN Versie 1.0_140512
Profiel Groen Keuzedeel 9 Gezonde dieren Taak: o een voederadvies opstellen op basis van de voedingsbehoefte en voedersamenstelling o gezondheidscontrole uitvoeren en hygiënisch werken o het dier in verschillende levensfasen en productiecycli verzorgen o omgaan met en gebruik van dieren K/GR/9.1 Deeltaak: een voederadvies opstellen op basis van de voedingsbehoefte en voersamenstelling De kandidaat kan: 1. diverse voedersoorten herkennen en benoemen 2. voederetiketten lezen en interpreteren 3. rantsoenberekeningen maken gelet op de productiefase en de conditie van het dier 4. voorraadberekeningen uitvoeren 5. voeder- en watervoorzieningen herkennen en voor- en nadelen benoemen 6. reparaties aan voeder- en watervoorzieningen uitvoeren 7. voer en water aan dieren verstrekken K/GR/9.2 Deeltaak: gezondheidscontrole uitvoeren en hygiënisch werken De kandidaat kan: 1. gezondheidskenmerken van dieren herkennen en benoemen 2. aan de hand van gezondheidskenmerken de gezondheid van het dier controleren 3. de conditiescore van het dier bepalen 4. preventieve gezondheidsmaatregelen uitvoeren 5. hygiënemaatregelen toepassen 6. wettelijke maatregelen met betrekking tot identificatie en registratie van dieren benoemen 7. hygiënische maatregelen bij geboorte benoemen en toepassen K/GR/9.3 Deeltaak: het dier in verschillende levensfasen en productiecycli verzorgen De kandidaat kan: 1. de levenscycli en, of productiecycli van het dier herkennen en benoemen 2. de specifieke behoefte van het dier tijdens de verschillende levensfasen en, of productiecycli beschrijven 3. de omgeving controleren en beoordelen en volgens de norm inrichten, rekening houdend met de levensfase en de productiecycli van het dier 4. verschillende fasen van de voortplantingscyclus benoemen en herkennen 5. erfelijkheidsregels benoemen
24
BB
KB
GL
x x x
x x x
x x x
x x x
x x x
x x x
x x
x x
x x
x x x
x x x x
x x x x
x
x
x
x x
x x
x x
x
x
x
x
x x
x x
Vernieuwing beroepsgerichte programma’s vmbo Concept conceptexamenprogramma GROEN Versie 1.0_140512
K/GR/9.4 Deeltaak: omgaan met en gebruik van dieren De kandidaat kan: 1. dieren op de juiste manier benaderen, vangen, fixeren en hanteren 2. uiterlijke kenmerken van het dier in relatie tot gebruiksdoel(en) en productiedoel(en) herkennen en benoemen 3. exterieuronderdelen van het dier in relatie tot gebruiksdoel(en) en, of productiedoel(en) beoordelen 4. assisterende werkzaamheden verrichten rondom recreatie- en of productiedieren Voor het uitvoeren van de taak beheerst de kandidaat de voorwaardelijke kennis, vaardigheden en houding.
25
x x
x x
x x
x
x
x
x
x
x x
Vernieuwing beroepsgerichte programma’s vmbo Concept conceptexamenprogramma GROEN Versie 1.0_140512
Profiel Groen Keuzedeel 10 Water Taak: o herkomst en kwaliteit van water, als bron van voeding verklaren o afvalwater herkennen en onderzoeken o het beheren van water (kwantiteit) K/GR/10.1 Deeltaak: herkomst en kwaliteit van water, als bron van voeding verklaren De kandidaat kan: 1. de kringloop van water benoemen 2. de kwaliteit van water en de verschillende fasen van water herkennen en door middel van eenvoudig onderzoek de kwaliteit beoordelen 3. de kwaliteit van water met eenvoudige bewerkingen beïnvloeden 4. het belang van water voor de groene sector uitleggen 5. manieren van waterbesparing en hergebruik herkennen en benoemen en bestaande of nieuwe manieren van hergebruik of besparing van water onderzoeken en uitvoeren K/GR/10.2 Deeltaak: afvalwater herkennen en onderzoeken De kandidaat kan: 1. verschillende waterstromen herkennen en de verschillen tussen de waterstromen benoemen 2. riool en transportsystemen van water herkennen, benoemen en onderzoek doen naar de kwaliteit van betreffende systemen 3. door middel van (microbiologisch) onderzoek aantonen of water veilig is voor gebruik door flora en fauna 4. methoden van waterbesparing en hergebruik van afvalwater herkennen 5. (nieuwe) toepassingen bedenken en advies geven over vormen van waterbesparing en hergebruik van afvalwater K/GR/10.3 Deeltaak: het beheren van water (kwantiteit) De kandidaat kan: 1. verschillende typen oppervlaktewater in Nederland herkennen en hun invloed op het mogelijke gebruik daarvan in de groene sector benoemen 2. de verschillen tussen zoet, zout en brak water onderzoeken en de functie en risico’s ervan voor de groene sector benoemen 3. door middel van proeven van zout water, zoet water maken en van zoet water zout water maken 4. oorzaken van verdroging benoemen 5. derden informeren over (de gevolgen van) verdroging en vernatting 6. een grondwatermeter aflezen 7. de verschillende manieren van distributie van water herkennen en benoemen 8. milieumaatregelen ter bevordering van de kwaliteit van (oppervlakte) water benoemen 9. waterbuffering herkennen en de functie ervan tijdens extreme weersituaties benoemen 10. een ontwerp maken voor een waterbuffer in een stedelijke omgeving of een natuurlijke omgeving Voor het uitvoeren van de taak beheerst de kandidaat de voorwaardelijke kennis, vaardigheden en houding. 26
BB
KB
GL
x x
x x
x x
x x x
x x x
x x x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x x
x x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x x x x x
x x x x x
x x x x x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
Vernieuwing beroepsgerichte programma’s vmbo Concept conceptexamenprogramma GROEN Versie 1.0_140512
Profiel Groen
BB
KB
GL
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x x x
x x x
x x x
x
x
x
x
x
x
x x x x
x x x x
x x x x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
Keuzedeel 11 Smakelijk eten Taak: o de herkomst van voedsel en de bijbehorende productiemethode herleiden o de kwaliteit van (verse) voedingsmiddelen beoordelen en bewaken o schoon en voedselveilig werken met de receptuur o ontwikkelingen in de levensmiddelenbranche en voedingsmiddelenindustrie beschrijven: voedselgebruik o een voedingsadvies geven K/GR/11.1 Deeltaak: de herkomst van voedsel en de bijbehorende productiemethode herleiden De kandidaat kan: 1. de voedselketen van producent tot consument benoemen en daarbinnen de functie van de voedingsindustrie aangeven 2. verschillende soorten voedingsmiddelen en hun productie herleiden en de herkomst van voeding bepalen 3. de verschillende fasen in de productie van voedsel herkennen K/GR/11.2 Deeltaak: de kwaliteit van (verse) voedingsmiddelen beoordelen en bewaken De kandidaat kan: 1. de kwaliteit van (verse) voedingsmiddelen en dranken beoordelen 2. aangeven onder welke condities (geconserveerde) levensmiddelen te bewaren 3. HACCP-lijsten invullen en bijhouden K/GR/11.3 Deeltaak: schoon en voedselveilig werken met de receptuur De kandidaat kan: 1. aspecten benoemen en uitleggen die met betrekking tot hygiëne en voedselveiligheid van belang zijn 2. mogelijke gevolgen van dierziekten op voedselveiligheid benoemen en/of verklaren 3. hygiënisch handelen volgens richtlijnen van de warenwetgeving en HACCP 4. verse dranken en gerechten bereiden door het volgen van de receptuur 5. de kwaliteit van bereidde dranken en gerechten beoordelen 6. op de juiste manier omgaan met gebruikte materialen en middelen tijdens het werken met een receptuur K/GR/11.4 Deeltaak: ontwikkelingen in de levensmiddelenbranche en voedingsmiddelenindustrie beschrijven: voedselgebruik De kandidaat kan: 1. schaarste, overproductie en verspilling van voedsel in de (groene) (wereld)markt benoemen 2. voorbeelden van nieuwe aandachtsgebieden in de levensmiddelenbranche of voedingsmiddelenindustrie benoemen en verklaren 3. voorbeelden van nieuwe technologieën in de voedingsmiddelenindustrie benoemen
27
Vernieuwing beroepsgerichte programma’s vmbo Concept conceptexamenprogramma GROEN Versie 1.0_140512
K/GR/11.5 Deeltaak: een voedingsadvies geven De kandidaat kan: 1. de samenstelling van voedingsmiddelen van een etiket aflezen en interpreteren 2. de meest gangbare natuurlijk- en synthetische additieven op het etiket herkennen en hun functie beschrijven 3. aan de hand van een etiket bepalen of voeding geschikt en verantwoord is voor een bepaalde doelgroep 4. een voedingsadvies geven aan een individu of een bepaalde doelgroep Voor het uitvoeren van de taak beheerst de kandidaat de voorwaardelijke kennis, vaardigheden en houding.
28
x
x
x
x x
x x
x x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
Vernieuwing beroepsgerichte programma’s vmbo Concept conceptexamenprogramma GROEN Versie 1.0_140512
Profiel Groen Keuzedeel 12 Groene zorg Taak: o oriënteren op neventaken in de groene sector o oriëntatie op landbouw- zorgcombinaties o in een groen zorgbedrijf planten verzorgen en een individu of een groep daarbij instrueren, motiveren en helpen o in een groen zorgbedrijf (gezelschaps)dieren verzorgen en een individu of een groep daarbij instrueren, motiveren en helpen o toezien op welzijn van dieren en anderen daarin begeleiden o veilig werken en hygiëne K/GR/12.1 Deeltaak: oriënteren op neventaken in de groene sector De kandidaat kan: 1. neventaken in de groene sector herkennen en benoemen 2. motieven, voor- en nadelen benoemen voor de uitoefening van neventaken in de groene sector K/GR/12.2 Deeltaak: oriëntatie op landbouw- zorgcombinaties De kandidaat kan: 1. de functie en aard van een zorgbedrijf typeren 2. de doelgroep en werkzaamheden op een groen zorgbedrijf karakteriseren K/GR/12.3 Deeltaak: in een groen zorgbedrijf planten verzorgen en een individu of een groep daarbij instrueren, motiveren en helpen De kandidaat kan: 1. planten verzorgen op een groen zorgbedrijf 2. voor een bepaalde doelgroep informatiemateriaal ontwikkelen over de verzorging van planten 3. de logistiek voorbereiden en een planning maken 4. derden instrueren, motiveren en ondersteunen bij de verzorging van planten 5. de activiteit met het individu of de groep afsluiten K/GR/12.4 Deeltaak: in een groen zorgbedrijf (gezelschaps)dieren verzorgen en een individu of een groep daarbij instrueren of ondersteunen De kandidaat kan: 1. in een groen zorgbedrijf de gangbare (gezelschaps)dieren voeren en verzorgen 2. voor een bepaalde doelgroep informatiemateriaal ontwikkelen over de verzorging van (gezelschaps)dieren: 3. de logistiek voorbereiden en een planning maken 4. derden instrueren, motiveren en ondersteunen bij de verzorging van (gezelschaps)dieren 5. de activiteit met het individu of de groep afsluiten
29
BB
KB
GL
x x
x x
x x
x x
x x
x x
x x
x x
x x
x x x
x x x
x x x
x x
x x
x x
x x
x x
x x
x
x
x
Vernieuwing beroepsgerichte programma’s vmbo Concept conceptexamenprogramma GROEN Versie 1.0_140512
K/GR/12.5 Deeltaak: toezien op welzijn van dieren en anderen daarin begeleiden De kandidaat kan: 1. handelen naar de vijf vrijheden van een dier 2. een individu of een groep instrueren en begeleiden tijdens het werken met dieren K/GR/12.6 Deeltaak: veilig werken en hygiëne De kandidaat kan: 1. veilig werken op en rond een groen zorgbedrijf 2. hygiënisch werken op en rond een groen zorgbedrijf 6. voor een bepaalde doelgroep informatiemateriaal ontwikkelen over veiligheid en hygiëne 7. een groep of individu instrueren, motiveren en ondersteunen bij veilig en hygiënische werken 3. een advies uitbrengen over veilig en hygiënische werken op een zorgbedrijf Voor het uitvoeren van de taak beheerst de kandidaat de voorwaardelijke kennis, vaardigheden en houding.
30
x x
x x
x x
x
x
x
x x x
x x x
x x x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
Vernieuwing beroepsgerichte programma’s vmbo Concept conceptexamenprogramma GROEN Versie 1.0_140512
Profiel Groen Keuzedeel 13 Natuurlijk groen Taak: o oriëntatie op neventaken in de groene sector o in de bedrijfsvoering aanpassingen benoemen en toepassen ter bescherming van de wilde flora en fauna o in de bedrijfsvoering aanpassingen benoemen en toepassen ter bevordering van de diversiteit aan soorten wilde flora en fauna (biodiversiteit) o in de bedrijfsvoering kleine voorzieningen benoemen en toepassen voor dieren gericht op het vergroten van het aantal wilde soorten o in de bedrijfsvoering aanpassingen aan gebouwen benoemen en toepassen ter bescherming en bevordering van het aantal erfvogels
BB
KB
GL
x x
x x
x x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x x x
x x x
x x x
K/GR/13.1 Deeltaak: oriëntatie op neventaken in de groene sector De kandidaat kan: 1. neventaken in de groene sector herkennen en benoemen 2. motieven, voor- en nadelen benoemen voor de uitoefening van neventaken in de groene sector K/GR/13.2 Deeltaak: in de bedrijfsvoering aanpassingen benoemen en toepassen ter bescherming van de wilde flora en fauna De kandidaat kan: 1. maatregelen benoemen en toepassen gericht op het beschermen van wilde fauna in het agrarisch landschap 2. maatregelen benoemen en toepassen gericht op de bescherming van wilde flora in een agrarisch landschap 3. onderhoudstaken uitvoeren gericht op het behoud van landschapselementen in een agrarisch landschap K/GR/13.3 Deeltaak: in de bedrijfsvoering aanpassingen benoemen en toepassen ter bevordering van de diversiteit aan soorten wilde flora en fauna (biodiversiteit) De kandidaat kan: 1. in het bedrijfsplan ruimte opnemen voor de ontwikkeling van wilde flora en fauna, deze benoemen en toepassen 2. landschapselementen benoemen en toepassen ter bevordering van biodiversiteit K/GR/13.4 Deeltaak: in de bedrijfsvoering kleine voorzieningen benoemen en toepassen voor dieren gericht op het vergroten van het aantal wilde soorten De kandidaat kan: 1. gangbare nestkasten benoemen en toepassen in het agrarisch landschap 2. gangbare voorzieningen voor insecten benoemen en toepassen 3. gangbare voorzieningen voor zoogdieren benoemen en toepassen
31
Vernieuwing beroepsgerichte programma’s vmbo Concept conceptexamenprogramma GROEN Versie 1.0_140512
K/GR/13.5 Deeltaak: in de bedrijfsvoering aanpassingen aan gebouwen benoemen en toepassen, ter bescherming en bevordering van het aantal erfvogels De kandidaat kan: 1. algemene erfvogels in het agrarisch landschap benoemen en daarbij gebruik maken van een vogelgids 2. aanpassing aan gebouwen ter bescherming en bevordering van het aantal soorten erfvogels benoemen en toepassen 3. schade veroorzaakt door erfvogels herkennen en door aanpassingen in de bedrijfsvoering voorkomen Voor het uitvoeren van de taak beheerst de kandidaat de voorwaardelijke kennis, vaardigheden en houding.
32
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
Vernieuwing beroepsgerichte programma’s vmbo Concept conceptexamenprogramma GROEN Versie 1.0_140512
Bijlage 1: Vergelijking van competenties naar algemene vaardigheden in kern a Competenties
Kern a (Zie voor uitwerking beroepsgerichte algemene competenties 120701 Cito)
1. Beslissen en activiteiten initiëren 2. Samenwerken en overleggen
3. Ethisch en integer handelen 4. Relaties bouwen en netwerken 5. Presenteren
6. Formuleren en rapporteren
7. Vakdeskundigheid toepassen
8. Materialen en middelen inzetten 9. Analyseren en problemen oplossen 10. Onderzoeken 11. Leren 12. Plannen en organiseren
13. Op de behoefte en verwachtingen van de klant richten 14. kwaliteit leveren
15. Instructies en procedures opvolgen
4. Plannen en organiseren in een beroeps-‐ (opleidings)gerelateerde situatie 8. Samenwerken en overleggen bij het uitvoeren van werkzaamheden 16. Omgaan met verschillen o.b.v. culturele gebondenheid en geslacht 15. Voldoen aan de algemene gedrags-‐ en houdingseisen die gesteld worden aan werknemers in de branche Zie kern C: Netwerken 1. Nederlandse taal functioneel gebruiken 6. Rapporteren over de planning, voorbereiding, uitvoering en kwaliteit van de werkzaamheden 2. Informatie verzamelen, ordenen en weergeven 6. Rapporteren over de planning, voorbereiding, uitvoering en kwaliteit van de werkzaamheden 11. Professionele hulpmiddelen gebruiken, werking uitleggen 3. Voor opleiding en beroep relevante berekeningen uitvoeren 10. Economisch bewust en duurzaam omgaan met materialen en middelen 4. Plannen en organiseren in een beroeps-‐ (opleidings)gerelateerde situatie 2. Informatie verzamelen, ordenen en weergeven 1. Nederlandse taal functioneel gebruiken 7. Reflecteren op de eigen werkwijze en op de kwaliteit van eigen werk 5. Op systematische en doelgerichte wijze werkzaamheden uitvoeren op basis van een planning met aandacht voor een zo hoog mogelijke kwaliteit 4. Plannen en organiseren in een beroeps-‐ (opleidings)gerelateerde situatie (5) 15. Voldoen aan de algemene gedrags-‐ en houdingseisen die gesteld worden aan werknemers in de branche 5. Op systematische en doelgerichte wijze werkzaamheden uitvoeren op basis van een planning met aandacht voor een zo hoog mogelijke kwaliteit 6. Rapporteren over de planning, voorbereiding, uitvoering en kwaliteit van de werkzaamheden 7. Reflecteren op de eigen werkwijze en op de kwaliteit van eigen werk 15. Voldoen aan de algemene gedrags-‐ en houdingseisen die gesteld worden aan werknemers in de branche 9. Werkzaamheden volgens de voorschriften op een veilige 33
Vernieuwing beroepsgerichte programma’s vmbo Concept conceptexamenprogramma GROEN Versie 1.0_140512
manier uitvoeren 12. Hygiënische werken 16. Omgaan met verandering en zich aanpassen 17. Met druk en tegenslag omgaan 18. Bedrijfsmatig handelen
Zie kern b. 2 Zie kern b. 9
14. Zich aan-‐ en inpassen in een bedrijfscultuur 7. Reflecteren op de eigen werkwijze en op de kwaliteit van eigen werk 4. Plannen en organiseren in een beroeps-‐ (opleidings)gerelateerde situatie Elders verwerkt 13. Milieubewust handelen 16. Omgaan met verschillen o.b.v. culturele gebondenheid en geslacht
34
Vernieuwing beroepsgerichte programma’s vmbo Concept conceptexamenprogramma GROEN Versie 1.0_140512
Bijlage 2: Vergelijking algemene vaardigheden in kern a met competenties Kern a
(Zie voor uitwerking beroepsgerichte algemene competenties 120701 Cito)
1. Nederlandse taal functioneel gebruiken 2. Informatie verzamelen, ordenen en weergeven
3. Voor opleiding en beroep relevante berekeningen uitvoeren 4. Plannen en organiseren in een beroeps-‐ (opleidings)gerelateerde situatie
5. Op systematische en doelgerichte wijze werkzaamheden uitvoeren op basis van een planning met aandacht voor een zo hoog mogelijke kwaliteit 6. Rapporteren over de planning, voorbereiding, uitvoering en kwaliteit van de werkzaamheden 7. Reflecteren op de eigen werkwijze en op de kwaliteit van eigen werk
8. Samenwerken en overleggen bij het uitvoeren van werkzaamheden 9. Werkzaamheden volgens de voorschriften op een veilige manier uitvoeren 10. Economisch bewust omgaan met materialen en middelen 11. Professionele hulpmiddelen gebruiken, werking uitleggen 12. Hygiënische werken
Competenties vmbo 5. Presenteren 10. Onderzoeken 6. Formuleren en rapporteren 10. Onderzoeken 7. Vakdeskundigheid toepassen
1. Beslissen en activiteiten initiëren 9. Analyseren en problemen oplossen 12. Plannen en organiseren 18. Bedrijfsmatig handelen 12. Plannen en organiseren 14. kwaliteit leveren
5. Presenteren 6. Formuleren en rapporteren 14. kwaliteit leveren 11. Leren 14. kwaliteit leveren 17. Met druk en tegenslag omgaan 2. Samenwerken en overleggen
15. Instructies en procedures opvolgen
8. Materialen en middelen inzetten
7. Vakdeskundigheid toepassen
15. Instructies en procedures opvolgen
13. Milieubewust handelen
Zie kern b. 2
14. Zich aan en inpassen in een bedrijfscultuur
16. Omgaan met verandering en zich aanpassen 3. Ethisch en integer handelen 13. Op de behoefte en verwachtingen van de klant richten
15. Voldoen aan de algemene gedrags-‐ en houdingseisen die gesteld worden aan werknemers in de branche 35
Vernieuwing beroepsgerichte programma’s vmbo Concept conceptexamenprogramma GROEN Versie 1.0_140512
15. Instructies en procedures opvolgen 16. Omgaan met verschillen o.b.v. culturele gebondenheid en geslacht
Zie kern b. 9
Zie kern C: Netwerken
Elders verwerkt 4. Relaties bouwen en netwerken
17. Voor opleiding en beroep relevante berekeningen uitvoeren 18. Plannen en organiseren in een beroeps-‐ (opleidings)gerelateerde situatie
7. Vakdeskundigheid toepassen
19. Op systematische en doelgerichte wijze werkzaamheden uitvoeren op basis van een planning met aandacht voor een zo hoog mogelijke kwaliteit 20. Rapporteren over de planning, voorbereiding, uitvoering en kwaliteit van de werkzaamheden
21. Reflecteren op de eigen werkwijze en op de kwaliteit van eigen werk 22. Samenwerken en overleggen bij het uitvoeren van werkzaamheden 23. Werkzaamheden volgens de voorschriften op een veilige manier uitvoeren 24. Economisch bewust omgaan met materialen en middelen 25. Professionele hulpmiddelen gebruiken, werking uitleggen 26. Hygiënische werken
1. Beslissen en activiteiten initiëren 9. Analyseren en problemen oplossen 12. Plannen en organiseren 18. Bedrijfsmatig handelen 12. Plannen en organiseren 14. kwaliteit leveren
5. Presenteren 6. Formuleren en rapporteren 14. kwaliteit leveren 11. Leren 14. kwaliteit leveren 17. Met druk en tegenslag omgaan 2. Samenwerken en overleggen
15. Instructies en procedures opvolgen
8. Materialen en middelen inzetten
7. Vakdeskundigheid toepassen
15. Instructies en procedures opvolgen
27. Milieubewust handelen
Zie kern b. 2
28. Zich aan en inpassen in een bedrijfscultuur
16. Omgaan met verandering en zich aanpassen 3. Ethisch en integer handelen 13. Op de behoefte en verwachtingen van de klant richten
29. Voldoen aan de algemene gedrags-‐ en houdingseisen die gesteld worden aan werknemers in de branche
36
Vernieuwing beroepsgerichte programma’s vmbo Concept conceptexamenprogramma GROEN Versie 1.0_140512
15. Instructies en procedures opvolgen 30. Omgaan met verschillen o.b.v. culturele gebondenheid en geslacht Zie kern C: Netwerken
Zie kern b. 9 Elders verwerkt 4. Relaties bouwen en netwerken
37